You are on page 1of 55

malat Teknolojileri

Dr.-Ing. Rahmi nal

Talal malat Yntemleri


1

Talal malat

Kapsam
Talal imalatn tanm Tala kaldrmann esaslar Takmlar Tornalama Frezeleme Planyalama, vargelleme Talama Brolama

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

TALALI MALAT ekillendirilecek iparas zerinden takmlar yardmyla kk paracklar halinde malzeme koparlarak (tala) yaplan imalata talal imalat denir. lemin esas, takm ile iparas malzemelerinin birbirinden farkl sertlikte olmalar ve bylece tala kaldrlabilmesidir. rnein; elik malzeme ile alminyum malzemenin izilebilmesi, bakla aa malzemenin yontulabilmesi gibi.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

Talal imalat yardmyla malzemeler zerinden paracklar kaldrarak istenen ekil ve llerde para imali; paralar zerinde delik, vida, di ve kanallarn almas mmkn olmaktadr. Takm: Talal imalatta i paras zerinden paracklar (tala) kaldrmaya yarayan ve sert malzemelerden yaplm gerelere takm ad verilir. Takm tezgah: Talal imalat srasnda gerekli olan g ve hareketi salayan bir aratr. Talal imalat tezgahlar takm ve i parasnn hareket tarzna gre farkl isimler alrlar.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

TALA KALDIRMANIN ESASLARI

TAKIM

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

TT

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

TAKIM MALZEMELER
Takmlar malzemelerine gre snflandrlacak olursa; Takm elikleri Sert metaller Seramik takmlar Elmaslar

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

1. Takm elikleri Bu grupta karbon elikleri, az alaml elikler ve hz elikleri sertliklerini sertletirme yolu ile kazanrlar. Bunlarn ierisinde an fazla yaygn olarak kullanlan takm elii yksek hz elikleridir. Yksek Hz elikleri (HSS): alma scakl < 600oC, sertlik: 62-65 RC, elik iin kesme hz:30-40 m/dak. Takm elikleri ve zellikle hz eliklerinin kesme kabiliyetlerini arttrmak iin eitli yzey kaplama ilemleri yaplmaktadr.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

10

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

11

Talal malat

2. Sinterlenmi Karbrler Sert metal (Hard metal) adn tayan sinterlenmi karbrler, balayc malzemeleri kobalt (Co) olan: tungsten karbr (WC), titan (TiC) ve Tantal (TaC) karbrlerinden sinterleme yolu ile elde edilen malzemelerdir. ok sert, yksek scakla ve anmaya dayankl, yksek alma scakl ve kesme hzna sahip bu malzemeler gnmzde gittike daha ok kullanlmaktadr. alma scakl:900-1000oC, sertlik 87-92RA, elik iin kesme hz: 30300 m/dak.
malat teknolojileri- R Kaynak yntemleri

12

Talal malat

Scakla ve anmaya kar ok mukavim olan bu malzemelerin eilme ve darbe mukavemetleri ok dktr. Sert metaller gerek ierdikleri malzemelerden, gerekse imalat yntemlerinden dolay ok pahal malzemelerdir.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

13

Talal malat

3. Seramikler

Seramik takmlar, ana malzemesi alminyum oksit olan ve sinterleme yolu ile imal edilen malzemelerdir. Yksek kesme hzlarnda kullanlabilen seramiklerin darbe ve eilme mukavemetleri ok dktr. alma scakl:<1800oC, sertlii: 89-95 Ra, elikler ve dkme elikler iin kesme hz: 100-300 m/dak, ince talata 200-1000 m/dak.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

14

Talal malat

4. Elmaslar Scakla ve anmaya kar ok dayankl fakat krlgan ve pahal bir malzemedir. Krlgan olduundan ince veya ok ince tala kaldrma ilemlerinde kullanlr. Normal ilemlerde 100-500 m/dak olan kesme hz zel hallerde 3000 m/dakya kabilir. alma scakl 1500oC kadardr. Elmas ile ilenen balca malzemeler: alminyum ve alamlar, bakr ve alamlar, bronz, pirin, platin, altn, gm, sert ve yumuak lastik, pleksiglas, teflon, bakalit, sert kat vb. Elmas tozu ok yksek basn ve scakln etkisi altnda grafitten elde edilen suni elmastr.
malat teknolojileri- R Kaynak yntemleri

15

Talal malat

TORNALAMA

Tornalama tek ulu bir takmla gerekletirilen, silindirik paralar reten, bir ok durumda dner bir i paras ve sabit bir takmn kullanld bir ilemdir
malat teknolojileri- R Kaynak yntemleri

16

Talal malat

cc

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

17

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

18

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

19

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

20

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

21

Talal malat

FREZEME

malat teknolojileri- R

frezeleme

22

Talal malat

Frezelemede bak ad evrilen takm zerinde bulunan ok sayda diten srayla her biri ksa bir sre paray keser ve sonra bo dner.

malat teknolojileri- R

frezeleme

23

Talal malat

Freze aklar

malat teknolojileri- R

frezeleme

24

Talal malat

Freze aklar

malat teknolojileri- R

frezeleme

25

Talal malat

Freze aklar

malat teknolojileri- R

frezeleme

26

Talal malat

Malafa montaj

malat teknolojileri- R

frezeleme

27

Talal malat

Kart ve ayn ynl frezeleme

malat teknolojileri- R

frezeleme

28

Talal malat

Baz ilemler

malat teknolojileri- R

frezeleme

29

Talal malat

Baz ilemler

malat teknolojileri- R

frezeleme

30

Talal malat

Baz ilemler

malat teknolojileri- R

frezeleme

31

Talal malat

malat teknolojileri- R

frezeleme

32

Talal malat

Planyalama/Vargelleme Vargellerin tersine planyalarda i paras bir tabla zerine balanm halde ileri ve geri hareket eder. Kalem ise stunlarn tad bir travers ve kalem taycs zerinde ancak bir ilerleme (avans) hareketi yapar.

malat teknolojileri- R

Planya

33

Talal malat

Yaplabilecek ilemler

malat teknolojileri- R

Planya

34

Talal malat

Kalemler

malat teknolojileri- R

Planya

35

Talal malat

DELME Delmede para sabit durur, takm kesme ve ilerleme hareketi yapar. Delme takmlarna matkap ad verilir.

malat teknolojileri- R

Delme

36

Talal malat

Matkaplar Delmede nemli etkenlerden birisi matkabn u asdr. A delinecek malzemeye gre deiir. Bu a elikte 150o, Alminyumda 90o ve inkoda 60odir.

malat teknolojileri- R

Delme

37

Talal malat

Baz ilemler

malat teknolojileri- R

Delme

38

Talal malat

Kesme
ok azl takmlar (testereler) yardmyla ktlelerin paralara ayrlmas ilemidir.

malat teknolojileri- R

Delme

39

Talal malat

Testere kesme alar

malat teknolojileri- R

Delme

40

Talal malat

Kesme ilemi srasnda testereler ya ileri-geri hareket ederler, veya dairesel hareket yaparlar.

malat teknolojileri- R

Delme

41

Talal malat

Testere makinalar

malat teknolojileri- R

Delme

42

Talal malat

Ta ile kesme

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

43

Talal malat

TALAMA

malat teknolojileri- R

Talama

44

Talal malat

Talama ilemleri

malat teknolojileri- R

Talama

45

Talal malat

talama

malat teknolojileri- R

talama

46

Talal malat

malat teknolojileri- R

Talama

47

Talal malat

Talama tipleri

malat teknolojileri- R

Talama

48

Talal malat

talama

malat teknolojileri- R

Talama

49

Talal malat

Takm talama tezgahlar

malat teknolojileri- R

Talama

50

Talal malat

RAYBALAMA Alm deliklerin yzeylerini daha temiz ve hasas hale getirmek iin yaplan bir ilemdir. Kaldrlan tala miktar ok azdr. El veya makine ile yaplabilir.

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

51

Talal malat

raybalar

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

52

Talal malat

raybalar

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

53

Dkme Demirler

BLM SONU

malat teknolojileri- R

Dkm - Alamlar

54

Talal malat

malat teknolojileri- R

Kaynak yntemleri

55

You might also like