Professional Documents
Culture Documents
Tezgah başında çalışan işçi ise iyi resim çizmesi gerekmez. Ancak
resmi doğru okuyup anlaması gerekir. Bunun için de Teknik resmin temel
kurallarını bilmelidir. Ancak Teknik resim diğer bilgi alanlarına göre farklılık gösterir.
Yani sadece dinleyip, okumakla öğrenilmez.
Teknik resim, teknik elemanlar tarafından bir inşaatın veya herhangi bir
mekanizmanın biçim ve ölçülerini tasvir etmek için kullanılan grafik (çizgi) lisanıdır.
TEKNİK RESMİN AMACI ve ÖNEMİ
Kalınlık 4
Malzeme Markalama
(Çizme) (Noktalama)
İşlenmiş yüzeyler
Çürütme ya da kesme Ölçüsünde işleme
Delme (Ürün)
TEKNİK RESMİN MESLEK DALLARI İLE İLGİSİ
Lütfen korkmayınız.
Göreceğiniz resimler tipik
meslek resimleridir. Şu
aşamada doğal olarak
anlayamayabilirsiniz. Kursun
sonunda kendi branşınızla
ilgili olan resimleri okuyup
ve anlayabileceksiniz.
1.0 a0 a1 2.0 b0 b1
1(P) 3(R)
2(A)
3(R)
1(P)
TEKNİK RESİM ALETLERİ
Resimin temiz ve iyi çizilebilmesi için resim takımlarının kaliteleri iyi olmalı ve
bunlar daima temiz tutulmalıdır. Alet işler el övünür. İş yapan alet ne kadar iyi olursa ortaya
çıkan iş de o kadar iyi olur.
• Resim masası: Üzerine kağıt bağlanarak çizim yapılan düzgün yüzeyli aletlerdir.
HB
A2
841
A1
A4
A3
A6
A5
A6
A0
Forma A0 A1 A2
A3 A4 A5 A6
DİKEY YATAY
TEKNİK RESİMDE KULLANILAN ÇİZGİLER
Teknik resimde çizgi kalınlıkları, çizilecek resmin büyüklüğüne ve göze güzel
görünecek şekilde ayarlanır. Aynı ölçek ile çizilen bir parçanın, bütün görünüşlerinde
kullanılan aynı tip çizgiler, aynı kalınlığı muhafaza etmelidir.
Kesik ince
Doğruyu iki ve ikinin katı sayıda bölmek: Pergel A B uzunluğunun yarısından daha büyük
açılarak A ve B uçlarından çapraz yaylar çizilir ve kesiştirilir C ve D noktaları bulunur. C D
arasından çizilen çizgi A B doğrusunu iki eşit parçaya böler ve E noktası bulunur. Aynı işlem A E
doğru parçası için yapılırsa ¼ bölmeler elde edilir.
İnce çizgi
C
Kalın çizgi
F
D
GEOMETRİK ÇİZİMLER
Daire içine üçgen çizmek: Pergel dairenin yarıçapı R kadar açılarak A noktasından bir yay
çizilir. Yayın daireyi kestiği noktalar C ve D, tepe noktası B ile birleştirilir.
B
Kalın çizgi
İnce çizgi
C R D
A
GEOMETRİK ÇİZİMLER
Daire içine altıgen çizmek: Pergel dairenin yarıçapı R kadar açılarak A ve B noktasından birer
yay çizilir, C D ve E F noktaları bulunur. Yaylar ile daire çevresinin kesiştiği noktalar A, B, C, D, E,
F birleştirilir.
B
Kalın çizgi
E F
R
İnce çizgi
C R D
A
İZDÜŞÜM
Bir cismin bir düzlem üzerine düşürülen görüntüsüne, o cismin izdüşümü; bu
görüntüyü elde edebilme metoduna da izdüşüm metodu denir.
İzdüşümün olması için; bakış noktası, ışınlar, cisim ve düzlem olması gerekir.
İZDÜŞÜM METOTLARI
1- Konik izdüşüm
2- Eğik izdüşüm
3- Dik izdüşüm (Kullanacağımız izdüşüm)
1- Konik izdüşüm: Bir noktadan çıkan ışınlar cismin çevre ve kenarlarından
geçerek düzlem üzerinde büyüyerek görüntüyü meydana getirir. Bu izdüşüm tam
büyüklüğü ve biçimi açıklamadığından işçilik resimlerinde kullanılmaz, daha ziyade afiş,
dekorasyon ve mimari çizimlerde kullanılır.
Bakış noktası
Cisim
İzdüşüm
İzdüşüm düzlemi
2- Eğik izdüşüm: Bu metotta birbirine paralel olan ışınlar, izdüşüm düzlemine eğik
olarak gelirler. Cismin bir yüzü düzleme paralel olmakla beraber, ışınlar düzleme 90º ‘den
farklı bir açıda geldiğinden, izdüşüm düzlemi ile yaptığı açıya bağlı olarak farklı görünüşler
meydana getirirler.
Bakış noktaları
Cisim
İzdüşüm
İzdüşüm düzlemi
* 3- Dik izdüşüm: Bu metotta izdüşüm ışınları birbirine paralel ve izdüşüm
düzlemine ise dik durumdadır.ışınlar birbirine paralel ve düzleme dik geldiklerinden, cismin
duruşu değişmedikçe, düzlemle arasındaki mesafe ne kadar değişse, izdüşümde bir
değişiklik meydana gelmez. Bu nedenle düzlem üzerindeki izdüşüm de cismin ön yüzü ile
aynı biçim ve büyüklükte olur.
Bakış noktaları
Cisim
İzdüşüm
İzdüşüm düzlemi
ISO-E ve ISO-A İZDÜŞÜM METODU
ISO-E
ISO-A
ISO-E METODUNA GÖRE DÜZLEMLER
Temel izdüşüm düzlemleri uzayda birbirine dik kabul edilir. 3 düzlem vardır.
Alın düzlem (önden görünüş): Yatay düzleme dik olan düzleme denir.
Profil düzlem (yandan görünüş): Alın ve yatay düzleme dik olan düzleme denir.
Alın düzlem
Profil düzlem
Yatay düzlem
ISO-E METODUNA GÖRE ÜÇ GÖRÜNÜŞÜN ELDE EDİLMESİ
Üstten bakış
Yandan bakış
Önden bakış
ISO-E METODUNA GÖRE ÜÇ GÖRÜNÜŞÜN ELDE EDİLMESİ
Üstten bakış
Önden
görünüş Ya
gö nda
rü n
nü
ş
Önden bakış
ISO-E METODUNA GÖRE ÜÇ GÖRÜNÜŞÜN ELDE EDİLMESİ
Üstten bakış
Yandan bakış
Önden bakış
Diedr: İzdüşüm düzleminin kapalı haline diedr denir.
Epür: İzdüşüm düzleminin açık haline epür denir. Biz çizimlerimizde epür konumunu
kullanacağız.
Önden Yandan
görünüş görünüş
Üstten
görünüş
ÜÇ GÖRÜNÜŞÜN EPÜR DÜZLEMİNDE GÖSTERİLMESİ
ÖN
ISO-E Metonu Göre Görünüş Çıkarmak.
ÜST
Önden Yandan
görünüş görünüş
O
N
M D
L
C Üstten
görünüş
B
A
E
K F
J G
İ
H
YAN
ISO-E
ÖN
ISO-E Metonu Göre Görünüş Çıkarmak.
C D N C
LM
ÜST A AB
B
ÖN YAN
O
İJ FE J İ
N
H G K H
M D
L
C NM O
L
B
A
E ÜST
K F
J G AJ CB DE
İ
F
İ
H
YAN
ÖN
ISO-E Metonu Göre Görünüş Çıkarmak.
C O N
N
ÜST
AB M L
LM
YAN O
ÖN YAN
N J İ
M D
K K
L H
C
O DE F
B
A
E
ÜST
K F
C B
G NM
J
İ A J İ
L
H
ÖN
ISO-A Metonu Göre Görünüş Çıkarmak.
ÜST
Üstten
görünüş
O
N
M D
L
YAN Önden Yandan
C
görünüş görünüş
B
A
E
K F
J G
İ
ÖN ISO-A
ISO-A Metonu Göre Görünüş Çıkarmak.
NM O
L
ÜST
ÜST
DE
O CB
AJ
N F
İ
M D
L
YAN D
C C
B
A A B
E
K F ÖN YAN
J G İJ FE
İ
H G
H
ÖN
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Aşağıda verilen parçanın ISO-E metoduna göre 3 görünüşünün çıkarılması.
C
A B D E
E B
D A
ÖN YAN
ÖN
ÜST C
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Bundan sonra yapacağımız uygulamalarda ISO-E metoduna göre çizimlerimizi
yapacağız.Aşağıda verilen parçanın 3 görünüşünün çıkarılması.
C
G
C YAN
E ÖN G
F A B I H
I B
H A
D
ÖN
F
E
ÜST
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Aşağıda verilen parçanın 3 görünüşünün çıkarılması.
B A
D H
A ÖN YAN
B C D
ÖN
ÜST
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Aşağıda verilen parçanın 3 görünüşünün çıkarılması.
E
F E D
G A B I J
D C
H
ÖN YAN
C
J
I B F
A G
ÖN H
ÜST
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Aşağıda verilen parçanın 3 görünüşünün çıkarılması.
D
G
B C
E D
F
A
ÖN YAN
C
B
ÜST
A
ÖN E F G
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Aşağıda verilen parçanın 3 görünüşünün çıkarılması.
G
J A B C D F I
C
H
E
I D ÖN YAN
G H B
F A
K ÜST
E
K J
ÖN
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar: Üzerinde girinti ve çıkıntı olmayan düz yüzeyli
( sac gibi ) parçaların bir görünüşü çizilir. Kalınlık ölçüsü görünüşün üzerine yazılır.
Kalınlık 3
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar
Kalınlık 5
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar
Kalınlık 4
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar
Kalınlık 4
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar: Üzerinde girinti, çıkıntı olmayan simetrik
silindirik parçalar da tek görünüşle ifade edilebilir.
Ø35
Ø25
Ø9 34 29 29
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Tek görünüşle ifade edilen parçalar: Üzerinde girinti, çıkıntı olmayan simetrik kare
parçalar da tek görünüşle ifade edilebilir.
35
23
9
34 29 29
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Numaralandırılmış model parçalarının perspektifleri ile harflendirilmiş görünüşleri verilmiştir. Her parçanın
önden ve soldan görünüşlerini bularak aşağıdaki çizelgeye görünüş harflerini yazınız.
1 A E I
2 B F J
3 C G K
4 D H L
P Ö Y Ü P Ö Y Ü P Ö Y Ü P Ö Y Ü
1 2 3 4
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Numaralandırılmış model parçalarının perspektifleri ile harflendirilmiş görünüşleri verilmiştir. Her parçanın
önden, soldan ve üstten görünüşlerini bularak aşağıdaki çizelgeye görünüş harflerini yazınız.
Perspektif
1 A D G
B E H
2
3 F I
C
P Ö Y Ü P Ö Y Ü P Ö Y Ü
1 2 3
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Verilen perspektifler yardımıyla, noksan bırakılmış görünüşlerini tamamlayınız.
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Verilen perspektifler yardımıyla, noksan bırakılmış görünüşlerini tamamlayınız.
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Model parçaların önden görünüşleri numaralandırılmış, yandan görünüşleri ise harflendirilerek verilmiştir.
Numaralandırılmış her parçanın yandan görünüşlerini bularak çizelgedeki yerlerine harflerini yazınız.
ÖNDEN
1 2 3 4 5 6
YANDAN
A B C D E F
1 2 3 4 5 6
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Model parçaların önden görünüşlerine göre yandan ve üstten görünüşlerini bularak çizelgeye harflerini yazınız.
1 A E 1
2 B F 2
G 3
3 C
4 D 4
H
PERSPEKTİFLER
Perspektif: Bir cismin bir bakışta, genel olarak üç yüzünün birden görünecek şekilde çizilen resimlerine denir.
PERSPEKTİF
1:1
1:
1:1 1:1
2
1:1
1:
°
45
1:1
60
1:1
1:1
30°
45°
°
1:1 2
1:1
1:1 1: 6:7
2:
3
30°
30°
7°
1:1
1:1
1:1
42°
45°
30°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın izometrik perspektifini çiziniz.
30°
30°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın izometrik perspektifini çiziniz.
30°
30°
30°
30°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın izometrik perspektifini çiziniz.
30°
30°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın kavaliyer perspektifini çiziniz.
45
°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın kavaliyer perspektifini çiziniz.
45
°
45
°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın kavaliyer perspektifini çiziniz.
45
°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın dimetrik perspektifini çiziniz.
1:2
7°
42°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın dimetrik perspektifini çiziniz.
1:2
7°
42°
PERSPEKTİF UYGULAMALARI
Aşağıda görünüşleri verilmiş olan parçanın dimetrik perspektifini çiziniz.
1:2
7°
42°
GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA UYGULAMALARI
Perspektifte görülen ve ince malzemeden yapılmış iş parçasının açınımı verilen açınımlardan hangisidir.
A B
C D
ÖLÇÜLENDİRME
Teknik resimde, çizilen resimlerin mutlak şekilde ölçülerde ifade edilmesi gerekir.
Resimlerde ölçülendirme yapılmadan ürünlerin üretiminde tam ve noksansız yapılması
mümkün değildir.
Ölçü rakamı
75º eğik (Norm) yazı Ölçü çizgisi
Ölçü oku
~ 8 – 10 mm
~ 1 mm 15°
~ 3 mm
Kalınlık 1,5
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
Bükülmüş sac parçalarının büküm yerlerindeki iç yüzey kısalma, dış yüzeyinde uzama
meydana gelir. Uzama ve kısalmanın olmadığı bir eksen vardır. Bu eksene natural (Tarafsız)
eksen denir. Açınımlar bu eksene göre yapılmaktadır.
K - KATSAYISI
R < 2 x T ise K=0,33 alınır. R = Bükme yarıçapı
R = 2 x T ile 2 x T ise K=0,4 alınır. T = Sac kalınlığı
R > 2 x T ise K=0,5 alınır. K = K katsayısı
BÜKME BOYU FORMÜLÜ
BB = Bükme boyu
BB = π. X ( R + K X T) X ( A / 180)
A = Büküm açısı
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
K - KATSAYISI
R=3 R?2xT
T=3 3?2x3
3<6 ise K=0,33 alınır.
BB = π. X ( R + K X T) X ( A / 180)
BB = 3,14. X ( 3 + 0,33 X 3) X ( 90 / 180)
BB = 3,14. X ( 3 + 0,99) X 0,5
BB = 3,14. X 3,99 X 0,5
BB = 6,264 mm
TAM BOY
TB = 6,264 + 9 + 21
TB = 36,264 mm
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
K - KATSAYISI
R = 1,5 R?2xT
T = 1,5 1,5 ? 2 x 1,5
1,5 < 3 ise K=0,33
alınır.
BB = π. X ( R + K X T) X ( A / 180)
BB = 3,14. X ( 1,5 + 0,33 X 1,5) X ( 90 / 180)
BB = 3,14. X ( 1,5 + 0, 495) X 0,5
BB = 3,14. X 1,995 X 0,5
BB = 3,13 mm
TAM BOY
TB = 14 + 3,13 + 9 + 3,13 + 38 + 3,13 + 14
TB = 84,39 mm
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
K - KATSAYISI
R = 1,5 R?2xT
T = 1,5 1,5 ? 2 x 1,5
1,5 < 3 ise K=0,33 alınır.
TAM BOY
29
TB = 32+3,13+343+3,13+382+3,13+285,5+3,13+29
TB = 1084,02 mm
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
K - KATSAYISI
R=3 R?2xT
T=3 3?2x3
3<6 ise K=0,33 alınır.
TAM BOY
TB = 324 + 6,27 + 448 + 6,27 + 324
TB = 1108,54 mm
BÜKME BOYLARI HESAPLARI
K - KATSAYISI
R=3 R?2xT
T=3 3?2x3
3<6 ise K=0,33 alınır.
TAM BOY
TB = 384 + 6,27 + 21 + 6,27 + 5
TB = 422,54 mm
KAYNAKLI BİRLEŞTİRMELER
Kaynak: Kristalleri aynı veya birbirine yakın özellikteki metal veya plastik iş
parçalarında, ek yerlerinin ergitilmesi veya yaklaşık ergime sıcaklıklarında basınç yapmak
suretiyle iki parçaya ait kristallerin birleştirilmesine denir.
KAYNAK METOTLARI
I Kaynağı U Kaynağı
Yarım U
V Kaynağı
Kaynağı
Eğik Kaynak
Y Kaynağı
Yarım Y İç köşe
Kaynağı kaynağı
YARDIMCI SEMBOL UYGULAMA ÖRNEKLERİ
Düz V Kaynağı
veya
veya
veya
KAYNAKLI BİRLEŞTİRMELERDE ESAS SEMBOLLER
veya
veya
veya
veya
KAYNAK ESAS ÖLÇÜLERİ
s6
a5
a: İkizkenar dik üçgenin en büyük yüksekliği
z7
z : ikizkenar üçgenin en uzun dik kenarı
n : Kaynak dikiş sayısı z4 n x I x (e)
o : Çepeçevre kaynak
Bayrak yukarıda Bayrak aşağıda
şantiyede kaynak yerinde kaynak
yapılacak yapılacak.