Köpeklerde

Östrüslerin Ertelenmesi
 Östrüslerin Ertelenmesi
 Önceki östrüsten 2 ay sonra Beklenen östrüsten 1 ay önce

MAP Östrüs
<5 kg 12.5mg (s.c)
Güçlü 5-8 kg 25 mg (s.c)
Progestagenler >12 kg 3 mg/kg (s.c)
Antiöstrojenik

PRG Proöstrüs
< 5 kg 30 mg/kg (s.c)
Antiöstrojenik
5-10 kg 25-30 mg/kg(s.c)
Antigonadotropik
Proligeston 10-120 kg 17,5-25 mg/kg(s.c)
Zayıf progestagenler >60 kg 10 mg/kg (s.c)
 Antigonadotropik etki ile
 Follikül gelişimi engellenir
 Östrojen salgısını bloke eder
 Ovulasyon oluşumu engellenir
 CL gelişimi
 Uterusta sekresyona neden olurlar

 Östrüs
 MAP 3 mg/kg
 PROLİGESTON 10 mg/kg
 3 ay sonra 2. uygulama
 4 ay sonra 3. uygulama
 5 ay sonra 4. uygulama ve her 5 ayda 1 devam edilir
 MA 0.55 mg/32 gün ; 2.2 mg/8 gün
 MİBOLERON 30-60-180 mg / 24 gün
 M.A. Proöstrüs
Proöstrüstan 7 gün önce 0.55 mg/kg/gün oral 32 gün süreyle
3 gün önce 2.2 mg/kg/gün oral 8 gün süreyle

Östrüs
MİBOLERON (Testosteron)(Antigonadotropik)
Beklenen proöstrüs’ten 30 gün önce
0.5-12 kg 30 mg/kg oral
12-23 kg 60 mg/kg oral
>45 kg 180mcg/kg oral
24 ay devam edilebilir
 PROÖSTRÜS

 Kanamanın ilk 3 gününde mutlakaenjekte

edilmelidir. Geç olursa serviks açık olduğu
için artan progesteron bakteri invazyonuna
bağlı PYOMETRA şekillenir.
 M.A
 2.25 mg/kg oral, 8 gün süreyle

 M.P.A
 15 kg 10 mg 4 gün
 5 mg 12 gün
 >15 kg 2 katı
 Pilokarpin (%1)
2-4 damla oral
Endojen opioid görevi görür
FSH, LH blokajı ve düz kas kontraksiyonu
OVULASYONUN UYARILMASI

 Östrüsün 1 ve 2. gününde 6 saat ara ile 2

defa 50 mcg GnRH (500 IU HCG)
İMPLANTASYONUN ENGELLENMESİ

 Daha çok östrojenlerden yararlanılır.

 Östrojenler; uterotubal bölgede motilite
doğurur. Prematüre ovumun uterusa
çabuk gelmesi ya da geç gelmesini
sağlayarak ovum dejenere olur.
 Amaç
 Gamet ya da zigotların taşınmasını hızlandırır-
bloke eder.
 Uterusta embriyo yaşama ortamını bozar.
 Serviksi genişleterek embriyo kaybına sebep
olur.
 Embriyotoksik etkisi vardır.
 Östradiol Benzoat Karbonat dehidrataz enzimi ile
uterus ve oviduktun biyokimyasal yapısını değiştirip
implantasyon bölgesinde histolojik değişiklikler yapar.
Embriyo rezorpsiyonu ve embriyotoksik etki gösterir.
 Ancak
 Kistik endometriyal hiperplazi
 Piyometra
 Kemik iliği hipoplazisi
 Trombositopeni
 Allopecia
 Kistik ovaryum
 Ovaryum tümörü
 Miyelotoksik etki
gibi yan etkileri vardır.
 Zigotun uterusa iniş süresi 7-10 gündür.
 Çiftleşme sonrası 3-5 gün içerisinde
etkilidir.
Östrüste ovidukt
yönünde kontraksiyon
Ovulasyondan sonra
 Ovidukttaki geçiş süresini oynatmaktadır.
Doza göre tutar ya da bloke eder.
DES:
 Oral olarak 0.1-1 mg/7 gün
 Çiftleşmeyi izleyen 7. gün 1 mg/kg i.m. tek
enjeksiyon (DES)

Östradiol Benzoat:
 Çiftleşmeyi izleyen 2-3 gün içinde 2-5 mg
 Çiftleşmeyi izleyen 3-5. günde 10 mcg/kg
günde 2 kez s.c (yan etkisi daha az)
Östradiol cypronat (uzun etkili):
 Östrüs ya da metöstrüste 44 mcg/kg
 Östrüsün 3-5. günlerinde 0.1-1 mg i.m.. Tek doz
Östradiol Valerat:
 Çiftleşmeyi izleyen 4. gün 3-7mg
Östron:
 Çiftleşmeyi izleyen 5. günden önce 2.5-5 mg tek doz
EPOSTAN:
 Progesteron sentezini inhibe eder.
 Çiftleşmeden 8 gün sonra 15-20 mg/kg s.c tek
doz olarak
 50 mg/kg peros olarak diöstrüsün 1. gününden
itibaren 7 gün süre ile uygulanır
 GEBELİĞİN SONLANDIRILMASI

 Prostaglandinler luteal fazın 2. yarısında

uygulanır.
 Gebeliğin 30. gününden sonra kullanılmalı,
ilk 3 hafta cevap yoktur.
 Prostaglandinler ile tedaviye başlamadan
24 saat önce 0.1-2mg östradiol siklo
propiyonat abortif etkiyi artırır.
CLOPROSTENOL
 33-53. günler arası
 20 mcg/kg/8 saatte bir / 3 gün
 30 mcg/kg/12 saatte bir / 3 gün
50-80 saat sonra ABORT
 1 mg/kg tek doz
MİFEPRİSTON:
 Reseptör düzeyinde progesteron
antagonisti.
 Gebeliğin 32. gününden sonra
 2mg/kg/günde 2 kez/ 5 gün i.m.

Apleprotan (progesteron antagonisti)

Alizin
Dosrex
 BROMOCRİPTİN ve CABERGOLİN
gebeliğin 2. yarısında PROLAKTİN
(prolaktin LH için gerekli lüteotropik
kaynak oluşturur) sekresyonunu
baskılayarak etki gösterir.
 Ergotlar prolaktin sentez ve sekre eden
HÖL hücrelerindeki DOPAMİN
reseptörlerini etkileyerek fonksiyon görür.
BROMOCRİPTİN:
 Gebeliğin 42. gününden sonra
 20-30 mcg/kg günde 2 kez/4 gün oral
 GnRH antagonistleri.
 Pravidel 0.1 mg/kg oral
CABERGOLİN:
 Galastop
 M.S.S’de dopaminerjik etki
 5-15 mcg/kg/gün 5 gün oral
 PGF2 (33-53) 20mcg/8 saat/3 gün
 Bromocriptin 20-30 mcg/gün/5 gün
 Gabergolin 5-15 mcg/gün/5 gün
 Mifepriston (32) 2.5 mg/kg/günde 2 kez/5 gün
 Sitolojik Örnekleme
 Pamuk eküvyon
 Cam çubuk
 Aspirasyon
 Spatül
 Sitolojik Boyalar
 Shorer
 Giemsa
 Wright’s Giemsa
 Dif Quick
 Papa Nicola
 Test Simplas
 Methylene Blue
 Toluidine Blue
 Trichrome
 Sıvapla örnek almada metritis ve
mastitiste örneğin örneğin geç kurumasına
bağlı olarak hücreler parçalanır ve sıvap
parçaları lama yapışır.
 Spatül ise örnek miktarı az olduğu ve tam
dağılma göstermemesinden dolayı uygun
değildir.
 En iyisi aspirasyon. Aspirasyonda mukus
kristalizasyon testinde yapılmaktadır.
 Köpeklerde ereksiyonun tam oluşması,
penisin mavi-kırmızımsı renk alması ile
anlaşılır.
 Ejekülatın su rengine dönüşmesine kadar
sperma alınabilir.
 Pelvik itme bitince ana sekrette biter.
 Vaginal sitoloji, mukus kristalizasyon ve
progesteron analizi imkanı yoksa,
proöstrüs kanamsından 10-14 gün sonra
tohumlanmalıdır.
 Köpek Spermasının Kısa Süreli
Saklanması

 Tris- yumurta sarısı sulandırıcısı ile +5C’de

72 saat saklanabilir.
 Temel tris çözeltisinde 80 ml + 20 ml
yumurta sarısı karıştırıldığı ısı 1-1.5 saatte
+5C’ye indirilir.
Köpek Spermasının Dondurulması
 Tris sulandırıcısının gliserol içermeyen
kısmı ile sulandırılır.
 +5C’ye 1-1.5 saat içinde indirilir.
 Gliserol içeren sulandırıcı II 5 eşit parçada
5-10 dk aralıklarla ilave edilir.
 3 saat ekilibrasyona tabii tutulur
 Azot buharında 1C’den -140C ısıya
indirilir ve azota payetler daldırılır.
 37C’de 30 sn’de çözme gerçekleştirilir.
 Çözdürme sırasında en az %50 motilite ve
fonksiyonel akrozom oranı en az %60
olmalı.
 Tohumlama dozu 150x200 x 106
ml/spermatozoon (2 payet)
 Antigonadotrop Progesteron Antiandrojenik

MAP + ++ ?

MA ++ ++ ?

CAP + ++ +

DMA + + +

PRG ++ + -
 Bazal En tabanda ve en son ortaya çıkar

 Parabazal En küçük, en sağlıklı. Yuvarlak ve ovaldir. Büyük

çekirdeği var. Sitoplazma var.

 İntermedier Farklı büyüklükte, orta derece büyüklükte, 2

parabazal büyüklüğünde. Daha küçük çekirdek,
kenarları düzensiz ve ocal.
 Superficial-itermedier Parabazal intermedierden
büyük, kenarları kıvrımlı.
 Superficial En büyük hücre. Çekirdek piknotik, çok küçük.
Keskin, yassı, kıvrımlı ve düzensiz.

 Metöstrüs Sitoplazmasında nötrofil gözüken hücreler

 Foam Sitoplazmasında vakuol içeren parabazal ve

intermedier hücreler
Proöstrüs ve Anöstrüs
 Vaginal Smear Kullanım Alanları
1- Ovulasyon ve doğum zamanının belirlenmesi

Keratinizasyon Diöstrüsün ilk gününden itibaren 57. gün

tamamlanır (6 gün önce ovulasyon)
2- Çiftleşme zamanının belirlenmesi. ( Tamamen superficial kornifikasyon)
3- İstenmeyen çiftleşme ve gebeliklerin sağıltımı.
Köpeğin hangi dönemde olduğunu,özellikle ilk dört günün içinde.
4- Uygun progesteron sağıltımı. (Doz proöstrüste düşük, östrüste yüksek)
5- Östrüs siklusu bozuklukları
Kısa proöstrüsü östrüs takip etmemesi veya puberte ya da hipotroidizm
6- Reprodüktif hastalıkların tanısı
Vaginitis Sağlıklı ve şiddetli dejenere nötrofil
Vagina tümörü
Açık pyometra Kapalı normal diöstrüsteki gibi
Açıkta şiddetli dejenere nötrofiller, sitoplazma içi
düzgün değil. Bakteriler bulunur. Epitel hücreleri eğri büğrü.
Metritis Bakteri ve Nötrofil
Ürovagina
 PGF2 Luteinizasyon, kontraksiyon ve
serviks dilatasyonu.
 Gebeliğin başında (12-23 günler)
(150-250 mg/kg/ 4-5 gün) %40-50 abort
 Gebeliğin ortasında 30 gün (50 mg/kg)
5-90 gün
 Yarılanma ömrü düşük olduğu için sık
verilir.
 Yan etkileri antikolinerjik ilaçlarla (Atropin)
giderilir.
Bromokriptin
 Pravidel
 30. günden sonra 0.1 mg/kg 6 gün
Gabergolin
 Gebelik ortası ya da 30-45 günler arası
 1.7-5 g/kg
 Doğum+ PGF2 25. günden itibaren günlük
1.7 g/kg Gabergolin+1g/kg PGF2
(Kloprostenol)
 5 g/kg günlük+1 g/kg (2 ya da 1) aborta
kadar
 3 gün PGF2 + 9 gün Gabergolin abort
Kortikositeroid
 30-45 doğumdaki mekanizma ile abort
yapılır.
 Dexametazon 5mg günde 2-3 kez 10 gün
oral
Antiprogesteron
 Agleprostene: 25 mg/kg 4-5 gün
 Alizine:
 İnterlöykin: Yapısal mediatör.makrofajlardan
salgılanır. Yangı olasılığı.
Kedide Östrüslerin Ertelenmesi
MAP
 25 mg s.c.
 6 ayda bir tekrar

 2-5 mg/gün 6-14 gün içinde

 5 mg/hafta (Anöstrüs veya luteal kiste
başla) oral
MA
 2-5 mg/gün (8 hafta) oral
 2-5 mg/hafta (18 ay) oral

MİBOLERON
 Beklenen östrüsten 30 gün önce
 50 mcg/gün oral 5 gün süreyle
 Proöstrüsün Baskılanması

MAP
 10-20 mg/gün (ilk 3-4 gün) 5-10 mg (12-14 gün) oral

MA
 2-3 mg/kg tek doz oral ya da
2mg/kg 7 gün uygulama 1-4 ay erteler
 Ovulasyonun Baskılanması

 250 IU hCG / gün/ 2 gün

 25 mcg GnRH / östrüsün 2. günü

 İmplantasyonun Engellenmesi
DES
 2 mg dozda çiftleşmeden 2, 3, 7 ve 10 gün
sonra i.m.

Östradiol Benzoat
 Çiftleşmeden 2-3 gün sonra 0.5-1 mg tek

Östradiol Cypionat
 Çiftleşmeden 40 saat sonra 125-150 mcg i.m.
tek
 Gebeliğin Sonlandırılması

 PG analogları, 40. günden sonra

0.5-1mg/kg/gün 2 gün
 Bromokriptin ve gabergolin’den de
yararlanılır.
 Östrüsün Uyarılması
 FSH 2 mg/gün 5 gün

östrüsün 1 ve 2. günü 250 IU hCG

Östrüs semptomları görülmeden yapılırsa

folliküler luteinizasyon şekillenir ve
ovulasyon oluşmaz.