Professional Documents
Culture Documents
SATINALMA YÖNETİMİ
Prof. Dr.
M. Nahit
Serarslan
İ. T. Ü. Endüstri Mühendisliği
Bölümü
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
Giriş n
❧ Bu seminerin sonunda
neler öğreneceksiniz?
❧ Bu konuya ilginiz
nereden kaynaklandı?
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Satınalma ve Kar: Kar Çarpanı Serarsla
n
TABLO
Kara Satınalma Giderlerindeki 1 Milyon Liralık Tasarruf
Kadar Etkide Bulunan Satış Artış Miktarları (Kar Çarpanı
Değerleri)
doğrusu
n
● zaman
● fiyat
● miktar
● kalite
● kaynak
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
n
Satınalma biçimleri
❧ Doğrudan satınalma
● ya tamamını bir
defada ödeyerek
● ya da sözleşme
gereği ödemeyi
zaman içine yayarak
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
Satınalma biçimleri n
❧ “Leasing” (İng.)
● sonuç olarak daha
fazlaya mal olmakla
birlikte, aniden
gerekli olabilecek
büyük bir para har-
cama gereksinimini
ortadan kaldıracaktır
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
Satınalma biçimleri n
❧ Kiralama
Doğru kaynak
❧ Kaç tedarikçi ile
çalışılmalı?
❧ Bunlardan hangi
sıklıkta (ve ne
miktarlarda) mal
satınalmalı?
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
❧ Malı nerede
depolamalı? (Küçük
miktarlarda sık sık satın
alarak depolama işinden
ve alanından tasarruf
etmek mi; yoksa büyük
miktarlarda alarak miktar
iskontolarından yarar-
lanmak mı?)
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
Doğru kaynak n
❧ Daha da önemlisi:
bu planları ve
politikaları, daha
başarılı ve etkili bir
pazarlık için nasıl
kullanabilirim?
itüsem Satınalmada değer analizi için Prof. Dr.
M.Nahit
Serarsla
10 temel soru 1/3 n
❧ Bu malzemeyi
tamamen devre dışı
bırakmak mümkün mü?
❧ Basitleştirebilir miyiz?/
Tüm özellileri bize
gerçekten gerekli mi?
❧ Aynı işi gören daha iyisi
var mı?
itüsem Satınalmada değer analizi için Prof. Dr.
M.Nahit
Serarsla
10 temel soru 2/3 n
80
Birikimli s t o k y a t ı r ı m ı n ı n yüzdesi
“A”türü
stok
20 kalemleri
(hayati
veya
yüksek
değerli
0 kalemler)
0 20 40 60 80 100
Stok kalemlerinin sayıca yüzdesi
ABC sınıflamasına göre birikimli stok yatırımının dağılımı
Prof. Dr.
itüsem
Stok kontrolda ABC yöntemi M.Nahit
Serarsla
n
90,00
80,00
70,00
60,00
50,00
40,00
30,00
20,00
10,00
0,00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Stok kalemi numarası
Prof. Dr.
itüsem A/B/C sınıflamasındaki stok M.Nahit
Serarsla
kalemlerinin servis özellikleri n
Önkes-
Servis Gözden Yenileme
A/B/C tirim
hedefi izleme
prosed. geçirme
türü
Satı
%9 Sürek Günlük
ş
8 li
ist.
Satış Haftalı Haftal
%95
ist. k ık
Satı 15 15
%90
ş günlük günlü
ist. k
Prof. Dr.
itüsem Stok kontrolda ekonomik sipariş M.Nahit
Serarsla
miktarı modeli n
Stok her
gün
Burada
sürekli
yeniden
düşmek-
Depodaki miktar
tedir sipariş
ver
Adet Doğru
olarak sipariş Zaman cinsinden
temin emniyet payı
miktarı
süresi
0 Zaman
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Stok kontrolda çeşitli sipariş Serarsla
n
miktarları ve ortalama envanter düzeyleri
Siparişin
gelişi
600
600 ‘lük sipariş ver
Depodaki miktar
Ortalama
envanter 100 ‘lük sipariş ver
300 (300)
Ortalama
Siparişin 100 envanter
verilmesi (50)
Günler Günler
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Nakliye maliyeti/fiyat
yükün ağırlığı
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
❧ fiyat
❧ vade
❧ kalite
❧ satış elemanlarına
erişebilme kolaylığı
❧ çeşit sayısı
❧ teslimat
❧ ambalaj ve taşıma
sırasında koruma
❧ satış sonrası
hizmetler
Prof. Dr.
itüsem Tedarikçi Performans Değerlendirme M.Nahit
Serarsla
formu örneği (yerli bir özel sektör kuruluşundan) 1/2 n
TEDARİKÇİ PERFORMANS DEĞERLENDİRME RAPORU
Tedarikçi adı: Dönem:
D.puanı:
Temin ettiği ürünler:
Seviye:
Dönem içinde temin edilen miktar(adet)
(A) F İ Y A T P E R F O R M A N S I
Ölçütler: SAPMA(ADET) SAPMA(%) AĞIRLIK P. % UYUM TOPLAM
(1) Ödeme periyoduna uyum(6 hafta) 8
(2) Müşteri fiyat arttırımına uyum 8
TOPLAM 16
SONUÇ
(B) G İ R İ Ş K A L İ T E P E R F O R M A N S I:
Ölçütler: UYGUNSUZ(AD.) UYGUNSUZ(%) AĞIRLIK P. % UYUM TOPLAM
(1) Ret durumu 10
(2) Hata bildirimi 8
TOPLAM 18
SONUÇ
(C) T E R M İ N P E R F O R M A N S I
Ölçütler: AKSAMA(AD.) AKSAMA(%) AĞIRLIK P. % UYUM TOPLAM
(1) Program tarihinden önce sevk 2
(2) Program tarihinden sonra sevk 8
(3) Program miktarından az sevk 8
(4) Program miktarından fazla sevk 2
(5) Kalite refakat belgesi yok 5
(6) Etiketi ve lot numarası yok 5
TOPLAM 30
SONUÇ (devamı var)
Prof. Dr.
itüsem Tedarikçi Performans Değerlendirme M.Nahit
Serarsla
formu örneği (yerli bir özel sektör kuruluşundan) 2/2 n
TEDARİKÇİ PERFORMANS DEĞERLENDİRME RAPORU(devam)
(D) K A L İ T E S İ S T E M DEĞERLENDİRMELERİ PERFORMANSI
Ölçütler: AĞIRLIK P. % UYUM TOPLAM
SONUÇ
GENEL DEĞERLENDİRME
Ölçütler: AĞIRLIK P. % UYUM TOPLAM
Dağıtım: ………………………………………………………….
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Satınalma Yönetimi Değerlendirmesi Serarsla
n
Satınalma Etkenliğinin Değerlendirilmesi İçin Tipik Göstergeler İle İlgili Veri Tablosu
Envanter sistemi
*Sipariş noktası
*Malzeme ıhtiyaç pl.
İşletme Trafik
*ESM (=EOQ) Satınalma *Fiyatlar
*Ön-kestirim sistemi *Taşıyıcılar
*Standartlar
*Satınalma isteği
Muhasebe
*Çek hazırlama
*Büyük defter
*Nakit yönetimi
*Fatura inceleme
Prof. Dr.
itüsem İç Satınalma Memurluğu için M.Nahit
Serarsla
İŞ ANALİZ VE DEĞERLENDİRME FORMU n
alıcı
satıcı
Mallara ilişkin
bilgiler
Tedarikçi
Elektronik veri
iletişimi (EDI)
İstekler
Fiyat
istatistikleri
Satınalmacı
Nakliye performansı--
Norm kadro
Özet raporlar
Satınalmacıda dürüstlük
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
Serarsla
n
Gelişme sağlanması arzu
Kişisel edi-liyorsa, bu kutunun
dürüstlük daha üst bir düzlemde
yer alması gerekir. İşte
dürüstlük yukarı
çekilmelidir.
Aradaki boşluk gelişme imkanını
ifade etmektedir
İşte
dürüstlük Kendiliğinden oluşan
etik standartlar
İşletmenin
yasası Bir şirketteki kurallar
ve gelenekler
. . 199_ . .199_
Sipari ş tarihi Sipariş i veren birim Nakliyeci Teslim yeri Son teslim tarihi
.199
Ekler ve di ğ er notlar:
. . 199 . . 199
Sipari ş tarihi Siparişiveren birim Nakliyeci Teslim yeri Son teslimtarihi
Mal ı n cinsi ve tanı mı Birim Miktar Birim fiyat Toplam tutar (TL)
(TL)
. . 199
Satınalmanın Yeri n
Genel Müdür
İnsan Kalite
Fabrika Pazarlama Satınalma
Kaynakları Güvence
Müdürü Müdürü Müdürü
Müdürü Müdürü
veya
Lojistik
Müdürü
Prof. Dr.
itüsem
Organizasyon Şemasında M.Nahit
Serarsla
Satınalmanın Yeri n
Genel Müdür
.. ..
nı t as
nı t as
or ü B
nıçİt as
ıİt as
ıİt as
em
em
em
mel E
em
em
aD
aD
nç
nç
itüsem Organizasyon Şemasında Prof. Dr.
M.Nahit
Satınalmanın Yeri Serarsla
n
Genel Müdür
Purchasing s. 90
.. ..
nı t as
nı t as
or ü B
nıçİt as
ıİt as
ıİt as
em
em
em
mel E
em
em
aD
aD
nç
nç
Kalite Sistem Diyagramı
Prof. Dr.
itüsem M.Nahit
(geribildirimleri gösteren tür) Serarsla
n
Politikalar, Tasarım ve Spesifikas- Satınalınan Malzemeler ve
Planlar yonlar ve Malzemeler Yarı Mamuller
Geliştirme
ve Organi- Kalite ve Tedarikçi Kalite Değer-
Gözden
zasyon Standartları Kontrolu lendirme
Geçirme
Yerine
Taşıma,
Montaj ve
Paket-
Kullanım
leme,
(Kulanma
Depolama
performansı
ve
analizi ve
Sevkiyat
servis)
itüsem Gelen partiler için örnekleme planı-- Prof. Dr.
M.Nahit
plan eğrisi Serarsla
n
1
0 ,9 5
0 ,9
0 ,8 5
0 ,8
0 ,7 5
Gelen partilerin kabul edilmesi olasılığı
0 ,7
0 ,6 5
0 ,6
0 ,5 5
0 ,5 N = 2000
Nn == 2000
220
0 ,4 5
nc==220
10
0 ,4
0 ,3 5
c = 10
0 ,3
0 ,2 5
0 ,2
0 ,1 5
0 ,1
0 ,0 5
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11