You are on page 1of 37

p

V 
p  

    Katılımcıların, işyerinde hijyen
tanımı, ölçüm metotları ve sorumluluklar konusunda
temel bilgilere sahip olmalarını sağlamaktır.
p Ô  u dersin sonunda katılımcı;
0 Vş hijyeninin tanımını yapar, kapsamı ve boyutlarını
söyler.
0 Vş hijyeni konusunda sorumlulukları ve ilişkileri
sıralar (işyeri hekimi, iş hijyenisti, iş güvenliği uzmanı
vb.).
0 Ölçüm ve kontrol yöntemlerini sıralar.
p  

   
0 Vş hijyeni tanımı,Vş hijyeni konusunda işyeri
hekiminin sorumlulukları,
0 Vlgili mevzuat,
0 Ölçüm ve kontrol yöntemleri.
p ijyenµ= ´sağlamµ= ´sağlıklıµ.
p M

un kızı   sağlığı
koruyan ilahedir.
p w  
   
   
p Vnsan sağlığının korunması ve
geliştirilmesi, yükseltilmesi, sağlıklı
düzeyde uzun sure devam etmesi için
gerekli olan uygulamaları yapan
bilimdir.
p V    sadece biyolojik
risklerden arındırmayı değil kimyasal vb. diğer
kirliliklerden de arındırmayı kapsar.
Õ 
M   risklerden arındırma
! !  risklerden arındırma
" #risklerden arındırma
$ %  risklerden arındırma
V   & 
   
    
        
 
p Vşyerlerinde hijyen kurallarına yeterince
uyulmadığı takdirde işyeri çalışma ortamında
bulunabilecek zararlı ve zehirli, gaz, toz,
duman vb. fizikobiyokimyasal etkenlere
maruz kalınabilir.
p Vyi bir G  sağı b 
da
rdr. Vşyrnd hjyn o yı rı
G v o r duş r uv  r oyun
od  rı
ç ış n r r fınd n uyu r
şd u nı ıdır.
p §ehirli kimyasal maddelerle, sıcakta ve kirli
islerde çalışan isçiler için iyi bir hijyen
Gtemilik
temel şarttır.
Vyi ir ijyen Uygulaması Vçin
p Temiz, içilebilir su kullanılmalı,
p Soyunma odasında, tuvaletlerde, tehlikeli
maddelerin kullanıldığı yerlerde hiç bir şey
yenmemeli,
p Eller ve vücudun kimyasal maddelere maruz
kalan bölümleri düzenli olarak yıkanmalı ve
günlük duş yapılmalı,
p Dişler ve ağız her gün temizlenmeli ve düzenli
olarak diş hekimine kontrol ettirilmeli,
p Uygun iş elbisesi ve iş ayakkabısı giyilmeli
p Vş elbiseleri ile ve iş dışında giyilen giysiler
karıştırılmamalı,
p §ehirli, zararlı maddelerle kirlenmiş iş
elbiseleri, havlular vb., diğer çamaşırlarla
karıştırılmadan temizlettirilmeli,
p Koruyucu maskeler, gözlükler, eldivenler,
kulak koruyucuları, vb., uygun şekilde
kullanılmalı,
p Düzenli eksersizlerle sağlık korunmalıdır.
p Tehlikeli tozlarla çalışanlar , işten sonra duş almalı
ve saçlarını da yıkamalıdır. Kirli iş elbiseleri düzenli
olarak değiştirilmelidir (temizletilmelidir).
p Grip ve bağırsak şikayetleri bir işçiden diğerine
hızla yayılabilir. Grip olanlar, akut bağırsak
şikayetleri olanlar veya bulaşıcı bir rahatsızlığı
olanlar hemen işyeri hekimine durumu bildirmelidir.
p Vyi bir personel hijyeninin en önemli bölümü
herhangi bir şeyi yemeye oturmadan önce, tuvaleti
kullandıktan sonra ve yapılan iş tamamlanınca eller
yıkanmalıdır.
p Çözücüler, tinerler, alkaliler veya makine yağları
gibi maddeler asla cildin temizlenmesi için
kullanılmamalıdır.
p ´Vşyerinde oluşan, hastalığa neden
olan, sağlık ve iyilik halini bozan, isçiler
ve toplumdaki bireyler arasında önemli
ölçüde huzursuzluk ve verimsizlik
yaratan   ' ve
stresleri '     
ve kontrol altına alan bir teknik, sosyal
bilim ve sanattır."
Endüstriyel hijyen,
sadece ortam havasında
kimyasalları ölçmek olarak
algılansa da diğer bütün
etkenleri ölçmeye
değerlendirmeye ve kontrol
etmeye de çalışan bir bilimdir.
p Vş Kanunun 82. maddesi ile is güvenliği
uzmanlığı yasal bir zemine kavuşmuştur.
p Vş güvenliği uzmanı bir is hijyenisti gibi
´işyerinde oluşan, hastalığa neden olan,
sağlık ve iyilik halini bozan, işçiler ve
toplumdaki bireyler arasında önemli
ölçüde huzursuzluk ve verimsizlik
yaratan   ' &
    kontrol altına
alabilmelidir.
p Mslında sadece bu isi yapan ´iş hijyeni
bilim ve sanatı ile uğraşacak yeterli sayı
ve nitelikte (

 
      
u tanımlardan da anlaşılacağı üzere is
hijyenisti (is hijyeni) sağlığı tehdit
eden etkenleri bilmeli, etken hastalık
ilişkisini karıştıran, engelleyen,
arttıran diğer etmenleri bilmeli ve
alınması gereken kontrol
uygulamalarını bilmelidir.
])M
] ]*%$V*%$%+%*%+
%,
p sıvı,
p katı,
p gaz veya toz formunda olabilir.
u etkenler etiyolojisine göre;
p Fiziksel,
p kimyasal,
p iyolojik,
p toz
p ]])M
],V)-
* ,M+
*%
V%
%,V+$% %,
%+$V,V
%)V
p er bir etken bireyler arasında
farklılıklar gösteren değişik düzeylerde
etki gösterebilmektedir.
p Vşyerindeki faktörlerin hiçbiri tek
basına etki etmez.
p Diğer mesleki ve çevresel faktörlerle
birlikte etkileşim halinde etki ederler.
p Kimi çevresel faktörler bir başka
faktörün etkisini arttırırken bir başka
faktörün etkisini azaltır.
p ireyler arasındaki (yas, cinsiyet,
genetik yapı, fiziksel kapasite,
beslenme durumu ve kişilik yapısı gibi)
farklılıklar çevresel faktörlerin bir
kişide diğerlerine göre farklı sonuçlar
ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
p Toksik kimyasal etkenlerle oluşan
hastalıklarda, etken-hastalık ilişkisi
konuyu daha da karmaşıklaştırır.
p Oluşan etkilenim, konakçıya ulasan
etkenin miktarı ve konakçının yanıt
verebilme kapasitesi ile doğrudan
ilişkilidir.
) ,-

 *  $   
   

    Î

p ü% p A  


0 Etkenin yapısı veya p (ireyin duyarlılığı)
zararlı etkileri 0 a. Gene i yapı ı ır
0 Yoğunluğu 0 . Ya ı
0 Dala yu çözünürlük 0 . Cin iye i
derecesi 0 d. e lene duruu
p è%; 0 e. Enfe iy n öy 
0 a. Maru   0 . ağı ılı duruu
0 . Mar   0 . A ivi e dueyi
p XOrtama ait faktorler
p oSağlık riski olusturan
tehlikelerin kontrolu
p 
.


p ‰iddetli maruziyette zarar görme, kısa surede


meydana gelir.
p §ehirli maddelerin az miktarları bile zarara
neden olabilir.
p §ehirli maddeler tarafından hava çokça
kirlenmektedir.
p unlar için yapılan (ortamdaki) kontrol ölçmeleri,
o kimyasal maddelerin çalışma ortam
atmosferindeki konsantrasyonunun guvenlik
sınırları içinde olduğuna bizi inandırmalıdır.
p ircok maddeye dokunmak (bile) çok tehlikelidir.
p u nedenle bu gibi maddeler dokunmaya karsı
korunmuş olmalıdır.
p 
)

p Tek basına yeterli bir ölçüt değildir.
p Çünkü Mkut toksik sınırların üzerindeki bir
konsantrasyonda etkilenim söz konusu ise
bir kez temas bile etkili olabilir.
p u durumda M  önemi ortaya
çıkmaktadır.
p  MK akut toksik etkilenimin sınırlarıdır.
p ir kez yüksek dozda maruz kalma kadar
düşük dozlarda da olsa tekrarlı
etkilenimlerde önemlidir.
p !
    
p er sahsın, cesitli zararlı maddelere olan
dayanıklılığı değisik olmaktadır.
p azı bireyler alerjik bünyeye sahiptir ve
daha duyarlıdırlar.
p azen, bir kere olan ağır maruziyet,
önceleri yüksek dayanıklılık gösteren
şahıslarda bile duyarlılık meydana
getirebilir.
p X -      
p erilen zehirli bir maddenin , neden olacağı
zararın, sisteme konulan madde miktarına bağlı
olduğu kuskusuzdur.
p u aynı zamanda, zararlı maddenin havadaki
miktarına ve maruziyet suresine de bağlıdır.
p avadaki zararlı madde miktarı alınacak
numunelerin analizi ile ölçülebilir.
p Katı madde veya tozlarda, belli bir hava
hacminde, taneciklerin büyüklüğü ve adetinin
ölçülmesi yöntemi uygulanmaktadır.
p ) ,-

 *  
      

ü. Risk değerlendirmesi yapılmalı,


2. işyerinde kullanılan, üretilen zararlı
bütün maddelerin listesi hazırlanmalı.
3. Depolarda veya işyeri sahasında bulunan
önceden satın alınmış malzemelerin
kontrolü yapılmalıdır.
X. Üretimde uygulanan bütün
yöntemlerin sağlığa zararlı olup
olmadıkları kontrol edilmeli.
5. erhangi bir üretim yönteminde
toz, duman veya sisin meydana
gelip gelmediği incelenmeli.
6. Msitlerin, bazların duman çıkaran,
tahriş edici sıvıların ve katıların,
solventlerin taşınmaları sağlığa
zararlılık yönünden kontrol
edilmeli.
X. u konuda yapılan kontrollerin
değerlendirilmesi, bazı
değişikliklerin yapılmasına
gereksinim gösterebilir.
5. Sadece ham ve mamul malzemenin,
sağlık acısından riskli olup
olmadıklarını araştırmakla tam bir
kontrol yapılmış olmaz,
6. yan ürünler ve özellikle atıklar
genellikle mamul malzemeden daha
çok tehlikeli olabilir.
*  Ô   .' 
ü     
p T  v  d
p  O    A  O 
M  K ı ı
p Ü  Yö   
p İ  G  ı    
  ö ıı  ö
p T  ı   ı ıı ö
     
 ı       
 ç      
 ı ı
p )       
  '      
   

 '    '
ü. T     
. T       
     ı G
 
 
3. T         
     
. T  !    
!     G   
5. İ   ı    ı ı !
      ı ıı
! G 
. K  ı      
       
 ı ı !        
   ı  ı ı   
         ı ı
G 
7. MAK  ES   
     
 G ı ı
8. Ç ı  ı    
  ı       
     
  ı   ı
è -    
p T    ı   -  
 ı  G
.
p T    ı    
  ı     ı 
 .
p I   G
!    .
p Y G   
      ı
  ı  ı 
   ıı ı.
p İ  
A M     
 
'  &
p Eğitim ve öğretim p   



%  
 
p Vşçilerin rotasyonu p w   
p Vşçinin   ı
havalandırılan 0 K   
kabine alınması   
0 w  
p Kişisel dozimetri- 0 T     
monitorler     -
p Yeterli bakım 0 T   
programı p d!   ı;
!  
p ı ı  
p     
p    .   ı ı ı    
 
p           ıı
  ıı    .     
 ı       
 ı      ı

 M  
  $  / 
 0 
 

âolisaj (âarlatma) Kum Çelik kum (bilya)

Öğütme, taşlama Mdi taş Sun'i taş

ernik âetrol Esaslı


solvent

 akine Temizliği enzin Gazyağı, hatta


motorin
oya Kurşun oksit Çözünmez kurşun
bileşikleri
V Ô  
p Vşyeri Gürültü Ölçümü ve Gürültü aritası
çıkarılması
p Vşyeri Toz Ölçümü
p Vşyeri Mydınlatma (Işık ‰iddeti) Ölçümü
p Vşyeri Termal Konfor Olcumu (Nem, Isı,
hava akım hızı vb.)
p Kimyasal  addelerin Ortam Ölçümü
(Organik uhar, Gaz uhar )
p Genel vibrasyon ölçümleri ve el, kol, bacak
vibrasyon ölçümleri
$    '  
p aca Gazı (Emisyon) Mnalizleri
p Uçucu Organik ileşenler (OC)
p ava kalitesi ölçümü

You might also like