You are on page 1of 2

CORAF KONUM Herhangi bir noktann dnya zerinde kaplad alana corafi konum denir.

zel ve matematik konum diye ikiye ayrlr. zel Konum Herhangi bir yeri komu yerlerden ayran corafi zelliklerin tamamna o yerin zel konumu denir. zel konum unsurlarnn bazlar unlardr: ortalama ykselti Denizlere uzaklk Dalarn konum ve uzan Komu lke ve ktalara olan konum Yer ekillerinin engebe durumu Jeolojik yap Ksaca; zel konum o yerin gzle grlen somut zellikleridir diyebiliriz.

zel Konumun etkisini gsteren baz rnekler; Denizlere yakn yerler i ksmlara gre daha fazla ya alr Mesela; Afyonun deniz kenarnda bulunan zmirden daha az ya almas Trkiyede iklim eitlilii vardr. Yani ayn anda eitli iklim zellikleri grlr. Orta Dou lkelerinin petrol bakmndan zengin olmas Ayn enlemde olmasna ramen kn ege i Anadoluya gre daha scaktr Marmara Blgesinde sk sk deprem olmas Orta Asyann denizlerden uzak olduu iin karasal iklime sahip olmas Japonya ve Norvein balklkta ok ileri olmas Kuzeybat Avrupa kylarnn scak su aknts nedeniyle ayn enlemdeki dier yerlerden daha lman olmas Trkiyede batdan douya doru scakln azalmas. Matematik Konum Herhangi bir yerin paralel, meridyen, boylam ve enlemlere gre konumunun belirlenmesine o yerin matematik konumu denir. Matematik konumda paralel ve meridyenler kullanlarak lkenin balang meridyeni ve ekvatora olan konumu belirlenir Matematik konuma gemeden nce paralel ve meridyenlerin zelliklerini vermekte fayda var. Paralel kutup noktalarna eit uzaklkta olan ve dnyay iki eit paraya blen hayali izgiye Ekvator denir. Ekvatora paralel olarak birer derece aralkla izilen hayali izgilere de paralel denir. Paralellerin zellikleri Paralellerin balangc Ekvatordur ve en byk paraleldir. Bir paralel zerinde bulunan btn noktalarn Ekvator ve kutup noktalarna uzaklklar eittir. Aralarndaki uzaklk 111 kmdir.

Trkiyenin zel konum sonularndan baz rnekler; ocak aynda Samsunun Sivastan scak olmas Yalovada kaplcalarn fazla olmas Batdan douya doru kar yann artmas Douya doru donlu gn saysnn artmas Batdan douya doru tarm rnlerinin olgunlama sresi uzar Dou Anadolu Blgesinin hidroelektrik potansiyelinin fazla olmas Rizede turungil, Idrda pamuk tarm yaplmas Mula ve Hakkriye demiryolu ulamnn zor olmas Ege Blgesinde deprem riskinin fazla olmas Kn Alanyada denize girilirken Konyada kar yamas Karadeniz Blgesinin yl boyu yal olmams lkemiz yeralt kaynaklarnn eitli ve zengin olmas stanbul limannn ok gelimi olmas Sinop limannn gelimemesi Alanya da muz yetitirilmesi

Paralellerin dereceleri, Ekvatordan kutuplara doru byr. evre uzunluklar Ekvatordan kutuplara doru ksalr ve kutuplarda nokta eklini alr. Dou Bat ynl uzanrlar. Tam emberdirler Ekvator En uzun paralel dairesidir Paralel dairelerinin balangcdr. (0 Paraleli dnyay kuzey ve gney olmak zere iki yar kreye ayrr.) Gne nlarn yaklak olarak 21 Mart ve 23 Eyllde dik a ile alr (Ekinoks). izgisel hzn en fazla, yerekiminin en az olduu yerdir.(1670 Km) Ekvator izgisinin uzunluu 40,076 km. dir. zerinde gece ve gndz sreleri her zaman eittir.
Ekvator zerinde meridyenlerin birbirlerine uzakl eit ve 111Km. dir

Meridyen Kuzeyden gneye kutuplar arasnda uzanan izgiler meridyen yaylardr. Meridyenlerin zellikleri ngiltere'nin Greenwich gzlemevinden geen meridyen, balang meridyeni kabul edilir ve 0 derece olarak gsterilir. Dousunda kalan yerlere Dou Yarm Kre, Batsnda kalan yerlere Bat Yarm Kre denir. Meridyenler arasnda 1 lik a fark vardr. Balang meridyeninin 180 dousunda, 180 batsnda olmak zere toplam 360 meridyen yay vardr Meridyenlerin derece deerleri 0 meridyeninden dou ve batya doru gidildike byr. Bir paralel zerindeki btn meridyen aralklar birbirine eittir. Her meridyen aras 4 dk.lk yerel saat fark vardr ki meridyen aras uzaklk sadece Ekvator'da 111 km'dir.

You might also like