ELEKTRON KONFIGÜRASYONU

1.Orbitallere elektronların yerleşim kuralları:

Pauli Prensibi
Temel haldeki bir hidrojen atomunun tek elektronu çekirdeğe en yakın yörüngede bulunur. Acaba, temel halde
birden fazla elektrona sahip bir atomun elektronları yörüngelere nasıl yerleşir ? Bunu açıklamak için 1925 yılında
Wolfgang Pauli (1900-1958) söyle bir ilki ortaya atmıştır.
Bir atomda , kuvantum sayıları bir birinin ayni olan iki elektron yoktur. Bu prensibe göre bir atomdaki iki
elektronun ml ve ms kuvantum sayıları hiçbir zaman bir birinin aynisi olamaz. Bu dört sayıdan en az biri farklı
olmalıdır. Mesela; n ,l ve ml’si ayni olan iki elektron bulunsa bile (orbitali ayni olduğundan)bunlarında ms ‘leri yani
dönme yönleri zıttır. Zaten daha önceden bir atomdaki bir elektronun dört kuvantum sayısı ile tanımladığını ve
bunlardan; n’nin elektronun bulunduğu yörüngeyi ve çekirdekten olan uzaklığını ;l’nin elektronun bulunduğu alt
kabugu ve orbital seklinin ;ml ‘nin elektronun bulunduğu orbitali;ms’nin elektronu kendi etrafında dönme yönünü
belirttiği anlatılmıştı.

Aufbau Yöntemi
Elektronlar orbitallere atomun enerjisi en az olacak şekilde yerleşirler. Elektronlar orbitallere önce 1 s sonra
2s,2p,3s,3p,4s sırasına göre yerleşirler. Bu sıralama ilk defa Wolfgang pauli tarafından önerilerek Aufbau yöntemi
ismi verilmiştir. Aufbau kelime anlamı olarak almanca da inşa etmek anlamına gelmektedir. 

Hunt Kuralı
Ayni enerjiye sahip farklı orbitallere (alt kabuğun orbitallerine) es enerjili orbitaller denir. Mesela, bir atomun
orbitalleri es enerjilidir. Bütün elektronlar ayni elektrik yüküne sahip olduklarından birbirlerinden uzakta olmak
isterler.Bunun için elektronlar es enerjili orbitallere önce birer birer yerleşirler, es enerjili orbitallerin tamamı birer
elektron aldıktan sonra ikinci elektronu (ters spinli) almaya başlarlar. Buna hunt kuralı denir.
Es enerjili orbitallere birer elektronun yerleşmesi, elektronların ayni yönde dönmesi ve ms değerlerinin işaretinin
ayni olması anlamına gelir. 
Elektronları yerleştirirken bazı durumlarda,daha yüksek kuvantum düzeylerinde bazı alt enerji düzeyleri, bir birine
çok yakın olduğundan, orbital enerjilerinin artış sırası ile elektronların orbitallere yerleşme sırası tam uyum
içerisinde olmayabilir.Mesela, 3d alt kabuğunun 4s’ten biraz daha düşük enerji düzeyinde olmasına karsın, 4s
orbitali daha önce dolar. Orbitallerin dolma sırası, spektroskopik ve manyetik çalışmalar basta olmak üzere bir
takım deneylerle belirlenmiştir. Birkaç istisna olmakla birlikte elektronların orbitallere doldurulmasında su sıra ile
karşılaşılır. 

1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4b 5p 6s 4f 5d 6p 7s 5f 6d 7p 8s 

Bu sıranın akılda daha kolay kalması için sekil 9.26 ‘daki yöntem kullanılabilir. Burada en üstteki ok tan başlamak
üzere sıra ile oklar takip edildiğinde yukarıda verilen sıra elde edilir. 
2.Elektron Dağılımının Gösterilisi.
Elektron dağılımı, spdf gösterilisi ve orbital diyagramı olmak üzere iki şekilde gösterilir. Spdf gösterilisi de kisa ve
genişletilmiş şekilde ifade edilebilir. Kısaltılmış gösterimde elektronların es enerjili orbitallere dağılımı belirtilmez.
Orbital diyagramında her bir alt kabuk orbitallere ayrılmıştır. Bunlar kutular seklinde çizilmiştir.Orbitallerdeki
elektronlar oklarla gösterilmiş olup yukarı doğru çizilmiş olan ok spini +l / 2, aşağı doğru çizilmiş ok spini –1/2 ‘yi
derken belirtir.
Ayni orbitalde bulunan ters spinli iki elektron esleşmiştir. Bu şekildeki orbitaller tam doludur. Ayni alt kabukta teker
teker yerleştirilmiş elektronlar paralel spinli olup oklar ayni yönde çizilir. Silisyum atomundaki 3p elektronlarında
olduğu gibi. Bu şekildeki orbitaller yari doludur.