access control (erişim kontrolü).

Windows NT ve Windows 2000'de yer

alan güvenlik mekanizması. Bu mekanizma ile nesnelerin kim tarafından
kullanılacağı belirlenir.

access control entry (ACE). Kullanıcılar ve gruplar için güvenlik numarası

(security ID) içeren bir listedir. Bu listede kullanıc ve grupların hangi işlemleri
için izni olduğu yer alır.

access privileges (erişim izni). Dosya ve klasörler üzerinde işlem yapma

izni.

account (kullanıcı adı). Bir ağa giriş için gerekli kullanıcı bilgisi. Bkz. User
account.

account domain (kullanıcı domaini). Kullanıcı kayıtlarının yaratıldığı

domain.

account policy (kullanıcı kaydı politikası). Kullanıcı kayıtlarının

kullanımının kontrol edilmesi düzenlemeleri.

active (aktif). Kullanılmakta olan bir pencere, nesne ya da seçilmiş bir

simge. Aktif pencerede çalışırken diğer pencereler art alanda kalırlar.

Active Directory (aktif rehber). Active Directory, ağ kaynaklarını

yönetmek için geliştirilmiş bir sistemdir. Windows 2000 Server'ın kuruluşunun
ardından Active Directory kurularak kullanıcılar, gruplar, bilgisayarlar ve
kaynakların yönetimi sağlanır. Active Directory kuruluşu ile birlikte başlıca üç
ana program da bilgisayara yüklenir. Daha sonra bu programlar aracılığıyla
Active Directory nesneleri yaratılır ve yönetilir.

Active Directory Service Interfaces (ADSI). Active Directory'ye erişimi

sağlayan standart bir programlama arabirimi.

active partition (aktif disk bölümü). Bilgisayarın açılış yaptığı disk

bölümü. Bir basic disk üzerinde aktif disk bölümü primary partititon olmalıdır.

Address Resolution Protocol (ARP). Broadcast trafiğini kullanarak IP

adresini ve network adaptörünün fiziksel MAC adresini bulan bir protokol.

administrative template (.adm file). Group Policy düzenlemeleri için

kullanılacak metin dosyası.

Kullanıcı bilgilerini kayıt etmek için kullanılan mesaj sisteminde

kullanılan bir veritabanı.

[b]Add-in (İçine-Ekle). Yazılıma özel komutlar ya da özellikler ekleyen ek

programlardır. Örneğin, Word içinden ulaşılamayan bir uygulamadan, çizimleri
almanızı sağlayan bir içine-ekle programı yazabilirsiniz.

adress space (adres alanı). Bakınız. virtual virtual address space (sanal
adres alanı).

agent (servis). Simple Network Management Protocol (SNMP) üzerinde

çalışan bir uygulama.

aggregate functions (toplama fonksiyonları). SUM, AVG gibi veriler

üzerinde işlem yapan fonksiyonlar. Aggregate fonksiyonlara örnek olarak:
AVG, COUNT, COUNT(*), MAX, MIN, SUM, STDEV, STDEVP, VAR, ve VARP.

alert (mesaj). Bir olaya karşı kullanıcı tanımlı bir tepki. Alert'ler bir işi
çalıştırır ya da belirtilen bir operatöre e-mail gönderir.

alerter service (mesaj servisi). Bir ya da daha çok kullanıcıya (bilgisayara)

mesaj göndermeyi sağlayan servis.

alias (öteki ad). Bir tabloya verilen geçici ad. Birçok Login ID tarafından
paylaşılan bir veritabanı kullanıcısı adı.

answer file (yanıt dosyası). Windows 2000 kuruluşu sırasında kullanılan

ve kuruluş bilgilerini içererek otomatik kuruluş sağlayan bir dosya.

application programming interface (API). Uygulamaların alt-düzey

işlemleri yerine getirmek için kullandıkları rutinler.

application event log (uygulama olayları logu). Windows NT ve Windows

2000 Event Viewer içinde olayları tutan bölüm/dosya. Uygulamalar hataları
düzenlenerek bu loga kayıt yazarlar.

application role (uygulama rolü). Bir uygulamanın güvenlik gereksinimi

için yaratılan bir rol.

application window (uygulama penceresi). Çalışmakta olan bir

uygulamayı içeren alan. Uygulama pencereleri standart kontrollere, mönü ve
başlık çubuklarına, araç çubuklarına sahiptir.

architecture (mimari). Donanım ve yazılım sistemlerinin yapısı.

argument (argüman). Procedure'lar arasında alıp-verilen (geçen) bir

değişken, sabit ya da bir ifade.

arithmetic operators (aritmetik işleçler / aritmetik operatörler).

Toplama, çarpma, çıkarma ve bölme gibi işlemleri yerine getiren +,*,-,/ gibi
işaretler.

assigned applications (atanan uygulamalar). Uygulamaların assign

(atama) edilmesi işlemi kullanıcıların bir uygulamayı kullanmalarını
sağlanmasıdır. Böylece kullanıcılar uygulamayı kullandığında ya da
bilgisayarını açtığında yazılım otomatik olarak kurulabilir. Bir OU içindeki
kullanıcılara bir program assign edildiğinde program hemen kurulmaz. Sadece
programın simgesi bilgisayarda görülür. Start mönüsü ve masaüstünden
programı görmek ve başlatarak kurmak mümkündür. O programla ilgili bir
dosyanın çağırılması (üzerinde çift tıklama) durumunda da program kurulur.
Diğer bir deyişle bir uygulamayı assign etmek o uygulamanın her zaman
kullanılabilir olmasını sağlar. Ancak fiziksel kuruluş işlemi yapılmaz.

associate (ilişkilendirme). Dosya adından (uzantısından) dosyanın açılarak

çalıştırılması.

asynchronous event packet (zaman uyumsuz olay paketi). Bir olayın

oluşumunu bir alt düzeye bildiren ve dosyalama sisteminde kullanılan bir veri
yapısı.
attribute (özellik). Bir nesnenin belli bir niceliği ya da niteliği.

audit policy (denetim politikası). Domain ya da bir bilgisayar için yapılan

işlemlerin kayıtlarının (log) tutulmasını sağlar.

auditing (denetim). Belli kullanıcı işlemlerinin takip edilmesi sistemi.

authentication (kimlik denetimi). Kullanıcının sisteme giriş bilgisinin

kontrol edilmesi. Temel bir kriptografi servisi. Kimlik denetimi ağ üzerinde
güvenlik sağlar. Kullanıcıların adlarının sistem tarafından doğrulanması bir
kimlik denetim işlemidir.

automatic recovery (otomatik kurtarma). Sistemin açılışında

tamamlanmayan işlemlerin geri alınması (roll back) ve diğer bakım işlemleri.

AutoText (Otomatik Metin). Yeniden kullanmak istediğiniz metin ve

grafikler için kayıt yeridir. Örneğin, sık kullandığınız bir yazışma adresi,
standart bir anlaşma paragrafı ya da uzun bir iç yazışma dağıtım listesi yeri
olabilir. Her metin ya da grafik seçimi, bir AutoText (Otomatik Metin) girdisi
olarak kaydedilir ve her birine ayrı bir ad verilir.

backup set (yedek seti). Bir ya da daha çok teyp üzerinde yedeklenen
dosya ve klasörlerin toplam seti.

bandwidth (bant genişliği). Sayısal iletişimde verilerin gönderilme hızı

(bps).

basic disk (temel diskler). Windows 2000 iki tür sabit disk kullanımını
destekler. Basic diskler ve dinamik diskler. Basic diskler daha önceki Windows
işletim sistemlerinde bulunan disk partitionlarından oluşur. Dinamik diskler ise
gelişmiş disk kullanımını ifade eder. Bir ya da daha çok disk üzerinde
oluşturulan volümleri destekler. Disk kullanım türleri disk üzerindeki alanların
kullanımını belirler. Dinamik diskler sadece Windows 2000 tarafından
kullanılır.

basic input/output system (BIOS). Bir ROM üzerinde saklanan ve

sistemin açılmasıyla birlikte işletilen yazılım.

basic volume (temel volüm). Bir basic disk üzerindeki bir volüm.

backup (yedek). Verilerin çeşitli risklere karşı yedek setleri halinde teyp
birimine kopyalanması.

backup device (yedekleme aygıtı). Backup ya da Restore işleminde

kullanılan bir teyp, bir disk dosyası ya da named pipe.

backup domain controller (yedek domain kontrol birimi). BDC.

Windows NT Server'ın ana domain kontrol biriminin yedeği olarak kurulduğu
bilgisayar. Domain ana kontrol biriminde yer alan kullanıcı veritabanını
yedeğini zaman uyumlu olarak taşır. Kullanıcılar BDC'ye logon olabilirler
backup file (yedek dosyası). Full ya da partial database, transaction log ya
da dosya/dosya gruplarının yedeğini içeren dosya.
backup media (yedekleme ortamı). Yedek setini saklamak için kullanılan
disk, teyp ya da diğer bir aygıt.

backup set (yedek seti). Bir yedek işleminin çıktısı.

background (artalan). Aktif pencerenin arkası ya da arka alanda yürütülen
işlem.

base data type (temel data tipi). Char, varchar, binary gibi, kullanıcı-
tanımlı data tiplerinin yaratıldığı sistem-tarafından yaratılmış temel data
tipleri.

base tables (taban tablolar). Bir görünümün (view) üzerine kurulduğu

tablo.

batch (toplu iş). Bir ya da daha çok deyiminin yer aldığı dosya.

batch program (toplu iş dosyası). Bir ya da daha çok NT komutunu içeren

bir ASCII dosya. Toplu iş dosyaları genellikle .BAT uzantısına sahiptir.

bcp files (bcp dosyaları). Zaman uyumlaştırma (synchronization) sırasında

tabloları saklayan dosya.

Berkeley Internet Name Domain (BIND). UNIX işletim sistemlerindeki

Domain Name System (DNS) standardı.

bit. Sayısal bilginin en küçük hali. 0 ya da 1 sayısı.

Bookmark (Yerimi). Daha sonradan kolay erişmek amacıyla, başvuru

olarak atanan seçim alanı ya da metin içindeki belli konumlardır. Yer imleri,
gerçek hayatta, özellikle uzun bir kitap okurken kullandığınız, kaldığınız yeri
unutmamak için yerleştirdiğiniz işaretlerdir. Word, sizin seçiminize göre,
bulunduğunuz yeri işaretler ve aynı noktaya çabuk ve kolay erişimi sağlar.
Books Online. Online kitap. Yardım ve araştırma amaçlı kullanılır.

boot loader (önyükleyici). Sistemin başlatılmasını sağlayan ve yöneten

program.

boot partition (önyükleme bölümü). Windows NT ve Windows 2000

işletim sistemini ve dosyalarını içeren bölüm. Önyükleme bölümü sistem
bölümü ile aynı olabilir ya da olmayabilir. Bkz. System Partition.boot partition
(boot edilen disk bölümü). İşletim sisteminin bulunduğu disk bölümü. Boot
bölümü ve sistem bölümü aynı olabilir.

briefcase (çanta). Aynı dosyanın farklı uyarlamalarını uyumlaştırmayı

sağlayan özel bir klasör. My Briefcase uygulaması ile network ortamında bir
dosyaya güncel durumda sahip olmayı sağlar. Windows 2000'de bu sistem
offline folder kullanımı olarak yenilenmiştir. Bkz. Offline Folder.

bridgehead server. Active Directory replikasyon işleminde siteler arasındaki

replikasyonu yönetmek için kullanılan bir server.

browser (tarayıcı). Tarayıcı program. Bkz. Web browser. Internet ve

intranet üzerindeki dosyalara erişmek için kullanılan bir client aracı. Örnein
Microsoft Internet Explorer.

browsing (göz atma, tarama). Ağ üzerindeki dosyalara, dizinlere,

programlara ve aygıtlara erişme. Erişilecek kaynakların listesini elde etme
işlemi.
built-in functions (hazır fonksiyonlar). Uygulamalar tarafından sağlanan
fonksiyonlar. Örneğin datetime gibi.

built-in group (hazır grup). Windows NT işletim sisteminde otomatik

olarak tanımlanan (var olan) gruplar.

bulk copy program (bcp). Komut satırından yazılarak verileri kopyalamayı

(yedeklemeyi) sağlayan program.

byte (bayt). Bilgisayarda bir birim olarak tanınan bilgi birimi. Bir bayt
genellikle sekiz bitten oluşur.
__________________
Webmaster ©InterOnline.NL | NetSayfam.com®
#2

Microsoft Terimlerinin Anlamları ve Açıklamaları 2

cache (ön bellek). Ana bellekte daha önce (sık sık) erişilen bilgilere daha
kısa zamanda erişmeyi sağlayan bir yardımcı bellek. DNS ve WINS için çok
bilgilerin yerel olarak saklandığı yer.

cached pages (ön belleğe alınan sayfalar). Cache içinde yer alan 8 K
kapasiteli sayfalar.

cascade (basamaklamak). Pencerelerin başlık çubukları görünecek

biçimde alt alta dizilmesi. Bunun dışında veritabanı işlemi olarak yapılan bir
işlemin; ilişkili olan diğer tablolarda da yapılması işlemi. Bkz. cascade delete.

cascading delete (basamaklı silme). Bir silme işleminin ilgili tablolardaki

diğer satırları da silmesi.

cascading update (basamaklı güncelleme). Bir güncelleme işleminin

ilgili tablolardaki diğer satırları da güncellemesi.

case sensitive (büyük/küçük harf ayrımı). Büyük/küçük harf ayrımının

yapılması.

cell (hücre). Tablolarda verilerin girildiği satırların ve kolonların kesiştiği

alanlar.

certificate (sertifika). Internet üzerinde kimlik denetimi ve veri güvenliği

için kullanılan sayısal bir belge.

character (karakter). Bir birim anlamlı veri. Harf ya da rakam.

character format (karakter formatı). Verilerin text karakterleri ile

saklanması.

character set (karakter seti). Uygulamaların kullandıkları char, varchar

ve text data tiplerinde tanıdığı karakter seti. Bir karakter seti 256 harften
oluşur. İlk 128 karakter genelde bütün karakter setlerinde aynıdır. İkinci 128
karakter ise ek karakterler (extended character set) olarak tanımlanır.

character string (karakter dizgisi). Belli işaretlerle birbirinden ayrılmış

karakter grupları.

chart (grafik). Form ya da rapor üzerinde verilerin grafik olarak gösterildiği

alanlar.

check box (onay kutusu / kontrol kutusu). Bir seçeneğin seçildiğini

gösteren kontrol. Diyalog kutularında yer alan ve X işaretini fare ya da ara
çubuğuna basılarak seçilen seçenekler.

checkpoint (kontrol noktası). Verilerdeki değişikliklerin database'e kayıt

edildiğinin garanti edildiği gösteren yer.

child domain (alt domain). DNS ve Active Directory içinde bir domain'in
altında yer alan bir domain.

class (sınıf). Ortak özellikleri olan nesneler kategorisi. Active Directory

içinde her nesne şema içindeki bir ya da daha fazla sınıftan oluşur.

client (istemci). Ağ üzerinde genellikle ağ kaynaklarından yararlanan

kullanıcı (bilgisayar). Server tarafından paylaştırılan kaynaklara erişen
bilgisayar.

client cursor (istemci gösterici). Client üzerinde gerçekleştirilen bir

cursor. Client cursor, bütün sonuç setinin client'a transfer edilmesini ve client
API yazılımının (örneğin ADO) cursor'ın fonksiyonelliğini saklanan sonuç seti
üzerinde gerçekleştirmesini sağlar. Client cursor'lar bütün corsor'ları
desteklemezler. Sadece statik ve forward-only cursor'lar desteklenir.

client-server network (istemci/sunucu ağ). Ağ kaynaklarının bir hizmet

birimi (server) tarafından yönetildiği ve genellikle masa üstü uygulamaları
için ağ üzerinde çok sayıda kullanıcıya (client) hizmet verildiği ağ ortamı.

clipboard (pano). Uygulamalar arasında bilgi alışverişi yapmayı sağlayan

bellekte geçici saklama alanı.

cluster (küme). Node ya da host olarak bilinen bir grup bilgisayar. Küme
içindeki bilgisayarlar özellikle mission-critical uygulamalarda kullanılırlar.
Kümeleme Network Load Balancing ve kesintisiz işletim sağlar.

clustered index (kümelenmiş indeks). Fiziksel ve mantıksal veri

düzeninin aynı olduğu indeks sistemi.

column (kolon). Bütün satırların ortak olarak adlandırıldığı yer.

command (komut). Bir işlemin yerine getirilmesini sağlayan sözcük.

command button (komut düğmesi). Diyalog kutularında belli bir işlemi

yerine getiren düğme.

comparison (karşılaştırma operatörü). İki değeri ya da ifadeyi

karşılaştırmak için kullanılan operatör (işleç). Örneğin büyüktür, küçüktür,
eşittir gibi.

composite index (birleşik indeks). Birden çok kolonu kullanan bir indeks.

composite key (birleşik anahtar). İki ya da daha fazla kolondan oluşan

bir anahtar. Özellikle iki ya da daha fazla join bulunan sorgularda gereksinim
duyulur.
computer browser service (bilgisayar göz atma servisi).
Bilgisayarların ve kaynakların güncel listesini sağlayan servis.

computer name (bilgisayar adı). Network ortamında ve işletim sistemi

kuruluşunda bir bilgisayarı tek başına tanımlayan 15 karakterlik bilgi.

concurrent access (aynı anda / birlikte erişim). Aynı datayı aynı anda
birden çok kişi erişip güncellediğinde oluşur.

configuration (konfigürasyon / görünüm). Bir bilgisayarın özellikleri.

Ana bellek, işlemci, yan birimler ve yazılımlar olmak üzere tüm özellikleri .

configuration manager (görünüm yöneticisi). Plug-and-Play

teknolojisinde yazılımların görünümlerin (configuration) düzenleyen birim.

connection (bağlantı). Bilgisayarlar arası ya da bir bilgisayar ile diğer bir

bilgisayarın ya da aygıtın ilişki kurması.

connection object (bağlantı nesneleri). Domain Controller arasında

Active Directory replikasyon nesnelerini temsil eden nesne. Connection
nesneleri Knowledge Consistency Checker tarafından otomatik olarak
yaratılır.

connectivity (bağlanabilirlik). Farklı bilgisayarların birbirleriyle iletişim

kurması.

copy to (kopyala). Seçilen metin ya da çizimin işaretlenerek (silinmeden)

panoya atılması.

cryptography (kriptografi). Güvenlik alanında yapılan çalışmalar. Genelde

dört alanda işlemleri gerçekleştirir: confidentiality, integrity, authentication
ve nonrepudiation.

cursor (cursor). Uygulamaların dataları satır satır işlemesiyle ilgili

database nesnesi. Cursor'ler sayesinde sonuç seti üzerinde birçok işlem satır
satır yerine getirilebilir.

cut (kesme). Bir metin ya da çizim parçasının işaretlenerek (silinerek)

panoya atılması.

cyclical redundancy check (CRC). Veri iletişiminde hata kontrolü.

data (veri). Bilgisayarda kullanılan verilerin kodlanmış temsili.

data definition (veri tanımlama). Veritabanı nesnelerinin düzenlenmesi

ve veri tabanının yaratılması.

data dictionary (data sözlüğü). Database nesneleri hakkında bilgi içere

sistem tabloları.

Data Field (Veri Alanı). Bir veri kaynağındaki veri kategorisidir. Veri alanı,
verilerin kaynağındaki sütunlara bağlıdır. Her veri alanın kaynağı, o veri
sütununun ilk satırında listelenir. Örneğin, MüşteriAdı, Posta Kodu birer veri
alanıdır.

data file (data dosyası). Tablo, satır ve stored procedure gibi dataları
içeren dosya.

data integrity (data bütünlüğü). Dataların güvenilirliğini ve doğruluğunu

ifade eden bir terim. İlişkisel database sistemlerinde tablolar arasındaki
tutarlılığı ifade eder.
data mart. Bir data warehouse'ın subseti. Bir data mart, departman
düzeyindeki verileri saklar.

data pump. Heterojen ortamlar arasında verileri dönüştürmeyi sağlayan bir

OLE DB servis provider'ıdır.

Data Record (Veri Kaydı). Veri kaynağındaki ilgili satırlar için kullanılır. Bir
müşteri listesindeki, o müşteriyle ilgili her şey bir veri kaydı için örnek
olabilir.

data transfer (data transferi). İki bilgisayar arasında veri kopyalama.

data transformation (data dönüştürme). Kaynak verinin çeşitli işlemler

yapılarak hedef alana kopyalanması.

data type (data türü/ data tipi). Bir kolon ya da değişken içinde
saklanan verinin tipini (türünü) belirleyen özellik.

data warehouse. Bir organizasyonun bilgi gereksinimlerin karşılamak için

geliştirilmiş bir karar-destek sistemi.

data modification (veri değiştirme). Veri tabanındaki verilerin

değiştirilmesi; ekleme, silme vb. işlemler. INSERT, DELETE ve UPDATE
deyimleri.

database (veritabanı). Belli bir amaç için bir araya gelmiş (toplanmış)
veriler. Tablolar, sorgular, formlar, raporlar ve modüller.

database catalog (database katalog). Bir database'in sistem tabloları.

database diagram (database diyagramı). Bir database şemasının

herhangi bir kısmının grafiksel temsili.

database engine (veritabanı motoru). Uygulama ya da veritabanı

yönetim sistemi ile veri arasında ilişki kuran program.

database file (database dosyası). Database'in saklandığı dosya.

database name (database adı). Database için tanımlayıcı bir ad.

Maksimum 30 karakter.

database object (database nesnesi). Bir database'in bileşenlerinden

birisi. Bir tablo, bir indeks, bir trigger, bir key vb.

database object owner (database nesne sahibi). Bir database

nesnesini yaratan kullanıcı.

database statistics (veritabanı istatistikleri). Sorguları optimize etmek

için veritabanında tutulan bilgiler.

database owner (veritabanı sahibi). Veritabanını yaratan kullanıcı.

database window (veritabanı penceresi). Access veritabanının
yönetimini sağlayan pencere.

datagram. Ağ üzerinde gönderilen verinin doğrulama paketi. Karşı taraf

LAN ya da WAN üzerinde olabilir.

datasheet (çalışma tablosu). Tablolar, formlar ve sorguların satırlar ve

kolonlar olarak gösterildiği alanlar.

deadlock (çıkmaz). İki kullanıcının (ikisinin birden) bir data birimi üzerinde
kilitleme konu olması durumunda; Birbirlerinin kilitlerine erişmeye çalışırlar.
Böylece birbirlerini bekleyen iki kullanıcı çıkmazı oluşturur.

default (varsayım). İlişkisel database sistemlerinde her kolonun bir

varsayım değeri vardır. Bu değer, herhangi bir değer ya da NULL olabilir.
Hazır olarak tanımlanan veri.

default database (varsayım database). Kullanıcının logon olur olmaz

otomatik olarak kullandığı database.

default gateway (varsayılan geçit). Yerel ağ üzerindeki ara network

birimi. Yerel ağın diğer ağlarla bağlantısı için kullanılır.

default language (varsayım dil). Kullanıcının logon olur olmaz otomatik

olarak kullandığı dil.

default printer (varsayım yazıcı). Print (yazdır) komutu ile doğrudan

yollanan yazıcı.

default subnet mask. Ağ üzerindeki bölümü gösteren bilgiler. Class A için

255.0.0.0. Class B için 255.255.0.0. ve Class C için 255.255.255.0.

default value (hazır değer). Alanlara otomatik olarak gelen değerler.

defragmentation (birleştirme). Disk üzerinde dağılmış parçaların bir

araya getirilerek performansın artırılması. Bunun dışında Windows 2000'de
Active Directory defragmentation işleminde ise directory database
dosyalarındaki bilgiler birleştirilir.

delegation (atama, delege etme). Bir Active Directory yönetim biriminin

domain ya da ou, yönetiminin sorumluluğunun bir kullanıcıya verilmesi.

deny (iptal). Bir kullanıcının izninin kaldırması. Belli bir kullanıcının ya da

rolün izninin kısıtlanması gerekebilir. Bu durumda deny işlemi yapılır. Bir
kullanıcının ya da rolün deny edilmesi Kullanıcının ya da rolün izinlerini
ortadan kaldırır. Diğer bir rolden (miras olarak) gelen izinleri de pasifleştirir.

desktop (masaüstü). Bilgisayarın çalışma ekranı. Kullanıcının sistemi

kontrol ettiği işletim sisteminin arayüzü. Pencereler, simgeler, vb. bütün
işlemlerin yapıldığı toplam ekran alanı.

destination directory (hedef dizin). Kopyalama ya da taşıma yapılacak

dizin.

destination table (hedef tablo). Yayınlanan (published) bir tablonun

replikasyonu olarak yaratılan üye tablo.

device (aygıt). Bilgisayar sisteminin bir parçası. Bir yazıcı, bir kart, fare,
vb.

device driver (aygıt sürücüsü). Belli bir aygıtın kullanımını sağlayan

program. Bir aygıtın Windows 2000 ile iletişim kurmasını sağlar. Örneğin bir
yazıcı sürücü gibi

DHCP Manager (DHCP Yöneticisi). DHCP serverlarını yönetmek için

kullanılan araç.

dialog box (iletişim kutusu). Kullanıcıdan bir bilgi alınacağı zaman ekrana
gelen mesaj kutusu. Tamam ve İptal düğmeleri ve çeşitli seçenekleri içeren
diyalog kutularının bazıları ortak iletişim kutusudur (Open gibi) . Her
uygulamada aynısı ekrana gelir.

directory (dizin). Bilgisayarlar, kullanıcılar ve diğer nesneler hakkında bilgi

içeren bir kaynak. Windows 2000 directory sistemi yazıcılar, uygulamalar,
kullanıcılar vb nesneler hakkında bilgi içerir.

directory service (directory servisi). Directory bilgilerinin kullanıcılar

tarafından kullanılmasını sağlayan bir hizmet.

directory tree (directory ağacı). Bir directory içindeki hiyerarşik biçimde

yer alan nesneler ve konteynırlar.

directory (dizin). Sabit disk ya da disket üzerinde bilgi ve program

dosyalarını içeren bir bölüm.

directory partition (directory bölümü). Active Directory, Windows 2000

domain controller bilgisayarları arasında replike edilirken üç directory
bölümü replike edilir: şema, configuration ve domain bilgisi.

directory tree (dizin ağacı). Disk üzerinde yer alan dizinlerin ağaç
biçiminde gösterilmesi.

directory window (dizin penceresi). Windows 3.1'de Dosya

Yöneticisinde, Windows 95 'te ve Windows NT'de Explorer'da mevcut dizin
düzenini, alt dizinleri ve dosyaları gösteren pencere.

dirty pages (değiştirilmiş sayfalar). Son checkpoint işleminden sonra

değiştirilen ön belleğe alınan (cached) sayfalar.

dirty read (değiştirilmiş sayfaları okuma). Uncommitted dataların

okunması. Genellikle birden çok transaction ile aynı satırı okumasıyla oluşur.

disable (kullanılamaz, geçersiz). Olmaması ya da çalışmaması şeklindeki

bir düzenleme.

discretionary access control list (DACL). Nesnelerin güvenlik

açıklamalarının bulunduğu liste.

diskette (disket). Küçük boyutlarda, belli bir kapasitede bilgi saklayan

ortamlar.
disk duplexing (disk çoğaltma). Bir diskin diğer bir disk kontrol
aracılığıyla ayna kopyasının düzenlenmesi.

disk mirroring (disk aynalama). Bir diskin bir bölümünün aynısının diğer
bir fiziksel diske kopyalanmasıdır.

disk quota (disk kotası). Bir kullanıcı tarafından kullanılabilecek

maksimum disk alanı miktarı.

disk striping (disk şeritleme). Verilerin 64 KB'lık bloklara bölünüp 2 ila

32 diskten oluşan disk dizisi (disk array) üzerinde düzenlenmesi işlemi.

distinguished name. Relative distinguished adını kullanarak bir nesneyi

tek (unique) olarak tanımlayan ad. Active Directory içindeki her nesne bir
distinguished ada sahiptir.

distributed file system (Dfs). Paylaştırılan klasörlerin merkezi olarak

yönetildiği bir Windows 2000 servisi.

distinguished name. Relative distinguished adını kullanarak bir nesneyi

tek (unique) olarak tanımlayan ad. Active Directory içindeki her nesne bir
distinguished ada sahiptir.

Distributed file system (Dfs). Paylaştırılan klasörlerin merkezi olarak

yönetildiği bir Windows 2000 servisi.

distributed processing (dağıtılmış işlem). Data işleme aşamalarının

farklı yerlerde bulunması.

distributed query (dağıtılmış sorgu). Verilere farklı (heterojen)

ortamlardan erişen bir sorgu.

distribution database (dağıtım database). Replikasyon işleminde verileri

alıp üyelere (subscriber) dağıtan database.

Distributor. Distribution database'i içeren server. Distributor yayınlanan

verileri alır, saklar ve üyelere (subscriber) dağıtır.

document (belge). Yazılan ya da kullanılan bir veri dosyası. Örneğin

WordPad ile yazılan belge.

document-centric (doküman merkezli). Ortamın uygulamalarla değil de

kullanıcının geliştirdiği dokümanlarla kullanılması. Windows 95, Windows NT
ve Cario işletim sistemleri ilk doküman-merkezli işletim sistemleridir.

domain (etki alanı). Windows 2000 ve Active Directory ağı içinde ortak
directory veritabanını kullanan bir dizi bilgisayarın oluşturduğu ağ alanı. Bir
domain merkezi olarak kaynakların yönetimini sağlar. Windows 2000 ağı
içinde domain adları hiyerarşik olarak düzenlenir.

domain controller (domain kontrolör). Domain içinde kullanıcıların

kimlik denetimi yapan bilgisayar.

domain controller (domain kontrol birimi). Ana domain kontrol

biriminin yerine kullanıcıların logon olabileceği ikinci bir NT Server.
Domain Name System (DNS). Domain adlarının bulunmasını sağlayan
hiyerarşik adlandırma sistemidir. DNS, domain adlarına karşılık gelen IP
adreslerinin bulunmasını sağlayan bir servis sağlar.

domain namespace (domain ad alanı). DNS tarafından kullanılan

veritabanı yapısı.

double click (çift tıklamak). Farenin düğmesine ard arda iki kez
basılması. Genellikle bir simge üzerine fare ile çift tıklanarak simgenin bağlı
olduğu program çalıştırılır.

drag (sürüklemek). Bir nesnenin fare ile taşınması. Bu işlemde nesne fare
tuşuna basılarak bir yerden bir yere sürüklenir.

driver (sürücü). Bilgisayarın bir kaynağı. A, B, C gibi disk ortamları ve ağ

kaynakları.

dynamic cursor (dinamik cursor). Açık olmasına rağmen altındaki

verilerin değiştirilmesini etkileyen cursor.

dynamic disk (dinamik disk). Windows 2000 iki tür sabit disk kullanımını
destekler. Basic diskler ve dinamik diskler. Basic diskler daha önceki
Windows işletim sistemlerinde bulunan disk partitionlarından oluşur. Dinamik
diskler ise gelişmiş disk kullanımını ifade eder. Bir ya da daha çok disk
üzerinde oluşturulan volümleri destekler. Disk kullanım türleri disk
üzerindeki alanların kullanımını belirler. Dinamik diskler sadece Windows
2000 tarafından kullanılır. Dinamik diskler ise basit volümler, spanned
volümler, mirror volümler, striped volümler ve RAID-5 volümlerinden oluşur.
Dinamik disk kullanımının üstünlükleri şunlardır:

Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP). IP adreslerinin dinamik

olarak yapılandırılmasını sağlayan bir network protokolü.

dynamic recovery (dinamik kurtarma). Yazılım sorunlarını ve data

bütünlüğünü kontrol etmek ve onarma işlemi.

dynamic update (dinamik güncelleme). DNS sisteminde bilgisayar

adlarının dinamik olarak kaydedilmesiyle ilgili düzenleme.

dynamic volume (dinamik volüm). Windows 2000 içinde Disk

Management aracı ile yaratılmış bir disk alanı. Bir dinamik volüm, simple,
spanned, striped, mirrored, ve RAID-5 volümlerinden oluşabilir.
__________________

Microsoft Terimlerinin Anlamları ve Açıklamaları 3

emergency repair disk (ERD). Backup programı tarafından yaratılan ve
%SystemRoot%/Repair klasöründeki üç dosyayı içeren bir disket. Bu disket
sistemin açıladığı durumlarda kurtarma işlemi sırasında kullanılır.

embed (katmak). Bir uygulamada yaratılmış bir bilgi öğesinin (bir resim,
bir ses, metin) diğer bir uygulamaya eklenmesi.

embedded object (katılmış nesne). Diğer bir uygulamadan kesilerek

yapıştırılmış nesne.

encryption (şifreleme). Verilerin okunmasını engellemek için uygulanan bir

güvenlik yöntemi.

Encrypting File System (EFS). Windows 2000'le gelen ve NTFS disk

üzerindeki bilgileri korumayı amaçlayan bir düzenleme.

encryption (işaretleme). Verilerin yeniden düzenlenerek korunası .

enumarate (tanıma). İlgili nesnelerin listelenmesi ve tanımlanması.

entity integrity (birim bütünlüğü). Bir tablodaki bir satırın tek bir birim
olarak tanımlanmasını; böylece çift değer (duplicate) almamasını sağlayan
özellik. Bu özellik genellikle UNIQUE ve PRIMARY KEY kısıtlamalarıyla
sağlanır.

exclusive lock (özel kilit). Serbest kalıncaya kadar diğer kilitler tarafından
etkilenmeyen bir kilit. INSERT, UPDATE ya da DELETE işlemlerinde mutlaka
bir özel kilit uygulanır.

explicit trust relationship (açık güven ilişkisi). Windows 2000

domainleri arasında açık olarak tek yönlü (windows NT türü) bir güven ilişkisi
ya da Windows 2000 ile bir Windows NT domaini arasında yaratılan güven
ilişkisi.

expression (ifade). Bir query içinde yer alan bir kolon adı, değişken, sabit
ya da fonksiyon.

extended memory (eklenmiş bellek). Ana bellek içinde 1 Mb. klasik

bellek alanının üzerindeki bellek alanı. Windows 3.1eklenmiş belleği
kullanarak kullanıcının bellek sorunu olmamasını sağlar. Sanal bellek de
burada yer alır. Windows 95 ve NT bellek yönetiminde böyle bir kavram
yoktur.

Explorer (Windows Explorer). Windows 95 ve NT arabiriminde yer alan

bir program. Dosyaları, klasörleri ve programları düzenlemek, bulmak vb
işlemler için kullanılır.

fault tolerance (hata toleransı). Donanım hatalarına karşı verilerin

bütünlüğünün korunması.

field (alan). Bir satır içindeki bir elaman. Bir kolon. Field (Alan).Metin,
grafik, sayfa numaraları, tarih ve diğer bilgileri belgeye otomatik eklemek
için kullanılan bir kod parçasıdır. Örneğin, Date (Tarih) alanı o anki tarihi
belgeye ekler. Alanlar, ayrıca Mail Merge (Adres Mektup Birleştirme) işlemi
içinde, alanları asıl belgeye bağlamak için kullanılır.

file (dosya). Bir birim bilgi. Bir belge ya da bir programın adı, uzunluğu ve
diğer özellikleri ile yapısı. Program dosyaları (.exe, .com, .bat, .pif)
çalıştırılabilir. .DOC, .XLS gibi uzantılara sahip dosyalar ise kullanıcıların
yarattığı veri dosyalarıdır.

(dosya adı Bir dosyanın adı. Disk alanı üzerine kaydedildiği ad. Dosya adı
iki kısımdan oluşur; dosya adı ve uzantısı.

filegroup (dosya grubu). Bir birim olarak yönetilebilen bir ya da daha çok
dosya.
fixed database role (sabit database rolü). Her bir için belli görevleri
tanımlayan rol.

fixed server role (sabit server rolü). Database'lerin dışında server

düzeyinde görevleri içeren roller.

focus (odaklanma). Kullanıcı girişi için hazır olma. Bir kontrolün aktif hale
gelerek kullanım için hazır olması (seçilmesi).

folder (klasör). Mantıksal bir depo alanı. İçinde dosyaları, programları ve

dokümanları içeren klasörler masaüstünde yer alırlar ve Windows 95 ve NT
kullanıcı arabiriminin ana birimini oluştururlar.

Font Formatting (Karakter Biçimlendirme). İstediğiniz sayıda seçili

karaktere uygulanabilecek biçimlendirme. Karakter biçimlerini uygulamak
için, Format (Biçim) menüsünde Font (Yazıtipi) komutunu, Formatting
(Biçimlendirme) araç çubuğunu ve klavye kısayollarını kullanabilirsiniz.

foreground (önalan). ekranda aktif pencerenin kapladığı alan.

foreign key (yabancı anahtar). Ana tablodan gelen ana anahtara karşılık
ilgili alt tablolardaki alan. İlişkisel bütünlük kuralı gereği her yabancı anahtar
diğer tabloda bir ana anahtarı işaret eder.

forest (orman). Bir ya da daha çok Active Directory ağacının yer aldığı
alan. Forest içindeki bütün domainler ortak veritabanını kullanırlar.

format (biçim). Bir metnin renk, yazı tipi, paragraf düzeni vb. özelliklerle
düzenlenmesi.

free space (boş alan). Diskte yeni bölümler (partition) yaratmak için
kullanılan kullanılmayan ve formasız alanlar.

foreign key (yabancı anahtar). FK. Aynı ya da diğer bir tablodaki primary
key değeri ile eşleşen kolon ya da kolon bileşeni.

fully qualified domain name (FQDN). Domain içindeki yeri itibariyle tam
olarak bir domaini belirten domain adı. Örneğin. Bilgisayar1.sirket.com, bir
bilgisayarı gösteren tam bir domain adıdır.

function (fonksiyon). Bir birim olarak işletilen komut kümesi. Bir ad ile ve
gerekirse giriş parametreleriyle çalıştırılan fonksiyonlar belli bir işlemi yerine
getirirler.

global group (global grup). Domain'in tüm üyelerinde geçerli olan gruplar.

Global Catalog (global katalog). Her domainden bir kısım kendi

domaininin de bütün nesnelerini içeren Windows 2000 için özel bir domain
controller. Active Directory sistemi içinde domain controller olan ilk server
global katalog olur.

globally unique identifier (GUID). Tek olarak üretilen 16-bayt bir değer.
Zamanı ve bir sıra numarasını içerir ve belli bir aygıtı ya da nesneyi
tanımlamak için kullanılır.

Group Policy (grup politikaları). Programların, network kaynaklarının ve

işletim sisteminin çalışmasını kontrol altına alan düzenlemeler. Grup
politikaları bir kullanıcıya, gruba, OU'ya ya da domaine uygulanırlar.

Group Policy object (grup politikası nesnesi). Grup politikalarını

oluşturmak için kullanılan ve birden çok grup politikası düzenlemesini içeren
düzenleme.

grant (izin vermek). Kullanıcıya bir işlemi yapmak için izin vermek.

group (grup). Belli sayıda kullanıcıdan oluşan bir grup. Yerel ve global
olmak üzere belli işlemleri yapmak için gruplar tanımlanır. Program ya da
dokümanlardan oluşmuş bir küme.

hard disk (sabit disk). Sistem içinde yerleştirilmiş ve kendi sürücüsü içinde
sabit olarak yer alan disk.

hardware (donanım). Bilgisayarın fiziksel kısımları. Klavye, monitör,

kartlar, kablolar vb.

Hidden Text (Gizli Metin). Seçilen metni görüntülemenize ya da

gizlemenize izin veren bir karakter biçimidir. Bu işlem, gizlenecek alan
seçildikten sonra, Format (Biçim) menüsündeki, Font (Yazıtipi) komutu,
Hidden Text (Gizli Metin) onay kutusu ile gerçekleştirilir. Word gizli metnin
altını, noktalı çizgi ile çizer.

hierarchical namespace (hiyerarşik ad alanı). DNS ad alanı gibi

nesnelerin bir biriyle ilgili oldukları ya da bağlı oldukları adlandırma sistemi.

home directory (kendi dizini). Bir kullanıcın kendi dosyalarına sahip

olduğu dizini.

icon (simge). Program, uygulama, disk sürücü, grup vb. öğelerin küçük
çizimsel biçimleri.

import computer (alan bilgisayar). Bir export server'dan bilgilerin ana

kopyalarını alan bilgisayar.

identifier (tanımlayıcı). Bir database nesnesinin adı. Bir tanımlayıcı 128

karakter uzunluğunda olabilir.

identity column (identity kolonu). Değeri otomatik olarak artan bir kolon.

Infrared Data Association (IrDA). Infrared aygıtlar arasında veri transferi

için kullanılan ağ protokolü.

infrared device (infrared aygıt). Infrared ışıkla çalışan aygıtlar. Yazıcı vb.

inheritance (miras, etkilenme). Bir nesnenin mevcut (üst) nesnelerden

etkilenmesi. Nesneler yaratırken ve yönetimini delege ederken göz önünde
bulundurulacak şeylerden birisi de inheritance (miras ya da üst düzeyden
otomatik olarak alına haklar ya da düzenlemeler) dir. Bir OU içinde bir OU
yaratırsanız, yeni OU bütün özelliklerini üst seviyeden alır. İşte bu işleme
inheritance (miras) denir. Bu etkilenme yönetim amacına uygun olarak
kullanılmalıdır. Örneğin merkezi politikaları yukarıdan aşağıya uygulamak
gibi.
insertion point (ekleme noktası). Yazı ortamında metne ekleme yapılacak
yer.

installable filesystem (yüklenebilir dosya sistemi). Windows 95 ve

Windows NT tarafından desteklenen dosyalama sistemi.

interface (arabirim, arayüz). İki ayrı sistem arasında ilişki kuran birim.

interrupt (kesme). Bir işlemin yapılmasını sağlayan donanım sinyali.

Internet. Genel amaçlı ve uluslararası bir bilgisayar ağı. 1960'lı yıllarda

geliştirilen Internet ağı bugün milyonlarca kişinin kullandığı yaygın bir ağdır.
Firmalar ve şahıslar eğitim, ticari, bilgi verme, bilimsel ve genel alanlarda
kullanılır.

Intranet. Internet teknolojilerinin şirket ya da organizasyon içinde etkin

iletişim ve bilgi akışı için kullanımıdır.

IntelliMirror. Windows 2000 özelliği. Kullanıcıların kendi masaüstü ve

yazılım düzenlemelerini her yerde ve her zaman kullanmalarını sağlayan
teknoloji.

Internet Information Services (IIS). Microsoft Windows 2000 Server

içinde hazır olarak yer alan bir Web server yazılımdır. Web sitesi, Web
uygulaması ve Web kümeleri (cluster) yaratmayı sağlar. Belgeleri
paylaştırmak ya da belgelere intranet ya da Internet yoluyla ulaşmak için
kullanılan bir üründür.

IP address (ip adresi). Ağ üzerinde bir bilgisayarı ya da aygıtı tanımlamak

için kullanılan 32-bit adres.

job (iş). Bir ya da daha fazla adımdan oluşan yönetim eyleminin yapılması.

join (bağlantı). İki ya da daha fazla tablo arasında bir bağlantı

oluşturularak bir sonuç setinin oluşturulması.

kernel (çekirdek). İşletim sisteminin temeli. En alt düzey fonksiyonlar ve

bellek yönetiminin yapıldığı yer.

key (anahtar). Bir tablo içinde bir satırı tek olarak (unique) tanımlayan bir
kolon. Bakınız: Primary key.

latency (gecikme). Değişikliğin karşı tarafa yansıması için geçen süre.

legacy (diğer). Kullanılmakta olan tüm (diğer) donanım birimlerini gösterir.

Plag-and-Play teknolojisine uymayan bütün donanım birimleri (eski) legacy
olarak adlandırılırlar.

linked server (bağlanılan server). Diğer bir server gibi kullanılan bir OLE
DB data kaynağı.

list box (liste kutusu). Genellikle dizin ve dosya adlarını içeren listeleyen
kontrol.

local group (yerel grup). Bir ya da daha çok bilgisayardan oluşan ve kendi
bilgisayarının kaynaklarının yönetiminde kullanılan gruplar.
local printer (yerel yazıcı). Bilgisayarın çıkışına doğrudan bağlanan yazıcı.

local variable (yerel değişken). Atanmış bir değeri olan kullanıcı-tanımlı

bir değişken. Yerel bir değişken DECLARE deyim ile tanımlanır. İlk değeri de
SELECT ya da SET deyim ile verilir.

lock (kilit). Çok kullanıcılı ortamda aynı kaynağa erişimin kısıtlanması.

logical operators (mantıksal operatörler). WHERE deyimiyle arama

işlemlerinde kullanılan AND, OR ve NOT gibi operatörler.

login-ID. Server'a giriş yapan kullanıcı.

logon script. Kullanıcının sisteme girmesiyle birlikte otomatik olarak işletilen

dosyalar.

Main Document (Ana Belge). Main Document (Ana Belge), Mail Merge
(Adres-Mektup Birleştirme) birleştirme işleminde, birleştirilmiş belgenin her
kopyasında aynı kalan metin ya da grafikleri içerir. Örneğin, yılbaşında
göndereceğiniz tebriklerde metin içeriği hep aynı kalır, bunun yanında kişiler
ve adresler (veriler) değişir. Burada aynı kalan metinler Main Document (Ana
Belge) oluşturur.

main directory (ana dizin). Sabit disk içinde bütün dizinleri içeren dizin
(kök).

main memory (ana bellek). Programların ve verilerin geçici olarak yer

aldığı ve işlemlerin yapıldığı bellek alanı.

mandatory user profile (zorunlu kullanıcı profili). Kullanıcıların zorunlu

olarak uyacakları profil dosyaları.

Master Boot Record (MBR). Bir sabit disk üzerindeki ilk sektör. MBR disk
için partition tablosunu içerir.

maximize (ekranı kaplama). Pencerenin masaüstünü kaplayacak biçimde

en büyük boyutlarına getirilmesi.

memory(bellek). Bilgi ve programlar için geçici saklama alanı.

menu (menü). Uygulama pencerelerinde yapılacak işlemleri tanımlayan

işlem grupları.

menu bar (menü çubuğu). Mönü adlarının dizili olduğu ve genellikle

pencerelerin ikinci çubuğu.

Merge Fields (Birleştirme Alanları). Mail Merge (Adres mektup

birleştirme), Main Document (Asıl Belge) içine eklediğiniz birleştirme alanları,
seçilmiş veri kaynağından alınan bilginin nereye ekleneceği konusunda
Word'e yol gösterir. Birleştirme alanları eklemek için, Mail Merge (Adres
Mektup Birleştirme) araç çubuğunda, Insert Merge Field (Birleştirme Alanı
Ekle) düğmesini tıklamalısınız.

Microsoft Repository. Automation nesnelerine erişim sağlayan sistemi.

Microsoft Repository, TDS paketlerinin saklanması için ilişkisel database
bileşenleri içerir.

Microsoft Management Console. Yönetim araçlarını bir araya getiren bir

araçtır. MMC içindeki bu araçlar konsol olarak adlandırılır. Konsollar snap-in
olarak adlandırılan araçları içerirler.

Microsoft Network. The Microsoft Network (MSN), dünya çapındaki

bilgisayar kullanıcıları birliğine kolay ve ucuz erişim sağlayan çevrimiçi bir
hizmettir. MSN'e erişim bir Windows 95 özelliğidir MSN, işletim sistemiyle
mükemmel biçimde birleştirilmiştir. MSN'i kullanarak, dünya üzerinde
insanlarla haberleşebilir; son haberleri, spor, hava ve parasal bilgileri
okuyabilir; teknik sorularınıza yanıt bulabilir; binlerce program arasından
istediklerinizi yükleyebilir; Internet'e bağlanabilir ve diğer işlemleri
yapabilirsiniz.

mirror set (ikiz set). Windows NT 4.0 ve diğer eski işletim sistemlerinde
mirror (disk ikizleme) işlemi mirror setlerle yapılmaktaydı. Windows 2000'de
mirror setler yerini mirrored volüme bıraktı. Mirrored volümler bir sabit diskin
diğer bir sabit disk ile yedeklenmesidir. Diğer bir deyişle veriler iki diske
birden yazılarak, disklerden birisinin arızalanması durumunda diğer diskin
kullanılmasını sağlar.

mirrored volume (ikiz volüm). Windows 2000 Server üzerinde mirrored

volüm yaratmak için en azından iki dinamik disk kullanılır. Mirrored volümler
hata toleransına sahiptir. Bu arada mirrored volümler extended ya da striped
olamazlar. Mirrored volüm yaratıldıktan sonra iki disk tek bir sürücü harfi ile
kullanılır.

microprocessor (mikroişlemci). Bilgisayarın ana işlem birimi. Aritmetik,

mantık işlemlerini ve belli sayıda komutu yerine getiren yongalar.

minimize (simge durumuna getirme). Pencerenin masaüstünde

görünmeden görev çubuğunda yer alması.

MMC. Microsoft Management Console. Yönetim araçlarını bir araya

getiren bir araçtır. MMC içindeki bu araçlar konsol olarak adlandırılır.
Konsollar snap-in olarak adlandırılan araçları içerirler.

MMC snap-in. MMC içine eklenen araçlar. Örneğin Active Directory Users
and Computers aracı MMC içine eklenerek gerek durulduğunda bir MMC
ortamından diğer yardımcı programlarla birlikte kullanılır.

mode (kip). İşletim sistemi, sürücü ya da bir yazılımın çalışma biçimi.

Yazılımın çalışma kipi işletim sistemi kaynaklarını, bellek ve işlemci kullanımı
ile ilgilidir. Bkz. Protected mode.

modem. Bilgisayarın telefon hatları üzerinden birbirlerine bilgi iletmesini

sağlayan aygıt.

mouse (fare). İşaretleme aygıtı. Düğmelerine basarak nesneleri seçer. Fare

bir nesneyi bir yerden bir yere de sürükleyebilir.

multimedia (çoklu ortam). Ses, çizim ve video gibi değişik ortamlardaki

verilerin birlikte kullanılması. Windows 95 multimedya özelliklerine sahip bir
işletim sistemidir.
multimaster replication (çok asıllı replikayon). Bürün domain kontroller
bilgisayarların directory bilgisini güncelleyebildiği replikasyon. Windows 2000
Active Directory replikasyonu bu şekilde çok asıllı bir replikasyon işlemidir.

multi-tasking (çok-görevlilik). Bir çok uygulamanın (programın) aynı

anda çalıştırılması. Windows NT öncelikli çok görevliliğe sahip bir işletim
sistemidir. Bkz. pre-emptive multitasking.

mutex. Mutual Exclusion Service.

mutual exclusion service. Bir komut sürecinde sadece bir iş parçacığının

(thread) çalışmasını sağlayan bir yazılım tasarım tekniği.

named pipe. İşlemler arası iletişim mekanizması.

name resolution (ad çözümleme). Sayısal IP adresi değerlerinin karşılığı

olan domain adlarını bulmak ay da tam tersi.

network (ağ). Birden çok bilgisayar ve çevre biriminin ortak kullanımını

sağlayan işletim biçimi.

network adapter (ağ kartı). Bilgisayarı kablo ile diğer bilgisayara fiziksel
olarak bağlanmasını sağlar.

network driver (ağ sürücüsü). Ağın içinde yer alan bir sabit disk ya da
dizin.

network printer (ağ yazıcısı). Ağ içine bütün kullanıcılar tarafından

kullanılabilen ortak yazıcı.

non-windows application (Windows dışı uygulamalar). Bellek

yönetimi, sanal bellek vb. özelliklere sahip olmayan ancak Windows
ortamında çalışan programlar.

Normal Template (Normal Şablon). Normal Template (Normal Şablon),

herhangi bir belge için genel amaçlı bir şablondur. Word'ü başlattığınızda ya
da standart araç çubuğundan New (Yeni) düğmesine bastığınızda, Word
Normal şablona dayalı yeni ve boş bir belge yaratır.
Varsayılan belge biçimlendirmesini ya da içeriğini değiştirmek için bu şablonu
değiştirebilirsiniz.

object (nesne). Bir veri ya da masaüstünde herhangi bir şey için kullanılan
genel terim. Bir Active Directory bileşeni. Kullanıcılar, gruplar vb. Nesne
temelli ortamda bütün bileşenler birer nesne olarak yer alırlar.
Programlanırlar ya da yönetilirler.

Offline folder (çevrim dışı klasör). Çevrimiçi klasör kullanımı teknolojisi

ise Windows 2000'in tanıtımlarında vurgulandığı gibi özellikle hareketli (tek
başına ve şirket ağına bağlı olarak notebook bilgisayar kullanan kullanıcılar)
kullanıcıların verilerini online ve offline durumdayken kullanmalarını sağlar.

operator. Aritmetik ya da mantıksal işlemler yapmak için kullanılan özel

simgeler (karakterler).

open (açmak). Bir belgeyi ya da tabloyu yükleyerek pencereye getirmek.

Bir pencereyi aktif duruma getirmek.
page (sayfa). Bellekte belli bir kapasitedeki alan.

Paragraph Mark (Paragraf İmi) ((). Paragrafı bitirmek için ENTER tuşuna
bastığınızda Word'ün eklediği yazıcıdan basılamaz () karakterdir. Paragraph
Mark (Paragraf İmi), sizin paragrafa uyguladığınız biçimlendirmeyi de içerir.
Standart araç çubuğundaki düğme ile ekranda görünmesi sağlanır.

partition (bölüm). Sabit disk üzerinde ayrı bir bölüm.

password (parola / şifre). Kullanıcı için programa giriş izni.

path (yol). Sürücü ve dosya adlarına ulaşmada kullanılan terim.

peer-to-peer (eşler arası). Bilgisayarlar arasında uygulama ve dosya

paylaşımını sağlayan network şekli.

peripheral unit (çevre birimi). Bir bilgisayar sisteminde ana bilgisayarın

yanında yer alan yazıcı, modem, vb. yan birimler.

permission (izin). Bir dizin, dosya ya da bir aygıtla ilgili olarak kullanıcılara
verilen yetkiler.

parameter (parametre). Bir query ya da stored procedure çalıştırıldığında

kullanılan bir bilgi. Parametreler sayesinde aynı query ya da stored
procedure, farklı değerlerle birlikte birçok kez kullanılabilir.

physical name (fiziksel ad). Bir dosyanı yer aldığı yol (path).

Plug-and-Play. Donanım birimlerinin otomatik olarak tanınması ve

yazılımların kuruluşlarının otomatik olarak yapılmasını sağlayan donanım ve
yazılım tasarım teknolojisi.

port (çıkış). Bilgisayardan çıkış ve bir aygının takıldığı bağlantı yerleri.

pre-emptive multitasking (öncelikli çok görevlilik). Kullanıcıya en iyi

şekilde yanıt vermeyi amaçlayan ve buna göre işlemcinin kontrolünü
programın aldığı işletim biçimi.

primary domain controller (ana domain kontrol birimi). Primary

Domain Controller. NT Server'ın bir domain'inde merkezi yönetim amaçlı
kurulması. Ana domain kontrol birimi kullanıcı veritabanına sahiptir. Domain
kullanıcılarının sisteme girişi ana kontrol birimi üzerinden kontrol edilir.

primary partition (ana bölüm). Diskin işletim sistemi tarafından

işaretlenen bölümü Bir diskte maksimum dört bölüm bulunur. Eğer ek bir
bölüm varsa bu üç olur.

process (program). Çalışmakta olan bir uygulama, program.

program. Belli bir işlevi olan komut dizisi.

primary key (ana anahtar). PK. Bir tablo içindeki bir satırı tek olarak
(unique) tanımlayan kolon ya da kolonlar bileşimi.

property (özellik). Bir nesnenin renk, yer vb. durumlarını açıklayan

bilgileri.

protected mode (korumalı kip). Intel 386 mikroişlemcinin bellek kontrolü

yaparak adresleri, giriş/çıkış kapılarını, fonksiyon çağırmalarını yönettiği bir
işletim biçimi. Bir uygulamanın korumalı kipte çalışması; uygulamanın sanal
bellek alanlarından yararlanması anlamına gelir.

protocol (protokol). İki (yazılım) biriminin birbiriyle iletişiminin

tanımlanması. Ağ üzeride iki bilgisayarın kullandığı dil.

publish (yayınlama). Verilerin replikasyon için hazırlanması. Windows 2000

Server ve Internet Information servisleri belgelerin Intranet ve Internet
ortamında yayınlanması sağlar. Windows 2000 yayınlama için WebDAV
(HTTP/1.1 için yeni bir ekleme), Microsoft FrontPage Server Extensions ve
FTP teknolojilerine sahiptir.

query (sorgu). Tablolardaki saklı verilerin üzerine kurulmuş sorgular.

Sorgular tablolarda yer alan verilerden istenilen verilerin seçilmesini sağlarlar
__________________
Webmaster ©InterOnline.NL | NetSayfam.com®

Microsoft Terimlerinin Anlamları ve Açıklamaları 4

recordset. Sorgu sonucunu içere nesne.

redirector (gönderici). İstemci tarafından bir dosya istediğini kabul eden

ve dosyayı ağ içinde istenilen yere gönderen yazılım.

registry (sistem veritabanı). Sistem bilgilerinin yer aldığı ve Windows NT

tarafından kullanılan, donanım ve yazılım birimleri hakkında bilgi içeren veri
tabanı.

real mode (gerçek kip). Uygulamaların bellekte tek başına (global) olarak
çalışması biçimi. Bkz. Protected-mode.

relational database (ilişkisel veritabanı). Tabloların aralarındaki ilişkiler

temelinde kullanıldığı bir veritabanı sistemi.

relationship (ilişki). İki tablonun ortak kolonları arasındaki bağlantı.

remote proceduer call (uzak işlem çağrısı) . Dağıtılmış uygulamaların

network ortamındaki bilgisayarlarda çalışmasını sağlayan mesaj-geçirme
sistemi.

Replication (replikasyon). Verilerin çok sayıda bilgisayar arasında

senkronize edilmesi. Windows 2000 replikasyon işleminde Active Directory
veritabanı domain kontroller arasında kopyalanır.

Repository. Microsoft Repository. Automation nesnelerine erişim

sağlayan sistemi. Microsoft Repository, TDS paketlerinin saklanması için
ilişkisel database bileşenleri içerir.

resource (kaynak). Ağ üzerinden yararlanılabilen bir nesne.

resource arbitrator (kaynak tanımlayıcı). Plug-and-Play teknolojisinde

donanım birimlerinin gereksim duydukları kaynakları yöneten birim.
result set (sonuç seti). Bir SELECT deyim ile elde edilen bilgiler.

rule (kural). Sütuna ne tür veri girişi yapılacağını belirten tanımlamalar.

Alfabetik veri girişi ya da sıfırdan büyük veri girişi gibi.

revoke (izini almak). Verilmiş bir izini almak.

row (satır). Bir tabloda yer alan ve bir birim (kayıt) olarak işlenen veriler.

rule (kural). Bir kolona ya da kullanıcı-tanımlı data tipine bağlı olarak

kullanılan ve veri girişini kontrol eden tanımlamalar.

screen saver (ekran koruyucusu). Belli bir süre klavyeye ya da fareye

dokunulmadığı zaman aktif hale geçerek ekranda bir resmin ya da şeklin
hareket ettirilmesi.

script. Windows 2000 ortamında kod yazma. Windows 2000, Windows Script
Host ile Visual Basic Scripting Edition (VBScript) ya da Jscript ile yazılan
scriptleri destekler. Script çalıştırıldığında önce kendisini script engine'e
kaydeder. VBScript, Visual Basic gibi bir programlama dilir. Visual Basic®
Scripting Edition (VBScript) olarak bilinir. Windows Script Host üzerinde
çalışır ve yönetim işlemleri için kullanılır. Notepad gibi ortamlarda yazılan
scriptler .vbs uzantılı olur ve üzerine çift tıklanarak çalıştırılır.

scroll (kaydırma). Pencereye sığmayan belgenin aşağı/yukarı ve sağa/sola

kaydırılarak tamamının görüntülenmesi.

scroll bar (kaydırma çubuğu). Pencerelerin sağında ve altında bulunan ve

üzerindeki oklar yardımıyla pencere alanından büyük olan belgelerin
görüntülenmesini sağlayan araçlar.

schema (şema). Nesne kümesi. Windows 2000'de Active Directory şeması

nesne class bilgilerini içerir. Active Directory şema bilgileri dinamik olarak
güncellenir.

Section (Bölüm). İçinde belirli sayfa biçimlendirmelerini ayarlayabileceğiniz,

belge parçasıdır. Satır numaralandırma, sütun sayısı, üstbilgi ve altbilgi gibi
özellikleri, belli bir metin alanı için değiştirmek istediğinizde, yeni bir Section
(Bölüm) yaratmanız gerekir. Siz Section (Bölüm) sonları belirlemediğiniz
sürece, Word, belgeyi tek bir Section (Bölüm) olarak oluşturur.

security log (güvenlik defteri). Kullanıcıların Audit düzenlemeleri

temelinde güvenlik ile ilgili işlemlerin takip edildiği kayıtlar.

server (hizmet birimi). Ağın yöneten ve ağ kaynaklarını diğer

bilgisayarlara (client) sunan ana bilgisayar.

server manager. Domain, workgroup ve bilgisayarların kontrolünü sağlayan

program.

service (servis). Dosya ve aygıt paylaşımları için gerekli hizmetleri

yükleyen yazılımlar. Özel fonksiyonları olan API'ler.

share (paylaşım). Kaynakların (dizin, yazıcı, vb) network'ün kullanımına

açılması.
shortcut (kısayol). Bir nesneye ulaşmanın alternatif (kısa) yolu.

shortcut key (kısayol tuşu). Bir komut ya da işlemin yerine getirilmesini

sağlayan tuşlar.

site (site). Active Directory serverlarının yer aldığı bir ağ ortamı. Active
Directory tasarımında bir site aralarında hızlı bir bağlantı olan bir TCP/IP
subneti anlamına gelir.

site link[b]. Siteler arasındaki iletişimi temsil eden nesne.

[b]software (yazılım). Program, işletim sistemi gibi bilgisayarların

çalışmasını sağlayan ve kullanıcıların belli sorunlarını çözen elemanlar.

Source Document (Kaynak Dosya). Bir nesnenin geldiği ya da bir

uygulamanın nesneyi yaratmak için kullandığı dosyadır. Bir kaynak dosyadaki
bilgileri değiştirdiğinizde, nesnenin bağlı olduğu dosyada bilgiler de otomatik
olarak güncellenir.

status bar (durum çubuğu). Genellikle pencerelerin en alt satırında

bulunan ve o anki duruma ilişkin bilgileri içeren alan.

stored procedure. Transact-SQL dilinde ve SQL Server'da komut

satırlarından kullanılmak üzere hazırlanmış deyimler.

subdirectory (altdizin). Bir dizinin içinde yer alan dizin.

subnet (alt network). Birbiriyle doğrudan iletişim kurabilen

bilgisayarlardan oluşan bir yerel bilgisayar ağı.

synchronize (zaman uyumlaştırma). Domain veritabanının diğer domain

kontrol birimlerine çoğaltılması.

system partition (sistem bölümü). NT'nin yüklenmesi için donanıma özel

dosyaları içeren disk bölümü.

taskbar (görev çubuğu). Açılmış (aktifleştirilmiş) uygulamaları gösteren

alan.

text file (metin dosya). Sayıları ve karakter bilgileri içeren bir ASCII
dosya.

thread (iş parçacığı). Bir programın işletilebilir bir parçası.

title bar (başlık çubuğu). Pencerelerin en üstünde ve pencere

uygulamasının adını yazılı olduğu satır.

transaction (işlem bilgisi). Bir grup olarak bir işlemi yerine getiren
database işlemleri.

transaction log. Değişikliklerin kayıtlarının yapıldığı database dosyası.

Transaction log dosyası otomatik kurtarma işlemi için kullanılır.

tree (ağaç). Hiyerarşik gösterim biçimi. Sabit diskte yer alan dizinlerin
hiyeyarşik biçime (iç içe) gösterilmesi.
trigger (tetikleyici). Bir tabloya belli bir değer girildiğinde işletilecek
deyimlerini kapsar. Örneğin bir fatura kaydının girilmesi sonucunda stok ve
cari hesap güncellemelerinin yapılaması gibi.

Unicode. Harfler, rakamlar ve simgelerden oluşan ve 65000 olası değer

alabilen karakter seti.

user account (kullanıcı kaydı). Kullanıcı hakkında bütün bilgileri içeren

kayıt. Kullanıcının adı, parolası vb bilgileri içerir.

user profile (kullanıcı profil dosyası). Kullanıcı temelli ortam bilgilerini

içeren dosya.

view (görünüm). Bir ya da daha çok tablodan gelen verilerin görünümü.

virtual address space (sanal adres alanı). Belli bir iş parçacığına

(thread) atanan toplam bellek alanını gösteren adres toplamı.

virtual machine (sanal makina). İşletim sistemi tarafından yaratılan bir

ortamdır. Sanal makine, bilgisayarın tüm işlevlerini (bellek, işlemci) benzetir.

virtual machine manager (sanal makine yöneticisi). İşletim sistemi

kaynaklarının atanmasını ve yönetilmesini yöneten sistem.

virtual memory (sanal bellek). Ana bellek alanının yanı sıra sabit disk
alanın belli bir kısmının ana bellek alanı gibi kullanılması.

wall paper (duvar kağıdı). Masaüstünde artalanın deseni.

web browser (web tarayıcı). Web server üzerindeki web sayfalarını

tarayan (arayan ve bulan) program. Örneğin Internet Explorer.

window (pencere). Bir uygulamanın yer aldığı sınırlı alan. Windows'ta her
uygulama bir pencere ile yer alır.

volume. Bir ya da daha çok disk bölümünden (partition) oluşan bir birim
disk alanı.

word processing (sözcük işlem). Metin yazma, düzenleme ve kağıda

baskı işlemlerini yapan programlara verilen ad.

workgroup. Aralarında bağlantı bulunan ve kaynak paylaşımının mümkün

olduğu bir grup bilgisayar.

zone (alan) . DNS veritabanında DNS ağacının bitişik olan bir kısmıdır. Zon
kendi içinde yer alan kaynakların kayıtlarını (resource records) tutar.

zone transfer (zon transferi). DNS serverların verilerini uyumlaştırma

işlemi.

Kısa Adlar

ADO ActiveX Data Objecs. Microsoft'un bütün verilere erişimde geliştirmiş

olduğu bir üst düzey arabirimdir. ADO verilere hızlı biçimde erişim sağlar. Uç
database uygulamaları (front-end) ve client/server database uygulamaları
geliştirmek için kullanılır.

AEP . Asynchronous Event Package (Zaman uyumsuz olay paketi). Bir

olayın oluşumunu bir alt düzeye bildiren ve dosyalama sisteminde kullanılan
bir veri yapısı.

ANSI (American National Standards Institute). Bilgisayar dünyasında

standartlarını belirleyen örgüt. ANSI. American National Standards Instute.
ANSI karakter seti; 8-bitlik bir karakter seti sağlar. 0-255 arasında toplam
256 karakteri temsil eder. İlk 128 karakter alfabetik karakterleri, ikinci 128
karakter ise özel karakterleri temsil eder.

API. Application Programming Interface (Uygulama Programı

Arabirimi). İşletim sistemi tarafından uygulama programına sunulan
fonksiyonlar kütüphanesi.

ASCII. American Standard Cod for Information Interchange. metin

(text) karakterlerin temsili için geliştirilmiş bir kodlama yöntemi. 256 tane
tanımlı karakterden oluşan dosya tipi.

BIND. Berkeley Internet Name Domain. UNIX işletim sistemlerideki Domain

Name System (DNS) standardı.

BIOS. Basic Input and Output System. Bir sistemin en alt düzey
düzenlemelerin (saat, görüntü, sabit disk vb.) yapan program.

BDC. Backup Domain Controller. NT Server'ın ana domain kontrol biriminin

yedeği olarak kurulduğu bilgisayar. Domain ana kontrol biriminde yer alan
kullanıcı veritabanını yedeğini zaman uyumlu olarak taşır. Kullanıcılar BDC'ye
logon olabilirler.

CDFS. CD-ROM dosyalama sistemi.

COM. Component Object Model. Kod birimlerinin birbirini çağırması ile ilgili
Windows'un bileşenler teknolojisi.

DBCC. Database Consistency Checker. Bir database'in mantıksal ve fiziksel

tutarlılığını kontrol etmek için kullanılan bir deyim.

DBMS. Database Management System. Verilerin saklandığı, üzerinde

işlemlerin yapıldığı bir dosya saklama sistemi.

DCL. Data Control Language. Database nesneleri üzerindeki izinleri

düzenlemeyi sağlayan SQL deyimleri.

DDE. Dynamic Data Exchange (Dinamik Veri Alışverişi). İki uygulama

(program) arasında veri alışverişi. Örneğin: ACCESS'in bir EXCEL tablosunu
doğrudan kendi içine alabilmesi.

DDL. Data Definition Language. Bir database yapısını modellemek için

kullanılan SQL deyimleri. DDL ile uzak database'ler yaratılır, değiştirilir ve
silinebilirler.

Dfs. Distributed File System. Windows 2000'de şirket içinde paylaşılan

dizinlerin merkezi olarak yönetilmesini sağlayan yeni bir disk yönetim aracı.
DLL. Dynamic Link Library. Çalışma zamanında kullanılan fonksiyon
kütüphanesi.

DML. Data Manipulation Language. Bir veritanına erişim ve işlem yapmak

için kullanılan dil.

DNS. Domain Name System. Domain adlarının karşılığın IP adresini bulmayı

sağlayan bir servis. Örneğin sirket.com domain adına karşılık 151.122.12.1
IP adresinin çözülmesini sağlar.

DOS. Disk Operating System (Disk İşletim Sistemi). Kişisel bilgisayarların

işletim sistemini ifade eder. Genellikle MS-DOS ya da diğer firmaların kişisel
bilgisayar işletim sistemleri için kullanılır.

DSN. Data Source Name. Bir ODBC veritabanının adı.

EGA. Enhanced Graphics Adapter. Görüntü kartı teknolojisi. (Windows 95 'te

desteklenmiyor).

EISA. Extended Industry Standard Architecture. 32-bit veri yolunu ve

otomatik tanımayı destekleyen bir veri yolu tasarımı.

FAT. File Allocation Table. MS-DOS dosyalama sistemi.

GDI. Graphical Device Interface. Windows'un çizim, renk gibi grafik

fonksiyonlarını düzenleyen ve DLL'lerden oluşan özel program kütüphanesi.

GUI. Graphical User Interface. Kullanıcı ile işletim sistemi arasındaki

arabirim.

GUID. Globally unique identifier . Tek olarak üretilen 16-bayt bir değer.
Zamanı ve bir sıra numarasını içerir ve belli bir aygıtı ya da nesneyi
tanımlamak için kullanılır.

HAL. Hardware Abstraction Layer. NT işletim sistemini (çekirdeğini) diğer

sürücülerden korumak için geliştirilmiş bir katman yazılım.

HTML (Hyper Text Markup Language). ise bir işaretleme dilidir. Web
dokümanları HTML dili ile yazılırlar.

HTTP (HyperText Transport Protocol). HTML dokümanlarının taşınmasını

ve gösterimini sağlayan protokol.

IFS. Installable File System. Windows 95 ve Windows NT tarafından

desteklenen dosyalama sistemi. Windows 95 , yüklenebilir dosyalama
sisteminin dinamik olarak kullanılmasını sağlar.

IPX/SPX. Novell firmasının ağ protokolü.

IRQ. Interrupt Request Level. İşlemcinin donanım birimlerine ayırdığı servis

numaraları (1-15).

ISA. Industry Standard Architecture. IBM PC AT uyumlu bilgisayarların ortak

mimarisi.

ISO. International Standards Organizations. Veri iletişimi standartlarını

belirleyen örgüt.

ISP. (Internet Service Provider). Internet Servis Sağlayıcı kuruluş. Çok

sayıda yerel kullanıcıya Internet hizmeti veren özel kuruluşlar.

LAN. Local Area Network. Sınırlı sayıda bilgisayardan oluşan yerel bilgisayar
ağı.

LRU. Least Recently Used Technique. Kullanılan bilgilerin en eskisinin

bellekte tutulması ile ilgili bir bellek yönetim tekniği.

MAC. Media Access Control. Network kartının Ethernet adresi.

MAPI. Messaging API. (Bkz. API). Uygulamaların mesaj-ilişkili olarak iletişim

kurmalarını sağlayan kütüphane.

MDI. Multiple Document Interface (Çok Dokümanlı Arabirim). Bir

uygulamanın çok sayıda dokümanla birlikte çalışabilmesi tekniği.

MIDI. Musical Instrumental Digital Interface (Müzikal Enstrümantel Sayısal

Arabirim). Müzik aletleri ile bilgisayar arasında iletişimde kullanılan standart
yöntem.

Mutex. Mutual Exclusion Service. Bir komut sürecinde sadece bir işlemin
(thread) çalışmasını sağlayan bir yazılım tasarım tekniği.

NDIS. Network Driver Interface Specification. Ağdaki iletişimi sağlayan

yazılımın özellikleri.

NETBEUI. NetBIOS Extended User Interface. Microsoft ağlarında kullanılan

bir protokol.

NTFS. New Technology File System. NT işletim sisteminde kullanıcı ve dosya

bazında güvenlik tanımlamalarının yapıldığı dosya sistemi.

ODBC. Open Data Base Connectivity (Açık Veri Tabanı Bağlanabilirliği). Bir
veri tabanı ile onu kullanan programlar arasında kalan standart bir
katmandır. Bu standart sayesinde programlar diğer veri tabanlarıyla ilişki
kurabilirler.

OLAP. Online Analytical Processing. Karar destek sistemlerini tasarlamak için

kullanılan bir database yönetim sistemi.

OLE. Object Linking and Embedding (Nesne Bağlama ve Gömme). Bir

programdan diğerine ses, grafik ya da metin parçası olan bir nesnenin
aktarımı. Nesnenin taşınması iki yöntemle olur. Nesne bağlanırsa, o nesne
kaynağı ile her zaman bağlantılı olur. Nesne gömülürse asıl kaynağı olan
bağlantısı kopar. Nesne tümüyle yeni uygulamanın malı olur.

OLE DB. Verilere erişim sağlayan bir COM ortamı. OLE DB Provider ile
oluşturulan OLE DB arabirimi aracılığıyla client uygulamalar server üzerindeki
verilere erişirler.

OLTP. Online Transaction Processing. Uçlarda aynı anca çok sayıda işlemin
(transaction) yapıldığı veritabanı uygulamaları. Özellikle ticari alanlarda
kullanılır.
PCI. Peripheral Component Interconnect. 32-bit ve 64-bit olarak
kullanılabilen ve özellikle görüntü birimleri için tasarlanmış veri yolu.

PCMCIA. Personal Computer Memory Card International Association.

Özellikle eklenen kartlar için kullanılan özel bir veri yolu.

PDC. Primary Domain Controller. NT Server'ın bir domain'inde merkezi

yönetim amaçlı kurulması. Ana domain kontrol birimi kullanıcı veritabanına
sahiptir. Domain kullanıcılarının sisteme girişi ana kontrol birimi üzerinden
kontrol edilir.

PIF. Program Information File (Program Bilgi Dosyası). Windows dışı bir
uygulamanın, Windows'ta çalışmasını denetleyen özel bir dosya.

PPP. Point-to-Point Protocol. RAS iletişimde kullanılan bir protokoldür.

TCP/IP, IPX, NetBEUI, AppleTalk gibi çok sayıda protokolü destekler.

PPTP. Point-to-Point Protocol. Internet üzerinden RAS server'a erişimi

sağlayan protokoldür.

RAM. Random Access Memory (Rastgele Erişimli Bellek). Bilgi ve

programların geçici olarak saklandığı ve işlediği bilgisayarın ana belleği.

RAS. Remote Network Access. Telefonla iletişimi sağlayan fonksiyonlar.

RDBMS. Relational Database Management System. İlişkisel olarak kurulmuş

bir veritabanı yönetim sistemi.

RNA. Remote Network Access. Uzak kaynaklara ağ üzerinden erişim.

RPC. Remote Procedure Call. Bir fonksiyon aracılığı ile ağ üzerindeki

programın çalıştırılması tekniği.

SAM. Security Accounts Manager. Kullanıcıcı veritabanını ve uygulama

programı arabirimi sağlayan bir alt sistem.

SCSI. Small Computer System Interface. Endüstri standardı bir veri yolu
teknolojisi.

SLIP. Serial Line Internet Protocol. Seri hatlar üzerinde TCP/IP ile kullanılan
bir protokoldür. Internet'e bağlanmak için kullanılır.

SMP. Symmetric Multiprocessing. İşletim sistemi kodunun boş bir işlemci

üzerinde çalışmasına izin veren işletim biçimi.

SQL. Structured Query Language (Yapısal Sorgu Dili). Veri tabanlarını

sorgulamak için geliştirilmiş standart bir dil.

TAPI. Telephony API. Telefonla iletişim için program kütüphanesi.

TCP/IP. Transmission Control Protocol/Internet Protocol. Büyük ağlarda

kullanılan bir protokol. Windows 95 ve Windows NT tarafından kullanılır.

UNC. Universal Naming Convention). \\ ile başlayarak dosyaların belirtmek

için kullanılan tam yol.
UPS. Bilgisayara kesintisiz güç sağlayan bir donanım.

URL. Uniform Resource Locator. Internet adresileri. Örneğin;

http://www.microsoft.com./home.htm.

TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol). İletişim protokolü.

Özellikle farklı tipteki bilgisayar arasında iletişim kurmayı sağlar.

VBA. Visual Basic Applications. Microsoft Access ve diğer uygulamalar

tarafından kullanılan Visual Basic programlama dilini gösterir.

VESA. Video Electronics Standard Association. Bir tür yerel yol (Local bus)
mimarisi.

VGA. Video Graphics Array. Yaygın kullanılan görüntü sistemi. 640X480

çözüünürlüğe ve 16 renge sahiptir. SVGA (Süper VGA) ise 1024X768
çözünürlüğe sahiptir. Grafik kartının belleğine göre 16 milyona kadar görüntü
sağlar. Windows 95 için varsayılan görüntü tipi.

VM. Virtual Machine. İşletim sistemi tarafından yaratılan bir ortamdır. Sanal
makina, bilgisayarın tüm işlevlerini (bellek, işlemci) benzetir. Bütün Windows
95 uygulamaları bir sanal makina olarak çalıştırılırlar.

VxD. Herhangi bir sanal sürücü. 32-bir korumalı kipte çalışan (protected
mode) sürücüler.

WAN. Wide Area Network. Geniş alanlarda kurulu network. Bir ya da çok alt
networklerden oluşan büyük bilgisayar ağı.

WSH. Herhangi bir programlama dilinden bağımsız 32-bit bir Windows

platformudur. Microsoft WHS içinde hem Visual Basic® Scripting Edition
(VBScript) hem de JScript® için scripting ile programlama desteği verir.

WOSA. Windows Open Systems Architecture (Windows Açık Sistemler

Mimarisi). Windows'un açık sistemler özelliği için geliştirilen standartlar.

WYSIWYG. What You See Is What You Get. Ekranda ne görülürse yazıcıdan
aynen çıkacaktır. Windows bu olanağı destekler.