BLC Banja Luka Collllege BLC Banja Luka Co ege

MOJA BIOGRAFIJA MOJA BIOGRAFIJA

1. Osnovni podaci o meni Zovem se Dragana Jari , ro ena sam 27 novembar . 1987.godine u Mrkonji Gradu. Do svoje osme godine sam sa porodicom ivjela na selu, po imenu ehovci. To selo je udaljeno od Mrkonji Grada 13 kilometara. Kao i svi u selu, pa tako i moja porodica imali smo lo e uslove za ivot. Nije bilo puteva ni vode, ali smo se snalazili. Vodu smo donosili sa izvora. I pored takvih uslova ivota esto su se ule pjesma,smijeh i vriska djece. Bili smo dobri sa svim kom ijama, tako da smo se me usobno pomagali oko poljoprivrednih i ostalih poslova. Ali zbog nesretnog rata nestalo je svega toga 1995 godine . kada smo se svi razi li na razli ite strane. Moja porodica i ja smo se spakovali i pobjegli u Banja Luku. Put je zbog kolona bio iscrpljuju i i dug. Kad smo stigli u Banja Luku smjestili smo se u jednu ku u, a zatim smo bili premje teni u Bud ak u neku kolu. Taj period je bio pun do ivljaja, trauma, straha i suza. Te iste godine i la sam u Gr ku,preko neke agencije koja je slala izbjeglice u Gr ku, zajedno samnom su i li moj brat i sestra, u
Otac i ja Gr koj smo proveli 10 dana. Tamo su sva djeca dobila porodicu u kojoj su boravila tih 10 dana. Moja sestra i ja smo zajedno bile kod jedne porodice, zato to sam je bila suvi e malena i nisam se htjela odvojiti od sestre.Tokom boravka u Gr koj sam imala priliku da probam meso od rakova i ba mi se svidjelo. Kako se nije moglo u i u manastire ko nije bio kr ten, djecu koja su bila nekr tena su krstili, me u tom djecom sam bila i ja. Tu sam stekla mnogo

prijatelja i vidjela mnogo zanimljivosti. Obi li smo mnoge muzeje, vidjela sam mnoge rucne radove, kipove, skulpture i jo puno zanimljivih stvari. Uvijek e biti dio mene tih deset dana. Do ao je i dan kada sam se morala vratiti u Banja Luku, ta nije u Bud ak. Poslije nekoliko dana je Mrkonji bio oslobo en i mi smo se kona no vratili. Mnogo me je obradovao povratak ku i,mada ni ta vi e nije bilo isto kao prije rata. Moja porodica i janismo oti li u ehovce, ve smo ostali u Mrkonji Gradu gdje i danas boravimo.

1.1. Moja porodica ivim sa porodicom koju sa injavaju majka Mara Jari ( ajin) i brat Dalibor. Majka mi je porjeklom iz Bjelajca. Bjelajce je naseljeno mjesto i mjesna zajednica na podru ju op tine Mrkonji Grad u Bosni i Hercegovini. Udaljeno je 6 kilometara od grada. Prema slu benom popisu stanovni tva iz 1991. godine, selo Bjelajce je imalo 980 stanovnika. Srbi su inili oko 77% od ukupnog broja itelja.U selu radi osnovna kola Branko opi , koja je po ela sa radom 1909. godine (pod drugim imenom) u tada njoj Austro-Ugarskoj. U sastav mati ne kole ulaze i podru ne kole iz Baljvina, Magaljdola i Gustovare. Do 2005.godine sa nama je ivjela i moja sestra Jelena koja se udala te iste godine.Sad zivi sa mu em u drugom dijelu grada.Mama mi je doma ica,brat radi kod privatnika.Otac mi je poginuo 23.avgusta 1992.godine u ratu,u blizini Jajca, u selu usine.To je bio najte i i najbolniji period u na im ivotima.Tad nam se ivot skroz preokrenuo,morali smo sami da se snalazimo i da se podpoma emo me usobno.Togdana je nestao dio mene.
Majka i ja

Porijeklo prezimena Jari Jari i se, po pri ama starijih, nazivaju ovako jer su njihovi stari imali mnogo koza i jari a. Porijeklom su iz Hercegovine. U selo Ti kovac su se doselili od Zrmanje po etkom 18. vijeka. Prije Crnopoto ke bune, jedna grupa Jari a, oko pet ku a, odselila se u Ti evo. Uskoro su etiri ku e izumrle. Od pete je ostao dio a drugi se odselio kod Mrkonji a. Pred Drugi svjetski rat u Ti evu je bilo samo tri ku e. Stradali su u ratu. Poslije su se odselili u Ba ki Jarak. Tako Jari a nema vi e u Ti evu. Jari i izme u Sane, Vrbasa i save su iz Ti kovca. Iz Ti kovca su se etiri brata raselili u Drvar, Krupsko, Bjelajsko i Petrova ko polje. Oko 1807. godine, iz Drenovca su odselile tri ku e Jari a: dvije su se naselile u selu Bare kod Petrovca, a jedna u Koluni . 2. Moje rodno mjesto

ehovci su naseljeno mjesto i sjedi te istoimene mjesne zajednice na podru ju op tine Mrkonji Grad, u Bosni i Hercegovini. Prema slu benom popisu stanovni tva iz 1991. godine, selo ehovci je imalo 642 stanovnika. Srbi su inili oko 98% od ukupnog broja itelja. U sklopu mjesne zajednice ehovci nalaze se jo sela Trijebovo i Surjan. Mjesna zajednica je 1991.godine brojala 1850 stanovnika. Danas je u ehovcima ostao mali broj ljudi,to su uglavnom stariji ljudi od oko 60 do 80 godina. U ehovcima se ljudi uglavnom bave poljoprivredom,manje sto arstvom. Mla a populacija se preselila u grad,uglavnom zbog dje i kolovanja. Danas u ce ehovcima postoji kola sa etiri razreda,ali je veoma mali broj u enika koji je poha aju. Ti

u enici koji poha aju tu kolu ne dobijaju dovoljno znanja,jer jedan u itelj predaje u sva etiri razreda odjednom. Dok neki stanovnici odlaze zbog zapo ljavanj,tragaju za boljim ivotom. 2.1. Mjesto mog sada njeg stanovanja

Mrkonji Grad je gradsko naselje i sjedi te istoimene op tine u zapadnom dijelu Bosne i Hercegovine, odnosno u jugozapadnom dijelu Republike Srpske, i dio je oblasti Bosanska Krajina. Op tina Mrkonji Grad se grani i sa op tinama Banja Luka, Kne evo, Jezero, ipovo, Glamo i Ribnik. Podru je op tine obuhvata 68.455 hektara povr ine i le i na prosje no 591 metar nadmorske visine. U dana nje vrijeme ovdje ivi oko 21.000 stanovnika, me u kojima Srbi ine potpunu ve inu.Osnovna odlika konfiguracije terena op tine je nagla ena reljefnost, jer najve i dio pripada brdsko-planinskom prostoru. Naime, Mrkonji Grad je sa svih strana okru en planinama: Lisina, Dimitor, emernica, Manja a i Ov ara. Zastupljena je umjereno kontinentalna klima, a prosje na godi nja temperatura iznosi 9C. Saobra ajnu mre u ine magistralne i regionalne saobra ajnice, koje dopunjuje mre a lokalnih puteva.Ono to se ve e za ovu op tinu je Prvo zasjedanje ZAVNOBiH-a 25. novembra 1943. kada je Bosna i Hercegovina progla ena republikom Srba, Hrvata i Muslimana. Taj datum se u Federalnom dijelu BiH obilje ava kao Dan Dr avnosti. Grad je poznat i po kosama varcarkama i mrkonji kim koscima.Privredno, ovo je kraj rudnih nalazi ta gvo a i bakra, razvijenog zanatstva, bogatih umskih povr ina itd. Danas je Mrkonji Grad prosje no razvijenaop tina. Najve i dio Mrkonji Grada pripada brdsko-planinskom podru ju jer je okru en planinama: Lisina (1.467 m), Dimitor (1.483 m), emernica (1.338 m), Manja a (1.239 m) i Ov ara (1.576 m). Izme u planina se nalaze visoravni Podra ko polje i Podovi, dok su dolinska podru ja relativno mala i nalaze se uz vodotoke rijeka Vrbas, Crna Rijeka, Korana i dr.Geolo ku gra u terena sa injavaju stijene razli ite po postanku, starosti, fizi ko-mehani kim, geomehani kim, hidrogeolo kim i drugim osobinama. ire podru je op tine izgra eno je od permotrijaskih, donjokrednih i neogenih sedimenata. Osim toga, ovdje su prisutna i nalazi ta minerala: boksita, gra evinskog 3

kamena kre njaka i dolomita, kvarcita i gline.U tektonskom pogledu, podru je op tine pripada unutra njim Dinaridima i zoni paleozojskih kriljaca i mezozojskih kre njaka. Tektonski pokreti se na ovom podru ju javljaju ve u mla em paleozoiku. Po etkom trijasa nastupilo je spu tanje i ova oblast je preplavljena trijaskim morem. Proces naizmjeni nog izdizanja i spu tanja kopna nastavljen je kroz duge geolo ke periode ( kredu, oligomiocen), da bi tokom alpske orogeneze do lo do kona nog nastanka kopna i spu tanja kotline u kojoj se danas nalazi Mrkonji Grad.Osnovni oblici reljefa ovog podru ja su kra ki i fluvijalni, a osnovna strukturna osobina terena je pru anje naslaga u pravcu sjeverozapad-jugoistok. Podru je op tine karakteri e umjereno-kontinentalna klima sa mikroklimatskim karakteristikama planinskog podru ja. Karakteristi ne su hladne zime, umjereno topla ljeta, jasno izra ena prelazna godi nja doba i redovna pojava snijega u zimskim mjesecima. U gradu je 6. decembra 2007. otvorena jedna od najsavremenijih meteorolo kih stanica u BiH. Ovaj kraj je ispresjecan brojnim, manjim i ve im vodenim tokovima. Uop teno, razlikuju se dvije hidrografske cjeline: prva, ije vode pripadaju vodotoku rijeke Vrbas (oko 85 %) i druga, ije vode pripadaju vodotoku rijeke Sana (oko 15 %) Manji vodotoci, naro ito brojni na padinama Dimitora i Lisine predstavljaju zna ajne vodene resurse u lokalnim okvirima.Op tini Mrkonji Grad pripada dio toka Vrbasa od Dabra kog zavoja do ulaza u kanjon Tijesno, du ine 15 km. Na ovom potezu se nalazi hidroelektrana Bo ac i istoimeno akumulaciono jezero.Crna Rijeka je otoka jezera Balkana i lijeva pritoka Vrbasa. Du ina njenog toka je 17 km, a te e u pravcu jug-sjever. Nekada je bila poznata po brojnim ribljim vrstama i razvijenom sportskom ribolovu. Rje ica Ponor predstavlja jedinstvenu hidrolo ko-geomorfolo ku pojavu. Ona izvire kod sela Bjelajce, a ponire ispod jugozapadne padine planine Manja e, da bi se opet pojavila u mjestu Krupa na Vrbasu i pod imenom Krupa se ulijeva u Vrbas. Odlikuje se visokim stepenom ekolo ke o uvanosti i bogatstvom ivog svijeta. Planinski potokZelenkovac izvire na zapadnom obronku Lisine, a proti e kroz istoimeno planinsko izleti te. Mrkonji Grad karakteri e veliko bogatstvo i raznovrsnost biljnog i ivotinjskog svijeta.U biljnom pokriva u ovog podru ja zastupljena su tri vegetaciona tipa: umski, travni i agrokulturni.Od umskog drve a najvi e ima bukve, graba, hrasta, jele, smr e, bora, javora, klena, jasena i drugih manje zastupljenih vrsta. Na ovom podru ju javljaju se i grmolike biljke: lijeska, drijen, glog, zova, kupina, ipak, borovnica i sl. Travnati pokriva ine: paprat, mlje ika, repuh, bujad, kukurijek, jagor evina, jagoda, mrtva kopriva, i ak, kopriva i hajdu ka trava. Na podru ju op tine je prona eno vi e od 1.50 vrsta gljiva, od kojih se pedesetak preporu uje za 0 ljudsku ishranu.Me u divljim ivotinjama najbrojnije su: srna, divlja svinja, lisica, zec, jazavac, jastreb, orao, jarebica i druge. Od ribljih vrsta ima pastrmke, lipljena, mladice, klena, amura i arana.

Dosta je tragova koji svjedo e da se ovjek ovdje nastanio jo prije 2.500 godina - prvenstveno zbog iskopavanja rude bakra i gvo a. U doba Ilira ovdje je ivjelo pleme Mezeja, u ijem su susjedstvu bili Dalmati i Desidijati. O njihovom prisustvu svjedo e ostaci ilirske keramike (prona eni ispod Kurbasan kamena kod izvora Suljinovac) i brojne gradine nastale krajem bronzanog doba. Za vrijeme Rimskog carstva ovuda je prolazio va an put koji je povezivao Dalmaciju sa Panonijom. Po injao je kod Mlini ta i i ao do Bo ca, a zatim rijekom Vrbas prema sjeveru. Postojalo je jo nekoliko va nih puteva - ka Kotoru, ipovu, Jezeru itd. S obzirom na saobra ajnu i rudarsku va nost kraja jo iz predrimskih vremena, ovdje se u antici stvara splet naselja i priklju nih puteva. Prema rezultatima arheolo kih istra ivanja stjeci te i raskr e tih puteva je bilo naselje Leusaba (srednjovjekovno Varcarevo), smje teno ispod Grabe a oko izvora Vr enac. Tragovi i dijelovi naselja su otkriveni u Starom Selu (rimski rtvenik), Bjelajcu (nadgrobni spomenik sa tekstom), Majdanu (anti ka bazilika), Peckoj (rimska tvr ava), Trijebovu (bronzana glava Meduze) i sl. U srednjem vijeku, ovo je bio dio upe Donji Kraji, koja je pripadala feudalcima Stipani ima-Hrvatini ima. O tom periodu svjedo i 29 nekropola i 500 600 prona enih ste aka (nadgrobnih spomenika), koji su razasuti svuda po op tini. Naro ito lijepo su obra eni (arhitektonski i likovno) oni u Baljvinama, ehovcima, Gustovari i Liskovici. Na tri mjesta u mrkonji koj op tini postoje i danas ostaci tri srednjovjekovna grada -tvr ave: Grad Sokol nad kanjonom rijeke Soko nice, koji je Tvrtko I Kotromani poklonio 1366. godine Vukcu Hrvatini u za pobjedu nad Ugarima tri godine ranije; Prizrenac (ili Prizren), koji je smje ten visoko na desnoj strani kanjona rijeke Sane, sa vidikom prema Klju u i Mlini tima. To je bila tvr ava-osmatra nica, to govori i njegovo ime. Narodna tradicija ga ve e za legendu o tzv. Crnoj kraljici; Bo ac, nad kanjonom rijeke Vrbas, kao jedno od najva nijih utvr enja vrba kog odbrambenog sistema (prvi put se spominje 1446. godine). Naselje Mrkonji Grad je na sada njem mjestu nastalo 1593. godine, kada je tu podigao svoj vakuf (zadu binu) kizlar-aga ukanovi (u narodu poznat kao Krzlar-aga) porijeklom iz obli njih Kotlina. On je uzet kao danak u krvi, a kada je odvo en u Carigrad ovdje su vojnici ubili njegovog oca. Krzlar-aga je sagradio d amiju, 24 du ana, musafirhanu sa 20 dimnjaka, hamam, pekaru, mekteb i vodovod, za koji je voda dovedena sa planine Lisine. Posebnom vakufnamom (koji se uvao u Zemaljskom muzeju u Sarajevu) ostavio je 690.000 ak i za unapre enje trgovine i zanatstva i za izdr avanje musafirhane u kojoj je svaki putnik (i njegov konj) besplatno mogao biti gost 24 asa.Grad spominje u svojim zapisima i poznati turski putopisac Evlija elebija 1660. godine, navode i da su ga spalili uskoci Stojana Jankovi a.Mjesto je kasnije nazvano Jenid e Jajce (Novo Jajce). Zatim dobija ime Varcarev Vakuf, pa Varcar Vakuf, a 1924. ili 1925. godine ime

je promjenjeno u Mrkonji Grad, u znak sje anja na srpskog vladaraPetra I Kara or evi a koji je kao Petar Mrkonji u estvovao u bosansko-hercegova kom ustanku 1875. godine. Gradski vije nici, naro ito Srbi, zahtijevali su da se gradu promijeni ime. Tome su se jako protivili svi katoli ki i muslimanski gradski odbornici; osim Cere, vlasnika kahve i hana na ar iji. Tako se grad od danas zove Mrkonji Grad, a ne Varcar Vakuf kao do sada

Od 1849. do 1851. godine u Varcaru je slu io fra Ivan Franjo Juki (1818-1857). On je ovdje osnovao i vodio prvu svetovnu kolu i pokrenuo prvi bosanski knji evni asopis Bosanski prijatelj.Iz ne to kasnijeg perioda je ostao zabilje en veliki po ar koji se odigrao 3. septembra 1883. kada je izgorilo 98 ku a, 120 du ana, pravoslavna crkva i katoli ka kapela. Jo jedan po ar u naselju Rika se desio 1925. godine. Vrijeme narodnih ustanaka 1875. i 1878. godine, kao i Prvi i Drugi svjetski rat, ostavili su traga i na ovda njem stanovni tvu. U ustancima je u estvovao znatan broj itelja ovog kraja, posebno iz medljanskog okruga. O tome svjedo i i knji evnik Eugen Kumi i u svojoj dnevni koj prozi Pod pu kom. U privredno-administrativnoj podjeli Republike Srpske, op tina Mrkonji Grad pripada banjalu koj regiji. U pore enju sa ostalim privrednim regijama, banjalu ka je prostorno i populaciono najve a i ekonomski narazvijenija, a ima obilje je visokog stepena urbanizacije i industrijalizacije.Prvu radnu organizaciju u svojoj istoriji Mrkonji Grad je dobio 1947. godine, kada su zanatlije (kova i, mutafd ije i stolari) osnovali zajedni ku radionicu. Iz te male kombinovane radionice, iznikla je do 1973. godine fabrika vijaka, jedna od najmodernijih te vrste u zemlji. Zapo ljavala je oko 400 radnika i poslovala je u sastavu Rudarsko-metalur kog kombinata Zenica. Pored toga, postojao je i niz drugih dru tvenih preduze a: Lisina, Manja a, Udarnik, Mladost, Zadru na trgovina, Krajina, Park, Mrkonji putevi, HE Bo ac i dr. Ve ina njih posluje i danas u manjem obimu, ali je kapital prete no privatnog karaktera.Fabrika vode Voda Kruna je otvorena 19. marta 2008. godine. Voda poti e sa izvora Orlov kamen, koji se nalazi na planini Lisina na nadmorskoj visini od 870 metara. Ukupna investicija je vrijedna 10 miliona konvertibilnih maraka i spada u najve e investicije mrkonji ke op tine u poslijeratnom period.Vi e od polovine stanovnika se bavi ratarstvom, sto arstvom, vo arstvom i ivinarstvom. Jaka migraciona kretanja sposobne radne snage u druge krajeve zemlje i u inostranstvo naro ito su izra ena poslednjih godina i najvi e se osje aju u seoskim podru jima.Na podru ju op tine ima oko 24.000 hektara obradive zemlje, koja je ve inom rasprostranjena do 700 metara nadmorske visine. Poljoprivredna zemlji ta zauzimaju 54 % od ukupne povr ine, a 80 % obradivog zemlji ta je u posjedu individualnih poljoprivrednih proizvo a a. Na njemu uspijevaju gotovo sve vrste itarica, a najvi e se gaji p enica, kukuruz i je am. U krajevima iznad 700 metara nadmorske visine stanovni tvo se prete no bavi sto arstvom i gajenjem onih poljoprivrednih kultura koje uspijevaju na toj visini. Veoma zna ajan prirodni resurs predstavljaju ume u dr avnom i 6

privatnom vlasni tvu. One prekrivaju 44 % ukupne povr ine op tine (30.139 hektara). Podru je Mrkonji Grada je osobeno po mnogim rudnim i mineralnim bogatstvima, ali sa vrlo niskim stepenom iskori enosti. Od rudnog bogatstva eksploati u se boksit, kvarc, bentonit i mermer. Svakog ljeta se u Turisti kom centru Balkana tradicionalno odr ava manifestacija Dani kosidbe - Memorijal Lazar Laketa. Centralni dio manifestacije ini takmi enje doma ih i inostranih kosaca (u brzini ko enja, koli ini poko enog sijena i sl), a pored toga odr avaju se smotre folklora, takmi enje u plivanju i druga sportska i kulturna de avanja. Doga aj je posve en o uvanju tradicije ovog kraja, odnosno sje anju na mrkonji ke kosce i kose varcarke, obi aje itd.Od ostalih redovnih de avanja izdvajaju se: Svetosavska akademija, Ve e humora i satire, D ez festival, Festival rakije, Izlo ba gljiva Dani pozori ta Djeca pjevaju gradu Festival dje ijeg dramskog stvatrala tva Republike Srpske Najpoznatija turisti ka mjesta u Mrkonji Gradu su Balkana, Zelenkovac. Turisti ko rekreativni centar Balkana je dio gornjosansko-plivske turisti ke zone i esto se naziva "kraji ka ljepotica". Udaljen je 4-5 km od Mrkonji Grada i nalazi se uz magistralni put Jajce Mrkonji Grad Biha (nekada nji "Put AVNOJ-a").Jezerski dio kompleksa ine dva ovalna vje ta ka jezera: malo 2 i veliko, ukupne povr ine 56.000 m . Jezera su izgra ena 70-tih godina 20. vijeka, a napaju se iz planinskih potoka Cjepalo i Skakavac i iz sublakustrijskih izvora ispod Velikog jezera. Jedina otoka je Crna rijeka, koja te e u pravcu jug-sjever i nakon 17 km se ulijeva u Vrbas.O postanku jezera sa uvano je nekoliko legendi u narodu ovog kraja, a interesantna je etiologija njegovog imena. Prema predanju tu su bila dva sna na i duboka izvora -bunara, puna ribe. Po to se riba na turskom ka e baluk, izvori su nazvani Balukhana (stani te riba). Vremenom je ime promjenjeno u Balukana, i najzad u Balkana ( to nema nikakve konotacije sa pojmom Balkan).U julu i avgustu temperatura vode u Malom jezeru dosti e 20 , pa je tada pogodna za kupanje. Sa druge strane, tokom zime se njegova povr ina esto zaledi pa je mogu e upra njavanje i zimskih sportova. Veliko jezero je bogato raznim vrstama ribe: amur, linjak, pastrmka i dr.Turisti ka infrastruktura Balkane je namjenjena ljetnoj i zimskoj rekreaciji i odmoru. Tokom itave godine ovo mjesto posje uje veliki broj doma ih i inost anih turista. Pored jezera nalaze se tereni za r 7

ko arku, mali fudbal, rukomet, odbojku na pjesku, parking, ure ena i obilje ena mjesta za ro tilj i kampovanje, trim staza i dr.Na obroncima planine Lisine 1979. godine je ure ena skija ka staza sa ski-liftom, a tokom ljeta se ovdje organizuju posjete prirodi, kampovi i sl. Svake godine se na Balkani tradicionalno odr ava manifestacija Dani kosidbe Memorijal Lazar Laketa. Centralni dio manifestacije ini takmi enje doma ih i inostranih kosaca, a pored toga odr avaju se smotre folklora, takmi enje u plivanju i druga sportska i kulturna de avanja. Doga aj je posve en o uvanju tradicije ovog kraja, odnosno sje anju na mrkonji ke kosce i kose "varcarke",obi aje itd. Zelenkovac je planinsko izleti te koje se nalazi pored sela Podra nica (op tina Mrkonji Grad). Udaljeno je oko 70 km jugozapadno od Banja Luke i le i na nadmorskoj visini od 880 m.Izleti te je sa injeno od doline istoimenog potoka, koji izvire na zapadnim obroncima planine Lisine i te e kroz borovu umu. Na potoku je prije nekoliko vijekova izgra eno petnaestak vodenica, a jednu od njih je 1985. pro irio i preuredio u svoj atelje likovni umjetnik Borislav Jankovi . U aprilu 2002. godine ovo mjesto je dobilo status ekolo ke zone.U preure enoj vodenici, pored ateljea, Jankovi je otvorio i umjetni ku galeriju pod nazivom: Za to nije oti ao Boro!?. U galeriji se nalazi bogata kolekcija umjetni kih dijela, etnografskih i drugih kulturnih sadr aja. U ovo izleti te dolaze i drugi umjetnici, novinari i ljubitelji prirode. Tako e se odr avaju i brojne manifestacije: Obilje avanje dana planete Zemlje, ur evdanski susreti Prvomajski uranak, Sajam narodnih instrumenata, Turnir u gou, Me unarodni kamp volontera, Likovna kolonija, D ez festival, Ekolo ki pokret Zelenkovac, ve eri poezije, pozori ne predstave i dr.Na Zelenkovcu je izgra eno nekoliko drvenih ku ica, bungalova, mlinova, klupa i drvenih mosti a, a posjetiocima se nudi i doma a hrana pripremljena na ognji tu.U neposrednoj blizini Zelenkovca nalaze se i druga interesantna izleti ta i mjesta za odmor i rekreaciju. Jedno od njih je i jezero Balkana, udaljeno 4 km od Mrkonji Grada, Dvostruki to kovi i sl. Op tina se nalazi na raskr u veoma zna ajnih putnih pravaca. Ovuda prolazi: magistralni put M15 (Mrkonji Grad (Rogolji) - Glamo - Split), magistralni put M-5 odnosno nekada nji put AVNOJ-a (Jajce - Mrkonji Grad - Biha ), magistralni put M-16 (Banja Luka - Crna Rijeka Jajce - Sarajevo). U planu je i izgradnja auto-puta u du ini od 110 km na relaciji Glamo aniKupres (do granice sa Federacijom BiH), koji bi i ao preko mrkonji ke op tine. 3. Moje kolovanje U Mrkonji Gradu sam se upisala u kolu koja se zove Ivan Goran Kova i .Kao za sve prva i e tako i za mene je to bilo ne to novo,uzbudlivo. Novi prijatelji ali i nove obaveze. Upisala sam se na dramsku sekciju. Nastupala sam u par pozori nih drama. Kada sam prestala i i na dramsku

sekcij l il sam da se upi em na folklor. Tako da sam postala lan KUD-a Kulturno umjetni ko dru t o Petar Mrkonji Mrkonji Grad. Kao lanica Kulturno umjetni kog dru t a imala sam mnoge nastupe. Sa ostalim lanovima sam obi la mnoge okolne i dalje gradove. Tu mi se ukazala prilika da ponovo posjetim Gr ku, bilo mi je zaista drago da ponovo idem tamo. Tamo smo bili 10 dana. Nastupali smo sa raznim koreografijama i sa ponosom smo predstavljali na grad, na u dr avu. Do li smo ku i sa osvojenom zlatnom medaljom. Zatim smo i li u Pariz, gdje smo tako e sa ponosom predstavljali na grad, na e obi aje. U Parizu smo ostali 3 dana. Ali kao i uvijek do ao je dan povratka, bilo nam je te ko da se odvojimo od novi prijatelja, neki su ak i plakali. Posije etiri godine kolovanja u maloj koli do lo je vrijeme na krenem u veliku kolu. Bilo mi je mnogo, kao i ostalima, te ko nova kola, nastavnici i predmeti. Ali mi je bilo drago to sam upoznala nove prijatelje. Brzo sam se uklopila u novonastalu situaciju. Kad sam upisala peti razred i pre la u veliku kolu prestala sam da budem lan Kulturno umjetni kog dru tva Petar Mrkonji Mrkonji Grad. U novoj koli sam imala nove planove, upisala sam se na hor. Nisam dugo bila lan hora, lan sam bila samo pola godine i odustala sam. Zatim sam se upisala na ples. Dobila sam diplomu za osvojeno prvo mjesto u svom gradu, to mi je otvorilo put ka nastupima u drugim gradovima Republike Srpske. U estvovala sam u raznim kolskim aktivnostima tokom te etiri godine. Na kraju devetog razreda sam sa razredom i la na ekskurziju u Crnu Goru ta nije u Be i e i Bjelu. Uz put smo obi li Budvu, Igalo i Kotor.

NASTAVNIK

PREDMET

OCJENA 6 4 5 3 5 5 5 4 4 5 3 7 3 5 3 5 5 5 4 3 5 3 3 4 4 4.00 8 4 5 3 3 5 5 5 4 3 5 3 3 2 5 4 3.93 9 4 5 4 3 5 5 5 4 4 5 3 3 3 5 5 4.20

Anela Laketa Srpski jezik Olivera arac Engleski jezik Dragica Eremija Ruski jezik An elko Jerkovi Matematika Vesna Sladojevi Muzi ka kultura Joka Radak Fizi ko vaspitanje Sa a Mili Likovna kultura Bore Pekez Geografija Bore Pekez Istorija Biljana Eremija Vjeronauka Momir Bo ki Biologija Milorad Banjac Hemija Jelena Leki Fizika Jovo Lazendi Tehni ko obrazovanje Mirjana akovi Informatika Prosjek ocjena po razredima

5 4.36

5 4
3 2

1 0

Poslije te etiri godine sam upisala srednju kolu koja se tako e nalazi u Mrkonji Gradu. To je Ma inska kola, a ja sam upisala smijer ekonomija, pravo i trgovina zanimanje ekonomski tehni ar. U sklopu Ma inske kole nalaze se jo smjerovi: kulinarski tehni ar, trgovac, ma inski tehni ar, bravar, konobar, elektro tehni ar, vodoinstalater. U sklopu Ma inske kole nalazi se i Gimnazija. Bilo nas je samo dvoje iz osnovne kole koji smo upisali taj smijer. Tako da sam se morala sa svima upoznati i tako ste i novo dru tvo, ubrz sam se uklopila i sa svima sprijateljila. o Sa nekim drugaricama sam se ba zbli ila i dan danas ostala nerazdvojna. Poslije godinu dana sam se u lanila u CK-a (Crveni krst). U Crvenom krstu sam bila aktivni lan, gdje smo u ili o tome kako se pru a prva pomo . Imali smo razna takmi enja iz pru anja prve pomo i. Obi li smo mnoga mjesta, sa lanovima iz Doboja smo se pobratili. Na Balkani smo kampovali sa lanovima Crvenog krsta iz cijele Republike Srpske. Ustajali smo u 6h ujutro i radili vje be (prve pomo i). Na Balkani smo se tako e takmi ili i dobijali diplome. Poslije dvije godine sam postala pasivni lan Crvenog krsta, zbog drugih obaveza. U lanila sam se u SOZ (Svetosavska omladinska zajednica), tu sam postala aktivni lan. Sa ostalim lanovima sam rad humanitarne akcije, jedna od njih je ila Pomo ljudima na Kosovu. Skupljali smo od u enika,gra ana i preduze a i pakovali hranu, odje u i higijenske pakete i slali na Kosovo. Kao lanica SOZ-a sam tako e mnogo putovala, i la sam sa ostalim lanovima u obilazak manastira. Obi li smo manastire Crne Gore, kao to su: Savina, Cetinje,Ostrog i ku u (dana nju crkvu) Svetog Vasilija Ostro kog. Manastire Republike Srpske: Tvrdo , Gracanicu,Krupa. Zatim smo obi li neke manastire iz Srbije: i a, Ravanica, Ljubostinje, enovi i, Dajbabe, crkvu Svetog Save na Vra aru i druge. Sa razredom iz srednje kole sam i la u obilazak manastira Klisina, od monaha tog manastira Vasilija smo dobili poziv da do emo u posjetu, emu smo se rado odazvali. Kao u enik srednje kole ila sam na praksu.

10

I la sam u preduze a Lisina - preduze e za sje u i prodaju ogreva, u to preduze e sam i la godinu dana i bila sam u ra unovodstvu sa ljudima koji rade tu. Tu sam mnogo nau ila i sama sam knji ila neke promjene. U etvrtom razredu sam i la u Dom zdravlja Dr. Jovan Ra kovi , gdje sam tako e bila u ra unovodstvu. Tu sam unosila podatke pacijenata a i neke inventare, pisala sam i dnevnik o dnevnom radu na praksi. Iz oba preduze a sam dobila pohvale. U toku svog kolovanja sam i la na kurs engleskog jezika i diplomirala sam peticom. Srednju kolu sam zavr ila sa vrlo dobrim uspjehom.
PROFESOR

PREDMET Srpski je ik Engleski je ik Ruski je ik Mate atika Fizi ko obrazovanje Geografija Istorija Informatika Ekonomija Poslovna korespondencija Ra unovodstvo Monetarna ekonomija Statistika Izborni

OCJENA 1 4 5 4 3 4 4 4 5 5 5 5 2 4 5 3 3 5 4 5 5 5 5 4 3 4 5 4 3 4 4 4 5 3 3 4

Marija Mikulec Ljiljana Zeljkovi Milka Do en-Radovanovi Nedeljko Vasi Biljana olovi Lenka Jelovac Nada akovi Sa a Grabe Milorad Rudi Milorad Rudi Milorad Rudi Milorad Rudi Milorad Rudi Milorad Rudi Prosj

5 4 5 4 4 4 20

5 4 5 5 4 5 4 27

Izborni
Statistika Monetarna ekonomija

Ra unovodstvo Poslovna korespondencija

Ekonomija Informatika

Istorija
Geografija Fizi ko obrazovanje

Matematika Ruski jezik

Engleski jezik rpski jezik 0 1 2 3 4 5 6

Na po etku etvrtog razreda sa cijelim razredom sam i la na desetodnevnu ekskurziju. Posebno me je radovalo to to je i ao cijeli razred, sve to zahvaljuju i na oj razrednici Mariji Mikulec 11

o j n po razredi a

4 36

4 36

RAZRED 4
RAZRED 3 RAZRED 2 RAZRED 1

koja nas je savjetovala da od prvog razreda srednje kole skupljam pare za ekskurziju, a mi smo o je poslu ali i to se isplatilo. Zahvaljuju i njoj smo svi zavr iili kolu sa izvanrednim rezultatima, najmanjim brojem izostanaka, najboljim ocjenama, ona nas je nau ila da budemo ljudi kakvi danas jesmo. Na ekskurziju smo i li u paniju, ta nije u Lorret de Mar.

Tu smo proveli 5 dana, ostale dane smo proveli u Italiji i Francuskoj. Tokom putovanja posjetili smo gradove: Nica, Monako, Kan, Monte Carlo, Firenca, Padova, Napulj, Rim, Maroko. U paniji smo podsjetili Barselonu i stadion Nou Camp , obi li smo katedralu Sveta porodica, magi ne fontane, zabavni park PortAventura. U Italiji smo bili u Veroni, grad najpoznatijih svjetskih ljubavnika Romea i Julije, imali smo priliku da vidimo njihove statue. Tako e smo obilazili Rimsku arenu, jedna od najve ih i najbolje o uvanih, koja se danas koristi za razne priredba. Posjetili smo Veneciju, jedna od najljep ih kulturno -istoriskih cjelina na jadranskoj obali i cijelom Mediteranu, bili smo na najve em kanalu Kanal Grande. Odu evila sam se izgledom grada i gondulama, kojim sam imala priliku da se vozim. Obi li smo Markov trg sa starom crkvom Svetog Marka i veli anstvenom Du devom palatom. Od sveg toga to smo obi li najve i utisak na mene su ostavili Nica i Monte Carlo. Nica me odu evila nadaleko uvenim Engleskim etali tem na kome su redom pore ani najelitniji hoteli i luksuzne vile. Montekarlo je poznat po kasinima, Velikoj nagradi Monaka, svjetskom prvenstvu u boksu i modnim sadr ajima.Na ljetnjom raspustu sam polagala voza ki ispit. Sve sam polo ila iz prve testove,prvu pomo i voza ki.

Drugarice i ja u Barseloni

12

4. Trenutno zanimanje i mjesto boravka

Trenutno studiram na Banja Luka College-u,smjer Menad ment, bankarstvo i finansije. Stanujem u Banja Luci naselje Mejdan sa cimerkom-drugaricom.

Cimerka i ja

13

PROFESOR Zdravko Glu ica Rade Tanjga Aleksandar oki Branislav Blagojevi Nenad Novakovic Predrag Cerani Aleksandar oki Milorad ivanovi Milorad ivanovi Milo Laban Rade Tanjga Manojla Zrni Vesna u njar Zdravko Glu ica Zdravko Glu ica prof. Kalini Rade Tanjga Simeun Vilendecic Rade Tanjga Vesna u njar Zdravko Glu ica Ljubomir Kova evi profesora Bobera Predrag Cerani Ljubomir Kova evi Svetlana Ceni Svetlana Ceni

PREDMET Mikroekonomija Informatika Osnove menad menta Engleski jezik Metode i te nike izrade istr. rada Radno pravo Sociologija menad menta Osnove prava Uvod u gradjansko pravo Matematika Poslovna informatika Menad ment ljudskih resursa Engleski jezik Mikroekonomija Preduzetni tvo Strate ki menad ment Osnove programiranja Ra unovodstvo Informacione tehnologije Engleski jezik Makroekonomija Bankarsko poslovanje Projektni menad ment Poslovno pravo Menad ment finansija Me unarodno poslovanje Kancelarisko poslovanje Prosjek po godinama


1 10 9 9 10 10 9 10 10 9

OCJENA 2

8 9 10 10 10 10 10 9 9 10 10 10 9 9 8 9 10 8 9.22

9.56

9.44

Kancelarisko poslovanje Menad ment finansija Projektni menad ment Makroekonomija Informacione tehnologije Osnove programiranja Preduzetni tvo Engleski jezik Poslovna informatika Uvod u gradjansko pravo Sociologija menad menta Metode i tehnike izrade istr. rada Osnove menad menta Mikroekonomija

Godina 3 Godina 2

Godina 1

10

12

14

Banja Luka je najve i i glavni grad Republike Srpske i drugi po veli ini u Bosni i Hercegovini. U dana njoj politi ko-teritorijalnoj organizaciji Republike Srpske, koja se sastoji od op tina i gradova, grad (ranije op tina) Banja Luka najve a je politi ko-teritorijalna jedinica sa 1.239 km i predstavlja politi ki, administrativni, finansijski, univerzitetski i kulturni centar Republike Srpske.Banja Luka je nekada bila sna an privredni centar sa 63.000 zaposlenih i sa razvijenom ma inskom, tekstilnom, prehrambenom, drvoprera iva kom i elektroindustrijom. Protekla ratna zbivanja (1992 1995) i poslijeratna dru tvena tranzicija uzrokovali su propadanje ve ine industrijskih kapaciteta i tr i ta. U ovom gradu i njegovoj okolini preplitale su se razli ite kulture, obi aji i uticaji. Sve to je ostavilo traga na arhitekturi pojedinih dijelova grada, ali i na velikom broju kulturno-istorijskih spomenika kao svjedoka razli itih epoha i ljudskog stvarala tva.Zbog mnogobrojnih zelenih povr ina (parkova i aleja), Banja Luka je poznata kao grad zelenila. Banja Luka je smje tena na obalama Vrbasa, na mjestu gdje ova rijeka gubi osobine planinske rijeke i ulazi u niziju na svom putu ka u u u Savu. Ve i dio podru ja Banje Luke pripada slivu Vrbasa, a manji dio na zapadu slivu rijeke Gomjenice. Vrbas te e sredinom grada i na u em gradskom podru ju prima pritoke Suturliju, Crkvenu i Vrbanju.Sredi nji dio grada le i na nadmorskoj visini od 163 m i okru en je tercijarnim bre uljcima. Prema razli itim geomorfolo kim, geolo kim i hidrografskim osobinama koje su zna ajne za lokaciju postoje ih i budu ih cjelina grada, podru je Banje Luke se mo e podijeliti na 4 cjeline: ravno dno kotline, aluvijalne terase, brda koja okru uju kotlinu i Dinarske planine na jugu. Na jugozapadu podru ja se uzdi e planina Manja a, a na jugoistoku planina emernica.Grad se, prate i tok Vrbasa, razvijao nizvodno, a stambena naselja koja su se gradila poslije Drugog svjetskog rata i zemljotresa 1969. razvijala su se u irinu prema brdima koja okru uju Banju Luku.Teritorija grada (nekada op tine) Banja Luka grani i se sa op tinama: Gradi ka, Lakta i, elinac, Kne evo, Mrkonji Grad, Ribnik, O tra Luka i Prijedor. Kako se grad prote e obalama donjeg toka Vrbasa, na ovim prostorima ribolov je veoma staro zanimanje. Gornji tok Vrbasa i cijeli tok Plive bogati su raznovrsnom ribom (prije svih pastrmkom, mladicom i lipljenom), a kanjoni ovih rijeka su i turisti ke atrakcije.Donji tok Vrbasa bogat je ribom mirnih voda: aranom, tukom i somom. Izuzev sjeverne strane, Banja Luka je okru ena umovitim brdima sa raznovrsnom divlja i. Lovi ta srna se nalaze na Manja i i emernici, rezervati medvjeda u umama kod Maslovara i ipraga (op tina Kotor Varo ), a jezero Barda a (kod Srpca) obiluje barskom divlja i, prete no divljim patkama i guskama.Trapiska uma poznato je lovi te fazana i ze eva, kojih ima i u rezervatu na podru ju Potkozarja.Zahvaljuju i blizini termomineralnih izvora (Lakta i, eher, Slatina, Kula i...) Banja Luka ima osnovne uslove za razvoj banjskorekreativnog turizma. Radi ljekovitih svojstava izvori su kori eni i u doba Rimljana, ali do danas nije zavr ena rekonstrukcija i modernizacija banjskih lije ili ta sa terenima za rekreaciju i ostalim sadr ajima savremene turisti ke ponude.Banja Luka je dugo slovila kao grad zelenila sa 15

vi e od deset hiljada stabala, ure enim parkovima, zelenim povr inama i uvenim aleja a. m Planovi vezani za razvoj turizma podrazumijevaju sanaciju tvr ave Kastel i ure enje obala Vrbasa i zelenih oaza u blizini grada (Banj brdo, ibovi, Trapisti i izleti ta pored Vrbanje).Pored dobre prirodne osnove za razvoj lova i ribolova, te banjskog, manifestacionog i seoskog turizma, u Banjoj Luci je u posljednje vrijeme sve popularniji i avanturisti ki turizam. Pod tim se podrazumijevaju rafting, kajaka tvo, planinarenje, speleologija, paraglajding i sli ne aktivnosti, za koje rijeka Vrbas i njen kanjon predstavljaju idealnu lokaciju. Obili evo (nekada Mejdan) je gradsko naselje u Banjoj Luci (Republika Srpska, BiH). Nalazi se na desnoj obali Vrbasa ju no od centra grada. Sastoji se iz dvije mjesne zajednice, Obli evo 1 i Obli evo 2. Te ko mi je palo to to sam se morala odvojiti od svojih najmilijih.Privikavam se polako,svakog vikenda idem ku i. 5. Ratni period u Mrkonji Gradu Mrkonji Grad je u dva navrata bio granatiran i tom prilikom je poginula nekolicina civilnog stanovni tva. U selu Oborci kod Donjeg Vakufa su 13. septembra 1995. streljana 24 Muslimana i 4 Hrvata sa podru ja mrkonji ke op tine, koji su bili tamo na radnoj obavezi. U samom gradu se nisu odvijale borbe sve do operacije Ju ni potez, kada su 10. oktobra 1995. godine Hrvatska vojska i Hrvatsko vije e odbrane zauzeli Mrkonji Grad. Skoro cijelo stanovni tvo je tada krenulo prema Banja Luci. Oni koji su ostali su mahom pobijeni i sahranjeni u masovnoj grobnici na pravoslavnom groblju. Iz ove grobnice je ekshumirano 181 tijelo, od ega 42 civila, 136 pripadnika Vojske Republike Srpske i 3 policajca srpske nacionalnosti. Na podru ju itave op tine je evidentirano ukupno 399 rtava. Tada je uni ten i veliki dio industrije i privrede uop te. Prema podacima Op tinske komisije za procjenu ratne tete, uni teno je i 3.644 ku e i 700 stanova, a o te eno je jo 6.017 stambenih objekata. Po Dejtonskom mirovnom sporazumu Mrkonji Grad je vra en Republici Srpskoj 4. februara 1996. Od tada se ovaj datum proslavlja kao Dan op tine.

16

6. Kako vidim sebe u budu nosti

Sebe u blizoj budu nosti vidim kao akademskog gra anina Republike Srpske koja sam kao i svi ostali u potrazi za poslom. Moja o ekivanja su da u ubrzo poslije zavr etka fakulteta na i posao u rodnom gradu blizu svoje porodice a i momka skojim se vidim u budu nosti. Sebe vidim kao udatu i sre nu porodi nu enu,majku dvoje djece. Krajem novembra pro le godine,ta nije 28.novembra 2008.godine ,sam zapo ela vezu sa momkom po imenu Milo . Milo mi je dugo bio drug. Nikad nas dvoje nisam zami ljala kao par,ali neo ekivano i to se desilo tog predivnog,najljep eg dana 28-og novembra.Drago mi je zbog toga jer se super sla emo.On me podr ava u svemu.Tako da sebe vidim snjim u budu nosti

17

SADR AJ:
1. 1.1. 2. 2.1. 3. 4. 5. 6. Osnovni podaci o meni ................................ ................................ ................................ ........ 1 Moja porodica ................................ ................................ ................................ ................. 2 Moje rodno mjesto ................................ ................................ ................................ .............. 2 Mjesto mog sada njeg stanovanja ................................ ................................ ................... 3 Moje kolovanje ................................ ................................ ................................ .................. 8 Trenutno zanimanje i mjesto boravka ................................ ................................ ................ 13 Ratni period u Mrkonji Gradu ................................ ................................ .......................... 16 Kako vidim sebe u budu nosti ................................ ................................ ........................... 17

18