T.C.

FIRAT N VERS TES MHEND SL K FAKLTES ELEKTR K ELEKTRON K MHENDS L

BLM

EM 447
ANTENLER VE M KRODALGA TEKN DERS

SUNUMU
DERS N SORUMLUSU YRD. DO. DR. H. H. BALIK

2002 ELAZI

SMITH ABA I
HAZIRLAYANLAR
ALPER ALKO CENK ZALI KAN MEHMET ONUR GRSOY

Agenda
         

letim Hatlar
letim Hatlar n n Genel Tan m Abaklara Neden htiya Duyulur

Smith Aba n n Tretilmesi

Giri Sabit Re(Z) izgileri Sabit Im(Z) izgileri Empedans Terslemesi Karma k E lenik Smith Aba zerinde Empedans , Admitans ve SWRyi izmek G Empedans ve Smith Aba Smith Aba ile eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

Smith Aba n n Kullan lmas Sorular Kaynaklar

Agenda
1. letim Hatlar 2. Smith Aba n n Tretilmesi 3. Smith Aba n n Kullan lmas 4. Sorular 5. Kaynaklar

LET M HATLARI

letim hatlar n n kay plar hibir zaman s f r olmaz. Srekli rejimde hat zerinde toplanan enerji byktr. Bu enerji, iletkenleri evreleyen EM alanlarda toplan r.

LET M HATLARI

letim hatt empedanslar n n matematiksel zm zordur.

Z L  jZ 0 tan FS Z ! Z0 Z 0  jZ L tan FS
Z = hatt n belli bir noktadaki empedans ZL = yk empedans Z0 = hatt n karakteristik empedans FS = ykten empedans de erinin hesaplanaca

noktaya kadar olan mesafe

LET M HATLARI

Neden abaklara ihtiya duyulur?

letim hatlar n n zeliklerinin grafiksel olarak gsterilmesinde ihtiya duyulur.

LET M HATLARI

Smith aba

nedir?

Smith aba

zerinde izilen parametreler unlar ierir:

1. letim hatt zerindeki tm noktalardaki empedans (ya da admitans) a. Yans ma katsay s n n bykl (+) b. Derece cinsinden yans ma katsay s a s 2. Herhangi iki nokta aras nda, iletim hatt n n dalga boyu cinsinden uzunlu u 3. Herhangi iki nokta aras ndaki zay flama a. Duran dalga kay p katsay s b. Yans ma kayb 4. Gerilim ya da ak m duran dalga oran a. Duran dalga oran b. Duran dalgalara ba l gerilim ve ak m s n rlar

LET M HATLARI

Smith aba

nedir?
Smith aba iletim hatt hesap cetveli
Smith aba , sabit zelliklere sahip bir iletim hatt n n herhangi bir noktas ndaki empedans ile hat zerindeki di er tm noktalar n empedanslar aras ndaki ba nt y gsteren zel bir empedans koordinat sistemidir.

Agenda
1. letim Hatlar 2. Smith Aba n n Tretilmesi 3. Smith Aba n n Kullan lmas 4. Sorular 5. Kaynaklar

SMITH ABA ININ TRET LMES

GR
Bir iletim hatt n n karakteristik empedans Z0, negatif i aretli ve pozitif i aretli hem gerek hem de sanal bile enlerden olu maktad r

Z=
Tipik devre eleri Dikdrtgen koordinat dzleminde izilen empedanslar

jX

z  1 z  1

SMITH ABA ININ TRET LMES

Sabit Re(z) izgileri

Dikdrtgen grafik

+ dzlemi

SMITH ABA ININ TRET LMES

Sabit Im(z) izgileri

Dikdrtgen grafik

+ dzlemi

SMITH ABA ININ TRET LMES

Empedans Terslemesi (Admitans)

1 Y! Z

SMITH ABA ININ TRET LMES

Empedans Terslemesi (Admitans)

Empedans ve Admitans Koordinatlar

SMITH ABA ININ TRET LMES

Karma k E lenik

Karma k e lenik, Smith aba ndan, +nun a s n n i aretini tersine evirmek sureliyle kolayca bulunabilir.

Karma k E lenik

Agenda
1. letim Hatlar 2. Smith Aba n n Tretilmesi 3. Smith Aba n n Kullan lmas 4. Sorular 5. Kaynaklar

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

Omik Yk

Z0 = 50 Z = 25

Z 25 z! ! ! 0.5 ZO 50

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

Omik Yk

VSWR
Voltage Standing Wave Ratio Bir daireye kar l k gelen duran dalga oran SWR, dairenin, yatay ekseni aba n sa yan nda kesti i noktadaki Z/Zo de erine e ittir.

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

Omik Yk
Z tamamen omik oldu undan do rudan yatay eksende bulunmak zorundad r. Aba n evresinde 180 dnmek suretiyle y elde edilir.

Y y! !2 Y0

SWR ! 2

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

ndktif Yk

Z0 = 50 Z =+ j25

Z  jX  j25 z! ! ! ! j0.5 ZO ZO 50

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

ndktif Yk

SWR, dairenin, yatay ekseni aba n sa yan nda kesti i noktadaki Z/Zo de erine e ittir

Y y! !  j2 YO

SWR ! g

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

Karma k Yk

Z0 = 50 Z = 25 + j25

25  j25 z! ! 0.5  j0.5 50

Empedans , Admitans ve SWRyi izmek

Karma k Yk

Y y! ! 1 j1 Y0

! 2.6

Giri Empedans ve Smith Aba

Smith aba nda en d taki iki lek, dalga boyu olarak uzakl gsterir D taki lek, ykten retece do ru uzakl verir teki lek kaynaktan yke do ru uzakl verir
 

360= 0.5 P 180= 0.25 P

Giri Empedans ve Smith Aba

Giri Empedans ve Smith Aba

Z0 = 75 ; ZL = 37.5 ;
ZL z ! ! 0.5 Z0

Agenda
1. letim Hatlar 2. Smith Aba n n Tretilmesi 3. Smith Aba n n Kullan lmas 4. Sorular 5. Kaynaklar

rnek 1
Karakteristik empedans Z0 = 50 ; ve yk empedans ZL = 30 + j40 ; olan, 1.25 P boyundaki bir iletim hatt n n giri empedans n ve SWRsini bulal m.

rnek 1
Normalle tirilmi yk empedans

30  j40 z! ! 0.6  j0.8 50

rnek 1

SWR! 3.4
1.25 P uzakl kta giri empedans

0.12 P + 0.25 P = 0.37 P D noktas zi = 0.55 - j0.9 Zi = zi x Z0 = 50 x (0.55 - j0.9) = 27.5 - j45

Smith Aba le eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

letim hatt n n belli bir uzunlu u bir transformatr gibi hareket eder.

Ykten gerekli uzakl a konulmu uygun boyda bir iletim hatt , iletim hatt n n empedans na bir yk e lemekte kullan labilir.

Smith aba n kullanmak suretiyle eyrek dalga boyu transformatrle bir yk bir iletim hatt na e leme i lemi gerekle tirilebilir.

Smith Aba le eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

ZL = 75 + j50 ;luk bir yk,eyrek dalga boyu transformatrle 50 ;luk bir kayna a e lenebilir. Normalle tirilmi yk empedans z udur:

75  j50 z! ! 1.5  j1 50
z = 1.5 + j1 Smith aba zerindeki A noktas d r.

Smith Aba le eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

C noktas - B noktas uzakl k 0.250 P - 0.192 P 0.058 P

zi = 2.4 (E noktas ) Zi = 50 (2.4) = 120 ;

Smith Aba le eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

Z d!

Z ZL

d Z 0 = eyrek dalga boyu transformatrn karakteristik empedans Z 0 = E lenmekte olan iletim hatt n n karakteristik empedans Z L = Yk empedans

Zd ZO ZL ! 50 v120 ! 77.5 0 !

Smith Aba le eyrek Dalga Boyu Transformatr E leme

o eyrek dalga boyu transformatrn, iletim hatt zerindeki duran dalgalar btnyle ortadan kald rmamaktad r.

o eyrek dalga boyu transformatr, yaln zca kendisiyle kaynak aras ndaki duran dalgalar bertaraf eder. iletim hatt nda transformatr ile yk aras nda hl duran dalgalar mevcuttur.

rnek 2
75 ;luk bir iletim hatt n ZL = 25 j50lik bir yke e lemek iin SWRyi, eyrek dalga boyu bir transformatrn karakteristik empedans n ve transformatrn kaynaktan ne kadar uza a yerle tirilmesi gerekti ini bulal m.

rnek 2
Normalle tirilmi yk empedans

25  j50 z! ! 0.33  j0.66 75

rnek 2

S
D noktas - B noktas uzakl k

! 4.6
0.5 P - 0.4 P 0.1 P zi = 2.2

Zi = 2.2 x 75 = 165 ;

Z 0 ! 75 165 ! 111.24

Agenda
1. letim Hatlar 2. Smith Aba n n Tretilmesi 3. Smith Aba n n Kullan lmas 4. Sorular 5. Kaynaklar

Yararlan lan Kaynaklar

ELEKTRON K LET M TEKN KLER  Wayne TOMASI, MEB 2002, stanbul ELEKTROMANYET K  J. A. EDMINISTER, SCAHUMS OUTLINES 2000, Ankara http://www.sss-mag.com/smith.html