Linux IPX-HOWTO Orjinali: Terry Dawson, terry@perf.no.itg.telstra.com.au v2.2, 29 March 1997 eviren: Mustafa BAER, mbaser@mail.com v0.

1, Ekim 1998 Bu dkman IPX protkoln destekleyen Linux ekirdekleri iin eitli uygulamalar, nasl elde edeceinizi ve bunlar nasl yaplandracanz aklamaya alacaktr. evirmenin Notu: Eer Slackware 3.5 ve zeri, Red Hat 5.0 ve zeri, veya Turkuaz kullanyor iseniz, bu dkmanda anlatlan ekirdek yaplandrmalarn yapmanza ve tekrar derlemenize gerek yoktur. Bu srmler ile gelen derlenmi ekirdeklerde bu dkman ierisindeki anlatlan tm yaplandrmalar yaplmtr. Bu dkmann ou yeri orjinalinden bamszdr, yani evirmen kendi bilgileri ile zenginletirmi veya baz yerleri evirmemitir. 1. Giri Bu dkman Linux IPX-NASIL dkmandr. Eer Network yaplandrlmas ile ilgili bilgileriniz eksikse Linux NET-3-NASIL dkmann okumalsnz. Dier UNIX iletim sistemleri ile karlatrldnda Linux ekirdeinin a uygulamalrernda daha baarl olduu ve hemen her trl a protokoln destekledii grlr. imdiye kadar Linux ekirdeinin tcp/ip protokolne arlk verdiini sizde biliyorsunuz. Bundan byle artk IPX protokoln destekleyen Linux ekirdeine sahibiz. IPX destei ilk olarak Alan Cox <alan@lxorguk.ukuu.org.uk> tarafndan verilmi daha sonra ise Greg Page <greg@caldera.com> tarafndan gelitirilmitir. 2. Bu Dkmanda Kullanlan Baz Terimler Bu dkman ierisinde sunucu ve istemci terimleri oka greceksiniz. Bunlar aslnda daha geni anlamlara gelen terimlerdir, ancak bu dkman ierisinde u anlamlarda kullanacaz. istemci: baz verileri yada aralar kullanmak zere bir balant yapan bilgisayar ya da program. sunucu: Uzaktaki makinalardan gelen balantlar kabul eden ve bu makinalara bir servis yada veri veren bilgisayar. Aslnda bu tanmlarn heryerde kullanlamayacan sylemek yerinde olur. Bu tanmlar sadece bu dkman ierisinde geen terimler iin geerlidir. oka rastlayacanz dier terimler unlardr Bindery: Novell dosya sunucusu tarafndan a yaplandrlmas ile ilgili bilgilerin sakland zel bir veritaban dosyasdr. Netware istemcileri a yaps veya kullancalar ile bilgileri istediklerinde bu dosyadan isteyebilirler.

ereve Tipi: bu terim IPX protokol ile tanan verilerin sizin a kartnza hangi segmentten ulaacan aklar. En ok kullanlan drt tip vardr: Ethernet_II: DIX a kart standartnn tekrar gzden geirilmesi ile elde edilmitir. Novell Ethernet_II erevesinde resmi bir id atad iin, bu tr erevelede IPX ve IP ayn anda rahatlkla tanabilir. Bu ereve Novell tarafndan ok kullanlr ve tercih edilir. 802.3 DIX tarafndan gelitirilen bu ereve tipi DIX ethernet standardna uygun olup, tip alannn uzunluk alanna deitirilmesi ile elde edilmitir. Bu ereve tipinin IPX protokol ile almas gerekir, ancak eer daha nceden bu tip ereve trne gre bir a yaplandrmanz yok ise kullanmasanz faha iyi olur. 802.2 I.E.E.E. protokol olup, bir dizi mantksal balant denetimi uygulamasn tanmlar. Bu birok protokoln ayn anda bulunmasna olanak salar. imdiye kada herhangi bir problemle karlalmamtr. SNAP Sub Network Access Protokol (Alt a eriim protokol) 802.3 ve 802.2 zerine alabilecek ekilde tasarlanmtr. 802.2 nin ok protokol desteini artrmak iin kullanlar, ayn ekilde Ether ve Ether_II ereve tiplerinde ok protokol desteini geniletir. IPX Internet Packet eXchange (internet paket deiimi) protokol Novell firmas tarafndan ada veri tanmas iin kullanlan bir protokuldr. IPX TCP/IP ile hemen hemen ayn zellikleri ierir IPX network address (IPX a adresi) Bu numara belirli bir IPX an belirtmek iin kullanlr. Genellikle hexadcimal sistemde yazlr. rnek verecek olursak: 0x23a91002. IPX Internal network (IPX i a) IPX andaki sanal bir a. Sanaldr nk fiziksel bir a belirtmez. Belirli bir IPX makinasn belirtmek iin kullanlr. Bu adres genelde birden ok IPX alarnda bulunan makinalar iin kullanlr, rnein dosya sunucular. IPX a adresleri ile ayn ekilde yazlrlar. RIP Routing Information Protocol (ynlendirme bilgisi protokol). Bu protokol IPX andaki ynlendirmeleri otamatik olarak yapmak iin kullanlr. TCP/IP alarndaki RIP ile ayn grevi grr. NCP NetWare Core Protocol (NetWare ana protokol). Bu protokol Novell firmasi tarafndan gelitirilen dosya sistemi protokoldr. TCP/IP alarndaki NFS protokol ile ayn grevi grr.

SAP Service Advertisement Protocol is a protocol designed by the Novell Corporation that is used to advertise network services in a NetWare(tm) environment. Hardware address (Donanm adresi: Network kartlar iin) Bu adres fiziksel adaki makinalar belirtmek iin kullanlr. Hangi paketin hangi makinadan istendii, hangi paketin kime gnderildii bu adres ile belirlenir. Genelde altl grup halinde (herbir grup ':' ile ayrr) hexadecimal sistemde yazlr. Bir rnek verirsek: 00:60:8C:C3:3C:0F route (ynlendirme) paketlerinizin ada hedefe ulamasna yarayan yola ynlendirme denir. 3. /proc Dosya Distemindeki IPX le lgili Dosyalar Linux'a IPX destei vermek iin bir ok dosya vardr. Bu dosyalar genellikle /proc dosya sisteminde bulunur. Bu dosyalar unlardr: /proc/net/ipx_interface Bu dosya makinanzn IPX arayz yaplandrlmas ile ilgili bilgileri iermektedir. Bu el ile yaplandrlabilecei gibi otamatik olarak saptanip yapilandrlabilir. Bu dkmann yazld makinadaki dosya yledir: Network 8BB32B01 00000022 Node_Address 000000000001 00201853202E Primary Device Yes Internal No eth1 Frame_Type None EtherII

/proc/net/ipx_route IPX ynlendirme tablosundaki ynlendirme bilgilerini iermektedir. Ynlendirmeler el ile eklenebilecei gibi, IPX ynlendirme sunucusu tarafndan otamatik olarak saptanp eklenebilir. Bu dkmann yazld makinadaki dosya yle: Network 00000022 8BB32B01 Router_Net Directly Directly Router_Node Connected Connected

/proc/net/ipx Hali hazrdaki ak olan IPX soketlerini ieren dosyadr. rnein: Local_Address Remote_Address d 8BB32B01:4000 Not_Connected 0 8BB32B01:0452 Not_Connected 0 8BB32B01:0453 Not_Connected 0 8BB32B01:4001 Not_Connected 0 8BB32B01:4002 Not_Connected 0 8BB32B01:0451 Not_Connected 0 8BB32B01:4003 Not_Connected 0 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 00000000 00000000 07 00 Tx_Queue Rx_Queue State Ui

8BB32B01:4004 Not_Connected 0 8BB32B01:40CB Not_Connected 0 8BB32B01:40DF Not_Connected 0 8BB32B01:40E0 Not_Connected 0 8BB32B01:40E5 Not_Connected 0 8BB32B01:40EE Not_Connected 0 8BB32B01:40F2 Not_Connected 0 8BB32B01:40F3 Not_Connected 0 8BB32B01:40F5 Not_Connected 0 8BB32B01:40F7 Not_Connected 0 8BB32B01:40F9 Not_Connected 0 4. Greg Page Tarafndan Hazrlanan IPX Aralar.

00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07 00000000 00000000 07

00 00 00 00 00 00 00 00 00 00 00

Linux ekirdeinde IPX deesteini gelitiren ve birok IPX yaplandrma aralarn Caldera'dan Greg Page <greg@caldera.com> yazmtr. ekirdein desteklenmesi ile Linux makinalar tam bir IPX ynlendiricisi ve anahtar olarak yaplandrlabilir. Bu tr bir ekirdee byk bir ihtimalle u anda (eer ok eski deilse) sahipsiniz A yaplandrma aralar, makinanzda bulunan aralara IPX arayzn ekleme, ynlendirme ve dier birok ilemi yapabilmenize olanak verir. Linux iin IPX yaplandrma aralarn <ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/filesystems/ncpfs/ipx.tgz> adresinden edinebilirsiniz. Tabiiki Trkiye'deki dier Linux ftp sitelerninden de. 5. IPX Aralarna Daha Detayl Bak ipx_interface Bu ara, makinanzdaki a badatrcnza, el ile IPX eklemenizi, silmenizi ve badatrcdaki IPX yapsn En azndan bir ipx arayz eklemelisiniz ve bun -p ile rnein eth0 badatrcsna Ethernet II erevesi ve adresi ile ipx yetenei vermek iin # ipx_interface add eth1 EtherII 0x00000022 yamalsnz. Eer bir hata oluursa bu o aracn tcp/ip yaplandrlmasnn yaplmadn gstermektedir. eth1 arayzn el ile balatmanzda fayda olabilir: # ifconfig eth1 up rnek olarak bu dkmann yazld makinada #ifconfig altrrsak ilgili arayzde u yaplandrmay gryoruz: eth1 yetenei grmenizi salar. yapabilirsiniz. 0x00000022

Link encap:Ethernet HWaddr 00:20:18:53:20:2E inet addr:139.179.43.1 Bcast:139.179.43.255 Mask:255.255.255.0 IPX/Ethernet II addr:00000022:00201853202E UP BROADCAST RUNNING MULTICAST MTU:1500 Metric:1 RX packets:14383225 errors:0 dropped:0 overruns:0 TX packets:14335334 errors:1971 dropped:0 overruns:0 Interrupt:11 Base address:0x6800 ipx_configure Bu komut arayzn ve ana arayzn otamatik olarak saptanmasn salar veya devre d brakr. --auto_interface yeni a badatrcnn otamatik olarak IPX ile yaplandrp yaplandrlmayacan belirtir --auto_primary IPX yazlmnn ana arayz olup olmadn otamatik belirtmek iin kullanlr. Her iki arayznde otamatik olarak ayarlanmasn salamak iin tipik bir rnek vermek gerekirse: # ipx_configure --auto_interface=on --auto_primary=on ipx_internal_net Bu komut i a adresi vermenizi veya silmenizi salar. a adresi istee baldr, fakat yaplandrldnda her zaman ana arayz olacaktr. (Ben bunu hi yapmadm, yapanlar ltfen yorumlarn bildirsinler) imdi bir rnek: # ipx_internal_net add 0xab000000 1 ipx_route Bu komut IPX ynlendirme tablosunu eliniz ile deitirmek iin kullanlr. rnein 39ab0222 IPX an 00608CC33C0F numaral ynlendirici ile 39ab0108 ana ynlendirmek istersek: # ipx_route add 0x39ab0222 0x39ab0108 0x00608CC33C0F (Bunu da hi denemedim, yapanlar ltfen yorumlarn bildirsinler) 6. Linux Makinanz IPX Ynlendiricisi olarak Kullanmak (Bu blmdeki anlatlanlar evirmen kendisi hi denememitir, sadece ngilizce evirisini yapmtr, yapm olanlardan faydalanmak ister) Eer anzda birden ok IPX segmenti var ise, bunlar arasnadki balanty salamak iin bir IPX ynlendiricisine ihtiyacnz vardr. Tpk TCP/IP alarnda olduu gibi. Novell evresinde a etrafnda dolamas gereken iki para bilgiye ihtiya vardr. Bunlar RIP protokol ile yaplan a ynlendirme bilgisi (network routing information), ve SAP protokol ile yaplan sunucu tantm bilgisi (service advertisement information) dir. Her ynlendirici bu iki protokol desteklemelidir. Linux bu iki protokol de destekler ve gerek bir Novell ynlendiricisi olarak kolayca yaplndrlabilir. Aslnda Linux ekirdei, arayzleri arasnda IPX paketlerinin gemesini salar.

Fakat bu IPX ynlendirme tablosunda belirtilen kurallar dahilinde yaplr. Linux RIP ve SAP desteini alabilmek iin bir programa ihtiya duyar, bu program ipxripd dir. Bu program Volker Lendecke <lendecke@namu01.gwdg.de> tafarndan gelitirilmitir. u adreslerden elde edebilirsiniz: ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/filesystems/ncpfs/ipxripd-0.7.tgz ftp://ftp.gwdg.de/pub/linux/misc/ncpfs/ipxripd-0.7.tgz Linux makinanz ipx ynlendiricisi olarak kullanmak istiyorsanz unlar yapnz: 1. ekirdeinizi IPX IPX, Ethernet ve /proc destei vererek derleyiniz. (Panik yok slackware 3.4 ve RedHat5.0 dan itibaren ekirdeiniz bu desteklere sahip olarak gelir) 2. ipxd daemonu elde edin derleyin ve kurun. 3. Makinanz kapatp an, ekirdein IPX destei ile aldn, donanm akmasnn olup olmad gzlemleyin. 4. Ykarda bahsedilen herbit ipx_interface komutu ile IPX yeteneini kazann. 5. ipxd daemonu balatn Aadaki basit a gz nne aln: IPX Addr: 0x01000000 802.2 -------------------------\_________________________ \ IPX Addr: 0x02000000 802.2 -------------------------\ \ Linux Ynlendirici eth0/-----------\ \--==== \_________________________ IPX yn. \ eth1 Tablosu IPX Addr: 0x03000000 etherII \----==== ^ -------------------------eth2 IPXd \______________________________/==== SAPd IPX Addr: 0x04000000 etherII eth3 -------------------------/==== \___________/ \______________________________/ Yukardaki an yaplandrlmas u ekilde yaplmaldr # # # # # ipx_interface ipx_interface ipx_interface ipx_interface ipxd add add add add eth0 eth1 eth2 eth3 802.2 0x0100000000 802.2 0x0200000000 etherii 0x0300000000 etherii 0x0400000000

Bir sre bakleyin ve /proc/net/ipx_route dosyasna gz atn. Bu dosyann yukardaki yaplandrmay andracan gzlemleyin.

7.1 A Yaplandrmak Zorundamym?

Novell tarafndan adlandrlan bu zelllik, birden fazla a badatrc ile aa balanm makinalar var ise ynlendirmeleri kolaylatrr. Bu zellik en ok, Dosya Sunucu makina birden fazla aa bal ise ie yarayacaktr. Yani hangi adan bal olursanz olun, dosya sunucuya erimek iin tek bir ynlendirmeye ihtiyacnz olur. Eer makinanz bir dosya sunucusu olarak almyor da sadece bir IPX ynlendiricisi ise, bu durumda bu sorunun yantn vermek o kadar kolay olmayacaktr. anz yaplandrm iseniz ve makinanz IPX ynlendiricisi olarak kullanacaksanz, bu durumda IPX/PPP olarak yaplandrmak daha akllca olacaktr. Her iki durumda da i anz yaplandrmal ok kolay olacaktr. Yapmanz gereken tek ey ekirdeinizi yeniden derlemek ve derlerken u soruya aadaki gibi yant vermenizdir. ... ... Full internal IPX network (CONFIG_IPX_INTERN) [N/y/?] y ... ... anz yaplandrmak iin, ipx_internal_net komutunu kullanmalsnz. Bunun kullanmn yukarda anlattk. nemli olan tek ey, vereceiniz i a numarasnn anzda bir baka makinda bulunmamasdr. 8. Linux Makinanz NCP stemcisi Olarak Yaplandrmak Eer anzda, TCP/IP den baka protokoller kullanarak haberleen makinalarnz var ise Linux'unuz bunlarn hepsi ile rahat bir ekilde haberleecektir. En ok rsatlanan ise Win95 ve WinNT dir. Bunlar ile haberleek iin SMB-NASIL dkmann okumalsnz. Eer bir Novell Netware sunucusu var ise o zaman bu dkman iinizi grecektir. Volker Lendecke <lendecke@namu01.gwdg.de> Linux makinalarnn Novell NCP istemcisi olabilmeleri iin ekirdee bir mdl yazmtr. Bu modl ile Novell NCP dosya sunucusu zerinde paylatrlan bir dizini Linuz makinanza bindirip, bir Linux dizini gibi kullanmanz salar. Bu yazlm, Linux makinanz normal bir Novell i istasyonu olarak emle eder. Ayn zamanda, yazc arac ile Novell yazclarna Linux'tan kt gndermenizi salar. ncpfs paketi Novell 3.x ve yukarsnda almaktadr. ncpfs ie Novell 4.x balants yapmak istiyorsanz, dosya sunucunuzun bindery emlaynunu destekleyecek ekilde yaplandrmalsnz, nk u anda ncpfs NDS desteinden yoksundur. 8.1. ncpfs yi Edinmek ncpfs paketini ftp.gwdg.de <ftp://ftp.gwdg.de/pub/linux/misc/ncpfs/> adresinden veya sunsite.unc.edu <ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/filesystems/ncpfs> adreslerinde edinebilirsiniz. Eer RedHat 5.x veya Turkuaz kullanyorsanz, bu paket datmla birlikte gelecektir. 8.2. ncpfs yi Yaplandrmak ve Kullanmak IPX a yazlmn yaplandrmak

IPX yazlmn yaplandrmak iin iki yntem vardr. Sz kendiniz yaplandrabilir, veya yaplandrmay otomatik olatak yaptrrsnz. Yeni balayanlar bunu otomatik olarak yapmaldrlar. Bunun iin u komutu altrn. # ipx_configure --auto_interface=on --auto_primary=on (# ipx_interface add [arayz] [ereve tipi] komutunu altrdnz m?) Bunun normalde almas gerekir. Eer almaz ise o zaman el ile yaplandrmalsnz. Yaplandrmay Test Etmek: IPX anz yaplandrdktan sonra bunu test edelim. Anzdaki Novell dosya sunucularn grmek iin u komutu altrn # slist Bu komut size anzda bulunan btn Novell dosya sunucularnn listesini verecektir. Eer vermez ise o zaman yaplandrmay siz kendiniz yapmalsnz. rnek bir kt yle: Known NetWare File Servers Network Node Address -------------------------------------------------------------------------SOSIS 8BB32B01 000000000001 Novell Oylumlarn Bindirmik Eer IPX donanmnz doru bir ekilde yaplandrld ise Novell dosya sunucusunda paylatrlan dizinleri Linux makinanzdaki bir dizine bindirebilirsiniz. Bunu yapmak iin aadaki bilgilere ihtiyacnz olacak: 1. Novell dosya sunucusun ismi 2. Dosya sunucusunda bir kullanc hesab ve ifresi 3. Linux'ta hangi dizine balant yapacaksanz o dizinin ismi Linux makinanz kapattnzda bu bindirme otamatik olarak decektir. Hemen imdi bir rnek yapalm; SOSIS dosya sunucusunu /novell dizinine bindirelim: #ncpmount -S SOSIS /novell -U mbaser Logging into SOSIS as MBASER Password: Aslnda burada -P [ifreniz] eklemsini yapabilirsiniz. Tabiiki bu durumda ifreniz ekranda grnecek. Bindirmeyi Test Etmek Eer baarl bir bindirme yaptysanz, Linux'unu bir hata vermeyecektir. imdi /novell dizinine geip "ls" yazalm. #cd /novell #ls home sys win Grdnz gibi tane oylum /novell dizinine bindirilmi. 9. Linux Makinanz NCP Sunucu Olarak Yaplandrmak Linux makinanz gerek bir Novell Dosya sunucusu gibi davranabilir. Linux

makinanz, Novell istemcileri Novell dosya sunucusu olarak greceklerdir. Bunu iin iki paket gelitirilmitir. Bunlardan ilki en ok rabet grenidir, ve biz burada sadece bundan bahsedeceiz. Bu paketin ad mars_nwe dir. Eer Turkuaz veya RedHat 5.x kullancs iseniz, bu paketler datmla birlikte gelecektir. Derleme sorununuz olmayacaktr. Ancak, balanabilir kullanc saysn artrmak iin en iyisi derleme ilemini yapmak olacaktr. 9.1. mars_nwe Paketi Bu paket Martin Stover <mstover@freeway.de> tarafndan yazlm ve gelitirilmitir. Gelitirilmesine hala devam ediliyor. Ksa aralklarla yeni srmleri yaynlanyor. Bu paket saysinde Linux makinanz bir Novell dosya sunucusu gibi davranacak, ve zerindeki yazclar novell istemcilerine (mesela DOS, Win3.X, Win95, yada Linux) paylatrabilecek. 9.2. mars_nwe Paketinin zellikleri Bu paket NCP dosya sunucusu ile tam anlamyla edetir. Baz bceklerin bulunduu sylenmekte ancak sistem gvenliini zora sokacak nemli bir bulgu yoktur. Yeni srmleri daha kararl, ve her yeni srmde yeni bir zellik eklenmektedir. Linux datmlar ile gelenler genelde ok eski srmleri olmaktadr. nk ok hzl gelimektedir. Eline ve kafana salk Martin Stover. 9.3. mars_nwe yi Edinmek Bu paket edinebeliceiniz en emin yer ve en son srm urasdr: ftp://ftp.gwdg.de/pub/linux/misc/ncpfs/ Bir dier adres ise: ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/filesystems/ncpfs/ Bu dkmann evirisi yapld sradaki en son srm: mars_nwe-0.99.pl13.tgz 9.4. mars_nwe Paketini Kurmak lk yapmanz gereken Linux ekirdeinize (1.2.13 veya daha yukar) IPX destei vermek olacaktr. Bunu iin sorulan u sorulara aada verildii gibi yant verin: ... ... The IPX protocol (CONFIG_IPX) [n] y ... ... Full internal IPX network (CONFIG_IPX_INTERN) [N/y/?] n ... ... Aslnda birok Linux datmnn son srmlerinde bu destek hazr olarak gelmektedir. Bu yaplandrmay ypatktan sonra ekirdei derleyin. ekirdek derlemede probleminiz var ise bunula ilgili NASIL dkmann okumanz gerekmektedir. imdi yukardaki adreslerden birinden indirdiiniz mars_nwe paketini an: # cd /usr/src # tar xvfz mars_nwe-0.99.pl13.tgz

mars_nwe' yi Derleyin Bu paketi derlemek olduka kolaydr. lk yapmanz gereken ey, "make" komutunu altrmak olacaktr. Yalnz dikkat etmeniz gereken config.h dosyasnda aadaki deikenleri size uygun olarak deitirmektir. sterseniz bu deikenleri ksaca aklamaya alalm: FILENAME_NW_INI PATHNAME_PROGS PATHNAME_BINDERY PATHNAME_PIDFILES MAX_CONNECTIONS MAX_NW_VOLS MAX_FILE_HANDLES_CONN WITH_NAME_SPACE_CALLS INTERNAL_RIP_SAP SHADOW_PWD kurulum dosyasnn yeri altrlacak olan programn bulunaca yer bindery dosyalarnn nereye yazlaca pid dosyalarnn nereye yazlaca ayn anda en fazla ka bilgisyarn balanabilecei mars_nwe nin en fazla ka oylumu (volume) destekleyecei herbir balant iin en fazla ka doya alaca ncpfs istemcilerini desteklemek istiyorsanz mars_nwe nin rip/sap ynlendirmesini yapp yapmayaca glge ifre kullanp kullanmayacanz

Tabiiki, n tanmllarn alacaktr, ama siz kendi ihtiyalarnza gre deiiklikleri yapmalsnz. Bunu yaptktan sonra # make # make install Bu ilem mars_nwe yi derleyecek ve programlari yerli yerine oturtacaktr. imdi yapmanz gereken /etv/nwserv.conf dosyasn yaplandrmak olacaktr. Bu dosyada sunucunun davranlarn bulacaksnz. 9.5 Sunucuyu Yaplandrmak Yaplandrma ilemi inanlmaz derecede kolay. Yaplandrma dosyasnn /etc/nwserv.conf olarak bulacaksnz. Dosyann biimi ikl baktnzda biraz kark gelebilir, ancak altnzda ok kolay olduunu greceksiniz. Bu dosya tek satrlk yaplandrmalardan olmaktadr. Tabiiki her yaplandrmann nnde bir yn aklama satr bulacaksnz, bu aklama satrlar "#" iareti ile balar. Yaplandrma satrlarnn nlerindebirer rakam vardr, bu rakam bu satrda neyi nasl yaplandrdnz syler mars_nwe ye. Martin Stover, size rnek bir yaplandrma dosyas hazrlamtr, ancak biz burda bu dosyann tamamndan bahsetmek yerine, kolaylk olsun diye nemli grdmz yerlerden bahsedeceiz. # # # # # # # # # # # # # # OYLUMLAR (En fazla. 5) Sadece SYS oylumu zorunludur. SYS olarak gzreilecek dizin mutlaka LOGIN, PUBLIC, SYSTEM, MAIL alt dizinlerini iermelidir. Bu dizin ilk olarak belirtilmelidir. 'i' seenei byk/kk harf ayrmn gzard eder 'k' seenei NCP istemcilerinin hepsine kk harf gnderir 'm' seenei oylumu deitirilebilir yapar (cdroms ve benzerleri iin) 'r' seenei oylumu salt okunur yapar. 'o' seenei oylumun tekbir bindirilmi dosya sistemi yapar 'P' seenei komutlarn dosya olarak kullanlmasn salar 'O' seenei OS/2 dosya sitemine uygunluk gsterir 'N' seenei NFS dosya sistemine uygunluk gsterir n tanmllar byk harftir. Yazlm:

# 1 1 1 # # # # # 2 # # # # # # # # # # # # # 3 # # # # # # #

1 <Oylum> <Oylum dizini> SYS DATA CDROM

<seenekler> k kmr # SYS # DATA # CDROM

/home/netware/SYS/ /home/netware/DATA/ /cdrom

SUNUCU SM Bu blm belirtilmediinde linux makina ismi sunucu ismi olarak kullanlr. Yazlm: 2 <Sunucu Ad> MARS A ADRES IPX a adresi, ok evli makinalarda IPX ynlendirmesini kolaylatrr Yazlm: 3 < a adresi> [<Node numaras>] or: 3 auto Eer "auto" seeneini kullanrsdan IP adresiniz i a adresi olarak kullanlr. NOE: Bu baz durumlarda tehlikeli olabilir, en iyisi kendiniz bir adres verin ve bu adresin ada baka biryerde kullanlmadna emin olun. Adresler 4 bitlik sekizlik sitemde yazlr. (ne yazlan 0x gereklidir). 0x49a01010 1 A BADATIRICILARI Bu blm IPX yaplandrmasn yapar. Eer halihazrda IPX yaplandrmasn yaptysan buna ihtiyacnz yok, nk bu blm sunucunuz altrlmadan nce ipx_configure/ipx_interface yaplandrmasn yapar. Yazlm: 4 <IPX A numaras> <badatrc> <ereve tipi> [<tikler>] ereve tipleri: ethernet_ii, 802.2, 802.3, SNAP

4 0x39a01010 eth0 802.3 1 # SUNUCU OLDRLDKTEN SONRA IPX YNLENDRMESN KAYDET # Yazlm: # 5 <seenek> # 0 = ynlendirmeyi kaydetme, 1 = ynlendirmeyi kaydet 5 0 # NETWARE SRM # Yazlm: # 6 <srm> # 0 = 2.15, 1 = 3.11, 2=3.12 6 # # # # # # # 1 FRELER Gerek Novell DOS istemcileri, ifreler deitirildiinde kendisi encypt ederler. Mars_nwe nin bu zellii desteklemesini burada belirtebilrsiniz. Yazlm 7 <seim> <seim> unlardan birisidir:

# # # # # # 7 1 # # # # # # #

0 1 7 8 9

encryption iin zorla. (stemciler ifre deitiremezler). encryptioniin zorla, encrypt yaplamayan ifreleri kabul et. encrypt yaplamayan ifreleri kabul et fakat bo ifre yok. encrypt yaplamayan ifreleri kabul et, bo ifre de olabilir. tamamyle encrypt yaplamayan ifreler (OS/2 istemcilerinde almaz)

EN DK GID UID haklar login olmadan balanty kabul eder. Bu izin ana sunucuya balantda ie yarayacaktr, rnein ilk balantda f diskini grnmesi iin Yazlm: 10 <gid> 11 <uid> <gid> <uid> iin /etc/passwd, /etc/groups dosyalarndan baknz

10 200 11 201 # # # # # # SUPERVISOR ifresi Sunucu ilk altrldktan sonra kaldrlabilir. Sunucu ilk altnda bu ifreyi bindery dosyasna yazacaktr. 'root' kulancsndan baka bir kullanc semeyi yeleyin Yazlm: 12 <Supervisor kullancs> <Unix kullancs> [<ifre>]

12 SUPERVISOR nwadmin top-secret # # # # KULLANICI HESAPLARI Buras NetWare kullanclar ile UNIX kullanclarn eler. ifreler seenee baldr. Yazlm: 13 <kullanc hesab> <Unix kullanc hesab> [<ifre>]

13 MBASER mbaser 13 AHMET ahmet # # # # # # # # # # # # # # KOLAY SSTEM YNETM Eer birok kullancnz var ise ve yukardaki blmde yaptmz size zor geliyor ise o zaman UNIX kullanici hesplarndan otamatik olarak mars_nwe kullanclarna haritalarsnz. Bu ilem pek tavsiye edilmez, ancak sistem gvenlii ile ilgili bir sorununuz yo ike iyi bir seim. Linux ifrelerini hibirekilde mars_nwe ifreleri olarak kullanamayacanzdan, haritalanan her Linux kullancs aada vereceiniz n tanml ifre atanr. Her kullancnn bu ifreyi en ks zamanda deitirmesini salaynz. Yazlm: 15 <seim> <genel ifre> <seim> unlardr: 0 - Linux kullanclarn haritalama 1 - Linux kullanclarn otamatik olarak haritala 99 - her kullancy bu ekilde haritala

15 0 gizli # DZN KONTROL # mars_nwe otamatik olarak bahsi geen dizinlerin var olduuna inanr # Yazlm: # 16 <seim> # <seim> unlardr:

0 dizinleri kontrol etme 1 dizinleri kontrol et 16 0 # # # # # # YAZICI KUYRUKLARI Linux yazclarnz NetWaer yazcs gibi grnr. Ancak aada verilen dizinleri, yazdrmaya balamadan nce oluturmlasnz. Kuyruk dizinleri lpq kuyruklar deildir. Yazlm 21 <kuruk ismi> <kuyruk dizini> <UNIX yazdrma komutu>

21 EPSON SYS:/PRINT/EPSON lpr -h 21 LASER SYS:/PRINT/LASER lpr -Plaser # DEBUG SEENEKLER # Bu genelde gerekmez, fakat debuk yapmak istiyorsanz iinize yarar. # Yazlm: # <debug blm> <debug seenei> # # 100 = IPX KRDEK # 101 = NWSERV # 102 = NCPSERV # 103 = NWCONN # 104 = start NWCLIENT # 105 = NWBIND # 106 = NWROUTED # 0 = debug gzard et, 1 = debug yap 100 101 102 103 104 105 106 0 0 0 0 0 0 0

# NWSERV ARKAPLANDA ALITIR VE LOG DOSYASI TUT # Yazlm: # 200 <Seim> # 0 = NWSERV n planda altr ve log dosyas tutma # 1 = NWSERV arka planda altr ve log dosyas tut 200 1 # LOG DOSYASI SM # Yazlm: # 201 <log dosyas ismi> 201 /tmp/nw.log # LOG DOSYASINA EKLEME VEAY ZERNE YAZMA # Syntax: # 202 <seim> # 0 = eski dosyaya ekle # 1 = eski dosyann zerine yaz 202 1 # SUNUCU KAPANMA ZAMANI

# Sunucuyu kapattnzda ne kadar sre sonra gerekten kapanacan # ayarlarsnz. # Yazlm: # 210 <zaman> # saniye cinsinden (n tanm 10 saniye) 210 10 # YNLENDRME BROADCAST ARALII # Saniye cinsinden broadcast aral # Yazlm: # 211 <zaman> # saniye cinsinden (n tanm 60 saniye) 211 60 # # # # # YNLENDRME LOG ARALII Set how many broadcasts take place before logging of routing information occurs. Syntax: 300 <number>

300 5 # YNLENDRME LOG DOSYASI # Ynlendirme log dosyasn belirler # Yazlm: # 301 <dosya ismi> 301 /tmp/nw.routes # YNLENDRME ZERNE YAZMA/EKLEME # Eski dosya zerine yenidenmi yazlsn yoksa sonuna m eklensin? # Yazlm: # 302 <seim> # <seim> : # 0 = sonuna ekle, # 1 = zerine yaz/yeniden olutur 302 1 # WATCHDOG ZMANLAMASI # Anzn canl olduunu anlamak zere, wathcdog zaman ayarlamas yaplr # Yazlm: # 310 <deer> # <deir> = 0 - her zaman tatchdog gnder # < 0 - (-negatif) watchdog gnderme # > 0 - a trafii n ticin altna dnce watchdog gnder 310 7 # # # # # # STASYON DOSYASI Hangi makinalar iin ana dosya sunucusu olduunu belirten bir istasyon dosyasn belirtir. Bu dosyann nasl yazlaca, kaynak dosyalarndaki "examples" dosyasnda anlatlmaktadr. Yazlm: 400 <dosya ismi>

400 /etc/nwserv.stations

# EN YAKIN DOSYA SUNUCUSUNA BALANMA # SAP n nasl en yakn dosya sunucusu isteine balanacan belirtir # Yazlm: # 401 <seim> # <seim> unlardr: # 0 - en yakn dosya sunucusu isteini dikkate alma # 1 - istasyon dosyasnda hangi makinalarn istei dikkate # alnmayaca yazlmtr # 2 - istasyon dosyasnda hangi makinalarn istei dikkate # alnaca yazlmtr 401 2 9.6 Sunucuyu altrn Eer sunucuyu salkl bir ekilde yaplandm iseniz, sunucuyu altrmak ok kolay olacaktr. Yapmanz gereken # nwserv olacaktr. Bu her ne kadar salkl bir ekilde sunucuyu balatsa da ben her zaman # /etc/rc.d/inetd/mars-nwe start ile altrmay yelerim. Eer sunucunuz baarl bir ekilde balam ise aadaki mesaj verecektir. Starting NetWare emulator-server: nwserv Mars_nwe V0.99pl10 started using /etc/nwserv.conf. If you have problems, please read mars_nwe/doc/BUGS ! Errors/warnings will be reported in /var/log/nw.log 9.7 Sunucuyu Test Edin Yukardaki mesaj grdyseniz, imdi sunucunuzu ada grntlemek iin $slist yazabilirsiniz. Bu size anzda bulunan tm Novell NetWare sunucularn, ve tabiiki mars_nwe sunucularn listeleyecektir. imdi gidip bir Novell NetWare istemcisi makinadan sunucunuza balanmak isteyin. 10. Linux Makinanz Novell Yazc Kuyruundaki Yazcya stemci Yapmak ncpfs paketi ierisinde, Novell yazc kuyruuna, Linux makinanzdan kt gndermek iin gerekli olan iki adet programck mevcuttur. "nprint" komutu, Novell yazclarna Linux'tan kt gnderirken "pqlist" komutu, Novell yazclarnn bir listesini verir. Her iki komutta kullanc ismi ve ifresi ister. imdi basit bir rnek yapalm: Novell Yazclarnn listesini grmek iin; # pqlist -S SOSIS -U mbaser

Logging into SOSIS as MBASER Password: Server: SOSIS Print queue name Queue ID -----------------------------------------------------------HP690C 0E000001 Yukarda grdmz, HP690C novell yazcsna bu dkman gndermek iin; # nprint -S SOSIS -q HP690C -U mbaser ipx-nasl.txt 11. Linux Makinanz Novell Print Sunucu Olarak Yaplandrmak Bu ii yapmak olduka kolay olacaktr. Bilmeniz gereken eyler, bir Linuz makinadan nasl kendi yazcsna kt gndermektir. Eer halihazrdaki Linux makinanzdan kendisine bal bir yazcdan kt alabiliyor iseniz, ve de IPX yaplandramnz doru bir ekilde yapm iseniz, yapacanz tek i, ncpfs paketi ile birlikte gelen "pserver" komutunu kullanmak olacaktr. Nasl m? te yle: # pserver -S SOSIS -U mbaser -P gizli -q HP690C -c "lpr -Plp0" Bu komut SOSIS Novell Sunucusunda tanmlanm, HP690C yazc kuyruundaki yazma grevlerini "mbaser" kullanc ismi ve "gizli" ifresi ile alacak, Linux makinada yaplandrlm olan lp0 (/etc/printcab dosyasnda tanmlanm lp0 yazcs) yazc kuyruuna gnderecek. Hadi kolay gelsin. 12. ncpfs Kullanc ve Sistem Ynetimi Komutlarna Ksa bir Bak 12.1. Kullanc Komutlar ncopy A kopyalama - Bu komut anzda Netware fonksiyonlarn kullanarak daha verimli bir ekilde dosya kopyalamanz salar, Novell sunucularndan bir dosya kopyalayacaksanz "cp" komutu yerine "ncopy" komutunu kullannz nprint A yazccna kt - Linux mankinanzdan, Novell yazc kuyruklarna kt gndermenizi salar nsend A gnderme - Linux makinanzdan Novell sunucularndaki kullanclara mesaj gnderebilmenizi salar. nwbols Binder cimilerini listele - Novell bimdery dosyalarnn ieriini gsterir nwfsinfo Dosya sunucusu zellikleri - Netware Sunucusu hakknda ksa bilgi verir nwpasswd Netware ifresi - NetWare kullanc ifresini deitirmenizi salar nwrights Netware haklar - NetWare oylumlarndaki dizin veya dosya hakalrn

grntler nwuserlist Kullanc listesi - NetWare suncularndaki kullanclarn listesini verir pqlist Yazc Kuyruu listesi - NetWare sunucularndaki a yazclarn grntler slist Sunucu listesi - Anzdaki Netware sunucularnn listesini verir nwvolinfo NetWare oylumlar hakknda bilgi - bu komut anzdaki NetWare oylumlar hakknda ks abilgi verir nwfstime NetWare sunucusu zaman - Anzdaki bir NetWare dosya sunucusunun sistem saatini gsterir 12.2. Sistem Ynetimi Komutlar nwbocreate Bindery cismi olutur- Yeni bir NetWaer binder dosyas amak iin kullanlr nwborm Bindery cismini sil - bindery dosyasn siler nwbpadd Bindery zellii ekle - Bulunan bir bindery dosyas zelliklerini deitirmenizi salar nwbpcreate Bindery zellii olutur - Yeni bir bindery zellii oluturmak iin kullanrz nwbprm Binder zelliini sil - bindery zelliini silmemize yarar nwgrant Trustee haklar- trustree haklarn ayarlamanza yardmc olur nwrevoke Trustee haklarn sil - trustree haklarn silmek iin kullanlr ncpmount NetWare sunucusunu bindir - bu komut anzdaki NetWare sunucularn bir linux dizinine bindirmenizi salar ncpumount NetWare sunucusunu indir - ncpmount ile bindirilmi NetWare sunucularn indidir