KAN

Fiziksel Özellikleri

• Vücut ağırlığının % 8’i

• Erkeklerde 5-6 L, Kadınlarda 4-5 L
• Yaş, cinsiyet, vücut tipine bağlı
• Yeni doğanda oran daha yüksek
• 24 saatlik bebekte 83 ml/kg, 15 yaşındaki
çocukta 71 ml/kg
 Fiziksel Özellikleri
• Açıktan-koyuya değişen kırmızı renkte (O2
içeriğine göre)
• 1 gr Hb 1,34-1,39 ml oksijen bağlar
• 100 ml arteryel kanda 20 ml oksijen
• 100 ml venöz kanda 15 ml oksijen
• Hafif tuzlu, yağ asitleri içeriği nedeniyle özel
kokulu
• pH: 7.35-7.45
• Isı: 38oC,
 Kanın
görevleri

Taşıma Düzenleme Koruma

 Kanın
görevleri

Taşıma
Düzenleme Koruma

Oksijen
Besin
Atıklar
Hormon
Enzim
 Kanın
görevleri

Taşıma
Düzenleme Koruma

Oksijen
Besin Vücut sıcaklığı
Atıklar pH
Hormon Vücut sıvı hacimleri
Enzim
 Kanın
görevleri

Taşıma
Düzenleme Koruma

Oksijen
Besin Vücut sıcaklığı Kan ve sıvı hacmi
Atıklar pH Mikroorganizmalara
Hormon Vücut sıvı hacimleri karşı direnç
Enzim
Kanın Bileşimi
 Kanın şekilli elemanları
• Eritrositler
• Kadında 4.000.000-4.500.000 /mm3
• Erkeklerde 4.500.000-
5.000.000/mm3
• Lökositler: 4000-11000/mm3
• Trombositler: 150.000-
450.000/mm3
 Hematokrit
Kanın şekilli elemanlarının volümünün toplam kan
volümüne göre % değeri hematokrit olarak
tanımlanır.
HCT : Hematokrit

17
Ortalama,

• Erkeklerde %40-54

• Kadınlarda %38-47

• Çocuklarda %35-49

• Yenidoğanda 49-54
 Tüpte bekletilen kan
Pıhtılaşma engellenmişse
Şekilli elemanlar dibe çöker, üstte plazma
kalır. Çünkü:
• Kan durgun haldedir
• Şekilli elemanların özgül ağırlığı
plazmadan fazladır
• Vücut dışına alınan kanın elektriksel
yükleri bozulur
• Yer çekimi vardır
 Sedimentasyon
• Eritrositlerin birim zamanda çökme hızlarıdır.
(Westergrenyöntemi ile)

• Kadında yarım saat için 3-6 mm

1 saat için 11-18 mm

• Erkekte yarım saat için 2-3 mm

1 saat için 6-12 mm
 Sedimentasyon
3 faz vardır.
1. Eritrositler kendi ağırlıklarıyla yavaş
olarak dibe çökerler.
2. Eritrositler hızla agregat oluştururlar ve
çökme çok hızlanır.
3. Eritrositler yığın halinde bulundukları
kabın dip kısmında yavaş olarak
sıkışırlar.
Westergren metodu
 Sedimentasyon
• Sedimentasyonu; Fibrinojen,
globulin, haptoglobin,
seruloplazmin, lipoproteinler
arttırır; bunlara
agglomerinler denir.
• Agglomerinler eritrositlerde
rulo ve agregat oluşumuna
neden olur.
 Sedimantasyonu artıran durumlar

• Menstruasyon,
• gebelik,
• yaşlılık,
• egzersiz,
• enfeksiyöz hastalıklar,
• travma,
• anemi,
• akut romatizma
• malign tümör……..
 Sedimantasyonu azaltan durumlar

• Albümin artışı
• Polisitemi
• Poikilositoz
• Anizositoz
• Megaloblastikanemi
• Kortizon gibi ilaçlar
PLAZMA
 Plazma

• Su
– %91
• İnorganik maddeler
– %1
• Organik maddeler
– %8-9
• Plasma Plasma Components
– Transport mechanism
Water
• 90-92% water. 90%
• 6-7% proteins
• 2-3%
– Fats
– Carbohydrates
(glucose)
– Electrolytes
– Gases (O2, CO2)
– Chemical messengers
Other Protein
3% 7%
plazma
 Plazma Çözünenleri
• Proteinler (6-8 mg/dl)
- albümin,
- globülinler,
- fibrinojen

• Karbonhidratlar (80-110mg/dl)
- glukoz

• Lipidler (500-700 mg/dl)

- nötralyağlar,
- fosfolipid,
- kolesterol.…
 Plazma Çözünenleri
• Artık azotlar
- Üre, ürik asit,
- ksantin, hipoksantin, kreatin, kreatinin, amonyak,
amino asitler..

• İyonlar, inorganik tuzlar…

• Gazlar
- Oksijen,
- karbondioksit…

• Hormonlar, vitaminler, enzimler…

 Plazma inorganik bileşenler
Su %90-92 •taşıyıcı ortam

Elektrolitler > %1
Sodyum 145 mM •suyu ekstrasellüler
kompartmanda tutma
Potasyum 4 mM
Kalsiyum 2.5 mM •membran eksitabilitesi
Magnezyum 1.5 mM
Klor 103 mM •kan pıhtılaşması
Bikarbonat 24 mM
•asit ve baz tamponu
Fosfat 1 mM
Sülfat 0,5 mM
 Plazma organik bileşenler
Proteinler %7,3 g •tampon
• albumin %4,5 g •plazma elemanlarını bağlama
• globulin %2,5 g •plazma elemanlarını taşıma
• fibrinojen %0,3 g •pıhtılaşma faktörleri
•enzim
•enzim prekürsörü
•antikor
•hormon
Gazlar
karbondioksit %2 ml  uçucu-atık
oksijen %0,2 ml  enerji üretimi
nitrojen %0,9 ml  inert
 Plazma organik bileşenler
Besinler
glikoz %100 mg
amino asitler %40 mg
lipidler (total) %500 mg
kolesterol %150-200 mg
vitaminler %0,0001-2,5 mg
eser elementler %0,001-0,3 mg

Atık ürünler
üre (protein) %34 mg
kreatinin (kreatin) %1 mg
ürik asit (nükleik asitler) %5 mg
bilurubin (hem) %0,2-1,2 mg

Hormonlar %0,000001-0,05 mg
Plazma proteinleri

• Sentez
– Karaciğer
– Lenfoid doku
• Görev
– Viskozite
– Plazma volümü
– Onkotik basınç
– Taşıma
– Savunma
– Pıhtılaşma
• Miktar
– 7 gr/dl
 Plazma proteinleri
albumin
• 67.000 dalton
• %55
• 4.4 g/dl
• 1 g albumin 18 ml suyu
damar içinde tutar
• 3 g/dl’nin altına düşerse
ödem oluşur
• Günde 17 g albumin
sentezlenir
– Karaciğer
 Plazma proteinleri
globülin

• %38
– Alfa
– Beta
– Gama
• Plazmada 2.3 g/dl bulunur
• Günde 5 g kadar sentezlenir
– Büyük oranda lenfoid doku
 fibrinojen
• 300.000 dalton
• %7
• Kan pıhtılaşmasında
kilit rol
• 0.3 g/dl
• Serum
– Fibrinojensiz plazma
• Az miktarda
sentezlenir
– Karaciğer
Serumun Plazmadan farkı
nedir?
• Plazma, kanın serum kısmıdır. Pıhtılaşmayı
önleyen bir antikoagulan madde üzerine
alınan kan santrifüj edilirse şekilli elemanlar
çöker ve plazma üst faz olarak elde edilir.

• Pıhtılaşmış kanın santrifüj edilmesiyle elde

edilen sıvı üst faz serumudur.
• Serumun plazmadan farkı, fibrinojen ve
diğer bazı pıhtılaşma faktörlerini
içermemesidir.