You are on page 1of 16

2

DOANIN VARLIKLARI

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
1) SU DNGS
Aada su dngs ile ilgili verilen balca kavramlar rnekteki gibi ekil zerine yerletirmeye alnz.

YZEY AKII YOUNLAMA BUZ VE KARDAK SU BRKM ATMOSFERDEK SU BRKM YAI TERLEME BUHARLAMA SIZMA

ERYEN KARLARIN DERELERE AKII KAYNAK TATLI SU BRKM YERALTI SUYU BOALIMI YERALTI SUYU DEPOLANMASI OKYANUSLARDAK SU BRKM AKARSU AKII

BUHARLAMA

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
2) DENZ VE OKYANUSLAR
Aada dnya kara-su dalmlar, su ktlelerinden okyanuslarn dalm oran olarak verilmitir. Bo braklan yerleri rnekteki gibi tamamlaynz.

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
3) SU KTLELER
Aada numaralarla gsterilen dnyann balca su ktlelerini atlasnzdan da yararlanarak yaznz.

5 4 2 6

1 3

1 2

................................................... ...................................................

3 4

...................................................

5 ................................................... 6 ...................................................

7 8

................................................... ...................................................

Akdeniz

4) AKARSU REJMLER
Aada verilen balca akarsu rejimlerini rnekte olduu gibi belirtiniz.

1. Kar ve buz sular ile beslenen akarsular 2. Karma rejimli akarsular 3. Sel rejimli akarsular 4. Yamur sular beslenen akarsular ... ...

Sel rejimli akarsular

...
Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
5) K BAINA DEN TATLI SU
Aada dnya kii bana den tatl su dalm haritas verilmitir. Bo braklan yerleri rnekteki gibi tamamlaynz.

1000 metrekpten az olan lkeler

1000-1699 metrekp olan lkeler

1700-3999 metrekp olan lkeler

4000-9999 metrekp olan lkeler

10.000 metrekpten fazla olan lkeler Brezilya

Kazakistan Trkiye Gney Afrika Cum. Cezayir

6) FZKSEL ZLME-KMYASAL AYRIMA


Aada dnyada fiziksel zlmenin ve kimyasal ayrmann grld balca alanlar gsterilmitir. Bo braklan yerleri uygun ekilde tamamlaynz.

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
7) KLM BLGELER-HAKM TOPRAK TRLER
Aada verilen iklim blgelerinde hakim olan toprak trlerini rnekteki gibi tamamlaynz.

l klimi .

Ekvatoral klim .

Akdeniz klimi Terra Rossa

Ilman Okyanusal klim .

Tundra klimi .

Karasal klim .

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
8) TOPRAIN KATMANLARI
Aada topran katmanlarna ait zellikler verilmitir. Bu zellikleri rnekteki gibi uygun yerlere yerletiriniz.

A HORZONU

B HORZONU

C HORZONU

D HORZONU

1. Ana kayadan oluan kat. 2. Topraktan szan sularn tad kil, demir, tuz gibi maddelerin biriktii kat. 3. Organik maddelerin karmas nedeniyle renginin genellikle koyu olduu ve ykanmann gerekletii kat. 4. Mikroorganizma, karnca, solucan vb canllarn yaad kat. 5. Ana kayay oluturan talarn kk bloklar halinde bulunduu kat. 6. Tarm yaplan rnlerin yetitirildii kat. 7. Topran oluum srecini tamamlad kat. 8. Organik madde artklarnn en fazla bulunduu kat. 9. Bitkilerin kkleriyle tutunduu ve yaad kat.

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
9) BTK TRLER
Aada verilen bitki rtleri ile iklim grafiklerini rnekteki gibi eletiriniz.

Ekvatoral Yamur Ormanlar

klim

l Bitkileri

Muson klimi

ne Yaprakl Ormanlar

klimi

Muson Ormanlar

klimi

Maki

klim

Savan
Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

klimi

ETKNLKLER
10) KLM-BTK RTS-TOPRAK TR
Aada verilen bitki topluluklarnn hangi iklim ve toprak tr zerinde yetitiini rnekteki gibi doldurunuz.

KLM 1 2 3 4 5 6 7 8 Akdeniz klimi

BTK RTS Bozkr ayr l ne Yaprakl Ormanlar Kark Ormanlar Maki Tundra Yamur Ormanlar

TOPRAK TR

Terra Rossa

11) BTK TRLER


Aada verilen bitki topluluklarnn hangi iklim ve toprak tr zerinde yetitiini rnekteki gibi doldurunuz.

.. Muson Ormanlar .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

ETKNLKLER
12) KAVRAM AVI
Aada 2. blmle ilgili verilen balca kavramlar rnekte olduu gibi bulup iaretleyiniz.

K R A T E R Q O K Y A N U S D O B R U K A Y K A P L D H A L P I E S N A Y I I

S N

V S A T O P R A K S Z W V Z D E N Z

C A

R K A F A Y K A Y N A I U D D E N D L S K T A Y G A Z E A K F E R

R K L E

S I O A S D A L G U L Z U A O L M G U A K S A U X M D L R R I L P T Z A N D R A N Y O C E

V K Z A K R

R U O A H L A R M K K T Z F N I A A I O T A

I O S G O L A A R D Z G K A V V L Y E R K Y T A O K C V C D J Z K G V N Z T E Z G H A K N Y V S A A O R P Y O T V S L P L S B R Y S M V A N L A A L K O W U G E N T N S E E J U A O S A A U L Z S R K J I D A T A A Z A A A L A S G E U O R A U S L A A E Y T L S N S R Y R H A L K E L K K S R E L

P L H K U X E R E N C U J S Z E K N S K R A G K R E A Z A C W A T E S E A A Y G E T K Y T I J L A N R L M A T Y Y A O P O N A G F Y K R G M I G N E T Y Z R L J G L E E G M W Z M J P E P O L Y E O V A T G N B A I S L A K R E V O L K A N E M N O S T E P V H G U U G L R G A O F M L K K G L L D L K Z M Q E E L L C K A I F X E A Y L

L R A T D T A B A K A K A Y N A I

K G L E Y L E M E T O S M R N L E S Z R K G L L E R B P

D J X G R M N E I A S A

R A G H S V B F

E R J R

K S E L Z L M E M Z R F

G L A Y A I M K A S Y O N T
PODZOLLAMA POLYE PSDOMAK SAVAN SET GLLER SRK GLLER STEP SU DNGS TABAKA KAYNAI TAYGA TEKTONK GL TOPRAK TOPRAK REJM UVALA VAD KAYNAI VAHA VOKLZ VOLKAN SET GLLER VOLKANK GL YAPAY GLLER

K A Y N A Q H A B A R A J K A L S
AKARSU AKARSU REJM AKFER ALPN AYIR ALVYAL SET GLLER ANTROPOJEN BOZKIR ARTEZYEN KAYNAI AZONAL BARAJ BOZKIR ERMK ORAKLAMA DENZ DOAL GL DOLN FAY KAYNAI FZKSEL ZLME GARG GAYZER GDEEN GLEYLEME GL

I E

GL AYAI HEYELAN SET GLLER HORZON HUMUS ILICA DENZ KALDERA KALSFKASYON KAPLICA KARSTK GL KARSTK KAYNAK KAYNA KENAR DENZ KIYI SET GLLER KMYASAL AYRIMA KRATER LATERTLEME MAAR MAK MOREN SET GLLER OBRUK OKYANUS
Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

LME VE DEERLENDRME
BOLUK DOLDURMA
Aadaki cmlelerde bo braklan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz. 1. Dnya zerindeki toplam su miktarnn yaklak % 97si dur. 2. Okyanuslarn karalar arasna sokulmu blmlerine denir. 3. Karalar zerinde eitli olaylar sonucu olumu durgun su ktlelerine denir. 4. Dnyadaki byk apl buzul glleri ABD ile arasnda yer alr. 5. Ekvatoral iklim blgesinden doan Nil nehri, savan, l ve iklim blgelerinden geerek denize dklr. 6. Akarsuyun tad su miktarnn bir yl iinde aylara gre gstermi olduu deiimlere denir. 7. Yer alt suyunun yeryzne kt yerlere ad verilir. 8. Scak su kaynaklar temiz ve gvenilir bir enerji kayna olan enerjiyi oluturmaktadr. 9. Fiziksel zlmenin yeryznde en fazla grld alanlar , kimyasal ayrmann ise blgedir. 10. Podzol topraklar topraklar grubunda yer alr. 11. Da yamalarnda iri malzemeden olumu azonal toprak trne topraklar denir. 12. Rzgarlarn tayp biriktirdii malzemelerin oluturduu topraklara , buzullarn andrp erime alanlarna kadar srkledii malzemeleri biriktirmesiyle oluan topraklara ise denir. 13. Bir blgede grlen iklim tipini en iyi yanstan canl dr. 14. Ya miktarnn fazla olduu yerlerde daha uzun ve sk grlen makilere veya denir. 15. Muson ormanlarnda grlen en yaygn tr aacdr. 16. Dnyadaki orman zenginliinin yaklak % 15ini oluturan ormanlar ormanlardr. 17. Aalarn oluturduu topluluklara denir.

DORU YANLI
Aada verilen ifadeleri deerlendiriniz. 1. Akdeniz, Karadeniz birer i denizken Japon Denizi, in Denizi ise kenar denizdir. 2. Ekvatordan kutuplara doru gidildike denizlerin tuzluluk oran azalr. 3. Atmosferin en nemli nem ve ya kayna akarsulardr. 4. Kuzey Yarmkrenin yaklak % 61i, Gney Yarmkrenin ise % 81i sularla kapldr. 5. Gideeni olan gllerin sular tuzlu, ac veya sodal olabilir. 6. Yeryznde kk apl buzul gllerinin en yaygn olduu blge skandinav yarmadasdr. 7. Hazar, Aral, Baykal glleri birer tektonik gldr. 8. Yer alt sularnn iinde bulunduu tabakaya Akifer denir. 9. Yer alt sular bakmndan en zengin alanlar volkanik alanlardr. 10. Scaklk farklarnn ok olduu alanlarda kimyasal ayrma, az olduu alanlarda ise fiziksel zlme yaygn olarak grlr. 11. Scak ve nemli iklimlerde grlen Laterit topraklar humusa zengin olduundan olduka verimlidirler. 12. ntrazonal topraklar ounlukla A ve C katmanlarnn bulunduu topraklardr. 13. Bitki rtleri benzer olan blgelerin iklimleri de benzerdir. 14. Ekvator ile kutuplar arasnda veya da yamalar boyunca bitkilerin kuaklar oluturmas yan bitki trleri zerindeki etkisini gsterir. 15. al formasyonundaki bitki trlerinin balcalar savan, bozkr ve makidir. 16. Yal geen ilkbahar mevsiminde yeeren, kurak geen yaz mevsiminde sararan genellikle ksa mrl ot topluluklarna Antropojen Step denir.
Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

DORU

YANLI

CEVAPLI TEST
1. Samsun'dan Rize'ye giderken yol boyunda grd bir bitki hakknda, "Bu bitki Trkiye'nin her blgesinde yetiir." diyen bir kiinin sz konusu bitkiyi hangi blgede grm olmas bu yargsna destek salamaz? A) Akdeniz B) Dou Anadolu C) Anadolu D) Gneydou Anadolu E) Marmara (1984-SS)

Doann Varlklar
4. Yazlar lk, klar souk ve her mevsimi yal geen bir blgenin, doal bitki rts aadakilerden hangisine uyar? A) Savan D) Tundra B) Orman E) Maki (1986-SS) C) Bozkr

2. Kanada'nn baz blgelerinde, doal olarak yeti-en ve besleyici deeri ok yksek ekerli bir zsu elde edilen "eker akaaac'n, Orman Aratrma Enstits Dou Anadolu blgesinde yetitirmeyi planlamaktadr. Bunun iin neden Dou Anadolu blgesi seilmi olabilir? A) Tarmda kullanlmayan geni alanlar olmasndan B) Kanada ile ayn enlemler arasnda yer almasndan C) Kanada'dakine benzer iklim zelliklerine sahip olmasndan D) Bu blgedeki gelir kaynaklarn artrmaya ncelik tanmasndan E) Orman yetitirmeye elverili bir blge olmasndan (1983-SS) 6. Akdeniz Blgesinde yetien otsu bitkilerden birounun yzeyi kadife gibi tylerle kapldr. Bu durum, bitkinin bl3. Anadolu'da, baz yerleim merkezleri evresindeki korunmu alanlarda orman aalarnn yetiebilmesi, bu blgeyle ilgile olarak neyi dndrr? A) Bulunduu enlemlere gre daha scak olduunu B) Yllk yalarnn dzenli olduunu C) Doal bitki rtsnn tmyle gerek bozkr olmadn D) kliminin karasal olmadn E) Ormann kolayca yetitirilebileceini (1984-SS) ge koullarna uyma abasnn bir sonucudur. Bitkinin byle bir zellie sahip olmasnn nedeni aadakilerden hangisi olabilir? A) Erozyonun iddetli olmas B) Yan genellikle yamur olarak dmesi C) Yazn buharlamann iddetli olmas D) Gnlk scaklk farknn yksek olmas E) Topraktaki kil orannn fazla olmas (1987-SS)
Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

5. Yukardaki haritada Trkiye'de orman alanlarnn dal grlmektedir. Buna gre orman daln etkileyen temel etken aadakilerden hangisidir? A) Akarsu a C) Erozyon E) Nem oran (1987-SS) B) Ykselti D) Toprak eidi

CEVAPLI TEST
7. Aadaki haritada bir doal bitki rtsnn corafi dal gsterilmitir. doal bitki rts bozkrdr.

Doann Varlklar
10. X blgesinin doal bitki rts maki, Y blgesinin Bu durum, X ve Y blgelerinin aadakilerin hangisi bakmndan farkl olmasna balanabilir? A) Dzlk alanlarn oran B) Toprak tr C) Uygulanan tarm yntemleri D) Yaplan hayvanclk tr E) klim tipi

Bu dala dayanarak, bu bitki ile ilgili aadaki yarglardan hangisine varlabilir? A) Ilman iklimlerde yetiir. B) Her mevsim bol yaa gereksinimi vardr. C) K souklarndan etkilenmez. D) Souk rzgrlardan olumsuz ynde etkilenir. E) Her mevsim bol a gereksinimi vardr. (1994-SS)

(2006-SS) (Sos. Testi-I)

8. Bitki corafyas konusunda aratrma yapan bir bilim adam, aratrma iin gittii yrede kekik, lavanta, zeytin, zakkum ve defne gibi bitkilerin yaygn olduunu gzlemitir. Bu yredeki bitki rts aadakilerden hangisine uygundur? A) ayr B) Bozkr D) Savan E) Maki (1995-SS) C)Tundra

11. Yukardaki grafik, iki deiik kaynak suyunun bir yl boyunca hava scaklndan etkilenme derecelerini gstermektedir. Bu kaynak sular iin aadakilerden hangisi doru deildir? A) II.kaynan suyu her mevsimde daha souktur. B) Her iki kaynan su scaklklar yaz aylarnda yksek, k aylarnda dktr. C) Yazn daha scak olan kaynak suyu kn daha

9. nsanlar tarafndan aa kesilerek, yaklarak ormanlarn ortadan kaldrlmas sonucunda oluan bozkrlara "antropojen bozkr" denir. Buna gre, bir blgenin aadaki zelliklerinden hangisi, o blgedeki bozkrn antrpojen olduunun bir gstergesi olabilir? A) Topraklarn tarma elverili olmas B) Farkl otsu bitki trlerinin olmas C) Yer yer orman aac topluluklarnn grlmesi D) Yerlemelerin sk olmas E) Geni dzlklerin yer almas (1997-SS)

souktur. D) lkbahar ve sonbaharda her iki kaynan su scaklklar birbirine yakndr. E) I. kaynan suyu, II. kaynan suyundan da ha erken snmaktadr. (1981-SS) 12. Aadaki toprak trlerinden hangisi Akdeniz iklim blgesinde, kalkerli araziler zerinde yaygn olarak bulunur? A) Terra rossa D) Podsol B) ernozyom C) Alvyal topraklar

E) Kahverengi orman topraklar (1995-YS)

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI

CEVAPLI TEST 1. E 2. C 3. C 4. B 5. E 6. C 7. C 8. E 9.C 10.E 11.A 12.A

BOLUK DOLDURMA 1. TUZLU 2. DENZ 3. GL 4. KANADA 5. AKDENZ 6. AKARSU REJM 7. KAYNAK 8. JEOTERMAL 9. LLER-EKVATORAL 10. ZONAL-YERL 11. LTOSOL 12. LS-MOREN 13. BTK RTS 14. PSDOMAK VEYA YALANCI MAK 15. TEAK 16. TAYGA 17. ORMAN

DORU-YANLI 1. DORU 2. DORU 3. YANLI 4. DORU 5. YANLI 6. DORU 7. DORU 8. DORU 9. YANLI 10. YANLI 11. YANLI 12. DORU 13. DORU 14. YANLI 15. YANLI 16. YANLI

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI

Cografyam.NET - Trkiyenin Corafya Portal

You might also like