yaar kemal _ Filler Sultan ile Krmz Sakall Topal Karnca Yaar Kemal _ Filler Sultan ile Krmz

Sakall Topal Karnca TOROS YAYINLARI TRK SANATILARI DZS filler sultan ile krmz sakall topal karnca Toros Yaynlar Nuruosmaniye Cad. 37 Atasaray 206 Caalolu - istanbul Yayn hakk : Yaar Kemal Trkiye'de yayn hakk : Toros Yaynlar Kapak; Yldz Cbrolu Dizgi r Methr Dizimevl Bask: Gm Matbaaw STANBUL 1983 Yaar Kemal Filler Sultan ile Krmz Sakall Topal Karnca STANBUL Toros Yaynlan* Filler sultan grledi: Ne biim yaratklar bunlar, ben hi bir karnca grmedim. Kk eylerdir, dedi ulukepez, kanatlarn kez aarak. O kadar kck yaratklardr ki sen ok yakndan bakmazsan bir karncay gremezsin. Anlat, dedi filler sultan. Bana bu kck yaratklarn hnerlerini anlat. Bana onlarn kk ya da byk olmalar deil, hnerleri gerek... Ulukepez artk yol yorgunluunu stnden atm, dinlenmiti. Al gzm sultanm seyreyle sen, imdi karncalarn hnerini, diye akd. Balad anlatmaa. O anlattka filler sultan kendinden geiyordu. Kendinden geiyor, durmadan ulukepeze soru stne soru soruyordu. Bir kentler kurmular, hi sorma sultanm, yerin altna... Grkemli, uygar kentler. Ambarlar yl on iki ay yiyecek, bal, iek z, tahl, bcek ls dolu, dopdolu. Bakentlerini geni ovalarn tam ortalarnda, znde kurmular. Bu ovalar Nil kylarndan da, ukurova-dan da daha bereketli. Hele bir ova, bir lke var, fil eksen biter, yle bereketli. Kuzey yann bu lkenin ulu ormanlar kaplam. Kaplan girse skemez bir orman, gneyi de yl on iki ay yemyeil, btn ova yl on iki ay azna kadar iekle dolu, alabildiine bir dzlk... Dousu tarlalar, bats tarlalar, can eksen biter, ku eksen, karnca eksen, ar eksen biter. Ulukepez anlattka couyor, cotuka anlatyordu. Durmadan bir gn bir gece karncalar, onlarn kentlerini, lkelerini anlatt filler sultanna. Filler sultan da kendinden gemi, bu coku iindeki kuu dinliyordu. Ulukepez, filler sultannn birden ayaa frladn grd: Btn fillerim toplann, diye bard. Gr sesinden dalar salland. 6 g oaaaar. Ta uzak lkelerden bile geldiler. Toplanmalar gn gece srd. Fillerin aa yukan hepsi toplannca sultan, ulukepeze: Konu, dedi, kck, bizim gremeyeceimiz kadar kck karncalarn hnerlerini. Ulukepez pervaz vurup havaland, filler ynann stnde geni geni uarak, turuncu halkalar izerek anlatmaa balad. O anlattka filler kendilerinden geiyorlard. Azlarnn da suyu akyordu. Sonunda sultan, tepenin bandaki dzle kt. Geni, eskimi taht oradayd. Tahtna kt: Duydunuz mu, diye sordu, duydunuz mu karncalarn hnerini? Duyduk, dediler. Bir fil, bir tek fil, belki birka milyar karnca b-yklndedir, dedi sultan, yle deil mi? diye de ulukepeze sordu. Ulukepez: Belki daha da fazla. Ne diyorsunuz bu ie? dedi sultan. Ne diyorsunuz? Ne diyelim, her eyi en iyi sultanmz bilir, dediler. Haydiyin yleyse karncalar lkesine. abuk olun...

Sultan en nde, tam onun bann stnde uan hdhdler ba ulukepez, onun arkasnda da filler ordusu yola koyuldular. Ulukepez, sultana: Benim hdhdleri de arsam nasl olur? diye sordu. Belki bizim ordunun da bir yardm dokunur. Aman ne duruyorsun, hemen onlar da ar ulukepez karde, dedi sultan. Ne demek bir yardm don S.LU. 1 111, .1U.LU.1U.U. V/1UUOU V/J-iAiCVVi-CAXA, \s 1/V.4J jtvccxxvok/x^, uvu uajlv^u kepezli hdhdler olmadan ben bu dnyada ne yapabilirim ki... Hemen ar onlar, hepsini biltekm isterim. Olur, dedi, utu ulukepez. imdi, az sonra, hepsini biltekmil getiririm. Sen sa olasm sultanm. Allah yolunu ak etsin. Karncalar stne olan seferimiz utkuyla bitsin. Utkuyla bitecek, diye bard sultan. Btn filler de onun bu szlerini yinelediler. Az sonra gk kanat sesleriyle doldu. Fillerin stn hdhdlerden, alacal kanatlardan, turuncu kepezlerden bir bulut rtt. Gk gzkmyordu. Karncalar stne olan seferimiz utkuyla bitecek, diye bard ulukepez. Btn hdhdler, filler de onun gibi, onun sesiyle bardlar. Sevin iinde yollarn srdryorlard. Pil ordusu her topraa bastka dnya sallanyordu. Dosdoru, stte hdhdler, kanat kanada vermiler, alaca turuncu bir bulutta yanarak, balkyarak uuyorlar, aada filler sallanarak, karn karma yryorlard. Koca kulaklar arada bir de yelken gibi alyordu. Ve filler sultan, apak, l l, yunmu arnm, tek bana nde yryor, hdhdler ba, eski dostu ulukepez de bamm bir kar stnde uuyor, konuuyorlard. Cin fikirli filler sultam derin dnyordu. Bu karncalarda ok i vard. Dnyada bu kadar ok karnca variken byle yaamak olur muydu, Allah bu karncalar bu kadar ok niin yaratmt? Elbette karncalarn bu kadar ok yaratlmalarnn bir sebebi olacakt. Hdhdler ba gn grm ulukepezin anlattklarna gre da ta hep karmcaym ve karncalar ylesine ok alyorlar, ylesine gzel kentler yapyorlar, ylesine ok yiyecekler biriktiriyorlarm ki... Elbet btn bunlarn 8 un seuem oacak. Filler sultan yrrken kendi kendine ite byle dnyor, u karncalan daha nce, genliinde tanyamadna yanyordu. ok deerli bir zaman yitirmiti. Genlii, fillerin tekmil yaamlar olanakszlklar iinde heder olmu gitmiti. Oysaki filler bu dnyada, bu koskocaman, grkemli filler byle mi olmal, byle kstl m yaamalydlar? Ama ne yapsn sultan, olan olmu, geen gemiti. Bundan sonrasn iyi kullanmak gerekti. gnlk bir yryten sonra ulukepez: Karncalar lkesine geldik sultanm, dedi. Neresi? diye sordu sultan. Ulukepez: u ovay gryor musun sultanm, bu batan sona, alabildiine, gzn grebildiinden de ta telere, ulu bir deniz kadar uzanan geni ova karncalar lkesidir. Bu ovann ortasnda bir da vardr, o dan arkasnda da bundan daha geni bir lke... Bu lke de teki karncalarn lkesidir. Onun arkasnda da teki lkeler... Douya dnd alabildiince uzanan orman, batya dnd azna kadar iek am ayrl, kuzeye, gneye dnd, dalan, glleri, iekleri, aalan gsterdi. Filler durmular bu bombo, gzel, aydnlk lkeyi seyre dalmlard hayranlkla. Sultan bard: Hazrol! Filler hazrola getiler. Az yukan bak! Filler hep birden hortumlann yukan kaldrdlar: te yukarda, stnzde uan ulukepezdir, o sizin klavuzunuzdur. nnzde uacak, size karnca kentlerini gsterecektir. Siz kannca kentlerini ta stnde ta kalmayasya ykacaksnz, ta ki karncalar dize geleler, dize geldiKten sonra aa nuz uruma, varalar. Askerlerim, fillerim, size bir daha yineliyorum, elaman dedirtinceye kadar karncalarn gzlerinin yama

bakmayacaksnz. Komutanlarm, size sylyorum, karncalara en kk bir acma gsteren fili ldreceksiniz. Fil askeri acmaz. Fil askeri son fil devletini korumak iin acmay yreinin yaknma getirmez. Filler, kardelerim, bu sizin ilk byk savamzdr. Eer bu sava kazanacak olursak, dnyaya hkmran olacaz. Filler, kardelerim, btn dnya yaratklar ve tarih durmu bize bakyor. Bizim bu kutsal savamza. Karncalar dize getiremezsek bugn, dnyann tekmil yaratklar ve tarih bizi balamayacaktr. Tarih bizim bugnk zaferimizi altn harflerle yazacaktr. Filler bugnk savata byk utkuyu haketmitir, nk filler grkemlidir, nk filler soyludur, nk filler alkandr. Krk yzyllk filler tarihi durmu orada, gkte bize bakyor. Yurdumuza saldran, bize dmanlk gsteren karncalara kar bugnk savata kesin utkuyu kazanamazsak tarih, filler tarihi bizi balamayacaktr. Filler, kardelerim, askerlerim, eer karncalara yenilirsek bugnk savata, kanmza susam karncalar bir tekimizi bile brakmayacak, bizi toptan yiyeceklerdir. Bu yeryznden fil soyu silinecektir. Onun iin filler, kardelerim, askerlerim, soyumuzun srp gitmesi iin bugnk sava kazanmalyz, karncalar lkesinde ta stnde ta, gvde stnde ba brakmayacaz. Filler sultan ite bylece arka ayaklar stne dikilerek, n ayaklann ap hortumunu uzatarak konutu, karncalara kar fillerini yreklendirip, onlara kar her filin iinde sonsuz ateini yakt. Ve hdhdler ba klavuzluunda be yz fil, be yz lm devi, be yz hm, be yz keskin balta gibi 10 parlayarak karncalar kentine indiler. Mbalaa cenk olundu. Krmz, kara, sanca, atl karncalar fillerin ayaklan altnda lkeleriyle, kentleriyle birlikte yerle yeksan oldular. Mbalaa cenk olundu, sznn kapsamn da aan bir sava, fillik tarihine geti. Ve fil sava tarihinin en byk destan yazld. Bir anda feryad figanlar ayyuka kt. Bir anda kanncalar lkesinin stn bir lm, bir ykm duman rtt. Gn ortasnda tozdan dumandan gz gz grmez oldu. Gn kavuurken akama, lkelerdeki karncalarn says yan yanya inmiti. Kanncalann kaan kurtulmu, kaamayanlan ezilmiti. Filler sultan uzakta durmu sava alann seyrey-liyor, konurlu konurlu fillerin verdikleri savaa bakyordu. Kannca lkelerinin stndeki toz duman da gittike younlayordu. Sultan hdhdler ban artt: Ne oldu, u gzken yerler kannca lkeleriyse, bu grdklerim doruysa btn lkeler yerle bir oldu. Bunlar daha neden elaman demiyorlar, ite buna ayorum, dedi, yznde bir rknt, bir korku belirdi. Aman sultanm, dedi ulukepez, aman sultanm, elaman ne demek, eil de bak, binlerce karnca sava baladndan bu yana, daha sava balamadan bile, binlerce karnca onlan balaman iin kendilerini senin ayaklarnn dibine attlar... Eil de bak. Gremiyorum, dedi filler sultan. Onlar ok kckler, dedi ulukepez. ne ucu kadarcktr her birisi. Bir fil onlan bu kadar uzaktan hi gremez. Peki, seslerini de duymadm, dedi filler sultan. Sesleri inceciktir, dedi ulukepez. yi ki duymadn onlarn sesini. Bir duysaydm, acrdn onlara... Bir 11 alyor, bir yalvaryorlar ki, amanallah, yrei olan dayanamazd, ben bir kuken bile, dnyann stnde, dnda yaayan bir yaratkken bile onlarn atlarna ben bile dayanamadm, acdan yreim parampara oldu. Sen hi, sen hi dayanamazdn sultanm, sen hi! yi ki duymadn onlarn feryad figanlarn... Askerlerin de duymuyor onlann atlarn, grmyorlar akan kanlarn, kopan kellelerini... yi ki grmyorlar da sava byle acmasz srdrebiliyorlar. Bak u ge, bak benim kularma sultanm, hi birisi karncalar lkesinin stnde uuyorlar m? Karncalarn bu haline, kentlerinin bu ykmna can dayanr m, yrek olan yrek dayanr m? Dayanmaz, dedi sultan. yi ki grmyor, duymuyoruz.

Zaten btn yaratklar grselerdi, duysalard sava, btn yaratklar duyabilselerdi sava lklarn bu dnyada sava olamazd. Savan irenlii bilinmeyen bir eydir de... Savan ktl saklanan bir eydir de, yaratklar onun iin kabul edebiliyorlar sava. Kanatlarna al getir de karncalan, greyim onlar, dedi sultan. Konuaym onlarla. Yazk oldu, tekmil lkelerin kentlerini ykp yerle bir etmemiz iyi olmad. Yazk olmad, dedi ulukepez. nkleyim karncalar fillerin kim olduklarn bir iyice rendiler, kyamete kadar bir daha bakaldramazlar fillere. Krlan karmalaraysa aldrma, bu dnyada o kadar ok karnca lkesi, o kadar ok karnca var ki, sayamayz elektronik beyin ile, tketemeyiz ezmek ile, krmak ile... yi ki byle oldu, dedi sultan. imdi al da kanatlarna, getir u karncalar, bir konuaym unlarla. Bakaym, bakalm bu karncalar, ne mene kiilermi. 12 -xv^^, ouiwuiixi ayaicarnn dibine indi, orada karncalar kaynaryordular stste, lk la. Susun, diye bard ulukepez. Karncalar eski dostlar ulukepezi grnce bir sevindiler, bir sevindiler deme gitsin. Ad, inlenmeyi, lklar kesip sevin sesleri kardlar. Dar gnmzde sen bize, imdadmza iyi ulatn, sen stelik de fil dili bilirsin, bizi sultana ulatrmann bir yolunu bul, dediler. Ulukepez de : Ben de ite bunun iin geldim sizin yannza, dedi. Sizi sultana gtreceim. Sizi sultan istedi. Binin kanatlanma. nce krmz sakall kannca bindi ulukepezin kanadna. Onun ardndan da tekiler, kanncalann ileri ' gelenleri perperian dolutular hdhdn srtna, ka-natlanna. Ulukepez utu, sultann ba yresinde kere dnd, tane turuncu, k saan halka kland banda sultann, altn bir ta gibi. Sonra da geldi sultann hortumunun kkne kondu. Daha yakma kon, diye buyurdu sultan Bu kck eyleri gremiyorum, adlar kannca m ne? Kannca, dedi hdhdler ba, bir kanat rpt, filin tam gzlerinin altna bir yere, yakna kondu. Grdm, diye bir sevin l att sultan. Bunlar m, bu ine ucu kadar eyler mi kannca? Bunlar, dedi ulukepez. stelik de bu kanadm-dakiler kannclann en ululan, nderleri. Allah Allah! diye at filler sultan. Allah Allah, bu ne biim i, bunlar ne biim yaratklarm ki her birisi dnyay srtnda tayormu bunlann? Doru mu? Doru, dedi ulukepez, her bir kannca bir dnyay, bir fili bile srtnda tayabilir. 13 daha att sultan. Ne tuhaf sesleri var. Yelken kulaklarn bir iyice at. Bir vzltdan da daha ince, deil mi? Ne diyorlar, olduu gibi evir dediklerini bana. Benim dediklerimi de onlara. Bastne, dedi ulukepez. Olduu gibi eviririm sultanm. Bak kanadma. Baktm. u kanadmn ucundaki ayaa kalkm kannca krmz sakaldr. Tepeden trnaa kan iinde. Gryorum, dedi filler sultam. O bir demircidir, dedi ulukepez. Demek, diye at fil, demek karncalarn demircisi de olurmu! Olur, dedi ulukepez. Dnyada ne kadar meslek varsa, karncalarda da hepsi var. En iyi mimarlar, mhendisler, u tekmil yaratklar iinde karncalardan kar. Derler ki, yaratklar iinde ilk demirciler de ka-rncalarm. Bu krmz sakaln soyu var ya sultanm, dnya kurulduundan bu yana demirciymi. O da demirciler sultan olurmu. Diyor ki, filler demirci dkkann onun basma ykmlar az nce, sa aya duvarn altnda kalm da kopmu.

Vah vah, dedi sultan, bir demircinin ayann koptuuna zldm. Ama ya kolu kopsaym? O zaman lmek daha iyi olurdu, diye bard kan iindeki krmz sakal. Kolu kopmu bir demirci l saylr. l saylr, dedi sultan, kan iindeki krmz sakala acyarak. Ne acyorsun bana? diye bard krmz sakal. Bir ulu demircinin bu hale dmesine zlrm, dedi sultan. Kannca da olsa, bir demircinin bacann kopmasna acmm. 14 jiz sana ne yaptk da, diye can acsyla dikleti krmz sakall karnca. Biz sana ne yaptk ey sultanlar sultan? Biz sana ne yaptk da bizi bu duruma soktun? Bak karya, kannca lkeleri ne halde gr, gr de o ta yrein bana acyacana, bu yklm yaklm, dnyann en gzel lkelerine acsn. Ulukepez kem km ediyor, krmz sakaln szlerini evirmekte zorluk ekiyordu ki, filler sultam bard: Olduu gibi evireceksin bu topaln szlerini bana. Bir szck atlarsan seni kanatlarndan tutar iki paraya aynrm. Ve ulukepez, krmz sakaln szlerini sultana olduu gibi evirdi. Filler sultan fkeyle sa ayan yere vurdu, apak teni kzgnlktan kpkrmz kesildi, uzun dilerini atr atr gcrdatt: Ben mi, filler mi saldrd size? Deli misin sen, demirci? Fil ulusu hi bir ulusa, hi bir zaman saldrmaz. Fil ulusu bandr, alkandr, yiittir. Niin, ne demeye saldrsn durup dururken kanncalar lkesine? unu bylece bilesin ki demirciler ba, bizler, filler, yalnz kendimizi savunuruz. Sen acdan, ayann kopmasndan dolay fillere yklyorsun saldmy. u karda grdmz ykm, toz duman bizim deil, sizlerin, ka-nncalann saldmsdr. Bunu btn dnya byle biliyor, tik saldn kanncalardan geldi, siz, siz, siz kanncalar bizim evlerimizi, kentlerimizi bamza yktnz, ite bunun karln da aldnz. Evet, ve de evet aldnz. Ban filleri kzdrdnz. Filler de kznca ite grdnz olan biteni. Siz kendinize, ounluunuza ok gvendiniz de saldrdnz filler lkesine. Siz birlemi yaratklar yasasn toptan inediniz. Filler azlk, sizler okluksunuz. Ama bilmeliydiniz ki hakl aznlk, haksz ounluktan daha gldr. 15 t)| i?er sunan aurau. soiuk aa, norxumunu saga sola kvrdktan sonra: Siz, dedi, filler lkesine saldrmakla byk bir yanl yaptnz. Cezanz da ite en ar bir biimde grdnz. Krmz sakaln, teki karncalarn dilleri tutulmu, bir tek szck bile syleyemiyorlard. Arada srada azlarndan, biz mi, biz mi saldrdk fillere, biz mi? szleri dklyordu, o kadar. Az kurumu krmz sakaln sonunda dili ald: O kocaman, tanr kadar byk fillere biz karncalar nasl saldrrz, sultanmz? Siz ounluunuza gvenerek saldrdnz fillere, saldrdnz. Saldrmadk. Ne? diye grledi filler sultan. Bir de, bir de szlerime kar kyor! Ulukepez, at unlar srtndan ayamn altna... Aman sultanm, diye yalvard ulukepez, aman sultanm yanl anlald. Onlar baka bir ey sylediler. yle mi? diye bard sultan. yle mi? Sesinden toprak, orman, gkler, dalar zangr zangr titredi. Bata topal karnca, sonra tekiler: Yanl anlald szlerimiz, dediler. Biz saldrdk fillere, onlarn evlerini kentlerini balarna biz yktk. Fillerin hepsini ezdik, ldrdk, ondan sonradr ki filler de kzdlar, bizim lkemize girdiler. Aaah, keski kzdrmasaydk onlar. Hah, imdi oldu! diye bard sultan. Biz ettik sen etme sultanmz. Bir daha hi bir karnca filler lkesine ayak basmayacak, diye sz verdi tekiler.

16 Ayak basacak, diye bard sultan, gkler atr-dad. Ayak basacak, diye yineledi karncalar. Kt gzle bakmayacaklar filler lkesine. Karncalar yinelediler: Kt gzle bakmayacaz. Bundan byle karncalar tarih boyunca yaptklar saldrlardan vazgeecekler. Bir daha hi bir zaman filler lkesine kt gzle bakmayacaklar. Hi, hi bakmayacaklar, diye bard karncalar. Kyamete kadar, o eski saldrgan huylarndan vazgeecekler karncalar. Vazgeecekler, diye onaylad karncalar. Bir sre derin bir sessizlik oldu. Ne karncalar, ne de filler sultan konutu. Karncalar lkesinden lklar, grltler, alamalar, inlemeler geliyordu. Karncalar lkesinin gn youn, krmz, yangn duman gibi bir duman rtmt. Bir sre lkenin durumuna daldlar oradakiler. Biz ettik sen etme sultanmz. Bak, byle srp giderse sava lkemizde bir tek karnca kalmayacak. ou lecek, yaralanacak, kimi de dalara, ormanlara snp size sava aacak. Sava m aacak? diye aknlkla sordu filler sultan. Karncalar fillere kar sava m aacaklar? Sava aacaklar, dedi krmz sakal. Demek karncalar fillere kar savaa girecekler! Nasl olacak bu i? Bir yolunu bulacaklar. Nasl? Ne bileyim ben, herhalde bir yolunu bulacaklar. Bir yolunu bulacaklar! diye yineledi sultan. yle mi, bir yolunu bulacaklar, yle mi? Glmee balad sultan. Kasklarn tuta tuta, hor17 ttN! tumundan salyalar akta akta glyordu. Karncalarn fillere kar sava aacaklar, ormanlara, dalara snp bu sava srdrecekleri dncesi ok gln gelmiti ona. Durmadan durmadan glyordu. Her eye dayanlrd da bu glmeye dayanlmazd ite. Krmz sakal her eyi gze alarak konutu: Bu lkelerin, bu kentlerin, bu krgnn cn senden alacaz, ey zalim, ey ahmak, ey sersem sultan. Bu yaptn yanma kalmayacak, eeey tepeden trnaa kana batm, sen eeey kocaman, kr gzl zulm da. Bu yaptn senin de, o kocam ulukepezin de yanma kalmayacak... ok yaknda o kck, ine ucu kadar kck karncalardan belan bulup yeryznn tekmil yaratklarna rezil olacaksn, rezili rsvay... Byle dedi, ulukepezin kanadndan yere atlad kat. O gidince teki karncalar imana gelip yumuadlar, bir iyice, lrcesine sultana yalvardlar: Sen ne buyurursan yaparz, sultanmz, -dediler, Yeter ki bu kanl sava dursun. Seni kzdran karnca var ya, o krmz sakall ten pal demirci, o az nce kendisini buradan aaya att. ld m? diye telaland sultan. Karncalar bu kadar yksek bir yerden atlaynca lrler deil mi? 1--mediyse onun lsn, ya da dirisini hemen isterim. Ulukepez yukardan aaya korkuyla sald. Fil-. ler sultannn ne demek istediini anlamt, krmz sakal aramaa baladlar, karncalar teki karncalan, ulukepez teki kular ardlar, aradlar taradlar kus mz sakall topal demircinin ne lsn, ne de dirisini bulabildiler. Yaral, kana batm km karncann imi timi bellisiz olmutu. Ne yaptlar, ne ettilerse, ne kadar ok aratrdlar, sorup soruturdularsa topal demircinin, en kk bir izine bile rastgelemediler. Elleri bo, sulu^ ulukepezin srtnda gene sultann huzuruna ktlar:. 18 sarmz sakal bulamadk, toz olmu, dediler. Bir yaratk kendisini ulukepezin srtndan, bu kadar yksekten yere atar da ondan hi hayr kalr m, toz olmaz m, sultanmz, dediler.

Toz olmu, dedi ulukepez de. Onun, o krmz sakaln tozunu bile kyamete kadar izleyeceksiniz, diye buyurdu sultan. Onun tozunun bile kalmas, size sylyorum, beni iyi dinleyin karncalar, karncalar iin lm demektir. O alan, o soysuzun, o kpein... Onun tozunu her gn, her an iz-liyeceksiniz... zliyeceiz, dediler karncalar. O lmdr, zulmdr, dediler. O topal karnca, karnca ulusunun zaten ta ezelden beri ba belasdr. Bir alaktr, satlm, vatan haymdr o topal karnca, dediler. O topal karnca m, zaten haynlndan yitirdi ayann tekini, dediler. Topal karnca stne daha neler neler sylemediler. Bu dnyada o haynm tozunun kokusu bile kalmayacakt. Uslu karncalar o bakaldnc eytann tozunu teker teker bulup yokedeceklerdi. Uslu karncalar o topal karncann soyundan da bir tek karnca brakmayacaklard. Bu topal demircilerdir, bu krmz sakallardr dnyay kartran, filleri kkrtp lkenizi yktran, bu haynlardr, dedi sultan. Topal karncalara lm, diye bard teki karncalar. Krmz sakallara lm. Demircilere lm. imdi dileyin benden ne dilerseniz. Saln dileriz, sultanmz. Salmdan size fayda yok. Dileinizi bildirin. u sava dursun yleyse, dedi karncalar. Dileimiz budur. 19 iiaaa, o mur Budur, dediler. nk barsever filler sava sevmezler. Sevmeyiz, dedi filler sultan. Azmzn payn aldk, biz de artk barsever olduk, bir daha filler lkesine saldrmak m, aman Allah gstermesin, dedi karncalar. Hemen dursun u sava, az daha srerse bir tek karnca bile kalmayacak. Bala bizi sultanmz. Baladm, dedi sultan, hortumunu gururla ge dimdik dikerek. Dursun sava artk. Karncalar sevindiler. Saolasn sultanmz, dediler. Sultan dedi ki: Ama savan durmas iin birtakm koullarm var, dedi. nkleyim bu sava siz balatp filler lkesini ok zarara soktunuz. Ondan dolay benim lkemin zararn deyeceksiniz. deriz, dedi karncalar. imdi yleyse dinleyin isteklerimi... u sava hemen dursun sultanm. Koullarm kabul edin. Kabul edeceiz. Sava biraz daha srerse yeryznde bir karnca kalmaz ki isteklerini yerine getire-bilelim... Syle, isteklerin bamz stne. Sultandr bu, sevindi. Dinleyin yleyse beni, dedi. Btn karncalar birikip bana bir sra saray yapacaksnz. Sra saray u yce dan tepesinde olacak, dnyann teki ucundan da gzkecek. Bu saray ylesine parlak olacak ki, dnya onun avkndan gece bile yacak, ortalk gn hi batmam gibi olacak. ine bin, iki bin, be bin, on bin fil girecek, ama bu saray kmeyecek. Biz kck karncalarz, diye szlandlar karn20 caar. Ama ok ok kz. O kadar kcz ki, bizi teki hayvanlar yaratktan bile saymazlar. Byle bir saray biz nasl yaparz ki? Hem de bir yl iinde yapacaksnz. Aman sultanmz... Aman zaman yok, yapacaksnz. Gryorsun ite, sultanmz, ne kadar zayf, ne kadar da kcz. Hep birden, hdhdn kanadnda, filler sultanna durmadan yalvardlar, szlandlar, ac gzyalar dktler ama, sultann ta yreini yumuatamadlar. Olmaz, diye bard filler sultan, olmaz! te bu olamaz. Ayptr, bana byle yaknp yalvarmayn. Sizin kanncalmza yakmaz. Ben rendim, siz ok gl yaratklarmsnz. Ama byle bir saray, bir ylda... Yaparsnz, diye gld sultan. Yapacaksnz. Sizi bana sylediler, her biriniz arlnzn , be, on mislini tayabilirmisiniz. Dorudur sultanmz ya... Yapacaksnz... Karnca ulusu bu dnyada toprak kadar okmu...

oktur sultanmz, ama bir ylda... Birden sonsuz bir fkede kpkrmz kesildi sultan. Uzun dileri biribirini yedi, atrdad, bard. Karncalar bu sesten o kadar korktular ki, dnya balarna ykld sandlar. Yapacaksnz, yapacaksnz! Siz yeryznn en gl ulususunuz. Yaparz, yaparz yapmasna ya, diye hdhdn kanadnda titredi karncalar. Bir ylda, o da bir sra saray, karnca deil de insan olsak bile yapamayz. Bala bizi sultanmz. Yapacaksnz, diye kvanla sylendi filler sulta21 n. Yapacaksnz, hem bana u dan doruuna un su-a saray konduracaksnz, hem de sarayn ambarlarn, kilerlerini balla, yala, iksirle, trl yiyeceklerle, yaam suyuyla dolduracaksnz. Hem de, hem de bir yl iinde. stelik de bana, sultannza dnyann en byk elmasn, incisini, yakutunu, zmrdn getireceksiniz. Hazineler isterim sizden, hazineler... Siz btn dnyadaki yer altlarn, oralardaki defineleri bilirsiniz. Sizin iiniz, kentleriniz ounlukla yerin altndadr, ol sebepten bana evrenin btn altnlarn, definelerini getireceksiniz. Aman sultanmz... Aman zaman yok, diye filler sultan dinginle-di. Hi bir ey dinlemem. Siz u yeryznde soyu en kalabalk yaratksnz. Toprak kadar oksunuz. u anl anl hdhdler ba tank olsun ki, eer dediklerimi hemen yapmazsanz, hemen yapmaa balamazsanz, hem de bir yl iinde bu ileri bitirmezseniz, bu sava durmayacaktr. Mademki kck karncalarsnz, ne demeye saldrdnz koskocaman fillerin z bir yurduna, saldrdnz da yaktnz yktnz yurdumuzu? Dediklerimi bir yl iinde biltekmil edip bana teslim etmezseniz, Allah da tanm olsun ki, yeryznde, yer altnda bir tek karnca kalmayacak, u dnyadan karnca soyu kalkacaktr. Fillerimin, askerlerimin kocaman ayaklar altnda ezileceksiniz, ezileceksiniz. Hdhd kuunun srtndaki karncalar alamaa baladlar: Biz btn bu ileri bir yl iinde nasl beceririz? diye zarilemee baladlar. Yaparsnz, yaparsnz, diye pekitirdi sultan. Alamay brakn da hemen ie koyulun. Karncalar sylediler, ulukepez ayn alamakl sesle evirdi onlarn dediklerini. 22 _____.~~,~ vujwiaiui ^auuaar, yce, hametli, fehametli, kudretli, bearetti, merhametli sultanmz, diyorlard karncalar, hemen u anda, bir dakika bile yitirmeden u sava durdurmaz da, her bir filin bir yere basmasnda milyonlarca karncann lmesinin nne gemezsen, sarayn yapacak karnca deil, sinek bile, karnca sinei bile bulamayacaksnz. Sen filler savan durdur da, biz gidip sorunu karncalar kurultaynda tartp bir sonuca varalm. Eer yapamayz dersek, her ey sizin elinizde, savaa yeniden balar bizim hepimizi ldrrsnz. Olur, dedi sultan, olur, sava hemen durduruyorum. Benim bir iim, yani bir kanncam dnyaya bedeldir. Amann bir tek kanncam lmesin! Bir kannca-nn ayana ta demesi benim yreimi paralar. Bundan sonra bir tek karncann lmesine gz yumamam. Benim bir tek kanncama dokunan ezerim. Kim, hangi yaratk benim kanncalanma dokunursa, ocaklarm sndrrm. Filler sultan sevinten dolup tayordu. Artk bu kanncalar varken u yeryznn alt da st de onun olmutu. inden ok da hayflanyordu, neylemiti de imdiye kadar kanncalan akl etmemiti, ah ah ah, diyordu. imdiye kadar grkemli saraylan olurdu, ellerini lktan soua vurmazlard filler. Bir elleri yada, bir elleri balda olurdu. Ambar ambar yiyecekleri, kasa kasa altnlar, elmaslan, zmrtleri, yeimleri, yakutlan olurdu. Ah ah, aaah! Tela iinde hdhdlere bard: abuk abuk, haber gtrn kanncalar lkesini ykan fillere, abuk, hemen dursunlar. Hemen dursunlar, hem de yaral kanncalann yaralann sarmaa yardm etsinler. Siz de yardm edin, yaralarm sarn ka-rncalanmzn. Benim bir kanncam dnyaya bedeldir. 23

t( Aman sultanmz, diye inlediler, aman padiahmz, onlar bize yardm etmesinler, ekilsin gitsinler, o bize yeter. Filler de yardm edeceiz derken, bir basta yz binimizi ldrmesinler. Aman sultanmz, yardm edeceiz diye bu filler bilmeden hepimizi ldrrler. Hdhdler de bizi hep yerler. Sultan: yleyse filler, hi bir eye. karmadan karncalarn lkelerinden ekilip ormana gitsinler, orada klarn aalara srp kasnlar. Ormann da aalarn skmesinler, o orman, aadaki denizi, iilerim olan karncalara verdim. Haydi abuk hdhdler, yola dn. Hdhdler umu, fil sultanndan uzaklamlarken yeri g sarsan bir sesle irkildiler: Geriye dnn. Hdhdler srtlarmdaki karncalarla hemen geriye utular. Kurultay hemen toplanacak, bana sonucu bu akama kadar ulatracaksnz. Burada kurultay sonucunu bekliyorum. Haydi abuk. Hdhdler srtlarmdaki karncalarla karnca lkelerine geldiler, geldiler ki ne grsnler, tozdan dumandan ne kentler grnyor, ne filler, ne de yaknlardaki ulu orman. Tozdan gkyz bile gzkmyor. Yalnz ortal sonsuz bir grlt patrtdr alm, grlt patrt ta uzaklardan, denizin kysndan, dnyann teki ucundan bile duyuluyor. Hdhdler fillere sultann buyruunu barmaa baladlar. Bardlar ardlar, toz duman iindeki fillerin ta kulaklarnn iine girip seslerinin olanca gcyle sultann buyruunu onlara sylediler, kzgn fillere gene de hi bir ey duyuramadlar. imdi ne yapacaklard, 24 uut ne or cu-kili aa, ne bir ev, ne duvar, ne saray, ne de bir ambar kalacakt. Bir tek canl yaratk da kalmayacakt burada.' Hemen sultann yanma yeniden utular, ona, ey sultanmz, hal byle byle dediler. Sultandr telaland, sonsuz fkelendi ve o fkeyle, o iri gvdesiyle ge srayp bard, barmasyla dalar, ovalar salland, dnya yankland sesiyle, bu sesi duyan kzgn, savan, yamann deli divaneye evirdii filler olduklar yerde dondular kaldlar. Az bir sre sonra da dinginleen sultan: Haydi gidin oraya, siz varncaya kadar bir tek fil yerinden kprdayamaz, varn dediklerimi onlara iletin, dedi. Hdhd kular gene utular vardlar lkelere. Gkyzne km tozlar dumanlar yava yava iniyor, filler tozlarn arkasndan hayal meyal seiliyorlard. Kular yukardan ar ar fillere indiler, sultann buyruunu sylediler. Filler kan ter iinde kalmlar, toza amura bulanmlard, hemen karnca lkelerinden ekildiler. lkeler inim inim inliyorlard. Her fil ayann altnda l, yaral bir karnca yuma... O gzelim kentler yangn yerinden de beter. Oturulacak ne bir kre, ilek ne bir yol kalm. Sanki bir da almlar da bu lkelerin stne frlatvermiler, da da burada, kentlerin stnde un ufak olmu. te durum tam byleydi. Ortalkta da yaraldan, lden baka hi bir karnca gzkmyordu. Vah, dedi karncalarn kanyla srlsklam olmu ulukepez, vah, salam hi bir karnca kalmam. Kimi l, kimi yaral. Bitmi o grkemli karncalar lkesi, vah! Vah, vah karncalara ki, vaaah! teki hdhd kular da, bir zamanlar cennet rne25 ya akttlar. Kentin bu yanm yklm halini kim grse scak gzyalarn tutamazd. Kularn srtlarndaki kanl kanncalann ilerinden birisi, fkeyle, acyla konutu: Alsn ite filler sultan, grsn ite marifetini, kurdursun imdi sarayn l kanncalara, toplatsn imdi dnyann btn hazinelerini, definelerini l kanncalara, tekmilini ldrtt karncalara... dedi, kendini yukardan aa kapt koyverdi.

Bu durumu gren kulann stndeki kanncalar kendilerini tutamayp gzyalann kanatlardan aa yamur gibi dktler. Az sonra ortalk duruldu, toz duman yava yava kalkt, kentler ald ki, amanallah, gzler grmee dayanamaz. Hdhdlerin srtlarnda bu yklm yaklm, ezilmi lkeyi gren kanncalar: Bir ey yapmal, bir ey yapmal, bu fillere bir ey yapmal, diyorlard da baka bir ey demiyorlard. Ama kanncacklar o koskocaman fillere ne yapabilirlerdi ki? Hdhd kulan, kanncalar lkesinin stnde umaktan, bu korkun ykm gmlekten yoruldular, srt-lanndaki karncalarla dinlenmek iin ormana utular, lkede hi bir karnca kalmamt, vanp filler sultanna ne diyeceklerdi, ormanda kanncalarla kular babaa verip hem dinlenmeli, hem dnmeliydiler... Sultann hmndan nasl kurtulacaklard? Kanncalann soylannn tkendiini, lkede hi bir kannca kalmadn duyan sultann elinden ne hdhdler, ne srtlarndaki kanncalar kurtulabilirlerdi. Byle dnerek, korku iinde ormana doru yol aldlar, bir de ormana yaklatlar ki ne grsnler, ormann bir yan kapkara, bir yan san, bir yan kpkrmz olmu. Bu nedir ki, derken ormana vardlar, amanallah, ormann her aacna tepeden tr26 bir yapmlar ki aalara, kabuk gibi sert svanmlar. Ormann kararan yerine kara kanncalar, sararan yerine sanlar, mor mor tten yere morlar, kpkzl kesmi yerlere de krmz kanncalar okumular. Orman para para, renk renk olmu, hi yeili gzkmyor. Atl ka-nncalarsa ince uzun bacaklan stnde yaylanarak, tekmil aalara durmadan inip kyor, koturuyorlard, bou bouna... Orman, orman deildi artk, kvl kvl dev bir kanncalar yumayd. Yeryz, gkyz karncaya kesmi, ine atsan kanncadan yere dmeyecekti. Btn dnya bir kvltnm hmndayd. Milyarlarca gz, bir ltnn fkesinde, acsnda ipileiyor, milyarlarca k hep birden akp, hep birden snyordu. Bacaklar, kuyruklar, gvdeler aa gvdelerinde, dallarda yapraklarla biribirlerine kanm kaynayorlard. Koskocaman orman kan, inilti iinde kalm uul-duyordu. Orman orman oldu olal bylesi bir kvlty, hengameyi grmemiti. Kular, bcekler, ylanlar, iyanlar, tilkiler, kurtlar, ormandaki tm yaratklar da kanncalar ormana girince bir yangnn nnden kaar gibi kamlard oradan. imdi ormanda kanncalardan baka hi bir yaratk soluk almyordu. Hdhdlerin srtlarndaki kanncalar, aada bir deniz gibi alkanan, kaynaan karncalara baktlar, bu dnyada, u bizim lkemizde sandmzdan da daha ok karnca varm, diye dndler. Onlar u yanm yaklm lkeyi, lkedeki l, yaral karncalan grnce dnyada hi bir kannca kalmam sanmlard. Oysaki belki llerin, yarallann bin misli, on bin misli kannca lkelerden kam ormana snmt. Hdhdlerin kanadndan sevinle seslendiler kanncalara: 27 uuuu, uagua. .cinci, v& uuumekten vazgetiler. Kularn kanatlarndan daha da gzel, coturucu, sevinli, kanatl szler sylediler ormandaki karncalara. Sonra da: yle, hepimiz ormann ortasna toplanalm, konuacaklarmz var. Fillerin bizi ldrmelerini, lkelerimizi yakp ykmalarm sultan imdilik durdurdu. Bize ar koullan var, eer yerine getirmezsek, yeryznde hi bir karnca kalmayacak, soyu kuruyacak karncalarn. Karncalarn sevinleri kursaklarnda kalp ormann ortasndaki bir ova kadar geni alana toplandlar. Kularn srtlarndaki karncalar yerlerinden inmeyerek, hem de alanda kaynaan karnca denizinin stnde dolaarak filler sultannn isteklerini sylediler. Uzun bir sre alandaki hi bir canl yerinden kprdayamad. Ortalk sessizlikten n n tyordu. Evet, dediler alann stnde dolaan karncalar, ene diyorsunuz?

Hi bir karnca ban kaldrp da onlarn sorularna bir karlk veremiyordu. teki kanncalarsa hdhd kularnn nakl kanatlar stnde alan dolaarak durmadan soruyorlard, ne diyorsunuz, ne diyorsunuz? Birden karnca denizi salland, ortal bir grlt, bir patrt ald. Grlt ylesineydi ki filler sultan bile bu gk patlamas gibi grlty oturduu yerden duyup kulak kabartt. Epeyi bir sre nce karncalar lkesinden sultann yanma gelmi bulunan filler komutan: Sultanm, dedi, karncalar hep bir araya gelmiler, ormann iinde tartyorlar, bu grlt odur. Sultan gld: Tartsnlar bakalm, sonunda benim saray ya28 u, steaiKienm ae yerine getirecekler. Daha da, daha da ok ey yaptracam onlara, diye sevindi. Karncalar da orada, ormann ortasndaki alanda yemeden, imeden, uyumadan gn gece tarttlar, konuyu didik didik ettiler. Hi bir umarlar olmadn anladlar, ya sultann dediklerini yerine getirecekler, ya da toptan ldrleceklerdi. Filler glyd, bykt, bir tek fil belki milyarlarca karnca bykl-ndeydi. Onlara nasl kar kabilirler, nasl isteklerini yerine getirmeyebilirlerdi! Yalnz tuhaf klkl bir karnca birka sz diline pelesenk etmiti, sorup duruyordu: Hi bir umarmz, hi bir, hi bir umarmz yok mu? Fillere kar savaacak hi bir gcmz yok mu? Ulu alandaki karncalar denizi susuyor, kaynamay, dalgalanmay durduruyor dnyor, dnyor, sonra da hep bir azdan banyorlard: Hi bir umarmz yok, hi bir umarmz yok... Filler sultan sevinle, karncalarn bu umutsuzluk ln da duyuyordu. Tuhaf klkl karnca sonunda kuun kanadndan aaya seslendi: Kardeler, dedi, bu i bizim bamza nasl olsa gelecekti. Biz uzun yllar alkanlmz, mutluluumuz, mutlu lkelerimizle nmekten baka bir ey yapmadk. Byle mutlu yaarken, bamza gelecek byle bir bela iin hi bir nlem dnmedik. Oysaki ok vaktimiz oldu, yan gelip yattmz gnler oldu, bamza gelecek belalara kar nlemler dnebilirdik, sellere, yamurlara, dolulara, karlara, depremlere kar nasl nlemler dnmsek, fillere kar da bir umarm bulabilirdik, olmad, ite kle, ite tutsak olduk. Tutsak olduk, diye inledi koskoca alan. 29 < Bundan byle dnyann sonuna Kaaar tutsa uua-caz fillerin. , Bundan byle biz alacaz, fillere vereceiz. Bundan byle saraylar, tapmaklar, gmt antlar yapacaz fillere. Bundan byle inciler, elmaslar, yakutlar, yeimler, zmrtler tayacaz fillere... Bundan byle btn yeryznn, yeraltmn hazinelerini, definelerini tayacaz fillere. Bundan byle ku st bile eksik olmayacak sofrasndan fillerin... Biz kazanacaz onlar yiyecek. Biz alp yoksul olacaz, onlar yan gelip yatacak, zengin olacaklar. Uzun, umutsuz bir at, buradan taaa dnyann teki ucuna kadar yaylyordu dalga dalga... lmek bundan daha iyi, diye bard bir blk karnca. Bunun bir uman olmal, diye inatla diretti tuhaf klkl karnca. Hi bir umarmz yok, diye bard karncalar denizi. Bak kendine, bak klna kyafetine. Bak duman olmu haline... Hi grmedin mi kendini sen, tepeden trnaa kan iindesin.

 bacam, byklarm, sakalm birden kopard filler, dedi tuhaf klkl karnca. tn aa da senin yaran saraym, dedi atl karncalarn en yals. Tuhaf karnca, bana yle geliyor ki, sen bize gerekli olacaksn sonunda. n de yaran iyi edeyim. Ulukepez onu hemen aa indirdi: Aln, dedi, u akll karncanz da ne yaparsanz yapn ama, sultana gidip de hemen haber vermez30 sek u orman batan ayaa yakar da, dnyada bir tek karnca koymaz, elinizi abuk tutun. Yal, atl karnca tuhaf klklnn kopmu ayaklarnn yerini merhemledikten sonra kulana eildi: Ey tuhaf karnca, sen kimsin? diye sordu. Ben, dedi tuhaf karnca, rkntyle sana soluna baknd, ben krmz sakaln raym, en akllmz, en yiidimiz odur. O nerede? diye cokuyla sordu atl karnca. O kat, dedi tuhaf karnca. lmedi. Kuun ka-nadmdayd, oradan aaya atlad da kat sakland, lmedi. yi, dedi atl karnca... yi. Krmz sakal yaasn da... O bize gerek olacak. O benim arkadamdr. O yeryzne gelmi en byk, en usta demircidir. O yle bir demircidir ki, demirden karnca yapar da, sonra da o yapt karncaya can verir. Sonra o hem de yeryzne gelmi en yrekli, akll, sevgi dolu, dost bir kiidir. O olmasa biz bu saray, antlar, gmtleri, ambarlar nasl yapar, yklm lkelerimizi onun akl, bilgisi olmadan nasl onarrz? yi ki lmedi. lmedi, dedi tuhaf klkl karnca. Ah, dedi sonra da, Aaah, nasl dnmedik bamza gelecek bu fil belasn, krmz sakal nasl dnmedi? imdi ne yapacaz? Ne yapacaz? dedi atl karnca. Tuhaf klkl karnca yayna baslm gibi birden ayaa frlad, kopmu ayana aldrmadan srad hdhd kuunun kanadna bindi, teleklere bir iyice yapt: Aman abuk olalm hdhd karde neredeyse karanlk kavuacak, amann ha, bir daha kzdnrsak filler sultann, yeryznde hi bir karnca brakmaz, kkmz keser, soyumuzu kurutur. abuk yetielim de 31 t onun isteklerini yerine getireceimizi soyeyem. oy-leyelim de u fillerini, u somut ykmlar lkemizden hemen eksin. Onun bu szleri stne hdhdler havalandlar, az sonra da filler sultannn yanma vardlar. Tuhaf klkl karnca sz ald: Sultanmz, dedi, sana mutulann en gzelini getirdim, karncalar sana dnyann imdiye kadar grmedii bir saray yapacaklar. Baka da ne istersen hepsi yerine getirilecek. Senin tebaln kabul ettik. Senin te-ban olmak kannca ulusu iin onurdur. Filler sultan gbeini tuta tuta sevincinden bir gld, bir gld, glmesinden dalar, ormanlar, karncalar lkesi uzun bir sre salland. Sen kimsin, diye sordu tuhaf klklya. Sen kimsin ki, ey akll eli, sen kimsin ki? Sen yle akll bir elisin ki, eer bu kadar kk olmasaydn da sana elim ulaabilseydi senin omuzlarn okar, seni kutsardm. Sana armaanlar vermek, seni yceltmek, seni onurlandrmak, seni bir fil yapmak isterdim. Tuhaf klkl karnca: Bana tuhaf kannca derler, dedi. te yle bir karncaym, hi bir zelliim yok. Tuhaf, dedi filler sultan. Yaaa, tuhaf, diye glerek karlk verdi tuhaf karnca. Herkes bana tuhaf karnca diye syler dememi miydim az nce, sultanmz? Gene: Tuhaf, diye sylendi filler sultan. Hi bir zelliin yok mu senin? Yok, dedi tuhaf karnca. Tuhaflktan baka. te buna ok sevindim, dedi filler sultan. Demek, yeni tebalarm olan karncalarn hi zellii olmayan sensin... Ya zellii olanlar kim?

32 bir tek zelliim var, o da tuhaflm, sultanmz. Filler sultan azck dndkten sonra: Bundan byle karncalarla aramda eli sen olacaksn, diye buyurdu ona. Yapamam, dedi tuhaf kannca, yapamam sultanmz. Ben sakat bir kanncaym, hem de ok yal. Bundan sonra artk yerimden kalkamam. Neyin var, neren sakat, ne oldu sana? diye sordu filler sultan. Filler lkemizi ykarlarken, benim de ayaklanm kopardlar kknden, sultanmz. Atl kannca yarala-nn az nce sard da, kan yitirmem durdu da imdilik lmden kurtuldum. Vah vah, vaaah, buna ok zldm, dedi filler sultan. yleyse sen kendi yerine, senin gibi dirayetli, akll bir kannca bulacaksn. Neden ki dersen, ben bir yanllk yznden yeryzndeki tekmil kanncalan ldrmek istemiyorum. Kanncalar bundan byle bizim gzbebeimizdir. Biz filler kannca sevgisiyle dolu bir ulusuz. Kanncalar artk bizim gzmzn bebeidir. Allah bize yardm etti de biz bu karncalan bulduk. Bundan sonra bu dnyada bizlere yok yok. tte bu yzden sayn tuhaf kannca, bana akll bir kannca bulacaksn ki, elilik devini bilerek yerine getire. Bastne sultanm, dedi tuhaf kannca, daha tuhaf aarak. Allahasmarladk sultanmz. Sultan: Gle gle akll karnca kardeim, dedi ona. ok da tuhafsn ama... Gle gle git kanncalar aslan. Ka-nncalara da syle ki, yarndan tezi yok hemen saraymn yapmna balasnlar. -Ben bundan byle sra saraysz edemem. Ben bundan byle dnyann en iri yaratklan 33 ulusu karncalarn da sultanym. Hemen arka ayaklar stne dikildi, n ayaklarn, hortumunu sallayarak konumasn byle srdrd: Soylu karncalarn, byk karncalarn, iri karncalarn sultanlar hi saraysz olur mu? Btn yaratklar onun sesine irkildiler. O da konutu konutu, bard, sevindi. Soylu karmcalaaaar... teki filler de hep bir azdan bardlar: Soylu, gzel karncalaaaaar... Fillerin sevin naralar dnyay nlatrken tuhaf klkl karnca hdhd kuunun kanadnda karncalar lkesine geldi, geldi ki ne grsn, karncalar hemen ie koyulmular lkeyi onarp dururlar. Ulukepez geldi demirciler arsnn nne kondu, ar ar kuun kanadndan aa indi tuhaf klkl karnca, arkasndan da teki karncalar yere ayak bastlar. Onlar topraa ayak basar basmaz kentteki karncalar yrelerini alp: Ne var ne yok? Ne haber, ey tuhaf karde? Umutla, merakla sordular. Tuhaf karnca: Ne olacak, diye karlk verdi. Biz ldk, karnca ulusu bitti artk. Tarih boyunca tutsak olmam ulusumuz, fillerin tutsa oldu. Kle olduk, kle. Aklm, yreim diyor ki bana, keski filler sultannn koullarn kabul etmeseydik, diyor... Etmeseydik de filler hepimizi ldrseydi. Artk kyamete kadar tutsak, kle yaayacaz. Krmz sakall karnca da yok artk. Kuun kanadndan atlad da ban ald gitti. Belki de lmtr. Belki de tutsakla dayanamayp kahrndan kendini ldrmtr. 34 azdan karncalar. O lmez. nallah, diyen tuhaf karnca daha da tuhaflat. Kyamete kadar fillerin klesi olarak yaamak... Bylesi yaam yaamaa deer mi? Deer, yaamak her eye deer, dediler karncalar. lm umutsuzluktur, oysaki en kt yaamda bile her gn umut gne iei gibi aar. Dnya tatl, dedi en yal karnca. Tuhaf karnca, tuhaf karnca, dedi sonra da... Bak, ayan, sakaln, byn, bir gzn, kulan, burnun, her eyin kopmu, dmdzlak kalmsn ortada, sen kendini niin ldrmyorsun? Yaamak tatl deil mi, tuhaf olu tuhaf karnca? Umutsuz kpek. O umutsuzluu sana filler mi retti?

Ben diyorum ki, diye grledi tuhaf karnca, tutsaklk lmden zordur, diyorum. Sizse bana atyorsunuz. Umutsuzluk bunun neresinde? Umutsuzluk lmekte, dedi yal karnca... ldreceimize kendimizi, savaa savaa lrz. Ben de bunu diyorum ite, dedi tuhaf karnca. Fillerden kurtulmann bir umarn bulmalyz yleyse. Dur hele, sabrl ol, dedi yal karnca, Fillerin elinden kurtulmann ne gibi bir uman olurmu? diye homurdandlar btn karncalar. Bir umar aramak, toptan lmekten daha iyidir, dedi yal karnca. Fillerin elinden ben de kurtulabilmenin bir umarn gremiyorum ama... Olmal, diye bard gen bir karnca. Elbet bir yolu olacak, olmal, kyamete kadar karnca ulusu fillerin de olsa tutsa olmamal, olamaz. Olamaz! diye bard tepeden trnaa btn lkeler. 35 i/urun, usu uau, uujn. ~v*b^____,__,.. ___ kannca rkerek. Bu szlerimizi filler bir duyarlarsa... Fillerin kulaklan sar, bizim seslerimizi duymazlar, diye bard btn lke. Hdhd kular onlara sylerler, diye karncalan uyard tuhaf karnca. Hdhdler buyruuna girdiler fillerin. Ne konutuumuzu hi kimse duymamal... Duymamal, diye bard tekmil lkelerdeki karncalar. Kurtulua kadar, kurtulua kadar, kurtulua kadar... diye biribirlerinin kulana sylediler btn ka-nncalar. Bir anda, kurtulua kadar szleri btn lkeleri doland tuhaf kanncaya geri geldi. Tuhaf karncayla filler sultanndan gelmi teki kanncalar hemen kenti onarmakta olan teki arkada-lanna yardma kotular. Krk gn krk gecede, urap alarak bakenti onardlar. Sonra da tm lkenin onanmna getiler. Az bir srede lke de onanld. Bir yandan da filler sultannn saray ykseliyordu, ulu dan doruunda. teki yklm lkeler de yaralann sardlar bir sre sonra... Ve karncalar durmadan fillerden kurtulmann yol-lann aratmyorlar, burada sylenen akll bir sz bir anda fslt halinde, btn lkeleri dolap geri geliyordu. Filler ok byk, kanncalar ok kkt. Ama ne kadar, ne kadar da kcktler... Filler ok bykt ama, kyamete kadar da byle tutsak, byle fillere kul olaraktan alamazd ya kanncalar ulusu! Bunun bir sonu olmalyd, olacakt. Ne zaman bir ylgnlk, bir umutsuzluk kse kanncalann stne, hemen annda ona kar bir umut sz bir k gibi yaylyordu kannca lkelerine... Ekmeksiz, 36 susuz, havasz yaayabilirlerdi de karncalar, umutsuz yaayamazlard. Ve bunun iin de bu beladan kurtulmak iin de yediden yetmie kadar tekmil karncalar lkesi dnyordu. Biliyorlard ki, akl akldan stndr ta ge kadar. Filler ok gl yaratklardr, ama akl onlardan da ok daha gldr. Kk kanncalann akl, bvk tannsal filleri yenebilmeliydi. 37 Filler Sultannn hdhdlerle anlap karncalar ynetme yntemleri bulduklardr. Filler sultan hdhd kularnn ba ulukepezi ard: Buyur gel u yanmdaki dala kon hdhdler ba, dedi. Seninle grlecek bir iim var, ulukepez kardeim. Her ne iin varsa bam stne, diyerekten hdhdler ba geldi filler sultannn burnunun ucundaki dala kondu. Benim buyruuma gireceksiniz biltekmil hdhd kular, dedi filler sultan. Bundan sonra artk gnlerce bir sinek, bir bcek, bir ar ardnda umak yok. Karncalar ne kadar sinek, bcek, ar, sizin seveceiniz yiyecek toplarsa hepsi sizin. Hdhd ulusu da bundan byle, onlar da filler gibi yan gelip yatacaklar. Daldaki hdhd kularnn ba ulukepez sevincinden ne yapacan bilemeyip cotu:

Her ne buyruun varsa bam stne. Sen yeter ki emret sultanm, diye akd. imdi, nce gidecek, sana bal ne kadar hdhd kuu varsa u dnyada alp getireceksin. u orman, u ilerdeki ulu maaray size verdim. O ormana, bu maa38 raya sizden baka kimseyi sokmayacaksnz. Eer yurdunuza bir kartal, ahin, doan, kel kafal akbaba girecek olursa, beni gsterirsiniz, korkarlar, bir daha da uramazlar. Allah ne muradn varsa versin, hametpenah. Muradm u ki karncalar iinde bana bal bir karncalar soyu bulacaksn, o karncalar bana ylesine bal olacaklar ki benim l dediim yerde lecekler, kal dediim yerde kalacaklar. Bir de ylesine teki karncalara dman olacaklar ki, gzlerinin nnde tekmil karncalar ulusunu ezsem, oh diyecekler. Bir de bize bal ok karnca bulacaz, her tr karncadan. Olur, dedi hdhdler ba, mnasiptir, buyruun bastne. Btn hdhd ulusunu benim ve hem de fil ulusunun propagandac bass yaptm. Dnyada bundan baka hi bir iiniz yok. Bana tez gnde krmz sakall karncadan da haber getireceksiniz, lsnden, dirisinden... Bir de almayanlar, fillere dman olanlar, bakaldranlan saptayacaksnz. Bakaldran karncay nce satn alacaz, satn alamazsak derhal ldreceiz ikencelerle... Haydi imdi u git, nce git, bak bakalm, karncalar ne yapyorlar, bana haber ver. Bundan byle her gn ilk iin bana karncalarn durumlarn bildirmek olacak. Ondan sonra da karncalar lkesine batan baa adamlarmz olan karncalar salacaksn. Adamlarmz yer altnda yer stnde, havada denizde hep krmz sakally arayacak. Bu krmz sakalldan korkuyorum. yle bir oyun oynamalyz ki karncalara, krmz sakally kendi elleriyle yakalayp bize getireler, lsn, ya da dirisini... Evet krmz sakaln lsn, ya da dirisini isterim. Btn dnya bilsin ki krmz sakaln ls ya da dirisi bulunmadan ben rahat etmeyeceim, 39 hem de karncalarn lkelerini rahat ettirmeyeceim. Anladn m? Anladm sultanmz, diye tt hdhd. Karnca lkelerinde bizden yana olanlarla bir rgt kurmak, gn gnne karncalardan haber almak, karncalarn soluklarn bile dinlemek en can alc bir itir. Her iin ba budur. Bu iten rgtleme, rtme iini ele alrsak, insanlar buna beyin ykama'diyorlar, karncalarn beyinlerini ykayabilirsek, onlara karnca-lklann unutturabilirsek, her eyi kazandk demektir. Bu dzen kyamete kadar srer, siz de biz de karncalarn srtndan, onlarn alnterleriyle cennet bir dnya yaarz, deil mi? Dorudur sultanmz. Beni imdi iyi dinle... Bastne hametpenah! Smrc szcnn ne olduunu biliyor musun? Biliyorum sultanmz. te bu szck szlklerden silinecek, hi bir karnca bu szc azna alamayacak. Bizim getirdiimiz yeni dzen, yz bin yldr karnca uluslarnn can atp da eriemedikleri bir dzendir. Biz onlara btn yaratklarn yz binlerce yl zleyip de kavuamadklar zgrlk dzenini armaan eyledik. Bundan sonra yeryznn btn karncalar, btn filleri, hdhdleri, btn yaratklar zgrlk iinde yaayacaklardr. Sultanmz yznden yaayacaklardr, yaayacaz, diye dalda akd hdhdler ba ulukepez. Her iin ba zgrlk. Bundan byle kyamete kadar btn yaratklar zgrlk iinde yaayacaz. zgrlk, yalnz be yalnz zgrlk iin canmz vereceiz. 40 Hdhdler ba kanatlarn rparak, zgrlk, diye akd. zgrlk, diye grledi filler sultan. Dalar, ovalar, ormanlar salland, dnya, zgrlk, zgrlk, diye yankland. Smr szcn her kim ki azna alrsa, hemen, derhal ldrlecektir. Yanllkla bile azna alsa bir karnca smr szcn derhal ldrlecektir. Bizzat sen ldreceksin smr szcn syleyeni.

Ben ldreceim. Smr yok. Smr alaklktr. zgrlk var. Yalnz be yalnz zgrlk var sultanmz. zgrlk var... Haydi yolun ak olsun. Krmz sakally hi aklndan karma! Unutmam. Haydi u! Ulukepez utu, doru hdhdler lkesine, yuvalarna gitti. Btn hdhdler bir araya gelmiler onu bekliyorlard. Mustuyu alnca binlerce kanat sevinle havalanp sakrdadlar, hemen filler sultannn onlara armaan ettii ormana utular, ormann eski kularn yerlerinden atp yuvalarna yerletiler. Baz kular hd-hdlere kar koyacak oldu, tekiler onlara hemen filleri gsterdiler. Filleri gren kularn bu alametlerden dleri koptu, hemen orman brakp katlar. Hdhdler sessiz szltsz ormandaki yuvalara rahata yerletiler. Oysa eskiden teki kularn korkusundan bu ormana yaklaamyorlard bile. Eski bulunduklar kra allklardan kamyorlard, kovduklar kularn biriktirdikleri yiyeceklere de kondular. Hdhdler ba bundan sonra karnca lkelerine utu. Yollar boyunca dalara doru ekilen kapkara, kp, 41 ; ,,,,'H,krmz, sapsar karnca katarlar grd. Ynn karnca lkelerinden evirip filler sultannn saraynn kurulaca yere vard. Karncalar temelden bir kar kadar ykseltmilerdi sra duvar, orada onlarn gcne hayran kald. Bu karmca ulusunda bu g, bu aba, bu alkanlk varken bunlardan korkulurdu. Filler sultannn hakk vard, bu karncalar bir gn ne yapp, ney-leyip fillerin tutsaklndan kurtulacaklard. Smrden... diyecekti. Biliyordu ki artk smr szcn dnemezdi bile... Ulukepez ok yal bir kutu. Alacal kanatlarnn, tupturuncu kepezinin tyleri seyrelmiti. Gzleri de klmt ya, ferini yitirmemiti. Hdhdler ba olduundan beri yumurtadan ktndan bu yana ii gc dnmek olmutu. Gkler boyunca hdhd soyunu korumak iin durmadan dnm, imdi de yeryznn tekmil yaratklarn tutsak klmak isteyen fillere yanamt. Fillerin ayd bu a. Yeryzn basklar altna alacaklar, tekmil yeryzn, karnca, ku, aa, brt bcek, iek, insan smreceklerdi. Bunun iin de nce beyinleri, duygular, topra, suyu, bedenleri yoz-latracaklard. Filler sultan ok akll gidiyordu, iyi dnyordu. Ona yardm etmeliydi. nce karncalan on be, yirmi, krk, bin paraya blmeli, sonra da bu her bl tekine can dman etmeliydi. Blnm karncalar, hi bir zaman bir g olamazlar, sonuna kadar da tutsak kalrlard. Sonra karncalar lkesine utu hdhdler ba ulukepez. Kentin ortasna inip karncalarn ileri gelenlerini bana toplad: Bakn, dedi, arkadalar, size elimden gelen yardm yapyorum. Eer ben olmasaydm, sizleri srtma bindirip filler sultanna, o yce kiiye, o dnyann en gl yaratna, var edene, yok edene gtrmeseydim, 42 imdiye kadar yeryznde bir tek karmca kalr myd, karnca soyu yeryznden silinmez miydi? Ne olacak, koca bir karnca ulusunun cannn balanmas karlnda bir saray yapyorsunuz, birazck da yiyecek tayorsunuz fillerin ambarlarna. Bu da i mi, cannz balad ya var eden, yok eden filler sultan... ok kr filler sultanna... Hep bir azdan: ok kr filler sultanna, dediler. Var eden ki, kahreden ki odur. Odur, dediler gene hep bir azdan karncalar. lerinde sarca karncalarn ileri gelenlerinden de vard. Baklar kurnaz, cin fikirli ve havnd. Hdhd-lerin ba hi bir karncaya belli etmeden onlara bir iaret akt. Sanca karncalar her eyi anladlar, sevinlerinden etekleri zil ald. Karncalar: Syle, dediler, syle sultana ki, bir yl iinde saray bitirilecektir. Canmz balad iin onun saray btn yeryzndeki en byk saray, en

grkemli saray olacaktr. Onun saray doan gne, doan aya, siz domayn nk yeryzne ben dodum, diyecektir. Kanncalar yklan lkelerini onarmlar, yarallarnn yaralarn sarmlar, neredeyse dzenleri eski haline gelmiti. Eski mutluluklan balad balayacakt. Kanncalar konuurlarken hdhd kuu hep onlann arasnda krmz sakally anyordu. Yeni bir kla girip kanncalann arasnda alana gelebilirdi. Kuun ahin gzleri karncalan aratrd aratrd, krmz sakala benzer bir kimseyi gremedi ortalkta. Birden onu sormal, kanncalan artp onun stne bir sz almal myd? Birden, tepeden inme konutu: Krmz sakall nerede, aranzda onu gremiyorum, diye glmseyerek, yumuack sordu. 43 Karncalar ilk nce telalandlar, sonra da dondular kaldlar, ulukepeze bir karlk veremediler. Nerede krmz sakall? diye steledi hdhdler ba. Ben onu srtmda tayp lke lke dolatrm-tm oysaki. Kan daha kanatlarmda, teleklerimin ucunda kurumu kalm. Benim bulunduum toplantya neden gelmez? Ben ki filler sultannn ba danmanym. lkelerinizin yerle bir olmasn, kannca soyunun yeryznden silinmesini ben nledim ben, ben, ben... Ben olmasam sesinizi ulu filler sultanna siz nasl ulatrrdnz? Ulukepez bylece bard ard, ortal biribirine katt ya, karncalarn azndan da krmz sakall stne bir ift sz bile alamad. Baya merak etmiti, ne olmutu acaba bu krmz sakallya? ld m acaba krmz sakall? Kanadmdan yere atladnda lmediini biliyorum. Nerede o? Gene kimse ona karlk vermedi. Hep susuyorlard sz krmz sakallya gelince. Ulukepez fkeli: Saraydan sonra, maaralar, aa kovuklarn balla dolduracaksnz. Sultan bal ok sever. u bizim ormana da dnyadaki btn ekirgeleri tayacaksnz. ri meyveler bulacaksnz, bal damlayan, hi bir yerini zedelemeden saraya kadar tayacaksnz tonlarca... Size iyilik yaramaz. Btn bu dediklerimi tez bir sre iinde yapmazsanz siz bilirsiniz. Sanki bu dnyann kannca ulusuna ok bir gereklii vard! Olmasanz da olur, dnyada o kadar yaratk ok ki, btn yaratklar da filler iin, o ulu, grkemli, erdemli yaratklar iin almaa can atyorlar, saraylar kurmak, dnyann btn yiyeceklerini onlara toplamak iin biribirleriyle yanyorlar, btn yaratklar. Dn sultanmza kartallar padiah geldi, nnde o kacaman uzun kanatlanyla yer44 , , y ur vana ki yer-yznde ne var ne yoksa sana getireyim. Kanatlannz uzun bizim, btn gklerce uar, gzlerimiz keskin bizim, en kk nesneyi grr, burnumuz en ince kokuyu alr, bu yzden dnyada ne var ne yok biliriz. Yz-binlerce vanz, emrinize hazmz. Filler sultan ne dedi, size syleyim sayn kanncalar, ne karlk verdi, ne dersiniz, syleyin ne karlk verdi kartallara? Dedi ki, benim kanncalanm saolsunlar, dnya kurulduundan bu yana onlar, kanncalar benim her iimi gryorlar. Ben kannca kullarmla etle kemik, yamurla toprak gibi oldum. Zaten bizim aslmz neslimiz kanncalardan gelir, ta bata bizim atalanmz kanncadr. Dnya kurulduundan bu yana ne kanncalar fillerden aynlr, ne de filler kanncalardan... Zinhaaar, kannca kardelerimize dokunmayasmz, eer ey kartallar, kannca kardelerimizden birisine dokunacak olursanz, ite o zaman ben size yapacam bilirim. Utuunuz gkleri yrtanm, konduunuz kayalan, dalan ykanm dz ova eylerim. Kartallar, amann sultanmz, kim dokunur senin kutsal kanncalanna. Elimizden gelirse kanatlanmzda tanz senin tekmil kanncalanm. tte bunu bylece bilesiniz, dedi sultanmz, dnya kurulduundan bu yana kanncalar bizim soyumuz, biz de kanncalann... Ben soyum olan kanncalardan tr bu dnyada kvanlym. Ben dzenimi deitiremem, anca bir, kanca bir kanncalar-la... Dnya kurulduundan beri bu byle ite. Kepezi kabarm hdhdler ba hmla sordu karncalara: Dnya kurulduundan beri siz fillerle birlik deil misiniz, fillere almaz msnz, onlarla birlik deil misiniz, syleyin bakalm, eeeey karncalar... Karncalar biribirlerine baktlar, gzleriyle kuun

45 aralannda uzun uzun fsldatlar: Ne diyor bu? Biz mi dnya kurulduundan bu yana fillerle birliiz? Filleri karncalar m dourdu? Dnya kurulduundan bu yana biz mi yapyoruz saraylarn fillerin? Biz mi veriyoruz yiyeceklerini? Biz mi doyuruyormuuz onlar? Kimbilir, belki... Belki biz dourduk filleri. Biz fillerin atasyz atas... Bir karnca, bir fil demektir. Karncalar kaynatlar, konutular grtler, az sonra da hep bir azdan bardlar: Kartallar kim oluyor, biz fillerle dnya kurulduundan bu yana beraberiz. Kartallar da neyimi ki... Onlar da nereden kt? Biz variken kartallara ne gerei olur fillerin? Biz variken... Bin yldr, on bin yldr fillerimizin yiyeceini biz tamyor muyuz? Saraylarn biz yapmyor muyuz? Her bir ilerini biz grmyor muyuz? Ulukepez sevinle kanat rpt: Her karnca bir fildir. Karncalar hep bir azdan bardlar: Her karnca bir fildir. Bunu yollardaki bellerdeki btn karncalar da duyup onlar da hep bir azdan yinelediler: Her karnca bir fildir, bir fildir, bir fildir. Ulukepez: 46 ye syleye belki siz de fil olursunuz, olmazsanz bile kendinizi sonunda fil olmu, hi olmazsa fil kadar olmu grrsnz. Her karnca bir fildir, her kannca bir fildir, bir fildir, bir fildir... Bu szleri yinelemek bir holarna gitti, bir holarna gitti ki... Az daha karncalar kendilerini fil sayacaklard. Yollardaki bellerdeki karncalar da yineliyorlard: Her kannca bir fildir, her kannca, her kannca bir fildir, fildir. Ulukepez bu cokudan faydalanmak istedi: Krmz sakall topal kannca hazretleri l m, diri mi, bu lkede mi, yoksa yitiklere mi kant? diye gene usulca sordu. Kanncalar hep bir azdan karlk verdiler: Her kannca bir fildir. Ben size topal kanncay soruyorum. Her kannca bir fildir. Sizin iin ok kt olacak topal kanncanm akbetini sylemezseniz. Her kannca bir fildir. Sizin topal kannca hakkndaki bu tutumunuzu filler sultanna syleyeceim. Her kannca bir fildir. Grrsnz siz, diye kanatlann fkeyle aklatt ulukepez, utu. Uarken de sanca kanncalara bir bak atmay unutmad. Vard, kentin dndaki nar aacna kondu, sanca kanncalan beklemeye balad. Gn kavuuyordu ki sanca karncalar yolda gzktler, ulukepez hemen onlara kar utu, yere indi kanncalan kanatlarna ald kalkt. Sizi kentten karken kimsecikler grmedi ya? 47 men anladk. Sultan sizi, sizin soyunuzu karncalar stne bilumum koruvucu atad. Bundan sonra siz tekmil dnya karnca! arnn koruyucusu olacaksnz. Huzuruna varnca sultana syleyeceksiniz ki, biz ta ezelden bu yana, fil sultanlarnca karncalar stne atanm koruyucularz. Bu devimizi sonuna kadar yerine getirmiizdir. Karncalar bu yeryznde bizden sorulur. Aslnda da bizler ilediimiz gnahlardan dolay, filler sultanmca karnca donuna sokulmu filleriz. Aslmz ceddimiz fildir bizim. Sanca karncalar hdhdn kanatlarnda hep bir azdan grlediler:

Aslmz ceddimiz fildir bizim. Sadkane alrsak filler sultan gene bizi fil edecektir. Karncalar yinelediler: Sadkane alrsak filler sultam bizi gene fil edecektir. Buna inandk iman ettik. Sarca karncalar yinelediler: Buna inandk iman eyledik. man eyledik! Hdhdler ba ulukepez birden onlarn cokulu szlerini kesti: Krmz sakallya ne oldu? diye sordu damdan dercesine. Karncalar bu soruyu hi beklemiyorlard, hk mk ettiler. Syleyin ne oldu? diye grledi ku, fkesinden tirtir titriyordu. Az daha kanatlarndaki karncalar deceklerdi zangrtdan. yi ki karncalar tylerin diplerine skskya sarlmlard. 48 gre. Biz krmz sakally hi tanmyoruz, dedi sa kanattaki iri karnca. Onu ne grdk, ne de biliyoruz. Biliyorsunuz, diye kanatlann delicesine sallad jcu, biliyorsunuz. Krmz sakally karncalar dnyasnda, buradan ine Maine kadar bilmeyen tanmayan yoktur. O dnyadaki tekmil demirci karmcalannn piridir. Onu herkes tanr. Ne grdk, ne de duyduk, ne de byle bir demirciyi biliriz. Belki baka bir lkedendir o. Olamaz, sizin lkenizdendir, diye bard ulukepez. yleyse, bizler ok gen kanncalanz, o biz domadan lmtr, dedi iri kannca. Daha dn sultanla konuan oydu, diye bard ulukepez. Daha dn benim kanadmn stnde, sizin bulunduunuz yerdeydi. Haaa, anladm, dedi iri, yal sarca kannca. Bildim, o bizden deil ki, o bir kzl kannca... O lkenin teki yanndan olur. Biz oralan bilemeyiz. O kadar karnca iinde krmz sakally biz ne bilelim? Sultandan buyruk karsa, biz milyarlarca sanca kanncayz u yeryznde, o krmz sakally arar buluruz. yi, dedi ulukepez, fkesini unutarak, iyi. Demek bulursunuz krmz sakally? lsn dirisini bulur sultanmza getiririz. Bizim aslmz neslimiz fildir. Biz sonradan byle kck sanca kannca olduk. Bizim aslmz fildir, diye yinelediler teki karncalar da. Biz sonradan... lsn ya da dirisini... Filler sultannn huzuruna geldiler bylece. Sultan ak bir da gibi kabarmt orada. Kn yzyllk bir 49 depreme tutulmu gibi toz duman iinde, yapraklar dallar krlarak dklyor, aa bir topraa kadar yatyor, sonra atrtlarla geri doruluyordu. Y Ulukepez uzun bir sre sultann tam gzlerinin ucunda utu, lk la tt ya, fil onu grmedi. Neden sonradr ki nar, kknden kopup ortal sarsarak gmbrtyle topraa devrildi, fil de o tatl kanma uykusunun mestliinden uyand, bann yresinde lk la dolanan kuu grd: Ooo, hdhd kardeim, ba danmanm, ho geldin, ho gelip saf alar getirdin, ne var ne yok, karnca kullarmdan ne haber? Ulukepez: Ben gelirken btn karnca lkeleri hep bir azdan baryorlard, dedi. Her karnca bir fildir, diye. Her karnca bir fildir, bir fildir... te bu iyi, diye sevinle kulaklarn aklatt fil. Doru, her karnca bir fildir. Bunu duyan ulukepezin kanadndaki karncalar hep bir azdan bardlar: Her karnca bir fildir. Her karnca bir fildir. Her karnca... Bir ses duydum, dedi sultan. Birileri bireyler sylyor. Haa, dedi ulukepez, sultanmzn gl yzn grnce, yznn avk gzlerimi kamatrnca az daha unutuyordum, karncalarn sarca soyundan ileri gelenlerini aldm getirdim, ite srtmdalar.

Ne sylyorlar? diye sordu sultan. Durmadan srtmda buraya kadar bardlar, gene de durmadan ayn szleri baryorlar, aslmz neslimiz fildir bizim, fildir, sultanmz gene bizi fil edecektir, eer ona sadkane alrsak... yi, gzel, her ey iyi gidiyor. ndir onlar srtndan 50 da gel yanma. Yerletir sarcalarm u aacn kabuuna da orada dinlensinler. Syle ki onlara, bu aac onlar iin devirdim, yapraklarnda, kabuklarnda gzelce dinlensinler, yorgunluklarn karsnlar diye. Ulukepez, sultann bu szlerini karncalara evirince karncalar sevinlerinden mestolup: Sultanmz ok yaa! diye bardlar. Aslmz neslimiz fildir, fildir bizim. Bizler karnca donuna girmi filleriz. Ne diyorlar? Bizler karnca donuna girmi filleriz, diyorlar. Ne gzel sylyorlar, deil mi? ok gzel sylyorlar, sultanmz. Ben de karnca dili renmeliyim, deil mi ulukepez kardeim? Mnasiptir, ahm. Mademki dnya kurulduundan bu yana karncalarn padiahym... Padiahsn sultanmz. ok ge kalmz tebamzn dilini renmekte, ok ge, ok ge... oook ge, diye iini ekti ulukepez. Gel imdi seninle konualm arkada, dedi sultan. Seninle ok konuacaklarm var. Ama gizli... Filce konualm sultanmz, dedi hdhd. En gizlisi bu. Karncalar daha fil dilini renemediler. nce ben grdklerimi bildiklerimi bir anlataym sultanmza, sonra o gizli ileri konuuruz. Hdhdler ba ulukepez grdklerini, bildiklerini, krmz karnca stne duyduklarn, karncalarn tutumlarn sultana bir bir anlattktan sonra, ite bu kadar sultanmz, benim diyeceim, dedi sustu. Sultan onu kutladktan sonra: imdi dinle beni ulukepez kardeim, dedi. Zin51 haaar, ilk iimiz karncalara niceyi retmen wo*,.. Karncalarn kendi dilleri yoktur, varsa da yetersizdir, anladn m? Varsa da be szcktr. be szckle de bu dnyada yaanmaz. Dnyada bir tek dil vardr o da fil dilidir. Fil dilidir, diye yineledi ulukepez, grkemli kepezini kabartarak. Bundan sonra siz de ku dili konumayacaksnz. Hdhd ulusuna da ku dilini yasak ettim. Her kim ki ku dili konuur, o kuun iki kanad da kknden dili ile birlikte kopanlacaktr. Hi bir ku, ku dili konumayacak bundan sonra, fil dili konuacaktr. Evet sultanm, imdi bize baladn ormana uuyorum, hdhd kullanna syleyeceim ki hemen filce renmeye balasnlar. Haydi, abuk git de gel. Hdhdler ba ormana vard ki ne grsn, ormanda btn kular, sereler bile filceye oktan balamlar, vcr vcr konuup duruyorlar. Duyduk, filler sultannn buyruunu duyduk. Ku dili de dil miydi sanki... Kaba, kt, hi bir ie yaramaz bir dildi zaten ku dili. Btn dnya fil dilini konuurken, biz bu kt ku dilini konumakta direttik durduk. Birka ayda, kannealardan da, teki yaratklardan da, insanlardan da nce filce reneceiz. Yz altm tane filce retmeni bulduk, sabahlardan akamlara, akamlardan sabahlara kadar filce reniyoruz. Yaasn hdhdler! diye bard hdhdler ba. Filler sultan sizden kvan duyacak. Bizim aslmz zaten fil, dediler hdhdler. Filce renmek bizim iin hi zor olmayacak. Btn dnya filce konuurken uygarlkta yaya kalmak bize yaramaz. Tekmil filler filce bildiklerinden aya kadar utular. Oysaki biz, bu ormandan denize kadar bile uamyoruz, salt filce bilmediimizden.

Filce renip aya uacaz, varp ayn dallarna konacaz, filler gibi. Filler gibi, diye inledi orman. Karncalar da filce renip aya gidip ay padiahna saray yapacaklar orada, ay sultannn ambarlarn da balla dolduracaklar... Kanncalar da, diye inledi orman. Gnee uacaz. Gnee, diye inledi orman. Kanncalar da... Karncalar da, diye nlad orman. Hdhdler ba sustu, sonra yine sevinle konutu: Sizin bu dirayetinize, anlaynza karlk olarak filler sultan hepimize ambar dolusu ekirge daha verecek, karncalarn byk bir bln ekirge toplamaa ayrd sultanmz, salt sizin iin. Yaasn sultan babamz, velinimetimiz! diye yankland orman. Size bir nerim var. nerin bamz stne... imdi hep birden kalkacak, filce retmenlerinizi de yannza alp doru karncalar lkesine uacak, karncalarla birlikte karmcacay da, kuay da hemen unutacak filceyi birlikte reneceksiniz. Allah Allah, sesleriyle bir indi bir kalkt orman. Tekmil hdhdler havalandlar, gkyz birden turuncu baa, ala kanada kesti. Kanat akrtsyla gkyz salland. Ve kanncalar lkesine doru hdhdler utular. Kt karnca dilini, ku dilini unutup, unutturup soylu fil dilini renmek, retmek sevinci iindeydiler. Ulukepez utkusuyla esrikleip, sevinten ba dnerek yelyepelek filler sultanna utu, vard olan biteni 52 53 bir bir ona anlatt, sultan da, o kocaman dalar Kaaar iri, ulu gvdesine bakmadan ayaa frlad, arka ayaklar stne dikilip hortumunu ge uzatt, kulaklarn at, aklata aklata gbek atmaa balad. Ulukepez: Varol sultanmz, diye onun bann yresinde uarak, onun bann yresine ktan bir turuncu izgi izerek dnmee balad. Varol, varol, sen ok varol sultanmz, varol varol... Uzun bir sre gbek attktan sonra sultan geri geldi tahtna oturdu. Mor bir prtkl kayadand taht onun. Bu yzden sultan tahtnda rahatsz oturuyordu. Byle bir dnya sultanna, byle bir taht olamaz, diye yrtnd ulukepez. Olamaz ki olamaz, diye hortumunu kvrd filler sultan. Hemen karncalara buyruk vereceim, yerin ortasna inip oradaki elmas madenini bulsunlar, en byk mavi elmastan sultanmza bir taht yontsunlar ki, sultanmzn taht bu dnyada gne gibi aksn. Her aknda da dnyaya mavi klar yasn. Dnya mavi mavi balksn. Hemen salla buyruunu karncalara, diye sabrszland sultan. Hemen hemen, hemen imdi. Ulukepez o anda uup karncalar lkesine vard. Hemen karncalarn ynetim kurulunu toplayp buyruunu verdi. Karncalar mzrdandlar, biz nasl dnyann ortasna iner de gneten de beter akan mavi elmas bulur da taht yontarz? diye. Hdhdler ba onlarn mzrtlarn duymad bile, dnd geldi. Soluk soluayd: Syledim, dedi. Saraydan nce taht yaplacak. Hi byle bir dnya imparatoru tahtsz olur mu? 54 Olmaz, dedi sultan. Bir de heykelimi yapsnlar karncalar, heykel benim yz mislim olacak. Ulukepez: Hemen gideyim mi kanncalara? diye sordu. Dur, dedi sultan, hepsi stste olmaz. Hele dnyann ortasn bulup mavi akan taht bir yontsunlar. Gzlerini korkutmak olmaz. Doru, dedi hdhdler ba.

Dil ii, nasld karncalar lkesinde? Grdm, dedi ulukepez. Grdm, tekmil karncalarla bizimkiler, yolda, belde, ite, yatakta, evde durmadan filce renip kendi dillerini yani yabanl dillerini unutuyorlard. Bu en iyisi, dedi sultan. Sen yaman bir danmansn, hdhd kardeim. Btn filleri de senin buyruuna veriyorum. Onlar ne yapyorlar imdi, fil kullarm? Ulu ormana ekilmiler, her biri kn bir aaca vermi, kanp duruyorlar. Karncalar da durmadan onlara yiyecek tayp nlerine yyorlar. Onlar da yalnz hortumlarn uzatyorlar, o kadar, habire kanp mestoluyor, kendilerinden geiyorlar. Onlarnki cennet yaam. Bir ben alyorum, dedi sultan. Canm kyor u karncalar byle kyamete kadar tutmak iin, bir de sen... Bari, yle yatp duracaklarna, gtlerini kayacaklarna, u dnyaya dalp da tekmil yarata filce retseler. Bari bu ie yarasalar. Bir de karncalar durmadan oyalayacak, dnmeyi onlarn elinden alacak birtakm oyuncaklar icat etseler. Karncalan klelie koullayacak... Filler aklldr, dnyann en akll yaratklar fillerdir. Hi bir karncaya gz atrmayacak, bir tek szck dndrmeyecek onlara oyuncaklar bulmalyz. Karncalar eer dnecek olurlarsa erinde gecin55 de bu zgrlk dzeninden kurtulmann bir yolunu bulurlar. Dnce iin bu dnyada her ey sonsuzdur. Karnca da olsa dnce bir gn bir yolunu bulup fili yener. Onun iin bizler kanncalarn en kk bir dncesine izin vermeyeceiz. zin vermemek iin de kafamz atlatp, btn filler ve hdhdler, sanca karncalar, yani tekmil biz smrcler, yok yok zgrlkler, onlar kyamete kadar dnmesinler diye yeni icatlar bulacaz. Bir de o krmz sakall topal isterim. Ya lsn ya dirisini. Kannca lkeleri yklrken benimle konuan o deil miydi? fkeli sesi, beni aalamas daha kulaklanmda... Oydu deil mi? Oydu. Demirci mi dediydin onun iin? Hazreti Davuddan bu yana onun btn soyu demirci. Bu kt, demircilerin hem elleri iler, hem kafalar dnr. u dnyada en tehlikelileri bylesi yaratklardr. Bir de bylesilerin dnceleri bulac mikrop gibi bir anda btn dnyaya yaylr. Krmz sakall topal kanncay bulacaz. lmse lsn sultanmza getireceiz. Sonra da lsn ka-nncalar lkesinin orta yerine asacaz. Bu ite bize teki karncalarn hor grdkleri sanca kanncalar yardm edecekler. Ancak hor grlenler, zayf olanlar, hrsllar, kann-calktan km olanlardr ki soylanna haynlk ederler. Bu sancalar nasl yaratklardr? diye sordu sultan. Bir grsen onlan sultanmz, dedi hdhdler ba, bir grsen, bir sar, bir san ki onlar, saydam gibi bir ey, kannca ama kanncaya hi benzemiyorlar. Bir de tembeller ki... Tembel olmalan daha iyi, dedi sultan. Daha ok 56 iimize yararlar. Bir para budaya, bir bcek parasna bize kul kle olurlar. Bulsalar bulsalar, krmz sakallnn izini sanca kanncalar bulurlar bize. Al getir onlan buraya. Sultanlar unutkan olurlar. Ulukepezin sancalan kendisine getirdiini sultan oktan unutup gitmiti. Gene utu, aacn kabuundaki sancalan ald getirdi. Sancalann ileri gelenleriyle, sultanla ulukepez gn gece oturup derin konutular, anlatlar, kyamete kadar karncalar altrmann, tutsak klmann yollann aradlar, buldular. Daha da bulacaklard. Bunun iin bir fil ordusunu, bir hdhd, bir sarca kanncalar ordusunu dnmeye ardlar. Her fil, her hdhd, her sanca kannca yirmi drt saatin yirmi drt saatinde de kanncalan dndrmemek iin bir umar bulmay dneceklerdi. En bataki sorun dil, dedi sultan. Bunu unutmayn. lknce dillerini unutup kanncalktan kacaklar, fil olmak iin can atacaklar. Durmadan fillere ykneceklerdir. Her kanncanm iinde bir fil padiah yatacak. Kanncalarn kellelerini kesmektense, dillerini kesmek daha dorudur. Anladnz m dediimi? Anladk sultanmz.

Haydi ie koyulun o zaman. nce krmz sakall... Nerde krmz sakall bulursanz bana getirin, ldrmeyin. Sonra da krmz sakall topal arayn, olur mu? Olur, dediler ulukepezle sanca karmcalann ileri gelenleri. Dillerini -unutturmay unutmayn. lk bu, dediler. Dillerini unutacaklardr tez gnde. Unuttular bile imdiden. Sanca karmcalann her birisi bir karnca birliine kolba olacak. Byle ferman kldm. Sancalar benim ka57 nncalar iindeki askerlerimdir. Hdhdler ba, var git bu fermanm da karncalar lkesine tebli et. Bu fermanm duymayan hi bir karnca kalmayacak. Herhangi bir sarca karncaya kar koymak bana kar koymak demektir. Bunu da syle karncalara. Fermann bastne sultanmz. Hdhdler ba sarca karncalar srtna bindirdi, karncalar lkesine doru yola ktlar. 58 e koyulmu karncalarn fillerin ar ykleri altnda ezildikleri ve fakat bu kt durumdan kurtulacak hi bir yol bulamadklardr. Fuller sultan hdhdler bana bard, onun sesinden dalar ovalar salland, sesi duyan karncalar da zangr zangr titrediler: Bir tek karnca brakmayacam, diyordu sultan. Bu yl iinde saraym bitmezse karncalarn soyunu kaldracam bu yeryznden... Soyunu, soyunu kaldracam. Aman sultanmz, diye onun bann yresinde uuyordu ulukepez. Aman sultanmz sen ne yapyorsun? Karncalar ok alyorlar, aman sultanmz. ok alyorlar da nerede saray? Bakyorum, bakyorum gremiyorum. Bak ite, sultanmz, bak nasl parlyor dan ba... Bir insan boyu ktlar duvar. Daha ok, daha abuk, diye grledi filler sultam. Karncalar kraliesinden ne haber? Karncalar kraliesi durmadan, habire karnca douruyor. Her gn milyarlarca karnca katlyor sarayn yapmna... Yeryz, gkyz, dalar talar, de59 nizler, sular, bataklklar, ormanlar hep karnca kaynayor. Karncaya kesti dnya... Bu iyi ya, demek ki bu kadar karnca da yetmiyor sarayn tez gnde bitmesine, yle mi? Saray bitecek, diye tt hdhdler ba. Bu yl iinde bitecek. Peki, ya tahtm? Dn syledi bana tuhaf klkl karnca, dedi ulu-kepez. Karncalar dnyay yedi yerden delmiler, yedi koldan yer yuvarlann ortasna doru ilerliyorlarm. Mavi elmas dana az kalmlar. Elmas dana az m kalmlar? diye hoplad filler sultan. Az kaldlar, dedi ulukepez. Az kalmlar mavi elmas dana, yeil, mor, pembe, turuncu elmas dana. Renk renk bir cmbte elmas dalan var dnyann ortasnda. Saylamayacak kadar ok, yksek, prlanta... Gne gibi, donmu gne her bir prlanta da, sultanm, donmu gn dnyann tam orta yerinde, gbeinde.../*" Sus barma, diye korkuyla, rkntyle, yavaa konutu filler sultam. Sus kardeim hdhd, suuusss! Gel yanma ki, kulan daya hortumuma ki, sana bir sz syleyim, gizli bir sz. Hdhdler ba kulan hortumuna dayad. Bak ulukepezim sana ok nemli bir sz syleyeceim, dinle beni, insanlarn bu elmas dalarndan haberleri var m? Benim bildiime gre bilmiyorlar, dedi ulukepez. Daha haberleri yok. Aman ha! dedi filler sultan. Aman ha onlar bilmesinler, grmesinler, duymasnlar! Bir duyarlarsa yandk ha! Yandk yandk. Yandk, diye onu onaylad ulukepez. Elmaslar iin patlatrlar dnyamz.

60 Syle karncalara, insanlar duymayacaklar, bilmeyecekler elmas dalarnn yerini. Bilmeyecekler sultanm. Elmaslar yalnz benim, ulukepez kardeim, yalnz benim. Yalnz ben filler sultannn. O elmaslar yalnz sen sultanmza yakr, hdhd-lerin ulu sultanna. Kartallar da duymayacak. Sylerim sultanm. Gn stne su fkrtan balinalar da... Duymayacaklar sultanm. Akbabalar bir tuhaf yaratklardr, boyunlar bkk, hznl... Onlar elmas istemezler. Atlar da unutma... Atlara yakr, dedi ulukepez. O gzel yaratklara... Yakr yakmaz... Onlarn da haberleri olmayacak elmas dalarndan. Olmayacak, diye boynunu bkt ulukepez. Kaplanlar bu dnyann ba belas, yabanl, yalm gzl, deli, onlar bir duyarlarsa elmas dalarn dileriyle kaza kaza varrlar dnyann ortasna... Varrlar sultanmz, onlar hi duymayacaklar. Ylanlar, ahinler, balklar, kertenkeleler, sivrisinekler, sereler, mamutlar da bilmeyecekler. Mamutlar yok sultanmz. Bizim atalarmz onlar. Yazk, ldler, dedi filler sultan. Grkemli atalarmz. Ne yazk. Austos bcei de bilmeyecek... Bilmesin o smsk, dedi ulukepez. Papaanlarda hi i yok, dedi sultan. Onlar ok kaba gt. 61 Boyal, dedi nudnuaer na. nc. Sevmem ykncleri, dedi sultan. ykncler batsn. Bu elmaslardan yaptrsak saray, dedi ulukepez. Sultanmza da yakr. Yakr, diye gld sultan. Ama ka ylda bitirirler elmas saray karncalar? ok uzun srer, dedi ulukepez. imdilik sra olsun, dedi sultan. Sra da elmas gibidir. Sultan Sleymanm saray bakrdand, dedi hd-hd. Hani o srailolu Sleyman var ya... Duydum, diye kubard sultan. Onu duydum. Belksm saray altndand. Ben onu grdm, dedi ulukepez. Bir dan doruundayd. Sleyman ona deil, sarayna tutuldu. Benim saraym altn, zmrt, yakut, elmas, prlanta, sradan olacak, dedi sultan. Belks ok gzeldi, esmer, yumak tenli, kocaman ela gzlyd. Uzun boyluydu. Belks o ksack boylu Sleymana tutuldu. Kvrck salyd Sleyman. Onlar byle konuurlarken bir yel esmee, yldzlar oradan oraya srklemee balad. Gkyznde yldzlar karmanorman bir oraya bir buraya alkanp duruyorlard. Mavinin stne savrularak yldzlar dklyorlard. Ormandan k fknyordu, yeil. Maviden yaldzl maviler savruluyordu dnyann bu ucundan teki ucuna. tede yumack serilmi toprak, dourgan, gzel, verimli, ince, serilmiti tavnda bir kadn gibi. Ulu bir nar geldi teye, yamaca, kayaln dibine kondu, dallar hrdad. Byk kentlerin elektrik klar yand snd, bir uultu doldurdu ortal. Canavar 62 ______~~ vuu.. jor yaz savrularak akt geldi sultanla ulukepezin nne kondu. Sultann gzleri kamat, bir sre gzleri hi bir eyi grmez oldu. Bir ulu rmak geldi yldzn stnden geti. Yldzn yeri geni bir imenlik oldu. Badem aalar byd imende, aalar tepeden trnaa iee durdu. iek yldza, mavi ge, mavi gk ak gvercine, krmz ylana durdu. Filler sultan hortumunu uzatt koklad.

Tahtm gibi bir taht bu dnya hi grmemi olacak, dedi. Az nce buraya gelen yldzdan da bir taht isterim. Karnca kullarn sultanmz... Syle karnca kullanma... Tahtm gren yaratk hasedinden, hayranlndan atlayp lecekV lrler, dedi ulukepez. Dnya nergis kokmaa balad. Ne gzel. Uzun hortumunu uzatt, dnyay koklad sultan. Bu kokudan da isterim ulukepez... Saray bahesiz olmaz. Olmaz, dedi yrekten glerek sultan. Sen btn yaratklardan iri, btn yaratklar stne sultansn, en grkemli sen olacaksn, senin sarayn, senin tahtn, senin arkadalann olacak... Yaasn kanncalar, diye bard sultan. Ben o kanncalanma ok bakacam, onlara yiyecek de vereceim. Onlar benim... Suuuuusssss, dedi ulukepez, ssssssuuuuus sultanm! Sultan sustu. O susar susmaz da ulukepez alamaa balad. Hem alyor, hem de : Ben ne yapacam, ben ne yapacam, ben, ben, ben, diye rpnyordu. Sus alama kardeim sussss! Ulukepez alamasn srdrd. 63 Yldzlar yad, yamur gibi, alarm. Sana da elmastan, yakuttan, prlantadan, yeimden bir yuva yaptrrm. Sus alama, suss! Konduum dallar ryecek sultanm. rsn, suuuuussss! tiim sular kuruyacak. Kuruyacak, suuussss! Yediim brt bcek lecek! lecek, suuuusssss! Toprak, deniz, tekmil sular, topraklar aya kesecek, ben ne yapacam? Aya kesecek, aya, diye filler sultan da alamaa balad. Aalar, ormanlar, ayrlar, sular, kayalar yryor denizin stne doru, bak sultanm. yi, brak yrsnler. Karanlk yryor denize sultanmz. Brak yrsn. Iklar akyor al al... Brak aksn... Bir at kiniyor sultanmz, denizin arkasnda. O at bizimdir. Bir ceren hoplad. O ceren bizimdir. Dnya karncaya kesti, yeryz gkyz karncaya kesti. Karncalar bizimdir. Birden bir uykudan uyanrcasma kendine geldi sultan, gzlerini outurdu. Ne oldu bize? diye sordu ulukepeze. Yldzlar savruldu stmze, cerenler, atlar, bulutlar, aalar, iekler savruldu sultanm. Elmaslar, 64 mz. yakutlar, klar savruldu sultanSyle karncalara hemen saraym, hemen isterim. Hemen tahtm, hemen isterim. Ben, ben, ben ne olacam? dedi ulukepez. Ben, ben de... Bana da... Saraymn saana yaparsn yuvan, dedi filler sultan. Syle onlara, senin iin de bin yllk yiyecek toplasn karncalar. Saol sultanm, diye ayana kapand ulukepez onun. imdi mavi elmastan tahtm da isterim. Batne sultanm. Mavi elmastan tahtn da yaplacak bu yl iinde. Yaplacak ama... Amas ne, syle! Ulukepez bu soruya karlk vermedi. O baka bir ey dnyordu. Dncesini sultana at: Beni de kondurur musun mavi elmas tahtna? Sultan epey bir dndkten sonra karlk verdi: Kondururum. Dnya rdnde senin mavi ktan elmas tahtn rmez deil mi? Ben konduumda... rmez. Dinle beni yleyse sultanm.

Dinliyorum seni, benim akll, gzel, grkemli, kepezi de kl hdhd kardeim. imdi sana syleyim ki... Ben u kanatlarla o kadar ok, o kadar ok u yeryznn stnde utum ki, gn doumundan gn batmna kadar, kuzeyden gneye, gneyden kuzeye kadar. Evet, dilinin altndakini syle. u bizim karncalar lkesinin karncalan var ya... Var, dedi sutan gerinerek. 65 bizim btn isteklerimizi yerine getiremez. Gleri yetmez, kralieler ne kadar ok doursalar da... Vah vah, vaaah, dedi filler sultan. yleyse ne yapalm? Daha birok kannca lkesi var bu dnyada. Deme! Sahi mi? Bir lke var ki ormanlktr boydan boya, usuz bucaksz. O lkenin karncalar iridir, grkemlidir. Orann karncalarnn kaslar ok gldr. ok iimize yarar. O lkeye kara karncalar lkesi derler. Hdhdler ba bundan sonra dnyada ne kadar kannca lkesi varsa hepsini bir bir filler sultanna syledi. O bir karnca lkesi syledike, filler sultan sevincinden uuyordu. Krmz karncalar, mavi, turuncu, yeil, mor, sar kanncalan, lkelerini birer birer syledike ulukepez sultana, sultan sevincinden uzun hortumunu direk gibi ta ge dikiyor, bulutlara kadar uzatyordu. yi iyi, derhal seferim var tekmil karncalar lkelerine... Dur sultanm, dur, diye sevinten bard ulukepez. Dur hele. Azck serinkanl ol. Nasl olaym serinkanl, diye gld sultan. Nasl serinkanl olunur, dnyann btn kannca lkelerini buyruum altna almak dururken... Dur sultanm. Azck azck dinginle ki sana birka szm var. Syle, diye sevindi sultan. Sen ne sylersen doru sylyorsun. Bir saray da, bir taht da sana yaptracam. Ben taht, ben saray istemem sultanm. stersen bana... Syle, sana ne yaptraym? 66 Jana bir yuva yaptr ki... Sana bir yuva yaptracam ki, ulu, grkemli bir nar aacnn stne... O yle afsunlu bir aa olacak ki, bir nar aac, insanlar onu ne kadar alarlarsa alasnlar, dibine ne kadar rm su verirlerse versinler, gene rmeyecek. Baltalan da bu aac kese-meyecek, yangnlar yakamayacak. Yakamayacak, diye kanat rpt sevinle ulukepez. imdi syle, bana olan szn ne? Beni iyi dinle sultan. Karnca lkelerine senin bu koca, lop lop gvdenle sefer yapmann hi bir gerei yok. Allah Allah, nasl buyruum altna alacam o kadar lkeyi yleyse? Hi olmazsa beni grmeliler, deil mi, buyruum altna girecek kanncalar... Hi bir gerei yok, dedi ulukepez. Ne yapacaksn syle bana, ey hdhd? Dinle beni sultanm, ben insanlarn arasnda ok kaldm. Onlardan ok hileler rendim ki, hile derim sana. Eeee? Efendime syleyim, ben imdi bizim kanncalar-dan on be, yirmi kadann srtma alp yola kacam. Tuhaf klkl karnca da olacak aralannda, bu ayaklar, byklan kuyruklar kopmu, kannlan deilmi kanncalar arasnda... Bu karncalan srtma alp uacam ilk karnca, lkesine, srtmdaki karnca harabelerini vanp karncalar lkesinin bakentine indireceim, bakentin btn kanncalarm alana toplayp bizim karncalarn durumlann gstereceim onlara. Sonra da onlara, anlatn bakalm filleri bu arkadalara diyeceim. Onlar lkelerinin fillerin ayaklar altnda nasl ezildiklerini, 67 i

yokolduklarm anlatacaklar... Ondan sonra, DaKenue-ki karncalara buyruumuza gemelerini syleyeceim. Ya gemezlerse? dedi sultan. Geerler, diye inanm karlk verdi ulukepez. Ya gemezlerse? diye steledi sultan. Gemezlerse, dedi hdhd, onlar buyruumuz altna gemezlerse, ben de orada gen bir fil bulurum. Buradan fil gtrmee gerek yok. O gen fili saldrtmm o kente...^ Yaa! dedi sultan. u sendeki akl insanlarda olsa, ne dnyay, ne kendilerini byle berbat ederlerdi. Saolasm sultanm, dedi ulukepez. Haydi yolun ak olsun. Dnyadaki btn karncalar bana bala. Greyim seni. Uzun srmez, btn yeryznn karncalan buy-ruundadr sultanm, senin u fil ulusunda bu grkem varken. imdi sen doru bizim karncalarn lkesine git, konutuklarmz bir bir onlara anlat.... Saray abuk istediimi de bir daha syle onlara. Yolun ak olsun. Var olasn sultanm. Ulukepez utu gitti karnca lkelerine, orada ne kadar kr topal, beli krlm, by kopmu, perian karnca varsa toplad srtna ald kara karncalar lkesine doru utu. Yollarda, ovalarda, ormanlarda srlerle filler gryor, onlara ulu sultann selamn sylyordu. Bir gn, gn kulua gelirken hdhdler ba, kara karncalar lkesine geldi. Kara karncalar kentin alanna toplayp, onlara srtndan alana indirdii perian karncalar gsterdi. Kara karncalar bu elden ayaktan yoksun, yar ezik karncalar grnce ok acndlar. Vah vah! dediler. Vah vaaah, kim byle yapm bunlar byle? Vah vaaaah! ulukepez durumdan faydaland: Anlatn bakalm, dedi perian karncalara. Perian karncalar lkelerinin, kentlerinin basld o kara. gn btn ayrntlaryla anlatmaa baladlar. Kentin, lkenin stne kara birer da gibi yklenmi, her bir adm atta binlerce karnca ldren, yuvalar ykp sndren, bir hm gibi yeryznde dolaan filleri sylediler. Onlar sylediler, kara karncalar aladlar, kara karncalar aladlar onlar sylediler. Sonunda hdhdler ba alann stnde uup, btn alan yedi kere dolandktan sonradr ki sze balad: erte grdnz bunlar, batan sona kadar da dinlediniz, fillerin kim olduunu bir iyice anladnz. Durdu, aada kaynaan karnca kalabalna biraz daha yaklamak iin kanatlarn kst. imdi dinleyin beni, filler sultan ordusunu ekmi sizii stnze .geliyordu. Sizin lkeniz de u perian karncalarn lkesi gibi olacakt. Ben, o ulu, o grkemli sultann nne getim, aman sultanm dur, dedim. O dedi, neden duraym, behey ulukepez kardeim? Ben dedim sultana, unun iin duracaksn ki, dnyada yaayan her karnca senin buyruundadr, ol sebepten sen buyruundaki karncalar neden ldresin? Doru, diye sevindi sultan, neden ldreyim buyruumdaki karnca kullarm? Ben dedim ona, yleyse ben kara karncalar lkesine gideyim, senin yce buyruunu kara karncalara bildireyim ki, onlar da senin bir dediinden dar kmasmlar. imdi dinleyin beni ve hem de duyduk duymadk demeyin, yce filler sultannn buyruunu bildiriyorum. Yukardan, btn kent duyacak bir biimde hdhdler ba gr bir sesle terek filler sultannn buyruklarn kara karncalara bildirdi. Birinci okuyuta kara karncalar bu buyruktan hi 69 bir ey anlamadlar. Ulukepez onlara yeniden okudu buyruu. Anladnz m? Gene hi bir ey anlamamlard karncalar. Hdhdler ba geni yreklilikle, sabrla bir daha, bir daha okudu buyruu, akama kadar dnd okudu, dnd okudu, karncalar gene hi bir ey anlamadlar buyruktan. Anladnz m sultan ne istiyor? Anlamadk. Anlamayacak ne var bunda, sultana yakuttan bir saray, pembe elmastan bir taht yapacak, ambarlarn da yiyecekle dolduracaksnz. Bunda anlamayacak ne var? Karncalar:

ok zor, dediler. ok zor. Bu buyruktan biz hi bir ey anlamyoruz. yi yleyse, dedi hdhd, yaknda yle bir anlayacaksnz ki... Anlayamayz, diye bardlar karncalar hep bir azdan. Biz fil dilini anlayamyoruz. Hdhdler ba yere indi, alana indirdii perian karncalar fkeyle srtna bindirdi, az ilerdeki ormana utu. Orada bir fil srs durmu, filler hortumlarn ge dikmiler, gkten buyrua benzer yaacak bir eyler bekliyorlard. Beni mi bekliyorsunuz? dedi hdhd. Seni, seni bekliyorduk, dedi filler. Buyruun bamz stne. Haydi hemen kara karncalar lkesine yryelim. O lkede ta stnde ta, gvde stnde ba kalmayacak. Filler karnca lkesine doru yola dp az bir srede kara kanncalar lkesine ulap savaa giritiler. Bu 70 dnya dnya olalberi byle bir hengameyi kanncalar grmemilerdi. Yerler sarslyor, yarlyor, gkler atr atr edip yere dklyordu. Karncalar lkesinin stnden kular bile umuyorlard. Vakt eriip, gn tamam olurken akama milyonlarca kannca fillerin koca ayaklar altnda ezildiler. Ezilmeyenlerse ulukepeze gelip aman dilediler: Sultann buyruunu mu, o ulu filler sultannn buyruunu mu diyorsun? Onu biz szck be szck anladk, dediler. Biz ta ezelden beridir filce biliriz. Aslnda bizim soyumuz fil, fillerin soyu da kanncadr. nandk, iman ettik, dediler. Ulukepez buna ok sevinip filler sultanna ilk utku haberini ulatrd: Bu kara kanncalar yle gl bir soy ki, her birisi yz kannca gcnde. Filler sultan da: Oh oh oh, diye gbeini hoplatt. yi iyi... Hemen teki lkelere de u ve buyruumu san, yeil, krmz kanncalara da ulatr. Atl karncalan da unutma. Dnyada bildiimiz, ya da bilmediimiz ne kadar .kannca lkesi varsa hepsini, hepsini buyruuma al! Dnyann btn filleri bu i iin senin buyruuna verilmi, tekmil fillere haber ulatmlmtr. Salcakla kal sultanm. Yolun ak, klcn keskin olsun. Ulukepez bu sefer de turuncu kanncalann lkesine utu. onlan da az bir srede sultann buyruuna ald. Sonra krmz, sonra yeil... Btn kannca lkelerini az bir srede sultann buyruuna balad. zellikle Asyada, Afrikada hi bilinmedik, duyulmadk kannca lkeleri, kannca soylan buldu ki ve bu kanncalann ylesine marifetleri vard ki, sultan bunlan duyduunda o iri gvdesine kanat takp sevincinden hdhdlerle birlikte uacakt nerdeyse... 71 cennet olur. Yalnz sizden ricam, teki, eski fillere uymayn, nolursunuz. Knz aalara srer, durmadan kamirken nolursunuz biribirinize dp kavga etmeyin. Herkes de, teki yaratklar da bunlarn haline, kavgalarna bakp mutlu filler lkesinde iler kt gidiyor sanyorlar. Oysaki, filler lkesi... Aaah, karncalar bir fil olsalar, o mark filler gibi hi kavga ederler mi? Filler cennetinde nasl gzel, nasl uslu yaarlar, aaah, karncalar bir fil olsalar, aaah... stelik de filler gibi yl on iki ay durmadan klarn aalara srp yan gelip yatarlar m, alacaklar onlar, alacaklar. Hele onlar birer fil olsunlar, hele hele... Fil gibi gl olunca, bu dnya byle mi olur? Karncalar fil kadar byk, gl olunca bu dnyay tepeden trnaa deitirip, dnyada ne kadar yaratk varsa, insan, at, deve, an, kurt, fil, karnca, tilki, akal, biltek-mil yaratklar, hepsini kul, tutsak ederler... Btn dnyadaki en kk yaratklar, solucanlar bile, kelebekler bile onlar adna alacaklar. Aaah, karncalar bir fil olsalar, byle, bu ahmak filler gibi fil mi olurlard, aaah! Hele u saray, u mavi elmas taht bitsin, hele tann-sul-tan bir sarayna girip tahtna kurulsun, hele bir yz bin bahelik iein znden karlm iksirini iip esrik-lesin, hele bir... te o zaman belki fil sultan coup karnca kullarn bu cokuyla fil eyleyebilirdi.

te btn bunlar karncalar durmadan dnerek abalarna aba katp alyorlar, yerin altn oyup elmas dalarndan kaya kopartp getiriyorlar, sra saray zerre stne zerre koyarak ykseltiyorlard. Bu aka evke, abaya dalar dayanmyordu. Gzn alabildiince dnya karncaya kesmiti. Dnyadaki yaratklar, kular, bcekler, teki hayvanlar am kalmlard, dnyaya tepeden trnaa svanm karncann okluuna. Ana kralieler habire karnca douruyorlard filler iin, neredeyse, az bir sre sonra dnyada karncadan kprdayacak yer kalmayacakt. Karncalar da saray tamamlamak, taht yontmak iin biribirleriyle yara girmilerdi. Koskocaman karnca dnyas soluk so-luayd. Tan yerleri d yacak, ortalk hrck karanlk, birden dan banda bir koskocaman top k patlad, ovalar, dalar, sular aydnland. Dan tepesinden ylesine bir k seli sakrdayarak aldayp geliyordu ki, bu k topran iine, ormann en kuytu yerine, aalarn kklerine, kabuklarna, kayalarn zlerine iliyordu. Bu kla birlikte btn dnya da aknlkla uyanmt. Yaratklar gzlerini dan tepesine dikmiler, lal ebkem kalmlard. Filler, hdhdler, kartallar, doanlar, aylaklar, hem de krmz kartallar, kurtlar, tilkiler, aslanlar, kaplanlar, atlar, gergedanlar, akallar, srmeli gzl cerenler, geyikler, karacalar, hem de ren geyikleri, develer, martlar, albatroslar, bilcmle kara ve deniz kular, insanlar ve hem de gen yal, bilgin ve de ocuk dalarn stnden salp gelen bu a dalmlard, bylesi bir k nereden, nasl fknp geliyordu! Srtlan yanar dner bcekler, kelebekler bu k selinin altnda sert kabuklan yanar dner, bir ustura krmzsnda, sarsnda, yeilinde, morunda, turuncusunda akan, keskin, bien, kanatlan, gvdeleriyle... Aalar, sular bu k iinde yuvarlanan, balkyan, avklanan. Ve birden k selinin stnde imek gibi, bir ustura gibi keskin bir mavi sel, yalazlayarak, akarak k selinin stne inen mavi, keskin izgiler, kesen... Kular gkyznde, hrck karanl delmi k selinin, mavi ustura imeinin stnde kanat kanada... Ve yerdeki yaratklar, yanyana, stste, kamam gzleriyle... Ve insanlar olan bitenden aptallam... Filler sultan uyand, gzlerini sildi, gkyzne bak75 I ti, gkyz tupturuncuydu hdhdlerden, gkyznn dou ynne gzleri iliti, oras da apald, krmz kartallardan, gkyznn batsna bakt, oras da som maviydi papaanlardan, som yeil, som al, som sar, som turuncu, som papaan moruydu. Gneyi kck kular tutmulard, bir renk cmbnde, gkyzn rtmlerdi. Yerdeki cerenlerin, geyiklerin, sln gibi atlarn, tek boynuzlu gergedanlarn stne k salyordu durmadan... Dnya, yeryz, gkyz ve bilcmle yaratklar ve biltekmil bitkiler, kaya, su, toprak imdiye kadar hi grlmemi bir n iindeydiler. Gkyznde, sularn, dalarn, ormanlarn stnde som bir mavi geni, yumak, bir bulut gibi sallanyordu, salan k selinin iinde. Keskin, ustura, bien izgilerle... Filler sultan hemen hdhdler ban ard: Ne o, bu hal ne hal byle, ulukepez? Ne oldu bu dnyaya kardeim, btn yaratk gkyzne, yeryzne dklm, u vurdum duymazlar bile bak aaya, ayaklanp gelmiler, bu ne hal, bir olaanstlk m var? Hdhdler bann az kulaklarndayd. Var, dedi, sultanmz, hem de yle bir olaanstlk var ki, dnyamz byle bir olaanstl daha nce grm deil... Bak oraya. Nereye bakaym? Oraya, oraya, ulu dan tam doruuna... Baktm, gzlerim kamayor. Mavi a bak, som mavi. Filler sultan bakt ve grd. Az daha grd gzellik karsnda sevincinden yrei duruyordu. Som mavi bir kuak sarmt drt bir yandan yalp yalp eden sra saray. abuk, karncalar getir bana! 76 Hemen o anda ulukepez baka on yedi hdhdle birlikte uup karncalar kentine geldi, alana kondular: abuk olun, sultanmz sizi istiyor. Karncalarn ileri

gelenleri ve hem de yorgun kira-lie, bu yl milyonlarca karnca dourmaktan bir hal olmutu, zaten giyinmiler kuanmlar onu bekliyorlard. Hdhdlerin kanadna dolutular, filler sultannn yanna geldiler: Ho geldiniz arkadalarm, diye ayaa kalkarak karlad onlar sultan. Sizler benim yapc, yaratc kardelerimsiniz. Sarayn al trenine hepinizi, biltekmil karnca kullarm bekliyorum. Sizi imdi hdhdler srtlarndan indirmeden oraya gtrsnler. tekilere de buyruk kartacam, tekmil emei gemi karncalar trene katlacaklar. Tuhaf klkl karnca: Btn karncalar sarayn, tahtn yresindeler. Bizler kentlerde kalm, sultanmzn buyruunu bekliyorduk. Saray, hem de mavi taht yapan karncalar dn geceden beri durmular orada gzlerini bir trl yaptklar saraydan, yonttuklan tahttan alamyorlar, orada sarayn, tahtn gzelliine arplp kalmlar. Peki yleyse, dedi filler sultan. Sevincinden ka-natlanmt sanki, o iri gvdesi ty gibiydi. Btn fillerini toplayp dadaki sarayna doru yolland. stnde, bir bulut gibi kanat kanada hdhdleriyle. Btn karncalar, hdhdler, teki kular, bcekler, hem de trtllar, biltekmil yaratklar gelmilerdi trene. Bir tek insanlar gzkmyordu ortalkta. Hdhdler ba, ulukepez: Amann ha, aman ha insanlara haber vermeyelim bugnk treni. Ne yapp edelim de insanlar saray da, taht da, treni de bilmesinler. Ben insanlan ok iyi bilirim. Onlarda bir Sleyman vard, btn yaratn 77 dilini Dllir, SllUXUaz Ull JS.J...yu.L, unun gu.j.iiAj.xu.vij. uv kj^j insanlarla birlik olduk. Ben onlar bildim bileli nereye burunlarn sokmularsa berbat etmilerdir. ok vn-gen yaratklardr, bir yaparlarsa bin vnrler. Sonra-cma da kendilerini evrenin kilidi sanrlar. Hepsi de az ok delidirler. Sonra da o insanlar var ya, bizim gibi deildirler, onlar lmldrler. lml olduklarn bilip, lm karsnda delirmilerdir. Bu yzden doaya, kendi kendilerine, yldzlara, her eye kinle bakarlar. Sevgileri tkenmi. Sevmeyi unutmular, yaam scakln yitirmilerdir. imdi bu saray, bu taht grsnler ya ykar, bozar, yerle bir ederler, ya da durmadan biribir-lerine satarlar. Senin bu gzel sarayn, grkemli tahtn onlar iin salt bir sat arac olur... Onlar bir gzellie, bir yldza, gzel bir hdhd diisine, bir kuuya, bir cerene ileri scack sevgiyle dolarak bakmazlar, diye konutu. Filler sultan da korkudan, aknlktan gzleri darya uram: nsanlar dnyada saraymn yerini bile bilmesin-ler, tahtm duymasnlar. Byc hdhd gnder btn insanlarn gzlerini balasnlar, diye kesin buyruk verdi. Biliyorum, ben de biliyorum u insan yaratnn her bir eyi berbat ettiklerini. Tanr hi bir yarat onlara benzetmesin. Onlar gibi, tanr hi bir yarat lm karsnda delirtmesin. Biliyorum, onlarn ii doumlarndan lmlerine kadar kendilerinden, lmden, gereklerden kamak. Ve bu katan, korkudan dolay nlerine ne karsa yoketmek... Tren balad. Filler sultan sarayn nndeki be apartman yeri byklndeki kayaln dzne kt. nce hortumunu ge dikti, sonra da arka ayaklan stne dikilerek n ayaklarn ge at, mini mrl dualar okudu bir sre. Duas bitince hortumunu aadaki 78 ...,-, .,-, j^sa^an znkazmk doldurmu yaratklara uzatt, sonra gene ge dikti, gk kulardan kapanmt, en kk bir paras bile gzkmyordu. Filler sultannn stbeyaz bedeni bugn, bu k seli altnda her zamankinden daha da beyazd, yldrdyor-du. Konumasna balad: Sayn, sevgili, grkemli yaratklar, kardelerim, sizi bu sevinli gnme, mutluluuma kvanla ardm, ho geldiniz. Bilcmle yaratklar, gryorum ki, biltek-mil arma gelmiler, saolun, varolun... Bir tek insanlar eksik bu toplantda... Hi biriniz onlar buraya armam benden beklemezdiniz, deil mi? Btn yaratklar hep bir azdan bardlar: Beklemezdik. Bu korkun sesi duyan insanlar bunu iddetli bir gkgrlts sandlar.

Bu insanlar da bizim gibi, tm teki yaratklar gibi alakgnll olsalar, her birisi kendisini tanr sayma-sa, sonra da bu tanrlar korkularndan geberip canavar-lamasalar onlar da bu mutlu gne armamak iin hi bir sebep kalmazd. Kalmazd, diye hep bir azdan bardlar teki yaratklar. nsanlar bunu da gkgrlts sanp aldrmadlar. nsanlar ok yozlatlar, dnyadan, yaratklardan koptular. lm korkusu bitirdi onlar. Balarn bu korkudan dolay tatan taa vuruyorlar. Vurduka da tozutuyorlar. nsanlar bir gn kannca olduklar gn, karncalar gibi alakgnll olduklar gn, biribirlerini yemedikleri gn kendilerini kurtaracaklar... Kurtaracaklar, diye bard tekmil yaratklar hep bir azdan. nsanlar bu gmbrty de duyup gene gkgrlts sandlar. Evet sayn kardelerim, diye gene balad filler 79 tu* oo oo satla hi bir ie yaramadan eskir, krlr, yklr gider. imdi biz kardeler, brakalm da insanlar, onlar kendi belalarn kendilerinden bulmular. Biiiz karncalar, soylu grkemli karncalar, dnyann en soylu, gl yaratklar ve hem de en byk yaratclar, imtiyazsz snfsz kaynam bir kitleyiz... Biiiz kanncalar, filler, kardelik, zgrlk, eitlik, bar zre yayoruz. Birimiz; hepimiz, hepimiz birimiz iiniz. zgrlk her eyin badr. Bakn insanlara, onlar zgrle, eitlie biz karncalar kadar nem vermedikleri iin, ve hem de bar hi istemedikleri iin bu hale dtler. te imdiki, u andaki zgrlk, bizim zgrlk dzenimiz, kyamete kadar srecektir. Bizde hi bir ayr gayr yoktur. Bunu, burada toplanm btn yaratk kardelerimize, krkayaklara, solucanlara, sivrisineklere bile sylyorum, btn evren benim bu szlerime tank olsun ki, her kannca bir fildir. Her fil de bir karncadr. Bakn kardelerim, her kannca bir fil olmasayd, u saray nasl yaplrd? Bu saraya bakan her yaratk anlar ki her karnca bir fildir. Her kannca bir fil olmasayd u yer yuvarlann ortasndaki bu byl ta nasl karlr da byle bir taht yaplabilirdi? Demek ki her kannca bir fildir. Size, sayn yaratklar, bir gizimizi syleyeceim. Kulak verin de beni iyi dinleyin. Filler sultann dinleyen kalabalk soluunu tuttu. Ortada an usa kanadnn sesi duyulurdu. Filler sultannn byk gizini herkes merak etmiti. Eskiden... Burada gene sustu sultan, kck gzlerini kalabaln stnde dolatrd. Gkyzndeki kanat kanada olan kular da kanatlann kprdatmadlar. Eskiden... diye yine balad sultan. Eskiden bizler de, yani filler de birer kck kanncaydk. Sonra 82 alarak, sonsuz bir aba harcayarak fil olduk. Onun iin sayn kannca atalarmz, size atalanmz diye sesleniyorum imdi, bu andan sonra. nk sizler fillerin soylu atalar olan kanncalarsmz. te bizler, bu soylu kannca rkndan gelerek fil olduk. Her rkn stnde karnca rk. O rk, o kannca rk ne mutludur ki, az bir abayla soylan fil olabilir! Tann karnca rkm korusun. yi bakn u dnyaya, ne kadar ok karnca var, ne kadar, ne kadar ok. Bu dnyada kannca soyundan daha ok, daha abuk reyen hi bir soy yoktur, olamaz. Her karnca da sonunda bir fil olacana gre en gl soy kimdir? Soruyorum size, karlk verin. Bu evrende en gl soy kimdir? Sustu, bekledi, hortumunu kalabaln stne uzatt, gezdirdi. Birden yeryz gkyz sarslrcasma yerdeki ve hem de gkteki kalabalktan bir gmbrt koptu. Filler sultan bu korkun, top patlar gibi kan gmbrtden hi bir ey anlamad. Yetmi bin yaratk yetmi bin dilden karlk veriyordu sultana. Sultan: Kimdiiiir? diye daha heybetli, kabarm gene sordu. Kalabalk gene gmbrdedi. Sultan: Karncalar! diye bard. Kalabalk bu sefer fil dilince, hep bir azdan:

Karncalar, diye gmbrdediler. Evet, karncalar, yaaa, kanncalar, diye dinginle-di filler sultan. Evet, her kim cann diine takarak alrsa, sfrdan balayarak alr da evrenimize byle, bu saray gibi bir ant dikerse, u byl mavi taht gibi bir taht yaratrsa, ite o her zaman, her istedii zaman bir fil olabilir. 83 09 00 N P a UY.. 5U KinillZl SfclK.fcli.Ul suyu I-USaucu gcmm: uiiuoh baka da bu zgrlk dman krmz sakalllardan ok varm bu dnyada. Bunlar zgrlk, din, eitlik dman karmcalarm. Bunlar kannca, bunlar fil dmanymlar. Bunlar u yeryzndeki tekmil yarata d-manmlar. Bunlar stne ok ok bilgi aldm. Bunlar kaplara apka da asarlarm. Bunlar rz dman imiler. Bunlar rk, soy, kan, gelenek grenek, tarih tanmazlar-m. yi dinleyin beni, bu krmz sakal karncalarn soyu insandan gelirmi. Uzun sze ne gerek, onlarn hepsini ldrmek iin, onlarn insan soyundan gelmeleri yetmez mi? Bu insandan gelen krmz sakallar, hi bir ey yapmazlarsa bile, bir muzurluk-, sokarlar yaratklarn arasna, karncalarn arasna, btn yaratklara, karncalara, fillere biribirlerini krdrrlar. nsan muzur-luunu evrenimize yayarlar. Onlar ortadan kalkarsa dnyamz durulur. O krmz sakallar ortadan kalknca da kurtla kuzu yaylr. O krmz sakallar ortadan kalknca hi bir yaratk teki yarat yemez. te ben imdi, nce karncalardan, sonra teki yaratklardan, kulardan, arlardan tekmil krmz sakalllarn dirilerini, ya da llerini isterim. Herkes bir krmz sakally, ya lsn ya dirisini getirecek u alana atacak... O demirci krmz sakally, o beni aalayan, o beni aala-yaraktan tekmil yarat aalayan karncay bulup getirene de saraymda bir oda vereceim. lnceye kadar bu odada yaayacak o yaratk ve iek z balyla beslenecek... oluk ocuu ve de kyamete kadar btn onun soyundan gelenler iek z balyla beslenecekler... Sultan szn bitirir bitirmez tekmil yaratklar, karncalar, kular dnyaya dalp krmz sakall avna giritiler. Az bir srede filler sultannn gsterdii alan krmz sakalllarn lleri dirileriyle doldu. 86 b"yurdu: hepsi de ezip toz edin... sakalllann krmz sakalla-bir varm bir

-s; ilerim,* tarHay" M tuhaf seslene tmee 87 te bu gzel, dedi filler sultan. iek z, ba, bcek ls dolu ambarn kaplarn an, diye buyruk bard sonra da. Atalarmz karncalar bugn doyasya karnlarn doyursunlar. ambar onlar iin az bile. Karncalar birden oktandr a olduklarn anmsadlar, ambarlara kotular. Toplayc karncalar ne kadar da ok iek z, bal, buday z, bcek ls toplamlard! Karncalar ambarlara dalp gn gece yediler bir iyice doydular. Uzun bir sreden beri blyesine bol yiyecek yememilerdi. Sultana minnettar kalp: Bu dnyada bu sultan kadar hayr sever, karnca sever bir sultan, bir tanr yok, dediler. stelik de kuak tesi karnca bu tanrnn, dediler. Allah

belasn versin o krmz sakall topal demircinin, dediler. Bakn karncalardan da ne iri, dnya kadar byk ne sultanlar, ne sultan-tanrlar kyor, dediler, ndler. Btn lkelerdeki kanncalar yarattklar bu saraydan, tahttan, tanr-sultann onlara syledikleri szlerden, bir gn nasl olsa fil olacaklar umudunun verdii sevinten esriklemiler, kendilerine gelemiyorlard. Karncalarn bu esrik durumlar tam ay srd. Tam ay kanncalar sevinlerinden topraa basmadlar. 88 Kanncalann, filler sultanna saray yapp taht ilerken kendilerini unutup klk yiyecek biriktirememeleri, a yoksul kalmalardr. Yorgun kanncalar kvan iinde lkelerine dndler. Sevinten dolup tayorlard. Nasl sevinmesinler ki, dnyann en gzel, en byk sarayn onlar dnyann en hametli sultanna yapmlard. Ya mavi elmas taht, milyarlarca kannca bu elmas zerre zerre dnyann ortasndan tayarak yeryznde birletirmilerdi. Bu taht yalbrdadka tekmil yeryz mavi, tatl bir a batyordu. Koca bir sultana mutluluk, kvan balamlard. Sonra ne demiti sultan? Her kannca bir fildir. u koskocaman fillerin atalan da, benim atam da, benim zm de hep kanncadr. Bir tek kannca bir dnyaya bedeldir. Her karnca da alarak bir fil olabilir. Daha ok alrsa bir kannca, almas orannda bir fil de, be fil de olabilir. Biz filler kanncayken nasl fil olduk? Syleyin syleyin, u filler kanncayken nasl bu hale geldiler, nasl gelecekler, sultanlarna saray, taht yaparaktan, sultanlanna yeryznn btn bal zlerini, iek zlerini, ekirdek zlerini toplayaraktan geldiler. Byle giderse/sultanlarna ballklan byle s89 rerse, karncalar fil deil, daha stn yaratklar olabilirler... demiti. Karncalar daha imdiden kendilerini fil sanyorlard. Fil sayp birer fil heybetinde iinerek dolayorlard lkelerini, kentlerini. Artk her karncada bir fil afuru tafuru bir fil kuruntusu vard. Hele sanca karncalar kendilerini bir iyice fil sayyorlard. Biz fillerin z atasyz, diyorlard da hi baka bir ey demiyorlard. Byklarn hortum gibi uzatyorlar, hdhdlerin srtna binip sultana karncalar lkesinde olup bitenleri ulatryorlard. Sultan da gelen haberlerden sonsuz kvan duyuyordu. Her karnca u anda kendisini bir fil sanyor. Ne iyi, sansnlar. Benim istediim de buydu. Ka-rncalklarm unutsunlar da ne sayarlarsa saysnlar. Karncalar fil gibi yrmee baladlar. Bu daha gzel. Benim istediim de buydu. Fil gibi konumaa urayorlar. Bu en gzeli... Yardm edin, elinizden gelen her yardm yapn, o anlalmaz karnca dilini unutup fil-ceyi rensinler. Daha; daha ok yardm edin. Bundan baka haberler de gelmee balad karnca lkelerinden, kentlerinden. Bu gelen yeni haberler enikonu midesini bulandryordu sultann. Karncalar fillikte ok ileri gidiyorlard. Bu byle srp gidecek olursa, ettikleri hayr rkttkleri kurbaaya demeyecekti. Sultanmz, karncalar tpk filler gibi de yemek yemee baladlar. Filler sultan ok telaland: Doru mu? Nasl olur, karncalar filler gibi nasl yerler? Nerden kardlar bunu? Biz fil deil miyiz, diyorlar, ellerine ne geerse har huur yiyorlar. 90 Bu olamaz, diye bard filler sultan. Sesinden dalar ovalar, ormanlar inledi. Bunu duyan karncalar, bir gn bir de sultanmz gibi baracak, dalan, denizleri, ormanlar, ovalan inleteceiz, biz fil deil iniyiz, dediler. Sultan, barmasn bylterek srdryordu: te buna izin veremem. Kanncalar fil gibi yiyemezler, atlar lrler. Aman ha, hemen nne gein bunun. Hdhdler ba hemen, hemen imdi karnca lkelerine u, karnca kullarma syle, onlara fil gibi yemeyi yasak ettim. Sonra onlar da filler gibi yerlerse, yiye yiye

atlar lrler. O zaman ite, ben bu dnyada kannca kullarm ve hem de atalanm olmadan nasl ya-anm? Kanncalar fildir, amenna fildir ya, filler kadar, filler gibi yememek kouluyla... Amann ha, hdhdler ba, en byk tehlikeyle kar karyayz. Syle kannca kullarma, eer kanncalar filler gibi yiyecek olurlarsa, bu dnyadaki tekmil yiyecekler bir anda biter. Dnyada yiyecek diye hi bir ey kalmaz. Eer kanncalar filler gibi, filler kadar yiyecek olurlarsa dnyada bir anda yle bir ktlk olur ki gkteki ku yerdeki srngen, cmle yaratklar alarndan lrler. Kanncalar gn, ok deil gn filler gibi, filler kadar yesinler bu dnyada aza atlacak bir damla yiyecek bile kalmaz, btn yaratklar alktan kmlp dnyann sonu gelir. Bu szlerimi olduu gibi kannca kullanma ilet, onlarn fil gibi yemelerini kesinlikle yasakladm. Bu buyruum kesindir, kim dinlemezse buyruumu, fillerin ayaklan altnda o kii ezilecektir. Ulukepez hemen kannca lkelerine utu, sultann buyruunu btn kentlere ayn ayn borazanla bildirdi. Karncalar bu buyrua ses karmadlar ya, bu ne biim fillik, diye dnmekten de kendilerini alamad91 lar. Mademki filler Dizaen lkuu, yeriz ve hem de yemeliyiz, dediler. Ne dediler bu buyruuma? diye sordu filler sultan ulukepeze. Hi bir sze varmadlar, diye karlk verdi hdhdler ba. Salt homurdandlar. Ben buraya doru karnca kentlerinin stnden uarken aada kentlerden durmadan homurtular geldiini duydum. Karnca kentleri homurtudan uul uul uulduyordu. Sultan gld: Homurdanmasmlar da ne yapsnlar. Daha hi bir yiyecekleri olmadnn farkna varm deiller. Bu yl fil gibi deil de, karnca kadar bile yemek yiyemiyeceklerinin farknda deiller. Kendilerine hi yiyecek toplayamadklarnn farknda deiller. Bir de fil gibi yemee kalkyorlar ahmaklar. Farkna varncadr ki ambarlar bombo, sen o zaman seyreyle gmbrty karnca lkelerinde... imdilik brak da homurdansnlar. Bir sre sonra hdhdler, sanca karncalar bir tuhaf bir haberle gene geldiler karnca lkelerinden: Karncalar biz fil deil miyiz, diye baryorlar, biz de filler gibi bal z, iek z, ekirdek z yiyeceiz, diyorlar, dediler. Bu karncalar iyice iyice sunardlar, kendilerini birer gerek fil saymaa baladlar. Sultan byle dnrken, geni uzun kahkahalarla glmeden de edemiyordu. Kendi de karncalarn filliinde ok ileri gitmemi miydi? Karncalar da amma da hazrlarm fil olmaa! Vay anasn, can atyorlarm da fillie, kimsenin haberi olmuyormu! Karnca ksm kapal kutu. Ulukepeze, sarca karncalara: Bu buyruumu da tez ulatrn karnca kullarma, zinhaaar bal zne, iek zne, ekirdek zne azlarn srmesinler, zinhaaar! Kesinlikle yasakladm 92 bu yiyecekleri onlara. Bu yiyecekler bu kadar kk fillerin yiyecekleri deildir. Karncalar sz geen yiyecekleri eer yiyecek olurlarsa alanp lrler. Fillerin yaptklar her eyi yapsnlar da karnca kullarm, onlar gibi zinhaaaar yemesinler. Ya atlar lrler, ya alanrlar... Aman ha aman bu szlerimi de abuk ulatrn kullanma. Hdhdlerle onlann kanatlanndaki sanca karncalar utular, kannca lkelerine vardlar. Sultann buyruunu borazanlarla kannca vatandalara bir daha duyurdular. Ne oldu? diye sordu sultan. Ne dedi kannca kul-lanm? Bu szleri duyunca hep birden glmee baladlar. Biz filiz, biz filiz, diye de hep bir azdan, durup dinlenmeden, kesip ksmadan armaa baladlar... Biz buraya gelirken, arkamzdan daha sesleri geliyordu. Glsnler, dedi sultan. Biz filiz, diye durmadan glerek sylesinler. Dnyadaki on yllk bal z, iek, ekirdek zn toplayp benim ambarma ydklarn da unutmular... Hele glsnler, yaknda farkna varacaklardr ki... Birka gn sonra hdhdler ve sanca kanncalar yle bir haberle geldiler ki, filler sultannn aknlktan o yelken kulaklan havaya bir dikildi ki kolay kolay bir daha inmeyecek biimde.

Bu olamaz! te bu olamaz, diye filler sultan yerinde duramyor, deli gibi kendi yresinde dnerek hop-luyordu. Syle syle, bir daha syle, diye buyruk stne buyruk veriyordu hdhdler bana. Ulukepez de, turuncu kepezi, kanatlan, ayaklan biribirine kanarak anlatyordu: Vardm gittim lkelerine. Gittim ki ne greyim? 93 I Ji lkede, kentlerde hi kimse kalmam, nasta or Karncaya sordum, nerede kanncalar hey arkada, dedim, kanncalar bir iyice fil olup, ormana gittiler, dedi. Derken hemen oradan ormanlara utum. Vardm ki, ne greyim sultanm, btn karncalar klarn havaya dik^ misler, aalara, allara, plere, otlara dayamlar k-lann srp duruyorlar, tpk filler gibi. Utum orman-larca, gnlerce dnyay orman orman, allk allk dolatm, her yerde, her aacn dibinde, her alnn, her kuru pn altnda bir karnca yuma klann dayamlar sr ha sr ediyorlar. Her gittiim yerde soruyordum, bu ne hal arkadalar? Biz fil olduk, bir iyice fil gibi fil olduk diye yantlyorlard beni. Ooooh, fil olmak da ne iyi, ne homu, diye klann srerek mestoluyorlard. u anda sultamm, dnya kanncal, toptan, ii gc brakmlar, dnyann tekmil karncalan yediden yetmie, hasta sayr ormandalar, klarn dayamlar aalara, plere, allara srtp duruyorlar. Durmadan, fil olmak ne homu, ne homu, diye konuuyorlar, habire srtp duruyorlar. Yemeyi imeyi, almay, gezmeyi tozmay, uykuyu dnei, her eyi, dn-yalann unutmular klann aalara, bir anck bile ara vermeden srp duruyorlar. Tpk filler gibi hi bir i grmemee, ellerini lktan soua vurmamaa kararllar. Diyorlar ki, bundan sonra lsek bile, bizi kyk kyk kysalar bile, kmz aalardan ayramayz. Ooooh, fil olmak ne homu, ne homu! Saolsun sultan, o bizi fil eyledi de, filliimizi bize retti de yaamn ne olduunu grdk. Yoksa u dnyaya, aaca k srmeyi bilmeden, eek gelip bn gidecekmiiz. Biz lnceye kadar byle, ite tam byle fil olarak kalacaz ve kmz ite byle aalarda habire kanp duracaz. Ulukepez, gagas, ayaklan, kanatlan, kepezi biribi 94 o__**5, is.axmanorman olmu, daha neler neler anlatmyordu! Anlatt anlatt, sonra yoruldu, dinginledi, sultann gzlerinin nne, ceviz aacnn dalma kondu. Sultan: Ne oldu senin kna? diye sordu. Hdhdler bann k alm, knda bir tek ty kalmamt. Kanncalann yerden ge kadar haklan var, dedi ulukepez. Ben de fil olup kendime bir aa buldum, km durmadan aaca srp kadm. Kadka hoarlandm, hoarlandka kadm, ite byle kmda bir tek ty kalmad, apayaz oldu km byle, ayna gibi. teki btn hdhdler de, kular da bana ykndler, klann aalara dayadlar, kanmaa baladlar. imdi aalarn stbamda kular, altyanmda karncalar durmadan srtrp esrikleiyor, kendilerinden geiyorlar. Yasssaaaak! diye bir fil boyu havaya srayarak bard filler sultan. Ona yknen ormanlardaki kanncalar, hdhdler de, yaaassssaaaak, diye hep bir ajz-dan sevinle bardlar. Bu dnyann lmdr. Btn yaratklar buna bir alrlarsa, bu yaratklm, doann, evrenin lm olur, yaaasssssaaaaak! btn or-mandakiler onun sesine ykndler: lm olur, lm olur, yaaaasssssaaaak! Filler sultan duyduu bu inanlmaz durum karsnda lgna dnp soluk solua: Ey hdhdler ba, ey ulukepezler ulusu bir kere sen, bir kere sen u kn aalara srmekten ilk nce sen vazge. Vazgeemem sultanm, vazgeemem, diye hdhdler ba kn dayad arkadaki dala durmadan srttrerek tt. Vazgeemem sultanm, oooh, vazgeemem. stersen beni hemen imdi ayann altna al da 95

ez, gene de vazgeemem sununnn, tuymu *^,^_______ Oooh, oooh, oh sultamm, sana krolsun, fil olmak ne iyiymi. Dnya varm. Fil oldum da, bunca fil oldum da, km aaca srdm de, durmadan kadm da yaamn tadna vardm. Ooooh sultamm, bundan nce biz hi yaamamz. ldr beni, ldr beni sultamm da u filliimi elimden alma, olur mu? dedi de baka bir ey demedi. Sultan dinginledi, ban elleri arasna ald, has baheye yrd, bann yresinde uan hdhdler bana da: Hele sen imdi git, kna bir aa bul da srtr, ben bir dneyim fillik durumunu, dedi. Saol, varol sultanm, diye hdhdler ba utu, hemen en yakn nar aacna gitti, onun sert kabuklu dalna kn dayad, mestolarak srtmee balad. Filler sultan da has baheye salt kn srtmek iin diktirdii ulu narlarn altna vard, kn ulu bir aacn salam gvdesine dayad, srterek dnmee balad. Uzun bir sre dndkten sonra ulukepezi yanna ard. Bu arada hdhdler ba da dnmt. Filler sultan: ok dndm arkada, dedi. Bir sonuca ulaamadm. Ben sizlere, karncalara filsiniz, fil olacaksnz dedim ama, filler gibi yiyip ieceksiniz, sonra da atlayacaksnz, demedim. Ben sizlere, karncalara filsiniz, alrsanz fil olacaksnz, dedim ya, bal zn, iek zn, ekirdek zn filler gibi yiyeceksiniz, demedim. Ben sizlere ve karncalara filsiniz, dedim ya, knz filler gibi bir yaam boyu kayacaksmz, demedim. Siz, hepiniz fillikte ok ileri gittiniz. Bana bu ite, bu ar fillik iinde yardm et, ulukepez karde. Sen ki insanlar ve bilcmle yarat, lleri dirileri tanrsn, ok 96 deneylerden gemisindir yzlerce yl, bana yardm et, hi olmazsa bu kama iinde. Edemem, dedi hdhdler ba. B tatl fil huyundan hi bir yarat vazgeiremem. Bereket ki bu hooo, tatln fil huyunu teki yaratklar daha duymadlar. Bir duysalar, dnyann alt stne gelir. Aman duymasnlar! diye cokuyla, korkuyla bard filler sultan. Sonra da kesin buyruunu verdi: Yasakladm, dedi. K kamay toptan yasakladm. Al buyruumu ilet senin hdhdlere ve karncalara, orman, allklar derhal terketsinler, hemen bugn. Eer terketmezlerse, yarn sabah btn ormanlara yldrm atp yakp kavuracam onlar. Hdhdler, kamac teki kular, hem de karncalar bir anda kmr olacaklardr. Etme eyleme sultanm... Kar m koyuyorsun? Yok sultanm. yleyse hemen u lkelere, buyruumu syle onlara. Yarn sabaha kadar klarn aalardan ektiler ektiler, ekmediler artk gerisini kendileri bileler. Ne yapsn hdhdler ba, yannda birka hdh-dyle ormana utu, geldi karncalarn stne. Karncalar yumak yumak ylmlar aalarn altlarna, gvdelerine, dallarna habire klarn sryorlard. Hdhdler ba uarak btn orman, sonra da ormanlar dolat, karnca lkelerinde grdkleri hep buydu. Ormann stnde, tam orta yerinde bir aacn en u dalma kondu, burada kendini btn karncalar grebilir, sesini duyabilirlerdi. Eeeeey karncalar, diye balad borazanyla. Sesi ta uzaklardaki ulu dalarda yankland. Duyduk duymadk demeyin, sultanmzn buyruudur. O sultan ki, bilcmle yarata batr. Aslanlara kaplanlara, kurt07 lara aKuaa., gcg, j ra, timsahlara batr. Size sultanmzn, o grkemli, o dnyalar sultannn buyruunu ulatrmakla onur duyuyorum. Bundan nceleri de insanlar ve biltekmil yaratklar sultan Sleymanm buyruunu kullarna ulatrmakla onurlanrdm. imdi beni kulak verip de dinleyin, eeey yce fil soylu karncalar. Sultanmz buyurdu ki, knz, teki yce fillere yknerek yl on iki ay aalara srmeyeceksiniz, bu kesinlikle yasaktr. Biz size filsiniz, fil olacaksnz, dedik ama, byle o kck knz aalara sresiniz durmadan, durmadan, demedik. Bu byle giderse, knz sizler aalardan eke-mezseniz, kim, kim alacak da bize bal z, iek z toplayacak? Siz bu fil huyundan vazgemezseniz, beri de, filler de siz de a

kalacaksnz. Ol sebepten, klarn aalara srerek uyumak yalnz asl fillere mahsustur, sonra fil olmu karnca filler iin deildir. Eeeey kannca fil kullarm, size kesinlikle buyuruyorum ki, hemen imdi, u anda bu fil huyunuzu brakp, klarnz aalardan ekip kentlerinize gideceksiniz. Sultan byle buyurdu, sultan byle buyurdu, duyduk duymadk demeyin. O kadar mestti ki karncalar, hdhdler bann bu arsna kimse en kk bir tepkide bulunmuyordu. Ona dnp bakmyorlard bile. Sultan diyor ki, diye bas bas baryordu hdhdler ba. Yce sultanmz diyor ki, onlar fildirler dedim ama klarn aalara srecek kadar fil olacaklar demedim. Bal z, iek z, ekirdek z yiyecek kadar fil olacaklar demedim. Onlar fildirler ama, boylar kadar fildirler. Orman batan aa uuldad: Biz filiiiiz! Biz filiiiiz! Biz filiiiiiiz! Siz filsiniz ama, boyunuz kadar, diye bard bo-razanyla ulukepez. Boyumuz, boyumuz, boyumuz kadar. Biz filiz, filler gibi filiz. ' Filler gibi filiz. > Filler gibi. Filsiniz filsiniz ama... Sultan kesinlikle buyruk sald size. Yarn sabaha kadar knz bu aalardan ekmezseniz, sultan da sizin stnze, ormana, dnyaya yldrmn atacak, o da sizi kavuracak, yakacak, kl edecek. Siz hi yldrm ne demektir, biliyor musunuz? Sultanmzn buyruu kesindir. Klarnz aalardan ekeceksiniz. Biz filiiiz, diye gene uuldad orman. Hdhdler ba bu kez sarca karncalara seslendi. Onlar da: Biz filiiiiz, diye karlk verdiler. Vay anasn, dnya deimi, o smsk, haym, kt sarcalar bile, biz filiz diye dayatmaa balamlard. Bu sefer dallardaki hdhdlere dnd, hepsinin de k kavlam, ayna gibi, bir tuhaf, durmadan klarn dallara sryorlard. Size sylyorum sultanmzn buyruunu, hd-hdlerim. Hi olmazsa daha siz fil olmadnz, siz de benim gibi daha kusunuz, deil mi? Biz filiiiiz.' diye btn orman batan sona, usuz bucaksz tt. Biz filiiiz! Ulukepez daldan dala uup btn karncalarla, hd-hdlerle konutu. Hi birisini kandramad. Hi birisini fil olmadklarna, olamayacaklarna, inandramad. Nasl inandrsn, kendi de, hdhd kularnn ba ulukepez de fil olduuna, hem de nakl, gzel, parlak, renk renk, cmbl bir fil olduuna inanyordu. En kk 99 t bir frsatta da hemen kn bir aaa aayayjj du, kanyor baryordu: Sultann buyruunu dinlemiyor musunuz? Kimse ses vermiyordu. Ne bir tek karnca, ne bir tek hdhd. Bir kck sarca bile ona karlk vermiyordu. Yarn sabah yldrm, sultann yldrm... Hi bir canl kalmayacak. Tekmil yaratklarn kk kuruyacak. Ormandan bir kamt hrtsndan baka hi bir ses gelmiyordu. Ulukepez inatla, kendini de inandrarak, kularla, karncalarla durmadan iki gn gn konutu, buyruk dedi, yldrm, ate, su, dedi, sultan tekmil yaratn kkn, dedi, hepinizi, dedi, leceksiniz, dedi. Tata ses vard, karncalarda, kularda ses yoktu. Sonra birden, derinden, bouk, kaln bir uultu orman doldurdu: Sultanlar sultam sultanmz her eyimizi elimizden alr da, filliimizi elimizden alamaz. Kanmamz elimizden alamaz. u dar dnyada bir kere fil olduk, onu da sultana aha vermeyeceiz, te byle kyamete kadar gtmz kayacaz. Uultudan sonra da orman bir kanma hrts ald. Hdhdler ba utu, konutu, yalvard yakard, korkuttu, artk bundan sonra kimsenin azndan bir szck bile alamad. Yanndaki hdhdlerle birlikte

sultana geldi. Sultan onu gnlerdir, kula kirite, yemeden imeden, uyumadan bekliyordu. Ne oldu? diye sordu hemen. Hi bir ey olmad, dedi hdhdler ba. Hi bir ey. Ben byle bir ey grmedim. Belki dnya kurulduundan beri u yeryznn stnde uarm, bunca in100 san, bunca yaratk grdm, bunca yaratkla yaadm, ben byle bir ey grmedim. BU fil olmak da ne yaman bir imi ki hi kimse kn aalardan ekmiyor. Ne kanncalar, ne bizim kular, ne de sarca karncalar, hi kimse. yle mestolmu gitmiler ki... Buyruk, dedim, yangn, yldrm, dedim. Daha neler neler syledim onlara sultanm, bo veriyorlar. Hi bir karncann, kuun ty bile kprdamad. Gnlerce cebelletim de onlarla yalnz azlarndan birka szck alabildim. nce hep bir azdan, biz filiz, biz filiz, dediler, sustular. Sonra da, tam gn sonra da, sultan bizim elimizden her eyimizi alr da filliimizi alamaz, dediler. Biz filiz, fil kalacaz. Bu dnyaya fil geldik, fil leceiz. u dan dnyada bir kere fil olduk, dediler. Bundan sonra da onlara ne syledimse bir daha onlardan bir karlk alamadm. Btn kanncalar kular sar dilsiz kesilmilerdi. O smsk sarcalar bile... Sultan: Sen naslsn? diye birden, beklenmedik sordu ulukepeze. Hi sorma, dedi ku. Benim halimi hi sorma. Bir yerde bir aa, dal, al grmeyeyim uarken, konarken, hemen vanyorum ona balyorum km srmeye... Hi bir eye yanmyorum da sultanm, bunca yl fil olarak yaayamadma yanyorum. Vah vah, dedi sultan. Vah, vah vah! zlme sultanm, ben durumumdan dolay ok kvanlym, dedi ku. Bu fillik, fil olmak ne yaman, ne gzel bir eymi de sultanm, biz bilmiyormuuz... imdi seni yldmmm iine atsam... Vazgeemem filliimden sultanm. Kanatlann krsam, koparsam... Vazgeemem filliimden sultanm. ki gzn birden karsam... 101 r I Vazgeemem, Btn hdhdlerini yaksam, dnyada bir tek ku, bir tek hdhd kalmasa... Vazgeemem, hi kimse de fillik tadn alm, bu yce tada vararak mestolmu hi kimse de filliinden vazgeemez sultanm, dedi ku, nd. Vay be, fil olmak da neymi be! Durdu, azck utand, sonra da abuk abuk: Bana azck izin sultanm. Hemen utu vard nara, kn hzl hzl aaca srdkten sonra geri geldi. Sultan: Anladm, dedi gld. Ve btn bunlar sultan derin derin dndrd. Enayilik etmiti, hem de enayiliin byn. Ne demiti de karncalara, kulara her biriniz birer filsiniz, filler karncalarn, kularn soyundan gelir, demiti! Al imdi aykla pirincin tan, al bakalm, k bakalm bu iin altndan... Ne yapacaz, ulukepez kardeim? Bunun hi bir umar yok, sultanmz. Hi bir umar... Kyamete kadar hdhdler ve karncalar fil kalacaklar. Ama onlar fil deiller ki... Fil oldular, sultanmz. Sen onlar fil yaptn ya... Fil yaptk onlar aaah, kendimiz fil yaptk u ka-darck karncalar, aaah, fil yaptk, kendi orabmz, kendi bamza kendi elimizle biz rdk. Eee, ne olacak imdi? Hi bir ey olmayacak. Kyamete kadar byle mi? Byle sultanmz, aalarn altnda yumak yumak kanncalar, stnde kme kme kular, klar ayna gibi alarak kan ha kan edecekler. 102 Biz ne yiyeceiz o zaman, biz soylu filler? Siz ne yiyeceksiniz o zaman, siz soylu kular, fillik rettik ama karncalara, kt fillik; fil yaptk onlan ama, bindiimiz dal kendi elimizle kestik. Bana kim saray yapacak bundan sonra, Mm ambarlarm bal z, iek z, ekirdek, bcek zyle dolduracak, kim? Aaah, bir bulup da bir yitirdiim kanncalarm, aaah! Syle, hdhdler ba, biz ne

yaptk byle, biz krmz sakall mendeburdan korkarak ne yaptk byle, ne yaptk? Ne abuk da inandlar o kck eyler fil olduklanna... Ne de hazrlarm fil olmaa. Ben ne bileyim ben... Ben biliyordum ki, kadim gelenekti ki bu, onlar fil gibi fil deil de, fil yapmadan, karncalklarm unutturmadan sonuna kadar gle buyruumda tutamazdm. hsanlardan rendim bunu. Onlarn her buluu iyidir diye, ite bak, bama yle bir iler atm ki ne iler, ne iler ki ne iler! Silah geriye tepti. Ben onlara kanncalkla-nm unutturaym derken... Aaah, u insanlar yok mu, yok mu! Kurnazdrlar, dedi hdhdler ba. O insanlar yok mu, ok kurnazdrlar. Onlarla ok yaadm, onlan yalandan tanrm. Eee, ite sonucu. Kanncalar fil olunca toptan elimden ktlar. kmazlar, dedi ulukepez. nsanlar kanncalara siz filsiniz demilerse, yz yl borazan alarak ka-nncalan bir gn fil olacaklanna inandrmlarsa bunda bir i var. yle mi? diye sordu sultan. Bunda bir i var, dedi ku. yleyse dnelim, dedi sultan. Olur, dedi ku. Hele ben gideyim u dala konaym da km bir iyice kayaym. Km kamadan hi dnemez oldum, sultanm. 103 a S o en flf ** a ^ fc* > !- II E* E S & p c a p e o S ^8 f fil 3 3 ti p liilffl p a S a o* p 3 C: t- 03

S o 3 a s- a a a & ~ g a p Si H-fc p ~ 3> g g S g I i= p . 2 Co 5 a a a p a1 p P & a fD P Onqc N 03 a W c-f-S iraz I' t 1

</3 Q P a p ?

alarsa ilknce arp ormanda oraya Duraya oavur-maa, aranmaa, yeni domucasma doay koklamaa baladlar. Aalara trmandlar, svandlar, yapraklan kokladlar, byklarn biribirlerine srterek uzun uzun konutular, baktlar ki a biila ortalkta kalmlar. Srler halinde karncalar birka gn ormanda dalgalandlar durdular. Alk ylesine vurmutu ki balarna artk ne fil olduklar akllarna geliyor, ne aalara klarn srmek. Yallar,.ocuklar alktan yryemez olmulard. Tuhaf karnca ortaya atlp: Yahu arkadalar, bizler fil olmadan nce lkelerimiz, kentlerimiz yok muydu? diye soruncaya kadar karncalarn bu aknlklar srd. Vard, dediler. Eeee, kentlerimizde de yiyeceklerimiz yok muydu, bizler fil olmadan nce? Vard, dediler. yleyse gnlerdir bu ormanda ne dolanp duruyoruz? Gerekten, dediler, ne dolanp duruyoruz bu orman kmaznda? Dtk bir ormana yol belli deil... Yatarz yatarz gn belli deil... Haydi yleyse lkelerimize. Ormanlardan, ovalardan, dalardan tepelerden, koyaklardan sel gibi karncalar akmaa balad lkelere. Gnlerce, haftalarca ekildiler. Kentlerine, evlerine vardlar, varr varmaz da ambarlara saldrdlar, baktlar ki, ne grsnler, ambarlar tamtakr, hi bir lkenin, kentin ambarlannda bir damlack olsun yiyecek yok. Amann, ne oldu bizim yiyeceklere? Tuhaf klkl kannca gld: Behey ahmaklar, behey kaz kafal, behey incir e106 kirdei beyinli kannca kardeler, farknda msnz biz ne kadar zamandr yiyecek biriktirmiyoruz kendimize? Btn gcmz saray yapmaa, ta yerin ortasndan mavi elmas kayasn kartarak taht yontmaa harcamadk m? Behey unutkan ku beyinli karnca kardelerim, dnyann drt bucandan topladmz gzel yiyecekleri sultanmzn ambarlarna tamadk m? imdi sultanmzn ambarlan azna kadar yiyecekle dolu, deil mi? O kadar akla evkle u yeryznden yiyecek topladk ki sultanmza, sultanmz da, filleri de, kular da, biz yeryznn tekmil karncalan da yesek o ambarlardaki yiyecekleri on ylda bitiremeyiz. imdi ne yapacaz yleyse? dediler, byklann uzun uzun biribirlerine srterek konutular. Kentlerde byle a susuz, ne yapacaklann bilemeden, durmadan byklann biribirine srterek dolatlar. Ne hdhdler ba ortalkta grnyor, ne de sultandan en kk bir haber geliyordu. Bu koca kentlerde lkelerde tek balanna, kuyunun dibindeki ta gibi yle kalakalmlard. Yallann byk bir ounluu da alktan yataklara dmler, bir utan iip iip lyorlard. En sonunda gene tuhaf klkl karnca ortaya atld: Behey arkadalar, dedi, burada byle eli kolu bal, alktan le le, beklenir mi? Byle giderse bu k bir tek canl kannca kalmayacak yeryznde..- Yaplacak bir ey var m, eeey tuhaf klkl? dediler karncalarn ululan. Bir dnelim, dedi tuhaf klkl. Belki bir yerden bir eyler buluruz da karnmz doyurur da alktan lmeyiz. Bu k kyamette, dnyay boydan boya kar rtmken biz nereden yiyecek buluruz? dediler kannca-larn ulular. 107 Hele bir deneyelim, belki bir yerlerde bir eyler du-labiliriz. Belki kar yamam bir yer, belki bir buday ambar, belki bir frn, ak kalm bir kap, bir silo bulabiliriz... Belki atalarmzdan kalm, unutulmu bir yiyecek deposu... Belki, belki, belki... Hangi gn grdk sabah olmam... Haydiyin karnca kardeler, yiyecek aramaa yollara delim. Az gidelim, uz gidelim, dere tepe dz gidelim, alt aylk bir yol gidelim, grelim ne olur, ne olursa, ha diyelim, gzel olur. Haydiyin...

Karncalarn ulular srtlarn duvarlara dayayp dndler, balarn nlerine ediler, sakallarn parmaklaryla taradlar dndler, gn gece uyumayp dndler: Burada, bu kentlerin iinde byle bekleye bekleye, dolaa dolaa lmektense bu k kyamet gn yollara dp yiyecek arayarak lmek daha yedir, deyip karncalarn balarna geip yollara dtler. Uzun karnca srleri ak karlarn stnden doudan batya, gneye, kuzeye ekildiler, usuz bucaksz karlarn stne serildiler. Kaf dann ardna, Asya ovalarna, bereketli Anadoluya, ukurovaya, Mezopotamyaya, N kylarna vardlar. Hikmeti hda, hi bir yerde yiyecek bulamadlar. ok karnca karlara gmld, ok karncay seller gtrd, ok karnca krld salgn hastalklarda. lkelerine geri dndklerinde karncalar arkadalarnn te birini yitirmilerdi. Geriye kalanlar da yoksul, perian, sakattlar. Alktan bir deri bir kemik kalmtlar. fke iinde, dnyay yakp ykma hmnda burunlarndan soluyorlard. Habire byklarn biribirlerine srp koklayor, konuuyorlard: Hahhaaah, biz fil olduk fil! Behey aklszlar, bir karnca fil olabilir mi, behey aklsz karncalar! 108 lara rezil olTuk! Dme gz. Solucan burun Ylan kuyruk. Yumru aim T bacak >, Fil olduk fili,, t m benzetmeye c Fil olduk fil konumalar, da' dnyaya, tekmil yaratk indimizi o iren 109 p * a o & p l-l : e g g- | ff| > s g (t S ro cd S a." 3 103 5 2. s c S c3 a p p p "~ 5. < S a < HJ fD <rq pS" D a < ffi 2 ffi a { " 1 a w ^.2 a& I >r < a S P S lllli sr p w ^ s i^v-."uWe^;--.= ^^f-^^-^L^-^^^^^Lr^^^^^^M^^i yapamazlar ya, ne demi insanolu, o insanolu ki ne kadar ahmaksa o kadar da aklldr, ne demi? Ne demi? diye sordu hdhdler ba.

Dmann karmcaysa da hor bakma, demi. Biliyorum, karncalar kyamete kadar benim buyruumda kalacaklar. Hi bir ey yapamayacaklar, gene de krmz sakallara meydan vermemek gerek. Ne olur ne olmaz, biz gene tetikte olmalyz. Zavalllar, o kadar da kcktrler ki... Durdu, dnd, birden hortumunu kaldrd: Bana bak, ey hdhd karde, dedi. Beni iyi dinle, u dnyada hi bir yaratk benim krmz sakal karncalardan ekindiimi bilmemeli. Benimle alay ederler, beni tefe koyar da alarlar. Aman ha aman, hi bir karnca, hi bir yaratk benim krmz sakalllarla uratm bilmemeli. Bilmeyecek sultanm. Ben dnyada hi bir yaratktan bile korkmam. Aslandan, kaplandan, parstan, boa ylanndan, insandan bile korkmam.' Biliyorum, sultanm, korkmazsn. Ben kzarsam, bu dnyada nme hi bir yaratk duramaz. Duramaz sultanm. Gene de bu krmz sakallar ortadan kaldrp dnyay stliman edeceim. Benim sultanlmda hi bir yaratk hi bir yarata dman olamayacaktr. stelik bu krmz sakallar bana da dmanlarm, yle mi? Sana dmanlar, sultanm. u yeryznde hi bir krmz sakal kalmayacaktr. Kkn kurutacam krmz sakallarn. Benden baka kimse azna eitlik, zgrlk, bans szcklerini alamayacaktr. Benim sultanlmda kimse kimseyi, o krmz sakallar gibi smrmeyecektir. Bu dnyay tut112 saK eden, bu dnyada zgrlk, eitlik, bar, kardelik dman olan o alak krmz karncalardr. O krmz sakal karncalardr ki, karncalarn, hem de kendi soydalar karncalarn fil olmalarn, fillik yapmalarn kskanyorlar, karncalar fil oldu diye kskanlklarndan deli oluyorlar. nk hi bir zaman o alak krmz sakallar fil olamayacaklardr. O yzden yaama, karncalara, fillere, dnyaya, dnyada ne ki gzeldir hepsine, ve hem de bana dmandrlar. Ben de onlara yaam tanmayacam bu dnyada. ldreceim, ldreceim hepsini. Bak hdhdler ba, sen gn grm, mr geirmi bir kiisin, bu karncalarn hepsi krmz sakal olsa ne yazar ki, deil mi? Ate olsalar crmleri kadar yer yakarlar. Bir milyon karnca bir araya toplansa ancak benim bir filimin bir aya kadar olurlar, ben neden korkaym yleyse kullarm karncalardan?.. fkelendim de az daha yeryzndeki btn karncalarn soyunu kurutuyordum. Ben, ben, ben karncalardan korkmam. Onlar fil olacaklar fil, benim zgr, eit, filce ynetimimde mutlu olacaklar. Dnyann en mutlu yaratklar kim? Karncalar. Dnyann en zgr, eitlik iinde yaayan yaratklar kim? Karncalar. Dnyann en barl yaratklar kim? Kim olacak, karncalar. ok kzdm da bu alak krmz sakallara, tekmil karnca kullarm ortadan silecektim... imdi ne haldeler kullarm, hemen git, dola da gel, karnca lkeleri ne alemde, bana bildir. Bastne sultanmz. Hdhdler ba, yanndaki hdhdlerle doru karncalar lkelerine utu, vard ki ne grsn, bir peri113 itls., yk, y ne dayanlmazd ki, bu kadar gn grm, bunca belalardan, krgnlardan, salgnlardan geriye kalm ulu-kepez bile oturup kanatlaryla gzyalarn sile sile alayacakt. Geriye, sultann yanma ii kan alayarak dnd. Ne bu hal, ne oldu sana byle kardeim, hdhdler ba), iki gzm, nedir bu? diye sordu sultan. Bana bir i mi geldi? Senin bu durumunu hi beenmedim. Sorma, diye inledi ulukepez. Yandk sultanm, karncalar gidiyor. Aaaah, biz byle karncalar, byle dostlar, dnyay dolap bize has yiyecekler toplayan eitlik, zgrlk, bar ak yaratklar bir daha nere-; den bulacaz, aaaah, aaaah! lyorlar, toptan lyorlar alktan. Vaaah, vaaah! diye gene bard sultan, tekmil karncalar bu ah ekiini duydular sultann ve bu ahin kendileri iin ekildiini anlayp sevin iinde kaldlar, Vaaah, vah, vaaah! Peki bu ahmak karncalar yiyecek istemek iin bana gelmeyi hi akl etmiyorlar m?

Kimbilir, belki akl ediyorlar ya sklyorlar. Karncalar ince dnceli kiilerdir. Sultana topladmz yiyeceklerden nasl isteriz, diye dnyorlardr belki. Alk ince dnce falan brakmaz yaratkta, diye gld sultan. Alk beni deil, babasn tanmaz. Bak, az bekle, durum dediin gibiyse, imdi karncalar ordusu sarayn alann doldurmutur, demeye kalmad, hdhdler ba iki kanat rpt alana vard geldi: Haklsn sultanmz, dedi, alan karncadan dolup tayor, btn yamalar, sarayn yan yresi karncadan kvl kvl... Haydi kalm darya, karnca kullarmla konumalym. Darya ktlar, alandaki yamalardaki karnca* 114 Iardan ses kmyordu, karncalar l gibi, ta gibi susmulard. Sultan, alann stbamdaki kayann dzlne kt konumaa balad. Btn dndklerini ak ak onlara syledi. Onlann, olurlarsa ancak karnca kadar fil olabilecekleri stnde zellikle durdu. Her sznn ba bu kadim gerei syledi. Durmadan yineledi. Ka-nncalardan, bu korkun kvltdan ses ada kmyordu. Kprdamyorlard bile. Sultan da hrsla, fkeyle durmadan konuuyordu. Konutu konutu, sonra da yoruldu. Belki de btn ka-nncalar lmt. ine ac bir ksm geldi kt oturdu. l msnz, l msnz? Sesi dalan gmbrdetti, gene karncalardan hi bir ses gelmedi. Hdhdler ba: Dinle sultanmz, diye onun yelken kulann iine doru utu. Ne var? Dinle bak karncalardan ses geliyor. Bir uultu duyuyorum. Ne diyorlar? Dinle sultanmz, dinle. Sesleri yava yava ykseliyor. Duyuyorum, duyuyorum... Az, az, az... Buday istiyoruz. Budaymz yok. Bal z, iek z yiyin siz de! Buday istiyoruz, buday... Hdhdler ba yanma g'el... Buyur, geldim sultanm. unlarn ululann al da kanatlarna, yanma getir. Ulukepez aa indi, kanadna tuhaf klkl kann115 run nne geldi. lecek ? zum; oluruz. ((bu nerinizi Olur sultanmz, dediler, 116 uusuna syleyelim bakalm ne diyecekler. Bizi gtr, hdhdler ba. Ulukepez hemen yukardan aaya szld, srtndaki karncalan alana, teki karncalarn arasna brakt, sultann yanma geri dnd. Beklediler, aadaki alandan, yamalardan sonsuz bir uultu yaylmaa balad ortala. Uultu uzadka uzuyor, sultan sabrszlanyordu. Git bak, u lanet karncalar ne yapyorlar, byle niye uuldayorlar, diye ulukepezi oraya alt kere yollad. Altsnda da, hi bir ey anlayamyorum uultularndan, tuhaf klkl karncayla arkadalarn da bulamyorum, sultanm, dedi. Sultan, filler ne kadar iri olsalar da, karncalar ne kadar korkaksalar da, onlardan ekiniyordu. Bu dnyann ortasndaki mavi elmas kayasn kartanlar, saray yapanlar, u dalarn altn yiyecekle, balla, buday, ekirdek, iek zyle dolduranlar isteseler, azck dnseler, yrekli olsalar, neler neler yapmazlard ki bu dnyada. Kendi arlklarnn , drt mislini kaldranlar bu karncalar deiller mi? Onun iin bu karncalar ynetmek iin ok feraset, bilim gerekiyordu. Karncalardan faydalanmak, onlar ynetmek, kaba gle olacak i deildi. Onlar ne a brakacak, ne ok doyuracaksn. Ne ok yoksul, ne ok zengin olacaklar. Onlar dndrmemek iin her bir eyi yapacaksn. Karncaln huyunda bakaldrma, deitirme, krmz sakall olma huyu vardr. Onlara gece gndz fil olma d kurdurmann yolunu bulacaksn... Onlara bylelikle

karn-calklann unutturacaksn... Onun iin de yeni biimler, yntemler bulacaksn. Daha byle ok eyler dnyordu ki sultan, karncalara son bir daha giden hdhdler ba oradan 117 Sultan ok sevindi: Bu delikanllara tane iek z ambar an, diye buyruk verdi. .ksir de verin onlara ki esriklesinler. Delikanl kanncalar ambarn ne de birden dalp bir iyice doyduktan sonra, ambarlann geriye kalanlarn kente tadlar, bu iek zlerinden hekimler hasta karncalara ila yaptlar. Ne kadar hasta karnca varsa lkelerde kentlerde kurtuldular. Bir ara sultan, ulukepeze, aklna dp, sarca karncalar sordu: Ne oldu sarca kullarma, ne oldu onlara? Hi gzkmyorlar, hdhdler ba. Bana darlm, bana ksm olmasnlar? Bunca deneyden gemi, gn grm, mr geirmi hdhdler ba bile bu tepeden inme soru karsnda bocalad. Ne diyebilirdi sultana? Ey sultanm, senin o karnca kullarn var ya, senin sanca kullarn yakalayp yakalayp sakallarn krmzya boyadlar, sonra da ldrp sana getirdiler, karlnda da senden yiyecek aldlar, diyemezdi. Sultan fkesinden deliye dner, o fkeyle birlikte karnca lkelerine filleri salar, kzgn filler ezmedik, ldrmedik bir tek karnca bil& brakmazlard. Filler de hdhdler de a kalrlard karncalar olmaynca. Sultan, bou bouna aklna bu kadar takmt krmz sakalllar. Bou bouna sorun yapyordu beceriksiz serserileri... Karncalarn ellerinden kurtulan boyal sakall sarcalar oktan kam gitmiler, onlarn arasna karmlard. tekiler de bir iyice yutmulard onlar. Onlar alay vala ile dn demek, len toy karlamlard. te bu yzden de biribirlerine dmlerdi krmz sakalllar, biribirlerinin gzlerini oyuyorlard. Sarca karncalar da aldklar emir zre onlar 120 dana da biribirine drecek, onlar da biribirlerinin gzlerini oyarak, biribirlerini ldrerek tkeneceklerdi. Sultan bou bouna bu krmz sakallardan dolay bu kadar korkuyordu. Onun korkusu deil miydi ki bunca sarca kardein ldrlmesine sebep olmutu? Sanca karncalann hemen hepsi sultanm, krmz sakalllar lkesine gitti. Sakallann boyayp krmz karnca donuna girdiler. Orada ne kadar krmz sakal kalmsa geriye kalann da onlar yakalayp sultanmza getirecekler. te bu iyi, diye grledi sultan. Bugn btn krmz sakallarn tkenmeleri onuruna, hi bir krmz sakall kalmamacasna ldrlmeleri mutluluuna seninle sabaha kadar ieceiz. Hem ieceiz urada, u nann altnda, hem de kmz kayacaz. Krmz sakall topal karncann lsn getiren delikanllan da al getir buraya hemen imdi, onlara da bir diyeceim var. Ulukepez yanna be hdhd daha ald, uup karncalar lkesine yldrm gibi vard delikanllan ald getirdi. Sultan: Gelin uraya, dedi. Size fil rtbesi verdim. Sizin iyi birer fil olmanz iin de fil olma okullar ap sizi fil gibi fil yapacam. imdilik karnca gibi fil olarak kalacaksnz yazk ki... Ama bugn, bu gece benimle birlikte knz u nann gvdesine srp kayacak, filliin yceliini ta yreinizin kknde duyacaksnz. Sultan, hdhdler ba, hdhdlerin teki ulular, delikanl karncalar, yani topal demircinin kanllan sabaha kadar iip elendiler ve klarm nar aacna dayayp sabaha kadar srdler, kandlar. Ve yeni fil olmu delikanllar, gerek topal kannca121 yi sultana getirmeyip, dzmece bir topal karnca getirdiklerinden dolay filliklerinden utanp asl krmz sakall topal karncay yakalayp, diri diri sultanlarna getirmee aralarnda ant itiler.

Artk onlar fil olmulard, hem de dnyalar sultanyla birlikte iecek, onun toyuna katlacak kadar fil olmulard. Okula da gidip bir iyice fil gibi, fil kadar fil olacaklard, byle karnca kadar fil deil... Yani artk bir yal, topal, beli bkk demirciyi de bulup sultana alp getirmek i miydi? Ayrlrken sultan onlar kutsad, ellerine de birer fil oldu berat verdi. Bu onun imdiye kadar verdii ilk fil oldu beratyd. 122 Krmz sakall karncalarn saklandklar sarp kayalk lkede birbirlerine dp, hi bir i grmeden biribirlerinin gzlerini oyup, azgn filleri, filler sultann, kurnaz hdhdleri, fillerin tutsa olmu, stelik de kendilerini fil sayan ulusdalarn unuttuklardr. Sakallar krmzya boyanm sanca karncalarn lmden kurtulan bir bl dalara kamlard. Muratlar krmz sakall karncalan bulup onlara kanmakt. Ama nerede bulacaklard topal kanncay? Koca filler sultan filler sultanyken bunca zaman aram da krmz sakallardan en kck bir ipucu bile elde edememiti. Sarca kanncalar krmzya boyanm tuhaf sakal-lanyla korkudan gzleri danya urayp prtlemi, o da senin, bu tepe, kayalk benim, a, yorgun dolayorlard. Periandlar, bitkindiler. Balarna gelen belann ne olduunu daha yeni yeni anlyorlard. Nasl bir hma uradklann anlayabilmilerdi ya, i iten oktan gemiti. imdi dnseler de sultana karncalann kendisine ne biim bir oyun oynadklarn, krmz sa-kalllann yerine kendilerinin sakallann boyayp llerini ona verdiklerini, karlnda da ambarlar dolusu yiyecek aldklann, onu kandrdklann syleseler yer 123 yerinden oynar, sultan yeryznde ne Kaaar varsa kkn keserdi. Keserdi ya, bu boyal krmz sakallarla sarca olduklarna kimi, nasl inandrrlard? Bir de yollara bellere dm sarcalar fellik fellik arayan, kanlarna susam karncalarn ellerinden canlarn nasl kurtarabilir de sultann yanma ulaabilirlerdi. yisi mi, nasl olsa sakallar krmzya boyanmt, krmz sakallara karr, bu sarcalarn cn bunlardan alrlard. Onlara yaplan, bu dnyada bir yaratk baka bir yarata layk grememiti. Nasl korkun, iren bir kyma uramlard, filler bile karncalara, teki karncalarn sancalara yaptklarn yapmamlard. Bin yl gese de o gn unutmayacaklard. Gz ap kapayncaya kadarki bir srede, sakal krmzya boyanp ldrlmemi, ldrlp sultan saraynn alanna atlmam bir tek sarca kalmamt. Bunlar da canlarn nasl kurtarmlard, hi birisi o an bir trl anm-sayamyordu. Bir eyi iyice anmsyorlar, bir nar aacnn kabuunun yarnda gn kaldklarn, sonra bir yourt anana tklerini, sonra da arkalarna bakmadan dalarn yolunu tutup hi bir karncaya gzkmeden buraya geldiklerini... Ala afakt, teki koyaktan buulu, ince bir suyun sesi l l ediyordu, karncalar uyanmlar, ayaklaryla gzlerini svazlyorlard. Birden, suyun ardndan bir ses duyup irkildiler. Bu gelen ses gr bir karnca sesiydi: Teslim, teslim, teslim olun, diye yrtmrcasma baryordu ses. Teslim olmazsanz yakarm. kn ortaya, bizim byklarmz ylesine koku alr ki, krk gnlk yoldaki karncann kokusunu alrz. Teslim, abuk teslim olun da cannz kurtarn. Krmz sakall sarca karncalar: Eyvah, dediler, eyvah ki eyvah! Tatl cam kurtardk sanyorduk, de124 meK ki Karncalar bizi burada da yakaladlar. imdi ldrrler, llerimizi de sultana gtrrler, bir ambar, iki, ambar bal z, iek z, ekirdek z alp bir doyarlar, bir doyarlar... Eyvah, eyvah ki eyvaaah, biz de tatl can kurtardk sanyorduk. Bylece konuarak, bir kayaya trmanp usulca, kayann doruundaki bir yarn iine dolutular. Yarn azn bir stleen ieinin mavisiyle rttler. Az sonra baktlar ki yanlarnda yrelerinde kum gibi karncalar kaynyor, ne grsnler, bu karncalarn hepsinin de sakallar krmz. lmden kurtulmann

sevinciyle birden yarktan frlayp krmz sakalllarn boyunlarna atlp alamaya baladlar: Ah ah, aaah, krmz sakall kardelerimiz, bir bilseniz neler geldi bamza, neler! Bizim bamza gelen-' ler pimi karncann bana gelmedi. Bizim bamza gelenler insanolunun bana gelmedi. Bizim bamza gelenler... Durun, durun bakalm, siz kimsiniz? diye sordular krmz sakalllar. u alamay, drlanmay kesin de, kimsiniz, necisiniz bize onu syleyin. Biz, dediler tekiler, krmz sakalllarz. sterseniz bakn sakalmza. tekiler, uzun uzun onlarn sakallar stnde aratrma yaptktan sonra dudak bktler: Siz krmz sakalsnz krmz sakal olmaya ya, ne biim bir krmz sakalsnz, bir trl anlayamadk. Krmz sakall sarcalar oraya, yangn azna oturup olan biteni, kanncalann aln, alktan dolay krmz sakalllar sultana nasl teslim ettiklerini bir bir anlattlar. te biz de canmz kurtardk, kendimizi dalara zor attk. Btn lkelerin karncalan dmler ortala yaz yaban, da bayr krmz sakal anyorlar. Kr125 mz sakallann byk bir ounluu sakallann nemen kestiler ya, gene de tannmaktan, ldrlp sultan saraynn avlusuna atlmaktan kurtulamadlar. Kanncalar, krmz sakal balarndan sultan saray nnde tepeler ydlar... Ah, bu gzler neler neler grd, aaah neler! Dille anlatlmaz, destanla sylenemez... Hi bir kannca lkesinde artk hi bir krmz sakal bulamazsnz. te biz bu dnyadaki son krmz sakallanz ki, bamz olan krmz sakall topal karncaya gideriz, dediler, ok zarlk eylediler. teki kanncalann ba, beresinin nnde bir yldz olan kukulu konutu: Krmz sakalsnz krmz sakal olmaya ya, sizler bir tuhaf krmz sakalsnz, bizlere hi benzemiyorsu-nuz. Karncalara da hi benzemiyorsunuz. Bana yle geliyor ki, siz ayn tuhaf bir soysunuz ama anlayamadm, kimsiniz, necisiniz? diye sordu. Biz mi, biz mi, diye bantlar, biz mi? Bizim kanncaya benzer halimizi mi koydular? Bizi zindana attlar. Bizi gerimizden iirdiler. Bir iirdiler ki, her birimiz birer fil kadar olduk. Bir iirdiler ki bizi, yarmz patladk. ((Msr patla gibi. Filler, kanncalar patlaymz seyrettiler. Bizi elektrie tuttular. Bakr telleri kmze baladlar. iftleme yerimizi yaktlar. Copladlar. Oraya elektrik de tuttular. Grtlamza kadar topraa gmp iirdiler. Gzlerimiz prtledi. Ya krmz sakal kardelerimiz, o kanncalar ki bi126 . _ _,_r~^ ^, u animus, insanlarn insanlara yaptndan da beter. Bu gzler neler neler grd, krmz sakal kardelerimiz, siz ki hi bir ey grmediniz, bilmiyorsunuz. Bizde krmz sakallk hal mi braktlar! Bize neler yaptlar, neler ki! Deil krmz sakala, iyi ki kanncaya benzer halimiz kalm da bizi kanncaya benzetebildiniz. Krmz sakalllar, bu tuhaf karncalarn balarna gelene, durumlanna ok acndlar, yreklerinden kan gitti. Kanncalann hepsi de fil oldular. Bir ine ucu byklndeki kannca bile kendisini fil sanyor. Bizi avlayan karncalar var ya, ite byleleriydi. Her eyi anlam krmz sakalllar bunlara ok yaknlk gsterdiler, yiyecek verip yumak yataklara yatrdlar, yaralann sardlar. Sabahleyin uyannca yarpuz kokulu bir pnarn banda kahvalt ettiler. Gerekten bu krmz sakalllar sancalara bir karde gibi, kardeten de te davranyorlard. Sanca karncann en yals: Bizi, dedi, krmz sakall topal kanncaya gt-, rn, ona ok syleyeceklerimiz var. Karncalar, bu alak, bu krmz sakal dman kanncalar hi bir zaman fillerin kleliinden kurtulamayacaklar ya, gene de topal ustamza bireyler sylemeliyiz.

Ah, dedi aln yldzl krmz sakal, ah kardeler, yazk, hi bir zaman, kyamete kadar biz fillerden kurtulamayacaz, aaah! Gene de varn syleyin ustamza. Ne yazk, filler byk, karncalar kk, aaah, ne ne yazk, ne yazk! Aaaah, ok yazk, dedi sarca karmcalann yals. Filler da kadar, kanncalannsa her birisi ine ucu 127 kadar, aaaah, ok yazk... mzae vu cn., ua-31^* ^b^ bir tek, bir tek fil kadar bir karnca olsaym, deil mi? Yok, dedi iini ok derinden ekerek aln yldzl karnca. Yok yle bir karnca, olmayacak da... Bir tane olsayd, dnyann btn fillerini... Suuus, dedi teki. Gerekten, siz burada, bu ssz dada durmusunuz, neyi bekliyorsunuz? Bize, dedi aln yldzl, bize dagezen derler. Biz daa ktk. Burada filleri bekliyoruz. Topal usta bizim daa kmamz istemedi. Sizinki hayal, dedi. Neden? Dada gezmekle filler avlanmaz, dedi. Siz ne dediniz? Biz avlayacaz, diyoruz. Filler ancak dalarda avlanr. Silahnz var m? Var, sivrisinek hortumundan oklar. Yaaa, iyi... Bu sivrisinek hortumlarndan yaptmz oklar, burada bekleyeceiz, gelen filin gzne... Filler alanp, sitmalanp lecekler. Krmz sakall dagezen karncalar cotular, hep bir azdan konumaa baladlar. Her filin gzne bin sivrisinek hortumu. Her sivrisinek hortumunu yiyen fil titreyip olduu yere, daha ayaktayken lp yklacak... Topal usta dedi ki, bu olmaz, dedi. Olmayacan ne bildi? Sivrisinek oku fillere batmaz, dedi. Ne bildi? Sivrisinek oku deil file, kayaya, demire, aaca bile batar. 128 _ __o~v*j. ux agzaan Doyali sakall sanca karncalar. Fili deil, insan bile ldrr sivrisinek hortumundan ok. nsanlar bile, diye bardlar sarcalar. Bu topal usta iyi, has, akll, cin fikirli, namuslu bir krmz sakal ama, onun beyni sulanm, orada, dalarn ortasnda elini kolunu balam, durmadan okuyup dnyor. Bir de karnca lkelerine krmz sakallar gndermi, her gn drt gzle onlardan gelen haberleri bekliyor. Yanl, diye bard krmz sakal sarcalarn en yals. Yanl, o yanl, siz dorusunuz. Biz doruyuz, diye bard krmz sakalllarn aln yldzls. Bizim yolumuz, oklarmz... Dagezen krmzlar sevin iinde bardlar. Sesleri dadan daa yankland: Bizim gittiimiz yol doruuu... Bir tek yanlnz var, dedi sarcalarn ba. Nedir o? diye kpkrmz kesildi aln yldzl karnca. Syle bana, eeeey ikence grm karnca... Bandan iler gemi arkada syle, nedir o yanlmz, syle ki dzeltelim. Siz ok gensiniz, dedi sarcalarn ba. Yoksa ok akll, yrekli kiilersiniz. Bu kadar gen olmasaydnz, u benim diyeceimi de akl ederdiniz. Ederdik, dedi aln yldzl. Filler bu kayalklara kamazlar ki! O yzdendir ki topal ustamz bu dalara snd. Burada dnp de filleri yenecek akl, feraseti bulacak... Bunu hi dnmemitik. Burada oturup da kyamete kadar bekleeniz bir tek filin bile bu dalara kadar kabileceini gremeyeceksiniz. 129 Ben gelmeseydim lnceye kadar burada bekleyecektiniz. Bekleyecektik. nk topal ustamz bize dedi ki, mademki beni dinlemeyip dagezen oldunuz, hi olmazsa dalarda gezerek bekleyin filleri, ovaya zinhaaar inmeyin. Topal usta bize dedi ki, dagezenlik kadim zena-attr, onun kurallar vardr, ve hem de bu kurallar kesindir. Ol sebepten tr, ovaya dagezenlerden her kim ki iner, lm hemen onun alnna yazlr. Dada da fil olmaz. Bunu

hi dnmedik, dedi aln yldzl. Bak arkada, dedi sarcalarn ba. Beni iyi dinle, sen imdi hemen ovaya in, hdhdler ban bul, o ovann her yannda dolar, gz krk gnlk yoldaki krmz sakally grr, kula krk gnlk yoldaki ayak seslerini duyar, sen onu ar, ama okunu ona atma, nk o aradaki elidir, eliye zeval olmaz. Olmaz, diye cokuyla bard aln yldzl. Ona de ki, fillere sava ilan ettim, ite burada da bekliyorum. O gider fillere syler, filler de hemen koarak sizi ezmee gelirler. Korkmayn fillerin gzleri karncalar gremez. Bir hendee snp balarsnz okunuzu atmaa. Tam gzlerinin iine, gzbebeklerinin ortasna. Ortasna, diye grledi aln yldzl. Sesi bir filin sesi gibi kt. Bylece gelen fili ldrrsnz, gelen fili... Biz karncalar da zgrlmze kavuuruz. Kavuuruz, diye bard aln yldzl. Belki de hi lmezler o kocaman filler... Bu kadar kck oklarla lr m onlar? Batmaz ki fillere bu oklar. Topal usta dedi ki fillerin derileri bir kaln, bir kaim ki kurun 130 I ___^vuu, ueu topal usta. O bilir, demircidir o. insanlara bile demircilii topal usta retmitir. Filler lmeseydi, dnya fille dolard, dedi sarcalar ba. lrler ama, gene biz burada beklesek daha iyi olacak, diye ikirciklendi aln yldzl. Belki buraya da gelirler. Belki buraya da hdhdler ba bir kere urar. Sarcalarn hepsi bir yerden krmz sakalllara bir giritiler, azlarndan girip burunlarndan ktlar, onlar ovaya inmee, filleri toptan ldrmee kandrdlar. Krmz sakalllar mutlu aaya, ovaya, sarcalar mutlu, nlerinde yollan bilen bir krmz sakallyla yukar, dalara topal demircinin olduu yere yollandlar. Bir afak vakti, hrck karanlklar alr, gl saakl gn doarken, tekmil gl saakl gnler stmze dosun, sarcalar krmz sakall topal demircinin slendii sarp, ulalmaz dalarn ortasndaki dzle geldiler. Topal demirciye hemen haber saldlar. Topal demirci maarasnn oyuundan bu gelenlere bakt bakt da, bunlar hi bir eye benzetemedi: Benim gzm bu krmz sakallan tutmad, ben mrmde bu biim bir krmz sakal grmedim, dedi. Bunlar byle hayra alamet deil, bunlan hemen defey-leyin, canlan nereye isterse oraya gitsinler... Ona haberi getiren kannca: Aman ha aman bir yanlla dme, ustamz, aman ha! Bunlar ok ikence grmler ki, ne demek, insanlarn insanlara ettiinden beter, diye onu uyard. nsanlann insana ettiinden beter mi? Topal ka-nncann iindeki btn duygular ayakland, bakaldrd: Olamaz! diye bard boynunun damarlan oklava gibi ierek. Olamaz, hi bir hayvan, hi bir hay131 vana, hi Dr yarauus. uuaiii^^, ^______ m yapamazlar. nanmyorum ve hem de bunlar istemiyorum. Yalancdrlar bunlar. teki karncalar direttiler, ta buralara kadar bu krmz sakallarn dalar, ormanlar aarak, lmlerden lm been geldiklerini syleyip topal demircinin yal yreini yumattlar ve de demirci onlar huzuruna kabul etti. Ho geldiniz. Ho grdk, dedi sarcalarn ba. Topal demirci ustas szn esirgemez bir karncayd: Siz ne biim krmz sakal karncasnz byle, sakalnz boyal gibi duruyor, diye tepeden inme sordu. Sanca karncalar tepeden trnaa rperdiler. Kim, niin krmzya boyad sakalnz? Siz mi bo-yadnz yoksa, niin boyadmz yleyse? Demircinin sesi rsn stne den eki gibiydi, allak bullak etti sarcalar. Bir sre ne karlk vereceklerini ardlar, biribirlerinin gzlerine baktlar. Sarcalarn ba kna skma: Biz ok ektik, aylardr yoldayz, yamur, kar, dolu altnda gnlerce yrdk. Yamur yad slandk, gne at kuruduk, ite bylece sakalmz soldu. teki sarcalar da onu desteklediler: Yamur yad, ustamz, ite byle oldu,

dediler. Yoksa bizim sakallarmz da sizinkiler gibi prl prl, al al parlard gnete eskiden. Daha da konutular, balarna gelenleri uzun uzun, bir bir anlattlar. Aladlar szladlar. Filler, karncalar dnyasndan haberler verdiler. Onlar dinleyen krmz sakalllarn gzleri ya, yrekleri almann yalmlaryla doldu. Keski toptan leydik de, dedi sarcalarn ba, 132 bu kara gnleri grmeseydik. Bu kadar ac ektikten, lmlerden lm beendikten sonra yaamz M neye yarar. Biz lm acsn grdk geirdik, diye inledi sskas km bir sanca kannca. Filler ikencesi, zulm variken, diye alatlar teki sanca kanncalar hep bir azdan. Demirci ustas topal kanncanm yrei bir trl bu gelenlerin doru drst, hayrl bir i iin buraya geldiklerine kanmamt. inde bir ikircik dalgas gidip geliyor, kaynayp duruyordu. Sanca karncalan uzun bir sra yapp alana dizdi, her birisinin sakaln teker teker gzden geirdi. Sonra da ellerini enesine dayanak yapp dnmee balad. Yeni karncalarn geldiini duyan teki krmz sakalllar slendikleri yerlerden, dalardan, ormanlardan, kayalklardan akn akn geliyor, alan dolduruyorlard. Sancalar da durmadan balarna gelenleri anlatyorlar: u fillerin bize yaptklann insanolu insanoluna yapmamtr, diyor, krmz sakalllann yreklerini dalyorlard. Alan doldurmu, kaynaan, kvl kvl eden kanncalann en kat yreklilerinin bile gzlerinde birer damla ya" vard. Sonunda demirci ustas krmz sakall topal kannca bir pn tepesine kt: Arkadalar, diye bard, size syleyim ki, bu yeni gelen karncalan benim gzm hi tutmad. Bu yeni gelenlerin altnda bir i var, bir apanolu var ya, karamadm. Ben bu gelenlerin sakallanna baktm, sakallan var bizim sakallara benzemez, iyice baktm-san san yzleri, huylan var bizim huya benzemez. O byle syleyince kanncalar ona kar ktlar. Ortalk yle bir kant ki uzun bir sre ferman okunmad tozdan dumandan. 133 i Onlar bizim kardelerimizdir. Yaan kardan, esen yelden sakallar solmutur. Filler onlar ezmitir. Fillerin bunca zulmleri altnda karncalarda hi karncalk hal kalr m? Dn bir kere bizleri, biz buraya geldiimiz gnlerde bunlardan beter deil miydik? Dn bir, usta, sen kendini dn... Kuun kanadndan atladnda yedi gn yedi gece kendine gelemedin de, seni biz l gibi srtmzda ta buraya tamadk m? Ey usta, kuun kanadndan atladktan sonra, sen seni bir grseydin... Sana deil krmz sakal, sana karnca demeye bin tank isterdi. Alandaki karncalar, yeni gelen yorgun konuk karncalarn her birisini omuzlarna bindirmiler, alanda dolayorlar, barp aryorlard. En sonunda topal karnca edemedi, sesini ykseltti, bard, artk kimseye duyuramyordu, barmaktan sesi kslmt. Beni dinleyin, beni dinleyin, diye yal-varyordu habire. Bara ara bir hal olmutu. Kimse artk onu dinlemiyordu. pn stnden bu durumda inemezdi, ne yapp edip karncalara bir iki sz sylemenin yolunu bulmalyd. Sonunda birden gkyz buland, ortalk karard, imekler akt, yamur balad, hm gibi, karanlk... Karncalarn srtlanndaki sarcalar bu sel gibi inen yamur iinde tepeden trnaa suya batp ktlar. Sarcalarn sakallarnn boyas, kt, karncalarn srtlarndan aalara szlmee balad. Alandaki glekler krmzya kesti. Demirci ustas utkuyla bard: Balon bakn, ey krmz sakall kardelerim, bakn! Bunlarn sakallarnn boyalarna bakn. Yamur yanca eridi. Demedim mi size bunlarda bir tuhaflk var, bun134

lar uydurma krmz sakallardr, diye? Bakn su gleklerine, onlarn sakallarnn boyasndan kpkrmz. Bunlar sarcalar, sarcalar. Filler bunlar bize casus diye gnderdiler. Atn bunlar darya, ldrn bunlar. Karncalar nce yere, sonra srtlanndaki karncalar indirip onlarn sakallanna teker teker baktlar. Sakallarn boyalan km, yerinde sapsan kllar kalmt. Ne bu haliniz, bu ne byle, hani siz krmz sakaldnz? Sancalar lm korkusuyla titrediler. Bakn nasl titriyoruz, dediler. Korkumuzdan, tr de alktan, yorgunluktan ite byle sarardk, dediler. Siz korktuunuzda bizden daha fazla sararmaz jnsmz? diye de sordular. tekiler hep bir azdan: Biz de sararnz, biz de saranrz, dediler, sonra da eklediler: Bunlar bizim kardelerimiz, buradan ba-' ka hi bir yere gidemezler, ey demirciler ba! Hrm-iatlar. Demirci, yandm, diye dnd. Filler sultan iimize adamlarn da gnderdi. Ama yreinde de bir ikir-,cik kalmt, filler sultan adamlarn gnderseydi ara-lanna, byle mi gnderirdi? Hi olmazsa bu sancalarm sakallarn bir iyice boyar, teker teker, hdhdlerin kanadndan aaya indirirdi. Onlar da gelir krmz sa-kallann arasna katlrlard. Kimsenin de ruhu duymazd. Bu ite bir bit yenii vard var olmasna ya, neydi? Bunca aklna, deneyine, gn grmlne karn demirciler ba bu sorunun karln bulamyordu. Alanda artk her kafadan bir ses kyordu. Sen, sen, sen demirci, kuun kanadndan atlayp da katnda sakaln byle sar olmad myd? Sen, sen o zaman bir aynaya baksaydn ya o za-jtnan... 135 I I te o zaman halini grrdn. Zangr zangr titriyordun. Deil sakallarn, salarn bile sapsar kesilmiti. Limon sars. Hepimiz krmz sakal deil, sar sakal olmutuk. Bir sar sel gibi aktk da buraya geldik. Eeey, demirciler ba, yce usta, biz ka ay, ka ay geti de ancak sarlktan kurtulabildik, kurtulabildik de... Kendimize gelebildik. Demirciler ba orada, pn ucunda kmltsz ka-lakalmt, gzleri falta gibi alm... Biliyordu bu gelenlerin filler sultannn, hdhdler bann adamlar olduklarn ama, u ahmak krmz sakallara bunu nasl anlatacakt? Dnd tand, birtakm kandrc, inandrc szler, yollar buldu, tekiler onu dinlemediler bile. Oya koyuyorum yleyse, dedi, bunlar burada kalacaklar m, yoksa gidecekler mi? Koy, diye bardlar hep bir azdan. Oya koyuyorum, bunlar sarcalar m, yoksa krmz sakallar m? Koy, diye bardlar kendilerine gvenmi. Koy, koy, koy... Bunlar sarcalar m? Hayr, hayr, hayurrrr! Krmz sakallar m? Evet, evet, eveeet! Karncalar sevin iinde n ayaklarn kaldrp, hep birden ahlandlar, alan, ayaklardan bir ormana kesti. Peki, ne deyim, sorumluluk sizin, siz kabul ettiniz. Biz kabul ettik kardelerimizi, kabul etmeyip de fillerin ayaklar altna geri mi atacaktk onlar! ok byk belalar gelecek bamza bu sarcalar yznden. 136 i '

Ey demirciler ba, in oradan aa da, artk kardelerimizi aalamaktan vazge. imdi hep bir azdan, senin u aarm sakalna bakp... Sana akalar desek, bu yzden de seni ldrsek olur mu? n aaya. Ne yapsn demirciler ustas, elden ne gelir, ister istemez, arnaar pn bandan aaya indi, tek bana kovuuna yolland. Kovukta kimse yoktu. Kimse de onun ardndan gelmemiti. Alanda ateler yaklm, bir toy dn balamt bile. Ortalk, sarcalarn sakallarndan akan sulardan dolay apal olmutu. Aalar, pler, karncalar, kayalar, talar, otlar, topraklar hep krmzya boyanmt. Toy sabaha kadar srd. Konuklar yediler itiler, grtlaa kadar doydular. Sabaha karyd ki, sarcalarn ba, btn sarcalar bir kayann arkasna toplad: imdi i bana arkadalar. u karncalardan sarcalarn cn almalyz. ldrlp fil sultan kapsna atlm her bir sarcann karlnda bin tane karnca, on bin, yz bin, yz milyon tane karnca lmeli. u dnyadan karnca soyu kalkmal. Ve hem de tkenecek. yle bir kaplad ki yreimi, gs kafesim, acdan atlayacak. Burada teki alak kle karmcalar-ca bir yakn ldrlmemi bir tek sarca var m? Biz de kap kurtulmasak, u yeryznden sarca soyunu kesecekti kle karncalar. Arkadalar, yolda konutuk, her sanca karnca yapacan biliyor. imdi u mendebur, alak krmz sakall topal karnca bu saf krmz sakallar kandrmadan biz ortadan toz olalm. ki sarca bir araya gelmeyecek. Bu byk kannca kalabal iinde yitip gideceiz. Birka gn sonra da krmz sakallar bizi unutur giderler. Bir iyice krmzlara karp yitip. 137 gittikten sonra, artk yapacanz biliyorsunuz. Yolda dagezen karncalara yaptmz bunlara da yapacak, her karncay bu topal demirci stne kkrtacaksnz ki, ta ki btn krmz sakallar biribirine de, biribiri-nin gzlerini oya, biribirini bir tek krmz sakal kalma-masya ldre. Krmz sakallan, hem de teki karncalar biribirlerine drmenin yollar kadimdir ve hepiniz bu yollarn yzlerce biimini bilirsiniz. Biliriz, diye bardlar hep bir azdan btn sarcalar. Unutmayn birok krmz karnca kendisini dnyann oda sanr. Ona gre seeceksiniz avlarnz. Kendisini en byk kurtarc sananlar... Biliriz. Krmz karncalarn bir blnn iinde fil ol-ma aslan yatar... Ona gre. Biliriz, ona gre... Bir bl ne ok dkndr. Onlara da o ynden yaklarsnz. Biliriz. Onlara da o ynden... Hele gen krmz sakallar daha iyi bilirsiniz. Varsa da yoksa da hep kendileri... Onlar da ok iyi bilir, ok yakndan tanrz. Onlar en abuk doru yoldan karr, kendi kendilerine dman edebilirsiniz. Kitaba, dnmeye dman edeceksiniz onlar. Okusalar da fil kitab okuyacaklar. Filler yenilmez, kyamete kadar, dnya gnee ya-pmcaya kadar filler bamzda kalacak, herkesi, tm krmz karncalar buna inandracaksnz. Onu da biliyoruz. Biliyorum, sizler her eyi biliyorsunuz, iyi yetitiniz. Yalnz bir eyi gzden hi mi hi rak tutmayacaksnz, o da nedir? 138 O da nedir? diye yinelediler sarcalar hep bir azdan. O da eli nasrl krmz karncalardr. Zinhaaar, onlara bir ey yutturaym demeyin. Onlara yaklamayn da... Onlar hi ivaya almayn, onlar bakadr. ok iva, ok yalan, ok dzen grmlerdir onlar, dnya dnya oldu olal. Ve kahreden ve yaratan ki onlardr. Onlar ki korkak, yrekli, cahil, hakim ve ocukturlar. Onlar batan karmay, kandrmay, onlarn kaburgalarndan yaratlan gzlkl krmz sakallara brakn. Onlar da ok yakndan tanyoruz, diye bardlar sevin iindeki sarcalar. O eli nasrllardan korkulur. Sonunda, eer isterlerse, onlar filleri de yenebilirler. Onlar denizlerdeki kum, gkteki yldzlardan da okturlar. Biliyoruz.

Frsat bulduka, onlarn gzlerini kr, kulaklarn sar, burunlarn koku almaz, tenlerini duyarsz edeceksiniz... Btn krmz sakallan da bu yolda kkrtacaksnz. Biz sancalara, atamz, ahmz fillere en byk dman, en byk tehlike bu eli nasrl krmz sakallardr. Gzlerine kl atacaz kl, eli nasrl krmz sakallarn, kl. yi, dedi yal karnca, iyi. Bilin ki birok krmz sakaln iinde fil olma atei yanar, nce de syledim ya, belli etmezler bunu. te bu krmz sakallar en byk dmandrlar eli nasrllann. Onlar fillerden de, bizden de daha dmandrlar eli nasrllara, ne kadar dost grnseler de, onlan eli nasrllann stne durmadan gece gndz kkrtacaksnz. Kkrtacaz. Elhasl, bin paraya bleceksiniz krmz sakall-lan, her bl tekinin kanma susayacak. 139 Susayacak! diye bard sarcalar. Bu krmz sakallarn byk bir blm yaamn ate emberinden gememilerdir, azlan st kokar. Yaama kar alakgnll deillerdir. Kendilerini dev aynasnda grrler. Biliyoruz. Ona gre ite. Siz krmz sakallar hakknda ok ey biliyorsunuz. yleyse imdi, u anda dalp toz olacaksnz, her krmz sakaln zne, yreine teki krmz sakala kar onulmaz bir , korku, dmanlk yalm atacaksnz. Korkuyu da unutmayacaksnz. En byk, en eski karncalar biribirine drecek yol korkudur. Biribirine kar onlan korkutacaksnz. Korkuyu yreklerine ekip, bytecek, boy verecek korku yreklerinde, kafalannda, gnllerinde. Fil korkusunu, sel korkusunu, ne bulursanz, nasl bir korku biimi yakalarsanz yamur gibi yadracaksnz balanna. Korku karncalan fel eder, kprtsz klar, lmden de beter eder. sterseniz Allah korkusunu, biribirlerinden korkuyu durmadan durmadan bytebilirsiniz. Korkuyu byteceiz. Krmz sakallar stne tekmil korkulardan binlerce tann yaratacaz. Bireycilik ateini korkuyla birlikte krkleyeceksiniz, onlann hepsi biz kardeiz, yoldaz, derler, aldrmayacaksnz. Onlarn ounun iinde bir bireycilik atei sonsuzca yanar, kanncalann biribirlerine dmanl bu bireycilikten doar, lm, ylgnlk, sevgisizlik bu bireycilikten doar. Hi bir krmz sakaln biribirini sevmesine frsat, izin vermeyeceksiniz. Bunlar biribirle-rini sevmeye baladlar m, sevginin olduu yerde bireycilik barnamaz, korku, aalama bannamaz, zinhaaar, sevgiye izin vermeyeceksiniz. Bunlar biribirlerini sevmeyi renirlerse bizi de, filleri de erinde geinde yenmenin bir yolunu bulurlar. Zinhaaar, bunlara biribirlerini 140 _ __ -_^^^.^i^ii l^ uij. /jctan gzden uzak tutmayacaksnz, onlardan her an bir k gibi bir sevgi seli btn krmz sakallara dalabilir, ite o zaman hap yutarz. O eli nasrlnn her birisi bir sevgi kaynadr. Tamam m? Sevgisizlii, dmanl krkleyeceksiniz. Tamam, sevgisizlii, dmanl krkleyeceiz. Hakknz helal edin, gidip de gelmemek, vanp da dnmemek var. Ben de topal demirciyi batan karmaa, onun yreine ylgnlk, kuku, korku, inanszlk, sevgisizlik kz atmaa gidiyorum. Gle gle git, dediler. Bir dakika beni burada bekleyin, diye onlara buyurdu yal sanca. Arkasn dnp yandaki kayann ardnda yittikten az bir sre sonra geriye dnd. Bakn sakalma, dedi. Siz hi bir krmz sakalda byle parlak, uzun, byle kpkrmz, byle yalp yalp eden bir sakal grdnz m? Gerekten sakal gn gibi nldyordu. Hi bir krmz sakalda bylesini grmemilerdi. Sakal, dalga dalgayd ve hem de grd. Bir krmz orman gibiydi de. Bu sakal gren demirci topal, krk gnlk yoldan temennana kalkar m kalkmaz m? Bundan sonra kim benim krmz sakallmdan kukulanabilir ki syleyin? Ne oldu, nereden buldun bu sakal, eeey yce babuumuz? diye ona hayran olaraktan bardlar sarcalar. Susun, barmayn, dedi kannca. Gerekten bu sakal hneriyle sarcalarn en yals, babu olmay haketmiti. Susun da uraya bakn. Kayann yarn

gsterdi, sancalar oraya tler, baktlar ki orada bir kannca ls boylu boyunca yatyor, sakallan da yok. Gelin buraya, kulanz iyice azma dayayn, ite ben bu krmz sakal ldrdm, sakaln da kesip 141 z sakaldan hi farkm var m? Yok, dediler usulca. Tam bir krmz sakal olmusun ki babuumuz, senin krmz sakal olmadnn farkna topal demirci bile varamaz. Varamaz, diye konurlanarak gld babu. yle de bir yaptrdm ki. Bir fil sakalma hortumunu do-layp ekse, bir tek tel bile koparamaz oradan. Yaasn! diye bardlar karncalar. Yaasn babuumuz! Sana bundan byle babuumuz diyeceiz... "Ulu babuumuz... Elinizden gelirse, siz de birer krmz sakal ldrp, sakallarn alp kendi enenize yaptrn. O zaman ite, hi bir kimse sizin sarca olduunuzun farkna varamaz. Siz de ite bu krmz sakallar lkesinde cirit atarsnz babanzn evi gibi. Bunlar da biribirlerine l-drtp cmz karnca soylarndan alrsnz. Bana babu demenize de ok sevindim. Her birimiz er karnca ldrp sakallarn alacaz. Haydi yolunuz ak olsun. Ve ala afan hrck karanlnda sarcalar ortadan o anda yitip gittiler, bir varm bir yokmu oldular. Babu sanca da topal demircinin kovuuna doru yolland. Topal demirci kovuunda, topal bacan karnna ekmi uyuyordu. Banda da tane ok gen krmz sakal. Burada u topalla birlikte, u gen krmz sakal da ldrsem, diye dnd babu. Ban ekti kovua dald, birden ayana taklan bir elmeyle tepe st yere dt. Dur, yasak! Ben babuum, dedi sarca karnca. Kafda arkas krmz sakalllarnn babuuyum. Sizde konuk 142 a____~. *^ uuua ueyim paralanyordu. Kusura kalma, diyerekten zr diledi ondan gen krmz sakal. Ustamz uyuyor da... Hemen onu uyandr, dedi babu. Hemen imdi. Ben krk gnlk yoldan geldim. lkelerimizi filler ykt yakt, yamalad, karncalarmz da kle ettiler. Ben canm zor kurtarp ona geldim. Gen krmz sakal, ustay uyandrd, babula onu tantrd: te bu Kafdalannn ardndan geliyor. Kafdala-nnm krmz sakalls bu da... Krk gnlk yoldan geliyor. Nasl geldin, ey yolda? diye sordu usta, yeni gelene. Ulu bir ku vardr, adna leylek derler, temiz yreklidir, alakgnlldr, iyilik severdir, ite o kanadna ald da beni, sana buraya ulatrd, dedi babu., yorgun, uykusuz, boynu bkk. Benim burada olduumu kim syledi sana? Leylek syledi, diye glmsedi babu. Leylek ne biliyormu benim burada olduumu? Grm. Allah Allah... Beni u kck yarkta o gkyzndeki ulu leylek nasl grm ki! O leylekler yledir, dedi babu. Onlarn gz krk yl uzaklktaki kara tan stndeki kara karncay grr. Beni de yle grd. Bizim lkeyi filler yakp yknca, oumuzu ldrp, azmz kle yapnca ben katm Kafdanm tepesine sndm, orada karlarn, kayalarn iinde kaldm. Kafdanm tepesinde hi bir yiyecek yok. Alktan gzlerim grmez oldu. Hi gcm kalmad, ykldm oraya kann stne, can ekiiyordum ki, bir ar hlt duydum, stme bir scaklk indi, bir 143 tk, sen kimsin?' diye sordu bana ses. Ona gzm korkudan aamadan karlk verdim, bamza gelenleri zar-zor anlatabildim. 'Sen de kimsin?' diye sordum ona. 'Ben,' dedi, 'leyleim. Dile benden ne dilersen.' ok halsizdim, alktan elden ayaktan dmtm. 'Am,' dedim ona, 'karnm doyur da gzm alsn, ondan sonra konuuruz.' Bana hemen bal z, iek z verdi, o anda gzm ald. Ona, 'ben bir krmz sakalm,' dedim. 'Beni krmz sakallara gtrr msn?' diye de sordum. Beni bir kayann scak kovuuna yatrd, nme de ok

bal z, ok iek z koydu, hi bir ey sylemeden utu gitti. Tam be gn sonra onun geriye dndn grdm, sevincimden deliye dndm. 'Buldum,' dedi, 'teki yce dan doruunda bir demirci var, dnyann da btn krmz sakallar orada. Seni oraya g-treyim,' dedi bana. Dedim ki ona, 'saol, varol.' Dedim ki ona, 'beni oraya gtr.' Beni kanadnn stne ald, tylerinin arasna, scack... Oradan utuk, ite az nce, uraya, u akltamm ardna indirdi beni. Ho geldin, dedi demirci ustas ona. Kendi yiyeceinden yiyecek verdi. Onunla uzun uzun konutu, inceden inceye sakallarna bakt, yoklad, soyunu sopu-nu aratrd sordu, inand ki bu bir krmz sakal, hem de krmz sakallarn babuu. Senin gibi bir karncann ok bir gereklii vard bana, kardeim, diye sevindi. Sen ho gelip safalar getirmisin. Bam stnde yerin var. Dn buraya, krmz sakal diye, sakal krmzya boyal bir sr sanca geldi, fillerin adamlar... Ne oldu onlara, nerede onlar imdi? diye rkn^ tyle sordu babu. O sarcalar ykt bizim lkeyi de, o sarcalar ki... Amann ustam, onlar hemen bulmal. Bulamayz artk onlar, bizim krmz sakallar ba144 na kar savundular onlar. stesem, lsem bile bizim ahmaklar o sarcalarn sakalnn bir tek sar telini bile vermezler bana, diye i geirdi. Acdan yrei sklyordu demirci ustasnn. Ben bulurum onlar sana, sen hi zlme, demirci kardeim, diye umut verdi topala babu. Senin krmz sakallan da onlarn sarca olduklanna, sancalann da hayn olduklarna inandnnm. Babula demirci topal sevgiyle kucaklatlar. Topal nasl sevinmesindi ki, bu kadar ahman iinde kendisine yardmc bir akll kmt. stelik de soylu bir krmz sakald bu. stelik de onun lkesi kutsal Kaf-damn eteindeydi. stelik de krmz sakal hi bir sakala benzemiyordu. stelik de uzun sakall enesinden geni gsne bir aydnlk, bir k olmu nldayp akyordu. Topal kannea dnyordu, sevinle, gvenle, ii zlenmi bir dostluun scaklyla dolarak. Bir elin nesi var, iki elin sesi var, diyerek dnyordu. Dnmenin tadnda, mestliinde. Bu yal krmz sakal, babu, belli ki ok ekmi. Belli ki ok da akll, kurnaz. Bununla birok sorun zlebilirdi. sabah btn da, kayalklar, yollar beller, kra topraklar, akar sularn kylar, gllerin, gleklerin, pmarlann ileri, aalann gvdeleri birden iee durdu. Ortalk inceden bir iek kokusuyla dalgaland. Bulutlar apak, yukarda, uzakta, gneyde kabardlar. Dnya bir yamur sonu ltsndayd. Kanncalar krele-rinden, kaya yarklanndan, oyuklardan kmlar, gnete svazlanyor, sakallann tanyorlard. Rahat, mest kurunuyorlar, geni, dz alan dolduruyorlard. Topal kannea da yangnn nne km, bir pe 145 i srtn dayam gneienereK, oauuga, Babuun szne sohbetine doyamam, onun kltrne, devrimciliine hayran kalmt. Kendi kendine diyordu ki: u karncalar arasnda byle tane karnca daha olsa, deil filleri, insanlar bile u dnyadan sker atardm. Byle akll bir arkada, dost krmz sakal bulduundan sonsuz mutluluklar iinde geriniyordu. Hdhdn kanadndan atlayp buraya geldiinden bu yana ilk olaraktan byle akll bir karncayla kar karya geliyordu. stne titriyordu babuun. Filleri bir gn yenebileceklerse eer, bu babuun akl yznden yeneceklerdi. Ne de yakkl bir karncayd bu. Srt sapsar, gzleri byk, tpk ar gzleri gibi gzenekli, kskalar gl, sakal l l, bacaklar bir atl karnca bacaklar gibi gl, abuk. Bu yaa gelmiti, btnyle tek anlaabildii karnca bu babu olmutu. Babu da bacaklarn uzatm, doan gne kar svazlanarak kurunuyor, dinleniyordu. ok yorulmutu fkara, ne yapsn, fillerin ayaklan altndan kurtulup taaa Kafda eteklerinden buraya gelmiti. Orann karncalar byle deildi, onlarn , be, yedi katl saraylar vard yeralt kentlerinde. Fillere de yle kolay kolay teslim olmamlar, savamlard sonuna kadar, gleri tkenene kadar.

Kafda karncalarnn byk bir ounluu dalara ekilmiler, umutsuz da olsa fillere kar savalann srdryorlard. Geldii gnden beri ilk olaraktan sordu: Usta, siz burada ne yapyorsunuz, fillere kar bir sava srdryor musunuz? imdiye kadar hep kendisi kendi maceralarn anlatmt. Usta da kendisine herhangi bir ey stne soru sorulmadndan dolay kvanlanmt. Biz bekliyoruz imdilik babu kardeim, fillere 146 Kar savamak o kadar kolay deil, diye ona karlk verdi demirci. Hi kolay deil, ama byle de eli kolu bal durmak olur mu hi? Sonra bo dura dura, buradaki krmz sakallar tembelleir, sava unuturlar. Filler ok byk, karncalar ok kk babu kardeim, gnlerdir, aylardr dnyorum dnyorum, hi bir yolunu bulamadm fillerle savamann. Nasl savalr ki onlarla? diye babua merakla sordu. Doru, diye onu onaylad babu. u steki btn karncalan toplasak, savaa soksak, bir tek fil hepimizi krfacana evirir. Bir lke varm, orann kanncalar fil kadar iriymi, ama o lke ok uzak, o karncalara haber salsak, gelseler de bizi tutsaklktan kur-tarsalar. Onlar gelirler, biliyorum onlar, filleri koarlar, sonra da, bizi onlar tutsak alrlar. Kendi bamzn aresine biz kendimiz bakalm. Biz kendi bamzn aresine kendimiz bakamayz, ustam. Filler ok byk. Umutsuz olma, belki bir yolunu buluruz, babu kardeim. Bak ben ne yaptm, tutsak kanncalann iine, her lkeye krmz sakalllar gnderdim. Onlar sakallarn kesip tpk teki kanncalar gibi oldular, onlarla birlikte alyorlar, onlarla birlikte zulm gryor, a kalyorlar. Bir de ben gece gndz filler stne, kanncalar stne, bundan nceki fillerle kanncalann stne kitap okuyorum, adanlanm da kitap okuyorlar durmadan. Biz burada kitap okuyor dnyoruz, tekmil dnyadaki karnca kardelerimiz kitap okuyor, alyor, dnyorlar. Bundan bir ey kmaz ki, dedi babu. Kitap okumakla, tutsak kanncalann arasnda almakla filler yenilmez ki... 147 Bak babu kardeim, beni dinle, onlar orguuu-yorum da... Bir gn bir yolu bulununca, tekmil karncalar fillerin stne saldrnca... Babu glmee balad, gldke glyor, gldke glyordu. Ne glyorsun, babu kardeim? Babu glmekten karlk veremiyor, tkanarak glyordu. Gl... gl... glyorum ki... Neye glyorsun? ok mu gln sylediklerim? p... o... ok... Ne ola ki? Babu gld gld, sonra azck kendine geldi, yz kpkrmz olmu, soluu tayordu. Bak, ustam, dedi. Yiit, yrekli, aslan ustam, filler hi yenilir mi? Bu dnya dnya oldu olal kim grm karncalarn filleri yendiini? Bu dnya byledir ve hem de bu dnya hi deimez. Fil fildir, karnca karnca... Filler ynetecek, onlarn ileri bu, karncalar alacak, filler yan gelip yatacak, en gzel yiyecekleri onlar yiyecek, en gzel giyitleri onlar giyecek, en grkemli saraylarda onlar oturacak... Karncalarsa, ite byle, halleri duman, yl on iki ay alp sonunda ellerindeki avulanndakini fillere verecek, kendileri de alktan krlacaklar. Doann yasas bu, insanlarn, o kendilerini doann kutsal yarat sanan o nge insanlarn da yasas bu. Bu dnya byle gelmi byle gider. Dn bir ustam, bir dn kardeim, uraya bir da kadar karnca toplansak bir araya, bir tek fil sal-drsa bize, ne oluruz? Topal demirci ustas onun gzlerinin iine ilk olarak kukuyla bakt. Bu bir sarca olmasn, diye dnd. Bu bir haym sarca... Sonra da, bu babu ylm, diye dnd kendi kendine. Bylesine bir krgndan 148 geriye Kalm, fillerin belasna uram bir karnca bu kadar umutsuz olmasn da ya ne olsun?

Haklsn, dedi ona demirci. Haklsn ya bu karncalar ki u evrende en gl yaratklardr. Filler daha da gl olsalar bile onlarn bu tutsaklndan kurtulmann bir yolu bulunmal. Ve hem de bulunacak! Ama bunun iin de hi bir ey yapmyor, hi bir eylemde bulunmuyoruz ki, dedi babu. Eylem gerek, hi olmazsa bizimkiler gibi sava srdrmek gerek. Ben . bizim filleri yenebileceimizi bir kere olsun dnmedim bile ya, ama sava gerek. Yenmesek de savamal-yz. Bir tek umut savata. Topal demirci de yle dnmt ya, bir sonuca varamamt. Bir tek umut savatayd ya, nasl bir savata? Savan umutsuzu olur mu? Umutsuz girilmi sava, sava deil, lmdr, savan biimi, tr var. Savaa umutla girersin, yenilirsin o baka, ama umutla girersin. Bu dncelerini babua sylemedi. Sadece: Sizinkiler savayorlarsa filleri yenememek iin, bu deliliktir. nsan yenmemek iin savar m? Filleri de yenecek bir yntem bulacaktr karncalar. Babu gene gld: Hah hah hah... Bulunamayacak, bulunamaz. Filler yenilir mi? Yenilir, diye grledi topal demirci. Bir yolunu bulacaz filleri yenmenin. Ve kahreden ve vareden karncalardr. Yeneceiz filleri... yleyse savan, diye bard babu. Byle da banda oturarak filler yenilmez. Bir yolunu... Tam bu srada alanda bir grlt patrt koptu ki, topal demirci buraya geldi geleli byle bir grlt duymamt. Sanki koca da ortasndan at diye atlam149 ti, ite yle bir grlt. Krmz sakall topal karnca hemen alana kotu ki ne grsn, alan azna kadar karncayla dolmu, karncalar stste, kvl kvl... Gen bir krmz sakal da bir karaalnn en st dalma km, cokuyla konuuyor, gr sesi dalarda yanklanyor: Ne filler, ne krmzlar! diyor. Ne filler ne krmzlar, zgr bamsz karncalar... Ve alandaki karncalarn bir bl onu alklyor. Biz, diyor karaalnn stndeki, biz tekmil karncalar bu daa ekeceiz, karnca lkelerini boaltp buraya getireceiz, dnyann evrenin tekmil karncalarn ve savaa balayacaz. Ne filler ne krmz sakalllar, ne de eli nasrllar, alan tutsak karncalarla baaracaz kurtuluu... Ve alklar oalyor, byyor, geniliyor. Ve tutsak karncalar, ancak kendileri kurtaracaklardr. Eli nasrllarn bize hi bir gerei yok. Ne eli nasrl karncalar, ne filler, zgr bamsz tutsak karncalar. Fillerin gzlerini oyacaz. Gzleri kr olan filler karnca lkelerini bulamayacaklar, ondan sonra da yollarn arp denize dp lecekler. Bylelikle de bu dnya fillerden kurtulacak. Alklar kyamet. Uzun konutu, ne eli nasrllar, he filler diyen, karaaldan indiinde kanter iinde kalmt. Alklayan karncalar onu omuzlarna aldlar. Onun arkasndan uzun boyunlu, kapkara bir karnca kt karaalya, alnn dikenleri onun karnna batt, nk karn plakt. Sze: Arkadalar, krmz sakalllar, diye balad. Szm yalnz sizedir, beni dinleyin, iyi kulak verin bana... Hemen imdi savaa gireceiz. Filleri yok edeceiz. Bir 150 Kanncaaa, hele karncalarn krmz sakallsn, bir evrene bedeldir. Filler hi bir zaman yenilmez yaratklardr. Onlar hi bir g yenemez. Biz de onlar yenemeyeceiz ama, savaacaz. rmcek alarndan a toplayacaz, fillerin yollarna gereceiz, filler bu alara dolanacaklar... Evet arkadalar, filleri yenemeyeceiz ama, onlar rmcek alarna dreceiz. Dn rmceklerin bakanyla konutum, size, dedi, rmcekler bakan, her rmcek yedi kula, yani karnca kulac a recek, siz deil filleri bu alara, u koca dnyay bile drr, torlar toplar gnein yanma atarsnz. Ama filler yenilmeyecekler. Bu dnya deimeyecek... Biz karncalar savaacaz. Neden savamayalm, deil mi, elimizde bu kadar rmcek a varken. Kahrolsun bizim yolumuzu kesen, bizi savamaktan alakoyan, o psrk topal demirci kahrolsun!

Kahrolsun! diye btn alan inledi. Biz de alarmza filleri, hdhd kularn drp zgrlmze kavuunca bize yardm etmi olan rmcek kardelerimize dnyann btn sineklerini vereceiz. Hi bir karnca bu dnyadaki hi bir sinee el bile srmeyecek, acndan lse de... lse de, diye inledi alan. rmcek alarmz varken biiiiz... Daha ok uzun szler syledi rmcek alar stne, bu alarn salaml stne: Bir rmcek a, deil bir fili zaptetmek, krk bin katn bile zapteder. Bir rmcek a, deil bir fili, bir insan bile zapteder. Bir rmcek a... Ve krsden utkulu bir komutan gibi kabararak indi. Alktan alan yklyordu. Topal demirci orada, alann kysnda durmu, tek bana oraya dikilmi, yannda babu, bir de o delikanl krmz sakal, fkeden kuduruyor: 151 ZlfcUt ular. Hay sizi bre! Derken karaalya, sakal yerde srnen, ke gzl, sarkk bykl, salar ta beline inmi bir delikanl kt. Azck kekeliyordu ya, dzgn konuuyordu: Biz filleri hi bir zaman, hi bir biimde yenemeyeceiz, dedi. ok dingin, kendine gvenmi, inandrc, kandrc konuuyordu. Arada bir cotuunda onun kekemeliini de farketmiyorlard karncalar, kulak kesilmilerdi. Gereki olalm arkadalar. Biz filleri hi bir zaman yenemeyeceimize gre, yenebilseydik dnya kurulduundan bu yana onlarn tutsa olur muyduk, deil mi? Olmazdk, diye alan grledi. Dnya kurulduundan beri deil, daha yeni tutsak dtk fillere, dedi topal demirci. Onun sesini kimsecikler duymad. Ya da duydular duymamcla vurdular. Onun iin fillerle sava, filleri yenmeyi aklmzdan karalm da filleri karnca lkelerine nasl sokmayz onu dnelim, deil mi? En dorusu da bu, diye mrldand kalabalk. yleyse arkadalar, ben aradm, dantm, fil huyunu bilenlere, ylanlara yanlara, insanlara sordum, fillerin her bir huylarn rendim. Filler en bata hendek atlayamazlarm. Biz karnca lkelerini hendekle evireceiz ve filler lkelerimize giremeyecekler. Yok filleri kr edeceiz de, yok rmcek alarna drp evrenin dna atacaz da, bunlar hep uyduruk... Fillerin gzlerini kr edebilir mi hi bir karnca, syleyin, bir fil rmcek ana sar m? Smaaaz, diye kalabalk birbirine girmi bard. Gereki olalm arkadalar, ve imdiden tekmil 152 wuiuit uogup, uuituenmizm yresine hendek kazmak iin vatandalarmz kandralm. Alan alktan, bartdan bir kalkt bir indi. Bu uzun sakall, uzun sal krmz sakal da srtladlar kanncalar. Sonra da karaalya, ortalk azck durulunca, kck, ine ucu kadar ufack bir krmz sakal kannca kt. Bu kannca o kadar kckt ki, kanncalar bil onu karaalnn ucunda ancak zarzor grebiliyorlard. Bu kck karncann sesi amma da grd: Arkadalar, gereki olalm, diye balad o da. Hi biz fillerin gzlerini kum atarak kr edebilir miyiz? Benim bildiime gre fillerin gzleri zaten o kadar az gryormu ki, biz onlan kr edebilsek bile, bir ey deimeyecek. Filler kulaklanyla gryorlarm. Fillerin de kulaklarn kesebilir miyiz, arkadalar, syleyin, onlann o yelken kulaklann kesmeye gcmz yeter mi? Yetmez! diye bard kalabalk. rmcek ana gelince... Olmaz, olmaz! dedi kalabalk. Hendei de ge. rendim ki hi bir file hi bir hendek dayanmaz, her fil her hendei atlayp geermi. Geer, diye bardlar kanncalar. Bu dnyada filleri altedecek g yoktur. Filleri altedecek hi bir g daha yaratlmamtr. Yaratlmamtr, diye gene grledi kalabalk.

yleyse ne yapmalyz, eeey arkadalar, eeey evrenimizin ok deerli, en deerli yaratklan, siz krmz sakallar, tanr sizi m de yaratm, sultan klm u kanncalann stne. yleyse ne yapmalyz? Kanncalardan t kmad, hep bir kulak kesilip kk kanncanm azna baktlar. Bu dnyada fil gcnden daha stn g olma153 dma gre biz de fillerin gcnden layaaanaraK Kurtuluumuzu salarz. Fillerin bir ksm vardr ki, o filler, fil sultan kadar karncalarn nimetlerinden faydalanamyorlar. Biz o fakir, leylein yuvadan att fillere deriz ki, eer bize yardm eder de bizi fillerin tutsaklndan kurtarrsanz, biz de kyamete kadar sizi, sizin soyunuzu, soyunuzun soyunu bal z, iek z, bcek zyle besleriz. Size sra saraylar da yaparz. Siz filler olmadan, biz kck karncalar fillerle baa kamayz. Syleyin kabilir miyiz? kamayz. yleyse yaasn fillerle karncalar kardelii, ibirlii. Filler ve karncalar elele... Kahrolsun aclar, dagezenler, hendekiler, demirciler, eli nasrllar, kahrolsun! Yaasn karnca fil ibirlii... Filler ve karncalar elele, diye yankland koskocaman alan. Karncalar cokudan kaynatlar. Parlak gn nda milyarlarca karnca gz lat. Ve kck karnca iinerek karaalnn stnden yere atlad, teki karncalarn bacaklar arasnda yitti. Karncalar onu bulup omuzlarna aldlar. Topal demircinin yannda duran babu karnca: Doru, diye azndan kard, bu da doru syledi. Topal demirci ona ters ters bakt. Epeydir bu yanndaki karnca, babu, her krmz sakal karaaldan indike bir eyler mrldanyordu ama, topal demirci onun ne dediini anlayamyordu. Oysaki her karncann dncelerine, doru, diyormu. Babu karnca doru szn azndan karmt ama, ne fayda, bir kere topal duymutu. imdi bunu nasl onarmalyd, onarmann da hi bir olana yoktu. Topal karnca nasl da yle kukuyla, korkuyla bakyordu ona. stne gitmek154 ten oaKa uman yoktu babuun, belki bir tek kurtuluu stne gitmekte bulabilirdi: Hepsi doru sylyor, deil mi ustam? Topal karnca fkeyle homurdand. Filleri kr edebiliriz. Ahmak. Filleri rmcek alaryla... Budala. Fillerle ibirlii... Sersem, beri de seni bir ey sanmtm. stelik de koca bir kannca lkesinin babuusun. stelik de bir kr... Bir krmz sakalsn, diyemedi. nk bu kadar yal bir krmz sakal bu samalklara doru diyemezdi. Topal kannca ok deneyden gemiti. Dncesini birdenbire aa vurduuna piman olmutu. Kendi kendini ele verdiinden dolay bu babu kannca birtakm olmayacak ilere bavurabilirdi. Btn kanncalan kkrtabilir, onu lin ettirebilirdi. ok cerbezeli bir eydi bu babu kannca. Onu ldrebilirdi gece uyurken... Hi bir ey yapamazsa kaabilirdi. Birden glmeye balad topal kannca: Hay sen ok yaayasn, babu kardeim, dedi. Senin deneyin herkeslerden fazla... zr dilerim, ilkin birden kavrayamadm da, budalalk, dedim bu gzel dncelere. Ben bilirim ki her dnce kutsaldr. Haymlk ahmak olur, ne kadar kurnaz gzkse de... Babu kannca hemen topaln bu geriye dnn yuttu. nk kendisini btn dnyann en aklls sanyordu. Her dnce kutsaldr, diye sevinle bard. Bu dncelerle, o filler ne kadar gl olurlarsa olsunlar, onlan altedeceiz. Doru, dedi topal kannca. Filleri erge altede-ceig. 155 Unlar DOyie KOn.Ua.U.urlUlU., srad bir karnca kt, alnn en st dalna varp dikildi.

Eeey, arkadalar, diye balad, sayn grkemli, kutsal, emeki kzl kanncalar, filler ki bizim soyumuzu kesti kuruttu, bizi tutsak kld... Biliyorum fillerin ellerinden kurtulu yok. Filler bu evrenin en gl yaratklar. Siz de biliyorsunuz bunu, ben de biliyorum, btn evren de buna tank. Bu gerei ulu ustamz krmz sakal demirci de biliyor. Onun gznden de ok deerli bir kii olan Kafda karncalarnn ba krmz sakal arkada da biliyor bunu. Topal karnca: Doru, diye bard, doru, fkeden kudura-rak. Hem fkeden kuduruyor, hem de babua aktrmamak iin, doru, diyordu bu sama sapan szlere. Babu da topal karncann yola gelmesinden mest-olmu: Doru, doru, doru, dedi. Biliyoruz, diye bard topal karnca. Bu dnyada deil karnca, hi bir g yenemez filleri, filler bile yenemezler filleri, insanlar bile... Yalnz bir tek g yener onlar, o da atl karnca kardelerimiz. Filleri bu evrende yenecek g atl karncalardr. Uzun bacakl atl karncalardr. Uzun bacakl atl karncalardr, doru! diye bard babu. ster istemez onun sylediini yineledi topal karnca: Atl karncalardr, doru, dedi usulca, yan gzle de babua bakt. Babu kvan iinde ellerini ou-turuyordu. Ve topal demirci durmadan babua bakyor, onu tepeden trnaa szyor, aratryordu. Kesinlikle bunun bir krmz sakal olmadn anlamt. 156 galinin stndeki karnca upuzun bir eydi, bir deri bir kemikti de. Sa sakalna karmt, sivri pembe burunluydu, konutuka frlak grtlak kemii iniyor kyordu. Bin be yz tane atl karncay u maaraya aracaz, te bu maara tam drt milyar karnca alr. Drt milyar karnca alan maaraya bin be yz atl karncay koyup onlara fil as yapacaz. Atllara fil as yaptktan sonra dnyann btn yiyeceklerini toplayp getirecek vereceiz onlara, vereceiz onlara, yiyecekler. Alt ay sonra fil as alm kanncalar be fil, on fil kadar byyecekler. Bu be fil, on fil kadar olmu kanncalann her birisi birer canavar kesilecek. Her biri bir fili kskacna alp ikiye biecek. Salvereceiz cenga-ver kanncalanmz fillerin stne, al Allah delini zap-teyle kulunu diyerekten. Fillerle atl kanncalar arasnda mbalaa cenk olacak. Ve gn akama ererken, u dnyada soluk alan bir tek fil kalmayacak. Hepsini atl kanncalar kskalanndan geirip tam ortalanndan blecekler. Ey kardelerim, krmz sakall kanncalar, szm dorudur! Koskoca alan: Dorudur! diye bir indi bir kalkt. Sen eeeey krmz kanncalann kutsal ba topal demirci, szlerim doru mu? Doru, doru, diye nln sallad demirci. Onun ardndan da: Doru, doru, ok doru, diye bard babu. Ve krmz sakall topal demirci iin iin gld, sevinten dolup tayordu. Tez gnde anlamt babuun kim olduunu. Bu kannca, sanca kanncalann balanndan bakas deildi ve u kalabal buraya toplayanlar da, kkrtanlar da sarcalard. Ama nasl da yitip gitmilerdi krmz sakalllann iinde? Onlan nasl ayrdedip de 157 bulmal, Dunarm sarcaar oauKituna, uu inandrmalyd? i zordu, zordu ya, olanaksz deildi. pince uzun kannca da indi karaalnn tepesinden. Onu da omuzlarna aldlar, yaa, varol, diye bir sre ortal nlattlar. Sesleri ulu dalarda yankland. Sonra kuyucularn ba kt karaalnn stne, fillerin yollarna kuyu kazmay nerdi, onun arkasndan ivici karnca kp kannca lkelerinin drt bir yanna iviler akmay salk verdi. Filler hi bir zaman bu ivilere basp kannca lkelerine giremiyecekti. iviciyi aclar, sucular, yolkesenler, hrszclar, svamaclar izlediler, hepsinin de nerisi ilginti. Alann kalabalndan her birisini ayn ayn onaylayan, onlara doru, diye baran kiiler ktlar. Topal demirciyle babu da hepsini onaylyorlard. Konuuculann hepsini de kendi blkleri omuzlanna aldlar.

Derken ortalk birden kant, kanncalar biribirle-rine girdiler. Kllar, yataanlar ekildi, alar, halatlar atld, kum gibi talar yadrd karncalar biribirle-rinin stne, alann gn koyu bir toz bulutu rtt. Bir feryad figan ald ortal ki kulaklan sar eden. Kelleler, bacaklar, kollar, gvdeler uuuyordu havalarda. u dnya dnya, karncalar kannca olal byle bir cenge tanklk etmemiti kimse. Topal kanncayla babu, yksek, kaim, aa gibi salam bir karaalnn en u dalnn stne kmlar cengi buradan izliyorlard. Topal demirci kederinden lyor, babusa, iinden seviniyor, kvanyor, dndan zlm gzkyordu ya, artk onun hi bir davran topal demircinin gznden kamyordu. Topal demirci ok kayglyd, bu sava byle ne kadar bir sre srp gidecekti? Belki de savan sonunda 158 & hi Dr Kannca kalmayacakt. Ne yapmalyd bu korkun krmn nne gemek iin? Gen krmz sakallardan bir borazan istedi, ste ok borazan vard, en byn getirip demirciye verdiler. Demirci balad konumaa, barmaa, sme-e, ama duyan, dinleyen kim? Topal demircinin iinden kan gidiyordu. Bunca emek verip krmz sakal eyledii kannca uluslarnn tek umutlan kanncalar, birka sarcann ivasna kaplp biribirlerini ldryorlard ite. Hem de gz gre gre. Bundan sonra bu krmz sakalllar tkenince artk kyamete kadar kanncalar fillere tutsak kalacaklard. Babuun yzne ya dolu gzlerle bakt. Babu tepeden trnaa kvanca kesmiti. Topal demirci ona kederini belli etmemee alt. Azck da gld: ldryorlar biribirlerini, ldrsnler. Bu dnyada daha ok krmz sakal var, deil mi? Sizde de ok var, yle mi? Vardlar ama, dedi babu, onlar da byle, her ne sebeptense biribirlerine dp byle birbirlerini ldrdler. Bir tek, bir tek krmz sakal kalmad benim grkemli lkemde. Varsn bunlar biribirlerini ldrsnler, daha iyi, ahmak, sersem kanncalard bunlar zaten. lmeleri kannca uluslar iin daha iyi olacak, uluslarn byle aklsz krmz karncalar olacaksa hi olmasn daha iyi. Bizde daha ok krmz sakal var, stelik onlar akll da... Nerdeler? diye sordu hemen babu. Aaah, onlarn da yerini bir renebilseydi... u dnyada, babu saiken, bir tek krmz karnca bile kalmamalyd. ini mainde, dedi topal demirci. San benizli karncalar lkesinde. Sar benizlilerin de sakallan krmz m olurmu? Olur ya, dedi topal demirci. Onlann krmz sa159 kalllar byle ahmak deil, onlar byle biribirlerini ldrmyorlar. Grrsnz, dedi iinden babu, hele ben bu deneylerden gemi sarcalarm bir gndereyim senin ini mainine, gr sen o zaman gmbrty, oradakileri de buradakilerden beter etmez miyiz! Alan kaln bir toz tabakas rtt, alandan akan kanlar layarak yamac aa iniyor, dereye doluyordu. Bu kadar ykseklikten bile, kesilmi uan kol, bacak, gvde, batan baa hi bir ey gremiyordu topal demirci. Bard ard, abas hi bir ie yaramaynca, topal demirci elindeki borazana frlatt sava alanna att. Umarszlk ldryordu onu. Derken uzaklardan gkgrlemesi gibi bir kahkaha patlad. Kahkaha dalan sallad, kayalar titretti. Filler sultan, filler sultan, diye kendini bir daha ele verdi babu. Filler sultan krmzlarn bu haline glyor. Ne biliyor ki filler sultan buradaki halimizi? Cokunlukla kendini ele veren babu hemen bir yalan kvrd. Filler sultannn gz krk gnlk yerdeki kara tan stndeki kara karncay, yedi da ardnda da olsa grr. Beni ldryordu az daha, katm da Kafda-mn karlarna attm kendimi. Fillerin yce, kayalk dalara, hele dalarn souk karlarna hi yzleri yoktur.

Bir kahkaha, bir kahkaha daha patlad. Kahkahalar yeri g sarsarak ard ardna durmadan top glleleri gibi patlyordu. Tam bu srada bir tansk gerekleti. nanlmaz bir ey oldu, alanda annda birden kirp diye ses ada kesildi. En kk bir vzlt bile duyulmuyordu oradan. Topal demirci kulak verdi dinledi, sonra da hznl: 160 a, aanaa t kmyor, ne oldu ki krmz sakallarma? diye sordu. Hepsi hepsi ld, dedi babu. Hepsi biribirlerini ldrdler. Bir tek krmz sakalmz bile kalmad. Vah vah, vaaah! Avaz kt kadar alamaa balad. Vah ki vaaah... Topal karnca vakurdu, gzlerinden bir damla ya akmyordu, orada yle dikilmi kaskat kesilmi kalmt. Filler sultannn kahkahalar daha da grleerek geliyordu. Alann stndeki toz da yava yava yere iniyor, ortalk alyordu. Topal karncaysa gzlerini alana dikmi oradan ayrmyordu. Eli yreinin stndeydi. Tozlar indi, ortalk ald ve birden de, tam o anda da filler sultannn kahkahas keskin, ezici, ldrc, sonsuz hmda bir fkeye dnd. Ve topal demirci uzun bir sevin l att: Karncalarmn ou lmemi! diye bard. ok kr, ok kr, ok kr! Manzaray ve alanda karncalarn kvl kvl kaynatn gren babu kederinden karaaldan dp lyordu az daha. Topal demirci karaalnn stnden indi, alana vard. Alanda ller, yarallar biribirlerinin stne ylmtlar. Buna da, buna da kr, dedi topal demirci. Ben hi bir krmz sakal kalmad sanmtm. Ortada da, filler sultannn kahkahasndan aknla urayp sava brakm karncalar daha durmadan svyorlard. Topal demirci bir pn stne kt: Yeter artk, dedi. Kendinize gelin. Bakn filler sultan sizin bu halinize nasl glyor. 161 karnca karlk veremedi. Krmz sakallar sklm pklm kr elerine dndler. Dndler ama... Babu, topal karncann tam arkasmdayd, o konuurken: Bak arkada, dedi. Sen imdi bu biribirine dmleri, biribirlerinin kanlarn imileri bir daha bir araya getirebilirim mi sanyorsun? Bundan sonra bu krmz sakallar artk hi iflah olmazlar. Sonuna kadar bunlar biribirlerini ldrrler. Araya kan, bencillik, fitne girdi. Bin paraya ayrlm krmz sakalllar, artk her eyi unutup biribirlerine derler. Gzleri ne filleri, ne de dnyay grr. Topal karnca hem zgnd olan bitenden, hem de sevinliydi, karncalar ok kr ki toptan lmemiler-di. Bu deneyden sonra artk akllar balarna gelmi olmalyd. Bu olaydan sonra sanca karncalarn da i-vasma uymayacaklard herhalde. Krelerine geldiler, yorulmulard. Gel demirci karde, dedi babu, gel benimle de Kafdanm arkasndaki benim lkeme gidelim. Sana babakanlk veririm kendi lkemde... Sana bal z, iek z, hem de Kafda ieklerinin zn yediririm. Seni ok sevdim. mrnn bundan sonrasn karncaca deil filler gibi yaarsn. stersen kn da gn akama dek karsn. Bak, grdn ite, gvendiin dalara da kar yad, senin krmzcalarm biribirlerini ldrd. Bundan byle onlar iflah olmazlar, sonuna kadar iki tek iki karnca kalncaya kadar onlar biribirlerinin gzlerini oyarlar. Gel karde, inat etme, bu kanncalar senin deerini bilemezler, gel bizim ellere gidelim. stersen az sonra bir hdhd, hdhd istemezsen bir leylek bizi alr Kafdamn ardna gtrr brakr. Haydi karde... Krmz sakall topal demirci ona hi bir karlk 162 ^3S SSSS^ST sakaIm mmm nca.ar b? oMujUIm ^^^ Etmeyiz ustamz. 163

I Filler sultannn karncalara, karncalklarn unutmalar, kendilerini f saymalar, tutsaklklarnn dnyann sonuna kadar srmesi iin kurduu dzenler babndadr. Karncalar kr topal, a sayn bahara kabildiler. Ama milyarlar kn, karda ktlkta yar yarya azalmlard. Gene de akla evkle, kn kendilerine yiyecek veren filler sultannn arsna minnettarlkla kotular. Filler sultan: Bir saray daha isterim bu yl... Eski saraymn iki byklnde olacak. Hem de pembe sradan olacak. Hem de iinde ku ty yataklar... dedi. Hi kar kmadan, ikircik gstermeden: Bastne sultanmz, dediler. Bir pembe taht da isterim, yer yuvarlann tam ortasndaki pembe elmastan... Bastne sultanmz, diye bardlar btn karncalar hep bir azdan. stediin pembe taht olsun. Bu dalara dnyann en byk has bahesini isterim, yeryznde ne kadar iek tohumu varsa hepsinden getirip bu has baheye dikeceksiniz. Bastne sultanmz, yeter ki sen iste. Evrenin btn karncalar emrinde, Asyadakiler, Amerikadaki, 164 Afrika, Avrupadakiler de, yldzlardakiler de... Yeryznde ne kadar aa varsa, ne kadar meyveli, iekli aa varsa hepsinden de isterim. Bastne sultanmz. u dan altndaki btn ambarlar dolduracaksnz, iek z, bal z, ekirdek z, buday, ot zyle... Sen yeter ki iste, sultanmz. Siz geen ylki gibi gene kendinize hi bir ey toplamayacaksnz. Geen ylki gibi gene ben size vereceim yiyeceinizi. Bylelikle iki yere birden yiyecek toplamaktan kurtulursunuz. Sonra benim ambarlarm da salam, kimse de, hi bir hrsz da benim ambarlarma korkularndan yaklaamazlar. Bastne sultanmz, sen yeter ki iste. Daha ok eyler isteyeceim sizden... Sen ne istersen bamz stne. Bir k kama makinas isteyeceim. Byle Allah-tan reva m ki, siz karncalarm dururken, ben karda kta kyamette kanmak istedike gece yarlar darya kaym da km u ulu nara vereyim? Syleyin, bir sultana byle k kamak yarar m? K kama makinas da yapacaz sultanmz. Siz hi k kama makinas yaptnz m? Yapmadk ama yapacaz. Ya yapamazsanz? nsanlarda ok k kama makinas var, sultanmz, yapamazsak onlardan arrz. yleyse siz k kama makinas yapmaa uramayn, insanlardan alp getirin. . nsanlardan alp getiririz, sultanmz. Size gveniyorum karncalarm. Siz benim iin, bizim iin her eyi yaptnz yapacaksnz. Bugn fillerle karncalarn kardeliklerinin yz bininci yldnmdr. 165 Yz bin yldr karncalarla filler byle bir arada zgrlk, kardelik iinde yaarlar. Karncalarla fillerin kardelii btn teki yaratklara rnek olmutur. Olmutur! diye bard karncalar. Siz benden memnun musunuz? diye karncalara sordu filler sultan. ok memnunuz, diye bard karncalar. Benim lmemi istemezsiniz deil mi? stemeyiz, o da ne sz yle, diye bard karncalar. yleyse bana yaam suyunu bulacaksnz. Derin bir sessizlik oldu. Ortalkta bahar sca. Dalardan dalga dalga kokular geliyor, dnya azna kadar iee durmu nennileniyordu. Nerede var ondan, neye yarar ki? diye birka clz ses kt kalabalktan. Yaam suyunu ien bir yaratk lmezleir, dnyann sonuna kadar yaar. Her seksen ylda da bir gen-leir, dedi sultan, sesi ikircikli. Gene birka clz ses sordu: O yaam suyundan nerede bulabiliriz ki? Filler sultan artk karnca sesine alm, fslt halindeki sesleri bile duyabiliyordu. Ve tekmil karncalar bir tamam filceyi renmilerdi. Onun iin karncalarla konumas imdi kolay oluyordu. Hdhdler de yredeki iekli aalarm dallarna

konmular, sessizlik iinde olan biteni seyreyliyorlard. Aalara svanmlar, turuncu kepezleri dallarda katmer katmer, iekler gibi amt. Bilmiyorum, dedi filler sultan ok hznl bir sesle iini ekerek. Ah, bir yerini bilseydim onun, oktan aldrr getirtir ierdim. Yal bir karnca: 166 Belki insanlarda vardr, onu da alar getiririz sultanmza. Filler sultan ac ac gld: nsanlarda da yok ondan, hi bir yaratkta da yok. nsanolundan onu bir Krolu, bir de Krolunun kr at imi. Bir de boz atl Hzr imi. Bir de Ilyas evliya... Baka ien yarat bilmiyorum yaratklar iinde. Bana bulursanz bulursanz siz karnca kullarm bulursunuz. nsanolu bulsa yaam suyunu, bir damlasna neyi vermez ki... Bakn karnca kardelerim, bu yaam suyu ok nemli, eer onun kaynan bulacak olursak... Bulacaz! diye bard gen yakkl bir karnca. Sultanmz iin deil mi, yeri g birikirine katacak yaam suyunun kaynan gene bulacaz. Sultanmz da o uzun, o grkemli, o kutsal hortumunu dayayacak yaam suyunun gzne, hi ekmeden krk gn krk gece iecek. Sultanmza yaam suyunu da bulacaz ki, bamzdan dnyann sonuna kadar eksik olmaya. Hi bir ey yapamazsak, hi bir yoldan yaam suyuna ulaamazsak, insanlarla, o hnerli, akll insanlarla ibirlii yapar gene sultanmza o yaam suyu neredeyse buluruz. Sultan sesini daha da aclatrarak konutu: Ah, dedi, ah benim can kardelerim, karncalarm, insanolundan umudu kesin. Bu ite insanlara en kk bir umut balamayn, ben insanlarla ok deneyimlerden gemiimdir. u hdhdler ba kardeim var ya, o dnya kurulduundan bu yana tanr insanlar, hem de insanlarn sultanlarn tanr. Ulukepez! Buyur sultanmz! Hdhdler ba ilerdeki aacn dalndan utu geldi, sultann burnunun ucundaki dala kondu. Syle bunlara insanolunu, diye buyurdu sultan. 167 Bunlar demek ki, byle konutuklarna gre, insanlar tanmyorlar. De syle. Hdhdler ba boynunu uzatt, grtlan temizledi, kanatlarn at kapad, silkindi, ok nemli bir eylere, bir szlere hazrlanr gibiydi. nsanolu da genellikle iki ksmdr. Onlarn da bir ksm fil, bir ksm karncadr. Tpk buradaki gibi filler aznlk, karncalar ounluktur. Tpk buradaki insanlarn fil ksm yl on iki ay ellerini lktan soua vurmazlar, durmadan buradakiler gibi onlar da klarn kayp bal z, et z, iek z yerler. Ku st bile bulur onlara onlarn karncalar. Yalnz onlarn ne filleri, ne de fillerinin sultanlar bizim buradaki filler gibi, sultanmz gibi tok gzl deillerdir. Bakn bu k siz a kaldnz da, bizim fillerimiz, sultanmz nasl yardmnza kotu. Karnca insanlar alarndan da lseler, fil insanlar, onlara bir zrnk bir ey vermezler. Baz yllar ok rn olur dnyada, insankarmcalar insanfillere ok rn retirler, ambarlar almaz rnleri, o zaman ne yaparlar filinsanlar, ne yaparlar biliyor musunuz?) Gzlerini alandaki hncahn, kvl kvl kaynaan karnca kalabalnn stnde gezdirdi: Ne yaparlar? Gene sorusuna hi bir karlk alamad. Karncalar ne bilsinler filinsanlarn rnleri ne yaptklarn! Bir tanesi: Karmcainsanlara verirler, dedi. Vermezler ite, diye ac ac gld ulukepez. Vermezler! A karncainsanlar o rnlere yutkunarak bakarlar. Alktan krfacan gibi krlrlar, filinsanlar o rnden karmcainsanlara bir damla bile vermezler. Ya ne yaparlar? diye sabrszlkla sordu gene gen karnca. Yakarlar, yakarlar, yakarlar fazla rn, dedi 168 hdhdler ba. O a kanncainsanlann gzleri nnde yakarlar. Denizlere, akar sulara dkerler, karncainsanlar da alktan lrler. lrler, diye hortumunu ge dikerek, konurlana-rak konutu filler sultan. Bizim sultanmz, fillerimiz hi bir zaman o insanfillere benzemezler. O insanfiller yeryzne gelmi en haym canavarlardr ki, insankanncalara

yapmadklarn brakmazlar, dnya kurulduundan bu yana kan kustururlar onlara kan. " Ya karncainsanlar yle mi, eli bal m dururlar bu smr, bu ikence, bu alk, bu? diye soracak oldu gen karnca... Filler sultan telala hdhdler bana bir iaret akt, teki hemen anlad gen karncann sorusunu, duymamla vurdu. Bizim sultanmz iyidir, hem de yaam suyu ona bulunmal, dnyadaki btn fillere rnektir. nsanfil-lere, kzfillere, akalfillere, ylanfillere, eekfillere, btn fillere iyilik rneidir. Filler sultan sz ald: Karnca kardelerim, dedi, o insanfilleri var ya, dnya kurulduundan bu yana yaam suyunu arar dururlar. Onlar o kadar zalim, o kadar kt, o kadar smrgendirler ki, doa onlara yaam suyunu vermemitir. te bu yzden siz karnca kardelerim, kendi hneriniz aklnzla bana yaam suyunu bulacaksnz. Bulacaz! diye hep bir azdan bard aaca, taa, kayaya, ota, pe, iee svanm kvl kvl alan. Saolun, varolun, ben de bugn size fillerle karnca kardeliinin yz bininci yldnm dolaysyla yedi tane kocaman, azna kadar iek z, buday z, ekirdek z dolu ambar atracam. Btn karnca kullarm kardeliimizin yz bininci yldnmn yedi gn 169 yedi gece yiyerek ierek kutlayacaklar. Sonra da, yedi gn sonra da en akll karncalardan byk bir blk yaam suyu aramaya kacak ve yaam suyunu bulmadan dnmeyecekler. Durdu, uzun hortumunu karncalarn stnde dolatrd: lmek istemiyorum, lmek istemiyorum, lmek istemiyorum, diye yeri g titreterek bard. lmek istemiyorum. Gene durdu, hortumunu alabildiince uzatt karncalarn stne doru: Eer bana yaam suyunu bulursa karncalar, bu dnyay deitireceim. Bana yaam suyunu bulan karncalar fil, yanmdaki u ie yaramaz koca gt filleri de karnca yapacam. Yoook, eer karncalar bana yaam suyunun kaynan bulamazlarsa, bu dnyadan umutlarn kessinler, u ie yaramaz koca gt filler var ya, ite onlar karnca lkelerine yollayacam, u yeryznde bir tek karnca kalmaymcaya kadar hepsini ezecekler. lmek istemiyorum, lmek istemiyorum, lmek istemiyorum! Bir filler sultan nasl lr, lm kendime yaktramyorum. Kimsecikler inanmyor lme, ben de inanmyorum. lm, ey gklerden stn, sdramyorum gnlme. lmek istemiyorum. Bu sebeptendir ki bana yaam suyunun kaynan bulacaksnz. Bulacaz, nidalaryla nlad alan. Haydi yleyse lene. Belinden yedi tane kocaman anahtar karp ambarc file verdi. Yedi ambar da hemen imdi a. Karncalar alandan sevin iinde stste ambarlara doru ekildiler. len enlik balad. Karncalar yiyor iiyor oynuyorlard. Oyunlar ok eski karnca enliklerinde oynadklar oyunlard. Yedi gn sonra len bitti. Sultan, ulukepezi ard: Hdhdler ba, sayn kardeim, dedi, bunda bir 170 bit yenii var. Her ne istedimse hi kar kmadan, hepsine olur, dediler. Ben bu davrantan kukuluyum. Olmaza da olur, diyorlar. Ulukepez: Ya ne bekliyordunuz onlardan, sultanmz? diye sordu. Sultan: Hi olmazsa bir tek isteime kar kmalarn... Kar kamazlard sultanmz. Neden? nk gvendikleri dalara kar yad. Ne oldu? Ulukepez dadaki olan biteni, krmz sakallarn, krmz sakal takm sarcalarn ivalarna dp biri-birlerini krdklarn sultana anmsatt. Anmsadm, anmsadm, diye gbeini on alt kere hoplatarak gld sultan. O gn anmsyorum, ok ok iyi anmsyorum. Demek orada hi krmz sakal kalmad?

Kaldysa da kulaasma, dedi ulukepez. flah olmazlar bundan sonra krmz sakallar. Aralarna bir ayrcalk tohumu serptik ki, kyamete kadar bellerini bir daha dorultamazlar... O gn anmsyorum, anmsyorum. Ne gzel bir gnd o gn. Ne gzel... ok glmtn, sultanm. Anmsyorum o gn, o karncalarn biribirlerini ldrlerini, sevincimden glm. Dalar talar, denizler kayalklar, gkler ormanlarla birlikte glmtn kahraman karncalarn biribirlerini kyasyla ldrmelerine-, sultanmz. Sarcalarm, benim yiitlerim! Yazk ki ldrdler sarcalarm o alak karncalar... Sakallarn krmzya boyayp ldrdler o karncalar benim sarcalan171 m da llerini getirip saraymn kapsna attlar. Benim de onlarn bu hilelerini, soysuzluklarn yuttuumu sandlar. Daha da yle biliyorlar, sultanm. Bizim daha o l karncalar krmz sakall karncalar olaraktan yuttuumuzu sanyorlar. Aman yle sansnlar ulukepez kardeimiz! Bilme-sinler hilelerini bildiimi... Bilip de umarszlktan onlarn bu cinayetlerini yuttuumu. Benim sarcalarm da ite onlardan, onlarn umutlar krmz sakallardan fazlasyla cmz, lerini aldlar... Aldlar ite, aldlar ite... Ulukepez de onun, aldlar ite, aldlar ite, diye baran sevincine katld. Aldlar, aldlar, aldlar ite! Hdhdler sevinle dallarda tp sultann, ulu-kepezin bu cokularna katldlar, fillerse klarn yzer kez daha aalara srp mestoldular. Aldlar ite... Bu yzden bu hileci karncalan cezalandrmayacaz, grkemli sultanm. Cezalandrmayacaz, diye cokusunu srdrd sultan. Onlara ar, ok ar iler ykleyeceiz, diye nerdi ulukepez. O kadar ar iler ykleyeceiz ki onlara,, dnecek bir anlk bile zamanlar olmayacak. Bu karncalara hi bir zaman balarn bile kayacak bir sre tanmayacaz. Hep i, hep alma, hep alk, hep yoksulluk, hep gelecek korkusu iinde olacaklar. Bu korkular onlar kr, sar, sersem, beyinlerini ilemez yapacak. nsanfiller, insankanncalara hep bunu yaparlar. Vay anasn! diye at filler sultan. Bunu hi dnmemitim. u insanfillerde ok akl var desene. ok kafalar onlar iin, o insanfiller iin alyor in172 oa,ui-a.xua,. nsanKarmcalann da azck dnenlerini kendileri gibi fil yapyorlar. Biz de yle yapalm, diye syledi sevinerek sultan. imdi sen yleyse bana i bul, i... O kadar i yalm ki karncalarn stne, deil dnmek, soluk bile ala-masnlar, tpk insanistandaki insankarncalar gibi. ten ok ne var, sultanm, ben karncalara ylesine ok i bulurum ki, bir tanesine bugn balasalar on be ylda bitiremezler. Syle syle, bana syle hemen, ondan sonra da git karncalara buyruumu ilet. Her file bir saray. yi, gzel. Buyruumu hemen imdi ulatr karncalara. Her file bir saray yapsnlar. O kadar oklar, hem de o kadar alkandrlar ki onlar, deil her file bir saray, her file saray bile yapabilirler. Daha var efendim, daha var. Dan br yzndeki ambarlan da sineklerle, bceklerle benim hdhdler iin dolduracaklar. Hemen git, buyruumu kanncalara ulatr. Dahas var sultanmz. u kar yce dan doruuna senin bir heykelini yapacaklar ki, o da kadar yksek, heybetli olacak. Sen hi lmeyeceine gre gmt istemez. Heykelin ba gkleri delip yldzlara eriecek. Her hdhd kuuna da bir yuva, bir ambar da ekirge... Biz hdhdler ekirgeleri ve hem de sultanmzn heykelini ok severiz... Hemen hemen imdi u anda uacak buyruumu ulatracaksn karncalara, buyruumu alr almaz ie balayacaklar. ten balarn kaldmp, gzlerini aamayacaklar. Haydi u, git oraya, hi bir yerde de elenmeden geri gel. Ulukepez hemen karncalar lkesine yannda otuz

173 bir baa kannca lkelerine duyuruldu. Hdhdler ba az bir srede saraya geri dnd. abuk syle, tepkileri ne oldu? Sultanmzn buyruu bamz stne dediler, hemen ie koyuldular. Ben buraya gelirken stlerinden utum, gn doudan gn batya karnca katarlar stste uzanmlard, yollara bellere, ovalara dalara ve hem de yeryznn ortasna. Yeryznn ortasna varmak, pembe elmasa ulaabilmek iin topra oyuyorlard gene. Ya yaam suyu? Onu da aramak iin en seme, en evik, bilgin karncalar atl karncalarla birlikte dnyann, evrenin drt bucana yollamlard bile. Demek btn bakaldrmalar, fil olduk diye k kamalar, iek z istemeler hep topal demirci yznden oluyormu. Haber doru mu, gerek mi? lm m topal demirci? Pek inanamyorum. Sarcalarn ba ldrm onu, sarcalar imdi ona babu diyorlar. Eer ldrmse babu onu, eer kellesini bana getirirse o topal demircinin, ben de ona hdhdlerin, fillerin de babuluunu veririm. Hdhdlerin babuu benim, sultanm... Ben de ona toylarn, ispinozlarn, akbabalarn, sakalarn, atmacalarn, serelerin babuluunu veririm. Hangi kuun babuluunu isterse... mr boyu da ona istedii kadar, ambarlar dolusu yiyecek veririm. Bir de saray yaptrrm babua... Heykelini de yaptrrm. ldrm, sultanm. Yaknda ona haber gnderirim, demircinin kellesini alsn da gelsin, diye. Hemen sen git oraya, al gel... Benim gitmem doru olmaz. Ben oraya takma sakal bir sarca gnderirim. Babu orada andimi ki, ben 174 ____-~^x o.n.ctii Kuymaymcaya kadar savam srdreceim. Aman srdrsn, dedi sultan, istemem, gelmesin. Bir tek krmz sakall kalmasn, sen o takma sakall sarcay bindir bir hdhdn srtna gtrsn oraya atsn onu. Syle ona, sylesin babua ki, o fesat ocan kurutmadan gelmesin. imdi beni dinle, demirci lmtr inallah, lmediyse ldrlecektir. Gene de ben bu karncalarn bir eyler yapacaklarndan korkuyorum. Bir gn gelecek, bunlar kannca olduklarn anmsayacaklar. te o zaman da bizden kurtulmann bir yolunu arayacaklar, bulacaklar da... Onlar o kadar kalabalk, o kadar gldrler ki... Onun iin gereki olalm, onlar mutlaka bir gn karnca olduklarn anmsayacaklar. Onlar karnca olduklarn hi unutmuyorlar, sultanm. Unutanlar da ok ama, ounluk unutmuyor. Salt unutmu grnyorlar. ylesine bir kannca olduklarn biliyorlar ki! O, biz filiz filiz, diye barmalan uydurma, kendi kendilerini kandrma... Topal demirciyi sa bildikleri srece umutlar vard, hem her eye raz oluyorlar, hem bakaldryorlard. imdi umutsuzlar. Umutsuz olmalan iyi. Bizim yapacamz en birinci i onlann umutlann ldrmek olacak. lerindeki umut tamamen snd gn onlarn karncalklan da bitecektir. Kendilerini filler iin, onlara almak iin yaratlm bir ho yaratklar sanacaklar. tnsanfiller, insankanncalara tpksn yapyorlar, onlarn ilerindeki umudu rtyorlar. Bu iyi ite, demek iyi dnmm. Biz de bunun iin ne yapmalyz? Kanncalan fil etme okullar aacaz. Karnca yav-rulann daha yumurtadan kar kmaz alp bu okullarda eiteceiz. Onlar kannca olsalar da kendilerini fil sayacaklar, fillie fillerden daha bal olacaklar. Yzler175 ce yuar nsansaiua uu lar fil olacaklar ama, kendilerini fil sayacaklar ama, karnca kadar fil olduklarn hi bir zaman unutmayacaklar. Bana byle ok karnca gerek, dedi filler sultan. (Baka baka, baka ne dnyorsun, hdhdler ba? Bir de, sultanm, her tepeye, her yere, her kannca kentine yzlerce borazan koyacaz. O borazanlar her an, hi ara vermeden fillerin yceliini, bu dzenin

deimeyeceini, bu dzen deiirse dnyann toptan yklacan, u yeryznde, u evrende hi bir canl kalmayacan, karncalarn aslnda fil olduklarn, ama karnca kadar fil olduklarn durmadan, bkmadan usanmadan yineleyecekler. Hemen, ne kadar borazan gerekse, o kadar borazan aldr insanlardan. Aldrdm sultanm. Nereden, nasl? Borazanlar kadim icatlardr, sultanm, her kavimde bulunur. Ol sebepten hdhdlerimi salverdim dnyaya, nerde ne kadar borazan buldularsa aldlar geldiler. yi, iyi, iler iyi gidiyor, ulukepez kardeim. Bunca yl, bu karncalar variken, ne demiiz de byle ahmak ahmak, yok yoksulluk iinde yaamz! yle oldu, sultanm, ne yapalm, biz bundan sonrasn sk tutalm. Ben bu karncalarn o kck gvdeleriyle bana, bize bakaldracak kadar ahmaklaacaklanna inanmyorum ya, bir karnca bir file baksa, d patlar. Ama aralarndan krmz sakalllar da kyor, sultanm. Daha var m kap da oraya gidenler? 176 Senden gizlim saklm yok, sultanm. Akn akm kayorlard topal demirciye onlar, kap katlyorlard. imdi, topal demircinin ld duyulunca karncalar kuzu kesildiler. Borazanlar en ok onlarn umutlarn kracaklar, bu dzeni tanrnn, doann byle kurduunu, fillerin fil, karncalarn kannca yaratldklarn, bunun hi bir zaman da deimeyeceini, ancak alarak didinerek, fillerin gzlerine girerek karncalarn fil olabileceklerini, o da ancak kannca kadar fil olabileceklerini yineleyecekler. Borazanlar gzel uyutucu trkler syleyecekler, sazlar alacaklar, hepsi uyutucu umutsuz karanlk olacak. Karncalan rtecekler. Birka gn iinde balyoruz, sultanm, borazanlara. .. Okulu da yann ayorum. oktandr hazrln yapmtm. Dmanmz kanncaysa da hor bakmayacaz. Btn kannca lkelerine, kanncalann altklar yerlere borazanlar kuruldu. Ve borazanlar gn yirmi drt saat almaa balad. lkin bunca sz, saz yadrgad kanncalar, sonra altlar. Her eyi unutup borazanlara kapldlar. Borazanlar bir gn, bir an duracak olsalar kanncalar deli oluyorlard. O kadar altlar ki borazanlara, borazanlar kendilerinden bir para oldu. Hi bir eyden bir bakaldrma kmazd da, sultan eer bir gn borazanlarn sesini kesecek olsayd, ite bundan kzlca kyamet kopard. Borazanlarla birlikte de karncalarda gzle grlr bir deiiklik oldu. Ulukepez ve hdhdler, kendilerini fil sayarak sultana yanam karncalar her gn en kk ayrntsna kadar karnca lkelerindeki olaylar sultana getiriyorlard. Sultann kurduu bir kurul, olan biteni ince eleyip sk dokuyarak deerlendiriyordu. 177 Borazanlardan sonra krmz sakal olup o dalar u-kesine kaanlar yok denecek kadar azalmlard. Bir de okullardaki fil aday karncalar lkelere bir dalsnlar hele, ite o zaman karncalar bir daha bellerini dorultup karnca olduklarn hi bir zaman anmsayamaya-caklard. Sultann kurduu bilimsel kurul kl krk yararak, karncalar, krmz sakalllar stnde alyorlard. Filler sultan ona bu saray, bu taht yapan, bunca yiyecei toplayan karncalarna ok gveniyordu. Onlar yaam suyunu da bulacaklard sultanlarna. Gerekten, karncalar ok gemeden sultanlarna k kama makinalarm bulup getirdiler. Hem de be tane, on tane deil, binlerce... nsanlar incik boncukla kandrmlar, bu paha biilmez makinalar alp sultanlarna tamlard. Sultan, makinalardan derecesiz kvan duydu. Bu kama makinalarm bulan karncalar, elbette yaam suyunu da bulacaklard. Sultan nce makina-nn en gzelini kendine ayrd ve kna koydu, makina knda gitti geldi kad, sultan mestoldu. u insanis-tann insanfilleri de amma ilerlemilerdi. Vay be! Ve in-sanfillerin stne bir yaratk yoktu u evrende. Ayda, yldzlarda bile. Byle bir k kama makinas yapan bir soy neyi yapmazd ki... Yok yok, bu makinalan onlara insankanncalar yapmlard. Nasl yapmasnlar, binlerce yldan bu yana insanfiller insankarncalan altrmann yolunu bulmulard, oysaki fil filler daha dn bir, bugn iki. Bu karnca karncalar, insankarncalar gibi uysal da deildiler, hemen krmz sakal olup o topal demircinin ardna

taklmlar, bakaldrmlar, oraya, o daa gitmilerdi. Bereket ki hdhdler ba uluke-pez, insanlardan ok eyler renmi de ie yanyordu. Sultan, kama makinalarndan birisini hemen orada ulukepeze verdi. Hdhdler ba yle bir sevindi ki 178 makinay o anda knn oraya koyup altrd: Artk bu makinadan sonra da, sultanm, ben fil olmazsam... Sen her zaman fildin, hem de uan, akll bir fildin kardeim, diye onu koltuklad sultan. Ulukepez de bu szlerden dolay mestoldu, sevincinden gzlerinden ya geldi. Bu makina da babuun... Ne zaman buraya gelirse alsn makinasn. Bu makinay sarayn en grkemli yerine koyun. Hdhdler ba babuu kskand ya, belli etmedi. Karncay fil etme okuluna da balayalm bunlardan yeteri kadar. Balayalm sultanm. Bizim filler komutanna da verelim birka tane. Verelim sultanm. Bu demirci eer lmediyse bir k kama makinas da ona gndersek, bylelikle o k kama tiryakisi olsa, mestolsa, kendinden gese, gelip benim buyruuma girse olmaz m? Belki, dedi ulukepez. Kimbilir, belki girerdi ama, o oktan lmtr. Bu tr iler insankanncalarda g- . rlmtr, birok insankannca ba insanfillerin buyruuna girmitir. Topal demirci senin gibi bir yce sultann buyruuna niin girmesin, sultanm? Ama biliyorum, bizim babuumuz, sarcamz onu ldrd. Yaman kt bu babu sanca, ok kurnaz, ok rgt kt. Oray ortadan kaldrp da buraya bana gelecek olursa babu, onu bilim kuruluna da, fillere de... Sultan, hdhdler hasmn bu szlerinden alndn, sanca babuu kskandn hemen anlayp sz orada kesti. Sen ne istersen bu filistanda o olacak. Sen filistandaki en bilge kiisin. Ben bu mutlulua senin yznden kavutum. Ol sebepten sen benim gzmn iei ve hem de 179 sn. Bunu da bylece bilesin, benim bilgeler bilgesi ulukepez kardeim. Varol sultamm, dedi ulukepez, sevincinden titredi. Ve knda kama makinas ileyip duruyordu. Gzleri szlmt. Sultanm, dedi, bu makina yznden artk kmda ty de bitecek, deil mi? Bitecek, dedi sultan. u insanfiller de yaman eyler, isterdim ki onlarn sultan dostum olsun. ok merak ediyorum onu. O da teki filinsanlar gibi, dedi ulukepez. Tpks... Yalnz teki filinsanlardan talan, afur tafurlan farkl. Birazck da ahmak oluyorlar filinsanlann balan. Yaaa! diye at filler sultan. Demek kanncalarla bizim gibi deil onlar? Deiller, deiller, dedi ulukepez. Biri brnn tpks, filinsanlann da iki gzleri, iki ayaklan, iki elleri var, kanncainsanlann da... Aralarnda, yapllarnda hi bir ayncalk yok. Tuhaf... Yaaa, tuhaf, dedi ulukepez. stelik de insanista-mn karncalan kuzu gibi... nsanistanm krmz sakallan da bizim krmz sakallardan bin beter. Bir tek sanca canlarna okuyup biribirlerine krk yl drebiliyor onlar. Tuhaf. Yaaa, ok tuhaf, dedi hdhdler ba. Az bir srede kanncay fil etme okullan ald ve eitime balad. Az bir srede de semeresini verdi okullar. Amma da fil olmaya teneymi bu kannca soyu ha! Okula giren kanncalar, ok deil, birka ayda tpk filler gibi fil oluyorlard. Filler gibi oturup kalkyor, filler 180 gibi yiyip iiyor, filler gibi davranyor, filler gibi klan-n nazl nazl aalara sryor, tpk tpk filler gibi konuuyorlard. Nerdeyse o kck gvdelerine birer fil hortumu takacak, filistanda yle dolaacaklard. Yalnz, onlar hi bir zaman karnca kadar fil olduklann unutmuyorlard, teki mark,

ne oldum delisi olan kanncalar gibi. Onlar, bir gn gelecek, fil gibi fil olacaklard. O gn bekliyorlard. Fil kadar fil olmasalar da ne yazard ki, belki de fil kadar fil olmaktan byle kannca kadar fil olmak daha faydalyd. Hem fil kadar olmann sorumluluunu, arln tamayacaksn, hem de filler gibi, fillerden de daha iyi yaayacaksn. Bu okullu kanncalar, teki kanncalara, analanna, babalanna, lke-dalanna yle bir tepeden bakyorlard ki, onlan ylesine hor gryorlard ki, filler sultan bile onlarn yannda ok alakgnll kalyordu. Bu kck karncalar daha imdiden birer tuhaf ine ucu kadar kck fil olmulard, tpk tpk... Kendilerini ylesine her ynleriyle abuk deitirmilerdi ki... Yaknda bu filkanncalar okuldan kacaklar, karncalarn ynetimini filler sultan adna bunlar ele alacaklard. Eski yneticilere gelince, sultan i bandan uzaklatracakt ama, kendisine bir mr bal kalm bu eski yneticileri de kaldrp teye atmayacak, saraynda onlara i verecek, onlan danman eyleye. ekti. Bylelikle daha ok gl kiiyi kendine balayacak, o krmz sakal haymlann daha domadan dalann-da boacakt. Hele u okullar bir filkannca karmaya balasnd, ondan sonras kolayd. Borazanlar da konumaa balamlard. Karncalar nereye gitseler kulaklarnda bir borazan sesi, uykuda bile. Borazanlar, bu dzen deimez, diyorlard her az-lann alannda. Bu dnya deimez. Bu kanncalar, bu filler deimezler, piyeslerinde, iirlerinde, trklerinde, 181 romanlarnda, hikayelerinde hep bunu sylyorlard. Karnca karncann kurdudur, bu dnya lmldr, sonu yokluktur. Bu dnya, bu kt, alak, pis dnya yaanmaa bile demez, diyorlard. Bu dnyay deitirmek ahmaklktan da te bo bir abadr. Bu lml, hi bir eyin deimeyecei dnyada dnyay deitirmeye almak ahmaklk deil de nedir! Bu dnyada hi bir karnca mutlu olamaz, o filler ki bu kadar iri gvdeleri olduu halde, mutlular m? Fil sultan bile mutlu deil. Karncay bir tek mutlu edecek tutum, filler sultan iin cann vererek almak, gene almak, gene almak, filistan iin karnca kardelerine canlarn vermeleridir. Durmadan karncalarn filler iin, sultan iin yaptklar fedakarlklardan rnekler veriliyordu. Evet, karncalar fil de olacaklard, zaten onlar lanetlenmi fillerdi. Her karnca eskiden bir filmi ama, lanetlenip byle karnca kadar kltlmler. alarak, sultann izniyle her karnca birer fil olabilir. Evet, sultann izniyle... Sultan her alkan karncaya bir fillik verebilir. Karncalar fil olabilirler sultann izniyle. Ama karnca kadar fil olabilirler, salt. Ve borazanlar durmadan geceyi gndz, sabah akam nlatyorlard. Borazanlarn sesi topraktan, gkten, aalardan, sulardan, denizden, esen yelle, akan suyla, yldzdan, aydan, gneten, rlayan kla geliyordu. Karncalar bir yandan i, bir yandan borazanlar, bir yandan da balarndaki yeni, fil okulundan fil olarak km, filceyi ana dilleri gibi konuan yeni karmcafil yneticilerinden dolay hi bir eyi grmez, dnmez, duymaz olmulard. Artk yle eskisi gibi uydurma, yknme deil, her karnca imdi kendini kck bir fil sayyor, fil olmann gururuyla mest, ama karnca kadar fil, fillii, fil olmann onurunu yreinin en derinliinde 182 duyarak sultanlar iin, ulu eriilmez yaratklar olan filler, gkte bile uan hdhdler iin karnca gibi fil olaraktan durmadan alyorlard. Artk onlar ne karncaydlar ne fildiler, kendilerini filistana adam birer maki-naydlar. Borazanlar ve karncalan fil etme okulu, sultann beklediinden, umduundan da ok ie yaramt. Sultan daha baka, trl borazanlar, gazeteler, sinemalar, radyolar, televizyonlar icat ettirdi karncalara... Karncalar bu icatlarn ounu insanistandan alyorlard ya, sultan yutmu grnyor, her bir icad, icat edenin bin arlnca armaanlandryordu. Bu yeni icatlar daha da etkili oldu. Artk hi bir karnca bunlarn dnda bir tek szck bile dnemiyordu. Televizyonlar, radyolar, sinemalar, borazanlar bir sabah hep bir azdan: Dnya yok, evren yok, bir tek sultan var, filler var, diyorlar, karncalar da durmadan hep bu szleri kutsal szler olaraktan ha babam yineliyorlard: Dnya yok, evren yok, yalnz sultan, yalnz filler, yalnz hdhdler var. Btn

karncalar, baz gnlerde de televizyonlarla, radyolar, sinemalar, iirler romanlarla birlikte oynamaya balyorlard: Sultanmzn saray grkemli de grkemli... Karnca gazeteleri sultann, fil okulunda fil olaraktan, fillik rtbesine erimilerin ak sak yaamlar, peri padiahlarnn yaamlarna benzeyen imrenilecek yaantlaryla dolup tayor ve karncalar bu eriilmez yaamlara baylyorlard. Karncalar bu gazeteleri kapyorlar, onlarn yaamlarn okuduka kendilerini onlarn yerine koyup fillik dleri kuruyorlard. Sultan, filler, hdhdler, olan bitenden dolay kvan iinde couyorlar, esrikleiyorlard. Bu yeni icatlar artk karncalara karncalklann bir iyice unutturmu183 tu. Hi bir karnca karnca oaugu guner anmsaytuu-yordu bile. Bellekleri yunmu arndrlmt. Borazanlar, radyolar, sinemalar, televizyonlar, gazeteler onlar her gn yeni bir kalba dkyorlard. Karncalklaryla birlikte de karncalar trklerini, eski babadan atadan kalma iirlerini, destanlarn, kilimlerini, evlerini, saraylarn, yollarn yordamlarn unutup gitmilerdi. Hi bir karnca, en tuhaf da buydu ya, hi bir ey yaratamyor-du. Bu yeni icatlar, hepsi neyse ne kanncalann yarat-clklann ellerinden almt. Her kannca imdi artk filler sultanna yaam suyu, iek z, trl yiyecek arayan, ona saraylar kuran, taht yontan birer makina olmutu. Ama hi hi dnmeyen. Radyolar, gazeteler, televizyonlar, sinemalar ii gittike aztyorlar, gn yirmi drt saat, zgrlk, eitlik, kardelik iin, diye durmadan bamyorlard. Bu dnyada her ey kanncalann zgrl iindi. Onlar eit, bamsz karncalard. Ve kanncalann kannlan tok, srtlan pekti. Ve kanncalar srtlarnn pek, karanlarnn tok olduunu televizyonlar, radyolar, gazeteler, sinemalar syledikleri iin inanyorlard. Fkara kanncalar mutlu olduklanna da inanyorlard. Bu icatlar bylemiti on-lan... Bir gn sava iyidir, diyorlard televizyonlar, tekmil kanncalar savan iyiliine inanp, her karnca kendini sava tanns sanyordu. Ertesi gn sultann aklna esiyor, sava ktdr diyorlard televizyonlar, radyolar, tekiler, kanncalar bir anda sava dman kesiliyorlard, bulsalar sava tannsm ktr ktr kesecekler. Sultan istedii an karncalara: Biz insanz, boa ylanyz, timsahz, kartalz, hi karnca kartal olabilir mi, atz, tilkiyiz, balz, hi kannca balk olabilir mi, balinayz, gergedanz, zrafayz, hi kannca zrafa olabilir mi, biz uaz, treniz, vapuruz, dedirtebiliyordu, hi karnca vapur olabilir mi? 184 uene k geldi. K gelmeden kanncalar sultana yeni bir sra saray daha dikmilerdi ki teki saraydan da grkemli. Gne, sen doma artk, ben dodum, diyordu. Pembe taht da yontmulard, yerin ortasndan kar-dklan elmaslarla. Bu taht sultann o kadar houna gitti ki, dan doruuna koydu da bu pembe k salan taht, bir hafta durmadan, yemeyi imeyi unutup seyretti. Tahtna doyamyor baktka bakyordu. Kanncalar dan altndaki ambarlan da azna kadar yiyecekle doldurmulard. Ambarlar dnyann trl nimetleriyle dolup tayordu. Hdhdleri de unutmamlar, dan ardndaki ambarlar da onlar iin azna kadar zmkaznk doldurmulard. Hele sultann has bahesi, dnya dnya oldu olal byle bir has bahe grmemiti. Cennet bile bu baheye denk deildi. Sultan bahesine mestolmutu. Byle bir bahesi olan bir filler sultan lemezdi, lmemeliydi. Nerde kald yaam suyum? diye sultan can havliyle bard. Onun sesini duyan filler, kanncalar, hd-hdler ve hem de teki yaratklar olduklan yerde kalp titrediler. Her eyim var, her eyim. Bu dnya benim. Yaam suyum nerede? Anyorlar, dedi hdhdler ba hortumunun ucunda uarak. Yoksa byle fkeli zamanlannda onun yanna baka hi kimse yaklaamazd. Niin bulmadlar daha, nerede aryorlar? Cennetteymi, dedi ulukepez. Yaam suyu Cennetten baka yerde yokmu. Karnca kullann da, sultanm, Cennet yolunu araya taraya ancak yeni bulabildiler. Yalnz Cennet o kadar uzaktaym ki... Yola oktan dtler karncalar, Cennete gittiler ya, ne zaman varrlar oraya, ne zaman suyu alp dnerler, onun orasn artk Allah bilir. Filler sultan dinginledi, suyun bulunduuna sevin185

di. Yaam suyunun yeri, nerede olduu Duiunmutu ya onun, karnca kullar ne yapar ederdi de bu suyu ona, bin yl sonra da olsa getirirlerdi. O su gelinceye kadar ben lmem ya, hdhd kardeim? Niin lecekmisin, sultanmz, dmanlarmz lsn! Suyun yerinin bulunduuna ok sevindim, dedi sultan. Peki, sen neden gidip Cennete alp geliniyorsun yaam suyunu? Bir karncann krk gnde gittii yolu sen bir gz ap kapayncaya kadar uarsn. Haklsn sultanm ya, Cennete yalnz karncalar, bir de ller girebilir. yleyse karncalar alp da neden gtrp Cennetin kapsna koymuyorsunuz? Cennetin nerede olduunu, hem de kapsn yalnz be yalnz karncalar bulabilirler, o da tek balarna. Sultan btn bu aklamalardan dolay kvan iindeydi. Dayanacakt, yaam suyu, ne kadar bir srede gelirse gelsin, lmeyecek, bekleyecekti. K gelince yollar beller kapand. Yeryznde yle pek yiyecek de kalmad. Filler sultan daha fabrikalar armamt insanistandan. imdilik ona fabrikalarn bir gerei de yoktu. nsanistanm her eyine de yknecek deildi ya! Karncalar gene isiz kaldlar, kentlerin caddelerinde elleri ceplerinde dolamaa baladlar. imdilik fillerin onlara verdii azck yiyecek, yar a yar tok olsalar da onlara yetiyordu. Bir gn, ne tuhaf, birden kendilerinin fil olduklarn anmsayp gene ormana dolutular, baladlar klarm aalara srtmeye. Oh be, dnya varm ki dnya varm! Fil olmann bir gn karnca olmann bin ylma bedelmi. 186 Karncalar bununla da kalmadlar, k kamann esrikliinde, mestliinde coup gene filler gibi bal z, iek z, buday z de istediler. Filler sultan btn bunlar duyunca gene ileden kp kplere bindi, umutsuzlua dp bard: Bu karncalar slah olmayacak, olmayacaklar. Benim de zaten lmemi istiyorlar. Ulukepez sze girip: Aman sultanm, aman sultanm, dinginle, diye telaland. Sultann gzleri yuvalarndan darya uram, boyun damarlar imiti. Anlamyor musun, hdhdler ba, bu karncalar delirmiler... Kudurmular bunlar. Geen yl onlara demedim mi ki ben kardeim, karncalar karnca, filler fildir. Aaah bu nankrler iin ne kadar da borazan, ne kadar da televizyon, sinema, gazete kitap yayn yaptrmtm. Ne kaz kafa yaratklar bunlar be! Ne kaz kafa... Fil olmayacaklar. Bak, hdhd kardeim, bu ekmeksizler, ben onlarn milyarlarcasn beslemiyor muyum, ben onlara yiyecek vermesem onlar nceki gibi gene alktan krf aana dnmezler mi? Ekmeklerini kesiyorum onlarn, bakalm ne bok yiyecekler. Aman sultanm, dinginle. Ne olur, azck fillie heveslenmiler. Olamaz! diye bard sultan. Olamaz! Ylann ban kkken ezeceksin. Bunlar byle k kamaa alrlarsa imdiden, iek z istemee, sonra da benim tahtm, kellemi isterler. Bunlar, bu alak karncalar slah olmayacaklar, hepsini hemen ldrmeliyiz. ldrenleyiz sultanm. Neden ldremeyiz? nk sultanm, biz artk onlar olmaynca bu dn187 yada yiyeceimizi iKaramayz. sz nazr yiyici oiduic. Onlar ortadan kalkarsa biz de acmzdan lrz. Bunu hi dnmemitim, dedi sultan. yleyse yiyeceklerini keseceim bunlarn, tam geen ylki gibi. Topal karncadan ne haber? Hi bir haber yok sultanm, giden sarca karncalardan bir teki bile dnmedi. Geen ylki gibi yiyeceklerini de kesemeyiz bunlarn, kesmemeliyiz sultanmz. Ne oldu acaba benim yiit, benim becerikli sarcalarma? Bunca zaman onlardan bir haber kmamas hayra alamet deil gibime geliyor, sultanmz. Meraktan lyorum. lyorum da hi bir haber alamyorum. Ne oldu acaba sarcalarmza? te bunu hi beenmedim hdhdler ba. imdiye kadar onlardan bir haber gelmeliydi, deil mi? Demek ki g durumdalar. Onlara hi bir yardm da yapamayz, deil mi?

Yapamayz sultanmz, yerlerini bilmiyoruz. Topal karnca yle bir yere ekilmiti M, btn hdhdlerimle onu gnlerce aradm da bulamadm. Sana bir ey soracam, hdhdler ba. Buyur sultanm. Bu karnca kullarm yeryznn her bir yerinden iekler, iek tohumlar, aalar, aa tohumlan getirip dnyann gzel, byl has bahesini bana yaptlar, deil mi? Ne istedimse, her bir isteimi yerine getirdiler, deil mi? Getirdiler sultamm. yleyse bana yaam suyunu niin daha bulmadlar, benim lmm istiyorlar onlar, deil mi? Senin lebilecein o kadar kck yaratklann aklna gelemez, sultanm. Yaam suyunu sana bulacaklar, sultanm. Senin lebilecein akllanna gelse, sulta188 mm, belki senin lmn isteyebilirler. Sen onlarn gznde bir tanr gibi lmszsn, sultanm. Sultan, hdhdler bann bu szlerine sevinten dolup taarak gld: Demek benim de lebileceim hi akllarna gelmiyor, hah haaaaah! Gelemez sultanm, onlara gre u gkler, dalar, denizler, sular nasl lmszse kocaman filler de ylesine lmszdr. Hah haaah, yleyse imdi u k kama iini ne yapalm? Demek benim lebileceimi akllan kesmiyor ha... Gzel, gzel, ok gzel. Topal demirci de, sasa eer, benim leceime inanmaz, deil mi? teki krmz sakallar da, yle mi? yle sultanm. Ne gzel! Beni lmez, hi lmez sanyorlar ha, btn karncalar, kular, bcekler, yle mi? yle sultanm. imdi sana bir nerim var sultamm. Syle hdhdler ba, yiit, yrekli, akll kardeim, sen olmasan ben bu dnyada ben tek bama ne yapardm, syle! Sultanm, kanncalara var ya dokunmayalm. Onla-nn kendilerini fil saymalan, filler gibi davranmalar, fillere yknmeleri iyi... Karnca bakaldran bir yaratktr, fillere yknmeleri onlann tm zelliklerini yitirdiklerini gsterir. Bitmiliklerini, yreklerinin tkenmiliini, ilerinin rmln... Ben onlann bu duruma gelmelerinden ok kvanl, mutluyum. Her eye karn, sana bile kar gelerek kendilerini fil saymalan, artk onlarn kyamete kadar, bir daha karnca-lklann anmsayamayacaklann, kyamete kadar da senin kulluunu srdreceklerini kantlar. Bizim de btn istediimiz bu deil miydi? Onlara filceyi bunun iin 189 retmedik mi? Onlara bunun iin kendilerini, zlerini, karmcalklarm unutsunlar diye, dalara, aalara, yollara bellere bunun iin borazanlar koymadk m? nsanlardan televizyonu, radyoyu, gazeteyi, roman, sinemay bunun iin almadk m? Onlar, karnca olduklar eski gnleri akllarna hi gelmesin diye, onlar toptan ar ilere komadk m? te kanncalar bizim istediimizden de abuk, stelik de fil gibi deil de karnca kadar fil oldular. Sultan bu szler gene kvanca, sevince garketti. u anda, yaam suyu geldi deseler ancak bu kadar sevine-bilirdi. yi, ok iyi. Sevindim. stediimiz buydu. Borazanlar, televizyonu, radyoyu, gazeteleri, hepsini hemen altralm... Ve durmadan k kamann erdemi stne yzlerce, binlerce film evrilsin yleyse. Her gece karncalara gsterilsin. Hem klarn kasnlar, hem de filim seyretsinler. Bu son darbedir karncalarn kanncalklanna, sultanm. Bir daha bundan sonra hi bir karnca, karnca szcn azna bile almayacaktr. Gel, dedi sultan, gel ulukepez kardeim, karncalarmn insanlardan damla damla alarak, bana flar doldurduklar mor araptan iip esrikleelim. Bugn bizim en gzel gnmz. Babilin asma bahelerinden de gzel sarayn has bahesinde sultanla ulukepez iksir tadnda mor, yaldzl, altn ltl arab imee baladlar. Geceydi, ortalkta al al bir ay vard. Ormandaki karncalar bu aymda daha keyifliydiler, klarn habire aalara sryor kanyorlard. Sultann borazanlarnn, televizyon, radyo, sinema ve gazeteleri-

nin etkisi yaman olmutu. Nerdeyse aalara sre sre karncalarn tm k anp tkenecekti. Akla evkle klarn aalara sryorlard. Birden teden, uzaktan dan dibinden onlara doru dalga dalga bir ses geldi. Karncalar bu sesi, bu trky ok eski zamanlardan beri tanyorlard ya unutup gitmilerdi. Kulak verip sesi dinlediler. Ve hemencecik de, trky duyduklar anda klarn aalardan ektiler. Trk gittike oalyordu. Doudan, batdan, gneyden, kuzeyden geliyordu. Yerden bitiyor, gkten yayordu. Otlardan, ieklerden, yapraklardan, sulardan, nereye dnseler, neye baksalar oradan, yldzlardan, ateten, ormann stndeki sisten geliyordu. Bu trk onlara bir eyler anmsatyordu. lerinde, yreklerinde bir eyleri kprdatyordu. Ve trk kesilmiyordu. Karncalarda bir tuhaflk balamt, bir tela, bir kaynama, bir devinme... Ne oluyordu? Ne olduunu karncalar da anlayamyorlard ya, kendilerinde bir deime olduunu seziyorlard. Trk srp gidiyordu. Kanncalar, derin, karanlk bir karabasan dnden uyanyor gibiydiler. Sabaha kadar ne kandlar, ne de uyudular, yle ormanda bekleyip bu her bir ynden gelen trky dinlediler. Trk biz karmcalanz, diyordu. Bir zamanlar bizler de kannca gibi kanncaydk, bizim de cennet gibi lkelerimiz, kentlerimiz vard. Kendimiz alr, kendimiz yerdik. Eittik, zgrdk. O zamanlar biz karncaydk, karnca! Byle uydurma fil deildik her birimiz. Gln, cce, fillere yknen kanncalar deildik. Bir zamanlar bizler kendimizi hi bir biimde aalamaz, kimsenin de bizi aalamasna izin vermezdik. Byle kul, byle uak, byle kle deildik. Bamszdk, bar iindeydik, eittik. Hep birlikte kota-nr, hep birlikte yer ierdik, ayrmz gaynmz yoktu, diyordu trk. Trk diyordu ki, ve kannca diliyle sylyordu ve kanncalar unuttuklanm sandklan kanncaca190 191 yi eskisi gibi anlyorlard. Yreklerini de bir zlem yalm, trkyle birlikte ar ar saryordu. Hep birlikte trk syler, hep birlikte sulardan ekerdik a, demiri oya gibi ileyip hep beraber, hep beraber srerdik topra. Ball incirleri, iek zlerini, bal zlerini, kara klk buday zlerini hep beraber toplar, hasat eder, hep beraber yerdik. Tutsak deildik, kle deildik. Hep birlikte kurardk kentlerimizi, hep birlikte gzelletirirdik lkelerimizi, fillere kle, uak, tutsak olmadan nce, diyordu trk. Trk, ykacaz filler sultannn sarayn, datacaz hdhdlerin yuvasn, kazyacaz sarcalarn kkn, diyordu. Kahreden ki, vareden karncalardr. u evrende karnca gc stne g yok, diyordu trk. Sultan sarayn yapanlar kim, ehramlar kuranlar kim, Babile asma bahelerini asanlar kim, bunca kentleri, lkeleri yaratanlar kim, karncalar... Trk diyordu ki, bu kadar ok, bu kadar gl olan karncalar fillerin de hakkndan gelebilir. Trk diyordu ki... Ve trk dalardan, denizlerden geliyor, topraktan, ormandan, klardan fkryordu. Ve karncalar bu sesi, bu trky ok iyi, yrekleri gibi bir scaklkta biliyorlard. Hep birden, ala afak dnyann stnde bir k iei olaraktan aarken: Sesli karnca, sesli karnca, diye bartlar. Ve orman brakp lkelerine, kentlerine yrdler. Artk hepsi de bizler karncayz diye dnmee balamlard. Nasl oldu da bu kadar abuk fil olduk, hem de gln, ine ucu kadar birer kck fil olduk, diye yerindiler. Karnca olmulard, trk onlara karncalklarn ta yreklerinin banda duyurmutu ama, filleri altedebi-leceklerini bir trl akllar almyordu. Hdhdler hemen sultana haber ulatrdlar: Karncalar ormanlar braktlar, doru lkelerine ekiliyorlar, diye. 192 Ne oluyor, ulukepez kardeim? Hdhdler ba: ok ardm karncalarn orman brakmalarna. Oysaki fillik, filler gibi klarn kamalar ok holarna gidiyordu. Ne olmu olabilir? Sordum soruturdum, hi bir ey olmam, sultanm. Bir gece, belki bir akam, belki gece yans, birden karncalar klarn aalardan ekmiler. Ormanda yle

kprtsz, dimdik orada dikilmiler kalmlar. Bir ey dinler gibiymiler ya hi bir ses duyulmuyormu. Tuhaf, dedi sultan. u karncalar dnyann en tuhaf yaratklar. Salan sollan hi belli deil... Sultanma syleyim, sonra da sultanm, gn doarken orman brakmlar, doru lkelerine ekilmee balamlar. Bunda bir i var hdhdler ba. Yoksa durup dururken bu dnyada hi kimse k kamaktan vazgeemez. Bu dnyann biltekmil yarat bu dnyaya salt k kamaa gelmilerdir. K kamak olanan bir kere eline geiren yaratk bir daha ondan vazgeemez. Bunda bir i var ve hem de bu kanncalar bizim bamza bir i aacaklar ki, i derim sana. Ben de endieliyim, sultanm. Topal kanncadan hi bir haber yok mu, ya bizim sancalardan? Yok, dedi ulukepez iini ekerek. Ne yazk ki yok, sultanmz. Sultan uzun bir sre ban nne eip dnd, sonra da hortumunu srtnda gezdirdi, aalara yryp kn nar aacnn gvdesine dayad, kama makina-sn arkasna takp dnd. Kanncalar izlemee ka ku gnderdin? 193 V 'i Yetiyor mu bu kadar ku ulukepezim, onlar izlemee? Bunlar ok hzl kular, sultanmz, ok hzl. Bunlar daha yeni fil olmu hdhdler. Yedi yz yetmi yedi ku daha uur, ardnda da sen git, hemen bana yeni haberler getir. , Bastne sultanmz. Ulukepez yedi yz yetmi yedi yeni kula hemen utu, karnca lkelerine vard. Daha uzaktan, kentlerden gelen azgn sesler duydu. Yaklanca sesleri anlad. Sesler : Biz karncayz, biz karncayz, diyordu hep bir azdan. Biz aldatldk, yalan sylediler bize. Biz fil deil, karncayz! Vay anasn! dedi ulukepez. Bu karncalara olan olmu. Hemen utu haberi sultana ulatrd. Sultan: Onlar varsn karnca olsunlar. Ben onlara gsteririm karnca olmay. Demek sultanm, dedi ulukepez, demek bizim bu kadar borazanmz, bu kadar televizyonumuz, sinemamz, radyomuz, gazetelerimiz hi ie yaramad? Yaramaz olur mu hi, grmedin mi, lyorlard da fillikten ayrlmyorlard. Sana bunda bir i var, dedim. Bizim borazanlarmzdan, televizyonlarmzdan, sinemalarmzdan da daha gl, etkili bir yol buldu bu topal demirci. Baka trls olanaksz. Ama sultanm, ok aratrdm, hi bir ey yok. Var, dedi sultan buyruk verir gibi. Var bir ey, yaknda reneceiz. Derken tam bu srada bir hdhd telala, kanatlar kepezi darmadan geldi, sultann hortumunun ucundaki narn dalma kondu: 194 uniar, dedi, sultanm, btn karncalar bir trk duyuyorlarm. Trk diyormu ki onlara, biz karncayz, biz tutsak olamayz. Olamasnlar bakalm, diye kubard filler sultan. Bir gnderirsem on be tane fili karnca lkelerine, bir yandan girip br yandan bir karlarsa, ayaklarnn altnda karncalar hamur gibi yorulurlarsa o zaman fillere tutsak olmasnlar bakalm. Gene bir kesersem yiyeceklerini... Var git syle onlara, onlara karncalkla-nn yasak ettim. Hemen imdi uun karnca lkelerine syleyin ki, hi bir karnca, ben karncaym diyemeyecek. Hdhdler: Bastne sultanm, deyip karnca lkelerine utular, sultann buyruunu tekmil karncalara duyur- . dular. imdi trk btn lkeleri, kentleri de sarmt. Her yerden duyuluyordu. Topraktan, ktan, karanlktan, bulutlardan, her yerden, her yerden, uykuda dte her an bu trky duyuyordu karncalar. Duyuyorlar, hep birden de trkye katlyorlard.

Bu trk krmz sakalllarn ssnde'de duyulmaa balamt ayn gece, ayn anda. Ve krmz karncalar sonsuz bir cokunlukla durup, kendilerinden geerek bu trky dinlemilerdi. O gn bugndr trk durmadan burada da syleniyordu. Her bir ynden, gkten, kayalardan, ieklerden, allardan geliyordu. Trk duyulduu andan bu yana krmz sakallar da katlmlard trkye. Trk bitip tkenmiyordu gr bir rmak gibi, Frat, Nil, Tuna gibi kanncalm z kaynandan coup geliyordu. Kvantan sakal al al parlayan krmz sakall topal karnca yanndaki babua sordu: Duyuyor musun bu trky, karncalarn kadim trksn? 195 Ne trks? diye babu aknlkla sorau. uer-ekten o, trk deil, en kk bir sesi bile duymuyordu. Trk, dedi topal demirci. Karncalarn gemiinin geleceinin ulu trks. Kim sylyor? Btn evren sylyor, dedi topal karnca. Dalar taslar, gkler, yldzlar, gneler sylyor. Sudaki balk, yerdeki ylan, bcek sylyor, dedi demirci, kendisi de trkye katld. Babu ona bn bn bakyor, salt demircinin azn ap kapadn gryor, bir damla ses bile duymuyordu. Karncalarn trks fillerin yasalarndan daha gldr, anlyor musun sayn babu, duyuyor musun bu sesi? Karncalarn trks doann yasalar gibidir, doann yasalar kadar salam, gldr, duyuyor musun bu sesi? Duymuyorum, dedi babu. Sen lanetlenmisin, dedi demirci. Ya, dedi babu, ben lanetli bir krmz sakal karncaym, lanetli olmasam filler benim yurdumu yuvam byle datrlar myd? Trk srp gidiyordu. Topal demirci her eyi, yanndaki babuu da unutup trk syleyenlere katlm, kendinden gemiti. Bylece bu trky ka gn ka gece evrenle birlikte sylediler, krmz sakallar da bilemediler, topal demirci de bilemedi. Bir sabah baktlar ki krmz sakalllarn bir bl aaya, ovaya, lkelere doru ekiliyorlar. Nereye, nereye? diye bard korkuyla topal demirci. tekiler dingin, soukkanl: Yetti artk tutsaklmz, dediler. Byle bekle 196 bekle ne olacak? Yz bin yl da beklesek hi bir ey olaca yok. Biz gidiyoruz. Nereye? diye sordu topal demirci. Bana sormadan nereye gidiyorsunuz byle? lkelerimize gidiyoruz. Orada filler ldrrler sizi. ldremezler, diye bard demircinin arkasndaki babu. ldremezler. Gidip lkelerin drt yanm hendekle evirip, hendeklere su dolduracaz. Filler de bu hendekleri geip bizim lkelerimize giremeyecekler. te biz de bylece fillerin tutsaklklarndan kurtulacaz. Olmaz, filler hendek dinlemezler, geerler, diye bard topal demirci. Filler hendeklerden geemezler, siz gidin de kurtulun, diye bard onun ardndaki babu. Ve hendeki-ler gittiler. Sonra zartzurtular blm geldi kardan, yakacaz, ykacaz, fillerin lkesini yerle bir edeceiz. di-yerekten. Nereye, nereye? dedi topal demirci. zgr klmaa karnca uluslarn, diye karlk verdiler' zartzurtular. Onlarn arkasndan da svamaclar geldiler. Bunlar fillere svanp onlar devineksiz klmak isteyenlerdi. Onlarn arkasndan da gzoyucular geldiler, bunlar da fillerin gzlerine okusup onlar gzsz brakacak olanlard. Gzoyucularn arkasndan kuyucular, onlar da kuyu kazp filleri kuyularn iine drp ldrmek isteyenlerdi. Aralarnda iviciler de vard, iviciler de az bir kalabalk deillerdi, onlar da lkelerin drt bir yanma ivi akp, karncalar bylelikle zgrle kavuturmak isteyenlerdi. Onlarn arkasndan kandrclar geldi, bunlar da, ne krmzlar, ne filler, zgr ve bamsz kann197 alar diyenlerdi. Byle diyerek fillerin bir ksmm kandracak, filleri birbirine drecek, karncalar tutan fillerle bir olacak, uluslar zgrle,

bamszla kavuturacaklard. Daha birok karnca blkleri geldiler, topal demirci de yol stne durmu hepsine: Nereye, nereye, kardeler byle nereye? diye soruyor, tekiler, zgrle, diyorlar, baka bir ey de-miyorlard. Bylelikle birka gn iinde krmz sakalllarn ss boald, ste topal demircinin yannda onu seven, ona gvenen, ona inananlar kald. Bir de babu, bir de babuun adamlarnn bir ksm kald. Olan bitenden dolay ok zgnd krmz sakall topal demirci. Karncalarn bana gelecekleri biliyor, ii kan alyordu. Hdhdler sultana haberi ulatrnca sultan ok sevindi. Susun, hi seslenmeyin. Onlar lkelerin drt bir yanlarn hendekle evirsinler, ben de iki filimi gnderip hendeklerin stne kalas koydurup, kprler kurduraym, gene o lkeleri, kentleri yerle bir edeyim de grsnler, hah haaah, dedi gld. Karncalar akla evkle, geceyi gndze katarak lkelerin, kentlerin yrelerine hendek kazp sular doldurdular. Bitince sultana gidip: Biz artk zgr bamsz yaayacaz, dediler. Sultan da: Yaa, yle mi ddklerim? dedi. Demek siz bana bakaldryorsunuz? >j Bakaldryoruz ya, ne olacakm! Yani, dedi sultan. Yani siz u karnca uluslarnn, yaratk azman fillere bakaldrabileceklerini mi sanyorsunuz? 198 Sanyor deil, bakaldryoruz, bakaldrdk bile, dedi karncalar. Filler sultan bir gld, bir gld, kasklarn tuta tuta bir gld, onun bu gln steki topal demirci bile duydu. Duyunca da: Eyvah, dedi, olan oldu karncalara. Sultan u yeryznde bir tek karnca brakmayacak, kkmz kesecek. Bu gl ta eskiden beri tanrm, hayra alamet deildir. Sultan uzun uzun gldkten sonra: Haydiyin fillerim, askerlerim, haydiyin hdhdle-rim, kularm, haydiyin, bugn artk karnca lkelerinde ta stnde ta, gvde stnde ba kalmayacak. Ve filler hendekleri yadan kl ekercesine kolaylkla ap karnca lkelerine daldlar. Bir atrt, bir grlt, tozu dumana kattlar. Her bir filin bir aya altnda milyonlarca karnca birden eziliyor, kanlar orluyordu topraklarda. Az bir srede karncalar amana gelip: Biz ettik, sen etme, sultanmz, dediler. Bala bizi. Bala ki, sana kyamete kadar kul kle olalm. Karncalarn fillerle hi bir zaman baa kamayacan bilemedik. u krmz sakallarn ivasma uyduk, zgrlmz de sizsiniz, bamszlmz da... Gene hdhdler ba araya girdi, kzm, ate saan filleri yattrd da karncalarn gerisini lmden kurtard. Kap ulu bir aacn tepesine sman krmz sakallarn geriye kalanlar da: Biz yanlmz, gzoyuculanna katlalm da fillerin gzn oyup cmz alalm, dediler. Ve karncalar gz oymak iin filistana saldrdlar. Hemen gidip fillerin gzlerine dolutular. Sultana varp: 199 Biz zgrz, bamszz, dediler. u anda btn fillerin gzlerini oyacaz. Filler sultan bir gld, bir gld, kasklarn tuta tuta gld. Bunu duyan topal demirci, eyvah, dedi, eyvah ki eyvah, gene birka karnca lkesi yerle bir oldu. Ve filler sultan fillerine buyurdu: Suyla doldurun hortumlarnz, biribirinizin gzlerine skn. Ve filler yle yaptlar. . Ve filler gene lkelere saldrdlar ve karncalar gene amana geldiler. Gene ulu bir aacn yapraklar arasna sman karncalar bu sefer de svanmaclara gidip kartlar. S-vanmac karncalar da birer ikier kar kalnlkta fillerin stlerine svandlar ve filler sultan gene gld, topal

karnca onun gln duyunca yreinden kan gitti, eyvah ki eyvah, dedi, bu gidile karnca lkeleri hepten yklacak. Ve filler sultan fillerine buyurdu: Suya koun, akar suya. Filler akar suya kotular, kendilerini rman derinine attlar. Sular, svanm karncalar ald gtrd. Dagezenler daha nce ovada bir tek fil tarafndan ezilmilerdi zaten. Onlar bir daha bellerini dorultup da gezemediler. Btn deneyler bo kt, her deneyde filler sultan gld, topal demirci eyvah, dedi, birka karnca lkesi ykld, karncalar aman dilediler, ulukepez araya girip onlar balatt. Sonunda sa kalabilmi, hasta, sakat, yorgun, umutsuz, bitkin kl art krmz sakallar geriye dndler. Krmz sakall topal karncann yzne bakamyorlar-d. Giderlerken ne ok svmlerdi topal demirciye bun200 lar. Fkara topaln ne hayml, ne alakl, ne korkakl kalmt. Topal demirci btn bunlar unutup onlarn yaralarn sard, sardrd, onlar teselli etti. aba abayd, her abada bir de yenilgi pay vard. Yenilmilerdi ite. Filler sultanna gelince kvantan drt ke olmutu. Artk hi bir karnca, zellikle bunca deneylerden sonra bir daha bakaldrmay akllarnn ucundan bile geirmeyecekti. Hele krmz sakalllara bir iyice dman olmulard. Bir yerde bir krmz sakal grmesinler, hemen kan beyinlerine srayp o anda krmz sakallan paralyorlard. Karncalar arasnda artk bir tek krmz sakall bile barnamazd. Ama bu deney oa mal-olmutu gene filistana. Birok karnca lkesi yklm, milyarlarca karnca lmt. Bu demekti ki, filler, hd-hdler iin daha az karnca alacaktr. Hdhdler ba: zlme sultanmz, dedi, bu karncalar var ya, u evrenin en reen yaratklardrlar. Birka yl iinde o lenlerin belki bin misli rerler. Sultan gld: Demek byle ha? dedi. Ne gzel! Krmz sakallarn da kkn kuruttuk ya, bir daha ne karncalan kandrabilirler, ne de bir araya gelebilirler. Amma da saf, amma da budala yaratklarm u krmz sakallar. Bir blm de bizim filleri bize kar kkrtmaa alyormu. Bizimkiler de ezivermiler onlan, daha bana haber vermeden... Hahhah, haaaaah... Bu gl de duydu topal demirci: imdi de, utkusuna glyor, diye ld ld dirildi. Aaaah, bizim ahmaklar. Borazanlar, televizyonlar, gazeteler, romanlar, zellikle kanncay fil yapma okulundan kan aydnlar asl bundan byle ie yarayacaklar. Karnca uluslarnn 201 artk hi bir klan kalmad. Umutsuzluk tutsakln gdasdr. Umutsuzluk kleliin anasdr. Umutsuzluk yrein ykmdr. Umutsuzluu krkleyeceiz. Yl ori iki ay, gece gndz karncalar fil etme okulundan kma aydnlar, radyonun, sinemann, televizyonun, gazetelerin bana geecekler, durmadan durmadan umutsuzluu syleyecekler. imdiden baladlar bile... Sarcalarmdan ne haber? Onlar krmz sakalllarn yanmdalar. Krmz sakallar bir bir izliyorlar,. soluklarn bile dinleyip bana ulatryorlar. Topal demirci? Bilmiyorum, dedi ulukepez. Bundan sonra topal demirci sa olsa da ka para eder, ne gelir elinden, dedi filler sultan. Bundan byle elinden hi bir ey gelmez ki... Hangi karnca bir daha onun aptallklarna uyup da bize bakaldrr? Topal lmtr, dedi ulukepez. Eer lmemi olsayd, karncalara bu ahmakl yaptrmazd. Filler sultan daha ok, daha, daha yrekten gld. Onun gl dalarda yankland. Onun bu gln gene topal demirci de duydu, tepeden trnaa rperdi. 202

Topal demircinin bir sabah ala afakta tanyerleri kocaman mavi, al, turuncu, ak katmerli bir k iei olaraktan aarken drt bir ynden gelen bir trkyle uyanp alana giderek orada toplanm bilumum krmz sakallarla konutuudur. Topal karncann ssne akn akn krmz sakal olmu karncalar geliyorlard. Ylm, umutsuz, bitmi tkenmi. s birka ay iinde doldu tat, dalar, koyaklar, aklklar gene tm karncaya kesti. Karncalar, boyunlar snm, devineksiz, lk da gneine uzanm konumuyor, dnyorlard. Aadan, karnca lkelerinden, kendileri gibi krmz sakal olup gelenler, kt, kara, gittike de azgnlaan haberlerle geliyorlard. ste artk karncalar ststeydiler. Karnca lkelerinde durum gittike arlayordu. Her fil kendine bir saray yaptrmt. Her fil o saraya sultann tahtna benzer bir taht yontturmutu. Bir de gene sultann has bahesinin tpks has baheler donatmlard, dnyann tekmil aalarndan ieklerinden... Karncalar verdike onlar istiyorlard. Akllarna ne gelirse, canlar neyi ister, neyi istemezse karncalara buyuruyorlard. Sultan kendisine yedi saray, renk renk on alt taht daha yaptrmt. Tm dalarn doruklar, ulu denizin kylan sultann saraylan, kkleri, baheleriy203 le dolmutu. Hdhd kularnn her birisine yle yuvalar yapmlard ki karncalar, kular ku oldu olal byle yuvalar grmemilerdi. Yuvalar en ulu narlarn stndeydi. Karncalar onlarn yiyeceklerini nar aalarnn tepelerine, yuvalarna kadar tayorlard. Sultana yaam suyunu da bir bulup getirseler, krk gn krk gece bir toy dnden sonra sultan yaam suyunu iecek, lmezlie kavuacakt. Ondan sonra teki filler de, hdhdler de isteyeceklerdi yaam suyundan ve karncalar sersefil, a plak yollara deceklerdi gena Dalarn, tepelerin altna hep ambarlar oyulmu, ambarlarn ii de envai eit yiyeceklerle zmkaznk doldurulmutu. Karncalar daha da ambarlar oyuyorlar, onlar dnyann bulunmaz yiyecekleriyle dolduruyorlard. Karncalar yl on iki ay hep alyorlar, dur durak bilmiyorlard. Nerde eskisi gibi ormana kap da fillere yknmek, nerdeee filler sultanndan bal z, iek z, buday z istemek, yle eskisi gibi nerdeee, sultann yzn grmek? Ulukepezin bile yzn ancak ylda bir kez grebiliyorlard. Yeryznn, yer altnn tekmil hazinelerini de tamlard fillere, hdhd-lere... Buna karn bile onlarn yzne hi bir fil, hdhd bakmyordu. Yenilgiden, krmdan nceki gnler karncalar iin bir cennet d olarak kalmt. Filler, hdhdler, onlar verdike tekiler daha daha, daha istiyorlard. Hi bir karncaya artk uyku dnek yoktu. Bu lrcene almann karlnda da filler onlara ancak lmeyecek kadar yiyecek veriyorlard. Ambarlar doluyor tayor, ryor. Filler karncalara her gn verdiklerinden bir damla fazla yiyecek vermiyorlard. Her ne hikmetse, bu yar a yar tok, almaktan frsat bulup da balarn kayamayan karncalar redike ryorlard. Ana karncalar durmadan durmadan milyarlarca yumurtluyorlard. Bu da fillerin iine ok yan204 yuruu. ve ier nantaatka hantallayor, itike i-iyorlard. Hdhdler o kadar semirmilerdi ki neredeyse uamaz olmulard. Eer fillerin korkusu olmasa, kara kartallar, hdhdleri ne gzel yem edecekler, her gn binlercesini, yal yal, gvdeye indireceklerdi. Hdhdleri byle ya tulumu, byle devineksiz grdke kartallarn boyunlar uzuyor, azlarnn suyu akyordu. Sultan, saraylar, tarlalar, hazineleri, ambarlar, baheleri dolayor: Gelecek yl bunun on misli olacak gelirimiz, diyordu. Ve gelen yl gelir yirmi misline kyor, sultan gene somurtup; gelecek yl yz misli, diyordu. Karncalar fkeden ok aknlk iindeydiler. Bu kadar yiyecek, mal mlk, hazineler sultana da, slalesine de, slalesi yz misli artsa da kyamete kadar yeterdi de artard bile... Bir kyamete, be kyamete kadar daha mr olsa dnyamzn bu yiyecekler fillere gene yeterdi. Eeee, peki derdi neydi acaba fillerin, hdhd-lerin, niin bylesine, bu kadar biriktiriyorlard. Karncalarn yallar, akldaneleri dnyorlard ki, bu filler, hdhdler biriktirme deliliine tutulmulard. Bir oburluk, bir grmemilik... Bylesi doymaz yaratklar imdiye kadar teki yaratklar hi grmemilerdi. Tekmil yeryz kurduyla kuuyla, brt bcei, ylan yan, tekmil yaratklaryla

lal ebkem kalmlar, bu yeni yaratklar karsnda ayorlard. Bu hdhdler, filler, bu oburlar, bu biriktirme hastalan delirmilerdi. Yaratklar bunlar karsnda ne yapacaklann da bilemiyorlard. Hem bu biriktirme ne pahasna oluyordu! Milyarlarca kanncanm lm, hastal, sakatl, yoksulluu, al pahasna. Filler bu kanncalara hi acmyorlar, stelik de onlar hi sevmiyorlar, en kk bir frsatta aalyorlard. lk zamanlarda sultan, kanncalar bizim soyumuzdan gelir, demiti de onlar da inanmlard. On205 larn Dr ineyite yutuKiar iei" ujuuj, iyin uu.iyuiu.ai.-ca karnca cann veriyordu. Onlarn ambarlarda rttkleri, karncalara bir damlasn vermeyip denizlere dktkleri fazla rnler iin milyarlarca karnca kan emeklerini, canlarn veriyorlard. Krmz sakall topal karnca da aadan, filistan-dan, karnca lkelerinden gelen haberleri dinliyor, fkesinden kuduruyordu ama, elden ne gelir... Delirmiler bunlar, delirmiler, diyordu da baka bir ey demiyordu. Dnyann bu delirmi a da, bu alalm, bu obur, bu bencil a da geecek ama, ne zaman geecek? zntsnden kahroluyordu. Fil filken bile, bir canlya, bir yarata bu kadar delirmeyi, bencillii, zulm, alalmay yaktramyordu. Karncalar kurtulduu zaman filler de, fil soylar da karncalarla birlikte mutlu olacaklard. Neydi bu kadar aba, bu kadar bencillik, alalma, zulm, ikence? Delirmilerdi bu filler, ama delirmenin de bir snr olmalyd. Karncalara bu zulm yapan filler, hdhdler, korkudan da deli oluyorlard. Karncalan karnca kadar bile grmyorlard ya, gene de korkudan gzlerine uyku girmiyordu. Dnyann byk lanetine, korku lanetine uramlard. Ambarlar yz yllk yiyeceklerle, hazineleri bin, on bin yl yetecek kadar altnla dolu olmasna karn,, yarn a kalacaklarm gibi korkuyorlard. Esen yelden, akan sudan, srklayp gelen ktan, gkyznden, top-i raktan, dnyay doldurmu ieklerin kokusundan, kanatlar ince kelebeklerden korkuyorlar, korkuyor birik-\ tiriyorlar, biriktiriyor korkuyorlard. \ Karncalarn lkelerde ve ste ta burasna gelmiI ti. lkelerden krmz sakal olup gelen karncalar yer-' lerinde duramyorlar, byklarn biribirlerine srterek: Ne yapmal, ne yapmal, hep, ne yapmal, diyorlard. Ne* yapmal, ne yapmal? 206 ^ jj ui uyurQUj. hem kendi kendine, hem de nne gelen her krmz sakallya, ne yapmal, ne yapmal, bak kemie dayand, ne yapmal? Byk olaydan, yani yenilgiden, krgndan sonra krmz sakall olsun olmasn btn karncalarn, topal demirciye ve onun arkadalar olan, onunla ste kalp filler savama katlmayan eli nasrl krmz sakallara gvenleri artmt. Onlarn szlerinden darya kn-yorlard. Topal karnca da gece gndz okuyor, kannca lkelerinden gelen karncalar, krmz sakallan, zellikle nasrl kanncalan dinliyor, onlara danyor, dnyordu. Daha dorusu tekmil kanncalar artk bu iten kurtulmann yolunu bulmay dnyorlar, anyorlar-d. Topal demirci, ta batan bu yana suyun buuya dnmesi diyordu da, tekiler bu suyun buuya dnmesinden hi bir ey anlamyor, onunla alay ediyorlard. Su nerdeee, karnca nerdeee, diyorlard. Ne derlerse desinler, ne kadar anlaysz olurlarsa olsunlar, topal kannca suyun buuya dnmesi dncesinden caymyordu. Bir gn btn karncalar alana toplanp topal demirciyi oraya istediler. Alan, kanncalann binde birisini bile almyordu artk. O binde bir kannca bile alanda stste kaynayordu. Topal karnca geldi, bu kez itlembik aacnn dalnn stne kt, nk daha byk kalabala seslenecekti, o yzden stne kt aa daha yksek olmalyd. O aaca kar kmaz kalabalk hep bir azdan bard: Anladk, anladk, anladk. Neyi anladnz? diye sordu onlara topal demircL 207

te siz bunu anladmzsa, biz de tez gnde filleri yenmenin yolunu bulacaz. Suyun buuya dneceini anlamak, su buuya dnt demektir. Su buuya dnmeden hi bir ey olmaz. Anladk, olamaz, diye yrekten ona seslendiler karncalar. ' Su buuya dnnce de, filleri yenmenin yolu kolay bulunacaktr. Bulunacaktr, diye gvenli bard karncalar. Dalar, ovalar, koyaklar, sular, ormanlar, gkler yankland. Bulunacaktr, bulunacaktr, bulunacaktr! Krmz sakall topal karnca, yreindeki umut grleerek, bir sevin alaym iinde indi aatan kresine yolland. Hemen kitaplarna kavumalyd. En kocaman, sakall kitab raftan indirdi, okuyucakken babu karsna dikildi: Nedir bu su, nedir bu buu? diye sordu. Topal demirci onu unutmu gitmiti. Uzun uzun babuun yzne bakt bakt, bir eyler aratrd, hi bir sz sylemeden kitabna dald hzl hzl okumaa balad. Birdenbire bir trk balad yreinde... Ban kaldrd kitabndan, kulak verdi drt keyi dinledi. Trk yreinden geliyordu. Yreini dinledi uzun bir sre, sonra trk byd, drt bir yandan gelmee balad. Trk kitaptan da geliyordu. Uyuyan karncalardan, k-renin azndan, duvarlarndan da geliyordu. Babu oktan uyumutu, onu dinledi topal demirci, trk ondan hi gelmiyordu. Darya kt, trky dinledi, trk yldzlardan, aydan, geceden, kayalklardan, otlardan, akan sulardan, esen yelden, gn mavisinden, topran iinden geliyordu. Alana bakt, karncalar alan iyice tkabasa, ar oul verir gibi, biribirlerine svanarak doldurmular, hi kprdamadan, soluk almadan, ta ke208 silmiler, yle duruyorlardL Topal demirci onlara doru yrd, yanlarna vard, onlar hi kprdamyorlard, cansz gibi. Ne var? dedi topal karnca. Ne oluyor burada bu gece vakti? Karncalar ona hi bir karlk vermediler, ne kprdadlar, ne de onu duyduklarn belli ettiler. Topal karnca sordu soruturdu, bakt ki hi kimseye bir tek szck bile duyuramyor, ylesine dalm gitmiler. Sonunda kalabaln iinde arad aratrd, kendi eski yoldalarndan birisini buldu, eli nasrl krmz sakalllardan birisini... Onun koluna girdi: Ne oluyor burada arkada, syle bana? Ben karncalar btn mrm boyunca byle grmedim, syle arkada, ne oluyor burada byle? teki: Suuuusss, dedi usulcana, duyulur duyulmaz. Suuuus, trk dinliyoruz. Kim sylyor bu trky? diye sordu topal karnca. aknlkla, gvensizlikle bakt ona arkada: Nasl, sen duymuyor musun bu trky, ey demir-/c\ yoldam? Nasl, demek duymuyorsun, sen ki bizim / bamz olasn, sen ki eli nasrllarn yrei, kafas, d-l ncesi olasn? Bu trk yreimizden, dncemizden \ geliyor. Bu trk... Ne trksym? diye glmseyerek, glmsemesi aymda umut kadar gzelleerek sordu topal karnca. Yreine sor, dedi arkada ona. Dinle yreini, dinle ayn, dinle u karncalar kalabalm, dnya trkmzle iekleniyor, dinle dnyay, dinle akan sulan, dnyadaki cmle yarat... imdi evrenin btn yaratklar ayaktalar... 209 iki arKaua sevme gzelleiyordu. Ala afak ald, ala afak cmlemizin stne alsn, tan yerlerindeki klar ulu, krmz bir iek gibi atlar, gn ta ortasna kadar. Topal karnca itlembik aacna kt. rl rl bir k iinde yunup arnyordu. Elini yreinin stne koyup konumaa balad: Arkadalar, dedi, kardeler, yoldalar, karnca uluslar ok ac ektiler. Dnya dnya oldu olal hi bir yaratk soyu bizim ektiimiz acy ekmedi, grdmz zulm grmedi. Trk oalarak yeryznn her bir parasndan geliyordu. Yrek olarak ayordu bu trk, sevgi, scaklk, dostluk, gzellik, kardelik, eitlik, bar olaraktan dnyann en grkemli iei gibi ayordu bu trk. zgrlk, tan

yerindeki ulu k iei olmu ayordu. zgrlk ayordu dnyann stnde tekmil g sararak bu trk, aydnlatarak. Arkadalar, karnca lkelerinin, kentlerinin... Korkun, stste ylm kalabalk bir ses olup bard: Biliyoruz, biliyoruz. lkelerin, kentlerin altn... Altn oyacaz, oyacaz! diye bard kalabalk. yleyse arkadalar size bir nerim var. nerin bamz stne, ustamz. u aada bir babu karnca var, onu buraya karn yanma, onunla burada grlecek bir hesabm var. Drt delikanl karnca babuu alp o anda itlembiin bana, topal demircinin yamna kardlar. imdi gznz krpmadan bana, ve hem de babua bakn. 210 Sa elini uzatt, demircinin eli gl, kocamand, babuun l l krmz sakaln tuttu hzla ekti, sakal upuzun elinde kald. Sakaln yerinde sapsar bir san sakal sallanyordu. Grdnz m? dedi topal demirci. Filler sarcalarn ta benim yanma kadar sokmular, grdnz m? Grdk, diye bir az olup bardlar krmz sakallar. imdi hepiniz dnn biribirinize, sakallarnz tutun. Herkes herkesin sakaln eksin. Herkes biribirinin sakaln ekti. ok kiinin krmz sakalnn altndan sar sakal kt. San sakallarndan tutun onlarn. Tuttuk, diye bantlar kanncalar. Kopann o sancalann kellelerini getirip u aacn altna yn. Kendi de hemen o anda yanndaki babuun sar sakalndan tutup ban gvdesinden ayrd, aacn altna att. Ve aacn altnda sancalann kellelerinden bir tepe yld. imdi syleyin bakalm, bu karnca lkelerinin, kentlerinin altn nasl oyacaz, hangi gle, bizim gcmz u yeryznn altn oymaa yetecek mi? Yetecek! diye hep bir az olup bard kanncalar. Yeryznn btn kanncalan birleince... Topal demirci bir k gibi akd: Yeryznn btn kanncalan birleince... dedi. Kanncalar, yeryz, toprak, su, gkyz, yaratklar trk olup bu szckleri durmadan durmadan yinelediler. Krmz sakall topal demirci: Haydiyin yleyse dn yollara, daln lkelere kentlere, yeryz trknzle nlasn. Duymayan ku211 lak, grmeyen gz, sevmeyen yrek, inanmayan kala kalmasn. Yeryznn btn karncalar birlesiniz. Dnya nlad: Yeryznn btn karncalar birlesiniz. Ve karncalar yollara dtler, ovalan, denizleri, ormanlan, derin sular atlar, bu en gzel, en akll trky yeryznn en kuytu kesine kadar ulatrdlar. Duymayan yaratk, inanmayan karnca kalmad... Filler sultam, ulukepez, teki filler de duydular. Sultan: Haaah haaaah, diye gld. Tuzlaym da kokmayn siz karncalar! Yeryznn btn karncalan birleip de dnyann altn oyacaklarm, hele oysunlar da bir grelim. Kanncalann bu aptallna ulukepez de ok kzmt: Hele bir oysunlar, oysunlar da bir daha onlar ba-kaldramaz hale getirelim. Kannca kanatlanmaynca zevalini bulmaz, dedi filler sultam. Bunlar kanatlandlar, diye onu yantlad ulukepez. Suuus, onlann dnyann altn oyacaklann bildiimizi hi kimse bilmesin. Bu son umutlann da ellerinden alalm, ondan sonra i tamam. O topal da yakalarz, yerin alt oyulduktan sonra. Susss, ulukepez kardeim, suuuuusss! Susalm, dedi ulukepez, ikoluktan arlam kanatlarn keyifle rparak kannca lkelerinin stne utu. Aadan bir tuhaf, onun bile yreini yumatan,

scak, dost, batan kana, onu da bir gzellie aran bir trk geliyordu. Ulukepez az daha kalsa bu trkye . kaplp gidecek, bir daha sultann yanma dnemeyecekti. arabuk oralardan uzaklap filistana geldi ya, 212 sultana bu duyard bu trky ona Fkara ulukepez sultC yamayacan ne bilsin! Hah haaah! pal kannca da her zamank altmn oyulaca gnS biliyordu yeryznn ^ Wr balasmla? Yeryznn lamn tm ^Z k gibi dald batsma kadar LZ topran altn oyma&a kentlerin alt oyuldu Sm, topran ^ syledii kelerin, kentlerin sttode olam biteni bildiriyor^ sultan da zaman duvuraca d glle** toTS' da lkeIeri* bek%ordu. Biliyo ^kl y*. kentlerine ^ ke" bir tr' Si d^ gn kanncalar birleip f"***1* lkelen gelen' lklyOrlar> I" sut* oralarda