BLM 1 : PLC ve ENDSTRYEL OTOMASYON 1.1 Tarihesi Endstriyel tesislerde denetim sistemlerinin ilk kullanl 19.yzyln sonlarnda olmutur.

Bu yllarda montaj hatalarnn eitli ksmlarnn otomasyonu iin, zel olarak tasarlanm ,mekanik dzenler kullanlmtr.1920li yllardan itibaren ise rleler ve kontaktrler kullanlmaya balanm ve bylece denetim sistemlerinde daha ileri bir dzeye ulalmtr. Rlelerin mrlerinin uzun olmamas ve alma frekanslarnn snrl olmas gibi nedenler, anahtarlama amalar ile kullanlabilecek yeni elemanlar aranmasna yol amtr ve 1950 li yllarda ,ayrk elemanlarn yerini tmleik elemanlarn almas ile gereklemi ve bylece ok karmak denetim sistemlerinin ina edilebilmesi mmkn olmutur. Programlanabilir kontrolrlerin tarihesi ise 1968 ylnda , General Motors firmasnn esnek olmayan ve maliyeti yksek rleli denetim sistemleri yerine kullanlabilecek bilgisayar temelli ,esnek ve endstrinin mhendisleri tarafndan kolayca programlanabilecek ve bakm yaplabilecek bir denetim sisteminin tasarm kriterlerini sralamasna kadar geri gider. Sonu olarak ortaya kan cihazlar ,sadece rlelerin yerini almaktan ok teye gidebilmelerine ramen uygulama alanlar ,tekrarl iler yapan makine ve srelerle snrl kald. 1970-74 yllar arasndaki mikroilemci teknolojisindeki ilk gelimelerle birlikte programlanabilir kontrolrlerin esneklii ve aklll daha da artt. Operatr ile etkileim , veri zerindeki etkileim gibi yetenekler PLClerin uygulama alanlarnda yeni ufuklar at. 01975-79 yllar arasndaki gelimeler iin yksek bellek kapasitesi ,analog denetim ,yerin belirlenmesi saylabilir. Analog kontrol;ilk sistemlerde grlen byk eksiklii giderip, PLClerin yalnzca tekrarl ilemler yapabilen cihazlar snfndan karlmtr. Yerin belirlenmesi(position control) ve bellek kapasitesinin artmas ile de her trl kontrol sistemlerinde kullanlabilme olana salamtr. Yazlm olarak ta yalnzca merdiven dili deil Basic ,Pascal gibi yksek seviye dillerinde yazlmtr. Daha sonraki yllarda Bit-Slice teknolojisi ile daha hzl ve daha yksek kapasiteli PLClerin retilmesi salanmtr. Bu ilerlemeler ile birlikte kontrol sistemlerinin birbiriyle haberlemesinin nemini ve zorunluluunu ortaya koymutur. Bunun iin haberleme ana birimleri retilmi ve bu iletim iinde olan sistemleri kontrol eden ana PLCler yaplmtr. Bugn var olan kontrol sistemlerinin ounda PLC kullanlmakta ve gerekli tm ilevleri kolay ve kusursuz olarak yapabilmektir. Ancak gelecekte ;kontrol sistemlerinin zayf olduklar bir konu olan paralel almann nem kazanmas beklenebilir. Yazlm olarak ise, piyasada satlmakta olan eitli firmalarn rettikleri mikrokontrolrlerin ladder, statement list, lojik kap gibi bilinen ve renilmesi kolay olan programlar yardmyla kullanlabilmesi problemi nem kazanmaktadr.

Gnmzde Allen-Bradley,General Elektrik ,GEC,Siemens veWestinghouse gibi firmalarn orta maliyette yksek performansl PLC leri, daha sonra Mitsubishi,Omron veToshiba gibi firmalarn ucuz maliyette yksek performansl PLC leri yaygn olarak kullanlmaktadr. 1.2 Programlanabilir Lojik Kontrolr Gnmzde, endstriyel otomasyon sistemlerinin nemli bir alan Oluturan kumanda ve geri beslemeli kontrol sistemleri programlanabilir Lojik kontrolr (PLC) veya programlanabilir kontrolr (PCs) olarak adlandrlan aygtlar ile gereklenir. PLC, bu tr sistemlerin gereklenmesi iin gerekli yazlm ve donanm zelliklerini tar. Kumanda sistemlerinin gereklemesinde, lojik anahtarlama, zamanlama ve sayma gibi ilevleri salayan yazlm zellikleri ve kumanda iaretlerinin dntrlmesini salayan giri-k birimleri kullanlr. Geri beslemeli kontrol sistemlerinde ise analog giri-k birimleri, kontrol algoritmasnn gereklenmesi iin matematik ilem komutlar ve kontrol algoritmasnn ngrlen rnekleme zamanlarnda iletilmesini salayan ek zellikler aranr. Bir PLC, dier saysal veri ileme makinalar gibi merkezi ilem birimi, bellek birimi ve giri-k birimlerinden oluur. Ayrca program yedeklemek ya da baka bir PLC ye aktarmak iin ayrlabilir bir EEPROM bellei, giri-k noktas saysn arttrmak iin ayrk genileme birimi, analog giri-k birimi, enerji kesilmeleri durumunda PLC yi besleyen yedek g kayna gibi birimler de bulunur. Merkezi ilem birimi, PLC'nin almasn dzenleyen, aritmetik ve lojik ilemleri gerekleyen, zamanlama, sayma gibi ilevleri salayan en nemli birimdir. Bellek birimi; giri grnt bellei, k grnt bellei, program bellei gibi ksmlara ayrlm olup, bu bellek alanlar farkl ilevler iin kullanlr. Giri birimi, kontrol edilen sistemle ilgili alglama ve kumanda elemanlarndan gelen elektriksel iaretleri PLC'de ilenecek lojik gerilim seviyelerine dntren birimdir. Kontrol edilen ilikin basn, seviye, alglayclar, kumanda dmeleri snr ve yaknlk anahtarlar gibi elemanlarndan gelen iki deerli iaretler (var-yok, 0 veya 1) giri birimi zerinden alnr. Giri birimi iaret seviyesi deerleri 24 V, 48V, 100V,-120V, 200V-240V doru veya alternatif akm olabilir.

k birimi PLC hesaplanan k noktalarna ilikin lojik gerilim seviyelerini, kontrol edilen sistemdeki kontaktr, rle, selonoid gibi kumanda elemanlarn srmeye uygun elektriksel iaretlere dntren birimdir. k birimi rle, triyak ya da transistrl, devrelerden oluabilir. Yksek hzl ama-kapama gerektiren durumlarda, doru akmda transistrl, alternatif akmda triyakl k birimleri, dier durumlarda genellikle rleli k birimleri kullanlr. Her bir PLC bir programlayc birimi ile programlanr. Programlayc birimi, kumanda devresine ilikin programn yazlmas, PLC' ye aktarlmas ya da PLC' deki programn alnmas ve yeniden dzenlenmesi gibi amalar iin kullanlan bir el programlaycs ya da kiisel bilgisayarlarda alan bir programlama yazlm olabilir. Her PLC reticisi firma, zellikle kumanda devreleri ile ilgili ok hzl ve kolay uyum salayabilecekleri programlama yazlmlar gelitirmilerdir. 1.3 letim Sistemi Kalc yalnz okunabilir bir bellek alanna retici firma tarafndan yazlm olan iletim sistemi program, PLC'nin almasn dzenler ve kullanc programnn yrtlmesini salar. Genel olarak bir iletim sistemi program:

Giri noktalarndaki iaret durumlarnn giri grnt belleine yazlmas Programn yrtlmesi Haberleme isteklerinin ilenmesi lemci, evre birimleri ve bellek durumlarnn incelenmesi k grnt belleindeki deerlerin k birimine aktarlmas

gibi ilevleri yerine getirir. Kontrolr, durma (STOP) moduna alnncaya kadar bu ilemler srekli tekrarlanr ve bir tarama evrimi (scan) olarak adlandrlr. Programn yrtlmesi, birinci komuttan, son komuta kadar btn komutlarn srayla ilenmesi biiminde olur (ekil 1.1). Altprogram kullanlmas durumunda, altprogramn iletilmesine ilikin koullar salandka program ak altprograma geer, altprograma yazlan komutlar srayla ilendikten sonra tekrar ana programa dnlr. Kesme ile iletilen alt programlar, kesme koullar saland anda, program tarama evriminin herhangi bir yerinde iletilebilir. Bir tarama evrimi, k grnt belleinin k birimine aktarlmas ile son bulunur. Aktarma ilemi tamamlandktan sonra, yeni tarama evrimi balar. Program yrtlrken, geek giri-k noktalarndaki iaretlerin deerleri yerine, bu iaretlerin evrim banda ve sonunda giri-k grnt belleine aktarlan deerlerinin kullanm u yaralar salar:

1- Bir tarama evrimi sresince, giri ve k grnt belleindeki deerlerin deimemesi nedeniyle, zellikle lojik devre tasarm yntemleri ile bulunan lojik fonksiyonlara ilikin programlar kararl ve doru alr. 2- Grnt belleine eriim, gerek giri/k noktalarna dorudan eriimden daha hzldr. 3- Grnt belleindeki verilere ayn anda bit, byte (8bit),kelime (16 bit) ve ift kelime (32 bit) olarak eriilebilir. Bu ise ayn birden ok giri veya k noktas erimek anlamna gelir. Grnt bellei kullanlmasnn sakncas ise, program yrtlrken giri noktalarndaki ksa sreli iaret deiimlerinin alglanmamas olaslnn bulunmasdr.

alma modu (RUN) Giri noktalarndaki iaret deerlerinin giri grnt belleine yazlmas Komutlarn srayla ilenmesi ve sonularn bulunmas

k grnt belleinin k birimlerine aktarlmas

ekil 1.1 Programlarn yrtlmesi Bir ok PLC'de, programn yrtlmesi sresince gerek giri noktalarndaki iaret deerlerini okunmas ve ka ilikin hesaplanan deerlerin dorudan k noktasna aktarlmas olana da vardr. Bu ilem, ivedi ilem komutlar (immeidiate instructions) ile salanr. Bu komutlar, ilendii andaki gerek giri ve k noktalarndaki iaretlerin deerlerini kullanr. Ancak, komut yrtldkten sonra veya komut yrtlmeden nceki iaret deiimleri deerlendirilmediinden, komutlarn kullanlmas durumunda da ksa sreli iaret deiimlerinin alglanmama olasl vardr.

Program arama sresinden hzl deien iaretlerin deerlendirilmesi ve belirli kumanda iaretlerinin retilmesi iin yksek hz sayclar veya (donanm) kesme iaretleri ile iletilen kesme alt programlar kullanlr. 1.4 PLCnin Genel Yaps 1.4.1 CPU CPU ad verilen blm PLCnin ana beyni olarak ilev grr ,bir bilgisayarn merkezi ilem birimi olarak da tanmlanabilir. Bu blmn i yapsnda merkezi ilemcileri ,mikrokontrolrleri ve Ram EEPROM gibi hafza birimlerini ierir. CPU , PLC nin en nemli paras olup , onun tm fonksiyonlarn saglayan beynidir. Bizim iin etkili olan temel zellikleri ise hz ,ileyebildii komutlarnn says ve bu komutlarn yetkili olmasdr. Biz genellikle CPU nun, programlanmasyla ,zel fonksiyonlarnn ayarlanmasyla ve dolaysyla ,istediimiz zelliklerde almasyla ilgileniriz . S7-200 n 6 eit CPU su vardr. Bu kadar ok eitlilik ,deiik giri ve k tiplerinin mevcudiyetinin bir sonucudur.24V DC, 220V AC veya Rle k gibi tiplerinden veya 24V DC ve 110V AC gibi deiik girilerden yararlanabilirsiniz. Bunlarn yannda ,analog giri/k istiyorsanz , bunun iin zel modllerde mevcut S7-200 ve ona taklabilen modlleri ,3 ayr model tipinde seebilirsiniz DC g nitesi ,DC giriler ,DC klar DC g nitesi ,DC giriler ,DC klar AC DC g nitesi ,DC giriler ,DC klar 1.4.2 Bellek PLC nin almas iin gereken ve srekli kullanlacak bilgiler entegreden oluan bellek devrelerinde saklanr. Uygulamada birka eit bellek devresi kullanlmaktadr bunlar ksaca aklayacak olursak: Rom bellek: Yalnzca okunabilen, bilgi yazlmayan bellek trdr. ROM larda PLC nin alabilmesi iin gereken en temel bilgi ve yazlmlar bulunur. RAM bellek: Enerjili olduu srece bilgi yazla bilen ve okunabilen bellek trdr. RAM larn enerjisi kesildii anda tm bilgiler yok olur. RAM belleindeki bilgilerin srekli olarak saklanmas istenirse entegre, arj olan pille beslenir. PROM:Eer kullancnn oluturaca program ileride deimeyecekse programlar kullanc tarafndan bir kere program kayd yaplabilen PROM entegrelerinde saklanr. PROM entegresinde bulunan bilgiler enerji kesilmelerinde kaybolmazlar. EPROM: Tekrar programlanabilen PROM lara EPROM denir. bu entegrelerin gbeinde effaf ( geiren) bir pencere vardr.

EEPROM: Elektriksel olarak srekli silinip yazlabilen EPROM a EEPROM denir. Bu entegre silme ilemi ultraviyole n yerine , elektrik akmyla yaplmaktadr. 1.4.3 Giri ve k birimi Giri Birimi Kontrol edilen sistemle ilgili alglama ve kumanda elemanlarndan gelen elektriksel iaretleri lojik gerilim seviyelerine dntren birimdir. Kontrol edilen sisteme ilikin basn,seviye scaklk alglayclar,kumanda dmeleri ve yaklam anahtar gibi elemanlardan gelen iki deerli iaretler (var-yok,0 veya 1) giri birimi zerinden alnr. k Birimi PLC lerde retilen lojik gerilim seviyelerindeki iaretleri, kontrol edilen sistemdeki kontaktr, rle, selenoid gibi kumanda elemanlarn srmeye uygun elektriksel iaretlere dntren birimdir. Srme elemanlar iin rle,triak, yada transistr kullanlabilir. 1.5 PLC lerin Programlama Modlar PLCler iin gelitirilmi olan programlama dilleri, kontaktrl ve rleli kumanda devrelerinin tasarm ile ilgilenen kiilerin kolayca anlayp uygulayaca biimdedir. Genel olarak trl programlama ynteminden sz edilebilir, Bunlar: Deyim listesi ile programlama (statement list) Merdiven diyagram ile programlama (Ladder programming) Lojik kap sembolleri Bu programlama yntemlerinden deyim listesi ve merdiven diyagram ile programlama, genellikle el programlayclarnda kullanlr. Kiisel bilgisayarlarda her yntemi de kullanmak mmkndr. Programlama tekniklerini yazl biimine gre iki guruba ayrlabilir Bunlar: 1. 1. Adm-adm ardk programlama veya dorusal programlama 2. 2. Yapsal programlama Adm- Adm programlama: Adm-adm programlamada,btn deyimler artarda yazlr ve yazl srasna gre yrtlr. Bir evrim boyunca btn deyiler ileme girer. Bu programlama tekniinde btn deyimler ana programda bulunur. Kesme hizmet alt programlar ana programn sonuna eklenir.

Yapsal programlama: Yapsal programlamada ,programlar bloklar halinde oluturulur ve bir organizasyon blou yazlarak bir evrimde hangi bloklarn yrtlecei belirlenir. Yapsal pro98.98.98.98.98.9 ramlamada bir evrim boyunca program belleindeki programn btn deyimlerinin ilenmesi zorunluluu yoktur. Organizasyon bloundaki programa gre baz bloklar ileme girmeye bilir. leme girmeyen bloklara ilikin son deerler bellekte tutulur. Kesme hizmet programlar iin zel program bloklar tanmlanmtr.

1.6 PLC lerin Seim ltleri Bir kumanda sistemi iin PLC seiminde gz nne alnmas gereken zellikler u ekilde sralanabilir: ki seviyeli kumanda iaretlerinin baland ayrk (lojik, dijital) giri-k noktas says ve elektriksel zellikleri: Program ve veri bellei kapasitesi Komut ileme hz Zamanlayc, sayc saycs Gerek-zaman saati Kesme iletim yetenei letiim olanaklar Program yedekleme olana ifre korumas PLC'nin geri beslemeli kontrol sistemlerinde kullanm iin ayrca analog giri k says matematik ilem yetenei ve komutlarn ilenme hzlar gibi zellikleri aranr. BLM 2 : S7-200 ile ENDSTRYEL OTOMASYON 2.1 S7-200 Kontrol ve Genel zellikleri SIMATIC S-7 200 ailesi programlanabilir. Kontrolleri, maksimum 64 giri, 64 k noktas bulunan kk boyutlu otomasyon sistemlerinin kumanda devreleri ve 12 analog giri, 4 analog k noktas gerektiren geri beslemeli kontrol devrelerinin gerekletirilmesi iin gelitirilmi bir otomasyon aygtdr. S7-200 serisinin; CPU 210, CPU 212, CPU 214, CPU 215ve CPU 216 olarak be ayr modeli vardr. CPU 210 modeli, ok kk boyutlu basit kumanda devrelerinin gereklenmesinde kullanlr. Dier modeller hem kumanda

devreleri hem de geri beslemeli kontrol devrelerinin gereklenmesi iin kullanlabilir. Ancak, CPU 214, CPU 215 ve CPU 216 modellerinde gerek saylar zerinde matematik ilem yapabilme olana salayan komutlar bulunduundan geri beslemeli kontrol algoritmalar veya saysal filtre yazlmlar daha kolay gereklenebilir. CPU 215, CPU 216 modellerinde ise endstriyel kontrol sistemlerinde yaygn olarak kullanlan PID kontrol ilevini dorudan gerekleyen PID fonksiyon komutu bulunur. 2.2 Giri/k Birimi ve Ayrk Giri/k Says CPU 212 modelinde ana birim zerinde 8 giri (I0.0,I0.1,I0.2,I0.3,...I0.7) ve 6 k noktas (Q0.0,Q0.1,.....Q0.5) bulunur. Ayrca, 2 genileme birimi (ayrk giri-k ve/ veya analog giri-k) balanarak toplam giri-k noktas says 78 yaplabilir. rnein,16 giri noktas ve 16 k noktas bulunan 2 adet EM 223 genileme birimi kullanlarak toplam giri noktas says 40, toplam k noktas says 38;8 giri noktas olan 2 adet EM221 ayrk giri genileme birimi kullanlarak toplam giri noktas says 24, k noktas says 6;8 k noktas olan 2adet EM 222 ayrk k genileme birimi kullanlarak giri noktas says 8, toplam k noktas 22 yaplabilir.(ekil 2.1) CPU 212 ( 8I / 60) CPU 212 ( 8I / 60) CPU 212 ( 8I / 60) EM223 EM 223 (16I / 160) (16I /160) 40 giri / 38 k EM221 EM 221 (8I) (8I) 24 giri / 6 k EM222 EM 222 ( 8 0) ( 8 0) 8 giri / 22 k

ekil 2.1 Giri /k says CPU 212 modelinde, 3analog giri noktas ve 1analog k noktas bulunan EM 235 analog modlnden 2 adet kullanlarak 6 analog giri ve 2 analog k noktas elde edilebilir. CPU 214 modelinde ana birim zerinde 14 giri ve 10 k noktas bulunur. Bu modelde, genileme birimleri iin CPU' dan alnan 5V DC besleme devresinden alnan akm deerini amamak koulu ile ana birime 7 genileme birimi

balanabilir. CPU 214 iin bu deer 660 mA olup genileme birimlerinin toplam akm gereksinimi bu deeri amamaldr. rnein, 16 giri ve 16 k noktas bulunan EM 223 genileme biriminden 3 adet kullanldnda 62 ayrk giri ve 58 ayrk k noktas elde edilir. Ancak, 5V DC akm gereksinimi 160 mA olan bu birimler iin CPU' dan 3x160mA=480 mA akm ekilir. Bu durumda. Bu yapya 5V DC akm gereksinimi 70 mA olan analog genileme biriminden en fazla 2 adet taklabilir.(ekil 2.2) CPU214 EM223 EM223 EM223 EM235 EM235 (14I/100) (16I/160) (16I/160) (16I/160) (3AI/IA0) (3AI/IA0) ekil 2.2 Genileme birimleri CPU 215 modeli giri-k bakmndan CPU 214 ile ayn zellikleri tar. Ancak, 5V DC besleme kaynandan genileme birimleri iin 1000 mA akm ekilebilir. rnein bu model kullanldnda ekil 1.5' deki yapya 2 adet analog birim daha eklenerek toplam genileme birimi says 7 yaplabilir. CPU 216 modelinde ise modelinde ise ana modl zerinde 24 ayrk giri noktas ve 16 ayrk k noktas bulunur. Bu modelde de, genileme birimleri kullanlarak toplam 128 ayrk giri-k noktas, 12 analog giri ve 14 analog k noktas elde edilebilir. 2.3 Bellek Yaps S7-200 bellek aln blmden oluur (ekil 2.3) program alan, parametre alan ve kalc veri alan rast gele eriimli bellek (RAM) ve elektriksel silinebilir bellek (EEPROM) elemanlarnda saklanr. CPU 212 dndaki modellerde, ayrca ayrlabilir bir bellek eleman (EEPROM) bulunur. Bu eleman ile herhangi bir program, baka bir kontrolre aktarlabilir. Program Parametre alan Kalc veri alan Veri alan RAM EEPROM EEPROM Program Parametre alan Kalc veri alan Program Parametre alan Kalc veri alan

ekil 2.3 S7-200n bellek alan

Program alan, programa ilikin komutlarn sakland bellek alandr. CPU 212 modeli 512 kelime (1024 byte), CPU 214 modeli iin 2048 kelime (4096 byte), CPU 215 ve CPU 216 modellerinde 4096 kelime (8192 byte) program alan ayrlmtr. Bir kumanda devresi iin kontrolr seimi yaplrken program ii ayrlm alann boyutu da gz nne alnr. Bir program iin bellek alan, her lojik ilem komutu iin bir kelime, zamanlayc ve sayc komutlar iin kelimelik alan kullanld gz nne alnarak belirlenebilir. Parametre alan, kontrolre ilikin verilen (ifre, istasyon adresi gibi kalc bilgilerin) sakland bellek alandr. Veri alan, kontrolr program belleine yklenen kullanc programn yrtlmesi srasnda hesaplanan sonular, ara deerler, sabit deerler, sayc, zamanlayc, hzl sayc analog giri ve k deerlerini sakland bellek alandr. Veri alan deiken bellek (V), giri grnt bellei (I), k grnt bellei (Q), i bellek kaydedicisi (M), zel bellek kaydedicisi (SM), zamanlayc (T), sayc (C), analog giri (AI), analog k (AQ) akmlatr kaydedicileri (AC), ve hzl sayc (HSC) blmlerinden oluur. Deiken veri bellei (V) iki ksmndan oluur. DB1 veri blou olarak adlandrlan birinci ksm (CPU 212 iin V0-V127, CPU 214 iin V0-V511) hem RAM hem de EEPROM bellek de saklanr. kinci ksm (CPU 212 iin V128-V1023, CPU 214 iin V512 -V4095) yalnz RAM bellekte saklanr. Bu ksmda bilgiler EEPROM bellee yklenmedii iin kalc deildir. PLC' nin uzun sreli enerjisiz kalmas (CPU 212 iin 50 saat, CPU 214,CPU 215 ve CPU 216 iin 190 saat) durumunda bu alandaki bilgiler silinir. Akmlatr kaydedicileri (AC0,AC1,AC2,AC3) iin 4x32 bitlik veri alan kullanlr. CPU 212"de bir hzl sayc kaydedicisi (HC0)bulunur,bu sayc iin 32 bitlik veri alan:CPU 214,CPU 215 ve CPU 216,modellerinde 3 hzl sayc (PC0,PC1,PC2)bulunur ve bu sayclar iin 3x32 bitlik veri alan kullanlr. 2.4 Veri Belleine Eriim ve Adresleme Veri bellei alanna bit, byte(8 bit) ,kelime (word,16bit) ve ift kelime ( double word 32 bit) olarak dorudan adresleme ile eriilebilir. Veri alanndaki bir bitlik bellek konumu adreslemek iin bellek alan (I,Q,M,V,SM)ve konumu (byte .bit) belirtilir. rnein Ix.y adresi ,giri grnt belleinin x.byte ve y.konumu

gsterir. ekil 2.4 ve ekil 2.5"de giri grnt bellei ve k grnt bellei iin bir bitlik bellek konumlar ve adresleri gsterilmitir . 7 I0 I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 6 5 4 3 2 1 0 I0.0

I3.4 I6.4 I7.4

ekil 2.4 Giri grnt bellei adresleri 7 Q0.7 6 5 4 3 2 1 0 Q0.0

Q0 Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q6 Q7

Q3.5 Q6.6

ekil 2.5 k grnt bellei adresleri Bellek alan gsteren I,Q,M,V,SM harflerinden sonra yazlan B ( byte) W (word) ve D (duoble word ) harfleri bellek konumlarna eriim boyutunu belirtir. rnein ,IBO adresi 8 bitlik (IO.7,IO.6,.......IO.0 ) ; IB 1 (I1.7,I1.6,...I1.0) bellek konumlarn , IDO adresi (IWO (IBO,IB1),IW2(IB2,IB3) bellek konumlarn kapsar. Btn veri alanlar bu biimde adreslenerek 1,8,16ve32 bitlik bellek konumlarna giriilebilir. Ancak ,veri kayb ve yanl sonulara neden olmamak iin 16 ve 32 bitlik bellek konumlarn kapsad alanlar gz nnde bulundurulmaldr. VD10 adresine yazlan 32 bitlik bir deer , ayn zamanda 16 bitlik VW10 ve VW12,8bitlik VB10,VB11,VB12 ve VB13, 1 bitlik V10.7,V10.6,...,V13.0 adreslerine yazlr. Bu durumda ,VD11,VD12 ve VD13 adreslerindeki verilerde deiir. Benzer ekilde ,1bitlik veriye ilikin VD13.0 adresine yazlacak bir deer,VD10,VD11,VD12 ve VD13 adreslerindeki verilen deimesine neden

olur. nk VD11 adresi VB11,VB12,VB13,VB14;VD12 adresi VB12,VB13,VB14,VB15 ve VD13 adresi VB13,VB14,VB15,VB16 adreslerini ierir (ekil 2.6) VD10 VD11 VD12 VD12 VB10 VB11 VB12 VB13 VB11 VB12 VB13 VB14 VB12 VB13 VB14 VB15 VB13 VB14 VB15 VB16

ekil 2.6 Adres yerleri Yukarda aklanan sorunlar nlemek iin 16 bitlik veriler 2, 32 bitlik veriler arttrlarak adreslenmelidir . rnein ,8bitlik 2 veri ,16 bitlik 3 veri ve 32 bitlik 2 veri iin VB0,VB1,VW2,VW4,VW6,VD8,VD12, adresleri kullanlabilir. S7-200 kontrolrnde, bit, byte, kelime ve ift kelimelik veriler iin farkl komutlar kullanlr. rnein , LD IO.O komutu ile 1 bitlik LDB=VB0,VB10 komutu ile 8 bitlik LDW=VW0,Vw10 komutu ile 16 bitlik LDD=VD0,VD10 komutu ile 32 bitlik verilere ilikin ilemler yaplr. 2.5 Kesme zellii Program tarama sresinden hzl deien iaretlerin deerlendirilmesi ve belirli kumanda iaretlerinin retilmesi iin yksek hz sayclar veya d (donanm)kesme iaretleri ile iletilen kesme alt programlar kullanlr.CPU212 modelinde 2 altprogram (1 yksek hz saycs ve 1 donanm kesmesi);CPU214 , CPU215 ve CPU216 modelleri 7kesme alt program (3 yksek hz saycs ve 4 donanm kesmesi )kullanma olana bulunur.