You are on page 1of 23

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

wigni 7

gamomcemloba palitra L Tbilisi, 2011

UDC (uak) 821.161.1-31 b-95

`50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~ es proeqti msoflios araerT qveyanaSia popularuli. sxvadasxva gamokiTxvis saSualebiT, mkiTxveli irCevs 50 saukeTeso wigns msoflio literaturis saganZuridan. saqarTveloSi `kviris palitris~ am proeqts mravali aTasi adamiani gamoexmaura. swored maTi dadgenilia im rCeuli wignebis nusxa, romelic `palitramediam~ realur biblioTekad aqcia. es wigni msoflio literaturis am unikaluri biblioTekis nawilia.

gamomcemloba palitra L, 2011


yvela saavtoro ufleba daculia.

ISSN 1987-9628 ISBN 978-9941-422-60-7

mixail bulgakovi

ostati da margarita
mzia gelaSvilis Targmani

nawili pirveli

`... da mainc vin xar, bolos da bolos? _ me nawili var im Zalisa, visac marad boroteba swadia da sikeTes ki iqms~. goeTe, `fausti~
Tavi pirveli nurasodes daelaparakebiT ucnobebs gazafxulis xvatiT gaTangul saRamospirze, moskovSi, patriarqTa tborebTan, ori moqalaqe gamoCnda. erT maTgans ruxi, sagazafxulo kostiumi ecva. tandabali, Casuqebuli da meloti kaci iyo, lazaTiani qudi sami TiTiT eWira wkipze da sufTad gaparsul saxes Savi, rqisCarCoiani, uCveulo sididis saTvale ufaravda. meores _ mxarbeWian da wiTurqoCora axalgazrdas _ kinkrixoze moegdo kubokruli kepi. qurTuki, dasmurkluli TeTri Sarvali da Savi sportuli fexsacmeli ecva. pirveli Tavad mixail aleqsandroviC berliozi gaxldaT, moskovis udidesi literaturuli asociaciis, SemoklebiT `massolitis~ Tavmjdomare da sqeltaniani mxatvruli Jurnalis redaqtori, xolo misi ymawvili Tanamgzavri _ poeti ivan nikolaeviC ponirevi, romelic `usaxlkaros~ fsevdonimiT werda. simwvaneSeparul cacxvebis Crdils miaRwies Tu ara, mwer5

lebi Wreli jixurisaken gacvivdnen, `ludi da wylebi~ rom ewera. imTaviTve unda aRvniSnoT maisis am avbediTi saRamos pirvelive saocreba. aramcTu jixurTan, malaia bronnaias paralelur am xeivanSi adamiani ar WaWanebda. dRes, roca sunTqvac ki Wirda, roca mzes moskovi daefufqa da sadRac, sadovoe kalcos miRma, gamomSral burusSi apirebda STanTqmas, aravis monatrebia cacxvebis Crdili, aravin Camomjdara merxze _ ukacuri iyo xeivani. _ `narzani~ dagvisxiT, _ sTxova berliozma. _ `narzani~ ara gvaqvs, _ jixuridan gamoepasuxa qali da ratomRac gaibusa. _ arc ludi? _ xma CaexliCa usaxlkaros. _ luds saRamos moitanen, _ upasuxa qalma. _ aba, ra gaqvT? _ hkiTxa berliozma. _ gargaris wvenia, oRond Tbili, _ uTxra qalma. _ kargi, dagvisxiT! dagvisxiT! gargaris wvenma gvariani yviTeli qafi moigdo da haerSi sadalaqos mZafri suni datrialda. wyurvilmoklul mwerlebs maSinve slokini autydaT, fuli gadaixades da tborispirze, bronnaiasken zurgSeqceviT Camosxdnen skamze. am dros meore saocrebac moxda, romelic mxolod berliozma igrZno. moulodnelad slokini Seuwyda, guli aufancqalda, mielia, sadRac gaepara, mere ki blagvi maxaTiviT Caeso saguleSi. Tan raRac usafuZvlo, magram Tavzardamcemma SiSma gauTanga sxeuli da ukanmouxedavad mounda aqedan gaqceva. berliozi vera da ver mixvda, ase ram daafrTxo, iqauroba sevdianad moaTvaliera da gaifiqra: `ucnauria! ra damemarTa... guli miwuxs... gadaviRale. albaT droa mivatovo yvelaferi da kislovodskisken...~ uecrad xorSakiani haeri dakeltda mis Tvalwin da am haeridan ucnaurze ucnauri, gamWvirvale moqalaqe gamoikveTa. erT cida Tavze Jokeis kepi exura, kubokruli, mokle da viwro pijaki ki... moqalaqe saJenis simaRlisa iyo, mxarmokle, gamwlikuli da saxeze, gTxovT daixsomoT, damcinavi Rimili dasTamaSebda.
6

berliozis cxovreba imTaviTve ise aewyo, amgvar saswaulebs ar iyo Cveuli. mTlad daetetka saxe, Tvalebi daaWyita da dazafrulma gaifiqra: `daujerebelia~. magram vai, rom daujerebeli araferi iyo da es awowili, gamWvirvale moqalaqe, miwaze fexis daukareblad xan marjvniv gadaqandeboda, xan marcxniv. Tavzardacemulma berliozma Tvali daxuWa da roca wamis Semdeg kvlav gaaxila, SvebiT amoisunTqa: moCveneba gamlRvaliyo, kubokrulkostiumianic aRarsad Canda da aRarc guli awuxebda. _ fui eSmaks! _ wamoiZaxa redaqtorma, _ gagonila, sicxisagan lamis guli gamiskda, raRac uJmuric ki momelanda, _ man Cacineba scada, magram Tvalebi isev feTianiviT daurboda da TiTebic ukankalebda. Tumca TandaTan suli moiTqva, cxvirsaxoci dainiava, mere sakmaod mxned warmoTqva: `maS, ase~, da gargaris wvenis smisas Sewyvetili saubari ganagrZo. saubari ese, rogorc mogvianebiT gairkva, ieso qristes exeboda. am cota xnis win, Jurnalis morigi nomrisaTvis redaqtors poetisaTvis vrceli, antireligiuri poema daekveTa. ivan nikolaeviCma poema SeTxza da Zalian mokle droSic, magram, samwuxarod, redaqtoris guli mainc ver moigo. gaaSava, magram ra gaaSava usaxlkarom mTavari moqmedi gmiri, e. i. ieso, redaqtori ki umtkicebda, poema xelaxlaa dasawerio. axlac berliozs undoda, Zireul Secdomebze mieniSnebina da amitomac esaubreboda iesos Sesaxeb. ver getyviT, kalamma umtyuna poets Tu sakiTxis ucodinarobis gamo daemarTa ase, magram usaxlkaros poemaSi ieso, Tumca ki Zalze uaryofiTad, magram cocxali adamianiviT iyo asaxuli. berliozi ki umtkicebda, rom poets iesos avkargianobaze ki ar unda gaemaxvilebina yuradReba, aramed eCvenebina mkiTxvelisaTvis, rom ieso, rogorc pirovneba, saerTod ar arsebobda amqveynad da mis Sesaxeb SeTxzuli Tqmulebebi monaCmaxi da Cveulebrivze Cveulebrivi miTi iyo mxolod. unda iTqvas, rom redaqtori nakiTxi kaci brZandeboda da
7

msjelobisas erTob jerovnad iSveliebda Zveli drois istorikosebs. iseTebs, magaliTad, rogorebic iyvnen, filon aleqsandrieli da didad ganaTlebuli ioseb flaviusi, sityvac rom ar dascdenodaT iesos arsebobis Sesaxeb. mixail aleqsandroviCma sakmao erudicia gamoamJRavna da sxvaTa Soris, isic amcno poets, tacitusis saxelganTqmuli `analebis~ meTxuTmete wignis 44-e Tavis is adgili, sadac iesos jvarcmazea laparaki _ sxva araferia, Tu ara gviandeli, yalbi CanarTio. poeti am sakiTxebSi xamad gaxldaT, didi gulisyuriT usmenda mixail aleqsandroviCs, mkvircxli, WroRa Tvalebi misTvis miepyro, mxolod xandaxan Tu amoaslokinebda da CurCuliT wyevlida gargaris wvens. _ yvela aRmosavlur religiaSi, _ ganagrZobda berliozi, _ rogorc wesi, umwikvlo asuli Sobda RmerTs. qristianebmac veraferi moigones ukeTesi da aseve SeTxzes sakuTari ieso, romelic sinamdvileSi amqveynad arasodes mosula. swored amaze unda gaamaxvilo yuradReba... berliozis maRali tenori ukacriel xeivanSi ifanteboda da rac ufro Rrmad iWreboda mixail aleqsandroviCi gaukafavSi, sadac kinwis moutexavad mxolod erTob ganaTlebuli adamiani Tu SeZlebda Sesvlas, poeti ufro da ufro sagulisxmo da metad sasargeblo ambebs ityobda miwisa da cis nebier RmerTze egviptel ozirisze, finikiel RmerT Tamuzze, marduqsa da, Tqven warmoidgineT, naklebad cnobil, mrisxane RmerT viclipuclize, odesRac, meqsikaSi, diaxac rom eTayvanebodnen actekebi. swored im dros, roca mixail aleqsandroviCi poets mouTxrobda, Tu rogor Zerwavdnen actekebi comisagan viclipuclis aRalebs, xeivanSi erTi sulieri gamoCnda. mogvianebiT, roca, simarTle iTqvas, gvianRa iyo TiTze kbenani, mravalma dawesebulebam warmoadgina am adamianis aRweriloba. masalis Sejereba udavo gaocebas iwvevs. ase, magaliTad, erTni iuwyebodnen, rom moqalaqe dabali iyo, oqros kbilebi hqonda da marjvena fexiT koWlobda. meoreni sxvas amt8

kicebdnen: TiTqos ucnobi goliaTuri aRnagobisa iyo, kbilebze platinagadakruli da marcxena fexiT koWlobda. mesameni ki mokled ityobinebodnen, moqalaqes gansakuTrebuli niSnebi ar gaaCndao. unda vaRiaroT, arc erTi cnoba simarTles ar Seesabameboda. jer erTi, xsenebuli moqalaqe sulac ar koWlobda, arc Cia iyo da arc goliaTuri aRnagobis, ubralod, maRali tanis kaci eTqmoda, xolo rac Seexeba kbilebs, marcxena mxares platina hqonda gadakruli, marjvniv ki _ oqro. Zvirfasi, ferflisferi kostiumi da imave feris ucxouri fexsacmeli ecva. nacrisferi bereti Tavmomwoned moegdo kefaze da iRliaSi pudelis Tavis bunikiani joxi amoeCara. Sesaxedavad ormocs iqneboda gadacilebuli. tuCebi rogorRac gverdulad hqonda moqceuli. Savgvremani, sufTad gaparsuli saxe. marjvena Tvali Savi, marcxena ki, ratomRac _ mwvane. yornisferi, uswormasworo warbebi _ erTi sityviT, ucxoeli iyo. im skams rom Cauara, sadac redaqtori da poeti mokalaTebuliyvnen, ucxoelma cerad gaxeda msxdomT, Sedga da uecrad iqve, gverdiT skamze Camojda. `germanelia~, _ gaifiqra berliozma. `ingliselia, _ gonebaSi gaivlo usaxlkarom, _ xelTaTmanebic acvia am gaganiaSi~. ucxoelma ki guburis irgvliv kvadratulad Semojarul mravalsarTulian saxlebs hkida Tvali, imav wams Seetyo, aqaurobas pirvelad xedavda da Zalianac dainteresda. daJinebiT ucqeroda saxuravebqveS, minebze TvalismomWrelad akiafebul, Camaval da mixail berliozisaTvis aw samaradJamod mileul mzes, Semdeg qveviT, bindispirze Camuqebul fanjrebs Seavlo Tvali, raRacas mowyaled gauRima, Tvalebi moWuta, xelebi joxis bunikze daawyo da nikapi zed Camoayrdno. berliozi ki ganagrZobda: _ Sen Zalze damajereblad da sasacilod aRwere RvTis Svilis, iesos Soba, magram is ki dagaviwyda, rom qristem9

dec mravlad iyvnen RvTis Svilebi, Tundac frigieli atisi. mokled, es RvTis Svilebi da iesoc maT Soris, arasodes Sobilan da arc arsebulan amqveynad. amitom, Cemi azriT, Sobisa da Tundac, mogvTa moaxlebis nacvlad, jobda moaruli Worebi agewera dabadebaze... Torem Seni poemiT ise gamodis, TiTqos ieso marTlac arsebobda!.. ivan nikolaeviCma scada autaneli slokini Seekavebina, sunTqva Seikra, amis gamo ufro Zlierad amoaslokina da imav wams, berliozsac gauwyda sityva, radgan ucxoeli uecrad wamodga da mwerlebisken gamoeSura. isini gaocebulebi SeaCerdnen. _ momiteveT kadniereba... _ kilomoqceviT, magram sityvebis daumaxinjeblad warmoTqva ucxoelma, _ magram Tqveni saubris Temam imdenad mimizida... man Tavazianad moixada bereti, megobrebs ki sxva raRa gza hqondaT, fexze wamodgnen da Tavi daukres. `ara, frangs ufro hgavs...~ _ gaifiqra berliozma. `polonelia?~ _ gulSi gaivlo usaxlkarom. aqve unda iTqvas, ucxoelis garegnobam Tvalis SevlebisTanave poets zizRi mohgvara, berliozs ki moewona, ufro sworad, ki ar moewona... rogorRac... dainteresda TiTqos. _ Tu nebas damrTavT... _ Tavazianad iTxova ucxoelma da megobrebmac uneblieT gaiw-gamoiwies. ucxoeli moxerxebulad mokalaTda maT Soris da xeladve Caeba saubarSi. _ Tu ar momeyura, brZanebdiT, ieso ar arsebobdao? _ ikiTxa ucxoelma da marcxena, mwvane TvaliT gaxeda berliozs. _ diax, ar SemcdarxarT, _ aseve Tavazianad upasuxa berliozma, _ swored amas vambobdi. _ gasaocaria! _ wamoiZaxa ucxoelma. `ra eSmaki unda?~ _ gaifiqra usaxlkarom da moiRuSa. _ Tqvenc daeTanxmeT? _ dainteresda ucxoeli da axla marjvniv, usaxlkarosken iqcia piri. _ asi procentiT! _ daumowma RvarWnilsityvaobisa da figuraluri gamoTqmebis moyvarulma poetma.
10

_ gasaocaria! _ kvlav wamoiZaxa daupatiJebelma mosaubrem, _ Semdeg, ratomRac qurdulad mimoixeda da CurCuliT ganagrZo, _ momiteveT es akviateba, magram, rogorc vxedav, sxva yvelaferTan erTad, Tqven arc RmerTi gwamT? _ mas saxeze SeSfoTeba daetyo da waiCurCula, _ geficebiT, aravis vetyvi... _ diax, Cven RmerTi ar gvwams, _ inturistis sifrTxilem Rimili mohgvara berliozs, _ magram amaze sruliad uSiSrad SeiZleba laparaki. ucxoeli skamis sazurges gadaeyrdno da lamis awkmutunda cnobismoyvareobiT. _ aTeistebi xarT? _ diax, aTeistebi, _ gauRima berliozma, usaxlkarom ki braziT gaifiqra: `ras gadagvekida, es ucxo CitiRa gvaklda!~ _ mSvenieria, SesaniSnavia! _ ayvirda es ucnauri ucxoeli da Tavis qicins mohyva, xan erT literators miaCerdeboda, xan _ meores. _ Cvens qveyanaSi aTeizmi aravis ukvirs, _ diplomatiurad da Tavazianad auxsna berliozma, _ ra xania Cveni mosaxleobis umravlesobas Segnebulad aRar sjera im arakebis, RmerTebze rom Txzavdnen. aq ki Tavi moigiJiana ucxoelma: uecrad wamoxta da gaocebul redaqtors xeli CamoarTva. _ neba momeciT, uRrmesi madloba mogaxsenoT! _ ra?.. _ Tvalebi aaxamxama usaxlkarom, _ risTvis? _ Zalze mniSvnelovani cnobebisaTvis, romelic me, rogorc mogzaurs, erTob mesaWiroeboda, _ ganumarta ucnaurma stumarma da mravlismetyvelad aRmarTa TiTi. mniSvnelovanma cnobam, rogorc Canda, marTlac Zlieri STabeWdileba moaxdina ucxoelze. man ZrwoliT axeda saxlebs, TiTqos SiSobda, yovel fanjaraSi wyvil-wyvili aTeisti ar daenaxa. `ara, ingliseli ar unda iyos~... _ gaifiqra berliozma, usaxlkarom ki, _ `ase mainc sad iswavla rusuli, ai, esaa gasakviri!~ _ da isev moiqufra.
11

_ magram, neba momeciT, gkiTxoT, _ cota xnis fiqris Semdeg kvlav amoidga ena ucxoelma, _ RvTis sufevis damadasturebel im mtkicebulebebs raRa vuyoT, romelTa ricxvi, mogexsenebaT, srulad xuTia! _ samwuxarod, _ TanagrZnobiT Caicina berliozma, _ es mtkicebulebani Calis fasadac ar Rirs da kacobriobam karga xania miiviwya. albaT dameTanxmebiT, gonieri kacisaTvis RmerTis arsebobis damamtkicebeli sabuTi naklebsarwmunoa. _ bravo! _ daiRriala ucxoelma, _ bravo! Tqven axla zedmiwevniT gaimeoreT moxuci imanuil kantis azri. magram seiric eg aris, man jer erTianad gaacamtvera xuTive mtkicebuleba, Semdeg ki, TiTqos sakuTar Tavs dascinao, Tavadve miakvlia meeqvses. _ kantis mtkiceba, _ mowyaled gauRima didad ganaTlebulma redaqtorma, _ Zalze saeWvoa. tyuilad ki ar ambobda Sileri, am sakiTxze kantis msjeloba mxolod da mxolod monebs Tu daakmayofilebso, Strausi ki, ubralod dascinoda am TvalTaxedvas. berliozi laparakobda, gulSi ki fiqrobda: `mainc vin aris, bolos da bolos? an rusuli sad iswavla ase kargad?~ _ eg viRac kanti mag sisuleleebisaTvis sami wliT solovkaSi unda Caayudo! _ moulodnelad wamoayrantala ivan nikolaeviCma. _ ivan! _ wamoiZaxa SeSfoTebulma berliozma. magram kantis solovkaSi gadasaxlebis muqaram ki ar gaaoca, piriqiT, aRafrTovana kidec ucxoeli. _ marTals brZanebT, marTals, _ wamoiZaxa da berliozisken mimarTuli marcxena Tvali dakvesa, _ mouxdeboda! erTxel, sauzmis dros gavafrTxile: `Tqveni nebaa, profesoro, magram mgonia, raRac abdaubda moCmaxeT. SeiZleba marTalic brZandebodeT, magram veravin gagigebT, dagcineben!~ berliozma Tvalebi daaWyita: `sauzmeze... kants?.. ras bodavs!~ _ gaifiqra man. ucxoelma arad Caagdo berliozis gaoceba da axla poets miubrunda:
12

_ kants ki solovkaSi mainc ver gavgzavniT, Cemo kargo, radgan saukuneze metia Soreulze Soreul qveyanaSi ganisvenebs da misi iqidan gamoxmoba, damerwmuneT, yovelgvar Zalas aRemateba. _ afsus! _ SeuRrina poetma. _ mec mwyins! _ Tavi dauqnia ucnobma, Tvali dakvesa da ganagrZo, _ eg yvelaferi gasagebia, magram erTi sakiTxic mainteresebs: Tu RmerTi ar arsebobs, viRa ganagebs adamianTa modgmas da mTel dedamiwas? _ TviTonve ganagebs, adamiani, _ saCqarod upasuxa aRrenilma usaxlkarom, am, unda vaRiaroT, arcTu iol SekiTxvas. _ mapatieT, _ dauyvava ucnobma, _ magram marTva rom SeZlos, Tundac sul mcire, raRac droiT mainc xom unda hqondes SemuSavebuli zusti gegma. neba miboZeT, dagekiTxoT, sxvaTa bedi rogor unda ganagos adamianma, Tuki mas, aramcTu imisi unari ar Seswevs, erTi aTaswleuliT, am sasacilod mcire vadiT dagegmos raime, aramed isic ar icis, xval ra moelis? aba, dafiqrdiT, _ ucnobma berliozisken ibruna piri, _ davuSvaT, Tqven ganagebT am dedamiwas, Tqvenzea damokidebuli mokvdavTa bed-iRbali, TandaTan eCveviT, ase vTqvaT, nel-nela uRebT alRos da uecrad... kx... kx... filtvis sarkoma dagemarTebaT, _ ucxoelma tkbilad CaikuWkuWa, TiTqos filtvis sarkomis gaxsenebam gaaxarao, katasaviT mowkura Tvalebi da erTxel kidev gaimeora, _ diax, sarkoma... im wuTidan dasruldeba Tqveni gamgeblobac! sakuTari Tavis garda aRaravin gadardebT. axloblebi gatyueben, Tqven ki guli cuds gigrZnobT da swavlul eqimebTan garbixarT, Semdeg eqimbaSebsac miakiTxavT, SeiZleba mkiTxavebTanac daiwyoT siaruli. erTic, meoreca da mesamec yovlad uSedegoa, Tavadac xvdebiT. da aha, dgeba tragikuli aRsasruli: cota xnis win raRacis gamgebeli rom egona Tavi, axla uZravadaa CaWedili xis yuTSi, axloblebmac ician, misgan xeiri rom aRar iqneba da wvaven. uaresic xdeba xolme: kaci kislovodskSi daapirebs wasvlas, _ ucnobma berliozs cerad gaxeda da Tvali moWuta, _
13

TiTqos amaze ioli ra unda iyos, magram ratomRac ver axerxebs, uecrad fexi dausxlteba da tramvais qveS durTavs Tavs. nuTu damimtkicebT, rom Tavad gaimzada amgvari aRsasruli? gana ufro swori ar iqneba vifiqroT, rom viRac sxvam ineba ase? _ isev Caiqirqila ucxoelma. berliozi yuradRebiT usmenda am usiamo saubars sarkomasa da tramvaize da uecrad mtkivneulma azrma gauelva: `ucxoeli ar unda iyos! ucxoeli ar unda iyos! neta mainc vin aris?~ _ mgoni moweva gsurT, ara? _ moulodnelad mimarTa ucxoelma usaxlkaros, _ romeli girCevniaT? _ Tqven ra, asarCevad gaqvT? _ warbis gauxsnelad hkiTxa poetma, romelsac marTla gasTaveboda papirosi. _ miTxariT, romels amjobinebT? _ daiJina ucxoelma. _ `Cveni marka~, _ waisisina usaxlkarom. ucnobma jibidan portsigari amoiRo da usaxlkaros gauwoda. _ esec `Cveni marka~. poetica da redaqtoric mxolod iman ki ar gaaoca, portsigarSi marTla `Cveni marka~ rom aRmoCnda, aramed TviT portsigarmac. is uzarmazari bajaRlo oqrosagan iyo nakeTebi da gadaxsnil saxuravze TeTr-cisfrad gabrwyinda briliantebiT mooWvili samkuTxedi. amjerad literatorebs sxvadasxva azrma gauelvaT. berliozs: `ara, ucxoelia!~, usaxlkaros ki: `eSmakma dalaxvros!~ poetma da portsigaris mflobelma gaaboles, berliozi ki ar eweoda da madloba moaxsena. `albaT ajobebs, ase avuxsna, _ gadawyvita berliozma, _ diax, adamiani mokvdavia, amas vin uaryofs, magram...~ gafiqrebac ver moaswro da ucxoelma ganagrZo: _ diax, adamiani mokvdavia, magram eg kidev araferi. ubedureba is gaxlavT, xandaxan moulodneladac rom kvdeba xolme. ai, esaa oini! saerTod, imasac ver getyviT danamdvilebiT, am saRamos ras gaakeTebs.
14

`ra sulelurad dasva sakiTxi...~ _ Cafiqrda berliozi da Seedava: _ axla ki, mgoni, gadaaWarbeT. me, magaliTad, zustad vici, am saRamos ras gavakeTeb. ra Tqma unda, bronnaiaze Tavze aguri Tu ar damecema... _ aguri, _ STagonebiT Seawyvetina ucxoelma, _ umizezod Tavze aravis ecema. Tqven ki, damerwmuneT, magisi ar unda geSinodeT... sxvagvari sikvdili geliT... _ iqneb isic miTxraT, rogor movkvdebi? _ ironiulad CaekiTxa berliozi, romelic marTla uazro saubarSi Caeba. _ batoni brZandebiT, _ ucnobma, TiTqos kostiumis Sekervas upirebso, yuradRebiT SeaTvaliera berliozi, kbilebSi gamoscra: `erTi, ori... otaridi mesame saxlSi... mTvare wavida... eqvsi... ubedureba... saRamo _ Svidi...~ _ da gaxarebulma xmamaRla wamoiZaxa, _ Tavs mogkveTen! usaxlkaro veluri gaborotebiT miaCerda mouridebel ucnobs. berliozma ki Caicina: _ mainc vin? mtrebi Tu interventebi? _ arc erTi da arc meore, _ upasuxa mosaubrem, _ rusi komkavSireli qali. _ mm... _ daizmuvla ucnobis xumrobiT gaRizianebulma berliozma, _ mapatieT, magram eg ki meeWveba. _ mec mapatieT, _ daiJina ucxoelma, _ magram es asea. erTi ram minda gkiTxoT, Tu saidumlo ar aris, xom ver metyviT, am saRamos ras apirebT? _ ra saidumloa, axla Sin, sadovaiaze Sevivli, mere ki, saRamos aT saaTze `massolitSi~ unda viyo, TaTbiri maqvs daniSnuli, Tavmjdomareoba momiwevs. _ eg SeuZlebelia, _ ar cxreboda ucxoeli. _ ratom? _ imitom, _ ucxoelma Tvali moWuta da cas axeda, sadac uxmod dafrinavdnen grils danatrebuli Citebi, _ anuSkam ukve iyida zeTi da aramcTu iyida, daeRvara kidec. hoda, ase, TaTbiri ar Sedgeba.
15

cxadze cxadia, uceb cacxvebis qveS mdumarebam daisadgura. _ mapatieT, _ kvlav amoidga ena berliozma da gaocebiT Sexeda ucxoels, ra sisuleleebs Cmaxavso, _ ra SuaSia zeTi?.. an anuSka viRaa? _ me vici, raSic aris saqme... _ uecrad gamofxizlda usaxlkaro, albaT gadawyvita, sabolood moespo es aramkiTxe, _ suliT avadmyofTa TavSesafarSi arasodes SegivliaT, moqalaqev? _ ivan! _ Cumi xriali aRmoxda mixail aleqsandroviCs. magram ucxoeli ar ganawyenebula, piriqiT, mxiarulad gaicina: _ Semivlia, Semivlia da Tanac araerTxel! _ xarxarebda da poets Tvals ar aSorebda, _ sad ar vyofilvar! mxolod is mwyins, profesorisTvis arasodes mikiTxavs, ra aris Sizofrenia. Tqven mainc hkiTxeT, ivan nikolaeviC. _ Cemi saxeli saidanRa iciT? _ ras brZanebT, ivan nikolaeviC, Tqven vin ar gicnobT? _ ucxoelma jibidan `literaturuli gazeTis~ guSindeli nomeri amoiRo da ivan nikolaeviCma pirvelsave gverdze Tavis fotosuraTs da iqve dabeWdil leqsebs mohkra Tvali. magram saxelisa da didebis damadasturebelma am faqtma, guSin rom sixaruliT axvevda Tavbrus, amjerad gaaRiziana kidec: _ bodiSs gixdiT, _ saxe moequfra usaxlkaros, _ wuTiT dagvelodeT. minda amxanags oriode sityva vuTxra. _ didi siamovnebiT! _ wamoiyvira ucnobma, _ cacxvebis CrdilSi Tavs kargad vgrZnob, arc arsad meCqareba. _ ici, ras getyvi, miSa, _ berliozs CasCurCula poetma, _ inturisti ki ara, jaSuSia. rusi emigranti iqneba, raRac miznebiT Semoipareboda CvenTan, sabuTebi mosTxove, Torem wava... _ egre ggonia? _ SeSfoTda berliozi, gulSi ki gaifiqra: `marTals ambobs~. _ damijere, _ yurSi wausisina poetma, _ Tavs isulelebs, raRac unda dagvtyuos. ar gesmis, rusulad ra kargad
16

laparakobs, _ poets cali Tvali ucxoelisken eWira, _ modi, davkiTxoT, Torem wava... poetma berliozs xeli Cahkida da skamisken waiyvana. ucnobi skamidan wamomdgariyo, xelSi raRac ruxydiani wignaki, sqeli konverti da savizito baraTi eWira. _ mapatieT, kamaTiT gaverTe da damaviwyda gagcnobodiT. ai, Cemi savizito baraTi, pasporti da konsultaciisaTvis moskovSi Camosasvlelad gamogzavnili mosawvevi, _ Tavdajerebuli kacis toniT warmoTqva ucnobma da Tan literatorebisTvis daJinebuli mzera ar moucilebia. orive Sewuxda. `eSmaksac wauRia, yvelaferi gaigona~, _ gaifiqra berliozma da Tavaziani xelis aqneviT aniSna, sabuTebis warmodgena saWiro ar ariso. da vidre ucxoeli redaqtors Crida sabuTebs, poetma moaswro savizito baraTze amoekiTxa ucxourad dabeWdili sityva `profesori~ da gvaris pirveli aso _ ormagi `W~. _ Zalze sasiamovnoa, _ imeorebda dabneuli da SeSfoTebuli redaqtori. ucxoelma sabuTebi jibeSi Seinaxa. amgvarad, saeWvo aRaraferi iyo da samiveni isev merxze Camosxdnen. _ CvenTan konsultantad xarT mowveuli, profesoro? _ hkiTxa berliozma. _ diax, konsultantad. _ germaneli brZandebiT? _ CaeZia berliozi. _ me? _ CaekiTxa profesori da uecrad dafiqrda, _ diax, diax... albaT germaneli... _ Tqva bolos. _ rusulad kargad laparakobT, _ sityva Caakera usaxlkarom. _ poligloti gaxlavarT da Zalian bevri ena vici, _ upasuxa profesorma. _ ra specialobis brZandebiT? _ hkiTxa berliozma. _ me... misani gaxlavarT. `oho!~ _ Tavzari daeca mixail aleqsandroviCs. _ da... da am specialobiT CvenTan mogiwvies? _ slokiniT daekiTxa profesors.
17

_ diax, amisTvis momiwvies, _ daudastura profesorma da ganmarta, _ TqvenTan, saxelmwifo biblioTekaSi, meaTe saukunis cnobili misnis, herbert avrilakis xelnawerebi aRmoCnda. hoda, maTi amokiTxvaa saWiro. me erTaderTi specialisti var msoflioSi. _ a-a-a! istorikosi brZandebiT? _ gulze moeSva da pativiscemiT ganimsWvala berliozi. _ diax, istorikosi, _ daudastura mecnierma da uazrod dasZina, _ am saRamos, patriarqTa tborebTan sagulisxmo istoria moxdeba! xelaxla gaocdnen redaqtorica da poetic, profesorma ki TiTiT orive Tavisken miixmo da roca literatorebma Tavebi daxares, CaiCurCula: _ kargad daixsomeT, ieso arsebobda. _ iciT, ras getyviT, profesoro, _ naZaladevad gauRima berliozma, _ Cven pativs vcemT Tqvens udides codnas, magram am sakiTxze sakuTari TvalTaxedva gagvaCnia... _ sakuTari TvalTaxedva aq arafer SuaSia! _ upasuxa ucnaurma profesorma, _ ubralod, arsebobda da morCa. _ magram damamtkicebeli sabuTebi xom unda... _ daiwyo berliozma. _ amas arc sabuTebi sWirdeba, _ upasuxa profesorma da uecrad xmas dauwia. ukve aRarc kilos uqcevda, _ yvelaferi ufro martivadaa: sisxlisferqobian TeTr mosasxamiT... Tavi meore pilate pontoeli sisxlisferqobian TeTr mosasxamiT, dilaadrian, gazafxulis Tvis nisanis ToTxmets, didebuli herodes orfrTiani sasaxlis gadaxurul svetovanSi, cxenosnis flatuna nabijiT Semovida iudevelTa prokuratori pontoeli pilate. amqveynad prokurators yvelaferze metad vardis zeTis
18

sarCevi
nawili pirveli Tavi pirveli nurasodes daelaparakebiT ucnobebs ..................................5 Tavi meore pilate pontoeli ..............................................................................18 Tavi mesame meSvide sabuTi .....................................................................................43 Tavi meoTxe devna ...........................................................................................................48 Tavi mexuTe es moxda griboedovSi .....................................................................55 Tavi meeqvse Sizofrenia, rogorc uwinaswarmetyveles .......................68 Tavi meSvide navsi bina .................................................................................................76 Tavi merve profesorisa da poetis orTabrZola .................................87 Tavi mecxre karovievis oinebi ..............................................................................97 Tavi meaTe cnobebi ialtidan ..............................................................................107 Tavi meTerTmete ivanis gaoreba......................................................................................120 Tavi meTormete Savi magia da misi gamoaSkaraveba .............................................124 Tavi mecamete gmiris gamocxadeba ...........................................................................140 Tavi meToTxmete dideba mamals! .....................................................................................162 Tavi meTxuTmete nikanor ivanoviCis sizmari .........................................................171 Tavi meTeqvsmete msjavri ...................................................................................................185 Tavi meCvidmete SfoTiani dRe .......................................................................................198 Tavi meTvramete uiRblo stumrebi ..............................................................................211 435

nawili meore Tavi mecxramete margarita ..............................................................................................234 Tavi meoce azazelos nelsacxebeli ..............................................................248 Tavi ocdameerTe gafrena ....................................................................................................253 Tavi ocdameore sanTlebis Suqze.................................................................................268 Tavi ocdamesame satanas didebuli mejlisi .........................................................283 Tavi ocdameoTxe ostatis xmoba ....................................................................................300 Tavi ocdamexuTe rogor cdilobda prokuratori iuda kiriaTelis xsnas ...................................................................325 Tavi ocdameeqvse dasaflaveba..........................................................................................337 Tavi ocdameSvide N50 binis dasasruli ........................................................................361 Tavi ocdamerve karovievisa da behemoTis ukanaskneli Tavgadasavlebi ......................................................379 Tavi ocdamecxre ostatisa da margaritas bedi gadawyvetilia ................392 Tavi ocdameaTe drom moawia! .........................................................................................398 Tavi ocdameTerTmete varabiovis mTaze................................................................................411 Tavi ocdameTormete miteveba da maradiuli simSvide ...............................................414 epilogi ...................................................................................................420

436

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

`kviris palitris~ biblioTeka

wigni 7
redaqtori elene salariZe koreqtorebi: lika TavarTqilaZe natalia CimakaZe lia SarvaSiZe kompiuteruli uzrunvelyofa daTo mosiaSvili ydis dizaini eTer gziriSvili proeqtis menejeri TinaTin asaTiani

gamomcemloba palitra L, 2011 misamarTi: iosebiZis q. 49, tel.: 38-38-71 E-mail: book@palitra.ge www.50.kvirispalitra.ge

ukve gamovida:
wigni 1 onore de balzaki Sagrenis tyavi

wigni 2 jek londoni martin ideni

wigni 3 SoTa rusTaveli vefxistyaosani

wigni 4 aleqsandre diuma sami muSketeri or tomad

wigni 5 uiliam Seqspiri hamleti

wigni 6 Jiul verni 80 000 kilometri wyalqveS

male gamova:

oskar uaildi dorian greis portreti

Carlz dikensi devid koperfildi

You might also like