EYLL 2011

24.say

Tasavvuf Kltr Dergisi

mevlna-ems

fotoraf:aygl okutan

editrden
Merhaba Her Nefes Dostlar, Mbrek Ramazan- erif ve onu inaallah hakkyla tamamlayabilmenin dl olan Ramazan Bayramnn ertesinde yine ve yeniden siz dostlarmzla berberiz. ok kr... Yeni bir sayda yine Allah ak ile dopdolu olarak karnza geldik inaallah.. Nefsimizi farkl vechelerle grdmz, onu imana getirmeyi idrak etmeye altmz gnlerde kimi yorgun, kimi susam hlde nice zamanlar geirdik. Yaklak 16 saat sren ve elimizi, dilimizi en nemlisi gnlmz, edebe ve yola getirmeye altmz bu gnlerde kendimizle yzleip, cihd- ekberi kazanmaya altk. Kazandk, kazanamadk m? Onu her eyin shibi bilir. Deil mi ki yolundaydk, denedik naallah kendi bir nceki hlimizi biraz yola getirebilmiizdir. Rahman ve Rahim olan o byk sultan, o merhamet derys bize de elbette merhamet etmitir diye dnyorum. Bu nefsimizi yol getirme gnleri zor da olsa sonu bayram deil mi? Bu da sonsuz af shibi olan Allahn bize Seni seviyorum kulum nids deil mi? Bu gzel bayram gnlerinin hemen ncesinde ve arefesinde iki gzel gnl, Ertem mrl ve Sanem zgren Sunlu en byk sevgililerine, gerek ve sonsuz aklarna kavutular. Hakka tebessmle yryen bu gzeller gerekten bayramlarn kutladlar. Biz dostlarna da gnlden dular ile bu bayramlara, bu trenlere itirak etmek dt. Onlar sevgiyle ve rahmetle yd ediyoruz. Bize edebi, sabr ve her koulda hlimizden memnun olmay reten, kretmeyi hl eden o gzellere sevgilerimizle Yosun MATER Bayram'm imdi Bayram'm imdi Bayram edersin yr ile imdi Hamd- senlar hamd- senlar Yr ile bayram kld bu gnlm Hac Bayrm Veli

Mesnevi Hatralarndan
nsann vcdu bir gemi gibidir. Zhir taat, ibdet ve namaz, oru hac, zekt, sadaka, ihsan gibi eyler de geminin safras gibidir. Eer geminin her lt tamam olup bu safra torbalar olmasa gemi yol alamaz, devrilir. te bir kimsenin bu vcud gemisinde safra mesbesinde olan taat ve ibdet bulunmadka vcud gemisi bahr-i hakikatte (hakikat denizinde) yol alp hikmet iskelelerine yanaamaz ve mafiret incilerini satn alamaz. Fakat unu da bilmelidir ki, ticret iin sermye lzm olduu gibi hikmet iskelesine yanam bir gemi de safra ile mal alamaz. mdi her kim ki sefine-i bedeninde, yani vcdu gemisinde kalb sand, Ahlk- Mustafav ve muhabbet-i Rabbn ile dolu olduu hlde hikmet iskelelerine yanarsa o kimse mrifet-i ilh incilerini ve rz-y Rabbn cevherlerini satn alabilir. (Kzm Bykaksoy)

Hocam Smiha Ayverdinin nsanlk lemine Hakkn bir tebessm, bir devrin nirengi noktasdr dedii Hz. Mevlnnn ktlelere tesir eden hayatnda en nemli etken, vahdet ifresini beraber zd mridi Hz. emsdir. ems syesinde her eyi bilen, bildiini de leme retmekle mkellef olan byk hakm, tbire ve trife gelmez bir aktan arta kalan yreinin itiyak ve hasreti iinde tefekkr ve imnnn cokun seline lem halkn muhatap etmitir. (Samiha Ayverdi,
Abide ahsiyetler, Kubbealt Neriyat, stanbul 2006, s.36)

emsdek
ALLAHIN EMSDEK NRN
Onlarn karlamas Allahn ceml ve cell tecellilerinin birleerek kemlin zuhr etmesidir. Bu beraberlii bazs Ms ile Hzr beraberliine benzetir. Mslman bir Ms olan Mevln, Hzrn ilmi karsnda itirz terk etmitir. Bu berberlik insanlk lemine Kurann erhi, yaradlmn mns, Peygamberin herkesin anlad yerden hitap et hadisinin deerlendirildii Mesnev gibi bir heser hediye etti. Bunun tesinde mn insann mrca tayan Divn Kebir ve bizi bize reten Fhi Mfih yine bu akn rnleridir. emsin mnev ahsiyeti srad bir sf oluudur. Dnya metsna nem vermeyen ems, pejmrde, garip, madd dnyya hitap etmeyen bir kyfetle gezerdi. Dnynn nmet ve ihtiraslarndan kendini soyutlamt. lim ve kermetle vnmez, kimseyi de hkir grmezdi. (Dervi Ahmet Ak Kul Sadi,
Hayat, ahsiyeti, Fikirleri ve Eserleri, Mevlana 1 sayfa:24)

Gryoruz ki, Hz. Mevlny Mevln klan, var eden ve insanlar diriltmesini salayan ite Hz. emsin onda uyandrd bu ak anlaydr. Bu iki sultan, ak hl ettikten sonra ylesine giyindiler ki Mevln ktle terbiyesinde sevgiyi esas alan, cemiyetin her tabakasna cmert ve hatt msrif bir efendi gibi el uzatan bir Allah sevgilisi haline geldi. Onun gerek ak idrak eden sonsuz gzellii, insan kendi ayplarndan utandracak kadar msmahal sevgi ve efkate gark etti.

Zira o, bu mnev keml yolunda insan asl olgunlatran eyin ilh ak olduunu kabl etmiti. ems, melmet tavr baskn olan, ilh ve insn muhabbeti her eyin ba

kinuranite
TECELLS AKTIR
cemlnur sargut
sayan, eriatn ancak tarkat ve hakkatle anlalabileceini syleyen, dili zikreden, gnl kreden, vcdu sabreden riflerin gerek hikmete ship bulunduunu savunan, nbvvet ve velyet makamnn yceliini lykyla ispat edemeyen nazar ehlinden uzak duran, sem ehli, cell yn n planda bir cemle ship Muhammed merep bir sfdir. Bu melm ahlk, onun hretten, beenilmekten uzak olduunu hatt hreti fet gibi grp ortaya kmaktan saknn zah eden yndr. Kabl etmelidir ki ems, sz, hl ve keif shibi bir Allah dostudur. ems, Ms gibi Allahla konuma gcne ship, s gibi halk arasna karmay sevmeyen ama brhim kadar teslim ve Hz. Hseyin gibi ehdete hazr bir mnev sultandr. Makalt ise emsi aklk, samimiyet, sdelik ve olgunluk diye trif eder. Onun Mevln ile olan birlikteliinde Allah, Mevln, yani efendi ve ems, yni gne olarak tecelli etmitir. Gene melm merebinden dolay Makaltta Ben kfr eden kiiyi beenirim, fakat beni veni pek tutmam. Zira vgden dnlrse daha kt olur, mnfk kfirden daha ktdr. Kurann dedii gibi ikiyzl insan cehennemin alt katndadr der. Mevln ile ems arasndaki bu muazzam hikye hakk bir ak hikyesidir. ems ak yle trif eder: Akn zellii uradadr ki, ona kar ayplar hner gibi grnr. Sevenin gz kr, kula sar olur derler. Bu mmkn mdr ki, insan hem k olsun hem de onda gr ve ayrma kuvveti yerinde kalsn. (Makalat Byle bir ak anlay onda tevhid ya da vahdet-i vcud inancn kuvvetlendirmitir. Glpnarlya gre O, btn dinlerin btn mezheplerin stne km kendini mutlak varlkta yok etmi, onun varlna brnm, hereyden mutlak olmutu. O gnl eriydi onun tevecch gnleydi. Herey insana feddr, insan da kendisine. Tanr hi biz gkleri ululadk, ar ululadk buyurdu mu? Ara gitsen de faydas yok, yedi kat yerin dibine girsen de. Gnle, gnl shibine yr olmak gerek. Btn peygamberlerin, erenlerin, temiz erlerin alp can vermeleri bunun iindi. Bunu aryorlard. Btn lem bir kiidedir. nsan kendisini bildi mi btn lemi bildi demektir. (A.Glpnarl, Mevlana Celaleddin
syf:104 Ata Yaynlar 2006)

syf:57)

Grlyor ki Allah ak insana olan hrmete dnmtr. Gene der ki: Btn lem halk yzlerini Kbeye evirir, fakat Kbeyi ortadan kaldrdn m, birbirlerinin gnllerine secde ettikleri ortaya kar. Onun secdesi bunun gnlnedir, bunun secdesi onun gnlne.

emsdek
ALLAHIN EMSDEK NRN
Glpnarlya gre ems, btn ztlar nefsinde toplam her trl kayttan kurtulmu olan ve bu bakmdan da kayd ehlini noksan grmekle beraber, anlaylarna ve kabiliyetlerine bakarak hogren tam bir tevhid ehlidir. O ftvvet ehli ve melmden daha ziyde melmeti temsil ettii muhakkak olan bir zattr. Grlyor ki, ak onu Allahyla o derece birletirmitir ki, kendisine mm demek doru olur. Yani o, kendi akl ve gnln kullanmadan Allh, Ondan gelen en bkir ilimle tanmtr. Bu hlini de yle aklar: Benim u szm ok ar ve mkildir. Yz kere sylesem her defsnda baka bir ey anlalr. Hlbuki asl mns gene de ylece bkir kalr, kimse anlamaz.
(A.Glpnarl, Mevlana Celaleddin syf:58)

Celaleddin syf:58)

Bylesine klarn, akllaryla bakan insanlar tarafndan idrki ok zordur. Geri onlar, Ashb- Kehf gibi etrafn tenkitlerinden bhaber, ar mutluluk ve ar zntden uyku hlinde olarak Allahla ilikidedirler. ems bu hlini yle anlatr: Tanrnn yle kullar vardr ki onlarn dertlerini yklenecek kimse yoktur. Neelerine tahamml edecek kimse de. Onlarn her an doldurup itikleri srhideki araptan bakas ise bir daha kendisine gelemez. O arab iinler sarho olurlar, kendilerinden geerler. Hlbuki onu ien er, akl banda olarak kpn iine oturup durur. Benim iime kimse tahamml edemez. Benim sylediim eyi mukallidin bana uyup sylemesi ciz deildir. Bu kavme uyulmaz demilerdir ya, doru sylemilerdir. (A.Glpnarl, Mevlana

Onun k olduu Allah mutlak varlktr. Onun varlna erimeden btn kaytlardan geip onun varlyla var olmadan inanlan ve taplan Tanr, vehmin ve istein yaratt Tanrdr. Gerek varla kavuan kii vehmin yaratt Tanry inkr eder. Ona gre kfr budur. Bu durumdaki kii, dinin zhirini korumak iin hakk Allh

kinuranite
TECELLS AKTIR
cemlnur sargut
syf:59)

rter ve kfir olur. Fakat bu, eriatlar tarafndan kabl edilecek birey deildir. Bunu bilen ems, Bu adamlarn hakk var. Szlerimle lfetleri yok. Btn szlerim ululukla zuhr etmede, hepsi dv grnmede, Kuran ve Muhammedin szleri ise tammyle niyazla zuhr etmede ve bu yzden de batanbaa mn grnmededir diyordu. (A.Glpnarl, Mevlana Celaleddin

Bylesine anlalmas zor bir mrit kendi merebini de yle trif eder: Tamm rahmet ve ceml olan insan kusurludur ve byle bir sfat Allha atfedilemez. Eer yle olsayd cell sfatn reddetmi olurduk. Her iki sfat da olmal, ama yerli yerinde kullanlmal. Gaflet ehli de kmil insan gibi ceml ve cell sfatlaryla bezenmitir ama kime nasl mumele edeceini bilemez. Tanmadklar iin dosta cell, dmana ceml mumelesi yaparlar. Ancak lmeden nce len, dostunu ve dmann tand iin kmil insandr ki, herkese hak ettii mumeleyi yapar. Bu szler onun ak anlayn, Hakka bakan ynnn snrsz ak, Hak ile halka bakan ynnn ise rahmet olduunu dndrr. Hz. Ali, Cem

makamna kadar tefrik etmeyin, cemden sonra ise tefrik etmek arttr derken emsin sylediklerinde cem makamndan sonraki hlde olduunu bize gstermektedir. te onun halka sunduu rahmet u szlerde de ortaya kmaktadr ki; Ben bazen kimseye selm vermem, hlbuki bilseler ki onlar hakknda hep iyi eyler dnrm. nk benim gnlme hi eytan girmedi, orada hep melek var. Baz kalblerde yanlz eytan vardr, bazlarnda ise hem melek hem eytan. Benim gnlmde yalnz melek vardr. Bundan dolay adn andm kfirse mmin olur, mminse veli olur. ems, bulut altna girmeyen yakc kavurucu bir gne, yanm yaklm, ziydesiyle ortal aydnlatm, kinata Mevlny gstermi, dibi-kys grnmeyen dalgalanp kpren bir deniz, comu kabarm ve kyya deer biilmez bir inci olan Mevlny armaan etmitir. Sultan Veled onlardaki bu birlemeyi yle anlatr: Anszn emseddin geldi, ona ulat. Mevlnnn glgesi, onun nn parltsnda yok oldu. Ak leminin tesinden defsiz, sazsz bir sestir eriti. ems ona mk hlinden bahsetti. Bu sretlede Mevlnnn srr gkleri at. ems dedi ki: Btn aleminde ilerisin amma unu duy ki ben, btnn da btnym. Srlarn srrym, nurlarn nruyum ben.

syf:72 Ata Yaynlar 2006)

Erenler, benim srlarma eriemez. Ak yolumda perdedir benim. Diri sevgi, tapmda ldr... ems, onu yle alacak bir leme ard ki o lemi ne Trk rysnda grd; ne Arap. stad eyh yeni bilgi beller bir hle geldi, hergn huzrunda ders okuyordu. Sona erimiti, ie yeni batan balad. Kendisine uyuluyordu, bu sefer o emse uydu. Yokluk bilgisinde olgundu fakat emsin ona gsterdii bilgi yepyeni bir bilgiydi. ems mk erenlerindendi. Onu da o leme mkluk cihnna dvet etti. Mevln da onun cinsindendi, ona ulat, can yoluyla canlar canna kavutu. ems-i Tebrz, o tabiat kan dkclk olan er, yol gstericisi oldu. (Sultan Veled, Makalat

emsdek
ALLAHIN EMSDEK NRN
bamla iret ettim, seni isterim dedim. Ban sallad. Artk hibir ey syleyemedim, bir daha azm almad. Ama btn iim szlerle, deyimlerle, mnlarla dopdoluydu. Allah peesini kaldrp cemlini gsterdi, Allah kelmnn denizinden bir elif sz gnlme nakoldu. Btn ilh srlarda bir tek elif ortaya km ve ne sylendiyse bu elif hakknda sylenmitir. Ne yazk ki, bu elif dah anlalamamtr. (Erkan
Trkmen, ems-i Tebrizi retileri, sayfa:81)

emse gre ak onu rif etmiti. O aray iindeki varolu dzeyini ortadan kaldran, maddeyi anlayan aydnlatc safhasna erimiti. Sfat ve nitelik engellerini yrtp bir tarafa atarak, onlarn olaylar leminde nasl zuhra geldiini kef ve mhede etti. Akla varlktan yoklua, onun da tesine, telerin de tesine ulat. Bu muazzam berberlik yle balad: Ben ocuktum; bana sordu, ben de

kinuranite
TECELLS AKTIR
cemlnur sargut
ems, bulut altna girmeyen yakc kavurucu bir gne, yanm yaklm, ziydesiyle ortal aydnlatm, kinata Mevlny gstermi, dibi-kys grnmeyen dalgalanp kpren bir deniz, comu kabarm ve kyya deer biilmez bir inci olan Mevlny armaan etmitir.

N'oldu Bu Gnlm
N'oldu bu gnlm n'oldu bu gnlm Derd- gamnla doldu bu gnlm Yand bu gnlm yand bu gnlm Yanmada derman buldu bu gnlm Yan ey gnl yan, yan ey gnl yan Yanmadan oldu derdine derman Pervne gibi pervne gibi em'ine akn yand bu gnlm Geri ki yand geree yand Rengine akn cmle boyand Kendi de buldu kendi de buldu Matlabn ho buldu bu gnlm Sevad- a'zam sevad- a'zam Belki oluptur ar- muazzam, Matlab- cann matlab- cann Olsa acep mi imdi bu gnlm El fakru fahri el fakru fahri Demedi mi ol lemler fahri Fahrini fakrin fahrini fakrin Mahv-u fenda buldu bu gnlm Bayram'm imdi Bayram'm imdi Bayram edersin yr ile imdi Hamd- senlar hamd- senlar Yr ile bayram kld bu gnlm Hac Bayram Veli

Skttaym, Dilim sktta. Skttaym, Aklm sktta. Senelerce komuuz bir lemin peinden, Yrimi buldum bulal skttaym ben. Haftalar geiyor, Bir uak, bir ehir, ok kr gnein yzn de grdk neyin. Pazardan Cumaya, Bin telefon, bin toplant... Grnte dost, her yanm insan Hakka yakn olma yolunda skttaym ben. Ne zaman bir aacn glgesinde otursam, Yeilinde kayboluyorum ezelin Alp gidiyor dnceler uursuz Ne var rzkmzda yarn, Varmak nasip mi yaknna, Kim le kim kala, Derken bir ku konuyor ieimin dalna Hatrlyorum birden kalbim sktta. Gelme diyorum sorma sorular bu ara, ktk bir yola sonu fazl ola Niyetimiz belli Aka yol ala Bu aralar bir baka skttaym ben.
Sesil etinda

kerim aral

edebden edebe...

lim meclislerinde aradm, kldm talep. lim geride kald ille edep ille edep. (Yunus Emre) Bir inan, bir gelenek herhlde en ksa olarak ancak bu ekilde gzel trif edilebilirdi. Trih bir disiplini, eitim ve ahlk anlayn yanstmas asndan edep, slm inancnn en mstesn kavramlarndan birisidir. Bu gelenein z edep ise, sz Kuran, nefesi de Hz. Peygamber(a.s.)dir. nk O, edeple ilgili btn vasflar umdesinde toplamtr. Tevz, alakgnlllk, diergmlk, merhamet, doruluk, sadkat, sayg gibi ahlka dir btn zellikler Onda gzeldi. Onun rehberliinde sregelen slm geleneinde edebin yeri her zaman balar zerinde olmutur. Edep makam bir bakma ihsan makamdr da Gerek Seluklu, gerekse Osmanl haytnda oluan ftvvet ve ahlik gibi messeseler, hep bu damardan beslenen sistemli, dinamik ve sreen edep mektepleridir.

Bu mektebin mmessili durumundaki sfler, erenler, derviler hadis, fkh, kelm gibi teorik disiplinlerin aksine slm inancnn pratikte gzel ahlk diye adlandrlan edep ynn ne kararak ete kemie brndrm; sevmeden, sevilmeden ve sevdirmeden bir inancn temsil edilemeyeceini bizzat yaantlaryla ortaya koymulardr. Derghlarda batac edilen yegne konu da her zaman ill edep olmutur. Derghlar aslnda birer ehl-i hl mektepleriydiler. Buralarda teorik ilimden ok, pratikte bir inancn nasl gzel yaanaca belli bir disiplin ierisinde retilmeye allrd. Mritlerine tb olmak iin dergha giren mritler, burada hamken pimeye alrlard. Medreselerin aksine bir mrit, mridine ittib ettii oranda, onun dediklerini sk skya yerine getirip nefsine gem vurduu takdirde kemle erebilirdi. Bu anlamda dergh ve tekkeler, sanldnn aksine dinamik eitim kurumlaryd. Aslnda, dinin btn ibdetleri de bize edebi hatrlatr. Mesel, namaz bal bana bu disiplin zerine bin edilmitir. Kii haddini bilir, boyun eer, teslim olur, fndir, lmldr, muhtatr, gnahkrdr ve snmak zorundadr. Varl yokluuyla kaimdir. Bugnn aksine edep geleneinin in ettii insan hitir. Evet, tasavvufta hilii orannda deer kazanr insan. Bir insan nefsini dizginleyip an-hret, riy, kibir,

gurur, ihtiras, gsteri-fiyaka, alm atma, istin gibi hllerden uzak olduu lde insandr. nsan varsa slm vardr. Tekkelerde derviler, erenler, mritler ok konuup, ok gezerek gnllerde taht kurmadlar. Varlklarn ispat etmek iin deil, aksine olmadklarn izhr ettikleri iin var oldular. Btn dertleri gnller alp, gnller yapmak olduu iin onlara bir anlamda gnl mimarlar diyebiliriz. Geceleri tefekkr ve tehecctle, gndzleri de ibdet, taat ve almakla geirirlerdi onlar... Bir derviin yegne gayesi mekteplerdeki talebelerin, mritlerin nce edep shibi olmas, nerede nasl konumas gerektiini, yatpkalkmaktan yeme imeye kadar hayat boyu srecek megalesinin nefisle mcdele olduunu bilmesiydi. Bu ylesine dinamik ve sreen bir eydi ki mekteplerde, derghlarda hayat hep bir dzen dhilinde devam ediyordu. Bir gnl iisi olarak bu derghlara giren Yunus gibi niceleri hamken pierek gerek bir gnl mimar olup ktlar. Nasl olur da bir insan yokum dedii oranda var olabilirdi? Bu ironik soru btn modern zamanlarn kadim sorunudur ve ne yazk ki verecek bir

cevab da henz yoktur. nk yetitirdii insan tipi, susabildii, dinleyebildii kadar deil, aksine konuup haykrabildii, bastrabildii oranda insandr. Bu anlamda bizim geleneimizde en efdal insan, ya hayr syleyen, ya da susandr ve sz gmse skt altndr. blisi iblis yapan da onun bu husustaki edepsiz tavr deil midir?

melike trkn bal

bir kck hrkack

Mahfazaya doru yaklarken el pme heyecanyla ufak-tefek itiip kakmalar, sabrszlklar Ziyret edilen, en ulusu ise lemin, ziyret edenler zerredirler demektir. Zerrenin tabiatnda da merkezin etrafn tavf etmek ve ona doru koup yapmak hevesi olmas yadrganr m? Sonra sranz gelir; nnzde arkanzda size yoldalk eden dostlarnz kenara ekilirler, gzden uzaklarlar ve siz huzurda, huzrun shibiyle babaa kalrsnz. Btn klarna babaa olmay vaad eden ve bu vaadi gerekletiren O sultan, hrkasyla sizi karlar. Hrka, yokluk hrkasdr Fakrn hrkasdr Kelimelerin snrlandrmasna iimiz rz olmad hlde mecbren mracaat ettiimiz bir kelimeyi kullanarak syleyecek olursak, sonsuz tevzuun hrkasdr. lemin ve demin hakikatini madden muhfaza etmi bir kck hrkacktr... Hrkadan maksat ise Odur Sraya girip onun mbrek elini pmek zere eilir ve dudaklarnz o srl tene rpererek dedirirsiniz. O srada, banz nnze eilir; el perken elin shibinin gzlerine bakamazsnz... Aslnda o gzlere bakabilecek durumda olsanz dah bakamazsnz; nk nazar sizi yakar ve asl olduunuz gibi brakmaz Sizi tammen deitirecei n da kendisi seer Nazar vuk bulduunda da O yaratcnn nazarna muhatap olmu vcut sizi yakar, ykar, yok eder. Dudaklarnzla buluan o el, sihirlidir; kudret elidir. Elinizi tutan o el, akn en belirgin fiilini icr eder: Size tenezzl eder, tutar, kavrar, kendine ml eder. O eli banza gtrmek ondan her hlkrda rz olduunuzun akitlemesidir. Akn yeminidir... El penler, eli bo dnmezler; ellerine birer mendil verilir. Kk bir hediyedir... Ama anlamldr. Elele olduunuz o n hatrlatr Bir de hasreti Tekrar nasib olacak m bilinmeyen bir zamana kadar zlemi bu bulumann

mesnev-i mnev

hseyin alkan
Mesnevyi ilk okuduum zamanlar hatrlyorum. Neredeyse hibir ey anlamamtm. Fakat mthi houma gitmiti. Nedenini ben de bilmiyordum. O zamana kadar okuduum onca kitap arasnda hibiri bana bu kadar gerek gelmemiti. Sylediim gibi nedenini tam olarak kavrayamamakla berber iimden mellifin sylediklerine tammen hkim olduuna ikn olmutum. Bunlar kim anlatyorsa, neden bahsettiini ok ok iyi biliyor diye dndm hatrlyorum. O zamanlar yurtdnda olduum iin ngilizce evirisini okuyarak balamt Mesnevyle tanklm. Daha sonra ranllardan Farsa orijinalinden paralar dinlemek nasib oldu. Bu gerekten esiz bir tecrbeydi. Okuyanlarn da hakkn vermek gerekir ama hibir lisann melodisi bu kadar gzel gelmemiti kulama. Hi anlamadm bu lisan dinlerken bana anadilim gibi geliyordu. Kelimeler ve sesler biribirlerini yle bir henk iinde tkip ediyorlard ki, braksalar saatlerce dinleyebilirdim bu manzmeyi. Daha sonra Abdlbk Glpnarlnn evirisinden Trke melini okudum. Yine pek bir ey anladm syleyemem. Ama giderek daha ok sndm bu esere. Hocam Cemlnur

Sargutla tanmam bundan sonra oldu. Onun vastasyla Kenan Rif Hazretlerinin Mesnev erhi ile tantm. Daha birinci sayfasnda Dinle! sznn aklamas dah benim anlayabileceim bir mn denizi deildi kukusuz. Fakat bu eseri grnce o zamana kadar neden anlayamadm anlam oldum. Denizler mrekkep olsa, aalar da kalem yetinde anlatlan Allhn (c.c.) mns bu eserde sakl bir sr Mlmunuz Hz. Pr, yalnz ilk on sekiz beyiti kaleme alm, ondan sonraki blmleri Hsmeddin elebiye dikte ettirmi. Rivyete gre bunu yaparken bahede gezerlermi. Asrlardr insanl etkileyen, hem mzii, hem mnsyla ei benzeri bulunmayan bu eserin bahede yry yaparken sylendiine akl sr ermiyor. Aslna bakarsanz hesaplanarak, llerek, biilerek yazlmas akla ters bir zan olurdu. Hazret, zten iir uurla yazlr, Mesnevde uur yoktur szn bunu aklamak iin sylemitir. urunu kurban etmi bir evliynn syleyen dili olan Hz. Allhndr bu eser demek daha doru olur. zerinde en ok dnlen, konuulan, yzlerce kitaplar yazlan bu eser gizemini hl korumakta. oularna gre edeb snrlarn zorlamakla birlikte, belki de Molla Cmnin szleri bu eserin gerek hlini zetlemekte: Mesnev-yi Mevlev-yi Mnev est Kuran der zubn- Pehlev" (Mn leminin efendisinin Mesnevsi Farsa olarak yazlm Kur'an'dr).

Sevgi... Ak... Bu kelimeler ne tesirli, ne gl... Ah gnlm, bir de akl var bilir misin? Genelde sen ona uyuyorsun. Bir suun yok, hepsi benim yzmden. Ak ismini sana mhrleyemediimden, akl zrhnn iinde mahsursun. Eer bir insan gz tutmazsa akln, istesen de onu sevemiyorsun. Ama olur da o zrh aacak iman ve inan anahtarn elime geirirsem seni kurtaracam. Bilirim, akln anahtar bunlardr. Ve ayn bir kap gibi sayg gsterip alr kenara. Hele bir de akla tanrsa, derhal onu ieri alp kapanr ki hi kmasn dar bir daha... Gnlm, sana birok ak eidi var desem inanr msn bana? Bir kaynaktan kan farkl k huzmeleri gibi... Birou renk filtrelerinden getii iin baka renk grrz. Hlbuki renksizliktir asl renkleri; aldanrz... O renklerin bysne kaplp kayna unutur gideriz... Bak sana bamdan geen bir eyi anlataym. Annem sayesinde gen yata umreye gitme ansm oldu. Sen o zamanlar akl zrhmn iindeydin. Biraz genliimin getirdii aykrlktan, biraz da kalplam, nyargl dncelerimden, Medine her ne kadar mneviyat suyuyla ykanm bir ehir olsa da, Araplara kar iimde hep menf bir duygu vard. Sonu olarak hibir Arap sevmemeye karar verdi aklmve sen de fark etmeden buna uydun... Melekelerim de, eli mahkm, bu emre uymak zorunda kald ve gzellikleri srlayp, sadece irkinlikleri grd. Aynam bozulmu, sadece irkinlikleri gsteriyordu... Bu yaz ngiltere'de birok Arapla tantm. Hepsine kar seviyeli, biraz da souk olduumu eminim sen de hissetmisindir. T ki bir Kuveytli ocukla ayn snfta yan yana oturmaya balayncaya kadar Sen o kadar iddetli hop ettin ki, aklm ne olduunu merak ederek araland. Ve ite o zaman farkl renkteki akla tantn... Sonra o gitti Hasret... Ardndan bir arkadam beni bir Arap kafesine gtrd. Arap mzikleri alyor Araplar hizmet veriyordu Etrafta genelde Araplar vard ve Arapa konuuluyordu. Ben ilk defa bunlarn iinde glmsediimi fark ettim O ufack farkl renkteki k huzmesi bile seni nasl deitirdi! Her baktm eyde sevdiimi grr oldum... Ve ona ait, o k huzmesine ait eyler bulduum iin sevdim Dn, biricik gnlm, ufack bir k huzmesi seni nasl byledi. Bir de Allah kaynann yayd o renksiz k huzmesi olan ak seninle tantrabilsem, Peygamberin mnsyla tantrabilsem neler neler olacak... Etrfnda grdn, hatt grmediin her ey Allah'a ait. Bunlarn hepsini sevebilme yetenei ne byk zenginlik... naallah...

akn zrhnn iindeysen, yanl grr gzlerin...

galibe

EHTLER LMEZ...

unutma
unutmayalm
elimizdeki haritada yer alan Soanldere ehitlii gzmze arpyor. Yolumuzun zerinde biraz yoku bir yerde yer alan ehitlikte arabamz park yerinde brakyoruz. Satc adam birden Oraya deil hanm abla, burada yatyor yaklak alt yz ehit diyor. Gerekten de adamcaz uyarmasayd ben ant olarak dzenlenen yere doru bakyordum. Adamn gsterdii yere baktmda iimi tuhaf bir duygu seli kaplad. Sanki o yllara gitmi, ehit kardeinin mezarn kazan ve al kanlar iinde yerde yatan Mehmetii kabrine yerletiren insanlar grr gibiydim. Mehmetiin mezar yerleri belli olsun diye evresine yerletirdikleri talar ylece duruyordu. Bu mezarlarn iinden geerken Ftiha okumay ihmal etmedik. Ey yce milletin evltlar!. Eer sizler olmasaydnz, bizler yayor olabilir miydik? Vatan topra diye buralara basabilir, bu gzel havay iimize ekebilir miydik? Kimbilir kimin hangi topran srgn olurduk. Sizler canlarnz boa fed etmediniz. Bir Mehmetik ehit olursa, bin Mehmetik doacaktr. Her zaman Trk analar olarak yavrularmz fed etmeye hazrz. O gn de hazrdk, bu gn de hazrz.

Bu Ramazan Bayram ilece yollardaydk. Deiik bir bayram yaadk. Eim, ben, sekiz buuk yandaki olum ve on drt aylk kzmla stanbuldan karak gney Marmaraya kadar uzandk. anakkalenin Biga ilesinden balayan seyahatimiz, ziyret kavramlarn da iinde barndryordu. Balangta seyahatimiz iin belirlediimiz bir gzerghmz vard. Bir iki ufak deiiklik dnda, arzuladmz gibi gerekleti her ey. Ama tm bu seyahatimizin ana noktasn gezimizin son duranda yer alan Gelibolu Yarmadas tekil ediyordu. Sadece ocuklarn deil, belki de byklerin grmesi gereken bir yer diye dnyordum daha grmeden. Yanlmamtm. Bu gzel vatanmz insanyla, toprayla, brt-bceiyle sevmek ve gerektiinde onun urunda cann fed edebilmek... Buralar grdkten sonra bunlarn ne demek olduunu iliklerimize kadar hissediyoruz. Mehur anakkale ehitlik bidesine varmadan evvel

ayalmunu
mit ceylan
Deil mi ki Peygamber am kucan ehidine.. Sizler asl lmediniz!.. Sizler ebediyyette birer dirisiniz.. Asl l olan bizleriz. Vatan sevgisi bizim kltrmzde Peygamber sevgisiyle zdelemitir. Asker oca Peygamber oca demektir ayn zamanda diyerek aziz milletin evltlarnn ruhlaryla selmlaarak bu kutsal mekanla vedlatk. Grdk ki Selnik, Bosna, Hatay, Kerkk, Trabzon, Kbrs ve daha birok yerin ad yazyordu sembolik balarnn zerinde... Ne kadar mnidar!. Memleket, mezhep ayrm yapmadan ayn toprak ayn ama ve ayn mefkre uruna ehit dtler. Onlarn da vard birer ileleri, yavuklulular, doacak bebeleri. Birou ilelerine ve sevdiklerine kavuamadan gitti ebed leme. Patikada yrrken, oluma, kzma, sonra da eime uzun uzun bakmtm. smn neslini ven merhum Mehmet kif Ersoy Beyefendinin Safahatnda ne gzel anlatlm anakkale ehitleri... Biz de ilece tekrar ehitlerimizle onur ve gurur duyduk. Bir kez daha ehitlerimizin varlyla yce Allaha hamd ve senlarda bulunduk.
Fotoraf: Kenan Tahir Ceylan

Hazreti Mevlnnn Doum Gnnde Hocas Hazreti Trmz Anlyor..

nehaber
ne haber?
byk bir hzla kopartarak materyalist dnynn kaosu iinde, hakiki tatmin ve mutluluk duygusundan uzaklap kendisini derin bir duygusal yoksunluk iinde bulmaktadr. Modernleme adna yaanan bu ar dnyevleme, insann eyaya odaklanmas sonucunu dourmu ve insann, bir ara olarak alglanmas gereken eyay, ama edinmesine sebep olmutur. Bu amacna ulamak iin de kendisi ve teki olarak grd, kendisinin dnda alglad kii ve canllarla olan ilikisini bu yanl ynlendirilmi ama dorultusunda tesis eder olmutur. Bu snflandrmann doal bir neticesi olarak da, toplum ve hatt tabiat ile olan etkileimini ben-merkezli bir yapya yerletirmitir. Seyyid Burhaneddin Muhakkk Trmznin yorum ve yaklamlaryla, ihtiycmz olan i huzrunu ve mutluluu salamak, hem ferd hem de devlet seviyesinde ancak tasavvuf ile mmkndr diyen TRKKAD stanbul ubesi Bakan Cemlnur Sargut, bu sempozyumlar dzenleme amalarn bu ekilde zetlemektedir. Yurtdndan ve iinden gelecek olan toplam 20ye yakn bilim insannn katlmyla 30 Eyll-1Ekim 2011 tarihlerinde Kayseri de dzenlenecek olan sempozyum, herkese aktr ve katlm cretsizdir.

Trk Kadnlar Kltr Dernei stanbul ubesi tarafndan, 2008 ylnda Modern a ve bn Arab, 2009 ylnda Gnele Aydnlananlar ems-i Tebriz, 2010 ylnda Kulun Niyz, Msr Niyz Uluslararas Sempozyumu ile balatlan uluslararas sempozyumlar dizisine bir baka bide ahsiyetle devam ediyor. 30 Eyll - 1 Ekim 2011 tarihlerinde Kayseride, Kayseri Belediyesi ve Erciyes niversitesi lhiyat Fakltesi ile birlikte ortaklaa gerekletirilecek olan sempozyumda, Kayseri tasavvuf trihinin deerli isimlerinden Seyyid Burhaneddin Muhakkk Trmz anlyor. Hz. Mevln gibi birini yetitirenlerden olmak sretiyle Seyyid Burhaneddin Muhakkk Trmizden nakledilen u szler onun Hz. Mevln zerindeki etkisine ve mnev derecesine iret bakmndan nemlidir: Hocamdan bana iki gzel ey eriti: Hl ve kal (sz). Hlimi eyh Selhaddine, kalimi de Mevlnya verdim. TRKKAD stanbul bu sempozyumlar serisini dzenleme amacn yle ifde ediyor: Gnmz insan, mnev hazlardan ve kutsal deerlerden ban

rnehabern

u vakit vakit sokaklara vuran ses, akn sesi olmayayd, arma olmazd. nk her ak yana yakla armay ierir. eer akn sesi olmayayd byle eit eit sesle sslenmezdi. blgeden blgeye ieklenmezdi. arabn bir somun ekmek gibi sade ve doyuruculuu, ilk ve sonu aan zamanszl, trkn nak nak kakma sedefi, bosnann hasret dolu hicaz nefesi, ak ve eziyeti birletirip byle renkler tesi siyah olmu habeli bilalle balamazd.

ARI

hmanur bal

eer akn sesi olmayayd... sonu vuslat olmazd.

Hz. Mevlnann hayatnda Kuran

Mesnev okuyorum. Hz.Mevlnnn btn cihna o byk ve yce mridinin, Hz. Hsmeddin elebinin kadrini iln ettii blmde duraklayp kalyorum. Hz. emsi kendimce renmitim ama bir de bakyorum birka ansiklopedik bilgi hricinde ne Hz. Selhaddin Zerkubyi, ne de Hz. Hsmeddin elebiyi bilmiyorum. Dolaysyla, Mesnev ile geen 20 yla ramen, Hz. Mevlny ok eksik bildiim ortaya kyor. Hemen ktphanemden Hz. Mevlnnn hayatnn anlatld bir kitap alyorum. nce Selhaddin Zerkub blmne bakyorum. Hz. Mevlnnn emsin kaybnn ardndan Hz. Selhaddinde de ayn nru grmenin sevinci iinde syledii u gazele rastlyorum: Elbiselerini deitirdi ama sevgili, o sevgili. O elbiseyi deitirdi, bir baka elbise giyindi geldi. Gne batt gitti ama yok olmad ki. te yine klar ordusunun peinden kageldi. Ardndan Hsmeddin elebi blmne bakyorum. Hz. Mevln diyor ki; Simsiyah gece geldi, gne batt ama, ay geldi. Ay bulut altna girip de gizlenince, yldzdan baka ne aydnlatabilir ki Ey yolumun adam emseddin gne gibiydi, Selhaddin aya benzerdi. ah Hsmeddin ise yldza benziyor. Mdem ki bunlarn de insan Allaha ulatryor, n de iyi tanman lzm. Hayretler iindeyim. Kitaptaki bu blmleri daha nce de almm hatt altlarn izmiim ama o sultanlarn kendileri hakknda bir eyler bilmemize izin vermeleri yine onlarn himmetleriyle mmkn olabiliyor. Gnlm o sultanlar anlayabilmek isteiyle ems- Gece- Ay- Yldz diye inlerken, derinlerden gelen bir ses ems- Leyl- Kamer- Necm diye fsldyor gnlme! Aklm akn, hemen frlyorum yerimden, Kurn- Kerimi ayorum. Adlar fsldanan sreleri okuyorum heyecanla.

EMS SRES:

Bismillahirrahmanirrahim, 1. Andolsun gnee ve nn parlad kuluk vaktine, 2. Onu izlediinde aya Yce Allah, her ne zaman bir kuluna cemlini bir gne misli aarsa ardndan belki de devaml bu tecelli karsnda yanmasn, kavrulmasn diye gnei srlyor ve geceyi gnderiyor ve ben yalnz gnete (emsde) tecelli etmem, Andolsun ki Ayda da tecelli ederim diye sesleniyor.

tecellisi
Gnein nn parlad zamana kuluk vakti dedi ya Allah, hemen Duh Sresini de ayorum.

meral hasrc
yalanlayanlardan bahsediyor. Durum, Hz. Zerkubnin dnemiyle ne kadar da rtyor. Devrin Konya halk, mridinin, Hz.Mevlnnn akna varn younu yamalatm olan Zerkub de parlayan ilh ak ateine deil de, lisanndaki yetersizlie taklyor ve iddetle aleyhinde konuuyorlar. Bylece Hz. Zerkubnin nefsi de yamalanyor. te o zaman, o nasipsiz krler gremeseler de Hz. Selahaddin Zerkub, Hz. Mevlnnn gecesini gndze eviriyor, bir dolunay gibi prl prl parlyor. Mjde gereklemi, Hz.Mevln mridinde, Hz. emsde grd Hakkn nrunu, Nr-u Muhammedyi mridinde seyretmeye balamtr. Artk Hz. Mevln mrit makamndadr. Hemen Necm Sresini ayorum. Hz. Hsmeddin elebi dneminin ve Mesnevnin yazdrlndaki hakikatin mjdelendiini gryorum.

DUH SRES:

Bismillahirrahmanirrahim, 1. Andolsun kuluk vaktine, 2. Gelip oturduu zaman geceye ki, 3. Rabbin seni terk etmedi, sana darlmad da. 4. Sonras senin iin ncesinden elbette daha mutlu ve kutlu olacaktr. 5. Rabbin sana verecek de sen honut olacaksn. Hz. emsin kaybyla gece karanlnda inleyen o yce kulunu, Hz. Mevlny bu srenin nasl teselli ettiini ve ona mjde verdiini gryorum. Leyl Sresine geince mjdenin tekrarlandn, yaknda gerekleeceinin ve gecenin gndze dneceinin bildirildiini okuyorum.

NECM SRES

LEYL SURES:

Bismillahirrahmanirrahim, 1. Andolsun bryp rtt zaman geceye 2. Ve parldad zaman gndze . 20. Yceler ycesi Rabbinin yzn zleyip istemek iin veren 21. Yaknda mutlaka honut olacaktr. Kamer Sresine geiyorum heyecanla. Yine hayretler iindeyim. Sre batan aa peygamberleri, insn- kmilleri

Bismillahirrahmanirrahim, 1. Andolsun inip kt zaman yldza/ aa indii zaman o, paralar halinde ar ar gelene 2. Ki arkadanz ne sapt, ne de azd. 3. O, kuruntudan, keyfinden konumuyor. 4. ndirilmi bir vahiyden bakas deildir o. 5. Kuvvetleri ok mthi olan belletip retti ona. Gnlm fark ediyor ki, Hz. Hsmeddin dneminde Hz. Mevln mircn yapm ve bu miracdan bize Kuran- Kerimin erh edildii Mesnevyi getirmitir.

Nefes ald srece evresi ile iletiim kurma zorunluluunda olan insanolunun belki de en az nemsedii, renmek iin en az vakit ayrd konudur, iletiim. Bunun iin olmal ki iletiimi, kendimizi en iyi ekilde anlatabilmek, duygularmz ve dncelerimizi en etkili ekilde ifde etmek zannederiz. Halbuki doru iletiimin en nemli faktr -en etkili ekilde olsa dah- konumak deil, dinlemek ve anlamaktr. Asrlar ncesinden, bireysel ya da toplumsal anlamda en iyi hle gelebilmek iin bize yol gsteren Hazreti Mevln, yukardaki sz ile doru iletiim konusunda da nasl hareket etmemiz gerektiini bize retmektedir. Dnyda karlatmz her insan, her olay bir da ise ve karlatmz herey sdece bizim aksimizden ibret ise; konumadan/tepki vermeden nce karmzda nasl bir da olduunu anlama eilimi iine girmemiz, bize geri dnecek sesin tonunu, iddetini ve rengini belirleyecektir. Bildiimiz gibi hepimiz olaylara durduumuz yerden yorumlar getiririz. Hayatta herkesin durduu yer farkldr. nsanlarn durduklar yer demek; fikirleri, inanlar, alkanlklar, eitim ve kltr seviyeleri, sosyal yaantlar, ev-okularkada evreleri, sosyal yaantlar gerei iinde bulunduklar roller demektir. Herkes herhangi bir durum karsnda ite bu iinde bulunduu durumlara gre kendini ifde eder. te ifdenin ekli ve ierii bu durumlara bal kald zaman iletiimde baarszlk ve atma balar. Bunun nne geebilmek, Hazreti Mevlnnn syledii gibi nce karmzda bir da olduunun bilincinde olmakla mmkndr. Bunun bilincinde olan kii olaylara sdece kendi durduu yerden yaklamak yerine, nce karsndaki kiinin durduu yeri kavrar, daha sonra kendi konumunu da kaybetmeden kendisini ifde etmeye alr. Hayatta varolan her rol bizim iindir ve biz her an herhangi bir rol yklenebiliriz. Bunun iin evremizdeki insanlarn hepsini anlamaya almak zorundayz ki ayn rol iindeyken kendimizi ifde edebilelim ve kurduumuz iletiim salam bir zemin zerine oturabilsin. Belki de hereyin zerinde kendi kltrmzn, medeniyetimizin gzelliinin farkna varma abas ile ie balamamz gerekiyor. Zr renmek iin milyarlar harcayarak hakknda eitimler aldmz empati denilen sreci ve daha fazlasn, bizim medeniyetimiz cmle ile stelik cret istemeden bize sunmu. Buyrun, Hazreti Mevlnya tekrar gnl verelim: Dny, bir daa benzer. yi olsun, kt olsun, ne dersen onu duyarsn dadan. Bir gzel sz syledim, da irkin cevap verdi sanrsan imkn yok buna. Yavuz CELEP

da

yavuz celep

Hz. Mevln, Mesnev-i erifte buyuruyorlar ki, Allah dima hareket halindedir ve dima hareket hlinde olanlar sever. Kurn- Kerimin Rahman Sresinde Gkte ve yerde (melek, ins ve cin olarak) ne varsa hepsi Ondan dilerler. O her gn yeni bir i, yeni bir olu zerindedir buyurur. Kimini yceltir, kimini hakr eder. Her kuluna bir baka ksmet, baka nimet vey zorluk gsterir. Onun yolunda durmadan yrmek, engelleri amak, nefsin ihtiraslarn yenmek ve son nefesini verinceye kadar almak gerek. Sen bu uurda ne lde urar ve savarsan, o da sana o lde doru yolu gsterir. Sultan Veled bu hareket halinde olmay, yani amel etmeyi yle aklam: Tarlaya buday ekmek ameldir, budayn bymesi, yeermesi, nceki hlinde kalmamas ameldir. Filizlenen baan sararmas ve biilmesi ameldir. Yeniden taneleen budayn un olmas ameldir. Unun ekmek olmas ameldir. Bir gn dierine e geen ziyandadr diyor Hz. Peygamber. Bir hlden daha iyi bir hle gemek ameldir. Namaz klmak, oru tutmak, zekt vermek amel gibi grnr ama bu ameller sendeki nefsn ihtiraslarn ban koparamyorsa sadece a

kalmak, eilip kalkmak ve cebinden parann gitmesinden ibret kalr. Namaz, insan kin, kibir, kendini beenmilikten uzaklatryorsa bu gerek namazdr ve bunun secde hli bir gn mutlaka zuhr edecektir. Oru tutmak fke ve kibrini mahvetmiyorsa gnlerce a kalmaktan kime ne fayda? bdet etmek insan kullua gtryorsa ibdet hkmndedir. Her zaman Allaha yalvaryorum nk bilmiyorum, bu kldm namazlar, tuttuum orular acaba hirette nasl bir ekle brnyorlar? Gzel hriler eklinde mi yoksa cehennemden bir yaratk m? Yaptm ibdette kendimi mi gryorum yoksa yaradanma varmak iin nefsn arzu ve heveslerimin boynunu mu vuruyorum? Yaptm iler Allah katnda makbul m yoksa geri mi evriliyor? Allah kademini basmadan cehennem atei snmezmi. Bizim abalamamzla nefsin yedi ban koparmak mmkn deildir. nsan bu amelleri yapp gayret ettikten sonra Allaha snr ve derse ki Allhm byle bir dmana kar yenilmekten sana snyorum, bana yardm et, ite o zaman Allahtan yardm gelir, yllarca vermeye altn o kt huylar bir bakmsn ki yoklua karm. Allah cmlemizin yardmcs olsun

hz. mevlnada

amel
nee ta

inde yaadmz devre damgasn vuran nemli kavramlardan biri de hz. Teknolojinin geliimiyle 20. yzyldan itibren her ey hzland. Sanki etrfmzda devinen her ey, eskiye gre daha hzl.

psikoloj
hz ve haz...
sosyal olarak dier insanlarn varlnn da farkna vararak, onlarn da haklarnn, ihtiyalarnn olduunu idrak eder. Yani yava yava bymeye, olgunlamaya balar. Bugnn modern dnysnda hem birok eye erimek greceli daha kolay ve hzl hem de (maalesef) ebeveynler ocuklarnn ihtiyalarn hangi yata olurlarsa olsunlar hemen yerine getirmeyi, yani onlara haz yaatmay iyi anababalk olarak alglyorlar. Sonu olarak her eyi hemen ve imdi elde etmek isteyen ve istekleri olmazsa veya yerine getirilmesi gecikirse gerilen, sinirlenen ve hatta krize giren bir nesil yetitiriyoruz. Halbuki sabr, bizim millet olarak temel deerlerimizden biri. Vuslat n iin sabretmek, beklemek zordur ama bu ok deerlidir. Doyum daha yksektir; elde edilen eyin kymeti daha fazla bilinir. Biraz da kendi ocukluklarnda yaadklar yoksunluklar ocuklarna yaatmak istemedikleri iin, birok anababa, imknlarn da zorlayarak, ocuklarna nasl bir zarar verdiklerini bilemeden byle davranmaktalar. Geen yllarda

nsanolunun yaamnn 0-2 yllar arasnda, yani bebeklik dnemi diye adlandrdmz zaman diliminde, beslenmek, temizlenmek, gaznn kartlarak rahat ettirilmek gibi az sayda ihtiyc var. Ancak bu ihtiyalarnn bebein beden yaps gerei nnda doyurulmas, giderilmesi gerekli. Bu dnem insanda ilkel benliin (nefs) hkim olduu dnem; yani bebek tammen kendine dnk yaar; ihtiyalarnn giderilmesi gecikirse, rnein karn acktnda, mide kramplarna dayanamayarak gecenin ortas da olsa, annesi o gece hi uyumam da olsa, kimseleri dnmeden feryd basar. Ksaca, ihtiyalar asndan haytna hz ve haz hkimdir. Tabii bu dnemde fizyonomisi gerei bu durum ok normaldir. ocuk bydke ve kaslar gelitike hem bedensel olarak kendisini tutmay renir hem de

jipsikoloji
sema svariolu
televizyonda, bireysel kredi pazarlamak amacyla gsterilen bir reklm filminde gen baba ben kol saatim olsun diye ilk okuldan mezun olmay bekledim, bisikletim ancak snnet olduktan sonra hediye olarak geldi, bir bilgisayara ise 30 yamda ship olabildim. Bu yl 3. snfa geen oluma karne hediyesi olarak hem saat hem bisiklet hem de bilgisayar alacam diyerek yznde gurur ifadesiyle rnek baba roln oynamaya alyordu. Verdiim eitimlerde bazen gen katlmclara kanz bayram gecesi ayakkabnzla uyudunuz? diye soruyorum, bana garip garip anlamayan gzlerle bakyorlar. amzda tketim yle boyutlara ulat ki bayram sabah, gnlerce nceden alnm ayakkaby giyebilmek iin beklemek ve kavumann hazzn yaamak, birok gen insan iin artk tammen mnsn kaybetmi durumda. ocuklarmza sabretmeyi, beklemeyi, hazz elde etmeyi geciktirmeyi ok kk eylerle de retebiliriz. Geen yllarda, Konyada, bir 17 Aralk eb-i Arus treninde Hz. Mevlnnn huzrundaki duda yle bir olaya hit oldum. Trbenin iinde saat 16:00da yaplacak duya katlabilmek iin aralarnda ocuklarn da olduu byk bir kalabalk saatlerce nceden yerlerini almt. ocuklarn olmas beni sevindirmi, hem de nasl bekleyecekler diye merak etmitim. Hakikaten kendilerini oyaladlar ve birka saat sren bekleme sresine dayandlar. Du saati geldi, hepimiz ayaa kalktk. En fazla 20 dakika srecek olan duy izleyebilmek, duyabilmek iin kalabalk sessizlie brnmken arka sralardan bir ocuk sesi fsldayarak annesine susadn syledi. Annesi de yanlarnda getirdikleri poetten, bana uzunca gelen bir zamanda, hardayarak su kartp ocuunun ona ok doal gelen ihtiycn karlam oldu. ocuuna bir 20 dakika daha beklemesini sylemedi, ocuun su ihtiyc ona gre ok normaldi ve hemen giderilmeliydi. Henz bitirdiimiz Ramazan ay, bize basit, temel ihtiyalarmz iin sabretmeyi retmek iin ok deerli bir frsatt. Tketim toplumunun tm unsurlar (bebeklik yllarmzda terk etmemiz gerekli) ilkel benliimizin, nefsimizin bitmek bilmeyen, hemen imdi elde etmek istediimiz ihtiyalarn gidermek iin seferber olmu durumda. Hzl yemek (fast food), 15 dakikada kapnzda deilsek paranz demeyebilirsiniz vaadiyle eve smarlanan pizzalar, iinde imdi al sonra de, frsat karmayn, mutluluunuzu ertelemeyin hemen aln, krl kn gibi

ifdeler denmi reklmlar, hepimizin cebinde birden fazla bulunan kredi kartlar, teknolojinin de ba dndrc hzla geliimiyle istediimiz tm bilgiye hemen eriebilmemiz, beenmediimiz bir televizyon kanaln ya da radyo istasyonunu bir dokunula nnda deitirebilmemiz daha birounu sayabileceimiz durumlardan birka.

psikoloj
hz ve haz...
retmenini beklerse ek olarak bir ekerleme daha hak edecei syleniyor. Baz ocuklar nlerine konan ekerlemeyi bekleyemeden hemen alp yerlerken bir ksm o ya ocuu iin zor olsa da sabredip, 2 tane ekerleme hakedebilmek iin retmenin gelmesini bekliyor. Daha sonra bu ocuklar 14 yalarna gelene kadar tkibe alnyorlar. Sabretmeyi bilenlerin, sabredemeyenlere oranla akademik baarlarnn daha yksek, arkadalar ile ilikilerinin daha iyi olduu, daha sosyal olduklar sonular elde ediliyor. Ramazan ayn zevkle geirdikten sonra dier kazanlarmzn yansra, ana babalar, yneticiler ve dier rol modeller olarak nce kendi hazlarmz geciktirmeyi ve bunu tm yla yaymay becerebilirsek ve bunu kendimizden sonra gelen nesillere de deer olarak aktarabilirsek tekml yolculuumuzda kk de olsa bir adm atm oluruz..

Geldiimiz noktada bize sunulan ve modernlik diye adlandrlan tketime dayal yaam eklinin sorumlu olduu kadar ne yazk ki kendi deerlerimize ship kamayp bize dayatlana boyun eme kolayclna giden bireylerin yani bizlerin de sorumluluumuz var. Daha da dndrc olan, ship kamadmz temel deerlerimizin bize ssl paketler iinde batdan ithl edilmesi. Duygusal zek, son yllarda psikolojide ne kan bir kavram. ok deiik, ok yeni bir bilgi zannedilen duygusal zeknn nemli bir gesi de sabr . Yaplan bir aratrmada, yuva andaki ocuklarn nne bir tr ekerleme koyuluyor. Odada yalnz olan ocua bu ekerlemeyi yiyebilecei, ancak 5 dakika sonra gelecek olan

jipsikoloji
sema svariolu

cemlnur sarguttan

ol r yapulur grdm...*

DEKORASYON

*Hac Bayrm- Veli

nefes alan tarifler

selamiemeli YKUB BABAdan

KABAK SALATASI

Malzemeler: Salata iin: 2 adet kabak 2 adet sar kabak 1/3 fincan am fst 1-2 sap taze fesleen 1 su barda kp kp doranm mozzarella peyniri Sos iin: 1 ay ka ince kylm sarmsak 1 orba ka kylm taze maydanoz 1 limon kabuu rendesi 1 limon suyu 1/2 fincan meyve suyu 1/3 su barda szma zeytinya 1 ay ka tuz 1 tatl ka bal Birka damla Acsso veya Tabasco sosu Zeytinya, maydanoz, limon suyu, tuz, bal, Acsso, sarmsak, limon kabuu ve meyve suyunu bir blender ya da rondoda iyice kartrn. Kabaklar kt gibi incecik dilimleyin ve bir tabak zerine koyun, zerlerine am fst ve fesleen ekleyin. Taze kesilmi mozzarella kplerini kabak salatanzn zerine serpitirdikten sonra salata sosunu gezdirin. fiyet olsun.

grmek zere...