Alburnus orontis (CYPRINIFORMES:CYPRINIDAE) VE Notonecta viridis (HEMIPTERA:NOTONECTIDAE)N SVRSNEK LARVALARI ZERNDEK PREDASYONU* Adnan ALDEMR1, Aye BOGELMEZ2 Kafkas

niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi, Biyoloji Blm, Kars 2 Hacettepe niversitesi Fen Fakltesi, Biyoloji Blm, Ekoloji ABD, Beytepe, Ankara E-Posta:adnanaldemir@hotmail.com
1

ZET Notonecta viridis Delcourt ve Alburnus orontis Sauvage Trkiyenin yerli trleridir. N. viridisin yar doal ve doal ortamda, A. orontisin ise doal ortamda sivrisinek larva predatr olduu belirlenmitir. Denemelerde Anopheles sacharovi Favre, Culex pipiens Linnaeus ve Culiseta annulata (Schrank) trlerinin larvalar kullanlmtr. Yar doal koullarda N. viridisin gnde, 24-28 sivrisinek larvas tkettii belirlenmitir. Tercihin Cs. annulata> Cx. pipiens> An. sacharovi eklinde olduu anlalmtr. Doal koullarda hem N. viridis hem de A. orontisin btn sivrisinek larvalar zerindeki predasyonunun olumlu olduu anlalmtr. ANAHTAR SZCKLER: Alburnus orontis, Notonecta viridis, Sivrisinek larvas, Predasyon, Av tercihi PREDATION BY Alburnus orontis (CYPRINIFORMES:CYPRINIDAE) AND Notonecta viridis (HEMIPTERA:NOTONECTIDAE) ON MOSQUITO LARVAE* ABSTRACT Notonecta viridis Delcourt and Alburnus orontis Sauvage are native species in Turkey. It has been determined that N. viridis in semi natural and natural conditions and A. orontis in natural conditions are predators of mosquito larvae. In predation experiments, the larvae of Anopheles sacharovi Favre, Culex pipiens Linnaeus, and Culiseta annulata (Schrank) were used. It observed that N. viridis can consume 24-28 mosquito larvae per day in semi-field conditions. In view of the preference experiments it has been determined that Notonecta consumes in order of Cs. annulata> Cx. pipiens> An. sacharovi. In natural conditions, predation of both N. viridis and A. orontis are found positive on all mosquito larvae. KEYWORDS: Alburnus orontis, Notonecta viridis, Mosquito larvae, Predation, Prey preferences * Bu alma, 2003 ylnda Hacettepe niversitesi Fen Bilimleri Enstits tarafndan kabul edilen, Adnan Aldemirin Doktora Tezinin bir blmdr. GR Geen yzylda sivrisinek kontrol almalar, byk oranda kimyasal insektisitler kullanlarak yaplmtr. Gnmzde, evre kirlilii, ekonomik kayplar ve dier kayglardan dolay, entegre mcadelenin bileenleri olan evresel dzenlemeler ve biyolojik kontrol gibi yntemlerle, insektisit kullanm oran drlmtr. Hedef trlerdeki diren geliimi ve baz pestisitlerin kullanmnn yasal olarak engellenmesi, alternatif kontrol yntemlerinin gelitirilmesine zemin hazrlamtr. Sivrisineklerin doal dmanlar olarak bilinen; omurgal/omurgasz predatrler,

virsler, bakteriler, Protozoa trleri, helmintler ve mantarlar hakknda ok sayda kayt bulunmaktadr. Sivrisinek larva/pupa predatr olan Gambusia affinis (Baird&Girard, 1853) (Cyprinidae), 1900l yllarn bandan itibaren, yaklak 60 lkeye sivrisineklerin kontrol amacyla sokulmutur. Amerika orijinli olan ve dnyann birok yerine gtrlen bu balk, aland su sistemlerinde baz trlerin tamamen yok olmasna, bazlarnn ise tehdit altna girmesine neden olmutur (Rupp, 1996). Dnya Salk Tekilat, 1982 ylndan itibaren Gambusiann biyolojik kontrol ajan olarak kullanmn desteklememekte (Service, 1996), bunun yerine yerli trlerin aratrlp kullanlmasn tavsiye etmektedir (Laird, 1985). Yerel balk trlerinin kullanmlaryla ilgili baarl kontrol modelleri (Sheikh et al.,1991; Rajnikant et al.,1993; Kim et al.,1994) mevcuttur. Farkl lentik habitatlardaki sucul kommnitelerin dier bileenleri gibi, Notonecta trlerinin de, sivrisinek populasyonlar zerinde nemli etkisi vardr (Blaustein et al.,1995). Notonecta cinsinin potansiyel predatr gc ok fazla olduu iin, alan almalar asndan zerinde durulmaldr (Sjogren and Legner, 1989). Sucul sistemde polifag bir predatr olan Notonecta trlerinin, sivrisinek larvalaryla da beslendii bilinmektedir (Scott and Murdoch, 1983; Chesson, 1981; 1984;1989; Cockrell, 1984; Murdoch et al., 1984; Giller, 1986; Sjogren and Legner, 1989; Blaustein, 1990; Streams;1994; Blaustein et al., 1995). 1900l yllarn bandan beri Notonecta trlerinin, sivrisinekler iin biyolojik kontrol ajan olduu bilinmesine ramen, alan artlarnda etkinliklerinin saptand aratrmalar snrl saydadr (Ellis and Borden, 1970; Hazelrigg, 1973). Son yllarda, gelimi lkelerdeki kontrol programlarnda, evresel duyarllk bilincine arlk verilerek uygulamalar yaplmaktadr. Sonu olarak, konvensiyonal insektisit kullanm azalmakta, mekanik ve biyolojik metotlarn kullanm artmaktadr. ok sayda kurulu, mcadele programlarnda biyolojik kontrole nem vermektedir (Kramer et al., 1988). Ekonomik adan az gelimi lkelerde de entegre vektr kontrol programlarnda art grlmektedir. Baz durumlarda vektrlerle tanan hastalklarn azalmas, biyolojik kontrol ajanlarna olan gveni artrmtr. (Becker and Bozhao, 1989). Ankara-Glba, Mogan Gl civarnda Sivrisineklere Kar Entegre Mcadele kapsamnda yaplan aratrmalarda, alma alannda doal olarak bulunan Alburnus orontis ve Notonecta viridisin sivrisinek larvalar zerindeki predasyon etkisi aratrlmtr. Bu trlerin, sivrisinek larvalarnn doal habitatlarnda (gl kenar, mera, bataklk ve kanal) youn olarak bulunmas nedeniyle, predatr etkinliklerini saptamak amacyla denemeler dzenlenmitir. MATERYAL VE YNTEM Aratrmalarda Kullanlan A. orontis, N. viridis ve Sivrisinek Trlerinin Tehisi A. orontisin tehisi, H. . Fen Fakltesi Biyoloji Blm Hidrobiyoloji Anabilim Dalnda; N. viridisin tehisi ise, G.. Fen-Edebiyat Fakltesi Biyoloji Blmnde yaptrlmtr. Sivrisinek trlerinin tanm, deiik kaynaklardan (Marshall, 1938; DuBose and Curtin, 1965; Harbach, 1988; Snow,1990) yararlanlarak yaplmtr. Bu almada, N. viridisin kontroll (yar doal) ve doal koullarda, A. orontisin ise doal koullarda sivrisinek larva predatr olup olmad aratrlmtr. Denemeler, Temmuz-Austos 2003 dneminde yaplm, kontroll koullarda her gn saat 1200de su scakl, doal koullarda da ayn saatte habitat sularnn scaklk (C), znm oksijen (mg/l), kondktivite (mhos/cm) ve pH deerleri llerek ortalamalar alnmtr. Kontroll Doal (Yar-Doal) Koullarda N. viridis Denemeleri
2

N. viridisin predatr etkinliini belirlemek amacyla, H.. Fen Fakltesi Biyoloji Blm Bahesinde, kontroll doal koullarda denemeler dzenlenmitir. Bu denemelerde, aratrclarn kullandklar yntemlerden (Cockrell, 1984; Murdoch et al., 1984; Chesson, 1989; Sjogren and Lenger, 1989; Streams,1994; Blaustein et al., 1995) yararlanlmtr. ncelikle, Notonectann alma alanndaki habitatlar belirlenmi ve denemelerde kullanlan Notonecta bireyleri bu habitatlardan temin edilmitir. Av olarak Anopheles sacharovi, Culex pipiens ve Culiseta annulata larvalar kullanlmtr. Larva temini iin, bu trlerin erginleri toplanarak laboratuvara getirilmi ve kltre alnmtr. Predasyon denemelerinde, 55x35x25 cm ebatlarndaki plastik kaplar kullanlm ve bu kaplara 20 litre dinlendirilmi eme suyu konulmutur. Sivrisinek larvalar arasndaki predasyonu engellemek ve alktan kaynaklanabilecek lmleri ortadan kaldrmak iin deneme ve kontrol grubundaki larvalara 0,5 mg karma larva yemi verilmitir. Deneme no 1. Notonecta ergininin Anopheles, Culex ve Culiseta zerindeki besin tercihini ve gnlk larva tketim miktarn belirlemek amacyla, deneme kaplarnn her birine bir Notonecta ve 200 larva (III. ve IV. evre) konulmutur. 10 kez tekrarlanan denemelerin ortalamas alnmtr. Deneme koulu: 1. kap: 1 Notonecta + 200 Anopheles larvas 2. kap: 1 Notonecta + 200 Culex larvas 3. kap: 1 Notonecta + 200 Culiseta larvas Bir gn a brakldktan sonra denemeye alnan Notonecta bireyleri arasndaki farkllklardan kaynaklanabilecek deneme hatalarn ortadan kaldrmak iin, her tekerrrde, kaplardaki Notonecta erginlerinin yeri de deitirilmitir. Notonecta bireylerinin kaplar aras deiiminde sistematik bir sra izlenmitir. rnein 1 nolu kaptaki Notonecta, 2 nolu kaba; 2 nolu kaptaki, 3 nolu kaba ve 3 nolu kaptaki 1 nolu kaba gelecek ekilde bir dzenleme yaplmtr (Chesson, 1984). Deneme kurulduktan 24 saat sonra, her kaptaki l larvalar saylm ve Notonectann gnde ortalama ka larva tkettii saptanmtr. Deneme no 2. Anopheles, Culex ve Culiseta larvalar birlikte bulunduu zaman, Notonectann beslenme stratejisini saptamak amacyla, bu deneme yaplmtr. Notonectann trler arasndaki tercihini belirlemek iin trn (An. sacharovi, Cx. pipiens ve Cs. annulata) karma larva populasyonu (III. ve IV. larva evreleri) kullanlmtr. Denemeler tekrar halinde yaplm ve ortalamalar alnmtr. Deneme koulu: 2 Notonecta + 300 larva (100 An. sacharovi + 100 Cx. pipiens + 100 Cs. annulata) Denemeye alnan Notonecta bireyleri, deneme ncesi 24 saat a braklmtr. Denemenin balangcndan bitimine kadar her 24 saatte bir, trlere ait l larvalar saylmtr. almalar esnasnda pupa evresine geen bireyler ortamdan alnm ve bunun yerine ayn trn IV. evre larvas konulmutur. Deneme no 3. Anopheles, Culex ve Culiseta larvalarnn farkl evreleri (I-II-III-IV) birarada bulunduu zaman, Notonectann beslenme stratejisinin belirlenmesi amacyla, deneme dzenei kurulmutur:

Deneme koulu: 3 Notonecta + 156 larva [52 An. sacharovi (26 I.-II. evre, 26 III.-IV. evre)+ 52 Cx. pipiens (26 I.-II. evre, 26 III.-IV. evre) + 52 Cs. annulata (26 I.-II. evre, 26 III.-IV. evre) ].
3

Denemeler kez tekrarlanm ve ortalamalar alnmtr. Denemeye alnan Notonecta erginleri, bir gn a braklmtr. Denemenin balangcndan bitimine kadar her 24 saatte bir, trlere ait l larvalar saylmtr. Doal Ortamda Deneme Alannn Oluturulmas Doal koullarda A. orontis ve N. viridisin sivrisinek larva predatr olup olmadnn saptanmas iin ekil 1de grlen deneme dzenei kurulmutur. Doal koullarn tam olarak yanstlabilmesi iin, su derinliinin 20-25 cm olduu alanlar seilmi ve 1er m2'lik drt alan tlle evrilmitir; drt adet ta 1 m2'lik alann kelerine gelecek ekilde zemine aklm, bunlarn d yzeyine tller gerilmi ve suyun tlleri kaldrmasna engel olmak iin de demir ubuklar kullanlmtr (ekil 1). Predatr ve sivrisinek larvalarnn ortam terk etmemesi iin por ap 330 m olan ve rmeye dayankl tller kullanlmtr. Denemenin yapld evrili ortam ile d ortam arasndaki su geiine zellikle engel olunmamtr. Denemeye balamadan nce, sivrisineklerin makro predatrleri (Odonat nimfleri, dier sucul bcekler, balklar vb.) deneme ve kontrol alanlarndan uzaklatrlmtr. Deneme alannda, erginleen sivrisineklerin saylabilmesi iin dzenein st blm tlle kapatlmtr. Deneme ve kontrol alanlarnda gnlk gzlemler yaplarak erginleen sivrisinekler, az aspiratryle toplanarak saylmtr. Her iki deneme koulunda da, 18. gnn sonuna kadar, ardk toplama ilemi yaplarak, toplam erginleen birey says tespit edilmitir. Denemeler, kez tekrarlanm ve ortalamalar alnmtr.

ekil 1. A. orontis ve N. viridisin doal koullarda predatrlk etkinliini belirlemek iin, Mogan gl kenarnda kurulan deneme dzenei Figure 1. Experimental design in Lake Mogan vicinitiy, in order to determine the predator capacitiy under the natural conditions of A. orontis and N. viridis Alburnus orontis denemeleri Denemenin yapld habitatlarda, alan saymlarna gre m2'de ortalama iki A. orontis ve yaklak 750 sivrisinek larvas bulunmas nedeniyle, kafeslere belirtilen sayda predatr ve av konulmutur. Hem deneme hem de kontrol gruplarnda sivrisinek larvalarnn IV. evreleri, pupalama ve erginleme srecine yakn olduu iin tercih edilmemi, zellikle, II. ve III. evreler kullanlmtr. Denemeler kez tekrarlanm ve ortalamalar alnmtr.
Deneme koulu:

Deneme alan: 2 A. orontis (5 cm boyunda) + 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2-L3 + 250 Cx. pipiens L2-L3 + 250 Cs. annulata L2-L3) Kontrol : 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2-L3 + 250 Cx. pipiens L2-L3 + 250 Cs. annulata L2-L3) Notonecta viridis denemeleri Doal koullarda A. orontis'in predatrlk dzeyinin belirlenmesinde kullanlan yntemin ayns N. viridis iin de uygulanmtr. Sivrisinek larva/pupa habitatlarnda m2'de ortalama drt N. viridis (arazide yaplan saymlara gre) bulunmasndan dolay, deneme alanna drt Notonecta braklmtr.
4

Deneme koulu:

Deneme alan: 4 Notonecta viridis + 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2-L3 + 250 Cx. pipiens L2-L3 + 250 Cs. annulata L2-L3) Kontrol : 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2-L3 + 250 Cx. pipiens L2-L3 + 250 Cs. annulata L2-L3) BULGULAR Kontroll (Yar Doal) Koullar Kontroll doal koullarda yaplan almalar srasnda su scakl ortalama 21,2 C olarak llmtr. Bu artlarda, N. viridis ergininin, trlere gre, gnlk ortalama larva tketiminin 24 ila 28 arasnda deitii saptanmtr (Tablo 1). Tablo 1. N. viridisin tkettii sivrisinek larva says Table 1. The amount of mosquito larvae consumed by N. viridis Sivrisinek tr An. sacharovi Cs. annulata Cx. pipiens Tketilen larva says 25,40 7,41* (14- 33)** 28,10 6,47 (16- 39) 24,50 5,93 (15- 32)

* Ortalama standart sapma ** Minimum - maksimum deerler

av trnn III.-IV. evreleri bir arada bulunduu zaman, deneyin ilk gnlerinde N. viridisin besin tercihi, ncelikle Cs. annulata olmu, bunu Cx. pipiens izlemitir. En az tercih edilen tr An. sacharovi olmutur. lerleyen gnlerde ise, tercih edilen trlerin younluunun azalmas nedeniyle, predasyon, balangta tercih edilmeyen An. sacharovi zerinde younlamtr (ekil 2).
An. sacharovi 120 100 Larva says 80 60 40 20 0 Deneme ncesi Cx. pipiens Cs. annulata

5 Gnler

10

11

ekil 2. Anopheles, Culex ve Culiseta larvalar bir arada bulunduu zaman, N. viridisin beslenme stratejisinin av tercihine etkisi Figure 2. When Anopheles, Culex and Culiseta larvae are in the same area, impact of N. viridis nutrition strategy for prey selections Anopheles, Culex ve Culiseta larvalarnn farkl evreleri [kk-K- (I.-II. evre) byk-B- (III.-IV. evre)] bir arada bulunduu zaman, N. viridisin predasyonunda ncelikle, III. ve IV. evre larvalarn tercih edildii gzlenmitir. Denemenin ilerleyen gnlerinde I. ve II. evre larvalar zerinde de tketim artmtr (ekil 3).

An. sacharovi K Cx. pipiens B 30 25 Larva says 20 15 10 5 0 Deneme ncesi

An. sacharovi B Cs. annulata K

Cx. pipiens K Cs. annulata B

4 Gnler

ekil 3. Anopheles, Culex ve Culisetann farkl larva evreleri bir arada bulunduu zaman, N. viridisin beslenme stratejisinin av tercihi zerindeki etkisi Figure 2. When Anopheles, Culex and Culiseta are in different larval stage in the same area, impact of N. viridis nutrition strategy for prey selections Doal Koullar Doal koullarda yaplan almalar sresince habitat sularnda scaklk 26,3 C; znm oksijeni 7,7 mg/l; kondktivite 2840 mhos/cm ve pH 8,5 olarak llmtr. Deneme alanna 2 A. orontis (5 cm boyunda) + 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2-L3+ 250 Cx. pipiens L2-L3+ 250 Cs. annulata L2-L3) konularak yaplan alma sonucunda; A. orontisin, sivrisineklerin sucul evreleriyle beslendii tespit edilmitir (ekil 4).
predatr var 500 Ergin siv. says 400 300 200 100 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Gnler predatr yok

ekil 4. Doal koullarda A. orontisin sivrisinek larva populasyonu zerindeki predasyonu Figure 4. Predation of A. orontis on mosquito larvae population under natural conditions A. orontis'in bulunduu deneme alannda erginleen toplam sivrisinek says, 52dir (24 An. sacharovi, 19 Cx. pipiens ve 9 Cs. annulata). Kontrol alannda erginleen toplam sivrisinek says ise 453tr (165 An. sacharovi, 142 Cx. pipiens ve 146 Cs. annulata). Deneme alanna 4 N. viridis ergini + 750 sivrisinek larvas (250 An. sacharovi L2L3+ 250 Cx. pipiens L2-L3+ 250 Cs. annulata L2-L3) konularak yaplan almada, N. viridisin, A. orontis denemesinde olduu gibi, Anopheles, Culex ve Culisetaya ait trler zerinden de beslendii saptanmtr (ekil 5).

predatr var 500 Ergin siv. says 400 300 200 100 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

predatr yok

11

12

13

14

15

16

17

18

Gnler

ekil 5. Doal koullarda N. viridisin sivrisinek larva populasyonu zerindeki predasyonu Figure 5. Predation of N. viridis on mosquito larvae population under natural conditions N. viridis'in bulunduu deneme alannda erginleen toplam sivrisinek says 78dir (20 An. sacharovi, 36 Cx. pipiens ve 22 Cs. annulata). Kontrol alannda erginleen toplam sivrisinek says, 389dur (140 An. sacharovi, 126 Cx. pipiens ve 123 Cs. annulata). SONULAR VE TARTIMA Kontroll doal (yar doal) koullarda yaplan almalar sonucunda; ergin N. viridisin, An. sacharovi, Cs. annulata ve Cx. pipiens larvalar zerinde beslendii ve gnde ortalama olarak srasyla 25.4, 28.1 ve 24.5 larva tkettii tespit edilmitir (Tablo 1). Predatrlerin seiciliini saptamak amacyla dzenlenen almada, avlarn III.-IV. evrelerinin bir arada bulunduu koullarda, N. viridisin balangta, Cs. annulatay tercih ettii, ikinci tercih srasnda Cx. pipiensin yer ald belirlenmitir. Balangta en az tercih edilen tr, An. sacharovidir. An. sacharovi larvalarnn besin olarak ncelikle seilmemesinin balca nedeni, predatrn ilgisini ekmeyecek ekilde sudaki duru pozisyonu olabilir. Denemenin ilerleyen gnlerinde, tercih edilen trlerin younluunun azalmas nedeniyle, predasyon etkinlii, An. sacharovi zerinde artmtr. Anopheles, Culex ve Culiseta larvalarnn farkl evreleri bir arada bulunduu zaman, predatrn av tercihi, III.-IV. evre larvalar zerinde younlam, zamanla, I. ve II. evre larvalarn da tketildii gzlenmitir. Bu aratrmalar; predatrn beslenme stratejisinde, trler aras seicilik potansiyelinin yan sra, av boyunun ve av populasyon younluunun da etkili olduunu gstermitir. srailde, iinde 8-15 litre su bulunan her havuza ergin bir Notonecta konularak denemeler yaplm, predatrn blgede en yaygn tr olarak bulunan Cs. longiareolata'nn I.-II. evre larvalarn nemli oranda tkettii, III.-IV. evre larvalar zerinde de predasyonun %100 olduu anlalmtr. Anopheles ve Culex larvalar daha ziyade vejetasyonlu alanlarda bulunduklar iin Notonectadan fazla etkilenmedikleri saptanmtr (Blaustein et al., 1995). Bir baka almada ise, deneme ortamnda, sivrisinek larvalaryla beslenen N. hoffmaninin, balangta byk boy larvalar youn olarak tercih ettii, zamann ilerlemesiyle bu avlara olan ilginin azald grlmtr (Scott and Murdoch, 1983). 250den fazla balk trnn sivrisinek larva predatr olduu bilinmektedir. Bu trlerin kk bir blm kontrol almalar ynnden nemlidir (Lacey and Orr, 1994). Doal ortamda yaplan denemelerde A. orontisin, Anopheles, Culex ve Culiseta cinsi sivrisineklerin larva predatr olduu anlalmtr (ekil 4). Bulgulara gre, larva tercih sralamasnn Culiseta>Culex>Anopheles eklinde olduu sylenebilir.
7

Doal koullarda (ekil 5), N. viridis'in bulunduu deneme alannda erginleen toplam sivrisinek says (78) ile kontrol alannda erginleen say (389) arasndaki fark, Notonectann sivrisinek larvalar zerindeki predasyonunu gstermesi asndan nemli bir bulgudur. Notonecta unifasciatann da havuzlarda sivrisinek populasyonunu basklad tespit edilmitir (Hazelrigg, 1973). N. hoffmani ve N. kirbyinin de, su ortamlarnda sivrisinek predatr olduu belirlenmitir (Chesson, 1984). Mogan Gl evresinde doal olarak bulunan, yerli trlerimiz A. orontis ve N. viridisin beslenme zonu sivrisinek larva gelime alanlaryla akmaktadr. Youn populasyonlarla temsil edilen bu trlerden A. orontisin kontroll ve doal koullarda larva predatr olduu bilinmektedir (Ege, 2004). Bu aratrmada da, N. viridisin kontroll ve doal koullarda, A. orontisin de doal koullarda larva predatr olduunun anlalmas nemlidir, fakat; geni alan uygulamalar iin konu hakknda daha fazla aratrma yaplmas gerekmektedir. TEEKKR Predatrlerin tehisinde yardmlarn esirgemeyen, Do.Dr. Gler EKMEK ve Prof.Dr. Suat KIYAKa, alan almalarndaki katklarndan dolay Y. Biyolog Mustafa EGEye ve yaynn hazrlanmasnda emei geen .pek BOGELMEZe teekkr ederiz. KAYNAKLAR Becker, N., Bozhao, X., 1989, Microbial control of mosquitoes in Western Germany and the Hubei Province of the Peoples Republic of China, Isr.J.Entomol., 23: 39-44. Blaustein, L., 1990, Evidence for predatory flatworms as organizers of zooplankton and mosquito community structure in rice fields, Hydrobiologia, 199: 179191. Blaustein, L., Kotler, B.P., Ward, D., 1995, Direct and indirect effects of a predatory backswimmer (Notonecta maculata) on community structure of desert temporary pools, Ecological Entomolgy, 20: 311-318. Chesson, J., 1981, The role of alternative prey in control of mosquitoes by Notonecta, Ph.D.Thesis, University of California, Santa Barbara. Chesson, J., 1984, Effect on Notonectids (Hemiptera: Notonectidae) on mosquito (Diptera: Culicidae): predasyon or selective oviposition?, Environ.Entomol., 13: 531-538. Chesson, J., 1989, The effect of alternative prey on the functional response of Notonecta hoffmani, Ecology, 70 (5): 1227- 1235. Cockrell, B.J., 1984, Effect of temperature and oxygenation on predator- prey overlap and prey choice of Notonecta glauca, Journal of Animal Ecology, 53: 519-532. DuBose, W.P., Curtin, T.J.,1965, Identification keys to the adult and larval mosquitoes of the Mediterranean Area, J.Med.Ent., 1 (4): 349-355. Ege, M., 2004, Ankara-Glbanda Alburnus orontis Sauvage 1882 (Cyprinidae)nin Sivrisineklerin Biyolojik Kontrolnde Kullanm. H.. Fen Bilimleri Enstits, Biyoloji (Ekoloji) Ana Bilim Dal, Yksek Lisans Tezi 81 s.
8

Ellis, R.A., Borden, J.H., 1970, Predation by Notonecta undulata on larvae of the yellow fever mosquito, Ann.Entomol.Soc.Am., 63: 963-973. Giller, P.S., 1986, The natural diet of the Notonectidae: field trials using electrophoresis, Ecological Entomolgy, 14: 163-172.

Harbach, R.E., 1988, The mosquitoes of the subgenus Culex in southwestern Asia and Egypt (Diptera:Culicidae), Contributions of the American Entomological Institute, 24 (1): 240 pp. Hazelrigg, J.E., 1973, Investigation of the biology and predatory capacity of Notonecta unifasciata Guerin (Hemiptera: Notonectidae), Ph.D.Thesis, University of California, Riverside. Kim, H., Kim, M., Yu, H., 1994, Biological control of vector mosquitoes by the use of fish predators, Moroco oxycephalus and Misgurnus anguillicaudatus in the laboratory and semi-field rice paddy, Korean Journal of Entomology, 24 (4): 269-284. Kramer, V.L., Garcia, R., Colwell, A.E., 1988, An evaluation of Gambusia affinis and Bacillus thuringiensis var. israelensis as mosquito control agents in California wild rice fields, J.Am.Mosq.Control.Assoc., 4: 470-478. Lacey, L.A., Orr, B.K., 1994, The role biological control of mosquitoes in integrated vector control, The American Society of Tropical Medicine and Hygiene, 50 (6): 97-115. Laird, M., 1985, Conclusion, pp. 216-218. In: H.C. Chapman (ed). Biological control of mosquitoes, J.Am.Mosq.Control.Assoc., Bull. Volume 6. Fresno, CA. Marshall, J.F., 1938, The British Mosquitoes, Johnson Reprint Corporation, London, 332 p. Murdoch, W.W., Scott, M.A., Ebsworth, P., 1984, Effects of the general predator, Notonecta ( Hemiptera ) upon a freshwater community, Journal of Animal Ecology, 53: 791-808. Rajnikant, R.M., Bhatt, R.M., Gupta, D.K., Sharma, R.C., Srivastava, H.C., Guatam, A.S., 1993, Observations on mosquito breeding in wells and its control, Indian Journal of Malariology, 30 (4): 215-220. Rupp, H. R. 1996. Adverse assesments of Gambusia affinis: an alternate view for mosquito control practitioners, J.Am.Mosq.Control.Assoc., 12 (2): 155-166. Scott, M.A., Murdoch, W.W., 1983, Selective predation by the backswimmer, Notonecta, Limnol.Oceanogr., 28 (2): 352-366. Service, M.W., 1996, Adverse assesments of Gambusia affinis: an alternate view for mosquito control practitioners, Comments On Adverse Assessments Of Gambusia affinis J.Am.Mosq.Control.Assoc., 12 (2): 155-166. Sheikh, M.S., Dutta, A., Kalita, J., 1991, Relative efficiency of mosquidosidal activities of certain indigenous fish species, Environment and Ecology, 9 (4): 1011-1015. Sjogren, R.D., Legner, E.F., 1989, Survival of the mosquito predator, Notonecta unifasciate (Hemiptera: Notonectidae) embryos at low thermal gradients, Entomophaga, 34 (2): 201-208.
9

Snow, K.R., 1990, Mosquitoes, Naturalist' Handbook 14 Richmond Publ.Co.Ltd., England, 63 p. Streams, F.A., 1994, Effect of prey size on attack components of the functional response by Notonecta undulata, Oecologia, 98: 57-63.

10