Necip Fazl Ksakrek brahim Ethem

BRNC PERDE (Siyah ve mcerred fon... Sol dip keden sa n keye doru, hametli taht... Tahtn sanda bir gong... Bykl, kkl, amdanlar... Siyah fonun stnde ve orta yerde, altun yaldzla ilenmi " Es-Sultan bn-s - Sultan brahim bin Edhem " yazl tura...) (Tahtnda, sol ayan sa dizinin altna alm ve yar bada kurmu biimde, hafif ve gayet zarif siyah sakallz gen Sultan brahim Ethem... Elinde incecik bir hezaren denei... nnde, yere, dizleri zerine km, birinci ve ikinci derviler... Mumlar yanyor.) BRAHM ETHEM - Neymi u dervilik dediiniz? (Elindeki denei birinci dervie uzatr)

Anlat bakalam! BRNC DERV - Anlatlr ey deil, Sultanm! BRAHM ETHEM - Bu kadar anlatlr, anlr ey dururken, bula bula bu anlatlmaz, anlalmaz m buldunuz? (Denei ikinci dervie uzatr) Sen syle! KNC DERV - Ben de syleyemem! Bu i lfa smaz! BRAHM ETHEM - Ya: ! ! (Birinci Dervie) Lfa smayan eyi yine sen al sdrmaya! BRNC DERV - Bizim iimiz Allah' zikretmek, anmak... BRAHM ETHEM - Herkesin ii o deil mi? BRNC DERV - Dtan yle ama iten baka trl... zikr, dudakla anmak deil, gnlle anmaktr. Zikri kalbe indirmek lzm... BRAHM ETHEM - Dudak, kalbde olanan gayrini mi sylermi? BRNC DERV - Hep yle syler! Kalb, dudaa hep yalann syletir. BRAHM ETHEM - (Dnceli) Demek hep yalann syletir? BRNC DERV - Hep!.. BRAHM ETHEM - Sen imdi doruyu mu sylyorsun? BRNC DERV - Tam doruyu, sylyorum? BRAHM ETHEM - Peki, zikir kalbe inince ne oluyor? BRNC DERV - Kalb temizleniyor, aydnlanyor, onda dnya ilgisi diye bir ey kalmyor. (Durak... ) BRAHM ETHEM - Sonra?.. BRNC DERV - Allah'da fni olmann; Hak'da yok olmann ufku alyor.

BRAHM ETHEM - Ya dnya hayat?.. BRNC DERV - te asl o hayat silmek, yok etmek lzm ya ! .. BRAHM ETHEM - Dinimiz dnyaya hiretin tarlas, demiyor mu?.. Efendimiz Hi lmeyecek gibi dnya, hemen lecek gibi hiret buyurmuyor mu?.. Dnya diye bir vazifemiz yok mu?.. (Birinci Dervi cevap vermez. Uzun durak...) (brahim Ethem dalgn.. Deneini ikinci dervie evirir. ) BRAHM ETHEM - Sen syle grelim . KNC DERV - Bu emir, ibadetin d yznde kalanlara mahsus... Kalabalaklara gre... yze girenler iin dnya diye bir ey kalmaz. BRAHM ETHEM - Ya herkes i yze girerse ne olur? Dnya bombo mu kalr? Byle mi olmal?.. BRNC DERV - Sultanm! Yoldam iyi anlatamad. Her eyden nce, d yzde kalanlar dnyaya yeter. yze girerlerse dnyaya sevmezler... BRAHM ETHEM - Nasl?.. Kap kap el aarak m, unun bunun srtndan geinerek mi? Dervilik bu olmasa gerek!.. BRNC DERV - Biz kimseden bir ey istemeyiz! Verirlerse alrz. BRAHM ETHEM - Verirlerse alacan belli eden, isteyen demektir. KNC DERV - Biz tevekkl ehliyiz... BRAHM ETHEM - (Elindeki denekle dervilerin zerinde bir daire izer) Siz, tevekkl ehli deil, teekkl ehlisiniz! Hazr yiyiciler... Hazret-i mer'in, bu sz... Cami kelerinde pinekleyip tevekkl satanlara verdii cevap... Biliyor musunuz? BRNC DERV - Hayr! BRAHM ETHEM - Bana yle geliyor ki, siz, tevekkl, isiz gsz tedbirsiz davransz, kelerde, bucaklarda pineklemek sananlardansnz! BRNC DERV - Hayr Sultanm! BRAHM ETHEM - Hazret-i mer, camide

yan gelip " biz tevekkl ehliyiz " diyenlere anlatmak istemiti ki, cemiyete kmak, toplulua katlmak, i sahibi olmak lzm... BRNC DERV - Bizim. i sahibi olmaya mecalimiz yok! BRAHM ETHEM - (Dorulur) yleyse Allah' bulmaya da mecaliniz olamaz : BRiNC DERV - Halimizi Allah bilir... BRAHM ETHEM - Halinizi kul da gryor ! Haliniz bence dervilik haline uymaz! Dervilik, dnya iini brakmadan, belki onu yalnz gnlden kazyarak, silerek Allah'a ykselmek gibi geliyor bana... Yanl m?.. BRNC DERV- Doru, Sultanm!.. Biz de baka trl anlamyoruz... BRAHM ETHEM -- Baka trl anlamasanz, dnyay brakmak iddias iinde dnya ehliyle urar msnz? Neydi o, sabah namaznda camide yaptnz?.. mam selm verir vermez neydi o lnz?.. BRNC DERV - Halkn gafletine dayanamayarak, " Byle Mslmanlk olmaz " diye bardk. BRAHM ETHEM - Ya benim iin syledikleriniz?.. BRNC DERV - Sultanmz uyandrmak istedik. BRAHM ETHEM - " i gc, srmal elbiseler, altun tasmal tazlar arasnda, sln ayakl kheylanlar srtnda ava kmaktan ibaret bir Sultandan ne hayr beklenebilir? "... Byle barmadnz m? BRNC DERV - yle demek istemedik, Sultanm. BRAHM ETHEM - Kad da sizi yakalatt, isteim zerine saraya gnderdi. Camide ibadet eden Mslmanlara hoyrat hoyrat barmakla ne demek istiyordunuz?.. Onlar benim zerime saldrmaya, beni mi onlara ullanmaya davet ediyordunuz?.. Bu mu dervilik, bu mu dnyay ehline brakmak?.. (Sert) syleyin! KNC DERV - Sylemitik Sultanm; Halk gafletten kurtarmak istedik.

BRAHM ETHEM - Beni de beraber, deil mi?.. KNC DERV - Estafurullah... BRAHM ETHEM - (Dervileri uzun uzun szer) Yoksa en byk gaflet iinde olan, siz misiniz?.. (Dalar, uzun durak...) Gaflet iindesiniz ama, bilmeden hakk da dile getiriyorsunuz. Birgn avda bama geleni bilseydiniz, kimbilir imdi ne kadar hak taslamaya kalkardnz! .. BRNC DERV - Bilmiyoruz Sultanm!.. BRAHM ETHEM - Bilmeyin, daha iyi!.. Bakn sizi saraya niin arttm syleyeyim! Avda bama gelen o hadiseden sonra, u dervilik meselesi fena halde takld iime... Kad " Garip halli iki dervi " diye haber gnderince, dayanamadm, sizi yakndan grmek istedim. Gece vakti sizinle ba baa konuaym dedim. Belki telerden zerinizde bir k pskrts vardr diye dndm. (Deneini iki ucundan kavrar, yay gibi gerer ve bir n, dnceli, bekler) Ama yanlmm; Camide sylediklerinizin bana ait taraf, sizin fikriniz, grnz deil:.. Syleyene bakmyorum, syletene bakyorum.. BRNC DERV - Hep ona bak Sultanm. BRAHM ETHEM - (Tane tane) Dervilik, Efendimizin saadet devirlerinde var myd? (Skt... ) (Uzun durak... Derviler, eneleri gslerinde dnceli...) BRAHM ETHEM - Sylesenize!.. Ba soru, bu!.. Saadet devrinde, nur elalesi zamannda bu i. var myd, yok muydu? (Deneini birinci dervie evirir) Syle! BRNC DERV - Bir ey diyemiyeceim: BRAHM ETHEM - Drt byk halife rnda var myd, yok muydu? (Uzun durak... Skt...) BRAHM ETFIEM - Yine bir ey diyemiyeceksiniz, yle mi?.. BRNC DERV - (rkek) Her halde tohumu vard da aac meydana kmamt. BRAHM ETHEM - Dervilik iinde beni doyurabilecek bir cevap veremediniz! Tasladnz

dervilii belki de hi, bilmiyorsunuz! Belki de d yz, i yz derken, derviliin d yznde birer ezberci, birer taklitisiniz siz!.. (Durak, dnce...) Size bir sual sorayam... (Durak... Karlkl bakma... ) BRAHM ETI3EM - (fkeli) Hicretten yz bu kadar yl sonra size mi kald bu aac meydana karmak?.. (Skut... Uzun durak... Karlkl bakma... ) KNC DERV - Sultanm, ben syleyeyim... BRAHM ETHEM - Syle!.. KNC DERV - Saadet devrinde mcize vard. BRAHM ETHEM - imdi? KNC DERV - Keramet var! O Resl'n mucizesine bal keramet. BRAHM ETHEM - Bana bir keramet gsterin yleyse!.. (Skt... Uzun durak...) (Dervilerde sanki bir murakabe hali. .. ) BRAHM ETHEM - (ne doru eilmi, birden parlar) Kalpazanlar... Aznzla yakalandnz! Ya bana bir keramet gsterir, yahut gsterinceye kadar zindanda yatarsnz. BRNC DERV - Nasl bir keramet istiyorsunuz? BRAHM ETHEM - Herhangi bir "olamaz" oldurun. (Ayaklarn indirir) Beni u tahtn zerinde gryor musunuz? BRNC DERV - Gryoruz! BRAHM ETHEM - Mesel beni u tahtm zerinde havaya kaldrn! BRNC DERV - Koca Sultan! Keramet zorla olmaz. stemekle gelmez, Rzgra benzer. Es demekle esmez. Onu estiren estirir. Allah isterse, seni, tahtnla havaya kaldrmak yle dursun...... (Birden susar) BRAHM ETHEM - Yerin dibine bile indirirsiniz, deil mi?.. BRNC DERV - Byle bir ey demedik...

Ama ille keramet diye direniyorsan gsterelim... Bizim gibi iki hakr dervii huzuruna kabul etmenden stn keramet mi olur? Allaha yaknlk yolunu bizden renmek istemenden daha ak keramet ve bizim hesabmza keramet. BRAHM ETHEM - imdi de lf canbazlna kalkyorsunuz! BRNC DERV - Y brahim Ethem! Bizim aklmz yetmeyebilir, dilimiz dnmeyebilir, bu ie akl yetenler, dili dnenler de bulunabilir. Sen inan ki, byk sr, byk hikmet bizim yolumuzda... (brahirr Ethem bir srayta ayaa kalkar. Derviler de dorulur, kalkarlar.) BRAHM ETHEM - nandramadnz. midim boa kt. Allah'dan dilerim ki, bir gn, bu yolu tam gsterebilecek birini karsn karma! BRNC DERV - Allah bir gn belki de seni karr senin karna.... BRAHM ETHEM - Beni ikiye mi bler? BRNC DERV - Kaa isterse ona bler. Her gn aynada ikiye blnmyor musun? BRAHM ETHEM - (Birinci Dervie) Sen arada bir hikmetli lflar ediyorsun, ama dilediimi veremiyorsun! BRNC DERV - Haddime mi dm benim... O verir. O!.. BRAHM ETHEM - stemekle mi verir? BRNC DERV - Dilerse istetir, yle verir. Dilerse ne istetir ne bir ey; uykunun iinde biletepene tokmakla vurup seni kaldrr, verir. (brahim Ethem dervilere dik dik bakar.) (Uzun durak... Birden imek gibi dner, tahtn yanndaki gonga vurur. rpertili bir tun sesi... brahim Ethem Dervilere dner.) BRAHM ETHEM - Sizi alsnlar, serbest braksnlar! Bu defalk affediyorum. Bir daha m'minlerin ibadet yerlerinde byle haltlar ilemeyin! (Ban kaldrp sa cepheye bakar) Bunlar alp gtrn, serbest brakn. (Dervilere) Buyurun, serbestsiniz. (Derviler, ellerini gslerine gtrp geri geri karken brahim Ethem de o istikamette ilerler.. Hallerini dikkatle szer. Derviler

kar. ) BRAHM ETHEM - (kanlarn arkasndan) Bana bir ey veremediniz ama, ruhumu trmk trmk penelediniz bir gn karlarz inallah..: BRNC DERVN SESi - Y nasp.. (brahim Ethem, kanlara bakmakta. devam ediyor. ) (Uzun durak... brahim Ethem dner, gayet dnceli, tahtna doru yrr. Oturur. Uzun durak... Sonra uzanmak istercesine sana doru yaslanr... ) (Uzun durak... Uzakta, derinlerden boru sesleri...) BRAHM ETHEM - (Dorulur) Gece yars.... Nbet deitiriyorlar. Amma da uzun konumuuz! (brahim Ethem yine tahta yaslanr.) (ok uzun durak... Birdenbire, tavanda sert ve tyler rpertici bir tokmak sesi... brahim Ethem dehetler iinde dorulmu; tavana bakyor.. Tokmak sesi devamda...) BRAHM ETHEM - (Ba tavana doru, hay-krarak) Kim o?.. Kim var damda? (Tokmak sesi... ) BRAHM ETHEM - (Ayn vaziyette) Ne olu-yor?.. DAMDAN SES - Hi!.. Yabanc deil... BRAHM ETHEM - (Dehete batm) Ne demek yabanca deil! Kimsin sen, ne aryorsun damda?.. DAMDAN SES - Bir katar devem varda; kaybettim! Damda onlar aryorum! BRAHM ETHEM - (Mecnun edas ile tahtndan srar, tavana doru) Bu da ne i! Kaybolan develerini sarayn damnda m aryorsun?.. yle mi... dedin; ne dedin? DAMDAN SES - Evet, yle dedim! BRAHM ETHEM - Deli misin sen, kim kard seni dama?.. DAMDAN SES - Deli sensin! Nerede, ne aranacan bilmeyen...

BRAHM ETHEM - Damda deve aranr mym?.. (Uzun durak... ) DAMDAN SES - (Deiik ton, tane tane) Ya sen Allah' srmal elbiseler, inci dmeli kaftanlar, altun yaldzl taht, ipekli yastklar zerinde mi aryorsun? (ok uzun durak... brahim Ethem, elleri salarnda bir lgn...) BRAHM ETHEM - (Avaz avaz) Kimsin sen?.. Ne istiyorsun; benden?.. DAMDAN SES - Seni istiyorum! Uyan, gafil, uyan; uyanklk sandn bu uykudan! Uyan, soyun, rlplak kal! Gel; gel!.. (brahim Ethem hep o tavrda, tavana bakyor. ) DAMDAN SES - (Gittike uzaklaarak) Gel, gel, mesafeleri kaldr, gel!.. (ok uzun durak... brahim Ethem iki bklm... Birdenbire deli gibi atlr, tahta koar, gongun tokman kaldrp btn kuvvetiyle indirir. Korkun ses helezonlar... Mumlarn alevleri titreiyor. brahim Ethem, elinde tokmak, yz saa doru... Birden atlr, koar, sadan kar. Sahne bo... Dardan kouma sesleri... homurtular...) UZAKTAN BR SES - Silh bana!.. (Uzun durak... Ykselen seslenmeler... Tiz bir boru sesi... Peinden trampetvri ksa darbeli ks sesleri... ) (Sadan brahim Ethem gelir, ayni perian eda... Ar ar yrr. Siyah fon zerindeki turann karsnda durur. Turaya bakyor. Uzun durak...) BRAHM ETHEM - (Turay okuyarak) EsSultan bni-s - Sultan brahim bin Ethem... (Sultan olu Sultan Ethem olu brahim) (Birden dner. Taht'a doru yrr. Taht'n nnde diz ker. Ba elleri iinde tahta kapanr) . (Dardan ayn sesler...) KNC PERDE ((Ayn dekor... Mumlar snk... ok uzaktan, borulu ve ksl, ar bir tempo ile divan havas geli-

yor. ) (brahim Ethem, yz saa doru orta yerde ve ayakta... Sanda ve bir adm gerisinde ihtiyar veziri... ) BRAHM ETHEM - (Sadaki kalabala doru) Vezirlerim, muhterem din limleri, kumandanlarm, sevgili tebaam!.. Bugnk ayak divanmzn mevzuu ok nazik... Payitahtamz Belh ehrinin dervi stlsna uradndan bahsediliyor. Bana bir klh, bir b, beline bir torba, eline bir denek geirenler, ehir meydanlarnda, cami avlularnda halka musallat oluyorlarm!.. Ne tarlalarda alyorlarm, ne tezghlarda emek harcyorlarm, ne bir ey!.. Dillerinde, kudsliinden uzak olduklar Allah ismi, o yan senin, bu yn benim, kendilerine kar aryorlarm... Aralarnda, ibadete fesat sokanlar, camilerde halka (Elini gsne gtrr) ve Sultannza dil uzatanlar da varm... (Durak) Ben avdan ba kaldramyormuum!.. Byle bir Sultann emri altndaki tebaa, basz ve gdmsz ne yapabilirmi?.. Mslmanlarn hali nice olurmu?.. (Durak) Dervi klkl babolar ehirden sr, i yerlerine dat, lye sok diyor bana vezirlerim ve muhterem din limleri... (Durak) yle mi?.. KALABALIKTAN BR SES - yle Sultanm!.. Dinin i yzn savunurken d yzn berbat eden bylelerini kklerinden kazmak lzm... BRAHM ETHEM - (Yanndaki vezire dnerek) Sen ne dnyorsun? VEZR - Ben de mft efendi hazretlerinin fikrindeyim. (brahim Ethem kalabala dner. Uzun durak... ) BRAHM ETHEM - Ben bu fikirde deilim Mft efendi hazretleri!.. (Uzun uzun, kalabal szer) Ben, bu kum ynlarnn iinde altun zerreleri de bulunduuna, halislerin altundan prltlar satna inanrm! (Kalabalkta hayret mrltlar... Uzun durak... brahim Ethem tavrn bozmaz.) BRAHM ETHEM - Mesel, benim iin syledikleri dorudur. Ben avdan baka bir ey dnmyorum! Keke avlanacama, asl avcya av olmay bilseydim!.. (Darda hayret mrltlar artyor. brahim Ethem, dimdik, gzleri kalabalkta... Uzun durak... )

BRAHM ETHEM - Btn bir gece uyumadm. (eliyle arkasn gsterir). u tahtn zerinde sabahladm. Omuzlarmdaki saltanat. ykn tayamyacak haller geiriyorum. Ne dersiniz. Beni banzda Sultan olarak grmek ister misiniz? DIARIDAN TOPLU SES - steriz! Elbette isteriz! (Uzun durak... brahim Ethem'in gzleri kalabala mhl.) BRAHM ETHEM - yleyse alaym dayanmaya... Ama, adalette bir kusurum olursa, m' minlerin haklarn koruyamazsam _ne olur? DIARDAN TOPLU SES - Kusurun olmaz! Sen hakk korursun!.. BRAHM ETHEM - naallah Hak ltfeder de korurum. (eliyle arkasn gsterir). u, stnde oturduun taht, benim iin dikenlik... stnde adaleti nasl yerine getirebilirim?.. DIARDAN TOPLU SES - Getirirsin, ey dil Melik.. (Durak.. . ) BRAHM ETHEM - Byk halife Dicle kenarnda otlayan bir olan da hesab benden sorulacak! buyurdu. Bu ulv ileyi eken hesabn da verir. Ya benim ilem?.. Nerede, ne gezer?.. Hepsi lf, ii bo kabuklar, hepsi riyakrlk... (Kalabalkta mrltlar...) (Uzun durak. Vezir, zntl bir tavrla ban eip brahim Ethem'e yaklar.) BRAHM ETHEM - (Vezire) zldn m vezirim byle konumama hi almamtn, deil mi?.. VEZR - Sende bu hal yoktu, Sultanm! Birdenbire sana ne oldu byle?.. (Artan mrltlar... brahim Ethem o tarafa dner. ) BRAHM ETHEM - (Kalabala) Sende bu hl yoktu; ne oldun birdenbire byle? diye soruyor. Cevabn size vereyim : Evet, bana birdenbire bir ey oldu : Ben tahtmn zerinde otururken birdenbire tahtm, benim omuzlarm stne kmaya davrand, artk bana ezmek deil, ezilmek dyor. Bu vaziyette devleti idre edememekten korkuyorum! (Durak...)

VEZR - (Birdenbire atlarak) Fakat Sultanm, bunlar kalabala sylenebilecek szler deil... Ayak divann tatil edelim aramzda konualm!. BRAHM ETHEM - (Vezire bkmadan kalabalk istikmetinde) Hayr! imin zelzelesini herkes grmelidir. Var m aranzda bana bir t verebilecek?.. KALABALIKTAN BR SES - Muradn ne; nasl bir t istiyorsun? BRAHM ETHEM - Beni Hakka erdirecek bir Allah ehlini aryorum ! Onun dne muhtacm. KALABALIKTAN BR SES - Sen; t kabul etmezsin. Tahtndan ikyetin senin, tahtna bal oluundan geliyor! (Durak... Keskin homurtular... brahim Ethem'de dikkat.) KALABALIKTAN BR SES - Brakn yakam, yanna varaym... (Homurtular... ekime sesleri...) . BRAHM ETHEM - (Kaskat bir dikkat iinde) Brakn, gelsin . (Sadan Heybetli adam... Siyah bir harmniye brl; ve ba, yzn yar yarya rtecek ekilde sarl... Yrr, brahim Ethem'in karsnda durur. ) BRAHM ETHEM - (Heybetli adama) sen misin? HEYBETL ADAM - Kim olmam istiyordun? BRAHM ETHEM - Beklediim insan!.. Gece sarayn damn tokmaklayan... HEYBETL ADAM - Ben sarayn damna kan deil, kapsndan girenim.. BRAHM ETHEM - Nasl braktlar? HEYBETL ADAM - Nasal brakmasnlar? BRAHM ETHEM - Anlamadm : HEYBETL ADAM - Neyi anladn ki, bunu anlyasn?.. BRAHM ETHEM - Sen kimsin?.. in gcn ne?.. Gzm pek tutmad seni... HEYBETL ADAM - Ben isiz, gsz, evsiz,

barksz biriyim... Rastgeldiim yere konarm, imdi sana konuk olmaya geldim. BRAHM ETHEM - Konuk mu?.. Ben konuk aramyorum ki... HEYBETL ADAM - Ya ne aryorsun? BRAHM ETHEM - Konacam yeri aryorum. Han iletmiyorum ki, konuk arayaym... HEYBETL ADAM - Buras han deil mi?.. BRAHM ETHEM - (Azametli) Buras brahim Ethem'in saray... HEYBETL ADAM - Senden nce kim vard burada?.. BRAHM ETHEM - Babam... HEYBETL ADAM - Ya ondan nce, ondan nce?.. BRAHM ETHEM - Babam, babalarm... HEYBETL ADAM - (Ar ve ileyici bir ton) Birinin konup gittii, sonra brnn gelip konduu yer han deil de nedir?.. (Uzun durak... Bakma... Birden brahim Ethem kaplan gibi kvrlarak vezire dner.) BRAHM ETHEM - Divan sona ermitir, emir ver, dalsnlar! (Vezir hzla karken, brahim Ethem Heybetli adama yaklar.) BRAHM ETHEM - (Heybetli adama) Anladm! (Heybetli adam cevap vermez. Darda dalma sesleri... Uzn durak...) HEYBETL ADAM - Ne anladn? BRAHM ETHEM - Aradm insan sensin. stediin kadar peelen!.. telerden bir habercisin sen.!.. Artk yakan brakmam! Ya canm alrsn yahut derdime derman olursun!.. HEYBETL ADAM - Ben sana dermann ancak nerede olduunu haber verebilirim. BRAHM ETHEM - (Haykrr) Nerede? HEYBETL ADAM - (Gayet vekarl) Sende... Senin iinde..: Kalbinin inemediin derinliklerinde...

BRAHM ETHEM - (Ban iki yumruu ile kavrayp salarn yolarcasna) Yeter! Yetiir bu iinden aklmaz fikirlerle kafam trplediin... Yeter! Bana ayamn kesilmesi gibi, elle tutulur, gzle grlr bir are gster ki, acs ne olsa razym. HEYBETL ADAM - (Glmsiyerek) O kadar kolay olsayd, herkes ayan kestirir, verirdi. Acsn da duymazd. Yama yok!.. BRAHM ETHEM - Bana ac!.. HEYBETL ADAM - Sen kendine ac!.. BRAHM ETHEM - Ben kendime tkrmek istiyorum! HEYBETL ADAM - Nefsine tkr, ruhuna ac!.. (Durak, szer) Bu kadar yeter. Ben gidiyorum! (Heybetli adam, deli gibi bakmakta olan brahim Ethem'in nnde kvrlr, dner, bir adm atar. ) BRAHM ETHEM - (En yksek tonuyla) Dur! (Heybetli adam, durur, dner.) BRAHM ETHEM - Bende geliyorum! Bekle! HEYBETL ADAM - Bekleyemem! Ecel, muhta olduun zamandan daha yakn... her vdeden daha ksa... art koma zaman deil, davranma saati bu n... BRAHM ETHEM - Bir iki saatlik msaadeye de mi hayr; Annemin elini pmeye, vezirlerime veda etmeye, soyunup dknmeye de mi hayr?.. HEYBETL ADAM - Bu dnyada, elini eteini eken her eye hayr! Pazarlksz geleceksen gel! BRAHM ETHEM - Pazarlksz... bir don bir gmlek, yle mi?.. HEYBETL ADAM - yle!.. Hatt cierini skp brakman mmkn olsayd, yle!.. BRAHM ETHEM - (Hayretten lgn halde) Demek yle!.. HEYBETL ADAM - Sana ne demilerdi bir gn avda?.. BRAHM ETHEM - (Alamakl) Sanki gklerden bir sesti o... " Ya brahim, seni bu i iin yaratmadlar! " demilerdi.

HEYBETL ADAM - Ne duruyorsun?.. Yaradldn ie dn. (Uzun durak... brahim Ethem dehetin son haddinde...) BRAHM ETHEM - Ey mehul insan, bana bir ey syle! HEYBETL ADAM - Ey mlm sultan, ne syleyeyim? BRAHM ETHEM - Kimsin, nesin sen?.. HEYBETL ADAM - Sana kim gibi, ne gibi grnyorsam o'yum! BRAHM ETHEM - Sen Hzr'sn! HEYBETL ADAM - Dedim ya: Sana kim gibi, ne gibi grnyorsam o'yum! (brahim Ethem elleriyle yzn kapatp geriye dner, Heybetli Adam onu merhametli gzlerle takip etmekte... brahim Ethem kuru hkrklarla sarslyor... Heybetli adam dner, yrr, sadan kar. Uzun durak... Sadan vezir gelir. Ayak seslerini duyan brahim Ethem imek gibi dner. Vezirle kar karya...) BRAHM ETHEM - Gitti mi?.. VEZR - Gitti efendimiz! BRAHM ETHEM - Nereye gitti? VEZR - Divanhane boyunca yrd, gitti! BRAHM ETHEM - Giderken seni grmedi mi? VEZR - Grd sultanm! BRAHM ETHEM - Bir ey sylemedi mi? VEZR - Sylemedi. BRAHM ETHEM - Ben de gideceim ard sra... Her halde bekler beni bir kede... VEZR - Aman sultanm, merhamet buyurun! Byle garip bir insann peine der mi koca bir Sultan?.. BRAHM ETHEM - Hemen imdi frla!.. Atl, piyade, kol kol adam karsnlar ehre!.. Kln, halini tarif et de esrarl adam bulsunlar ve saraya getirsinler!

VEZR - Ya gelmezse?.. BRAHM ETHEM - Olduu yerde bekletsinler! Benim geleceimi sylesinler! VEZR - (Alarcasna) Sultanm, tebaan dn! BRAHM ETHEM - Tebaam beni dnsn! O nasl olsa kendisini idare eder. Braksnlar beni, bir oban kadar hak sahibi olaym. VEZR - Sultanm, elimde bydn! ehzadeliinden beri ben baktm sana! Kstahlm affet! Hi bir yere gidemem! Seni kendine gelmi grmedike tek adm atmam! Beni affet! BRAHM ETHEM - O zaman sultanlkta son emrim, vereceim son zalim emir, seni, beni yetitiren htiyan zincire vurdurmak olur. (Birden ok yksek ton) Git! (Vezir, boynu bkk, sadan kar, brahim Ethem arkasndan bakyor. Uzun durak... brahim Ethem dner. Gzleri, siyah fon zerindeki srmal turaya taklr. Deli tavryla yrr. Ellerini deli tavryla altun ilemeli harflere uzatr, trnaklarn geirir ve bir ekite turay yanlarndan sker. Sada heybetli adam... Glmseyerek brahim Ethem'e bakyor. brahim Ethem ikinci defa turaya trnaklarn geirmekle megul...) HEYBETL ADAM - Kuma paralarn yrtmsn, ne kar?.. Gnlndeki dnya naklarn skmeye bak!.. (brahim Ethem hzla dner. ki bklm... Tam bir deli...) BRAHM ETHEM - Sen gitmemi miydin? HEYBETL ADAM - Demek gitmemiim... BRAHM ETHEM - Ne yaptn, ne ettiini gren, anlayan olmuyor! Bu nasl i byle?.. HEYBETL ADAM - Byle!.. BRAHM ETHEM - Hzrsn, deil misin?.. HEYBETL ADAM - Sade beni mi, her rastladn Hzr bil!..

NC PERDE (Da ba... al rp... bir ka bodur aa... Orta yerde byk bir ta...>

(Yaln manzarann derinliklerinden ngrak sesleri... lerilerde bir koyun srsnn otlad belli... Uzun durak... Sol taraftan, srtnda bir kucak al rp, brahim Ethem... Dervi klnda... Yava yava yrr, orta yere varr, ykn yere brakr ve tan zerine oturur. Dnceli... Yine uzaklarda, derinliklerinde hafif bir kaval sesi... Uzun durak... brahim Ethem, gzleri yerde ylece kalr. Kaval sesi gittike kslyor. brahim Ethem, bir ses duymu gibi; birden bire sola dner, ban yukarya kaldrr.) BRAHM ETHEM'N SES - (Soldan) phe!.. (brahim Ethem hayretle geriler. Cevap vermez.) iBRAHM ETHEM'N SES - phe!.. BRAHM ETHEM - Yine mi, yine mi sen!.. BRAHM ETHEM'N SES - phe!.. BRAHM ETHEM - (Ayn vaziyette) Ben pheyi yendim! Bende phe diye bir ey kalmad. BRAHM ETHEM'N SES - Sen pheyi yenmedin, Kafese soktun: Glge kaffeste hapsedilir mi? BRAHM ETHEM - (Dilerini gcrdatarak barr) Alak!.. BRAHM ETHEM'N SES - Artk kim alak, kim yksek?.. Git ermilik taslayanlara sor! BRAHM ETHEM - Sormam! bilirim! BRAHM ETHEM'N SES - Sphe etmeyen bilmez. Aldanr. (brahim Ethem cevap vermez. nne bakar, kala kalr.) BRAHM ETHEM'N SES - (Sadan) phe! (brahim. Ethem ban saa evirir.) BRAHM ETHEM - Ne yana dnsem sesin o taraftan geliyor! BRAHM ETHEM'N SES - Her yan benim de onun iin... (Yksek ton) phe!.. BRAHM ETHEM - Allah belsn versin phenin!.. BRAHM ETHEM'N SES - Ne dedin; Allah m dedin?.. BRAHM ETHEM - (Sert) Allah dedim!.. BRAHM ETHEM'N SESi - te asl ondan phe!.. BRAHM ETHEM - (Yay gibi gergin bir ztrap iinde) Haa... Murdar nefs! Kes sesini!.. (brahim Ethem'in gzleri yine yere doru... Yz alevler iinde... Uzun durak...) BRAHM ETHEM'N SES - (Uzaklardan, deiik ve sinsi ton) Ayann altna bir dnya ekmiler senin... Kim ekmise ekmi... Sana m: kald onu aramak?.. Sen bulduuna bak!.. (Durak... brahim Ethem'in yz kaslma ve titreme iinde... ) BRAHM ETHEM'N SES - Yazk ettin dn-

yana!.. Somaki mermer saraylar, belleri ipince cariyeler, ku stnden nimetlere yazk oldu! BRAHM ETHEM - (Yz cepheye doru) Bir trl zemedim bu srr!.. Nesin sen, nefis mi, eytan m?.. BRAHM ETHEM'N SES - kimizde ayn boruyu ttrrz. Birimiz brakr, birimiz balar. BRAHM ETHEM - ekin elinizi yakamdan! BRAHM ETHEM'N SES - Seni, sarayna dnnceye kadar yakan brakmayacam. BRAHM ETHEM - (Ayaa frlayarak) Ayama cihann btn hazinelerini dkseler, ellerinde hayat suyuyla gelseler; i undan bir yudum ve hep dnyada kal deseler yine dnmem! BRAHM ETHEM'N SES - Ya senin inandn her eyin bo ve kof olduunu ispat ederlerse?.. BRAHM ETHEM - (Elleri ge doru) u bolua kement atp dipin dibindeki dip'i bulsalar da yine yolundaym ben!.. (zun durak... Uzaklardan brahim Ethem'in sesiyle lgn bir kahkaha, Skt... Uzun durak... ok hafif bir kaval sesi!..) BRAHM ETHEM'N SES - Baka bir tarafndan tutaym m seni?.. BRAHM ETHEM - Defol! BRAHM ETHEM'N SES - stme varma. stme gelme. O vakit ben daha kuvvetli dnerim! Bsbtn zerine yklenirim. BRAHM ETHEM - Ben senin ismini de biliyorum! BRAHM ETHEM'N SES - Brakaym da iime bsbtn m yerlesin?.. Nasl olsa iine yerlemiim... Makasla koparabilir misin glgeni gvdenden?.. BRAHM ETHEM - (lk) Defol : (Cevap yok... Uzun durak... Canlanan kaval sesi... brahim Ethem cepheye dner. Eliyle uzaklarda birine iaret ediyor.) BRAHM ETHEM - Hey!.. oban : (Uzun durak... ) Gel buraya... (brahim Ethem dner, al rp demetinin zerine ker. Uzun durak...) BRAHM ETHEM'N SES - imdi de basit bir obanda m bulacaksn tesellini?.. Dalarda al rp toplayap pazarlara indiriyorsun!.. Hell kazanaym diye... Hamamlarda m'min dedikleri insanlarn kirlerini temizliyorsun. Kibrini yok edeyim diye... Bunlar yapyorsun da nereye varm bulunuyorsun'?.. BRAHM ETHEM - Sana, seni bir cerahat gibi iimden karmaya, sesini dmdan duyar hle gelmee... te ,vardm yer!.. (brahim Ethem'in sesiyle srekli kahkahalar... Sadan oban gelir. Elinde ass... brahim Et-

hem'in karsnda durur. brahim Ethem, ona eliyle melmesini iaret eder.) BRAHM ETHEM - Merhaba, oban!.. OBAN - Merhaba! BRAHM ETHEM - Sen Allah'a bal msn? OBAN - Hamdolsun!.. BRAHM ETHEM - inde bir Allah dman tadna, onun da nefsin olduunu biliyor musun? OBAN - Bu ismi duyuyorum hocalardan! BRAHM ETHEM - inde duymuyor musun?.. OBAN - Benim aklm ermez byle eylere!.. BRAHM ETHEM - Ne mes'udsun sen.. Allah senin yolundan uurumlar kaldrm... OBAN - Kimsin sen, bir dervi misin? BRAHM ETHEM - Dervilie zenen biri... OBAN - Neymi u dervilik?.. BRAHM ETHEM - Bir ey ite, bir ey, bir hal! Senin haline hasret eken, bir hal! OBAN - brahim Ethem! Bildim! BRAHM ETHEM - Eski bir Sultan olduumu da biliyor musun? OBAN - Ne bileyim?.. (brahim Ethem ayaa kalkar, sa eliyle omuzundan beline doru bir iaret yapar.) BRAHM ETHEM - Eski Belh Sultan brahim Ethem!.. Nasl beendin mi? (oban, oturduu yerden aval aval bakmakta... Uzun durak...) BRAHM ETHEM - Ama senin derecenden ok aada bir yaratk... OBAN - atm, kaldm! BRAHM ETHEM - Nerden rendin benim adm?.. OBAN - (Eliyle sol taraf gsterir) urada, biraz ilerde toplanan Aklardan?.. BRAHM ETHEM - Kimmi bu klar?.. OBAN - Senin gibi derviler... Sk sk dada buluur, hlleirler. Onlara k derler. BRAHM ETHEM - Sylesene onlar, beni de meclislerine kabul etsinler!.. OBAN - lerine yabanc almazlar. BRAHM ETHEM - Belki beni yabanc saymazlar. Dan bir kere!.. (oban ayaa kalkar, sola doru yrr.) BRAHM ETHEM - (obann arkasndan) Onlara de ki, eski Sultan, brahim Ethem meclisinize kabul edilmek istiyor. zniniz var m?.. (oban kar. brahim Ethem eski yerine ker. Ban elleri iine alr. Derinlere dalm.. Uzun durak...) DADAK AKK'N SES - (efkat ve merhamet dolu ton) brahim Ethem, brahim Ethem!.. (brahim Ethem irkilir, Saa bakar. Yerinden frlar.) BRAHM ETHEM - (Saa doru) akk, sev-

gili akk!.. (Sadan Sakk gelir. brahim Ethem ilerler. Kucaklarlar.) AKK - Sana mekn artk dalar... Bulabine akolsun!.. BRAHM ETHEM - Gel seninle uracaa ekilelim de biraz dertleelim!.. (brahim Ethem akk'i taa oturtur, kendisi de al rp demetine iliir.) AKK - (brahim Ethem'e dikkatle bakarak) Seni huzur iinde grmyorum. BRAHM ETHEM - Nasl huzur iinde olabilirim? Perianm! AKK - Ne noktadan?.. BRAHM ETHEM - Nefsimden.,. Nefsimin ruhuma fledii zehirli nefeslerden... AKK - Bunlara hatart derler. Bu yola denlerin encamdr bu... Sabredeceksin!.. BRAHM ETHEM - Ben sabrettike yk binerse, bindike ben sabra alrsam; altka bak daha derinlere dalarsa, ne yapabilirim?.. AKK - (Merhametli) Allah'a havale edersin! are yok, dayanacaksn!.. Hi bir nefse gcnden fazlasn yklemem diyor Allah... Demek seni ne kadar gl yaratm ki, yk stne yk bindiriyor srtna!.. ftihar et! BRAHM ETHEM - (Alamakl) ok fena haller geiriyorum, akk!.. Nefsim beni yoldan dndremeyince, eytanla m anlayor, ne? zerime kfr harratiyle ykleniyor. Biri kar gibi beyaz, br zift gibi siyah, iki paraya blnyorum! Zift rengine raz olsam kolay!.. Zifti beyaza evirmeye kalksam zor... Arada kalbim yrtlyor, didik didik dileniyor. Cmbzla tel tel skyorlar kalbimi... Ne olacak benim hlim akk?.. AKK - ile devrindesin, brahim Ethem!.. ekeceksin ve gerek devlete ereceksin! Bu devleti bedava vermezler. BRAHM ETHEM - Kimseye bir ey sezdirmiyorum halimden... Sen hal insansn; sana alabiliyorum. AKK - Elleme belli edersen kendini, srra ihanet etmi olursun! rtn, peelen! unu bil sen: Byk huzura kacak yol, hyk huzursuzluk... Velnin biri fiyet, Allahm, ruh fiyeti diye dua etmi.., Ses gelmi: Sen bilmiyor musun ki, bu yola denlere fiyet yoktur! BRAHM ETHEM - Mthi!.. AKK - (Eliyle sol taraf~gsterir) Bak, u taraftan bir oban geliyor bize doru!.. Aradn afiyet ite onda!.. (brahim Ethem sol tarafa bakar... oban... oban ilerleyip brahim Ethem ve akk'in nnde durur.) OBAN - (brahim Ethem'e) Seni kabul et-

miyorlar! BRAHM ETHEM - Kabul etmiyorlar m? OBAN - Etmiyorlar! BRAHM ETHEM - Ne diyorlar? OBAN - Onda hal Sultanlk kokusu, dnya ricas var, diyorlar. BRAHM ETHEM - Teekkr ederim! nallah bir gn meclislerine girebilecek hle gelirim. (oban selm verip gitmek ister, brahim Ethem onu iaretiyle durdurur.) BRAHM ETHEM - (Eli cebinde, obana) urada, nereden geldii belirsiz iki altun var... Al bunlar, sana veriyorum! (oban altunlar alr, gzlerine yaklatrr, glmser, sevin iinde yrr, sadan kar. brahim Ethem ve akk ona bakyorlar.) AKK - Demek altunla muamelen var?.. BRAHM ETHEM - Yok!.. Bu sabah onu, camiden karken cebimde buldum. AKK - Keramet mi satyorsun? BRAHM ETHEM - Allah korusun!.. Her halde kIk kyafetime acyan biri onlar cebime indirmi olmal... AKK - Ne yiyip iiyorsun? BRAHM ETHEM - Ne bulursam onu... AKK - Rzkn aramyor musun? BRAHM ETHEM - Aramyorum. O gelip beni buluyor! AKK - Daha iysin! Rzkn sen arayp bulacak, ama bulann sen deil, O olduunu bileceksin! (nce akk, sonra brahim Ethem, ayaa kalkar... ) AKK - kr bahsinde ne yapardnz? BRAHM ETHEM - Bulunca krederim, bulamaynca sabrederiz. AKK - Horasann kpekleri de byle yapar! BRAHM ETHEM - Ya siz? AKK - (Tane tane) Bulunca datrz, bulamaynca krederiz. (brahim Ethem akk'in ellerine atlr, pmek ister. akk iddetle elini eker.) BRAHM ETHEM - Biliyorum ben daha iim! Brak elini peyim! AKK - Bense senin gibi ilerin ayak tozu olmak isterdim. Ben senin ayan peyim! (Uzaktan kaval sesi... yank bir name... kisi de yan dnp cepheye bakarlar. Kaval hazin hazin alyor. Dinlerler. Uzun durak...) BRAHM ETHEM - (akk'e bakmadan) Hasretin sesi!.. AKK - (brahim Ethem'e bakmadan) Davetin sesi!.. BRAHM ETHEM'i - Herkes bir hasret ve bir davet peinde geziyor.

AKK - Hasret ektii, davet ald eye ulanca da aradnn, dilediinin o olmadn anlyor. (Uzun durak,._ Kaval devamda...) BRAHM ETHEM - Bu dnyada ne varsa gurbet... Btn varlklar yokluk, btn sahiplikler yoksunluk!.. AKK - Piiyorsun, ya brahim Ethem kaynamaya, fokurdamaya balyorsun! (brahim Ethem eilip yerden al rp demetini alr, omuzuna yerletirir.) BRAHM ETHEM - Gidi, hep gidi!.. AKK - Yolun ne tarafa?.. BRAHM ETHEM - (Sol taraf gstererek) Bu yana?.. Seninki?.. AKK - (Sa taraf gstererek) Benimki de bu tarafa... akk, sa, brahim sola doru ilerlerler. Tam k noktasnda dururlar ve birbirlerine dnerler.) AKK - Y brahim Ethem!.. BRAHM ETHEM - Y akk Belh!.. AKK - Kaynayacaksn! Pieceksin! Kl olacaksn! Ve artk yanmayacaksn! Aradan kacaksn! Onu bulacaksn! BRAHM ETHEM - Onu bulacam! Beni yaratan bulacam! Yaratldmdaki murada ereceim! (Durak) lemleri insan iin, nsan da kendi visali iin yaratan bulacam!. DRDNC PERDE (Yelkenli bir geminin kpetesi... Siyah fon zerinde boylu boyunca kpete kenar... zerinde skarmozlar ve yelken direinin ip merdiveni...) (brahim Ethem, arkasn denize ve kpete kenarna vermi, seyircilere doru, geminin iinde olanlara bakyor. Gemide bir curcunadr gitmekte... Nralar, def ve zurna sesleri, kahkahalar... Srekli curcuna... Sesler kesilir.) MASKARANIN SES - Yolcular! Frtna kesildi. Tehlike geti. Artk keyfimize bakabiliriz. nce gbek havas!.. (Zurna lklar, def ngrtlar ve davul tempolar ile gayet kvrak ve hareketli bir oyun havas... Yolcularn el aklatarak tempo tutuu... brahim Ethem, ackl gzle manzaraya bakyor. Yarm dakika nb... ) MASKARANIN SES - Tamam! (nb durur.) MASKARANIN SES - Evvel zaman iinde, kalbur saman iinde, usuz bucaksz denizde yol

alan bir gemi... Bir frtnadr kopmu... Yelkenler paralanm, dmeni zincirleri kopmu... Nerdeyse gemi batacak... Alayan alayana, lk basan basana... Bir kede de bir dervi... Aman, demiler; dervi baba, dua et de kurtulalm! Ne cevap verse iyi, dervi, demi ki: Korkmayn; sizin derya dediiniz benim koynumda!.. Seslenirim ona, yatr! Keramet taslam bizim dervi!.. (Kahkahalar... Def ngrtlar...) MASKARANIN SES - Dervi denize seslenmi. Yat, yoksa seni koynuma almam! Bakmlar ki, deniz yatmyor, bari sen al onu koynuna, demiler; Dervii suya atmlar... BR SES - Eee??? MASKARANIN SES - frtna da durmu, sular da yatm... (Mthi bir kahkaha tufan... deflerin zil ngrtlar...) MASKARANIN SES - Biz de az buz frtna atlatmadk! Bir daha kopacak olursa frtna, uradaki dervii suya atarz, olur, biter! (Zil seslerine kark alk furyas...) MASKARANIN SES - Hey, dervi. BRAHM ETHEM - (Cepheye doru) Efendim? MASKARANIN SES - Sen dervi misin? BRAHM ETHEM - Hayr efendim! MASKARANIN SES - yleyse niin efendim dedin? BRAHM ETHEM - Beni gsterdiniz de onun iin... MASKARANIN SES - Hlin tpk dervie benziyor da ondan... BRAHM ETHEM - Dervilik nerede, ben nerdeyim efendim!.. MASKARANIN SES - Denize atarz diye korktun da ondan m byle sylyorsun? BRAHM ETHEM - Hayr efendim! MASKARANIN SES - Nesin sen yleyse?.. BRAHM ETHEM - Sizin gibi bir adam...

MASKARANIN SES - Ayol, senin neren adam?.. BRAHM ETHEM - Doru; benim nerem adam?.. MASKARANIN SES - Yolcular!.. Bakn, hatrma ne geldi! Sultan, vezirine demi ki Bktm etrafmdaki basma kalp dalkavuklardan!.. Bana dnyanan en byk, en keskin dalkavuunu bul getir!.. Vezir gitmi, dnyann; en byk, en keskin dalkavuunu bulmu, getirmi... Tpk bu dervi gibi kk, ezik, krk, elimsiz, almsz, ekimsiz bir adam... (Kahkahalar... Zil sesleri...) MASKARANIN SES - Sultan demi ki ona! Senin neren dalkavuk?.. Sen dalkavuk deilsin olamazsn!... "Evet, demi dalkavuk; ben dalkavuk deilim, olamam!"... (Kahkahalar... Curcuna...) MASKARANIN SES - Durun. durun! Sonu var. (Sesler kesilir.) MASKARANIN SES - SuItan, vezirini artp km: "Adama sen dalkavuk deilsin, olamazsn dedim, "deilim, olamam" diye cevap verdi. "Bu nasl dalkavuk?"... Vezir glmsemi: Sultanm, ylesine dalkavuk ki. O, emriniz, hatrnz iin mesleini sanatna bile inkr ediyor!... (Takn alk... Kahkahalar... Zurnada kahkaha sesi...) MASKARANIN SES - te u grdnz derviin de hali, bu!.. Durun una bir el ataym da seyredin! (Alk... Cnb... Sadan koar adma yakn hzla Maskara gelir. Tepesinde mukavvadan huni eklinde renk renk bir klh, elinde def... brahim Ethem'in yanna gider, defi uzatr. MASKARA - Siftah senden ey dervi!.. u defe kzl bir altun at bakalm! BRAHM ETHEM - Bende kzl bir altun deil, silik bir bakr bile yok! MASKARA - Ne o?.. ler kesada m gitti? parsa toplayamadn m?.. Yoksa bu gemi ile cmert memleketlere mi gidiyorsun?. BRAHM ETHEM - Cmert memleket varsa yerini haber ver de gideyim.

MASKARA - Uzun etme, omuzda, ikimiz de ayni sanatdanz! Ben maskaralk edip parsa topluyorum! Sen de goygoyculuk edip sadaka deviriyorsun! BRAHM ETHEM - Hakkn var! kimiz da ayn sanatdanz! u farkla ki, senin apak maskaraln, benim nefsimin sinsi-pisliinden ok daha temiz!.. MASKARA - (Cepheye dner) Bakn, bakn! -Ne hikmetler savuruyor! (Durak, dikkat) Ne o, ne o?.. Niin somurtuyorsunuz? Niye astnz, suratlarnz?.. Acdnz m yoksa u anaskaraya?.. Durun, onun ne mal olduunu gstereyim de kopuverin kahkahalar!.. (Maskara hzla dner. Bir vruta brahim Ethem'in klhn drr, salarndan kavrar.) MASKARA - Gl bakaym! (brahim Ethem glmser.:.) MASKARA - Glmsemek yetmez! Kahkahayla gl! BRAHM ETHEM - (Salar Maskarann elinde, ba kalkk) Elimden geldii kadar glyorum! Sen onu kahkaha say. MASKARA - Havla yleyse kpekler gibi!.. BRAHM ETHEM - (Hep o vaziyette) Zaten havlyorum ya; her lfm bir havlama... Daha ne istiyorsun?.. YOLCULARDAN SESLER - Yuuu! Yuhaaa!.. MASKARA - (Elini brahim Ethem'in salarndan ekmi) Yere yat, drt ayak zerine yr!.. BRAHM ETHEM - Mecalim olsayd yere de yatar, drt ayak stnde de yrrdm. Ama affet: Nerde bende o kuvvet?.. MASKARA - (Elindeki defi brahim Ethemin karnna arpar) Gbek at yleyse! BRAHM ETHEM - (Alamakl) Bilmiyorumki Gbek nasl atlr, bilmiyorum ki... MASKARA - Ben sana imdi hepsini retirim! (Maskara yeni bir davran hareketi gsterir.) BRAHM ETHEM - Sana bir ey sormak istiyorum!

MASKARA - Sor! BRAHM ETHEM - Gemideki bunca insan iinde, bunca hor grlmeye, bunca kk drlmeye lyk bir beni mi buldun?.. MASKARA - Bir seni buldum! BRAHM ETHEM - (Ba ykseklerde) Ya Rabb, sana krederim! (Maskaraya) Sana da teekkr ederim! Allah, bu cihanda insanlar gldrdn gibi, br cihanda da seni gldrsn! Gnlm ho ettin! (Maskara donup kalr. t yok... Uzun durak...) MASKARA - Ne garip adam bu!.. Vurduka vurduruyor, ezdike ezdiriyor! (Maskara brahim Ethem'e doru bir adm atar. ) YOLCULAR TARAFINDAN TOK BR SES Maskara, dur, kprdama! Kimse de kprdamasn yerinden!.. (brahim Ethem ve Maskara, arplm gibi... Uzun durak... Sadan, gm astraan kalpakl, ince deri izmeli, eli kaml mehul ahs gelir. Yrr, maskarann karsnda durur.) MEHUL AHIS - (Maskaraya) Cehennem odunu!.. Sen byle bir insana nasl oluyor da bu kepazelikleri yapabiliyorsun?.. (Mehul ahs kamsn kaldrr. Maskarann kafasna indirmek zere...) BRAHM ETHEM - (Atlarak) ndir kamn!.. (Mehul ahs donar. Kamsn indirir. Maskara hareketsiz... ) BRAHM ETHEM - Kusuruna bakma! .. Kasdi kt olabilir. Neticeye bak sen! Bana ders verdi. Allah affetsin onu!.. zin verillrse efaats, benim! (Mehul ahs, kamsnn ucuyla Maskaraya sa taraf gsterir. Maskara geri geri yryerek szlr, kaar.) (Uzun durak... Mehul ahs, cebinden ykl bir torba karr, brahim Ethem'e uzatr.) MEHUL AHIS - u bin dinar kabul et!

Belki bir iine yarar. BRAHM ETHEM - Senin de kasdn gzel... Ama neticesi kt... Bunca ilemi birka pula yele verdirmek mi istiyorsun?.. Koy cebine keseni! Muhtalara dat sevap kazan! MEHUL AHIS - Sen muhta deil misin?.. BRAHM ETHEM - Hem de ne muhta, ne muhta!.. O kadar muhta ki, bende ihtiya diye bir ey brakmyor! Ben Allah'a muhtacm! MEHUL AHIS - (Keseyi uzatarak) Al da kk ihtiyalarndan kurtul! Byk ihtiyacna bak.. BRAHM ETHEM - Alrsam istediim gibi harcamaya izin verecek misin?.. MEHUL AHIS - Mal senin!.. BRAHM ETHEM - (Elini uzatr) Ver yleyse!.. (Mehul ahs keseyi verir, brahim Ethem kapp alr, cepheye dner.) BRAHM ETHEM - Yolcular!.. Nasl iinizde hor grlmee, kk drlmee en lyk bensem, u bin dinar almaya en mstehak biri de olmak lzm aranzda... (Tell mrltlar, uultular... Uzun durak...) BRAHM ETHEM - Kim nefsini en mstehak gryorsa elirini kaldrsn! (Skt... Uzun durak...) BRAHM ETHEM - Ne o?.. Hepiniz birden mi el kaldryorsunuz?.. Aranzda yalnz maskara m el kaldrmayan?.. (Skt... ok uzun durak...) BRAHM ETHEM - (Cepheye doru, ayni eda) Maskara!.. Gizleme yzn definle!.. Bu gemide riyakrlktan uzak bir sen varsn!.. Gel yanma!.. (brahim Ethem, keseyi havaya kaldrd sa elini indirir. Saa dner. Uzun durak... Sadan Maskara gelir. Ba ak, admlar tutuk, hali mahp... ) BRAHM ETHEM - Yr, Maskara! Gel! Merak etme gel! Bu dnyada senden daha az maskara

olann bulamazsn! (Yerinde mhlanp kalan Maskaray szerek)Yr diyorum sana! (Maskara yrr. brahim Ethem'in karsnda durur.) BRAHM ETHEM - (Keseyi uzatarak) Al!.. Belki tevbene vesile olur. (Maskara bir atlta yere ker, brahim Ethem'in dizlerine sarlr.) MASKARA - Bana tevbeyi ret! BRAHM ETHEM - Kolay m onu retmek?.. Evvel ktden tevbe, sonra iyiden, iyi sandn eylerden tevbe, her eyden tevbe!.. (Durak... ) MASKARA - Syle, syle!.. BRAHM ETHEM - Takat getiremezsin ki... MASKARA - Getiririm, syle! BRAHM ETHEM - Renk diye baktn renkten bile tevbe!.. Aldan her nefesten tevbe, daldn her saniyeden tevbe!.. (Uzun durak... Mehul adam eliyle gz yalarn siliyor.) MASKARA - (Alayarak) Sonra, sonra?.. BRAHM ETHEM - Nihayet tevbeden de tevbe... Nefsin saklanba oyunu, samimiyetsiz tevbeden de tevbe!.. MASKARA - (Yerdeki vaziyetini bozmadan ban dorultur) Sen byk bir velsin!.. BRAHM ETHEM - (Ba ykseklerde) Veli mi dedin; ben bir denyim... Den (Alak) ... Biraz nce halini gsterdiin ehresiz ve hayasz den... (Maskara ban eer, tekrar brahim Ethem' in dizlerine sarlr. Mehul ahsn eli gzlerinde... brahim Ethem, gaiplerde bir noktaya dalm, ulv bir heykel...). BENC PERDE (Deniz kenar... Siyah ve mehul fon nnde, sal sollu kayalar... rltl sular...) (brahim Ethem sulara kar yan oturmu, gmleinin skklerini dikiyor. Hafif su sesleri... Deniz kularnn sesi... Biraz ilerisinde, ayakta, balk... )

BRAHM ETHEM - (Balkya) Ayakta durma! Otur! BALIKI - Ver de skklerini ben dikeyim... Dakikalardr urayor, bitiremiyorsun! BRAHM ETHEM - Nefsimi megul etmee bakyorum. O beni megul edeceine ben onu megul edeyim... Mmkn olsa da bir yandan sksem, bir yandan diksem... (Balk merakla brahim Ethem'e sokulup kumlua oturur). BALIKI - Kuzum, nedir senin u nefs dediin?.. Senden baka bir ey mi?.. BRAHM ETHEM - (Hep dikile megul) O, hem ben, hem benden baka bir ey... BALIKI - Nasl olur? BRAHM ETHEM - Basbaya olur! BALIKI - Ben balakym, Benim kaym dediim zaman, kayk ayr ben ayr deil miyim?.. BRAHM ETHEM - Nefse gelince i deiiyor. O, hem sen' oluyor, hem de senin dnda bir ey... Sende ne varsa onlara benim uyum, benim buyum demiyor musun?.. Benim elim; benim ayam, benim bam... (Coar) Ya sen nerdesin? Sendeki her ey ayr ayr senin olunca sen neredesin?.. Bendeki her ey, benim, benim diye sayp tkettikten sonra ben neredeyim?.. BALIKI - Aklm oynatma benim!.. BRAHM ETHEM - Akln oynasn da altndan kan gr! BALIKI - O zaman nefs mi kar meydana?.. BRAHM ETHEM - Nefs kar! Senden kopar, Olanc marifetiyle karna dikilir. Kpee benzer, akrebe benzer, ylana benzer. BALIKI - Nefs ruh mu yoksa? BRAHM ETHEM - Ne gezer!.. Ruhun karl, ters taraf... Allah, gecenin karsna gndz diktii gibi, kalbimize nefs ile ruhu ilemi... Kalb'n toplayc hakikat domu... O da, ben dediin eye ayna olmu... BALIKI - Ne derin sr!..

BRAHM ETHEM - (Dikiini dizlerine brakp balkya dner) Asl sr, onun altnda... Ben sana kabaca nefsi bildirdim; derinlere girmedim ki... BALIKI - Gir! BRAHM ETHEM - Giremem! Sen bir balksn ama, beyni kaynayanlardansn!.. Onun iin sevdim seni!.. Vaz ge hecelerden, harflerden, kelimelerden... Nefsin iini bil, yeter!.. BALIKI - Neymi nefsin ii?.. BRAHM ETHEM.- Allaha perde olmak... Yap o perdeye trnaklarnla, yrt o perdeyi huzura k! BALIKI - Nasl yrtlr o?.. Balk a deil ki, geireyim parmaklarm da paralayaym!.. BRAHM ETHEM - Onu bir balk a gibi paralamann usul, heveslerinden vaz gemek... Tacn, tahtn ykmak, yele vermek... BALIKI - Benim ne tacm var, ne tahtm!.. Belh SuItan brahim Ethem deilim ki ben, tacma, tahtma bir tekme indirip dalara, krlara ekileyim... BRAHM ETHEM - (rkilir) brahim Ethem, haaaa?.. BALIKI - Evet. brahim Ethem!.. BRAHM ETHEM - Kim anlatt sana onun hikyesini? BALIKI - Herkes... Herkesin dilinde o... Niin?.. BRAHM ETHEM - Bouna brakm tacn, tahtn!. Meer murad dillere destan olmakm. Gayesi hretmi!.. Sahtekr brahim Ethem!.. Mri (Gsterii) brahim Ethem!.. BALIKI - Ne yapabilirdi zavall?.. BRAHM ETHEM - Namsz, niansz kalmann, silinip gitmenin aresine bakabilirdi. BALIKI - Allah onu Sultan yaratm... Elinden ne gelebilirdi ki?.. BRAHM ETHEM - Gizlenmek... sterse sultan krknn iine gizlensin... Eksik adamm brahim Ethem!.. (brahim Ethem, kucandaki gmlei alp

tekrar dikmeye balar, uzun durak... Su ve ku sesleri... ) BALIKI - Dervi Baba! BRAHM ETHEM - (Gzleri dikiinde) Syle evldm! BALIKI - leceiz, deil mi? BRAHM ETHEM - Evet evldm! BALIKI - Ama kimse inanmyor buna.. BRAHM ETHEM - Nefs, lme bakalarnda inanyor, kendinde inanmyor istediin kadar mezarlk kaplarna yaz: Btn nefsler lm tadacaktr!... Yine inanmaz. nansa tek adm atamaz. BALIKI - Nasl olmal bir m'minin hli?.. BRAHM ETHEM - (Bir an durur, dikiini indirir, balkya dikkatle bakar) Son nefesinde nasl olacaksa hep yle, her an yle... (brahim Ethem tekrar dikmee balar. Uzun durak... ) BALIKI - Dervi baba!.. BRAHM ETHEM - Efendim?.. BALIKI - Bana, beyni kaynayanlardansn, dedin! Bu hal ok yeni bende... (brahim Ethem bakar, cevap vermez. Durak... ) BALIKI - Benim be yanda nur topu gibi bir olum vard. (Denizi gsterir) urackta oynarken sular onu alp gtrd. Gnlerce aradk, taradk, izini bulamadk. Bir gn amn iinde bulmayaym m onu?.. Annesi de ldrd. (Durak, perian eda ve yksek ton) Bu ne hikmettir, Dervi baba?.. (Denize doru) u denizi yumruklayaym, Allah'a (Rabbim, bu ii niin yaptn? diye... BRAHM ETHEM - (Keser) Sus!.. (Balk kalakalr. brahim Ethem dikiini dizlerine brakr. Karlkl bakma...) BRAHM ETHEM - Mal sahibi sen misin? (Skt... Uzun durak...) BRAHM ETHEM - (Elini balknn suratna uzatr) u suratn, dnyaya gelmeden kendin mi smarladn?.. (Skt... Uzun durak...)

BRAHM ETHEM - Bedavadan konduklarn elinden aldklar zaman niin kendini kaypta gryorsun?.. Sermyen mi vard ki, elinden gitti diye tepiniyorsun?.. Nasl oluyor da Allah'a hesap sormaya dilin varyor? (Durak, tonu deiik) . Veren o, alan o, gldren o, alatan o, burada her verdiini orada saklayan o; daha ne istiyorsun?.. (Balk hkrarak brahim Ethem'in kucana atlr. Ban gsne dayar. brahim Ethem, gzleri mverda, tatl tatl, balknn salarn okar.) BRAHM ETHEM - ldran anne bilse ki, ondaki merhametin sahibi kendisi de deil, Allah; hemen tesellisini, evkini bulmaz m?.. Yavrusunu ensesinden kavrayp karan kedi, civcivini yem yemeye aran tavuk, u, bu, o, rahmet duygusunu kimden ald? Bu rahmet ortadayken hangi kayba zlebilir bir insan?.. (Durak... Eli, sarslarak alayan balknn salarnda) Herey O'nun, herey O'nda... Batan ufuklarn dilsiz daveti... Solan renklerin baygn ryas... (Durak) Alayan kszn gizli istei... rpnan n kavurucu hummas... Kayan gzlerin sessiz imdat l... Her ey O'nun, her ey O'nda... (Durak, deiik ton, tane tane) O ki, Allah'a maliktir, neden yoksundur; o ki Allah' dan yoksundur, neye maliktir? (Durak, balknn hkrk sesleri) Ala, evldm; ala! O da Allah'n sana rahmeti... BALIKI - (brahim Ethem'in kucandan dorulur) Ben Allah'tan korkmak istemiyorum, O' nu sevmek istiyorum! BRAHM ETHEM - Hem sev, hem kork! Sevdiin kadar kork, korktuun kadar sev! lemde sevgiden byk korku mu olur?.. Asl sevilenden korkulur! BALIKI - Ne yapsam da kendimi kaptrsam O'na! BRAHM ETHEM - Sen mi kaptrrsn, O mu kapar, belli olmaz! Belki de seni kapmak iin bana sard bu felketi!.. Ateten ok yreine yapnca anlarsn! BALIKI - Yreimi atm. Bekliyorum. BRAHM ETHEM - Bekle! (Uzun durak... Birden sa tarafta bir at kinemesi, Balk ayaa frlar. Gz sa tarafta...) BALIKI - Atllar durdu. Vali ve adamlar.. Vali atndan indi. Bize doru geliyor.

BRAHM ETHEM - Gelsin varsn?.. BALIKI -. (Gzleri hep sa tarafta) Bana iaret!.. imdi gelirim. (Balk hzla sadan kar. brahim Ethem, hafife sana dner. Cephesiyle denize, srtyle sahnenin sa tarafna yan vermi dikiini dikmee koyulur.) (Uzun durak... Su ve ku sesleri...) (Sadan Vali gelir. Arkasnda balk... brahim Ethem gelenleri grmez. Vali birka adm atp durur.) VAL - Selmn aleykm ey yce vel.. BRAHM ETHEM - (Soluna dnerek) Aley-kmsselm.. Ey koca Vali!.. VAL - Belh'den bir nme aldm. Belh Sultan, seni, rahat bir araba iinde oraya gndermemi istiyor. BRAHM ETHEM - Bouna zahmet?.. Ben burada, yumuak kumlarn iltesi zerinde ok rahatm... VAL - Olmaz! Gndermee mecburum! BRAHM ETHEM - Zorla m?.. VAL - Gerekirse zorla... Belh'e dnmelisiniz.. lle dervilikse muradn, orada srdrmelisin derviliini!.. BRAHM ETHEM - Sarayda m?.. VAL - Senin gibi bir Sultan oIu, Sultan olu bir Sultan, lyk m ki, byle dalarda, krlarda, deniz kenarlarnda, kayalklarda sefil sefil dolasn?.. (Balk hayretten elleriyle ban kavrar.) VAL - Eski Belh Sultan brahim Ethem, imdi kumluklarda skklerini dikiyor. Grlm, duyulmu i mi bu?.. BRAHM ETHEM - (Baparma ile ehadet parma arasnda inesi grnen sa elini valiye uzatarak) Daha neler var bu dnyada, grlecek duyulacak!.. VAL - Nedir o elindeki?.. BRAHM ETHEM - Diki inesi... VAL - Bir zamanlar klcnla dalar blerken imdi bir ineye mi kald iin?..

(brahim Ethem ayaa kalkar. Gmleini yere barakr. nesi daima parmaklarnda...) BRAHM ETHEM - (neyi valiye uzatarak) Bu ine o kltan daha kuvvetlidir. VAL - (neyi brahim Ethem'in parmaklarndan kopararak) Akln da bozmusun sen!.. Zaten insan, akln bozmadan senin yaptklarn yapar m?.. BRAHIM ETHEM - yi bildin! Aklm bozdum. (Elini grtlana gtrr) Boynumu buradan kesip bam ple attm. imdi beni plk plk dolatrp bam m aratacaksnz? stemiyorum! Sizin olsun! VAL - Gelmezsen seni askerlere tutturacam! Elini, kolunu balatacam! Yemeini bile azna kakla verecekler... Belh'e gideceksin! Eer keramet sahibi isen zincirlerini krar, havada uar, kaarsn! Raz msn? BRAHM ETHEM - Raz deilim! VAL - Keramete gvenmiyor musun yoksa? BRAHiM ETHEM - Yoka gvenilir mi? Ben var da yok olmaya bakyorum. Hi yokda var olmay dnebilir miyim? VAL - Ya senin iin havada uuyor, suda yryor diyenlere ne buyurulur?.. Bunlar keramet deil mi?.. BRAHM ETHEM - Bunlar oyuncak!.. Havada sinek de uuyor, suda kurbaa da zplyor. Keramet bunlarda deil, cizlikte... Toprak stnde srnemiyecek kadar cizlikte... (Elini uzatr) Ver bana inemi! VAL - Vermiyeceim! Yoksa keramet inede mi? BRAHM ETHEM - Olabilir! Allah isterse o inenin ucuyla bana zm taneleri gibi yldzlar taplatr. VAL - Yaaaa?.. Demek keramet bu inede... (Vali hzla yryp siyah fonun nne gelir. neyi denize frlatr. Su sesleri...) (Balk dehetle atlp brahim Ethem'in omuz bana geer. brahim Ethem, sol yann denize vermi, dimdik bir kaya...)

BRAHM ETHEM - (Sa elini denize uzatm, en yksek sesiyle) Balklar!.. Getirin inemi bana!.. (Uzun durak... Vali, kalar atk, dehetler iinde denize bakyor. Balk bir atlta brahim Ethem'in nne geer, iki bklm, gzlerini sulara saplar. brahim Ethem, nereye bakt belirsiz, kaskat... ) BALIKI - (Ayn iki bklm vaziyette, elini uzatm, var kuvvetiyle) Bakn, bakn! Bir balk, kafas su yznde, aznda ine, bize doru geliyor!.. (Balk koar, siyah fonun nnde diz ker, elini uzatarak ineyi alr, kalkar dner, delilikten ar bir hayret tavriyle ineyi brahim Ethem'e uzatr. brahim Ethem son derece sakin, vekarl...) BRAHM ETHEM - (neyi alrken) Emanete kydm. Srr aa vurdum. Demek bu dnyada nbetim sona erdi artk... (Uzun durak... Balk daima akn ve bylenmi, vali kaskat, somurtmakta... brahim Ethem ayni vekar iinde...) BRAHM ETHEM - (Balk ve Valiye) Hoa kaln dostlarm!.. Sen koca Vali; Belh'e selm gnder, en olsunlar!.. Sen! de dertli balk, bana inemi getiren bal ana drmekten sakn!.. A atmay brak, Allah'n ana d!.. (t yok... Donmular... brahim Ethem yrr, yerden gmleini alr: neyi zerine geirir sol kolu zerine atar, saa doru ilerler.) BALIKI - Nereye gidiyorsun, Ya brahim Ethem?.. BRAHM ETHEM - (Durur, ban evirir) Meer farknda olmadan kefenimi dikmee balamm... Onu tamamlamaya gidiyorum! BALIKI - (Yalvaran ton) Gel, bizim kulbeye gidelim! BRAHM ETHEM - Ben dnya kulbesine samadm; senin kulbene nasl sabilirim? En dorusu, byk gelir bana senin kulben... BALIKI - Ltfen! BRAHM ETHEM - Ben sultan dodum, Bana saray gerek... yle bir saray ki, genilikte en geni de, darlkta en dar...

BALIKI - Saraya m, saraya m gidiyorsun.. BRAHM ETHEM - Saraya!.. (Gmleini uzatr) iine yalnz beyaz gmleklilerin alnd... Kuma uzatlp kalbnn karld... Boyuna gre yer verildii... Saray!.. inde kll bceklerin nbet tuttuu... Havaya, a bile yasak denildii... Darlan genilie evrildii... Saray! (Gmleini indirir, azametli tavr) Ben, Belh Sultan brahim Ethem, sarayma gidiyorum! BALIKI - (lk lk) Ayrlma,kal! BRAHM ETHEM - Hi ayrlmamaya, bsbtn kalmaya gidiyorum! (Hepsi birden ayn vaziyette heykellemi...) (Uzun durak... Derinlerden, mziksiz koro hlinde bir ilh... ) Toprakta kimler yatar? nesin suya atan, Balklara getirten, brahim Ethem yatar! -SON-