APİKAL REZEKSİYON

Apikal Rezeksiyon nedir?

•Kökün apikal parçasının kesilip alınması ve
periapikal iltihabi ve nekrotik dokunun
veya ufak çaplı radiküler kistin ortamdan
uzaklaştırılması işlemidir.
Endikasyonları
• Anatomik sorunlar
• Protetik gereklilikler
• Horizontal kök kırığı sonrası apikal bölüm nekroze
olduysa
• Yabancı cisimler
• Kanal tedavisine bağlı sorunlar
• Kanal tedavisiyle iyileşmeyen veya genişleyen
periapikal lezyonlar
• Hasta vaktinin sınırlı oldugu durumlarda
• Sinüs ameliyatında veya çene kemiğinin diğer
operasyonlarında kök ucu açığa çıkmışsa
Kontrendikasyonlar
• İdiopatik kanal tedavisi başarısızlıkları
• Yalnızca kök kanal tedavisiyle sonuç alınabilecekse
• Anatomik zorluklar
• Kron kök oranı
• Rezeksiyon bölgesinde enfeksiyon varsa
• Periodontal sorunlu lükse dişlerde
• Travmatik oklüzyonlu dişlerde
• Kökün 1/3 ünü aşan lezyon varlığında
• Fraktür apikal üçlüyü aşmışsa
• apikal üçlünün koronalinde kanal perforasyonu
• Sistemik sorunlar
Sistemik sorunlar;

• Akut enfeksiyon varlığı

• Kontrol edilemeyen iyileşmeyi geciktiren
hastalıklar
• Kan hastalıkları
• Antikoagülan tedavi gören veya görmüş hastalar
• Hemanjiom gibi lezyonların o bölgede yer alması
• Fokal enfeksiyon kaynagı varsa
• Mental retardasyon
 APİKAL REZEKSİYON

 Tek seansta kök kanal tedavisi ve apikal

rezeksiyonun yapılması;
 Görüş alanı geniş,tek seansta tedavinin sonlanması
 Kanama sonucu dişte renklenme,kanal dolgusunun
niteliğinin bozulması
 Kök kanal tedavisi ve apikal rezeksiyonun ayrı
seanslarda yapılması
 Temiz cerrahi çalışma alanı,duvarlara iyi adaptasyon
TEKNİK

Anestezi:
Vazokonstrüktörlü anestezik solüsyon
kullanılması cerrahi alanda kanamayı
azaltır ve anestezi süresini uzatır.
İNSİZYON

• Dört çeşit insizyon çeşidi vardır.

• İntrasulkuler insizyon
• Submarginal insizyon
• Semilunar insizyon
• Vertikal insizyon
-kole ile insizyon arasında 5 mm’lik yumuşak doku
bandı bırakılmalıdır.
-insizyonun yan sınırları rezeksiyon yapılacak diş ile
iki taraftaki komşu dişleri içine alacak şekilde
planlanmalıdır
-kemik teması alınmalı ve mukoza ile periost
zedelenmeden kaldırılmalıdır.
KEMİĞİN KALDIRILMASI
• Mukoperiostal lambo kaldırılır.
• Kemiğin yumuşak olduğu bölge sondla aranır.
• Büyük periapikal lezyonlarda kök açığa çıkmış
olabilir.
• Preparasyon yerini saptayamadığımız durumlarda
kemik kaldırılır,radyoopak cisim
konulur,radyografi alınır.
• Kemik rond frezlerle fırça darbesi tarzında
hareketlerle ve irrigasyon altında kaldırılır.
YUMUŞAK DOKUNUN KALDIRILMASI

• Periradiküler küretaj düz veya açılı kemik

küretleri ya da periodontal küretlerle yapılır.
• Kök ucunun kesilmesinden önce ya da sonra
yapılabilir.
• Doku örneği formalin çözeltisi ile biopsiye
gönderilir.
• Geniş lezyonlu dişlerin küretajında komşu dişlere
ve anatomik oluşumlara dikkat!
KÖK UCUNUN REZEKSİYONU

• Görüş netliği sağlamak amacıyla kök ucu

eğimli kesilmelidir.
• Ancak kök ucunun çok eğimli kesilmesi
daha çok dentin tübülünü açığa çıkarır.
• Rezeksiyon açısını belirleyen faktörler;
kökün eğimi, kurvatürü, kök sayısı,
kemiğin kalınlığı, kökün kemik içindeki
konumudur.
• Kök ucu 2 şekilde rezeke edilir.
Birinci yol: Kök ucu açığa çıktıktan sonra
mezyodistal yönde frezlenerek kesilir.Apeksten
başlayarak koronale doğru devam edilir.
İkinci yol: Kesilecek kök ucu miktarına önceden
karar verilir.Apikal kısım tek parça halinde
çıkarılır.Biyopsi istendiğinde bu yol
kullanılır.Anatomik oluşumlara yakın köklerde de
bu yöntem uygulanır.Ancak bazen gereğinden
fazla madde kaldırılmasına sebep olur.
Bu işlemler yapılırken gözönünde bulundurulması
gerekenler

• Cerrahi alana giriş ve görüş alanı

• Kökün pozisyonu ve anatomisi
• İlave kanal varlığı ve pozisyonu,ilave kök
bulunması
• Kesilen kök yüzeyi yapısı,kanal sayısı ve ilişkileri
• Retrograd kanal doldurmak için gerekli alan
• Perforasyon varlığı ve lokalizasyonu
• Alveol içinde kök kırığı varlığı
• Anatomik faktörler
• İrrigasyon altında rezeksiyon yapılmazsa
ve tungsten karbid frezler yerine çelik frez
kullanılırsa daha kalın bir smear tabakası
oluşur.Bu da istenmeyen bir durumdur.
RETROGRAD DOLGU PREPARASYONU

• Kök kanal dolgusunun kalitesi kanal dolgu

patının çözünmesi ya da kanal
anostomozlarından dolayı ideal
olmayabilir.
Retrograd dolgu,

• Protetik restorasyonlara zarar verilmesi

istenilmeyen durumlarda,
• Pulpanın kalsifikasyon veya kırık alet vb
sebeplerle tıkandığı durumlarda,
• Dens in dente benzeri anomalilerde,
• Fosfat siman ile önceden
doldurulmuş,boşaltılması durumunda
perforasyon olasılığı olan dişlerde yapılır.
Kök ucunun retrograd yoldan doldurulabilmesi
için yapılan preparasyonda özel dizayn edilmiş
ultrasonik aletler kullanılabilir.
Küçük,açılı tipleri bu işlem için uygundur.
Kolay şekillendirme ve irrigasyon sayesinde etkin
temizlik sağlarlar.
Ancak bazı araştırmalar kök ucunda
mikroçatlaklar oluşturabileceğini göstermiştir.
 Kök ucu serum fizyolojik ile
yıkandıktan sonra
kurulanır.Kurulamadan önce kök
ucunun sitrik asitle yıkanması
tartışmalıdır.
KÖK UCUNUN DOLDURULMASI
Doldurmaya başlamadan önce kavite izolasyonu
sağlanmalıdır.Bunun için;
• Vazokonstrüktörler
• Bone wax(kemik mumu)
• Kollagen bazlı
ürünler:CollaCote,Avitene,S
uperStat
• Kollagen bazlı olmayan
ürünler:Surgicel,Oxygel,Gelf
oam
• Ferrik sülfat
içerenler:Asrigedent,Cut-
Trol,ViscoStat.
İdeal bir kök ucu dolgu materyali;

• Biyouyumlu olmalı
• Radyoopak olmalı
• Adeziv olmalı
• Çözünürlüğü az olmalı
• Kullanımı kolay olmalı
• Antibakteriyel olmalı
KÖK UCU DOLGU MATERYALLERİ

• AMALGAM(zinc-free)
• SUPER EBA
• IRM
• CIS
• DENTİN BONDLU KOMPOZİT REZİN
• DIAKET
• MTA
AMALGAM

• Amalgamın geç donma süresi

kontaminasyonuna izin verir.
• Korozyon oluşur.
• Dokular için steril olmayan civa
ortama girmiş olur.
• Bu sebeplerden dolayı alternatif
yöntemler geliştirilmiştir.
SUPER EBA

• Yüksek sıkıştırma ve
gerilme kuvveti
• Nötral Ph
• Düşük çözünürlük
• Kan
kontaminasyonundan
minimal düzeyde
etkilenir.
IRM

• ZOE simanın rezinle desteklenmiş halidir.

• Yüksek toz/likit oranında hazırlanırsa
retrograd dolgu materyali olarak
kullanılabilir.Bu durumda;
• Yerleştirme zamanı kısalır.
• Doku sıvılarındaki çözünürlük ve toksisitesi
azalır.
 CIS

• Kimyasal bağlanırlar.
• Biyouyumluluğu iyi.
• Antibakteriyel özelliktedir.

.
DENTİN BONDLU KOMPOZİT REZİN

• Minimal toksisite
• Nemsiz ortamda kullanılmalı.
• Araştırmalarda amalgamdan daha iyi
olduğu bulunmuş.
 DİAKET

• Örtüleme kapasitesi yüksek

• Kök ucu dolgu maddesi olarak kullanılan
diaketin kanal patı olarak kullanılan
diaketin toz/likit oranından fazla olmalı
 MTA(MİNERAL TRİOXİDE AGGREGATE)

• Biyouyumluluğu iyi
• Örtücü özelliği iyi
• Kan kontaminasyonundan etkilenmez
OPERE YERİN KAPATILMASI

• Doku flebinin repozisyonundan önce

aksettirilen dokunun altı,çevreleyen kemik
ve periradiküler kemik kavitesinde debris
varlığı kontrol edilmeli,MTA’nın kök ucu
dolgusu olarak kullanıldığı yerler hariç
operasyon yeri serum fizyolojikle yıkanmalı
• Sonra doku repoze edilip primer iyileşme
için dikiş atılır.
• Dikiş atmadan önce flep yerleştilerek
parmak basıncı uygulanması önerilir.
• Bu şekilde kan pıhtısının kalınlığı
azalır,fibrin formasyonu başlar ve kaldırılan
doku ile altta kalan doku arasında bağlantı
sağlanmaya başlanmış olur.
POST OPERATİF RADYOLOJİK İYİLEŞME

• Operasyon bölgesi kapanmadan bir film alınır.

• Filmde dikkat edilmesi gereken noktalar:
• Geriye kalan rezeksiyona uğramamış kök yapısı var mı?
• Kök uçları doğru olarak doldurulmuş mu?
• Operasyon bölgesinde yayılmış radyopak materyal var
mı?
• Kök ucu dolgu materyali maxsiller sinüsün ya da
mandibular kanalın içine itilmiş mi?
• Klinik olarak görülmeyen bir kırık var mı?
• Apikal rezeksiyon uygulanan hastalar belli
aralıklarla kontrol edilir.Bir hafta sonra
dikişler alınır ve hemen post operatif
dönemde 3,6,12 ve 24. aylarda filmler
alınır.Bu filmler ile kemikleşme hızı kontrol
edilir.Ameliyattan sonra iki yıl bulgu
vermeyen semptomsuz dişler başarılı kabul
edilir.
 Apikal rezeksiyonun başarılı olabilmesi
için kanal tedavisinin iyi yapılması,kök ucu
patolojisinin iyi temizlenmesi,dişe okluzal
travma gelmemesi ve komşu dişlerin zarar
görmemesi gerekir!!!
• Apikal rezeksiyonun başarısına kısa dönemde
radyografiyle karar vermek yanlış
olur.Kemikleşmenin radyolojik görüntüsü 6-12 ay
süresinde tamamlanır.Hatta büyük lezyonlardan
geriye kalan kavitelerde sağlıklı skar dokusu
uzun süreli radyolusent görüntü verebilir.Bunun
için apikal rezeksiyonun başarısına daha çok
klinik bulgulara göre karar verilmelidir.
Apeks civarında şişlik,ağrı,pü akıntısı
lezyonun tekrarladığının habercisidir.
Başarısız apikal rezeksiyon vakalarında
yeniden periapikal küretaj uygulanır.