S&Q

İSG Yönetim Sistemi Prensipleri

Taahhüt ve politika

Planlama

Uygulama ve
Çalıştırma

Kontrol ve Düzeltici
Faaliyet

Yönetimin
Gözden
Geçirmesi

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 1

S&Q

4.1 Genel Şart

• Madde 4 kapsamında tanımlanan

gereksinimleri gözönüne alarak İSG
yönetim sistemi kuracak ve sürekliliğini
sağlayacaktır.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 2

1
 S&Q

4.2 İSG Politikası

zTüm sağlık ve güvenlik hedeflerini, sağlık ve

güvenlik performansını geliştirme taahhüdünü
içermeli

zKuruluşun İSG risklerinin büyüklüğüne ve

yapısına uygun olmalı

zYasal yükümlülüklere uyum taahhütü içermeli

zDokümante edilmeli, çalışanlarca bilinmeli ve

uygulanmalı

z İlgili taraflara açık olmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 3

4.3 Planlama S&Q

4.3.1 Tehlike Tanımlaması, Risk

Değerlendirmesi ve Kontrolü için
Planlama

z Tehlike tanımlanması ve risk değerlendirmesi

faaliyetlerine ilişkin prosedür(ler) oluşturulacak
ve sürekliliği sağlanacak,

z Prosedürler şunları içerecek:

- Rutin ve rutin olmayan faaliyetler,

- İşyerinde bulunan tüm insanlar ile ilgili

faaliyetler,

- Çalışma ortamı ve şartları.

Hedeflerin oluşturulmasında göz önünde

bulundurulacak.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 4

2
 § S&Q

4.3.2 Yasal ve Diğer

Gereksinimler

zGereksinimlerin belirlenmesi, temin edilmesi

ve incelenmesi için yöntemler, uygulamalar
tanımlanmalı ve sürekliliği sağlanmalı,

z Yasal ve diğer gereksinimler ile ilgili bilgileri

güncel tutmalı ve ilgili taraflara bildirmeli

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 5

S.C.R. DIFR
60

50

40
D..I.F.R.

30
S&Q
20

10

0
FEB APR JUN AUG OCT DEC
JAN MAR MAY JULY SEP NOV
SERVICE SERV BUD DEC 98 SERV DIFR

4.3.3 Amaçlar ve
Hedefler
z İSG hedefleri şirketin tüm ilgili birimleri için
tanımlanmalı

Hedef: Bir önceki yıla göre iş kazalarının

% 10 azaltılması

z İSG politikası ile uyumlu olmalı

Hedeflerin belirlenmesinde tehlike ve risklerin

büyüklüğü, teknolojik alternatifler, finansman,
operasyon yönü ve kanuni yaptırım yönler göz
önünde bulundurulmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 6

3
 S&Q

Amaçlar ve Hedefler

Örnekler:

Hedef 1 : İş kazalarını 2005 yılında 0 olması

Hedef 2 : 2005 sonuna kadar tüm yasal

yaptırımlar yerine getirilecektir.

Hedef 3 : Yürütülen tüm projelerde kişisel

koruyucu ekipmanlar tüm çalışanlar
tarafından her zaman kullanılması
sağlanacak.

Hedef 4 : 2003 sonuna kadar işyerlerinde İSG

eğitimi almamış personel
çalıştırılmayacak.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 7

S&Q

4.3.4 İSG Yönetim Programı

z İSG hedeflerine ulaşılabilmesi için programı

oluşturulmalı ve uygulanmalıdır

zProgramda ilgili sorumlular

tarif edilmeli

z Gerekli araçlar ve zaman tespiti

yapılmalı

z Gerekli revizyonlar yapılmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 8

4
 S&Q

4.4 Uygulama ve Çalıştırma

4.4.1 Yapı ve Sorumluluk
z Etkin bir İSG yönetimine yönelik görev,
sorumluluk ve yetkiler tanımlanmalı, dokümante
edilmeli ve duyurulmalı

zYönetim gerekli kaynakları tespit ve temin etmeli

z Yönetimin Temsilcisi belirlenmeli

z İSG gereksinimlerini tespit etmeli,

uygulamalı ve sürekliliğini sağlamalı

z Yönetime dönemsel raporlama yapmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 9

S&Q

4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik

z Eğitim ihtiyacının tespit

edilmeli ve ilgili faaliyetlere
ait prosedürler hazırlanarak
sürekliliği sağlanmalı

z Tüm kademe çalışanlara:

9 İSG yönetim sistemine
uymanın önemi
9 İSG’nin faydaları
9 Acil durumlar
9 Normal çalışma şartlarının
dışına çıkılmasında yapılacaklar
9 Görev ve sorumluluklar hakkında eğitim
verilmeli
z İSG risklerinin yüksek olabilecek işlerde
çalışanların eğitimi, tecrübesi ve okuryazarlığı
dikkate alınmalı.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 10

5
 S&Q

4.4.3 İştişare ve İletişim

z İSG Tehlike, riskleri ve yönetim programının

iletişimi ile ilgili olarak prosedürler oluşturulmalı
ve sürekliliği sağlanmalı,

z Çalışanlar İSG’nin geliştirilmesine katılmalı;

z Politika ve prosedürlerin gözden

geçirmesi,

z İSG ile ilgili konularda değişikliklerin

yapılması,

z İSG konusunda temsilcileri olması,

z İSG konusunda yönetimin temsilcisinin

bildirilmesi,

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 11

S&Q

İletişim

• Şirket profili

• İSG politikası (ve hedefler)

• İSG yönetim programı

• İSG performans değerlendirmesi

• Yatırım imkanları

İstişare

• Haberleşmenin çift yönlü olması

• Bilgilerin anlaşılabilir olması

• Bilgilerin doğrulanabilir olması

• Çalışanların katılımının sağlanması

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 12

6
 S&Q

4.4.4 Dokümantasyon

z İSG Yönetim Sistem yapısı ve ilişkileri

belirlenmeli

z İlgili referans ve bağlantılar tanımlanmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 13

S&Q

4.4.5 Doküman ve Veri

Kontrolü
zİSG Yönetim Sistemi kapsamındaki
dokümanların kontrolü ve aşağıda verilen
konularda güvence sağlayabilmek için kuralların
tanımlandığı prosedürler oluşturulmalı ve
sürekliliği sağlanmalıdır.

z İSGYS kapsamındaki dokümanların

yerlerinin bilinmesi

z Yetkili personelce periyodik gözden

geçirme

z Güncel nüshaların kullanılması

z Gaçerliliğini yitirmiş dokümanların

kullanılmamasının sağlanması

z Saklanması gereken geçersiz nüshaların

uygun yöntemlerle saklanması

Dokümanlar revizyon tarihini içermeli, okunaklı

ve tanımlı olmalı.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 14

7
 S&Q

4.4.6 Çalıştırma
Kontrolü

zOrganizasyon önemli tehlike ve riskler ile

ilgili operasyonlar, politika, amaç ve
hedefleri doğrultusunda tespit etmeli ve
tanımlamalıdır,

z Dikkat edilmesi gereken durumlar:

• Eksikliği durumunda politika, amaç

ve hedeflerinden sapma olabilecek
olanlar için prosedür oluşturulması

• Operasyonel kriterlerin tanımlanması

İşletme tarafından kullanılan mal/
hizmetlerin İSG tehlikelerinin ve
risklerin tanımlanması ve taşeronlara
bildirilmesi

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 15

S&Q

4.4.7 Acil Durum

Hazırlığı

zPotansiyel durumların tespit, kazalara acil

durumlara karşı yapılacaklara ve olası
riskleri azaltmaya yönelik prosedürler
oluşturulmalı, uygulamaya alınmalı ve
sürekliliği sağlanmalıdır.

zAcil durum organizasyonu sorumluları

zKilit personel listesi

zAcil servis bilgileri

zİç-Dış haberleşme

zDeğişik durumlarda alınan acil

faaliyetler

zTatbikatlar yapılmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 16

8
 S&Q

4.5 Kontrol ve Düzeltici

Faaliyetler
4.5.1 İzleme ve Ölçüm

Aşağıda verilen konuları kapsayan dokümante

edilmiş prosedürler oluşturulmalı
z Önemli karakteristiklerin tespiti, takibi ve
ölçümü
z Bilgilerin kaydı, operasyonel kontrol sonuçları
z Amaç ve hedeflere uygunluğun
değerlendirilmesi
z Kalibrasyon
z İSG mevzuatına uygunluğun periyodik olarak
gözden geçirilmesi

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 17

S&Q

4.5.2 Uygunsuzluk, Düzeltici ve

Önleyici Faaliyetler

z Olumsuz etkilerin hafifletilmesi veya ortadan

kaldırılması için, düzeltici ve önleyici faaliyetler
ile ilgili dokümante prosedürler oluşturulmalı

Prosedürler;

z Mevcut veya potansiyel uygunsuzluklar için

yapılan faaliyetler problemin büyüklüğüne ve
çevre etkisi ile uyumlu olmalı

z Düzeltici ve önleyici faaliyetler neticesinde

uygulama ve kayıtlardaki değişiklikler
dokümantasyona aktarılmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 18

9
 S&Q

4.5.3 Kayıtlar
z İSG ile ilgili kayıtların tanımlanması, muhafaza
edilmesi ve imhasına ilişkin faaliyetlerin
tanımlandığı prosedürler oluşturulmalı ve
muhafaza edilmelidir

(Muhafaza, elden çıkarma, saklama süresi, yasal

zorunluluklar, v.b. tarif edilmesi)

zStandarda uygunluğun gösterilebilmesi için

kayıtlar tutulmalı ve muhafaza edilmelidir.
(eğitim, denetim - gözden geçirme sonuçları)
zKayıtlar izlenebilir olmalı, uygun ortamlarda
muhafaza edilmelidir.

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 19

S&Q

4.5.4 Tetkik
z Periyodik İSG denetimlerinin gerçekleştirilmesi
için prosedürler oluşturulmalı ve sürekliliği
sağlanmalıdır.

zDenetimler;

z Standardın şartlarının ve kurulan sistemin

kapsandığından

z Uygulamanı içerildiğinden emin olmak için

yapılmalıdır.

zEtkinlik sağlayabilmek için Denetim prosedürü

zDenetim kapsamı, sıklığı,

zFaaliyetin
İSG yönünden önemi ve önceki
denetim sonuçlarının incelenmesini

zMetodolojiyi, Sorumluları,

zRaporlama faaliyetlerini

zSonuçlar hakkında yönetimin

bilgilendirilmesi faaliyetlerini içermelidir.
ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 20

10
 S&Q

4.6 Yönetimin Gözden

Geçirmesi

z İSG Yönetim Sistemi, Üst Yönetim tarafından

periyodik olarak gözden geçirilmeli

Gözden geçirme faaliyetlerinde

z Gerekli ön bilgilerin önceden toplanmış olmalı

zSürekli iyileşmenin gözönünde bulundurulmalı

z İlgili kayıtlar tutulmalı

ISO 18001 Awareness Training Ders 4 İSG ve OHSAS 18001 21

11