You are on page 1of 146

Egi t i m Di zi si -4

Bi l i m ve Aydtnl anma Yaytnl ar t


2
Basim Yer i : Azad i Mat baasi
Basim Tar i hi : Ey l l 2010
3
CNDEKLER
Doqal Topl umun Doqal nder i Kadtndan nder APOya ......................................... 07
NDERLCN BRNC DOCUS ASAMASI ............................................................ 13
nder APO Ar kadasltqt Savunmak Ve Gel i st i r mek i i n PKKyi Kur du ............... 17
nder l i kt e Topr ak Ve l ke Anadtr ....................................................................................... 22
nder l i k Fel sefesi nde Zaytfl tkl ar dan Ut anmak Bi r ll kedi r ...................................... 24
NDERLCN KNC DOCUS ASAMASI ............................................................... 29
nder l i k, Mcadel esi ne Kendi ni
Basar tya Ve zgr l qe Mahkm Eder ek Basl adt ......................................................... 31
Haki Ve Kemal Ar kadasl ar Beni m Gi zl i Ruhumdur ..................................................... 32
nder l i k Fel sefesi Bi r Lokma, Bi r Htr ka Fel sefesi di r .................................................. 35
nder l i k Ger eqi , Adal et i Yer i ne Get i r meni n Ger ekl i qi di r ..................................... 39
Beni m Savastm Ekmek SavastJtr .......................................................................................... 41
lki nci Doqusl a Kr t l er i n Uyantst, ll k Ser htl dan ............................................................. 44
nder APOda En Byk Savas; Anl ayts, Tar z Ve Zi hni yet SavastJtr .................. 48
4
NDERLCN NC DOCUS ASAMASI .............................................................. 57
Reel Sosyal i zme Kapi t al i zmi n Sol Kanadt Di yebi l i r i z .................................................... 58
nder APOda En Byk Kazan, lnsanl tqt Kkyl e Bul ust ur madtr ...................... 67
PKKni n Ynet i mi nde Yer Al mak, Tmyl e Hi zmet i Esas Al makt tr ........................ 71
nder APO lr ade, Mor al Ve Gveni Dai ma Esas Al dt ..................................................... 73
nder APOda Zi hni yet , Tar z, sl up Ve Tempo ................................................................. 81
nder APO, ldeol oj i Ve r gt n Gcn Bi r l est i r endi r ................................................ 86
Gr ev ve Sor uml ul uqa Yakl astm, nder APOya Yakl astmdtr ................................... 89
nder l i kt e Anl amak Ve Eyl em Sahi bi Ol mak Sor uml ul uk Ger eqi di r ................... 92
lr adel i Ol an, Duygul ar t ve Gdl er i zer i nde Hki mi yet Kur andtr ....................... 97
nder APOda lnsan En Byk Deqer di r ........................................................................... 104
APOCU Mi l i t an Hal ka Saygt Gst er endi r ........................................................................... 107
nder APO Ger eqi , Tekeden St Saqmakt tr ................................................................... 111
nder APOda Mor al , Gven Ve Denet i m Mcadel eni n Esasl ar tndandtr .......... 115
nder APOda Sz Kut sal dtr Ve Ger ekl est i r i l mek li ndi r ....................................... 117
nder APOnun Savast Yanl tsa, Hakstzl tqa Ve Di si pl i nsi zl i qe Kar stJtr .............. 120
nder l i k lhanet e, lsbi r l i ki l i qe ve Tesl i mi yet e Kar st fkeyl e Dol udur ............... 123
nder l i qi n Gr ev Anl aytst Her kesl e al tsmayt i er i r ................................................... 125
Gi zl i Kapakl t lsl er evi r mek, Egemen Zi hni yet i Ve Kl t r dr ............................. 130
Hal ktn Hakktnt Al dtqtn Kadar Hak Sahi bi Ol ur sun ...................................................... 132
ar esi zl i k, Kr t l er zer i nde Yr t l en En Temel Si yaset Ar actJtr ..................... 134
l m Fel sefesi Dsmantn Fel sefesi di r ................................................................................. 136
PKKde Ynet i m Ol mak At est en Gml ek Gi ymekt i r ..................................................... 137
Sahi n Baktst Ve Sahi n Vur us Tar zt ....................................................................................... 141
Di pl omasi de Basar t ldeol oj i k i zgi de Yr mekl e Mmkndr ............................. 143
5
NDERLK GEREC
n del i k ger egi ni i k i bl m bi i mi nde el e al acagim. Bi r i nci b-
l md e, n der l i gi n d ogusu ve gel i si mi ; i k i nci bl mde d e, n der l i gi n
t ar zi zer i n de dur acagim. n der l i gi n d ogusu ve gel i si mi , k endi i i n-
de bl me ayr il mak t a. Il k i n der l i gi n dogusudur . nder l i gi n d o-
gusu, i r adesi dhi l i n de gel i sme gst er en bi r sr e degi l d i r . Yed i y a-
sindan basl ayar ak , PKK ni n t emel l er i ni n at il digi sr ece k adar k i d-
neme t ek ab l eder . Bi z buna n der l i gi n bi r i nci dogusu d i y or uz.
'Ik i nci dogus sr eci ; PKKni n t emel l er i ni n at il digi sr et en basl aya-
r ak , ul usl ar ar asi k omp l oya k ad ar d evam ed en dnemi i f ade eder .
n c d ogus i se, Imr al id an basl ayar ak gnmze k ad ar gel en s-
r eci k ap sar .
nd er l i k nedi r ? nd er l i k bi r mi l l et , sinif , t opl um ve bu t opl umun
men f aat l er i i i n neyi i f ade eder gi bi sor ul ar a y an it bul maya al isa-
cagiz. nder l i k mi l l et i n , sinifin, ci nsi n ve t opl umun her yn i l e an-
l aml and iiil masiuir . nder l i k , deger l er si st emi di r . n der l i k , bul un-
dugu an v e k osul l ar d a ol an i zor l ay an, i l er i k i sr eci bunl ar zer i nden
gel i st i r endi r . Ki si de zel l i k l e hal k i v e t ar i hi , genel de de t opl um u
k en di nd e ger ek l est i r endi r . APOCU nd er l i k , Kr d i st and a gel i st i r i -
l en ar p it ma ve sapt ir mal ar a k ar si, t opl umun en al t k esi mi n i esas
al ip gl en di r en ve bul undugu k on umd an k ur t ar an d ir . nder l i k d e-
mok r asi , zgr l k , ad al et ve b ar isin sav unucul ugunu yap an, bu k o-
nuda gel i smel er k ayd edendi r . APOCU n der l i k , t ar i hi n her d ne-
mi nde hal k l ar in di r eni sl er i ni esas al an , onu gel i st i r en ve p r at i k t e
uygul ay and ir . APOCU nd er l i k , egemen l i gi mesr ul astir an nder l i k -
l er e k ar si hal k l ar in ve zgr l k l er i n nder i ni or t aya ik ar and ir .
APOCU n der l i k , Dogu-Bat i nder l er i n i n ol uml u y nl er i ni n sen t ez-
l enmesi d i r . APOCU nd er l i k , d evl et -i k t i d ar ve savas zer i n den r ant
el de eden nder l er e k ar si, k endi nd e demok r at i k k omn al deger l er i
esas al and ir . Demok r at i k , ek ol oj i k ve ci nsi yet zgr l k t opl um pa-
r adi gmasini esas al andir .
Bi r ok nder l i k bi i mi v ar d ir . r n egi n , ul usl ar zer i n den or t aya
cik an nder l er var d ir . Ul usl ar dan k asit bi r ok ul usun ol dugudur .
6
Tam t er si d ur um d a sz k on usudur . Tar i ht e sad ece bi r ul usa sesl e-
nen n der l er d e var d ir . Bun l ar a ul us n der l er i ; bi r ok ul usa nder -
l i k yap mis ol anl ar a d a, ul usst nder l er deni l i yor , d aha nce b u
nder l er e ent er n asy onal nd er l er deni l i yor d u. Yi ne hal k l ar in, sinif -
l ar in, ci n sl er i n , di n l er i n, mezhep l er i n, asi r et l er i n, san at ve ed ebi ya-
tin, bi l i m ve t ek n i gi n vb. gi bi bi r ok al an da nd er l er or t aya ik mis
ve ik may a devam et mek t edi r . Bur adan anl asil acagi gi bi bi r ok bi -
i mi i l e nder l i k sel dogusl ar y asanmistir . Bunl ar in y an inda st r at ej i k
ve t ak t i k nder l er de var d ir . Her nd er st r at ej i k bi r n der d egi l d i r .
St r at ej i k nder ; hed ef or t aya k oy an, bu t emel d e yol ve yn t em gel i s-
t i r en, onun si y aset i ni , r gt l emesi ni ve t ak t i gi ni gel i st i r endi r . Takt i k
nder i se, st r at ej i k nd er i n t espi t et t i gi ni pr at i k t e uygul am aya k o-
yan d ir . Har ek et l er d e i d eol oj i , f el sef e ve i zgi ol ur . Bu i zgi y e gr e
ask er i ve r gt sel y asam anl ayisi bel i r l eni r . Tak t i k nder i n gr evi ,
bel i r l en en bu i zgi y i p r at i k t e uygul amak t ir . Tak t i k nder bunl ar a
deni r . Bun un yan inda dogal ol ar ak or t aya ik an , gel i sme gst er en
nder l er v ar d ir . Bi r d e zor zer i nden or t aya ik an nder l er v ar d ir .
Dogal ot or i t e i l e n der l i k vasf i k azanmis k i si l er hi b i r zaman devl et ,
i k t i dar ve k l el i gi beni msemezl er . Bu t r n der l er , ayr ical ik l i yasa-
mayi k en di l er i i i n sz k onusu et mezl er . Dsnce v e pr at i gi y l e k en -
di l er i ni k abul et t i r i r l er . Insanl ar by l esi nder l i k l er i k endi l er i i i n
nder ol ar ak k abu l eder . Devl et , i k t i d ar , egemen l i k ve k l el i k zemi -
ni nd e or t aya ik an nder l er , yan i ay r ical ik l i bi r k onumu ben i mse-
yen nder l er , zor aygiti zer i n den var l ik gst er mi sl er d i r . Tar i ht e
kisa sr el i , bel l i bi r zaman a t ek ab l eden nder l er ve t ar i he damga-
sini vur mus, uzun sr el i nder l er de var d ir . Kisa sr el i nder l er ;
bul un dugu zamana hi t ap eden nder l er di r . Damgal ar ini en f azl a
bul un duk l ar i dneme vur musl ar d ir . Tar i hi ndel er i se, damgal ar ini
dneml er i ni asan zaman l ar a, y ani t ar i he v ur an l ar d ir . Tar i h e gemi s
nder l er e ayn i zaman da t ar i hsel nder l i k l er d e deni r .
Kisaca bask a bi r n ok t a zer i n de de dur mak ger ek i r . n der l i gi n
t ar i hsel gel i si mi nasil ol must ur ? Bu gel i sme nasil sr ms v e gn-
mze k ad ar gel mi st i r ?
7
Dogal Topl umun Dogal nder i Kadtndan nder APOya
Dogal t opl um a bak t igimizd a nder ol ar ak k ar simiza ik an k a-
uindir . Yar at iml ar k ad in et r af inda gel i sme gst er mi st i r . Kad inin
dogasi ve dogayl a ol an y asamsal bagi k en di si n i k ol ek t i f k il mistir . Bu
yzden dogal t opl umd ak i k ad in nder l i gi , k ol ek t i f bi r n der l i k t i r .
Dol ayisiyl a d ogal nder d i r . Kl an t m i t enl i gi i l e k ad inin nder l i gi ni
k abul et mi st i r . Ier i si n de zor , hi y er ar si v e egemenl i k yok t ur . Insan -
lik d ogal t opl umd an sinif l asmaya d ogr u y ol al d iginda -d evl et , sinif -
l asma ol mamistir , f ak at dogal t opl um bun a dogr u evr i l mek t edi r -
nder l i k l er de de k i mi degisi ml er y asanmistir . Yan i k ad in nder l er -
den er k ek n der l er e dogr u gel i sme gst er en bi r k iiil ma sz k onu-
sudur . Bu sr e, ar a bi r sr e ol d ugundan, k ad in nder l er t amamen
or t adan k al k mamistir . Ar a sr el e bi r l i k t e er k ek nder l er yav as
yavas hak i mi yet i el e gei r ecek t i r . Bu dur um k i mi n et r af inda gel i s-
mi st i r ? Iht i y ar er k ek et r af inda. Ned en? n k t ecr beyi el i n de bu-
l undur an yasli er k ek t i r . Er k egi n avcilik i l e ugr asmasi anal i t i k zek a-
sini gel i st i r mi st i r . Bu da zamanl a bi r i k i m v e t ecr beye dnsms-
t r . Er k egi n nder ol ar ak k ad inin yer i ne gemesi y l e bi r l i k t e hi ye-
r ar si or t aya ik mistir . Iht i y ar er k ek ncel i k l e genl er i et r af inda t op-
l amistir . Genl er i semesi n i n nedeni i se, en er j i k bi r y ap ida ol mal a-
iiuir . Bu sr e, ot or i t eni n k ol ek t i f ol mak t an ikip, bi r eysel l i ge d-
nst gn i f ad e eder . Bu sr et e or t aya ik an nder l er bi r eysel
nder l er di r . Er k ek nder i n k ur uml asmasi t md en ol mamistir . Fak at
nder l i gi n k ol ekt i v i zmi ni , k ad inin nder l i gi ni y i t i r di gi sr ece gi r i l -
mi st i r . Ar a sr eci n bi t mesi i l e bi r l i k t e, i nsanl ik devl et i uy gar l iga
gi r i s y apmistir . Dev l et i uygar l iga gi r i s, nder l i k kavr aminin i er i k
ol ar ak d egismesi n i ber aber i n de get i r mi st i r . n der l i k zor , zul m,
egemen l i k ve emegi smr m e zer i n den y eni bi r ol usum sr eci ne
gi r mi st i r . O gnden gnmze k ad ar k i sr e, nder l i gi n devl et l i
t opl um zer i n den gel i sme gst er d i gi sr e ol acak t ir . Daha son r a er -
k ek egemen l i k l i si st em ve on un ncl gndek i er k ek n der k ur um-
l asmasini ol ust ur acak t ir . Kur um l asmay l a bi r l i k t e gnmze k ad ar
gel i n en sr et e bi i msel ol ar ak k i mi degisi ml er yasanmissa d a, zsel
bi r degisi m sz k onusu ol mamistir .
Kl el i k d nemi nde or t aya ik an nder l er , k l e em egi n i n sm-
r l mesi y l e k en di l er i n i v ar ed en n der l er di r . Bu yzden k l eci si s-
t emi esas al misl ar , si st eml er i ni k l el i k zer i n den k ur musl ar d ir . Bu
si st eme n der l i k yap an, k l eci si st eme n der l i k yapand ir . Tabi i bu
8
sr et e k l eci si st eme k ar si ikisl ar d a ol must ur . Kl el er e nder l i k
yap anl ar or t aya ik mistir . Spar t ak s ( Sp ar t acus) k l el er e nder l i k
yap an l i d er l er den bi r i di r . Spar t ak s, k l eci si st eme k ar si k l el er e
nder l i k yap mistir . Yi ne pey gamber l er or t aya ik mistir , Ibr ahi m
peygamber , nder l i k zel l i k l er i t asiyan i l k peygamb er l er den bi r i d i r .
Peygamber l er i n ikisi da k l el i ge ve onun si st emi ne k ar siuir . Feodal
dnemd e f eod al nder l i gi esas al an l ar var d ir . Bunun yan inda f eodal
si st eme k ar si ol an ve ezi l en l er i t emsi l ed en nder l er de ol must ur .
Feodal si st eme k ar si ik an l ar k yl l er e y a da hal k l ar a n der l i k
yap mis ol anl ar d ir . Yi ne di nl er e, mezhepl er e n der l i k yap mis ol anl ar
var d ir . Kap i t al i st d nemd e d e k api t al i zme n der l i k yapanl ar ol m us-
t ur . Bunl ar a bur j uv a nder l er deni l mek t edi r . Bun un yan inda pr ol e-
t ar yay a nder l i k yap anl ar var d ir . Bunl ar a da pr ol et er n der l er de-
ni l mek t edi r . Gn mzde de Rber APO n der l i k y apmak t ad ir . Ayn i
zaman da yapt igi nd er l i k l e, bi r nder l i k dur usu gel i st i r mek i st e-
mek t edi r . Rber APOn un gel i st i r mek i st edi gi nder l i k , t opl umun
ezi l en al t k esi mi n i esas al an nder l i k t i r . Bi z buna hal k l ar in nder i
di y or uz. Bu nder l i k dur usu t my l e zgr y asami, zgr k i si l i gi v e
zgr t opl umu ben i mser . n der APOn un da yap t igi bud ur .
Bi r d e t ar i hsel nder l er v ar d ir . Mesel a Hz. Muham med t ar i hsel
bi r n der d i r . n k yzy il l ar boy u t opl um zer i nde et k i bir ak mis-
tir . Bel k i Ar ap l ar i er i si nde or t aya ik mistir , f ak at yap t igi n der l i k
sad ece Ar ap l ar i i n degi l di r . Di ger hal k l ar t ar af indan da k abul ed i l -
mi st i r , hal ende k abul ed i l mek t edi r . Bu yzd en t ar i hsel bi r n der d i r .
Mesel a, sosy ol oj i de Mar k s, Leni n , Engel s gi bi nd er l er var d ir . M-
zi k t e Mozar t ak l a gel i r . Fel sef e dendi gi nd e Sok r at es, Ef l at un, Ar i st o-
t el es ak l a gel i r . Endst r i dendi gi nd e Amer i k a, Fr ansa, Ingi l t er e ak l a
gel i r . Yi ne neol i t i k devr i m dendi gi nd e ak l a Kr t l er gel mek t edi r . Mi -
mar i de Leonar d o da Vi nci , demok r asi de J.J Russeau t ar i hsel nder -
l i k l er ol ar ak i l k ak l a gel en l er d i r . Bu i si ml er t ar i he damgal ar ini vur -
duk l ar i i i n d ai ma ak l a gel i r l er . Byl el er i ne t ar i hsel nder d eni l i yor .
Kisa degi n mel er bi i mi nde de ol sa Kr d i st and ak i n der l i k l er
zer i n de de dur mak ger ek i r . Kr t t ar i hi ne bak t igimizd a, k l asi k v e
mod er n ol mak zer e i k i f ak l i nder bi i mi yl e k ar sil asiiiz. Kr t hal k i
yzyil l ar ca disar idan gel en sal d iii ve i sgal l er e k ar si dur must ur . Di -
r en i si ni asi r et ve k abi l e bi i ml er i yl e or t ay a k oym us ve gnmze
k adar get i r mi st i r . Kr t l er i n bu di r eni sl er i nde zaman zaman i sbi r l i gi
i er i si nde ol duk l ar i gr l r . Disar idan gel en sal d iiil ar a k ar si bazen
9
t ek basl ar ina mcadel e et t i k l er i ol must ur . Bu k abi l el er e gnmzde
de r ast l amak mmk n dr , f ak at i l k basl ar d ak i gi bi gl d egi l d i r .
Bi r ok zel l i gi ni k ay bet mi s, degisi me ugr amis, yozl asmis, f akat yi ne
de Kr di st an da v ar l ik gst er ebi l mi st i r .
Kl eci dnemd e Kr t l er , Asur i l er e k ar si Babi l l i l er l e i t t i f ak a gi r -
mi st i r . Kr t l er , Asur t ehl i k esi ni an cak by l e or t adan k al d ir abi l mi s-
l er di r . Yi ne bi r dnem Kr t l er i n Per sl er i l e i t t i f ak a gi r di gi bi l i ni y or .
Tar i hi ni ar astir d igimizda, Kr t l er i n, Osman l i dnemi n e k ad ar d ai ma
i t t i f ak l ar i er i si nde ol dugu ger ek l i gi y l e k ar sil asiiiz. Kr t l er yasam-
l ar ini devam et t i r ebi l mek i i n i t t i f ak l ar a gi r mi sl er di r . Osmanl il ar in
bl gede hak i mi yet l er i ni k ur mal ar i ve Isl ami y et i n yay ilim gst er -
mesi y l e bi r l i k t e, Kr t l er Osmanl il ar l a bi r l i k t e har ek et et meye bas-
l amistir . Kr t t opl umu bu sr et e k i mi degisi ml er y asamistir . Sinif -
l asman in g k azanmasiyl a, Kr t egemen l er i nde de degisi ml er ya-
sanmistir . Kr t egemen l er i esk i d en ol dugu gi bi gl er i ni t opl umd a
bul mamisl ar d ir . Kr t egemenl er i ni n Osman l il ar l a gi r di gi i t t i f ak , d a-
ha nce Babi l v e Per sl er l e gi r i l en i t t i f ak gi bi d egi l di r . Babi l v e Per s-
l er l e ger ek bi r i t t i f ak yap il mistir . Fak at Kr t egemenl er i n Osman l i-
l ar l a gi r di k l er i i t t i f ak t myl e Osmanl i nin hi zmet i ne gi r mey i ama-
l amistir . Kendi menf aat l er i ni de bu bi i mi i l e k or umak i st emi sl er di r .
Bu d ur um Kr t t opl um unda neml i bi r d egisi mi i f ade ed er . Bu degi -
si ml e bi r l i k t e Kr t t opl umu zgr l gn k aybet t i gi gi bi , Kr t nd er -
l i gi de nder l i k ol makt an ik mistir . Ar t ik t myl e dis gcn hi zme-
t i n e gi r en r eel bi r dur um sz k on usudur . Bu n ed enl e Kr t t opl u-
mun da nder l i k , Isl ami y et ve Osman l il ar l a bi r l i k t e zay if l amistir .
Eger bi r t opl um nder l i gi n i k aybed er se ya zay if d ser , ya d a or -
t adan k al k ar . Kr t l er or t adan k al k mad i, am a ok zayif l ad i. Kr t l er i n
bu k onuma gel mesi n i n t emel n edeni , nder l i gi n i k aybet mesi , n-
der si z k al masiuir . Bu d ur um Kr t t opl umun un st t abak asinda i ha-
net i l i gi gel i st i r i r k en , al t t abak ad a, yan i ezi l en k esi mde yok sul l ugun
boy gst er mesi n e n eden ol must ur . Al t t opl um d emok r at i k k omn al
deger l er i hep k or umust ur . Kr t egemen l er i i se k en di l er i n i bu deger -
l er d en k op ar ar ak , i hanet i gel i st i r mi sl er d i r . Bu, Kr t t opl umun da
neml i bi r d egisi mi i f ade ed i y or . Gnmzde yasanan sor unl ar in
nedenl er i , k ayn agini bur adan al mak t ad ir . Kr t egemen l er i , Kr t l er i
or t adan k al d ir ma r ol ne soy unmust ur . nk esas al d igi i hanet t i r .
Egemen l er i n yan inda k en di hal k ina k ar si sav asmak , en byk i ha-
net t i r . Kr t egemen sinifindan ik an nder l er , Kr t hal k inin nder -
1 0
l i k l er i ol m ad ik l ar i gi bi , Kr t nder l i k l er i n i de or t adan k al d ir ma ar a-
yisi i er i si ne gi r mi sl er di r . Esas al d ik l ar i egemenl er i n si y aset i di r . Bu
zemi nde Kr t t opl umun da saht e nder l i k l er de or t aya ik mistir . Bu
yzden Kr t egemen l er i ni n nder l i k l er i saht edi r , egemen l er l e,
dsman l a bi r l i k t e har ek et edendi r , hal k l ar a k ar siuir . Hal k i i n hi bi r
deger ol ust ur mazl ar . Kr t egemenl er i men f aat l er i ni si st em egemen -
l er i nde bul duk l ar i i i n dai ma hal kin k ar sisinda ol musl ar dir . Tabi i
bu, Kr t l er i i n ci dd i bi r d ur umdur .
Bur adan har ek et l e, n der l i k k onusunda Kr di st and a k k l so-
r un l ar in ol dugu ger ek l i gi k ar simiza ik ar . Eger Kr t l er i mha ol m a
nok t asina gel mi sl er se nedeni budur . Tar i ht e nder l i k si z k al anl ar y a
ok zayif d smsl er , y a or t adan k al misl ar , ya d a ok by k sor un -
l ar l a k ar si k ar siya k al misl ar d ir . nder l i k l er i ol an, nder l er i n i y ar a-
t anl ar i se ok f azl a sor un y asamamistir . Kr t nder l er i n i n or t adan
k al masi, egemenl er i n hi zmet i n e gi r mesi , Kr t l er i i mha n ok t asina
get i r mi st i r . Ayni zamanda Kr t l er i i deol oj i si z, f el sef esi z, si y aset si z,
r gt sz bir ak mistir . Bu da ci ddi sor unl ar i yasamak , i mha ol mak
anl amina gel i r . n der APO, Kr t l er i n nder l er i n i k aybet mesi v e
i mha ol m a k on umun a gel mesi n e md ahal e et t i . nder APOnun
cikisi, Kr t l er i n or t adan k al masina md ahal e et men i n son ucud ur ve
nd er APO, bu k onuda yeni bi r nd er l i k yar at mistir .
n der l er i st endi gi zaman or t aya ik mazl ar . Eger bi r t opl umd a
by k bi r dss ol mussa, el i sk i l er der i nl esmi sse, ahl ak sizl ik b-
ymsse, v ar ol an dzen yasanil mak t an ik missa, n der l er i n or t aya
cik ma zemi ni ol usmus demek t i r . Bun u gr en , hi sseden, yasayan ,
onun duygu, dsnce, r gt , eyl em, yasam, ahl ak , k l t r ve i r adesi ni
k en di nd e gel i st i r en k i si l er ancak b u sor una cevap ol abi l i r . Demek k i
nder l i k l er by l esi k osul l ar d a or t aya ikiyor . Eger t opl umun t m
var l ik k osul l ar inin or t adan k al d iiil digi bi r zaman da nder l i k l er or -
t aya ik mazsa, or ada hal k k ayb et mi s ol ur . Yi ne bu zemi nde or t aya
cik acak bi r nder , t ar i hi t er i ne evi r m e i mk n ini el i n de bul un dur a-
bi l i r . Zat en bu k osul l ar i yasayan bi r hal k t a, t opl umd a or t aya ik an
bi r n der l i k t ar i hi n seyr i n i degist i r me gcn or t aya k oy amazsa, o
hal k k aybet mey e mahk m ol ur . Tar i h bu k on uda r n ek l er l e dol u-
dur . nder i sav unamayan l ar h al k l ar d a k ayb et meye mahk md ur .
n der l i k l er i n i gl en di r emeyen l er i se, sor un yasamisl ar d ir . Bu yz-
den nder l i k si z yasam ol m az. Hal k l ar i i n nder l i k , yasaman in ne-
deni di r . Kr t l er bun u bugn daha i y i an l iyor . Eger Kr t l er bugn;
1 1
n der l i k si z yasam ol maz di y or l ar sa, nedeni bu ger ek l i k t e y at -
mak t ad ir . nk l md en n der l i k i l e k ur t ul duk l ar ini gr d l er .
Ayaga k al k m al ar i v e yasamal ar i n der l i k sayesi n de ol du. n der l i k
or t aya ik may ana k ad ar , Kr t l er i n deger l er i ay ak l ar al t indayd i.
Ki mse bunun hesabini sor muyor du. Kr t l er var mi, yok mu bun un
hesabi bi l e y ap il miyor d u. n der l i k ver mi s ol dugu mcad el eyl e Kr t
hal k ina k i ml i k k azan d ir d i. Yozl astiiil an deger l er i k or ud u.
n der l i k ul usl ar ar asi k omp l o i l e y ak al and iginda hal k ay aga
k al k t i. Byk ser hi l danl ar ger ek l est i . nder l i k , l mek zer e ol an
bi r hal k i, t ek r ar d an can l and ir digi i i n , hal k , n der l i gi n e sahi p ik t i.
n der l i k mesel esi ni en i yi anl ayan Kr t l er d i r . Bu yzd en Kr t hal k i,
n der l i ge ol an bagliligini dai ma or t aya k oy must ur . n der l i ge yap i-
l an sal d iiil ar in k ap saml il astigi dneml er d e, hal k in n der l i ge ol an
bagliligi zay if l amamis, t er si n e daha da gl en mi st i r . Dsman , n -
der l i gi hal k in gzn de k ar ar t mak i i n her t r l oyun u oyn uy or .
Fak at dsman in yn el i ml er i hal k t a by k bi r t epk i ye n eden ol mus-
t ur . Dsman in yap mak i st edi gi sonu al miyor , t er si n e, hal k in n der -
l i ge bagliligi daha da g k azan iyor . n k h al k imiz, v ar l igini n -
der l i ge bor l udur , t m yasam d amar l ar ini n der l i k t e gr y or . Kr t -
l er her t r l i mha ve i nk r pol i t i k asina t abi i t ut ul mus, Kr t l er en st
dzey de dsr l mst , daha f azl a dsr l me de sz k on usu ol a-
mazd i. Kr t l er e l ayik gr l en i sk en ce, hak ar et , asi m i l asyon ve al ik -
l a t er bi ye et me pol i t i k asiyd i. On l ar a gr e Kr t l er , k en di l er i n i ege-
men l er i n hi zmet i n e k oymal i, onl ar i i n al ismal i ve onl ar i i n yasa-
mal iyd i. n der APO t am da byl e bi r sr et e or t ay a ik t i.
Kr di st and a gel i sen nd er l i k , bu d nemi n k osul l ar inda or t aya
cik t i. Eger bi r hal k in her seyi asi mi l e edi l i r mi s, hal k in deger l er i adi-
na ger i d e hi bi r sey bir ak il mamissa, b ur ad a nder l i k l er e i ht i y a
duyul ur . nder APO d a bu i ht i y aci hi ssed er ek d ogusunu ger ek l es-
t i r mi st i r . Bu yzden nd er APO sor unu zmek i st edi . Byl esi k o-
sul l ar d a nder l i k l er i n or t aya ik m asi k ol ay d egi l d i r . Tabi i ik t ik l a-
iinda da gl ve byk ikisl ar y apar l ar . Eger bugn Kr di st anda
byk bi r nder l i k or t aya ik missa, n edeni n i bu ger ek l i k t en al -
mak t ad ir . Kr t l er i n i er i si n de bul un duk l ar i k osul l ar bu denl i agir
ol masayd i, or t ay a ik acak ol an n der l i k d e bu d enl i gl ol amazd i.
APOCU nd er l i k , d emok r at i k k omn al yasam an l ayisini ben i m-
sed i . Insan l igin t ar i h boyun ca d emok r asi , zgr l k , adal et , bar is v e
esi t l i k i i n sav asmasi ve bun un son ucu ol ar ak d eger l er i n yar at il ma-
1 2
sini, nd er APO esas al d i. nd er APO bu d eger l er i bi l i m ve t ek n i k l e
bi r l est i r di . nd er APO dogusunu bu zemi n de ger ek l est i r di . Bu y z-
den nd er APOn un dogusu byk ol dugu gi bi , y asanan gel i smel er
de byk ol du. n der APOn un t opl umd a degisi ml er yar at masi,
k ayn agini bur adak i gt en al iyor . APOCU nder l i k her ne k ad ar
Kr di st and a or t aya ik missa d a, dar anl amiy l a sinif , ul us, ci nsi yet ,
di n , bi l i m ve mi l l i y et gi bi ol u suml ar zer i nden gel i sme gst er me-
mi st i r . Tam t er si n e, bun l ar l a sav as hal i n de ol unan b i r sr et e dogus
ger ek l est i . Bu yzden n der APO, dar anl amiyl a bi r n der d egi l d i r .
Sad ece Kr d i st anin nder i d e d egi l d i r . Eger nd er l i k sel ikisinda
sadece Kr t l er i esas al mis al sayd i, Kr t l er i er i si nde de sal t bi r sinifi
beni mseseydi , y a da bi r ci nsi n, di ni n, mezhebi n savunucusu ol say di,
hi bi r zaman nder l i ksel dogusu ve ikisi bu denl i by k ol mazdi.
APOCU nd er l i k al t t opl umu, y ani ezi l en t opl umu, bun un yan inda
demok r asi , zgr l k , adal et , bar is ve esi t l i gi k endi si i i n vazgei l -
mez ol ar ak gr d . n der APO byl esi k apsay ici nder zel l i k l er i n-
den dol ayi, Kr di st an ve Or t adogu sinir l ar ini asar ak t m i n san l iga
hi t ap eder k onuma gel di . Eger bu ger ek l i gi i yi anl ayamazsak , Kr -
di st and ak i nd er l i gi , PKKd ek i nd er APO nder l i gi n i v e ger egi n i
anl ayam ayiz.
1 3
NDERLCN BRNC DOCUS ASAMASI
n der l i gi n bi r i nci dogus asamasina degi n mek ger ek i r . n der
APOn un gzl er i n i dnyaya at igi or t am, d aha n ce n eol i t i k devr i -
mi n yasandigi bi r yer di r . Neol i t i k devr i m, i nsanl ik t ar i hi nde neml i
bi r yer e sahi p t i r . Yap il an ar astir mal ar a gr e d e neol i t i k devr i mi n
mer k ezi Ur f a d ir . nder APO Ur f a da dnyaya gel di . Yani n eol i t i k
devr i mi n mer k ezi nde dnyaya gel di . Neol i t i k devr i mi n et k i l er i ha-
l ende o bl gede yasanmak t ad ir . Dn yaya gel di gi k yd e neol i t i k dev-
r i mi n et k i l er i k i mi yn l er i yl e su an bi l e yasanmak t ad ir . Tabi i o bl -
gede sad ece Kr t l er d egi l , Kr t l er l e bi r l i k t e Er men i , Asur i , Tr k ve
Tr k men l er d e yasamak t ad ir l ar . Bu d a bi r zengi n l i k t i r . Sad ece bi r
hal k i i nde dnyaya gel mek l e, bi r k a h al k i i nde dnyaya gel mek
ar asinda byk f ar k var d ir . nk f ar k l i hal k l ar d an, k l t r l er d en
al acagin, sen i n zengi n l i gi n ol acak t ir . der l i gi n d nyaya gel di gi bl -
gede asi r et , k abi l e, ai l e, di n ve esi t l i mezhep l er bul unmak t ad ir . Bu
k on uda da bi r zengi n l i k var . Far k l i sinif l ar da bl gede yasamini sr -
dr mek t edi r . Bu sinif l ar ar asinda da at ismal ar v ar d ir . Bi r ey i l e t op-
l um, t opl um i l e devl et , al t v e st t opl um ve ci nsl er ar asinda yasanan
ci ddi el i sk i l er sz k onusudur . Ek ol oj i ve k l t r el i sk i l er i yasan-
mak t ad ir .
n der APO, t m bu el i sk i l er i n yasand igi bi r k yd e dnyaya gel -
di . nder l i gi n dny ay a gel di gi bu bl ge, i er i si nde bi r ok el i sk i v e
zengi nl i gi bar indir makt adir . Bu el i sk i ve zengi nl i k l er i n nder l i gi n
sek i l l enmesi n de ve gel i smesi n de et k i l er i var d ir . nd er l i gi n t emel i -
ni n dar ol mamasi, dsncel er i nde evr en sel l i gi y ak al amasi, bu ger -
ek l i k i l e bagl ant iliuir . nder l i k ed i n mi s ol dugu evr ensel k ar ak t er i ,
dnyaya gel di gi or t amd an al mistir . Byl esi bi r yer de dnyaya gel -
meseyd i , ev r en sel l i gi bu denl i y ak al amasi zor l u ol acak t i, ya da ok
zayif bi r evr ensel l i k k endi si ni gst er ecek t i .
n der l i k d aha yed i y asindayk en et r af indak i yasami yasam ol a-
r ak k abul et med i . Her k esi n y asam ol ar ak k abu l et t i gi n i nd er l i k
k abul et mi yor d u. n der l i k , Var ol an y asam, yasam degi l d i r . Yasama
i hanet edi l mi st i r ded i . Ihanet edi l en yasamd a d a yasanamazd i. Iha-
1 4
net e ugr ayan yasami k ab ul et mek , i hanet et mek d emek t i r . Bu yz-
den nder l i k ; yasama i hanet edi l mi st i r , bu yasam a yasam demem,
bu yasami yasamam d edi . Mademk i yasama i hanet edi l mi st i r , bu
yasamd a yasanmaz o zaman y asam nedi r ? Yasanan el i sk i l er n der -
l i gi y asami sor gul amaya gt r mst r . nder l i k , y asam ad i al t inda
yasanan y asamin zehi r ol dugunu gr mst . Bu y asam her gn l d-
r en yasamd ir . Ier i si n de mor al , gzel l i k , cosk u yok t ur . Her gn l -
dr en bi r yasamd ir . Bu y zd en nder l i k var ol an yasami r ed dedi -
yor . Pek i , bun un al t er n at i f i n edi r ? Zat en nder l i gi n daha son r ak i
sr el er de zer i n de r af i n el esecegi k onu da bu ol acak t ir . n der l i k t e
yasama t ut k u d zey i n de ol an baglilik , k ayn agini bur adan al ir .
n der l i k d aha bu d nemd e zgr yasami esas al iy or . Tabi i zgr
yasam i i n de ar ay isl ar i er i si ne gi r i yor . nder l i k , bu yasam, y asam
degi l d i r , k abul et mi yor um di y er ek k en di al t er n at i f i n i ar ama ar ay i-
sina gi r di . Var ol an yasami k abul et med i gi i i n d e, zgr y asam al -
t er nat i f i ni gel i st i r mek i st edi . Eger al t er nat i f y asami gel i st i r ebi l i r se
onu yasayacak , gel i st i r emezse de, var ol an yasami yasamayacak t i.
Bu yzd en al t er n at i f yasam ar ay isi i er i si n de ol acak v e her k esi de
bun a ek m ek i st eyecek t i .
Tar i he bak t igimizd a, i nsanl ar var ol an i k abul et med i k l er i nde,
ar ay isl ar a gi r mi s ve i nzi vaya ek i l mi sl er d i r . Der vi sl er , p eygamber -
l er r n egi byl edi r . Ken di l er i n i v ar ol an y asamin et k i l er i nden k ur -
t ar mak i i n, o y asam i l e t m i l i sk i l er i ni k esmi s, al t er nat i f l er i ni de
gel i st i r ebi l mi sl er d i r . Inzi vaya ek i l enl er i n esas al d ik l ar i bud ur . n-
der l i gi n yasama i l i sk i n al acagi k ar ar , peygamber v ar i ol acak t ir . Ya
var ol an y asama al t er n at i f bi r yasam ol ust ur ar ak her k esi bu yasama
ek ecek , ya d a i nzi vaya ek i l ecek . n der l i gi n ver di gi k ar ar buydu.
Yasam, ancak t opl uml a mmk n ol abi l i r . Insan l ik , t opl umsal l ik
uisi bi r yasami ben i msey emez. Insan , ancak t opl uml a i nsan ol abi l i r .
Yasam t opl uml a var ol abi l i r . Insan l ik i i n bun un d isinda bi r y asam
ol amaz. nder l i k d aha bu dnemd e k en di t opl umsal l igimi nasil
ol ust ur acagim? ar ayisi i er i si ne gi r mi st i r . Yasanan t opl umsal l ik
i si m ol ar ak t opl umsal l ik ol abi l i r , f ak at i er i k b undan uzak t ir . Zat en
byl e ol du mu da, l m her gn y asamis ol ur sun.
Egemen l er Kr t t opl umsal l igini par a p ar a et mi sl er d i . Topl um-
sal l ik adina ger i de hi bi r sey bir ak il mamisti. Topl umsal l igin dagitil -
masiy l a, Kr t i nsani i nsanl ikt an ik ar il misti v e y ok ol may a dogr u gi -
di y or d u. Bu yzd en smr geci , i sgal ci , egemen gl er Kr t l er i i n san
1 5
ol ar ak gr my or , hayv an ol ar ak gr yor d u. Kuy r u k l u Kr t demel e-
r i ni n n edeni de bud ur . nk t opl umsal l igini k ay bed en t opl um, ayn i
zaman da i nsan l igini da k aybet mi s d emek t i r . By l e ol du mu i nsan i l e
hayvan ar asinda pek bi r f ar k k al maz. Top l umsal l igi dagitil digi i i n,
Kr t l er e hayv an muam el esi yap iliyor d u. n der l i k bun u gr mst .
n der l i k , p ar amp ar a edi l en t opl umsal l igi yen i den n asil d zel t ebi l i r
ve i nsan l igi t ek r ar d an k en di esasl ar i zer i nde ol ust ur abi l i r d i ? Ar a-
yisi bun a yn el i k t i . Bu da t opl umsal l igin zgr l k ek seni n e ot ur -
t ul masiyl a mmk n ol abi l i r di . Top l umsal l igi zgr yasam i l k el er i yl e
gel i st i r i r sen, bu sor unl ar i asabi l i r si n. nder l i k bu y asama k ar si i-
k ar ak , al t er n at i f yasam ar ay isi i er i si ne gi r d i . Yeni bi r t opl umsal l ik
ol ust ur mak ger ek i y or d u. Al t er n at i f ol abi l mek i i n ncel i k l e k endi
t opl umsal l igini ol ust ur mak ger ek i r di . nder l i k k endi t opl umsal l igi-
ni hangi t emel i l k el er zer i n den gel i st i r mek i st ed i ? Bu sor uy a n -
der l i gi n yasami el e al inar ak cev ap bul un abi l i r .
n der l i k i l k n ce, k y de k en di si n e ar k adas gr up l ar i ol ust ur mak
i st edi . Bunun i i n ok al isti. Kyd ek i ocuk l ar i k en di et r af inda
nasil t opl ayacak , k endi t opl umsal l igini nasil ol ust ur acak t i? n der -
l i gi n zi hni ndek i sor ul ar bunl ar di. Kydek i ocuk l ar l a bu denl i i l i sk i -
y e gi r mesi ni n nedeni de buy du. Bununl a k endi t opl umsal l igini y a-
r at mak i st i y or d u. n der l i gi n ai l esi n i n k an daval il ar i var d i. n der l i k
k yd ek i ocuk l ar l a i l i sk i ye geer k en, dsman ol duk l ar i ai l eni n o-
cuguyl a da i l i sk i ye gi r i y or du. Annesi ve ni nesi buna k ar si ik masina
r agmen , n der l i k k en di t opl umsal l iginda isr ar edi yor . Annesi ve
ni nesi nder l i ge; Sen dsmanimizin ocugu i l e nasil ol uy or da i l i s-
k i ye gei yor sun d i y or l ar d i. Hat t a nd er l i ge hai n bi l e d eni l i yor d u.
n der l i gi n k endi t opl umsal l iginda k an daval il ar i ol an ai l en i n ocu-
guyl a isr ar l a ar k ad aslik y apmak i st emesi , ai l e t ar af indan ok ser t
k ar sil anmisti. Kov ul ma t ehdi d i nd e bi l e bul unmusl ar d i. Fak at nd er -
l i gi n t m ocuk l ar l a i l i sk i de ol ma isr ar i devam et mi st i r .
Hasan BINDAL nd er l i gi n ar k adasiuir ve d sman ai l ed endi r .
Hasan BINDAL ar k ad as, sehi t dsene k ad ar d a n der l i k l e ar k adaslik
y apmay a devam et mi st i r . nder l i gi n annesi ve ni nesi ni n k ar si ikis-
l ar inin nedeni budur . Fak at n der APO k en di t opl umsal l igini ol us-
t ur mad a isr ar et mi st i r . nd er APO, annesi ni n an l ayisinin disinda bi r
anl ayisi beni msemi st i r . Topl umsal l igini ol ust ur masi i i n annesi ne
k ar si ik mistir . Annesi ni n dayat mal ar ini k abul et memi st i r . Ned en
annesi ne k ar si ikiyor d u? Ger ek t en d e annesi ne k ar si mi ikiyor -
1 6
du? Hayir . nder l i k , an nesi ni n sahsinda var ol an y asama ve t opl um-
sal l iga k ar si ikiyor d u. n der l i gi n annesi i se, var ol an y asami n -
der l i ge dayat iyor d u. Var ol an yasamin k l t r n , ahl ak ini ve k i si l i -
gi n i day at iyor d u. Hl buk i or t ada t opl umsal l ik d i ye bi r sey yok t u.
Kr t t opl umsal l igi dagitil ar ak yer i ne Tr k t opl umsal l igi gel i st i r i l -
mek i st eni y or d u. Yasam d agitil mis, yasama i hanet edi l mi st i . Kr t ve
Kr di st an ad ina ne var sa ayak l ar al t ina al inmisti. Yasanan ger ek l i k
buyd u. Var ol an t opl umsal l ik , yasam her y n i l e Kr t l er e k ar siyd i
ve smr c-egemen gl er e hi zmet edi y or d u. n der l i gi n annesi n e
k ar si ik masinin ar dinda yat an ger ek l i k de buyd u. Yok sa ger ek
anl amda annesi ni r eddet mi y or du. nder l i gi n k ar si ik t igi, v er i l i
y asam anl ayisi v e dagitil mis t opl umsal l ik t i. Ist edi gi y asami v e t op-
l umsal l igi ger ek l est i r mek i i n annesi ne k ar si ikiy or du. nder l i k,
an nemi n bana v er ebi l ecegi p ek bi r sey yok t u dedi . nder l i gi n an-
nesi ni n k en di si ne ver ecegi i sgal ci l er i n, egemen l er i n k l t r ve ahl a-
kiuir . Tabi i anne bun un f ar k inda degi l d i r . Anne k en di nd e isr ar ed i -
y or du. nder l i k i l e annesi ni n el i sk i si bu k onuda der i nl i k k azani-
y or du. nder l i gi n annesi bi l i nsi z bi r seki l de dsmanin k l t r , ah-
l ak , yasam v e k i si l i gi n i nder l i ge dayat iyor d u. n der l i gi n k abul
et medi gi de buy du.
n der l i k t opl umsal l igini ol ust ur abi l mek i i n k en di et r af inda ar -
k adas ev r esi ol ust ur mak i st i y or du. nk t opl umsal l igini, gel i st i -
r ecegi ar k ad as evr esi yl e ger ek l est i r mek i st i y or du. nder l i gi n ar -
k ad aslik ar ayisl ar i bur ad an basl amistir . nder l i k t e ar k adaslik ok
neml i di r . Daha i l k ad iminda yasama, ar k adasliga, hal k a, t opr aga ve
i n san l igin deger l er i n e i hanet et meyecegi n i or t aya k oy du. n der l i k
bun l ar i ol mazsa ol maz i l k el er ol ar ak el e al d i. n der l i gi n ve PKK ni n
yap il anmasinda bu i l k el er esas al inmistir . Bu y zden nder l i k t e,
zgr y asamda isr ar sr ek l i di r . zgr y asamin disinda hi bi r y asa-
mi k abul et meme var d ir . nder l i k t e her sey zgr y asam i i ndi r .
n der l i k i i n her sey bun a hi zmet et mel i di r . zgr yasama hi zmet
et meyen dogr u ol may and ir . nd er l i gi n yak l asimi bud ur . Bu nedenl e
zgr l k t en hi bi r zaman v azgemeyecek , zgr l k i i n y asayacak
ve zgr l k i i n l ecek t i r . Bun un d isinda her han gi bi r yasami y a da
l m k en di si n e har am k il acak t ir . nder l i gi n bun ca yil zgr l k t en
vazgememesi n i n nedeni bud ur . Kendi si ni , p ar t i y i , hal k i sat mamis-
sa, bask al ar inin hi zmet i n e k oymamissa, n edeni bundand ir .
1 7
nder APO Ar kadasltgt
Savunmak ve Gel i sti r mek i i n PKKyi Kur du
n der APO da ar k adaslik ok gl dr . nder l i k ar k ad aslik i i n
yasayacak t ir . Ar k adasliga hi bi r zaman i h anet et meyecek ve on a
t er s dsmeyecek t i r . Ar k adasliga nasil i hanet edi l m ez? Ar k adasliga
deger v er er ek . Ar k adasliga d eger v er mek k i si den n eyi i st er ? Ar k a-
dasini dai ma savun mayi, gel i st i r meyi ve on u zm gc h al i n e
get i r meyi i st er . Ar k adasini dai ma yasat acak sin, onu t ehl i k el er d en
sav unacak sin. n der l i k t e zgr y asamd a ol an isr ar k adar , ar k ad as-
lik t a d a isr ar v ar dir . nder l i k , ar k ad asligi sav unmak v e on u gel i st i r -
mek i i n PKKyi k ur du.
Hak i KARER nd er l i gi n en yak in ar k adasl ar indan bi r i yd i v e se-
hi t dst . nd er l i k Hak i ar k adasi yasat mak i i n PKK yi k ur du. Hak i
KARER daha mcad el eni n en basinda nd er l i k l e ar k ad aslik y apmis-
ti. Bun un i i n nder l i k , Hak i KARER ar k adasin sahadet i n i n an isin-
dan har ek et l e PKK yi k ur du. Hak i KARER PKK ol d u. Amed zi n danin-
dak i ar k adasl ar by k bi r d i r eni s r n egi ser gi l ed i l er . Di r eni sl er i yl e
par t i v e hal k i sav undul ar . Par t i v e hal k i sav unmak i i n k end i l er i n i
er i t t i l er . Bu yzd en l m or ucuna gi r di l er , k en di l er i n i y ak ip sehi t
dst l er . M. Hayr i DURMUS ne demi st i ? Par t i sesi mi zi , igligimizi
dnyaya d uyur mal i demi st i . nder l i k bu di r eni si , bu i st ek l er i k en-
di si i i n emi r ol ar ak al gil adi. Zi n danda di r eni s gst er en ar k adasl ar in
sesi ni dny ay a duyur mak i i n de, 15 Agust os At ilimi ni gel i st i r di .
n der l i k , d i r eni s gst er en ar k adasl ar i byl e y asat t i.
Demek k i nder APO da ar k adaslik , bu denl i gl d r . nder l i k
dai ma ar k ad aslik i i n y asayacak t ir . Ar k adaslik i i n y asamak , ar k a-
dasini byt mek v e ycel t mek an l amina gel i r . Bi z k en di mi ze n -
der l i gi n ar k adasl ar iyiz di yor uz. Peki , bi z ar k adasligi nder l i k gi bi
yasiyor muyuz? Mademk i nd er l i gi n ar k ad asiyiz di yor uz, o zaman
k en di mi zi sor gul amamiz ger ek i r . n der l i ge bagli ol dugumuz, dogr u
bi r ar k adaslik k ur dugumuz or t aya ik mal i. Ger ek ar k adaslik sadece
k on usmayl a ol maz. Kabul et t i gi mi z nd er l i k , her seyi i l e ar k ad aslik
i i n yasayacak , ar k adasliga by k saygi gst er ecek ve bi z d e ar k a-
dasliga say gi gst er mey el i m, y a da ar k adasliga k en di mi ze gr e yak -
l asal im. Ar k ad asimiza k omp l o y apal im, ar k asindan her t r l f i t ne-
f esat l igi yap al im, on un yer i ne gemek i i n el i mi zden gel en her seyi
yap al im, ar k adasimizl a i l gi l i ol may al im, onu zay if l ik l ar i, ek si k l i k l er i
ve yan l islik l ar iyl a yasat al im ve daha son r a d a; bi z n der l i gi n ar k a-
1 8
dasiyiz di y el i m. Bu, nder l i ge k ar si ik madir . Ger i si sadece sy -
l emd i r , k an d ir mad ir . Ger ek t en ben n der l i ge bagliyim, on un ar -
k ad asiyim d i y en l af t a k al maz. n der l i ge ol an baglilik , k ur ul acak
ar k adaslik i l i sk i si yl e gst er i l ebi l i r . Ar k adasinin ne yasadigini bi l mek
zor undasin. Ar k adasimizdak i ek si k , yan l is ve y et mezl i k l er i or t adan
k al d ir mak , ond a gl bi r k i si l i k yar at mak basica ar k adaslik gr ev-
l er i mi zd i r . Eger by l e yap ar sak n der l i ge bagli ol mus ol ur uz. n -
der l i gi k abul ed enl er , k endi l er i n de her t r l sor gul amay i yasamak
zor undadir .
n der l i k yasami anl amak , on u k azanmak i i n byk bi r sor gu-
l ama y asadi. Zat en sor gul amay i yasay an i n san l ar ol ay- ol gul ar a an -
l am v er ebi l i r . n der l i k t e anl am ver me ok neml i di r . Anl am gc
dedi gi mi z ol ay d a bud ur . nder l i k , an l amak y apmak t ir d i y or . An-
l adigini yap abi l i r si n. Anl amad igini yap amazsin. Yi ne an l ad igin k a-
dar on u pr at i ge k oyabi l i r si n . Bu yzd en n der l i k t e anl amak ve an-
l aman in gcn ol ust ur mak , t emel bi r i l k e ol ar ak k ar simiza ik ar .
Ben n der l i k l e ar k ad aslik k ur mak i st i y or um d i y enl er , bu ger ek l i gi
gz ar d i edemez. Pr en si p ol ar ak y asamd a sor gul ama t emel al inma-
liuir . Byl e ol ur sa y asama anl am ver i l ebi l i r . n der l i k n eden byl esi
by k bi r sor gul ama i er i si ne gi r di ? nk var ol an y asami y asam
ol ar ak k abul et mi yor d u.
n der l i k t e ar astir ma, i ncel eme ve ar ay is sr ek l i di r . n der l i k t e
her han gi bi r k on uda t at mi n ol ma y ok t ur . nder l i k , ar astir mal ar inda
k i mi sonul ar a var d iginda ist e hak i k at bud ur demi yor . Bul dugu
son ucu hi bi r zaman yet er l i gr med i gi gi bi , her ik ar d igi son ut an
son r a acaba bun u daha da gl endi r ecek sonul ar ik ar abi l i r mi -
y i z? ar ayisi i er i si ne gi r mi st i r . Bu yzden nder l i k t e t at mi n ol ma
dur umu sz k on usu d egi l d i r . Her zaman k usk ul u y ak l asir . nder l i k
v er i l i hak i k at i uzun sr el i yasamamistir . Ver mi s ol dugu mcadel ede
hak i k at e ul astigi zaman , h ak i k at bud ur d ememi st i r . n der l i ge g-
r e hak i k at , sr ek l i ar ayis i er i si nde ol mak t ir . nk bask a hak i k at -
l er d e ol abi l i r . Bu dur um nder l i gi sr ek l i ar astir ma, i ncel eme ve
ar ay is i er i si nde t ut must ur . nder l i k t e dur aganl igin ol mamasi, gel i -
si mi ni sr ek l i k il mistir . Ul astigi y er de, acaba bask a bi r haki k at ol a-
bi l i r mi , dsncesi ndedi r . nder l i k t ek i yeni l i k , gel i si m ve sr ek l i l i k
k ayn agini bur adan al mak t ad ir . nder l i gi n t ut ucu ol mamasinin ne-
deni de bud ur . Tut ucu l uk , k endi si ne sinir k oyan i n sanl ar da gel i sme
i mk n i bul ur .
1 9
n der l i k t e anl ami ol mayan hi bi r sey yok t ur . nder l i k t e anl am-
sizl ik , r ahat sizl igin nedeni sayilir . An l am ver er ek ar astir ma v e i n ce-
l eme yap ar . n der l i gi gel i st i r en, ona g ver en v e zm gc hal i -
ne get i r en de bud ur . Har ek et i n gel i smesi , g k azanmasi, n der l i gi n
anl am ver me k ar ak t er i yl e bagl ant ili bi r d ur umdur . n k bu har e-
k et i n nd er l i gi di r . Eger nder l i k bun u yasamazsa, har ek et t e yasa-
maz. Har ek et i n t m sal d iiil ar a cevap ver mesi ve ayak t a dur masi,
n der l i gi n bu zel l i gi n den f ey i z al mak t ad ir . Bask a t r l har ek et i n
ayak t a dur masi m mk n degi l d i . Kendi mi ze n der l i gi n ar k adasi-
yiz, har ek et i esas al iyor uz di y or uz. Pek i , bu k onuda bi zd e yasanan
nedi r ? Kendi mi zi ne k adar sor gul uy or uz? Yeni l i k l er e aik miyiz,
yen i l i k l er i n e k ad ar ger ek l est i r ebi l i y or uz? Ne k ad ar an l am ver ebi -
l i y or uz, y a da anl ama ab asi i er i si nde ol uyor uz? Tm bu sor ul ar i
k en di mi ze sor mamiz ger ek i r .
n der l i gi n ol ay ve ol gul ar i el e al is t ar ziyl a k iyasl and iginda, bi -
zi m ol ay ve ol gul ar i el e al is t ar zimiz ol d uk a zayif t ir . Hat t a bazil ar i-
mizd a hi yok t ur d i y ebi l i r i z. Ol an da da ok zay if y asaniyor . Or t aya
cik ar d igimiz son u i l e t at mi n ol uyor uz. Ik i ad im at ar ak , t amam
dogr u ol an bud ur , y et er l i di r , bask a bi r d ogr u bi ze l azim degi l di y o-
r uz. Bunl ar in bi zde y asanmasi, ki si l i gi mi zde t ut ucul ugu gel i st i r mi s-
t i r . Ayn i zaman da k i si y e yan l is yap ma ve k aybet meyi ncel i k l i see-
nek ol ar ak sunuy or . Bu nasil ar k adaslik ve nder l i ge baglilik t ir ?
n der l i gi esas al an bi r mi l i t an , sr ek l i an l am ver m e abasi i er i si n-
de ol mal iuir . Sor gul amal i, ar astir mal i v e ar ay is i er i si nd e ol mal iuir .
Hi bi r zaman hak i k at budur , hak i k at e ul astim dememel i di r . Dai ma
hak i k at ar ayisi i er i si nde ol mal iuir . Hak i k at sr ek l i di r . Bunl ar i uy-
gul ayar ak an cak nder l i gi n mi l i t an i ol abi l i r i z.
n der l i gi n yasama y ak l asimi, si st eme k ar sit l ik t emel i n dedi r . Ve-
r i l i ol an y asami k ab ul et memesi , si st emi r ed det mesi an l amina gel i -
yor . nk ver i l i yasam, si st emi n yasamiuir . Si st emi n y asamina k ar -
si ik mak, si st eme k ar si ik mayi i f ade eder . nder l i gi n si st emi be-
ni msememesi , zen t i d uymamasi, si st emi n nd er l i k ve har ek et ze-
r i nde et k i bir ak amamasi, k ayn agini bu t emel d en al mak t ad ir . nder -
l i k, si st emi n Kr di st an da gel i st i r mi s ol dugu yasam anl ayisini k abul
et med i . Bu yzden si st em, hi bi r zaman n der l i k zer i n de hk i mi -
yet i n i k ur amad i. n der l i k gn get i k t e k en di si ni si st emd en uzak l as-
tir acak ve t m i l i sk i l er i ni k esecek t i r . Bu d a n der l i k t e, si st eme al -
t er nat i f ol ust ur acak ar ayisl ar i er i si ne gi r me dsncesi ni hki m
2 0
kil acak t ir . Zat en al t er n at i f yasam ar ay isi i er i si ne gi r mek , al t er n at i f
si st em ar ayisina gi r mek demek t i r . nder l i k si st eml e sr ek l i el i sk i l i
v e at ismal i ol must ur . Si st emi ni gel i st i r mesi ni n nedeni de budur .
nder l i k si st eml e el i sk i l i ol masay di, k endi si st emi ni ol ust ur masi
da k ol ay ol may acak t i. Pek i , bi zd e yasanan nedi r ? nd er l i gi n ar k ada-
siyiz, nder l i gi esas al iyor uz, On a son una k ad ar bagliyiz d i y or uz.
Buna r agmen si st eml e ol an i l i sk i l er i mi zi de k esmi yor uz. zent i y i
yasiyor uz. Hat t a bask al ar inin da si st emi yasamasi i i n t esvi k l er de
bul un uyor uz. Bazil ar i ok f azl a cesar et edemedi gi i i n et r af l ar inda
ol anl ar i t esvi k ed i y or . Si st emi yasayan l ar ogal di mi, k en di l er i d e,
si st emi r ahat a yasayabi l me i mk n ina k avusuyor l ar . Tesvi k l er l e
k en di si ne or t am hazir l ayan l ar ok t ur . Bur adan har ek et l e, n der l i -
gi n si st emi ne gi r medi gi mi z or t aya ikiy or . Bu nasil nder l i ge bagli-
lik t ir , n der l i ge ar k ad as, y ol das ol mak t ir ? nder l i k l e ar k adas ol an,
n der l i ge bagli ol an her ynyl e si st emd en k op and ir . Si st eml e i l i s-
k i l er i ni k op ar may an, n der l i k l e ar k adas ol amaz. Dol ayisiyl a n der -
l i ge bagli ol dugunu da i dd i a edemez. nder l i k l e ar k ad aslik yap mak
i st eyen, nder l i gi n si st emi ni y asamal i v e y asat mal iuir . Bunun d isin-
dak i her sey saht e bi r ar k adaslik , baglilik ol ur .
Saht e ar k ad aslik ber ab er i nde l m, k omp l oy u get i r i r . Kr di s-
t and a ol ust ur ul an zemi n, zay if l ik l ar r et en bi r zemi ndi r . Sor un ya-
r at an ve t asf i y eyi gel i st i r en bi r zemi ndi r . nk dsman , Kr t i nsa-
nini p ar amp ar a et mi st i r . Bu nedenl e zay if l at mis, t ak at si z bir ak mis-
tir . Bunl ar in yar at mis ol dugu t ahr i bat , Kr t i n san inda k en di ne g-
ven i or t adan k al d ir mistir . Bu yzden Kr t l er d e k endi ne gven me-
me, zm gc hal i n e gel ememe, bu gc k endi nd en y ok sun gr -
me ve sr ek l i dis gl er e bel bagl ama ol duk a gl dr . Bu dur um
t asf i y eci l i gi gel i st i r i r . Disar idan gel en bask il ar d a yogunl asinca, var
ol an zemi n t asf i y eci l i gi daha d a gl en di r i y or . r gt sel sav as, el est i -
r i -zel est i r i bunun i i n ger ek l i di r . Tasf i y eci l i gi n hk i m ol mamasi
i i n zayif l ik l ar in zemi ni or t adan k al diiil mal iuir . Ideol oj i k -r gt sel
sav as k on usunda gl bi r mcadel e v er i l mezse, el est i r i - zel est i r i
der i nl i gi ne yasanmazsa, n der l i k ve har ek et zay if dser , d ol ayisiyl a
gl en en t asf i y eci l i k ol ur . Ideol oj i k -r gt sel m cadel e ve el est i r i -
zel est i r i ni n ol madigi sr el er de, t asf i yeci l i gi n hk i m g hal i ne
gel di gi ni bi l i y or uz. Bu ger ek l i gi p r at i k t e de gr ebi l i r i z. Ideol oj i k v e
r gt sel mcadel eyi v er en , el est i r i v e zel est i r i y i esas al an , t asf i y e-
ci l i gi n gel i smesi ne i zi n ver mez. Yani i zgi den uzak l asmamis, k op -
2 1
mamis ol ur . Bun u y apmayan bi zd en k opar . Ihanet e gi t men i n n edeni
bud ur . nder l i k r af i nel est i gi y ogunl asmal ar ini k ad r oya d a ak t ar mis-
tir . Bu da n der l i gi n bi r ger ek l i gi d i r . n der l i k g hal i n e gel di gi
k on ul ar d a, hi bi r zaman sad ece k en di si n i dsner ek har ek et et -
memi st i r . Par t i , k adr o v e hal k i i n bunu y apmistir . Par t i ni n, hal k in
ve i nsan l igin hi zmet i ne k oymust ur . n der APO, ul astigi sevi yeyi
k ad r o ve hal k a d a yan sit mak i st emi st i r . Yil l ar ca bun un mcad el esi ni
ver mi st i r . At t igi adiml ar l a k adr o ve hal k t a k i mi seyl er i ger ek l es-
t i r mi st i r , f ak at i st edi gi d zey de ol mamistir . Bu da Kr t t opl umsal
ger ek l i gi y l e bagl ant ili bi r d ur umd ur . nk Kr t t opl umun da b-
y k t ahr i bat l ar y ar at il mistir . Dsmanin y ar at t igi t ahr i bat i bi r ir pi-
da or t adan k al d ir mak ol anak sizd ir . Ne k ad ar al isir san al is, el d e
edecegi n son u, i st edi gi n d zey de ol mayacak t ir . nder l i k az al is-
mad i. Ken di si ni n ul astigi sev i y eyi , k ad r o v e hal k in sev i y esi yap mak
i i n byk aba sar f et t i . nder l i k bunun i i n sahsi y asami k endi si ne
har am k il di, f ak at el de et t i gi sonu on a denk d secek sevi yed e ol -
mad i. Bu d a syl ed i gi m nok t ayl a bagl ant ili bi r dur umd ur . Kr t i nsa-
ninda yar at il an t ahr i bat in eper i byk ol dugu i i n anl ama ge ol u-
yor , y a da bi l i n si zce ol uyor . ok al isiyor sun, f ak at el de et t i gi n so-
nu al isman a denk d smyor . Bu, t opl umsal ger ek l i gi mi zdi r .
Kr t t op l umu uzun sr el i k l eci bi r t ar i hi b ask a h al k l ar gi bi ya-
samamistir . Fak at bun a r agmen smr geci gl er t ar af indan her
seyi , hat t a i nsanl igi bi l e el i nden al inmistir . Kr t i nsani hay vanl iga
dogr u gt r l mst r . nder APO, Kr t i nsan ini bu k on umun dan
cik ar ar ak gnmze k adar get i r mi st i r . Har ek et i n mi l i t anl ar i bu
ger ek l i gi hi bi r zaman unut mamal i, kendi si ni kandir mamal iuir .
Ben al istim, sonu al dim deni l memel i di r . Bu, b yk bi r k and ir -
mad ir . Pek i , bi z bunu ne k ad ar esas al iyor uz? Ken di mi zd e ol ust ur -
dugumuz gc ne dzey de ar k adasimiza ve hal k imiza ver mek i st i -
yor uz? Bunun i i n v er mi s ol dugumuz m cadel e ne dzeyd edi r ? Bi z-
de ogunl uk l a yasanan nedi r ? Ken di mi zd e har man l ad igimiz gc
ogunl uk l a k en di mi z i i n k ul l an iyor uz. Bunu ar k adasimizin, hal k i-
mizin hi zmet i ne k oy mak i st emi y or uz. Ar k adasimizi, hal kimizi gel i s-
t i r mek i st emi yor uz. Kendi mi ze ser maye ed i n i y or uz ve i ht i y al ar i-
miz dogr ul t usunda k ul l aniy or uz. ik ar l ar imiz i i n y asiy or uz. Mi l i -
t anl ik ve dev r i mci l i gi sahsimiz i i n yapiy or uz. Bu da ger ekl i gi mi zi n,
n der l i k ger egi k ar sisinda n e d zey de ol d ugunu or t aya k oyu yor .
Bi r d e n der l i k ger egi ni yasiyor uz, d i y or uz.
2 2
nder l i kt e Topr ak Ve l ke Anadtr
Dsman Kr t i n san ini ger ek l i gi nd en uzak l astir mis, yer i ne k en-
di ger ekl i gi ni hk i m k il mistir . Bu y zden Kr t i nsani k endi t opr a-
gina t er s dsmst r . Yani k endi t opr aginin hai ni k onumuna gel mi s-
t i r . Kr t bi r eyi , k en di t opl umun un dsman i hal i n e gel mi st i r . Kr t
bi r ey i , k endi hai ni hal i ne gel mi st i r . Kr t , yasamin hai ni ol must ur .
Eger bi r i sr ek l i bask asi i i n y asar v e onun i i n l r se, o ki si y a da
t opl um k endi ger ek l i ge t er s d ser ek hai n ol ur . Kr t r eal i t esi bun u
i f ade edi y or . nder l i gi n k i n ve n ef r et i d e zat en buna yn el i k t i r . n -
der l i k t opr agina, i n san ina, l k esi ne t er s dseni k abul et mez. nk
o i n san hai ndi r . n der l i k ger egi ; t opr agina t er s dsene k ar si ik -
mak , n ef r et ve k i n duymak ve b undan ut anmak t ir . Bu nedenl e, n -
der l i k t e t opr agina, hal k ina, ar k adasina, deger l er i ne hi bi r zaman
t er s dsme ol mamistir ve ol mayacak t ir d a. n k daha i l k ikisinda
asl a bunl ar a i hanet et mey ecegi m d emi st i r . ikis, bu esasl ar ze-
r i nden ger ek l esmi st i r . nd er l i k t e t opr ak ve l k e an ad ir . Nasil k i ,
ana yasamin k ayn agi i se, t opr ak da yasamin k ayn agiuir . Topr aga
i hanet eden, yasama i hanet et mi s ol ur . nder l i k t opr aga, l k eye t er s
dsmemek , ona i han et et memek i i n sav asi, mcadel eyi esas al d i.
Insan t opr agindan k op ar sa, yasamd an da k opmus ol ur . Kk nden
k op mus ol ur . Tabi i by l e ol unca, yasami da k aybet mi s ol ur . Bu ne-
denl e, n der APOd a t opr agina, yasamina t er s dsmeme, bu ugur d a
mcad el e t emel bi r i l k ed i r . n der l i k , egi t i p l k eye gnder di gi ar k a-
dasl ar i i n; Si zi n l k eye gi d i p k k n z bul man iz, on u gl en di r -
men i z ger ek i r demi st i r . nder l i k hi k i mseni n bi r daha k k sz
k al mam asi i i n bunl ar i sy l y or d u. Nasil k i bi r aga k k n, r uhun u
t opr agin al t ina k oyuy or sa -yasamin devami i i n sar t t ir - si z d e ayn en
bun un gi bi y apmal isiniz. Kk t opr agin al t inda ol mayan aga nasil
k i k ur uy or sa, si z d e k ur umus ol ur sunuz. Ruhunuzu t opr agin al t ina
y er l est i r mel i si ni z. Ruhunuzu t opr aga bir ak ir saniz yeser i r si ni z. n-
der l i k bun l ar i sy l yor du. n der l i k t e i hanet ol mamissa, i hanet e
k ar si byk bi r k i n ve n ef r et duygusu yasanmissa ve on unl a mca-
del e gel i smi sse, bunun t emel i n de yat an ger ek l i k bel i r t t i gi mi z bu
husus ol mak t adir .
n der l i k , zer i nde devl et i n k ur ul dugu si st emi hi bi r zaman be-
ni msemedi . nder l i k ocuk l ugunda bi l e v ar ol an si st emd en nef r et
edi y or d u. Si st eme al t er n at i f ol abi l mek i i n yogun bi r aba i i n de
ol du. n der l i k t e i hanet k l t r gel i sme gst er med i . nder l i k , her -
2 3
k esi n yasadigi yasami ben yasamayacagim d edi . Si st emi r edd et t i .
Bu yzd en i hanet i , y al anciligi, k an d ir may i, i k i y zl l g, ay ar l amayi
r eddet t i . Bunl ar in hepsi k i mi n k l t r ve ahl ak iuir ? Egemen si st emi n
k l t r v e ahl ak iuir . Egemen si st em, egemen sinif hk i mi y et i ni i k i
yzl l k , y al an, ayar l ama ve k and ir ma zer i n den gel i st i r i r . Bask a
t r l mmk n degi l d i r . Bu n edenl e k an d ir may i, i k i yzl l g esas
al an k l t r v e ahl ak si st eme ai t t i r . Hal k l ar in k l t r n de i hanet ,
k an d ir ma, i k i yzl l k , ayar l ama, al av er e-d al aver e yok t ur . Egemen
sinif , hal kl ar i k and ir abi l mek i i n bunl ar i i cat et mi st i r . Bunun da i y i
anl asil masi ger eki r . Egemen sinif zi hni y et i y l e yasam sr en i nsan-
l ar d a egemen k l t r ve k i si l i gi gr ebi l i y or sun. PKK ni n k l t r n de
ve k i si l i gi nd e i k i y zl l k , ay ar l am a, al aver e-d al aver e y ok t ur . Bu
k l t r han gi ar k ad ast a gr r seni z, bi l i n k i o, har ek et i n k l t r n
al mamistir , si st emi n k l t r n al mistir . Onda si st em yasaniy or de-
mek t i r . Bun u net bi r sek i l de t espi t edebi l i r i z. Si st em k l t r n ya-
sayan bi r i ni n k i si l i gi de si st em k i si l i gi ol ur . Bu t r i n sanl ar ne zaman
fir sat gr r l er se k an d ir ma, ayar l ama, al aver e- dal av er e gi bi oy unl a-
r a gi r er l er . Tar i he bak t igimizda, egemen l er i n i k t i dar l ar ini dai ma
k an d ir ma zer i ne ot ur t t uk l ar ini gr ebi l i r i z. Byl e ol mazsa egemen -
l er k endi i k t i dar l ar ini yr t emezl er . Bu yzden PKK i er i si nde t eh-
l i kel i ol an k i si l i k hangi si di r ? Ay ar l ama, k and ir ma, i k i yzl l k v e
al av er e-d al aver eyi esas al anl ar d ir . By l el er i et eci l i k l e her t r l
bozguncul ugu yap ar l ar . PKKn i n t ar i hi ne bak t igimizd a, byl el er i ni n
et eci l i k y apt igi, bozguncul uga gi r di gi or t adadir .
n der l i gi n zgr y asama y ak l asiminda i l k el er i var d ir . Hat t a bu-
nu f or ml e et t i . nder APO ne d edi ? Ey y asam, y a san a bi r seyl er
k at acagim, ya d a sen i hi yasamamis say acagim . Bu bi r i l k edi r . n-
der l i k bu i l k el er i nasil f or ml e et t i ? Yasam y a zgr ol acak , ya d a
ol may acak . n der l i gi n yasama yak l asimi bu t emel d edi r . Il k el i di r .
n der APO, bu i l k esi n den hi bi r zaman ger i ad im at mad i. nd er
APO, bu i l k eye gr e yasamistir . Yasamini da bu i l k eye gr e r gt l e-
mi st i r . Bu i l k eni n disindak i bi r y asami, kendi si ne har am k il di. nder
APOya gr e y asam y a zgr ol acak , ya da ol may acak . n der APOya
gr e, ya yasama bi r seyl er k at ip ona anl am ver ecek si n , ya d a o ya-
sami y asanmamis sayacak sin. Il ke budur . PKKni n her mi l i t ani bu
i l k eyi esas al acak ve on a gr e y asama yak l asacak . Bun un d isinda
n der APO i l e ar k ad aslik ol maz. Pek i , bi zd e yasanan n edi r ? Bi z, y -
l ede yasayabi l i r i z, byl ede yasay abi l i r i z di y or uz. Bi z d e yasanan
2 4
i l kesi zl i kt i r . Il kesi zl i kl e yasadigimiz y asamin dogr u bi r y asam ol du-
gunu sav unuyor v e bun unl a da n der APO nun ar k ad asi ol dugumu-
zu syl y or uz. n der l i k l e ar k adaslik by l e ol maz. n der APO i l e
ar k adaslik , b el i r t t i gi mi z i l k el er er ev esi nde ol ur . Yasama dogr u
yak l asil mak i st eni y or sa, n der APOn un yasam i l k el er i mut l ak su-
r et t e ben i msen mel i di r .
Kr t i nsani, nasil bi r y asam sr dr dgn bi l mi yor du. Yasiy or
muydu, yok sa l m yd bu da bel l i degi l di . nder APO, bunun da
anl amina ul asti. Kr t i nsan i yasam i l e l m ar ar sinda gi di p gel i y or -
du ve her gn l m yasiyor d u. Bun a da b en yasiyor um d i y or d u.
Ki mi n i i n, ne i i n yasadigini bi l mi yor du. Yasami y a da l m k i me
hi zmet edi y or d u, bun un f ar k inda da degi l d i . Tm bun l ar n der
APOd a anl am bu l du. n der APO i l k nce ai l e v e k y ger ek l i gi n den
k en di si ni k ur t ar di. Pek i , n der APO neden ai l e v e k yd en k op usu
esas al d i? n k ai l e v e k yd ek i y asamd a zgr bi r yasami seenegi
yok t u. Ky ve ai l ed en ay r il man in amaci budur . nder l i gi n ai l e ve
k y e k ar si ikisinin, bu yzden y nn bask a bi r y er e ver i si ni n ne-
deni bud ur . nder APOn un ar ay isi zgr bi r yasama yn el i k t i . Bu
dur um ayn i zamanda demok r at i k , k omnal d eger l er den k op usu
i f ade edi y or . Devl et e dogr u gi t me an l amina gel i y or . Bel k i bur ada
bi l i n l i l i k dur umu sz k on usu degi l d i r . Demok r at i k k omn al deger -
l er d en k opus, yn n dev l et e evi r mek t i r . Sehr e yn el mek by l e
i f ade edi l ebi l i r .
nder l i k Fel sefesi nde Zaytfl tkl ar dan Utanmak Bi r l kedi r
nder l i gi n babasi ok gl bi r i degi l di r . Zayif bi r k i si l i ge sahi p-
t i r . Anne i se ot or i t er d i r , gl d r . Hem bab an in hem d e anneni n
n der l i k zer i nde et k i l er i ol must ur . nder l i k , an neni n ot or i t esi n-
den nasil zm gc hal i ne gel ecegi n i , babasinin zay if l igindan da,
gl bi r ki si l i gi n nasil yar at il acagini gr endi . Bunl ar nder l i k t e
bi r er i l k edi r , d aha sonr a PKKn i n de i l k el er i ol acak t ir . nder l i gi n
i l k el er i PKK ni n i l k el er i di r , n der l i gi n zel l i k l er i PKKn i n zel l i k l e-
r i di r , PKK ger ek l i gi nd er l i k ger ek l i gi d i r . nd er l i k v e PKK ay r i el e
al inamaz. n der l i k ger egi i l e PKK ger egi y zd e y z ay n i degi l d i r ,
ama ayr i da degi l d i r . n der l i k zayif l ik l ar ve d ssl er d en k en di si ni
ar ind ir mistir . Bur adak i gr et meni babasinin zayif k i si l i gi di r . Bu
yzden nd er l i k zayif l ik t an, dsst en, egemen gl er d en dai ma
ut anacak t ir . Bunu da k i n ve n ef r et i n sebebi y apacak t ir . nder l i gi n,
2 5
PKKni n ikisinda bu duy gu v ar dir . nder l i k k endi si ni bu ut ant an,
k l el i l i gi ve zayif l igi r edd eder ek , bun un yer i ne zgr bi r t op l umu,
zgr y asami ben i msey er ek k ur t ar acak t ir . nder l i k , Kr t i n san inin
i i n de bul un mus ol dugu dur umd an ut andi. Kr t l er i bu k on umd an
cik ar mak i i n de byk bi r mcadel e basl at t i.
Zayif l ik l ar dan k en di mi zi nasil k ur t ar acagimizi, k en di mi zi , r g-
t , t opl umu n asil g hal i n e get i r ecegi mi zi sor gul amiyor uz. Dss-
l er d en ut anmiyor uz. Bunu da mcadel e et men i n nedeni hal i ne ge-
t i r mi yor uz. Yan imiza gl ar k adasl ar gel mesi ni , i mk nl ar imizin i y i
ol masini i st i y or uz. Yapt igimiz ar k adaslik budur . Ar k adasl ar imiz v e
k ur uml ar imiz k endi zayif l ik l ar ini, yan l ar inda bu l un an zay if ar k ad as-
l ar l a i zah edi y or l ar . Zay if ar k ad asl ar ini bask a yer l er e gnder er ek ,
k en di zayif l ik l ar ini k amuf l e edi y or l ar . Ar k adasimizd ir , yan imizd a-
uir , zayif l ik l ar i var d ir , on u zay if l ik l ar indan k ur t ar mamiz ger ek i r ,
eger zayif l ik l ar indan k ur t ar mazsak bi ze zar ar ver i r , n e yap ip edi p
bu ar k adasi bul un dugu k on umd an ik ar mak ger ek i r gi bi dsncel e-
r e k ap il ma i ht i y aci hi sset mi yor uz. Kol aya k aar ak zay if ol an ar k ada-
simizi bask a bi r yer e gnder i yor uz. Bundan da ut anmiyor uz. Bi zi m
yap t igimiz budur . Sor un l ar i ol mayan , gl ar k adasl ar i dai ma i st i -
y or uz. Ar k adasl ar imizin y apt igi budur . Bu y ak l asimin nder l i k i l e
hi bi r al ak asi y ok t ur . nder l i gi n y ak l asimi bu degi l di r . nder l i k
dai ma zay if ol an i gl endi r i r , onda gl bi r k i si l i k y ar at ir . nder l i k ,
bu zayif t ir , i se y ar amiy or , bunu bask a bi r y er e at ay im dememi st i r .
Bu yak l asim n der l i gi n i l k el er i n e t er s bi r d ur umd ur . Maal esef bi zd e
yasanan da bud ur . nder l i ge ar k adaslik y apmak , nder l i ge son una
k ad ar bagliyim d emek , bu d egi l d i r . n der l i k zayif ol ani gl en di r -
meyi k en di si n e vazi f e ol ar ak gr yor , bi z i se gr myor uz. Bi zi m
yap t igimiz, k endi mi zi zay if ol an dan k ur t ar mak t ir . Sonr a d a sonuna
k ad ar nder l i ge bagli ol d ugumuzu d i l e get i r i y or uz. Eger ar k ad asl ar
di k k at edi y or l ar sa, nder l i ge t er s bi r k on umd ayiz. Bu yak l asimimiz-
l a n der l i gi gl endi r mi yor uz, t am t er si n e zay if l at iyor uz. nder l i ge
gr e al isma yr t myor uz, nasil hesabimiza gel i y or sa y l e al isi-
y or uz. Hl buk i i nsan imiz, t opl umumuz zayif bi r k i si l i ge sahi pt i r .
Madem ger ek l i k bud ur , bi z de bu d evr i m i i n al isma yr t yor uz,
o zaman i n san imizi zay if l igindan k ur t ar mak asil vazi f emi zd i r . Eger
bun u yap ar sak d ogr u y apmis ve n der l i k ger egi ne gr e yasamis
ol ur uz. Byl e yap mayacak sin, sr ek l i gl ar k adasl ar i st eyecek si n,
zay if ar k ad asl ar l a ugr asip k en di n i zor l amay acak sin, dr t dr t l k
2 6
k ad r o ( k i byl e k adr o yok ) i st eyecek si n ve sonr a d a ben n der l i gi n
ar k adasiyim, ona bagliyim di y ecek si n! Bu dogr u degi l di r .
Bask ici-smr c, egemen gl er Kr di st and a t opl umsal l igi
dagit misti. Kr t i nsaninda d uygu, dsnce, r uh bir ak mamisti. Ruhu-
nu l dr ms, duy gu v e dsncel er i ni ar pit misti. Kr t l er i i k t i dar ci-
egemen gl er i n hi zmet i n e k oymust u. Kr t l er i k t i d ar ci-egemen g-
l er i n duygu, dsnce ve r uhu i l e y asadigi i i n on l ar in hi zmet i n e gi r -
mi st i . Egemen gl er Kr d i st and a sad ece ai l eyi bir ak misl ar d i. Kr t
v e Kr di st an ad ina r gt l hi bi r sey bir ak il mamis, her sey dagitil -
misti. Kr t i nsani i i n ai l eden bask a r gt l enme al ani k al mamisti.
Bu y zden Kr t i nsani k endi si ni ai l eye bagl amisti, ai l esi her seyi y di .
Kr di st and a ai l eci l i gi n bu d enl i gl ol m asin n edeni bud ur . Kr -
di st and a t opl usal l igin p ar al an masi ve ger i ye sad ece ai l en i n bir a-
kil masi, dsmanin bi l i nl i bi r pol i t i k asiy di.
Ai l ed e bel i r l eyi ci ol an er k ek t i r . Bu n edenl e, ai l en i n k en di si de
er k ek ol uyor . Ai l e i er i si nde de k ad in, er k egi n k l esi hal i n e gel i y or .
Bur ada yasanacak t ek bi r k onu k al iyor ; ci nsel l i k . Bun un d isinda
yasanacak bi r sey yok t ur . Eger d i k k at eder sek , Kr t i n san inin el i nd e
ci nsel l i k t en bask a bi r sey bir ak il mamistir . Ci nsel l i k y asak degi l di r ,
onun d isinda her sey yasak t ir . Bu da t opl umun dagitil masi, i n san l ik -
t an ik ar il masini anl amina gel i y or . Top l um hayv anl ar in dzey i n e
i ndi r genmi st i . Hayv anl ar nesi l l er i ni n dev ami i i n ci nsel l i gi y asar .
Kr t l er d e de yasat il an buyd u. Der l er ya; Kr t i n san inin el i n e par a
get i mi ya gi der bi r i ni l dr r , ya da k edi ne bi r kar i al ir . Kr t i n-
san inin yap acagi bud ur . Dsm an i n san imizi, t opl umumuzu bu hal e
k oy must u. Kr di st anda sadece ai l eni n bir ak il masi, hast al ik l i bi r
t opl um ve i nsan hal i n e gel mesi n e neden ol uyor d u. Kr t i nsan inin
hast al ik l i ol masinin nedeni de budur . Hast al ik l i bi r t opl umda ci ddi
k i si l i k sor unl ar i y asanir . Bu y zden k i si l i k sahi bi ol mak , k i ml i k sa-
hi bi ol mak , i r ade hal i n e gel mek ci ddi bi r sor undur . Kr di st and a k i -
si l i k, ki ml i k v e i r adeni n zor l u gel i si m sr el er i nden gemesi ni n ne-
deni de budur . nder l i gi n al ismal ar inda k i si l i k, ki ml i k ve i r ade k o-
nul ar ina agir l ik ver mesi k ayn agini bu ger ek l i k t en al mak t ayd i.
PKK ni n bu k on ul ar zer i nde ok f azl a dur masinin nedeni , Kr t i n -
san inin i er i si n de bul un dugu ger ek l i k l e bagl ant iliuir . Di ger har e-
k et l er i n PKK k adar gel i sme gst er ememesi de bu k onuyl a b agl ant i-
liuir . PKK smr geci -egemen gl er i n ger ek l i gi ni , Kr d i st and a
ol ust ur d uk l ar i yap iyi ok i yi anl ad i, zml edi .
2 7
n der l i gi n an nesi evd e ot or i t eydi . nder l i gi n an nesi , k en di k l -
t r , ahl ak ve y asam f el sef esi n i nder l i ge dayat iyor du. Fak at n der -
l i k annesi ni n d ayat t ik l ar ini k abul et mi yor , k endi t op l umsal l iginda
isr ar ed i y or d u. n der l i gi n ocuk l ar l a i l gi l en mesi , daha son r a d i n l e
i l gi l i k on ul ar d a k endi n i d er i nl est i r me i st egi , ok ul d a i y i bi r gr en ci
ol masi, gr et men v e gr en ci l er e k en di si n i k abul et t i r mesi , k endi
t opl umsal l igini ol ust ur ma i st emi ni n ar ayisi ol ar ak anl asil mal iuir .
n der l i gi n ok ul a i l gi d uymasi, or ad a adim at ma i st egi , d evl et e dogr u
adim at man in i f ad esi ydi . Bu, demok r at i k k om nal deger l er den k o-
par ak , devl et gel enegi n de sek i l l enmi s bi r t opl uma d ogr u ad im at -
man in yol ud ur . nder l i k i l k n cel er i ai l eden, k yd en k op ar ak , y-
nn sehr e, m emur l uga v er er ek , n asil i d eal bi r d evl et adami ol u-
r um dsncesi n deydi . Ayn i zaman da k y n dogal k i si l i gi ni d e t er k
et mi s ol uyor d u. Bu yzden nder l i k Ni zi pe gi d ecek , or ada al isma-
ya basl ay acak v e ok ul a gi d ecek t i r . n der l i k ok ul dak i ar astir mal a-
iindan, or d unun gl ol dugu son ucun a var iyor . Tr k i y ed e si yaset
yap an in or d u ol dugun u gr d g i i n , or d uya i l gi si gel i si y or . Sonr a
da, or d uda gen er al ol ur sam hedef l er i mi ger ek l est i r i m di y or . n -
der l i gi n or d uya gi r me i st egi ni n nedeni budur . Fak at or d u, n der l i gi
k abul et mi yor . Nedeni ; n der l i gi n Kr t ol masiuir . Ayn i zaman da
n der l i gi n gel di gi yer f ak i r Kr t t emsi l et mesi , or d u aisindan
t ehl i k e ar z ed i y or d u. Or d unun nder l i gi f ak i r ve Kr t ol d ugundan
dol ayi or d uya al mam asi, n der l i gi n d evl et e k ar si t epk i l enmesi n e
neden ol must ur . nder l i k yn n k yd en sehr e v er mi st i , bu sef er
de devl et e k ar si t epk i si gel i smi st i . Bu t epk i ve ar ay isl ar sonucun da
n der l i k , sosy al i zme i l gi d uymay a basl adi. n der l i gi n ar ay is ve
amal ar ina cev ap ver en t ek ar e; Sosy al i zmd i .
O zaman l ar DDKO r gt v ar d i. n der l i k Ist anbul da or ay a gi di -
yor . Hem DDKOn un Kr t bi r r gt ol masi, hem d e n der l i gi n Kr t
ol masi, n der l i gi DDKOy a yn el t i y or . Bi r sr e son r a n der l i k ,
DDKOn un oyn amasi ger ek en r ol oyn amad igini gr n ce, DDKOd an
ayr iliyor . DDKO n der l i gi n amal ar ina denk d secek bi r r gt de-
gi l d i . nder l i gi n ok ger i si ndey di . O dnemd e Tr k sol u daha r ad i -
k al d i ve sosy al i zmi savun uy or d u. DDKOyu k ur anl ar in ogu i se, aga
ve bey ocuk l ar iyd i. Hem sinif sal ol ar ak nder l i k l e ayn i duyguda
ol mam al ar i, hem d e p r at i k l er i nde el l e t ut ul ur bi r seyi n ol mamasi,
n der l i gi bu r gt l enmeden sogut must u. Bu dnemd e Tr k sol ha-
r ek et l er i , n der l i gi n ar ay isl ar ina daha uygundu. Bu yzd en nd er -
2 8
l i gi n Tr k sol una i l gi si gel i smey e basl adi. Tr k sol u i er i si nde de
n der l i gi n i l gi si ni ek en THKP-C i di . Ned eni i se, d aha t eor i k bi r r -
gt ol mal ar iyd i. THKO, TIKKO Mahi r AYAN ve r gt gi bi t eor i k
degi l d i . Bu nedenl e n der l i k , THKP-Cn i n sempat i zan i ol du. n der -
l i k daha son r a, THKP-Cn i n de k en di amal ar iyl a uyusmad iginin
f ar k ina var di. Bu yzd en THKP-Cden ayr il di.
n der l i k t am d a o dnemd e hem Kr d i st and a, hem d e Tr k i -
yed e nder l i k k onusunda bi r bosl ugun yasand igini di l e get i r i y or .
Var ol an r gt ve l i der l er i n i n nder l i k yap acak k onumd a ol mad igini
gr y or . Kr d i st an v e Tr k i yed e nder l i k sor un u, k en di si ni dayat ir
k on uma gel mi st i . nder l i k savun mal ar inda; Bu sor unu nmd e
gr d m, bu yzden on dan k aamazd im d edi . Eger by l e bi r sor un
k ar sina ik ar sa, o sor unl a i l gi l en mek zor un dasin. n der l i gi n yap t igi
da buyd u. Zat en n der l i k t opl umsal l igini ol ust ur mak i st i y or d u. Top -
l umsal l igini ol ust ur mak demek , nder l i gi n i ol ust ur mak demek t i .
n der l i k 1970 yil l ar inda bu sor un a sahi p ikiyor . Bu n edenl e n -
der l i k , gr up ol ust ur ma ar ayisina gi r mi st i r . Gr up ol ust ur abi l mek i i n
ncel i k l e on un i d eol oj i k t emel l er i ni n ol ust ur ul masi, f el sef e, t eor i ve
t ar zinin gel i st i r i l mesi ger ek i r . Sor una ancak b yl e zm b ul unabi -
l i r . n der l i gi n at t igi adim bun a yn el i k t i r . n der l i gi n bu k on udak i
adimi, ayn i zaman da Ik i nci Dogus an l amina gel i r .
2 9
NDERLCN KNC DOCUS ASAMASI
Ik i nci dogus, sosy al i zmi t anima zer i nden gel i sme gst er mi st i r .
Ik i nci dogusun t emel l er i de, 1973t e, ubuk Bar aj in da at il mistir .
Sosyal i zm t opl umun bi l i mi di r . Sosyal i zm bu y n i l e i nsanl ik k adar
eski di r . Sosy al i zmi n t ar i hi , i nsanl igin t ar i hi i l e basliy or di y ebi l i r i z.
Insan, t opl umsal l igiy l a i nsan ol du. Sosyal i zm de bunun bi l i mi di r . Bu
yzden nd er l i k ; Sosyal i zmd en k usk u d uymak , i n san l ik t an, onun
t opl umsal l igindan k usk u d uymak t ir . Insan sosyal i zmd en spheye
gi r emez dedi . Sosy al i zmi n d isinda yasayam azsin. Insan l igi yasamak
i st eyen i n esas al acagi sosy al i zm ol acak t ir . nk sosyal i zm, onun
bi l i mi di r .
n der l i gi n i k i n ci d ogusu, d evl et zi hni y et i zer i nd e k ur ul an t op-
l umd an k op usu i f ad e ed er . Bu n edenl e n der l i k , k endi t op l umun u,
si y asi si st emi ni k ur ma abasi i er i si ne gi r er ek , i deol oj i k bi r gr up
ol ust ur ma ar ay isina gi r i yor . nder l i gi n k yd en ay r il masi, demok r a-
t i k k omn al deger l er den uzak l asar ak yn n devl et i si st eme e-
vi r mesi an l amina gel i y or d u. Ik i nci dogus i l e n der l i k , t ek r ar d an
yn n demok r at i k k omn al deger l er e evi r mi st i r . Bu d a devl et i
k i si l i k t en k op ar ak , dogal k i si l i ge dns i f ad e eder . n der l i k gi r mi s
ol dugu yan l ist an ik mis ol uyor d u. Bu yzden b yk t ahr i bat l ar i
yasamad igi gi bi yasat mad i da. Ken di n i ama v e hedef l er i n de k i l i t -
l emey en bi r i , yan l islik l ar i er i si ne gi r di gi nd e, ondan k ur t ul masi zor
ol ur , b u yzden byk t ahr i bat l ar i yasar v e yasat ir . Ama ve hed ef -
l er i ne k i l i t l enen i se, ok az y anl is yap ar v e gi r di gi yanl ist an zar ar
gr med en ik abi l i r . n der l i gi n yasaminda, mcad el esi nde bun u
gr ebi l i r si ni z. Tm ar ayisl ar i zgr bi r y asam i i ndi r . nder l i k dai -
ma hak i k at i ar ad i, bu d a hak i k at t en uzak l asmasi t ehl i k esi ne engel
ol du. Bazen hak i k at t en uzak l asmissa bi l e, k op mamistir .
n der l i k i l k t opl umsal l igini, ocuk l ar i et r af inda t opl amasi, di n e
i l gi d uymasi ve k en di ni ok ul d a k abul et t i r me i st emi zer i n den ol us-
t ur must u. Ik i nci t opl umsal l asma ad imi sosyal i zm, ni ver si t edek i
ogr en ci l er ve u l usal d snce t emel i n de gel i sme gst er mi st i . Bur a-
dan nder l i gi n t opl umsal ar ayisl ar inda bi r degisi k l i gi n ol dugunu
3 0
gr y or uz. n der l i k i k i nci t opl umsal l asmasini bask a bi r t emel ze-
r i nden gel i st i r i y or . Nedeni ; d aha n ce ar astir mal ar yap masina r ag-
men , k en di t opl umsal l igini ol ust ur amamis ol masiyd i. n der l i k n e
zaman k i sosyal i zme i l gi si ni n ol dugunu gr d, i st e o zam an t opl um-
sal l asm a t emel l er i ni n ancak bun un zer i n den ol abi l ecegi n i n k ar ar i-
na var d i.
n der APO, yen i bi r t emel zer i n den t opl umsal l igini ol ust ur ma
abasi i er i si ne gi r di gi nd e, k ap i t al i st si st eme, sosy al i zm ad ina yr -
t l en d ogmat i k dsncel er e, i l k el mi l l i y et i egi l i ml er e ve ul us ad ina
gel i sen r ef or mi st dsncel er e k ar si ik mistir . nder l i gi n amaci ba-
gimsiz bi r dsnce gel i st i r ebi l mek t i . Bagimsiz, zgr dsnceni n
nnde bi r ok engel var d i. nd er l i k bun l ar i gr yor d u. Kap i t al i st
si st em, f eod al deger l er , Tr k sov eni zmi , i l k el mi l l i y et i l i k ve ul us
adina yr t l enl er bi r er en gel ol ar ak bagimsiz d sncen i n nnde
dur uy or d u. n der l i k an cak bunl ar a k ar si ik ar ve sosy al i zm d sn-
cesi i l e har ek et eder se, k endi t opl umsal l igini k ur abi l i r di .
Bu d nem i deol oj i , t eor i ve f el sef ede k endi n i d er i nl est i r me d -
nemi ne t ek abl edi y or d u. n der l i k cesar et ve k ar ar l ilik l a el est i r i ve
zel est i r i y i gel i st i r meye basl ad i. Bu k on uda hi bi r zaman t er ed dt
yasamad i. El est i r i v e zel est i r i y i d aha ok d a, Kr t i n san ina nasil
k avr at iiim zer i nden gel i st i r di . nder l i k , bu hal i ni zl e si zi k abul
et mi yor um d edi . nder l i k bu el est i r i l er l e, Kr t i nsan ini par al an -
mislik dur umundan ik ar di. nder l i k yapt igi el est i r i v e zel est i r i l er -
l e, k en di gcn e hal k in gcn k at t i. Gc zer i nden ayaga k al k a-
r ak , k endi si ni basar iy a mahk m et t i . Kendi si ni t myl e ar k adasliga,
t opr aga, demok r at i k k omn al deger l er e bagl adi. T m i mk n sizl ik ve
zor l uk l ar i basar man in sebebi ol ar ak gr d . Ken di n i k endi ol mak t an
cik ar di, yi ne k endi nde ol ust ur mak i st edi gi t opl umsal l igi, f edai l i gi
gel i st i r di . nder l i k , i k i nci t opl umsal l asmasina by l e basl adi.
Hi k i mse Kr t v e Kr di st anl iyi k abul et mi y or du. Si st em,
Kr t n i n k r ve i mhasini amal iyor d u. Kr t l er bi l e k en di i mha ve
i nk r l ar ini k abul l eni r dur uma gel mi st i . Mademk i her k es seni n i mha
ve i nk r ini esas al iyor , o zaman sen , k en di gcn e i n anacak v e k endi
gcn zer i n den ayaga k al k acak sin. Bun un d isinda san a yasam
hak k i ol amaz, m mk n de degi l d i r . n del i gi n , har ek et i n t emel l er i ni
bu i l k el er zer i nden at masinin nedeni budur . Bu da har ek et i n t emel
i l k el er i nden bi r i di r . Hi k i mse hazir ol an l a i s yap ar im d i y emez. Or -
t ada hazir d i y e bi r sey de y ok t ur . Sana l azim ol an i k endi n yar at acak -
3 1
sin. Bun un i i n d e, t myl e k endi gcn ve i mk nl ar inl a har ek et
edecek si n . Byl e ol ur sa Kr di st and a ad im at abi l i r si n . yl e bi r t op-
l um k i , k en di n e ol an i n anci ve i r ad esi k al mamis. Yasamayi bi l e ds-
man da gr y or . Fi zi k i y asayabi l mek i i n bi l e dsmana al isiyor .
nder l i k, Mcadel esi ne Kendi ni
Basar tya Ve zgr l ge Mahkm Eder ek Basl adt
n der APO, mcad el esi nde daha ok Kr t l er l e i l gi l en di . D s-
man l a ugr asacak f ir sat i ok f azl a bu l mad i. Dsman l a ugr asabi l mek
i i n , i n san ini bul un dugu k on umd an ik ar mak ger ek i r . n der l i k ,
mcad el esi ne k en di si ni basar iya mahk m ed er ek basl adi. Basar inin
uisinda k al an her seyi har am k il di. Kr t i n san inin en f azl a basar m a-
y a i ht i yaci v ar . Bunun disindak i hi bi r sey Kr t e hi zmet et mez v e
Kr t bul undugu k on umd an ik ar maz. Basar inin d isinda ol an k abul
edi l emez. nder APO bu yzden k en di si ni zgr l ge de mahk m
et t i . Ancak zgr bi r yasam Kr t bu l undugu k on umd an ik ar abi -
l i r di . nder l i k , zgr l k i i n yasayacak ve zgr l k i i n l ecek t i r .
n der APO bu ugur d a, k i si ol mak t an ik an , k en di nd e t opl umsal l igi
yar at an, demok r at i k k omn al deger l er i b agiinda t asiyan bi r n der -
l i k yar at t i. Tmyl e zgr l g esas al d i ve ona gr e r gt l endi . Bu-
nun disindak i her t r l y asami k en di ne har am sayd i. n der l i k k endi
sahsinda f ed ai bi r r uh yar at masayd i, f ed ai bi r har ek et , k ad r o v e hal k
yar at amazd i. Sor unu ancak f ed ai bi r har ek et zm e k av ust ur abi l i r .
On un d isindak i l er zm d egi l d i r . Har ek et i n daha bast an f edai r uh-
l a sek i l l enmesi b undand ir . Yok sa bu har ek et de di ger har ek et l er gi bi
ol ur d u. Zat en f ed ai l i k d isinda hi bi r sey sor un a cevap ol amaz. De-
mek k i har ek et i n ikisi ve sek i l l eni si byl ed i r . Har ek et i n mi l i t anl ar i
bun u i yi bi l mel i di r . Anl amayan , har ek et i n mi l i t an i ol amaz.
n der l i k hem i deol oj i k , t eor i k hem d e pr at i k ol ar ak Kr t i n san i-
nin k endi ni t an imasi v e bul undugu k onumu anl amasi i i n mcadel e
ver d i . nder l i k o d neml er d e, her ne k ad ar sosyal i st har ek et l er e
i ht i y at l i yak l asmissa d a, t myl e onl ar in et k i si nden k ur t ul amad i.
Bel k i var ol an sosyal i zmi t md en yasamad i, f ak at et k i si n den de t -
my l e ik t igini syl emek mmk n degi l di . Daha i l k bast an el est i r i -
sel y ak l asti, bi r ok seyi el est i r di , k endi n i bi r ok seyd en k or umak
i st edi , zat en byl e ol m asay d i har ek et bugne k ad ar gel emezd i . Reel
sosyal i zmi n dagil masindan son r a v ar ol an har ek et l er i n t m
si st emi i l est i l er . Bun l ar in d isinda k al an t ek har ek et PKK i d i . Har e-
3 2
k et l er i n si st em i er i si nd e er i mel er i , PKK ni n daha gl v e mcade-
l eci ikis y apmasina sebebi yet ver di .
Basl angil ar ok neml i di r . Basl angil ar sonucu bel i r l ey ebi l i r .
Har eket i n gel i si mi ve sor unl ar i da basl angil a i l i nt i l i di r . Bu bi r ev i n
t emel i ne ben zi yor ; evi n t emel i sagl am ol du mu , ev de sagl am ol ur .
Bi r i nsanin devr i mci l i gi de basl angicindan bel l i ol ur . Eger devr i mci -
ni n basl angi ad iml ar i sagl am i se, d aha sonr a bel k i k i mi sor un l ar ya-
sayabi l i r , am a hi bi r zaman devr i mci l i gi bi t meyecek , i hanet i y asa-
mayacak t ir . Temel i sagl am d egi l i se, y anl is ve ek si k l i k l er i f azl a ol a-
cagi gi bi , i hanet l e sonul anacakt ir . PKKni n gel i si mi basl angiciy l a
bagl ant iliuir . Zayif l igi da basl angil a bagl ant iliuir .
Haki Ve Kemal Ar kadasl ar Beni m Gi zl i Ruhumdur
Il k ol ar ak nder l i k i l e ar k adaslik yap an Kemal v e Hak i ar k adas-
l ar d ir . Bu i k i ar k adas ne Kr t , ne de Kr di st anl iuir l ar . Tar i he bak t i-
gimizda bi r ok i nsan in har ek et l er e k at il dik l ar ini gr ebi l i r i z. Fak at
Hak i ve Kem al ar k adasl ar , daha or t ada har ek et y ok k en har ek et e
k at il misl ar d ir . Kr t hal k i ad ina har ek et e k at iliyor l ar . Kr t l er d e
k en di ger ek l i k l er i nden k aiyor l ar . Kr t t opl umu nun par a p ar a
edi l d i gi bi r dnemde, bu ar k ad asl ar t er ed dt sz bi r sek i l de har ek e-
t e k at iliyor l ar . Bu i k i ar k adas Kr t v e Kr di st anl i degi l d i , nder l i gi n
yan inda yer al mal ar inda bi r mecbur i y et de yok t u. nder l i gi n yan in-
da yer al m al ar inin nedeni , nder l i k t e zaf er i gr y or ol m al ar iyd i.
n der l i k t e, nder l i k d ur usunu gr d l er . Ama ve hedef l er i n i nder -
l i k t e gr d l er . nder l i k bu ar k ad asl ar i i n; Onl ar l a yar im saat k o-
nust um, bu k onusman in ar dindan beni m yan imda yer al d il ar ve
sehi t dsene k ad ar d a bagli k al d il ar dedi . Kemal ve Hak i ar k adasl ar
n der l i ge k at il dil ar . Bu nedenl e, n der l i gi k endi l er i n e esas al d il ar .
Her k osul da n der l i ge sahi p ik t il ar . nder l i k , Kemal v e Hak i ar -
k adasl ar in bi r l i k t el i gi , Tr k -Kr t bi r l i k t el i gi ni i f ade edi y or dedi .
n der l i k bu ar k adasl ar a say gi gst er d i . Nasil k i o ar k ad asl ar nder -
l i ge say gi duymusl ar sa, n der l i k d e onl ar a say gi duyacak ve ar k a-
daslik l ar ina bagli k al acak t ir . nder l i gi n ar k adasliga yak l asimi bu-
dur . nder l i k ; Hak i ve Kemal ar k adasl ar b eni m gi zl i r uhumd ur
di yor du.
n der l i gi n Hak i ve Kemal ar k ad asl ar i i n sy l edi gi , nd er l i k
ger egi n i n bu ar k ad asl ar d a yasand igini i f ade edi y or . Bunun nasil bi r
r uh v e k i si l i k ol d ugunu i yi anl amak ger ek i r . Bu r uh, demok r asi , z-
3 3
gr l k v e k omn al deger l er i k en di n de ger ek l est i r en bi r r uht ur .
zgr l k i i n yasayan ve zgr l k i i n her seyi ni f eda eden bi r r uh-
t ur . Bu r uh, t myl e k en di gcn e i nan an ve bu g zer i nden aya-
ga k al k an, zm gcn k en di n de bul and ir . Bu r uh, zgr l k i i n
ne ger ek i yor sa, onu n ne hedef ol ar ak k oyan ve m cad el e edendi r .
Bu r uh, hed ef l er i ne k en di ni bagl ayan , on un d isinda her seyi k en di n-
de l dr en di r . Bu r uh, zgr yasami, ar k adasligi k u t sal gr en , bun -
l ar i i n d ai ma mcad el e edendi r . Bu r uh, mor al , gven , dsnce,
duygu ve bun l ar i pat r i k t e uygul ama gcn k en di n de yar at an bi r
r uht ur . Bu r uh, k osul l ar n e ol ur sa ol sun , n der l i k ger egi n i beni m-
sey en v e bu ger ek l i k zer i nden y r yen di r . Bu r uht a byk bi r
r gt , duygu ve dsnceyi gr ebi l i r si n. Bu r uht a deger l er i by t me
var d ir . Bu r uht a bagliligi, f edak ar l igi, cesar et i , d r st l g gr ebi l i r -
si n. Bu r uht a yet k i , mevk i yok t ur , dai ma hi zmet et me var d ir . n der -
l i k r uhud ur bu r uh.
n der l i k r uhu, Kemal ve Hak i ar k adasl ar d a ger ek l esendi r . Za-
t en bu yzd en n d er l i k , ben i m gi zl i r uh um d i yor . n d er l i k , k r i t i k
dur uml ar da Kemal ve Hak i ar k adasl ar in r uhun u bi ze hat ir l at iyor .
Tasf i yeci dnemd e ve PKKn i n y eni nd en i n sasinda, bi ze, Kemal PIR
r uhun u hat ir l at t i. n der l i gi n byl esi k r i t i k sr el er d e, bu ar k adas-
l ar in r uhun u bi zl er e h at ir l at masini anl amamiz l azim. n der l i k n e-
den Kemal PIR r u hu dedi ? nk Fat ma, d uygu, dsnce ve hi sl e-
r i m nder l i gi nki i l e ayni degi l di r di y or du. Madem seni n duy gu,
dsnce ve hi sl er i n nder l i gi nki i l e ayni degi l , o zaman i i mi zde ne
ar iyor sun? Kemal PIR, par t i l i l i gi ; duygu, dsnce, r uh ve t ar zda bi r -
l i k t el i k ol ar ak anl iyor d u. Far k l i duygu, dsnce ve hi sl er t asf i y eyi
gel i st i r i r . nd er l i gi n Kemal PIR t ar zi demesi n i n n edeni bud ur . Par t i -
l i l i gi by l e y asar sak dogr u y asamis ol ur uz. Bunun disindak i see-
nek l er l e n der l i gi y asayamay iz.
Bi r d e k end i d ur umumuza bak mamiz ger ek i yor . n der l i k , O ar -
k ad asl ar i l e yar im saat k on ust um, bu k on usman in ar d indan t er ed -
dt sz k at il dil ar ve sehi t dsene k ad ar d a bagli k al d il ar d edi . n-
der l i k yil l ar dir bi zi ml e konusuyor , par t i yil l ar d ir bi zi ml e konusuyor ,
n der l i gi n bu k on uda yzl er ce zml emel er i var , f ak at yi ne de
k en di mi zd e isr ar ed i y or uz. Dai m a bi zi mk i ol sun di y or uz. n der l i -
gi n Kemal v e Hak i ar k adasl ar l a yar im saat k on usm asi yet i y or , f ak at
bi ze y il l ar yet mi yor . Onl ar d a n der l i gi n ar k ad asl ar i, bi z d e. Pek i , bu
nasil ol uyor ? n der l i k i l e ar k adaslik bu k adar basi t ol amaz. n der -
3 4
l i k i l e ar k ad aslik , Kemal PIR ve Hak i KARERi n ar k adaslik l ar i gi bi
ol ur . Bi zi mk i yar im saat degi l de, bi r y il ol sun. Eger bi ze yil l ar yet -
mi yor sa, demek k i bi zd e ci ddi sor un l ar yasaniyor . Bu sonuca ul as-
mamiz ger ek i r .
PKK de dr st l k , nder l i k ger egi y l e k en di n i y ar at mak t ir . D-
r st l k d e, baglilik d a bud ur . Bun un disind a baglilik ya d a d r st l k
ol maz. nder l i k bu d enl i zer i mi zd e dur d u, yap t igi zml emel er
or t ada, f ak at yi ne de k en di mi zde isr ar ed i y or uz. Bu ne bi i m n der -
l i k l e ar k adaslik t ir ? Byl e yap ar ak n der l i gi n mi l i t an i ol unmaz. De-
mek k i b ur ad a k and ir ma v e yal an v ar d ir . Bunl ar in dzel t i l mesi ge-
r ek i r . n der APOyu esas al an, bunl ar d an k en di si ni ar ind ir mal iuir .
n der l i k r uhu, Kemal PIR r uh udur . Kemal PIR r uh una ul asanl ar d ir ,
n del i ge ar k adas ol anl ar .
Ideol oj i k gr up , PKK ni n ol usumu var ol an y asama al t er n at i f bi r
yasamd ir . Bu har ek et i n ol usumu, sadece bi r p ar t i ni n or t aya ikisi
degi l d i r . Byl e an l ar sak yan l is anl amis ol ur uz. PKKyi yar at mak ,
yen i bi r yasam i i n ad im at mak t ir . Eger byl e anl asilir sa dogr u an l a-
sil mis ol ur . Bu y asami gel i st i r me neml i di r . Yasami gel i st i r mek , PKK
mi l i t anl igini gel i st i r mek anl amina gel i r . PKK de ol usacak ol an mi l i -
t anl ik , nder l i gi n bel i r t t i gi mi l i t anl ik t emel i nde gel i smel i di r . Bu mi -
l i t anl ik , d edi gi m gi bi , k endi n i k endi ol mak t an ik ar an, k en di nd e t op-
l umsal l igi yar at an mi l i t anl ik t ir . Bu mi l i t anl ik , k en di n de t ar i h ve t op-
l umsal l igi yar at and ir , k endi n i gel i st i r en ve t myl e k endi n i zgr -
l ge bagl ayan d ir . Bunun d isindak i yasami ya d a l m k en di n e yak -
l astir mayandir . Hal k i i i n sr ek l i aba i er i si nde ol and ir . Basar i i i n
hi bi r zaman k endi si ne sinir l ar k oy may and ir . Mi l i t anl ik yapmanin
esasl ar i bun l ar d ir . nder APOn un par t i l esme ve k adr ol asmaya y ak -
l asimi budur .
nder APO ve nder APOnun eser i ol an PKKni n 20. y zyil l a
hi bi r i l i sk i si y ok t ur . PKK bel ki 20. yzyil da or t aya ik t i. nder l i k de
bu d nemd e or t ay a ik t i. Sek l i ol ar ak k i mi y nl er i yl e 2 0. yzy il a
ben zey ebi l i r . 20. yzyilin et k i l er i ol abi l i r , v ar d ir d a. Tabi i bu et k i l e-
r i n sekl i ol duk l ar i da k esi ndi r . PKK v e nder l i gi ni n 20. yzyil l a hi -
bi r i l i sk i si yok t ur . nder APO bask a n der l er den f ar k ini or t aya k oy -
du, bun un yan inda PKK v e Kr t t opl umun u yar at may i ve gel i st i r me-
y i esas al di. Bunun i i n nder l i k v e PKK hi bi r zaman di ger sosyal i st
ve k omn i st par t i l er i gi bi ol mad i. Bu y zd en PKK ve n der l i gi nd e
dogu-bat i sen t ezi n i ger ek l est i r di . nder l i ge ve PKK ye d ogu ya d a
3 5
bat i par t i si di r di y emeyi z. PKKd e hem dogu, hem de bat iyi t emsi l
eden zel l i k l er sz k onusudur . PKK ve n der l i k , d emok r asi ve z-
gr l ge hi zmet eden n e v ar sa, onu k en di si n e esas al d i. Dogu v e bat i
sen t ezi ol masi da bund andir . nder l i gi n k i si l i gi , r uhu, d sncel er i ,
hi sl er i , y asami, bun un zer i n den p ar t i y e yak l asimi, n der l i ge yak l a-
simi, 20. yzyil l a uy usmuyor . Ar ad a el i sk i var . Bu yzden nd er l i k
hem f ar k l i ol usmust ur , h em de hedef h al i n e gel mi st i r . Hedef ol m asi-
nin nedeni , bel i r t t i gi mi z bu ger ekl i k i l e bagl ant iliuir . nk hi bi r
zaman var ol an nder l i k ve har ek et l er i ben i msemedi . nder l i k on-
l ar gi bi ol mad i, onl ar d an f ar k ini hep or t aya k oy du, hi zmet l er i ne
gi r med i , on l ar a al t er n at i f ol du. Bu n edenl e hedef hal i ne gel di . iki-
sindan bu yan a hedef ol m asinin nedeni bundand ir . nder l i gi n esas
al digi k i si l i k, t ar i ht e i nsanl igin esasl ar ini t emel al an k i si l i kl er di r .
nder l i k Fel sefesi Bi r Lokma, Bi r Htr ka Fel sefesi di r
Bi z buna der vi s k i si l i gi , pey gamber k i si l i gi di y or uz. Gnmzde
f ed ai l i k ol ar ak i si m b ul uy or . Bu k l t r , t ar i ht en gnmze k adar
gel mi st i r . PKK mi l i t anl igi, nder l i k mi l i t anl igi, t ar i ht e di l e gel en
mi l i t anl igin f ar k l i bi r i si mde di l e get i r i l i si di r . Kl el i ge i l k k ar si ik an
k i md i r ? Hz. Ibr ahi md i r . Bu bi r gel enek t i r , k l t r d r , k i si l i k t i r . Kl e-
l i ge k ar si ik an l ar , adal et , esi t l i k ve zgr l k i i n sav asanl ar bun u
esas al ir l ar . Bu, PKK de f ed ai l i k ol ar ak ad l and iiiliyor . Bu yzden
PKK har ek et i , peygamber har ek et i d i r . n der l i gi de p eygamber var i ,
der vi svar i bi r n der l i k t i r . Peygamber l i k v e der vi sl i k f el sef esi , k en-
di si i i n y asamama, yasami k endi n e har am et me, t opl um i i n yasa-
ma, t opl umu bul undugu k on umd an ik ar ma ar ay isinda ol ma f el se-
f esi d i r . Peygamber v e der vi sl er i nzi vaya ek i l di k l er i zaman yogun-
l asiyor l ar , daha sonr a d sncel er i ni t opl uma yay iyor l ar . n der l i k ,
Kr t t opl umunu bat ak l ik t an ik ar mak i i n si st em yasamini k endi si
i i n har am k abul et t i , y il l ar ca y ogunl asti, bun un son ucun da i d eol oj i k
ve f el sef i k ol ar ak d sncel er i nde r af i n el est i . Bu bak imd an nder l i -
gi n v e PKK ni n ikisi, der vi s v e peygamber ikisina benzemek t edi r .
Hz. Ibr ahi m Ur f a da Nemr ut a yan i si st eme k ar si ik t i. Bu n eden-
l e yn n Kenan l k esi n e, bugnk Fi l i st i n t opr ak l ar ina evi r d i .
Ibr ahi m i n Kenan l k esi ne gi di si , zgr l k i i ndi . nder l i gi n ikisina
bak t igimizda, nder l i k d e Ur f a dan ikiyor v e yn n Ken an l k esi
ol ar ak bel i r l i y or . nder l i gi n de ikis amaci zgr l k t r . zgr l k v e
bu ugur d a ver i l mesi ger ek en mcad el e, n der l i gi ikisa zor l uyor .
3 6
Ibr ahi mi n yol cu l uk t a y asadigi zor l uk l ar i, n der l i k d e yasamistir .
Hz. Ibr ahi m ve n der l i gi n yol cul ugu benzer di r . Bel k i f ar k l i zaman -
l ar d a or t aya ik an f ar k l i ol usum l ar d ir , am a zn de ayn iuir . Ibr ahi m
k l el i ge, n der l i k i se d evl et zer i n de gel i sen uygar l iga k ar si ik ar ak
or t aya ik t i. n der l i k d emok r at i k k omn al deger l er i beni msed i .
Demok r at i k k omn al deger l er l e Ken ana yol al d i. Di y ebi l i r i z k i , n -
der APO Hz. Ibr ahi mi n gnmzdek i bi i mi di r , PKK de onun har e-
k et i d i r .
n der APO ve PKK f el sef esi , der vi s f el sef ed i r . Der vi s f el sef esi bi r
l ok ma, bi r hir k a f el sef esi di r . Anl ami i se; al isabi l mesi i i n a k al -
mamak , ipl ak k al mamak i i n de bi r hir k a sahi bi ol mak t ir . Der vi s
f el sef esi n de, bun un d isinda k en di si i i n bi r sey ar ama y ok t ur . Her
seyi i n san l ik i i n ar ama v e yap ma var d ir . Der vi sl er i n yasamina bak -
tigimizd a, k en di l er i n e ai t bi r seyl er i ni n ol dugunu gr emey i z. Der vi s
hal k i er i si nde dol asir , h al k in sor un l ar ini di n l er ve onl ar a yar d imci
ol ur . PKK f el sef esi nde de bu v ar d ir . Yan i k endi n i i n bi r sey i st eme-
y ecek , sahsi hesapl ar i er i si ne gi r meyeceksi n. Bozguncul uk sahsi
hesapl ar d an basl ar .
Ken di ni t at mi n et me amal i yasam ar ay isi ve b unun i mk n l ar ini
gel i st i r me k i si y i k i r l et i r , k t l ge sev k eder . Byl esi bi r yasam anl a-
yisi hir sizl ik t ir . Al d at ar ak , k an d ir ar ak k endi ne i mk n yar at mak ,
k t l k ve k i r l en men i n basl angiciuir . Sahsi i i n yasamayan , k endi n i
t at mi n et mek i i n bi r sey i st emeyen i n san da k t l k gr emezsi ni z.
Temi z v e ar iuir . Kt l k , k endi si i i n yasamak i st eyend e gel i sme
gst er i r . Par t i i i nde de ar astiiir saniz bunu r ahat l ik l a gr ebi l i r si ni z.
Yasaminda par t i y i , r gt , hal k i ve zgr l g esas al anda k t l k
gr emezsi ni z. Al aver e-dal av er e gr em ezsi n i z. Ik i yzl l g gr e-
mezsi ni z. Bi r mel ek gi bi t emi z v e ar iuir , hi zmet et mek esas dsn-
cesi n i ol ust ur ur , bunu asl i gr evi ol ar ak gr r . Ken di si i i n y asayan ,
k en di si i i n al isanl ar d a i se, bi r eysel hesapl ar n e ik ar . Bu t r k i si -
l i k l er d e her t r l an l ayis gel i si r . Nor mal di r . Ki r l i l i k de zat en bur a-
dan basl ar . Kendi si n i asan ve k en di si i i n yasamayan ; zgr l k , i n -
san l ik ve h al k i i n hi zmet eden i n san l ar d a hi bi r zaman k t l k
gel i smez. PKK ni n hal k i i n de gel i sme gst er mesi n i n n edeni d e bu-
dur . Hal k zer i n de der i n bi r et k i bir ak masinin ned eni d e bud ur .
Hal k imiz, ar k adasl ar mel ek gi bi d i r di yor d u. Kar desi n e gven me-
yen i n san l ar ; ben PKK mi l i t anl ar ina i n an iyor v e gven i y or um di -
y or du. PKK mi l i t anl ar inda k i si sel bi r y asam anl ayisinin ol mad igini
3 7
gr d l er . PKK mi l i t an inda her seyi n l k e, hal k , z r l k v e i n san l ik
i i n ol dugunu gr dl er . Bu yzden hal k gven di , hal k in k al bi nde
t aht k ur d u. Bu f el sef e ve k l t r zer i n de sek i l l enen k i si l i k t emi zdi . O
k i si l i k t e k i r l en me yok t u, k en di n i adamak v ar d i. Zat en der vi sl i k d e
bud ur .
Bi zi m k i si l i gi mi zi n de by l e ol masi i i n, ncel i k l e si st emden
k op mamiz ger ek i r . Si st emi n k l t r n den, l l er i nden, zi hni y et i n -
den k op us ger ek l esmezse, t emi zl en me ol maz. Par t i i er i si nde er i -
yebi l mek i i n , par t i y e gr e k at ilim gst er mek ger ek i r . Ar k adasliga
ve i nsan l iga hi zmet byl e ol ur . Bun u basar am ayan l ar k ur nazl ik ya-
par l ar , saht ek r l ik yap ar l ar , i k i y zl ol ur l ar , k and iiir l ar . n k
sadece k endi l er i ni dsnr l er . Kendi si ni nasil byt ebi l ecegi ni ,
k en di si i i n n asil i mk n yar at abi l ecegi n i dsnr . Bu yzden boz-
guncul uk yap ar . By l e bi r d ur uma dsmemek i i n k i si l i gi mi ze d er -
v i sl i k gel enegi ni y edi r memi z l azim. Gnmzde buna f edai l i k deni -
l i y or . Fedai l i k h al k , ar k adaslik , t opr ak ve i n san l ik deger l er i i i n ya-
samak t ir . Kendi ni f eda et mek , bunun disinda ol an bi r yasami har am
et mek t i r . Ger ek Kur and a, ger ek se di ger bi r ok k i t apt a, Nemr ut
mesel esi zer i ne y azil an bi r hi k y e var d ir . Bi r si v r i si negi n Nem-
r ut un bey ni ne gi r di gi v e sr ekl i beyni ni k emi r di gi , bi r sr e Nem-
r ut un bu aciyl a yasadigi, sonun da dayan amayar ak l dg bi i mi n-
de anl at ilir . Nemr ut o dnemi n egemen i d i r . Si vr i si n ek d e Hz. Ibr a-
hi m di r , Ibr ahi m i n dsncel er i di r . Ibr ahi m, hal k i k l el i ge kar si r -
gt l yor d u. Bu n edenl e Ibr ahi m, Nemr ut aisindan by k bi r t ehl i -
k eyd i . n der l i k , mi t ol oj i , i i nde bi r ok ger egi gi zl i yor dedi . Bu
yzden k onul ar i el e al isl ar imiz basi t ol mamal i. Bu dur umu i yi ar as-
tir mak ger ek i r . Bi r ok ger egi masal di l i yl e anl at iyor . Anl amak v e
sonu ik ar mak sar t t ir .
Gn mzde de n der APO nun dsncel er i , smr geci l er d e b -
yk bi r aci ve k or k u yar at iyor . Nasil k i Hz. Ibr ahi m Nemr ut aisin-
dan t ehl i k e ol ust ur d uysa, Nemr ut i i n aci k ayn agi ol duysa, bu y z-
den Nemr ut , Hz. Ibr ahi mi or t adan k al d ir mak i st edi y se; smr geci -
l er d e, n der APOyu or t adan k al d ir mak i st edi . Ned eni , nder
APOn un gel i st i r di gi d sncel er i n smr geci l er , egemen l er ve si s-
t em i i n byk bi r t ehl i k e ol ust ur masiyd i. Bu n edenl e si st em, n -
der l i gi or t adan k al d ir mak i st edi . Nasil k i Nemr ut , Hz. Ibr ahi mi n
zer i n e yr d yse, si st em ve egemen l er d e o sek i l de n der APO-
nun zer i n e yr d . Ibr ahi m, t esl i m ol mam ak v e dar be y emem ek
3 8
i i n nasil k i Ken an t opr ak l ar ina yn el di y se; nd er APO da, f asi st ve
smr geci l er i n hk mn e k ar si, hal k in umud unu t emsi l et meye d e-
vam ed ebi l mek i i n Ken an l k esi n e yn el di . Nemr ut , Hz. Ibr ahi mi
yak mak i st edi , gnmzn Nemr ut l ar i da n der APOyu y l e y ap-
mak i st edi l er . ok say ida k omp l onun gel i smesi , bunu i zah et mek t e-
di r . Sonunda d a ul usl ar ar asi k omp l oyu gel i st i r di l er . n der l i gi n de-
di gi gi bi ar miha ger d i l er . Gn mzn ar mihina ger d i l er . Imr al i
si st emi t ar i hi n ar mihiuir .
Ur f a n eol i t i gi n mer k ezi di r . Ayn i zamanda devl et i uygar l iga k ar -
si i l k i syan in d a mer k ezi di r . Hz. Ibr ahi mi n i sy an ina k ayn ak l ik eden
mer k ezd i r . Devl et e k ar si i syan gel enegi , or adan basliyor . Bur ad an
basl amasinin nedeni , neol i t i gi n mer k ezi ol masindand ir . O yzden
k l el i ge k ar si i l k i sy anin ger ek l est i gi y er di r . nder APOnun ikisi
t esadf degi l di r . nder l i gi n Ur f a dak i ikisi, t ar i hi n gnmzde ya-
sanmasi anl amina gel mek t edi r . n der l i k d i y or k i ; Tar i h gnmz-
de, bi zde t ar i hi n basl angicinda gi zl i y i z . nder l i gi n t ar i he yakl asimi
bud ur . Bur adan har ek et l e, nder l i gi n t ar i he yak l asiminin d ogr u
ol dugunu gr ebi l i r i z.
Ur f a da k ut sal l ik ve l an et l i l i k bi r l i k t e yasaniyor . Hem i l k k ut sa-
lin, hem de i l k l anet i n yasand igi yer d i r . n der l i k Ur f a Sav unmasin i
bu k on ul ar zer i n den el e al iyor . Ur f a Sav unmasin i l anet l i l i k ve k ut -
sal l ik zer i nden gel i st i r i yor . Savun man in byl e el e al inmasi dogr u-
dur . Bask a t r l el e al is t ar zi zay if ol ur . Kut sal l ik ve l an et l i l i gi n ne
ol dugunu yor u ml amak ger ek i yor . n der l i k gnm zd ek i Nemr ut a
byl e cev ap ver d i . Kut sal l igin k ayn aginda ne v ar ? Neol i t i k devr i m
var , onun yasami v ar . Bunun da k ayn agi anad ir , k ad in et r af inda ol u -
san yasamd ir . Kut sal l igin k ayn aginda k ad inin emegi v ar d ir . Kut sal -
lik zgr l k , esi t l i k ve bar is zer i nd en gel i sme gst er di . Bun un da
t emel i nde k ad inin emegi , k adinin yasami var d ir . An a hem k ad ini,
hem d e t opr agi t emsi l ed i y or . Anan in an l ami budur . nk hem k a-
uin hem de t opr ak y asami gel i st i r i y or . Nasil k i k adin i nsani y ar at i-
yor sa, t opr ak t a i n san in ger ek si ni ml er i n i y ar at iyor . Bu yzden k ad in
ne k ad ar k ut sal sa, t opr ak t a o k ad ar k ut sal d ir . Ayn i zamand a t opr ak -
t an el d e edi l en her sey k ut sal d ir . O t ar i ht e k ad in v e t opr ak k ut sal
gr l mst r . Topr ak t an el de edi l en t m r nl er k ut sal gr l m s-
t r ; y agmur , at es v b. gi bi i nsan yasamini var ed en d ogasal ol ayl ar da
k ut sal l il ar l a yk l dr l er . Bu y zd en k ut sal ol an i t anr i ol ar ak se-
mi sl er . Yasamin k ay nagi ol an k ut sal l astiiil mis, t anr il astiiil mistir .
3 9
Neol i t i k yasamd a k om nal demok r asi var d ir . Demok r asi ; ad al et ,
bar is, zgr l k v e esi t l i gi i er i si nde bar indiiir . Bu da kut sal l igi t em-
si l ed i y or . nder l i gi n d emok r asi k on usundak i anl ay isi bud ur . n-
der l i k bu an l ayisi, zgr bi r t opl um y ar at man in t emel i hal i n e get i r -
di . Bu yzden PKK i er i si nde her k ese gr e demok r asi an l ay isi ol a-
maz. Eger nder l i gi esas al iyor sak , n der l i gi n demok r asi anl ayisini
beni msemek zor undayiz. Bunu ne i i n syl y or um? Bi r ok k i si n-
der l i ge bagli ol d ugunu syl yor , f ak at k en di n e gr e d e d emok r asi
anl ayisim var d i y or . nder l i gi k end i i l k esi hal i n e get i r en, k omnal
y asami esas al acak . Hi k i mse bi r ey ci l i gi , k ey f i yet i , k endi ne gr el i gi
esas al amaz. Bask i, zu l m, i sk en ce, t al an, dvme, hak ar et vb. b unl ar
ne zaman gel i st i ? Dev l et i si st em zer i nden gel i sme gst er en uygar -
lik ikisiy l a ber aber i nsanl iga yabanci bu seyl er gel i st i .
Neol i t i k t opl umd a bun l ar in hi bi r i ni gr emezsi ni z. Bun l ar , n eo-
l i t i k t en devl et i uygar l iga gei sl e bi r l i k t e or t aya ik an seyl er d i r . Bu
dneml e bi r l i k t e cen net ve cehennem k avr aml ar i d a i nsan l igin gn -
demi ne gi r mi st i r . Ond an nce cen net ve ceh ennem yok t u. Neol i t i k
t opl um yasami, i nsan l ar i i n cen net t i . Egemen l i gi n gel i smesi y l e ce-
hennem or t aya ik t i. Bu sef er de, i n san l ar cen net i n ar ay isi i er i si ne
gi r di . Insan l ik , devl et l i uygar l ik l a cennet i k aybet mi s ol uyor du. Daha
son r a cen net e ul asmak i i n sav asl ar gel i secek t i . Cennet i k aybet mek
l anet l i l i gi i f ad e edi y or . Cen net k ut sal l igi, cehennem d e l anet l i l i gi
t emsi l ed i y or . Cennet ve ceh ennem, egemen l er l e bi r l i k t e anl am k ar i-
sik l igina ugr at il di. Daha sonr a egemen l er k ut sal l igi el e gei r mek i s-
t edi . Kendi l er i n i k ut sal l igi t emsi l ed enl er ol ar ak gst er mek i st edi l er .
On l ar a gr e, l anet l i l i gi d e hal k t emsi l ed ebi l i r . Hl buk i k ut sal l igi
hal k , l anet l i l i gi d e egemenl er t emsi l ed i y or . Egemenl er zi hi n l er d e
ar p it ma yar at mak i st edi .
nder l i k Ger egi , Adal et i Yer i ne Geti r meni n Ger ekl i gi di r
n der APO, Ur f a t ar i hi nden har ek et l e k ut sal l igi esas al d i. Kut sal -
lik ve l anet l i l i k n der APO i l e net l i gi n e k avust u ve anl amina bul du.
n der APO t myl e bun u i f ad e edi y or . Adal et l i d avr an mak , k ut sal
ve l anet l i ol an i bi r bi r i nden ay ir mak ve hak l ar ini ver mek t i r . n der
APO da adal et yer i ni bul must ur . Bu y zd en n der APO adal et i t em-
si l edi y or . nder l i k ger egi , ad al et i y er i ne get i r men i n ger ek l i gi di r .
Bu d a by k bi r emek i st er . nder l i k ad al et i i n l anet l i l i k t en hesap
sor du. Bu k onudak i en byk si l ahi el est i r i v e zel est i r i ol d u. Dog-
4 0
r u-y anl is, i yi -k t ayr imini or t aya k oyd u. Bu ayr iml a k t , i r k i n ve
yan l is ol ani or t adan k al d ir d i.
n der l i k ger egi n de hesapsiz bir ak ma yok t ur . Sezar in hak k i Se-
zar a d er l er ya, n der l i k ger egi n de de yasanan budur . Her seyi n
hak k ini ver ecek si n , y anl isin da dogr un un da hak k ini ver ecek si n .
Yan l isin v e dogr un un hak k ini ver mek n edi r ? Yan l isi gr me ve or t a-
dan k al d ir ma, d ogr uyu da gr p by t med i r . Bu y zd en n der l i k t e
esas ol an, hi k i mseyi hesap siz bir ak mamad ir . nder l i k ; Bi r i l er i
mezar a da gi r se, onl ar in yak asini bir ak mayacagim, mezar d a bi l e
hesap sor acagim d edi . Bel k i bazil ar i k ur t ul mayi l md e gr y or ,
ama b unl ar bi l e n der l i gi n el i n den k ur t ul amaz. l m ar e degi l d i r .
Her k es hesabini ver ecek t i r . Yasasa d a, y asamasa da hesabini ver e-
cek t i r . i r k i n l i k , yan l islik d ai ma hesabini ver ecek t i r . n der l i k ger -
egi bunu i f ade edi y or . nder l i k hi bi r zaman i r k i nl i k l e, y anl islik l a
yasamamistir ve hi bi r zamanda yasamayacak t ir . nder l i k yasama-
uigi i i n, y asat il masina da i zi n ver mey ecek t i r . Bu yzden n der
APOn un i r k i nl i k ve yanl isliga k ar si savasi byk t r .
nder l i gi esas al d igimizi syl y or uz, nder l i gi n ar k adasiyiz di -
yor uz. Pek i , bi zd e y asanan nedi r ? Bi z i dar eci l i gi , hesap sor mamay i,
adal et si zl i gi y asam f el sef esi hal i ne get i r mi si z. Bunun nder l i k l e
hi bi r al ak asi yok t ur . Har ek et i esas al an bi r mi l i t an bun l ar i yasaya-
maz, bun l ar a gzn k ap at amaz, i d ar eci l i gi k i si l i k t ar zi hal i ne get i -
r emez. Idar eci l i ge k ar si ik mam ak , uzl asm ak , yan l islik l ar a gz y um-
mak ; i r k i n l i k l er e v e hesap sor mamay a evet demek an l amina gel i r .
Bu d ur um ay n i zaman da t m bun l ar i bi r bask asina da r eva gr mek
demek t i r . Adal et si zl i gi hem yasayacak , hem d e y asat mak i st eyecek !
Byl el er i n der l i ge k ar siuir . nder l i ge k ar si sav asmak t ir . nder l i ge
k ar si ikiliy or , onunl a sav asiliy or , sonr a da bi z nder l i ge bagliyiz
den i l i yor . Bu byk bi r k and ir madir . Bunun dzel t i l mesi ger ek i r .
n der l i k emek d emek t i r . Dai ma emek v er mek ger ek i r . Emek si z-
l i ge k ar si mcad el e edi l mel i , emege, deger l er e sahi p ikil mal iuir .
Emek sav unul mal i v e gel i st i r mel i di r . PKK mi l i t anl ar i bu hususl ar i
gr ev ed i n mek zor un dad ir . Mi l i t an yasami k azanacak , bu yasam i i n
deger l er yar at acak t ir . Onl ar i by k y asayacak v e byk y asat acak -
tir . Yasama, deger l er e deger ver mek , y asami ve deger l er i b yt mek -
t i r . Yasama ve d eger l er e deger ver mey en, yasami v e deger i byt e-
mez. Yasami ve deger i by t meyen , ona sahi p ik mayan , var ol an
zer i n den k end i ni yasat anl ar egemen l er d i r . Egemen l er hi bi r za-
4 1
man deger yar at mazl ar . Egemenl er , i nsan k an i zer i nden besl eni r -
l er . Par t i i er i si nde de deger yar at mayan , deger l er zer i n den y asa-
mak i st eyen k i si l er , k an emen l er ol ur k i , b unl ar d a par t i i er i si nd e
mut l ak sur et t e k abu l edi l mey ecek t i r .
n der l i k ger egi , y asam ve d eger l er ol ust ur mak t ir . nder l i k i l e
ar k adaslik , n der l i k ger egi n i esas al mak t ir . Bunu esas al mayan l ar
yasaml a, deger l er l e, n der l i k l e oyn amis ol ur . Bu d a n der l i ge ds-
man ol mak t ir . nder l i gi n mi l i t anl ar i byl e ol amaz. Bu aj an l ik t ir .
n der l i gi n mi l i t ani ol anl ar , nder l i gi n ar k adasi ve ona bagli ol dugu-
nu syl eyen l er k ad ina, t opr aga d eger v er ecek t i r . Kadin i nsan i, t op-
r ak da gidayi yar at iyor . Hem i n san a deger ver ecek si n , hem d e t opr a-
gin yar at iml ar ina. Ancak byl el er i n der l i gi n ar k adasi ol abi l i r l er .
Bunun disindak i l er nder l i gi n dsman iuir . Bu y zden nder APO-
da i n san a deger ver mek en by k er demd i r . Insan i her t r l yan l is
ve ek si k l i k l er i ne r agmen deger l i gr me var d ir . Insan in zay if l ik l ar -
dan k ur t ul masi i i n mcad el e var d ir . Fak at , bi zi m ar k adasl ar d a ya-
sanan bun un t er si di r . Eger hesabina gel mi yor sa, ben bun u k abul
et mi yor um, on unl a al ismam d i y or . Hem n der l i ge uymayacak ,
hem d e n der l i gi n ar k adasi ol dugunu sy l eyecek ! Saht ek r l ik , i k i -
yzl l k buna deni r . By l e i n san l ar k endi l er i n i k and iiiyor l ar , f ak at
f ar k inda bi l e d egi l l er . Kr t l er i n basar amam asinin t emel n edeni de
bud ur .
Beni m Savastm Ekmek Savastdtr
n der l i k t e t m d eger l er e nem ver m ek esast ir . Deger , d eger l er -
l e ol usur . n der l i k bi r p ar a ek m ek bi l e y er d e gr se hemen onu
k al d iiir . Kk bi r p ar ad ir , bi r sey ol m az d emez. n der l i k ak ad e-
mi deyk en , yer de gr d g bi r par a ek megi al ar ak yed i . nd er l i k ,
beni m savasim, ekmek sav asiuir di y or d u. Sav as, deger l er sav asi-
uir . Bi r par a ek mege yak l asim i l e bi r t or ba una y ak l asim ayn iuir .
Bugn bi r p ar a ek mege byl e yak l asan, yar in bi r t or ba un a da ayn i
yak l asimi gst er ecek t i r . Hat t a l k eye d e yl e yak l asacak t ir , bu k e-
si ndi r . Bu dur um pr at i kt e bi nl er ce k ez i spat l anmistir . Bi zi m ar k a-
dasl ar imiz y er d e gr d k l er i hi bi r d eger i yer d en k al d ir miyor . Bir a-
kin bi r par a ek megi , k i l ol ar ca er zak heb a ol sun um ur samazl ar bi l e.
Bun l ar PKK mi l i t an i, n der l i gi n ar k adasi ol amaz. nder APO byl e
bi r ar k ad asligi hi bi r zaman k abul et mez. n der APOn un ger ek l i gi
bu d egi l k i , bi r bask asini da byl e k ab ul et si n. Yasama, deger l er e
4 2
anl am ver emey en bi r i , d eger l er e byl e yak l asir . nder l i k , k ad inin
k er amet i n i d ai ma k or umust ur . nder l i k gr sme n ot l ar inda; be-
ni m sav asim namus savasiuir di y or du. Kad in sav asiuir , t opr ak sa-
vasiuir . Kad ini ve t opr agi t m d eger l er i y l e k or um a esast ir . zgr
yasamin yol u , k ad in ve t opr aga ai t ol an t m d eger l er i sahi p l enmek -
t en geer . Bu yzden n der l i k t e anaya b aglilik esast ir . nder l i k bu
hak k in sav asini ver i yor . Anaya b agli ol an, anan in k er amet i n e sahi p
cik and ir .
Top l umsal l asma i l k ol ar ak k ad inin et r af inda gel i sme gst er d i .
Bu yzd en k ad in ol usumu, r et i mi i f ad e edi y or . Topl um d emok r asi ,
zgr l k , bar is, ad al et ve esi t l i k zer i nd en sek i l l endi r i l mek i st eni -
yor sa, k ar simiza k ad inin d ogr u t emel l er de el e al inmasi ger ek l i gi
cik acak . n der l i gi n k ad ini esas al masi ve her seyi n mer k ezi ne k oy-
masi bu n edenl edi r . nd er l i k 3. Kongr ed e; zml enen k i si degi l
t opl umd ur , an degi l t ar i ht i r d edi . nder l i k t ar i h ve t opl umu esas
al digi i i n , 1987d en son r ak i zml emel er i ni n ogu k ad in zer i n e
yap il an zm l emel er ol must ur . Bur ad an da k ad in ger ek l i gi n e
ul asti. Tm sor unl ar in k ayn aginda, k ad in sor ununun ol dugunu gr -
d. Kad in sor ununun zme k avusmasi, di ger sor un l ar in da bu-
nunl a bagl ant ili ol ar ak zme k av usacagi t esp i t i nde bul undu. Top -
l umsal l asma k ad in ek seni n de ol must ur . Topl umu yen i d en sek i l l en-
di r mek , k ad in ek senl i ol abi l i r . n der l i k bu d ogr ul t uda er k egi l dr -
mek dedi . Er k egi l dr mek , k adind a zgr l g gel i st i r mek , k adin i l e
er k ek ar asinda esi t l i gi y ar at mak t ir , d edi . nder l i k , anaya ol an b agli-
ligini bu bi i mde gst er mi s ol du.
Ben bagliyim d i y en, bagliligini nd er l i k gi bi or t aya k oy mak zo-
r un dad ir . Kad ina bagli ol an, k ad ini gel i st i r mek , g hal i ne get i r mek
zor undad ir . Kendi nd e k ad in k i si l i gi ni ol ust ur acak sin. Top r aga bag-
liyim d i y en, t opr agin hak k ini ver ecek . Egemenl er i n el i n de ol an t op-
r ak aci ek er , o t opr ak t a yasay an i nsan l ar aci ek er , bun l ar bi l i n mek
zor undad ir . nder l i gi n k ad in sor ununa yak l asimi byl ed i r . Pek i , bi z
nasil yak l asiyor uz? Bunun sor gul amasini da yap mamiz ger ek i r . n -
der l i ge ar k adaslik y ap iyor muy uz, y apmiyor muy uz? Bunu gr m e-
mi z l azim. n der l i k k ad ini byt yor , ona k i ml i k k azan d iiiyor , i r a-
de hal i n e get i r i y or , gven k azand iiiyor . Bi z i se k ad ini nasil k en di
k ar imiz y apar iz, ci nsel l i gi mi zi t at mi n eder i z ar ayisindayiz. nder l i k-
l e ar k ad aslik , n der l i ge baglilik , k ad ina baglilik bu mudur ? Er k egi n
yak l asimi bud ur . Kad inin yak l asimi da bun dan f ar k l i degi l d i r . Kad in
4 3
aisindan, er k egi er k ek anl ayisindan ik ar ma, ar al ar inda zgr l k ,
esi t l i k t emel i nde bi r i l i sk i sagl ama ar ayisi, bunun i i n mcadel e
et me yok t ur . Kad inda, er k egi n i st emi ni yer i n e get i r me var d ir . Si s-
t em, ai l ede ol an i st emi yer i n e get i r meni n t esi nde bi r sey d egi l d i r .
Dsr l m s k ad in, er k egi n k ar isi ol ma, k en di n i t at mi n et me ar ay i-
sindadir . Bunl ar in hi bi r i ni n nder l i k i l e al ak asi y ok t ur .
n der l i k t e son una k ad ar t opr aga baglilik var d ir , t opr aga i hanet
edenl er d en de hesap sor ma var d ir . Bu anl ayis bi zde ok f azl a gel i s-
k i n degi l d i r , ya d a hi yok t ur . Top r agimizi, bi zi bu hal e k oyan l ar d an
ok f azl a hesap sor muyor uz. Kt l k l er e k ar si k i n ve n ef r et i k i si l i -
gi mi ze yed i r mi yor uz. Bunu r gt ve eyl eme d nst r me abasini
ver mi y or uz. Topr aga bagli ol an bi r i bunl ar a t aham ml edemez. Eger
yasadigin t opr ak l ar , l k en i sgal al t indaysa, or ad a yasayan i n san l ar
da i sgal al t inda demek t i r . Insan ol an bun u k abu l et mez. Ne y ap ip-
edi p o t opr agi, l k eyi i sgal al t indan ik ar mak t emel gr ev ol m al iuir .
Isgal al t indak i t opr ak ve t opl umd a zgr l g gel i st i r mel i si n. Top r a-
gini, l keni sev mel i si n. Hi bi r zaman t opr agini k i msey e t esl i m et -
meyecek , on dan k am ayacak sin. Tesl i m edenl er d en hesap sor acak -
sin. nd er l i k savun mal ar inda k yn den bahsedi y or , or adak i aga-
l ar d an, vad i l er den bahsedi y or . nder l i gi n bu d enl i bi r bagliligi var .
On l ar d an hi bi r zaman k op muyor . Hat t a zel est i r i si ni v er i yor . Ky-
den ayr il mak y anl isti, di y or . Yi n e anne ve babasina yak l asiminin
zel est i r i si ni v er i y or . l dr dg k usl ar in, yil anl ar in zel est i r i si ni
ver i yor . Bu, bagliligi i f ade edi y or . Bagli ol an i nsan , yan l islik l ar a gi r -
di mi , nder l i k gi bi zel est i r i si ni v er i r .
PKK, i nsan in deger l er yar at t igi yer d i r . Mi l i t anl ar i deger l er y ar a-
t and ir . Bu yzden emek i di r l er . PKK k ut sal l in yer i d i r , n k yen i
bi r yasam ol ust ur uy or , deger l er yar at iyor . PKK or t aminda bul un an,
k ut sal bi r yer d e ol dugunu bi l mel i d i r . Bu n edenl e k ut sal a, k endi si n e
ve PKK ye zar ar ver memel i d i r . n der l i gi n mi l i t an i ol mak , n der
APOn un ar k adasi ol mak , bi zd en bun l ar i i st i y or . Kut sal a zar ar v er -
di n mi l an et l i ol ur sun. Lan et l i ol an da PKK i er i si n de k abul edi l mez,
yar gil anir . Hi k i mse k ut sal bi r yer d e l anet l i l i gi y asayamaz ve onu
t emsi l edemez. PKK ni n sav asi, kut sal l igin savasiuir . nder l i k ger e-
gi , k ut sal l igin ger egi d i r , l anet l i l i ge k ar si dur mak t ir . PKK, l anet l i l i k -
t en hesap sor man in yer i di r . Dai ma k ut sal l igi yasayacak , l anet l i l i k t en
de hesap sor acak sin. PKK by l esi i n san l ar in yer i di r . Bazil ar i n der -
l i gi n ar k adasi ol dugunu syl yor , f ak at onda ne yasam, n e de deger -
4 4
l er ol ust ur man in emar esi n i gr emi yor sun. n der l i gi n ar k adasi ol -
mak d emek , y eni bi r yasam ol ust ur mak ve deger l er i byt mek de-
mek t i r . Hat t a bazil ar i bir ak in deger l er i k or uy up by t meyi , var ol an
i mk n ve d eger l er i bi l e her k est en f azl a har camay i k en di l er i n e hak
gr y or l ar . Ist edi k l er i gi bi i mk an el de ed emed i k l er i nde de t epk i l e-
ni y or l ar . Bun u dsman l iga, i hanet e k ad ar gt r en l er var . Ken di l er i -
ni hak l ida gr y or l ar . Bu, PKK i er i si nde l anet l i l i gi y asamak t ir , on u
t emsi l et mek t i r . PKKy e k ar si ik makt ir , dsmanin i i mi zdek i aj anl i-
gini yap mak t ir . Ben nd er l i gi n ar k ad asiyim di yen , l anet l i l i gi yasa-
yamaz. PKK i er i si nde emek si z yasamaz, var ol an i mk n l ar zer i n de
de k en di si ni yasat amaz, bun u k en di n e hak gr emez. PKK devr i mci -
l i gi nde dai ma al isacaksin, k endi n i i n de bi r sey i st emeyeceksi n.
PKK ye sar t siz k at il acak sin. Ben bun u yap t im, bu beni m hak k imd ir ,
ban a hak k imi ver i n gi bi syl eml er PKKd e y ok t ur . PKKye by l e
yak l asanl ar , PKK den, n der l i k ger egi n den bi r sey an l amayan l ar -
uir . By l el er i PKK d isinda hak ar amal iuir , PKK de hak ar ama ol maz.
PKK dev r i mci l i gi k ar silik siz bi r devr i mci l i k t i r . Bunun disindak i bi r
anl ayis i l e PKK de yasamak , l anet l i l i gi y asamak t ir .
ki nci Dogusl a Kr t l er i n Uyantst, l k Ser htl dan
Ik i nci dogus dnemi , 1972d en 1984 e k ad ar k i d n em f ar k l i bi -
i ml er de deger l endi r i l ebi l i r . Bu dnem Kr t l er i n uy anisi bi i mi nde
el e al inabi l i r . Il k i sy an, i l k ser hi l dan d nemi di y ebi l i r i z. Yi ne namus
ve k er amet i ay aga k al d ir ma d i y ebi l i r i z. Dsnced e zgr l k ad iml a-
iinin cesar et l e at il masi, k en di n i t m yn l er i i l e k l el i k t en k op ar ma,
i k t i dar ci-egemen gl er e k ar si ger ek l est i r i l mi s basar ili i l k eyl em ,
duyguda y ar at il an ar pit mal ar in dzel t i l mesi , Kr t i n sani i i n bi r
i d eol oj i ve f el sef e gel i st i r me gi bi bi i ml er d e de bu d nemi yor uml a-
yabi l i r i z. Bun l ar in hepsi de dogr ud ur .
Ik i nci dogus dnemi ; 15 Agust os i l e 15 Subat ar asinda yasanan
dnemd i r . Bu d nem d aha ok i k i n ci par t i l esme d nemi n si l ahl i bi r
sek i l de basl at il masiuir . 15 Subat 1984t en ul usl ar ar asi k omp l oya
k ad ar k i sr et e n der APOn un yr t ms ol dugu al isma d aha ok
par t i l esme al ismasiuir . Bu da si l ahl i al isma zer i nden yr ms-
t r . Bi r i n ci dogus Hz. Isa n in dogusuna ben zer . Nasil k i Isa n in hav a-
r i l er i gi zl i bi r seki l de Isan in dsncel er i ni dagit misl ar sa, nder
APOda dsncel er i ni gi zl i bi r seki l de y ay mistir . Hz. Isa har eket i ,
k endi ni i l k basl ar l ar da nasil k i gi zl i bi r seki l de r gt l emi sse, PKKde
4 5
k endi si ni gi zl i r gt l emi st i r . nder APO dsncel er i ni gi zl i bi r se-
k i l de yaymistir . nder APO, Kr di st an smr gedi r d edi gi mde et r a-
fima bak t im, acab a k i mse duyd u mu d i y e d i y or d u. n k d sman
duyar sa d er hal har ek et i n zer i n e gel ecek v e har ek et i bi t i r ecek t i .
Dsman vahsi ol dugu i i n k en di ni gi zl i r gt l emek zor un dayd in.
Ik i nci dogus d aha ok Hz Musa ve Hz. Muhammed e ben zemek -
t edi r . Yn n Ken ana evi r me, or ada t opar l anma, k adr o ol u st ur ma,
t ek r ar d an l k eye dnme, l k ed e r gt l enme, 15 Agust os At ilimi
hazir l igini y apar ak ikis y apma ser veni , Hz. Musa n in ikisina ben-
zemek t edi r . Hz. Musa Misir d ak i f i r av unl ar in zul mnden k aar ak
k avmi y l e bi r l i k t e Ken an l k esi ne ynel mi st i . Musan in y r y s ok
zahmet l i gemi st i . Yr ys sir asinda dsman pesl er i ne t ak il misti.
Musa nin k av mi di si pl i nsi z v e r gt szdr . Bu yzden Musa hem
k avmi y l e, hem d e dsman l a ugr asmak zor unda k al misti. Kav mi ni
Kenan l kesi ne y et i st i r ebi l mek i i n sr ekl i mor al v er meye al ismis-
ti. Musa k avmi ne, l anet l i k avi m di y or . Bu yzden on l ar i l anet l i l i k t en
cik ar ip, k ut sal l iga dogr u gt r m ek i st i y or d u. Kav mi ni l an et l i l i k t en
cik ar masi k ol ay d egi l d i . Musa k avmi y l e sav asar ak onl ar i Ken an a
gt r ecek t i .
n der l i gi n ikisi ve daha sonr a l k eye d ns, Musan in hi k ye-
si ni and ir mak t ad ir . nder l i gi n ikisi ok zor sar t l ar al t inda ol du. n -
der l i k i mk n yar at ar ak gr up gnder d i , gi den gr ubun i r ad esi k iiil -
misti, bi r ogunun sav asma i r ad esi k al mamisti, l k eye d necek i r a-
del er i bi l e k al mamisti, ml t eci k al m a dur umu sz k onusuyd u. Di ger
t ar af t an da Semi r , her k esi ger i evi r me an l ay isini gl en di r meye a-
lisiyor du. nd er APO t m bunl ar l a ugr asar ak gr ubu n ynn l k eye
evi r d i . Bu sr e, Hz. Musan in k avmi n i Misir d an Kenan a gt r me-
si ne ben zi yor .
nder l i gi n l k ey e dns, 15 Agust os At ilimi ni ger ek l est i r me-
si , at ilimin devamini get i r mesi , bu k onuda isr ar ci ol masi, ul usl ar ar a-
si k omp l oya k ar si ik masi ve her yn yl e mcad el e et mesi d e, Hz.
Muhammed i n t ar i ht ek i ikisina benzemek t edi r . Sav asin hazir l igini
yap ma, egi t i m sr eci nden geme, r gt l enmey e gi t me, savas i i n
her t r l hazir l ik i er i si ne gi r me Hz. Muhammed i n dur umuna ben-
zemek t edi r . Hz. Muhammed Mek k e den Medi n eye Hi cr et eder , Me-
di n ed e hazir l ik yap ar ve b ur ad a har ek et i n i gel i st i r i r . Hz. Muham-
med i n bu ikisi, nder APO nun Ik i nci dogus asamasinda v er mi s
ol dugu mcadel ey e ben zer .
4 6
Bu sr et e n der APOn un savasa gven i ol duk a gl d r .
Kendi ni sav asa kat ma sinir sizdir . Par t i l esme haml esi ni n basar ili
ol abi l mesi i i n ne i mk n var sa bun l ar i ger i l l an in hi zmet i n e k oyar .
Bu ab al ar Kr di st and a sosyal i st dsnceni n t emel l endi r i l mesi
i i ndi . Sosy al i st bi r har ek et k ur mak i i ndi . nder l i k her seyi ni sos-
yal i zmi n hi zmet i n e k oyd u. n der l i k t e k endi n i sosyal i zmd e er i t me
anl ayisi sz k onusudur . Bunun i i n gece-gndz al isma v ar dir .
Ken di si i i n bi r sani ye bi l e yasama yok t ur . n der l i k bu sr et e sa-
vasi k ut sal gr yor d u. Tm yasamini buna gr e r gt l yor d u. n -
der l i k , Ik t i d ar i, egemenl er i t emel i nden sar sacak ol an savastir . Sos-
yal i zmi , zgr l g get i r ecek ol an bu sav as ol acak t ir . Eger bu sav ast a
ger i l l a dar be y er se, sav as k ay bedi l i r se bir ak sosy al i zmi n i nsasi,
Kr di st and a hi bi r sey k al m az. Bunl ar in ol m amasi, deger l er i n yok
ol mam asi i i n sav asin, par t i l esmen i n g k azanmasi ger ek i r . Bu
yzden par t i l esme, sosy al i zm, b unl ar in hepsi sav asin k azan il masiy-
l a mmk n ol acak t ir . Bu yzd en ver i l ecek savas k ut sal dir ded i .
n der l i k bu sr et e t opl umsal l asmayi t am y asamistir . Kat ilimi
sinir sizdir . nder APOd a anal i t i k zek bu sr et e zi r ved eyd i . Anal i -
t i k zek n in zi r v ede ol masi, duygusal zek n in ger i pl and a k al m asina
neden ol uyor d u. Bu yzden nder APOd a anal i t i k zek i l e duygusal
zek ar asinda bi r d engesi zl i k yasaniyor d u. Sosy al i zm, p ar t i l esme v e
sav as k on usundak i yogunl asmal ar in ok gl ol masi, n der l i k t ek i
duygusal zek y i i k i n ci p l ana i t i y or d u. Bu d ur um n der APO nun
sagligina da et k i de bul un uyor du. Anal i t i k zek ve savasin bi r i nci l
yogunl asma k onusu ol m asi, bi r ok seyi n gr n memesi n e de neden
ol uyor du. Dsman ger i l l aya d ar be vur mak i i n t opyek n sal d iiil ar
pl anl iyor d u. n der APOn un bu d nemd e at mis ol dugu ad iml ar , za-
man a t er s dsen ad iml ar d egi l d i . Sr e aisindan uygun ad iml ar d i.
Ik i nci dogusun k azan iml ar i var d ir . Her n e k ad ar k azan iml ar v ar -
sa d a, n der APO hed ef l emi s ol dugu amal ar a t am ol ar ak ul asm a-
mistir . nder l i k Kr t l er i i n nder l i gi , par t i y i , ger i l l ayi gel i st i r di .
Hal k r gt l emesi n i k ur d u. Bun un zer i n den bi r hal k yar at t i. Mi l i -
t anl igi, y asami gel i st i r di . Tm bunl ar i y apmasina r agmen, i st edi gi
hedef l er e de t am ol ar ak ul asamad i. Bun l ar n der l i k t e k i mi el i sk i ve
r ahat sizl ik l ar a da ned en ol du. Bu sr et e zgr l k t e isr ar ed en,
sav asan bi r hal k ger ek l i gi or t aya ik t i. nd er l i k bu dn emd e, z-
gr k ad in ger egi n i aiga ik ar ma k onusunda da ad iml ar at mistir .
PKK or t aya ik an a k ad ar si y aset egemen l er i n el i n deyd i . Si yaset i
4 7
t opl umun st k esi mi n de yer al an el i t k esi m yr t yor du. Al t t op-
l um, y ani si y aset i n ger ek sahi bi ol an hal k , si y aset i n disindaydi.
n der APOn un yap t igi, si yaset i egemen l er i n el i n den al ip hal k a
sunmasiy di, hal k i si y aset i n i er i si ne ekmesi y di . Tm bunl ar degi -
si mi i f ade ed i y or d u. Bu dneml er d e Kr d i st anda di p l omasi d en de
bahset mek m mk n degi l d i . nder APO di p l omasi n i n t emel l er i n
at t i. Kr di st andak i d i p l omasi , Kr t l er i k an dir ma zer i n e k ur ul mus-
t u. Kan d ir ma zer i ne k ur ul an di p l omasi n i n Kr t l er e k azan d ir d igi
bi r sey yok t u. Kr t l er ad ina yr t l en bi r d i pl omasi sz k onusu ol sa
da, bask al ar ina hi zmet et mek t eyd i . nder APO Kr di st anda yr t -
l en d i p l omasi n i n saht e ol dugunu or t ay a ik ar d i. Bu nedenl e Or t ado-
guda, Ar apl ar i er i si nde de Kr t di pl omasi si ni gel i st i r di . Bel ki PKK
bun dan ok f azl a f ayd a gr med i , k aym agini yi yen YNK v e KDP ol du,
f ak at byl e ol sa da, n der APOn un Kr t l er e by k hi zmet l er i ol du.
n der APO Kr d i st anda ul usal bi r r uhun ol usmasinda nc r ol
oyn ad i. Daha ncesi n de r uht a ul usal bi r l i k t el i k y ok t u. Bu da by k
bi r k azan t ir . Par a p ar a ed i l en Kr t t opl umun da r uh, d uygu v e
dsnceyi aiga ik ar d i. Tm bunl ar nder APOn un, PKK ni n aba-
l ar i sonucu el d e ed i l mi s k azanl ar d ir . nder APO Kr di st anda yen i
bi r k i si l i k , t opl um yar at t i. Kl t r v e ahl ak i k en di zyl e bul ust ur d u.
n der APOnun bi r ok k on uda ver mi s ol dugu mcad el e gel i ser ek
di r i l i s devr i mi y l e ssl enecekt i . Di r i l i s devr i mi y l e Kr t l er i n ayaga
k al kt igini sy l eyebi l i r i z. Di r i l i s devr i mi y l e l m i l e yasam ar asinda-
k i i n ce i zgi d e gi d i p gel en Kr t l er , l mn esigi n den k ur t ul mus
ol uyor d u. O t ehl i k e or t adan k al d iiil di. Bugnden sonr a Kr t l er i i n
l m mm k n degi l d i r . Kr t l er ad ina yen i bi r yasam ve sor un un
zm i i n ol anak l ar gel i sme gst er i y or du. Basar isizl igin hk m
sr d g or t amd a, basar m an in gc aiga ikiyor d u. Bun l ar i dne-
mi n k azan iml ar i ol ar ak sir al ayabi l i r i z. Bu k azan iml ar i nk r edi l e-
mez. Ancak v i cdansiz bi r i i nk r a gi debi l i r . Hi k i mse Kr t l er i i n bu
k ad ar al ismad i, Kr t l er e bu k ad ar k azand ir mad i. Bu bi r ger ek l i k -
t i r . nd er APO ve PKK Kr t l er e byk bi r d amga vur d u. Bun un et k i -
si yzyil l ar ca devam edecek t i r . n der APOn un Kr t l er d e ger ek l es-
t i r di gi degisi m devam ed ecek t i r . Hi k i mse ar t ik bunun nne ge-
emez. Hi bi r egemen , Kr t l er i esk i si gi bi y asat amaz.
El bet t e bu d nemi n hat al ar i da var d ir . Nasil k i dnemi n k aza-
niml ar i var sa, hat al ar i da var dir . nd er l i k l k ey e dnst e; 15 Agus-
t os At ilimini ger ek l est i r ebi l mek i i n ncl k k on usunu, buna n-
4 8
cl k yap acak k ad r oyu h azir l am am ve nc k adr oyu hazir l ayar ak
l k ey e gnder mem ger ek i r di y or d u. Tabi i bunu yapmad i. zel l i k l e
n c k ad r oy u hazir l amad im d edi . nder APO bu k onuda, t md en
bi r hazir l iga gi r d i m ve bunun bi r hat a ol dugunu gr dm d edi .
Di ger bi r hat a i se; Amer i k an in 1991d e k r f eze yap t igi md aha-
l e son ucu p at l ak v er en k r i zdi . nder l i k 1991 k r i zi nde, O d nemd e
bi zzat l k eye gi d i p ger i l l ay i i d ar e et mem ger ek i y or d u, bun u ar k a-
dasl ar a bir ak t im, f ak at hat ayd i d edi . Di ger bi r hat a da et eci l i k k o-
nusunday di. nder l i k par t i i er i si nde gel i sen et eci l i gi n zamaninda
gr l med i gi n i , bunun da par t i y e zar ar v er d i gi ni di l e get i r di . et eci -
l i gi n par t i de hki m ol masi, PKK i er i si nde PKK l i l er i n azinl ik t a k al -
masina neden ol must u. Yi ne Sur i y ed e ok f azl a k al ma, zaman inda
Sur i y ed en ik mama, Sur i y eyi st r at ej i k gr me v e bun u Sur i ye ye
dayat ma hat ayd i. n der APO Sur i y eyi st r at ej i k gr y or d u, Sur i yey i
de bun a ek mek i st i y or d u, f ak at Sur i y e bun a gel mek i st emi yor d u.
n der APO, Sur i ye bun a gel mek i st emi yor d u, ben de Sur i y eyi bun a
ek mek i st edi m, bu k onuda isr ar ci ol mamin hat a ol dugunu gr d m
dedi . Asl inda nd er l i k Sur i ye, Lbn an, Ir an , Fi l i st i n ve Kr t l er i bi r
cep hede bu l ust ur mak i st i y or d u. Bun unl a da Or t adogud a degisi ml e-
r i esas al ar ak yen i bi r dnem basl at mak i st i y or d u. n der APO bu
k onudak i isr ar inda Sur i y e ni n i zgi y e gel medi gi ni , kendi si ni n de
dayat t igini, f ak at bu isr ar in hat a ol dugunu sy l edi . n der APO Sur i -
yed en ik may isini da bun a bagliyor . O d nemd ek i hat al ar d an bi r
di ger i de, var ol an mer k ezi n gzd en gei r i l memesi y di . nder APO,
mer k ezde yer al anl ar d a isr ar et t i m dedi . Mer k ezde yer al anl ar d an
bazil ar i gr evi ni y er i ne get i r ememesi n e r agmen , n der APO bun-
l ar d a isr ar et t i v e onl ar i gel i st i r mek i st edi . Tabi i d aha son r ak i sr e-
l er d e bunun hat a ol dugunu syl edi .
nder APOda En Byk Savas;
Anl ayts, Tar z Ve Zi hni yet Savastdtr
Bu d nemd e el de edi l en k azan iml ar el bet t e bi r an l ayis, t ar z ve
zi hni y et son ucu or t aya ik t i. Bun un da i yi anl asil masi ger ek i r . n-
k bu b yk k azan iml ar k endi l i gi nd en ol mad i. Kisaca bunl ar ze-
r i nde d e dur mak ger ek i r .
n der APO Fat may a k ar si uzun sol uk l u bi r m cad el e i er i si nde
ol du. Bu savas v e mcad el e i l e k ad in ve er k ek t e yasanan gel enek sel
anl ayisi k ir di. Yasanan gel enek sel l i ge kar si y eni bi r anl ayis gel i st i r -
4 9
di . Gel enek sel anl ayisi esas al may an, ondan uzak dur an k adinda
zgr l k an l ayisini aiga ik ar d i. zgr k ad in ve zgr bi r har ek et i
or t aya ik ar man in zemi ni n i ol ust ur d u. Kr di st and a yen i bi r t opl um
k ur abi l me adina zgr k i si l i gi gel i st i r di . nder l i gi n Fat may a k ar si
savasi bu k onul ar zer i nde gel i st i di yebi l i r i z. nder APO Fat ma i l e
mcad el esi nde gel enek sel an l ay isa t esl i m ol mad i. On a k ar si dur d u.
Bu mcadel ede t esl i mi yet i v e i sbi r l i k i hai n Kr t e de t esl i m ol ma-
ui. nder APO v er mi s ol dugu sav asl a, i sbi r l i k i hai n Kr t anl ayisini
ve gel enek sel anl ayisi yen di .
n der l i gi n savasi, k l asi k er k ek -k ad in ar asinda or t aya ik an e-
l i sk i l er d en k ayn ak l i d egi l d i . ok t emel bi r savasti. Eger nder APO
bu savasi gel i st i r meseyd i , d ogr u bi r mcad el e ver m esey di , mcad e-
l e zaman inda gel i sme gst er meseyd i hi bi r zaman ger ek l esen n -
der l i k ve p ar t i bu sek i l de ol amazd i. n der APOn un Fat mayl a on yil
sr en sav asi sz k onusudur . Fat may a on y il t aham ml et t i . Hi bi -
r i mi z Fat may a bi r gn bi l e t ahamml ed emed i . Mesel a ben t aham-
ml ed emed i m. Bazi di ger ar k ad asl ar d a t ahamml ed emi yor d u.
Fak at n der APO t am on yil t ahamm l et t i . nder APO Fat may i
k en di i zgi si ne ek me k onusunda isr ar ci ol du. Fat ma d a n der
APOy u k endi i zgi si ne ekmek i st i y or du. Fat man in i zgi si gel enek -
sel , i sbi r l i k i hai n Kr t i zgi si ydi . Eger nder APO bu i zgi sav asinda
basar ili ol masayd i, Fat ma basar ili ol ur d u. Bu d a n der APO ve
PKK ni n bi t i si anl amina gel ecek t i . n der APOn un Fat may l a sav asi,
PKKni n gel enek sel anl ayisa, i sbi r l i k i v e i hanet i l i ge kar si v er mi s
ol dugu mcadel eyi i f ade eder . Eger PKKd e gel enek sel an l ay is, i sbi r -
l i ki -i hanet i i zgi ok f azl a i t i bar gr my or sa nedeni bundand ir .
PKK i er i si nde bu t r anl ayisl ar a k ar si dur ul must ur .
Fat ma i l e n der l i gi n savasi ne k ad ar n eml i yse, nd er l i gi n Pi l ot
Necat i k ar isinda ver mi s ol dugu mcad el ede bi r o k ad ar n eml i di r .
Ii mi zd e Pi l ot ol ar ak bi l enen Necat i KAYA, devl et i t emsi l eden bi r
k ar ak t er e sahi pt i . n der APO da Kr t t emsi l edi y or d u. Pi l ot un
amaci, n der l i gi k endi d enet i mi y ol uyl a devl et i n hi zmet i n e k oymak -
ti. Devl et t ar af indan k en di si ne bi i l en mi sy on buydu. Pi l ot devl et i n
adamiyd i. Pi l ot un devl et i n aj an i ol dugunu i l k t esp i t eden nd er
APOyd u, f ak at n der l i k i l k basl ar d a bu t esp i t i ni bi zl er den gi zl edi .
Bi zi m bu d ur umd an haber d ar ol m amiz, d aha son r ak i sr el er e denk
dsecek t i . Eger n der l i k Pi l ot un aj an ol dugunu f ar k et t i gi an da
bi zl er e syl esey di , bu haber k ul ak t an k ul aga gi d er ve Pi l ot un da
5 0
bun u d uymasi sz k onusu ol abi l i r di . nd er l i k , n et l est i r i p bazi t ed-
bi r l er al d ik t an sonr a d ur umunu aik l ad i. Teh l i k el er , t ed bi r l er al ina-
r ak or t adan k al d iiilir . nder l i gi n y apt igi da buydu. Pi l ot devl et i n
adamiyd i, on u i i mi ze gnder en devl et i n der i n gl er i yd i . Gr evi ,
har ek et v e n der l i k zer i nde denet i m k ur mak t i. Ya har ek et i sav asin
i i n e ek i p t asf i y e edecek t i - di ger har ek et l er i n basina get i r i l di gi
gi bi - ya d a her seyi par a p ar a ed er ek har ek et i gt en dsr ecek t i .
Har ek et i n par al at il masindak i ama d a t asf i y edi r . Pi l ot , n der l i gi
t esl i m al mak i st i y or d u. n k n der l i gi t esl i m al masi, har ek et i
k on t r ol n e al masi an l amina gel i y or d u. nder APO Pi l ot l a savasinda
Pi l ot un denet i mi ne gi r medi , bu n edenl e d evl et i n hi zmet i n e de gi r -
memi s ol uy or d u. Devl et i n hi zmet i n e gi r memeyi esas al d i.
n der APO k end i ni ve har ek et i k or uman in mcad el esi ni v er d i .
Bu savas ayn i zamanda k end i ni sat maman in, k er amet i n i k or uman in
sav asiyd i. Pi l ot , n der l i gi v e har ek et i k endi d enet i mi n e al mak i i n
her t r l i mk n i d evr ey e k oy must u. Bun l ar d an bi r i de par ayd i. O
dneml er d e har ek et i n par aya ok f azl a i ht i y aci var d i. Devl et m addi
aidan ok zayif ol dugumuzu t esp i t et mi st i . Pi l ot ar aciligiyl a p ar a
har can ar ak har ek et k on t r ol al t ina al inmak i st eni y or d u. O zaman l ar
bi zl er e, b unl ar at ir , bal d iii ipl ak l ar gi bi syl em l er d e bul un uy or -
l ar d i. Ger ek t en de maddi ol ar ak i mk n l ar imiz y ok d enecek k adar
azd i. Hat t a al ik t an nef esl er i k ok uyor di y enl er b i l e v ar d i. Sy l e-
nenl er i n hepsi d ogr uydu, n k bi r gn t ok , i k i gn at ik . Har ek et i -
mi zi n k adr ol ar i yok sul k esi mden gel i y or d u, bu yzd en mad di ol ar ak
ok zayif t ik . Kadr ol ar imizin hepsi ni v er si t e gr enci si y di , hi bi r
gel i r i mi z de y ok t u. Yeni bi r ol usum ol dugumuz i i n i mk nl ar imiz da
pek yok t u. Har ek et i n i l k dneml er i nde byl e bi r gr uba sahi p t i k .
Hem ok uy up hem de k en di mi zi gei ndi r mek i i n hamal l ik yap iyor -
duk . Bun u her k es bi l i y or d u. Fak at k adr ol ar imiz hi bi r zaman , bi z
bu hal i mi zl e nasil dev r i mci ol acagiz, bu i mk nl ar l a nasil dev r i mci l i k
yap acagiz demed i . Yasami el dek i i mk n l ar dogr ul t usunda k abu l
et mi st i k . Har ek et i ol dugu gi bi k abul et mi st i k . Dsman par ayl a ds-
r emey ecegi i nsan in ol mad igini dsnmst . Eger Pi l ot , yan i Necat i
vasit asiyl a har ek et e bi r az par a gst er i r se, her seyi k en di k ont r ol ne
gei r ebi l i r di . En azindan d sman byl e d snmst . Par ay l a t m
Kr t l er i sat in al abi l i r i m an l ayisi ok gl yd . Dsman Kr t by -
l e bi l i y or d u, dsman a gr e Kr t ger ek l i gi bundan i bar et t i . Rahat l ik -
l a onunl a oyn ayabi l i r , sat in al abi l i r di . Tabi i on l ar in yar at t igi Kr t
5 1
ger ek l i gi buyd u. Dsncel er i dogr uydu. Fak at n der APOn un ya-
r at t igi Kr t , dsman in dsndg Kr t ol mayacak t i. Yan i par aya
t enezzl et meyecek , k er amet i n i p ar a k ar siligi sat mayacak t i. Al igi
k abul ed er d i an cak hi bi r zaman par a k ar siligi k en di ni sat ma sz
k on usu ol amazd i. Dev l et bunu bi l mi yor d u. Devl et bun l ar Kr t t r ,
r ahat l ik l a sat in al abi l i r , k an d iiil abi l i r si n d sncesi nd eyd i . Dev l et
Pi l ot a, o da bi zl er e p ar a ver i yor d u. Pi l ot par ayl a k i mi i ht i y al ar imizi
k ar siliyor d u. Yemek ismar l iyor , el bi se al iyor d u. Amaci bu bi i md e
zer i mi zde k on t r ol sagl amak t i. Bi r yemek ismar l amak l a bi zl er i r a-
hat l ik l a sat in al abi l ecegi n i san iyor d u. Bi r ar a bi ze, Byk bi r p ar a
var , b u par a ben i m al istigim yer e gel ecek , hi bi r sehi t ver meden
par aya el k oy abi l i r i z d edi . Pi l ot on bi r y a da on mi l yon gi bi bi r
par ad an bahsedi y or d u. Bu p ar a i i n degi l bi r , on sehi t bi l e ver meyi
gze al iyor d uk . Har ek et i bu par ayl a k ur t ar abi l i r di k . Tabi i bu dur u-
mu n der l i ge anl at t ik , f ak at nd er APO k abul et med i . nder l i gi n
k abul et meyi si n e anl am v er emi y or d uk . Zat en bu ol ayd an sonr a n -
der l i k , Pi l ot un dur um undan sphel enmeye basl ad i. Pi l ot bi zl er e
szde Tr k Kusu i smi ndek i bi r hav a k ur umunda al istigini v e ne
k ad ar maas al digini sy l emi st i . Fak at yap t igi har camal ar , maasinin
k at bek at st ndeyd i . Tabi i k i t m bun l ar nder APOyu sphel en-
di r meye y et ecek t i .
n der l i gi n di k k at i ni ek en nok t al ar d an bi r di ger i d e, Pi l ot un
mad di y at i k ul l an masiyd i. Har ek et i er i si nde ar k adasl ar i et k i l emek
maddi y at a bagli degi l di . Eger i mk nimiz v ar sa, i ht i y al ar imizi bi r l i k -
t e k ar siliyor d uk , yok sa d a k ar sil amiyor d uk . Pi l ot un yap t igi, k i si l er i n
i ht i yacini k endi cebi nden k ar sil amasiy di. nder l i k spheye gi r di gi
bu d ur umd an emi n ol mak i i n Pi l ot un k on umunu bi zd en gi zl edi .
n der l i k hem emi n ol mak , hem de k on t r ol el i n de bul undur mak
i st i y or du. Pi l ot un amaci, bi zl er i b u t r eyl eml er e sok up ya l dr t -
mek , y a da yak al at ar ak t asf i y e et mek t i . Yzbasi Il yas Ayd inin
THKP-Cye y apt igini, o d a bi ze y apmak i st i yor d u. Pi l ot un bi nbasi
ol dugu da daha sonr al ar i or t aya ik t i. Par aya, devl et e t esl i m ol m a-
ma, p ar a v e dev l et i n hi zmet i n e gi r meme n der l i k t ar ziuir ve har e-
k et i basar iya gt r en de bud ur . nder l i gi n Pi l ot a k ar si ver mi s ol -
dugu sav ast a aiga ik an ger ek l i k b u ol m ak t ad ir . Bu y zd en hi
k i mse par ayl a n der l i gi k ont r ol al t ina al amaz. PKK hi bi r zaman
k en di ni k i mseye muht a et med i . A k al ir , ama hi bi r zaman k en di ni
k i mseye muht a et mez. nk k en di n i bi r i l er i n e muht a bir ak t igin-
5 2
da zgr l gn k ay bed ecegi n i bi l i r . Mesel a Kamisl od an l k ey e
gr up gnder i yor duk . Gr upl ar i ben gnder i yor d um. Iht i y al ar imizi
Qamisl od a gi der emi yor d uk , n k p ar amiz y ok t u. Bu yzden gr up -
l ar i Nusaybi ne gt r en ar k adas gel i r k en ber aber i nde yi yecek get i -
r i yor d u. Qamisl od a yasiyor d uk , ama yi y ecegi mi zi Nusaybi nd en
t emi n edi y or d uk . Anl at t igim hi k ye, d egi l ger ek t i r . Al ik t an l ebi -
l i r di k , ama k endi mi zi k i msey e muht a et mememi z ger ek i y or d u.
zgr l gmz k ayb edemezd i k . Qamisl o bi r Kr t k en t i ydi . Gi di p
k i md en i st esey di k , Kr t l k i i n dahi ol sa ver i r l er di . Bi r d e Kr t l er i
bi l i r si ni z, bi r i bi r sey i st edi gi nde v er i r . Fak at bu dur umu k endi mi ze
l ayik gr m yor d uk . Anl ayisimiz buna el ver mi y or d u. Bun l ar i ne i i n
sy l yor um? Su an ok say ida k adr omuz v ar , bi r i k ad r ol ar imizd an
bi r i ne el bi se al ir , y a da yem ek ismar l ar sa, hi zm et l er i ne gi r ebi l i r ,
par t i y i de hi zmet l er i ne sokabi l i r . Sahisl ar in hi zmet i ne sunar l ar .
Eger i i mi zd e devl et i n aj an i bu sek i l de al isir sa, r ahat l ik l a bun u
basar abi l i r . Har ek et i d e onl ar in sahsinda devl et i n hi zmet i n e sunmus
ol ur .
Bunun i i n nder l i gi n Pi l ot l a savasi ok neml i di r . Bur adan i-
k ar il an sonul ar ok neml i di r . Eger n der APO bu sav asi dogr u
ver mesey di , Pi l ot par ayl a r ahat l ik l a har ek et i v e k adr ol ar i sat in al a-
bi l i r , devl et i n d enet i mi al t ina k oyabi l i r di . nder l i k Fi l i st i n de, Sur i -
yed e yil l ar ca k al d i. Or ada Fi l i st i n l i l er l e, Lbn anl il ar l a, Sur i y e i l e
dost l uk l ar gel i st i r di . Bu i l i sk i l er d e her n e k adar d ost l uga deger ver -
di y se d e, t emel al d igi har ek et i n ve k en di si n i n zgr l gyd . Bu
yzden ne Fi l i st i n , ne Lbn an, n e de Sur i y e har ek et zer i n de den e-
t i m k ur amad i. Or t adogu gi bi bi r bl gede si yaset y apmak k ol ay de-
gi l d i r . zgr l gn , bagimsizl igini k or umak ok zor dur . Sz k onusu
devl et Sur i y e i se, bu d ur um daha da zor l uk k azan ir . Sur i ye bt n
r gt l er i er i t er ek k endi hi zmet i n e k oyan bi r p r at i ge sahi p t i r . Ya
t myl e, ya d a p ar al ay ar ak et k i si zl est i r di gi ni d enet i mi n e al iyor d u.
Ken di si ne hi zmet edecek dur uma get i r i y or d u. Byl esi bi r sahada
hem y asamak , hem har ek et v e hal k i i n i mk n l ar y ar at mak , hem de
har ek et i k or umak ger ek i yor d u. Tm bunl ar zgr l g yi t i r memek
i i n di . Dol ay isiyl a r gt ve bt n deger l er i k or um ak i i ndi . nder
APO bu sahada dost l uk l ar gel i st i r di , bu dost l uk l ar zer i n den i mk n -
l ar yar at t i, el de et t i gi i mk nl ar l a har ek et i besl ey i p byt t , mcad e-
l eyi gel i st i r me i mk n ve or t amini yar at t i. nd er APO en t ehl i k el i v e
byk ol an gr evi omuzl ad i. Bu y zd en n der APOn un yr t t g
5 3
al isma dest ansi bi r al ismad ir . Sonul ar i da or t adad ir . Eger Sur i y e
bu k ad ar y il n der APOya gz y umd uysa, On a deger ver di y se, n e-
deni bu ger ek l i k l e bagl ant iliuir . Haf iz Esat k ar desi ni bi l e k en di si ne
k ar si yap t igi hat adan t r el est i r di , Sur i yed en at t i. Rif at Esat su an
bi l e Sur i y eye gi r emi yor . Ki Rif at Esat yil l ar ca Haf iz Esat a hi zmet
et t i . Haf iz Esat ve i k t i dar i i i n her seyi yap t i. Fak at bi r hat a yap t i ve
bu hat adan dol ayi Haf iz Esat On u el est i r er ek Su r i yed en ik ar d i,
hal a da Sur i y eye gi r emi yor . Eger Haf iz Esat bu k ad ar y il n der
APOyu Sur i yed e mi saf i r et t i y se, gz y umd uysa, nedeni ; nder l i k ve
har ek et i n basi t ol mamasiyl a i l i n t i l i bi r dur umd ur . Haf iz Esat nd er -
l i k ve har ek et i n di ger har ek et l er v e n der l i k l er gi bi ol mad igini gr -
d. n der l i gi n k i si sel , ai l esel ve asi r et sel bi r yasam ve ik ar p esi nd e
ol mad igini gr d . Bu har ek et i n t m yasamini zgr l k zer i n e r -
gt l edi gi ni , gece-gndz onun i i n al istigini, hal k ve ar k adasina
hi zmet et t i gi ni gr d. Ayn i zaman da nd er APOn un dost l uga d eger
ver d i gi ni gr d. Kendi si ve hal k i i i n al isma yr t t gn gr d . Bu
al isma ve mcadel eni n k en di l er i n i n ve har ek et i n f ayd asina ol du-
gunu gr d. On un i i n gz yumd u.
n der APO hat a y apmamak v e dost l uga zar ar ver memek i i n
ok d i k k at et t i . nder l i k t e dost l uk ok neml i di r , dost l uga deger ve-
r i r . Dost una zar ar ver meme n ok t asinda hassas yak l asir . Dost l ugu
sui i st i mal et mez. Haf iz Esat in nder l i k t e gr dg bu zel l i k l er di r ,
n der l i gi n Sur i yed e k al ip al isma yr t mesi n i sagl ayan . Sur i ye n -
der APOya hi bi r sey ver m edi . nder l i ge bi r k i ml i k bi l e v er med i .
n der l i k or ada yr t t g al ismal ar in t amamini k endi emegi y l e or -
t aya ik ar d i. Her seyi k end i emegi y l e yap t i. Bi l i nl i yap t i. Dost l uga
deger v er d i , zar ar v er med i . ok al isti, al ismal ar indan son u al d i.
Bi r ok k i si nder l i gi n Sur i y e de k al isini v e al ismal ar y r t sn,
Sur i y e Devl et i ni n yar d iml ar ina bagliyor d u. Bi l i n en ve al gil anan ger -
ek l i k buy du. Sur i ye Dev l et i nder l i ge i mk n ver i yor , p ar a ver i y or
gi bi anl asiliy or du. By l esi bi r dur um sz k onusu degi l di . Sur i y e Dev -
l et i bir ak in si l ah v e par ayi, nder l i ge bi r k i ml i k bi l e ver medi . Sur i -
yen i n yap t igi, n der l i gi n Sur i y ed e k al isina gz y ummayd i. n der l i k
bunu k msemedi . nder l i ge gz y umul masi bi l e by k bi r i m-
k nd ir .
n der l i k bu i mk n i nasil deger l en di r ecegi v e son u al acagi ze-
r i nde dur d u. nd er l i k t ar zi budur . Esas al d igi t ar ziyl a al isti, sonu
al di. Sur i yen i n yap t igi yar diml ar l a al ismad i. Bir ak in yar d imi, hat t a
5 4
bi r k a sef er Sur i y e Dev l et i n der l i gi t ehdi t bi l e et t i . n der l i ge, sen
t emel i mi ze d i n ami t yer l est i r i y or sun d edi l er . nder l i k or adak i
Kr t l er i i n byk bi r uy an is, bi l i n l en me anl amina gel i yor d u, a-
lismal ar iyl a bun u k an it l adi. Bi nl er ce i nsan i har ek et e k at t i. Daha
nce si st emi n hi zmet i n e gi r en, ona aj anl ik y apan i n sanl ar i har ek et i n
hi zmet i n e k oyd u. O d nem al ismal ar imiz or adak i i nsan l ar imizin
emegi y l e yr t l d. Sur i ye Devl et i ni n , t emel i mi ze di n ami t k oyu-
yor sun deyi si k ayn agini bu ger ek l i k t en al iyor . Bu yzden nd er l i ge
byl e y apma d edi l er .
n der l i k t e her k osul al t inda k en di zgc zer i nde yk sel me,
k en di n e gven , k end i ni di n l eme, zgr l gn esas al ma ve sav un-
ma, zm k en di nd e gel i st i r me ve yar at ma, t m i ht i y al ar ini k en -
di si y ar at ma-k ar sil ama, m cad el eyi bu t emel de gel i st i r me esas ol an
bi r t ar zd ir . nder l i gi v e har ek et i ay ak t a t ut an da bu t ar zd ir . Bu t ar z
n der l i gi n ve har ek et i n dsmesi n i en gel l edi , su ya da bun un hi zme-
t i n e gi r mesi ne i zi n ver medi . Eger sr ek l i k endi zgc zer i nde
yk sel meyi esas al masayd i, k endi n e gv enmeseyd i , i mk n l ar ini
k en di si y ar at masayd i, zm k en di si nd e ar amasayd i, k en di nd e ge-
l i st i r meseyd i , t m i ht i y al ar ini ger ek l est i r meyi n ne hedef ol ar ak
k oymasay d i, zgr l ge k endi si ni k i l i t l emeseyd i , su an k i dur umd a
bu har ek et di ger har ek et l er d en daha k t bi r d ur u md a ol ur d u. Her -
k es har ek et e el at mak v e son u al mak i st eyecek t i . Har ek et e el at mak
i st eyen l er ok ol du, f ak at son u al amad il ar . Son u al amazl ar d i, n -
k bu har ek et i n ver d i gi mcad el e ve sr d r d g savas, ser ef sav a-
siy di, k er amet sav asiy di, i r ade savasiydi. Kr t hal kinin i r adesi , k i m-
l i gi , k er amet i ay ak l ar al t ina al inmisti. Kr t hal k ini bul un dugu k o-
numd an ik ar mak , zgcyl e har ek et et mesi n e bagliyd i. Bu yzd en
k en di n e gven ecek v e k en di n i i nci t ecek si n . Bask a t r l mmk n
degi l d i r . Yok sa k en di ni sav unamazsin. Eger bu har ek et dsmed i y se,
t asf i ye ol madiy sa, sunun-bunun hi zmet i ne gi r medi y se, sunun-
bun un k uyr uk usu ol m ad iysa k ayn agini bu ger ek l i k t e ar am ak en
dogr usudur . nder l i gi n f el sef e, si y aset , r gt ve m cad el esi nde esas
al digi t ar z bud ur . nder l i k ger egi n den anl amamiz ger ek en bu ol -
mal iuir . PKK ger egi budur . Har ek et i n her k adr osu bu ger egi k en-
di si ne esas al mal iuir .
Kad r omuz hazir i mk n l ar zer i n den k adr ol uk v e devr i mci l i k
yap mayacak t ir . Bur ada bi r asinma sz k onusudur . Kad r omuz k en di
gc zer i nden k al k ma yer i ne, k en di n e, r gt e ve hal k a gven me
5 5
yer i ne, i d eol oj i v e r gt gcn k u l l anma yer i n e, her seyi hazir ol a-
r ak k ar sisinda gr mek i st emek t edi r . Kad r ol ar imiz r gt n ver ecegi
i mk n l ar zer i nden devr i mci l i k yap mak i st i yor . Ken di zgcn e
gven mi yor v e bu g zer i nden al ismayi esas al miyor . Hal k in,
r gt n k endi si ne hazir v er mesi ni i st i y or . Bu gi bi i nsanl ar in nasil
bi r d ur uma dst k l er i , ne hal e gel di k l er i gzl er n ndedi r . Har ek et
ve n der l i k by l e degi l d i r . Kad r ol ar in d a bun u i y i bi l mesi v e anl a-
masi ger ek i r . Eger i mk n yok sa yar at acak , var sa da ol anl a al isacak
v e dai ma i mk ni by t mey i esas al acak sin. zm, k i si ni n k endi si -
di r . Bu yzd en zm d isar ida ar amak y anl istir . Imk n bi zi z. Hi
k i mse bi ze hazir i mk n l ar sunmaz. Imk n sunan in amacinda da,
k en di si ne hi zmet sz k on usudur . Kendi si ne hi zmet amaci ol may a-
nin i mk n l ar y ar at masi mmk n degi l d i r . Har ek et i n k ad r ol ar i bun u
i y i bi l mel i d i r . Ger ek l i gi bi l mey en, anl amay an har ek et i n k ad r osu
ol amaz. Bu nedenl e har ek et i n k ad r osu ol mak ucuz degi l d i r . Kend i -
si ni zor l amayan , h er seyi hazir i st eyen , hazir i mk anl ar l a d evr i mci l i k
yap an, i mk n l ar h azir ol mad iginda da bu i s ol maz di y enl er har e-
k et i n mi l i t ani ol amazl ar . Byl e bi r mi l i t anl ik , k ad r ol uk ol am az. Kad-
r o k endi zgcn e gven en, hal k in ve har ek et i n gcn gel i st i r en-
di r . Bu yzd en har ek et e, hal k a v e k en di n e gven me sar t t ir . zm
k en di nd e, par t i nd e ve hal k inda ar ayacak sin. Var ol an i mk n l ar in
hak k ini v er ecek si n, k endi i ht i y acini k ar sil amak i i n o i mk n i by -
t ecek si n . nd er APO i l e ger ek bi r ar k ad aslik an cak byl e ol ur . Di -
ger t r l ar k adaslik saht e ol ur . Saht e ar k adaslik da l m get i r i r ,
k aybet meye mahk m k il ar . Bu ok n et t i r ve an l asil mistir .
Har ek et i n yasamis ol dugu t m ol umsuzl uk l ar k ayn agini yet er si z
yol d aslik , yet er si z devr i mci l i k , f ed ai l i gi esas al mayan , bi r ayagi par -
t i d e, di ger ayagi si st emde ol an devr i mci l i k t en al ir . Ul usl ar ar asi
k ompl o v e t asf i yeci l i k, y asanan by l esi bi r devr i mci l i k zemi ni nde
gel i sme gst er mi st i r . Bu nedenl e n der APO gi bi devr i mci l i k yap -
mayan , n der APOn un ar k adasi ol amaz. Bu ger ek l i k l er i n ok i y i
bi r sek i l de anl asil masi ger ek i r . Kad r o, bu k on ul ar zer i n de k end i si -
ni sor gul amal iuir . Sor gul ayar ak zm gc hal i ne get i r mel i di r .
zm Avr upad a, Amer i k ad a, KDP, YNKd e ya da AKPd e degi l ,
k en di mcad el ende gr men ger ek i r . Mesel a har ek et i n k ad r osudur ,
ama zm AKP ve Avr upa Bi r l i gi nde gr yor . Kr t sor ununu
zebi l ecek t ek g ol ar ak on l ar i gr y or . O zaman neden d aga ik -
tin, neden mcad el e edi y or sun, neden bu k ad ar sehi t ver d i n, n eden
5 6
bu i nsan l ar k yl er i ni t er k et t i , i sk en cel er d en get i l er , f ai l i mehu l -
l er l e k at l edi l d i l er ? Tabi i k i k endi sor un l ar ini zebi l mek i i n. Eger
sor ununu k endi si zmeseydi , zmey i i st emeseydi , bunl ar in hi
bi r i ni y asamazd i. Har ek et i n k ad r osu byl e ol amaz. Yok sa bi zi m de-
gi l , Avr upa ve AKPni n k adr osu ol ur sun. Ki si zm , um udu k i mde
gr yor sa, onun k ad r osu ol ur . Har ek et i n k ad r osu ol mak gc v e
umud u k en di nd e gr mek t i r , bi r bask asinda d egi l . zm d isar imiz-
da ar an maz. zm d isar ida ar ayan , har ek et i n k ad r osu ol mak t an
cik mistir . Eger bun l ar a r agmen har ek et t e k al anl ar var sa, dem ek k i
umut gr d g gcn aj an d ir , on a aj an l ik yap iyor . yl e d egi l se ne-
den k al sin? zm AKPd e gr en bi r i n eden PKK de k al iyor ?
AKPni n aj anl igini y apmak i i n k al iy or . PKK yi AKPni n hi zmet i ne
k oymak i i n k al iyor . Bun un bask a bi r anl ami yok t ur . Har ek et i n k ad -
r osu byl e ol amaz.
5 7
NDERLCN NC DOCUS ASAMASI
nc d ogus, ul usl ar ar asi k omp l oy l a basl ay an v e gnmze
k ad ar d evam ed en sr eci k ap sar . Bu dogus i nsanl ik i i n bi r d ogus-
t ur . Insan l ik sor un l ar inin zmn i f ad e eder . n c d ogus, bi -
r i nci ve i k i nci dogus zer i nden gel i sme gst er di . Bi r i nci v e i ki nci
dogust a ek si k ve yan l is ol anin dogr ul t u k azanmasini i f ade eder .
nc d ogusun t emel i esasen k omp l oyl a basl amiy or . Har ek et i n
daha i l k basl angicinda var d ir . nd er APOun har ek et i k ur ma zemi -
ni nd e yat an anl ayis buydu. Fak at r eel sosy al i zmi n ul usal sor un l ar a
k ar si zm anl ayisinin et ki si , nder l i gi n gel i st i r mek i st edi gi mode-
l i n , devr i mi n, par t i n i n k endi hedef v e amacina gr e gel i sme gst er -
mesi n nde engel di . Bu dur um n der l i gi n ama ve hedef l er i y l e
el i si y or du. nder l i k sr ekl i bu el i sk i yi zme ar ayisi i er i si nde
ol du. n der l i gi n hedef i nde y eni bi r k i si l i k , yasam ve t opl um yar at -
ma i st emi var d i. Tmyl e zgr an l ayisi esas al iyor d u. Fak at r eel
sosyal i zmi n ul usal sor unl ar a yak l asimi t emel i n de sek i l l enen dev l et -
i par ad i gma, bu hed ef i n ger ek l esmesi n e ol anak v er mi yor d u. Hl -
buk i n der APO d aha i l k ad imini at t iginda zgr bi r yasam, zgr
bi r t opl um ve zgr bi r k i si l i gi aiga ik ar ma abasinday di. nder l i -
gi n at mis ol dugu ad iml ar v e ver d i gi mcad el e bu d ogr ul t udayd i.
Ad im at t ik a bazi seyl er i n dogr u ol mad igini gr d . Bun l ar y apmak
i st edi k l er i nnde engel di . Ver d i gi mcad el eye or an t ili ol ar ak son u
da al amiyor d u. Hat t a an l ayisinin disinda bazi p r at i k l er bi l e or t aya
cik t i. Yasananl ar nder l i k i i n bi r el i sk i ydi . Eger nc dogusun
t emel i daha i l k basl angit a ol masayd i, n c dogusun sey r i bu
sek i l de ol mazd i. Yan i h er sey bu har ek et i n ve n der l i gi n basl angi-
cindadir . Basl angi har ek et i n son ucun u bel i r l i y or d u. Har ek et i n bas-
l angicinda, t emel i nde n der APOnun n c d ogusl a nne k oyd u-
gu hed ef v e ama ol masayd i, dogusun ger ek l esmesi mmk n ol -
mayacak t i. n der APO ul usl ar ar asi k omp l oy l a bi r i nci ve i k i nci nden
daha gl ve d aha d er i n yen i bi r d ogusun ikisini yap t iysa, k ay na-
gini basl angit a ar amamiz ger ek i r . Bu n edenl e basl angil a ol an bag
yad sinamaz. Har ek et i n t emel i nde ve hed ef i nde o var d ir .
5 8
Reel Sosyal i zme Kapi tal i zmi n Sol Kanadt Di yebi l i r i z
nc d ogusl a, i l k d nemd e at il an ad iml ar in daha cesar et l i v e
k ar ar l i at il masi ve n ne k onul an hedef l er i n ger ek l est i r i l mesi t e-
mel aba ol must ur . nder l i gi n yap t igi bud ur . nder l i k har ek et i n
t emel l er i ni at maya basl adigi anda bi l e r eel sosy al i zme i ht i y at l i yak -
l asmistir . nder l i k r eel sosyal i zmi n par adi gmasini esas al misti, f a-
k at bu p ar ad i gman in ek si k ve yan l is yan l ar inin ol dugunu d a gr -
yor d u. Zat en bu yzden i ht i y at l i yak l asiyor d u. Ne k ad ar i ht i y at l i
yak l astiysa da, r eel sosyal i zmi n n der l i k zer i nde et k i si ol must ur . O
dneml er d e bu et k i den k ur t ul mak i i n cesar et l i v e k ar ar l i adiml ar i
ok f azl a at amiyor d u. Imr al iyi cesar et ve k ar ar l iligin zi r vel est i gi y er
ol ar ak el e al abi l i r i z. n der l i ge bu ad imi at t ir an ok gl n edenl er
var d ir . r n egi n r eel sosyal i zm t asf i y e ol must u. Reel sosyal i zmi n
t asf i y e ol masi, n der l i k t ek i cesar et ve k ar ar l iligi gl en di r i y or d u.
Bu yzd en n der l i k , an l ayisini byk bi r cesar et ve k ar ar l ilik l a or -
t aya k oy du. Tabi i k i bu ad imi Imr al id a at mad i. Imr al id an nce at -
misti. Imr al i sr eci , at il an ad imin t amaml an d igi yer ol ar ak el e al in-
mal iuir .
n der APO nc d ogusl a PKK ni n basar i k azanmasini engel l e-
yen yan l ar i PKK den ar ind ir di. Byl ece PKK ger egi d aha da gl en-
di . Basl angit ak i hedef i ne gr e bi r par t i k ur d u. Bi r i nci ve i k i nci do-
gust a da i st edi gi gi bi bi r par t i k ur mayi hedef l i y or d u, f ak at r eel sos-
yal i st anl ayis bun un t am ol ar ak gel i smesi n e i zi n ver med i . nder l i -
gi n k end i si ni r eel sosyal i st anl ay ist an k ur t ar masiyl a ber aber , i st edi -
gi par t i yi k ur ma ve sosy al i zmi gel i st i r me i mk nina k av ust u. nder -
l i k bu k on uda cesar et l i ad iml ar at t i. n der l i k n c d ogusl a PKK
ger ek l i gi n e ul asti. PKK ger ek l i gi buyd u. Bi zi m an l amamiz ger ek en
de bud ur . Bu y zd en n der l i k ; Ben de degisi m ol mad i, dsncel e-
r i md e der i nl esme sagl and i, dsncel er i mi r eel sosy al i st par ad i gma-
dan t emi zl ed i m. Byl ece PKK yi k en di ger ek l i gi n e k avust ur d um.
Basl angit a da k ur mak i st edi gi m par t i v e gel i st i r mek i st edi gi m an-
l ayis buyd u d edi . Onun i i n n c d ogusl a, PKK k endi ger egi ne
k avust u.
n der l i k , k endi n i bi l di y or d u. Yi ne, Beni l d r m eyen yasat ir .
Yan l is yasam yasanmaz. d i y or d u. n der l i k bu f el sef e i l e d sncel e-
r i nde net l esme sagl adi. Bun unl a da PKK yi ger ek l i gi n e, hak i k at i n e
ul astir d i. PKK her ne k ad ar 1973d e, ubuk Bar aj i nda t emel i ni at -
mis v e 1978 yilinda par t i hal i ne gel mi sse de, esas par t i ol usu nc
5 9
dogusl a ger ek l esmi st i r . PKK ni n k i ml i gi ne k avusmasi i i n nder
APO 3. Kon gr ed e ad im at t i. Bu n eml i yd i . Fak at r eel sosy al i st anl a-
yis, PKK ni n k i ml i gi n e, ger ek l i gi n e t am ol ar ak ul asamamasina ne-
den ol du. PKK ni n asil ki ml i gi ne k avusmasi, nder l i gi n r eel sosyal i st
anl ayist an k en di si ni ar ind ir masiyl a mmk n ol du.
nd er l i k ul usl ar ar asi k ompl o i l e 9 Ek i mde Sur i y eden ikis yap-
ti. nder l i gi n Sur i y e den ikisi v e Av r upay a gi di si , kapi t al i st moder -
ni st par ad i gman in i f l asi an l amina gel i y or d u. Yan i onun sol anl ay isi
ol an r eel sosy al i zm i f l as et mi st i . Reel sosy al i zm, k api t al i zmi n bi r
bl m n ol ust ur ur . Kap i t al i zmi n sol k an ad i denebi l i r . n der APO-
nun yn n Avr upa ya evi r mesi , bu par ad i gman in i f l asi anl amina
gel i y or d u. Bu p ar ad i gma i f l as edi nce, nder APO ar ay isl ar inda daha
cesar et l i ad iml ar at may a basl adi. Kendi par ad i gmasini gel i st i r ebi l -
mek i i n bu adiml ar sar t t i.
n der APO bi r seyi r edd et t i gi nd e yer i ne al t er n at i f l er gel i st i r i r .
Mesel a, ar k adasl ar bi r ok seyi el est i r i y or . Pek i , dogr u ol an nedi r ?
Ar k adasl ar d ogr u ol an i gel i st i r mi yor l ar , bun un mcadel esi ni v er mi -
yor l ar . Hal buk i n der l i k ger egi n de el est i r di gi n k adar zel est i r i d e
ver men ger ek i r . El est i r di gi ni n al t er n at i f i ni gel i st i r mel i , zel est i r i d e
v er mel i si n. El est i r i , yanl is ol ani, i r k i n ol ani el est i r mek t i r . zel est i r i
i se, bu y anl isl ar i or t adan k al d ir mak t ir . nder APOd a bu esast ir .
PKK mi l i t anl ar inin da esas al acagi bud ur . Bun un al t er n at i f i ni gel i s-
t i r meyen , mcad el e ver mey en mi l i t an ol amaz. Bi r ok ar k ad as bu
k on umd ad ir . Bel k i bu ar k ad asl ar f i zi k i ol ar ak har ek et i er i si ndel er ,
ama bu sek l i d i r . Esas ol ar ak har ek et i n disindadir l ar . Bi r ayagi i er -
de, di ger ayagi disar ida har ek et edi y or l ar . Bi z buna or t a yol cul uk
di y or uz. Byl e bi r k at ilimin ol dugu yer d e par t i ol maz, p ar t i i er i si n -
de si st em gel i si r v e t asf i yeci l i k sz sahi bi ol ur .
15 Subat 1999 yasamin dondur ul d ugu and i. Kap i t al i st si st em el i -
ni nder APOn un bogazina at misti. nd er l i gi bogmak i st i y or d u. 15
Subat byl e bi r gndr . nder APOn un bogul masi, PKK ni n ve z-
gr Kr t n bogul masi anl amina gel i y or du. Par t i mi z ve hal k imiz i i n
k bus gnyd . Kar anl ik bi r gnd. Zat en par t i de yl e i l an et t i : 1 5
Subat t ar i hi mi zd e k ar anl ik bi r gndr , k apk ar a bi r gndr d edi .
Ul usl ar ar asi k omp l oyl a n der l i gi n yak al an masi yasamin sogumasi-
na ve d onmasina neden ol must u. Har ek et ve h al k in ne ol acagi bi -
l i n mi yor d u. Kompl ocul ar k endi p l anl ar ini yr t yor d u. Hat t a bi r i n-
ci ad iml ar inda basar ili ol musl ar d i. Bu ad im zer i nden bask a ad im-
6 0
l ar at il acak t i. Tabi i bu ad iml ar in ne ol dugu bel l i degi l d i . Bu ad iml ar -
l a har ek et i n zer i n e gel i ni y or d u, har ek et k or k ut ul ar ak t esl i m al ina-
cak t i. Yasananl ar har ek et ve hal k t a k i mi t er ed dt l er i gel i st i r mi st i .
Har ek et e ne ol acak , ay ak t a k al abi l ecek mi ? gi bi k aygil ar yasani-
yor d u. Ki mi l er i de, ar t ik PKK bi t t i di y or du. Zat en k omp l ocul ar ,
al t i aya k ad ar bi t i r ecegi z d i y or d u. Bu n edenl er d en dol ay i har ek et ,
15 Subat i k ar a bi r gn ol ar ak i l an et t i .
n der l i k Sur i yed en ik t iginda l k eye d e gel ebi l i r di . Fak at y-
nn Avr up aya evi r d i . nk Kr t sor unu Avr up a n in da sor unuy-
du. Bu sor un u esas ol ar ak Avr upa ik ar misti. Eger bu sor un zme
k avusacak sa, Av r up ad a zm e k av usacak t i. Bi r d e Av r up a, sor u-
nun zl mesi ger ekt i gi ni syl y or du. PKKy e de, si l ah bir akir sa
sor unu zebi l i r i z d eni l i yor d u. Bi r ok Avr upa d evl et i n der APO-
yu d avet et mi st i . nder APOya, Avr upaya gel , sor unu zel i m me-
saj i ver i l i y or d u. n der l i k b u yzden Kr di st ana gel meyi dogr u
bul mad i, Avr upaya ik t i. n der l i k Kr d i st ana gel seydi savas by-
yecek t i . Fak at n der APO sav asin daha da si d det l enmesi n i i st emi -
yor d u. n der APO sor un u or t aya k oym us, zm i i n i mk n l ar d a
yar at misti. Ar t ik sor un un di y al og y ol uy l a, si yasi y ol l ar l a zme
k avusmasi ger ek i yor d u. n der APO nun i st edi gi buyd u. Yn n
Avr upaya evi r mesi n i n nedeni buyd u. Fak at daha sonr a Avr upan in
k omp l o i er i si nde ol dugu or t aya ik t i. Sor unu zmek bi r yan a, so-
r un u daha da agir l astir mak k omp l onun amal ar indand i. Ul usl ar ar a-
si k omp l o i l e Av r up an in ger ek y z or t aya ik misti. Eger bugn
bi l e Kr t sor unu zm e k av ust ur ul amiyor sa, bun un nedenl er i nden
bi r i yi ne Avr upad ir . Avr upa ve Amer i k a Kr t sor ununu zmek i s-
t emi y or . Neden? nk zm gel i si r se PKKni n i zgi si nde gel i si r ,
bu da PKK ni n, nder APO nun i zgi si ni Kr di st anda hki m k il acak-
tir . O zaman da Kr d i st an Avr upa ve Amer i k an in hi zmet i n den ik -
mis ol acak . Sor unu zmemel er i ni n bi r ned eni budur . Di ger bi r ne-
deni i se; Amer i k a ve Avr upa sor unu zer se Tr k i ye, Ir an v e Sur i -
yey e bask i ol ust ur amaz. PKK zer i nden bu d evl et l er d en t avi zl er
al mak i st i y or , Kr t sor unu zme k avusur sa bun l ar or t adan k al k ar .
Bu p ol i t i k an in t emel l er i ni at an Ingi l t er ed i r . Ingi l t er e bu t emel i
1920d e Kahi r ed e at t i. n der APO yak al an d ik t an son r a k omp l oyu
har ek et e, hal k a ve dost l ar a n asil k avr at acagi zer i nde dur du. Bu
t emel d e har ek et i n , hal k in ve d ost l ar in har ek et e gemesi n i i st i yor d u
k i , k omp l o bosa ik sin. Fak at par t i bunu t am an l ay amad i, t am an l a-
6 1
yamad igi i i n hal k a d a anl at amad i. Bel k i k i mi k ad r o ve yur t sev er l er
har ek et e get i l er , k omp l oya k ar si dur d ul ar , bu neml i yd i . nder
APOn un evr esi nde bi r ember ol ust ur mak i st edi l er . Fak at bun l ar
yet er l i degi l d i . Eger bu ab a v e di r eni sl er p ar t i v e hal k in di r eni si i l e
bi r l esseydi , k ompl onun k iiil masi mmk n ol abi l i r di . Bu y zden
n der APOn un et r af inda ol an ey l eml er neml i di r , t ar i hi di r . Bi r ok
k ad r o v e yur t sev er bedeni n i at ese ver di . Tar i he bak t igimizda hi
k i mseni n bi r n der i i n bed eni ni at ese ver di gi gr l memi st i r . Pey-
gamber l er d e bun a dahi l di r . Yak l asik sek sen, dok san i n san imiz be-
deni ni at ese ver d i . Bunl ar t m Kr t degi l d i , Kr t l er i n d isinda da
i n san l ar var d i. Bu i nsan l ar n der APOd a zm, i n san l igin z-
mn gr mesel er d i bunu yap mazl ar d i. Tar i ht e bi r ok n der , hal k l ar
i i n mcadel e et mi st i r , f akat hi k i mse bunl ar i i n bedeni ni at ese
ver memi st i r .
n der l i k k ompl oya k ar si ger i l l a ve h al k i devr ey e k oymak i st edi ,
f ak at bu ol mad i, bu yzden k omp l o basar ili ol du. n der APO esi r
dst k t en son r a, k omp l oya k ar si ver mi s ol dugu mcad el eyi daha da
der i nl est i r di . nder APO nasil yap acak t i da k omp l oyu h ar ek et e v e
hal k a k avr at acak t i? Eger k avr at amazsa byk t ahr i bat l ar yasana-
cak t i. n der APO yak al an d iginda ben k on usmayacagim d emi st i ,
f ak at daha son r a Eger k on usm azsam PKK v e hal k ger ek l i gi an l a-
yamayacak , k omp l ocul ar d a i st edi k l er i ni al m is ol acak d edi . nder -
l i k k omp l oyu i y i an l ad i, bu t emel de hal k a v e har ek et e k avr at t i.
Har ek et l er i n, hal k l ar in t ar i hi nde bi r ok k omp l o yasanmistir .
Ki mi kompl ol ar t asf i yeye, k i mi l er i i se basar iy a hi zmet et mi st i r . Bi -
zi m t ar i hi mi zd e de bu var . Hak i ar k adas k omp l o i l e sehi t dsr l d .
n der APO bu k omp l oyu har ek et i byt men i n nedeni ol ar ak gr d .
Hak i ar k adasin k ompl oyl a sehi t dsr l mesi har ek et i byt t . O
dneml er d e har ek et t asf i y e ol abi l i r di . Bazil ar i har ek et t en ayr il di da.
Fak at n der APO, bu k omp l oyu k omp l ocu l ar a k ar si k ul l an ar ak h a-
r ek et i d aha da byt t . Ul usl ar ar asi k omp l o, Hak i ar k adasa yap il an
k omp l odan daha k ap saml i bi r k omp l odur . Bu nedenl e ul usl ar ar asi
k omp l oyu d aha der i n anl amamiz ger ek i r . Ul usl ar ar asi k omp l onun
mi mar i si st emd i r . O yzden si st emi d aha i yi anl amak ger ek i r .
Kompl oyu i i mi zd en besl eyen anl ay isl ar d a var d i. Fak at esas ol ar ak
k omp l oyu gel i st i r en si st emdi . Bu yzden si st emi i yi an l amak ger e-
k i r . Kendi mi zi si st emi n et k i l er i nden k ur t ar mam iz ger ek i r . O zaman a
k ad ar r eel sosyal i zmi n et k i l er i sz k onusuyd u, r eel sosyal i zm d e k a-
6 2
pi t al i zmi n bi r par asiuir . Kapi t al i zmi n sol uy du. Kompl oy a k ar si ik -
mak , si st emi i yi anl amak ve on un et k i si nden ik mak l a mmk nd r .
n der APOn un yapt igi si st emi zml emek t i . n der APO si st em
ger egi n i her yn yl e anl amisti. Bu yzden al t er nat i f i ni daha da
gl endi r mi st i . Yeni si st em ar ayisinda ek si k ve yet mezl i kl er v ar di,
bu n edenl e n der l i gi n al t er n at i f i ok f azl a g hal i ne gel emi yor d u,
PKK g hal i ne gel emi yor d u, bu d a ber ab er i nde k omp l oyu get i r di .
n der APO si st emi zml em esi i l e al t er n at i f i n i daha da gl or t a-
ya k oy du. n der l i k b u m cad el esi nde son u al d i. Basar i k azan an
n der l i k t i . Komp l oya k ar si Imr al id a ver mi s ol dugu mcad el e basar i
k azand i. Var ol an par ad i gman in si st eme ai t ol dugunu gr d . Bu p a-
r ad i gman in si st eme al t er n at i f ol mad igini gr d , t am t er si n e sol al -
t er n at i f , si st emi n k end i si ydi . n der APO bu par adi gmad an k en di si ni
k ur t ar di. Si st em i l e i l i sk i si ni her y nyl e k est i .
n der APO devl et i uygar l ik zer i nden gel i sen si st emi zml e-
yer ek by k bi r d snceye u l asti. Dnyad a hi bi r k i si v eya r gt bu
dsnce d zey i n i y ak al ayamamistir . nder APOnun dsncel er i
her k est en daha i l er i di r . Hi bi r g d snced e n der APO i l e,
PKK yl e m cad el e edemez. Har ek et sad ece n der APOn un dsnce
gcn k ul l ansa bi l e bi r ok sonu el de edebi l i r . n der APOnun
dsncel er i ni si st eml est i r i r sek -k i nder APO dsncel er i ni si st em-
l est i r di - ve p r at i k t e uygul ar sak , PKK y l e bas edebi l ecek t ek bi r gc
bi l e k ar simizd a gr emey ecegi z. Her n e k ad ar sal d iii ve engel l emel er
ol sa d a, har ek et k en di d sncel er i yl e bun l ar i bosa ik ar abi l i r , basar i
k azanabi l i r . Di k k at edi l i r se, n der APO k omp l oy u k omp l ocul ar a
k ar si k ul l and i. Hem dsnced e hem de bun un si st emi nde k omp l oyu
t er si n e evi r d i . Bu neml i di r . nd er l i k bun u i st i yor du. Kompl o,
k omp l ocu l ar a k ar si k ul l an ilir sa basar i el d e ed i l i r . n der l i k si st emi
zml emeseyd i , on un al t er n at i f i n i gl en di r meseyd i , basar i k aza-
nacak ol an k omp l ocu l ar ol ur d u. n der l i k by l e yap ar ak hem k omp -
l ocu l ar in nne get i , hem d e k omp l ocul ar d an i n t i k am al mis ol du.
PKKde i nt i k amin nasil al inacagini da i yi bi l memi z l azim. PKKde
dar an l ayisl ar l a i n t i k am al inmaz. Int i k am al mak , bi zi l dr mek i st e-
yen e k ar si ik mak ve on un zer i n den basar inin ad imini at mak t ir .
Int i k amini byk al mak by l e ol ur . Int i k am d snce, r gt ve ey-
l emd e al inir . Bask a t r l i nt i k am al inmaz. n der l i gi n ger egi budur .
Ar k adasl ar ; Gi del i m i n t i k am al al im, sehi t dser sek d e i nt i k am al -
mis ol ur uz d i y or l ar . By l esi bi r i nt i k am PKK ni n anl ayisina ve f el se-
6 3
f esi ne sigmaz. ok ger i bi r y ak l asimdir . Esas i nt i k am by k d sne-
r ek , by k r gt l ener ek ve b yk ey l em ger ek l est i r er ek al inir .
n der l i k ger egi budur . Har ek et i n gel i smesi v e basar i k azanmasi bu
anl ay is son ucu mmk n ol must ur .
15 Subat n d er APO, PKK ve Kr t hal k i i i n uur u mun k en ar ini
t emsi l ed i y or . Ya uur u md an dser ek l m ger ek l esecek , ya d a
ayaga k al k il acak t ir . Uur umun k enar indan ayak l an mak k ol ay degi l -
di r . Her k es d e bu uur umd a ayaga k al k amaz. Uur umun k en ar indan
ayaga k al k anl ar , by k k al k is ger ek l est i r i r l er , k an at l an ir l ar . Bun u
yap amayan l ar i se l r l er . Tar i ht e bi r ok har ek et ve hal k uur umun
k en ar ina var mis ve or ad an dsmsl er d i r . Uur umu n k en ar inda k a-
nat l ananl ar ok azd ir . Kanat l anan da byk bi r k al k is ger ek l est i r -
mi st i r . Bu bi r ger ek l i k t i r . Uur umdan dsmemek i i n umak ger ek .
Bu d nem, nder APO i i n k anat l i dsnme d nemi d i r . Uur umdan
k en di si ni , har ek et i v e hal k i bask a t r l k ur t ar amazd i. nd er APO
byl e bi r d ur umd a k endi si ni , har ek et i ve hal k i uur d u. Komp l onun
basar i k azan mam asinin n edeni d e budur .
nder APO spheci di r , yani bi r syl em l e i k na ol m az. Al mis ol -
dugu sonul a hi bi r zaman yet i n mez. Bu ad imi at t im, sonu or t aya
cik ar d im, acab a dogr u ol an b u mud ur der . Bel k i dogr u ol an daha
f ar k l iuir . Bu da nd er l i gi dai ma ar ayis i er i si nde t ut must ur . nder -
l i gi n k usk ul u k i si l i gi , si st emi ve kompl oy u zml emey i ber aber i n-
de get i r di . Bu y zden nder APO byk bi r ar ayis i er i si ne gi r di .
Bunun sonucunda da si st em ve kompl o zml emesi gel i st i . Kusk u-
l u k i si l i gi n i az da ol sa doyur must u. n der APO, d sncemd e r af i n e-
l est i m d edi . Ar ay isl ar inda son uca u l asmisti. Eger ar k adasl ar d i k k at
et t i y se nd er l i k Savun masini yazd i, dsman dr t ay boyun ca sa-
v unmayi v er medi , bu dur um nder l i gi t edi r gi nl est i r mi st i . Dsman
sav unmayi ver i nce n der l i k r ahat l ad igini sy l edi . nder l i gi n r ahat -
l adigini syl emesi , ver i l en emek l e bagl ant ili bi r dur umd ur . nder l i -
gi n har ek et e, hal k a ve i nsan l iga k ar si byk bi r emek bor cuyd u.
Sav unmaya bi r sr e el k on masi, bunun son ucun da n der l i gi n t edi r -
gi n l esmesi bundandir . Savun ma r gt e ul asinca sor uml u l ugunu
yer i ne get i r mi s ol uyor du. Kabul et mi s ol dugunuz nder l i k , ar k ad a-
siyiz, ona bagliyiz dedi gi ni z nder l i k by l e bi r nder l i k t i r . Bundan
sonul ar ik ar mamiz sar t t ir .
n der l i gi n i k i nci dogusunda, yan i PKKn i n t emel l er i ni n at il ma-
sindan ul usl ar ar asi k omp l oya k ad ar k i sr et e, n der APOn un pa-
6 4
r ad i gmasinda r eel sosyal i st bi r yak l asim sz k onusuyd u. Reel sosya-
l i st par adi gma d evl et gel enegi zer i n e k ur ul u bi r p ar ad i gmadir .
Kr di st and a sosyal i zmi hk i m k il abi l mek i i n devl et k ur mak ger e-
k i r . Dev l et v e i k t i d ar i Kr di st anda el e gei r ebi l mek i i n de sav as-
mak ger ek i r . Sav as i l e Kr d i st andak i dsman i yen ecek , on un yer i ne
k en di i k t i dar ini k ur acak ve pr ol et er devl et ad i i l e k en di d evl et i n i
k ur acak , by l ece Kr d i st and a sosyal i zmi t emel par ad i gma hal i ne
get i r ecek t i k . O d nemk i par ad i gmamiz buyd u. n der l i gi n t m a-
lismal ar i da bun a yn el i k t i . nder l i k her ne k ad ar bu t emel d e a-
lisma yr t msse d e, demok r at i k k omn al deger l er i y ok saymamis-
tir . Eger d emok r at i k k omn al d eger l er n der l i k ve PKKd e gl
yasanmasayd i, PKK d e di ger r eel sosyal i st har ek et l er gi bi ol ur d u.
Reel sosyal i zmi n esas al an p ar t i ve nder l er i n basina ne gel di y se,
n der APO ve PKK ni n basina gel ecek l er d e bun l ar dan f ar k l i ol m a-
yacak t i. Reel sosyal i zmi n k snden son r a PKKn i n ve nd er
APOn un k memesi , t am t er si n e daha gl ad iml ar in at il masi bu
nedenl edi r . nd er APO ve PKK de her n e k adar r eel sosyal i st anl ay is
var sa da, bun un yan inda demok r at i k k omn al deger l er de gl
yasanmak t ad ir . nder APO ve PKK ni n f ar k l i ol masi bu n edenl edi r .
n der APO, PKK d ai ma bu el i sk i yi yasadi. Reel sosyal i st anl ayis i l e
demok r at i k k omn al deger l er ar asinda el i sk i l er y asadi.
zgr bi r k i si l i k , zgr bi r t opl umu dogur ur . O dneml er de z-
gr bi r t opl uma cevap v er en r eel sosyal i st par ad i gmayd i. O y zd en
esas al inan par ad i gma d a bu ol must u. n der l i k p r at i gi gel i st i r di k e
r eel sosy al i zmd e sor unl ar in ol dugunu gr d . n der l i gi n n ne
k oymus ol dugu hedef l er i l e yasanan p r at i k bi r bi r i ni t amaml amiyor -
du. Pr at i k i l e hed ef ar asinda el i sk i yasaniyor d u. nder l i k bu el i s-
k i yi uzun sr e y asadi. Ar ayisl ar inda bu el i sk i yi asmayi ama edi ndi .
Pr at i k , bel i r l enen hedef l er e gr e son u ver mi y or d u. Hat t a bazen ok
daha f ar k l i pr at i k l er bi l e or t ay a ik abi l i y or d u. Tm bun l ar r eel sos-
yal i st par ad i gmad an k ayn ak l an iyor d u. n der l i k d ur umu anl ay ana
k ad ar d a bu el i sk i yi yasadi. Sor unun par ad i gmad an k ayn ak l an d igi-
ni gr n ce, var ol an par ad i gmay i t er k et t i . Yer i ne de yen i bi r par a-
di gma gel i st i r di . Ar k adasl ar savun mal ar i ok uyor . n der l i k savun -
mal ar inda daha cesar et l i v e k endi n e gven er ek ad iml ar at iyor . n -
der l i gi n r eel sosy al i st par ad i gmayl a at mis ol dugu ad iml ar r ahat ve
cesar et l i d egi l d i . Sosy al i st har ek et l er i n hepsi mevcud u savun uyor -
l ar d i. On a t er s dst gn an, her k es sana sal d ir acak t i. n der l i k
6 5
1984 de; Var ol an k omni st par t i l er i n i smi k omni zmdi r . Bunl ar in
ya k en di l er i n i y eni l emel er i , y a da t asf i y e ol mal ar i ger ek i r d edi .
Daha sonr a bunun bi l di r i l er i n i yay inl adik . Bu yzden k omn i st par -
t i l er i n hepsi bi ze sal d ir dil ar ; bunl ar sosy al i zme k ar siuir bi i mi nde
zer i mi ze gel mey e basl ad il ar . Reel sosyal i st anl ayis k se ugr ad ik -
t an son r a nder l i k sosyal i zm, d emok r asi ve zgr l k k onusundak i
adiml ar ini daha cesar et l i bi r sek i l de at maya basl ad i. n der l i k bun u
yasamasayd i bu ad imi at am azd i. Di ger p ar t i l er i n hi bi r i bu ad imi
at mad i, n k bunu yasamiyor l ar d i.
nc dogusun zel l i k l er i ni i y i bi l mek ger eki r . nc dogus,
devl et i si st em gel enegi n de k end i si ni var et mi s t opl umd an ve k api -
t al i st -mod er n i st si st emd en k op mad ir . nder l i k bu k on uda hem
el est i r i hem de zel est i r i gel i st i r di . nder l i k k endi si ni devl et i uy -
gar l ik t an t myl e k opar d i. O zaman a k ad ar da nder l i gi n p ar ad i g-
masi devl et i par ad i gmayd i. Tabi i k i nc d ogusl a bi r l i k t e t m b u
anl ayisl ar d an ar ind i. Ar t ik d evl et i v e i k t i d ar i esas al miyor d u. n der -
l i gi n nc dogusl a esas al digi demokr at i k si st emdi . Kendi si st e-
mi ni d e bun un zer i n den k ur maya b asl adi. n der l i k d evl et i si s-
t emd en demok r at i k si st eme geer k en k en di si ni el est i r i - zel est i r i
szgeci nden gei r di . El est i r i v e zel est i r i neml i di r . nder l i k i k i nci
dogusl a har ek et i n t emel l er i ni at misti, ayn i zaman da di r i l i s devr i mi -
ni ger ek l est i r mi st i . Bunl ar i k i nci dogus dnemi nde yapil an el est i r i -
zel est i r i y l e mmk n ol must u. Bur adan har ek et l e n der APO,
n c d ogus dnemi nde de el est i r i - zel est i r i y i en gl si l ah ol a-
r ak el i n de t ut t u. n c d ogus dnemi nde gel i st i r i l en el est i r i v e
zel est i r i , d i ger l er i n e gr e d aha k ap saml i, der i n ve cesar et l i y di .
n der l i k d snced e byk bi r adim at ar ak , zi hni yet devr i mi ni
ger ek l est i r di . Var ol an zi hni y et i , y ani i deol oj i ve f el sef eyi t er k et t i .
Dnyad a t ek bi r i deol oj i ve f el sef e var d i; bu d a devl et i esas al iyor d u.
Devl et i esas al masi k l el i gi , i k t i d ar i ve egemen l i gi esas al masi anl a-
mina gel i yor d u. Demok r asi , zgr l k , esi t l i k , bar is ve adal et t en
uzak t i. n der l i k gel i st i r mi s ol dugu el est i r i - zel est i r i yl e esk i par a-
di gmayi bi r t ar af a bir ak t i. Yen i p ar ad i gma d evl et i n d isinda, demok -
r at i k deger l er i esas al an zel l i k l er e sahi pt i . Il k esi n i demok r at i k ,
ek ol oj i k , ci nsi yet zgr l k bi r si st em t emel i nde ol ust ur d u. Bu d a
demok r asi si st emi anl amina gel i y or d u. n der l i k p ar ad i gmasal degi -
si ml e d emok r asi ve sosy al i zmi devl et t en k ur t ar m is ol du. Esk i sosya-
l i st par ad i gmaya gr e hem d emok r asi de, hem de sosy al i zmd e devl et
6 6
anl ayisi sz k onusuy du. Demokr asi v e sosy al i zmi n gel i smesi dev-
l et l e mmk n ol abi l i r anl ay isina dayan iyor d u. Reel sosyal i zmi n
t emel i l k esi byl e f or m l e edi l ebi l i r . nder APO demok r asi ve sos-
yal i zmi devl et t en k ur t ar d i. Demok r asi ve sosy al i zm devl et i n bi r
par asi degi l d i r . Demok r asi k en di basina bi r si st emd i r . Ayr ica d evl e-
t e al t er n at i f t i r . Demok r asi devl et i n d isinda k al mis i n san l ar i t emsi l
eder . nder l i k hem d emok r asi ve sosy al i zmi devl et i n t ek el i nden
k ur t ar di, hem de demok r asi i l e sosyal i zmi n bi r l i k t el i gi ni ol ust ur du.
Sosyal i zmi n zgr l k v e esi t l i k i l kesi ni demokr asi y l e bi r l est i r di .
Sosyal i zme byk bi r i t i bar k azand ir di. nder l i k bu abal ar iyl a;
Mar k s a ol an gr evi mi yer i ne get i r di m d i y or . Sosyal i zml e en f azl a
i l gi l en enl er d en bi r i d e Mar k s t ir . Mar k s in i d eol oj i ve f el sef esi , dev-
l et i uy gar l ik zer i nden seki l l endi gi i i n sosyal i zm ger ekl esmedi .
Demek k i hem i k i nci , hem de n c dogusun t emel i nde el est i r i
ve zel est i r i v ar d ir . Har ek et i n mi l i t anl ar i bun u bi l mel i d i r . n der
APO el est i r i v e zel est i r i y l e har ek et i byt t . Har ek et i n k ad r osu i se
el est i r i v e zel est i r i den k aiy or , el est i r i -zel est i r i y i hi bi r seki l de
yasamiyor v e y asamak d a i st emi yor . n der l i k l e ar k ad aslik bu bi i -
mi yl e ol maz. nder l i gi esas al an, el est i r i v e zel est i r i y i esas al mak
zor undad ir . nk nder l i k ger egi budur . Hi k i mse n der l i k t en
bu denl i by k bi r el est i r i -zel est i r i i st emedi . nder l i gi n k endi si
bun u yap t i. n der l i k bunu y apmasayd i k en di si ni yen i l ey emez, t e-
mi zl ey emez v e zm gc hal i n e get i r emezd i . nder l i k bu k on u-
dak i sor uml ul ugunu yer i n e get i r ecek , sen de n der l i gi n ar k adasi
ol dugunu syl eyecek , el est i r i - zel est i r i d en k aacak sin. Ancak mec-
bur k al d iginda el est i r i - zel est i r i y e basvur acak sin! Bu ol maz. Ki mi
mecbur bir ak ir san o zel est i r i si ni ver i r , k or k ud an d a ol sa ver i r ,
ver mek zor unda k al ir . Bi r mi l i t an i i n bun l ar ol m az. Har ek et zel es-
t i r i i st edi gi nde zat en v er i y or sun, ver medi n mi t opl umdak i bi r i n-
san dan f ar k in k al maz. n eml i ol an, har ek et zel est i r i i st emed en
zel est i r i sel t ut um i er i si ne gi r medi r . Bu anl ayis bi zde i l ke hal i ne
gel mel i di r . zel est i r i v er mey en k i r l en i r , har ek et t en k op ar , mi l i t an
ol amaz, zm gc h al i n e gel emez. Hi k i mse n der APOd an el es-
t i r i v e zel est i r i gel i st i r mesi ni i st emedi . Fak at nder l i k el est i r i -
zel est i r i i ht i y acini gr dg i i n, bu k onuda sor uml ul uk st l endi .
PKK mi l i t anl ar i da bu i l k eye gr e har ek et et mek zor undad ir . nder -
l i k ger egi budur . Bu i l k ed en uzak l asma, n der l i k ve PKKd en uzak -
l asma an l amina gel i r .
6 7
nder APOda En Byk Kazan,
nsanl tgt Kkyl e Bul ustur madtr
n der l i k var ol an i d eol oj i v e f el sef el er i r ed det t i . Yer i ne yen i bi r
i d eol oj i ve f el sef e gel i st i r di . Bu dogr ul t uda r gt , l , k l t r , ahl ak
v e eyl em anl ayisi gel i st i r di . Bu by k bi r degisi mdi r . nc dogus
t myl e bunu i f ad e edi y or . nder l i k el est i r i - zel est i r i y l e k en di si ni
yen i d en yar at t i. n der l i k t ar i h ve t opl um zm l emel er i yl e dev l et
ger egi n e ul asti. n der l i k d aha en bast an t ar i h ve t opl umu esas al d i.
Bur adan d a k ad in ger egi n e ul asti. nc d ogusl a bi r l i k t e devl et i n
de ger ek l i gi n i an l amis ol du. n der l i k k ad in ger egi ne ul asmasayd i,
devl et ger egi n e d e ul asamazd i. Kad in ger egi n i anl ad igi i i n d evl et
ger ek l i gi n i an l ad i. Bur ad an d a devl et i gel enek zer i n de k k bul -
mus t opl umun k l el i gi t emsi l et t i gi sonucuna ul asti.
Devl et hi bi r zaman zgr l g i f ade et mez. Dev l et i esas al mak
egemen l i gi v e k l el i gi esas al mak ol ur . Devl et l e demok r asi , zgr -
l k , adal et v e esi t l i k mcadel esi ver i l emez. Bel k i k i mi ad iml ar at ilir ,
f ak at sosyal i zm ger ek l esmez. Devl et i n k en di si d emok r asi ye, sosy a-
l i zme k ar siuir . Devl et i si st em zer i nde gel i sme gst er en t opl um
k l el i gi t emsi l ed i y or . nder APOn un amaci zgr bi r t opl um ya-
r at mak t ir . Bu nedenl e zgr bi r t opl um an cak d evl et disi r gt l ene-
bi l i r . n der l i k bu k onuda dogal t opl um ger egi n e ul asti. Demok r at i k
k omn al d eger l er ger egi n e ul asti. n der l i k , si st emi ni dogal t opl um
i l k el er i t emel i n de ol ust ur d u. n der l i k bur adan har ek et l e, Insan l i-
gin gemi si daha dogr udur . Hak i k at i nsanl igin basl angicindadir ,
gnmzde degi l dedi . Insanl igin ger egi t ar i hi n basl angicinda gi z-
l i d i r . Bu n edenl e n der l i k , i nsan l igi t ar i hi n basl angicinda ar amay a
basl adi. Insan l igi bur adan basl at ar ak gnmze k adar get i r di . n-
der l i k gel ecegi d e bu esas zer i n den el e al d i. Bugn, gel ecek ve ge-
mi si n i l i sk i si ni k ur du. Tar i hi ayakl ar i zer i ne ot ur t t u. Tar i ht e y asa-
nan sap mayi dzel t t i . Tar i hsel ol ayl ar d ak i k op uk l ugu or t adan k al -
uir di. Insanl igi k k l er i i l e bul ust ur du. Insanl igi i nsanl iga t anit t i.
Devl et i uygar l ik , zel l i k l e k api t al i st si st em, i n san l ik t ar i hi ni k a-
r ar t misti. Tar i ht e k op uk l uk , sap t ir ma v e ar p it mal ar sz k onusuy-
du. Insan in bel l egi v e beyn i k ar ar t il misti. Insan l ik k k n den k op ar -
til misti. Bu yzden i nsanl ik t ar i hi nden k opar il misti. Insanl igi y eni n-
den k k l er i i l e bul ust ur ma, i n san l igi t ek r ar d an ay aga k al d ir ma
neml i bi r gr evi yer i ne get i r med i r . nd er l i gi n y apt igi bu gr ev i ye-
r i ne get i r mek ol d u. Bu ok neml i bi r gr evd i r . Insan l igi k k l er i i l e
6 8
bul ust ur ma, i nsanl ik i i n by k bi r k azant ir . Kapi t al i zmi n nder l i -
ge bu denl i sal d ir masinin, nd er l i gi or t ad an k al d ir ma i st emi ni n ne-
deni budur . Kapi t al i zm gnmzde i nsanl igi t ar i hsi z v e k k sz bi-
r ak mak i st emek t edi r . nd er l i k bun a k ar si ik ar ak t am t er si n i yapt i.
Kapi t al i zmi , si st emi bosa ik ar di, si st emi n l mn ger ek l est i r di .
n der l i k bu n edenl er d en t r t ehl i k el i gr l er ek hed ef sei l di .
Amer i k a, Avr upa v e si st emi n t emsi l ci l er i nder l i gi v e PKKy i ok
t ehl i k el i gr m el er i bu n edenl edi r . Nasil k i Kr t l er t ar i hl er i nden k o-
p ar il mis ve n der APO Kr t yen i d en t ar i hi i l e bul ust ur mus, Kr t
l md en k ur t ar missa, i n san l igi da yen i den ayaga k al d ir ar ak k k l e-
r i yl e bul ust ur d u. nder l i gi n dnya genel i nd e hed ef ol masinin nede-
ni budur . Komp l oda bu k ad ar devl et i n yer al masinin sebebi de bu -
dur .
n der l i k bu d nyay i r ed det t i . Bu dnyan in yasamini, k l t r n ,
ahl ak ini, yn et i mi n i v e nder l i gi n i r eddet mek d nyayi r ed det mek -
t i r . Bu dn yaya k ar si ik mak , ona al t er nat i f gel i st i r mek t i r . Tm bun-
l ar i yap mak , si st emi n ok l ar ini zer i n e ek mek t i r . Tar i ht e yen i bi r
zi hni y et l e or t aya ik an l ar her zam an hedef ol m ust ur . Har ek et i n
zer i n e bu d enl i gel mel er i , k ayn agini bur adan al m ak t ad ir . Har ek et
var ol an zi hni y et i r ed deder ek al t er n at i f gel i st i r di . Tar i ht e yen i zi h-
ni y et gel i st i r enl er her yn i l e al t er n at i f ol amamisl ar d ir . nder APO
her yn y l e al t er n at i f ol must ur . Har ek et i l k or t ay a ik t iginda her k es
hcum edi y or d u. Hcum ed enl er k en di l er i n i n disinda her k esi y anl is
gr y or l ar d i. Her k es bi zi el est i r i y or d u, zer i mi ze gel er ek bask i
ol ust ur mak i st i y or l ar d i. Amal ar i, k endi mi zden sphe et memi zi v e
har ek et t en vazgememi zi sagl amak t i. Bi z k endi ger ek l i gi mi zde
isr ar et t i k . Bi z d e t abi i k i , k en di mi zi d ogr u gr yor uz, her k esi de
yan l is gr y or uz d edi k . Ken di mi ze ol an gven i mi z, zer i mi zde et k i
bir ak il mak i st enen bask iyi gl gede bir ak misti. Bu nedenl e gel i st i r i -
l en bask il ar in har ek et zer i n de et k i bir ak masi sz k on usu ol m ad i.
Byl e ol masayd i har ek et i n gel i smesi mmk n ol mayacak t i. Bi ze,
her k es yan l is d a si z mi dogr usunuz? di y or l ar d i. Bun un mmk n
ol mad igi sy l eni y or d u. Bi z d e her k esi n yan l is, bi zi m d ogr u ol d ugu-
muz ger egi n i or t aya k oyuyor duk . Bugn bi l e yapt igimizin dogr u
ol mad igini sy l yor l ar . Bununl a har ek et , k ad r o ve k i t l e zer i n de
bask i k ur mak i st edi l er . Tabi i k i bunu, son u al mak ve k en di i zgi l e-
r i ne ek ebi l mek i i n yap iyor l ar d i. Amal ar i, bi zl er i k en di hi zmet l e-
r i ne k oy abi l mek t i . Bi zi m y apt igimiz da, k endi mi zi onl ar in hi zmet i n-
6 9
den ik ar mak ol d u. Har ek et i n mi l i t anl ar i bu d ur um i y i an l amal iuir .
n der l i k zi hni y et ve vi cd an devr i mi dedi . Zi hni y et , i d eol oj i ve f el se-
f ey i i f ad e eder . Vi cdan i se zi hni y et i n pr at i k t ek i r gt l enmesi an l a-
mina gel i y or . r gt l enme; ey l em ve p r at i k t e devr i m yap mad ir . Ney e
gr e? Zi hni y et e gr e. nder APO yen i par adi gmasini ayak ze-
r i nden k ur d u. Fel sef e, ( dsnce) si yaset ( pr at i k l esme) ve ahl ak . Ye-
ni p ar ad i gma bu ayak zer i n den gel i st i . nder APO f el sef e, ahl ak
ve si y aset i esas al d i. Bu ayak ; demok r at i k k om nal deger l er i , t a-
r i ht e i nsanl ik i i n savasanl ar in y ar at mis ol dugu deger l er i esas al ir
ve bun l ar i bi l i m l e bi r l est i r i r . Bu t emel de al isma y r t r sek , zgr -
l k hed ef l er i mi ze ul asmis ol ur uz. zgr l k hed ef l er i ne ul asma an -
cak bunl ar l a mmk n ol abi l i r .
n der l i k t ar i h ve t opl umu dai ma t emel al mistir . 3. Kon gr ed e
zml enen an degi l t ar i ht i r , k i si degi l t op l umd ur dedi . Bun unl a
t ar i h ve t opl um zml emesi y apt i. n der l i k d aha bu dnemd e t ar i h
ve t opl umu esas al d i. n der APOyu i nsan l ik ger egi n e, t ar i h ger e-
gi n e ul astir an budur . Yi ne nd er APOyu k adin, devl et ve i k t i d ar
ger egi n e ul astir an da bud ur . Dev l et par ad i gmasinin i deol oj i si , f el -
sef esi , r gt , eyl emi , si yaset i , k l t r , k i si l i gi , ahl ak i, y asami ve
bun un zer i n den t opl umsal l asmasi by k bi r dar be y edi . Har ek et i
byt mek v e si st eme al t er n at i f ol mak i i n k omp l oyu an l amak , -
zml emek ve her yn y l e si st emi bosa ik ar mak ger ek i r . Kompl oy u
bosa ik ar mak bask a t r l m mk n degi l d i r . n der APO k omp l oyu ,
k omp l oyu bosa ik ar mak i i n i l a ol ar ak k u l l and i. Bu, n der l i gi n bi r
zel l i gi d i r . Komp l oyu, bosa ik ar man in ger ek esi y apt i. nd er l i k
k omp l oyu by l e bosa ik ar d i. Bi zd e ne yasaniyor ? Bi r az zor l an d igi-
mizd a her seyd en el i mi zi ek i y or uz, ol mu yor d i y or uz. Bu da bi zi m
ger ek l i gi mi zdi r . Hat t a bazil ar i yasamis ol d ugu zor l ugu i hanet i n ne-
deni bi l e yapabi l i y or . Ihanet eder ek k en di si ni hak l i ve dogr u d a g-
r yor . Bunl ar in n der l i k ger egi i l e hi bi r al ak asi yok t ur .
n der l i k ger egi nd e zor l uk , en gel l eme, sor un ve t ehl i k e bun l ar i
or t adan k al d ir man in nedeni ol abi l i r . Bi zi m de gr evi mi z, al isar ak
ol umsuzl uk l ar i or t adan k al d ir mak t ir . By l e ol mazsa gel i sme sagl a-
namaz. n der l i k ger egi budur . Ben n der l i k mi l i t an iyim d i y enl er ,
bu ger egi esas al mak zor un dad ir . Hi k i mse bah ane ar amayacak ,
bahan e zer i n den r gt l enmeye gi t meyecek ve b unun p r op aganda-
sini yap mayacak t ir . Bu yzden t m bahan el er v ar ol an sor unu or t a-
dan k al d ir man in ned eni ol abi l i r . n der l i k ger egi budur . Nasil k i
7 0
ol uml u ol an i har ek et i byt men i n nedeni gr yor sak , ol umsuz ol a-
ni da by t men i n ger ek esi ol ar ak gr mel i yi z. Hem ol uml uyu, h em
de ol umsuz ol an i har ek et i n hi zmet i n e k oym al iyiz. Har ek et ancak
byl e gel i sme gst er ebi l i r . By l e ol ur sa hi bi r g har ek et k ar sisin-
da dur amaz. n k hem ol um l u, hem d e ol umsuz ol an i har ek et i n
hi zmet i n e k oymus ol uyor sun. Ger ek mi l i t anl ik hem ol um l u ol an i
har ek et i n hi zmet i n e k oyan , hem d e ol umsuz ol anl a mcad el e ede-
r ek onu da har ek et i n hi zmet i n e k oyma ar ay isinda ol and ir . Ger ek
mi l i t anl ik by l e y asanir . Top l umd a ol dugu gi bi , bi zde de ol um l u ol a-
nin ol uml u et k i bir ak masi ve ol umsuz ol an in d a ol umsuz et k i bir ak -
masi, nder l i k ger egi n e t er s d st gmz i f ade eder . Sor un l ar a
yak l asimin byl e ol masi ancak t opl umd ak i bi r i nsan a ai t ol abi l i r .
PKK mi l i t an i da byl e yak l asir sa, t opl umd ak i i n san l a hi bi r f ar k i
k al mamis ol ur .
Bazil ar i k en di l er i n i mi l i t an ol ar ak gr y or , f ak at ger ek l i gi t op-
l umd ak i i n san dan f ar k l i degi l d i r . Par t i i i sor unl ar in or t aya ik ma-
sinin nedenl er i nden bi r i de budur . Bu dur um r gt i er i si nde si st e-
mi y asamak ol ur . Par t i n i n sor unl ar yasamasini i st emi yor sak , d ai ma
par t i an l ayisini yasayacak , y asat acak ve b u anl ay isi hk i m k il ma
ar ayisinda ol acagiz. Bu da i d eol oj i k ve f el sef i k savas ver mek , b u
dogr ul t uda el est i r i -zel est i r i y i gel i st i r mek t i r . Mi l i t anl igin bi zden
i st edi gi budur . Top l umd ak i i n san gi bi , ban a byl e yak l astil ar , ben i
zor l adil ar , k iiil dim demek ol maz. Bu zaval l ilik t ir . PKK mi l i t an i za-
val l i ol amaz. Zat en PKK buna k ar si or t aya ik mistir , amaci zav al l iligi
or t adan k al d ir mak t ir .
PKK de k en di ni zav al l i, ar esi z, zmsz gr m ek sut ur . nk
PKK zaval l iliga, ar esi zl i ge ve zmszl ge t epk i ol ar ak or t ay a
cik t i. Bazil ar i PKK or t aminda bul un masina r agmen, bu t r si st em
zel l i k l er i ni yasayabi l i y or . Bu nasil mi l i t anl ik t ir ? n der l i gi n ar k ada-
si ol mak bu mud ur ? Bu d ur umun n der APOnun ar k ad asligiyl a
hi bi r al ak asi yok t ur . Eger bi r yer de zor l uk ve zahm et var sa, zer l e-
r i ne gi di p on u or t adan k al d ir mak sar t t ir . Zahm et v e zor l ugu or t adan
k al dir mak par t i y i by t r v e gel i st i r i r . Mi l i t ansan, mi l i t anl ik yapa-
cak , k endi n i y er e at mayacak sin. Zor l ugu gr d gnde k en di si n i y er e
at mak mi l i t anl ik d egi l d i r , mi l i t anl ik by l e yap il maz.
7 1
PKKni n Ynet i mi nde
Yer Al mak Tmyl e Hi zmeti Esas Al makt tr
PKK her seyi y l e hi zmet edendi r . Yet k i , mevk i k onul ar ina gr e
har ek et et mez. Bu n edenl e PKK ni n yn et i mi nd e yer al mak , t my l e
hi zmet i esas al makt ir . Kendi sahsi menf aat l er i ni gel i st i r meni n y er i
degi l d i r . Zi hni yet t e k en di ni devl et ve i k t i d ar an l ay isindan k ur t ar -
mayan l ar , yn et i mde yer al d il ar mi, y net i mi y et k i , mevk i v e i k t i d ar
yer i yap ar l ar . Har ek et i , h al k i k endi hi zmet l er i ne k oyar l ar . Zi hni y et t e
k endi si ni i kt i dar dan ar indir mis ol anl ar i se, har eket i n y net i mi nde
yer al d il ar mi, dai ma hi zmet i esas al ir l ar . Har ek et i n ve hal k in deger -
l er i ni k endi sahisl ar i i i n k ul l anmaz, var ol an i mk n l ar i har ek et i n ve
hal k in hi zmet i n e k oyar ak h ar ek et i by t r l er . Har ek et i n zi hni y et i n i
ben i msemeyen i n san l ar yn et i mde yer al d i mi ne yap t ik l ar ini bi l -
mezl er . Har ek et i n , hal k in i mk n l ar ini har ek et ve hal k a k ar si k u l l a-
nir l ar . Har ek et i n i mk n l ar ini k u l l anar ak ahbap -av us i l i sk i l er i gel i s-
t i r i r l er . Bur ad a su or t aya ikiyor : Yn et i mde neyi esas al acak sin ve
k i mi yn et i me ver ecek si n ?
PKK ni n yn et i mde yer al abi l mek , PKK ni n l l er i ne gr e ol m a-
liuir . Har ek et i n i d eol oj i ve f el sef esi nde sek i l l enen, k en di si ni gel i st i -
r en ve t my l e bu zi hni y et i beni msey enl er i yn et i me al mak ger e-
k i r . Bu h esabi yap mad an k i si l er i y net i me al mak ci ddi sor un l ar ya-
r at ir . Yn et i mde k i mi sor unl ar in yasanmasi bun dand ir . Dzenl eme-
l er y ap ilir k en zer i n de ci ddi dur ul muyor , h ar ek et i n l l er i esas
al inmiyor . Sor unl ar in, t ehl i k el er i n, zar ar l ar in yasanmasi k ayn agini
bur adan al mak t ad ir . Bu nedenl e har ek et i n zi hni y et i n de der i nl esen-
l er e y er v er mek ger ek i r . Har ek et i n zi hni y et i ni esas al may an ve k en-
di ni bu k on uda der i nl est i r meyen l er i yn et i me al mamak l azim. By -
l el er i har ek et e zar ar v er i r .
PKK i k t i dar i esas al an bi r har ek et degi l d i r . Har ek et i n mi l i t anl ar i
bun u i yi bi l mel i di r . Fak at pr at i k t e sor un l ar y asadigimiz bi r ger ek .
Hem d e bu n ok t ada sor unl ar y asiyor uz. Har ek et i n zi hni y et i ne gi r -
meyen , r gt n i mk n ini k en di i k t i dar i i i n k ul l anan i n san l ar in
sor unl ar ini yasiyor uz. r gt n zi hni y et i n e gi r meyenl er egemenl e-
ser ek et el esi y or l ar . n k r gt yn et i mi n den anl ad ik l ar i bud ur .
Yn et i m ol gusunu byl e anl ayan l ar in yan inda, t am t er si n den anl a-
yan l ar d a var . Bu da yn et i mi i k t i d ar yer i ol ar ak gr med i r . Bu yz-
den i k t i d ar savasini ver en l er var . Ya d a yn et i mi i k t i d ar yer i gr -
dk l er i i i n yn et i mde yer al mak i st emey enl er , sor uml u l uk t an k a-
7 2
an l ar v ar . Bu d ur um u sy l e i zah edi y or l ar : Yn et i m i k t i d ar yer i d i r ,
bi z d e i k t i d ar a k ar siyiz, bu nedenl e har ek et i n ynet i mi nd e yer al -
mak i st emi yor uz . PKK y e i k t i d ar i i n sav asan bi r r gt gzy l e
bak t ik l ar i i i n , yak l asiml ar ini da bun a gr e bel i r l i y or l ar . Her i k i du-
r um da yan l istir . PKK i k t i dar i esas al an bi r p ar t i d egi l d i r , bu yzden
i k t i dar i i n sav asmiyor . PKKn i n ver mi s ol dugu savas, demok r asi sa-
v asiuir . zgr l k savasiuir . zgr bi r t opl um y ar at ma savasiuir .
Ger ek an l amad a zgr l k i i n savasan bi r r gt , i k t i d ar p ar t i si ol a-
maz. Ynet i mi d e i k t i d ar yer i d egi l di r . Hi k i mse har ek et i n yn et i -
mi ni i k t i dar al an i ol ar ak gr emez ve ona gr e yak l asamaz, yi ne ha-
r ek et i n yn et i mi ni i k t i dar al an i gr p yn et i mde yer al m amak ve
sor uml u l uk t an k am ak d a k abu l edi l emez. Her i k i si de yan l istir .
Byl e y ak l asmak PKK ye hak ar et et mek ol ur . n der l i ge hak ar et t i r .
Bu d ur um bi l er ek ya d a bi l meyer ek nder l i ge k ar si hak ar et i i f ad e
eder . Her i k i yak l asimd a da PKK yi ve yn et i mi n i i k t i d ar yer i ol ar ak
gr me sz k onusudur . Bu anl ayisl ar in f ar k l i ol dugunu gst er mey e
al isiy or l ar , f ak at esasinda her i k i si de ay niuir . Bi r i k endi si ni sol , di -
ger i de sag gst er mey e al isiyor . Her i k i anl ayisin sonucu, PKK y-
net i mi ni i k t i dar yer i gr medi r . Bi r i y net i mi k ul l anmak i st er ken, di -
ger i de szde ondan k aiyor . Her i k i anl ayis da PKKyi t an imamak t ir .
Dev l et i si st emi n y asamindan ar inmis bi r zi hni yet , hast al ik l i k i -
si l i k ol mak t an k ur t ul may i i f ade eder . Doga, i n san ve t opl um t ahr i -
bat l ar indan k endi ni k ur t ar mak anl amina gel i r . Sehr i n t opl umsal -
l asmasindan uzak l asmayi i f ade eder . Ek ol oj i k , ci nsi yet zgr l k
ve bu t emel zer i n den demok r at i k bi r si st em k ur may i i f ade eder .
Devl et i t opl umd an uzak l asmak , yen i bi r t opl um, yen i bi r si st em
gel i st i r me an l amina gel i r . Devl et i zi hni y et t en uzak l asmak , d ogay l a
bt nl esmek t i r . Kad inl a zgr l k ve esi t l i k t emel i nde yen i bi r ya-
sam v e si st em k ur madir . Bi l i m ve t ek ni gi i k t i dar in denet i mi nden
cik ar madir . Si y aset t e ahl ak i bi r k i si l i k y ar at mad ir .
Devl et i t opl um si yaset i i n san i dogaya, t opl uma, k ad ina k ar si
dsman l astir mistir . Bu y zd en hast al ik ve l m ger ek l esm ek t edi r .
Byl e k i si l i k l er de ahl ak t an sz edemeyi z. Bu nedenl e aiga ik an
ahl ak sizl ik ol ur . Tar i hi n hi bi r dnemi nde ahl ak sizl ik , k api t al i st
dnemd e ol dugu k ad ar gel i sme gst er memi st i r . Insan l ik hi bi r za-
man k k nden, t ar i hi nden bu k ad ar uzak l asmamistir . nder l i k ,
"Insanl igin basar i k azanmasini, i nsanl igin ocuk l ugunda gr ebi l i r i z
dedi . Insanl igin ocuk l ugu, i nsanl igin basl angiciuir , y ani dogal t op-
7 3
l umun k endi si di r . nder APO basar i k azanmayi i nsanl igin ocuk l u-
gunda gr y or . Kazan may i hal k l ar in t ar i hi nde, ezi l en t opl uml ar d a,
onl ar in yar at mis ol duk l ar i deger l er de gr y or . nder APO k azan-
mayi k ad inda, ocuk l ar d a, yaslil ar d a, bun l ar in t opyal ar inda, i st ek -
l er i nde ve d uygul ar inda gr y or . nder APOnun yar at mak i st edi gi
k i si l i k bu t emel l er de gel i sme gst er mi st i r . nder APO i nsanl igin
bi r i ki mi ni v e t ecr besi ni dai ma esas al mistir . Bunl ar zer i nden t op-
l umsal bi r k i si l i k ol ust ur mak i st emi st i r . Bu da zi hni y et , ahl ak v e
vi cd anda yasanacak byk bi r d evr i mi i f ade eder .
nder APO r ade, Mor al Ve Gveni Dai ma Esas Al dt
nc d ogus d nemi , i k i nci dogus d nemi ne gr e daha f azl a
sor uml u l uk v e gr ev al ma, bun l ar i gel i st i r me ve byt meyi i f ade
edi y or d u. Esk i ye gr e zahmet e ve zor l uga daha f azl a ggs ger me
anl amina gel i y or d u. n c dogus dnemi yl e k ol ay ol m ad i. Bi r ok
k i si n c d ogus dnemi ni , ar t ik f azl a mcadel e et mey e ger ek
yok bi i mi nde anl ad i. Hedef i mi ze ul astik , f azl a t ehl i k e k al mad i, bu
yzden ok f azl a m cad el e et mey e ger ek yok d eni l d i . Bunun yer i ne
har ek et i i n de gel i sme gst er en k eyf i y et i l i k ol du. Hl buk i dogr u
ol an t am t er si y di . Bi z var ol an dnyay i r ed det mi st i k , dnyaya k ar si
cik mistik . Bi zden , esk i si ne gr e d aha f azl a sor uml ul uk i st eni y or d u.
Daha nce on saat al isiyor d uysak , n c dogus dnemi yl e, yen i
st r at ej i ve p ar ad i gmay l a yi r mi saat al ismamiz ger ek i y or d u. Bask a
t r l sonu al mak mmk n degi l d i . al isma it asini ger i ye ek enl er
de ol du. Tar z, t emp o ve sl up ger i ye ek i l di . Yasan an bu dur uml ar ,
bi ze byk t ehl i k el er i yasat t i. Bu n edenl e y eni p ar ad i gman in bi zden
i st edi gi , d aha f azl a sor um l ul uk , eyl em ve al ismad ir .
Par adi gmamizd a k eyf i y et yok t ur . nc dogus, n der APOn un
al ismal ar ini k apsaml il astiiip der i nl est i r en zel l i k l er e sahi pt i r . n-
der APO nc dogusu Imr al id a, en agir k osul l ar da, i mk n sizl igin
ve vahset i n sinir siz ol d ugu bi r or t amd a ger ek l est i r di . Byl esi y asa-
nil masi mmk n ol may an k osul l ar d a dsnce v e y ogunl asmal ar d a
muazzam bi r gc aiga ik ar d i. Son ul ar ini har ek et e de yan sit t i.
Bi zi m i i nde bul undugumuz k osul l ar , nder l i gi n k osul l ar iy l a k iy as-
l anamay acak dzey de ol masina r agmen n der l i k gi bi y apmad ik ,
hat t a t am t er si n i y apt ik . nder l i k t en uzak l asmam iza, nder l i k t en
k op mamiza n eden ol an da buyd u. Ul usl ar ar asi k omp l o, son u al a-
bi l mek i i n bu d ur umd an f ay dal and i. Tasf i yeci l er i n f ay dal and igi
7 4
nok t a da buyd u. Tasf i yeci l er k omp l oy l a da son u al mak i st edi l er .
Tasf i yeci l i gi n yasanmasi ve by k t ahr i bat l ar a n eden ol masi k ayn a-
gini bur adan al ir .
n der APOn un bi zden i st edi gi mor al , gv en, m cadel e i i n or -
t am ve bunun i mk n l ar ini yar at mad ir , bunun duygusun u, d snce-
si ni , r uhun u ve t ar zini gel i st i r med i r . Bu yzd en nd er APO demek ,
bun l ar i yer i ne get i r mek d emek t i r . n der APO Imr al id a, hi bi r ya-
sam ol an aginin ol mad igi or t amd a bi l e bi ze mor al v e gven ver mek ,
i r ade ol ust ur mak i i n byk abal ar sar f edi y or . Bu nedenl e n der -
l i gi n bi zden i st edi gi bu gr ev i yer i ne get i r meyen l er , unut mamal iuir -
l ar k i , hi bi r gr evi yer i ne get i r emezl er . Di ger gr evl er i n yer i ne
get i r i l mesi k usk usuz buna bagliuir . Mor al l i ol may an, hal k ina mor al
ve gven asil amay an in yap acagi bi r sey yok t ur . Byl e bi r k onumd a
hal k i d a k endi si nd en pek f ar k l i ol m ayacak t ir . Mor al , gven , duygu,
dsnce ve t ar zin k i si de ol usmasi ancak y ansimal ar d ogur abi l i r .
Mor al i ol mayan in i n san ina ver ecegi mor al yok t ur . al isma d a bu-
nunl a ol ur . Bi r i n san da mor al v e gven ol mazsa al isabi l i r mi ? Ki si yi
zor l a al istir mak son u ver mez.
Ir ad eyi duygu, dsnce ve r uhu gl end i r er ek , t ar zini ol ust ur a-
r ak ve bunu p r at i ge gei r er ek gl en di r ebi l i r i z. Bask a t r l i r ad e
gl en mez. Yok sa i r ade zay if l ar , k iiilir , t esl i m ol u r , ya d a i hanet i
esas al ir . nder APO i r adeyi , mor al i v e gv eni t emel i l k el er i ol ar ak
el e al iy or . Bi zi m y apt igimiz mor al si zl i gi v e gvensi zl i gi gel i st i r mek-
t en t e bi r d ur um degi l d i r . Bu d a n der l i ge, hal k a v e zgr l ge k ar -
si ik mak anl amina gel i r . Ben n der l i gi n ger ek ar k adasiyim d i y en,
ncel i k l e k endi si ni i r adi bi r g hal i ne get i r ecek t i r . Insanini i r ade
hal i n e get i r mek , k i si n i n i r adel i ol masina bagliuir . Ir ad eni n g ol d u-
gu yer l er d e mcadel e gel i si r . Bi zi m mcad el emi z i r ad e mcad el esi -
di r . Bu yzden i r adeni n gn gnne gl en di r i l medi gi yer de m-
cad el e gel i smez. Dsman bi ze k ar si ver mi s ol dugu en byk savas-
l ar d an bi r i de i r ade savasiuir . Dsman , i r ad e zer i nden i n ansizl igi
v e gvensi zl i gi i i mi ze asil amak i st i y or . Mor al si zl i gi hk i m k il mak
i i n zel savas t ek n i k l er i ni d evr ey e k oymus dur um da. Eger d sman
san a sal d iiiyor sa, sen i n yap acagin i r adeyi daha da gl endi r mek
ol acak t ir . Mcad el e et mek i r ad eyi gl en di r mek l e mmk n ol abi l i r .
Devr i mci l i k t ek i i l k ad im i r ad eyi gl en di r mek t i r . Di ger ad iml ar an -
cak b u ad im zer i nden at il abi l i r . Su an bi r ok ar k adast a ne mor al ,
ne i n an, n e de i r ade var . Sonr a d a, ben n der l i gi n ar k adasiyim
7 5
di y or l ar . Bu n e bi i m ar k adaslik t ir ? nder APO Imr al i k osul l ar inda
bi l e mor al i , i n anci ve gven i esas al iyor , i r ad eyi gl en di r i y or . Bi zi m
k osul l ar imiz Imr al i gi bi de degi l . Bu y zd en PKK de mor al si z, i nan-
siz y asamak; i r adesi z, k i ml i ksi z y asamakt ir , t esl i mi yet i yasamakt ir .
Dsman in PKK ye, PKK ni n mi l i t anl ar ina yasat mak i st edi gi ni yasa-
mak ve yasat mak sut ur . n k bi zi m i r ad emi zi k ir mak i st eyen ,
mor al si z v e i nansiz y asamamizi i st eyen dsmand ir . Dsman bu-
nunl a son u al mak i st i y or . PKK i er i si nd e mor al si z ve i nansiz y a-
samak , i r adesi z y asamak t ir , d sman i y asamak t ir , dsman i yasat -
mak t ir . Bu y zd en sut ur . Su i i n de yasayar ak , ben n der l i gi n
ar k adasiyim d i y emezsi n . Bu k endi n i k and ir mad ir . nd er l i ge t er s
ol an bu d ur um un dzel t i l mesi ger ek i r .
Mi l i t an, k en di si ni nd er APOya gr e sek i l l endi r ecek t i r . Mi l i t an
ol man in k osul u budur . nder APO nun mi l i t an l ar i dai ma zgr l k
duygusun u, dsncesi ni , r uhun u, t ar zini; bun un zer i n den r gt ve
eyl emi ni byt meyi esas al acak t ir . Ki si ni n k en di nde by t ecegi d -
zey , p r at i k t ek i dzey i n i i f ade ed er . Ki mi l er i p r at i k , ger ek l i gi mi z-
di r d i y er ek l af r et i y or . Unut mamak ger ek i r k i , p r at i k t ek i dur u su
bel i r l ey en, k i si ni n k endi nde ger ekl est i r di gi di r . Pr at i k t e yanl isi or -
t aya ik an l ar n eden by l e ol du, ben bunu anl amistim, byl e ol ma-
masi ger ek i r di di y or l ar . Hayir , by l e degi l d i r . Eger sen anl amis ol -
say d in, pr at i gi n bu ol mazd i. Pr at i gi n anl amad iginin son ucud ur . An-
l asay d in, pr at i k t e yan l is yap mazd in. Ya ek si k anl amissin, ya yan l is
anl amissin, ya d a anl amamissin. Dogr u an l asil mayan bi r k onu, dog-
r u p r at i k l esmez.
n der APO al t t opl um yan i ezi l mi s k esi ml er t ar af indan k abul
edi l d i . Hal k in umudu hal i ne gel di . Kr d i st an ve Or t adogu sinir l ar ini
asar ak d nyan in umud u hal i n e gel d i . zgr l gn, i nsan l igin umud u
ol du. n der APO bu n edenl e st t opl um ve egemenl er i i n t ehl i k e-
l i y di . Nasil k i ezi l enl er i i n umut ol mussa, egemen l er i i n de byk
bi r t ehl i k e k ayn agi i d i . Sonu ol ar ak si st em ve si st emd e yasayan l ar ,
si st em ar k inda men f aat i ol an l ar nder l i gi , PKK yi hedef al d il ar .
n der l i k ve PKKn i n hed ef sei l mesi bundand ir . Ul usl ar ar asi k omp -
l onun ger ek el er i nden bi r i de bud ur . Ul usl ar ar asi k omp l oda Amer i -
k a, Ingi l t er e, Isr ai l , Misir , YNK, KDP, i sbi r l i k i Kr t l er ve d aha bi r ok
devl et y er al di. Tm bunl ar ayn i si st emi n di sl i l er i di r . Tmnn i-
k ar l ar i si st eme d ayal iuir . Bu devl et l er i n ve gl er i n el el e ver i p n -
der APOya k ar si r gt l enmesi bu nedenl edi r . n der APO v e har ek e-
7 6
t i si st em i i n t ehl i ke yar at iy or du. nder l i k, si st em ger egi ni Kr t
i nsanina ve t m i nsanl iga gr nr k il misti. nder l i gi n y apt igi hesap
sor mayd i. Si st emi n her par asina dar be vur uy or d u. Si st em, eger n -
der APOn un nn al mazsa zar ar gr ecegi n i bi l i y or d u. Pr at i k t e de
bun u gr d . Bu yzden bi r l eser ek nder APOya k ar si ikil di. Ul us-
l ar ar asi k omp l onun k ap saml i ve gl ol masi, yap il an bu g bi r l i -
gi nd en i l er i gel i y or d u.
nder l i k ve har ek et i i nsanl ik i i n byk bi r umut t u. Bu y zden
n der APOya v e har ek et e de k ar si ikis byk ol du. Hal k in n der -
l i ge ol an um udunun byk ol masi, k omp l onun eper i ni n d e geni s
ol masini ber aber i nde get i r mi st i r . n der APO ve har ek et , si st emi n
kir mizi i zgi l er i ni d ar bel eyecek dzey de m cadel e et meseyd i ,
k omp l o gel i smeyecek , gel i secek ol sa dahi bu k ad ar k ap saml i gel i s-
meyecek t i . Komp l o zgr l k dsncesi n e, zgr k i si l i ge, zgr ya-
sama, zgr t opl uma ve zgr k ad ina k ar si gel i st i . Gen el ol ar ak z-
gr l k zemi ni n i n yar at il mamasini amal iyor d u. zgr l gn nne
gemek , zgr l g bogmak v e i n san l igin t opyal ar ini l dr mek i s-
t edi l er . Si st em, zgr bi r yasam v e k i si l i gi n ol usmasini i st emi y or du.
Kad inin zgr l esmesi ni i st emi y or du.
nder APO Imr al i si st emi nde zi hni y et t e gel i si mi dur dur an, t ek -
r ar a neden ol an t ut ucu , dogmat i k ve bi l i msel ol mayan yan l ar i k en -
di nd en ar indir di. Tm bun l ar devl et i i k t i d ar zi hni yet i n den gel i yor -
du. n der APO k end i si st emi ni d emok r at i k , ek ol oj i k , ci nsi yet zgr -
l k t opl um p ar ad i gmasi t emel l er i ne ot ur t t u. n der APOn un si s-
t emi nde demok r asi bi r si st emd i r , ayr iuir ve devl et i n d isindad ir . De-
mok r asi , dev l et disi k al mis t opl uml ar in k endi ni y net me bi i mi di r .
n der APOn un demok r asi anl ayisi bud ur . Bu an l ayis, d evl et si st e-
mi ni n al t er nat i f i di r . nder APO Imr al i si st emi nde k endi si ni y eni den
yar at ar ak zm gc hal i n e get i r di . Par t i yi , par t i ni n mi l i t an l ar ini
ve hal k i d a bu esasl ar zer i nden yar at mak i st edi . Hat t a d evl et i bi l e
demok r asi t emel i nde yen i n den yap il and ir ma ar ayisl ar ina gi r di . Bu-
nun al t yapisini savunmal ar l a t eor i k l est i r di .
n der APO daha sonr a zi hni y et ve vi cd an devr i mi nden bahset t i .
n der l i k ; Gn de k ir k -el l i sef er zi hi nsel d evr i mi yasayar ak gcm
k or uyor um d edi . nder l i k yasanan vahset e k ar si byl e bi r mcade-
l e r negi ser gi l edi . Si st emi n k ur ban i ol mamak i i n bi zi m de zi hi nsel
devr i mi her gn y asamamiz ger ek i r . Zi hi nsel dev r i mi y asamak, si s-
t emi n et k i si n e gi r memek v e onun degi r men i ne su t asimamak t ir .
7 7
nder l i k Imr al i k osul l ar inda zi hi nsel devr i mi y asay ar ak si st emi ya-
samad i, si st eme k ar si d i r endi , ayn i zamanda d a devr i mi n yr t c-
l gn yap t i. n der l i k ; Si st emi n y asamini yasam ol ar ak k ab ul et -
mi yor um, b u yzden si st eme zen t i m yok dedi . Hat t a bur asi be-
ni m i i n d isar idan daha i yi di r d edi . Eger Imr al iya gel meseyd i m,
vahset i gr meseyd i m, bu d evr i mi bu k ad ar gel i st i r emezd i m d edi .
n der l i k yasanan vahset i , d evr i mi yasaman in ve yasat man in nedeni
ol ar ak gr d . Bu nedenl e k en di mi ze n der l i gi n mi l i t an iyiz di yor sak ,
bi zi m de nder l i k gi bi zi hi nsel dev r i mi y asamamiz ger ek i r . Bazil ar i
ben nder l i gi n mi l i t aniyim di y or , ama hi bi r zaman zi hi nsel dev-
r i mi y asamiy or v e k endi si ni degist i r mi y or . Kapi t al i st si st eme kar si
k endi si ni zm gc y apmiy or . Ki mi l er i bi l er ek , k i mi l er i de bi l me-
yer ek bunu yap iyor . Si st em sr ek l i sal d iii hazir l igindad ir , et k i l eye-
r ek t ahr i bat l ar y asat mak i st i y or . Bu nedenl e gl enmezsek , k endi -
mi zde degisi mi sr ek l i l est i r mezsek , si st eme kar si mcadel e gcn
k en di mi zd e ol ust ur amay iz.
Si st em gl dr , t m i mk nl ar ini k ul l aniy or . Al t er nat i f i k ar si-
sinda sr ek l i g ol ust ur uy or . Topl umsal l igi t ahr i p edi y or . Demok -
r asi zemi ni n i , d emok r at i k k omn al deger l er i t ahr i p edi y or . Bu ne-
denl e gsz ol an si st emi n hi zmet i ne gi r er . Si st emi n hi zmet i ne gi r -
mek i st emeyen dai ma k en di ni yeni l eyecek v e g hal i ne get i r ecek -
t i r .
n der APO i l k savun masinda Kr t sor ununun hangi y ol l a z-
l ebi l ecegi n i esas al d i. n der l i gi n k en di ni sav unacak i mk n l ar i yok t u.
Tam t er si ne nder l i gi k k d sr en bi r or t am sz k onusuy du. Ti -
yat r o or t ami hazir l anmisti. Amal ar i da n der l i gi bu t i y at r od a oy-
nat mak t i. nd er l i k bu oy una gel med i . nder l i k , t i yat r od a k en di si ne
bi i l en r ol oyn amad i. Bu yzden n der l i k savun ma yap mad i ve so-
r un bu yol l a z l r , dedi . Tr k i y e Cum hur i yet i n asil demok r at i k l e-
secek v e Kr t sor unu nasil zl ecek gi bi k onul ar i esas al d i. Eger
Kr t sor unu zme k av usmazsa, demok r at i k cu mhur i yet de ol -
maz. n der l i k i l k savun masinda bun u syl ed i . Tr k i yen i n ve Kr t -
l er i n men f aat l er i ni ne ik ar d i. nd er APO devl et i , Tr k hal k ini, ha-
r ek et i ve Kr t h al kini zm yol una ek mek i st ed i . nd er l i gi n i l k sa-
v unmasi bu k onul ar i i sl emek t edi r .
nder l i k esas savunmasini AIHM l e gel i st i r di . Di r eni si y l e komp-
l ocu l ar in oyun l ar ini bosa ik ar d i. Imk nsizl ik or t aminda i mk n l ar
yar at ar ak savun masini yap t i. AIHM Sav unmasi, n der l i gi n k omp l o
7 8
k ar sisindak i dur usunu i f ade ed i y or . Bu yzden nd er l i k savun ma-
sinda si st emi zml edi . Ay ni zamanda yeni sav unmasinin t eor i k
t emel l er i ni ol ust ur d u. Or ada devl et si st emi yl e sek i l l enen par ad i g-
mayi el est i r di . Devl et ve i k t i d ar i esas al an sosyal i st par ad i gmay i
cesar et l i , d er i n ve r adi k al bi r sek i l de el est i r di . Var ol an par ad i gmay i,
zi hni y et i el est i r di . Bu y zden y eni savunmanin t emel l er i ni at t i.
AIHM Sav unmasi byl esi bi r gr evi yer i ne get i r mi s ol uyor du. Ideo-
l oj i k , t eor i k ve f el sef i k abal ar or t ay a k on ul du. n der APO bu f or -
masyon zer i n den zgr Insan Sav unmasin i yap t i. Hedef i nde zgr
i n san i gel i st i r me, bun un zer i n den de zgr bi r t opl um yar at ma
var d i. AIHMd en son r a zgr Insan Sav unmasin i yap masi, n der
APOn un hedef l er i y l e bagl ant ili bi r d ur umd ur . nder APOn un hede-
f i nde zgr bi r i nsan ve bun un zer i n den zgr bi r t opl um yar at ma
var d ir . Tabi i bu da zgr bi r yasaml a mmk n ol abi l i r . zgr y asam
ancak zi hni y et l e mmk n ol abi l i r . n der APO At i na Savun masin da,
ayn i zaman da r gt n i sk el et i n i ol ust ur mus ol uyor du. Bun un i d eo-
l oj i ve f el sef esi hazir l anmis ol uyor du. Fak at daha i er i gi n i dol dur -
mamisti. Eger d i k k at ed i l i r se, nd er APO haml e st ne haml e yap i-
yor d u. n der APO daha sonr a Bi r Hal k i Savun mak ad l i eser i ni yaza-
cak t i. Bur ada zgr Insan Sav unmasin i gel i st i r di . n der APO
AIHMd e at mis ol dugu ad iml ar i, Bi r Hal k i Sav unmak ad l i eser i n de
der i nl est i r di . Ayni zaman da At i na Savun masin da da, r gt k on u-
sunda at mis ol dugu ad iml ar i yen i savun mayl a t amaml amis ol uyor -
du. n der l i k hem i deol oj i v e f el sef ede, hem d e r gt sel v e si yasi
ol ar ak si st emi ni gel i st i r di . Daha son r ak i gr sme not l ar i da bun u
t amaml ar ni t el i k t eyd i .
n der l i k KCK si st emi ni 2005 New r ozun da i l an et t i . Ne zaman k i
si st emi ni t amaml ad i, o zaman i l an et t i . New r oz, Kr t l er i i n t ar i hi
bi r gndr . nder l i kt e t ar i h i l e i l i sk i k ur ma esast ir . nder l i kt e t a-
r i hl e k opuk l ugu gr emezsi ni z. nder l i k bugn bi l e t ar i hl e i l i sk i -
l endi r i r . Bugn t ar i h ve gel ecek l e bagl ant il and iiir . nder l i gi n -
zml emel er i nde bun u gr ebi l i r si ni z. Bu y zd en si st emi ni New r oz-
da i l an et t i . New r oz Kr t l er i i n yen i bi r t ar i h anl am ina gel i yor . n -
der l i gi n gel i st i r di gi si st em de yeni bi r si st emdi r , bu y zden byl e bi r
gnde i l an edi l mesi anl aml iuir . New r oz da yen i bi r gn , zgr l g
i f ade ed i y or . nder l i k , si st emi ni d aha n ced en i l an et memesi n i n
nedeni , si st emi n i t m yn l er i yl e n et l est i r mi s ol m amasindan k ay-
nak l iyd i. Si st emi n i l an edi l mesi , net l esme sagl and ik t an son r a ger -
7 9
ek l est i . nder l i k ol ust ur dugu si st emi n bay r agini da bel i r l edi . Bu-
nun nder l i gi ni de ser ef l e st l enecegi n i bel i r t t i .
n der APOyu esas al an , bu ger ek l er i i yi anl amak zor undad ir .
Bi r seyl er gel i st i r i p sor uml ul ugunu st l enmemek ol m az. Bi r ok
ar k adasimiz ad im at iyor , bu k on uda pr at i k gel i st i r i yor , f ak at bun un
sor uml ul ugunu st l enmi yor . Iy i ol du mu st l eni yor , i yi ol madi mi
yan ina bi l e yak l asmiyor . Buna neden ol an ben i m demi yor , y ani so-
r uml u l uk st l enmi y or . nk sor u ml u l ugu yasama yok . Hl buk i n -
der l i k t e sor uml u yasama ok neml i di r . n der l i k dendi gi nd e, ak l a
i l k gel en sor uml u l uk t ur . nder l i k t e bi r sani y e bi l e sor umsuz y asa-
ma yok t ur . nder l i gi n ar k adasiyim di y or , f ak at sor uml u bi r yasama
sahi p degi l , sor umsuzl ugu yasiyor . Bu t er s bi r d ur u md ur . Ter s ol an
bu d ur umu k al d ir mak ger ek i r . n der l i k i l e ar k adaslik bi zd en so-
r uml u ol mamizi i st i y or . nder l i gi n t ar zinda, yer i n e get i r i l emeyecek
sor uml u l uk l ar i sl en me yok t ur . Sor u ml u l uk al d i mi da, n e yap ip
edi p o i si n sor uml ul uk l ar ini y er i ne get i r ecek t i r . Bi z i se y er i ne get i -
r emey ecegi mi z sor uml ul uk l ar i st l eni y or uz. Var ol an sor uml ul u-
gumuzu bi l e y er i ne get i r mi yor uz v e bun l ar in hepsi n i d e nor mal
gr y or uz. Ger ek l i gi mi z bud ur . nder APO i l e ar k adaslik by l e
ol maz. Bu saht e bi r ar k ad aslik t ir . Saht e ar k adaslik nder l i gi Imr a-
liya gt r d . Demek k i ar k adaslik bu d egi l d i r . Baglilik bu d egi l d i r .
Bunu i yi anl amamiz ger ek i r .
n der l i k su an bi l e sav unmasini hazir l iyor . Bi r Hal k i Sav unmak
adl i eser i n den son r a hazir l ad igi sav unmal ar d an dr d daha el i mi ze
ul asti, bi r savun man in y azimina da hal en d evam edi y or . nder l i k ,
ar t ik savun ma y azamay acagim d edi . nder l i k d snsel y ogunl as-
mal ar inda zi r vey e ul asti. Eger i mk an bul ur sam daha f ar k i seyl er
yazacagim d edi . Har ek et i n daha f ar k l i i ht i y al ar i var , bunl ar ze-
r i nde dur acagim d edi . nd er l i k bu savun ma i l e zi hni y et i nd e t am
bi r n et l esmeyi ve d er i nl esmeyi sagl adi. Bu sef er de bun un pr at i k
yn n t amaml am ak i st eyecek . n der l i k i l k i n Kr d i st an Devr i mi -
ni n Yol u man i f est osunu yazd i, daha sonr a bunun ailimina yn el i k
al ismal ar i i ne gi r di . Har ek et ve k adr o i i n pr at i k t e l azim ol an i
gel i st i r di . Kadr o ve har ek et i n i ht i y acini byl e k ar sil adi. n der l i k
yen i savun masinda, yen i p ar ad i gman in son man i f est osudur d edi .
Ismi n i de Demok r at i k Komnal Mani f est o k oy du. Ideol oj i , t eor i v e
f el sef e k onusunda yap mis ol dugu zm l emel er l e bun l ar i t amaml i-
yor .
8 0
n der l i k bun dan son r a k adr o ve hal k in daha f ar k l i i ht i y al ar i
zer i n de dur acagini bel i r t t i . Imk n bul ur sa bu k on ul ar d a ailim l ar
ger ek l est i r ecek t i r . n der l i k ayn i zaman da p ar t i , k ad r o, ayd inl ar
bu mani f est oyu gel i st i r mel i , ailimini y apmal i ded i . Eger nder l i k
i mk n bul ur sa ailimini yap acak t ir , ama i mk n bul amayabi l i r , n-
k k osul l ar ol duk a y et er si zdi r . Bu yzden p ar t i , k adr o ve ayd inl a-
iin bu man i f est onun ailimini yap mal ar i ger ek i r . Zat en n der l i k d e
bun u di y or .
n der l i k son sav unmasiyl a d snced e pat l ama yar at t i. n der l i k
bu savun masinda daha ok sosyal bi l i ml er v e f el sef e zer i nde dur -
du. Sosy al bi l i ml er ve f el sef edek i ar p it mal ar i dzel t mek i i n byk
bi r aba i er i si ne gi r di . Kadr o ve r gt n bu k on uda zay if l ik l ar ya-
sadigini gr d . Zayif l igi or t adan k al d ir abi l mek i i n de, agir l igini f el -
sef e ve sosy al bi l i ml er e ver di . Bu yzden zgr l k Sosy ol oj i si sa-
vun masini gel i st i r di . Mar k s, En gel s v e Leni n i n de hazir l ad ik l ar i z-
gr l k sosyol oj i si di r . Ama i er i gi nd e zgr l k k ad ar k l el i k de var -
uir . Ned eni , d evl et ve i k t i d ar dir .
n der l i k sosy ol oj i bi l i mi n de de devr i m yar at t i. Daha ncesi n den
de devr i ml er ger ek l est i r mi st i . Kad in k on usunda ve p si k ol oj i de
devr i ml er ger ekl est i r mi st i . Bunl ar i ben syl emi yor um, bi zi m disi-
mizdak i l er sy l y or . nder l i k si mdi de sosy ol oj i bi l i mi nde devr i m
yapt i. Bu devr i m d aha byk bi r devr i md i r .
n der l i k n c d ogusl a, gel i st i r di gi p ar adi gma zer i nden n -
der l i k v e p ar t i l esmeyi t an iml ad i. n der l i k ve par t i l esmeye yen i
bi r an l ayis k azand ir di. nd er APOn un n der l i k an l ay isi, t myl e
al t t opl umu ve ezi l en k esi ml er i esas al ir . Ezi l en l er i n demok r at i k du-
r usunu t emsi l ed en bi r n der l i k t i r . Dogal bi r n der l i k t i r . nd er APO
d ogal nder e bi i l en ar p it ma ve sapt ir mal ar i or t adan k al d ir ar ak ,
d ogal nder i yen i d en ger ek l i gi n e k avust ur d u. Yan i d ogal l igina
k avust ur d u. Ik t i d ar in, smr geci l i gi n ve k l el i gi n el i n den k ur t ar di.
Bun a bagli ol ar ak , r gt k on usunda da ol ust ur ul an ar p it ma ve sap-
tir mal ar i dzel t t i . r gt de bu t emel zer i n den gel i st i r di . Buna da;
yen i d en i nsa ded i . PKKni n yen i den i nsa al ismal ar i yen i par ad i g-
ma zer i nden gel i sme gst er d i . PKK, yen i d en i n sa al ismal ar iyl a
esk i par ad i gmayi t er k et t i . Yen i par ad i gmayl a d a zne k av ust u.
PKK, esk i par ad i gman in r n ol an dev l et ve i k t i dar zi hni y et i n den
k endi si ni ar indir di.
8 1
nder APOda Zi hni yet , Tar z, sl up Ve Tempo
Zi hni y et devr i mi nd e amal an an demok r at i k si st emd i r . Demok -
r at i k si st em t opl umu, d emok r at i k , ek ol oj i k , ci nsi yet zgr l k
t opl um par adi gmasiy l a t emel l endi r i r . nder l i k KCK si st emi ni bu
i l k el er dogr ul t usunda uyar l ad i ve bun a Demok r at i k Kon f ed er a-
l i zm d edi . nder l i k ver mi s ol dugu mcadel ey l e demok r at i k uygar -
lik , sosyal i st uy gar l ik ve al t t opl umun, ezi l en k esi ml er i n nder l i gi ni
yar at t i. Bun l ar in hepsi n c d ogusun r n dr . Bu dogus, i i nde
y asadigimiz sr ece t ek abl edi y or . Si mdi de nder l i gi n t ar zi ze-
r i nde dur acagiz.
n cel i k l e t ar zin n e ol dugunu bi l mek ger ek i r . Tar z, r gt l enme
ve p r at i k l esmed i r . Ken di ni hedef e gr e r gt l eme ve bunu pr at i ge
gei r med i r . Bu yzd en t ar z, hedef e k i l i t l enme n ok t asinda r gt l en-
me ve p r at i k l esmed i r . Tar z basar m ayi ve b asar mamayi i f ade eder .
Basar iyi da, k aybet meyi de get i r en t ar zd ir . Yan l is bi r t ar z i n san a
k ay bet t i r i r , dogr u t ar z i se kazandiiir . Basar i i i n dogr u bi r dsn-
ceye sahi p ol m ak n eml i di r . Fak at bu t ek basina yet er l i degi l d i r .
Zi hni y et ne k ad ar d ogr u ol ur sa ol sun , eger t ar z zi hni y et dogr ul t u-
sunda r gt l enmemi sse basar i el de edi l em ez. Yanl is ol an t ar z, zi h-
ni y et i gszl est i r i r . Bu yzd en zi hni y et ne k adar neml i yse, t ar z da
o k ad ar n eml i di r . Zi hni y et ve t ar zin bi r bi r i ni t amaml amasi sar t t ir .
Bi r bi r i ni t amaml amayan zi hni y et ve t ar z son u al amaz. Tar z, her
zaman i i n zi hni y et e hi zmet et mel i di r . Tar z, zi hni yet e gr e k endi si -
ni sek i l l endi r mezse y asayamaz.
Temp o nedi r ? Temp o, yr m s ol dugun sr at t i r . al isma sr a-
t i di r , hed ef e u l asmad ak i sr at t i r . Ne k ad ar zaman da hedef e ul asil a-
cagini i f ade eder . Zaman ini bel i r l er , bi r d e hizini t ayi n eder . Tar z
nasil k i basar may i ve k ayb et meyi t ayi n edi y or sa, ayn i bi i md e t em-
po da basar ma v e k aybet meyi t ayi n eder . Temp o dai ma hedef e v e
amaca hi zmet et mel i di r . n mze k oymu s ol dugumuz hedef i n ne
k ad ar zaman da yap il acagini bel i r l em ek ve on a gr e al ismak n em-
l i d i r . Mcad el e ve al isma bun a gr e ol mal iuir . Bi r yil da yap il masi
ger ek en al ismayi bes yil da yap mak k aybet t i r i r . Bu yzden at il acak
adiml ar zaman inda ol mal iuir . El d e edecegi n son ul ar d a hedef e gr e
ol mal iuir . Bu bagl amd a t emp o ok n eml i d i r .
sl up nedi r ? Yasam t ar ziuir , hi t abet t i r , yakl asimd ir . Nasil ki
t emp o basar may i ve k aybet meyi bel i r l i y or sa, sl up da basar may i v e
k aybet meyi bel i r l er . Dogr u bi r sl up basar iya hi zmet eder . Yan l is
8 2
sl up i se, dai ma k aybet mey e mahk md ur . sl up bi r ok ar k adasin
anl adigi gi bi sad ece k on usma d egi l d i r . Kon usma v e hi t abet , sl up
i er i si ndedi r . Fak at sl up bunl ar i bar indir digi gi bi , daha da k apsam-
liuir . sl up yasam t ar ziuir , sor unl ar a yakl asim t ar zi v e onun di l i di r .
sl ubun dogr u an l asil masi ancak b yl e ol abi l i r .
Temp o ve sl up, t ar zin bi r par asiuir . Tempo ve sl ubun t ar za
gr e ol m asi ger ek i r . Yok sa t ar z son u al amaz. Tar z, t emp o ve sl u-
bun bi r bi r i ni t amaml amasi sar t t ir . Bunl ar bi r bi r i l er i n i n t amaml aya-
niuir . Tm bun l ar a t ar z deni l i yor . Tar z dendi gi nde, ak l a sl up ve
t emp o gel i r . Son u al mak k i si d en dogr u bi r zi hni yet i st er . Zi hni y et
dogr u ol mazsa, y ani i deol oj i ve f el sef e dogr u ol mazsa, hi bi r zaman
son u al inamaz. Fak at bun un da t ek basina bel i r l eyen ol dugunu
sy l eyem eyi z. Fel sef e ve i deol oj i k ad ar , t emp o ve sl ubun , yan i t ar -
zin da d ogr u sei l mi s ol masi ger ek i r . Yok sa d ogr u son ul ar el de
et mek mmk n ol may acak t ir . Demek k i basar m ak i i n zi hni y et k a-
dar d ogr u t ar z, t emp o ve sl uba da i ht i y a var d ir . Zi hni y et dogr u;
t ar z, t emp o ve sl up ek si k i se, zi hni y et , yan i i deol oj i ve f el sef en bosa
cik mis ol ur . Zi hni y et i k iymet l i y apan t ar zd ir . Onu pr at i k t e, yasamd a
g hal i ne get i r en t ar zd ir . Bu yzden t ar z neml i di r .
nder l i kt e sl up et k i l eyi ci di r , ek i ci di r . nder l i gi n beni msemi s
ol dugu sl up bud ur . Insan l ar a ve sor unl ar a yak l asiminda et k i l i ol -
mayi esas al ir . Hi t abini, sl ubun u ve yasamini son u al may a gr e
bel i r l er . Bu yzden nder l i gi n sl ubu , san at k r ca bi r sl upt ur . Bu
sl upt a san at iligin i nce zel l i k l er i var d ir . Bu yzd en sonu al mak ,
n der l i gi esas al mak l a m mk n dr . nder l i k sonu al m a nok t asin-
da ok di k k at l i d avr an ir . Yasamini, yak l asimini, her seyi ni on a gr e
dzen l er k i , son u al abi l si n. n der APO k on ust ugu her i nsan da k us-
k usuz et k i bir ak mistir . ocuk , k ad in, yasli veya gen , f ar k et mez,
n der APO k on ust ugu her y ast an i n sani et k i l esmi st i r . Eger nder
APO sl ubun a di k k at et meseyd i , sl ubu ek i ci ve et k i l eyi ci ol m a-
saydi, Sur i y e Dev l et i ni et k i l eyebi l i r mi ydi ? Dogr u sl ubun disinda
mmk n degi l di . sl ubuyl a Sur i ye Devl et i ni et k i l edi . Yasamiyl a,
yak l asimiyl a, sl ubu yl a et k i l edi . Kendi si n i Sur i ye Devl et i ne byl e
k abul et t i r di . Bi z de i se sl u ba d i k k at et me hi yok . zel l i k l e de bazi
ar k adasl ar , sl upl ar ina hi d i k k at et mi yor l ar . Bu yzd en son u al a-
miyor l ar . Kaybed i y or l ar . Hat t a sl upl ar iy l a sor un k ayn agi ol uyor l ar ,
t epk i t opl uyor l ar . Var ol an sor unl ar y et mi yor mus gi bi , bi r de sor un-
l ar a yen i sor un l ar ek l i y or l ar . Tabi i k i b u dur um , sl upt a ci d di sor un -
8 3
l ar in yasand igini gst er i y or . Hal k i i nde der l er ya, Tat l i di l y il ani
del i gi nd en ik ar ir . Bazi ar k adasl ar imiz bu zd eyi si y anl is anl ay ar ak
'ser bet i d avr an iyor . Hi k i mse ser b et i ol mamal iuir . Ser bet i l i k
bask a bi r seyd i r , dogr u ol may an bi r sl upt ur , k i r l i bi r sl upt ur . Ser -
bet i l i k , her k esi i d ar e et me, k i si l er e gr e yak l asim ser gi l eme, bi r i ni
kir mama, t epk i l er gel i smesi n di y e k ar sidak i ne bi r sey syl ememe,
ne y apiy or sa y apsin t ut umuna gi r medi r . r gt n y et k i si ni i st ege
gr e k u l l anmak ser bet i l i k t i r , dogr u ol mayan bi r sl upt ur . Dogr u
sl up, k i si y i zm gc yap an, zm gc y apar ak ad im at t ir an -
uir . Har ek et i n mi l i t anl ar i bu sl ubu esas al acak t ir . Ser bet i l i gi , i da-
r eci l i gi d egi l . nder l i k t e ser bet i l i k anl ayisi yok t ur , ol masi mk n
de degi l d i r . nd er l i k i nsan l ar i ser bet i l i k yap mad an et k i l ed i .
sl up; mor al , i n an ve gven yar at iyor sa, dogr u bi r sl upt ur .
Bun u gel i st i r meyen , dagil ma ve t asf i y eye g ver en yan l is sl upt ur .
Yan l is ol an n der l i gi n ve har ek et i n sl ubu d egi l d i r . Fak at i i mi zde
ok byk bi r sl upsuzl uk yasaniy or . sl ubumuz aci bi ber den
f ar k l i degi l . Insanl ar k ar sisinda k ul l anil an sl up bu ol uyor . Bi zi m
ol mayan bu sl up ne mor al , n e i nan, ne d e gven bir ak ir . Bu sl ubu
k ul l anan, son r a d a ben dogr uyum d i y enl er var . Igne gi bi ol mak ,
di k eni ni et r af ina f ir l at mak d ogr u d egi l d i r . Har ek et i n sl ubu bu de-
gi l d i r . Har ek et i n sl ubunu esas al an z m gc ol ur , her k es onu
sev er ve on unl a yr mek i st er . Sevi l meyen l er , zm gc ol ama-
yan ve d i k eni n i her t ar af a f ir l at anl ar d ir . Aci bi ber gi bi di r l er . Ki mse
onl ar a yak l asmak i st emez. Ser bet i i n san l ar d a ol dugu gi bi , byl el e-
r i nde de ol umsuz et k i bir ak ma sz k onusudur . Har ek et i n sl ubu
n der l i gi n sl ubud ur . Bu yzden her k esi n l al acagi sl up , n -
der l i gi n sl ubudur . Insanl ar i k air t mamak i i n y asamimiza, yakl asi-
mimiza ve k onusmal ar imiza di k k at et memi z ger ek i r . Yok sa bi zd e
mor al si zl i gi gr er ek k aar l ar . Insan l ar in gel i si ml er i ni esas al mak v e
onl ar i zm gc yap mak i i n al ismak sar t t ir . Har ek et i n sl ubu
bud ur .
Temp o dzey i ol ar ak esas al acagimiz n der l i k t i r . Bu n edenl e
n der l i k gi bi zaman inda ad im at mamiz ger ek i r . Adiml ar bel i r l enen
hedef e gr e at il mal iuir . Hi k i mse k en di n e gr e, k eyf i y ak l asamaz.
Insan l ar a k aybet t i r en bud ur . Hedef i zaman inda ger ek l est i r mek ,
basar iyi ber aber i nde get i r i r . Ter si d ur um k aybet t i r i r . Kay ip byk
de ol sa, k k d e ol sa sonu ol ar ak k ay bet meye mahk m ol unur .
Her seyi n zaman inda gzel ol d ugu bosuna syl en m emi st i r . Devr i m-
8 4
ci l i k t e son u al abi l mek i i n zaman inda har ek et et mek , al ismak v e
bun un zer i n den adim at mak sar t t ir . Pr at i k t e bi r ok sey or t aya i-
kiyor . Mesel a bazil ar i hant al d ir , k eyf i d i r , k en di n e gr ed i r , i l k esi zd i r .
Ken di si i i n de, byl e d e ol ur di y ebi l i y or . Yani bugn de ol abi l i r ,
yar in da, hat t a ol masa da ol ur . Bunl ar ar k adasl ar d a yasanan bi r
dur umd ur . Bugn y ap il masi ger ek en bi r i si , bi r haf t a son r a d a ya-
pabi l i r i m, bi r sey ol maz di y er ek , hedef l er gei st i r i l i yor . Byl e bi r
anl ayis hk i m. Mesel a bi r eyl eme gi t med en n ce, ey l emi n n e zaman
basl ayacagi ve ne zaman bi t ecegi p l anl an ir . Fak at eyl em e k en di n e
gr e, d i si p l i n si z yak l asil digi i i n ya har ek et e gei l mez, ya da ge
har ek et edi l i r ve d sman har ek et l i l i gi f ar k ed er . Bu yzden d e son u
al inamaz. Bu nedenl e t emp o ok n eml i di r . Hl buk i n der l i k t e
t emp o ok hizl iuir . nder l i k zaman inda v e sr at l i ad im at ar . nder -
l i gi n son u al masi bundand ir . Dsman i bosa ik ar an t emp o da bu-
dur . nder l i gi n mcad el esi bun u ger ek t i r i yor . nder l i gi n t emp osu
dai ma d sman in nndedi r . Dsman in, n der l i gi n ger i si nde ol masi
da k ayn agini bur adan al ir . Dsman in nd er l i gi n ger i si nde k al masi,
i ni si y at i f i n de nder l i gi n el i nde ol masini ber aber i nde get i r mi st i r .
Ini si y at i f i el i nd e t ut anl ar in t emp osu dai ma hizl iuir . Zaman inda ve
hedef i ne gr e har ek et eden i n san l ar i ni si yat i f l i di r . Bu t r i nsan l ar d a
k ar ar l ilik d zey i d e yk sek t i r . Fak at zaman inda ve hed ef i ne gr e
adim at mayan da i ni si yat i f ok zayif t ir . Ini si yat i f i zay if ol an in, k ar ar
ve sonu al ma d zey i d e zay if ol ur . Ki si y i i ni si yat i f ve k ar ar l i k il an
t emp odur . Zaman inda ve hed ef i ne gr e ad im at mayan i n i si y at i f si z-
di r , k ar ar sizd ir , pr at i k l esemez, basar i el de edemez. Bu n edenl e k ay-
bet meye mahk m ol dugu gi bi , r gt e de k ayb et t i r ecek t i r .
n der l i ge, PKK ye k at ilim sadece n der l i gi n i d eol oj i si ne ve f el -
sef esi ne k at il mak d egi l d i r , bun un yan inda t ar za da k at il mak sar t t ir .
Sadece i deol oj i v e f el sef eye k at iliyor um d i y en ve t ar za k at il may an,
n der l i ge de k at il mamis ol ur . Har ek et e k at ilim, nder l i ge k at ilim-
uir . Gemi st e byl ey di , bundan son r a d a byl e ol acak . Hepi mi z n -
der l i ge k at iliyor uz. Bu har ek et n der l i gi n har ek et i d i r . Nasil k i pey-
gamber har ek et l er i ne k at il anl ar , o peygamber i n i deol oj i , f el sef e v e
y asamina k at iliy or sa, ay ni k at ilimi PKK i i n de dsnmek ger eki r .
PKK ye k at il an n der l i gi n zi hni y et i n e, t ar zina, t emp osuna ve sl u-
bun a k at il mak zor un dad ir . Peygamber har ek et i gi bi d i r . nd er l i ge
k at il mak d emek , PKKye k at il mak d emek t i r . Ist e har ek et k ur ul du,
son r ad an da bi r nd er or t aya ik t i d egi l . PKK d aha basindan n -
8 5
der l i k Har ek et i ol ar ak or t ay a ik t i. Tm sek i l l en mesi bu t emel d e-
di r . Bu yzd en k at ilim, nd er l i ge k at ilimd ir . PKKye k at ilim, n der
APOy a k at ilimdir . Bu ned enl e PKK ger egi n e k at il an, n der l i k ger -
egi n e k at il mis ol ur . n der l i ge k at il mak , her y ny l e n der l i k ger -
egi n i y asamak an l amina gel i r . Hi k i mseni n sal t bi r yn esas al a-
r ak k at ilimi sz k on usu ol amaz. Byl esi bi r k at ilim, or t a yol cu bi r
k at ilim ol ur . Or t a yol cu l uk , si st emi yasamak v e y asat mak t ir . Or t a
yol cu k at ilimin n der l i k l e hi bi r al ak asi yok t ur .
Bazil ar i, n der l i k ger egi nd e k en di ne gr e ol an yan l ar i ben i m-
sey er ek b en n der l i ge ve PKK ye k at il dim d i y ebi l i y or . Sadece
k en di n e gr e ol an yan l ar a k at il ar ak ben n der l i ge k at iliyor um
denemez. Byl e i nsanl ar in y asamis ol dugu k i si l i k y apil anmasi i k i l i
k ar ak t er e sahi pt i r . Bi r i nder l i k k i si l i gi di r , di ger i de si st em k i si l i gi .
Pr at i k l er i nde de or t aya ik an or t a yol cul uk t ur . Hem d sman a, hem
de par t i y e hi zmet eder l er . En sonunda da har ek et t en k opar ak i hane-
t e gi d er l er . Yasanan pr at i k l er d en bun u r ahat l ik l a ik ar abi l i r i z. Dog-
r u bi r k at ilimin ger ek l esebi l mesi i i n , t m yn l er i yl e n der l i k ger -
egi n i esas al mamiz sar t t ir . Dogr u k at ilim by l e ol ur . Kat ilimd a n -
der l i gi n i deol oj i , f el sef e ve t ar zini ben i msemel i y i z.
Ideol oj i ve f el sef eye k at ilip, t ar za k at il mayan l ar v ar . Bazil ar i da
t ar za k at ilip, nd er l i gi n zi hni yet i ne k at il maz. Unut mamak ger ek i r
k i , i d eol oj i v e f el sef eye k at il may anl ar gev eze ol ur . Tar za k at il may an-
l ar in son u i se et eci l i k t i r . PKK de or t a yol cul uk yani memur l uk ve
et eci l i gi n or t aya ik masi, k ayn agini dogr u ol may an k at ilim bi i ml e-
r i nden al ir . El bet t e bun un t ar i hsel ve t opl umsal n edenl er i de var .
Dogr u bi r k at ilim d a ol mad i mi, or t aya ik an sonu bu ol ur . Hem
zi hni y et e hem de t ar za dogr u bi r k at ilim ol mazsa, t opl um i i ndek i
i n sand an f ar k imiz ol maz. Kat ilimin by l esi ok t ehl i k el i d i r . PKK y e
t ehl i k e yasat an, t ahr i bat l ar a neden ol an, k ay ipl ar i yasat an ve d s-
man i umut l and ir an da bud ur . nk k at ilim t am degi l d i r . Top l um-
dak i i nsanl ar k endi l er i n e gr e ol an i, hosl ar ina gi den i k abul ed er ,
begenmed i k l er i ni i se k abul et mez v e k at il mazl ar . Bi zi m mi l i t anl ar i-
mizd a da agir l ik l i ol ar ak yasanan bud ur . Bu nedi r ? Si st em yasamini
r gt n yasami hal i n e get i r me, r gt i i n de t opl umu yasamad ir .
Ii mi zdek i t asfi y eni n gel i si mi de byl e basl amistir .
Dsman Kr t t opl umsal l asmasini d agit mis ve par al amisti. Kr t
t opl umun u t ak at si z v e k end i ne gven si z bir ak misti. Kr t t opl umun -
da bun l ar in et k i l er i ni hal en de gr ebi l i r i z. D sman in sal d iiil ar i ar t i
8 6
mi, Kr t i nsanindak i t ak at si zl i k ve gv ensi zl i k ol gusu k endi si ni gs-
t er i r . Tasf i yeci l i k by l e bi r zemi nde gel i sme gst er mi st i r . Eger i deo-
l oj i k ve r gt sel m cad el e gl ver i l mez, el est i r i v e zel est i r i sr e-
ci t m boy ut l ar iyl a yasanmazsa t asf i y eci l i gi n nne gei l em ez. Bu
nedenl e k at ilimd a k en di n e gr e d egi l , nder l i k ger egi n e gr e k at i-
lim sar t t ir .
Mi l i t an sar t siz-k osul suz k at il mak zor undad ir . nder l i gi y asamak
ve yasat mak , ancak by l e ol abi l i r . r negi n n der l i ge zi hni y et boyu-
t unda k at il an bi r i , k onust ugunda par t i l i gi bi k onusur , i yi ar k adas-
tir der si n . Fak at k at ilimi sadece zi hni y et l e sinir l i k al masi, t ar z ol a-
r ak nder l i ge kat il mamasi, f ar k l i bi r ki si l i gi aiga ik ar ir . Bunun
var acagi yer d e et eci l i k t i r . Par t i l i l i k l e de hi bi r al ak asi yok t ur . Si s-
t em i nsan indan f ar k i ol maz. Kat ilimd a sad ece t ar zi esas al anl ar ,
al istik l ar inda her i si yapar l ar , f ed ak r d ir l ar , f ak at sz k on usu zi h-
ni y et ol du mu, k ar simiza bi r aga, bi r bey ikiver i r . Dogr u ol an k at i-
lim, hem zi hni y et hem d e t ar za k at ilimd ir . Yan i nder l i gi n zi hni y e-
t i n e, r gt ne ve p r at i gi ne k at il mak . Pr at i gi n r gt n hi zmet i n e
gi r mesi , dogr u bi r kat iliml a mmk n ol abi l i r .
nder APO, deol oj i Ve r gt n Gcn Bi r l esti r endi r
n der APOda i d eol oj i ve f el sef ey e ver i l en nem k adar , r gt e
de n em ver i l i r . nder APO hi bi r zaman i deol oj i ya d a r gt t ek
basina esas al maz. n der APO, gcn i deol oj i v e r gt n bi l esi -
mi nden al ir . al ismal ar ini da bu bi l esi mi n aiga ik ar digi g i l e y -
r t r . Ideol oj i ve r gt gcn bi r l est i r med en sor un l ar i zm e k a-
v ust ur mak mmk n d egi l di r . Hi bi r gcn nder l i k k ar sisinda du-
r amamasi ve sonu al amam asi bun dand ir . Yal in Kk gr smel er
i i n nder l i k sahasina gi t mi st i . Yal in Kk nder l i ge; Ideol oj i ve
r gt n gcn bi r l est i r er ek g hal i n e gel i yor sun di y or d u. n der -
l i k de, Dogr u sy l yor sun , g cm i d eol oj i ve r gt n bi r l esi mi n -
den al iyor um d i y e cev ap ver mi st i .
Ideol oj i ve r gt bi r l i k t e el e al mak k i si y i g yap ar . Bu yzden
her mi l i t anin esas al acagi bu ol mal iuir . r gt sel v e si y asi sor unl ar in
zm d e, bu bi l esi mi n gcn de yat ar . Bunun disinda ol anl ar , so-
r un l ar i zmeyi bi r t ar af a bir ak in, var ol an sor unl ar in bi l e al t indan
k al k am ayacak l ar d ir . Bazi ar k adasl ar , nder l i gi n sadece i d eol oj i v e
f el sef ey i neml i gr d gn san iyor . Bu yan l istir . n der l i k t e r gt
de i d eol oj i k ad ar n eml i di r . n der l i k r gt sel sor un l ar i Kr t i n sa-
8 7
nina k avr at abi l mek i i n; Anneml e oyn ar san iz bel k i bun u k abu l
edebi l i r i m, ama r gt l e oyn ar san iz asl a k abu l et mem d edi gi ni bi l i -
yor uz, zm l emel er d e de geer . n der l i k t e ana, her seyi n mer k e-
zi di r . Anad an daha neml i bi r sey yok t ur . Insan l igin sor unl ar ini
k ad in zgr l gyl e zme k avust ur mak i st i y or . Anaya bu k ad ar
nem ver i y or . An aya b u k ad ar nem v er en bi r nder l i k , an aml a
oyn ar san iz bel k i k abu l eder i m, ama r gt l e oyn ar san iz asl a k abu l
et mem d i y or . Bur ada r gt n, Kr t i n san i i i n ne k ad ar n eml i
ol dugu ger egi or t aya ikiyor . n k Kr t i nsaninin t m k azan iml a-
ii r gt i l e el d e edi l mi st i r . Kazan iml ar in bask a t r l el d e edi l mesi
mmk n degi l di r .
Kr di st an, dsman t ar af indan par a p ar a edi l m i st i , Kr t ve
Kr di st an ad ina bi r sey or t ada k al mamisti, by l esi bi r or t amd a Kr t
deger l er i ni yen i d en gn yzne ik ar an r gt ol du. Bugn Kr t l er i n
dur umun u gz n ne al d igimizda, r gt n Kr t l er aisindan ne
anl am i f ad e et t i gi ni gr ebi l i r i z. nd er l i gi n bu k on uda agir k onusma-
sinin nedeni , bunl ar i Kr t i nsan ina k avr at ma mcadel esi nde ol ma-
sindan d ir . nder APO, ben r gt n bi r sav ascisiyim d edi . Yani r -
gt i zgi si nde t av i z v er meyecek , ol umsuz gel i smel er k ar sisinda bi r
sey ol m az f el sef esi yl e har ek et et meyecek t i r . n der l i k r gt k on u-
sunda ol duk a hassast ir . Ideol oj i v e f el sef el er k endi r gt l er i ni k ur -
duk l ar inda, k en di l er i n i r gt l er i yl e r gt l edi k l er i nde ayak t a k al a-
bi l me sansina sahi p ol abi l i r l er . Bunun d isinda ne bi r i deol oj i , n e d e
y r t l en si yaset i n k endi si ni v ar edebi l mesi mmk n degi l di r . Ide-
ol oj i ve si y aset i n k ad er i ni bel i r l eyen r gt t r . r gt n de k ader i ni
t ayi n eden mi l i t anl ar iuir . r gt mi l i t anl ar l a k ur ul ur . Mi l i t an i seki l -
l endi r en i l k el er ayn i zaman da r gt n i l k el er i di r . Bu yzd en har e-
k et i n mi l i t an l ar i i d eol oj i yi ne k ad ar esas al iyor l ar sa, r gt de o
dzey de esas al mak zor undad ir l ar .
Kr di st and a par t i l esmed e ad im at mak , t opl umsal l asmad a ve i n-
san l asmad a ad im at mak t ir . Bun un d isinda Kr d i st and a n e t opl um-
sal l asm a, ne de i n san l asma m mk n degi l d i r . Tek y ol par t i l esme ve
r gt l enmed en geer . Par t i l esm ede ne k adar ad im at ilir sa, i n san l as-
ma ve t opl umsal l asmad a da o k ad ar ad im at il mis ol ur . Bu n edenl e
i n san ol usunu ve t opl umsal l igini k aybet mek i st emeyen bi r i ni n, al a-
cagi l , r gt ve r gt l enme ol acak t ir . Kendi si ni r gt l eyecek ,
i i n de bul un dugu r gt n zay if k al masina ya d a zayif l amasina engel
ol acak t ir . r gt al ismasi, r gt l i nsanl ar in i si di r . r gt i nsani,
8 8
k en di si ni r gt l eyen di r . Byl el er i ne r gt i n san i deni l i r . Sadece
f i zi k i ol ar ak r gt i i n de k al an l ar , r gt i n san i ol amaz. Ne zam an k i
r gt n ger ek l er i yl e k en di l er i n i r gt l er l er se, o zaman r gt i n sa-
ni ve r gt n mi l i t an i ol ur l ar . Bi r ok ar k adas sad ece r gt i i n de
yer al ar ak ben r gt i n san iyim d i y ebi l i y or . Bu bi i mi yl e r gt
i n san i ol unmaz. r gt i i nd e yer al mak , r gt i n san i ol abi l mek i i n
k i si y e sunul mus bi r i mk ndir . r gt e k at il an her i nsanin bu i mk n-
dan f ay dal anmasi sz k on usudur . r gt i n san i ol up ol may acagini
bel i r l ey ecek ol an, k i si n i n al ismasi ve m cad el esi di r . r gt ger e-
gi y l e bt nl esmed en r gt i nsan i ol unmaz. Yok sa r gt i i nd e f i zi k i
k al mak t an t eye gi d i l emez. r gt i i nd e sek l i k al an , dai ma zar ar
ver i r ve k ayipl ar a n eden ol ur . Byl e i n san l ar in sonl ar i da i hanet t i r .
Bu n edenl e i h anet i y asamam ak i i n r gt l e bt nl esmek ger ek i r .
r gt i l e bi r l esen r gt i nsan i ol ur , al ismasi da r gt n al ismasi
ol ur . Byl e ol mazsa yap il an al isma r gt e ai t ol mayacagi gi bi , hi z-
met de et meyecek t i r , t am t er si n e r gt e zar ar v er ecek t i r .
r gt k onusund a bi zde yasanan ger ek l i k f ar k l iuir . nd er l i k gi bi
hassas degi l i z. r gt k onusunda dsnme ve r gt savasini gel i s-
t i r me anl ayisindan uzagiz. Hat t a bazi yn l er i y l e r gt t er st en y asi-
yor uz. r gt sel bi r k i si l i ge sahi p ol mamamiz bu nedenl edi r . Sahi p
ol sak dahi gl en di r emi yor uz. r gt sahsimizd a sor un l ar y asiyor .
r gt l ol mayan bi r i zay if l iga mahk m ol dugu i i n yap acak bi r seyi
yok t ur . Ne yap il acak sa, r gt ve i deol oj i i l e y ap il acak t ir . Devr i mci
ol abi l mek , r gt ve i deol oj i de k en di ni gel i st i r mek l e mmk n dr .
r gt ve i deol oj i ayn i zaman da zm gc ol abi l mek t i r . Zaf er k a-
zan mayi ve gel i smeyi bel i r l eyecek ol an da bud ur . PKK mi l i t anl ar inin
bunu i yi bi l mesi ger eki r . Mi l i t anin t m gc, i deol oj i si v e r gt dr .
n der l i k ger egi n de, dsnmek ve y apmak ayr il maz bi r i k i l i gi -
bi di r . n der l i k t e n ce dsneyi m sonr a yap ayim, ya d a nce yap a-
yim sonr a d snr m anl ayisi yok t ur . Bu yzden n der l i k , y asam-
da d i y al ek t i gi i sl emeyi esas al ir , h em d e en yk sek d zey de. Di ya-
l ek t i gi nder l i k gi bi y asama yed i r en ok f azl a i nsan yok t ur . nder -
l i k hem d snecek ve yap acak , hem d e y apacak ve dsnecek t i r . Bu
i k i l i l i gi bi r l i k t e el e al mak k ol ay degi l di r , f ak at mmk n degi l di r de
demi yor uz. Bu dur umd a bi zd e y asanan, n ce yap ar im sonr a d s-
nr m, ya da dsnr m sonr a y apar im anl ayisiuir . Ik i l i l i kt e bi r i ni
esas al ip di ger i ni er t el i y or uz. Bu nedenl e di y al ek t i gi , zaman inda
yasamd a uygul ay amiyor v e son u al amiyor uz. nder l i gi n gl so-
8 9
nul ar a ul asmasinin, di y al ek t i gi y asamsal l astir masiy l a bagl ant isi
var d ir . Pr at i k ve t eor i bi r ol mak zor undad ir . Dsnce ve eyl em, pr a-
t i k ve t eor i yi bi r l est i r mek t i r . Son u al mak , pr at i k ve t eor i yi bi r l es-
t i r mek l e mmk n ol abi l i r . Bunun d isinda el d e edi l ecek sonu y a
yet er si z ol ur , y a da hi ol maz.
Gr ev Ve Sor uml ul uga Yakl astm, nder APOya Yakl astmdtr
n der l i k sor uml ul uk ve gr evl er e ayr int ili ve ok t i t i z yak l asir .
Bu k onuda ol duk a hassast ir . Tmyl e k at ilimi esas al ir . Gr evi k ut -
sal gr r . Kut sal ol an i n san i k i r l et mez. Fak at dogr u y ak l asil may an
k ut sal l igin bi zl er i l an et l i bi r k on uma sok ma gcn e sahi p ol dugunu
bi l memi z ger ek i r . Kut sal in ger ek l er i ni y er i ne get i r memek , k ut sal l ik
t ar af indan l anet l enmek i i n yet er l i di r .
PKK de gr ev v e sor um l ul uk k ut sal d ir . PKK mi l i t anl ar i k ut sal a
zar ar ver memek ve l an et i y asamamak i i n, gr ev v e sor uml ul uk l ar a
ok hassas yak l asmak , t i t i z d avr an mak d ur umundad ir l ar . Gr ev ve
sor uml u l ugun hak k ini ver m ek ger ek i r . Par mak hesabiyl a gr ev
al inmaz. Par m ak h esabiyl a gr ev al anl ar in gr ev l er i n i y er i ne get i r -
med i k l er i aiga ik mis bi r ger ek l i k t i r . Har ek et i n zar ar gr d g
nok t al ar d an bi r i de bud ur . Hl buk i n der l i k hi bi r zaman par mak
hesabiy l a gr ev al mad i. Bt n gc ve bi r i k i mi y l e kendi si ni k at t i.
n d er l i gi n gr ev ve sor uml ul uga y ak l asimi b u ol d ugu i i n gl
son ul ar el de et t i . Gl sonul ar al amam amizin nedenl er i nden bi r i
de bud ur . Basi t yak l asiyor uz, gr ev l er i mi zi zaman inda y er i ne ge-
t i r mi yor uz, sor uml u l uk l ar imiza zaman inda sahi p ik miyor uz
Dsmanin zi hni yet i mi ze y er l est i r mi s ol dugu bi r f el sef e v ar dir .
Ned i r bu f el sef e? Bos ver , bi r sey ol maz, n eml i degi l , si mdi de ol ur ,
yar in da. Bu f el sef e, dsman in zi hn i mi zd e r ms ol dugu f el sef ed i r .
Kr t n l m n get i r en bu f el sef ey di . nder l i k f el sef esi nde bos
ver , bi r sey ol maz anl ayisi yok t ur . n der l i k her seye bi r an l am bi -
er . Hi bi r ol guya an l amsiz y ak l asmaz. Sav unmal ar iyl a an l am g-
cn daha da der i nl est i r di . Anl am ver mek v e anl amin gcn e ul as-
mak , d edi . nder l i k t e anl amsiz ol an bi r sey yok t ur . Her seyi n an l ami
var d ir . Bu n edenl e son u al mak , anl am ver m ek l e mmk ndr . An-
l am v er med en an l amak v e son u al mak m mk n degi l d i r . n der l i k
f el sef esi n de anl amsiz ol an yok t ur , bos v er yok t ur , bi r sey ol m az yok -
t ur . PKK mi l i t anl ar i ayr int iya bi l e di k k at edecek . Gr ev v e sor uml u-
l uk l ar a y zey sel yak l asmayacak . Der i nl i k l i , san at i edasiyl a yak l asa-
9 0
cak . Sanat i, eser i n e l ek e gel mesi n di y e t m ayr int il ar i gz nnde
bul undur ur k i , sanat i zar ar gr mesi n, i st edi gi sonuca ul asabi l si n.
PKK mi l i t anl ar i da, r gt e zar ar v er memel er i i i n gr ev v e sor uml u-
l uk l ar a bi r sanat i gi bi y ak l asmal iuir l ar . Gen el y ak l asmak , y zey sel
yak l asm ak ol maz. Gr ev v e sor uml u l ugu t am anl ay acak ve t m ay -
iint il ar ini bi l ecek si n . Bi zd e gr ev ve sor uml u l uga k ar si ser gi l en en
yak l asim ol d uk a yzeysel di r . Ayr int il ar ina di k k at et mi yor uz. Bu
nedenl e ok k aba ve ser t i z. Bel k i bazi son ul ar el de edi y or uz. Fak at
bun u da t esad f ol ar ak al gil amak ger ek i r .
Ar k adasl ar imizd a gr ev v e sor uml ul uk l ar i zam an inda yer i ne ge-
t i r me yok t ur . Var sa da ok azd ir . Bu k on u i l e i l gi l i r n ek l er ver ebi l i -
r i z. Mesel a bu yil , HPG de en i y i p r at i k l er ol ar ak k ar simiza Bezel ,
Amed , Bot an ve Der si m eyl eml er i ikiyor . Fak at bunl ar in hepsi de
yar imd ir . Hat t a yar im bi l e degi l d i r l er . Yap il an pl anl aman in t e bi r i
k ad ar bi l e son u el de edi l memi st i r . Ned eni , st l enen gr evi n hak -
kiyl a yer i n e get i r i l memesi di r . Ayr int il ar a d i k k at edi l memi s, genel
yak l asil mistir . Bu nedenl e de i st eni l en son u or t ay a ik mamistir . Bu
byk bi r sor umsuzl uk t ur . Bi r ok ar k ad asimizd a yasanan sor uml u-
l uk d egi l , t am t er si n e sor umsuzl uk t ur . Ar k adasl ar imizd ak i sor uml u-
l uk ai d i y et i ol d uk a zayif t ir . Bu yzden y zey sel y ak l asma, di k k at
et meme v e k endi n i t am k at mama gi bi d ur uml ar y asaniyor . Hl buk i
n der l i k t e gr ev k ut sal d ir . n der l i k l anet l i ol mamak i i n ad et a
k en di ni er i t i y or . Gr ev v e sor um l ul ugun hak k ini ver i yor . Gr ev v e
sor uml u l ugun hak k ini ver m ek , gr ev ve sor uml ul ugu anl amak l a
mmk ndr . Ar k adasl ar imiz bi z k endi mi zi al ismal ar a k at iyor uz,
f ak at ol ur sa da ol ur , ol mazsa da ol ur d i y or l ar . Yap il an al ismal ar d a
isr ar yok t ur . Bu gr evi neden y er i ne get i r emed i m, zay if ol an yan l a-
iim nel er di , bunl ar i nasil or t adan k al dir abi l i r i m? Bu gi bi sor unl ar
zer i n de ok f azl a d snme ve on a gr e p r at i k sahi bi ol ma yok t ur .
Ol d uysa ol d u, ol m ad iysa d a bir ak ol masin an l ayisina sahi p ol an
ar k adasl ar imiz v ar . Hat t a genel ol ar ak k en di t ar zimizi byl e d eger -
l endi r ebi l i r i z. Fak at n der l i k t ar zi bu d egi l d i r . nd er l i k hak k ini
ver emey ecegi gr evi st l enmez. Bu n edenl e gr ev al an ne yap ip
edi p al d igi gr evi n hak k ini ver mek zor un dad ir . Bur ad an har ek et l e
su sor ul ar a cev ap ver mek k ainil maz ol acak t ir : Kendi t ar zimizi ne
k ad ar sor gul uy or uz? st l endi gi mi z gr evi k ut sal gr yor m uyuz?
Sor uml ul uk dzey i mi z nedi r ? Ki si ni n k endi ni t aniyabi l mesi i i n, bu
sor ul ar l a sor gul amayi y asamasi ger ek i r .
9 1
Gen el ol ar ak y zey sel bi r an l ay isa sahi p ol usum uz ger ek l i gi
i f ade eder . Bi r az zor l an d igimizda el i mi zd ek i i si hemen bir ak iyor uz.
Zor l uk l ar i asma k on usunda isr ar ci degi l i z. Hat t a bi r ok k ad r oy u
gr ev al masi i i n zor l uyor uz. PKK de gr ev v e sor uml u l uk st l en-
mek zor l a ol maz. Gr ev ve sor um l ul uk zor a degi l , gnl l l k esasi-
na dayal i ol m al iuir . Eger bazi k adr ol ar imizin v i cdan ina bir ak ir sak ,
son una k ad ar sor umsuz yasay acak l ar i gi bi , gr ev l er d e or t a yer d e
k al acak t ir . Gr ev al mamak ya d a al d igi gr evi yer i n e get i r memek
i i n ya bi n bi r t r l bahan e uyd ur acak , y a d a t epk i l er i m var d ir
di y er ek i si n i i nden siyr il mayi gr ev bi l ecek t i r . Gr evd en k amak
i i n el i n den gel eni y apacak t ir . Bahanel er r gt t ar af indan k abul
edi l mese, bu sef er d e gn l sz bi r sek i l de gr eve y ak l asacak ve al -
uigi gr evi yer i ne get i r meyecek t i r . Hl buk i PKK de yer al mak , k en-
di ni sor uml u gr mek t i r . Sor uml u l ugu en st dzey de yasamak t ir .
Tm gr ev l er e k en di n i hazir k onumd a t ut mak t ir . Bu y zd en hi
k i mse ben hazir d egi l i m di yemez. Eger hazir d egi l sen PKK i i nde
ne i si n var ? PKKye gel en, gr ev l er i yer i ne get i r mek i i n gel i r .
PKK, ci ddi y et ve sor uml ul ugun zi r ve y apt igi yer d i r . Sor uml u l uk
ve ci ddi y et ol mad i mi, hi bi r sey ol maz. Sor um l ul uk d uygusu ve
ci ddi y et i ol mayan i n san in yap acagi bi r sey ol amaz. PKK mi l i t an i
sor uml u l uk d uygusuy l a har ek et eder ek t m gr evl er e h azir ol m al i-
uir . Bi r gr ev ik t iginda ben hazir degi l i m d ememel i di r . Kad r ol a-
iimiz her an i i n gr eve hazir ol ur sa, gr ev l er hi bi r zaman or t ada
k al maz. Gr evl er e hazir ol m ayan a, sen r gt i i n de ne ar iyor sun?
der i z. Gr evl er e hazir ol may an ar k adasl ar imiz v ar sa, onl ar d a der -
hal k en di l er i n i her t r l gr ev e hazir l am al iuir l ar . Gr ev r eddedi l e-
mez. Par t i n i n ver d i gi gr evi r ed det mek , p ar t i y i r eddet mek t i r . Par t i
yr y sn r ed det mek t i r .
Par t i d e bul un dugum sr e i i nde, ben gr eve hazir degi l i m d e-
med i m. Par t i n i n t m gr evl er i n i k ut sal gr d m . Hazir ol mad igimd a
da, k en di mi hazir hal e get i r di m. Zat en par t i y e k at ilis amacim d a
bud ur . Bu nedenl e r gt e k at il an, r gt n i ht i y al ar ini k ar sil amak
zor undad ir . r gt sel i ht i y al ar har ek et i n k ad r osuyl a k ar sil anir .
r gt d isinda bi r i l er i y l e degi l . Annemi n bu r gt n i ht i y al ar ini
k ar sil ama sor uml ul ugu yok t ur . n k an nem, bu r gt n mi l i t an i
degi l d i r . Bu yzd en can i i st er se yap ar , i st emezse yap maz. Fak at
r gt n mi l i t anl ar i annem gi bi y ak l asamaz. r gt n mi l i t anl ar i can i
i st edi gi nd e yap an, i st emed i gi nd e yap mayan degi l d i r . r gt mi l i t an i,
9 2
gr ev i n san iuir . r gt i ht i y a gr d m k ad r on un nne gr ev k o-
yar , mi l i t an d a bun u yer i ne get i r i r . Har ek et i n mi l i t anl ar i b en hazir
degi l i m, bu gr ev b asi t bi r gr evd i r , ban a bi l mem n e dedi l er , bu
yzden t epk i l i y i m, gr ev al amam d i y emez. Bu sy l eml er p ar t i an -
l ayisina t er st i r . Par t i l i bi r i bu k onusmal ar i yap amaz. Fak at bazi ar -
k ad asl ar imiz k endi l er i n e gr e ol mad i mi, ben bu gr eve hazir d egi -
l i m, bask a bi r i yap sin d i y ebi l i y or . Ayn i zaman da k end i l er i n i de p ar -
t i l i gr y or l ar . Bu, par t i i i nde k eyf i y et i , ci ddi y et si zl i gi v e sor um-
suzl ugu yasamak an l amina gel i r . Par t i k i si l i gi n de k eyf i y et ol maz.
Sor uml u l uk , d i si p l i n ve ci ddi y et ol ur . Gr evl er i y er i ne get i r me ol ur .
PKK de ver i l en gr evi yer i ne get i r en k ut sal , get i r meyen l anet l i ol ur .
nder l i kt e Anl amak Ve Eyl em
Sahi bi Ol mak Sor uml ul uk Ger egi di r
Bazi ar k adasl ar imiz n der l i gi anl amiyor uz y a da anl amak t a
zor l an iyor uz di y or l ar . Hat t a ok aik bi r sek i l de, ben n der l i gi
anl amiyor um d i y enl er var . PKK mi l i t an i ol acak sin, n der l i gi n ha-
r ek et i i i nde yer al acak sin ve ben n der l i gi an l amiyor um d i y ecek -
si n! Madem nd er l i gi an l amiyor sun, o zam an PKK de ne i si n var ? Bu
nasil bi r ar k ad aslik t ir ? nd er l i gi n saht e ar k adaslik d edi gi budur .
Saht e ar k adaslik t a i k i y zl l k var d ir . Sor un anl amamay l a i l i nt i l i
degi l d i r . Sor un an l ama ab asi i i nde ol mamak t ir . Bazil ar inin hesa-
bina gel di mi nder l i gi an l iyor , hesabina gel medi mi d e anl amiyor .
Daha dogr usu anl amak i st emi yor . Tabi i bu dur um aik bi r sek i l de
di l e get i r i l mi y or . Kendi l er i n i bi r az zor l amam ak i i n ben anl am iyo-
r um di y or l ar . Rahat a v e hazir a al istik l ar i i i n bun u yap iyor l ar . By-
l el er i , si st emd eyk en ai l el er i nde her seyi hazir b ul m usl ar , daha sonr a
par t i y e k at il misl ar , bu nedenl e par t i den de k end i l er i n e t m i mk n -
l ar in hazir sunul masini i st i y or l ar . Her seyi n y emek v e su gi bi hazir
ol masini i st i yor l ar . Par t i ni n i nsanl ar a kazandir digi k i si l i k bu degi l -
di r . Hi k i mse bu bi i mde nder l i k l e ar k adaslik yapamaz. Par t i k i si -
l i gi , k adr ol ar indan emek sahi bi ol may i i st er . Unut mamak ger ek i r k i
t m k azan iml ar emegi n son ucud ur . Bu nedenl e nder l i gi an l amak
i st eyen , emek sahi bi ol mak zor un dad ir . Ki mse k i mseye hazir i mk n -
l ar sunmaz.
n der l i gi an l amak i st eyen an l ar . n der l i gi an l amayan , anl amak
i st emed i gi nd en anl amiyor d ur . nder l i gi an l amak i st emeyen de,
n der l i ge ve p ar t i ye k at il mak i st emedi gi ni i f ad e et mi s ol ur . n der -
9 3
l i gi an l amak i st emeyen par t i y e k at il amaz. By l el er i ok r ahat k on u-
sur v e n e k on ust uk l ar ini bi l mezl er . Eger nder l i gi anl amak i st emi -
yor san PKK de ne i si n var ? nder l i gi an l amak i st emeyi p de par t i y e
k at il anl ar aj and ir . Har ek et i er i si nde t ahr i bat l ar yar at maya gel mi s-
t i r . Bun un bask a d a anl ami yok t ur . Ben n der l i gi an l amiyor um
di y en, bi l er ek y a da bi l meyer ek dsman ger egi n i y asamis ol ur .
Dsmanin zi hni yet i ni , k l t r n, ahl ak ini y asamis ol ur . Bu t r i n-
sanl ar k and ir ma, i nk r cilik ve i k i yzl l g esas al ir l ar . Kapi t al i st
mod er n i t eyi yasayan , si st emi n y asamindan k op mak i st emeyen , bu
nedenl e n der l i gi n si st emi ne gi r me abasindan uzak ol an i n san l ar
ancak , b en nder l i gi an l amiyor um d er l er . Hem mi l i t an ol acak sin
ve nder l i gi n ar k adasiyim di yecek si n, hem d e nder l i gi anl amiyo-
r um di y er ek k endi mecr an da yol al acak sin! Bu byk bi r yal and ir .
Hal k in anl ad igini nasil ol uyor d a k adr o an l amiy or ? Kr t ve Kr d i s-
t anl i ol may an, par t i egi t i mi gr ememi s, par t i n i n i mk n l ar indan ya-
r ar l anmamis ol anl ar bi l e n der l i gi an l iyor . Fak at har ek et i n mi l i t an-
l ar i anl amiyor ! Mesel a hal k imiz ok f azl a ok ur -yazar bi r h al k degi l -
di r , par t i egi t i mi d e gr memi s, f ak at n der l i gi an l ama n ok t asinda
zor l uk yasamiyor v e gc or an inda cevap da ol uyor .
El ef t er i ya var d i. Ne Kr t t ne de Kr di st anl i. Yun anl i bi r k ad in-
ui. Kadr o degi l di , par t i egi t i mi de gr memi st i . Par t i v e hal kimizin
k en di si ne sunmus ol d ugu her han gi bi r i mk n d a yok t u. Bun a r ag-
men n der l i k i i n bed eni n i at ese ver d i . El ef t er i ya, d sman in nd er -
l i k , par t i v e hal k zer i n de uygul amis ol dugu zul m gr d ve bun u
k abul et med i . Insan l ik d isi uygul amal ar i k ab ul et mi yor um dedi .
El ef t er i ya bed eni n i at ese ver er ek nder l i ge, par t i y e ve hal k imiza
sahi p ik t i. Bi r i nsan in bed eni n i at ese ver me ger ek el er i n i or t ay a
k oyabi l m esi ger ek i r . Ned enl er i or t aya k oyabi l mesi d e anl amasini
ger ek t i r i r . Demek k i El ef t er i ya n der l i gi , p ar t i y i v e hal k i anl amisti.
Eger an l amasay d i bed eni n i at ese ver i r mi yd i ?
El ef t er ya i k i ocuk annesi yd i . Kr t bi r i yl e evl i yd i . Kocasi ar acili-
giyl a n der l i gi ve par t i yi t aniui. Daha sonr a nder l i k zer i ndek i
vahset i gr d . Bu zul me ve v ahset e k ar si ik mak i i n de bed eni ni
at ese ver d i . Eger El ef t er i ya n der l i gi an l iyor sa, K r t ve Kr d i st anl i
ol anl ar an l iyor sa, har ek et i n k ad r osu hayl i hay l i an l amak zor unda-
uir . An l amak d a yap mak t ir , yan i ey l eme gemek t i r . Bu n edenl e ha-
r ek et i n k ad r osu, El ef t er i yan in eyl emi nden son u ik ar acak t ir . Ona
gr e d e k en di si ni sor gul ayacak t ir . El ef t er i yan in eyl emi k abul edi l e-
9 4
bi l ecek en al t dzey dek i l ol mal iuir . Bu sevi yen i n d e al t inda l
ol maz. El ef t er i ya k adr o ol m amasina r agmen l ol ar ak bed eni n i
at ese ver d i . Bu nedenl e k adr ol ar in nl er i ne k oyacak l ar i l , bun -
dan daha yk sek ve gl ol mak zor un dad ir . Byl e ol ur sa n der l i k -
l e ar k adaslik yap mis ol ur uz, ger i si hi k yed i r .
El ef t er i ya Kr t ve Kr d i st anl i degi l di , par t i on a i mk n d a ver me-
mi st i , f ak at bun a r agm en n der l i k i i n bed eni n i at ese ver d i . Bi z i se
Kr t ve Kr d i st anl iyiz, har ek et i n k ad r osuyuz, par t i ni n t m i mk n l a-
ii el i mi zde, f ak at El ef t er i yan in k oymus ol dugu l ye u l asamiyor uz
ve k en di mi zi d e mi l i t an ol ar ak gr yor uz! Bu by k bi r sor undur .
Hi k i mse ucuzdan k ad r o ol amaz. Bu n edenl e har ek et i n k ad r osu, en
al t dzey ol ar ak El ef t er i ya sevi yesi n de yasayacak v e pr at i k l esecek -
t i r . El ef t er i yan in bel i r l edi gi l nn de al t ina d sen bi r i ni n ben
k ad r oyum d emesi sz k on usu ol amaz. Bir ak in k ad r o ol mayi, yur t -
sev er l i gi bi l e t ar t ismal ik ol ur . Hat t a yur t sev er bi l e ol amaz. Hi k i m-
se k endi l l er i ne gr e har ek et edemez. l y bel i r l eyen har ek e-
t i n k en di si di r . Bu y zd en y ap il acak deger l en di r me ve yak l asim, ha-
r ek et e gr e ol mal iuir . Hi k i mse El ef t er i yad an bed eni n i at ese ver -
mesi n i i st emedi . El ef t er i yad an n der l i k ve PKK i i n bed eni ni at ese
ver i st emi nde bul un ul m ad i. El ef t er i yan in bed eni ni at ese ver mesi
k en di k ar ar iyd i. Insan l ik ad ina k en di n i sor uml u gr me ey l emi yd i .
Eger bi r i mi l i t an ol mad igi hal de k en di k endi si y l e t ar t isip, nd er -
l i k ve PKK i i n bed eni n i at ese ver i yor sa, PKK mi l i t an i daha f azl a
k en di si y l e t ar t ismal i ve bu sevi yeyi yk sel t mel i di r . El ef t er i ya k ad r o
degi l d i , f ak at i nsanl ik gr evi ni t al i mat al mad an yer i ne get i r di . Bazi
ar k adasl ar h ar ek et i n k ad r osu ol masina r agmen , t al i mat l ar l a har ek e-
t e gei yor l ar . Bu k on uda par t i bana bi r sey syl emed i , p ar t i bana
sy l er se yap ar im d i y enl er v ar . Tabi i bu da gevezel er i n i si di r . Geve-
zel er i se ancak k en di l er i n i k and iiir l ar . Par t i l i ol an bi r i byl e k o-
nusmaz. Tal i mat l ar l a i s yap may an yok t ur , bazil ar i k or k ul ar indan da
ol sa y apar l ar . Fak at bunun bi r deger i ol maz. Mi l i t an emi r ve t al i mat -
l ar l a har ek et eden degi l d i r . Mi l i t an har ek et i n i ht i y al ar ina gr e h a-
r ek et edendi r . Bi r yur t sev er t al i mat l ar l a har ek et edebi l i r , ama mi l i -
t an edemez. Har ek et t al i mat ver d i mi , el bet t e yer i ne get i r i l i r . Fak at
bu, i nsan i mi l i t an yap maz. r gt n d isinda ol an bi r ok i nsan var .
Bun l ar d a ver i l en t al i mat i yer i ne get i r i y or . Ama bu on l ar in k ad r o
ol duk l ar i anl amina gel mez. Kadr o, h ar ek et i n i ht i y al ar ini t esp i t
eden, bu i ht i y al ar a gr e yr yen ve zaman inda i ht i yal ar i k ar sil a-
9 5
yan d ir . Byl esi k i si l er i n hi bi r zaman t al i mat a i ht i y aci ol maz, t m
isl er i ni t al i mat siz y apar l ar . nk k endi si ne esas al d igi har ek et i n
i ht i yal ar iuir . Har eket i n i ht i y al ar i bi t mez. Bi r i ht i yaci k ar sil adin mi,
k ar sina bask a bi r i ht i y a ik ar . Eger gr evi mi z bu i ht i y al ar i yer i ne
get i r me mcad el esi i se, unut mamak ger ek i r k i , bu mcadel e bi zi
dai ma i zgi d e t ut acak t ir . Emi r ya d a t al i mat l ar l a i s y apanl ar in, har e-
k et i n i zgi si nde k al ma gi bi bi r ol asilik l ar i y ok t ur . By l el er i memur
gi bi di r : Ami r gel di mi al isir , gel medi mi al ismaz. Memur l ar in a-
lisma t ar zi byl ed i r . Har ek et i n mi l i t an i ol an byl e y apamaz.
Bazi ar k ad asl ar imiz ynet i m ol du mu her seye d i k k at eder ve a-
lisir , yn et i m ol mad i mi da di k k at et mez, al ismaz. Memur l ar in y ap-
tigi da budur . Memur dur usunun mi l i t anl ik l a hi bi r al ak asi y ok t ur .
n der l i ge t al i mat ver en ya d a nd er l i gi den et l eyen hi k i mse yok .
Fak at bu, nder l i gi n k endi k en di n e t al i mat ver medi gi ve k endi ni
denet l emed i gi anl amina gel mez. n der l i k k endi si i i n or t aya k oy-
dugu t al i mat l ar i gr ev bi l di gi gi bi , ayn i zamanda k end i si ni d enet l i -
yor d a. Bunu har ek et i n hedef l er i ve i zgi si y l e yap iyor . Zat en par t i l i -
l i k bud ur . nder l i k l e ar k adas ol abi l mek , bu gr evl er i yer i ne get i r -
mek l e m mk n ol abi l i r . Bu n edenl e k endi n i i zgi yl e denet l eyecek
ve i zgi d ogr ul t usunda har ek et edecek , bi r bask asinin t al i mat ina
i ht i y a d uymad an k end i k end i ne t al i mat ver ecek si n . Har ek et i n
amal ar indan uzak l asmam ak , i zgi n i n d isina ik mamak ancak bu
bi i mi i l e mmk n ol abi l i r .
Byl e ol du mu bi r i l er i san a ot ur d er se bi l e ot ur m azsin. Har ek e-
t i n v e hal kin i ht i y al ar ini gr ev bi l en bi r i hi bi r zaman ot ur dendi -
gi nd e ot ur maz. n der l i ge ot ur d esel er bi l e ot ur maz. nder l i k t e
hi zmet amat ir . Hi zmet i esas al an bi r i ni n hi zmet et memesi , ot ur
dendi gi nd e ot ur masi mmk n degi l d i r . Kabul et t i gi mi z, ar k ad aslik
y apmak i st edi gi mi z nder l i k budur . Bazi ar k adasl ar imiz, k i mse
ban a bi r sey syl emed i , sunu yap demedi , o yzden ben d e yap ma-
uim d i y or . Syl en di k t en son r a yap il anin deger i ol maz. Bu, t opl um -
dak i i nsan in har ek et t ar ziuir . Bi r mi l i t an hi bi r zaman byl e har ek et
edemez. Mi l i t an sor uml ul uk l a yasay and ir . Mi l i t an dai ma i ht i y al ar i
t esp i t ed en, ar astir an ve sor gul ayan d ir . Su an Abb as ar k ad asa t al i -
mat ver en mi var ? Hayir . Ama i ht i y a gr d g anda ger ek l er i n i y e-
r i ne get i r i r . r n egi n har ek et e sal d iii ol du mu t ar t ismal ar y r t r ,
t opl ant i ve r por t aj l ar yap ar . Yap il an sal d iiiyi bosa ik ar mak i i n ne
ger ek i y or sa onu yap ar . Tm bun l ar gz n nde ol masina r agmen
9 6
son u ik ar an yok . Par t i y i y asayan bi r i son u ik ar ir . Par t i y i y asa-
yan , yasananl ar a anl am v er d i gi i i n son u ik ar ir . Zat en PKK ni n
al isma t ar zi da bud ur .
Dsman Amed zi ndan inda di r enen ar k adasl ar in par t i i l e ol an
i l i sk i l er i ni k esmi st i . Bu ar k adasl ar disar ida par t i v e al ismal ar inin
ol up ol mam asindan haber dar bi l e degi l l er d i . Par t i gel i smel er i zi n-
dandak i ar k adasl ar a ak t ar ma i mk n indan yok sundu. Hat t a bu ar k a-
dasl ar a p ar a gnder ecek i mk n bi l e yok t u. Buna r agmen zi ndandak i
ar k adasl ar bi r gn bi l e, n eden p ar t i bi ze gel i smel er i ak t ar miyor ,
bi ze av uk at t ut muyor , i l gi l en mi yor demed i l er . nk p ar t i y i yasi-
yor l ar d i. Par t i n i n p ar a gnder ecek ve k endi r i y l e i l i sk i k ur acak i m-
k n inin ol madigini bi l i y or l ar d i. Bu n edenl e par t i y i ne el est i r di l er , ne
de her han gi bi r i st ek t e bul undul ar . Zi n dandak i ar k adasl ar sor um l u
davr an iyor l ar d i. Dsman o ar k adasl ar sahsinda par t i y i , hal k i t esl i m
al mak i st edi . Ar k adasl ar p ar t i yi , hal k i t esl i m et memek i i n k en di l e-
r i ni er i t t i l er . Bi r d er i , bi r k emi k k al d il ar . Hi k i mse onl ar a l m or u-
cun a gi r i n , ya d a bed eni n i zi at ese ver i n d emed i . Byl esi bi r t al i mat
da ver i l memi st i . Bi z sad ece k en di l er i n i savun sunl ar d i y or d uk . Fa-
k at On l ar p ar t i v e hal k in dur umunu gz n nde bul undur ar ak , sa-
dece k en di l er i n i d egi l , ay n i zam anda par t i y i v e hal k i da sav undul ar ,
sor uml u l uk st l endi l er . n cel i k l e k endi i l er i nde t ar t isma yap t il ar .
Ken di l er i , p ar t i v e hal k byk bi r t ehl i k e y asiyor d u, dsman in ama-
ci onl ar in i r ad esi ni k ir ar ak t esl i m al mak t i. PKK yi de Amed Zi nd a-
ninda bet ona gmmek i st i y or d u. Tm b unl ar in sonucun da zi ndan-
dak i ar k adasl ar l m or ucun a gi r di l er .
Hi k i mse Zi l an ar k adast an Der si md e eyl em y apmasini i st eme-
mi st i . nder l i ge Sur i y ed e sui k ast dzen l edi l er . n der l i gi i mha et -
mek i i n bomb a pat l at t il ar . n der l i gi n i mha edi l mesi har ek et i n ve
hal k in i mha edi l mesi anl amina gel i r . Zi l an ar k adas bunl ar i gr d . Bu
yzden bed eni ni can l i bombaya d nst r er ek ask er l er i n i i nd e pat -
l at t i. Zi l an ar k adas yap t igi eyl eml e, Eger si z bi zi i mha eder seni z, bi z
de si zi byl e i mh a eder i z m esaj ini ver d i . Ger i l l ay a da, n der l i gi
i mha et mek i st i y or l ar , si zi n bu i mha k ar sisinda dur man iz ger ek i r ,
i mhaya ancak by l e k ar si ik abi l i r si ni z, bask a t r l s ol maz dedi .
PKK mi l i t anl igi bi zl er den bun u i st er . Byl e bi r mi l i t an ner eye gi d er -
se on a gv enebi l i r si n, yan i sir t in sagl am ol ur . Fak at t al i mat l a, emi r -
l e, denet i ml e al isan, sor uml ul uk d uygusundan yok sun, ci ddi y et si z,
har ek et i n hedef l er i n i k en di y l e bt nl est i r meyen , har ek et i n gr ev-
9 7
l er i ni k ut sal gr mey en bi r i dai ma t ehl i k el i d i r . Gr evi ne ol ur sa ol -
sun, bu t r i n san l ar d i ama t ehl i k el i ol ur l ar . Bi r i ni n PKK l i ol up ol -
mad igini da bu l l er d en anl ay abi l i r i z.
Mi l i t anl ik l l er i or t adad ir . Bu l l er bi l i ndi gi hal de hi k i mse
k en di ni yer e at masin. Ki mse bi ze bi l gi v er med i , haber i mi z y ok t u,
haber i mi z ol say d i anl ar d ik , on a k ar si ik ar v e m cad el e eder d i k ,
i zi n ver mezd i k demesi n . Her zaman bi l gi v er i l mez. Par t i ger ek l i gi -
ni bi l en bi r i , neyi n par t i y e hi zmet et t i gi ni , ney i n et medi gi ni bi l i r v e
ona gr e t ut um bel i r l er . Mi l i t anl ik ger egi d e budur . Ol ay l ar ya d a
sor unl ar k ar sisinda bi r i l er i ni har ek et e gei r mek , o k on u hak k inda
k i si y e bi l gi v er mek l e ol maz. y l e ol du mu h er k es h ar ek e geer . Mi l i -
t anl ik by l e ol maz. PKK mi l i t anl igi her yn y l e k api t al i st mod er n i -
t eden k op mak t ir . Kapi t al i zml e mcad el e et mek , k api t al i st mod er n i -
t eni n yasamindan t myl e k opmak l a mmk ndr . Kap i t al i st yasa-
mi r ed det meyen bi r i , r ed dedemed i gi k ar sisinda mcad el e gel i st i -
r emez. Mcad el e et se d e f ayd asiz ol ur . Byl el er i d r st degi l d i r l er ,
saht ek r ve i k i yzl dr l er . Hem k ap i t al i zmi yasayacak , h em d e k a-
pi t al i zme k ar siyim, onunl a sav asiyor um di y ecek . Bu mmk n d e-
gi l di r . By l el er i hi bi r zaman nder l i gi n ol ust ur dugu si st eme gi r -
mezl er . By l el er i ayn i zaman da har ek et i n i ht i y al ar ini t espi t ed e-
meyecek l er i gi bi , b u i ht i y al ar i gi der me gcn den de yok sun ol ur -
l ar . nder l i gi n ol ust ur d ugu si st eme gi r mek ve bu si st emi yasamak
i st eyen, ncel i k l e kapi t al i st si st eml e ol an t m i l i sk i l er i ni k esmel i ,
ondan nef r et et mel i , f k e ve n ef r et i n i d snceye, r gt e ve eyl eme
dnst r mel i di r . Kap i t al i st si st eme ancak b yl e k ar si ikilir ve n-
der l i gi n k ur dugu al t er n at i f si st eme gi r i l i r . Bu nedenl e her k esi n bun a
gr e bi r k i si l i k ve yasam sahi bi ol masi ger eki r .
r adel i Ol an, Duygul ar t ve
Gdl er i zer i nde Hki mi yet Kur andtr
n der l i k ar p itil an ve sapt iiil an duygul ar in dzel t i l mesi ni esas
al di. Bu duygu zer i n den zgr l k duygusun u gel i st i r di . Kur ul u d-
zen duygul ar i sap t ir misti. zgr l ge, demok r asi ye hi zmet eden duy-
gul ar i k r el t mi st i . Yer i ne bask a d uygul ar i k oymus v e bun u da gd-
l er e bagl amisti. Gd l er d en de n pl an da ol an ci nsel l i k t i , y a da sp or
veya sanat t i. Tm bunl ar i ar p itip, sapt ir ar ak yer l er i n e bask a gd-
l er i k oymust u. Si st emi n yap t igi, i n san l igi hayvan l iga dogr u gt r -
mek t i r .
9 8
Kap i t al i st si st emi n k r el t t i gi duy gul ar i yen i den yeser t mek n-
der APOn un esas al d igi mcad el e al anl ar indan bi r i di r . Bu n edenl e
n der APOd a byk ve gzel d uygul ar i gel i st i r me esast ir . Byk ve
gzel ol an duygul ar zgr l ge, bar isa, esi t l i ge hi zmet eden duygu-
l ar d ir . Bunun d isindak i d uygul ar bi zi m duygul ar imiz ol amazl ar .
Byt memi z ger ek en duygul ar b unl ar d ir . Duygul ar imizd a k r el me
v e sapt ir mal ar in ol mamasi i i n zgr l k , bar is, esi t l i k gi bi duygul a-
iin gel i st i r i l mesi ger ek i r . Si st emi n yap t igi d uygul ar l a oy namak v e
gdl er e hi t ap et mek t i r , gdl er l e d uygul ar in yer l er i n i d egist i r -
mek t i r . Bu nedenl e si st emi n duygul ar imiz zer i n de hk i mi yet k ur -
mamasi, k en di d uygul ar imiza hk i m ol mak l a mm k n ol abi l i r . G-
dl er i t er bi ye ed i p d uyguya d nst r mel i , onl ar i da zgr l gn,
demok r asi ni n ve esi t l i gi n hi zmet i n e k oymal iyiz. nder l i k yak al an-
uiginda, k i mi duygul ar imi l d r er ek , yer i n e bask a duygul ar gel i s-
t i r di m d edi . nder l i k duygul ar ini esar et k osul l ar ina gr e yen i d en
bi i ml en di r di . Esar et al t inda yasayan i l e d isar ida yasayan bi r i nsa-
nin duygul ar i f ar k l i ol ur . nder l i k disar ida i k en duy gul ar i f ar k l iy di,
zi ndana gi r di gi nde bu nedenl e k i mi duygul ar inda d egisi mi y asadi,
bazi yen i d uygul ar gel i st i r di . Ayn i zaman da par ad i gmad a degisi me
gi t t i . Esk i par ad i gman in duygul ar i bel l i y di . Yeni p ar ad i gmayl a d uy-
guda degisi ml er i n ol masi ger ek i y or d u. Bu y zd en k i mi duygul ar im-
da degisi ml er i y asadim, k endi mde yeni duy gul ar gel i st i r di m dedi .
Gd l er i zer i n de k on t r ol ol an , duygul ar ini yn l endi r ebi l en bi -
r i ancak y eni d uygul ar gel i st i r ebi l i r . By l e ol mazsa duygu ve gd-
l er i n esi r i ol unur . PKKd e esas ol an nok t al ar d an bi r i de, gdl er ve
duygul ar zer i nde hk i mi yet k ur abi l med i r . Gd l er i duyguya d -
nst r mek , duyguyu d a zgr l gn hi zmet i n e k oym ak ger ek i r . Duy-
gul ar in k i si y i y nl endi r ememesi an cak b yl e mm k n ol abi l i r . Ki si
k en di ni t er bi ye ed ebi l mel i d i r . Ken di zer i n de k ont r ol sagl ayabi l -
mel i di r . Si st emi n hi zmet i ne gi r mek i st emeyen , gd ve d uygul ar
zer i n de denet i m k ur mal iuir . Si st em sr ek l i ol ar ak gdl er e v e
duygul ar a sesl eni y or . Bu ned enl e duygul ar zer i n de k i si n i n k on t r o-
l ol madi mi, si st emi n hi zmet i ne gi r mi s ol ur .
Duygunun ne ol dugunu da i y i bi l mek ger ek i r . Duygu hey ecan d ir ,
k i ndi r , azi md i r , nef r et t i r , sevmed i r , t ut k ud ur . Tm bunl ar in bi r l esi -
mi i r adeyi or t aya ik ar ir . Duygul ar i v e gdl er i zer i nde hk i mi yet
k ur an, i r adel i ol and ir . r negi n t asf i yeci anl ayisl ar bazil ar i zer i n de
ok r ahat et k i de bul un abi l i y or . Tasf i yeci l i gi n et k i l edi gi k i si l er , i r a-
9 9
desi zay if ol anl ar d ir . Bunl ar k endi l er i n de r gt i r adesi n i ol ust ur -
mayan l ar d ir . Kendi i r ad el er i i l e r gt i r adesi ni bt nl est i r meyen -
l er , t asf i y eci l i k t en ok r ahat et k i l enebi l i r l er . Daha sonr a d a ben i ml e
oyn ad il ar , ben bi l mi y or d um, an l ayam ad im d i y enl er var . Pek i , bu -
gne k ad ar n eden bi r t asf i y eci ban a yak l asmad i, y a da yak l astiginda
ben i ml e oyn ayamad i? n k t asf i y eci l i k i i n zemi n ol an her seyi
sahsimd a l dr d m. Bu nedenl e beni ml e oyn amal ar i mmk n de-
gi l d i r . Bazil ar i zat en cesar et edemez, cesar et eden dahi bun u yap a-
maz, m mk n degi l d i r . n k k endi i r ad eml e r gt n i r adesi ni
bi r l est i r di m. r gt n duygul ar ini k endi duy gul ar im hal i ne get i r di m.
r gt n hey ecan ini k en di hey ecan im yap t im. T m bun l ar r gt
anl ayisi disindak i bi r an l ayisin ban a yak l asamamasini, ben i ml e oy-
nayamamasini ber aber i nde get i r di . nd er l i k v e har ek et y il l ar d ir
al isma yr t yor , ama bazi k i si l er zer i n de et k i yar at miyor . Fak at
t asf i y eci l er ya d a ger ek si z bi r i l er i bazil ar ini aninda et k i l eyebi l i y or .
Bu bi r ger ek l i gi i f ad e edi y or . nder l i k , har ek et ve sehi t l er i mi z y il -
l ar boy u al isma yr t ecek , by k d eger l er yar at acak , bazil ar i yil l a-
iin emegi ol an bu d eger l er den et k i l enmey ecek , am a an inda t asf i yeci
anl ayisin et k i si al t ina gi r ecek ! Bu k i si l i k l er r gt l e bt nl esmeyen -
l er d i r . Byl el er i r gt i i nd e ol abi l i r , hat t a al isma d a yr t yor
ol abi l i r , ama r gt ger egi y l e bi r l esmed i gi k esi ndi r . Si st emi n yasam
anl ayisiyl a h ar ek et et t i k l er i i i n , t asf i y eci l er d en ok r ahat bi r sek i l -
de et k i l enebi l mek t edi r l er . Bi zi m gr evi mi z b unl ar i gr mek ve si s-
t emi y asamadigimiz gi bi yasat mamakt ir da. Mi l i t anl ik yapabi l me
k osul u, si st emi k endi nd e l dr mek l e aiga ik abi l i r .
nder l i gi n i r adesi ni n ok gl ol masi, hi k i mseni n bu i r adeyi
kir amamasi k ay nagini nder l i gi n by k zgr l k duygusundan al ir .
nder l i k duygul ar ini zgr l k anl ayisina gr e bi i ml endi r mi st i r . Bu
y zden i r adesi ok gl dr . nder l i gi n i r adesi ni k ir mak i st edi k l e-
r i nde, n der l i k d aha gl bi r i r ad ey l e k ar sil ar ina ik ar . Bu n edenl e
bi r i i r adeni kir mak i st edi gi nde, daha gl bi r i r adeyl e k ar sil ar ina
cik man ger ek i r . Ayak t a k al abi l meni n k osul u budur .
Duy gu v e dsnce bi r bi r i ni gel i st i r mel i v e gl endi r mel i di r .
Duygu dsnceyi , dsnced e duyguyu gl en di r mel i ve t amam l a-
mal iuir . Bu bi r l esme ol d u mu, r gt l enme ad imi or t aya ik ar . r gt -
l enme de eyl emi gel i st i r i r . Duygu ve d snce bi r l est i mi , r gt l en-
men i n ol mam asi mmk n degi l d i r . r gt l enmen i n ol dugu yer de de,
eyl emi n ol mam asi mmk n ol m ayacak t ir . Bunl ar in hepsi bi r bi r i ni
1 0 0
t amaml ay and ir . Bi zde byk duygul ar yok t ur . Basi t duygul ar ve d-
sncel er v ar d ir . Bu nedenl e basi t bi r r uh v e k i si l i k k azan iyor uz.
Duygu v e dsncesi by k ol an in, eyl emi d e byk ol ur . Yi ne r gt
ve eyl emi byk ol an in, duygu ve d sncesi d e byk ol ur . Hedef i
byk ol an in, pr at i k t ek i ad imi da byk ol ur . Bi r i n san in ger ek l i gi -
ni gr en mek i i n, onun hedef i ne bak mak ger ek i r . Hedef i byk m,
y ok sa k k m? Hedef i by k , al ismasi basi t ol an i k i yzl dr .
Hedef i k k ve basi t ol an i se, al ismak i st emeyen , k eyf i y et i y asa-
mak i st eyen di r , bu yzden hedef i k k t r . nder APOn un hedef l e-
r i dai ma byk t r . Hedef i ni byk t ut masi, r gt ve ey l emd ek i
adiml ar inin da by k ol masini sagl amistir . nder l i k hi bi r zaman
k k v e basi t hed ef l er l e ugr asmad i. Sor unl ar i zme k avust ur a-
bi l mek i i n d ai ma hedef l er i ni byk t ut t u.
Bazil ar inda zgr l k duygusu ol duk a zay if t ir . Var ol an duygu
da ask duygusudur . Tabi i k i bu ask , zgr l k aski degi l di r . l k e aski,
ar k adas aski, hal k aski degi l d i r . Bu ask , bay an i se bi r er k ege, er k ek
i se bi r bay ana asik ( y ani si st emi n ask anl ayisi) ol mad ir . Ad ina da
ask d i y or l ar ! Ayn i zamand a t er ci hl er i ni n bu ol d ugunu da sy l yor -
l ar . Ik i sef er bi r bi r i l er i ni gr p asik ol an l ar v e k aanl ar var . Bu d u-
r umun ger ek ask l a hi bi r al ak asi yok t ur . Yasanil an bu ask t a hk i m
ol an gdl er di r . Duy gu bi l e degi l di r . Bi r i ni sev mek sanil digi gi bi
k ol ay d egi l d i r . n der l i k zml emel er i nde, bi r i ni k ol ay k ol ay se-
vemi yor um d i y or . nder l i k sevme ol gusuna ucuz yak l asmaz. n -
der l i gi n ask l l er i b yk t r . nder l i k t e l l er i byt me v e gel i s-
t i r me esast ir . Bu da bi r nder l i k ger egi d i r . Bu n edenl e hi k i mse
l l er i ger i ye ek emez.
Ik i gnde bi r bi r i l er i ni sev i y or l ar , n c gnde d e dsman a k a-
ciyor l ar . Bur ada ask y ok t ur , i hanet var d ir . r gt i n san inin dai ma
esas al acagi nder l i kt i r . Ki si ni n i l i sk i l er i k i me ve ney e hi zmet et t i gi
neml i di r . Bu yzden her k es i l i sk i l er i ni sor gul amak zor undadir .
Kur mus ol dugun i l i sk i , at mis ol dugun ad im eger seni zgr l ge da-
ha da yak inl astiiiyor sa, i l i sk i n ve ad imin dogr udur . Yok , eger seni
zgr l ge y ak l astir miyor sa, o zam an ger i l et i y or d ur . Ve bu i l i sk i i ha-
net e k ad ar d a gt r r .
nder l i k Fat ma i l e on yil bi r l i k t e k al di, bu i l i sk i yi r gt n hi z-
met i n e k oymak i st edi , ama Fat man in amaci n der l i gi gel enek sel l i -
ge ve i hanet e ek mek t i . Bu nedenden t r nder l i k Fat ma i l e ol an
i l i sk i si ni sonl andir di. nder l i k ; Eger bu i l i sk i yi dev am et t i r seydi m
1 0 1
hem k en di m, hem de r gt bi t er d i . Ya Fat man in i st ed i gi gi bi k l asi k
bi r er k ek ol acak t im, y a da zgr l k t e t er ci h k il acak t im d edi . n-
der l i k t er ci hi ni zgr l k v e hal k t an yan a y apt i. n der l i k eger b u
i l i sk i yi devam et t i r sey di , hedef l er i n den uzak l asabi l ecegi n i d i l e get i -
r i yor d u. Hat t a i hanet e bi l e gi d ebi l i r di , di y or . Bu n edenl e har ek et i n
mi l i t anl ar i i l i sk i l er i ne ve at acak l ar i adiml ar ina di k k at edecek l er .
Bazi ar k adasl ar imiz i st edi k l er i gi bi ad im at abi l i yor l ar . Gr ev si z
ol duk l ar i hal de i st edi k l ar i yer e gi d ebi l i y or l ar . Bos bos or t al ik l ar d a
dol asabi l i y or l ar . By l e k i si l er i n yap t igi dedi k odudur , f i t ne f esat ilik -
tir . Beni m gr evsi z bi r yer e gi t t i gi mi gr en ol du m u? Ya da k eyf i m-
d en bi r yer e gi t t i gi mi gr en ol d u mu? Bu mmk n degi l d i r . r gt sel
bi r i s ol du mu gi der i m. Isi mi bi t i r di gi mde de ger i dner i m. Isi n
ucun da l mm bi l e ol sa k eyf i bi r ad im at mam. r gt e hi zmet et -
mey en bi r i l i sk i i er i si ne gi r mem. Eger bi r i ni sev er sem de, bunun
hedef e hi zmet et mesi ger ek i r . Hedef e hi zmet et m edi mi sevmem.
r gt n hedef v e gr evl er i n e gr e i nsan l ar i t aniiim. Ist e f al an t ar i h-
t e onun l a al isma yr t mst m, onu sur adan t an iyor um gi bi t an i-
mal ar im y ok t ur . nk r gt n i nsaniyim. Eger bi r i ni n bi r adim
i l er i at acagini bi l sem uzl asmay a gi r ebi l i r i m. Bunun d isinda uzl as-
maya gi r mem. Bu nedenl e t m yak l asiml ar , i l i sk i l er , at il an ad iml ar
hedef e gr e ol mal iuir . Dai ma h edef e hi zmet et mel i d i r .
Mesel a bazil ar i b en egi t i me gi t mi y or um di y e t er ci hl er d e bu l u-
nuyor . r gt bazil ar ina, egi t i me i ht i y aci ol dugunu, bu nedenl e egi -
t i me gi t mel er i ger ek t i gi ni bel i r t i y or . Bazil ar i egi t i m beni m t er ci hi m
degi l d i r bi i mi nd e cevap ver ebi l i yor . Yi ne bi r b ay an y a da er k ek l e
i l i sk i k ur ma t er ci hi ni yapiy or um, di y ebi l i y or . Hat t a bu dur um i k i
k i si ar asinda ol dugu i i n r gt i l gi l endi r mez di y enl er bi l e v ar .
r gt i i nde yer al an k i si ni n i l i sk i l er i , dav r an isl ar i, at mis ol dugu
adim k usk usuz r gt i l gi l endi r i r . Bu r gt si yasi v e i deol oj i k bi r
r gt t r . O yzden her davr an isin ve ad imin bi r an l ami var d ir . Bu
t avir l a syl en mek i st enen, r gt i i nd eyi m, ama r gt i nsan i degi -
l i m mesaj iuir . Bu dur um i k i k i si y i i l gi l endi r i r , bu nedenl e r gt
i l gi l endi r mez, i l i sk i mi z r gt i nsani ol mad igimiz anl amina gel mez,
ayni zamanda r gt i nsaniyiz, i l i sk i mi z dogr u bi r i l i sk i l enmedi r ,
Yasadigimiz i l i sk i ne r gt e, ne de sahsimiza zar ar ver mi y or d eni l i -
yor . Beni k and ir acak l ar . Annemi k an d ir abi l i r si n, ama ben i k and ir a-
mazsin. Anneml e babamin k ur mus ol dugu i l i sk i ye zgr i l i sk i di y or -
l ar . nder APO on yil boyun ca zgr bi r i l i sk i k ur mak i st edi , ama
1 0 2
bun u yap amad i. n der APOn un yap amad igini sen mi yap acak sin.
Bu k osul l ar da eger zgr bi r i l i sk i gel i st i r ebi l sey di , nder l i k gel i st i -
r i r di . Bu y zden k i mse k endi si ni k and ir mamal i, bi zi de k andir maya
al ismamal iuir .
Ter ci h et men i n demok r at i k bi r hak ol dugunu duymusl ar ve bu-
nu PKK saf l ar inda gel i st i r meye al isiyor l ar . Sonr a d a n der l i gi n ar -
k ad asiyim d i y or l ar . n der l i gi n ar k ad asiyim di y en, n der l i gi n t er -
ci hl er i ni esas al m ak zor un dad ir . ocuk d egi l i z k i , bi zi k an d ir may a
al isiyor sunuz. Bu r gt t e t er ci h, n der APOn un t er ci hi di r . nd er
APOn un ar k adasiyim di yecek si n ve k en di n e gr e t er ci hl er yapacak -
sin, bun l ar i da k en di n i i n hak gr ecek si n! By l e ol maz. Byl e ds-
nenl er , syl ey enl er ve y apanl ar k endi l er i n i k andiiiyor l ar . Bi r t er ci -
hi n dogr u ol up ol mad igini anl amak i i n onun t ar i h, k l t r , ahl ak ,
yasam, hal k , r gt , i d eol oj i , ar k adaslik ve si y aset l e ol an i l i sk i si ne
bak ar iz. Eger y ap il an t er ci h har ek et e hi zmet edi y or sa, dogr ud ur .
Byl e ol mazsa t er ci h yan l istir . Ter ci h yal n iz basina demok r at i k ol -
maz. Key f i yak l asanl ar b yl e davr an ir . Bazil ar i k en di l er i n e gr e t er -
ci hl er yap mal ar ina r agmen , b eni m t er ci hi m d ogr ud ur , d emok r at i k -
t i r di y ebi l i y or . Fak at yap il an t er ci hi n nder l i k i l e ol an i l i sk i boyut u
nedense hi t ar t isil miy or , sor gul anmiy or . Bi r mi l i t an i i n l n-
der l i k t i r . nk mi l i t an, nder l i ge kat il mak i i n PKK ye gel mi st i r .
n der l i ge k at il mak d emek ; duygusuna, dsncesi n e, r gt ne v e
t ar zina k at il mak d emek t i r .
n der l i k t e dogr u y asamak , yasami k azan mak , yasami byt mek ,
yasama anl ama ver m ek esast ir . nder l i k zgr bi r yasamin d isinda
ol an yasami t an imad i. zgr yasamd a isr ar edecegi m, dedi . Bu yz-
den zgr bi r yasamin d isinda ol ani yasam ol ar ak k abul et med i . n-
der l i gi n bu anl ayisi k ar sisinda bi ze dsen gr ev zgr y asama hi z-
met et med i r . n der l i k zgr yasama hi zmet et meyeni k abul et med i -
gi gi bi , i r k i n gr d. nd er l i gi n ver d i gi savas, zgr y asam sav asi-
uir . Bu k onuda n der l i k t en ol d uk a uzagiz. Her t r l anl ayisi yasa-
yabi l i y or uz. Bunu da nor mal k ab ul edi y or uz. zgr l ge hi zmet et se
de, et mese de var ol an i yasam ol ar ak k abul edi y or uz. Bi zi m yasam
anl ayisimiz yok t ur . Bu yzden t ar zimiz, t ar zsizl ik t ir . Bi r ok ar k a-
dast a yasanan t ar zsizl ik t ir . Tar z r gt l l g ve pr at i k l esmeyi i f ade
eder . Sor um l ul ugu, ci ddi y et i , di si p l i n i i f ad e eder . Eger bi r i nsan her
yasami yasam ol ar ak k abul edi y or sa, o i n san da r gt szl k , ci ddi -
y et si zl i k v e di si pl i nsi zl i k yasaniy or demekt i r . Byl el er i ni n t ar zi y ok -
1 0 3
t ur . Byl e i nsan l ar ok t ehl i k el i ol ur . Her k ap iya aik ol ur l ar . Tm
k t l k l er i yasay abi l i r l er . Par t i k i si l i gi , dagil mis ol an, r gt szl g
y asayan bi r k i si l i k degi l di r . Par t i k i si l i gi sonuna k adar r gt sel di r .
On da ci ddi y et , sor uml ul uk , d i si p l i n v e ama v ar d ir . Bu yzden pl anl i
ve p r ogr aml i al isma i l k el er i ne sahi p t i r . Yasama y ak l asimi zgr l k
pr en si p l er i yl e bel i r l enmi st i r . zgr yasama dogr u ad im at ma esas-
tir . At t igi her ad imd a da, acaba zgr y asama ne k ad ar yak l astim
sor gul amasini y asayandir .
zgr l k ad ina at il an ad im, bel k i de k l el i ge at il mistir . Kendi ni
bu bi i mi yl e k and ir an bi r ok k i si v ar i i mi zde. Sahsi i l i sk i l er l e z-
gr l k t e adim at t igini san anl ar var . Bi r eyci l i gi y asayar ak zgr l k
yol un da mesaf e al d igini syl eyen l er v ar . Bi r eyci l i k t e zgr l k ol -
maz. Bi r eyci l i k l e ol sa ol sa k i r l i l i k , ayr imcilik ve egemen l i k anl ayisi
gel i si r . Bi r ey ci l i k k l el i gi n v cut bul dugu yer di r .
n der l i k t e dogr u yasamak ok neml i d i r . Nasil yasamal i ya da
nasil yasamam al i? Yasamak n edi r , y asamam ak n edi r ? Bi r i nsan nasil
yasayabi l i r y a da nasil yasay amaz? n der l i k bu ve ben zer i sor ul ar i
dai ma sor gul amistir . nder l i k bu k onul ar d a z ml emel er y apt i.
Sahsi y asamak i st eyenl er nder l i gi n syl edi k l er i ni sui i st i mal et t i k -
l er i i i n , ar t ik n asil yasamal i yer i n e, n e i i n yasamal iyiz di y or uz.
Bun u gel i st i r i y or uz ve b ununl a ayn i zaman da sui i st i mal i n nne de
gemi s ol uyor uz. Ne i i n yasiyor uz sor usunu sor m adan, nasil yasa-
yacagiz sor usuna cev ap ar ayan l ar var . Byl e yap ar ak nder l i gi sui -
i st i mal edi y or l ar . Ama nder l i gi sui i st i mal eder ek k en di l er i n e sah-
si bi r yasam al an i ol ust ur abi l mek t i r . Hat t a sahsi y asaml ar i i i n r -
gt t en k end i l er i n e i mk n sagl anmasini i st eyen l er bi l e var .
PKK mi l i t an i ne i i n yasadigini bi l ecek . Ona gr e d e nasil yasa-
yacagini bel i r l ey ecek . PKK mi l i t an i her t r l y asami ben i msey emez.
Mi l i t anin k endi yasami ol ur . PKK mi l i t an inin y asami, nder l i gi n
yasamiuir . nder APOd a bi r eyci l i gi , k endi ne gr el i gi gr mek mm-
k n degi l di r . Tmyl e i nsan l ik d eger l er i , ar k ad aslik , hal k , par t i v e
t opr ak i i n yasamak v ar d ir . Bu yasamd a ci ddi y et , di si pl i n ve sor um-
l ul uk var d ir . Bi r san i y esi ni bi l e bosa gei r m eme v ar d ir . nder APO
byl e yasiyor . Bu n edenl e yasamin her sani y esi ar k adasliga, par t i y e,
hal k a hi zmet et mel i di r . Dogr u yasam bud ur . Bu yasam k l el i gi v e
egemen l i gi zayif l at an, zgr y asami gel i st i r endi r . Lmp eni zm, ser -
ser i l i k , ay yaslik v e k endi n i dagit mak y asam d egi l di r . Bi r eyci l i k ya-
sam d egi l d i r . Bu t r y asam an l ayisl ar i i n san k ar ak t er i ne t er st i r . Par -
1 0 4
t i i i nde bi r eysel yasamak i st eyen , bu i mk n i bul mad i mi t epk i l enen,
hat t a t epk i si n i d sman l ik d er ecesi n e ul astir an , bu i mk an i par t i
neden ban a ver mi y or d i y enl er var . Par t i n eden ben i Avr upay a
gnder mi yor , d i y enl er var . Bazil ar i sahsi y asamak i i n k en di l er i n e
al an aiyor l ar , b unu da r gt e dayat iyor l ar . Ki mi yn et i ml er i mi z
bazil ar i i i n par t i i i nde sahsi y asam i mk nini sagl amaya al isiy or .
Bu nder l i ge, hal k a, par t i y e ve sehi t l er e i hanet t i r . Bu r gt t e l me-
mek i i n yi yecek si n, on u d a p ar t i i i n al ismaya ak t ar acak sin. Bi r
l ok ma, bi r hir k a f el sef esi d edi m ya. Bun un d isinda her sey har amd ir .
n der l i k f el sef esi bud ur . Yasama yak l asim bu t emel de gel i smel i di r .
Yasamin amacina ul asmam amizin nedeni bundandir .
nder APOda nsan En Byk Deger di r
nder l i kt e zgr i nsan yar at ma, onun zgr k i si l i gi ni gel i st i r me
esast ir . Her k i si l i k l e zgr i nsan yar at il maz. Di k k at edi l i r se, n der
APO k i si l i k zml emel er i zer i nde ok dur du. Bi zi m i nsanimiz
sad ece zgr l gn k aybet memi s, her seyi ni k aybet mi st i r . En
neml i si de i nsanl igini k ay bet mi st i r . Insan ol up ol madigi bel l i degi l -
di r . Dsman Kr t i nsanini hay van yer i ne k oymust ur . Kr t i nsanina
yap t igi muamel e, hay van a y ap il an muamel eden f ar k l i degi l d i r . Insan
ol mak t an ik ar il mis ol an Kr t y eni d en i n sanl igina k avust ur mak ve
bu i nsand an da zgr i nsan i aiga ik ar mak k ol ay degi l d i r . ok zor
bi r al ismad ir . Kr d i st and a byl e bi r al ismayi gel i st i r mek l e zgr
i nsan yar at il abi l i r . Bask a t r l mmk n degi l di r . Dsms, dagil mis
ol an bi r i ni i l k n ce ay aga k al d ir mak , onu i nsan l igina k avust ur mak
ger ek i r . Bun unl a bi t mi yor , d aha sonr a d a i n san l igina k avusandan
zgr i nsan i yar at acak sin. Bu d a k i si l i k zml emel er i yl e ol ur . Ye-
t enek l er i n i , gcn or t ay a ik ar mak l a ol ur . Yet enek ve gcn aiga
cik ar il masiyl a k i si i r ad e hal i n e gel i r . Ir ad e sahi bi ol an ay n i zaman da
k i ml i k sahi bi ol ur . Ir ad e v e k i ml i k sahi bi ol may an in ayak t a k al abi l -
mesi , k endi gcn e gven mesi mmk n degi l d i r . Bu n edenl e by l e-
l er i dai ma gzl er i n i bask a yer l er e di k er l er . Bu i nsanl ar d a zgr l k
t ut k usu gel i sme gst er mez. Kr di st and ak i k l el i gi or t adan k al d ir -
mak , k en di i nsan inda zgr l k t ut k usunu gel i st i r mek l e mmk n -
dr . nder l i gi n , k i si l i k zml emel er i ni bu denl i n eml i gr yor
ol masi bu n edenl edi r . n der APOn un i nsana yak l asimi bud ur .
Bi zi m i nsanl ar a y ak l asimimiz nder l i gi n y ak l asimindan ok
f ar k l iuir . Kendi i nsan imizi agir l ik ol ar ak gr y or uz. Ar k adasl ar imi-
1 0 5
za k ar si ok f azl a i l gi l i degi l i z. Sadece k endi mi ze ben zey enl er e deger
ver i yor uz. Bi zi m gi bi ol may anl ar a i se, zat en l azim d egi l d i r d i y or uz.
Ya k air t iyor uz, y a da bask a bi r yer e gnder i yor uz. Yap t igimiz bu-
dur . Hl buk i n der l i k t e byl e bi r sey yok t ur . n der l i k i nsan a byk
nem ver i r . Tm ek si k l i k l er i ne, yet mezl i k l er i ne v e sul ar ina r agm en
deger d i r . n der APO, o i n san i zay if l ik t an, ek si k l i k t en, sut an ik ar -
mak i i n dai ma by k bi r aba sar f et mi st i r . Bu i nsani deger l endi r -
mek , d eger h al i n e get i r mek i i n mcad el e eder . Par t i ni n ve hal k in
hi zmet i n e k oyar . n der l i k , ugr asamad iginiz, egi t emed i gi ni z i n san -
l ar i ban a gnder i n d i y or d u. Ar k adasl ar d a gnder i yor d u. Ner ed e
zay if , p r obl eml i bi r i v ar sa, n der l i k sahasina gnder i yor l ar d i. Zayif ,
pr obl eml i ol an ar k adasl ar nder l i k sahasina gi d i p i k i , ay k al d ik -
t an son r a l k eye mor al l i , i nanl i dnyor l ar d i. n k nder l i k ,
bun l ar i se yar amiyor , k en di mi n eden bun l ar l a ugr astir ay im d emi -
yor d u. Bi zd e i se t am t er si bi r dur um yasaniyor . Her seyi n bi zi m gi bi
ol masini i st i y or uz, ol mad i mi da, i se yar amiyor di y or uz. Byl e
ol unca ya o i n san i k air t iyor uz, ya da ar k adas i st edi l er mi al in en
i y i ar k adasi si ze gnder i yor uz di y er ek , o ar k adasi basimizd an sal i-
yor uz.
Bur ada byk bi r sor umsuzl uk yasaniyor . Hl buk i nder l i gi n
anl ayisinda zay if i n sani k al d ir ma dai ma esast ir . nder l i k ger egi ,
PKK ger egi budur . Fak at bi z, her k esi k en di mi z gi bi gr mek i st i y o-
r uz. Her k es bi zi m gi bi ol sun di y or uz. Tabi i k endi mi z gl my z,
degi l mi yi z o da bel l i degi l . Sank i par t i y e gel en h er k es bi zi m i i n
gel mi s, bi zi m gi bi ol mak i i n gel mi s. Hi k i mse bi zi m gi bi ol mak i i n
par t i y e k at il mad i. Par t i y e k at il anl ar , p ar t i l i gi bi ol mak i i n par t i ye
k at il di. Par t i y e k at il maya gel di l er , bi ze d egi l . Par t i d e en byk su -
l ar d an bi r i d e, ben i m gi bi ol acak sin an l ayisiuir . Bunun dayat masi-
ni yap iyor uz. Eger bunu dayat ir sak , un ut mamak ger ek i r k i , her k esi n
bi r d ogr usu var dir v e par t i y e k at il an da, sen beni m dogr uma gel
di y ecek t i r . Sahisl ar ar asinda ik an sor unl ar in n edenl er i nden bi r i d e
bud ur . Ar k adasl ar ar asinda or t aya ik an sor un l ar daha ok sahsi d i r .
Sahsi an l ayisl ar d ir , l l er d i r . Ken di an l ayisl ar ini bi r bi r i l er i ne da-
yat man in son ucud ur . Her k es p ar t i anl ay isina sahi p ol mak v e l -
sne gi r mek i i n par t i ye kat il di. Hi k i mse kendi anl ayisini v e l -
sn dayat amaz. Par t i y e k at il anl ar in esas al acagi par t i ni n an l ayisi
ve l sdr . Mi l i t anl ar in gr evi her k esi bu i zgi y e ek mek t i r , k en -
di i zgi l er i ne degi l . Hi k i mse bi r bask asinin i zgi si ne k at il mak i i n
1 0 6
par t i y e gel memi st i r . Bu, par t i i er i si nde hir sizl ik t ir . Par t i y e k at il ana
p ar t i y e k at il ma, gel ban a k at il d emek t i r . Ben i m ml k m ol an l a-
yisiuir . Bu da par t i i nsanini par t i den al makt ir . Ahl aksizl ik t ir . PKK
i i nde hi k i mse, PKK i nsanini k endi si gi bi y apamaz, kendi ml k
hal i ne get i r emez.
Hi k i mseyi ne k end i i zgi mi ze ek ecek , ne de onu agir l ik ol ar ak
gr ecegi z. Her k esi deger ol ar ak gr ecek ve bu deger i byt mey i
esas al acagiz. PKKd e i nsana yak l asim t ar zi bud ur . nder l i k i nsan l a-
r a n asil yak l asiyor sa, bi zi m d e yl e y ak l asmamiz ger ek i r . Key f i mi ze
gr e yak l asamayiz. Beni m bi l di gi m k ad ar iyl a n der APO, bu par t i -
den i k i i n sani k ov du. Bi r d e ak ad emi den sel am ver meden l k ey e
gnder di gi i k i , i nsan var . nd er APO ar k adasl ar i muhak k ak gr -
ms, el l er i ni t ut mus, yzl er i ni p ms ve sel aml ayar ak l k eye gn-
der mi st i r . On l ar l a yem ek y er , k onusur , gi d ecegi y er e k ad ar gi d er v e
yl e gnder i r d i . nk nder APO bu i nsanl ar i i n al isiyor d u. n -
der l i k t e en byk deger ar k ad asiuir . Her seyi o i nsanl ar l a y ap iyor .
Zaf er k azanmak ya da basar isiz ol mak , ar k adasina ve i nsan ina bag-
liuir . Basar i el de et mek i st eyen i l k nce ar k adasini yet i st i r mek zo-
r un dad ir . Eger ar k ad asimiz k endi ne gr eyse, ek si k ve zay if l ik l ar l a
yasiyor sa zaf er k azanmamiz mmk n degi l d i r . n der l i gi n ar k adas-
l ar in ve hal k in egi t i ml er i zer i n de ok f azl a d ur masinin ned eni d e
bud ur . Kadr oyu, hal k i bul un dugu k on umd an ik ar madan son u
al amayacagini bi l i y or d u. nd er l i gi n basar isi k ad r o ve hal k t an gei -
yor . Bu yzden h ar ek et i n k ad r osu, bun u k en di si ne esas al acak t ir .
Hi k i mseyi k air t mayacak , basindan sal mayacak t ir .
Ar k adasl ar imiz y anl ar inda bul un an hangi ar k ad ast an r azi degi l -
l er se, t ut up egi t i me gnder i yor l ar . Byl e ol unca d a, o ar k adast an
k ur t ul mus ol uyor l ar . Bu anl ayisl a har ek et edenl er i n hedef i nde par -
t i n i n zaf er k azanmasi, par t i n i n gel i smesi y ok t ur . Ama k endi l er i n i n
r ahat et mesi d i r . n der APOd a ar k ad aslik i i n y asama ve l me esas-
tir . Bi z i se ar k ad asliga hr met gst er mi yor uz. Yak l asimimizda ar k a-
das miuir , dsman miuir ay r imini y apamiy or uz. Ar k adasl ar imizi
dsman gi bi gr yor uz. Ar k adasi bul un dugu k on umd an ik ar maz-
sam par t i zar ar gr ecek t i r d emi yor uz. Hat t a bazil ar i k eyf i n e gr e
har ek et eder ek , ar k adasina sel am bi l e ver mi yor . Ar k ad asiyl a k on us-
mamayi bi l e nor mal gr y or . PKK i i nde ar k adasl ar imizl a k onusma-
mak , onunl a ar k adaslik y apmamak d sman l igi i f ade eder . Hi k i mse
PKK ye d sman l ik yap maya gel memi st i r . Ar k adaslik yap mak i i n
1 0 7
gel mi st i r . Bi r i yl e k on usmama, bi r i ne k en di l n dayat ma, bi r i ne
si ni r l enme, bi r i ne ses ik ar mama, gz y umma gi bi y ak l asiml ar i uy-
gul amak i i n PKK ye k at il ma sz k on usu degi l d i r . Bun u y apmak
bozguncul uk t ur . Yasadigi bi r eyci l i gi PKKye d ayat mak t ir . Bu da r -
gt szl g PKK ye d ayat mad ir . Bi r ey ci l i k r gt s zl k t r . Her k esi
r gt szl gne ek mek , par t i y e k ar si gel mek t i r . Hi k i mse p ar t i
i i n de bi r eyci l i gi y asayamaz ve yasat amaz.
Ki mse ben buyum, ben i m ger ek l i gi m bud ur , b eni byl e k abu l
edi n di y emez. Eger by l e el e al ir sak , o zam an her k esi n bi r ger ek -
l i gi v ar d ir . Ben si n i r l i y i m, ben i k abul d i y ecek si n . On a bak ar san her -
k es si ni r l i di r . O zaman da her k esi ol dugu gi bi k abul et mek zor un da
k al iiiz. Or t ada r gt k al maz. r gt hi k i mseyi ol dugu gi bi k abul
et mez. Her k es r gt n ger ek l i gi n i k abul eder ek r gt e gel mi st i r .
r gt e gel en , r gt n ger ek l i gi n e gel mi st i r . Ken di ger ek l i gi n i r -
gt e k abu l et t i r mek i i n d egi l . Bi r ey ci l i k , r gt k endi ger ek l i gi n e
ek mek t i r . r gt ben i m gi bi ol sun, r gt ben i byl e k ab ul et si n
dayat mal ar i hi bi r zaman k abu l edi l mez. Bu anl ay is ol duk a t ehl i k e-
l i d i r . Eger k i si bunu bi l meyer ek yap iyor sa der hal t er k edecek t i r .
Bi l er ek yapmak i se byk bi r sut ur .
APOCU Mi l i t an Hal ka Saygt Gst er endi r
n der l i k t e hal k i sev me, say gi gst er me, hal k in gcn or t ay a
cik ar ma, bu esasl ar zer i n den i r ad e hal i n e get i r me t emel gr evd i r .
n der l i gi n t m al ismal ar i hal k i i r ade hal i n e get i r mek i i ndi r . Bu
nedenl e n der l i k hal k in gcn , yet enegi n i or t aya ik ar mak i i n
byk bi r mcad el e ver di . n der l i gi n y ak l asiminda hr met si zl i k g-
r emezsi ni z. Ya d a hal k i basi t gr me, k k gr me y ok t ur . nder l i gi n
yak l asiminda egemen l er i n yak l asimini gr emezsi ni z. Hal k a k l e gi bi
yak l asm ayi da gr emezsi ni z.
n der APOnun t m mcad el esi egemen l i ge ve k l el i ge k ar siuir .
n der l i k f ir sat bul d uk a hal k in i i n e gi r i y or d u. Hat t a bazen gven -
l i gi ni bi l e r i sk e eder ek hal k in i i nde kal digi ol must ur . Hal k in i er i -
si nde t opl ant i, pr op aganda ve r gt l eme yap iyor d u. Gn eybat i Kr -
di st and ak i ar k adasl ar bi l i r . O p ar an in t m r gt l emesi n i nder
APO yap t i. Gn eybat id a n der APOn un t opl ant isina gi r mey en yur t -
sev er yok t ur . En az bi r sef er nder APOn un yapmis ol dugu t opl an-
tiya gi r mi sl er d i r . Bazil ar i ot uz, k ir k sef er gi r mi st i r . n der l i k or adak i
al ismal ar i hal k l a, yur t sev er l er l e yr t yor du. Ek si k l i k l er i ni d e
1 0 8
onl ar a gst er mi st i r . Or ad ak i t m al ismal ar i hal k gel i st i r di , k adr o
degi l . nder l i k k ad r oyu hal k in i i n e gnder er ek , hal k l a bi r l esmesi n i
sagliyor d u. n k bi r ok k adr o h al k t an k opmust u. Bu n edenl e k ad -
r oyu hal k a gn der i yor d u, byl e y apar ak k adr on un hal k l a bt nl es-
mesi n i sagliyor d u. Kad r o hal k t an k op uk ol d ugu i i n hal k i k k
gr y or d u. Tabi i k i h al k imiz, b u gi bi k adr ol ar i der hal n der l i ge si -
k yet edi y or d u. n der l i gi n hal k a cev abi, b ana si k yet et meyi n, on-
l ar i t er bi ye et men i z i i n yan iniza gnder i yor um bi i mi nde ol uyor -
du. n der l i gi n amaci k ad r oyu k k d sr mek degi l d i . Kadr on un
hal k in i i n de k al masi hem k endi n i , hem h al k i, hem de par t i y i d aha
i y i t aniyabi l mesi an l amina gel i yor d u. Bu n edenl e, k ad r oyu l k ey e
gnder med en nce, bi r sr e hal k in i i n de t ut uyor du.
n der l i k d ai ma hal k a gven v er d i . Hal k in k en di n e ol an gv eni
ol mad an al isma yr t mesi mmk n degi l d i r . Gven ol mad an t ek
bi r ad im bi l e at il amaz. nder l i k hi bi r zaman hal k a, si z yap amazsi-
niz demed i . nder l i gi n k on usmal ar inda sen yap amazsin, sen ede-
mezsi n yok t ur . Yapabi l i r si n, basar abi l i r si n var d ir . nder l i k t ar zi
ve sl ubu b udur . r negi n , l k eye gel i p mcad el e edecek d ur ust an
yok sun ol an, ya d a bu k on uma gel memi s ol an ar k adasl ar var d i. Bu
ar k adasl ar in bel k i de hi bi r zaman l k ey e gel m emel er i ger ek i r d i .
Ama n der l i k k en di l er i n e, si z yap abi l i r si ni z d i y or d u. n der l i k , l -
k ey e gi debi l i r mi si n di ye sor mazd i. Sor ul ar ini bi r t abur u ya da t ak i-
mi i dar e edebi l i r mi si n bi i mi nde sor uy or du. Bu nedenl e nder l i k
sen l k ey e gi t t i gi nde bi r t ak imi y a da t abur u i dar e edebi l i r mi si n
di y e sor d ugunda, k ar sisindak i ar k adas da, Evet n der i m, l k ey e gi -
der ve ger ek l i gr evi yer i ne get i r ebi l i r i m bi i mi nde cev ap ver i yor -
du. Hl buk i n der l i k , on l ar in bi r t ak imi yr t emeyecek l er i ni bi l i -
yor d u, n k b azil ar i sav as bi l e gr memi st i . Fak at neml i ol an bu
degi l d i . nder l i gi n amaci o ar k adasl ar a gv en ver mek t i . Bu bi r s-
l upt ur , t ar zd ir .
Dsman her gn si z yap amazsiniz, bu i si bir ak in di y or d u. Eger
bi z d e sen y apamazsin d er sek , zat en y apamaz. Eger d sman sen
bu i si y apamazsin der se, bi z de sen bu i si y apabi l i r si n demel i yi z.
Bi zi m yap mamiz ger ek en ad im at t ir mak t ir . Ter eddt t e ol an bi r i ni n
t m k aygil ar ini or t adan k al d ir mak t ir . Ki si y e gven k azand ir mak t ir .
Tar z bud ur . nder l i k bu t ar ziyl a al isma yr t t . Yi n e bu t ar zl a i n -
san l ar a ad im at t ir di. Dsman i nsan imizi yl e bi r k onuma get i r mi s
k i , sen yap amazsin d edi gi n anda evet , ben yap amam d i y or . Sen
1 0 9
l sn d er sen, ev et , ben l ym di y ecek t i r . Dsman in k azand ir -
uigi sl up bud ur . l bi r sl upt ur , mcadel e sl ubu degi l d i r .
1991d e Haf t ani n deyd i m. Gn eybat i Kr di st an d an epey k at ilim
var d i. Bazil ar i pr obl eml i yd i . Bu yzden p r obl eml i ol anl ar i evl er i ne
gnder i yor d uk . Tabi i pr obl eml i ol anl ar i bi z gnder i yor d uk . nder -
l i k i se gnder di gi mi z k i si l er i t ek r ar d an bi ze gnder i yor du. Yasanan
bu d ur umd an sonr a ar k adasl ar a, bu k onu zer i nde dur al im, ned en
n der l i k bun l ar i t ek r ar d an gnder i yor dedi m. Isi n i er i si nde bi r
t er sl i k var d i. Daha sonr a n der l i ge sor dum, n der l i k gl d: Si z k o-
l ay y ol u, k isa y ol u nnze k oyuy or sunuz, ben si zi n gi bi degi l i m
dedi . Daha son r a sunl ar i ek l edi : Bel k i o i nsan l ar p r obl eml i d i r , ama
o i n san l ar in ai l el er i var , ak r abal ar i v ar . Eger sen, p r obl eml i d edi gi n
bu i nsan l ar i l k ey e gnder i r sen, onl ar in ai l e v e ak r abal ar ini da k a-
zanmis ol uyor sun. Beni m al isma t ar zim budur . Bi zi m anl ayisimiz
ve al isma t ar zimizl a hi bi r zaman bu denl i gel i sme k ayd edi l emezd i .
Dogr u ol an n der l i k t ar ziyd i.
Bi r ar a bi r i yan imiza gel mi st i . Cev i z agacinin al t inda, esmen i n
basinda uzan ar ak bu i s zor dur d i y or d u. Ned eni n i sor d ugumd a,
"Sevk et amca ben i k and ir di di ye cevap ver d i . Sevk et amca k en di si -
ne, Gneye gi t t i gi nd e i yay Spi den Haf t ani n e k adar por t ak al ,
muz v e mandal i n a agal ar i v ar d emi st i . Fak at bir ak p or t ak al , muz
agacini, i ecek su bi l e bu l amiyor uz di y or d u. Asl inda Sevk et amca
yan l is yap mamisti. O nun por t ak al ve muza gr e bi r i ol dugunu bi l di -
gi i i n, byl e bi r sey syl eme ger egi d uymust u. Bu r ad an har ek et l e
yal an k onusal im son ucu ik ar il mamal i. n der l i k hi bi r zaman y a-
l an k on usmad i. n der l i gi n k l t r n de yal an yok t ur . Yal an k onus-
mak egemen k l t r d r . nder l i k t ar zi gven ver me zer i ne k ur u-
l udur . Sevk et amca k en di n e gr e yak l asiyor d u. Ar k adasl ar t ar zi an-
l asinl ar d i y e bu r n egi v er d i m. n der l i gi n t ar zinda hal k i ay aga k al -
uir ma, i r ad esi ni , gcn , yet enegi n i or t aya ik ar mak esast ir . Kuvve-
t i ni or t aya ik ar din mi i r ade ve ki ml i k sahi bi ol ur sun.
Egemen l er i n al t t opl uma, ezi l en k esi ml er e y ak l asiml ar i, d ai ma
bi ze k ul ak ver i n, si ze ne sy l er sek onu y apin, sy l edi k l er i mi zi n disi-
na ik mayin, dsnmeyi n, bi z si zi n y er i ni ze dsnyor uz bi i mi n-
de ol must ur . Egemenl er i n k l t r b u t ar z say esi nde k en di si ni de-
v am et t i r mi st i r . Bi r egemeni n k endi ni zi bi l i nl endi r i n, uyanik ol un,
r gt l eni n , al isin d edi gi ni gr d nz m? Mmk n degi l di r , gr e-
mezsi n i z. Byl e ol ur sa egemenl i k l er i ni sr d r emezl er . Bi r aganin
1 1 0
k y l y e, k endi si ni r gt l emesi ger ekt i gi ni syl emesi gr l memi st i r .
Aga; Sadece ban a k ul ak v er , n e der sem on u yap , sy l edi k l er i mi n d i-
sina ik ma, d snmen e ger ek yok , n k ben sen i n yer i ne dsn-
yor um der . Aga, bey ya da bur j uv azi ni n yak l asimi byl edi r . Ege-
men l er i n bak is aisinda t opl umu basi t ve k k gr me v ar d ir . PKK
mi l i t an i hi bi r zaman hal k a by l e yak l asamaz. Fak at maal esef k i mi -
l er i ni n pr at i gi nd e or t aya ik an da bud ur . sl upl ar i ve t ar zl ar i aga y a
da bur j uv azi ni n k i nden f ar k l i degi l d i r . Kad r ol ar imiz k ad r o b eni m,
sen ne bi l i y or sun, dogr uyu ben sy l yor um , k u l agini ban a ver , ben
sen den n e i st i y or sam on u yap , bask a bi r sey e k ar isma, ban a g ven
di y or . Bunun nd er l i k l e, PKK yl e hi bi r al ak asi yok t ur . Bu egemen -
l er i n t ar ziuir , nder l i gi n degi l .
nder APOnun sl ubu, aga v e bey sl ubu degi l di r . nder l i k k i -
mi nl e ot ur ur sa, ona mor al v e gv en v er i r , bi l i n k azand iiir . nder l i -
gi n yan inda k al an k en di n e, par t i y e ve hal k a gven i r . n der l i k k i m-
sed en bi r sey i st emed i , t er si ne dai ma ver d i . Bu yak l asimd an dol ayi
i n san imiz, el i nde bul un an t m i mk n l ar ini n der l i ge, har ek et e sun-
du. Bazi k adr ol ar imiz h al k a hi bi r sey v er med i k l er i hal de, hal k t an
her seyi i st eme hak k ini k en di nd e gr ebi l i y or . Ver med i mi d e, onu
hai n i l an eder ek zer i ne gi d i y or , t eshi r ve t ehci r ed i y or , ya d a bask i
al t ina al iyor . Bu t ar zin nd er l i k l e, PKK yl e al ak asi yok t ur . Sen ne
v er mi ssi n k i , onl ar dan her seyi i st eme hak k ini k endi nde gr ebi l i -
yor sun? Insan l ar an cak v er d i k l er i k ad ar i st eyebi l i r l er . Ver i l meyen
nasil ol uy or da i st eni y or ? Hal k a bi r sey v er di n mi zat en k ar siligini
al ir sin. Hem bi r sey ver mi y or sun, hem de i st i y or sun! Agal ar an cak
bun u yap ar . r n egi n aga, k y l ye bi r ek mek ver i r , k ar siliginda da
t m k y l y k l esi yap ar , nel er i var sa el l er i nden al ir . Bi zi m ar k a-
dasl ar imizin y apt igi da budur .
n der l i k hal k a son una k ad ar saygi gst er i r . Bu bi r n der l i k t ar -
ziuir . Saygi gst er mek , i r ad eyi aiga ik ar mak an l amina gel i r . Ayn i
zaman da mor al , gven ve bi l i n ver m ek t i r . Ar k adasl ar imiz hal k a
gi d i p bi r k on u hak k inda sz ver i yor l ar , f ak at ver d i k l er i sz y er i ne
get i r mi yor l ar . Ayn i Tr k mi l l et vek i l l er i gi bi . Sei ml er n cesi nde
vaat l er d e bul unur l ar , ama bunl ar in hi bi r i ni d e yer i n e get i r mezl er .
PKK mi l i t an i sz ver d i mi , y apar . Yap il amayacak ol an in d a sz ve-
r i l mez. Bu y zd en hal k , bi r ok y er d e bi z esk i ar k adasl ar i ar iyor uz
di y or . Hal k imizin y apt igi bu el est i r i y i i yi anl amak ger ek i r . Hl buk i
bun l ar d a PKK ni n k ad r osudur . Pek i , hal k n eden esk i ar k ad asl ar i
1 1 1
i st i y or ? Hal k n eden bi z bunl ar d a PKK yi gr myor uz di y or .
PKKni n duy gusunu, dsncesi ni , y asamini v e k i si l i gi ni neden gr -
myor l ar ? Hal k imiz PKK ad ina al isma yr t enl er i n, PKK yl e al ak al i
ol mad igini gr dg i i n el est i r i y apiy or . Hal k imiz by l esi agir bi r
el est i r i d e bul un uyor , f ak at k ad r ol ar imiz d i n l emi yor l ar bi l e. Bi r aga-
nin k yl y e k ul ak ver di gi n i gr d nz m? Kad r ol ar imizd a agal ar
gi bi di r . Bunl ar in hepsi har ek et e k ar si dsman l ik t ir . Hal k a bi r sey
ver mezl er . Hat t a hal k in basina bel a ol ur l ar . Hal k onl ar a bak ar ak
par t i den soguyor . Hi k i mseni n , hal k i par t i d en sogut maya, p ar t i d en
k op ar t maya h ak k i yok t ur . Bi r mi l i t an bunu yap maz, yap ar sa onun
i i n l m ol ur . Mi l i t an in gr evi hal k i k azanmak t ir .
Kadr ol ar imizi al isma i i n bi r y er e gnder di gi mi zde, bi r yil i e-
r i si nde gi t t i gi y er deki i mk anl ar i y ar i y ar iy a bi t i r i yor . Eger y ur t sever
yz ev i mi z var sa, bun u el l i eve dsr y or . Bi r d e ben al isiyor um
di y or . Bu ne bi i m al ismadir ? nder l i k Sur i y e y e gi t t i gi nde, el i nde
i l i sk i ol ar ak sad ece bi r ev var d i. O d a bi r ar k ad asin ak r abasiyd i. n -
der l i k bu evl e basl ayar ak bi nl er ce evi k azan d i. n der l i k t ar zi bud ur .
Bi r ai l e i l e t m p ar ayi r gt l edi . Par t i k adr ol ar imiza o k adar i mk n
ve ai l eyi t esl i m edi y or , o da var ol an i yar i y ar iya d sr y or . al isma
t ar zl ar iyl a n der l i gi v e har ek et i bi t i r i y or l ar , son r a da ben bu n-
der l i gi n mi l i t aniyim d i y or l ar ! Eger y r t l en al ismad a par t i ger i -
y e ek i l mi sse, bi l i n k i or ada al isma ol mamistir . Yr t l en al isma
dsman a hi zmet et mi st i r . Bu yzd en k ad r omuz al ismamis say il a-
cak t ir , hat t a d sman a hi zmet et mi st i r d i y ecegi z.
Bi r mi l i t an gi t t i gi y er de, mi l i t an ger egi y l e al isma yr t r se,
or ad a par t i n i n ger i l emesi mmk n degi l d i r . Her han gi bi r al an imiz-
dak i ger i l eme, or ad a bul unan k adr ol ar imizin sor un udur . Par t i y i o
al anda t emsi l edenl er i n sor un udur . Bazi k ur n azl ar v ar , b ul un duk l ar i
yer d e al ismayi ger i ye ek i y or l ar , p ar t i y e yazd ik l ar i r ap or l ar da da,
bur adak i al ismal ar i i l er l et t i k , gl endi r di k di yor l ar . Yan i y al an
t ek mi l ver i yor l ar . Bun l ar in yap t igi saht ek r l ik t ir . al isma yr t me-
di gi hal de par t i y i k andir ar ak ben al isma y r t t m, al ismal ar i
gl en di r di m di y or l ar . Par t i y e k ar si dsman l ik b udur . Hem de b-
yk bi r dsmanl ik .
nder APO Ger egi , Tekeden St Sagmakt tr
nd er l i k sabir l i ve isr ar l i bi r k ar ak t er e sahi p t i r . nder APO t ar -
zini, Igne ucuyl a k uyu k azmak ve bu k uyudan su ik ar mak ol ar ak
1 1 2
i f ade et t i . Bi zi m de al isma t ar zimiz budur . Bi r ok ar k adasimiza g-
r e i gne ucuy l a k uyu k azmak m mk n degi l d i r . Fak at n der APOd a
i mk an siz ol an dai ma i mk an dhi l i n dedi r . n der APOn un t ar zinda
k uyudan su ik ar mak ol dugu i i n, su ik may ana k adar d ur mak ol -
maz. Su ik may ana k ad ar r ahat et mez, bu yzden dur maz. n der l i -
gi n t ar zinda, sl ubun da ol m az di y e bi r k avr am y ok t ur . Ol mamasi
i i n ancak i st emeyebi l i r si n . Yap mak i st eyen yap ar . n der l i gi n t ar -
zind a i mk n i mk nd ir . Imk nin byg ya da k g ol maz.
nder APO en k k bi r i mk n i bi l e deger l endi r i r . En k k i m-
k n bi l e n der l i ge yet er l i di r . n der APOn un t ar zinda eger i mk n
yok sa yar at ma, var ol an i mk n i da dai ma byt me esast ir . Bi r ok
ar k ad asimiz, i mk n ol mad i mi, ol maz, yap amam d i y or . Imk n ol du
mu d a, bu sef er de az ol d ugu i i n ol maz, yap amam d i y or . Devr i m-
ci l i gi i st edi k l er i l d e i mk n sahi bi ol mak l a esdeger gr y or l ar .
Ar k adasl ar imiz her seyi hazir v e k endi l er i ni n i st edi k l er i bi i mde ol -
masini i st i y or l ar . Bu yakl asim yanl istir , ar pik t ir , dogr u degi l di r . Im-
k nl ar in seni n i st edi gi n gi bi ol masi mmk n degi l di r . Bu hay al i bi r
dur umd ur . Ger ek e sunanl ar , k eyf i y asamak i st eyenl er ve al ismak
i st emeyenl er i n i mk nsizl ik bahanesi ne sar il dik l ar ini gr yor uz.
"Imk n yok t ur d i y er ek al isma y r t myor , k eyf i y asiyor l ar . a-
lismak i st emeyen i n bah anesi bud ur . nder APOn un t ar zinda i mk n
yok i se, al isabi l mek i i n i mk an yar at mak esast ir . Ne y ap ip edi p i m-
k n yar at acak sin, var ol an i mk n i da k ul l an ar ak daha bask a i mk n -
l ar yar at acak sin, i mk n i byt ecek si n .
Lbn an d ak i Mahsum KORKMAZ Ak ad emi si yl e ok byk , g-
zel , i mk nl ar in bol ol dugu bi r y er d egi l d i . Ak ad emi ipl ak bi r t epe-
deyd i , bazi k k agal ar ve t asl ar var d i. n der l i k ak ad emi yi bur ada
k ur du. By l esi k k , basi t bi r yer de devr i m ger ek l est i r di . Ger i l l a-
yi, zgr k ad ini yar at t i. Bi r ok k on unun t emel i ni bur ad a at t i. Imk n ,
mevzi buyd u. n der APO hi bi r zaman i mk n azd ir , yap amam d e-
med i . Lbn and ak i ak ad emi al an i bi ze ai t degi l d i . Ak ad emi , Demok -
r at i k Cep heye ai t t i . Isr ai l Lbn ana gi r di gi nd e Fi l i st i n l i l er k amp i
t er k et t i . Isr ai l i n sal d iiisinda ar k adasl ar t epel er i t ut ar ak k amp i bi-
r ak mad i. Ak ad emi yasanan bu ol ay sonr asinda el i m i ze get i . nder -
l i k bu akademi i l e di r i l i s devr i mi ni ger ek l est i r di . Demek k i ok ba-
si t bi r i mk ndan bi l e ok byk sonul ar ik ar il abi l i r .
n der l i k Sur i yey e gi t t i gi nd e el i nde gi debi l ecegi t ek bi r ai l en i n
uisinda i mk n i yok t u. O ev de Et hem ar k ad asin ak r abasiyd i. Et hem
1 1 3
ar k adasin ak r abasi ol an bu evi n n der l i gi k abul ed i p et meyecegi d e
bel i r si zdi . Tek i mk n bu yd u. Fak at n der l i k , ben or aya nasil gi de-
cegi m, eger i mk n yok sa gi t mem d emed i . nder l i k o eve gi t t i . n-
der l i k i l k n ce o ai l eyi k azand i. O ai l e zer i n den daha bask a ai l el er
k azand i. Ai l e i l e basl ayan k k i mk n yavas yav as Sur i y e, Fi l i st i n
v e Lbnana k adar y ayil di. Sur i y e y l e, Fi l i st i nl i l er l e i l i sk i l er bu k k
i mk n zer i n den gel i si m gst er di . Tek bi r ai l e i l e ol an i l i sk i , bask a
r gt l er ve d evl et l er l e i l i sk i l er i n gel i smesi n e vesi l e ol d u. n der l i gi n
al isma t ar zi bud ur . Ar k adasl ar imiz ol maz di y or , demek k i ol u-
y or mus. Ar k adasl ar imizin ol maz d edi gi ni , nder l i k ol ur bi i mi nde
pr at i gi y l e i spat l ad i. Ist eyen yap ar .
Bi r sz v ar dir : obanin cani i st er se t ek eden bi l e st sagabi l i r , i s-
t emezse k ei den bi l e sagamaz. n der APO ger egi , t ek eden st sag-
mak t ir . neml i ol an da t ek ed en st sagabi l mek t i r , n k k ei den
her k es st sagar . PKK mi l i t anl igi bud ur . Maal esef bi r ok k adr omuz
t ek eden st ik maz, hat t a bu k ei d en bi l e st ik maz di yor l ar . El i n i
k ei ni n memesi n e bi l e at mad an, bun da st yok di y or l ar . Bu t ar zin
n der l i k i l e hi bi r al ak asi yok t ur . nder l i k t ar zinda yok t an var et -
me var d ir . nder l i k her k esi n l d dedi gi ni can l and ir and ir , i mk n -
sizl ik t an i mk n y ar at andir .
Bi zd e yasanan bun un t am t er si di r . Var ol an yasami l d r y or ,
i mk n l ar i i mk an siz hal e get i r i y or uz. By l e yap iy or ve d e n der
APO nun ar k ad asi ol dugumuzu sy l yor uz. n der l i k l e ar amizd a
or t aya ik an t emel sor un l ar d an bi r i de budur . nd er l i k l e bi r l ese-
mememi zi n nedeni de budur . nder l i gi n i st ed i gi sonucu al am amasi
da k ayn agini bur adan al iyor . Bu nedenl e yasadigimiz bu sor un un
zme k av usmasi ger ek i r . Sor unun zm , n der l i gi n al isma
t ar zi ve sl ubun u esas al m ak t an geer . Bi zi m t ar zimizd a ol mazin ve
k aybet men i n f el sef esi esast ir . Fel sef emi zd e ol ana bi l e ol maz d i y o-
r uz. n der APO ve PKK i i n, yok t an var eden di y or l ar d i. n der
APO yok t an var ol abi l ecegi n i her k ese gst er d i . nder APOya sasir -
mal ar inin nedeni d e bud ur . T m bu al ismal ar k en di l i gi nd en ol ma-
ui, nd er APOnun t ar ziyl a ol d u. Ned en Kemal BURKAY on l ar in t ar -
ziyl a ol mad i? n k on l ar in t ar zi hi bi r sey ol ust ur muy or . Tar zl ar i
bazi ar k ad asl ar imizd a yasanan t ar zd ir . Zor a gel mez, bahan e ar ar , k i-
sa v e k ol ay y ol u seer . Fak at n der l i k t e bun l ar y ok t ur . nder l i gi n
t ar zinda zaf er e k i l i t l enme ve k endi ni zaf er e mahk m et me esast ir .
Kr t hal k ini i er i si nd e yasadigi k on umd an ik ar acak ol an t ar z da
1 1 4
bud ur . Bask a bi r yol mmk n degi l d i r . Hem k eyf i n e bak , hem de
hal k i bul und ugu k onumdan ik ar acagim de! Bu bi i mi i l e sonu al in-
maz. PKKn i n son u al mam asinin nedeni d e bud ur .
nder l i k par t i den sadece al isabi l me i mk ni i st edi . Par t i su i m-
k n i ban a ver si n, ben d e al isayim d emed i . Sad ece al isabi l me i m-
k ni. nder l i gi n al isma anl ayisi budur . Imk n ol mad i mi nder l i gi n
k en di si i mk n yar at ir . nder l i k , v ar ol an i mk n i dai ma byt meyi
esas al ir . n der l i k h al k in, m cad el eni n i ht i y al ar ini gz n nde bu -
l undur ar ak al isma esasl ar ini bel i r l er . nd er l i k i i n k k bi r i mk n
bi l e yet er l i di r . nder l i k i i n ok k k bi r i l i sk i bi l e y et er l i di r . n-
der l i k o i l i sk i yi by t r , k apsamini geni sl et i r . nder APOda sonu
al ma esast ir . nder l i k h edef l er i n e ul asana k ad ar m cad el e eder . He-
def i ne ul asmak i i n mut l ak a sonuca gi t mek ger ek i r . n der l i k bi r ok
ar k adas gi bi byk i mk n l ar zer i nden devr i mci l i k yap may i anl ayis
ol ar ak beni msemez. Dev r i mci l i gi ni n t emel i ni k endi gc ve i nancina
dayan d iiir . Tm i mk n l ar i gcn e dayan ar ak gel i st i r i r . Emegi y l e
yap ar .
Kad r ol ar imizd a hazir i mk an var sa al isma yr t r m an l ayisi
hk i md i r . Yan i p ar t i v e hal k imiz, k adr omuza i st edi gi d zey de i mk n
sagl ayacak . Eger b u i mk n l ar sagl anmazsa, k adr omuz al isamaya-
cak . Par t i d en ve hal k t an k en di i st egi ne gr e i mk n i st emek , emek si z
al ismayi ve y asamayi i f ad e ed er . Bundan daha t ehl i k el i bi r an l ay is
ol amaz. PKKd e yozl asman in zemi n bul m asi k usk usuz k ayn agini bu
anl ayist an al ir . Yozl asman in nne gei l mek i st eni yor sa, k ad r od a
yasanan bu t ehl i k el i an l ayisin or t adan k al d iiil masi ger ek i r . Kad r o
dai ma gcne gv enmel i v e el i n de ol an i mk n l ar i byt mel i di r .
PKK ger egi budur .
Kad r o emek t en, par t i d en ve hal k t an uzak l asmistir . Bu yzden
i mk n yar at mayi esas al miyor , t am t er si n e v ar ol an i mk n i da k ul -
l anar ak par t i y e v e hal k a k aybet t i r i y or . Hal k in esk i k adr ol ar i i st eme-
si ni n nedeni budur . nder APOda i mkn, i nsan in kendi si di r . nk
her sey i nsanl a ol ur . Bi l i ndi gi gi bi i l k basl ar da hi bi r i mk nimiz y ok -
t u. Ise i mk nsizl ik l ar l a basl andi. PKK t m i ht i yal ar ini bu t ar ziy l a
k ar sil adi. Insan i esas al d i. Insan i l e m addi v e man evi i mk n l ar y ar at -
ti. Imk n yar at mak i st eni y or sa, bun u i nsan l ar l a yapmak sar t t ir . In-
san in i n san ol masi byk d uygu, d snce, i r ad e ve r gt l enmeyl e
mmk ndr . PKK i mk n l ar ini, bu i n san anl ayisiyl a yar at t i. PKK ni n
i mk n l ar ini nasil el de et t i gi her zaman mer ak k on usu ol must ur .
1 1 5
Bazil ar i, PKK yi ok zengi n bi r par t i ol ar ak bi l i y or l ar d i. Tal an edi l -
mi s bi r Kr di st an , yi yecek yemegi ol may an f ak i r bi r hal k i i n den
dogan PKK v e el de et mi s ol dugu muazzam i mk n l ar ! Tm b unl ar
k en di l i gi nd en ol mad i. n der APO, her k esi sasir t an bu i mk n l ar i
i n san l ar l a yar at t i. Un ut mamak ger ek i r k i , i mk n i yar at an i n sand ir .
nder l i k maddi y at i ar amadi, i nsan i ar adi. nder l i k i nsani t aniui,
gece-gndz d emed en i n san l ar l a i l gi l en di , y eni b i r i n san yar at t i.
n der l i gi n yeni den yar at t igi i nsanl ar in mcad el esi yl e i mk n l ar
ol ust u. Kad r ol ar imiz bi r ok y er d e i mk n imiz y ok , p ar t i bi ze i mk n
v er si n di y or . Bu by k bi r ut ant ir . Par t i den i mk n i st edi k l er i i i n
ut anmiyor l ar da. Imk n yar at mak i i n al ismiyor l ar , k endi l er i n i
zor l amiyor l ar , son r a d a par t i bi ze i mk n ver si n di y or l ar . Par t i n i n
ver ecegi bi r sey y ok t ur . Par t i n i n ver d i gi v e ver ecegi ; sen i k abul et -
mek ve al isabi l me i mk ni sunmakt ir . al isma y r t mek i i n
PKK ni n ser ef i v er i l mi s, daha ne i st eni y or ? Par t i n i n ver ecegi budur .
Bazi k ad r ol ar imiz p ar t i v e hal k in sir t indan gei nmek , b edava y asa-
mak i st i y or l ar . Kadr ol ar imizd a gel i sen anl ayis bud ur . Bu ok t ehl i -
k el i bi r anl ayistir . Bu anl ayis PKKyi bozand ir , PKK ye k aybet t i r en-
di r . Bu anl ayis PKKye k ar siuir .
nder APOda Mor al , Gven
Ve Deneti m Mcadel eni n Esasl ar tndandtr
n der l i k t e gven ve mor al ok gl dr . nder l i k i ht i y a ve en -
di seye d e n em ver i r . Bun l ar , nder APOn un k en di zer i n de dene-
t i m k ur abi l mesi n i sagliyor . Bu da n der l i k t e gel i sebi l ecek her h angi
bi r sapman in ya d a dagil man in nne gei yor . Bunl ar n eml i d i r .
r negi n bi r ok ar k adasimiz bi r az mor al l i ol du mu ve k en di n e g-
ven di mi , d er hal k en di n i k aybed i y or . Iht i y at i el den bir ak iyor , endi -
seyi unut uyor . Bu yzden de dagil mayi y asayar ak b er aber i n de par -
t i y i de dagil maya sr k l yor . Bi r mi l i t an hi bi r zaman mor al si zl i gi
ve gven si zl i gi PKKd e yasamayacak , zat en bun u yap mak sut ur .
Mor al si z ve gven si z ol mak , dsman i yasamak t ir . Dsman in yap t igi
mor al si zl i gi asil amak v e gv eni zedel emek t i r . Eger bi z d e PKK de
mor al v e gv enden y ok sun ol ur sak hem d sman i yasamis, hem d e
yasat mis ol ur uz. Bu yzd en sut ur . Mor al si zl i gi v e gven si zl i gi ya-
samadigimiz gi bi , dagil ma, sav r ul ma v e k endi ni unut mayi da yasa-
mayacagiz. Ki si n i n bu k onuda dai ma k en di n i d enet l emesi sar t t ir .
zer i nde denet i m sagl ayamayan par t i y e ve h al k a zar ar ver i r .
1 1 6
Ar k adasl ar imiz basar ili bi r sonu al d il ar mi, an inda mor al k aza-
niyor l ar ve b u mor al l e de k en di l er i n i , p ar t i y i , hal k i unut uyor , da-
gil mayi yasiyor l ar . Dar b e yememi zi n n edeni d e bud ur . Mesel a Beze-
l eyl emi nden sonr a ar k adasl ar ger i ek i l i r k en bi r y er d e dur uy or l ar .
Dur d uk l ar i yer daha n ce d esi f r e ol mus bi r y er d i r . Desi f r e ol mus bi r
yer d e dur mal ar i k esi n l i k l e y anl istir . Dur duk l ar i y er d e bi r d e ci haz
bagl ant isi yap iyor l ar . Uak d a gel i p ar k adasl ar in dur d uk l ar i yer i
v ur uy or . Or adak i uak sal diiisiy l a bi r sehi t v e dr t y ar al i v er di k .
Anl asil masi aisindan bu r n egi v er d i m. ok abu k mor al k azan an
ve ayn i abuk l uk t a mor al den dsen, mor al si zl esen, mor al y i t i mi n e
ugr ayan bi r t opl umuz. Nedeni , t opl umun t emel i n i n zay if ol m asin-
dand ir . Yi ne hem ol um l u hem de ol umsuz an l amd a ok abuk et k i
al t ina gi r ebi l i y or uz. Hem ol uml u, hem d e ol umsuz ol anda k en di mi zi
aninda k oyuv er ebi l i y or uz. r gt l ol an, k en di n i di si p l i n e eden bi r
k i si l i k n e ol uml u , ne de ol umsuz bi r h avad an an inda et k i l en mez,
k en di ni k oyuv er mez ve d agil maz. Byl el er i sor uml ul uk i i nde yasar .
Sor uml u l ugu hi bi r zaman el den bir ak maz.
Ki si l i gi nde ci ddi yet , di si pl i n, sor uml ul uk ve r gt anl ayisini ge-
l i st i r meyen t ehl i k el i ol ur . Kendi mi zi d enet l eme gcn den yok sun
ol dugumuz i i n dai ma bi r i l er i t ar af indan denet l enme i ht i y aci hi sse-
di y or uz. zer i mi zde denet i m k ur acak bi r i l er i n i gr medi gi mi z anda
hemen k en di mi zi k oyuver i y or uz, k eyf i y et e basliy or uz. Key f i y et i n
ol dugu yer de l m ol ur . Ner ed e r gt l enme var sa, or ad a by k
gel i sme ve zaf er var d ir . Bunu hi bi r zaman unut mamal iyiz. PKK
mi l i t an i k en di zer i nde denet i m k ur abi l endi r . Mi l i t an, r gt n de-
net i mi n e i ht i y a d uymay an, k en di k en di si ni d enet l eyen di r . Den et -
l enme i ht i y aci r gt sz i nsan l ar d a or t aya ik ar . Par t i i nsani k en di ni
r gt l eyen di r . Sor um l ul uk , ci ddi y et ve d i si p l i ni yasayan d ir . Byl el e-
r i ner ed e ol ur l ar sa ol sunl ar k endi l er i n i d enet l er l er . Key f i yet i y asa-
maz, sor umsuzl uk d ur usunu ben i msemezl er . r gt sz ol an y a da
r gt l l g zay if ol an dai ma denet l enme i ht i y aci hi sseder . By l e
i n san l ar zer i nde denet i m ol du mu i sl er yr r , ol mad i mi k eyf i y et i n
y asandigini gr r snz. Zat en k ey f i yet i ni n i si y apmak degi l , dai ma
bozmak t ir . Byl e bi r i par t i i nsan i ol amaz. r gt saat basi her k esi
denet l eyemez. Bi r i nsan eger sr ek l i d enet i ml e al isiyor sa, bi l i n k i o
i n sand an bi r sey ik maz, on un sahsinda r gt n hedef l er i de ama-
cina ul asmaz. Bu t r i nsan l ar r gt e ad im at t ir amaz. Bir ak in ad im
at t ir may i, k en di l er i bi l e ad im at amazl ar .
1 1 7
nder APOda Sz Kutsal dtr Ve Ger ekl esti r i l mek i ndi r
n der APOda sz k ut sal d ir . Sz, ger ek l est i r mek i i ndi r . Sz ve-
r i p de t ut mamak k ut sal l ik ol am az. Tam t er si n e l anet l i l i k ol ur . n -
der l i k hi bi r zaman t ut amayacagi bi r sz v er med i , ver mez de. Bu-
na d i k k at eder . Ver di gi sz i i n her seyi ni de or t aya k oyar . Ver di gi
sz yer i n e get i r ene k ad ar d ur m az. nder l i k ger egi budur . Bi zde
yasanan nedi r ? Ya szn bi r anl ami yok , ya d a ok zay if t ir . Her seyi
ok r ahat k on usabi l i y or uz. Konust ugumuzun anl ami nedi r , neye
hi zmet eder ya d a hi zmet et mez; dogr u mud ur , y anl is miuir , han gi
son ul ar i dogur acak bun l ar in hi bi r i ni hesaba k at miyor uz. Rast gel e
k on ust ugumuzdan k endi mi zi , p ar t i yi , hal k i ve ar k adasimizi zor a so-
k uyor uz.
Hl buk i PKK mi l i t an i, k on ust ugu zaman k on usmasina ve ver di gi
sze di k k at eder . Yok sa y anl is anl asilir ya d a bi r bask asi bun u r g-
t e k ar si k ul l anir . Bazil ar i nder l i gi n mi l i t ani ol duk l ar ini syl y or l ar ,
f ak at k on ust uk l ar inda sl up l ar inin zehi r gi bi ol d ugunu gr r snz.
Dsman in sl ubunu k ul l an iyor l ar . Konust uk l ar i yer d e or t amin mo-
r al i ni sifir a d sr y or l ar . O or t amd a r gt di y e bi r sey bir ak miyor ,
gven i sar siyor l ar . Anl ayacaginiz her seyi bozuyor l ar . Hal k in i i n e
gi r i p k onusmaya basl adik l ar inda, hal k k endi l er i n den sogumaya bas-
liyor . Yap amayacagi seyl er i n szn ver i y or . Bu d a bi zi m ger ek l i gi -
mi zd i r . Bun un nd er l i k ger egi y l e hi bi r al ak asi yok t ur . Yer i n de ol -
may an bi r szn nder l i gi n agzindan ik t igini gr dnz m? nder
APO zaman a ve yer e gr e hesapl i k on usur . Kar sidak i ni n an l ama
dzey i n i ve ger ek l i gi n i gz nnde bul un dur ur . Ama, d ogr u sonu
al abi l mek t i r . Fak at bi z, nder l i gi n ar k adasi ol dugumuzu syl edi gi -
mi z hal d e agzimiza gel eni syl yor uz. Zaman i miuir d egi l mi d i r , et -
k i d e bul un ur mu bu l un maz mi, n asil bi r son u or t aya ik ar ir , i yi mi
ol ur k t m, bun l ar in hi bi r i ni hesaba k at miyor uz. Bu d a bi zi m r -
gt l ol mad igimizi or t aya k oyuyor .
Fazl a bi r sor uml ul ugu ol mamasina r agmen t opl umdak i i n san bi -
l e ne sy l edi gi n e di k k at eder . Sor uml u l uk l ar i sad ece k endi l er i v e
k en di l er i y l e i l gi l i k on ul ar d ir . Bu y zd en her seyi ok f azl a hesap l a-
mazl ar . By l el er i k on usabi l i r l er , f ak at r gt i n san i sor uml u har ek et
et mek zor un dad ir . Syl ed i k l er i ni n amaca hi zmet et mesi ger ek i r . Bu
nedenl e sy l enenl er , zer i n de i y i d snl ms ol mal iuir . Ancak bu,
bazi ar k adasl ar inin umur unda degi l d i r . Agzina gel eni syl er . Ko-
1 1 8
nusmasi y er i ni bul madi mi, zel est i r i si ni de ver mez. Sahsi gur ur u
zel est i r i ni n nnde engel di r . Hl buk i PKK i er i si nde bi r i bi r sey
syl edi gi nde, sayet sy l edi gi y er i ni bul mamissa bunun zel est i r i si ni
ver i r . zel est i r i , y anl isi dogr uya evi r mek t i r . Yan l is sy l eneni n d-
zel t i l mesi ger ek i r , mi l i t anl ik budur . Ar k adasl ar imizin k af asini da
k op ar san bun a gel mezl er . Kendi sahsi gur ur l ar indan t avi z v er mez-
l er . Bu har ek et i n mi l i t an i szne di k k at edecek , y er i nde ve zama-
ninda k onusacak , sz v er ecek . Yan l is, ek si k , abar t ili sz ver meyecek
ve k onusmayacak . nk bi z hak i k at i n t ak i pi l er i yi z. nder l i k ger -
egi budur . Mi l i t an in gr evi hak i k at i , d ogr uyu esas al mak t ir . Byl e
ol ur sa n der l i gi n ger ek ar k adasi ol ur uz.
n der APOd a k end i ni d zel t mek , yen i l em ek v e zm gc ha-
l i n e get i r mek esast ir . nder APO bun u yap masayd i zm gc
ol amaz, i mk nl ar i byt emez ve basar i el de edemezd i . Bazil ar i ha-
r ek et i n mi l i t an i ol masina r agmen k endi n i egi t mi y or , d zel t mi yor ve
yen i l emi y or , k en di n de zm gcn ol ust ur muy or . Bazil ar ina gr e
k en di n i i d eol oj i k , r gt sel v e si yasi ol ar ak gel i st i r mesen de har ek e-
t i n mi l i t anl igini y apabi l i r si n anl ayisi hk i m. Bu b yk bi r k andir -
madir . Bu anl ayis t asf i yeci l er i n anl ayisiuir . Tasf i y eci l er bu anl ayisi
dai ma har ek et i i n de gl en di r mek i st edi l er . i zgi y i an l amaya,
k en di ni ve i zgi y i gl endi r meye ger ek yok deni l i y or d u. PKK i deo-
l oj i k , r gt sel ve si yasi bi r par t i di r . PKK d nyan in en byk ve gl
i deol oj i si ne sahi pt i r . Mi l i t anl ik yapmak i st eyen, i hanet e gi t mek i s-
t emeyen i n esas al acagi bud ur . Mi l i t an in gr evi i d eol oj i ve si y aset t e
der i nl esmek t i r . Mi l i t an, har ek et i n sev i y esi yl e bi r ol ma ab asinda
ol acak k i , har ek et l e yr y ebi l si n, har ek et i n i ht i y al ar ini k ar sil aya-
bi l si n, ger i d e k al masin, zar ar ver mesi n. Bu d a bi zd en, son una k ad ar
par t i ni n ngr d g sor uml ul uk l a y asamamizi i st er . Har ek et i n g-
r evl er i n i y er i ne get i r mek an cak by l e mmk n ol abi l i r .
Par t i y asami gel i st i r i l meden, ben par t i l i l i gi y asiyor um di y e-
mezsi n. Bu bi r k and ir madir . Yak l asimin by l esi ncl g ve par t i l i -
l i gi l d r mek anl amina gel i r . n cl gn k al mad igi yer d e gel i sme ve
i l er l eme ol maz. nc l gn ve p ar t i n i n ol mad igi yer d e dagil ma ve
t asf i ye yasanir . Ar k adasl ar imizin ogu t asfi y eci l i gi bi l mey er ek y asi-
yor . Bi r i ne sen t asf i y eci si n der sen k iyamet i k op ar abi l i r . Ni yet ol a-
r ak t asf i y eci l i ge k ar si ol abi l i r , ama pr at i k t e t asf i y eci l i gi n k endi si ni
yasar . Tabi i k i yasadigindan haber i de ol maz. Bi r ok k adr omuzun
i i n de bul un dugu dur um budur . Par t i y i zayif l at an, par t i y e k aybet t i -
1 1 9
r en ve d sman a um ut ver en bu anl ayistir . nder l i k i l e ar k adaslik
yap mak i st eyen par t i l i l i k t e dai ma k en di n i gl en di r mek zor un dad ir .
Anl ayacaginiz i deol oj i , r gt ve si y aset t e der i nl esmek v e g hal i n e
gel mek sar t t ir . Bu da nc l k v e par t i l esme k onusunda ad im at mak -
l a mmk n dr . nc l k v e par t i l esmed e ad im at mak ; i nsan l ik t a,
t opl umsal l asmad a, yasamd a ve d eger k azanmad a da ad im at mayi
ber aber i n de get i r i r .
Ar k adasl ar k endi l er i n i egi t mezl er se sonu al amay acak l ar . By-
l el er i ni n sonu k opus v e i hanet t i r . nder l i k t e y anl islik , eksi k l i k v e
hak sizl ik l ar l a yasamak y ok t ur . nder l i k ger egi bunl ar a k ar si ik -
mayi i f ad e ed er . nder l i k ger egi i r k i n l i ge, hak sizl iga k ar si ik mak
ve bun l ar i or t adan k al d ir mak t ir . Adal et i d ogr u bi r anl ayisl a yer i ne
get i r mekt i r . Bu k onuda bi zi m yasadigimiz t am t er si bi r dur umu
i f ade edi y or . Bi z, ahbap-avu sl uk yap ma, uzl asma, k i msen i n bi ze bi r
sey syl em emesi i i n hi k i mseye ol um l u y a da ol umsuz bi r sey sy-
l emem e, gn gei r me, r ah at bi r yasam i i n ar ay is i er i si nde ol ma gi -
bi par t i disi anl ayisl ar l a har ek et edi y or uz. Ki mseden bi r sey i st eme-
di gi mi z gi bi , ki mseni n de bi zden bi r sey i st emesi ni k abul et mi yor uz.
Her t r l eksi k l i k i er i si ne gi r i y or ve y anl islik l ar i y asiy or uz. Sonr a
da k al k ip, by l e de yasayabi l i r , byl e de par t i l i ol abi l i r i z d i y or uz.
Insan l ar her seyi yasamaz. PKK her seyi k abu l edemez. PKK ni n k a-
bul v e r et l l er i v ar d ir . l l er i mi zd e her seyi k abul et me yok t ur .
Hi bi r zaman adal et si zl i gi , bozguncul ugu ve i r k i n l i gi k abul ed eme-
yi z. Yanl is ol ani k abul ed emeyi z. zgr l ge, adal et e ve d emok r asi -
ye hi zmet et meyen i k abul ed emeyi z. Mi l i t an bu ger egi bi l ecek . Bu
nedenl e ek si k l i k yap mayacak ve yan l is ol an i yasamayacak t ir .
Zayif l ik , i r k i nl i k , hak sizl ik ve yanl islik i i nde y asayanl ar , bask a-
l ar ini da bu yasama ek mek i st er l er . By l el er i her k esi k en di l er i gi bi
yap mak i st er l er . Son una k ad ar yan l islik ve hak sizl ik i i nde ol an ve
bun u yasayan bi r i , k endi si y l e el i smeyen yasama n asil k ar si ik abi -
l i r ? Kar si ik amaz, bu mmk n degi l di r . r negi n yanl is i l i sk i l enme
t ar ziyl a har ek et eden bi r i ni n, y anl is i l i sk i ye k ar si t avir al d igini gr -
dnz m? Hayir , t am t er si ne gzn k apat ir , y anl is i l i sk i yi t esv i k
eder . nk k endi si ni n yasadigi ger ek bud ur . r gt n yasam an l a-
yisini beni msey en bi r i , r gt anl ayisi disinda bi r anl ayisl a k ar sil as-
tiginda r ef l ek s gst er i r , par t i ye ai t ol mayan anl ay isa k ar si mcad el e
basl at ir . Yanl is i l i sk i sad ece er k ek i l e bayan ar asinda geen i l i sk i
degi l d i r . Bayan l a bay an, er k ek l e er k ek , yn et i ml e yap i, yn et i ml e
1 2 0
y net i m, mi l i t an i l e t opl umdak i i nsan ar asinda da bi r ok y anl is i l i sk i
yasaniyor . Fak at bi zd e yan l is i l i sk i den sad ece er k ek i l e k ad in ar a-
sinda yasanan i l i sk i anl asiliy or . Bazil ar i, bay an i l e er k ek ar asinda
yan l is bi r i l i sk i l enme sz k onusu ol dugunda kiyamet i k opar abi l i y or ,
f ak at bun un d isinda yasanan yan l is i l i sk i l er e ses ik ar miyor l ar . Bu ,
k ad r on un gel enek sel anl ayisa sahi p ol dugunu gst er i r .
Par t i an l ayisini ben i msey en, sad ece bay an-er k ek i l i sk i si ne r ef -
l ek s gst er mek l e sinir l i k al m az, t m yan l is anl ayisl ar a k ar si mca-
del e eder . Har ek et i n mi l i t anl ar i yan l is i l i sk i l er i hi bi r zaman yasa-
mayacak t ir . Yan l is, ner ed e ya d a k i md e yasanir sa yasansin yan l istir .
Bun u k abul et meyecek t i r . Yan l is ol an i or t adan k al d ir an a k ad ar d a
dur mayacakt ir . r negi n bi zde y net i me kar si y anl is bi r i l i sk i gel i st i
mi k ar si ikiliy or , f ak at daha f ar k l i y anl is anl ayisl ar y a da i l i sk i l er e
ses ik ar il miyor . Bu da gel enek sel l i k t i r . Gel en ek sel anl ay ist a, t op-
l umd a, sor uml u bi r i yan l is yap t i mi, her k es on un zer i n e gi der ve
bun u k abul et mez. Fak at sor uml u ol an in d isinda k i m n e yap ar sa
yap sin, k i mse bun l ar a ses ik ar maz. Par t i mi zde de yasat il an bud ur ,
gel enek sel l i k t i r . Har ek et i n k ad r osu gel en ek sel anl ay isl ar d an ar in-
mak zor un dad ir . Kadr on un esas al acagi p ar t i zi hni yet i , anl ayisi ve
t ar ziuir . Kadr omuz par t i y i y asayacak v e her k ese de yasat acak t ir .
Par t i n i n ver di gi gr evi yer i ne get i r mek byl e m mk n ol abi l i r .
nder APOnun Savast Yanl tsa,
Hakstzl tga Ve Di si pl i nsi zl i ge Kar stdtr
nder l i k y anl isliga v e haksizl iga k ar si ik t iginda, t ar z ol ar ak , di -
l e get i r di gi m t m bu yanl is anl ayisl ar i or t adan k al dir mayi esas al ir .
Bi r ok ar k adasimiz y anl is ve hak siz ol an i yasiyor , sonr a d a ben
gr med i m, bi l mi yor d um d i y or . Yan l is ve hak sizl ik l ar a k ar si ik an
ar k adasl ar imiz d a v ar , f ak at bunu k en di t ar z ve sl upl ar ina gr e y a-
piyor l ar . Bu n edenl e y anl is anl ayisi or t adan k al d ir ayim d er k en, da-
ha k t r m h al e get i r i y or l ar . Bu d a yen i sor un l ar in or t aya ik masi-
na neden ol uyor . Byl e yap ar ak d a, ben y anl isliga v e hak sizl iga k ar -
si ikiyor um, bun l ar i k abu l et mi yor um d eni l i yor . Mesel e bunl ar i
k abul et meme d egi l d i r ; asil mesel e sor un u or t ad an k al d ir mak t ir .
Kabul et mem ek on u or t adan k al d ir mak t ir . i r k i nl i gi , y anl isligi ve
hak sizl igi or t adan k al d ir mak i i n, n cel i k l e bun l ar i anl amak ger ek i r .
Sad ece d ogr u k onusmak , d ogr uy u bi ze ver mez. Bazi ar k adasl ar b en
dogr u el est i r di m, dogr u syl ed i m, bu yzden dogr u yapt im d i y or .
1 2 1
Dogr u ol mak , dogr uyu y apmak yl e k ol ay degi l d i r . Dogr uyu k o-
nusmak yal n iz basina dogr uyu di l e get i r mez. Dogr uyu p r at i k l est i r -
mek k ol ay d egi l d i r . Dogr un un t ar zini ve sl ubun u y er i nde ve zama-
ninda, dogr u bi r sek i l de or t aya k oy ar ve sonu al ir san dogr u yapmis
ol ur sun. Eger y anl isin zer i ne gi t meyen bi r i var sa y a o y anl isligi be-
ni msi yor , bu yzden i d ar e ed i y or ve sesi n i ik ar miyor d ur , y a da ger -
ek t en y anl is ol dugunu bi l i y or , ama onu or t adan k al d ir acak gc
k en di nd e gr emi yor v e mcad el e edemi yor d ur . Yan l isin, hak sizl igin
zer i n e gi d i p sonu al amayan l ar , n edeni n i isr ar et t i k l er i k en di t ar z-
l ar inda ar asinl ar . Sahsi t ar zl ar son u v er mez. n k zer i ne gi t t i gi n
sor un r gt sel v e i d eol oj i k t i r . Her t ut umun , davr an isin al t inda i deo-
l oj i v ar d ir , an l ayis var d ir . Eger h ar ek et i er i si nde yan l is anl ay isl ar
var sa, mcad el eni r gt n an l ay isi, i d eol oj i si , si yaset i , t ar zi, sl ubu
ve zi hni y et i y l e ver mek zor un dasin.
Bazi ar k adasl ar ben yan l isliga k ar si ikiyor um d i ye k i mi seyl e-
r e k ar si ikiyor . El est i r i y or , bu y anl istir di y or , bask a d a bi r sey de-
mi yor v e yap miyor . Par t i hesap sor dugunda k end i si ni savun acak y a,
el est i r i l er i ni de bunun i i n y ap iy or , y ok sa sor unu gi der mek i i n
degi l . Byl el er i , i si n zn de yasanan sor unu, yan l isi or t adan k al d ir -
mak i st emi yor l ar . n k y er i gel di gi n de der hal savun ma mek ani z-
masini devr ey e sok uyor l ar . Yan l isligi k abu l et mey en onu or t adan
k al d iiir , k al dir an a k ad ar d a dur m az. Yanl islik l ar a, i r k i n l i k l er e k ar si
cik mak bi zd en bun u i st er . nder APOya bak in, sonu al ana k ad ar
dur maz. Bun unl a hem i r k i n l i gi n nne gei yor , on u or t adan k al d i-
iiyor , hem d e gel i sme sagliyor . Tar z bud ur .
Pek i , bi zd e yasanan nedi r ? Yan l is yap an, bozan ve r gt l e oyn a-
yan k i m var sa on unl a ar k adaslik yap iyor uz. Bu t r k i si l i k l er i t ehl i -
k el i gr my or uz. Hl buk i n der l i k , al ismayan bi r i ne bi r p ar a ek -
mek bi l e v er mez. Bu d a n der l i k ger egi d i r . nd er l i k bu t r k i si l i k -
l er i n ek megi hak et med i gi n i bi l i yor . n der l i k yanl isi yasayan ve
ek si k l i k yap anl ar i k abu l et mez. n der l i k by l el er i nde yasanan i r -
k i nl i gi or t adan k al d ir may i esas al ir , k al dir amad igi t ak d i r de de ar k a-
dasligini k eser . Emek si z ol an , bozguncul u k yap an bi r i yl e n der l i k
ar k adaslik yap maz. Mesel a bi zde emek ver mey en, bozguncul uk ya-
pan bi r i ad al et ve hak t an bahset t i mi , hem en ona k ul ak ver i l i r . By-
l el er i ne sen al ismiyor v e emek v er mi yor sun, bu nedenl e k on us-
maya hak k in yok den i l mi yor . Par t i l i ol mak i st emey en bu t r k i si l i k -
l er e, t er bi yel i ol , haddi n i bi l dememi z ger ek i r . n der l i k t e bu ar -
1 2 2
pik an l ayisl ar i gr emezsi ni z. nd er l i k hi bi r zaman yan l is ol ani
di n l emez. Yan l isi d i l e get i r ene d ogr u ol an i k av r at ir ve yan l isi asmasi
i i n mcad el e ver i r . Bi r i si k yet et t i gi nd e der hal md ahal e eder ,
"si k yet et me, mcad el e et der . nk si k yet i zayif , ar esi z ve k l e
i n san l ar yap ar . nder l i k zay ifi, gsz , k l eyi k abu l et mez. Bu yz-
den bunl ar a k ul ak v er mez. Si k yet et me, by l e y ap d er . nder l i gi n
t ar zinda dogr u sl uba ek me v ar dir . Ar k adasimiz y anl is bi r sl up
k ul l and i mi dogr u ol an i i i n mcad el e et mi yor uz, d ogr u sl ubun ne
ol dugunu k avr at miyor uz, t er si n e yan l is ol ana k ul ak ver i y or ve onu
hak l i gr yor uz, k en di si n e hak v er i yor uz. Ken di bi r eysel t ar zimizl a
yan l is sl ubu d er i nl est i r i y or uz, gl en di r i y or uz. Byl e y apar ak da
mi l i t an ol dugumuzu syl yor uz.
n der l i k t e di si pl i n esast ir . nder l i k p l anl i ve p r ogr aml i har ek et
eder . nder l i k t e zaman i bosa gei r ecek sal i sel er bi l e gr emezsi n i z.
Tm al ismal ar i pl anl iuir , sonu al ma zer i ne k ur ul udur . Bu neden-
l e bi zi m d e zam an imizi bosa har camam amiz ger ek i r . Son u al abi l -
mek i i n zaman in hak k ini ver mek ger ek i r . Yasam i er i si nde deger -
l er ol ust ur mak sar t t ir . Bu da bi zden r gt l v e di si pl i nl i bi r al isma
i st er . An cak byl e basar i el de edi l ebi l i r . Ter si d ur umun, pr at i k sel
ol ar ak k ar isik l iga v e k aybet meye mahk m ol dugu aik t ir . n der l i gi
k abul et t i gi mi zi ve onunl a ar k adaslik yap mak i st edi gi mi zi syl y o-
r uz, f ak at di si p l i nd en nef r et edi y or uz. Pl an l i ve pr ogr aml i al isma-
dan n ef r et edi y or uz. n der l i k l e el i si y or uz. Di si p l i n den n ef r et et -
mek , d i si p l i n v e ci ddi y et e gel memek , r gt e, al ismaya, zaf er e ve
amal ar i i n mcad el e et meye gel memek an l amina gel i r . Hi bi r za-
man k eyf i y et l e i s yr mez. r gt sz ve p l ansiz har ek et eder ek he-
def l er yer i ne get i r i l emez. Hedef i i n r gt l l k , ci d di y et ve sor um-
l ul uk sar t t ir . Bu yol d a i l k e sahi bi ol mak ger ek i r . Hedef i i n pl an l i
ol mak ger ek i r .
Bi zd e i se di si pl i n e gel meme, d ar al m a, t epk i l enme, b i r or t am bul -
du mu k ey f i y asama sar il ma, bu yasamd an hosnut ol ma dur uml ar i
yasaniyor . Bu da ci ddi y et si z, sor umsuz v e hedef si z ol dugumuzu,
bagli ol mad igimizi, r gt l enme ve k endi mi zi d enet l emed en aci z ol -
dugumuzu, l ve i l k eye k ar sit ol dugumuzu i f ade edi y or . Tm bun-
l ar t ehl i k edi r ve k ay bet t i r mek t en bask a bi r sey k azand ir mazl ar . Bu
k i si l i kl er par t i i i nde dai ma t asfi y ey e zemi n ol musl ar dir . nder APO
i l e ar k adaslik yapacagim di y en, di si pl i ni k endi si i i n v azgei l mez
gr mel i di r . Ci ddi y et ve sor uml ul ugu esas al mal iuir . Bast an son a r -
1 2 3
gt sel bi r k i si l i ge br nmel i di r . l v e i l k e sahi bi ol mal iuir . Kendi
k en di ni denet l eyebi l mel i di r . n der l i k l e ar k adaslik ancak bu d ogr ul -
t uda ol abi l i r . Sad ece n i y et l e n der l i k l e ar k adaslik yap il maz. Sonuna
k adar keyf i y et i , k ur al sizl igi, i l k esi zl i gi , di si pl i nsi zl i gi , ci ddi yet si zl i gi
yasayacak sin ve ben nd er l i gi n ar k adasiyim d i yecek si n ! Bunu
k abul edemeyi z. nder l i k ci ddi y et , sor uml u l uk , di si pl i n, l , i l k e v e
di si pl i ni i f ade edi y or . nder l i k t e k eyf i y et yok t ur . nd er l i k t e zaman
l dr me y ok t ur . Bi z i se bir ak in san i y eyi , gn, hat t a yili bi l e nem-
semi y or uz. Bugn ol masi ger ek en bi r i se, bi r haf t a son r a d a yap ar -
sak ol ur d i y or uz. n ce k eyf i me bak ay im, i si mi d aha sonr a da yap -
sam ol ur di y or uz. Yasanan budur . n der l i gi n bunu k abul et mesi
mmk n d egi l di r . nd er l i gi n k en di si i i n k abul et medi gi ni , k adr o ve
hal k i i n k abu l et mesi m mk n degi l d i r . n der l i k k eyf i y et i , k endi n e
gr el i gi k abul et mez. nder l i k l mn k abul ed er , ama bun l ar i k a-
bul et mez. n der l i gi k abul eden bunl ar a uymak zor undad ir . Sadece
n der l i ge bagliyim d emek l e ol muyor . Bu sy l emi n i er i gi ok f azl a
anl am i f ade et mez. n der l i ge bagli ol mak , anl am ver mek t i r . An l a-
mak i se, nder l i k ger ek l i gi n i esas al m ak v e onu dai ma yasamak t ir .
Ayn i zamanda bu ger egi her k ese y asat mak t ir .
nder l i k hanet e, sbi r l i ki l i ge
Ve Tesl i mi yete Kar st fkeyl e Dol udur
nder l i kt e i hanet e, i sbi r l i k i l i ge ve t esl i mi y et e k ar si by k bi r
f k e var d ir . Bu f k eni n siniii yok t ur . nder l i k bu d uygu t emel i nde
dsnce, r gt ve eyl emi ni gel i st i r di . nder l i k t e hi bi r zaman i ha-
net , i sbi r l i k i l i k ve t esl i mi y et yasanmad i. nder l i k bunl ar i yasama-
uigi i i n, par t i v e hal k i i nde y asamasina da i zi n v er medi . nder l i k
t esl i mi yet , i hanet ve i sbi r l i k i l i gi l m ol ar ak ni t el endi r di . nder l i -
gi n mcad el esi ne damgasini vur an zgr y asamd ir . Bu nedenl e n -
der l i k l m r eddet t i . l md en yasami yar at t i. Bi zde i se t am t er si
dur uml ar yasaniyor . Ar k adasl ar in t esl i mi yet e, i hanet e ve i sbi r l i k i -
l i ge k ar si f k el er i byk degi l d i r . Hat t a bun u nor mal gr en ar k adas-
l ar imiz var . Ihanet i y asay anl ar l a bi r l esenl er var . Ii mi zd e, i han et
edenl er l e i l i sk i ye gi r en, r gt n i mk n l ar ini onl ar a ver enl er , gi zl i
bi r sek i l de onl ar i r gt n evl er i nde yat ir an l ar ol d u. Bu n asil nd er -
l i gi n mi l i t ani ol mak t ir ? Bu, r gt e k ar si sav asmak t ir , n der l i gi her
gn l dr mek t i r . Bun un nd er l i k l e hi bi r al ak asi yok t ur . Ihanet
edenl er l e i l i sk i ye gi r i y or l ar . Tel ef on , i n t er n et ve mek t upl ar l a, hat t a
1 2 4
yz yze i l i sk i ye gi r enl er , on l ar a p ar a ver enl er bi zi m ar k adasl ar i-
mizd ir . Byl el er i i i n i hanet ve zgr l k bi r d i r . Hi f ar k et mez.
n der l i k ve PKK ger egi , i hanet e k ar si mcad el eyi gel i st i r me ve
byt me ger egi d i r . Ihanet l e yur t sev er l i gi , i hanet l e devr i mci l i gi ,
i hanet l e i n san l igi bi r bi r i nden ayir mak ger ek i r . n der l i k ve PKK or -
t aya ik mad an nce bun l ar in hepsi i i eyd i . Ihanet , yur t sev er l i k v e
i n san l igin t am ol ar ak ne ol dugu bi l i n mi yor d u. n der l i gi n md ahal e
et t i gi k onul ar d an bi r i d e bud ur . Yi ne n der l i k ve har ek et i n , di ger
nder ve har ek et l er d en f ar k ini or t aya k oyd ugu k onul ar d an bi r i di r
de bud ur . nder l i k asl a i hanet ve i sbi r l i k i l i gi k abu l et med i . nk
i n san k ar ak t er i bun u r ed dedi y or . Insan i sbi r l i k i , hai n ve t esl i mi yet -
i ol amaz. Insan , bi r bask asi i i n yasayamaz. Har ek et i n mi l i t anl ar i
bun l ar i i y i bi l ecek . Bu nedenl e r gt i n san i, r gt n haber i ol mad an
bi zd en k aan bi r i yl e i l i sk i ye geem ez. Kaan bi r i yl e i l i sk i ye gi r mek ,
r gt anl ayisi disindadir , aj an l ik t ir . r gt n haber i ol madan hai n
bi r i yl e i l i sk i ye gi r mek aj anl ik t ir . r gt or t aminda bu aj an l igi yap an-
l ar v ar . Ihanet i i n al isiy or l ar . Ihanet , i sbi r l i k i l i k v e t esl i mi yet i n-
sanl ik disiuir . Bunl ar a k ar si ik may an, hem de bunu byk bi r k i n
ve f k ey l e y apmayan , bi l i n k i i n san l igini k aybet mi st i r .
Bazil ar i i n san l ik l a i l i sk i l er i ni k opar mal ar ina r agmen , hal en i i -
mi zd e yasiyor l ar . Dahasi bu k i si l er r gt n i mk nl ar i zer i n den
k en di l er i n i y asat iyor l ar . Har ek et i n mi l i t anl ar i bunu k abul edemez-
l er , et memel i d i r l er . l ml er i ni bi l e k abu l edebi l i r l er , ama bun u k a-
bul edemezl er . n der l i k ger egi i sbi r l i k i l i k t en, t esl i mi yet t en v e
i hanet t en hesap sor mad ir , hem d e sinir siz hesap sor mad ir . nder l i -
gi n ar k adasim d i y en bu d ur umu esas al mak zor undad ir . Ihanet i
r ed det mel i ve bun dan hesap sor mal iuir . Ne k endi si nde, ne de et r a-
finda i hanet i anl ayisin yasamasina ve yasat il masina i zi n ver meme-
l i d i r . n der l i k l e ar k ad aslik an cak b yl e ol abi l i r , bask a t r l ol maz.
Ii mi zde bi r anl ayis gel i smi s. Nedi r bu anl ayis? Kadr o st at s
yer i ne basin-yay in st at sne gi r mek i st i y or l ar . Ya d a san at k ad r osu
ol mak i st i y or l ar . Bu d ur um u nor mal gr d k l er i gi bi , bi ze de k abul
et t i r mek i st i yor l ar . Hl buk i n der l i k ger egi l yd , l y d ai m a
byt mek t i . Day at il an bu an l ayisl ar l l er i ger i ye ek mi yor mu?
Bi zi m ol mayan bu t r an l ayisl ar i k abu l et memi z m mk n degi l d i r .
Par t i l i bi r i l l er i ger i ye ek em ez, ger i l l er i k abul edemez. Tam
t er si n e, par t i l i ol mayan i bi l e par t i l l er i ne ek er . Tm i n san l ar i
par t i l sne ek er . n k p ar t i l l er i ok i l er i ve b yk l -
1 2 5
l er d i r . Zat en bunun i i n mcadel e edi y or uz. Bi r ok k ad r omuz szde
mi l i t and ir , f ak at ger i l l er ben i msen er ek ger i y e ad im at iliyor .
Ayn i zamanda bun u d ogr u gr p, bi ze d e k abul et t i r mek i st i y or l ar .
Bu k ur nazl ik t ir , k k b ur j uv a k ur n azl igiuir . Kk bur j uv a t ehl i k e-
l er i gr y or , f ak at bu t ehl i k el er i y asamak i st emi yor . Ayn i zaman da
PKK den de ayr il mak i st emi yor . n k PKKd e pr est i j ve ser ef var .
PKK den ayr ilir sa bun l ar in hepsi ni k aybed ecek . Hem PKK ni n i m-
k n l ar iyl a yasiyor , hem d e san at y a da basin k adr osu ol mak i st i y o-
r um, d i y or . Byk l l er i , par t i y i t er k edi y or , t er k et t i gi ni her k ese
pesk es ek i yor , bu anl ayisi gl endi r mek i st i y or . Bu, par t i si zl i gi
gel i st i r mek , t opl umsal l igi dagit mak t ir . Kr d i st and a par t i l esmed e
adim at mak , i nsan l ik t a ve t opl umsal l asmad a adim at mak t ir . Bu k o-
nul ar d a ger i ad im at mak , her seyd en el ek m ek t i r . By l el er i her
seyd en el i n i ek i yor ve bi zi m de bun u k abul et mem i zi i st i y or . Kabul
et mek her seyi bir ak mak t ir . Onl ar a gr e bi zi m de, i n san l igi ve t op-
l umsal l asmayi bir ak mamiz ger ek i r . ok t ehl i k el i b i r anl ay istir . Bu
anl ayisi yasayan , bi ze y asat mak i st eyen l er e, ya p ar t i l i ol acak siniz,
ya d a basin-sanat k ad r osu ol m ayacak siniz dedi k . Hat t a byl el er i
bi zd en uzak dur mal i, k ov ul mal iuir . PKKn i n i mk nl ar iyl a k endi n i
yasat mak ol maz. Kur n azl igi devl et e, dsman a k ar si yap abi l i r si n,
PKK ye k ar si k ur nazl ik yap amazsin. PKK ye k ar si k ur n azl ik yap anl ar
ok t ehl i k el i di r . Bu, si st emi n aj anl igiuir . Sbj ek t i f ol ar ak i l i sk i si ol -
masa da obj ek t i f ger ek l i k l er or t adad ir . Sonu da sbj ek t i f l i k t i r .
nder l i gi n Gr ev Anl aytst Her kesl e al tsmayt i er i r
n der l i k t e her k esl e al ismak ve son u al mak esast ir . n der l i gi n
al isma t ar zinda n eml i ol an nok t al ar d an bi r i de bud ur . nder l i k ,
ben bun unl a al isiiim, bun unl a al ismam demez. n der l i gi n t ar -
zinda her k esi al ismaya k at ma v ar d ir . Mcad el e, i n san l ar in al isma-
l ar iy l a by r . al isar ak si y asi v e r gt sel bi r k i si l i k edi ni l i r . Bunun
uisinda mmk n degi l di r . nder l i k her ne k adar zayif , bi r i ki msi z
bi r i de ol sa, i nsanl ar l a al ismayi esas al ir . Tabi i bu, nder l i gi n, ki si -
ni n zayif l igini, i r k i nl i gi ni v e y anl isligini k abul et t i gi anl amina gel -
mez. Ayn i zaman da k i si ni n zay if l igi ve i r k i n l i gi yl e de mcadel e
eder . Ki si n i n d ai ma ol uml u t ar af ini esas al ir . nder l i k bu k onuda;
Bi r i nsan in y zd e bi r i i y i , y zd e dok san d ok uzu k t i se, esas al aca-
gim on un yzde bi r l i k bl m ol acak t ir d edi . Yani i nsan a ai t ol an,
i nsani t emsi l edeni beni msi yor . Insani t emsi l onun i nsani v e ol uml u
1 2 6
t ar af iuir . nder l i gi n v er mi s ol dugu mcadel e i nsan i i ndi r . Bu y z-
den mcad el ede d ai ma i nsan i t emsi l edeni esas al ir . Insani i nsanl ik -
t an ik ar an ve i nsan l igi k i r l et eni esas al maz. Bu y zd en ol umsuz v e
i r k i n ol an i ben i msemez, bunl ar l a d ai ma m cad el e eder . Ol umsuzu
et k i si z kil mak i i n ol uml uyu nasil el e al acaginin mcadel esi ni ver i r .
n der l i gi n sor un l ar a yak l asimi byl edi r .
Ol uml uyu esas al m ak , ol umsuzu gr mem ek anl amina gel mez.
n der l i k ol umsuz ol an i da gr yor , on a k ar si mcadel e de edi y or .
n der l i k i nsan l ar i byl e gel i st i r di . Bu zayif t ir , ek si k t i r , bu n edenl e
onunl a al ismam d emed i . nder l i k her k esl e al isir . nder l i gi n her
k on uda sonu al m asi bu y ak l asimiyl a bagl ant iliuir . nder l i k bu an -
l amda sei ci degi l di r . Fak at nder l i gi n mcadel esi nde sek i n bi r i n-
san yar at mak esast ir . Insan l ar a sen i yi si n, sen k t sn demez,
her k esl e al ismayi, h er i nsan i gel i st i r meyi ve gl en di r meyi gr ev
bi l i r . Insan a l ayik ol an sek i n ol m ak t ir . n der l i gi n mcad el esi nde
sek i n i nsan yar at mak amat ir , f ak at al isma esnasinda sei ci l i ge
hi bi r zaman gi r mez, her k esl e al isir .
Bi zd e ne y asaniyor ? Bi z bi r i nsan da k en di mi zi gr dk m, bu
i nsan i yi di r , onunl a al isabi l i r i m di y or uz. Kendi mi zi onda gr medi k
mi , al ismiyor uz. Bi ze gr e degi l se, zay if sa ya da pr obl eml i yse a-
lismak i st emi yor uz, ol d uk a sei ci y i z. Hl buk i n der l i k by l e degi l -
di r . O zaman nd er l i ge t er s d sms ol muyor muy uz? Anl ayacaginiz,
al istigimiz i nsani gl endi r mey i , onu zm gc hal i ne get i r meyi ,
sek i n bi r i nsan yapmayi esas al miy or uz. nder l i k i se al istigi i nsani
gl en di r meyi esas al ir . Bi r de k en di mi ze, n der l i gi n ar k ad asiyiz
di y or uz. Ni yet ol ar ak i y i ol abi l i r i z, f ak at pr at i k t e nd er l i ge t er s d-
syor uz. nder l i k l e ar k adaslik byl e ol maz. n der l i gi esas al an,
nder l i k gi bi y ak l asacakt ir . Insani gl endi r mey i , onu sek i n bi r
i n san hal i ne get i r meyi esas al acak t ir . al isma i i n sei ci d avr an ma-
yacak , her i n san l a al ismayi gr ev bi l ecek t i r . Ken di mi ze gr e ol du-
gumuz i i n nder l i ge t er s dsyor uz. Yasadigimiz sor unl ar in k ay -
nagini bur ada ar amak ger ek i r . Par t i n i n k abul et t i gi ni k abul et mi yo-
r uz. Bu da par t i y i k abul et memek anl amina gel i r . Par t i bi zi k abul
et t i gi gi bi , bi zi m k abul et med i gi mi zi de k abul eder . Bu yzden par t i
ben i k abul et si n, onu k ab ul et mesi n d i y emezsi n . Par t i i i nde ol an
bi r i t m ek si k ve yanl islik l ar ina r agmen par t i i nsan iuir . Hi k i mse
ben onu k abul et mi yor um d i y emez. Ne zaman k i , par t i bi r i ni k abul
et mez, o zaman bi z d e o k i si y i k abul et meyi z. Kabul et mek y a da
1 2 7
et memek par t i ni n bi l ecegi bi r i st i r . Bazil ar i k endi l er i ni par t i l i gr -
medi k l er i gi bi , par t i ni n de k endi si ni par t i l i gr mesi ni i st emi y or .
Ben al ismiyor um, par t i d e bun u k abul et si n di yenl er var . Kendi n e
gr e ve t ehl i k el i bi r anl ayistir . Par t i i i nde par t i y e k ar si ik makt ir ,
par t i y i r eddet mek t i r . Par t i d e ol an bi r i par t i l i ol mak zor un dad ir ,
yok sa par t i d e k al mam asi ger ek i r . n der l i k h er k esi par t i d ogr usuna
ek mey e al isti, bun a gel meyen zat en k en di l i gi nd en ayr il di. Ya p ar t i
i i n de par t i l i gi bi k al acak ve b unun mcad el esi ni v er ecek si n, ya da
par t i den k op acak sin. Par t i d e bask a t r l k al mak m mk n degi l d i r .
Ideol oj i k ve r gt sel mcad el eni n bi ze d ayat t igi budur . Sor un l u ol a-
ni par t i d ogr usuna ek mek i i n i d eol oj i k , r gt sel mcad el e ver me-
yer ek ben bun u k abu l et mi yor um d i y er ek k ol aya k aan l ar v ar . Bu
yzden par t i de k abul et mesi n , di y or l ar . Hl bu k i i deol oj i k ve r gt -
sel mcad el e ver i l i r se, bel k i de sor unl u dedi gi mi z k i si d en ok by k
bi r mi l i t an or t aya ik ar . Bel k i de k ol ay a k aan in k en di si p ar t i l l e-
r i nde degi l di r , k endi l sn dayat m ak i i n de ben bun u k abul
et mi yor um d i y or d ur . Kabul et med i gi k i si , p ar t i ye daha yak in da
ol abi l i r , ama k en di l l er i ni esas al d igindan onu k abul et mi yor d ur .
Bu ok t eh l i k el i bi r an l ay istir .
Par t i hi k i mseni n l l er i n e gr e har ek et et mez. Hi k i mseni n ,
bi r i ni par t i l i y a d a par t i d isi ol ar ak deger l en di r mesi mmk n degi l -
di r . Par t i i i nde ol an bi r i ni k abul et mem e, k ar si ik ma, ar k adaslik
yap mama; p ar t i y e gel mem eyi , par t i y i r eddet meyi i f ade eder . Bazil a-
ii par t i i i nd e ol an bi r i yl e ar k adaslik yap miyor , bi r l i k t e al ismiyor ,
onun hak k inda f i t ne-f esat l ik y apiyor , di di si y or v e k en di si ni de p ar t i -
l i gr y or . Bun l ar in bi r bi r i yl e ol an sav asl ar i asl inda k en di l er i y l e de-
gi l di r , par t i y l edi r . Par t i y e k ar si savasma gl er i ol mad igi i i n bi r bi -
r i l er i yl e sav asiyor l ar . znde par t i y e k ar siuir l ar , ama bun a gl er i
yet med i gi nd en daha f ar k l i yol l ar a gi r i y or l ar . Sen de bu p ar t i n i n i n-
sanisin, o da bu par t i ni n i nsaniuir . Bu y zden bi r bi r i ni zl e sav as i e-
r i si nde ol man iz an l asilir ol m ayacak t ir . Seni n sav asin p ar t i y e k ar si-
uir . Unut mamak ger ek i r k i , k en di n e gr e ol anl ar , par t i i i nde sahsi
bi r savas yr t r . Par t i i nsan i k en di ne gr e ol am az.
PKK ni n ver mi s ol dugu savas i d eol oj i k ve si y asi di r . Bu n edenl e
par t i an l ayisinda ol mayan bi r i ne, par t i an l ay isiyl a yak l asm ak ger e-
k i r . Hi k i mse k endi an l ay isiyl a y ak l asamaz. Ar k adasl ar ar asinda ba-
zen k i mi sor unl ar ikiy or . r negi n, par t i y i t emsi l et me k onusunda
yasadigimiz sor un l ar var . Bu sor un, t emsi l ed eni n t emsi l et mey ene
1 2 8
k ar si ver mi s ol dugu mcadel e ol ar ak anl asil mam al i. Sor un y asayan
her i k i ar k adasin d a par t i y i t emsi l et me k on usunda son uca gi d eme-
di k l er i ni gr yor uz. Her i k i si de k endi ni p ar t i l i gr y or v e bi r bi r i l e-
r i ni par t i disi i l an edi y or l ar . Asl inda or t ada h er han gi bi r d ogr u y ok -
t ur . Her i k i si d e yan l is zer i nd en k avga edi y or . Yani bi r bi r i l er i ne
yan l isl ar ini dayat iyor l ar . Or t ak p ayd ada bu l usamamal ar i ve bi r bi r i -
l er i ni sul amal ar i bundandir .
Yanl isa k ar si ik mak i l e ar k adasliga k ar si ik mak f ar k l i seyl er di r .
Bazil ar i y anl isa k ar si ikiy or um adi al t inda, ar k ad asliga k ar si iki-
yor l ar . Hat t a ber aber al ismiyor v e k on usmuyor l ar . Yak l asiml ar i
dsman ink i nden f ar k l i degi l . Bun a r agmen k en di l er i ni p ar t i l i gr -
y or l ar . Bu ne bi i m nder l i k mi l i t anl igiuir , bu ne bi i m par t i l i l i k t i r ?
Hal buk i n der l i ge k ar si ikiyor l ar , k en di sahisl ar inda ar k ad asligi l -
dr y or l ar , bi r d e bi z nder l i gi n ar k adasiyiz di y or l ar . Bu t asf i y e-
ci l i k t i r . Bu, si st emi n anl ayisini par t i or t aminda, k endi sahsinda ya-
samad ir . nder l i ge, par t i y e k ar si ik mad ir .
n der l i gi v e par t i yi gl en di r mek i st emeyen , hedef e gr e ad im
at mak i st emeyen , al ismal ar d a son u al mak i st emeyen , zaf er k azan-
ma v e k azand ir t mayi esas al may an k i si l er , bi l i n k i dsman k i si l i gi y l e
har ek et eder v e dsman gi bi k onusur l ar . Dsman in hk i m k il mak
i st edi gi k l t r , ahl ak v e zi hni y et l e k on usur l ar , par t i zi hni y et i , k l t -
r v e ahl ak iyl a d egi l . Par t i i i nde bi r l i k t el i gi , ar k ad asligi esas al ma-
mak , ar k adasliga say gi duymamak , gel i st i r memek ve ar k ad asina
k ar si sav as i l an eder ek onu r ed det mek d sman i yasamak t ir . Bunun
anl ami sudur : Dsman a k ar si ik mam ak , dsman a k ar si her han gi
bi r f aal i y et yr t memek , r gt n bi r l i k t el i gi n i esas al mamak , r gt
i er i si nde ar k adasligi gel i st i r memek , ayn i zaman da ar k adasligi ya-
samamak . Par t i or t aminda dsman k i si l i gi ni yasamak budur . r gt
or t aminda dsman i yasamak aj anl ik t ir . Hi k i mse, n der l i k ad ina,
par t i i i nd e dsman k i si l i gi ni yasayamaz ve yasat amaz. Ki mseni n
byl e bi r h ak k i yok t ur . Bu , PKK i l e sav asmak t ir , d sman in aj an l igini
y apmak t ir .
n der l i k ger egi n e t emel t esk i l eden n ok t al ar d an bi r i de ar k a-
dasimiza, r gt e ve hal k a ol an gven di r . Ar k ad asimiza, r gt e ve
hal k a gv enmek , ayn i zaman da aik ol mak anl amina gel i r . Bu ne-
denl e aik l ik i l k esi n e bagli ol mak zor un dayiz. Eger ar k ad asimiz, r -
gt mz ve hal k imiz i i n al isiyor sak , on l ar k ar sisinda hesap ver me
sor uml u l ugunda ol mal iyiz. Ne y apmissak ya d a yapmamissak , t m
1 2 9
bun l ar in hesabini ver mek zor un dayiz. Baglilik , say gi ve gven bi z-
den bun u i st i y or . Sonuna k ad ar r gt e, ar k adasliga ve hal k a b agli-
yim di yeceksi n, pr at i k t e i se k apal i, ne y asadigi bi l i nmey en der i n bi r
k uyu gi bi ol acak sin! Hayir , byl e ol maz. Ger ek t en bagli ve d r st
ol an aik ol ur . Saygili ol an, gven en aik ol ur . Di k k at et t i y seni z, g-
ven meyen i n san l ar k apal i ol ur . Aik l ik i l k esi , gv eni n ol mad igi yer -
de or t adan k al k ar . r gt e, hal k a ve ar k adasina gvenmeyen , say gili
bi r i ol may acagi gi bi aik da ol may acak t ir . Byl el er i d ai ma k en di n i
sav unur . Gi zl i k ap ak l iuir l ar . Bi r ok seyi sak l ar l ar . Bu t r k i si l i k l er e
gven emezsi n . Basina ne t r l oy unl ar get i r ecegi n i d e bi l emezsi n .
n der l i k ar k ad asliga, r gt e ve hal k a bagli ol dugu i i n say gi
gt ser i y or ve sor u ml u l ugu ger egi h esap ver i yor . Bazil ar i n der l i gi n
ar k adasi ol dugunu syl yor , f ak at sz k onusu hesap ver me ol du m u
hemen k aiy or . Hesabini v er dedi gi nde, sank i i damini i st i y or mus-
sun gi bi bi r at mosf er e gi r enl er ve t epk i gst er enl er var . Hat t a byl e-
l er i ni n zer i n e gi t t i n mi , t ehdi t ve sant aj a basvur an, bun unl a yet i n -
meyi p i hanet i t er ci h edenl er bi l e var .
Ii mi zd e yasanan anl ayisl ar d an bi r i de, r gt e gv enmeyi p, ah-
bap -avusuna gven me an l ayisiuir . Byl el er i r gt l e payl asil masi
ger ek en sir l ar i, ahbap-avusuyl a p ay l asiyor . Ahbap -avusl ar iyl a
k on usmad ik l ar i bi r sey yok . Fak at r gt e gel d i l er mi , son una k ad ar
k ap al il ar . r gt bu t r k i si l i k l er i t an imiyor , bi l mi y or . nk r gt
bi l mesi n di y e hi bi r seyi ni r gt e amiyor , r gt l e p ayl asmiyor .
r gt k ar sisinda k apal i bi r k ut u gi bi d ur uy or . Byl el er i ni n r gt l e
payl asacak bi r seyl er i ni n ol mamasi, r gt e gvenmemel er i n den
k ayn ak l an iyor . r gt yer i ne ahbap -av usl uk yap t ik l ar i k i si l er e g-
ven i y or l ar . r gt e gven eni n r gt l e payl asamayacagi hi bi r k onu
y ok t ur . Ahbap-av us i l i sk i si ol an i nsanl ar r gt sel l i gi degi l , bi r ey ci -
l i gi esas al ir l ar . On l ar i i n zm r gt t e degi l , k i si l er dedi r . zm
sahisl ar yer i ne r gt t e ar amak ger ek i r . By l el er i , zm gcn
k en di an l ayisiyl a ben zesen k i si l er de ar ar l ar . r gt esas al mama
aj an l ik t ir , r gt par al amak t ir . Tm bu anl ayisl ar i yasayip ve ben
n der l i gi n ar k ad asiyim d i y enl er var . Bel k i ni y et ol ar ak by l edi r ,
f ak at pr at i k ol ar ak n der l i gi v e par t i y i p ar al am a, par t i i i nde ds-
man i yasama sz k onusudur .
Dsman , Kr t l er bi r ar ay a gel mesi n di y e yogun bi r al isma yr -
t yor . Bi r ar ada bu l unan Kr t l er i dagit mak i i n el i nde gel eni y ap i-
yor . Dsman in i zgi si bud ur . Amal ar i, bi r bi r i mi ze yak l asmamak ,
1 3 0
yak l assak dahi b er aber al ismamizi engel l emek t i r . Dsman in y r t -
t g bu al ismayi par t i i i nde yr t mek aj anl ik t ir , d sman a hi zmet
et mek t i r . PKK i zgi si nd e ahbap -avu sl uk , gr up ul u k , hi zi pi l i k , ma-
hal l i ci l i k, asi r et i l i k , mezhepi l i k, bi r ey ci l i k, k endi ne gr el i k y ok t ur .
PKK ve nder l i k t e bunl ar in hi bi r i yok t ur . Bu nedenl e hi k i mse
PKK or t aminda bu t r an l ayisl ar i yasayamaz v e yasat amaz. Dsma-
nin yasat mak i st edi gi an l ayisl ar i yasamak , nder l i ge k ar si ik mak -
tir , nder l i gi l d r mek t i r . n der l i k l e ar k ad aslik , nder l i k ger egi n -
de pr at i k l eser ek mmk ndr . Bu ger ek l i ge k ar si ik ar ak d egi l .
Yok sa or t aya ar k adaslik d egi l , d sman l ik ik ar .
Gi zl i Kapakl t sl er evi r mek, Egemen Zi hni yet i Ve Kl t r dr
n der l i k ar k ad asindan ve r gt t en hi bi r seyi gi zl emez. Ai l esi ,
k y , Fat ma i l e ol an i l i sk i si , annesi , babasi y ani her seyi ni aik bi r
sek i l de or t aya k oyd u. n der l i k ger egi n de gi zl i ol an yok t ur . nder -
l i k r gt ve hal k i i n aik l anmasi ger ek en ne v ar sa or t aya k oyd u.
n k nder l i k , bu r gt ve h al k i i n yasiyor . r gt e ve hal k a ol an
say ginin ger ek l er i ni y er i ne get i r me bud ur . Bunu ancak r gt e bagli
ol anl ar yap ar . nder APO gi bi k endi si ni aan bi r i ni gr d nz m?
n der l i k an l ayisiyl a yen i bi r k l t r , ah l ak ve zi hni y et gel i st i r di . Ar -
k ad asl ar ini ve r gt bu i zgi y e ek me mcad el esi ver d i , mcad el e-
si hal en de devam ed i y or . Byl e ol d u mu i k i yzl l k , al aver e-d a-
l aver e v e saht ek r l ik ol m az. Dsman , n der l i gi n zer i n e gi di y or , f a-
k at son u al amiyor . nk nder l i k t e gi zl i ol an bi r sey yok . Si mdi
de n der l i gi n Er genek on l a b agl ant ili ol dugunu sy l yor l ar . Ger ek -
e ol ar ak Fat ma ve Pi l ot u gst er i yor l ar . Fat ma aj an bi r i ni n k iziuir ,
Pi l ot t a d evl et i n aj an iuir . Fak at bun l ar i daha en bast an n der l i k di l e
get i r di . Hat t a nd er l i gi n yapt igi i zahl ar sonucu bun l ar d ur umun f ar -
kina var d i. Yok sa k en di ar astir mal ar i son ucu bu t esp i t e ul asmad il ar .
Bu n edenl e et k i l i ol amiyor l ar .
Eger d sman a k ar si ik mak i st i y or sak , by l e k ar si ik acagiz.
Dsman in al ey hi mi ze k ul l anabi l ecegi n e var sa, el i n den al mamiz ge-
r ek i r . Bu da aik l ik i l k esi y l e mmk n ol abi l i r . Gi zl i -k apak l i i sl er e-
v i r mek egemenl er i n zi hni yet i ve kl t r dr . Ki mseni n duymasini
i st emezl er . Bi z bu zi hni y et e ve k l t r e k ar si ikiyor uz. Bu yzden
k ap al iligi esas al amayiz. Gr evi mi z her seyi desi f r e ed i p or t aya i-
k ar mak t ir . r gt i i n de aik bi r sek i l de di l e get i r ecegi mi z k on ul ar
ol ur , bun l ar d sman i zayif l at ir , d sman in el i ndek i mal zem eyi k ul -
1 3 1
l anmasina engel ol ur . Tabi i k i aik l an m amasi, desi f r e ed i l memesi
ger ek en k on ul ar da var d ir . Bu da dsman in bi ze dar be vur m asina
neden ol abi l i r . r negi n yap mis ol dugun bi r p l anl ama ol ur . Eger ha-
zir l an an p l anl amayi aik l ar san onu pr at i ge gei r mezsi n . Bu yzden
basar isiz ol ur sun. Fak at yap t igin bi r hat ayi aik l ayabi l i r si n. Ya d a
bi r ek si k l i gi di l e get i r ebi l i r si n. Bunl ar k i si y i gl endi r i r . Par t i or t a-
minda ek si k l i ge dsen bazi ar k adasl ar imiz ol ur . Fak at bu ar k ad asl a-
iimiz i i ne dst k l er i ek si k l i k v e y et er si zl i gi n duy ul mamasi i i n
el i n den gel eni y apar l ar . Yan l istir , hi bi r sey p ar t i d en gi zl eni l mez. Bu
dur um k usk usuz bi r gn aiga ik acak t ir . Or t aya ik t iginda da o ar -
k ad asa ol an gven sar sil acak t ir . Bu nedenl e, i st er ek si k l i k ol sun i s-
t er su, muhak k ak r gt e bi l di r i l mel i d i r . Par t i n i n ver ecegi her t r l
cezay a da haziiim, deni l mel i d i r . r gt t en hi bi r seyi sak l amay an i n-
san dr st t r . Dr st i n san t ehl i k e ol maz. n der l i k hi bi r zaman
ek si k l i k l er i ni gi zl emed i . Ney i var sa or t aya k oyd u. Bu, r gt zay if
dsr medi , t er si ne gel i st i r di .
1990 yilinda k on gr e i i n Av r up ad an l k eye gel ecek t i m. Mi hr i
BELLI or ad ayd i. Mi hr i BELLIye, bask a bi r ar k adasin Avr upad a k a-
l acagini, o ar k adasl a i l i sk i ye gemesi ger ek t i gi n i syl ed i m. O zama-
na k ad ar ben i ml e i l i sk i deyd i . Bi r de n der l i gi n yan ina gi decek t i m.
Mi hr i BELLI ye bi r mesaj in v ar mi di ye sor dum. Mi hr i BELLI t el e-
f on da Ben n der l i gi n, PKKn i n hayr an iyim d edi . Neden di y e sor -
dum. Mi hr i BELLI; Sosy al i st devl et l er i n, par t i l er i n yap amad igini
y apt iniz bi i mi nde bi r cevap ver di . Eksi k l i k l er i ni zi di l e get i r ebi l i -
yor , zel est i r i n i zi ver ebi l i yor v e k en di n i ze gven i yor sunuz. Bu yz-
den si ze hay r an im d edi . Mi hr i BELLIni n sy l edi k l er i dogr ud ur .
Far k l i par t i l er i n mat er yal l er i n e bak t igimizd a her zaman i i n
ol um l u y anl ar ina degi n di k l er i ni gr r z, ol u msuzl uk l ar ini agizl ar i-
na bi l e al mazl ar . Bu bi r k and ir mad ir . Dr st ol mama d ur umudur .
PKK har ek et i byl e degi l d i r . Her seyi ni aik bi r sek i l de or t aya k oyar .
PKKni n en st y net i ci l er i ni n bi l di gi ni , PKK ye yeni k at il an bi r sa-
v asci bi l e bi l i yor dur . nk aik l ik i l k esi esast ir . PKK her seyi ni i n-
san iyl a p ayl asiyor . Bu k onuda PKK ni n k en di si ne ol an gv eni son-
suzd ur . Kendi ne ol an gven i ni , i n san ina ol an gven i nd en al iyor . Su
an ben l e y eni k at il an bi r ar k ad asin pek bi r f ar k i yok t ur . Beni m bi l -
di gi mi o da bi l i r . nk PKK ni n i nsan indan gi zl edi gi bi r seyi y ok t ur .
Ken di ne gven en i n san l ar bunu yap abi l i r . Gi zl em ek zay if i nsan l ar in
bi l di gi bi r i st i r . By l e y apar ak k endi zayif l ik l ar ini gi zl er l er . Bu bi r
1 3 2
zi hni y et t i r , k l t r d r ; egemenl er i n zi hn i y et v e k l t r d r . Egemen-
l er bu zi hni y et ve k l t r l er i n i t m t opl uma emp oze et mi s dur umd a.
Bu d ur um i k i yzl l k v e k an d ir ma gi bi hast al ik l ar i dogur uy or . Bu
hast al iga yak al anan i n san ger egi n den uzak l asmis ol ur .
Hal ktn Hakktnt Al dtgtn Kadar Hak Sahi bi Ol ur sun
n der l i k eger k ad r oya v e hal k a bi r sey ver memi sse, onl ar d an i s-
t eme hak k ini da k en di n de gr mez. n der l i gi n i st edi gi v er d i gi k adar -
uir . Hi bi r zaman ver medi gi ni i st emez. Bur ada emege sahi p ik ma
sz k onusudur . Ver di gi ni n k ar siligini i st emek emege sahi p ik mak-
tir . Fak at bi z emegi mi ze sahi p ik miy or uz. Ver di gi mi z emegi n k ar si-
ligi ol ar ak hesabini sor muyor uz. San a ver d i k , sen de k en di n e gr e,
k ey f i yakl asabi l i r si n di y or uz. Yani emegi bosa da ik ar abi l i r si n di -
yor uz. Ya d a hi bi r sey ver mi yor , k ar siliginda da her sey i st i y or uz.
n der l i k t e bu yok t ur . nder l i ge t er s dst gmz k on ul ar d an bi r i
de bud ur .
Ver i l meyen bi r seyi n k ar siligi i st enemez. Eger bi r sey v er i l mi sse
de onu t ak i p et mek ger ek i r . Emek har canmad an bi r sey ver i l mez. Bu
ned enl e emegi n k ar siligi al inmal iuir . Bu k onuda hi k i mse k eyf i y ak -
l asamaz. n der l i k mcad el esi nde d ai ma emek ver i r , k ar siligini da
al ir , f ak at al inan bu k ar silik sahsi i i n degi l di r . Bu nedenl e hi k i mse
ben sunu yap t im, r gt hak k imi ver si n d i y emez. nder l i k ger e-
gi nd e bun l ar yok t ur . nder l i gi n k at iliminda k ar silik yok t ur . Kosul -
suz-sar t siz, kar silik siz bi r k at ilimi sz konusudur . Bi zi m k at ilimimiz
i se sar t l iuir . al istigimiz zaman , bu k adar emegi m var , p ar t i bana
bunun k ar siligini v er si n di y or uz, ya da yapt igim bu al ismal ar dan
dol ayi, r gt neden ben i m yet k i mi ve mevk i mi byt myor d i y o-
r uz. Imk nl ar in sahsimiz adina byt l mesi ni i st i y or uz. By l e ol ma-
yinca al ismayacagini syl ey en ar k adasl ar bi l e v ar . Devr i mci l i gi r -
gt ad ina degi l , k endi sahisl ar i i i n yapiy or l ar . Dev r i mci l i k par t i ,
hal k v e ar k adaslik i i n y apil miy or . Ne yapil missa sahsi i i n yapil mis-
tir , k ar siligini i st emeni n anl ami budur . r gt sahsi i i n i st edi gi k ar -
siligi ver mey i n ce f k el enenl er , hat t a f k esi n i ve t epk i si n i r gt e
k ar si pr op aganda ve r gt l eme mal zem esi yap anl ar bi l e var . r gt e
k ar si basar i el de edemeyi nce de, si z hak k imi yed i n i z d i y er ek r -
gt t en k aiyor l ar . Szde i n t i k amini al mak i i n bu sef er de k ar si cep -
heden r gt e sal d iiiyor l ar .
1 3 3
PKKde hak; PKK ni n k i si y i k abul et mesi , PKK ki ml i gi y l e al isma
y r t mesi ne ve bu k i ml i k l e yasayabi l mesi ne i mk an sunmasiuir .
PKKde hak, k i si l er e sadece al isma i mk nini sagl amasiuir , bask a da
hak yok t ur . r gt sen i k abul et mi sse, r gt k i ml i gi yl e al isma yr -
t yor ve yasiyor san hak k ini al missindir . Hak bud ur . r gt bi r eyl er e,
hal k a ve i n san l iga hi zmet edebi l mek i i n ne ger ek i yor sa ver i r . Hi z-
met i i n ger ek l i ol an i deol oj i , f el sef e, t eor i , si yaset , r gt , st r at ej i ve
t ak t i k t i r . r gt bunl ar i zat en ver i y or . Ki si ni n k endi si ni savunabi l -
mesi i i n si l ah da v er i y or . al isabi l mek i i n yemek , ipl ak k al mamak
i i n de gi y si v er i y or . Dev r i mci l i k y apabi l meni n t m i ht i yal ar ini
r gt k ar siliyor . Bu n edenl e hi k i mseni n r gt t en i st eyebi l ecegi bi r
hak yok t ur . Hepi mi z r gt e, hal k a ve i nsan l iga bor l uyuz. Bu bor cu
da demek zor un dayiz. Dev r i mci l i k yap abi l me i mk n ini r gt t en
al an bi r i , k ar siligini da ver mek zor undad ir . Insan l ar r gt e hi zmet
et mek i i n k at ilir . r gt bu hi zmet i i n i mk n sunar . Bu n edenl e
r gt n hi zmet i i n i mk n sagl adigi ki si l er hal k a v e i nsanl iga k ar si
bor l anmis ol ur .
PKK, hak i st emen i n degi l , hak al man in yer i di r . PKKye gel men i n
k en di si hak al mak t ir . Insan l ar in hak l ar ini el l er i nden al an egemen -
l er d i r , i k t i dar l ar d ir . Insan l ar hak l ar ini t ek basl ar ina egemen l er d en
al amiyor l ar . Bu yzden r gt e gel er ek k endi gl er i ni r gt l e bi r -
l est i r i y or l ar . Ama; egemenl er e k ar si hak al ma mcad el esi ni y -
r t medi r . Hal k in hak k ini al digin k adar , hak sahi bi ol ur sun. Hal kinin
hak k ini al amay an, hak sahi bi de ol amaz. n der l i k t ek bi r gn bi l e
har ek et t en ve hal k t an hak i st emed i . Har ek et i i n , hal k i i n o k ad ar
al isma y r t mesi ne r agmen, bi r gn bi l e beni m hak k imi v er i n
demedi . Bugn bi l e bi r sey i st edi gi ni gr dnz m? Imr al i gi bi da-
y anil masi i mk nsiz ol an k osul l ar da k endi si i i n hi bi r sey i st emedi .
nder l i k bi zi m i i n y asadi, yasiy or .
Hayr i ar k adas k endi si ni hal k i i n er i t t i , bi r der i bi r k emi k k al di,
bun a r agmen , mezar ima bor l udur y azin d edi . Hay r i ar k adas hem
zi ndanda, hem d e d isar ida har ek et ve hal k i i n al isma yr t t . Hi -
bi r sey d e i st emed i . Amed zi ndan inda bi l e i st emed i . Ama yi ne de
bor l uyum dedi . Ar k adasliga, har ek et e ve h al k a ol an bor cum u
t am deyem edi m dedi . Eger Hayr i ar k adas k en di si n i bor l u gr -
yor sa, bu har ek et i er i si nde hi k i mseni n ben i m hak k im var , hak -
kimi ver i n d emeye hak k i y ok t ur . Hayr i ar k adas k en di si ni bor l u
gr yor sa, her k es k endi si n i bor l u gr mek zor undad ir . Bi r al isma
1 3 4
yr t l ms, k i mi son ul ar el de ed i l mi sse, k ar silik ol ar ak hani be-
ni m hak k im n er ed e d eni l i yor . Bu, ver i l en gr evi yer i ne get i r medi r .
Har ek et i n gr evi ni st l enmek v e basar iyl a sonul and ir mak k ut sal -
uir . El d e edi l en basar i, r gt t en hak i st eme anl amina gel mez. Bu ,
yer i ne get i r i l mesi ger ek en bi r gr evd i r .
ar esi zl i k, Kr tl er zer i nde
Yr tl en En Temel Si yaset Ar actdtr
n der l i gi n t ar zinda zm esast ir . nder l i k t e ar esi zl i k k abul
edi l mez, mahk m edi l i r . nder l i k Kr t i n san ini zme mahk m
et t i . ar esi zl i gi y asamak v e k ab ul et mek ; zayif l igi ve k l el i gi y asayip,
k abul et mek anl amina gel i r . n der l i k t e t ek yol zmdr . Bunun
uisinda gel i secek k abu l l er k l el i k t i r . n der l i gi n Kr t hal k i i i n ye-
gn e yol un zm ol dugunu bel i r t mesi , Kr t t opl umun un i i nde bu-
l undugu k l el i k l e bagl ant iliuir . Bu n edenl e t ek yol zmd r . n-
der l i gi n mcad el esi nde zor l uk l ar i asma ve sonu ik ar ma esast ir .
nder l i k mi l i t anl igi, zm esas al an bi r mi l i t anl ik t ir . Ay ni zaman-
da zm k en di n de ar ayan d ir . nder l i k ger egi t myl e bun u i f a-
de eder . Bazil ar i n der l i gi n ar k adasiyim, n der l i ge bagliyim d i -
yor , ama son una k adar da ar esi zl i gi yasiyor ve ar esi zl i gi zm
ol ar ak gr y or . ar esi zl i k , Kr t l er zer i nde yr t l en en t emel si -
yaset ar aciuir . Egemenl er i n Kr di st and a hk i m k il dik l ar i zm a-
r esi zl i k t i r . Bu n edenl e i k t i dar gl er i ne ve egemen l er e k ar si ik an -
l ar , b u si yaset i esas al amaz. Egemen l er si st eml er i ni sr d r ebi l mek
i i n dai ma Kr t l er i ar esi zl i k bir ak mistir . Kr t l er e l ay ik gr d k l er i
budur . Hal k i i n, hal k in zgr l g i i n al isma y r t mek i st ey en bi -
r i , ar esi zl i gi esas al am az. Al ir sa son u al amaz.
1979d a par t i y i r gt l yor duk . r gt l ey enl er d en bi r i de ben -
di m. Par t i y i r gt l emek i i n bi r i k i m ve t ecr beden yok sunduk .
Dsman zer i mi ze gel di , byk bi r d ar be y edi k . Dsman in hcum-
l ar ini dur d ur amiyor d uk . Kar si k oyacak gcmz de yok t u. Yi ne hal -
k a n c l k y apamiyor d uk . Ar t ik p ar t i k ur ul mus, hal k ad im at misti,
daha f azl a ad im at mak i st i y or d u. Bu y zd en par t i den n cl k bek l i -
yor d u, ama par t i n cl k yap amiyor d u. Di ger yandan, dsman in
sal diiil ar i y ogundu. Dsmanin sal diiil ar iy l a by k bi r dar be y edi k .
Yasadigimiz dar be k ar sisinda k en di mi sor uml u gr d m. nk p ar t i
bi zi m sor uml ul ugumuzd a r gt l end i r i l d i , bu yzden sor uml u bi z-
di k . Ben de k en di mi sor uml u gr d m. Bur ad an har ek et e par t i y i r -
1 3 5
gt l eyemed i gi m k an isina var d im. Bu nedenl e ben i m yer i me bask a
bi r i gel mel i , ben de onun hi zmet i n de al isiiim d edi m. Har ek et e
baglilik ve dr st l k bend en bunu i st i yor du.
Al d igim bu k ar ar a n der l i gi n cevabi ok ser t ol du. n der l i k ya
par t i ger egi y l e par t i d e k al ir sin, ya da par t i d e k al m azsin d edi . n-
der l i k bunu sy l edi gi nde dnyam yikil misti. Kendi k endi me ben ne
yap t im d a n der l i k bun u ban a sy l edi dedi m. Kar i y er i st degi l d i m,
mev k i pesi nde degi l di m, k endi m i i n bi r sey i st emi y or dum, dev r i m-
ci l i gi bir ak acagimi da sy l emedi m, sadece bi r i l er i bu i si y apsin, ben
de on un hi zmet i nd e al isiiim d edi m. Ben i m i i n bund an daha i yi
bi r sey ol amazd i. Par t i y i savun uyor dum. Fak at n der l i gi n yor umu
daha f ar k l iyd i. Ter s gi d en bi r sey l er var d i. Yok sa n der l i k bosuna
bun l ar i sy l emezd i . Bu k on u zer i n de ok y ogunl astim. En son unda
i er i si ne gi r mi s ol dugum anl ayisin dsmana ai t ol du gunu f ar k et t i m.
n der l i ge gr e r gt sav unma, r gt n deger l er i ni k or uma, ger i
adim at ma d egi l d i . Mademk i par t i beni m sor uml ul ugumd a dar b e
yed i , o zaman ben i m gr evi m bu d ar be d ur umunu or t adan k al d ir -
mak v e par t i y i gl en di r mek t i r . Par t i y i y eni d en r gt l emek t i r . Dar -
beyi , p ar t i y i yen i den ayaga k al d ir man in ve byt men i n n edeni gr -
mek ve ona gr e al ismak t ir . Dr st l k ve bagliligin benden i st edi gi
asl inda buy du. Bunun d isindak i l er k aistir . Dsman in Kr t i nsan ina
ver d i gi ni k abul et mek t i r . Par t i beni m sor uml u l ugumd a dar be y e-
mi st i . Ben de bi r i l er i gel si n, par t i y i y eni den ay aga k al dir sin di y or -
dum. Dr st l k ve baglilik bu degi l di r . Bu, sor umsuzca yasamak t ir .
Dsman , Kr t l er i i n sen yap amazsin, bu i si bir ak di y or . Beni m
yap t igim d a, dsman in sy l edi gi ni uygul amak ol must u. Ben y apa-
miy or um, beni m yer i me bi r bask asi y apsin demi st i m. Bu, dsmanin
si y aset i nde adim at mak t ir . Par t i or t aminda dsmanin si y aset i nde
adim at mak , d sman i yasamak an l amina gel i r . Bu y zd en n der l i k ,
ya p ar t i ger egi y l e par t i de k al ir sin, ya d a par t i de k al amazsin d edi .
Ken di an l ayisiml a p ar t i de k al say d im, yap acagim dsman a ad im
at t ir mak ol acak t i. Asl inda ben i m yap t igim, ar k adasl ar in yap t igi gi bi
sad ece i y i bi r ni y et t i . Ger ek t e ol an i se f ar k l iyd i. Ni yet ol ar ak bel k i
k en di mi d ogr u gr yor d um. Ama p r at i k son u ol ar ak nder l i k i z-
gi si nden ik mistim. Syl edi k l er i m dsmana hi zmet edi yor du. Kendi -
ne gr e y ak l asmak b udur . Kendi me gr e ol an y ak l asimimd a dsma-
nin k l t r , zi hni yet i v e i zgi si v ar d i. Dsman bi ze her gn si z ya-
pamazsiniz di y or d u. Ben de, d ogr ud ur , yapamam di y or d um. Par t i
1 3 6
i i nde dsmanin i zgi si ni y asamak v e dayat mak budur . Tabi i k i n-
der l i k bu anl ayisimi k abul et medi . Ben ar esi zl i gi k abul et mi st i m.
Anl ayisimd a ve i zgi mde ar e y ok t u. Eger an l ayisimd a ar e ol say d i,
par t i ni n dar be yemesi dur umunda ger i ek i l me d egi l , par t i y i yen i -
den ay aga k al d ir man in n edeni k abul ed er ve ona gr e mcadel e
eder di m. Par t i ni n gel i si mi ni esas al ir dim. nder l i k ve i zgi bunu
i st i y or du. Beni m yap t igim k aisti. Bun u da dr st l k ol ar ak gr -
yor d um. Sor um l ul uk t an k aiyor d um. Par t i l i l i k ni y et l e ol maz, i zgi y -
l e ol ur . Daha i y i an l asil masi aisindan bu r n egi v er di m.
l m Fel sefesi Dsmantn Fel sefesi di r
n der l i k mcadel esi nde l md en l mszl g y ar at mak esas-
tir . nder l i gi n i deol oj i , f el sef e v e t ar zinda l m r eddet mek v ar d ir .
l mszl k esast ir . Tm mcadel e zgr bi r yasam i i ndi r . Bi zde
hk i m ol an i se, l m f el sef esi di r . Zor l an d igimiz an l m t er ci h
edi y or uz. Kur t ul usumuzu l md e bul uyor uz. Zor l uk l ar a k ar si m-
cad el e et meyi ben i msemi y or uz. l m f el sef esi d sman in f el sef esi -
di r . Dsman in Kr t l er e l ay ik gr d g l m f el sef esi d i r . Kr t l er i i n
yasanan dnya bi t mi st i . Di ger d nyan in hayal l er i yl e yasiyor d u.
nk i r adesi k iiil mis,her seyi ni k ay bet mi st i . Bu dny ada yer i k al -
mamisti. Szde di ger dny ayi k ay bet memek i i n k endi si ni hazir l i-
yor d u. Tm yl e l m f el sef esi ni yasiyor d u.
Kr t l er i n k en di l er i n e sahi p ik mamasi, bu d nyad a yasam t er -
ci hl er i nden yok sun k al isl ar i v e mcadel e et mem el er i k ayn agini,
dsman in hk i m k il mis ol dugu l m f el sef esi n den al iyor d u. n der -
l i k, buna k ar si k endi f el sef esi ni gel i st i r di . l m f el sef esi ni r eddet t i .
Kr t i n saninin, Kr t t opl umun un nne zgr yasamin f el sef esi n i
k oy du. Nasil v e ne i i n y asayacaginin f el sef esi ni gel i st i r di . Eger n-
der l i k d sman f el sef esi n i Kr t i n san ina k avr at masayd i, yer i ne zgr
yasam f el sef esi ni gel i st i r meseydi , hi bi r zaman Kr di st and a bu
gel i smel er yasanmazd i. n der l i k t e l m f el sef esi y ok t ur . zgr ya-
sam i i n dai ma al isma v ar d ir . zgr y asami byt me var d ir . Insan i
yasat acak ol an da bud ur . Insan l ik d ai ma by l el er i ni y asat ir .
Insan l ik , hal k ve ar k adaslik i i n d eger ol ust ur may an l m e
mahk um ol ur . Ik i l m bi i mi var d ir . Bunl ar dan bi r i f i zi ki l mdr ,
yan i d ogal l md r . Di ger i i se, i n san l ik ger egi n den uzak ol an l m-
dr . Insan l ik bu l m k endi si ne yak l astir mamal iuir , yan i l m f el -
sef esi ni y asamamal iuir . l me k ar si ol mal iuir . l me k ar si ik ma-
1 3 7
nin yol u d a, zgr yasami gel i st i r meyl e bagl ant iliuir . Yasam an cak
byl e ol usur . Fed ai l i k bi r eyl em i i n l mek d egi l d i r . Fed ai l i k , har e-
k et i i nd e d er vi sl er gi bi al ismak t ir . Ki si ni n k en di ol mak t an ik ma-
siuir . Insanl igin v e ar k adasligin hi zmet i nde ol masiuir . Ki si ni n k endi
sahsi adina bi r sey i st ememesi , k endi n e gr e yasamamasi ve r gt e
adanmasiuir . Der vi sl er i n f el sef esi bi r l ok m a, bi r h ir k a f el sef esi d i r .
Der v i si n bunun disinda bi r seyi y ok t ur . Dai ma i nsanl ik i i n al isir .
Fedai l i k bud ur . Har ek et i n f ed ai l i k k onusunda ucuz bi r an l ay isi ol a-
maz. Fedai l i k bi r eyl em i i n l mek degi l di r . Har eket i n mi l i t anl igi bi r
at iml ik bar ut degi l d i r . Har ek et i n nd er l i gi byl e bi r n der l i k d egi l -
di r . Har ek et i n n der l i gi bel i r l enmi s bi r zaman ve sr e nder l i gi d e-
gi l d i r . Har ek et i n nd er l i gi d ai ma i n san l ik i i n y asar . Mi l i t an in gr e-
vi de bun u esas al mak t ir . Hem byk y asayacak , hem d e yasat acak .
Byk yasamak ve y asat mak ; i nsan imiz, r gt mz ve ar k adasi-
miz i i n byk d eger l er ol ust ur mak t ir . Deger ol ust ur ar ak by k
ol unur . Zi l an , Mazl um, Agi t , Nuda ar k adasl ar b el k i f i zi k i ol ar ak ya-
saml ar ini yi t i r di l er . Pek i , bu ar k ad asl ar in l ml ol duk l ar ini, l dk -
l er i ni i ddi a ed ebi l ecek k i mse var m i? Her k es bu ar k adasl ar i esas al i-
yor . Bu ar k adasl ar y asaniyor . Demek k i i n san i yasat an budur . Hai n
y a da hal k i i n deger ol ust ur mamis bi r i ni n esas al ind igini gr dnz
m? Var miuir , yok mud ur bu bi l e bi l i n mi yor . Insan l ar f i zi k i ol ar ak
l ebi l i r . Ar k adasl ar imiz d a sehi t dsyor . Her i nsanin l mn her -
k es bi l mez. Bi zi m ar k adasl ar imiz y l e degi l d i r . Sehi t dsen ar k adas-
l ar imiz i i n bi nl er ce i nsan sav asiyor , onl ar i i n mi l y onl ar ca i n san
y r y s y apiy or . Isi n i er i si nde f i zi k i l m ol sa dahi , i nsan i asil ya-
sat an in n e ol dugunu bur ad an har ek et l e anl ayabi l i r i z. Bu yzden h er
mi l i t anin gr ev i , nder APOnun gel i st i r di gi f el sef eyi y asamsal l as-
tir mak t ir . Yan i l me k ar si ik mak t ir . Byk yasamayi ve yasat mayi
esas al mak t ir . Yasamak bud ur .
PKKde Ynet i m Ol mak At esten Gml ek Gi ymekt i r
n der APOnun yn et i m t ar zinda k ap say icilik esast ir . Ynet i m
anl ayisinda bi r i l er i ni k endi n e yak in, di ger l er i n i uzak t ut ma yok t ur .
Yi ne i yi ve k t ayr imina gi r mez. Tm k adr ol ar l a al ismayi esas al ir .
nder APO bel ki bi r i l er i ni daha bi r i k i ml i gr ebi l i r . Fak at bu, bi r
bask asini t er ci h et t i gi anl amina gel mez. nder l i k hi bi r zaman bun u
yap mad i. Par t i n i n k ur ul usundan ber i n der APOnun yan indayim.
Bugne k ad ar nder APOnun su ar k adas i yi d i r , su k t dr dedi -
1 3 8
gi n i d uymad im. n der l i k t e ayr imcilik gr med i m. Zat en byl e ol say-
ui nd er ol mazd i, r gt ol ust ur amazd i, hal k i ve k ad r oyu t emsi l
edemezd i . Ar k adasl ar in y apt igi gi bi yap say d i, her sey p ar a par a
ol ur d u ve b asar i k azanamazd ik .
nder l i k bi zden her k esl e i l i sk i ye gememi zi , r gt n hi zmet i ne
gi r i p al isabi l memi zi i st i y or . Yani k endi mi zi her k esi n nder i y apma-
miz l azim. Eger sadece b azil ar inin nder i ol ur sak , p ar al anmay i
k en di el i mi zl e ger ek l est i r mi s ol ur uz. Bi r i ne yak in dur mak , di ger i -
ni n t epk i si n i al mak ol ur . Bu d a k en di k en di ni bosa ik ar mak t ir . Ds-
man i zgi si ni i i mi zde gel i st i r mek t i r . Bu bi i mi y l e sonu al inamaz.
Kabul et t i gi mi z nd er l i k by l e bi r n der l i k t i r . Pek i , bi z n e yap iyo-
r uz? Bi ze y ak in ol anl ar a i yi yak l asiyor uz, t m i mk nl ar imizi onl ar a
sunuy or uz, i l i sk i mi zi gl endi r i y or uz; bi ze y ak in ol may anl ar l a i se,
i l i sk i ye bi l e gemi yor uz. Yn et i ml er i mi zd e or t aya ik an t ar z bud ur .
Bi r ok al anda, yn et i mi mi z t ar af indan esas al inan t ar z bu ol must ur .
Bu, egemen l er i n anl ayisiuir . Egemen l er i n her k esl e i l i sk i ye get i gi
gr l memi st i r . Yani her k esl e dengel i bi r i l i sk i i er i si ne gi r mezl er .
Egemen l er d aha ok egemen l er l e i l i sk i ye gi r er l er , hal k a y ak l asmaz-
l ar . Hal k i basi t gr r l er . Bes bi n yil l ik si st emi n zi hni yet i hki mdi r .
Bi zi m yn et i ml er d e de hk i m ol an bu zi hni y et ve k l t r d r . Pr at i gi
har ek et e hi zmet et meyen yn et i m, p ar t i y e k ar siuir . Har ek et i n yn e-
t i mi de ol sa p ar t i y e k ar siuir . n k pr at i k bask a bi r yer e hi zmet
edi y or .
Bazi yn et i ml er i mi z k endi l er i n i aga ya da k k b ur j uva ol ar ak
gr r . Aganin k yl l er l e ot ur d ugunu, her seyi ni on l ar l a payl astigini
gr d nz m? Aga agayl a ot ur ur . Aganin k yl y l e i si ol maz. Aganin
k yl y e bi r sey ver di gi ni gr d nz m? Kendi si n e k l el i k yap masi
i i n bi r az yemek ver i r . Bask a bi r sey ver mez. Bu anl ayisi ben i mse-
yen bi r yn et i m, bi zi m yn et i m ol amaz. nk anl ay isin k endi si
egemen l er i n anl ayisiuir . Bu anl ayist ak i yn et i m, egemen l i k v e k l e-
l i gi dogur ur . n der l i gi n yn et i m t ar zi hi bi r zaman egemen l i k ve
k l el i gi or t aya ik ar maz. n der l i gi n yn et i m t ar zi demok r asi , z-
gr l k , adal et ve esi t l i gi esas al ir . Adal et si zl i gi , p ar al anmayi gel i s-
t i r mez. n der l i k ger egi n i esas al may anl ar , si st emden ne al misl ar sa
onu uygul ar l ar . nder l i gi bosa ik ar iyor l ar , l dr yor l ar , son r a d a
ben n der l i ge bagliyim d i y or l ar .
Yn et i m i zgi y e gr e k endi si ni sek i l l endi r ecek t i r . Bi r ok ar k ada-
simiz i zgi den ok k endi ne gr e y ak l asiy or . Ynet i m, bi r ki si ni n i s-
1 3 9
t ek l er i ni y er i ne get i r di mi bu ynet i m i y i di r deni l i yor . Ist egi ni y e-
r i ne get i r medi mi de k t dr d eni l i yor . Sonr a d a o yn et i m hak -
kinda agizl ar ina ne gel di yse syl yor l ar . nk i st ek l er i y er i ne gel -
memi st i r . Yn et i m, i zgi n i n i st ek l er i ni v e ger ek l er i n i y er i ne get i r -
mek l e gr ev l i d i r . Yn et i mi n gr evi , her k esi i zgi ye ek mek v e bu
i zgi d e yasat mak t ir . Ynet i m, yn et i ml i gi n i yapt igi yap inin ne yasa-
uigini bi l mek zor un dad ir . Yap idak i yan l islik l ar i ve ek si k l i k l er i or t a-
dan k al d ir mak gr evi di r . Eger l szl k yasaniyor sa bunu or t adan
k al d ir acak t ir . Yn et i mi n gr evi budur . Ynet i m ser bet i l i k yap ma-
yacak , l i ber al i zmd en uzak dur acak t ir . Egemen l er i n anl ayisiyl a har e-
k et et meyecek t i r .
Nasil ki y net i m y ap iyi i zgi de t ut ma gr evi ni y er i ne get i r me
zor unl ul ugundaysa, y ap inin da yn et i mi bu i zgi de t ut ma ve y asat -
ma zor unl ul ugunda ol dugunu bi l m ek ger ek i r . Yap i, yn et i mi n k i mi n
i zgi si nd e ol dugunu bi l ecek . Ynet i mi n var ol an i mk n l ar i hal k in
hi zmet i n e k oyup k oymad igini t ak i p edecek . r gt , hi bi r zaman y-
net i mi n , i mk n l ar i k en di sahsi i i n k ul l an masina msaade et mez.
n k bu i mk n l ar i onl ar in sahisl ar i i i n v er med i . Ynet i mi n gr evi
i nsaninin gzn, bey ni ni , di l i ni v e k al bi ni sonuna k adar amasiuir .
Dsman Kr t hal k inin di l i ni , gzn , beyn i ni ve k al bi n i k r el t er ek
k l e k al masi i i n aba sar f edi y or .
Her seyi yn et i ml e, y ap iyl a i zah et mek y anl istir . Ii mi zd e gel i sen
k l t r l er d en bi r i de bud ur . Yap i k on ust ugunda t m suu yn et i me
at iyor , y net i m k on ust ugunda, yap inin t er si ni y apar ak yap iyi sul u
gr y or . Yap i ve y net i m var ol an ek si k l i k l er i ni bi r bi r i l er i yl e i zah
edi y or l ar . Hl buk i yn et i mi n ve yap inin yap acagi i zah r gt e gr e
ol mal iuir . r gt anl ayisi dogr ul t usunda gel i sme gst er mey en i zah
dedi k odudur , f i t ne-f esat l ik t ir .
Bi r ynet i m i zgi yi esas al may abi l i r . Bu nedenl e y net i m i zgi y i
esas al mad i, su yn et i mi n di r di yemeyi z. Eger y n et i m i zgi y i esas
al mazsa, bun un sor uml usu bi z ol ur uz. n k h ar ek et i n mi l i t anl ar i-
yiz. Ynet i m ol an par t i l i di r , yn et i m ol mayan par t i l i degi l d i r di y e-
mey i z. Par t i l i , par t i ni n i zgi si ni esas al an ve bu i zgi y i yasamsal l asti-
r an , pr ogr am, l , k i si l i k , t ak t i k , st r at ej i , zi hni y et , k l t r ve ahl ak ini
her k osul da k endi n e ve or t ama yed i r endi r . Pr ogr am imizd a, par t i l i
sad ece yn et i m ol and ir , bi i mi nde bi r aik l ama yok t ur . Ynet i m
ol an ol mayan her k adr o, r gt i zgi si k ar sisinda sor uml ud ur . Yn e-
t i mi n gr evi y ap iyi i zgi de t ut maksa, y ap inin da y net i mi i zgi de
1 4 0
t ut ma zor un l ul ugu v ar d ir . Ver d i gi mi z sav asin t emel l er i bun a d aya-
nacak t ir . Ancak savasimiz bu esasl ar zer i n den gel i smi yor .
n der l i k t e bi r eysel y ak l asim yok t ur . Ger ek l esen k aisl ar in o-
gu yn et i mi n yak l asiml ar indan k ayn ak l an iyor . ogu yn et i mi mi zi n
sl ubu k air t iciuir . Gven ve mor al ver mi y or . Ya aga gi bi y ak l asiyor ,
ya d a i l gi si z bir ak iyor . Tabi i d sman in da bu k on uda al ismal ar i var ,
bi r i ni k air t mak i i n el i nden gel eni y ap iy or . Ynet i mi n y ap iyi i l gi si z
bir ak masi, dsmanin k air t ma pol i t i k asi i i n i yi bi r zemi ndi r . Bu ne-
denl e bi r y andan dsman k air t iyor , di ger y andan yn et i ml er i mi z.
Yn et i mi mi zi n yap masi ger ek en dsman i bosa ik ar mak t ir . Yn e-
t i mi mi z yapiy l a i l gi l enmel i di r . Sekt er v e l i ber al y ak l asmamal iuir .
Hi k i mseyi l i ber al i zm y a da sek t er i zml e t ut amazsin. Yet k i , m evk i ve
i mk n dagit ar ak da i n san l ar t ut ul amaz. Bi r i nsan i t ut abi l mek i i n
i d eol oj i , r gt ve si y aset t ek i doyuml ul ugu esas al mal iyiz. Dsman
f aal i yet l er i ancak byl e bosa ik ar il abi l i r . Insan l ar mad di i mk n l ar l a
da t ut ul amaz. Eger bak is aimiz bu ol ur sa, bi l i nmel i di r k i dev l et i n,
KDPni n v e YNK ni n maddi i mknl ar i bi zi mk i nden daha f azl adir .
Fak at bun a r agmen bazi yn et i ml er i mi z maddi y at i esas al iyor . Yet k i
ve i mk n y net i ml i gi y ap iliyor . Bu t ar zl a har ek et edenl er t ek bi r
i n san i bi l e t ut amaz. Zat en bu t ar zl a har ek et edenl er i n hepsi k at i.
Hem k en di l er i , hem de mad di y at l a besl edi k l er i k at il ar . i zgi n i n
hk i m ol d ugu yer de k ais ol maz. Var sa da i st i sn ad ir , o da ya aj and ir ,
ya da i f l ah ol maz bi r i di r .
Kaisl ar r gt n ol madigi y er de ol ur . Ser bet i l i gi n, sek t er i zmi n
ol dugu yer d e k aisl ar ol ur . Bu har ek et i n san l ar a onur , k i ml i k ve
i r ade ver i yor . Har ek et i n mi l i t anl ar i bun u i yi bi l ecek . PKK de yn e-
t i m, yan an gml egi gi y mek t i r . Gml egi gi y en yan mamak i i n di k k at -
l i ol acak . PKK y net i mi k eyf i y et i n , agal igin ve ser b et i l i gi n yer i de-
gi l d i r . Tmyl e emegi n , hi zmet i n yer i di r . Imk n l ar i bu t emel de
hi zmet e k oy mad ir . PKK yn et i mi k en di ni ve gdl er i ni t at mi n et me
yer i degi l d i r . r n egi n , bazil ar i ynet i m ol mad an nce k en di hal i n-
dedi r , nor mal davr an ir , y net i m ol duk t an sonr a k en di ni d agitir . Bu,
k ad r on un k t ol dugunu gst er mez. Ned enl er i var d ir . Her seyden
mahr um ol an bi r hal k in el i ne bi r sey get i mi k endi ni k aybeder . Bu
bi r ger ek l i k t i r . Bazi yn et i ml er i mi zd e or t aya ik an sor un bun dan-
uir . Yn et i me gi r di mi , k i mi i mk n l ar a sahi p ol uy or . Imk n sahi bi
ol du mu bu sef er de k en di si ni k aybedi y or , d agitiyor . i n genen i n
pasa ol masi mesel esi ne ben zi yor . Insan babasini i d am ed er mi ? i n-
1 4 1
gene k i md i r ? Her han gi bi r i mk n i ol mayan , f ak i r , ondan bund an al -
uigiy l a yasayandir . i ngeney i pasa yapar san t abi i k i sasiiir . Bi zi m
i n san imizin dur umu d a i ngeneye benzi yor . Ne d evl et , ne ai l e, ne
de t opl um i er i si nde byl esi i mk n l ar gr memi st i r . PKK de i se se-
r ef , i mk n , onur var , her k esi n PKK l i l er e say gisi var . Byl e ol du mu,
k i si hav al ar a gi r i yor , k endi n e sik ol uyor . Daha son r a aga, et e ol up
cikiyor .
Yn et i mde gel i sebi l ecek i k t i d ar an l ayisinin nne gemek i i n
dai ma d enet l emek v e i zgi d e t ut mak ger ek i r . i zgi denet i mi ol mad i
mi, yn et i mde et e, aga ve egemen anl ayisi gel i si r . Bi r eyci , benci l ,
k en di n e gr e ol an bi r i yn et i me gi r di mi , bu sy l edi gi m anl ayisl ar i
yn et i mde yasat acak t ir . Bunl ar in ol masini i st emi yor sak k en di mi zi
bi r eyci l i k t en k ur t ar mamiz ger ek i r . Top l um i i n f ay dal i ol abi l memi z,
gel i st i r ecegi mi z t opl umsal l ik dzeyi y l e i l i nt i l i di r .
Sahi n Baktst Ve Sahi n Vur us Tar zt
n der APOn un di r eni s, mcad el e ve savas t ar zi ok k esk i n ve
et k i l i d i r . Hedef i ni n zer i ne sonu al ma amal i gi d er . nder l i k gel i s-
t i r di gi zml emel er l e t ar zini i zah et t i . Tar zi i i n Sahi n bak isi de-
di . Nasil ki , sahi n avinin zer i ne pr di k k at gi di y or sa, nder l i k de
bel i r l emi s ol dugu hed ef e byl e gi d i y or . Sahi n, t esp i t et t i gi av in ze-
r i ne k ur al l i gi d er , bu nedenl e avini bi r haml ed e yak al ar . nder l i k
bunun i i n Sahi n v ur us t ar zi dedi . nder l i gi n mcadel e t ar zi bu-
dur .
n der l i k , mcadel esi nde k esk i n, k ar ar l i ve r ad i k al bi r dur us ser -
gi l er . Hi bi r zaman t er ed dde gi r mez. n der l i gi n pr at i gi n e bak t igi-
mizd a, neye el at missa muhak k ak onun ger ek l er i ni yer i n e get i r di gi -
ni gr r z. Ol masi ger ek en t ar z bud ur . Sav asm ak , mcad el e et mek
ancak bu t ar zl a ol ur . Net ve k ar ar l i ol acak sin. Ezop di l i yl e mcad el e
edi l mez. Dsncesi n de ve k ar ar inda net ol mayan bi r i , pr at i k t e net
son ul ar el de edemez. Son u al abi l mek i i n n cel i k l e dsnced e net
ol mak ger ek i r . Dsnced e net l esm eye gi d en d aha sonr a bun u k ar ar
hal i n e get i r mel i di r . Kar ar inda net ol mayan bi r i , dsncesi n de ne k a-
dar n et ol ur sa ol sun son u al amayacak t ir . Ayn i zaman da net l esen
k ar ar p r at i ge gi r mek zor un dad ir . Bask a t r l sonu al mak mmk n
degi l d i r . nd er l i k t e yasanan t ar z bud ur .
Bazen k en di mi zi d snced e bi r az net l est i r i y or uz, f ak at bun a y-
nel i k k ar ar a gi t mi yor uz. Kar ar al sak dahi mugl ak bir ak iyor uz. Ya d a
1 4 2
al digimiz k ar ar i pr at i k l est i r mi y or uz. Pr at i ge k oy sak dahi k en di t ar -
zimizl a bunu yap maya al isiyor uz. Bu yzden ya ek si k son u al iyo-
r uz, ya da hi al miyor uz. Bu d a bi zi m ger ek l i gi mi zdi r . Mesel a bi r -
ok k ur um umuz esi t l i k onul ar d a k ar ar al ir . Fak at k on gr e, k onf e-
r an s v e t opl ant il ar d a al inan k ar ar l ar in bi r ogu uygul am ay a
gei r i ml i yor . Pr at i ge geen k ar ar l ar yzd e -b esi gemez. Anl aya-
caginiz i s ol sun di y e k ar ar al iniyor . Bun un yar at acagi sonu i se g-
v ensi zl i k ol acak t ir .
r negi n Bezel , Amed ve Der si m eyl eml er i nden nce k i mi k a-
r ar l ar al ind i. Pek i , bu eyl eml er d e al inan k ar ar l ar in n e k ad ar i uygu-
l and i? En f azl a t e bi r i . Eger al inan k ar ar l ar bt nl k l yer i n e get i -
r i l i r se i st eni l en son u el de edi l i r . Al inan k ar ar l ar in bi r bt n ol ar ak
uygul anamamasi, pr at i gi n k ar ar l iligiy l a bagl ant iliuir . Pr at i gi mi z
k eyf i d i r . Pl an l amay a, k ar ar a k eyf i y ak l asiliyor . Bu y zd en al inan k a-
r ar in ancak t e bi r i yer i ne get i r i l ebi l i yor .
Bazi t opl ant il ar imizd a da k ar ar a gi d i l mi y or . Kar ar a gi t meyen
t opl ant il ar bost ur . Top l ant i ol sun di y e t opl ant i yap iliyor . Tar zsizl igi
yasayan son u al amaz. Zaf er i get i r en t ar zd ir . Eger bi r yer de k ar ar ve
son u al inamiyor sa, or ad a t ar zsizl ik , r gt szl k , pr at i k si zl i k , so-
r umsuzl uk ve k ey f i yet var d ir . nder l i k Sur i yed eyk en san k i l k e-
deymi s gi bi ydi . Hk i mdi , nk t ar z sahi bi y di . Il l a Bot an da y a da
Der si md e ol masina ger ek y ok t u. Der si m ve Bot and a yasananl ar i
Sur i y ed en anl ayabi l i y or d u. r gt , eyl em v e pr at i ge bak ar ak son u
cik ar abi l i y or d u. Or adak i l er i n ne k ad ar r gt l ol d ugunu, i zgi y i ne
k ad ar ben i msed i k l er i ni an l ayabi l i y or d u. Bu n eden l e der hal t edbi r
gel i st i r i y or d u. Bi zde i se d ur um ok d aha f ar k l i. Gr ebi l mek i i n her
seyi n gzmzn nnde ol masi ger ek i r . Kr t ger egi budur . Ds-
man in yar at t igi Kr t t r . nder l i gi n yar at t igi Kr t byl e degi l d i r .
Hat t a bazil ar i, gzl er i n i n nnde bi r ok ol ay yasanmasina r agmen
gr emi yor . Kr l esmi s, beyn i v e k al bi k ar ar mis, k u l agi sagir l asmis.
Mesel e gz n nde ol an i gr mek degi l d i r . n eml i ol an gz nnde
ol may ani gr ebi l mekt i r . nder l i k ger egi budur . Her seyi bi r ki si ni n
nne k oyar san iz an l ar , an cak b unun bi r k iymet i yok t ur . Mi l i t anl ik
byl e ol m az. Mi l i t an her seyi gr en , yor um l ay an, t ahl i l eden, anl a-
yan , bun a gr e yan l isi i zah eden v e bu d ogr ul t ud a pr at i k t e dogr u
t ut um gel i st i r endi r . Mi l i t anl ik by l e ol ur . Bu y zd en, bi zd e daha ok
yasanan t ar zsizl ik , p r at i k si zl i k ve k ey f i yet t i r . Ol masa da ol ur , an l ay i-
sini beni msi y or uz.
1 4 3
n der l i k t e k ad r o ve hal k a cesar et k azand ir ma esast ir . Dsman
f aal i yet i , cesar et i v e i r adeyi k ir may a yn el i k t i r . Bu nedenl e bi zi m de
esas al acagimiz, k i si y i i r ade hal i ne get i r mek ol acak t ir . Sonu al mak
i i n i r adel esmek sar t t ir . Sadece k i si y i cesar et l endi r mek l e sor un
zl m ez. Cesar et i n yan inda basar i el de et men i n i mk n i ve b unun
yol un u da ona k avr at mak ger ek i r . Yi ne son u al maya i k n a et mek
ger ek i r . Cesar et i n yan inda bi l i n l en me ol mal i. Hem cesar et l i ol m al i,
hem d e bi l gi l i . Ki si buna gven mel i ve i m an et mel i d i r . Bu n edenl e
sad ece cesar et yet mez d i y or um. Cesur i nsan l ar ok t ur , f ak at son u
al amad il ar mi cesar et l er i k iiilir . Cesur l ugu k or k ak l iga dnsr . Bu-
nun ol mamasi i i n cesar et i n yan inda bi l gi l en me ve i r ad e hal i n e
gel me sar t t ir . Ir ad e, bi l gi l en meyl e ol ur . Cesar et i n byl esi hi bi r za-
man k iiil maz.
Di pl omasi de Basar t deol oj i k i zgi de Yr mekl e Mmkndr
n der l i gi n yr t ms ol dugu di p l omasi al ismal ar inda esas ol an
t ar z, k ar sidak i ni n k i si l i gi ni , sor uml ul ugunu, sor unl ar a nasil y ak l as-
tigini ve n eyi yasadigini anl amay a dnk t r . Bi r i yl e i l i sk i ye gee-
bi l mek i i n onu t an imak ger ek i r . Tan imad igin, anl amad igin bi r i yl e
dogr u bi r i l i sk i k ur amazsin. Ya yanl is y ak l asar ak i l i sk i k ur amazsin,
ya d a yi ne yan l isi yasayar ak i l i sk i den f ay dal anamaz ve i l i sk i ye t es-
l i m ol ur sun. Yasadigimiz d nya mad di menf aat l er zer i ne k ur ul u-
dur . Bu nedenl e dogr u k ur ul may an i l i sk i , k i si y i bi r bask asinin ger -
ek l i gi n e gt r r .
Di p l omasi al ismal ar inda an l amak ne k adar n eml i yse, ci ddi
yak l asmak ve sor um l u davr anmak d a bi r o k ad ar neml i di r . Ci ddi y e
al inmak , ci ddi y ak l asmak l a mmk ndr . Her szn , t ut umun bi r
anl ami v ar d ir . Bu nedenl e hassas y ak l asm ak ger ek i r . Yok sa k ayb et -
meye m ahk m ol unur . r n egi n k ar sidak i ger ek l i gi n i an l amak i i n
k on usmaya b asl ar , bununl a sev i y eni v e agir l igini l er . Bu k on us-
man in ar d indan da i l i sk i ye gi r i p gi r meyecegi n e k ar ar ver i r . Ya da
gi r ecegi i l i sk i ni n boy ut unu bel i r l er . Di pl omasi de k ul l anil an sl up
egemen l er e ai t ol dugu i i n aik l ik i l k esi sz k onusu degi l d i r , her sey
k on usul maz. Konusmal ar in yzde dok san i gi zl i -sak l i ve d ol ayl iuir .
Eger d i k k at edi l mezse anl amak gl esi r . Bunu da bi l mek ger ek i r .
Aik l igi esas al an bi r har ek et ol dugumuz i i n her sey i k onusabi l i yo-
r uz. Fak at yasamis ol dugumuz dnya, bu d nyan in zi hni y et i aik l igi
esas al miyor . Bu n edenl e y r t l en di p l omasi f aal i y et l er i aik l ik
1 4 4
i l k esi zer i n den yr t l myor . Gi zl i di r , hal k a, k amuoy una k ar si
gi zl i l i gi t er ci h eder . Hat t a k endi i l er i nde bi l e gi zl i l i gi esas al ir l ar .
ok az k onu aik k onusul ur . Mesel a k ar sidak i , sen i an l amak v e t a-
nimak i i n bazen t ahr i k ed er . Jest ve mi mi k har ek et l er i nden k ar si-
sindak i ni t an imaya al isir . Bu yzden t ahr i k e gel memek l azim . Eger
t an imak i i n t ahr i k ed i y or sa, t ahr i k ol may acak sin. Renk d egist i r me-
ni i st i yor sa, r en k d egist i r meyecek si n. Bu oyun a dser sen k aybet mi s
ol ur sun.
12 Eyl l dar besi ol dugunda Fi l i st i n e gi t t i k . Fi l i st i nl i bi r r gt ,
l k edek i dur umumuzu anl amak i i n bi ze, Si ze si l ah ver i r sek ey l em
yap abi l i r mi si ni z d edi . Gr smeye gi d en ben di m. Ben de, bi zi m y-
l e bi r d ur umumuz yok , eger si l ah v er i r seni z eyl eml er d e k ul l anama-
yiz d edi m. Ger ek t en, amal ar i bi ze o si l ahl ar i ver mek d egi l d i . Bi zi
siniyor l ar d i. Sinayar ak t an imak i st i y or l ar d i. Byl e syl emel er i ,
abar t ili ol up ol mad igimizi anl amak i i ndi . Eger o si l ahl ar i k ul l ana-
bi l i r i z desey di k , bel ki de i l i sk i den v azgeer l er di . Bahset t i k l er i si l ah-
l ar ok neml i y di . Daha i y i an l asil masi aisindan bu r n egi v er i yo-
r um. Bu nedenl e di p l omasi al ismal ar inda ol duk a di k k at l i ol mak
ger ek i r .
Ama, hed ef i ger ek l est i r mek t i r . Kar sidak i ni n d e amaci bud ur .
Sen basar ili ol mazsan, k ar sidak i basar ili ol ur . Sen d e onun hi zmet i -
ne gi r mi s ol ur sun. Bu d nyad a, i l i sk i ye gi r mek i st eyen i nsan l ar ya
da r gt l er , ama ol ar ak k ar sidak i ni k endi hi zmet i ne k oy may i he-
def l er l er . Mesel a bazi ar k adasl ar imiz bi r k ye gi t t i k l er i nde, or ad a
k en di l er i n e i y i bi r yemek ya da el bi se v er i l di mi , en yur t sev er ev
bud ur d i y er ek d er hal k en di l er i n i sat ar l ar . Yem ek v er mey en eve d e,
bu ev yur t sev er d egi l d i r d er l er . Bu y zd en dai ma gzel v e i y i y e-
mek y apan eve gi t meyi t er ci h eder l er . Ad ina da st r at ej i k bi r ev
der l er . Bi zi m i i n t m evl er i mi z st r at ej i k t i r . Bu saht ek r l ik t ir . Par t i -
l i l i k bu degi l di r . Bu dur um k endi ni y asat makt ir . By l el er i hi bi r za-
man al ismaz.
Bu n edenl er d en t r , al isma ve i l i sk i l er i mi zd e k on usmal ar i-
miza v e davr an isl ar imiza d i k k at et memi z ger ek i r . Ist er d evl et , i st er -
se n or mal bi r i nsan ol sun, ama k azan mak ol mal iuir . Hi bi r zaman
k air t mamal iyiz. Kt bi r i maj sahi bi ol mamal iyiz. Tm bun l ar , l ,
i l k e ve d engel i har ek et et meyi i st er . Fak at bi r ok ar k ad asimizd a ya-
sanan l szl k , d engesi zl i k ve k endi n i t at mi n et medi r .
1 4 5
Demek k i t ar z; i deol oj i v e f el sef e k ad ar neml i di r . Dogr u t ar z k a-
zan d iiir , t ar zsizl ik i se k ay bet t i r i r . Eger k aybet mek i st emi yor sak ,
esas al acagimiz har ek et i n t ar zi ol acak t ir . Bu har ek et i n mi l i t anl ar i ol -
dugumuz i i n esas al acagimiz t ar z; har ek et i n t ar zi ol mal i, KDPn i n
y a da YNK ni n degi l . Ter si ni yapmak t ar zsizl ik ve k i ml i ksi zl i k t i r .
Tar zsiz ol an bi r i son u al amaz. Tar zsizl ik d ai ma k aybet meye mah -
k md ur . Bu nedenl e n der l i k l e d ogr u bi r ar k adaslik k ur mak i st e-
yen , n der l i gi n t ar zini ve sl ubunu esas al mak zor u ndad ir . nder l i k
gnmze sifir d an basl ayar ak gel di . Tm bu gel i smel er i , i mk n l ar i
k en di t ar ziyl a or t aya ik ar d i. Hi k i mse nd er APOya bi r sey ver -
med i . PKKn i n , hal k in el de et mi s ol dugu t m k azan iml ar , nder l i gi n
t ar ziyl a or t aya ik t i. Hi k i mse bu har ek et e ve hal k a bi r sey ver med i .
Har ek et ve hal k n e k azand iysa n der APOyl a k azan d i. nd er l i gi n
zi hni y et i v e t ar ziyl a k azand i.
10. Kon gr emi zi y apt ik . Kongr emi z basar ili get i . Kongr ed e al d i-
gimiz k ar ar l ar v ar . Kongr ed e esas ol ar ak al d igimiz bi r k ar ar v ar , d i -
ger k ar ar l ar d a bun a bagli gel i sen k ar ar l ar d ir . Bu d a n der l i gi n z-
gr l gdr . Yan i Kr t sor ununu zmek t i r . n der l i gi n zgr l g,
Kr t sor ununun zm yol un a gi r mesi demek t i r . Hedef i mi z budur .
Tm mcadel emi z bu hedef e yn el i k ol mal i v e bun a hi zmet et mel i -
di r . Hedef e gr e k endi mi zi r gt l er ve p r at i k l est i r i r sek hed ef i mi zi
ger ek l est i r mi s ol ur uz. Bu y zd en haml e basl at t ik : d i Bese. Bu
haml eyl e Imr al i si st emi ni yasamayacagiz dedi k . Bun u 10. Kong-
r ey l e k ar ar hal i ne get i r di k . Al digimiz k ar ar i pr at i k t e uygul am al iyiz.
Smr geci , bask ici gl er i n i mha ve i nk r pol i t i k al ar ina Ar t ik Ye-
t er di yor uz.
zgr l k d i y or uz. Tm al ismal ar imizd a zgr l ge hi zmet et -
mel i yi z. Hedef , h aml e bud ur . Bu esasl ar zer i n den p r at i k t e ad im
at ar sak , dogr u adim at mis ol ur uz. By l e al isir sak hi bi r g k ar si-
mizd a dur amaz. Bel k i k i mi acil ar y asayacagiz, bedel l er d e v er ecegi z,
f ak at hi k i mse bu m cad el eni n nne geemeyecek t i r .
Kon gr ed e n der l i gi n zgr l g i i n k ar ar al d ik . Dsman al mis
ol dugumuz k ar ar i duyd ugu gi bi n der l i ge yn el di . Isk en ce yap ar ak
l m t ehdi d i n de bul un du. n der l i gi n zgr l gn esas al acak yak -
l asiml ar d an uzak dur un , mesaj ini ver m ek i st edi l er . Eger si z, k ar ar i-
nizi pr at i k l est i r mek i st er seni z, bi z de nder l i gi ni zi l dr r z, deni l -
di . Amal ar i bi zi k or k ut ar ak ger i ad im at mamizi sagl amak t i. Fak at
ger i ad im at mad ik , at mayacagiz d a. Ger i ad im at m ak zat en l m -
1 4 6
mz get i r ecek . Ne k adar i l er i y e dogr u ad im at ar sak , bi r gn nce-
si nden hedef i mi ze ul asmis ol ur uz. Il er i ye ad im at mada l m y ok t ur ,
zaf er var d ir , hed ef i mi zi ger ek l est i r me var d ir . Kadr o bu ger ek l i gi
i y i bi l mel i . Bu n edenl e, dsman in sav ur d ugu t ehdi t ve sant aj l ar i m-
cad el eyi b yt men i n nedeni k abul ed ecegi z. Hedef i mi zi ger ek l est i -
r ecegi z.
Dsman in zer i mi zd e yr t ms ol dugu f aal i y et l er i i yi anl ama-
miz ger ek i r . Bun l ar i anl amak , zgr l k bi l i n ci nde ad im at mak t ir .
r gt l enme ve ey l emi nde ad im at mak t ir , basar i k azanmak t ir . Bu k e-
si ndi r . Bi z buna mahk muz. n der l i gi n zgr l gne mahk muz.
nder l i gi n zgr l g i i n sz v er di k . nder l i gi n, hal kin mi l i t anl ar i-
yiz. nder l i gi mi z gi bi f ed ai r uhl u mi l i t anl ar iz. nder l i k l e ar k adas ol -
mak , On a bagli ol mak , sadece szl e, k onusmayl a ol maz. nder l i gi n
zi hni y et i ni , t ar zini, ki si l i gi ni , mcadel e anl ayisini ve yasamini esas
al ar ak n der l i ge bagliligimizi ve ger ek ar k adasi ol dugumuzu or t a-
ya k oy abi l i r i z. n mze k oym us ol dugumuz hedef i yer i ne get i r me-
ni n szn ver d i k . Pr at i gi mi zl e bun u i spat l amak i st i y or uz. Hangi
di l d e ol ur sa ol sun, bun u her k ese k avr at mak i st i y or uz. Bun l ar in s-
zn ver di k . Yasadigimiz geen sr eci anl ad igimiz gi bi bask al ar ina
da k avr at acagiz. Bunun szn v er d i k . Bu n edenl e t m mi l i t anl ar i-
mizin gr evi , ver i l en sz dogr ul t usunda yak l asim ser gi l emek t i r . Bu
t emel d e di y or um k i :
-Bi j i Ser ok APO!
-nder l i ksi z yasam bi ze har amdtr !
-Yasastn demokr asi ve zgr l k mcadel emi z!
-Yasastn mesr u savunma mcadel emi z ve bu mcadel eye n-
cl k eden PKK, bunun savunma gc ol an HPG ve YJA STAR!

You might also like