You are on page 1of 64

Hayan ve Eserleri

(Tiirk~ea~I1damalanyla)

"'I;) lORK TICARET BANKASI il;birliiti ile haztrlanm16tu


Telit hakkt
BULVAR GAZETESINE
aittir.
TERCUMAN TESISLERI'nde
dizilmir;; ve basJlrmr;;tJr.
ISTANBUL 1985
ONSOZ
BULV AR, Milli Egitim Bakanhgmm KiT AP YAZMA SE-
FERBERLtGt'oe katxhrken. mufredat programmdaki bUtun
degi~iklikleri dikkate aldl.
., Profesor, asistan, ogretim iiyesi ve uzomanogretmenlerden
olu~an BULVAR OKUL DESTEK ANStKLOPEDisi HA·
ZIRLIK .KURULU "EDEBiYA T"· metinlerini ogrencilerin
ihtiyacma en uygun ~ekle sokarken, ~iire merakh olan her-
kesin aradl~m bulaca~ bir hazinede karar kddl.
Her ~airin eserlerine a~rhk veren "CEP KiTAPLARI"
dizisinde metinler ozelIikle ders kitaplannda yer ahnmayan
eserlerden derlendi.
BULVAR EDEBtYATUiziSt'nde yer alan eep kitaplarl-
nm her bin §airimiZe ayrUml§ttt .

BULVAR· OKUL DESTEK ANSiKLOPEDist'nin


devaml olan EDEBtYAT DtZtSt'nde yer alail "CEP
KtT APLARI"da her evin kiitiiphanesinde olmasl. gereken
bir "ESERLER BuTONODUR." Dizinin ilk kitabl TURKt-
YEM her o~eneinin ~antasma rahathkla girebilecek ozel bir
haeme sahiptir.
Gazeteniz BULVAR, orta ogrenim yapan butiin ogren-
eilerin .yamslra, velilerin, omtmenlerin .ve evin ihtiya~
duyaca~ bir ANStKLOPED[yt daha verebilmenin mutlulu-
gu i~indedir ..
Tashih MeUnAKAR
Nihal Yazan
AyfilBULUT
Dizgi : Sabahattin ASLAl\4
Mehmet SE~UK
Ahmet ERDOGAN
$tikret YAVA$ ..
Ayler KIZGINGUL
Nihal DERELt
tpek BA$
tsa ORUQ
ZuhalATLI
Bettil FERiK
Aynur MERT
Dilek ARA$
Pikaj-Montaj : Dursun SINIK
Rldvan EREN
MeUn DEMtR
VeliONDER .
Htiseyin ENGtN'
Murat TUNQTAN
Mahmut KARA.DOGAN
Esat EKIClGtL
Uzeyir DARICI .
Enver DiNDAR
K!lmera. : Yilmaz GOKKAYA
Metin KORKMAZ
Necdet MANAV
Fevzi TUNCERi
: Erol KARATA$
M.Ali YILMAZ
Zeki AK
: Nevzat ARTI$
Ismail QELIK
Relik ERCAN
AhmetDUMAN
Meti'n KAYTAK
-Bulvar OkulDestek
Ansiklopedisi------EDEBIYAT-
YUNUSEMRE
HAYA. Ti: I XlI 'tfncii yiizylhn ikinciyansl ile XIV'iincii yiizYlhnba~la-
rmda yalJam~ samlan Yunus Emre, sadece bu aSlrlarm degil, biitiin
TUrk edebiyatmm, bilhassa Tasavvufi Tiirk edebiyatlmnen biiyiik
temsilcisidir .
Bazl aralJtlrlcI1aronun SarlkoyIii, bazl1arlda Karamanh oldugunu ile-
.r.i.stirniii~Ilmlir.Bu mesele hentlz l;ozii1mii~.
degndir. Hacl Bekta{l Vell
Vilay~tname'si, ~ekaylku'n-Nu'inliniyye ve Nefahatii'l-Uns Terciimesi
gibi bir klslm eski kaynaklara ve yaygm olan inanca gore Yunus Emre,
Sankoy'de dogmu{l,l;iftl;ilikyapIDllJ,TapdukEmreadh bir lJeyhindervi-
lJioImulJ,daha sonra dogdugu koye donerek bir zaviye (kiil;iik tekke)
kurmulJ, omruniin sonuna kadar Sarlkoy'de kalarak halln irlJad etmilJ-
tir. Bu koyiin, Hacl Bektas tiirbe ve kazasma 34km. meslifede buIu-
nan, Nigde Or.tfj,koy'iineba~h oIan, bu~kii adl ile Sarlkaraman koyii
olmasl ihtimall olduk~a kuvvetlidir. Yunus Emre'nin Karamanh oldu-
li:unuiddia edenler de varmr. Ancak, Fuad Koprulii, Abdiilbaki GOlpl-
narh gibi Yunus.Emremiitehasslslarl, Karaman'daki Yunus'un KirilJ~i
Baba adlyla tart.manbir ba~ka Yunus oldugunu so:ylerler.Adnan Erzi'-
nin bir mecmuada buldugu kayda gOrelJairimiz 1320 ylhnda, 82 yalJm-
da iken olmiilJtiir.Eger bu kaylt dogru ise Yunus'un 1238 ylhnda dog-
mUlJolmasl gerekir. -
Yunus Emre'nin kendi eserlerinin incelenmesinden de hayatl hakkm~
da -baZlbilgiler elde edebiliyoruz. Buna gOre, Risaletii'n-Nushiyye'sini
1307 Ylhnda yazIDllJtlr:
Soze tarih yedi yiiz yedi-y-idi
Yunus dinI bu yolda feda-y-idi.
Anadolu'yu, Azerbaycan'l, Suriye'yi dolalJtl~m,
Gezdim Urum ile ~im'l, yUkan illeri kamu
mlSr81ile ifade etmi~tir. (Urum, Anadolu'dur. Yukan iller ile kastettigi I
yer de Azerbaycan'dtr.)
MevUiniiHiidiivendigar bize nazar kllah
Onun gorklii Ilazan ~onliimiiz aynaslmr.
beyitinden anlalJlldl~na gore, Mevhina Celaleddin-i Rumi ile de gorulJ-
miilJtiir (Yunus'un yalJam~ ylliarda, biiyiik bilgin ve lJeyhlereMevlana
iinvaro verilirdi. Bu beyitte zikredilen lJahsm HaCl BektalJ· Vell oimasl
da ihtimal dahilindedir). . ..
Arap~a ve Fars~a'Yl ~ok iyi bildigi Kur'an-l Kerim'den yaptlgl ikti-
baslardan, tranh{lairSadl-i ~irazi'den yaptl~ manzum gazel terciime-
sinden anla~llmaktamr.
O. zannedildigi gihi iimmi de~ildir. Tahsil gormii{ltiir. Hint-han,
Yunan-Roma mitolOjisinden, Kur'an-l Kerim'de gel;en peygamber los-
salanndan, Uveyse'l-Karani, Hallac Mansur, Ibrahim bin Edhem gibi
ermi{lkimselerden, ~eyh-i San'~n gibi hikaye kahramamndan, Leyla ve
Mecnun~Hiisrev ve $irin gibi tsl8.mi kl8.sikedebiyata g~roi~ a~lklar·
dan bahsetroesi; aruz veznini devrinin ~airl,erinegore olduk~a ba~anh
olarak kullanroasl~Arap~ave Farsca isiro ve slfat tamlamaUmm kusur-
.6~ca kurroasl bu fikrin delilleriar.asmdasaytlabilir.' ",
Dort kitabm manaSlDokudum hasIl ettim
,A~ka gelicek gordiim bi!' uzun hece imis.
beyiti~Yunus Erore'nin Kur'an, tncil, Zebur ve Tevrat gibi dort roukad-
des kitablokuyup anladtguugosterroektedir. AYJ:'l~tefsir, hadis vb.~ts~
lam ilimlerinibildigini de kendisi anlatroaktadtr. KlsacaSlYunus, iiromi
degll,iyi tahsil gOrmiiljbir ljairdir. " '"
DEBTANi· HA YA TI: S8rohnf ve Ozlii~leri ile yiizytllarca Tiirlonil-
letinin fikir ve his hayabm etkileroi~olan YUBUS Emre'nin hayatl halk
t.araftndan destanla~tmlrm~trr. Onunla ilgili efsaneler ~oyletizet1Emebi-
lir: ' '"
Yunus, ~ocukkenmektebe gitroi~, dill,bir turIii alfabey~ donroe~.
Bir glin hecelerken, hocasm8.,
Elif okuduk otiirii
Pazar eyledik goturii
YaratIlnu~l ho~ gordiik
Yarat.amndan ottirii
deyip okuhl blraknu~tlr. Koyiinde ~if~ilik yaptlgl Ylllardan birinde bir
klthk olmu~; 0 da cok bunalnu~br. Klr~ehir'e yakm SulucakarahOyiik'·
te Hacl Be~ta~ , VeIladh \)ir pir oldugunu, kaplsma gelen ihtiyaCsahip-
lenn~ bugdayverdigini duymu~tur. Yunus da 0 pire varroaya karar ve-
rir. Ulu ki~i huzuruna bo~ elle vanlroliZ; yoldan gelenilleline baklhr,
diye dii~iinroti~.Aroa oyle yoksul ki, gottirecek degerli bir ~eyiyok Yol-
da ah~ toplanu~ HaclBekta~ dergAhli~in,heybesine doldurrou~,oylece
gitmi~, Miiritler, YUIlUs'unah~ getirdigini, ziyaret dileginde oldugunu
Hacl Bekta~'a, iletroi~ler. Yunus'un toreye uygun, saroirol davram~l
Hacl Bekta~'l duygularidmr, bir dervi~ ile ona haber salar.
-Soron 6akahrn, bugday nu ister; himmet roi? Zavalli Yunus, ben
hirometi ne yapacaA'tm,karm doyurroaz; bana bugday l8.zlm,der. Hacl
Bekta~,pekiyi der, hurcunun, heybesinin aldtA'tkadar bugday veri:rler.
Yunus yola koyulur. Yolda, ben ne yaptlm, eger himmet alsaydtm bug-
daYlda bulurdum, diye dii~iiniirve geri doner. HaclBektalj'a, bugdayt
bo~altsmlar, sen banahimmet ver, der. Hacl Bekta~,o-artlk geCti,biz 0 '
ihsamn anahtanm Tapduk Erore'ye verdik, git nasibini ondan al. der.
Yunus, Tapduk Emre'ye gidip'dervi~i olur. Bu tekkede odun ta~lmak
ile vazifelendirilmi~tir. Krrkytl odun~eker. Bu krrk ytlicinde tekkeye
bir tek egri odun getirroez. Sebebini soranlara, bu kapldan iceriye odu.
nun bile egrisi giremez, diye cevap verir.
Digerdervi~ler onun hizmetini: ihlaslm; $eyhinin ktZlm seviyor da
onun i~in canla baf?la hizmet ediyor diye yoruinlarlar, nslldaf?Irlar.Dedi-
kodular f?eyhin kula~na gidince, yalanclhktan kurtarmak ~inluzlm
Yunus'aniklihlar. Fakat Yunus, ben f?eyhimin klzlna lliylk degilim, diye
omrunun sonuna kadar bu luza dokunll:1az~
Yunusbu tekkedebir ttirlu feyze erif?emedigini dUf?unup cam slkllffilf?
ve derglihtan ka~ffilf? Yolda kendi gibiiki dervif?e rastlaffilf?; onlarla ar-
kadaf? olmuf? Yemek vakti gelince devrif?lerden biriduli etmif?, Tann on-
lara gayb aleminden bir sofraindirm4;, yemif?ler. ikinci ogundediger
dervif?in duasl ile sofra gonderilmif? Slra Yunus'a gelince, "Allah'lm,
bende feyz yok, beni utandlrma, yuzumu kara ~lkarma, bunlar kimin
yii.zu suyu hurmetinesenden yemek istedHerse lutfet, 0 zatm hurmeti-
ne yemek gonder, demif? Bu defa, her zalnankinden daha fazla yemek
gehnif? Ertesi gUn dervif?ler Yunus Emre'ye, kimin hurmetine dua et-
tin, soyle, diye lsrarla sormuf?lar. Yunus, once siz soyleyin, sonra ben,
demif? Dervif?ler, biz Tapduk Emre'nin dervi~i Yunus'unyuzu suyu
htirmetine dua etmif?tik, derler. Yunus irkilmif?,feyze erdigini, Tanrl ka-
tmda itiban oldugunu, fakat kendisinin kendisini bHemedigini anlaffilf?
Dervif?lerden aynup 'l'apduk Emre'nin tekkesine donmuf? Sabah, tan
yeria.tarken ana baclyl (f?eyhinin kansml) bulup kendisini affettirmesi-
ni rica etmif? Ana bacl, Yunus'a, "Sen kaplmn ef?igine yat, bHirsin f?ey-
hin gozu gormez, sabah namazma~1karken ayagl sana dokunur, bu kim
diye bana sorar; ben de, Yunus, derim; bizim Yunus mu diye sorarsa bil
ki gonlunden ~lkmaffilf?Sm; hemen ..ayaklanna kapan ve af· dile. Yok
eger, hangi Yunus, derse, 0 zalnan anla ki gonlunden ~1kffilf?Sm;artlk
~lire yok demif? .Yunus, ana bacmm dedigi ltibi yapffilf? Tapduk,bizim
Yunus mu, .deyince, Yunus iki gozu iki ~e§me.,ayaklanna kapanffilf?
Seyhi onu affetmi~, fakat, kendi mertebeni ogrimmeden bima inanma-
dm, ljimdi camm vermen gerek, asliffilataca~m, arkasmdan git, nereye
dUf?erse orada Allah'a kavulj deyip aslislmatffilf?Asa, Yunus'un dog-
dugu yer olan Sankoy'e du~muf? Yumis, koyune gidip tevekkulile ba~l-
m topragakoymuf? ve Tann'ya kavuf?mu~.
SANATI: Yunus Emre, sanatlm hallun hizmet ve faydasma vermif?,
halka kendi dili ile hitabetmif?, ifadesi en zor duyguve dUf?unceleri yine
halk dili He halka Hetmif?tir.
XIII-XIV'uncu yuzyillarda, Anadolu'da, Bat! Turk~esi yazl dilinin
dolrnsunda ve gelif?mesinde YunusEmre de muhim roloynaffilf?tlr.
Ttirk~'yi son cJ.erecedegtizel kullanmllj, i~lemi~ ve geli~tirmif?tir. On\U1
f?iirlerinde en gtizel, en saf Turk~e ile ka~llaf?mz.Bu dilXIII-XIWunci.i
aSlr Turk- isllim medeniyetinin zenginligini aksettiren milli bir dildir.
Yunus, f?iirleri ile sadece kendi duygu, dUf?unce vehaylillerini iletme-
mif?,Turklugun seciye ve ahlliklm da cihanaduyurarak milletinin tercu-
mam olmuf?tur. if?te bu sebeplerden dolaYl her Turk onun eserlerinde
kendisini, kendi dilini, kendi i~ dunyaslmbulmuf?, Yunus Emre aSlrlar-
ca sevilerek okunmu~tur.
Yunus, bir tasavvuf ~airidir. Onu anlamak i~intasavvufun ne oldu~·
nu da bilmekte fayda var<ilr.Tasavvuf, "ziihd ve takva ile (ibadet ve di-
nin yasakladI~l ~eylerdenuzak durmakla) .rlihutemizlemek,kendi varh-
~m, Allah'm sevgisinde eritmek, kalbini dunya Heilgili ~eylerden bOo
~altlp sadece Tanrl'ya tahsis etmek, kendini yok bilip Allah'm varh~n-
da ya~amak, onun butiin emirlerine uymak, yasaklanndan ka~mak ve
bOylece.insan i~in en buytik mutluluk olan Allah'm yUzUnugOrmeye
nail olup nzasma kavu~maktlr. Hazret-i Peygamber'in ve arkada~lari-
mn ya~aYl~tarZl ve du~uneeleri, Kur'an-l Kerim'de bildirilenler tasav·
vufun men~eini te~kil eder. Sahabe ve onlara tabi olanlann ruhlarma
hakim olan Allah korkusu ve zuhd hareketi, giderek ~iddetlenmi~ve ta-
savvufa donu~mu~tiir. Ancak, ilk zahidlerde gortilen Allah korkusu
~uuru, daha sonrakHerde yerini Allah sevgisine blraknu~tlr.
Tasavvuf, aym zamanda, Tann nedir,kimdir; k8.inatni~inyaratllnu~-
tlr gibi sorularl eevaplamaya ~ahf;lanbir du~unu~yoludur. Bu felsefenin
en yaygm olam Vahdet-i Viicut felsefesidir. Vahdet-i Vueut'a (weut
birli~i felsefesine)gore, kainatta Tanrl'dan ba~ka hi~bir ~ey ger~ek vu-
elida sahip de~ildir, her ~ey Tanrl'mn birer gortintusudur. Tek varhk
olan Tann, aym zamanda tek gUzel,tek haylr menbmdIr. Tek ve ef;lsiz
guzel olan Tanrl kendi giizelli~inigormek i~in evren olarak gortinmu~,
(teeellietmi~)'dir. tnsan da onun bir gortintusudUr. tnsanda varhgm ya-
m slrayokluk ozelli~ de vardlr.tnsan, kendi benli~ni,dunyaya olan
ba~hh~ml yani yokluk un.surlanm. gidererek varhk unsurunu bulur,
boyleee Tann'ya (a~kyolu ile)ulaf;llr.
Ba~langJ~taferdi-dimbir hareket ~eklindegeli~entasavvuf, IX ve X'·
uneu aSlrlarda ~ekillenmi~,ahl8.kve ibadetlere dair ozel nizamIar orta-
ya koyan bir okul haline gelmi~tir. X'uneu ve XI'inci aSlrlarda tasav-
.vuf~ular.tarikatler haIinde te~kilatlandllar. TUrk d1inyU1.bu zumre
mensuplanm daha XI'inei aSlrda tanlnu~, tasavvuf ve tarikatlar TUrk-
ler arasmda da yayllnu~tlr. Edebiyata da yanslyan bu inan~lar Ahmet
Yesevi (XI'inci aSlr)Heilk usta propagandaelslm bulmu~tur. TUrk Ta-
savvuf Edebiyatl'nm Anadolu sahasmda en buyuk tistasl Yunus Emre
olmu~tur.
Tasavvufun ineeliklerini anla~J1lrve samimi bir dil Heanlatan ~airi-
miz, HaMaf;lkmurpertHerintbizzat ya~anu~,bunu ~iirlerinde~ok ba~an-
h bir f;lekildeyansltnu~tlr:
Benim gonliim, goziim a,ktan. doludur
Dilim soyler yari, yiiziim suludur
•••
Senin 8fJkmdeniz, ben bir bahClk
Bahksudan ~lk8a hemen oUidiir.
Yar yuregim yar, gor ki neler var
Bu balk i~inde bize guler var
ButUn L.1utasavv1flar gibi 0 da Allah', sevmi~,
Cumle yaratdnu,a bir goz He bakmayan
Ser'in evliyaslysa bakikatte asidir.
diyerek, Allab'm yarattlgl ber insana bir goz ile bakaeak, Yaratdml~l
bo~ gorduk, yaratamndan otiiro diyebileeek olgunluga eri~mi§ltir. Ha-
yat, tUUm, k&nat, varhk, yokluk, du.ny8nm fanlli~ gibi hususlarlyine ta-
savvufun ~er~evesi i~inde ele a1ml§l,gOrU§Jlerini en sade: en gUzel §lekliy-
Ie anlatID1§1tlr.
YunusEmre bir halk §lairi degildir, halkm §lamOlr. Halktan ve hayat-
tan aynlmaY1~, balk dill ile soyleyi§l onu halkm §lairi yapIn1~tlr.
Yunan sadeee Tiirkiye'ae degil butu.n TUrk diinyiiSmda sevilmi"
okunmu§l, §liirleri bestelenmi§l, Anadolu'da onun adma pek ~ok yerde
amt-mezarlar yapl1ml§l, hatta ba§lka Yunus'lara ait mezarlar bile buna
mal edilmi§ltir. Vefatmdan sonra yediyuz yil ge~mi§l olmasma ragmen
unutulmaID1§l, unu dunyaya yaY11ml§ltlr. 0, Tiirk edebiyatlmn en buyiik
§lairlerindendir. .
ESERLERt: Yunus Emre'nin RisiUettu'n-Nushiyye veDivan oimak
iizere iki eseri billnmektedir. Risaletii'n-Nushiyye ruh, akil, nefis, ofke,
sablr, kanaat,cimrilik vb. gibi konulan tasavvufa gore a~lklayan, ogut
veren, ahlaki- tasavvufi bir mesnevidir. 562 beyitten meydana gelmi§l-
tir.
Batl Tiirk~esi ile yaz,lan ilk divan Yunus Emre'ye aittir. Bu .eserin
pek ~okel yazmaslve ta§llamasl nushalarl varmr. Yeni yazl ile de defa-
larea basl1ml§ltlr. Aneak, bu baskI ve yazm.alann ~oguna, ismi Yunus
olan ba§lka §lairler (KAtipzade Yunus, A§llk Yunus vs.) ile A§lIk Pa§la,
Sait emre vs. gibi §lairlerin de §liirlerikan§lIn1§ltrr. Yapllanaylklamalar
sonunda Yunus Emre'ye ait 330 eivannda iiliirtesbit edilmi§ltir. Bu §liir-
lerin ~ogu heee, 60 kadan da aruz ol~usii ile yazl1ml§ltlr. Aruz ile yazllan
~iirlerinde, ,ortadlin e§lit.saYlda bj)lunebilen kahplan s~ti~inden, beyit-
lere dOrtluk ahengi verilmi§l, bOylece milli zevk ya§latIlml§ltlr. Fakat
onun en gUzel §liirleri heee vezni ile yazIlanlanmr.·
Yunus Emre'nin eserlerinin en gUzel baskllanm Abdiilbaki Golpmarh
ile Faruk K. Timurta§l yapIn1§ltlr. Elinizdeki kitapta bulunan §liirler am
ge~en bilginlerin eserlerinden se~ilmi§l; orijinal dile, gfizelligi bozmaya-
eak §lekilde, yer yer mudahale edilmi§ltir. Aynea, ogreneiler ve diger
gen~lerin Yunus Emre'yi kolayea aillayabilmelerini saglamak i~in her
§liir ya§layan Tiirk~e ile nesre~evrilmi§ltir.
Dr. Metin AKAR
20 Ekbn 1985- tstanbul
1 Gider idim ben yol sira yavlak uzaml~ bir agae;
Boyle latif boyle ~irin g3nliim eydiir birkae; sir ae;

2 Boyle uzamak ne manadlr e;iinkii bu diinya fanidiir


Bufodulluk ni~Amdlr gel beri mlskinlige gee;

3 Boyle latif bezenerek boyle ~irin diizenerek


Goniil Hakk'a uzayarak dilek denir neye muhtae;

4 Agae; kanr devran doner ku~ budaga bir. kez konar


Dahi sana ku~ konmaml~ ne giivercin ne hod diirrae;

5 .Blr giin sana zevil ere yiice kaddin Ine yere


Budaklarm oda gire kaynaya kazan klza sa~

6 YOnus imdi sen bir nice eksikligiin yUzbin anca


Kuru agaca yol sorunca teferri.iclen yoluna gee;

1
1. Ben, yol boyunea gidiyordum; fazlaea uzaml§, bOyleho§, bu kadar
tatli uzaml~ biragac (gordam)~ GonIOm(ona) birka~ Slra~(de~·(dedi)

2. Boyle uzamanlO anlalTl!. nedir?(Boyle uzamaga gerek yok), gOnkO


bu dOnya olOmlOdOr. (Ustelik) bu, mOnasebetsizlik ni§amdlr, gel
beri, miskinlige (gosteri§tM, sOsten uzak ya§aYI§a) ge~.

3. Boyle ho§ bezenerek, bOyle gOzel sOslenerek(ne yapmak istiyor-


sun?). GonOI, Tann'ya uzanarak neyi diler, neye muhtagtlr?

4. Agag ya§lanlr, zaman geger (ve) budaga ku§ (aneak) bir defa konar.
Sana daha ku~ konmaml~; ne gOverein, ne tura9 ku§u ... (sen neye
yararslO?)

5. Bir gOn sana da yokluk ula§lr, uzun boyun yere iner, dallann ate§e
girer,kazankaynar, sa9 klzar.

6. Yunus, §imdisen nasll, eksikligin ona gore yOz bin (oldugu hilde
soru soruyorsun?) Kuru agaea yol (yordam) soruneaya kadar gezin
(ve) yoluna devam et.
-Bull/at OkulDestek Ansi~lopedisi -------EDEBiVAT--

7 Sabahm sinleye yarchm gordi.imci.imle olmi.i§ yatar


Her.biri bic;ire olmu§ omriin yaYI kllml§yatar

8 Yard 1m bunlann katma bakdlm egel heybetine


Nice yigit muridmaerememi§ olmi.i§ yatar

9 Yemi§ kurd ku§ bunu keler nic;elerin bagrm deler


$01 utaclk ni-reste.ler gUl gibice yatar

10 Duzaga di.i§mi.i§ tenleri.Hakk'a ula§ml§ canlan


Gormez misinsen bunlannoYbet bize gelmi§ yatar

11 Esilmi§inci di§leri doki.ilmi.i§ sansac;lan


Kamu bitmi§ te§Yi§leri emr i.i.nemdeermi§ yatar

12 Gitmi§ gozi.inUn karaslhic; i§i yokdurdurasl


Keten bezininpiresi·si.ini.ige sardml§ yatar

13 Yunus gerc;ek i§lk isen mUlke suret bezemegil


MUlke suret bezeyenler kara toprak olml§ yatar.

2
7.Sabahva\5.ti mezarhga vardlm, bOton (halkl) olmO~ yatlyorgordOm.
Her biri bigare olmu~, omrOnO(canlnl) kaybetmi~ yatlyor.

8 .Bunlann yanlna vardlm,ecelin heybetine baktlm; nice yigit mura-


dma erememi~, yatlyor.

9. Bunu kurt kU~ yemi~; kertenkele gogsOnO deliyor. $u ufaclk yeni


yetme gocuklar gOI gibi solmu~ yatlYQr.

10.(Kiminin) vOcudu cehenneme do~mo~, (kiminin) can Ian Tann'ya


ula~ml~. Sen bunlan.gormez misin; Slr;:ibize gelmi~ c:;Iuruyor.

11.inci di~leri dokOlmO~, san sagIan dokOlmO~,tela~lannln hepsi bit-


mi~, Tann'nrn buyruguna uyup Isiak yerde yatlyor.

12.GozOnOnkarasl gitmi~ (yapmaga) duracak hig i~i yok; kefenbezi-


nin pargasl (da) kemige sanlml~yatlyor. .
13.Yunus, gergek a~lk isen dOnyaya gOzelgorOnmege(dOnyaYI sev-
mege) ugra~ma, (zira)dOnyaya'gOzel gorOnmege 9all~anlar toprak
olmu~ yatlyor. .
14 Geliin sorahm canlara surelinden n'oldu gider
DUn gUn seninlm der Iken sebep neyl buldu gider

15 Aceb degil glder ise suretl terk eder ise


Yanlt~ yalan gaybet degil dostdan haber geldl glder

16 Kant onun miilk ii malt terk eylemi, ciimleslnl


o
pAdi'fah dergAhma hemen ame'-ald, gider

17 Oyle ki'dost olmu~idi 0 Ifjler diiziilmifj idl


Belli bilin can suretln sakahna giildii glder

18 Eyler idl sat! pazar blr pul i~ln gene bozar


Olmu$ bu diinya (den)bizar yenslz gomlek giydigider

19 Bini dogar binl gider buyruk boyle geldl meger


KI ola dUnyaya. doyar peymanesl doldu gider

20 Erte gece soyle~lrler Hakk'. bulahm diyerek


Y(inus eydUr mlskin olan Hakk'. bunda buldu gider

3
14. Gelin, canlara sorallm, suretinden (bedenden) n13t>'(jO da gidiyor.
Daima,seninim derk.en, ne sebep buldu da gidiYor.

15. (Can), bedeni terk ederse, giderse, acaip degil (acaip karl}llamama·
11), seitgiliden haber geldi (de) gidiyor. Bu (haber) yalan yanh~ ve de·
dikodu degil (gergek).

16. Hani onun mall, mOlkO? Hepsini terketmi~. 0 padi~ah (Tann) huzQ·
runa hemen hareket etti, gidiyor. .

17. (Can i1e ten) oyle ki dost olmu~tu, (dostluk ile i1gili) il}ler yoluna ko·
nulmu~tu. ($imdi) iyice bilin ki can, bedenin sakallna gOldO gidi·
yor. .

18.($u), all~ veril} yapardl, pir pur igin (anlal}maYI yeniden bozar(dl).
($imdi), bu dOnyadan bezmil}, kolsuz gomlek giydi gidiyor.

19. (Tann'dan) emir boylegeldigi igin, (insanlann) bini dogar, bini olOr.
DOnyaya doyan var ml, (amaomOr) kadehi doldu (vadesi yetti) gidi·
yor.
2O.Sabah ak~am, Tann'YI bulahm, diyerek konu~urlar. Yunus der ki,
benliginden gegen Tann'YI bu dOnyadabuldu gidiyor.

21 Mana eri bu yolda mellil oiasl deQiI


Mana duyan goniiller hergiz olesi degil

22 Ten fanidir can olmez gldenler gene gelmez


Oliir ise ten oliircanlar olesi degil

23 Gevher seven goniiller yUzbin yol eder ise


Hak'dan nasip oIma~ hasip oiasl degil

24 Sakmgll. Varin gonliin $Irc;adlr $Imayasm


SIr9a $mdlktan sonra biitiin olasl degi!.

25 (:e,melerden bardagmdoldunnadan korisen


Bin yll and a durursa kendidolasl.degii

26 $u Hlzlr'la.,ul~y"s A.b-I HAl.yit I~iler


Bu bir kac; giin ic;lnde bunlar olesl degn

27 Varaltl Hak diinyayfPeygamber dostluguna


Diinx~y,,, ,9"I/',n,;~ider bikik~lllsldegii

28 Vunus gozun goriirken yarag\Jn eyle bugun


Gelmed.i ona varan ger! gelesl deglt
4
21.Mlnl eri=-~Iklar'bu yolda (donyMa) ozonto dlJymayacak. Manl
duyan (a~lk olan) gOnOller asia Olmeyecek.

22.Ten OIOmiOdor, can Olmez; gidenler gerigelmez. OlOr iseten c>ler,


canlar Olmeyecek.

23. MOeevher (veya Oz) seven gOnolier yOz bin yol izlese (de) Tann'dan _
kIsmet olmazsa (onu) elde edemeyecek.

24. Sevgilinin kalbini (gOnIOnO)sakm, 0 camdlr, klrmayasln; eam kml·


dlktan soma bOtOnolmayaeaktlr. .

25. Testinic;:~~melerden doldurmadan(bir kenara) koyari.sen, bin YII


(yerinde) dursa da kendi kendinedolamayacaktlr. .. .
26.~u Hlzlr ile Ilyas, ebedi hayat suyu i9ti1er, onlar klyamete kadar 01-
meyecekler.

27.Tann, dOnyaYIPeygamber (Hz. Muhammed)'in sevgisi ugruna ya-


rattl. (Boyle oldugu Mlde, 0 da oldO). DOnyaya gelen gider, kimse
kalmayacak.

28. Yunus, gozon gorurken, bugon hazlrhgml yap. Oraya varan (geri)
gelmedi, geri gelmeyecek. "

5
29 Teferruc eyleye vard.m sabahm sinleri gordum
Kam}m.§ kara topraga §u nazik tenleri gordum

30 Curumu§ toprak ic;re ten sin ic;inde yatar pinhan


Bo§ahm.§ damar akm.§ kan batm.§ kefenleri gordum

31 y.k.lm.§ sinleri dolmu§ hep evleri harab olmu§


Kamu endi§eden kalm.§ ne du§var"halleri gordum

32Yaylalar yaylamaz olmu§ k.§lalar k.§lamaz olmu§


Bar tutmu§ soylemez olmufj ag.zda dillerigordum

33 Kimisi zevk u i$rette kimi sAz u be,AreUe


Kimi bela vu mihnette dun" olmu§ gunler!- gordum

34Sogulmu§ §ol kara gozler belirsiz olmu§ay yuzler


Kara topragm altmda gUl deren elleri gordum

35 Kimisi boynunu egmi§ tenini topraga salm.§


Anasma kusupgitmi, boynun buranlan gordum

36 Kimi zari k.hp aglar zebaniler cantn daglar


Tutu§inu§ sinleri oda c;.kan tiitunleri gordiim

37 Yunus bunu kanda gordu geliip bize hab'er virdi


Akhm yard. bilim §a§tt nitekim §unlan gordum
5

29. Sabahleyin gezmege9lktlm, mezarlan gordOm. (Orada) kara topra-


ga kan~ml~ ~u nazik bedenleri gordOm.

30. VOCl)t toprak i9inde 90rOmO~, mezarda gizliceyatlyor. Damar bo-


!?anml~, kan akml!?, (bununla) batml!? kefenleri gordOm. 0

15
31. Mezarlan Ylkllml:? (toprak) dolmu:?, evletLhep harabo~mu:? HeLge-
:?it dO:?unceden uzakla:?ml§, ne gog halleri gordOm ..

32. Yaylalar yay.lamaz olmu§(~ar); kl:?lalar kl:?lamaz olmul1(lar).Aglzdli,


pas tutmulil, soylemez olmu:? dilleri gordOm ..

33. Kimi zevk' ve eglencede, kimi saz ve mOjdelerde, kimi bela ve zah-
mette gonierini gegiriyorlardl. ~imdi dOn olmulil'o gOnleri gordOm
(dO~OndOm).

34. ~u kara gozlerin feri tOkenmi:?,ay yOzlerce belirsiz olmu:?Kara


topragJn altlnda, gUl toplayan eller(in haHni) gordOm.

35. Kimisi boynunu egmi:?, vOcOdunutopraga sahvermi~. Annesine


kOsOp giden ve boynunu egenlerinzavalh hallerinigordOm.

36. Kimi inleyipaglar, zebaniler (onlann) camm daglar; mezarlan ate:?e


tutulilmulil, glkan cjumanlan gordOm.

37.Yunus, bunu gordOgO zaman geldi bizehaberverdi. Bunlan gordO-


gOmde akhm (balil1mdan) gitti, bilgim lila:?tl.

.6
38 Ey yg~hler'ey karde,ler korkanm ben ()lem diVe ".
OldUgUme kaymnazam eUigimi bulam dive
39 Birgiln gorUnilr gozilme ayblrn vuru~uryilzilme
Endi,eden deli olmu,.um n'idem. ben ne kllam dive

40 Eger ger~ek kul irni,sem onakulluk kllayldim


Aglayaydlm bu dilnyada yann orda gillem dive
41 Hemen geldim bu .dilnyaya nelsime kuUukeyleyi
iyi arnel i,lemedint. azabtan kurtulam dive

';2 Ey bic;are miskin Yunus gilnahm erokn'eyleyesin


Slgmdlm 01 Allah'una dedi hem alv edem dive

38. Ey arkada:?larr ey karde:?ler, ben olOrOm diye korkuyorum.OldOgo-


meJasalanmam,(bu dOnyada) ettigimi bulurum diye
(korkuyorum).
39. Sir. gOn aYlb,HWPyOz(}me vuruldugu (an), gOzOme gOrOnOr,(bu) du·
'~Onceden deli olmu~um, (0 zaman) n~ edeyim, ne yapay.m dive
(korkuyorum).

40. Eger ger~ek kulimi~sem,O'ria k.ulluketseydim; yann orada gale-


vim dive bu dOnyAda aglasaydlm, (bundan d.olaYI korkuyorum).

41.Aym ~ekilde, bu dOnyaya nefsime kulluk eylemeye (mi) geldim,


azaptan kurtulaYlm dive iyi i~ (de) i~lemedim, (bundan dolay. kor·
kuyorum) .
.
42. Ey zaval", bi~re Yunus, gOnahtn ~ok ne yapacaksm? Hem 0, "af·
fedeyim" dedi diye Allah'lma slgmd.m.

43 Du,tli onume hubbU'1 vatan gldem hey dost dlye dlye


Anda varan kaltr heman kalam hey dost dlye dlye

44 Gele '01 Azriil tuta assl kllmaz ana ata


Blnem '01 aga9tan ata gldem hey dost dlye dlye

45 Halvetlerde me,gUl olam dilm a9dam gul olam


Dost baganda ,bUlbUl olam otem he.y dost dive dlye

46 $01 bir be, on allm bezl kefen ideler egnlme


Dokem,oi dijnyi donlann glyem heY'dost dlye dlye

47 Mecnun olarak yuruyem yuce daglan biiruyem


Mum olubam eriyem yanam hey dost dlye dive

48 Gunler gege YII gevrile ustume slnlem obrula


Ten 9UrUye topra~ ola tozam hey dost dlye dlye

49 Yunus Emre var yoluna munkirler glrmez yoluna


.Bahri olup dost g61Une dalam hey dost dlye dive
7

43.bnome vatan sevgisi dO~tO, hey dost, diye dive gideyim. Oraya va·
ran hemen kallr. Hey dost, dive diye kalaYlm.

44.$u Azrailgelip tuttugu zaman ana baba faydaetmez. $u tahtadan


ata (ta~buta) bineyim ve hey dost, dive diye gideyim.
45. Yalnlzhklarda me~gul olaYlm, d~ima agllan gOI olayllll, dost bi!lQui-
da bOlbOI olaylm, hey dost, diye diye Oteyim.

46. $u dOnyA elbiselerini (OstOmden) dOkeyim; ~ube~-on ar~m bezi be·


denime kefeneyleyeler de, hey dost diye diye gideyim.

47. Mecnun olarak yOrOyeyim, yOce daglan bOrOyeyim. Mum olarak


eriyeyim, hey dost, diye diye yanaylm.

48. GOnler gege, Yillar done, OstOmde(ki) mezanm oyula (gOke), vOcut
gOrOye, toprak ola, hey dost, diye diye tozaYlm.

49. Yunus Emre, yoluna var, inkArcllarsenin yoluna girmez. Balik olup
dost gOIOne, hey dost, diye diye dalaYlm

50 Geldl ge~tl CSmrumbenlm $01 yel eslp ge~ml$ gibi


Hele bana $CSyle(geldl) $01 gCSzaC;lpyummu$ gibi

51 I$bu sCSze·
Haktamktlr bu can govdeye kpnuktur
Birgi.in (ola) C;lkaglde katesden kU$ uc;mu$ gibl

52 MlsklnAdem ogla",", benzetmi,ler eklnclye


Kimi biter kimi yeter yere tohum sac;ml!} gibi

53 Bu dunyada blr nesneye yanar i~im goynur ozum


Yiglt iken CSlenleregCSkeklni biC;mi!} gibi

54 Bir hastaya Yard," ise bir ic;lm su verdin ise


Yann orda kar!}1 gele Hak !}arab," Ic;mi!} gibi

55 Blr miskini gCSrduliise bir esklce verdin ise


Yann orda sana gele Hak !}arab," ic;mi!} gibi

56 VOnus Emre budunyAda lki ki$i kalarderter-


Meger Hlzlr Ilyas ola Ab-I Hayat i~mi!} gibl

8
50. Benim OmrOm, ~Oyle yel esmi~ gibi geldi gegti. Hele bana (bu\~ore)
bir gOz aglp yummu$ gibi geldi. .
51. Su soze Tann tamkt.r; Su can govdeye konuktur. Sir gOn olur,ka-
festen ku~ ugmu~ gibi g.kargider. -

52.Zavalll insanoglunu ekinciye benzetmi~ler, yere tohum sagml~ gi-


bi, kimi biter (dogar), kimi yeter (olgunla~lr, oIOr).

53. Su dOnyada bir ~eye, geng ya~ta olerek gok ekini bigmi~ gibi (top-
raga dO~enlere) igim yanar, ozOm aCIr.

54. Sir hastaya (ziyaret igin) vardlysan, bir yudum su verdiysen (obOr
dOnyadayyann orada, Tann ~arabl igmi~ gibi kar~Jna gelir.

55. Sfr zavaillyl (bir dervi~i) gordOgOnde, bir eski elbise verdiysen, ya-
nn orada (obOr dOnyada) Tann ~arab. igmi~gesine kar~Jna gelir.

56. Yunus Emre, bu dOnyada iki ki~i kallr derler;(bunlar) ebed; hayat
suyu ieen Hlz,r ile llyas;t,r. [Halk rivayetlerine gore, HizJr i1e llyas
Peygamber, olomsozlOk suyunu bulup igmi~ler, olOmsOzlOge ka-
vu~mu~lard,r.1

57 Sana ibret gerek ise gel goresin bu sinleri


Ger ta$ isen eriyes.in baklp gOricekbunlan

58 ~unlar ki ~oktur mal/an gar nice oldu halleri


Sonucu bir gomlek giymi§ onun da yoktur yenleri

59 KaOi mUlke benim diyen ko§k 0 saray begenmeyen


~imdi bir evde yatarlar ta§larolml§ ustunleri

60 Hani 0 ljirin sOzliiler hani 0 gUne§ yiizlUler


~oyle gayib olmu§ bunlar hi~belirmez ni§anlarl

61 Bunlar bir vakt begler idikaplcJlar korlar idi


Gel §imdi gar bilmeyesin beg kangldur ya kullan

62 Ne kapi vardlr giresi ne yemek vardlr yiyesi


Ne 1§lk vardlr goresi dun .olmu§tur gundOzleri

63. Birgun senin dahi YOnus benim dediklerin kala


Seni dahi boyleede nitekimetti bunhm
9
57.Sana ibret gerek ise ~u mezarlan gel(ip) goresin. Baktp bunlan go-
ronce, eger ta~isen (bile)eriyesil1.

58.~unlar ki mallan gok idi, halleri ne oldu, gor. Sonunda bir goml~k
giymi~, onun da kollan yoktur.

59. Hani mOlke "benim" diyen, ko~k ve saray begenmeyen? ~imdi bir
evde yatlyorlar, Ostlerinde de ta~lar var.

60.HaI1i 0 tatlt sozlOler? Hani 0 gone~ yOzlOler? Bunlar oyle kaybol-


mu~ (ki) izleri hig belli degil.

61.Bunlar bir zamanlar beyler idi; (kapllanna)kaplcllar korlar idLGel


~imdi gor, bey hangisidir veya kullan (hangisidir)bilemeyeceksin.

62.Ne girecek kaplSt var, ne yiyecek yemek var. Ne gormek iginl~tk


var, gOndOzleri gece olmu~tur.

63.Yunus, bir gOn senin de benim dediklerin (bu donyMa) kallr. Nite-
kim, bunlan eden, seni de boyle eder. .

10,
. 64 Sensin kerim sensin rahim Alah sana sundumelim
Senden artlk yoktur emim Allah sana sundum elim

65 Ecel geldi vade erdi bu omrlim kadehi doldu


Kimdir ki ic;medenkaldl Allah sana sundum ~Ii,!,

66 Gozlerim goge slizlildli camm goglisten lizlildli


Dilim tetigi bozuldu Allah sana sundum elim

67 U, biC;i1dikefen donum Hazrete yontefdimyonlim


Acep nice ola hillim Allah sana sundum elim

68 Vurdular suyum Ihdl kavim karde, climle geldi


Esen kalst" kavim karde, Allah sana sundum elim

69 Geldi salacam sarthr dort yana sala verllir


II namazlma derilir Allah sana sundum elim
70 Safacaml gotilrdliler makbereme yetirdiler
Halka of up oturdular Allah sana sundum elim
-----~iiR-c~"~e§tiler ustume toprak elitiler
Hep koyubaOi ka(:hlar Allah sana sundum eJim

72 Yedi tamu sekiz u(:mak herbirinin vardlr yolu


Herbir yolda yuzbin ~arlil Allah sana sundum eJim

73 Geldi Munkerile Nekir herbirisi sordu bir dil


i1ahi sen cevap vergil Allah sana sundum elim

74 Gorun acepoldu zaman gonUlden eyleyin figan


OlOr (:u~ anadan dogan Allah sana sundum elim

75 Yunus tap uzat busozu Allah'ma tutgll yuzu


Didardanaylrma bizi Allah sana sundum eiim

10
64. Sen, en bagl~laYlc.sm, sen en merhametli olansm, Tann'm salla
elimi agt,m. Senden ba~ka gArem yoktur, Tann'm sana el.imi agt.m.

65; Ecel geldi, ya~ama sOresi sona erdi, bu omrOmOn kadehi doldu, 0
(olOm ~erbetinj) h;;meden kalan var m,? (Herkes olecek). (Bu anda),
Tann'm sana elimi agtlm, (bana yardlmet).

66.Gozlerimgog-e (dogru) sOzOldO,cantm gogsOmden sokOldO, dilim


harekettenkald! (soylemez oldu). (I~te bu anda), Tann'm sana elimi
agtlm (beni bagl~la,. banayardlm et.)

67.I~tel kefen olacakelbisem blC;;i1di.YonOmO Tam'I'yadondOrdOm. (0


zaman) acaba M.lim ne olaeak? Tanrl'm (bu anda bana ac.) elimi sa-
na ac;;tlm.

68.(Ate~e) koydular, suyumilld',kavim karde~ hep toplandl. Bu kim-


seier sag, esen katsmlar(ben gidiyorum. Bu anda) Tann'msana eli-
mi agtlm, (bana'ac.).

69. Tabutum geldi, sanhyor; dort yanda selA veriliyor. Eller namazlml
kllmak igintoplanlyor; (buanda) Tann'm sana elimi ac;;tlm (bana
aCI).

70.Tabutumu gotOrdOler, mezanma ula~hrdllar. (Mezanmm etraf'na)


halka olup(dua etmek igin)oturdular. Tann'm (bu anda bana yar-
dim et) sana elimiagtlm;
71. Cenazemin kefeninin ipleri ~OzOldOgonde, OstOme toprak eljlp at-
t.klannda, hep birlikte, beni yalnlz blraklp ka~tlklannda, Tann'm
sana elimi agtlm (bana yardlm et).

72. Yedi Cehennem, sekiz Cennet... Her birlnin yolu vardlr; her bir yol-
da yOzbin garlj' (~aljlrtici manzaralar) ... Tann'm, elimi agtlm (0 za·
man bana yard.m et). . .

73. MOnker ile Nekir (adlt sorgu melekleri) geldi, her biri bir dil ile (so-
ru) sordu. Allah'lm, 0 zaman sen cevap ver(meme yard.mc. 01), Tan-
n'm sana elimi agtlm, (yardlm et).

74. Zaman acalp oldu, gOrOn. I~ten gelerek feryAd edin. Anadan dogan
(muhakkak) OIOr.Tann'm, elimi sana agtlm, (yard.m et).

75. Yunus, bu sOzO yeterince uzat (klsa kes). YOzOnO Allah'a gevir.
Tann'm sana elimi agtlm, yOzOnOn gOzelliginden bizl ay.rma. '

76 A,kla bili, can lara ezel ebed olmayacak


Gum·rih olup bu cihanda kimse bikikalmayacak

77 Bir dona kanbula,lcak yumaymca mismi.1 olmaz


GonUl pisi yunmaymca namaz reviolmayacak

78 GonOlpisln yUd~n iS8 klbr Q klnl kodun ise


Ikrir butlin olmaymca erden nazar olmayacak

79 Murdar dunyiya bula,an dev,irubeni dUru,en


Erdenhimmet olmay!nca omur gecrer yunmayacak

80 Ylinus imdisen Hakk'a er dun ugun gonli.in Hakk'a ver


GonUl gozi gormeyince hicrba§ gozu gormeyecek

11
76.Aljk ile tanlljlk olan canlara ezelve ebet olmayacak(yania.~.klann
can Ian olomsOzdOr). Bu cihanda kimse ebed! olarak yOlunu I<.aybe-
dip kalmayacak.

77. Bir elbiseye kan bula~t. ise y.kamaymca temiz olmaz. GonUI pisi
Ylkanmaymca da namaz kllmak uygun olmaz. (Tasa~vufgular, na-
- BulvarOkulDestekAnsiklopedisi-------EDEBIYAT -

---~miYedenff&l9isetemizligini yeterli gormezler, kalp lemizli·


9 i de ararlar).

78.GonOldeki (pis)ligi ylkadlysan, (yani) kibir ve kini blraktl isen (de,


~eyhe inanCllla dair) kabQI beyanl tam olmaymca ermi~ ki~inin sa·
na meyli olmaz.

79. Mal toplayarak, bu yolda gayret ederek pis dOnyaya bula~an, bu


pisliklenannrnadlkya,omOr gelier, ermi~ kimseden yardlm olmaz.

80.Yunus, sen ~imdi Tann'ya ula~. Gece gOndOzgonlonO Tann'ya ver.


GonOlgozOAllah'l gormeyince ba~taki goz hili gormeyecek, (onun
igin kalbini temizle).

81 Benim gonlUm gozi.im a~ktan doludur


Dilim soyler y~ri yi.izi.imsuludur

82 Cd agacl gibi yanar vi.iclidum


Ti.iti.ini.imgorene seher yelidir

83, Cokal ce~,ena~k," oduna doymez


Oku canabatar kallyahdlr

84 Okurum ~ahlml kendi dilimce


l?ahlm eydi.ir bana herdem gele·dur

85 Seni sevenlerin ola ml akh


Bir dem uslllYlsa her dem delidir

86 Yunus sen toprak 01 eren yo lunda


Erenler menziliar~dan uludur

81. Benim gonlom',gozom a~ktan (a~k ile) doludur. Dilim sevgiliyi say-
ler (Tann'YI zikreder),yOzOm sulu (ya~ dolu)dur.

82.VOcQdum 6d agaci gibi yanar, dumanlml goren seher yeli sanlr.

83.A~kln ate~ine zlrh, sava~ elbisesi dayanmaz, (onon) oku gayet kes·

23
_ BultJarOkulDestek A nsikloped is i.•.
_--_--EDEBIYAT--

kin (sivri)dir, cana batar.


84. Ben kendidilimile $ah'lmm (Allah'lmm) adml gagmnm, $ah'lm da
bana her an geledur, der.
85.Seni sevenlerin akh olur mu? (ConkO a~lklar akll ile degil! qOnOI i1e
hareket ederler). (Bunlar) bir an akllh iseler de, her an delldlr (dl~ar-
dan baklnca deli gibi gorOnOrler). -

86. Yunus, sen (Tann'ya eri~enlerin) vellierin yo!una t?pra~ 01, g~nkO
onlann menzili (man en ula~tlklart rOtbe) Ar~ tan bile yOksektlr.

87 Kerem et bir beri bak nikab yuzunden bmik


, Aym on dordu musun balkmr yuz u yanak

88 Otuz iki mirvan mercAna dizmi§ gibi


Klymeti durden olmu§ yara§lr incidenak

89 Sifatm anhgl bulgur u nohut gibi


lki ka§," ay alnm gene aya verir sabak

90 Goren pervaneleyin niceoda du§mesin


Gozlerinin bakl§1 can ahr iki--e;lrak

91 ~§km zemzemesinden 8§lk.boynu zencirli


Azadhk istemez (Ier)§oyle kalddartutsak

92 Kangl birnesneni ki dll nice §erh eylesin


llihi sen beklegil yavuzgOzlerden Irak

93 Boynun geyik boymndan hi~ fark eyleyemedim


Gumina veren beni kupeli iki kulak

94 Yunus Hak tecellisin senin yuzunde gordu


Care yok aynlmaya ~unsende gorundu Hak
13
87. Kerem et, bir bu tarafa bak, yOzonden pegeyi blrak. YOZOn,yanagm
papldlyor, aym on dordO mOSOn?

88.(Di~lerin ve agzm) otuz iki inciyi mercana dizmi~ gibi. Degeri inci
ile, anlatllan (di~lerinin) rengi inciden daha bey~.

89. YOton bulgur ve nohut glbnermZ;iki ka~m ay gibi: alnm hilale ders
verir\

90.(Seni) gOren pervane (kelebek) gibi nasll olsun da (a~k) ate~ine


dO~mesin? (Zira) gOzlerinin bakl~lcan alan iki ate~ gibi.

91. A~kmm ezgili sesinden a~lklar boynu incirli (deli gibi)dir. Boylece
esir kaldllar (onlar hOrriyet istemezler).

92. Hangi bir .uzvunu dil nasll anlatsm? Ilahi, sen koto gOzlerden onu
uzak tut, sen koru.

93. Boynunu, geyik boynundan hi9 farkedemedim. (Yalnlz) beni kOpeli


iki kulak ~Ophelendiriyor.

94. Yunus, Tann tecellisini senin yOzOnde gordO. Sende Tann(n1n gO-
zelliQi) gOrOndO, send en aynlmaQa 9are yok.

95 I,itin iy yarenler klymetli nesnedir a,k


Degmelere bitimez hurmetli nesnedir a,k

96 Hem cefadlr hem safa Hamza'YI ath Kaf'a


A'k iledir Mustafa devletli nesnedir a'k.

97 Daga du,er kul eyler gonullere yol eyler


Sult~nlan kul eyler cur'etl.i nesnedir a,k

98 Kime kim a,k vurdu ok gussa ile kaygl yok


Feryad ile ahl c;ok firkatli nesnedir a$k

99 Denizleri kaynatlr mevce gelir,oynatlr


Kayalarl soyletir kuvvetli nesnedir a,k

100 Akilleri ,a"nr deryalara du,urur


Nice ciger pi,irir key odlu nesnedir 8$k

101 Miskin Yunus n'eylesin derdin kime soylesin


Varsm dostu toylasm lezzetli nesnedir a,k .
-Bulvar OkulDestek
Ansiklopedisi-------EDEBIYAT-
14

95. Ey dostlar, i~itin! A~k, klymetli (bir) nesnedir. Herkese kismet 01-
maz (yazllmaz), hOrmetii nesnedir a~k. '

96.(A~k) hem cefadlr, hem sefadlr. Hamza'YI Kaf dagtna atan da odur.
(Halk inanl~tna gore Hz. Hamza, Allah sevgisi yoluna Kaf dagml a~-
ml~, orada cinler, periler ite sava~ml~tlr). Mustafa (yani Hz. Mu-
hammed) de, a~k sebebiyle yaratllml~tlr. (Sir kutsi hadise gore,
Tann, Hz. Muhammed'e "Sen olmasaydtn gokleri yaratmazdlm"
demi~tir. Misrada bu soze i~aret var). A~k devletli bir, nesnedir.
97. (A~k) daga dO~erse (onu yakar) kOI eder; gonOliere (gonOlden go-
nOle) yol yapar. Sultanlan kul yapar bir cOretii nesnedi(a~k.
-
98. A~k, kime ok vurdu ise onun kayglsl tasasl olmaz; ama ahl, ferya-
dl <;ok olur. A~k, aynhk aCISI veren bir nesnedit.

99. Denizleri kaynatlr, dalgl'llandtrlp oynatlr; kayalan soyletir,' oyle


kuvvetli bir nesnedir a~k.

100. Akllli kimseleri ~a~lrtlr, (a~k) denizlerine daldtrlr. Nicelerin i<;ini


yakar, ne ate~1i nesnedir a~k.

101. Zavalh Yunus ne yaps In? Derdini kime soylesin? Gitsin, sevgitiyi
(a~k ite) aglrlasln, zira a~k le!zetli nesnedir.

102 Atkll; ald. benden benl bana senl gerek senl


Ben yananm dlinli glinli bana senl gerek senl

103 Ne varhga sevlnlrlm ne yoklugayerlnlrlm


Atkin i1e avunurum bana senl gerek senl

104 Atkin it.k1an oldlirlir atk denlzlne daldmr


Teeelli i1e doldurur bana senl gerek senl

105 Atkin tarablndan 1gem meenun olup daga dlitem


Sensln dlin li glinendltem bana senl gerek senl

106 Sufilera sohbet gerek ahilere ahretgerek


Mecnun'lara Ley" gerek bana senl gerek senl

107 Eg.r benl oldlireler killlim goge savuralar


Topraglm orela c;aglra bana senl gerek senl
15
102. (Tann'm) a§lkm beni benden aldl, bana se', gereksin, sen. Ben ge·
ce gondOz (senin a§lkm ite) yananm; bana sen gereksin, sen.

103. Ne varllgaseviniyorum, ne yokluktan dolay, OZOIOyorum, (ben)


sadece a§lkm ile avunuyorum; bana sen gereksin, sen.

104. A§lkm a§llklar OIdOror;a§lk denizine daldmr; (a~km) senin sir ve


kudretin i1e(a§llklann gonlOnO) doldurur, bana sen gereksin, sen.

105. A§lkll'] §larabmdan igeyim, deli olup daga dO§leyim. Gece gOndoz
dO§lOncem sensin; ban a.sen gereksin, sen.

106. Tasavvufa inananlara soh bet gerek, ahilere (fOtOvvet'ehli olanla-


ra) obOr donya gerek; Mecnun'lara Leyla gerek; bana (da) .sen ge-
reksin, sen.

107. Eger beni oldOrOp kolomO goge savursalar,(bu and a bile topra·
Qlmorada "Bana sen gereksin, sen" diye gagmr.

108. Benim ad,m Yunus'tur. (A§lk) ate§lim gOnden gone artar. iki ci·
handa maksadlm (sensin). Bana sen gereklisin, sen.

16
109 Soylerhemek hareisl soylemegin hasldir
Soylemegin hare IS' gonullerin pasldlr

110 Gonullerin paSlnt ger sileyim der isen


~ol sozu $oylegil kimsozun hUlasasldlr

'111 "Kuli'l-hak" dedi Calab sozu dogru desene


Bugun yalan soyleyen erte utanasldlr

112 Ciimle yarahlml§a birgoz ite bakmayan


~er'in evliyaslysahakikatde asidir

113 ~eriat haberini ,erh ite eydem i,it


~eriat bir gemidir<hakikat deryasldlr
114 0 geminin tahtasl her nice muhkem olsa
Deniz mevci katl olsa tahta u,anasldlr

115 Bundan ic;eri haber i,it eydeyin ey yar


Hakikatin katiri ,er'iri evliyasidlr

116 Biz tAlib-i ilmleriz a,k kitAbm okuruz


C;alab miiderris bize a,k hod medre.sesidir

117 Evliya safa·nazar edeli giinden beri


Hasll oldu Yunus'a her ne ki olasldlr

109. Soylemenin halisi, soylememek i~idir (susmak konu~maktan iyi·


dir). Soylemek i~i de gonOllerin pasldlr. (Tasavvufun prensiple·
rinden biri de az konu~maktlr).

110. Eger gonOllerin paslnl sileyim dersen, sozOen az ~ekli ile soy Ie,
az konu~.

111. Tanrl, "Dogru soyle"dedi, sozOdogru soylesene.~BugOn yalan


soyleyen,yann utanacakhr.·

112. BOton yaratlklara bir goz i1e bakmayan (onIan e~it varllk olarak
gormeyen), ~eriatilmine gore evJiya olsa bile, hakikat mertebe·
sinde olanlara gore asidir. .

113. ~eriatln ne oldugunu (sana) a~lklayarak soyleyey.im, dinle; $eri·


at, hakikat denizinde yOzen gemidir.

114.0 geminin tahtasl ne kadar sag lam olsa (da)deniz(in) dalgasl .


sert olunca tahta. par~alanacaktlr. (Hakika.t, ~eriatln tabirleri ile
anlatllamaz).

115. Ey arkada~! Bundan da ileri bir haber soyleyeyim de i~it: Hakikat


. mertebesinin katiri, ~eriat mertebesinin evliyasl
(derecesinde)dir.

116. Biz iJim istiyoruz; a~k kitablnl okuyoruz. Tanrlbize hoca, a~kda
medresedir.

117. Evliya, bize temiz nazar ite bakahdan beri Yunus'a ne oldu ise 01.
duo
~ 17 ~
~_. -<--~-~...:......-.---

118 Arifler ortaslndasufilik satmayalar


COn sufiye ihlis oldu a,ka riyi katmayalar

119 Va gel bildiginden eyit yihud bilenlerden i,1I


Teslimin ucunu tutup hie; sozii uzatmayalar < <

120 Mumsuzbaldlr ,eriat tortsuz yagdlr tarikat


Dost·ie;in ball yaga ne ie;in katmayalar

121 Klymetin duyar isen neylit deger i§budem


Erenlerin minis," bilmeze satmayalar

122 Miskin Adem yamldl Ue;mak'ta bugday yedi


I§i Hak'dan bilenler §eytandan tutmayalar

123 $irin hulklareylegil tath sozler soylegil


Sohbetlerde Vunus'u hergiz unutmayalar

17

118. Ariflerin araslOda tasavvuf dO~Oncelerini anlatlp bilgig geginme-


melL Madem ki sunye oz temizligi gerektir, (0 halde) a~ka riya
katmamall. (Susmak, bilenler MOnde bilgiglik taslamamak, a~kl-
nI samimi olarak ya~amak, g6steri~ten uzakla~mak geregi anlatl-
Ilyor).

119. Va gel bildigin (bir ~ey)den bahset, yahut bilenlerden dinle. Tesli-
miyetin ucunu tutup (~eyhe ve onun bilgisine teslim olup) sozo
hig uzatmamall, (0 ne soylerse dinleyip, yerine getirmeli, inal1ma-
II).

120. $eriat, mumsuz (sOzOlmO§)bal gibidir; tarikat temiz, tortusuz


yag gibidir. Sevgili igin ball yaga ne diye katmamall. (Allah a~kl
igin ~eriat ve tarikat bilgilerine inanmall, ikisi de birlikte ya~an- ~
mahdlr).

121. (Eger) klymetini bilirsen (onunla birlikte oldugun) bu zaman nele-


re deger, (ama) ermi~ kimselerin siriannI cahillere soylememelL

122. Zavalll Adem (peygamber) yamldl, Cennet'te bugday yedL (Bu)


i~i(n) Tann'dan (oldugunu) bilenler ~eytandan (oldugunu) soy Ie-
memeli.
123.(Ey okuyucu, dinleyici!) GOzel davranl~larda bulun, tatll sozler
sayle. Sohbetlerde Yunus'u da asia unutmamalt (unutmayacagl-
n1ZI umanm).

124 Hak'tan gelen ferbeti i9tik elhamdiilillih


~ol kudret denizini ge9tik elhamdu liII~h

125 ~ol karflki daglan meljeleri baglarl


Saghk safihk i1e aljbk elhamdu Iillih

126 Kuru idik yalj olduk, kanatlandlk kUlj olduk


Birbirimize 8$ oIduk, U9tuk elhamdu 11IIih

127 Vardlglmlz iIIere ljol safi goniiller8


Halka Tapduk minis," 589t1kelhamclu Iillih

128 Beri gel banljahm yad isen bililjelim


AlImlz egerlendi eftik elhamdii Iillah

129 lndik Rum'l klljladtk 90k hayr Uljer iljledik


Ulj' bahar geldi geri g09tiik. elhamdii IilIih

130 Dirfilli ptnarolduk irkildik Irmakolduk


Aktlk denize dolduk taljtlk elhamdU Iillih

131 Tapduk'un tapusunda kul olduk kapisanda


Yunus lTIiskin 9i9 idik piljtik elhamdU Iillih

I,

124. Allah'tan gelen~erbeti iytik, elhamdl.l'lillah. $u kudrefdenizini


geytik, elhamdO'lillah.

125.$u kar~lki daglan, me~eleri, baglan, sagltk ve ho§luk ile a~tlk, el-
hamdO'lillah.

126.Kuru idik, ya§ olduk; kanatlandlk ku§ olduk, birbirimize e§ olduk,


uytuk, elhOmdO'lillah.
121. Vardlglmlz i!lere, ~u safi gonOllere, halka Tapduk'un bilgilerini
saytlk, elhamdO'lillah. >

128.Beri gel barl~ahm, yabanci isen bili~elim; atlmlz egerlendi, e~tik,


30 elhamdO'lillah.
129. indik Rum Olkesinde (Anadolu'da) kl~ladlk; gok haylr ve ~eri~le-
------ dik. i~te bahar' geldi, geri gogtOk, elhamdO'lillah.
----.....-

130.iplik iplik pmar olduk, biriktik Irmak olduk. Aktrk denize dolduk,
ta~tlk,· elhamdO'lillah.

131.Taptuk'un huzurunda, kaplsmda kul old uk. Zavalll Yunus, gig


idik (orada) pi~tik, elhamdO'lilJah.

132 Aflk oldum erene ermek i1e


. Hakkl buldum er yuzun gormek i1e

133 Ere erdim erde buldum maksudum


Bulamadlm tafradan sormak i1e

134 Her yere baktlm ise er oturur


GonlUn aldlm yuz yere surmek i1e

135 Hak'dan erer turlu nasib canlara


Olmaz imif Ki'be'ye varmak i1e

136 Ki'be senin efi9indir bilmif 01


Bulamazsm yol gekip ar(a)mak i1e

137 Pmar idim klldl erenler nazar


Deniz oldum dort yana Irmak i1e

138 Geldi un Yunus dur u durdum oro


Gozum a~h kulaglm burmak lie

19

132.Ermi~ ki~iye ula~mak suretiyle A~lk oldum. Ermi~ kimsenin yOzO-


nO gorerek Tann'YI buldum.

133. DI~andan (ba~kalanndan) sormak yoluyla bulamadlm; e(mi~ kim·


seye ula~tlm, .istedigimiermi~ ki~ide buldum.

134.Yere her baktlglmda ermi~ ki~iyi gordOm, yOzOmOyere sOrerek


(onun) gonlOnO alQlm.

135. Cantara tOrlOkismet, Kcibe'ye varmakla o/mazml~, Tann'danula-


~Irml~.
136. Kabe, senin e~igindir,bilmi~ 01, yol sorup aramakla(onu) bula·
mazsln.

137. Plnar idim, ermi~ kimse bana nazar etti (baktl), (bOylece) dart ya-
na aynlmak i1e deniz oldum. (Dart yan, ~eriat, tarikat, hakikat,
marifet olmahdlr).

138. (Sir) ses geldi, Yunus dur! diye, ayaga kalktlm, kulaglml bOkmek
suretiyle gozOmOa<;:tl.

139 Ey beni aylblayan gel beni aljkdan kurtar


Elinden gelmez ise soyleme fasid haber

140 Hie;kimsene kendinden halden hAlegelmedi


Ciimlemizin hAlini ma'§Qk eder mukarre~

141 A$lklann he{ hAIi ma'ljQk katmda biter


Sozun var ona soyle benim arada nem var

142 Her kim aljk kadehinden ie;diise bir cur'a


Ana ne yad ne bililj ne esrik u ne humar

143 Dost yuzunden nikabl her kim giderdi ise


Hicab kalmadl ona ayruk nehayru ne ljer

144 $eriat edebinden korkanm soylemege


Yogise eydeyidim dahiaynksl haber

145 Dost klhcmdan YOnusoli.irise gam degil


Dost gogiinden uyanan ma'ljuk burcondan dogar

139. Ey beni (Tann'ya a~lk oldugum i<;:in)aYlplayan,gel beni a~ktan


kurtar. Elinden gelmezise fesat <;:Ikancihaber <;:Ikarma.

140. Hi<;:kimse kendiliginden ha.lden hale ge<;:medi.(Zira) hepimizin


halini sevgili(yani Tann) kararla~tl~lr.

141. A~lklann her halisevgili katlnda meydana <;:Ikar(kararla~tmhr).


(Eger) sozOn varsa O'na sayle, benim arada neyim var(ki!)
~~~inden bir yudum ivti ise, ona ne yabancl, ne ta-
nld,k olu r (batOn insanTiifbnun ivin aynl degerde olur) ve onda ne
sarho~luk ne de sarho~luktan gelen ba~ agnsl olur.

143. Sevgilinin yOzOnOnperdesini kim giderdi ise (yani Tann'YI kim


gorda ise), onun ivin arada engel kalmaz; onun ivin haYlr ve~er
gibi ~eyler de kalmaz.

144. $eriata kar~1 duydugum saygldan dolay, soylemege korkanm,


yoksa daha farkll haber diyebilirdim (verebilirdim).

145. Y1Jnus,sevgili klllcmdan olOrse gam degil. QOnkOdost gogan-


den uyanan,sevgili burcundan dogar.(Allah yolunda olen diridir,
yeni bir hayata dogmu~tur).

21

146 Hak bir gonUl verdi bana ha demeden hayran olur


Sir dem gelir §Adi olur bir Clein geli(giryAn olur

147 Bir dem sanasm kl§ gibi §ol zemheri olmu§ gibi
Sir dem be§Aretden dogar ho§ bag i1e bostan olur

148 Sir dem gelir soyleyemez bir sozu §erh eyleyemez


Bir dem dilinden dur doker dertlilere derman olur

149 Bir dem I;lkar ar§ uzere bir dem iner tahte's-sera
Bir dem sanasm katredir bir dem ta§ar umman olur ,

150 Bir dem cehaletde kahr hie; nesneyi bilmez olur


Bir dem dalar hikmetlere Cali nus u Lokman olur

151 Sir dem dev olur ya peri viraneler olur ye_ri


Bir dem ue;ar Belkis -i1e sultan-I ins u can olur
-
152 Bir dem vam mescidlere r.uzun surer orda yere
Bir dem vam deyre girer ncil okur ruhban olur

153 Bil' dem geliir isa gibi olmu§leri diri kJlar


Bir dem girer kibr evine Fir'avn i1e HAma~ olur

154Bir dem doner Cebrail'erahmet sae;ar her mahfile


Bir dem gelir gum-rah olur miskin Yunus hayran olur
-Bulvar OkulDestek
Ansiklopedisi-------EDEBiYAT-
, 1-

21
146. Tann bana bir gOnOI verdi (ki) ha demeden (hemen) hayran olur.
(BIJ gonOI) bir an gelir ne~elenir, bir an gelir aglar.

147. Bir an kl!} gibi (oldugunu), !}U karakl!} olmu!} gibi (soguk ve hissiz
oldugunu) zannedersin, bir an (da gelir) bir mOjde ile hayat bulur
ve ho!} bag He bostan (gibi)olur.

-148. Bir zaman gelir (higbir !}ey) sayleyemez, bir sozO aglklayamaz, bir
zaman (gelir) dilinden inei (gibi degerli sozler) doker, (bOyleee)
dertlilere derman olur (sozleriyle a!}lklann gonlOne ferahllk verir).

149. Bir vakit Ar!}'in Ostoneglkar (yOeelir), bir vakit yerin alMa iner (ai-
gallr); bir vakit zannedersin (ki) bir damladlr, birvakit (gelir) ta!}lp
dipsiz klYISIZ deniz olur.

150. Bir an eahillik (iginde) kallr, higbir !}eyi bilmez olur, bir an hikmet-
lere dalar, Calinus ve Lokman olur. (Calinus, 131 yllmda Berga-
ma'da olen me!}hur Yunanll tabip; Lokman da hekimligi ile bili-
nen bir peygamber veya velidir).

151. Bir zaman bir dev veya peri haline girer, veri viraneler olur; bir za-
man da Belkls ile u9ar einlerin ve insanlann sultanl (yani Hz.
SOleyman) olur. (BelkIS, Yemen'de, SabaOlkesinin krali9-esi idi).

152. Bir zaman meseitlere Yam, orada yOzOnO yerlere sOrer (see de
eder); bir zaman gider kiliseye girer, (orada) ineil okur, papaz
olur. (BOtOn dinlere aYnigoz ile bakar).

153. Bir zaman gelir isa (peygamber) gibi olOleri diriltir, bir zaman ge-
Iir kibir evine girer (kibirlenir). Firavun ile Haman olur. (Haman,
Firavun'un veziridir).

154. Bir an gelir, Cebrail'e benzeyerek meelislere rahmet sagar; bir an


(da) gelir yolunu aZltlr, miskin Yunus (bu hale) hayran olur (!}a!}l-
m).
22
155 Bize didir gerekdOnyi gerekmez
Bize mini gerek diva gerekmez

156 Bize Kidir gecesidir bu gece


Ko erte olmasm seher gerekmez
-BulvarOkulDet;t'ek Ansiklopedisi-------EDEBIT AT-
-----------------~--_ ..•~-".

157 Bize a,k lierbetinden sun ey sAki


Bize uC;maklie keyser gerekmez

158 Badyalardolud4?lu ic;elimbiz


Bizesrik olmaYlz Ilumar gerekmez

159 Yunus esriyerek dii,tU susakda


CaglrJr Tapdug'lna ar·gerekmez

155. Bize sevgilinin yOzOgerektir, dOnya gerekmez. Bize mana II (a~k·


tan bahseden sozler) gerek, iddia gerekmez.

156. Bu, gece bize Kadir gecesidir, blrak sabah olmasrn (bize) seher
gerekmez.

157. Ey saki, bize a§k ~erbetinden sun, bite Cennet'teki keyser gerek·
mez.

158. Bize, bOyOk kaplar i1eigki sun, biz igelim.(igki, i1ahi a§k demek·
tir). Biz sarho~olmaYlz va bizde sarho~luktan dolaYI ba~ agnsl
olmaz.

159. Yunus sarho§ olarak su kOpOnOn onOnde dO§tii. Taptuk'a "Bize


utang gerekmez" dive gagmr.

160 Severim ben seni candan ic;eri


Yolum otmez bu erkindan ic;eri

161 Nereye bakar isem gonlUm dolusun


Seni kandakoyam bendenic;eri

162 0 bir dilberdurur yoktur'ni§aOl


Nilian yoktur bi·ni§andan ic;eri
163 Beni sorman bana bende degilim
Suretim bo, yUrOr dondan ic;eri

164 Beni benden alana ermez elim


Kadem kim basa sultandan ic;eri
-- BillvarOkIII DestekAnsiklopedisi-------ElJEBiYAT-

165 Tecellidennasib erdikil'11in",


Kimin maksach bundal'lic;eri

166 Kime degdi iseo dost. nazan


Onun liulesi var gUnden ic;eri

167 Senin alikln beni bend en allptlr


Ne liirin dert bu dermandanic;eri

168 ~eriat tarikat yoldur varana


Hakikat ma'rifet ondan ic;eri

169 SUleyman kUli dilin bilir dediler


SUleymanvarSUleyman'danic;eri

170 Unuttum din diyanet kaldl benden


Bu ne mezhebdurur dinden ic;eri

171 Dinin terk edenin klifUrdUr ilii


Bu ne kUfurdur imandan ic;eri

172 Gec;er iken Yunus lieli oldl dosta


Ki kaldl kaplda ondan ic;eri

160. Ben seni canlmdan c;ok severim; bu tarzdan oteye de yolum gec;-
mez.

161. Nereye bakar isem gonlOm dolusu sen varsm; seni benden ic;eri
nereye koyaylm?

162.0 bir dilberdir, ni~anl (izi) yoktur. {Onun)ni~anslzhktan balika izi


yoktur. .

163. Beni, bana sormaym, kendimde degilim; vOcOdum, elbise ic;inde


bombo~ olarak yOrOr (ben; ben degilim.) -

164. Beni benden alana gOcOm yetmez, kim sultandan i1eriye adlm
atabilir ki?

165. Kimine tecelliden (Allah'm teCellisini gormekten) kismet ula~tl,


kiminin dilegi bundan da fazla.

166.0 dostun (Tann'nm) bakllil kime degdiise onun gOneliten'fazla


36 parlaklrgl vardlr.
167. Senjn al}krn beni bendan afml~tlr, (bu) dermcmdan degerlT olan
tatll bir derttir.

168. $eriat ve tarikat giden igin birer yoldur. (Ama) hakikatin rneyvasl
bundan da sonradlr, i1erdedir.

169. Hz.SOleyman ku§lann dilini bilir dediler (ama) Hz. SOleyman'm


ic;erisinde bir ba§ka SOleyman val' (da ondan biliyor). (0 da rann',
d,r).

170. Din va dindarhgl unuttum, bunlar benden (uzakta) katdl, bu lias'l


bir mezheptir ki dinden de ileridir.

171. Dinini terk edenin i§i kOfOrdOr (katir olmu§tur),bu nasll kOfOrdOr
ki imandan bile i1eridir.

172. Yunus,gegerkEm dosta tesadOf etti de, kaplda, ondan da igeride


kaldl.

24
173 Padi~ahhk senindir heybetin var
YaraUm yeri gogii kudretin var

174 Bi·nifiansm ni~amn kimse bilmez


Ege~i bi.nihAyet ayetin val'

175 Ciimle. ins U melek vuhu~ u tuyOr


KamununUstUne ibadetin var
176 Ne dunya Ahnet ne kaf u ne kAf
Bular katre deryA melekOtun val'

177 Ne reng Une ~ekil ne kad ne kamel


Ne cevher ne araz ne surelin var

178 Senindir 8r$ U kiirsi levh u kalem


Doner trerh yer durur h~ hikmetin var

179 Bu yUz yigirmi dart bin nebiye


Gece mi'ric gUndiiz miinacatlO var

- 180 Dortyiiz kirk dort tabakat evliyaya


Verilmi$ onlara kerimetin val'
181 Aitl bin altlyOz aim. altl
Okunur halk (izere iyetln var

182 Bu amele Yunus nice gec;iser


Reyagin cumleye c;ok rahmetin var
24
173. Padi§ahhksenindir, (korku uyandtrlcl) bOyOklOgOnvar. Veri gogO
yarattm, kudretin var.

174: Her ne kadar (varlJgma dair) saYlslz delillerin varsa da seni kimse
goremez, <;OnkObir izin, i~aretin yok.

175. BOtOn insan(lar), melek(ler), vah~i hayvanlar ve u<;an ku~lann ta·


maml OstOnde senin ibadetin var (hepsi, sana ibadet eder).

176. Ne dOnya, ne ahlret, ne Kaf dagl ve ne de diger olmu~ ~eyler (fa;.


. la bOyOk degil), bunlar bir damla (hOkmOnde), (senin) denizler ka·
dar (sonsuz) r!Jhlar ve melekler alemin var. .

177, Senin ne rengin, ne ~eklin, ne boyun, ne cevher (oz), ne belirtin


var. (Tann,insanm tasavvurettigi ve edebilecegi hi<;bir ~ekle
benzemez).
178. Ar9, KOrsi, Levh ve Kalem senindir. DOnya durur, gok kubbe do-
ner, (senin) ne h09 hikmetin var. (Eskilere gore yer sabittir, gok
doner).

179. Bu (gelmi~ ge<;mi~) yOz yirmi dart bin peygambere gece mirac,
gOndOz yalvarma imkanl vermi~sin.

180. Dart yOz kirk dart gurup evliyaya verilmi~kerametin var. (Onlara
keramet gosterme imkam vermi~sin).

181, Halk arasmdaokunan altl bin altt yoz altml~altl ayetin var.

182. BatOn varhklara Qok bol rahmetin var (ama), Yunus bu i~e nasll
ula~acak?

25
183 Ta§tm Vine deli gonOl sular gibi c;aglar mlsm
Aktm vine kanh ya§lm yollarlml baglar mlsm

184 N'idem elim ermez yire bulunmaz derdime c;ire


Oidum i1im ivire beni burda egler misin
185 Yavu kiidlmben yoklafl onulmaz bagnmm bail
Gozlerimin kan" ya,1 umak Olup c;aglar mlSIn

186 Ben toprak oldum yoluna sen aim gozetirsin


$u kar§lma gogiis gerip tat baglrh daglar mlsln

187 Harami gibi yoluma ayklfl in en karh dag


Ben yirimden ayn.dii,tiim sen yolumu ba~lar mlsm

188 Karl! daglarm baljmda salklm salklm olan bulut


, Sac;m c;oziip benim ic;in ya,m ya,n, aglar InIS,"

189 Esridi Yunus'un calli yoldaylm illerim hani


Yunus dihjte gordii seni S@yfI mls," saglar mlsln

183. Deli ganOI, yine ta~tli1;sular gibi gaglar mlsln? Kanll ya~lm, yine
aktm, YQII~nml baglar mlsm?

184. Ne yapaylm, yare elim ermez, derdime gare bulunmaz. Vatamm-


dan avare oldum (ayn dO§tOm), beniburada egler misin?

185. Tarikat arkada§lml kaybettim, bagnmrn yarasl (da) iyile§mez.


Gozlerimin kanll ya~l; Irmak olup gaglar mlsm?

186. Ben (senin) yoluna toprak oldum, sen dahafazlaslnl beklersin,


(yoksa sen) §U, kar~lma gogOs gerip (yolumu engelleyen) ta§ ba-
glrll daglar (gibi duygusuz) musun?

187. Har'ami gibi yolumu kesen karlr dag! Ben yarimden ayn dO§tOm,
sen (de) yolumu mu baglarsm?

188. Karlr daglann ba§lnda salklm salklm olan bulut! Saglnl gozop be-
nim igin gizli gizliaglar mlsm? . .

189. Yunus'un cam sarho§oldu. Yoldaylm, illerim hani? YUMs seni


ruyasmda gordO, (bilmem ki) hasta mlsm, sag fl1JSm?
26 ,
190 Acep 'Uyerde var m'ola ,oyle garip bencileyim
Bagh bath gozi yaljh ,oyle garip bencileyin

191 Gezdim Urum lie $am'l yukan iIIeri kamu


<;ok istedim bulamadlm ,oyle garjp bencileyin
192 Kimselergarip olmasm hasret oduna yanmasm
Hocam kimseler olmasm ljoyle garip bencileyin

193 Soyler dilim aglar gozum gariplere goynur ozum


Megerki gokdeYlldlzlm ljoyle garip bencileyin

194' Nice bu dert ile yanam ecel ere bir gun olem
Meger ki sinimdebl.llam ljoylegarip bencileyin

195 Sir garip olmulj diyeler ue; gundensonra duyalar


Soguk su ite yuyalar ljoyle garip benci1eyin

196 Hey Emrem Yiinus bie;are bulunmaz derdine e;are


Var imdi gez ljardan ljara ljoyle garip bencileyin

190.Aeaba ~u yerde, ~6yle benim gibi kimsesiz "ar ml? $6yle benim
gibi bagn yarall, g6z0 ya~h, kimsesiz ("ar ml?)

191.Anadolu ile $am'l yukan illerin hepsini (Azerbayean'l) gezdim,


gok istedim, ~6yle benim gibi kimsesiz bulamadlm.

192. Kimseler garip olmasln hasret ate~ine yanmasln, Tann'm, hig


kimse ~6yle benim gibi kimsesiz olmasln.

193. Dilim s6yler, g6z0m aglar, gariplere igim yanar. Meger ki g6kte
,Ylldlzlm ~6yle benim gibi garip. [Eskiler, her insamn g6kte bir yll·,
dlZI olduguna, insanlann kaderine bUYlldlzlarnlhOkmeHigine
inanlrlardl. YlldlZI yalnlz, garip olduguigin ~air de kimsesiz kal-
ml~tlr.]

194.Ne zamanakadar bu dert ile yahanm? Eeel erer bir gan 6larum. 0
zaman mezanmda kendimi ~6yle garip benim gibi bulurum.

195. Bir garip 6lmo~ diyeler, og gonden soma duyalar (bu) benim gibi
kimsesizi soguk su ile ylkayalar.

196. Ey Yunus Emrem! Bigare! Derdine <;:arebulunmaz, ~imdi benim


gibi kimsesiz (olarak) ~ehirden ~ehire gez. '
- Bulvar Okul Destek Ansiklopedisi ------EDEBiYAT-
----------
-'IT-
197 Ben yiiriiriim yana yana a,k boyadl beni kan~
Ne aklhm ne divane gel gar beni a§k n'eyledl

198 Gah eserim yellergibi gahtozanm yollar gibi


Gah akanm seller gibi gel gar beni a,k n'eyledi

199 Akar sulaym ~aglanm dertlieigerim daglanm


$eyhim anarak aglanm gelgor beni R§k n'eyledi

200 Ya elim al kaldlr beni ya vashna erdir beni


Cok aglattmgiildur beni gel gar beni a,k n'eyledi

201 Ben yuriirum ilden ile ,eyh soranm dilden dile


Gurbette halim kim bile gel gar beni a,k n'eyledi

202 Meenun olarak yiiruriim 01 yari dii,te goriirum


/ Uyamp melUl olurum gel gar beni a,k n'eyledi

203 Miskin Yunus bi~areyim ba,tan ayaga yareyim


Dost ilinden avareyim gel gar bani a§k n'eyledi

197. Ben (a~k Cite~inde) yana yana yOrOrOm.A~k beni kana boyadl. Ne
akJiilylm ne (de) deli, gel gor, beni a~k ne Mle getirdi.

198. Bazan yeller gibieser, bazan yollargibi tozar, bazanda seller gibi
akanm; gel gor beni a§k ne hale getirdi. ($airin bir am bir anma
uymamaktadlr).

199. Akar sular gibi gaglanm; dertli cigerimde yaralar aganm; ~eyhimi
anarak aglanm; gelgor, beni a~k ne hale getirdi.

200. (Tann'm), ya elimitut beni (bu dO~kOnIOkten) kaldlr, (ve)ya sana


kavu~maga eri~tir; beni gok aglattm (artlk) gOldOr. Gel gor, beni
a~k ne halegetirdi.

201. Ben i1den i1eyOrOrom (dola~mm); herkese (beni Tann'ya ula~tlra-


. . cak) ~eyh(in nerede oldugunu} soranm. Gel gor, a~k beni ne hale
getirdi?

202. Mecnun (gibi) olarak yOrOrom. 0 sevgiliyi rOyada gorOrOm.Uya.


nIp (gergekle kar~lla~mca) OzgOn olurum. Gel gor, a~k beni ne
Mle getirdi. .
203. (Ben) zavalh Yunus, gareslzdurumdaYlm. Ba~tan ayaga yara i9in-
deyim. Sevgilinili ilinden de ayrfkalmllilm. Gel gor, alik benl ne
Mle getirdi.

28
204 him i1im bilmektir i1im kendin b!lmektir
Sen kendini bilmezsin ya nice okumaktlr

205 Okumaktan mana ne kifji Hakk'i bilmektir


COn okudunbilmezsin ha bir kuru emektir

206 Okudum bildim deme c;oktaat klldlm de me


Eri Hak' bilmez isen abes yere yelmektir

207 Dart kitabm manasl bellidir bir elifte


Sen elif dersin hoca manasl ne demektir

208 Yunus Emre derhoca gereksevar bin hacca


Hepisinden iyice bir ganUie girmektir

28

204. ilim, ilim bilmektir; ilim, kendini bilmektir. Sen kendini bilmezsen
ya (bu) nasll okumaktlr?

205. Okumaktan maksat nedir? insanln Tann'YI bilmesidir. Okudug~n


Mlde (Allah'l)bilmiyorsan i§tebu kuru (faydaslz) bir emek (har-
eamak)tlr.

206. <?k.udum,(T~nr~.'YI)bildimd~~e; gOk ibidet ettim deme, (eger) eVe


hyayl hak bllmlyorsan bu (Ibadet ve tahsil) bOli yere yelmek{ten
balika birliey degil)dir.
207. Dortkitabln anlalTll bit elif (harfin)de beHidir (gizlidir, toplanm1li-
tlr). (Ey) hoea, sen elif diybrsun, {bunun)anlaml nedir? (ne de·
mektir?)

208. Yunus Emre der (ki): Ey hoea, bir gOnOle girmek, bir gOnOI yap-
mak, bin kere haeea gitmekten iyidir. '-,

29
209 Can.m erenler yoluinceden inceyimifj
SUleyman'a yol kesen fjol bir kannclYlmlfj
210:Gonlum eydir varaylm sana geri geleyim
GonU.im aJydugubana dostu buluncaYlmlli

211 Gotiirmedi kimsene kimsenenin go~unu


Go~ gotururlim diyen eli erinceyimi§

212 A§lgm gozuya$1 diiniigiindunnazakar


A§lk kan agladlgl ma'§uk soruncaylml§

213 Soylerler idi bana a§lk bare olur


Geldi
, ba§tma gordum 0 SOl yerinceyimi§
214 Dort kitabm manasm okudumt1asdett,im
A$.ka gelincekgordum birulun heceyimi§

215 Ben dervi§imdiyenler haramlyemeyenler


, Haramm yenmedigi ele girinceyimi§

216 Soylerler filan oldumi.ilkiyle mall kaldl


o maim irkildigi ISSI Oli.inceyimi§
217 Iki, ki§i soyle§ir Ylinus'u gorsem diye
Biri sayler ben gordum bir a§_lk kocaYlml§

209. Canlm ermi~lerin yolu inceden inceilTli~. SOleyman'm yolunu ke-


sen kanncanm i~i gibi imi~. [Hz. SOleyman bir gOnkanncalar ova-
smdan gec;:erken, bir kannca, diger kanncalara, yuvalannlza girin
de Hz. SOleyman ve ordusu sizi c;:ignemesin, demi~. Bu sozO du-
van Hz. SOleyman, kanncaya neden bu sozO soyledigin sormu~. 0
da, senin ve ordunun bOyOklOgOnOseyre dallp Tann'YI anmaktan
geri kalmasmlar dive soyledim; demi~. Beyitte anlatllan~udur:
Nasllkannca beyinin i~i ile amaCI gorOnO~te ve hakikatte farkll
ve c;:okince bir mamlya dayall ise, ermi~ kimselerin yolu, hareketi
de dl~ardan gorOndOgO gibi degildir ...]

210. GonlOm der ki, (~imdi Tann'ya) gideyim,jsonra) sana geri done-
yim.GonlOmOn bana uydugu sevgiliyi buluncaya kadar imi~.
(Sevgiliyi bulunca gonOI artlk ~air ve onun akllna bagll kalmaz).

211. Kimse kimsenin yOkOnO gotOrmedi (gotormez). Goc;:gotOrorOm


(sana yardlm ederim) diyen(in sozO)eli eri~inceye kadarml~ (soz,
43
212. A§lgm gozya§1 gece gOndOzdurmaz akar. (Ama) a§lgm agl;:imasl,
sevgili (Mlini) soruncaya kadarml§.

213. Bana, a§lk avare olur derlerdi. Os&zon yerinde oldugUnu ba§lma
gelince gordOm.

214. Dort kitabm manasml okudum, ogrendim (ilahl) a§ka gelince gor·
dOm ki bir uzun heceden ibaretmi§.

215. Ben dervi§im deyip haraml yiyenler(var). Haramm yenmedigi ele


ge<;inceye kadarml§ (veyaharamlyeyip yemeyenler sozle degil,
ele,ge<;ince anla§IIIr).

216. Falan oldO, mall ile mOlkO kaldl derler. 0 maim biriktirilmesi, sa·
hibi olOnceye kadarml§. (Mal, mOlk olOmden sonra fayda etmez,
degeri yoktur).
-
217. iki ki§i(den biri), Yunus'u gorsem diye soyle§ir. Biri, ben g6rdOm,
bir ihtiyar a§lk imi§, der.

218 A,kslz adem diinyada belli bHin ki yQkturl


Herbirsi bir nesneyesevgisi var a~'-kt.r

219 Calabm diinyasmda yiizbin\ tiirlU sevgi var


Kabul et kendozune gor kanglsl laYlktlr

220 Biri Rahman·u Rahim biri §eytan .• raeim


Onun yazdls}1mii.z~usevgisine taaJiukdur

221 Diinyada Peygamber'in bafma geldi bu afk


. Tereemam Cebrail ma',ukasl Halik'dir

222 Omer u Osman Ali Mustafa yarenleri


Bu dordunun ulusu Ebu Bekr·i Slddlk'dlr

223 Alem fahn Muhammed mi'riea as}leas}lz


Calabdan diledis}i ummetine aZlkdlr
224 '{Qnussllna hakikat budurur buyurduju
G6ziinle g6rdiijiine d6nOp bakma yazlkdlr

218.lyice bilin ki, dOnyAda ~ks.z insan yoktur. Her birinin birnesne-
ye sevgisi var,(hepsi) A~lktlr.

219. Tanrl'mn dOnyAsmda (yani bu dOnyada) yOtbi,; tOrlO sevgi var;


(bunlardan birini) kendin i~in kabul et (ve) hangisi sana laYlktlr,
gOr.
220.8iri Rahman ve Rahim'dir, biri ta~lanan !leytandlr. Onun sevabl-
nm kar~lhQI sevgisinin (derecesine) baghdlr.

221. Bu a~k dOnyada Peygamber'ln (de) ba~ma geldi, onun tercomanl


Cebrciil, sevgilisi (de) HAlik olan Tann'dlr. .

222.0mer, Osman ve AIi, Hz. Peygamber'in arkada~lan(dlr). Bu dor-


dOnOn bOyOQOEbO Bekr-i Slddlk't1r.

223. Alemin ogOncO olan Hz. Muhammed, miraca c.;:lktlglzaman Tann'·


dandiledigi, Ommetine aZlktlr. .

224. Yunus, sana (onun) buyurdugu gerc.;:ekbudur:GozOn lie gordogO·


ne (dOnya nak~ma, dOnya hayatrna) donO" bakma (meyletme) go-
nahtlr.

31
225 var yiiregim ya"g6r ki neler var
au halk ic;inde bi:ze gUler var

226 Ko gUien gUisiin Hak bizim olsun


Gatil ne bilir Hakk'. seven'var

227 Bu yol uzaktlr menzili c;oktur


Gec;idi yoktur derin sular var

228 Girdik bu yola a~k ile bile


Gurbetlik i1e bizi salar var

229 Ylinus sen bunda meydan isteme


Meydan ic;inde merdanelervar
31
225. (Ey) sevgili, kalbilTli yar, iyinde neler var (oldugunu) gar. Bu halk
iyinde bize (bizim halimize) gOlenler var.

226. Blrak gOlengolsOn, Hak bizim olsun; gatiller (bilgisizler,pahiller)


ne bilsin(ki)Allah'l seven(ler)va.r(dlr).· 7' •

227.(A:;;k)yol(u) uzakflr, (bunun dinlenmek i9in)kon~gl (da) ybktur,


(yani yol yok uzundur.(Yol boyunca.}geyitvermeyen derin sular
{.var(dlr). .

228. Bu yola a:;;k ile girdik, bizi gurbet ele ganderen (sebep) var.

229. Yunus, sen burada meydanisteme, (yOnkO, bu a:;;k)meydan(l)


iyinde ercesine (sava:;;anlar) var.

32
230 Bir kez goniil Ylkhn ise buklldlgln namazdegil
Yetmi§ iki millet dahi elln yiiziin yumaz degil .

Kamerenler geldi 989tl bunlar yuroukaldlg(ic;tii


Perv,z urup Hakk'a uc;tu hiims-,ku§ulllur kazdellil

Y~l.()~~r kid$gru vara goz odur 1<1liia~'.fliir.


,.~~al,~dura yOC8Efen~a,(•••• ·..•.,
233 tJogruy13la giUih ise ereteiin tuttunise ••,
Bir haylr da ettin ise birine blndir azdegil

YQnus bu sozleri c;atar sanki bahyagakatar


Halka meti'lann satar yUkii gevherdir tuz degil
gakta durandlr (motevazi olandlr, insanlara) yOksekten bakan
g6z, goz degildir.

233. Eger dogru yola girdin, ermi~ kimseriin etegini ttlttun (ona bag Ian·
dm) ise, Ostelik bir de haylr i~ledinse, Tann senin bir haynna bin
sevap vereeektir, (bu) az (IOtuf) degildir.

234. Yunus, bu sozleri bir araya getirir (sayler), boy Ieee yagl bala ka-
t.ar. Halka mallarml satar. Onun yOkO (malt) mOeevherdir, tuz de-
gil.

33
235 Evliyaya munkirler Hak yoluna isidir
Oyola asi olan gonullerun pasldlr

236 Tarttlk bu alik celis," Ii erince ma'lj~ka


Zira ki 01 dostbeni,m derdimin devisldtr

237 Henuz bu yer olmadan gokler yaratllmadan


Evliyalar vata", Padiljah kal'asldlr

238 Mevlana Hudavendgir bize nazar kdah


Onun gorfdO nazan gonlijmOz aynasldlr

239 Geyikli'nin 01 Hasan SOl eyitmilj kendindel'1


Kudret dilidir s'oyler kendinin soz nesid'ir

240 Miskin 01 bire miskin gide sen~en kibru kin


Ruzgar gelir ge~er pes kime ne kalasldlr

241 Okuyarak yazmadan yamlarak.azmadan


Yunus bu a,k sozOnu kim bildi bilesidir

33
235. Evliyanm varltglnl, gergekligini inkar edenler Allah yoluna (da)
as! olmu~tur. 0 yola as! olanlar da ganOllerin pasl o,lmu!?tur (5e·
vilmezler).

236. Ta 5evgiliye kavu!?uneaya kadar bu a!?km eefaslnl gektik. (Cektik,


gOnkO), 0 5evgili benim derdimin dermanldlr (da ondan).

237. HenOz bu dOnya meydana gelmeden, gokler yaratllmadan, ermi~


. kimselerin vata", Padi~ah kalesi idi, (bnlar Tann'nm yakmlnda
idiler).
238. Mevlana HOdavendigar bize bakt,gmdan beri onun mOMrek ba-
kl§1 gonlOmOzon aynasldlr (gontomoz, onun bakl§l ite Tann te-
cellisine mazhar olmu§tur).

239.0 Geyikli'nin Hasan'l kendiliginden


bir soz soylemi§. Soz sayle-
mek onun nesinedir, soyleyen Tann'Oln dilidir.

240. Ey miskin, kendinden ge~, sendeki (kalt>indeki) kibir ve kini gi-


der. (Zira) bu hayat gelir geger, oyle ise kime kalml§tlr?

241. Yunus okuyarak yazmadlO, yaOilarak (dogruyoldan) azmadlO, bu


a§k sOzOnOkim bildi, kim bilecek?

34
242 Ben dervi,im diyen ki,i i,bu yola AI' gerekmez
Dervi, olan ki,ilerin gOnl~ gindir dar gerekmez

243 Dervi, goniilsUz gerekdi,. sogene dilsiz gerekdir


Dogene elsiz gerekdir halka beribergerekmez

244 Halk";! t to11eyei~in sure gonli~ l~"s ~..•


Yuzbini ,.r~ervi~iniamf: 2! 'Ui ti_·.ekmez

245 Eger dervi, isendervi, cUmle 81em sana bili,


Fodullugu hulka deOif arada agyar gerekmez

246 Dervi~ olan ki~;ilerin miskinliktir sermayesi


Miskinlikten ozge bize mal i.i miilk U far gerekmez

247 Er elini ald.n ise ere goniil verdin ise


lkrir ife geldin ise pes ere Intir gerekmez

248 Yunus sen gordUgUn eri artlnna gordUgUn biri


$udur buclur diyiibeni derv.!, tlrumar gerekmez

34

242. Ben dervi§im, diyen ki~i, buyolda utang gerekmez. Dervi§ olan
kimseleringonlO geni§tir, dar (gOO01)gerekmez.

243. Dervi~. gonOlsOzolmalldlr, sovene (kar§l) dilsiz olmall, ceva? ver-


memeii(dir), dogene (kar:;>i) elsiz olmall' (kar§IIIgmda
vurmamall)dlr. Dervi~, halk ile bir degildir (ya§aYI§ ve davranl§la-
nnda halktan farkll olmak zorundadlr).
244.(Dervi~), i~ini halk gibi yapmamalldlr. Gonl0nden ~Opheleri qlka·
np atmalldlr. Der'li~(ler)il1 yOz bini birdir, orada yabanci bulun·
maz (bulunmam~lIdlr).

245. Dervi~! Eger (gerqekten) dervi~ isen cOmle alen'lsenin 1qin bildik
(a~ina)dlr. MOnasebetsizligi gOzel huy ile degi~tir. (vOnkO insan
ile gozel ahlak) ara(sm)da yabanclyq (yani mOnasebetsizlige) ge·
rek yoktur.

246. Dervi~ olan ki~ilerin sermayesi zavalllllktir (gosteri~ten uzak, sa-


de hayattlr). Bize (yani dervi~lere) zavalllllktan ba~ka mal, mOlk,
~ehir gerekmez.

247.(Madem ki) ermi~ ki~inin elini tuttun, ona gonOI verdin ve onun
(ermi~ligini) tasdik ederek (huzOruna) geldin, 0 halde evliyayl in-
kar (etmek) olmaz, (ona uymallsm).

248. Yunus, sen gord'OgOnermi~ ki~ideki bir kusuru qogaltarak anlat-


ma. $udur, budur diyerek (dedikodu yaparak, ahlaki)dagmlkllk
(peri~anllk gostermek) dogru degildir.

35
249 Mana evine daldlk viicut seyrini klldlk
Iki cihan seyrini cumle vucutta bulduk

250 Bu c;izginengokleri tahte's-sera yerleri


Yetri'li, bin hicaplanciimle viicutta bulduk

251 Yedi yer yedi gogii daglan denizleri


Uc;mak ite tamuyu ciimle viicutta bulduk

252 Gece Ue gundiizii gokte yedi ylldlzl


Levhte yazll, sozii cOmle viicutta bulduk

253 Must agdlgl Turu yoksa Beytu'l-ma'mur'u


israfil c;alan suru cumle viicutta bulduk

254 Tevrat ile incil'iFurkan lie Zebur',


Bunlardaki beyam ciimle viicutta bulduk

255 Yunus'un sozleri hak ciimlemiz dedik saddak


Nerde istersen ,orda Hak cumle vucutta bulduk
35
249. Mana evine daldlk, vOcudumuzu sey.rettik. n:asavvuf bilgilerinin
l~lIgl altlnda insan vOcuduna baktlk). Iki cihanda bulunan lileylerin
hepsini vOcutta bulduk.

250. Bu danem gokleri, alilagldaki yerleri, yetmilil bin perdeyi hep vO-
cutta bulduk.

251. Yedi (kat) yeri, yedi (kat) gogo, daglan, denizleri, Cennet ile Ce-
hennem'i hep vOcutta bulduk.

252. Gece ile gOndOzO(yet:!i kat) gokteki yedi ylldlZI, Levh'te yazillso'
zO (yani l<ur'~n'l) hep vocutta bulduk. [Le~h, osto doz lileye denJr.
I\un~n'da, yuce Kur'an'In Levh'te, Levh-I mahfuz'da bulundugu
bildirilir]

253. Hz. MQsa'nin C;lktlgl Tur daglnl, BeytO'l-mamur'u, isreifil'in c;aldl-


gl sQru hep vOcutta bulduk. [Hz. MQsci,Tur daQtnda Tan.nile ko-
nUlilmuliltur. BeytO'I-mamu;-, dordOncokatgokte, ~abehlzasJnda
bulunan ve gok ehlinin klblesi olan bir mabettir. Israfti, dorl bO-
yOk melekten biridir. SQrunu galarak klyametin kopacaglnl,mah-
~~~er gononon b~layacagJnI bildirecektir].

254.Tevrat ile Incil'i, Zebur i1eKur'an'l (ve) bunlann beyan (ettigi ~ey-
ler)i hep vOcutta bulduk. .

255. Yunus'un sozieri gerc;ektir. tlepimiz gerc;ek \soyIOyor) dedik.


Tann, nerede istersen oradadlr. (O'nu) vOcutta (da) bu~uk.
36
256 A§k$lzlara verme ogUt ogudunden ahr degil
A§kslz adem hayvan olur hayvan ogUt bilir degil

257 Soz yapalak devleng~ce emekyemeerte gece


Onun i§i gozsepektir sahp ordek ahr degil

258 ~ah balaban l}ahin dogan zihi ogmul} onu ogen


Dogan za'if olur ise doganhktan kahr degil

259 Kara ta§a su koyarsan elli yll Islatlr isen


Heman tal} gene bayagl hunerli tal} olur degil

260 Yunus olma cahillerden Irak olma ehillerden


Cihil ne var mu'min ise cihillikten kahr degil
36
256. A~kslz kimselere ogOt verme, ogOdOno dinlemez. A~kslz insan
)layvan gibiolur, hayvan ogOt (nedir) bilmez.

257. (Egitmek iyin) boz tOylO yaylaga gece gOndOz emek verma. Gnun
i~i kostebek (avlamak)tlr, sahnca ordek ahp (gelir) sanma.

258. $ah balaban, ~ahin, dogan ... Gnu oven ne gOzel ovmO~. Dogan
zaYlf olsa da doganllktan geri kalmaz.

259. Kara ta~1 su koyup elli yll Islatsan, ta~ yine adl ta§ olur, mOcev-
her olmaz.

260. Yunus, cahillerden olma; ilim.ehli olanlardan da uzak kalma, Ca-


hil, mOminolsa bil~ cahillikten uza'," degildir.

37
2 '= "rv'-lik dedikleri hlrka ile tie; degil
~ Jnt 1 dervl~ eyleyen hlrkaya muhtie; degil

262 Hlrkanl"i) su~'ar ,'n yoluna varmaz,,;.an


'Vargllyolunca yurlier yola kalmae; degil

263 . Dersin fjeyhin afjklna yalm ayak bafj aC;lk


Er vilr,dlfO~dirnmhl yahn 2lyak ae; degll

264 Durmu§ ma'ri'et soyler erene YQnus Emre'm


Yol eriyle yoldadlr yolsuza yolda§ degit
37

261. Dervi§lik denilen ~ey, hlrka lie tac;giymek demekdegildir. GOnIO-


nO dervi§ eyleyen kimsenin hlrkaya ihtiyac. yoktur. ($ekle degil,
oze deger vermelidir).. -

262. Sen yolunda yOrOmezsen hlrkanmbunda -ne SUyUvar? YOrG,yo-


lunda yOrO, ermi~ ki~inin yolu hilekarllk yolu degildir.

263. $eyhin yolunda yalmayak, ba§1kabak yOrOmek gerekir diyorsun


(ama nice) ermi:? kimse var ki mal mOI.kedinmi:?, yalm ayakll ve a<;:
degi!. (Tann'ya ula:?mak i<;:in ilia a<;:hk,<;:Iplakilk, yoksulluk :?art
degildir). -
!64.Yunus Emre'm durmu~, ermi~ ki~iye, marifete dAir saz saylOyor.
{OJ yol eri ile (tarikat yolunda dogru giden kimse ile) arkada~tlr,
--)'olsuza vol arkada~1 degildir. .

265 Hak Calab'lm Hak Calab'lm sencileyin yak Calab'lm


GUnahlanmlz yarhga ey rahmeti c;ok Calab'lm

266 Kullar senin sen kullann gunahlan c;ok bunlann


Uc;magma koy bunlan binsinler burak Calab'lm

267 Ne sultan ne baylardasm ne ko§k u saraylardasm _


Girdin miskinler gonliine edindin durakCalab'lm

268 Ne i1mim var netaatimne gucum var ne takatim


Meger senden inayetim klla yuzum ak Calab'lm'

269 Yarhgagtl sen Ylinus'u gUnahh kullann i1e'


Eger yarhgamaz isen key katl firak Calab'lm

265. Hak Calab'lm, Hak Calab'lIn, senin gibly61li~l;~M~,m:G'anahlan-


mlZI bagl~la, ey merhameti yok olan Calab'lm. (Calap, Tann de-
mektir).

266. Kullar senin (kullann), sen onlann (Tann'slsln). Sunlann gOnahl


yok, (ama Vine de sen) bunlan Cennet'ine koy (da) buraklara bin-
sinlerTann'm.[Burak, Cennet binitidir].

267. Ne sOltanlarda, ne zenginlerde, ne ko~klerde ne saraylardasm.


Miskinlerin gonlOne girdin (oraYI) dural~ edindin Tann'm.

268.Ne i1mim var, ne iMdetim var. Ne


gocom ne de dermaOlm var.
(Yann, obOr dOnyada)bana yardlm sadpce senden, T&nn'm yOzO-
mO ak klla(caktlr, umanm).

269. Tanrr'm, sen Yunus'u gOnahl1 kullannla beraber bagl~la. Tann'm,


egerbagl~lamazsan (bu) l,{ok sert bir aynllk, OZOntO(olaCakllr).
210 Sufiyim halk i~inde tesbih elimdengitmez
Dilim ma'rifet soyler gonliim hi~ kabuletme,z

211 Boynurnda icazetim riyi ile taatim


En<fi§emay" verde goZUm yolum gozetmez

212 Soyleril"l1ma'r'ifeti saluslamnm kalt


Mi~l<,inligedoril11ege gonlUmden kibir gilmez

213 Ho§dervi~im sabnm yok dilimde inkanm ~ok


Kulaglmc:langireni hergi%i~imi~itmez .

214 Gorenler elim oper tac u hlrkayabakar


$oyle.samrlar beni zerrecegUnahetmez

215 ~1~lmdanibadetim sohbetim ho§ taatim


It; bazarda gelicek bin yllhk ayyar etmez

216 ~1~lmdervi~ i~im ho~ dilim tath sozUm ho~


ilia ettigim ,i~l dinindeg~Uren etmez

211 YunuseksikliQini Allah'ma, arz eyle


.()AunkereMt'9"~ $8nettilin 01 etmez .
;'!J";~i' '

270.HalkaraslOda sufiyim(tksavvufu benimsemi~ kimseyim), iesblh


elimden hie; ayn olmaz. Dilim marifet soyler (ama soyledigimi)
gonlOm hie; kabUl etmez.

271. Boynumda §eyhlik beratlm var (ama) ibadetim riya, ile (gosteri§e
dayanlyor), dO§Oncem ba§ka ba~ka yerde, gozOm gitmem gere-
kenyolda degil.

272. Marifete dairkontJ~urum (fakat) fazla riyaka,rllk yapanm.Gon-


. IOmdeki kibir gitmezkidervi§likyoluna dOneyim.

273. Gere;i dervi~im, ama sabnm yok; dilimde inkar sozleri e;ok,kula-
glmdan giren sozleri ie;im asia i§itmiyor.

274, G6renler elimi 6per, (OstOmdeki) tae;ve hlrkaya baklp benim hig
gOnahi§lemedigimi zannederler.
---=
".*
Bulvar Okul Destek Ansiklopedisi -----EDEBtYAT--

TOPLAYI$

-1515-
1- Tebriz'e uctu feth-j celliin hOmAlan
Blr bOyle hali gOrmedi Iran semalan

2- Tevh!d ICOnbu halkl dO{lO$mO$ ylgitlerin


YOz $ehrerekzedlldl muzaffer Iivalan

3- Blr kutba ba{ih cOmle gOnOller bir olmah


Madam kaln~tta birdir Hudalan

4- Her kl$verinde klrmaga zeneir-j $ia'YI


Azmetti askerin ulu ki$ver-kO$alarl

5- Mer'a$'la Kayseriyye'yi fethettiblr dilir


YOkseldi Rabb-I Izzet'e $Okran dualan

6- ZOlkadr'isild! tig-! Selimi haritadan


Engin gOrOndO MlsrO Hieaz'm fezal'an

7- Serdar-I namdar'e t<irametti Amld'i


Azdlr seramedan-I kelamm senalan

8- Rehber Imam-I' Azam'l bilmi$a~air.,


idris asaletinde gerek reh-nOmalan

g- Tevhide kO$mu$ ehl-i elM-din birer birer


Zer-hatla tak-I Ar$'a yaztlsU!1 gazal'an

10- Her yerde remz-j 'emn 0 em an oldu tUglar


Hem Hakka.hem hayata zaman oldu tugla;

1. Buyuk feth!n }tumalan (= tuglar) Tebriz'e uc;tu; Iran gokleri boyle


bir hali (Ilic;) gormedi.
2. Bu halkl birle§tirmek ic;in dogu§mu§ (olan) yigitlerin rnuzaffer bay-
raklan yuz §ehre dikildi.
3. Madem ki kiinatta Tann'lan birdir, (0 hilde) bir kutba bagh olan go-
nuller de bir olmalt(dlr).
4. Askerin (0) buyuk U1keaqlcl (yigitleri, iran'In) her memleketinde §ia
zincirini klrmaga azmetti.
5. Bir.yigit, Mara§ i1~ Kayseri'yi fethetti; §ukur dualan (oralardan) ulu
Tann'ya yukseldi.
280. (A~lklann) hepsin! bir gor. En a~gl olam (bile) ermi~ bil. Cui giye-
ni 010 sanma.

281. Hz. isa gibi, dine uyamhemen yOceyere(goge) glkanrlar. (Hz. isa
islam inancmagore, aSllmaml~, gogegekjhni~tir).

282. Karun gibi dOnya seveni de yerin dibine batmrlar./[Karun, Hz.


Musa devrinde ya~aml~, onun karde~i Hz. Harun'a isyan etmi:?,
Tann onu serveti ile yerin dibine batlrml~tlr.l

283. Mansur, gordOgO vakit "Ben Tann'Ylm" dedi. Onu ate~e yaktlkla-
nnl i~ittim. [Mansur, 922 ylhnda Bagdat'ta ~eriata uymayan "ene'l-
. hak" ben Allah'lm, sozonO soyledigi ic;:inoldorolmo~torJ.

284. Ate~e yandlrdm, kOIOnOsavurdun, ·(Tann'm) seni seveni oyle mi


(yapmak) gerekir? .

285. Ey Yunus, sakm (Tann'yl) gordOm deme. GordOm diyeni ate:?te


yakarlar. -

41
286 Ister idim Allah'l buldurn ise ne oldu
Aglar idim dun u gun giildum ise ne oldu

287 Erenler meydanmda yuvarlamr top idim .


"padifjah c;evganmda kaldlm ise ne oldlJ

288 Erenler sohbetinde deste klzllgfil idum


AC;lldlm eie geldim soldum ise ne oldu

289Alimler ulemalar medresede bulduysa


Ben harabat ic;inde buldum ise ne oldu

290 Ifjit Yunus'u ifjit u~ yinedeli oldu


Erenler manasmadald.lm ise ne oldu
41
286. Allah', istiyordum, buldum ise ne oldu? Gece gOndOz aghyor-
. dum, gOldOm ise ne oldu?

287. Ermi~ ki~ilerin meydanlnda (arasmda) yuvarlanan too idim Padi-


~ah gevganmda kaldlm ise ne oldLi? [Cevgan, at ile oynan~n, bir
oyunda, oyuncunun topa vurdugu ucLJegri sopadlr.}·

288. Erenlerin sohbetinde desteklZl1 gul(gibi) idiril; a911dlme1egel-


dim, soldum ise ne oldu?

289. Bilginler, alimler (Tann'yl) medresede (ilim yoluyla) buldu ise,


ben (de) harabat" i9inde(tekkede) buldum ise ne oldu? (ne olur?)

290. i~it, Yunus'u i~it! i~te Vine deli oldu. Ermi~ kimselerin bilgisine
daldlm ise ne oldu.

42
291 l§ittin hey ululsr ahlrzamanolacak
Sag miisiilman seyrekdiir 0 da giiman olacak

292 Danhimendokur tutmazdervi§yolun gozetmez


Bu halkogut iljitme~ sag1r hemanolacak

293 Gitti begler miirvefibinmiljler biret atl


Yedigi yoksu1eti i9tiOikan olacak

294 Vani az koptueroenelin gekmez murdardan


Deccalkopacak yerden onlar uyan olacak .

295 Ey Vunusimdiseninaljk ite ge9sin9i,ifliin ,.


Sevdigin kilii senin canma can olacak
42
291.Ey ulular i~itin, ahlr zamanolaeak.($imdi) temiz, olgun muslO-
man az bulunuyor, (ileride) o(nun bulunmasl) da ~Opheli olaeak.

292. Bilgin(ler) okur (okud\.lgunu), tutmaz, dervi~(ler) yolunea yOrO·


mez, bu halk (da) ogOt dinlemez, (klyamet gOnO) bOyIeee sagir
olaeak(lar).

293. Beylerin comertligi gitti, (~imdibeyler) birer ata binmi~ler, yok-


suleti yiyorlar, (buna kar~lllk yann obOrdonyada) i9tikleri kan
olaeak.

294.YAni, pis ~eylerden el gekmeden insandan az bir katolak .(az bir


kotO huy) ayrlllr. Deceal verden 91kaeakve onlar(Deeeal'a) uyan
(kimseler) olaeak. [Deeeal, klyamete yakm verden 91k1PTann'hk
dAvAsl gadecek olan tek gazla bir yaratlktlr.]"
295. Ey Yunus! ~imdi seningOnOn a~k Be (a~k i<;inde) ge<;sin, (¢OnkO)
sevdigin ki~i senin canma can olacak. (0 sana <;ok yakln o:lmu~·
tur).

2g6 Biz kime a§lk isek alemler ona a§lk


Kime degil diyelim bir kaplchr bir tank

297 Biz neyi sever isek ma'§Oka onu sever


Dostumuzun dostuna yad endi§e ne laylk

298 Sen gerc;ek a§lk isen dostun dostuna dost 01


Bu hilde kahr isen dosta degil yara§lk

299 Yetmi§ iki millete kurban 01 8§lk isen


Ta i§lklar safmda. t~mim olasm si~hk
300 Sen Hakk'aa§lk isen Hak sana bpi ac;ar .
Ko seni begenmegi varhk evini bir ylk

301 His u im muti asi dost kuludur ciimlesi


Kime diyebilesin gel evinden ta§ra c;lk

302 YOnus'un b.u dani§igenc;.i nihan s6ziidiir


Dost~8§1k o!anlar iki cihandan farik

~43
296. Bizkime a~lk isek alernler (de) onaa~lk. Kime degil diyelim (ki)
bir yOI, bir kaplya <;Ikar.

297. Biz neyi sever isek sevgili (de) onusever. Dostumuzun dostu
hakkmda (diger insanlar hakkmda) ba~ka dO~Once laylk olur mu?
(Baton insanlan sevmeHYiz.)

298. Sen (eger) gen;:ek a~lk isen sevgJlinin sevdigini sev. Eger bu hal·
de kallr isen (ba§lkalannlsevmezsen) bu seven kimseye yakl~'
maz.

299. (Eger) a~lk isen yetmi§l iki millete kurban 01 ki a§llklar arasmda
tam sadlk (kul) olasln.

300. (Eger) sen Allah'a a~lk isen, kendini begenmi~ligi blrak, (ayn) var·
hk olma iddiaslndan vazgeg, (0 zaman Tann) sana bir kapi a<;:a-
caktlr.

301. Se<;:kinve slradan olan insanlann,isyankar ve itaatkar olanlann


hepsi (de) Allah'ln kuludur. Kime, "gel evinden dl~an <;:Ik"diyebi-
lirsin. (lnsanlann hepsi Allah'm kuludur veonun korumasl altm-
dadlr)

302. Yunus'un bu bilgisi, gizlislr(n ifade eden) sozdOr. Allah'a a~lk


olanlar (Allah katmda) iki cihanda da farkh (degerde)dir.

4-
303 Benim bunda karanm yok ben bunda 9itmege gel dim
Bezirgimm matiim C;okalana satmaga geldim

304 Ben gelmedim divi ic;in benim illim sevi ic;in .


Dostun evi goniillerdir goniiller yapmaga gel~lm

305 Dost esrigi deliligim illlklar bilir neligim


Degllirerek ikiligim birlige bitmege geldim

306 O· Hicem'dir ben 'kuluyum dostbahc;esi ,biilbiili.iyiim


o Hicem'in bahc;esinde llid olup otmege geldim
307 Bunda bilill olan canlar orda bilillirler imill ..
BIIi$erek Hacem ite hilim arz etmegegeldim

308 Yunus Emre 811lkolm'll ma'lluka derdinden olmiill


GerC;ekenn kaplsmda hAlim arz etrnege geldirn

44
303. Ben burada (bu dOnyada) duracak degilim, buradan gitmege gel·
dim, TOccanm, mahm <;:ok,alana satmaga geldim.

304. Ben iddia (kavga) i<;:ingelmedim. Benim i~im sevgi i1e ilgili. Go-
nOller sevgilinin evidir (onun i9in) gonOller yapmaga geldim.

305. Deiiligim sev,gi sarho~lugu(ndan)dlr. Ne oldugumu (halimi) a~lk


olanlar bilir. Ikiligimi degi~tirip birlige ula~maya geldim.

306.0 Tann'mdlr, benonun kuluyum. Ben dost bah<;:esinin bOlbOIO-


yOm. Ben 0 Tann'mm bah<;:esinde sevinip 6tmege geldim.
307.Bu donyada birbirini tantya~ (veseven) canlar, a.bOrc;t~~yada.dC3:
bili~irler (birlikte olurlar) iml~. (Ben de) Tann'm lie blh~lp hAhml
arz etmege geldim.

308. Yunus Emre a~lk olmu~, sevgili(nin) derdinden almfJ~. Gergek er-
mi~ ki~inin kaplSlna hAlimi arz etmege geldini.

45
309 Canlar canml buldum bu canJm yagma olslJn
Assl ziyandal'i gec;dim dukkanJm yagma olsun

310 Ben benligimden gec;tim gozum hicabm ac;tlm


Dost vashna erilltim gumanJm yagma olsun

, 311 ikilikden uSandlm birlikhanma kandu1'l


Durdi $arabm ic;tim dermamm yaQl!'a olsun

312 Varhk c;iinsefer klldl dost ondan bize geldi


Viran gonUl nurdoldu cihamm yagma olsun

313 Gec;tim bitmezsagmc;tan usandlm yaz u k1lltan


~ostanlar ballm buldum bostimm yagma olsun

314 Yunus ne hOli demillsin bal u lleker yemillsin


Ballar,bahnJ.buldum kovamm yagma olsun

309: Canlar camm (Tann'YI) buldum, bu canlm yagma olsun. Kardan


ziyandan gegtim, dOkkanim yagma olsun.

310. Ben benligimdengegtim, gazOmOn perdesini agtlm, Tann'ya va-


sil oldum, ~Ophelerim yagma olsun.

311.lkilikten usandlm,birlik sofrasma kandlm. Tortulu ~arablm igtim,


dermanlm yagma olsun.

312. Varllksefer klldlgl zaman,sevgili orad an. bize geldi, viran gOnOI
aydtnlandl cihanlm yagma olsun.

313. Bitmez tOkenmez emelden gec;tim, yazdan kl~tan blktlm. Bostan-


lar ba~ml buldum, bostanul1 yagma olsun.
-BulvarOkulpestek
( .
Ansiklopedisi-------EDEBIYAT-
. .

314. Yunus, negOzel demi~sin (sanki) b~1ve ~eker yemi~sin(de gOzel,


tath konu~uyorsun). Ballar ball", buldum,kovanlmyagma olsun.

46
315 Herkime ki dervi§lik bagl§lana
Kaipi gide pik ola giimii§IEme

316 Nefesinden miskileahber tute


Budagmdan it u §aryemi§lene

• 317 Yapragl hem dertliye derman ola


Goigesinde c;ok haYlriar i§lene

318 A§lgmgozu ya§1 hem gol ola


Ayagmdan saz bitip kaml§lana

319 Cumle §air dost bahc;esi bUibulU


Yunus Emre arada dUl'I'aclana

315. Her kime dervi~lik bagJ~lanJrsa, kalpllgl gidip, temizlenip gomQ~


gibi olur.

316. (0 dervi~in) nefesinden misk ite anbertOter,bu'da~lndan il ve ~e-


hir yemi~lenir (beslenir).

317.Hem (de) yap rag I dertlilere dermah olur, golgesinde (onunsAye-


sinde) 90k haYlrlar i~lenir.

318. A~lgm gozOnOn ya~1 gol olur, ayagmda saz bitip kamJ~lar"lJr.

319. ~airlerin hepsi dost bagmm bOlbOIOdOr. Yunus Emre (de) arala-
rmda tura9lanlr.

47
320 MuslUmanlar zamane yath oldu
Helal.yenmez haram klymetli oldu

321 Okuyan Kur'an'a kulak tutulmaz


$eytanlar semirdi kuvvetli oldu
322 Hiram ite hamir tuttu cihaOi
Fesad ite eden hUrmetil oldu

323 Kime kim Tann'dan haber verlrsen


Kaklr ba,IO salar huccetli oldu

324 ~agird Ustad He arbede kllar


Ogul ata i1e izzetli oldu

325 Fakirler miskinlikden c;ekdi elin


GonUllerylkarak heybetli oldu

326 Peygamber verine gec;en hocalar


Bu halklO ba§IOa zahmetli oldu

327 Tutulmaz oldu Peygamber hamsi


H'alaylk cUmle Hak'dan utlu oldu

328 YOn us gel a§lkisentovbe eyle.


Nasoha tevbe ucu kutlu oldu

320. MOsIOmarllar!,Bu zaman fena oldu. Helal yenmez, haram klymet-


Ii oldu.

321. Kur'an okuyana (kimse) kulak vermiyor, ~eytanlar beslenip geli~·


ti kuvvetli oldu.

322. Cihanl haram ile i9ki sardl, fesat i~ler yapanlar hOrmetli oldu (fe-
sat911ara hOrmetediliyor).
323. Kime Tann'ean haber verirsen, . ba~lnI of key Ie sallar (seni
reddeder. Bunlar) dellilli oldu (apa9lk gorOnOyor).

324.0grenci hoca ile kavga eder, ogul ata He (aYnl) degerde oldu.

325. Fakirl,er zavalllllktan el gektiler (insanlann) gOnoller(ini) ylkarak


yOcele~tiler.

326. Peygamber verine (makamma) gegen hocalar bu halkm ba~ma


a(w yOk oldu.

327. Peygamber'in sozo tutulmaz oldu(gundan dolaYI) bOtOn yaratlk·"


lar Allah'tan utanlr oldular.
- .8u~va1' Oku,~Dest'!Il,.4n!;iklopedisi-------EDEBiYAT-

328.Yunus (eger) ~Ik isenger tovbe et,nasihat vericiye t()vb.~ sonu


mObarek oldu. . . .

48
329 Bir ay gordum bu gece kamu burclardan yuce
Esridi akllm camm bflmezem hllim nice

3300 ay," ljulesindenile", munevver oldu


Sanasmki ac;lIdl uc;maktan'bir, deric;e

331 0 Muhammed nurudur Halilullah slrndlr


GonUideki c;.ragt.yandtrd.ulu Hoca

332 Muddei bizig6rmezgiizune girer isek


Gerekse yU:t kez varsm Kabe'yeulu ,hacca

333 Aljlklann sozunden kan yalj akar gozunden


BUlbillJer sQyle,icek nobet degmez turraca

334 Kuru agaCI ni'derler kesip oda yakarlar


Her kim iljlk olmadl benzer kuru agaca

335 Yunus'u ogen ogsun Yunus'asogensogsUn, .


Kec;e suya saltptlr ta dururirte gece

329. Bu gece, bOtOn burglardan yOce bir ay gordOm (de) akhm canrm
sarho~ oldu, h~lim nicedir bilmiyorum

330. Sanastn ki Cennet'ten kOgOk bir pencere aglldl (ve) 0 aytn panltl-
smdan alemaydlOlandl.

331.0, Hazret-i Muhammed'in nurudur, Halilullah (Hz. ibrahim) Slm-


dlr. GonOldeki ate~i ulu Tann yandlrdl.

332. YOz kereKabe'ye bOyOk haccagitmi~ olsan bile, (a~k yolunu in-
kar eden) mOddelnin gozOne girsek de, 0 bizi gormez.

333. A~lklann sozOnden (dolay!), gozonden kan ya~ akar. BOlbOller ot-
meye ba~laYlOca turaca slra gelmez;

334..Kuru agaci ne yaparlar? Kesip ate~(t)e yakarlar. Kim a~Hkolma-


62
dlysa (bu) kuru agaca benzer.

335. Yunus'u 6gen 6gs0n, Yunus'a sO'len s6vsOn. (0) kege(sini) suva
salml~tlr, sabah ak~am orada durur. (Yunus girecegi yola girmi~-
tir).

336 Bunca gonUl i1etip cihana sultan mlsm


HUkinUn canlara gec;er can iC;inde can mlsm

337 Bakl'lO bin can ahr derdin yUrekte kahr


Gorenkendinden 'lam u"akaKur'an mu~m

338, Uc;an ku,lar uc;unur seni yel gors,e durur ,


De'ller hUkmUne girer Belkls SUleyman mlsm

339,:YUzUnden gUn tutulur ay dogmaga utamr


Goren heybete kahr YOsuf-1 Ken'an mlsm

340 Olii gorse dirilir kahbma can gelir


Topraktan i'laz gelir Isa bin Meryem misin

\' 341 ;A,kln', dine ,Or eyler aslana zincir eyler


; 'Kat! ta,1 mumeyler yok~a Ferhad sen misin

342A,klll Hakk'a irgUrUr. 01 gozler didar gorUr


Gorenler ba, indirir Ibrahim Edhem misin

343 YUzUn didar nOrudur saCm mi'rac dUnUdUr


, Goren camn unutur Fahr-i alem sen misin

3441 YOnus sevdigin<gozle a,k yolunu key izle


Razl gonUlde gizle soze hakim sen misin

336.Bunca gonOI ahp gotoroyorsun, clhana sultan mlslll? HOkmQn


can lara geger, can !9inde 'can mlsm? '

337. Bakl~m bin can ahr; derdin yOrekte kahr, goren kendinden geger,
a~••klara Kur'an mlsm?

338. U9an ku,lann rengi ugar, senl g6rOnce rozgar durur, devler hOk-
83
girer, Belkls'm SOleyman'l mlsm? [Hz. SOleyman'lfl devle-
rErde hOkmetti\}ine inanlhrd •. Belkls, onun devrinde, Saba Olkesi~
oin kralic;esiidj.]·
~:

C{~'3'~fYozon(on parlakltgl)ndan gOne~ tutulur, ay (da) do\}rnayautanir.


.' Goren~a~mp kahr, Ken'an Olkesinin Yusuf'umusun?lHz.Yusuf,
Ken'an Olkesinde ya~aml~, gOzelligi He me~hur bir peyg~mber-
ditJ .
340.010 (seni) gorse dirilir, vOcuduna can (tekrar)gelir, topraktan(ya-
ni mezardan) sesgelir, Meryem o\}lu isa m,sm? [Hz:isa0IQleri di-
riltme mucizesine sahiptL]

341. A~km dindekan~*hkC;lka,nr, aslanazencir olur (aslanipiJe esir


eder, ba\}lar),sertta~l:mum(gibi yumu~~k)eder? YQkS:a~enFer:
hat mlsm? [Ferhat, birhalk hikayesi kahrlimamdlr.$'evgitisjnin
a~kl yolunakayalan yarmasl ite me~hurdur].

342. A~tn (insanl)Allah'a ula~ttrlr.Ogozler, Tann'nrnyuz(1tj~>j;}oror.


Gorenlerba~ e\}er,lbrahim Ethem· misin? [Ibrahim Ethem, Belh
padi~ahl iken saltanatl blrakm tasavvuf yoluna giren.ft.ifJ"\~edir,
777 yllmda~am'daolmo§tor.] .' '.,.'<;

343. YOzOn,sevgilininyozonden gelen 1~lk gibi oarlakt.r.mirac


~ecesi gibi karad.r. Goren. ~anml unuruydr'Y9~s~~.alemin
o\}OncO Hz. Muhammed mlsm? '. ,'., c •••• ".

344. Yunus, sevdi\}ini gozle, a~k yolunu iylce'izle:.S,rtl, ido'nOldeigizle.


(Soyle) soze hOkmeden sen misin? . . . ...•••.••...
50

345 ! A,k imamdlr biz. gOnOfcemAat -


Klblemiz dost yuzu daimdirsalat

346 Dost yuznu gOrUcek §irk yagmalandl


Onun9iin kaplda kal.cl!§eriat
60
345. Bize a~k'!mam, gonOI de cemaatiir,(biza~k; OnderettIA(:tik, ona
uyanz). Klblemiz, sevgilinin yOzOdOr,daima olarak (ona ypneliriz
ve) namaz.kllma Mlindeyiz.

346. Sevgilinin yozOnO gorOnce ~irk yagmalandl(Tann ilekulu ayn


varhk olarak qorOs ve bunu anlatan seriat bilgisi ortadankalktl).:
Bundan dolaYI§eriat kaplda kaldl. ..

You might also like