KPSS

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ
KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI (KPSS), VE
KARİYER MESLEKLERİ (A GRUBU KADROLAR),
AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES)
VE
LİSANSÜSTÜ EĞİTİM (MASTER),
AKADEMİK KARİYER,
SERBEST MUHASEBECİLİK MALİ MÜŞAVİRLİK (SMMM)
KONULARI HAKKINDA BİLGİ NOTU
Hazırlayan:
Arş.Gör.Fatih YARDIMCIOĞLU
Sakarya Üniversitesi İİBF, Maliye Bölümü
NOT: Araş. Gör. Fatih YARDIMCIOĞLU’nun Öğrencilere Armağanıdır.
2009
KPSS ve Kariyer Meslekler- ALES ve Lisansüstü Eğitim- Akademik Kariyer- SMMM
KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI (KPSS), ve

KARİYER MESLEKLERİ (A GRUBU KADROLAR),
AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES) ve
LİSANSÜSTÜ EĞİTİM (MASTER),
AKADEMİK KARİYER,
KONULARI HAKKINDA BİLGİ NOTU
İÇİNDEKİLER
KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI (KPSS)
1. KPSS Nedir? ........................................................................................................................................................................7

2. KPSS Ne Zaman Yapılmaktadır?.....................................................................................................................................7
3. KPSS’ ye Kimler Girebilir?..................................................................................................................................................7
4. KPSS Sonuçlarının Geçerlilik Süresi Ne Kadardır? ..........................................................................................................7
5. KPSS’ye Başvurma Koşulları Nelerdir? ............................................................................................................................7
6. KPSS Nasıl Yapılmaktadır ve Kaç Oturumdan Oluşmaktadır?..................................................................................8
7. KPSS’de Uygulanacak Testler Nelerdir? ......................................................................................................................8
8. KPSS’de Uygulanacak Testlerin Kapsamları Nedir? ....................................................................................................9
9. KPSS Sonucunda Puanlar Nasıl Hesaplanmaktadır?................................................................................................ 11
10. KPSS-A Puanlarının Kurumlara Göre Dağılımı Nasıldır? .......................................................................................... 12
11. KPSS Sonucunda Hangi Kadrolara Atama Yapılmaktadır ?................................................................................. 19
a. A Grubu Kadrolar;........................................................................................................................................ 21
b. B Grubu Kadrolar; ........................................................................................................................................ 21
12. KPSS Sonucunda A Grubu Kadrolara Nasıl Atama (Yerleştirme) Yapılacaktır?................................................ 21
13.KPSS Sonucunda B Grubu Kadrolara Nasıl Atama (Yerleştirme) Yapılacaktır? ................................................. 21
14. KPSS B Grubu Kadrolara Atanmak İçin Belirli Bir Puan Sınırı Var Mıdır? ............................................................... 22
15. B Grubu Kadrolara Yerleşme Hakkını Kazanan Bir Aday, Daha Sonra A Grubu Bir Kadroya
Atanmak İsterse Ne Olur?........................................................................................................................................... 22
16. B Grubu Kadrolar İçin Yapılan Yerleştirme İşlemlerinde Bir Kadroya Yerleşmeye Hak Kazanan,
Ancak Bu Sırada Askerde Bulunan Kişilerin Hakları Saklı Kalır Mı? ....................................................................... 23
LİSANS VE LİSANSÜSTÜ DÜZEYDE MEZUN OLAN ADAYLARIN KPSS SONUCUNDA GİREBİLECEKLERİ

MESLEKLER VE SINAVLAR
17. Bakanlıklar Tarafından Yapılan Sınavlara (A Katagorisi) Giriş Koşulları Nelerdir?.............................................. 25

18. Maliye Bakanlığı Müfettiş Yardımcılığına Giriş Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli
Nasıldır? .......................................................................................................................................................................... 26
19. Maliye Bakanlığı Vergi Denetmen Yardımcılığı Giriş Sınavı Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli
Nasıldır? .......................................................................................................................................................................... 29
20. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığına Giriş Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır? ..................... 29
21. İçişleri Bakanlığı Kaymakam Adaylığı Sınavının Kapsamı ve Yapılış Şekli Nasıldır?- .......................................... 33
22. İdari Yargı Hâkimliği Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır? ............................................................ 37
23. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müfettiş Yardımcılığı Sınavının Kapsamı ve Sınavın
Yapılış Şekli Nasıldır? ..................................................................................................................................................... 43
24. Diğer A kategorisi Meslekler Nelerdir? ...................................................................................................................... 49
a. Kaymakamlık ................................................................................................................................................ 52
b. Başbakanlık Müfettişliği ............................................................................................................................... 53
c. Maliye Müfettişliği......................................................................................................................................... 53
Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 3

d. Gümrük Müfettişliği ...................................................................................................................................... 54

e. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettişliği .................................................................................................... 54
f. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müfettişliği ......................................................................................... 54
g. Sayıştay Denetçiliği...................................................................................................................................... 55
h. Bankalar Yeminli Murakıplığı ...................................................................................................................... 55
25. KPSS A Grubu Kadrolarda ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş Yıllarda yapılmış sınavlara
ilişkin soru örnekleri var mıdır? .................................................................................................................................... 55
a. KPSS Sınavı Soru Örnekleri ........................................................................................................................... 55
b. Hesap Uzmanlığı Sınavı Soru Örnekleri ..................................................................................................... 55
c. Maliye Müfettiş Yardımcılığı Sınav Soru Örnekleri ................................................................................... 56
d. Kaymakam Adaylığı Sınav Soru Örnekleri ............................................................................................... 56
e. Sayıştay Denetçiliği Sınav Soru Örnekleri ................................................................................................. 56
f. İdari Yargı Hakimliği Sınav Soru Örnekleri .................................................................................................. 56
g. Ziraat Bankası Teftiş Kurulu Müfettiş Yardımcılığı Sınav Soru Örnekleri ................................................ 56
h. Diğer sınavlarla ilgili soru örnekleri ............................................................................................................. 56
GENEL MÜDÜRLÜK KONTROLÖRLÜKLERİ VE MÜFETTİŞLİKLERİ
a. Gelirler Kontrolörlüğü................................................................................................................................... 57
b. Bütçe Kontrolörlüğü ..................................................................................................................................... 57
c. Muhasebat Kontrolörlüğü .......................................................................................................................... 57
d. Milli Emlak Kontrolörlüğü ............................................................................................................................. 58
e. Tasfiye Kontrolörlüğü ................................................................................................................................... 58
f. Dış Ticaret Kontrolörlüğü .............................................................................................................................. 58
g. Gümrük Kontrolörlüğü ................................................................................................................................. 59
h. Gümrük Muhafaza Kontrolörlüğü ............................................................................................................. 59
ı. SSK Müfettişliği ................................................................................................................................................ 59
j. SPK Uzmanlığı .................................................................................................................................................. 60
k. Hesap Uzmanlığı ........................................................................................................................................... 60
l. Vakıfbank Müfettişliği .................................................................................................................................... 60
m. Halkbank Müfettişliği .................................................................................................................................. 61
n. Ziraat Bankası Müfettişliği ............................................................................................................................ 61
o. Ziraat Bankası Bankacılık Okulu ................................................................................................................. 61
p. Türkiye Kalkınma Bankası Uzmanlığı ......................................................................................................... 62
AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES) VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİM

(MASTER)
1. ALES Nedir? ...................................................................................................................................................................... 63

2. ALES Ne Zaman Yapılmaktadır? .................................................................................................................................. 63
3. ALES’e Kimler Başvurabilir?............................................................................................................................................ 63
4. ALES’in Kapsamı Nedir? ................................................................................................................................................. 63
5. ALES’te Puanlar Nasıl Hesaplanmaktadır ve ALES’ten Kaç Puan Almak Gerekmektedir? .............................. 64
6. Yüksek Lisans Eğitimi Başvurularında Alınan Puanın İşlevi Nedir?........................................................................... 64
7. ALES’ten Alınan Puan Başka Nerelerde Kullanılabilir? ............................................................................................. 64
8. ALES Puanları Ne Kadar Süre İle Geçerli Olmaktadır? ............................................................................................. 65
9. Lisansüstü Eğitim İçin Başvuru Koşulları Nelerdir? ...................................................................................................... 65
10. ALES’de ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş Yıllarda yapılmış sınavlara ilişkin soru örnekleri
var mıdır? ....................................................................................................................................................................... 67
a. ALES Sınavı Soru Örnekleri........................................................................................................................... 67

AKADEMİK KARİYER
1. Araştırma Görevlisi Kadrosuna Başvuru, Atanma Koşulları ve Sözleşme Süreleri Nedir? ................................... 68
2. Öğretim Görevlisi, Okutman ve Öğretim Yardımcıları Kadrolarına Başvuru ve Atanma Koşulları
Nelerdir?......................................................................................................................................................................... 71
1. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Mesleğinin Konusu Nedir?......................................................................... 73

2. Kimler Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Olabilir? ................................................................................................... 73
3. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajına Kimler Başvurabilir? ....................................................................... 73
4. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Başvurusu Ne Zamandır? .................................................................. 74
5. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Staja Başvurusu ve Staj Süresi Ne Kadardır?.......................................... 74
6. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Nerelerde Yapılabilir?........................................................................ 74
7. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Nerelerde Yapılamaz? ...................................................................... 74
8. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama Sınavı)
Ne Zaman ve Nasıl Yapılmaktadır? .......................................................................................................................... 75
9. Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama Sınavı) Başvuruları ve Kazandıktan Sonra Staja
Başlama Süresi Nasıl İşlemektedir? ............................................................................................................................ 75
10. Staja Başlama Değerlendirmesinde (Staja Başlama Sınavında) Yer Alan Sınav Konuları
Nelerdir?......................................................................................................................................................................... 76
11. Staja Başlama Değerlendirmesine (Staja Başlama Sınavına) Hangi Kaynaklardan
Hazırlanılabilir? .............................................................................................................................................................. 76
12. Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama Sınavı) Kazanıldıktan Sonra Nasıl Bir Yol
İzlenecektir? .................................................................................................................................................................. 76
13. Serbest Muhasebecilik Staj Ara Dönem ve Bitirme Değerlendirmeleri Nasıl Olmaktadır? ............................. 77
14. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Mesleki Yeterlilik Sınavı Nedir? ..................................................................... 77
15. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş Yıllarda
yapılmış sınavlara ilişkin soru örnekleri var mıdır?.................................................................................................... 67
a. SMMM Sınavı Soru Örnekleri ....................................................................................................................... 67

GİRİŞ
Bu çalışma İİBF mezunu öğrencilerin, son yıllarda önemi artan ve girmek zorunda
oldukları KPSS ile ilgili temel bilgilere, mezuniyet sonrası Lisans Üstü Eğitim için girilmesi
gereken ALES sınavı ve Akademik kariyer hakkındaki temel bilgilere ve İİBF
mezunlarının yüksek bir oranda istihdam edildikleri Serbest Muhasebecilik ve Mali
Müşavirlik mesleği ve sınavı hakkındaki temel bilgilere mezuniyetleri öncesinde sahip
olmalarını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Bu çalışmada ilk olarak KPSS ile ilgili temel bilgilere yer verildikten sonra KPSS’de
alınacak yeterli puan sonucunda ağırlıklı olarak İİBF mezunu öğrencilerin istihdam
edildiği A grubu kadrolar olarak adlandırılan kadrolar ve bu kadrolar için yapılan
sınavlar hakkında bilgiler, kamuda istidam edilebilecekleri mesleklerin neler
olduğu ve ne tarz bir sınav prosedürü sonucu bu mesleklere girebilecekleri
öğrencilere sunulacaktır.
Bu çalışmada ikinci olarak lisans eğitimini tamamlamış olan ve eğitimine devam

etmek isteyen mezunların Lisansüstü Eğitim için girmek zorunda oldukları ALES ve
Lisansüstü Eğitim için üniversitelerin ne tür şartlar istediği ve öğrencilerin nasıl
başvuracakları konuları hakkında bilgiler öğrencilere sunulacaktır.
Çalışmanın takip eden sayfalarında Akademik kariyerin başlangıcı olan Araştırma

Görevliliğine ve Öğretim Görevliliğine başvuru koşulları, değerlendirme aşamaları ve
Araştırma Görevlilerinin çalışma süreleri hakkında bilgiler verilecektir.
Bunlara ilave olarak İİBF mezunlarının istihdam edilebilme olanağının yüksek olduğu
Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik mesleği, SMMM stajına başvuru, stajı başlatma
prosedürü, stajı başlatma sınavı ve yeterlilik sınavı ile ilgili bilgiler verilecektir.
Çalışmanın tüm öğrenciler için faydalı olması dileğimle…
Arş. Gör. Fatih YARDIMCIOĞLU

Sakarya Üniversitesi İİBF
Maliye Bölümü

KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI (KPSS)
1. KPSS Nedir?
Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS), Kamu Kurumlarında görev alacak personeli
belirlemek amacıyla yapılan bir dizi sınavın genel adıdır. 2006 yılına kadar tek bir adla
anılan KPSS sınavı 2006 yılından itibaren KPSS/1 ve KPSS/2 adı altında yapılmaktadır.
Ø KPSS/1 sadece lisans (dört veya daha fazla yıllık yükseköğretim) programlarından
mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda bulunanlar için her yıl
yapılmaktadır.
Ø KPSS/2 ortaöğretim okullarından veya önlisans programlarından (lise, meslek
lisesi, iki yıllık meslek yüksekokulları ve dengi açıköğretim) mezun olanlar ile
mezun olabilecek durumda bulunanlar için iki yılda bir yapılmaktadır.
2. KPSS Ne Zaman Yapılmaktadır?
KPSS Haziran ayını son hafta sonu veya Temmuz ayının ilk hafta sonu yapılmaktadır.
ÖSYM tarafından yapılan sınavın başvuruları ise Mayıs ayı içinde olmaktadır. 2006
yılından itibaren ise KPSS/1 ve KPSS/2 şeklinde adayların öğrenim durumlarına göre iki
ayrı sınav şeklinde yapılmaya başlanmıştır. KPSS/1 her yıl yapılmakta, KPSS/2 ise iki yılda
bir yapılmaktadır. Şu ana kadar OSYM tarafından hazırlanan yıllık sınav takviminde
görülmemekle birlikte yıl içerisinde ilanı ayrıca verilmektedir.
3. KPSS’ ye Kimler Girebilir?
KPSS'ye,
a. Ortaöğretim (Lise ve dengi meslek lisesi) (KPSS/2 sınavına girmektedirler)

b. Ön lisans (İki yıllık meslek yüksekokulu ve iki yıllık açık öğretim) (KPSS/2 sınavına
girmektedirler)
c. Lisans (Dört veya daha fazla yıllık yükseköğretim) (KPSS/1 sınavına girmektedirler)
Programlarından mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda bulunanlar

girebilmektedir. Yüksek lisans veya doktora derecesini almış olanlar, başvurularını
lisans diplomasını aldıkları alandan yapmakta, daha sonraki tarihlerde atanmak üzere
tercihlerini belirlerken bu alanı göz önünde tutmaları gerekmektedir.
4. KPSS Sonuçlarının Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?
KPSS sonuçları sınav tarihinden itibaren 2 yıl süreyle geçerlidir.
5. KPSS’ye Başvurma Koşulları Nelerdir?
KPSS'ye ortaöğretim kurumlarından (lise ve dengi meslek lisesi), önlisans programlarından (iki
yıllık meslek yüksekokulu ve açık öğretimin iki yıllık programları) ve lisans programlarından
(dört ve daha fazla yıllık yükseköğretim) mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda
olan adaylar başvurabilmektedir.
Adayların, Yönetmeliğin A Grubu olarak tanımladığı kadrolar için KPSS sonucu ile kamu

kurum ve kuruluşlarına başvurdukları tarihte, B Grubu kadrolar için ÖSYM'ye Tercih

Formlarını teslim ettikleri tarihte mezun durumda olmaları şarttır.
A Grubu Kadrolar için KPSS sonucu ile kamu kurum ve kuruluşlarına başvuracak adayların,
bu kurum ve kuruluşların KPSS başvuru kılavuzunda veya ilanlarında belirtmiş oldukları
koşulları taşımaları gerekir.
Yukarıdaki koşullardan herhangi birine durumunun uymadığı tespit edilen adaylar,

KPSS'ye alınmış olsalar bile bu sınav sonucu ile elde ettikleri hiçbir haktan
yararlandırılmamaktadırlar.
Sınava başvuru sırasında mezun durumda olmayan adaylar, sınavın geçerlik süresi içinde
mezun olacaklarını düşünüyorlarsa, sınava mezun olacakları düzeyde girmeleri uygun
olacaktır.
Sınava başvurulan tarihte mezun durumda olmadığı için öğrenim durumunu mezun olacağı
düzeyin altındaki düzeyde işaretleyen adaylar, sınav tarihinden önce mezun olmuşlarsa,
mezun oldukları tarihin, sınava başvurunun bitiş tarihi olan …….. ile sınav tarihinin bir gün öncesi
olan …….. arasında mezun olduğunu gösteren bir belgeyi ÖSYM'ye mutlaka göndermeli veya
bizzat götürmelidirler. Bu adaylar, sadece Ankara'da sınava alınabileceklerdir. Sınav
tarihinden önce mezun olmuş adayların, bir alt öğrenim düzeyinde sınava girmeleri halinde,
bu sınavın sonuçlarına göre atamalarının yapılması mümkün değildir.
6. KPSS Nasıl Yapılmaktadır ve Kaç Oturumdan Oluşmaktadır?
KPSS/1 Cumartesi ve Pazar günleri, sabah ve öğleden sonra olmak üzere dört oturumda
yapılmaktadır. Cumartesi sabah oturumunda, önce Genel Yetenek ve Genel Kültür Testlerini
içeren soru kitapçığı verilmekte, bu testlerin cevaplama süresi sonunda cevap kâğıtları ve test
kitapçıkları toplandıktan sonra da Yabancı Dil Sınavına girecek adaylara Yabancı Dil Testini
içeren soru kitapçığı verilmekte ve sınavın her iki bölümü için ayrı cevap kâğıdı
kullanılmaktadır.
Cumartesi sabah oturumunda adaylara Genel Yetenek ve Genel Kültür Testleri

verilmektedir. Yabancı dil sınavında öğrenim düzeyi ayrımı yapılmamaktadır.
Cumartesi sabah oturumunda adaylara kendi öğrenim düzeylerine uygun olan Genel
Yetenek ve Genel Kültür Testleri verilmektedir. Lisans ve üstü öğrenim görmüş olanlar
lisans düzeyinde, meslek yüksekokulları düzeyinde öğrenim görmüş olanlar önlisans, lise
ve dengi meslek lisesi düzeyinde öğrenim görmüş olanlar ortaöğretim düzeyinde teste tabi
tutulmaktadırlar. Yabancı dil sınavında öğrenim düzeyi ayrımı yapılmamaktadır. KPSS
sınavında A grubu ve B grubu kadrolar için farklı sorular sorulmaktadır.
7. KPSS’de Uygulanacak Testler Nelerdir?
KPSS'de oturumlara göre uygulanacak testler Tablo 1’de ve bu testlerin içeriğine ilişkin
bilgiler de Tablo-2 'de verilmiştir.

Tablo 1: Uygulanacak Testler

Cumartesi Cumartesi Pazar Pazar
Sabah Öğleden Sonra Sabah Öğleden Sonra
Genel Yetenek Eğitim Bilimleri Hukuk Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri
Genel Kültür İktisat Ekonometri

Yabancı Dil İşletme İstatistik
Maliye Kamu Yönetimi
Muhasebe Uluslararası İlişkiler
8. KPSS’de Uygulanacak Testlerin Kapsamları Nedir?
Sınavda uygulanacak testlerin kapsamları Tablo-2 'de ayrıntılı olarak gösterilmiştir.
Tablo 2: KPSS'de Uygulanacak Testlerin Kapsamları
GENEL YETENEK
Yaklaşık Ağırlığı Yaklaşık Ağırlığı
1) Türkçe %50 2) Matematik %50
a) Sözcük bilgisi %5 a) Sayılarla işlem yapma %10
b) Dil bilgisi %10 b) Matematiksel ilişkilerden %10
yararlanma
c) Anlatım özellikleri %5 c) Problem çözme %20

d) Okuduğunu anlama %30 d) Temel geometri bilgilerinden %5
yararlanma
e) Tablo, grafik okuma ve %5
yorumlama
GENEL KÜLTÜR
1) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi %40 3) Temel Yurttaşlık Bilgisi %15
a) III. Selim'den itibaren Türk %5 a) Hukuk başlangıcı ve genel %5

inkılâbını Hazırlayan etkenler kamu hukuku, devletler umumi ve
özel hukuku
b) Ulusal Kurtuluş Savaşı %10 b) Anayasa %5
c) Atatürk ilke ve inkılâpları %15 c) idare %5
d) Atatürk dönemi: iç olaylar ve 4) Türkiye ve Dünya ile İlgili Genel %5

dış politika %10 ve Güncel Sosyoekonomik Konular
2) Türkiye Coğrafyası %30 5) Türk Kültür ve Medeniyetleri %10
a)Türkiye'nin fiziki özellikleri %5 a) Selçuklular ve önceki dönem %5

b) Türkiye'nin beşeri özellikleri %5 b) Osmanlılar dönemi %5
c)Türkiye'ninekonomik
özellikleri%20
YABANCI DİL
Almanca, Fransızca, İngilizce
1) Sözcük Bilgisi %10 3) Çeviri %20

2) Dil Bilgisi %20 4) Okuduğunu Anlama %50
Eğitim Bilimleri (Bu kısma İİBF mezunları girmemektedir)
1) Eğitim Psikolojisi %50 2) Program Geliştirme ve Öğretim %35
a) Gelişim psikolojisi %10 a) Program geliştirme %10
b) Öğrenme psikolojisi %25 b) Öğretim metotları %25
c) Ölçme ve değerlendirme 3) Rehberlik %15
%15
HUKUK
1) Anayasa Hukuku %10 5) Borçlar Hukuku %15

2) İdare Hukuku ve İdari Yargı %15 6) Ticaret Hukuku %15
3) Ceza Hukuku %15 7) İcra ve İflas Hukuku %15
4) Medeni Hukuk %15
İKTİSAT
1) İktisadi Doktrinler Tarihi %5 5) Uluslararası İktisat %5
2) Mikro İktisat %30 6) Kalkınma-Büyüme %5
3) Makro İktisat %30 7) Türkiye Ekonomisi %5
4) Para-Banka-Kredi %20
İŞLETME
1) Temel Kavramlar %10 4) Pazarlama Yönetimi %20
2) İşletme Yönetimi %25 5) Finansal Yönetim %20
3) ÜretimYönetimi %25
MALİYE
1) Maliye Teorisi %10 5) Bütçe %15
2) Kamu Gelirleri %15 6) vergi Hukuku %15
3) Kamu Giderleri %15 7) Maliye Politikası %15
4) Kamu Borçları %15
MUHASEBE
1) Genel Muhasebe %70 3) Ticari Aritmetik %10
2) Mali Tablolar Analizi %15 4) İhtisas Muhasebesi %5
ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ

1) İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku %45 2) Çalışma Ekonomisi %45
a) iş hukuku %20 3) Yönetim ve Çalışma Psikolojisi %5

b) Sosyal güvenlik hukuku %25 4) Yönetim ve Çalışma Sosyolojisi %5
EKONOMETRİ
1) Ekonometrik Tahmin ve Tahmin %15 4) İçsel Bağıntı Sorunu %15
Ediciler
2) Tahmin Sonuçlarının Ekonomik 5) Değişen Varyans ve Çoklu Bağıntı %10
ve
İstatistiksel Olarak Sorunları
6) Tanımlama Sorunu ve Gecikmesi
Değerlendirilmesi
Hipotez Testleri %15 Dağıtılmış Değişkenler %10
3) Kukla Değişkenlerve Bağımlı 7) Eşanlı Denklem Sistemleri %15
Değişkenin Öngörüsü %10 8) Zaman Serisi Modellemesi %10
İSTATİSTİK
1) Olasılık- Matematiksel İstatistik %15 7) Deney Tasarımı %5
2) Yöneylem Araştırması 8) Örnekleme (Araştırma Teknikleri,
(Karar ve Oyunlar Kuramı dahil) %10 Anket Düzenleme dahil) %10
3) Çok Değişkenli Analizler %10 9) Sayısal Çözümleme %5
4) Parametrik Olmayan Testler %5 10) Doğrusal Cebir %10
5) Uygulamalı İstatistik %15 11) RegresyonAnalizi %10
6) Zaman Serileri %5
KAMU YÖNETİMİ
1) Siyaset Bilimi %15 6) Kentleşme ve Çevre Sorunları %15
2) Anayasa %15 7) Sosyoloji %5
3) Hukuk %10 8) Türk Siyasal Hayatı (Osmanlıdan
Günümüze Siyasal
4) Yönetim Bilimleri %15 Olaylar) %10
5) Yönetim Hukuku %15
ULUSLARARASI İLİŞKİLER
1) Uluslararası İlişkiler Teorisi %35 3) Siyasi Tarih %30
2) Uluslararası Hukuk %35
9. KPSS Sonucunda Puanlar Nasıl Hesaplanmaktadır?
Tablo-2'de yer alan Genel Yetenek ve Genel Kültür Testlerinde öğrenim düzeyi de göz
önünde tutulmak suretiyle her test kendi içinde değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Her
testte, örneğin Genel Yetenekte, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri
çıkarılarak ham puanlar bulunmaktadır (yani 4 yanlış bir doğruyu götürmektedir). Bu puanların
ortalama ve standart sapmaları kullanılarak standart puanlar hesaplanmaktadır.
Tablo-2'deki testlerden elde edilen standart puanlardan hangilerine ne kadar ağırlık

verileceğini kamu kurum ve kuruluşları kendileri saptamaktadırlar.
Kamu kurum ve kuruluşlarının saptadığı ağırlıklar % (yüzde) olarak değil, katsayı olarak
belirlenmekte ve ağırlıkların toplamı (bir) olmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşları Genel
Yetenek ve Genel Kültür Testlerine ağırlık vermek zorundadırlar. Bu iki testten her birine verilen
ağırlık 0.1'den az olmamaktadır. Bu ağırlıklara göre, testlerden elde edilen standart puanlar
kullanılarak ağırlıklı standart puanlar (ASP) hesaplanacaktır. Bir aday için herhangi bir
ASP'nin hesaplanması için bu adayın söz konusu ASP'nin hesaplanmasına giren testlerin
her birinden standart puanı olması gerekmektedir.

Adayların ASP'leri kullanılarak KPSS puanları hesaplanmaktadır. KPSS puanlarının

hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılmaktadır. Böylece her KPSS puan türü için 100
üzerinden KPSS puan dağılımı elde edilmiş olmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşları, adayları,
A Grubu Kadrolar için giriş sınavlarına KPSS puanlarına göre çağırılmakta, giriş sınavı
yapmayacak olan kamu kurum ve kuruluşları atamalarda doğrudan KPSS puanları
kullanılmaktadır. B Grubu Kadrolara yerleştirme ÖSYM tarafından KPSS puanları esas
alınarak yapılmaktadır.
30[2(ASP-X)-S]
KPSS Puanı = 70+ -----------------------------------
[2(B-X)]-S
Kısaltmalar
KPSS: Kamu Personel Seçme Sınavı
ASP : Ağırlıklı standart puan
X : ASPdağılımınınortalaması
S : ASPdağılımınınstandartsapması
B : ASP dağılımındaki en yüksek ASP
10. KPSS-A Puanlarının Kurumlara Göre Dağılımı Nasıldır?
KPSS sonucunda sınava giren adaylar 100’ün üzerinde farklı puan almaktadırlar. Bu
puanların her biri farklı devlet kuruluşları tarafından istenmekte ve her bir puanın içeriği
farklı hesaplanmaktadır. Mesela vergi denetmen alımı için maliye bakanlığınca KPSS 49
puanı istenmekte ve bu puan ise; GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2, MA:0,2, MU:0,1, YD:0,1
çarpımı sonucunda oluşmaktadır.
Aşağıdaki tablo KPSS sınavında alınan puanların kurumlara göre dağılımını ve puanların
içeriğinin nelerden oluştuğunu göstermektedir.
Tablo 31: KPSS-A Puanlarının Kurumlara Göre Dağılımı2
PUAN KURUM PUAN İÇERİĞİ

TÜRÜ
KPSSP1 Rekabet Uzman Yardımcısı, TCMB Uzman GY:0,7, GK:0,3, YD:Diğer
Yardımcısı, TCMB Denetçi Yardımcısı, TCMB koşullar
Eğitim Araştırmacısı
KPSSP2 GY:0,6, GK:0,4
KPSSP3 LİSANS MEZUNLARININ KPSS-B GY:0,5, GK:0,5
YERLEŞTİRMELERİNDE (ÖSYM YERLEŞTİRMESİ)
KULLANILAN PUAN
KPSSP4 DPT TCMB Uzman Yardımcısı TCMB Denetçi GY:0,5, GK:0,4, YD:0,1
Yardımcısı
KPSSP5 Çal. ve Sos. Güv. Eğitim Uz. Yrd. Kamu ihale GY:0,5, GK:0,3, YD:0,2
Uzman Yrd. (5 kişi) Rekabet Uzman
1 Bu tablo 2004 KPSS Kılavuzu “A kategorisi kadrolar” kısmından yararlanılarak

hazırlanmıştır. Bknz; www.osym.gov.tr
2 Bu kurumların kaç eleman istihdam edeceğine (kaç kişinin alınacağına) KPSS başvuru
kılavuzundan bakılabilir.

Yardımcısı
KPSSP6 Denizcilik Müs. Denizcilik Uz.Yrd. SPK Uzman GY:0,5, GK:0,1, YD:0,4
Hukukçu Yardımcısı, SPK Uzman Yardımcısı,
EPDK Enerji Uzman Yrd (Mühendis)
KPSSP7 Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü GY:0,45, GK:0,25, YD:0,3
Başkanlığı (Teknik)
KPSSP8 Kül. ve Tur. Bk. Kültür Varlıkları ve Müzeler GY:0,4, GK:D,4, YD:0,2
Genel Müdürlüğü Stajyer Kont. (Mimar,
Müh vs.) Kül. ve Tur. Bk. Yatırım ve İşletmeler
Genel Müdürlüğü Stajyer Kont. (Mimar,
Müh vs.) Kül. ve Tur. Bk. Kültür ve Turizm Uz.
Yrd. Tar ve Köy İş. Bak Müf. Yard.
KPSSP9 GY:0,4, GK:0,1, İK: 0,5
KPSSP10 Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü GY:0,3, GK:0,3, EĞ:0,4
(Üniversitelerin Eğitim Fakültelerinin, eğitim
yönetimi, planlaması, ekonomisi, denetimi
bölümünden mezun olmak veya yukarıda
sayılanlara denkliği yetkili makamlarca
kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki en
az dört yıllık lisans eğitimi veren fakülte
veya yüksekokulların ilgili bölümlerinden
mezun olmak.)
KPSSP11 GY:0,2, GK:0,2, HU:0,6
KPSSP12 Sağlık Bak. Müfettiş Yardımcısı (Teknik) GY:0,45, GK:0,3, HU:0,15,
YD:0,1
KPSSP13 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (İş GY:0,45, GK:0,25, HU:0,1,
Teftiş Kurulu Başkanlığı) İş Müfettiş Yardımcısı YD:0,2
(Teknik)
KPSSP14 GY:0,4, GK:0,4, ÇE:0,1, YD:0,1
KPSSP15 GY:0,4, GK:0,4, HU:0,1, YD:0,1
KPSSP16 GY:0,35, GK:0,1, İŞ:0,25, YD:0,3
KPSSP17 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (Mühendis) GY:0,3, GK:0,2, İK:0,2, YD:0,3
Hazine Uzm.Yrd. (Mühendis)
KPSSP18 Hazine Uzman Yardımcısı (Ulus. Tic.) G Y.0,15, GK:0,1, İK:0,45, YD:0,3
KPSSP19 GY:0,15, GK:0,1, İŞ:0,45, YD:0,3
KPSSP20 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,65, İK:0,15
KPSSP21 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (Hukuk) GY:0,1, GK:0,1, HU:0,5, YD:0,3
Hazine Uz. Yrd. (Hukuk) Bayındırlık ve İskan
B. Müf.Yrd. (Hukuk)
KPSSP22 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (İktisat) GY:0,1, GK:0,1, İK:0,5, YD:0,3
Hazine Uzm.Yrd. (İktisat)
KPSSP23 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (İşletme) GY:0,1, GK:0,1, İŞ:0,5, YD:0,3
Hazine Uzm.Yrd. (İşletme)
KPSSP24 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (Maliye) GY:0,1, GK:0,1, MA:0,5, YD:0,3
Hazine Uzm.Yrd. (Maliye) TBMM Uzman
Yardımcısı
KPSSP25 Hazine Uzm.Yrd. (İstatistik) SSK Sigorta GY.0,1, GK:0,1, İA:0,5, YD:0,3
Uzman Yardımcısı (Aktüerya)
KPSSP26 GY:0,25, GK:0,2, İK:0,15,
MA:0,1, MU:0,3
KPSSP27 GY:0,1, GK:0,1, İK:0,35, İŞ:0,35,
YD:0,1

KPSSP28 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,6,

İŞ:0,1
KPSSP29 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,6
KPSSP30 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (Kamu GY:0,1, GK:0,1, KY:0,4, MA:0,1,
Yön) Hazine Uzm.Yrd. (Kamu Yön) YD:0,3
KPSSP31 İçişleri APK Uzman Yardımcısı İçişleri İl GY:0,2, GK:0,2, İK:0,2, MA:0,1,
Planlama Uzman Yrd., TBMM Uzman İA:0,1, KY:0,2
Yardımıcısı
KPSSP32 GY:0,15, GK:0,15, HU:0,25,
İK:0,15, MA:0,1, MU:0,2
KPSSP33 GY:0,15, GK:0,1, İK:0,2, KY:0,2,
Uİ:0,25, YD:0,1
KPSSP34 DİE Uz.Yrd. (Teknik) Hazine Uz. Yrd GY:0,15, GK:0,1, İK:0,2, EK:0,15,
(Sigortacılık/Aktüerya) TBMM Uzman İA:0,3, YD:0,1
Yardımıcısı
KPSSP35 Bağ-Kur Denetmen Yardımcısı Ulaştırma GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,
Bakanlığı Türkiye Vagon Sanayi A.Ş. MA:0,2, MU:0,2
Müfettiş Yard. TBMM Uzman Yardımıcısı
KPSSP36 AB Genel Sekreterliği AB Uz.Yrd. (Uluslar) GY:0,1, GK:0,1, HU:0,05, İK:0,05,
Dışişleri Aday Meslek Memuru Sağlık Bk. AB Uİ:0,1, YD:0,6
Uzman Yard
KPSSP37 Kaymakam Adayı TBMM Uzman Yardımcısı GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,2,
KY:0,4, MA:0,1
KPSSP38 GY:0,2, GK:0,2, HU:0,2, İK:0,1,
MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP39 Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel GY:0,2, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,1,
Müdürlüğü-Stajyer Muhasebat Kontrolörü MA:0,1, MU:0,2, YD:0,1
KPSSP40 Stajyer Hazine Kontrolörü, Maliye Müfettiş GY:0,2, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,15,
Yardımcısı MA:0,15, MU:0,15, YD:0,1
KPSSP41 GY:0,15, GK:0,15, HU:0,12,
İK:0,12, MA:0,18, MU:0,18,
YD:0,1
KPSSP42 Devlet Malları Uzman Yardımcısı Milli Emlak GY:0,15, GK:0,15, HU:0,3, İK:0,1,
Denetmen Yardımcısı , Milli Emlak Uzman MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
Yardımcısı
KPSSP43 Muhasebat Muhasebe Uzman Yard. GY:0,15, GK:0,15,
,Muhasebat Muhasebe Denetmen Yard. HU:0,1,İK:0,15, MA:0,15, MU:0,2,
,Devlet Muhasebe Uzman Yardımcısı YD:0,1
KPSSP44 Gümrük Müfettiş Yrd. , Gümrük Uz. Yrd. (8 GY:0,15, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,
kişi) Stajyer Gümrük Kontrolörü MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP45 Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Tapu ve GY:0,15, GK:0,1, HU:0,25, İK:0,1,
Kadastro Genel Müdürlüğü (Tapu ve KY:0,2, MA:0,1, MU:0,1
Kadastro Denetmen Yardımcısı)
KPSSP46 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (İş GY:0,1, GK:0,15, ÇE:0,2, HU:0,2,
Teftiş Kurulu Başkanlığı) İş Müfettiş Yardımcısı İK:0,1, MU:0,15, YD:0,1
(Sosyal)
KPSSP47 Devlet Personel Uz.Yrd. TBMM Uzman GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,
Yardımcısı KY:0,2, MA:0,1, YD:0,1
KPSSP48 TBMM Uzman Yardımcısı GY.0,1, GK:0,1, ÇE:0,2, HU:0,2,
İK:0,1, KY:0,15, Uİ:0,15
KPSSP49 Devlet Gelir Uzman Yardımcısı , Gelir GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,

Uzman Yardımcısı ,vergi Denetmen MA:0,2, MU:0,1, YD:0,1

Yardımcısı
KPSSP50 GY:0,1, GK:0,1, İŞ:0,1, MA:0,1,
MU:0,3, ÇE:0,1, YD:0,2
KPSSP51 San ve Tic Bak. Müf. Yrd. (7 kişi) San ve Tic GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,15,
Bak. Teşk. Stajyer Kont. (15 kişi) MA:0,15, MU:0,2, YD:0,1
KPSSP52 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,2,
MA:0,2, MU:0,15, YD:0,1
KPSSP53 Kül. ve Tur. Bk. Kültür Varlıkları ve Müzeler GY:0,1, GK:0,1, HU:0,15, IK:0,15,
Genel Müdürlüğü Stajyer Kont. Kül. ve Tur. MA:0,15, MU:0,15, YD:0,2
Bk. Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü
Stajyer Kont. Kül. ve Tur. Bk. Kültür ve Turizm
Uz. Yrd.
KPSSP54 Hesap Uzman Yardımcısı, GY:0,3, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP55 GY:0,2, GK:0,15, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,15, YD:0,1
KPSSP56 Devlet Bütçe Uzman Yardımcısı, TBMM GY:0,2, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,15,
Uzman Yardımcısı İA:0,05, MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP57 Stajyer Gelirler Kontrolörü GY:0,2, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,15,
İŞ:0,1, MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP58 DİE Uz.Yrd. Hazine Uzm.Yrd. (ÇEEİ) GY:0,15, GK:0,1, ÇE:0,15, İK:0,2,
İA:0,1, İŞ:0,15, MU:0,05, YD:0,1
KPSSP59 İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,2,
KY:0,4, MA:0,1
KPSSP60 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
MA:0,1, MU:0,1, ÇE:0,1, YD:0,3
KPSSP61 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,15,
MA:0,15, MU:0,15, KY:0,1,
YD:0,1
KPSSP62 Kamu ihale Uzman Yardımcısı GY:0,1, GK:0,1, HU:0,3, İK:0,1,
KY:0,1, MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP63 SSK Sigorta Uz.Yrd. (Finansman Alanında) GY:0,1, GK:0,1 HU:0,1, İK:0,1,
|Ş:0,1, MA:0,1, MU:0,1, YD:0,3
KPSSP64 San. ve Tic. Bk. AB Uzm. Yard. GY:0,2, GK:0,2, HU:0,05, İK:0,05,
!A:0,05, İŞ:0,05, KY:0,05, Uİ:0,05,
YD:0,3
KPSSP65 GY:0,15, GK:0,15, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,1, KY:0,1,
YD:0,1
KPSSP66 GY:0,1, GK:0,1, ÇE: 0,15,
HU:0,1, İK:0,1, İA:0,1, MA:0,1,
Ui:0,15, YD:0,1
KPSSP67 Sağlık Bak. Müfettiş Yardımcısı (İdari) GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,1,
İŞ:0,1, KY:0,1, MA:0,1, MU:0,1
YD:0,1
KPSSP68 Dışişleri Aday idari Memur GY:0,35, GK:0,35, YD:0,3
KPSSP69 Dışişleri Haberleşme Teknik P. GY:0,4, GK:0,25, İA:0,15, YD:0,2
KPSSP70 Bayındırlık ve İskan B. Müf.Yrd. (Mühendis) GY:0,4, GK:0,3, YD:0,3
KPSSP71 GY:0,2, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,15,
MA:0,15, MU:0,1, EK:0,05,
İA:0,05, YD:0,1

KPSSP72 MASAK Uzman Yardımcısı GY:0,2, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,

MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP73 GY:0,15 GK:0,1, HU:0,2, İK:0,1,
İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,1, KY:0,15
KPSSP74 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,25, İK:0,1,
MA:0,1, KY:0,15, YD:0,2
KPSSP75 GY:0,4, GK:0,1, İA:0,4, YD:0,1
KPSSP76 Hazine M. Sigorta Denetleme Uz. Yrd. GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,1, KY:0,1, MA:0,1, MU:0,2,
YD:0,1
KPSSP77 Telekomünikasyon Uzman Yardımcısı (GİH) GY:0,15, GK:0,15, HU:0,15,
İK:0,15, İŞ:0,15, MU:0,1, YD:0,15
KPSSP78 Telekomünikasyon Uzman Yardımcısı (THS) GY:0,4, GK:0,35, lA:0,1, YD:0,15
KPSSP79 GY:0,15, GK:0,1, HU:0,75
KPSSP80 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,25, İK:0,15,
MA:0,1, MU:0,2, YD:0,1
KPSSP81 GY:0,3, GK:0,3, İK:0,15, İŞ:0,15,
YD:0,1
KPSSP82 Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Genel GY:0,15, GK:0,15, HU:0,1, İK:0,1,
Sekreterliği İŞ:0,05, KY:0,05, MA:0,05,
Uİ:0,15, YD:0,2
KPSSP83 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,15,
İŞ:0,05, MA:0,05, MU:0,1, KY:0,1,
YD:0,15
KPSSP84 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı -Tüketici ve GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,
Rekabet Uzman Yardımcısı (İdari) MA:0,15, MU:0,15, YD:0,1
KPSSP85 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,25, İK:0,2,
MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP86 GY:0,2, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
MA:0,1, KY:0,1, Uİ:0,1, YD:0,2
KPSSP87 GY:0,15, GK:0,15, HU:0,2,
İK:0,15, MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP88 Hazine Uzman Yardımcısı (Ulus. İliş.)) Sağlık GY.0,2, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
Bk. AB Uzman Yard Uİ:0,1, YD:0,4
KPSSP89 Çal. Sos. G.B. Müfettiş Yrd. Tar ve Köy İş. Bak GY:0,2, GK:0,2, HU:0,1, İK:0,1,
Kont. Yrd. İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP90 GY:0,4, GK:0,2, İA:0,1, YD:0,3
KPSSP91 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,1,
İŞ:0,1, MA:0,1, MU:0,05, KY:0,1,
Uİ:0,05, YD:0,1
KPSSP92 Hazine Uzm.Yrd. (Matematik) ,Hazine GY:0,15, GK:0,1, EK:0,15,
Uzman Yardımcısı (Ekonometri) ,APK Maliye İK:0,15, lA:0,15, YD:0,3
Uzman Yardımcısı
KPSSP93 Ön Lisans Mezunlarının Kpss-B GY:0,5, GK:0,5
Yerleştirmelerinde (Ösym Yerleştirmesi)
Kullandığı Puan
KPSSP94 Ortaöğretim Mezunlarının Kpss-B GY:0,5, GK:0,5
Yerleştirmelerinde (Ösym Yerleştirmesi)
Kullandığı Puan
KPSSP95 Başbakanlık Uz.Yrd. GY:0,1, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,1,
|Ş:0,1,KY:0,1, MA:0,1, Uİ:0,1,
YD:0,15

KPSSP96 DT Müs. Dış Ticarette Standardidasyon GY:0,35, GK:0,35, İŞ:0,1, MU:0,1,

Denetmen Yrd. YD:0,1
KPSSP97 Başbakanlık Uz.Yrd. (Hukuk Ağırlıklı Puan) GY:0,15, GK:0,15, HU:0,5, İK:0,1,
TBMM Uzman Yardımcısı KY:0,1
KPSSP98 TBMM Uzman Yardımcısı GY:0,15, GK:0,15, İK:0,5, İŞ:0,1,
MU:0,1
KPSSP99 GY:0,15, GK:0,15, İK:0,1, İŞ:0,5,
MU:0,1
KPSSP100 Stajyer Dış Tic. Kont. (Hukuk Ağırlıklı Puan) GY:0,1, GK:0,1, HU:0,5, İK:0,1,
KY:0,1, MU:0,1, YD:Diðer
Koþullara
KPSSP101 GY:0,1, GK:0,1, HU:0,15, İK:0,15,
MA:0,1, MU:0,1, YD:0,3
KPSSP102 GY:0,15, GK:0,1, EK:0,1, İA:0,35,
YD:0,3
KPSSP103 EPDK Enerji Uzman Yrd (Hukuk) GY:0,1, GK:0,1, HU:0,6, YD:0,2
KPSSP104 EPDK Enerji Uzman Yrd GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,15,
İŞ:0,15, MA:0,1, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP105 Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve GY:0,25, GK:0,1, HU:0,1, İA:0,05,
Koordinasyon Kurulu Başkanlığı- Maliye İK:0,15, İŞ:0,05, MA:0,15,
Uzman Yardımcısı MU:0,05, YD:0,1
KPSSP106 Maliye Bk. AB Uzman Yard GY:0,4, GK:0,1, YD:0,5
KPSSP107 Stajyer Milli Emlak Kontrolörü GY:0,1, GK:0,1, HU:0,3, İK:0,15,
MA:0,15, MU:0,1, YD:0,1
KPSSP108 Dış Ticaret Uz.Yrd. GY:0,2, GK:0,2, YD:0,6
KPSSP109 Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk GY:0,2, GK:0,2, HU:0,2, İK:0,05,
Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü İŞ:0,05, KY:0,1, MA:0,05,
MU:0,05, YD:0,1
KPSSP110 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (İş GY:0,45, GK:0,25, HU:0,1, Uİ:0,2
Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü)
KPSSP111 Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı GY:0,1, GK:0,1, EK:0,15, İK:0,15,

İA:0,4, MU:0,1,
KPSSP112 TBMM Uzman Yardımcısı GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2,
ÇE:0,1, KY:0,1, Ui:0,2
KPSSP113 Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü GY:0,15, GK:0,15, ÇE:0,1,
HU:0,1, İK:0,1, İŞ:0,1, MA:0,1,
KY:0,1, MU:0,1
KPSSP114 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı GY:0,1, GK:0,1, ÇE:0,1, EK:0,05,
(Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi HU:0,15, İK:0,05, İA:0,05,
Başkanlığı) KY:0,05, Uİ:0,1, YD:0,25
KPSSP115 ÇSGB Çalışma Uz. Yrd. GY:0,1, GK:0,1 ÇE:0,2, HU:0,1,
İK:0,1, İA:0,1, MA:0,1, Uİ:0,1,
YD:0,1
KPSSP116 Çal. ve Sos. Güv. Eğitim Uz. Yrd. GY:0,1,GK:0,1,HU:0,2,İK:0,2,
İŞ:0,2, YD:0,2
KPSSP117 Tar. ve Köy İş. Bak. Müf. Yard. GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,1,
İŞ:0,1, KY:0,1, MA:0,1, MU:0,1,
Ui:0,1, YD:0,1
KPSSP118 Özelleştirme İdaresi Bşk Uzman , SSK Sigorta GY:0,15, GK:0,1 HU:0.2, İK:0,1,
Müfettiş Yardımcısı MA:0,15, MU:0,2, YD:0,1
KPSSP119 TCMB Araştırmacı GY:0,6, GK:0,1, İK:0,3

KPSSP120 San. ve Tic. Bak. İç Ticaret Stajyer Kont. GY:0,15, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,15,
KY:0,05, MA:0,15, MU:0,1,
YD:0,1



11. KPSS Sonucunda Hangi Kadrolara Atama Yapılmaktadır ?
Yukarıda sözü edilen Yönetmeliğin 2. maddesinde, kamu görevlerine ilk defa atama yapılacak
kadrolar A Grubu Kadrolar ve B Grubu Kadrolar olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
KPSS bu iki tür kadrolara yapılacak atamaları kapsamaktadır. A grubu kadrolar;

Müfettişlik, Denetmelik, Uzmanlık, Kontrolörlük vb. özel yarışma sınavına tabi tutulmak
suretiyle girilen ve belli bir yetişme programı sonrası yeterlilik sınavına tabi tutulan
mesleklere ilişkin kadro ve görevleri kapsamaktadır. B grubu kadrolar ise bu meslekler
dışında kalan kadro ve görevleri kapsamaktadır.
a. A Grubu Kadrolar;
Başbakanlık, Bakanlıklar, bunların müsteşarlıkları, başkanlık ve bağımsız genel müdürlük

düzeyindeki bağlı ve ilgili kuruluşları ile bağlı ortaklıklarındaki özel yarışma sınavına tabi
tutulmak suretiyle girilen ve belirli bir yetişme programı sonrası yeterlilik sınavına tabi tutulan
mesleklere ilişkin kadro ve görevler ile il özel idareleri ve belediyelerin teftiş kurullarına atama
yapılacak kadro ve görevlere atanacaklar içindir.
b. B Grubu Kadrolar;
Genel ve katma bütçeli kurumlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, Kanunlar
ile kurulan fonlar ve kefalet sandıkları, il özel idareleri ve belediyeler, il özel idareleri ve
belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ve diğer kamu
kurum ve kuruluşlarında yukarıda (A Grubu kadrolar) belirtilmiş olan meslekler dışında
ilk defa kamu hizmeti ve görevlerine atama yapılacak kadro ve görevlere atanacaklar
içindir.
12. KPSS Sonucunda A Grubu Kadrolara Nasıl Atama (Yerleştirme) Yapılacaktır?
Bu kadrolar sadece Müfettişlik, Denetmelik, Uzmanlık, Kontrolörlük vb. özel yarışma

sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen ve belli bir yetiştirme programı sonrası yeterlilik
sınavına tabi tutulan mesleklere ilişkin kadro ve görevleri kapsamaktadır. KPSS
sınavından sonra ayrıca ikinci bir yazılı ve/veya sözlü sınav ilgili kurumlarca
yapılabilmektedir. Kurumlar A grubu kadrolar için yapacakları giriş sınavlarına atama
yapacakları kadro ve pozisyonların 4 katından fazla aday çağıramamaktadırlar.
Yönetmelik kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşları, A Grubu Kadrolar için,

yönetmeliklerine göre ya sadece KPSS sonuçlarını göz önünde tutarak doğrudan atama
yapabilirler ya da KPSS sonuçlarına göre belirleyecekleri bir puan üzerinde puan almış adayları
çağırarak giriş sınavlarını kendileri yapmakta ve bu giriş sınavının sonuçlarına göre personel
alınmakta ve atama yapılabilmektedir.
KPSS, doğrudan atama yapacak kamu kurum ve kuruluşları için bir seçme sınavı, Ayrı
olarak giriş sınavı yapacak kamu kurum ve kuruluşları için ise bir eleme sınavıdır.
13.KPSS Sonucunda B Grubu Kadrolara Nasıl Atama (Yerleştirme) Yapılacaktır?
Bu kadrolar A Grubu kadroları dışında kalan tüm kadro ve pozisyonları kapsamaktadır. B

Grubu Kadrolar için KPSS Sınavından sonra, ÖSYM tarafından kamu kurumlarının boş
kadro ve pozisyonları yayımlanmaktadır. Sınavı kazanmış olan kişiler niteliklerine uygun

kadroları tercih etmektedirler. Bilgisayar ortamında yapılacak yerleştirme işleminde en

yüksek puan almış olan kişiler ilgili kadrolara atanacaklardır.
Yerleştirme işlemi sonrasında her kamu kurumunda bir komisyon kurularak, yerleşen
kişilerin ilanda aranan nitelikleri taşıyıp taşımadığı tespit edilecektir. İlanda aranan
nitelikleri taşımayan kişilerin ataması yapılmayacaktır. Bu kişilerin atanmaması veya hiç
kimsenin tercih etmemesi nedeniyle boş kalan kadrolara ilgili kurumların isteği üzerine ek
atama yapılabilecektir.
B Grubu Kadrolara yapılacak yerleştirmelerde aynı adaya ait geçerlilik süresi bitmeyen
sınavlardan alınan en yüksek puan dikkate alınacaktır.
B Grubu Kadrolara yerleştirme, kadro sayısı, adayların tercihleri ve ilgili puanları göz önünde
tutularak ÖSYM tarafından gerçekleştirilmektedir.
B Grubu Kadroların, yeterli sayıda tercih edilmemesi, adayların atanmak için

başvurmamaları veya adayların atanma koşullarını taşımamaları nedenleriyle boş
kalması durumunda ÖSYM ek yerleştirme yapabilmektedir. Ek yerleştirmeye
genel yerleştirme sırasında yerleşen adaylar başvuramamaktadırlar. Genel yerleştirme
sırasında bir kadro için en küçük ilgili puan oluşmuşsa o kadroya bu puanın altındaki bir puanla
yerleştirme yapılmamaktadır. Genel yerleştirme sırasında dolmayan kadrolarda en küçük
puan oluşmamış olduğundan bu kadrolarda en küçük puan koşulu aranmamaktadır.
Ek yerleştirme için başvuruların ne zaman ve ne şekilde yapılacağına ilişkin bilgiler
ÖSYM tarafından ayrıca Resmi Gazetede ve Türkiye genelinde yayımlanan en yüksek tirajlı
üç gazetede ilan edilmektedir.
ÖSYM’nin B Grubu Kadrolar için yapacağı yerleştirmelerde ayrıca bir giriş sınavı veya
sözlü sınav yapılmamaktadır.
14. KPSS B Grubu Kadrolara Atanmak İçin Belirli Bir Puan Sınırı Var Mıdır?
B Grubu kadrolara başvurabilmek için Yönetmelikle belirli bir puan sınırı getirilmemiştir. Bu
nedenle açıklanan boş kadrolara KPSS Sınavına girmiş tüm adaylar başvurabilecektir.
Ancak bazı kamu kurumları Yönetmelikte böyle bir şart belirtilmemiş olmasına rağmen
hizmet gerekleri nedeniyle bu tür bir puan şartı getirebilir. Örneğin MEB tarafından
öğretmen yerleştirmelerinde puan sınırları getirilmiştir. Diğer taraftan KMSP3 ve 1999
yılında yapılan DMS sınavlarından 70 ve üzeri puan alanlar da tercihlerde
bulunabilmektedirler.
15. B Grubu Kadrolara Yerleşme Hakkını Kazanan Bir Aday, Daha Sonra A Grubu Bir
Kadroya Atanmak İsterse Ne Olur?
657 sayılı Kanunun 54. maddesine göre adaylık süresi içerisinde (adaylık en az 1 yıl en
çok 2 yıldır) bir memurun başka bir kuruma nakli mümkün değildir. Ancak, 657 sayılı
Kanuna tabi kurumlarda aday memur olarak görev yapmakta iken A Grubu kadrolara
ait giriş sınavını kazanan kişilerin yapacağı geçiş nakil olarak görülmemektedir. Bu
nedenle aday bir memur, A Grubu kadrolara atanmaya hak kazanır ve kendi çalıştığı
kurumdan muvafakat alır ise, girme hakkı kazandığı A Grubu kadroya geçebilir. Genel
olarak kurumlar bu tür durumlarda muvafakat vermekle beraber, bazen de muvafakat
verilmemektedir. Yani muvafakat verilmesi zorunlu bir durum olmayıp, idarenin takdir
hakkı içerisindedir. Ancak, muvafakat verilmemesi halinde uğranılacak maddi kayıplar
gerekçe gösterilerek İdari Yargı mercilerinde iptal davası açılabilir.

16. B Grubu Kadrolar İçin Yapılan Yerleştirme İşlemlerinde Bir Kadroya Yerleşmeye Hak
Kazanan, Ancak Bu Sırada Askerde Bulunan Kişilerin Hakları Saklı Kalır Mı?
657 sayılı Kanunun 63. maddesine göre atama halinde 15 gün içerisinde göreve
başlanması gerekmektedir. Ancak, belge ile ispatı mümkün bir sebep var ise bu süre 2
aya kadar uzatılabilir. Bu halde de göreve başlamayanların atamaları ilgili kurumlarca
iptal edilir. Yani, ilgili kurumca atama yapıldıktan sonra 15 gün içerisinde (belge ile ispatı
mümkün bir durum var ise 2 ay içinde) göreve başlanması gerekmektedir. Aksi halde
göreve son verilir. Bu konu ile ilgili önemli bir diğer husus şudur: Merkezi yerleştirmelerde
ÖSYM’nin yaptığı sadece bir atama teklifidir. Nihai atamayı kurum yapar. Bu nedenle
yukarıda bahsedilen 15 günlük süre, ilgili kurumca atama yapıldıktan sonra başlar.

LİSANS VE LİSANSÜSTÜ DÜZEYDE MEZUN OLAN ADAYLARIN KPSS SONUCUNDA

GİREBİLECEKLERİ MESLEKLER VE SINAVLAR
KPSS A Grubu Kadroları;
Genel olarak İİBF mezunları aşağıdaki kadrolarda üst kademe görevler alabilmektedirler;
BAŞBAKANLIK
§ Başbakanlık Uzman Yardımcısı

§ Devlet Personel Uzman Yardımcısı
§ Planlama Uzman Yardımcısı
§ Dış Ticarette Standardizasyon Denetmen Yardımcısı
§ Dış Ticaret Uzman Yardımcısı(hukuk-iktisat-işletme)
§ Enerji Uzman Yardımcısı
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
§ İl Planlama Uzman Yardımcısı

§ Maiyet Memuru (Kaymakam Adaylığı)
MALİYE BAKANLIĞI
§ Maliye Uzman Yardımcısı

§ Devlet Bütçe Uzman Yardımcısı
§ Devlet Gelir Uzman Yardımcısı
§ vergi Denetmen Yardımcısı
§ Stajyer Gelirler Kontrolörü
§ Hesap Uzman Yardımcısı
§ Mali Suçları Araştırma Uzman Yardımcısı
§ Devlet Malları Uzman Yardımcısı
§ Milli Emlak Denetmen Yardımcısı
§ Muhasebe Uzman Yardımcısı
§ Muhasebe Denetmen Yardımcısı
§ Stajyer Tasfiye Kontrolörü
§ Maliye Müfettiş Yardımcısı
MERKEZ BANKASI
§ Araştırmacı
§ Müfettiş Yardımcısı
§ Uzman Yardımcısı
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI
§ Stajyer Kontrolör
§ Stajyer Kontrolör (İdari)
§ Tüketici ve Rekabet Uzman Yardımcısı
§ Kontrolör Yardımcısı

TARIM VE KÖY İŞLERİ BAKANLIĞI
§ Avrupa Birliği Uzman Yardımcısı
BAŞBAKANLIK GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
§ Gümrük Müfettiş Yardımcısı

§ Gümrük Uzman Yardımcısı
§ Avrupa Birliği Uzman Yardımcısı
BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
§ Hazine Uzman Yardımcısı(Hukuk-iktisat- işletme- maliye..)

§ Sigorta Denetleme Kurulu Aktüer Yardımcısı
§ Sigorta Denetleme Kurulu Uzman Yardımcısı
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
§ Uzman Yardımcısı
BUNLARIN HARİCİNDE;
§ Sermaye Piyasası Kurulu

§ Başbakanlık Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
§ Dışişleri Bakanlığı vd. kadrolardan oluşmaktadır.
Lisans ve lisansüstü düzeyde mezun olan adaylar KPSS sonuçlarına göre tüm bu
kadrolarda istihdam edilebilme imkânına sahiptir.
Bu kadrolarda istihdam edilebilmek için genelde izlenen aşamalar birbirine benzerdir. Bu

amaçla çalışmanın bu kısmında bu kadrolarda istihdam edilmek isteyen adayların ne
gibi koşulları yerine getirmesi gerektiği ve bu sınavların yapılış şekilleri ile ilgili bilgiler
verilecek, daha sonra bu mesleklerin neler olduğuna ve içeriğine kısaca değinilecektir.
17. Bakanlıklar Tarafından Yapılan Sınavlara (A Katagorisi) Giriş Koşulları Nelerdir?
Tüm sınavlarda genel olarak istenilen koşullar aşağıdaki gibidir. Fakat bazı sınavlarda
bunlara ek koşullarda getirilebilmektedir. Bunun için ilgili sınav ilanlarına bakılmalıdır.
Genel olarak istenilen Koşullar3;
§ KPSS’de ilgili puan türünde yeterli puanı almış olmak

§ 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun belirtilen genel şartları taşımak,
§ Üniversitelerin en az dört yıl süre ile eğitim veren siyasal bilgiler, hukuk, iktisat, işletme
ve idari bilimler fakülte veya yüksekokulları ile bunlara denkliği yetkili makamlarca
kabul edilen yurt içi ve yurt dışındaki dört yıl süreli fakülte veya yüksekokullardan birini
bitirmiş olmak,
§ Yazılı sınavın yapılacağı ilgili yılın Ocak ayı başında 30 yaşını (veya ilgili bakanlıkça
3Bu koşullar her bakanlık tarafından, açılan kadro ilanında ayrıca ilan edilmektedir.
Bunun için ilgili bakanlıkların ilanlarına bakılabilir.

belirlenen yaş sınırını) doldurmamış bulunmak,

§ Erkeklerde askerliğini yapmış veya erteletmiş olmak,
§ Görevini yapmasına engel olabilecek daimi vücut veya akıl hastalığı veya vücut
sakatlığı ile özürlü bulunmamak,
§ Süresi içinde başvurmuş ve başvuru belgesi ile birlikte istenen belge ve bilgileri
vermiş bulunmak.
18. Maliye Bakanlığı Müfettiş Yardımcılığına Giriş Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış
Şekli Nasıldır?4
1. Maliye Müfettişi5
1.1. Kimdir?
Maliye Müfettiş Yardımcısı genel, katma ve özel bütçeli dairelerle fonlar, döner sermayeli
kuruluşlar, kuruluş ve statüsü ne olursa olsun sermayenin en az yarısı devlete ait olan
kuruluşlar ile bu daire ve kuruluşların birlikte veya ayrı ayrı sermayelerinin en az yarısına
iştiraki olan kuruluşları teftiş etmek ve aşağıda sayılan diğer görevleri yapmakla yükümlü
olan müfettişe, görev ve işlemlerin yürütülmesinde yardımcı olan kişidir.
1.2. Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

Kamu malının, parasının, gelir ve giderlerinin söz konusu olduğu her yerde ve her işte
Maliye Müfettişlerinin Görev ve Sorumlulukları vardır. Maliye Müfettişlerinin Görev ve
Sorumlulukları, Maliye Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 178 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin (KHK), 543 Sayılı KHK ile değişik 20’nci maddesinde ayrıntılı
olarak sayılmıştır.
Buna göre, Maliye Müfettişleri, Maliye Bakanının emri veya onayı üzerine,
a) Genel, katma ve özel bütçeli dairelerle fonlar, döner sermayeli kuruluşlar, kuruluş ve
statüsü ne olursa olsun sermayenin en az yarısı devlete ait olan kuruluşlar ile bu daire ve
kuruluşların birlikte veya ayrı ayrı sermayelerinin en az yarısına iştiraki olan kuruluşları teftiş
etmek,
b) İmtiyazlı şirketlerle sermayesinde (a) bendinde yer alan kuruluşların iştiraki bulunan
kuruluşları, yetkili makamların isteği ve Maliye Bakanının izni ile teftiş etmek,
c) Dernek, vakıf ve sendikaları mali yönden teftiş etmek,
d) Çeşitli kanun, tüzük, yönetmelik ve kararların Maliye Bakanına ve Maliye Müfettişlerine
tanıdığı teftiş ve inceleme yetkilerini kullanmak ile görevli ve yetkilidirler. (d) bendinde
belirtilen görev ve yetkiler kapsamında,
1. Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde, mükellef nezdinde vergi incelemeleri
yaparlar.
2. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında mevzuat hükümleri çerçevesinde, inceleme
ve soruşturmaları yürütürler.
3. Karapara aklama suçunu araştırır ve soruştururlar.
4. Harçlar Kanunu, Damga Vergisi Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Türkiye Atom
Enerjisi Kurumu Kanunu, Dernekler Kanunu, Sendikalar Kanunu, Ödünç Para Verme İşleri
Hakkında K.H.K., Gümrük Kanunu hükümleri ile verilen denetim görevlerini yaparlar.
1.3. Çalışma Düzenleri Nasıldır?

Çalışma düzeni Maliye Teftiş Kurulu Tüzüğü ve Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Maliye
Teftiş Kurulu’nun merkezi, Ankara’dadır. Ayrıca, Kurulun, İstanbul ve İzmir’de sürekli
çalışma merkezleri bulunmaktadır. Müfettişler ve Müfettiş Yardımcıları, bu merkezlerde
yaptıkları çalışmaların yanı sıra, yaz aylarında diğer bölgelerde de “turne” adı verilen
çalışmalar yaparlar. Maliye Müfettiş ve Yardımcılarının “Merkez” ve “Turne” çalışmalarını
4 Bilgiler 2007 yılı Mart ayında yapılan sınav ilanından alınmıştır

5
Bknz: Maliye Teftiş Kurulu Yönetmeliği ve http://www.mmd.org.tr

belirleyen ayrıntılı programlar yılda iki defa Maliye Bakanının onayı ile yürürlüğe konulur.
Maliye Müfettişleri ve yardımcıları, Kurul tarafından kendilerine sunulan rahat çalışma
mekanlarında, teknolojinin en son imkanlarından faydalanarak çalışmalarını sürdürürler.
Bu bağlamda, Maliye Müfettişleri ve yardımcıları, çalışmalarında, kullanımlarına verilen
notebook’lar ve network sisteminden faydalanırlar.
1.4. Özlük Hakları Nelerdir? Maaşı Ne Kadardır?

Maliye Müfettiş Yardımcılığı sınavını kazanarak Maliye Müfettişi olma yolunda ilk adımı
atan adaylara, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri çerçevesinde ödeme
yapılır. Müfettiş Yardımcılarına ödenen tutar, aylık, yan ödeme, özel hizmet tazminatı,
denetim tazminatı vb. gibi unsurlardan oluşur.
Sürekli çalışma merkezleri dışında bir yerde görevlendirilen Maliye Müfettişleri ve
yardımcılarına, yol giderleri ile birlikte, Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde, günlük
harcırah da ödenir. Maliye Müfettişlerine olduğu gibi Maliye Müfettiş Yardımcılarına da
kamu konutu (Lojman) tahsis edilir. Yurt dışında 2 yıl süreli master eğitimi ve Mesleki
bilginin arttırılması amacıyla belirli bir konuda yurt dışında 1 yıl araştırma yapma imkanı
diğer özlük hakları içerisindedir.
Müfettiş Yardımcısı Maaşı: 2300 TL
Müfettiş Maaşı: 2800 TL
1. Derece Kadrolu Müfettiş Maaşı: 3500 TL
ÖNEMLİ: Maliye Müfettişleri vergi mevzuatı konusunda çok iyi yetiştikleri için özel sektörde
yüksek maaşlarla çalışma imkânları oldukça yüksektir. Ayrıca maliye müfettişleri yeterlilik
sınavını geçtikten sonra yeminli mali müşavirlik sınavına girebilirler. Sınavı kazandıktan
sonra 7 yıl daha çalıştıkları takdirde yeminli mali müşavirlik ruhsatı alabilmektedirler.6
1.5. Yurt dışı İmkânları Nelerdir?

Maliye Müfettişleri, müfettiş yardımcılıkları sırasında ve daha sonraki dönemlerde
gördükleri kapsamlı hizmet içi eğitimin yanı sıra, yurt dışında da, çalışma alanları ile ilgili
konularda eğitilirler. Bu kapsamda, Maliye Müfettişleri, mesleki bilgilerini artırma
amacıyla ve bir yıl süreyle, kıdem sıralarına göre, yurt dışına gönderilirler.
Bunun dışında, Bakanlıkça belirlenen alan ve konularda lisansüstü öğrenim yapmak
isteyen Maliye Müfettişleri, öğrenim görecekleri yabancı dilde yeterli olduklarını
kanıtlamak ve eğitim görecekleri üniversitenin şartlarını taşımak kaydıyla, iki yıl süre ile
yurt dışına gönderilirler. Akademik düzeyde eğitim ve öğretimin yararına inanan Teftiş
Kurulunun Profesör ve Doçent gibi akademik hayata katılmış çok sayıda üyesi
bulunmaktadır.
1.6. Hangi KPSS Puan Türü ile Sınava Girilmektedir?

KPSS 40 (GY: 0.2, GK: 0.1, HU: 0.15, İK: 0.15, MA: 0.15, MU: 0.15, YD: 0.1) puan türünden 80
ve daha yüksek puan alanlar başvurabilmektedir.
1.7. Giriş Sınavının Şartları, Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?
Başvuru Şartları;
Giriş sınavlarına katılmak isteyenlerin KPSS’den ilgili kurumca tespit edilecek yeterli puanı
almaları ve aşağıda belirtilen şartları taşımaları gerekir.
6
Bknz: 3568 Sayılı kanunda değişiklik yapılmasına ilişkin 5786 Sayılı kanun Md:9 (Kanunları uyarınca
vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlar, yeterlilik sınavını
kazandıkları tarihten itibaren açılacak yeminli mali müşavirlik sınavlarına genel hükümlere göre
katılabilirler. Ancak, bunların yeminli mali müşavir ruhsatını alabilmeleri için birinci fıkranın (a)
bendindeki süreyi (10 Yıl) tamamlamaları şarttır)

a) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48’inci maddesinde yazılı nitelikleri haiz
olmak,
b) Sınavın açıldığı yılın Ocak ayı başında 30 yaşını doldurmamış olmak,
c) En az 4 yıllık lisans eğitimi veren; Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari
Bilimler Fakültelerinden veya bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurt içi
veya yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmuş olmak,
d) Yurdun her yerinde görev ve yolculuk yapmaya sağlık durumu açısından elverişli
olmak,
e) Erkek adaylar bakımından askerliğini yapmış, ertelenmiş veya askerlikten muaf olmak,
f) Daha önce Maliye Müfettiş Yardımcılığı Sınavına katılmamış veya en fazla bir kez
katılmış olmak,
g) Maliye Müfettişliği karakter ve niteliklerine haiz bulunmak, (Bu husus Maliye Teftiş
Kurulunca zamanında yapılacak idari araştırma ve soruşturma ile saptanır),
h) Süresi içinde başvurmuş ve başvuru belgesi ile birlikte istenilen belge ve bilgileri Kurul
Başkanlığına vermiş bulunmak.
Sınavın Yapılış Şekli;
Sınav yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır.
Sınav konuları;
KPSS’de ilgili test alanından 80 ve üzeri puan alan adaylar yapılacak yazılı ve sözlü
sınavlara katılmaya hak kazanırlar. Bu sınavlarda soru gelen konu başlıkları şunlardır:
a) Maliye: Genel Maliye Teorisi ve Maliye Politikası, Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi,
Devlet Borçları, Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları, Bütçe, Uluslararası Maliye
b) İktisat: Mikro ve Makro İktisat, İktisadi Düşünceler Tarihi, Para, Banka, Konjonktür, Milli
Gelir ve Büyüme Teorileri, Uluslararası İktisat ve İktisadi Kuruluşlar, İşletme İktisadı ve Fiyat
Teorileri, Türkiye ve Dünya Ekonomisi
c) Hukuk: Anayasa Hukuku, İdare Hukukunun Genel Esasları ve İdari Yargı, Ceza Hukuku
ve Ceza Muhakemeleri Usulünün Genel Esasları, Medeni Hukuk, (Aile Hukuku hariç),
Borçlar Hukukunun Genel Esasları, Ticaret Hukukunun Genel Esasları (Deniz Ticareti ve
Sigorta Hukuku Hariç)
d) Muhasebe: Genel Muhasebe, İşletme Finansmanı (Mali Analiz ve Revizyon) Ticari
Hesap
Sınavın Değerlendirilmesi;
Yazılı sınavda başarılı olamayanlar sözlü sınava alınmazlar. Yazılı sınavda başarılı
sayılmak için her bir sınav konusu (Maliye, İktisat, Hukuk, Muhasebe) itibariyle 10 puan
üzerinden en az 5 puan alınması ve bütün sınav konularından alınacak not
ortalamasının (6,6) dan aşağı olmaması gerekir.
Adayların yazılı ve sözlü sınav notlarının ortalaması alınarak sıralama yapılması ile sınav
süreci sona erer. En yüksek nottan başlanarak aşağıya doğru kontenjan sayısı kadar
aday sınavı asil olarak kazanmış olur.
1.8. Giriş Sınavı Ne Sıklıkla Yapılmaktadır?7

Aşağıdaki tablodan da görüleceği gibi maliye müfettiş yardımcılığı giriş sınavı genelde
her yıl yapılmaktadır.
İlk Başvuru Tarihi Son Başvuru Tarihi

14 Ağustos 2009 11 Eylül 2009
25 Mart 2009 29 Nisan 2009
7
Sınav tarihleri www.memurlar.net adresindeki KPSS A sınav ilanları kısmından alınarak tarafımızdan düzenlenmiştir.


10 Aralık 2007 1 Şubat 2008
4 Temmuz 2007 6 Eylül 2007
5 Ocak 2007 9 Şubat 2007
22 Eylül 2005 1 Aralık 2005
15 Nisan 2003 1 Mayıs 2003
1.9. Yetiştirilmeleri, Yeterlik Sınavı ve Mesleğe Atanmaları Nasıldır?

Adayın Yetiştirilmesi;
Maliye Müfettiş Yardımcıları üç yıllık bir staj döneminden sonra Yeterlik Sınavına tabi
tutulurlar. Bu sınavda başarı gösterenler, derece sırasıyla müfettişliğe atanırlar.
Yeterlik Sınavı;
Müfettiş Muavinlerinin üç yıllık dönemde kazandıkları mesleki bilgi ve tecrübe

derecesinin anlaşılması için yapılan Yeterlik Sınavı programında, "Mali mevzuat ve
tatbikatı" ile "Teftiş, tetkik ve tahkik usulleri" yer alır.
1.10. Yeterlik Sınavını Geçemeyen Adayların Durumu Ne Olmaktadır?
Yeterlik Sınavında başarı gösteremeyenler ile haklı bir özrü olmaksızın sınava
katılmayanlar Maliye Müfettiş Yardımcılığı ile ilişkileri kesilerek Bakanlıkça uygun görülen
bir göreve atanırlar. Yeterlik sınavına birden fazla çağrılmasına rağmen sağlık kurulu
raporu ile belirlenen daimi ve ciddi rahatsızlıklar dışında sürekli olarak, hastalık nedeniyle
rapor almak suretiyle sınava katılmayanlar hakkında da yukarıdaki hüküm uygulanır.
1.11. Giriş Sınavında Ne Tür Sorular Sorulmaktadır, Soru Örnekleri Var mıdır?
İlgili sınav ile ilgili soru örnekleri kurulun http://www.mtk.gov.tr/ isimli web adresinden
alınabilir.
19. Maliye Bakanlığı Vergi Denetmen Yardımcılığı Giriş Sınavı Kapsamı ve Sınavın Yapılış
Şekli Nasıldır?8
1. Kimdir?
Vergi Denetmenleri, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının
denetim elemanlarıdır. Vergi incelemelerinde ve taşra gelir birimlerinde denetim
yaparlar. Vergi denetmenleri, vergi inceleme yetkisini kanundan alırlar ve bu yetki tüm
ülkeyi ve tüm mükellefleri kapsar. Vergi Denetmenleri üstlendikleri sorumluluk ve
gösterdikleri üstün çalışma performansı ile toplam vergi denetiminin %90'ını
gerçekleştirmektedirler.
Vergi Denetmen Yardımcıları Vergi Dairesi Başkanlıklarında vergi incelemesi ve vergi
denetimi görevlerini yürütmekte olan vergi denetmenlerine yardımcı olmaktadırlar.

Vergi Denetmenleri; vergi incelemeleri ve taşra gelir birimlerinde denetim yaparlar. Bu
8 Bilgiler 2007 yılı Mayıs ayında yapılan sınav ilanından alınmıştır. Başvuru sırasında
istenecek belgeler hakkında ilgili ilana bakılabilir.

görevleri yürütürken teftiş ve vergi inceleme elemanına tanınmış olan yetkileri kullanırlar.
Bu yetkiler başta 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu olmak üzere çeşitli kanunlarda yer
almaktadır.
a) 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre vergi incelemesi ve denetim yapmakla,
b) Yetkili merciler tarafından verilen teftiş ve soruşturma görevlerini ifa etmekle,
c) Yetkili makamlarca kanun, kanun hükmünde kararname, kararname, tüzük,
yönetmelik ve diğer mevzuat uyarınca verilecek işleri yapmakla, görevlidirler.
Denetmenler, yukarıda sayılan görevlerini yerine getirirken gizli de olsa ilgili her türlü
defter, belge ve yazıları incelemek, vergi dairelerine ait para, kıymetli kağıt, mal ve
eşyanın saklanmasına mahsus kasa, depo, ambar ve benzerlerinin muhtevasını saymak
ve tespit etmek yetkisine sahiptirler.
Denetmenler, ilgili mevzuat gereğince kendilerine verilen görevleri eksiksiz ve
zamanında yerine getirmekten sorumludurlar.
Bölge Müdürlüğü emrinde görevli denetmenler, Bölge Müdürünün vereceği görevlerin
yapılmasından Bölge Müdürüne; Defterdarlık emrinde görevli denetmenler, defterdarın
vereceği görevlerin yapılmasından Defterdara; Vergi Dairesi Başkanlığı emrinde görevli
denetmenler ise Vergi Dairesi Başkanının vereceği görevlerin yapılmasından vergi dairesi
başkanına karşı doğrudan sorumludurlar.
Vergi denetmenleri, vergi inceleme yetkisini kanundan alırlar (V.U.K. Md. 135). Bu yetki
tüm ülkeyi ve tüm mükellefleri kapsar.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşradaki denetim elemanları olan Vergi Denetmenlerinin
çalışma ortamı görev aldıkları yerin fiziksel şartlarına göre değişebilmektedir. Rotasyona
tabi tutulan (farklı illere nakledilme) denetmenler, görev yaptıkları ilin çevresindeki illerde
denetim turnelerine de çıkabilmektedirler.

Vergi Denetmenlerinin özlük hakları merkez denetim elemanları olan “Maliye Müfettişleri,
Hesap Uzmanları ve Gelirler Kontrolörleri”nden daha düşük seviyededir. Fakat görev
yaptıkları illerde kendilerine tahsis edilebilecek lojmanlardan ve diğer imkânlardan
yararlanmaları mümkündür.
Denetmen Yardımcısı Maaşı: 1710 TL
Denetmen Maaşı: 2000 TL
1. Derece Kadrolu Denetmen Maaşı: 2110 TL
ÖNEMLİ: Vergi Denetmenleri vergi mevzuatı konusunda çok iyi yetiştikleri için özel
sektörde yüksek maaşlarla çalışma imkânları oldukça yüksektir. Ayrıca vergi
denetmenleri yeterlilik sınavını geçtikten sonra yeminli mali müşavirlik sınavına girebilirler.
Sınavı kazandıktan sonra 7 yıl daha çalıştıkları takdirde yeminli mali müşavirlik ruhsatı
alabilmektedirler.9

İlgili yönetmelikte yurtdışına gönderilme konusunda herhangi bir düzenleme
yapılmamıştır. Fakat “Yetiştirilmek Amacıyla Yurt Dışına Gönderilecek Devlet Memurları
Hakkında Yönetmelik” kapsamında kurumun onayı ile yurt dışına çıkabilirler.

KPSSP 49 (GY:0,1, GK:0,1, HU:0,2, İK:0,2, MA:0,2, MU:0,1, YD:0,1) puan türünden 75 ve
9

daha yüksek puan alanlar başvurabilmektedir.
a) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun değişik 48’inci maddesinde belirtilen genel
şartları taşımak;
b) Üniversitelerin en az dört yıl süre ile eğitim veren Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme
ve İdari Bilimler fakülte veya yüksekokulları ile bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul
edilen yurt İçi ve yurt dışındaki dört yıl süreli fakülte veya yüksekokullardan birini bitirmiş
olmak;
c) Yazılı sınavın yapılacağı yılın Ocak ayı başında 30 yaşını doldurmamış bulunmak;
d) Erkeklerde askerliğini yapmış veya erteletmiş olmak;
e) Görevini yapmasına engel olabilecek daimi vücut veya akıl hastalığı veya vücut
sakatlığı ile özürlü bulunmamak.
Dikkat Önemli: Giriş sınavını kazanamayanlar ancak iki defa daha sonraki sınavlara
katılabilirler.
Giriş sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümden oluşur. Yazılı sınavda başarı
gösterenler sözlü sınava çağrılırlar. Her iki sınavda başarı gösterenler giriş sınavını
kazanmış Sayılırlar.
Sınav Konuları;
Yazılı sınav konuları şunlardır:

a) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
b) Hukuk Grubu: - İdare Hukuku (Genel Hükümler-İdari Yargı) - Medeni Hukuk (Genel
Hükümler) - Borçlar Hukuku - Ticaret Hukuku (Genel Hükümler-Şirketler-Kıymetli Evrak) -
Ceza Hukuku (Genel Hükümler)
c)İktisat Grubu: - Makro İktisat - Mikro İktisat - Uluslararası İktisat - İşletme İktisadı -
Uluslararası Ekonomik İlişkiler ve Kuruluşlar
d) Maliye Grubu: - Maliye Politikası - Kamu Maliyesi - Türk Vergi Sisteminin Genel Esasları
e) Muhasebe Grubu:- Genel Muhasebe - Maliyet Muhasebesi - Şirketler Muhasebesi
Yazılı sınavlar 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda,

sınav kurulunca sözlü sınava çağırılacak adayların yazılı sınavda en az 70 puan almış
olmaları şarttır. Yapılan değerlendirme sonucunda, en yüksek nottan başlamak üzere
sıraya konulan sınav sonuçları, liste halinde düzenlenerek sınav kurulunca imzalanır.
Sözlü sınavda yazılı sınav konuları dikkate alınarak adayların genel olarak Hukuk, İktisat,
Maliye ve Muhasebe bilgileri ile kavrama ve ifade yeteneği, genel kültürü, tutum ve
davranışları gibi özellikleri göz önünde bulundurulur. Sözlü sınavda adaylara sınav kurulu
başkan ve üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı 100 tam puan üzerinden not verilir.
Verilen bu notların aritmetik ortalaması sözlü sınav notunu teşkil eder. Sözlü sınavı
başarmış sayılmak için alınan notun 70’ten az olmaması gerekir.
Giriş sınav notu, yazılı sınav notu ile sözlü sınav notu toplamının aritmetik ortalamasıdır.

Sınav kurulunca, sınav sonuçları, notu en yüksek adaydan başlamak suretiyle başarı
derecesine göre liste halinde tespit edilerek bir tutanağa bağlanır. Kadro durumu ve
ihtiyaca göre belirlenen yeteri kadar aday giriş sınavını kazanmış Sayılır. Notların eşitliği
halinde yazılı notu yüksek olan aday öncelik alır.

İlk Başvuru Tarihi
Son Başvuru Tarihi
13 Temmuz 2009
23 Ağustos 2009
9 Eylül 2008
26 Eylül 2008
28 Mart 2007
13 Nisan 2007
15 Haziran 2006
21 Temmuz 2006
21 Eylül 2005
29 Ekim 2005
22 Şubat 2005
21 Mart 2005
24 Ocak 2004
21 Şubat 2004
1 Mayıs 2003
1 Mayıs 2003
2001
Tablodan da görüldüğü gibi 2001 ila 2009 yılları arasında her yıl Vergi Denetmen
Yardımcılığı sınavı açılmıştır. Vergi Denetmenliği kamuda en fazla memurun alındığı
kariyer mesleklerden biridir. 2009 yılında 500, 2008 yılında 400 kişilik boş kadro ilan
edilmiştir.
1.9. Yetiştirilme, Yeterlik Sınavı ve Vergi Denetmenliğine Atanma Nasıldır?

Denetmen Yardımcılığına atananlar Genel Müdürlükçe uygun görülen illerde temel
mesleki eğitim kursuna tabi tutulurlar. Eğitim programı teorik ve uygulamalı olmak üzere
iki kısımdan oluşur. Bu program genel bilgiler, vergi mevzuatı, vergi inceleme teknikleri,
teftiş ve soruşturma usulleri konularını kapsar.
Denetmen Yardımcıları görev yerlerine atanmalarından itibaren ikinci yılın sonuna kadar
denetmenlerin refakatinde çalışırlar ve düzenlenecek raporları birlikte imza ederler. Bu
süreye temel mesleki eğitim kursunda geçen süreler dahildir.
Denetmen yardımcıları iki yıllık refakat süresinde bağımsız inceleme, teftiş ve soruşturma
yapamazlar. Her refakat dönemi sonunda Vergi Denetmenleri, refakatlerinde çalışan
Vergi Denetmen Yardımcılarıyla ilgili, şekli Genel Müdürlükçe belirlenecek refakat
değerlendirme formunu doldurarak Bölge Müdürlüğü veya Defterdarlık kanalıyla Genel
Müdürlüğe gönderirler. İki yılın sonunda Denetmen Yardımcılarına refakat
çalışmalarında başarılı bulundukları ve olumlu sicil aldıkları takdirde Genel Müdürlükçe
re’sen inceleme, teftiş ve soruşturma yetkisi verilir. Bu yetkiyi alanlar 1 yıl süre ile re’sen
yetkili Denetmen Yardımcısı olarak görev yaparlar. Bu süre içinde düzenledikleri
raporlara, okuyanlarca 10 tam not üzerinden verilen rapor notu durumlarının
değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulur. Bu suretle üç yıllık sürenin sonunda
çalışmaları olumlu bulunanlar denetmen kadrosuna atanırlar.
Yeterlik Sınavı;
Vergi Denetmen Yardımcılarının görev ve yetki alanlarını ilgilendiren yürürlükteki
mevzuat ve uygulamasını araştırma, inceleme yöntemlerini öğrenip öğrenmediklerini,
mesleğin gerektirdiği diğer bilgi ve nitelikleri kazanıp kazanmadıklarını belirlemek için
yapılan sınavdır. Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümdür.

Yeterlik sınavında başarısız olan adaylar Gelir İdaresi Başkanlığınca durumlarına ve
derecelerine uygun bir göreve atanırlar.
10

Geçmiş yıllarda yapılan sınavların soruları yayınlanmamaktadır. Bu yüzden soru
örneklerine ulaşılamamıştır.
20. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığına Giriş Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli
Nasıldır?11
2. Hesap Uzmanı12
2.1. Kimdir?
Hesap Uzmanları bakanlık adına aşağıda belirtilen görevleri yapmakla yükümlü olan
kişidir. Hesap Uzman Yardımcıları ise yürütülecek her türlü teftiş, inceleme ve soruşturma
işlemlerinde hesap uzmanına yardımcı olan kişilerdir. Hesap Uzmanları, Bakan adına dış
kamusal denetim yaparlar. Kamu Maliyesinin temel sorunu “vergi” konusuyla uğraşan
Hesap Uzmanları, hem ülke çapında üst düzeyde vergi denetimini gerçekleştirmekte,
hem de vergi politikalarının belirlenmesi çalışmalarına katılarak modern vergi sisteminin
oluşumunda ve topluma benimsetilmesinde görev üstlenerek Türk Vergi Sistemiyle
özdeşleşmiş bulunmaktadır. Ülkemizde Vergi Hukuku, Vergi Yönetimi, denetim ve vergi
inceleme konularındaki gelişmelere öncülük etmekte; vergi sistem ve tekniği,
muhasebe, mali tablolar ve işletme denetimiyle ilgili kuramsal yapıların geliştirilmesi,
uygulama kalitesinin artırılması ve bilgi düzeyinin yükseltilmesi amacıyla teknik ve bilimsel
çalışmalar yapmakta ve bu çalışmaları kamunun hizmetine sunmaktadır.

Hesap Uzmanları Kurulu doğrudan Maliye Bakanına bağlı danışma ve denetim birimi
olup bu Kurulun mensubu Hesap Uzmanları, Bakan adına büyük işletmeler nezdinde dış
kamusal denetim yaparlar. İşletme denetiminin kapsamı 4709 Sayılı Kuruluş Kanunu ile
Maliye Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında l78 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamede belirlenmiştir. Buna göre Hesap Uzmanlarının başlıca görevleri şunlardır:
a) Gelir Kanunlarının verdiği yetkiye dayanarak gerçek kişi ve kurumlar nezdinde vergi
incelemesi yapmak,
b) Diğer mali mevzuat gereğince her türlü dış denetim işlerini yapmak ve sonuçlarını
izlemek,
c) Vergi politikasının oluşumuyla ilgili çalışmalara katılmak, vergi sistem ve tekniğinin
geliştirilmesi, uygulamadaki tereddüt ve aksaklıkların giderilmesi hususunda araştırmalar
yapmak ve önerilerde bulunmak, vergi reform çalışmalarına katılmak,
d) Ekonomik ve mali yaşamdaki gelişmelere uygun olarak Kara Paranın Aklanmasının
Önlenmesine Dair Kanun, Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu, Yabancı Sermayeyi
Teşvik Kanunu, Dış Ticaret ve Teşvik Mevzuatı, Bankalar Kanunu, Sermaye Piyasası
Kanunu, Menkul Kıymetler Borsası Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Finansal
Kiralama Kanunu, Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
İktisadi Kamu Kuruluşları, Dernek ve Vakıflarla ilgili mevzuatın gerekli kıldığı özel ihtisas ve
deneyimi gerektiren alanlarda inceleme ve araştırmalar yapmak,
e) Maliye Bakanı tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Bu görevleri yerine getirirken Maliye Bakanı adına kanunların verdiği yetkiyi kullanan
Hesap Uzmanlarına, her çeşit İhtisas Muhasebesi, Özel Hukuk, Mali Hukuk, Vergi Hukuku
ve Türk Vergi Sistemi, Mukayeseli Vergi Hukuku ve Uluslararası Vergi Anlaşmaları, Vergi
İnceleme ve Revizyon Teknikleri, İşletme Denetimi ve Finansal Tablolar Analizi alanlarında
özel bir eğitim verilmektedir
11 Bilgiler 2007 yılı Eylül ayında yapılan sınav ilanından alınmıştır

12
Bknz; http://www.huk.gov.tr


Hesap Uzmanları Kurulu’nun merkezi Ankara’da olup; mesleki faaliyetleri ülke düzeyinde
devamlı ve geçici inceleme yerleri esasına göre düzenlenmektedir.
Devamlı inceleme yerleri Ankara, İstanbul ve İzmir’dir. Geçici inceleme yerlerindeki
faaliyetleri ise turne esasına göre, turne yapılacak yerin iklim ve ulaşım koşulları göz
önünde bulundurularak yaz aylarında ortalama 3-4 ay sürelidir. Turne süresi Hesap
Uzmanının kıdemi itibariyle 1 aya kadar inebilmektedir. Geçici ve devamlı inceleme
yerlerindeki görevlendirmeler Bakan tarafından onaylanan “Genel Çalışma Planı”nda
belirlenmektedir.
Hesap Uzmanları gerek devamlı, gerekse geçici inceleme yerlerinde ekip halinde veya
tek başına çalışırlar.
Hesap Uzmanları Kurulu, bilgi teknolojisinin olanaklarını kullanan çağdaş bir çalışma
ortamına sahiptir. Teknolojik yenilikleri ve denetim stratejilerindeki gelişmeleri Türk Vergi
Sistemine taşımanın öncüsü olan Hesap Uzmanları Kurulu, her bir Hesap Uzmanının
kullanımına bir PC’nin sunulduğu ve bunlara bağlı network sistemi ile denetimden
yazışmalara kadar her türlü çalışmanın bilgisayar ortamında gerçekleştirildiği modern bir
ortam sunmaktadır.

Hesap Uzmanları ile Yardımcıları, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre
“Genel İdari Hizmetler Sınıfı” içinde yer almaktadır. Mesleğe 9’uncu derece kadro ile
başlayan Hesap Uzman Yardımcıları yeterlik sınavında başarı sağladıklarında Hesap
Uzmanlığına atanmaları sırasında kanun gereğince iki derece verilerek 7’nci derece
kadroya yükseltilirler.
Görevleri devam ederken Devlet Memurları Kanununun sağladığı imkânlardan
yararlanarak 8’inci yılın sonunda ilk dört derece kadrodan aylık almaya başlarlar. Hesap
Uzmanları ve Yardımcıları aylık dışında ek gösterge, temininde güçlük zammı, iş güçlüğü
zammı, özel hizmet tazminatı, denetim tazminatı alırlar. Ayrıca görev merkezleri dışındaki
geçici görevlendirmelerde (turnede) yurt çapında denetim yetkileri bulunması
nedeniyle Harcırah Kanununa göre farklı bir gündelik de (harcırah) ödenmektedir. Kamu
konutlarından da görev tahsisli olarak; yani süre sınırlaması olmaksızın yararlanmaları
sağlanır.
Hesap Uzmanı Yardımcısı Maaşı: 2300 TL
Hesap Uzmanı Maaşı: 2800 TL
1. Derece Kadrolu Uzman Maaşı: 3500 TL
ÖNEMLİ: Hesap Uzmanları vergi mevzuatı konusunda çok iyi yetiştikleri için özel sektörde
yüksek maaşlarla çalışma imkânları oldukça yüksektir. Ayrıca hesap uzmanları yeterlilik
sınavını geçtikten sonra yeminli mali müşavirlik sınavına girebilirler. Sınavı kazandıktan
sonra 7 yıl daha çalıştıkları takdirde yeminli mali müşavirlik ruhsatı alabilmektedirler.13

Kurulda eğitimin sürekliliği ilkesi benimsenmiş olup, hizmet içi eğitimin doğal bir uzantısı
olarak Hesap Uzmanları, Kurul Yönetmeliği gereğince mesleki bilgi ve görgülerini
artırmak ve Bakanlıkça kendilerine verilecek konularda etüd ve araştırmalar yapmak
üzere bir yıl süreyle geçici görevle yurt dışına gönderilmektedir. Ayrıca, Bakanlık ve ilgili
üniversitelerce belirlenen şartları taşıyan Hesap Uzmanlarına, devletçe tanınan
13

kontenjanlar çerçevesinde ortalama iki yıllık süreyle, kıdem sırasına göre yurt dışında
lisansüstü öğrenim (master) yapma imkânı sağlanmaktadır.

KPSS 54 (GY: 0.3, GK: 0.1, HU: 0.1, İK: 0.1, İŞ: 0.1,MA: 0.1, MU: 0.1, YD: 0.1) puan türünden
80 ve daha yüksek puan alanlar başvurabilmektedir.
a) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48’inci ve Hesap Uzmanları Kurulu
Kurulmasına Dair Kanunun 3’üncü maddesinde yazılı nitelik ve şartlara sahip olmak,
b) Eğitim süresi en az dört yıl olan Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari
Bilimler Fakülteleri ile aynı konularda eğitim veren ve bunlara eşitliği yetkili makamlarca
kabul olunan benzeri yabancı fakülte veya yüksek okulların birinden mezun olmak,
c) Erkek adaylar için askerliğini yapmış, askerlikten muaf veya tecilli bulunmak,
d) Sağlık durumu yurdun her yerinde görev ve yolculuk yapmaya elverişli olmak,
e) Yapılacak soruşturma sonucunda Hesap Uzmanlığının gerektirdiği niteliklere sahip
bulunmak,
f) Daha önce Hesap Uzman Yardımcılığı Sınavına en fazla bir kez katılmış olmak,
g) Süresi içinde başvurmuş ve başvuru belgesi ile istenilen diğer belge ve bilgileri Kurul
Başkanlığına vermiş bulunmak.
Sınav yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır.
Sınav konuları;
a) Kamu Maliyesi: Maliye Teorisi (Kamu Gelir ve Giderleri, Kamu Borçları ve Bütçe)
Maliye Politikası, Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi.
b) Ekonomi: Ekonomi Teorisi (Mikro, Makro İktisat ve İktisadi Analiz), Ekonomi Politikası,
Para Teorisi ve Politikası, Uluslararası Ekonomi, Türkiye Ekonomisi ve Güncel Ekonomik
Sorunlar, İşletme Ekonomisi.
c) Hukuk: Anayasa Hukuku, Medeni Hukuk (Aile Hukuku ve Miras Hukuku Hariç) ve
Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku (Ticari İşletme Hukuku, Şirketler Hukuku ve Kıymetli Evrak
Hukuku)
d) Muhasebe: Genel Muhasebe, Mali Tablolar Analizi.
Sınavda adayların hukuki, iktisadi ve mali olay ve sorunları değerlendirmeleri,
yorumlamaları ve çözüm yolları önermelerini sağlayacak sorulara da yer verilir. Soruların
hazırlanmasında üniversitelerin ilgili fakültelerinde izlenen ders programlarının temel ve
ortak konuları, fırsat eşitliğini sağlayacak biçimde göz önünde bulundurulur.
Yazılı sınavda başarılı olamayanlar sözlü sınava alınmazlar. Yazılı sınavda başarılı
sayılmak için her bir sınav konusu (Maliye, İktisat, Hukuk, Muhasebe) itibariyle 10 puan
üzerinden en az 5 puan alınması ve bütün sınav konularından alınacak not
ortalamasının (6,6) dan aşağı olmaması gerekir.

Adayların yazılı ve sözlü sınav notlarının ortalaması alınarak sıralama yapılması ile sınav
süreci sona erer. En yüksek nottan başlanarak aşağıya doğru kontenjan sayısı kadar
aday sınavı asil olarak kazanmış olur.

Aşağıdaki tablodan da görüleceği gibi Hesap uzman yardımcılığı giriş sınavı genelde
yılda 2 defa olmak üzere her yıl yapılmaktadır.

6 Aralık 2008 23 Ocak 2009
1 Aralık 2007 28 Aralık 2007
21 Mart 2007 21 Nisan 2007
13 Aralık 2006 19 Ocak 2007
12 Aralık 2005 27 Ocak 2006
27 Ocak 2005 4 Mart 2005
23 Ağustos 2004 2 Ekim 2004
14 Nisan 2004 6 Mayıs 2004
23 Aralık 2003 24 Ocak 2004
15 Nisan 2003 1 Mayıs 2003
2.9. Yetiştirilmeleri, Yeterlik Sınavı ve Mesleğe Atanmaları Nasıldır?

Giriş sınavında başarılı olanlar “Hesap Uzman Yardımcısı” olarak göreve başlarlar. Hesap
Uzman Yardımcıları üç yıl süreyle meslek içi eğitime-staja tabi tutularak Hesap Uzmanı
olmanın gerektirdiği nitelikleri kazanacak şekilde mesleki yönden yetiştirilirler. Yardımcılar,
önce meslek konuları itibariyle belli programa bağlanmış kurs ve seminerlere katılırlar.
Daha sonraki çalışmalar, refakat çalışması olarak adlandırılan Hesap Uzmanlarıyla
birlikte işbaşı eğitimi şeklinde sürdürülür.
Teorik mesleki eğitim kurslarını ve refakat çalışmasını başarıyla tamamlayan Hesap
Uzman Yardımcılarına Bakanlık Makamının onayı ile müstakilen vergi incelemesi yapma
yetkisi verilir. Gerekli bilgi ve becerinin yanı sıra mesleğin aradığı özellik ve nitelikleri de
kazanan Yardımcılar, yeterlik sınavına tabi tutulurlar.
Yeterlik Sınavı;
3 yıl sürecek eğitim ve çalışma döneminin ardından girilen "yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü
olmak üzere iki aşamalı olarak Muhasebe, İşletme Denetimi ve Vergi İncelemesi, Vergi
Hukuku ve Özel Hukuk konularından yapılır.
Yeterlik sınavında başarı gösterenler üçlü kararname ile Hesap Uzmanı olarak atanırlar.

Yeterlik sınavını kazanamayan ya da özürsüz olarak bu sınava girmeyen Muavinler,
Bakanlık teşkilatında durumlarına ve maaş derecelerine uygun görülecek diğer
görevlere nakledilirler.
14

İlgili sınav ile ilgili soru örnekleri kurulun http://www.huk.gov.tr isimli web adresinden
alınabilir.
21. İçişleri Bakanlığı Kaymakam Adaylığı Sınavının Kapsamı ve Yapılış Şekli Nasıldır?15-16
1. Kimdir?
Kaymakam adaylığı Mülki İdare Amirliği Hizmetleri sınıfının ilk kademesini teşkil eder.
Kaymakam ilçede hükümetin temsilcisi sıfatıyla genel idarenin başıdır. Bu yüzden ilde
vali, ilçede kaymakam yalnızca İçişleri Bakanlığının değil tüm bakanlıkların görevlerini
ilde ve ilçede üstlenmişlerdir. Bu açıdan vali ve kaymakamın sorumluluk ve yetki alanı
çok geniştir. İlçenin genel idaresinden kaymakam sorumludur. Bakanlıkların kuruluş
kanunlarına göre ilçede lüzumu kadar teşkilatı bulunur. Bu teşkilat kaymakamın emri
altındadır. Bu nedenle, ilçenin en büyük mülki amiri olan kaymakam memurların hizmetin
daha etkin ve verimli yürütülmesi, vatandaşın memura daha çabuk ulaşımının
sağlanması ve kamu binalarının güvenliğinin sağlanması için çalışır.
2. Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

Kaymakama, 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu ile verilmiş olan görev ve yetkiler aşağıdaki
gibidir;
(Kaymakamın en önemli görev ve yetkileri bunlar olmakla birlikte; diğer mer'i mevzuat
hükümleri ile de kendisine verilmiş çok sayıda görev bulunmakta ve ilçede, 66 adet kurul
veya komisyonun başkanlığını yürütmektedir.)
a) İlçe genel idaresinin başı kaymakamdır.
b) Kaymakam, ilçede hükümetin temsilcisidir. İlçenin genel idaresinden kaymakam
sorumludur. Bakanlıkların kuruluş kanunlarına göre ilçede lüzumu kadar teşkilatı
bulunur. Bu teşkilat (Dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen adli ve askeri
teşkilat hariç) kaymakamın emri altındadır.
c) İlçedeki genel idare teşkilatının başında bulunanlar ilçe idare şube başkanlarıdır.
Bunların emri altında çalışanlar ilçenin ikinci derecede memurlarıdır.
d) Kaymakamlar, İçişleri Bakanlığı müdürler encümeninin intihabı ve bakanın tasvibi
üzerine müşterek karar ve Cumhurbaşkanı’nın tasdikıyla tayin olunur.
Kaymakamlığa sadece mülki idare amirliği hizmetleri sınıfından olanlar vekalet
edebilir.
e) Sekizinci maddenin (A) fıkrası haricinde kalan ilçe idare şube başkanları il idare
şube başkanlarının inhası üzerine valilerce tayin ve aynı usule göre nakil ve tahvil
edilirler. İlçenin sekizinci maddenin (B) fıkrası dışında kalan memurları ilçe idare
şube başkanlarının inhası üzerine kaymakamlarca tayin ve memuriyetleri
valilerce tasdik ve aynı usule göre nakil ve tahvil olunurlar.
f) Kaymakam, kanun, tüzük yönetmelik ve hükümet kararlarının neşir ve ilanını,
uygulanmasını sağlar ve bunların verdiği yetkileri kullanır ve ödevleri yerine getirir.
Kaymakam, valinin talimat ve emirlerini yürütmekle görevlidir;
g) Valiler, ilçeye ait bütün işleri doğrudan doğruya kaymakama yazarlar.
Kaymakamlar da ilçenin işleri hakkında bağlı bulundukları valilerle muhaberede
bulunurlar. Ancak olağanüstü hallerde kaymakamlar İçişleri Bakanlığı ve diğer
bakanlıklarla muhabere edebilirler ve bu muhaberelerden valiye bilgi verirler;
15 Başvuru sırasında istenecek belgeler hakkında ilgili ilana bakılabilir.
16 Bilgiler 2007 yılı Ağustos ayında yapılan sınav ilanından alınmıştır

h) Kanun, tüzük, yönetmelik ve hükümet kararları ve bunlara dayanılarak valiler

tarafından verilecek talimat ve emirler ilçe idare, şube başkanlarına
kaymakamlar yolu ile tebliğ olunur;
i) Kaymakamlar, dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen daire ve müesseseler
dışında kalan bütün devlet daire ve müessese ve işletmelerini ve özel işyerlerini,
özel idare, belediye ve köy idareleriyle bunlara bağlı tekmil müesseseleri
denetler ve teftiş ederler. Bu teftiş ve denetlemeyi bizzat veya idare şube
başkanları veya validen talep edeceği Bakanlık veya tüzelkişiliği haiz genel
müdürlük müfettişleri vasıtasiyle ortaokul veya bu dereceli öğretim müesseselerini
de bizzat veya ilgili müfettişler marifetiyle denetler;
j) Kaymakam, denetlemesi sırasında iş başında kalmalarında mahzur gördüğü ilçe
idare şube başkanlarını valinin muvafakatiyle, diğer memur ve müstahdemleri
re'sen sorumluluğu altında işten el çektirebilir.
k) Kaymakam, ilçenin her yönden genel idaresi ve genel gidişini düzenlemek ve
denetlemekten sorumludur;
l) Kaymakam, ilçede teşkilatı ve görevli memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini,
bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan herhangi bir idare veya daire
başkanlığından isteyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir;
m) Kaymakam, ilçedeki idare, daire ve müesseselerde çalışan uzman veya fen
kollarına dahil memur ve müstahdemlerden ilçenin genel ve mahalli hizmetlerine
ilişkin işlerin görülmesini asli vazifelerine halel getirmemek şartıyla valiliğe teklif
suretiyle isteyebilir. Valilikten alınacak emir üzerine bu memurlar verilen işleri
yapmakla ödevlidirler;
n) Kaymakam, ilçe memurlarının çalışmalarını ve teşkilatın işlemesini gözetim ve
denetimi altında bulundurur;
o) Kaymakam, ilçenin idare şube başkanlarıyla ikinci derecedeki memurlarına,
genel ve özel kolluk amir ve memurlarına Memurin Kanunu’ndaki usulüne göre
savunmasını aldıktan sonra uyarma, kınama cezaları verir ve uygular. Daha ağır
disiplin cezaları verilmesi için özel kanun hükümlerine göre teklif ve talepte
bulunabilir. Kaymakamlarca re'sen verilen cezalar kesindir. Bu cezalar tebliğ
tarihinden itibaren sicile geçer. Kaymakam, ilçe memurlarına takdirnamede
verebilir.
p) Kaymakam, ilçe idare şube başkanlarına acele hallerde (8 güne kadar) ve tayini
kendisine ait memurlara, Memurlar Kanunundaki yıllık izin, süresi mahsup edilmek
üzere bir aya kadar izin verebilir. Tayinleri kaymakama ait olmayan memur ve
müstahdemlere izin verilmeden önce kaymakamın mütalaası alınır;
q) Kaymakamlar, halkın askerlik muameleleri hakkındaki müracaat ve şikâyetlerini
kabul ederler. Askerlik şubelerine ve dairelerine yazarlar. Cevabı kâfi
görmedikleri takdirde keyfiyeti valiye bildirirler;
r) Kaymakam, Cumhuriyet Bayramı’nda ilçede yapılacak resmi törenlere başkanlık
yapar ve tebrikleri kabul eder
s) Kaymakam, ilçe sınırları içinde bulunan genel ve özel kolluk kuvvet ve teşkilatının
amiridir.
3. Çalışma Düzenleri Nasıldır?

Kaymakamlar görevleri süresince bulundukları ilçede kendilerine tahsis edilen hükümet
konakları veya kendileri için kiralanan konaklarda kalmaktadırlar. Ve bulundukları
ilçenin imkânları dâhilinde görevlerini en iyi şekilde yerine getirmeye çalışırlar.

4. Özlük Hakları Nelerdir? Maaşı Ne Kadardır?

Kaymakam adayı maaşı: 2270+600 TL
Kaymakam maaşı: 2600+600 TL
1. Derece kaymakam maaşı: 3700+600 TL
Dikkat Önemli: Kaymakamlık ülkemizde en çok tanınan ve bilinen kariyer
mesleklerdendir. Bu durum, bir ölçüde geçmişe dayanan köklü bir meslek oluşundan
da kaynaklanmaktadır. Kaymakamlar görev yaptıkları ilçenin en büyük mülki amiri
sıfatıyla, ilçeyi sevk ve idare ederler. Özlük hakları son beş yılda oldukça iyileştirilmiştir.
Mesleklerinde kendilerini iyi yetiştirdikleri takdirde İçişleri Bakanlığı bünyesinde üst
kademe yöneticiliklere, Valiliğe terfi edebilecekleri gibi, diğer kamu kurum ve
kuruluşlarında genel müdürlük, müsteşarlık gibi üst kademe görevlere de atanabilirler.
Kaymakamlığın en cazip yönlerinden birisi de aday kaymakamlık eğitimi kapsamında,
bir yıl süreyle İngiltere ya da Fransa'da eğitim alınmasıdır. Mesleğin avantajları yanında
önemli zorlukları da vardır. Sürekli taşrada, görece zor koşullarda görev yapmak belirli
hizmet süresinden sonra yıpratıcı olabilmektedir. Ayrıca, merkez bürokrasisine oranla
taşrada siyasi baskılar biraz daha fazla kendisini hissettirebilmektedir.17.
5. Yurt Dışı İmkânları Nelerdir?

Asaletleri tasdik edilen Kaymakam Adayları 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun
78’inci ve 79’uncu maddeleri ve Bakanlar Kurulu kararı ile verilen kontenjan
çerçevesinde bir yıl süre ile bilgileri artırılmak ve uygulamaları yerinde görmek üzere yurt
dışına gönderilirler.
6. Hangi KPSS Puan Türü ile Sınava Girilmektedir?

KPSSP 37 (GY:0,1, GK:0,1, HU:0,1, İK:0,2, KY:0,4, MA:0,1) bölümünden 75 ve daha yüksek
puan alanlar başvurabilmektedir.
7. Giriş Sınavının Şartları, Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?
A-Genel Nitelikler
1. Türk vatandaşı olmak,
2. Kamu haklarından mahrum olmamak,
3. Taksirli suçlar hariç, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar
bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref
ve haysiyet kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık resmi ihale ve
alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hürriyeti
bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamak.
4. Askerlikle ilişkisi bulunmamak; askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek
sınıfına geçirilmiş olmak. (Ancak yazılı sınav tarihinde askerlik hizmetinde bulunanlardan
terhislerine en çok 3 ay kalanlar yazılı sınava kabul edilirler.)
B-Özel Nitelikler
1.Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri ile
bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu tarafından kabul edilen. Yurt dışındaki en az dört
yıl süreli fakültelerden mezun olmak.
2. Giriş sınavının yapıldığı yılın Ocak ayının birinci günü itibariyle, 30 yaşını bitirmemiş
17
Albayrak, Süha Oğuz, (2008), “ Kariyer Meslekler Rehberi” Karacan Akademi Yayınları, Ankara, s. 371-372

olmak. (Ancak fiili askerlik ödevine çağrılıp da, yukarıda belirtilen yaş sınırını askerlik
ödevleri sırasında geçirmiş bulunanların terhislerini müteakip açılacak ilk sınava
müracaat etmeleri şartı ile bu yaş durumları aday olarak alınmalarına engel teşkil etmez.
(1700 Sayılı Dahiliye Memurları Kanunu’nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında 4119
Sayılı Kanun. 12 Temmuz 1995 tarih ve 22341 Sayılı R.G.)
3. Mülki idare amirliği görevini devamlı yapmasına engel olabilecek vücut ve akıl
hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak; memleketin her ikliminde iş
görmeye bir engeli olmadığı tam teşekküllü Devlet hastanelerindeki sağlık kurullarından
alınacak raporla belirtilmiş olmak.
4. Yaptırılacak tahkikata göre mülki idare amiri olmaya engel teşkil edecek kişisel veya
ailevi bir kötü sanı bulunmamak.
5. 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 31 ve 32’nci maddelerinde sayılan yetki, görev ve
sorumluluğu yerine getirebilecek Mülki İdare Amirliğine yaraşır kültüre, bilgi birikimine,
yeteneğe, anayasanın başlangıç hükümleri ile 2 nci maddesinde ifadesini bulan
demokratik, laik ve sosyal hukuk devletinin gerektirdiği çağdaş yaşam ve yönetim
anlayışına sahip olmak.
6. 18/3/2002 tarihli ve 2002/3975 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu
Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik
gereğince yapılan, Kamu Personel Seçme Sınavı’ndan (KPSS) Bakanlıkça belirlenen
puan türünden asgari puanı almak.
7. Adaylığı sınavlarını kazanmış olup, halen bir kamu kuruluşunda çalışanlar ile daha
önce çalışmış olanlardan kamu görevleri sırasında disiplin cezası alanlar veya görevleri
süresince iyi derecede sicil almamış olanların atamaları yapılmaz.
Giriş sınavı yazılı ve sözlü sınav olmak üzere iki aşamada yapılmaktadır.
a) Eleme Sınavı (KPSS): Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar
Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri gereğince Öğrenci Seçme ve Yerleştirme
Merkezi’nce (ÖSYM) yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı’dır. Bu sınavda başarılı
sayılmak için gereken asgari puan Bakanlıkça tespit edilir.
b) Giriş Sınavı: ÖSYM tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavında (KPSS) başarılı
sayılan adaylar arasından Bakanlıkça yapılan yazılı ve sözlü sınav yapılmaktadır.
1) Yazılı Sınav: ÖSYM tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı’nda (KPSS) başarılı
sayılan adaylar arasında Bakanlıkça yapılan sınavdır. KPSS sonucunda, Bakanlıkça
belirlenen puan türünden 70 puanın altına düşülmemek kaydıyla en yüksek nottan
başlamak üzere, sınav ilanında belirtilen kadronun 20 katı kadar aday yazılı sınava girme
hakkı elde etmiş olur.
Sınavlar; İnkılap Tarihi, Anayasa, İdare Hukuku, Ekonomi, Türkiye’nin İdari Yapısı,
Türkiye’nin Ekonomik Yapısı ve Sorunları, Türkiye’de Mahalli İdareler, Türkiye’de
Demokratikleşme ve İnsan Hakları alanında yapılan yenilikler ve benzeri idareciyi
yakından ilgilendiren konularda hazırlanır.
2) Sözlü Sınav: adayların yazılı sınav konularının yanı sıra, bilgilerinin ölçüldüğü, genel
kültür, muhakeme, kavrayış, ifade yetenekleri, genel davranış ve tepkilerinin mesleğe
uygunluğu açısından değerlendirildiği ve fiziki durumunun tespit edildiği sınavdır.
Sözlü sınav değerlendirilmesinde bu Yönetmeliğin 7’nci maddesinde belirlenen
ölçütlerden bilgi ölçütü için 100 üzerinden 40 puan, diğer ölçütlerde ise her bir kriter eşit
olarak değerlendirilip 100 üzerinden toplam 60 puan esas alınarak yapılır. Sözlü sınav
notu 70’ten aşağı olanlar yetersiz sayılarak elenir.
Sınav sonucu kazananlar iller için tespit edilmiş kontenjanlar ve boş kadrolar nispetinde
sınav başarı sıraları esas alınarak, istedikleri dört ilden birine 657 Sayılı Devlet Memurları
Kanunu’nun 54’üncü maddesi gereğince kaymakam adayı olarak atanırlar.

8. Giriş Sınavı Ne Sıklıkla Yapılmaktadır?18

24 Temmuz 2009 14 Ağustos 2009
16 Temmuz 2007 17 Ağustos 2007
26 Temmuz 2005 4 Eylül 2005
24 Aralık 2003 21 Ocak 2004
15 Nisan 2003 1 Mayıs 2003
15 Nisan 2003 1 Mayıs 2003
Kaymakam adaylığı giriş sınavı şu ana kadar istisnasız her yıl düzenli olarak yapılmıştır.
9. Yetiştirilme, Yeterlik Sınavı ve Mesleğe Atanma Nasıldır?

Kaymakam adayları normal hallerde aşağıdaki sıra ve ortalama sürelerle kaymakam
adaylığı staj devresine tabi tutulurlar.
İl Merkez stajı 1 ay
Bakanlık Merkez stajı–1 3 ay
Kaymakam Refikliği stajı 1 ay
Mülkiye Müfettişi Refakatinde Teftiş stajı 1.5 ay
Bakanlık Merkez stajı–2 4 ay
Yurt dışı stajı 12 ay
Milli Güvenlik stajı 1.5 ay
Kaymakam Vekilliği stajı 8 ay
Kaymakamlık Kursu 4 ay
Belirtilen stajlar aşağıdaki şekilde yaptırılır:
a- İl Merkez Stajı; Ana Yönetmeliğin 13’üncü maddesinde belirtilen esas ve usuller
dahilinde yaptırılır.
b- Bakanlık Merkez Stajı (1-2); bu staj döneminde kaymakam adayları, Bakanlıkça
belirlenen kurumda Yüksek Lisans eğitimine tabi tutulurlar. Aynı staj dönemi içerisinde
yabancı dil eğitimi de verilir. Yüksek lisans programı ve programın uygulanacağı
kurumun belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde kurumun çalışma takvimine uygun
dönemleri kapsayacak şekilde uygulanır.
c- Kaymakam Refikliği Stajı; Ana yönetmeliğin 14’üncü maddesinde belirtilen esas ve
usuller dahilinde yaptırılır.
d- Mülkiye Müfettişi Refakatinde Teftiş Stajı; Ana Yönetmeliğin 15’inci maddesinde
belirtilen esas ve usuller dahilinde yaptırılır.
e- Bilgileri Artırılmak ve Uygulamaları Yerinde Görmek Üzere Yurt Dışı Stajı; Asaletleri
tasdik edilen kaymakam adayları 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 78’inci ve
79’uncu maddeleri ve Bakanlar Kurulu Kararı ile verilen kontenjan çerçevesinde bir yıl
süre ile bilgileri artırılmak ve uygulamaları yerinde görmek üzere yurt dışına gönderilirler.
Yurt dışına gönderilen kaymakam adayları; bulundukları ülkede Bakanlık Makamınca
belirtilecek süre ve esaslar dahilinde yabancı dil bilgileri artırılmak amacıyla lisans
kursuna devam ederler. Yabancı dil eğitiminin sonunda mesleki konularda
incelemelerde bulunup uygulamaları yerinde görürler veya bu amaçla mesleki kurslara
devam ederler.
Kaymakam adayları devam ettikleri kurslarda alacakları başarı belgeleri ile inceleme
sonucu hazırlayacakları raporu okudukları yabancı dilden ve Türkçe ikişer nüsha daktilo
18

edilmiş şekilde, yurda döndükleri tarihi takip eden bir ay içinde Bakanlığa vermek
zorundadırlar.
Kaymakam adaylarının yurt dışında bulundukları sürede tutum ve davranışları ile başarı
durumları her üç ayda bir Personel Genel Müdürlüğünce mahallinde gözden geçirilir.
Her aday için değerlendirme raporu düzenlenir. Yabancı dil eğitimleri süresince yapılan
aylık sınavlardan, üst üste iki sınavda başarısız veya dönem sonunda yapılacak olan
genel sınavda başarısız oldukları tespit edilenlerle, devletin itibarını veya görev
haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda bulundukları tespit edilenler, yurda çağırılır ve
haklarında gerekli yasal işlemler yapılır.
f- Milli Güvenlik Stajı; Bu staj döneminde kaymakam adayları, Bakanlık ve Milli Güvenlik
Kurulu Genel Sekreterliği ile müştereken belirlenecek plan ve program dahilinde 1.5 ay
süre ile milli güvenlik ile ilgili konularda staja tabi tutulur.
İl Merkez Stajı: Kaymakam Adayları atandıkları illerde bizzat Valinin veya
görevlendireceği Vali yardımcısının direktif ve gözetimi altında hazırlanacak (Değişik
ibare:RG-15/08/2001-24494) 1 aylık bir programa göre, valilik birimlerinden başlamak
üzere bütün bakanlıkların ilde mevcut kuruluşlarında ve il belediyesinde çalıştırılırlar.
İlde, en büyük mülkiye amirinin başkanlığında toplanan kurum ve komisyonlara izleyici
veya vali uygun görürse raportör olarak iştirak ettirilirler. İl belediyesindeki çalışmaları, iki
haftadan fazla olmamak üzere belediyelerin kuruluşu, organları ve faaliyetleri hakkında
tam bir bilgi sahibi olmalarına imkan sağlayacak ölçüde tutulur. Bunun süre ve zamanı
valilikçe belirlenir.
Kaymakam adayları, ilde hazırlanan 1 aylık çalışma programları içerisinde çalıştırıldıkları
her birimde ilgili Kanun-Tüzük-Yönetmelik ve İdari metinleri okuyup incelemek, o
birimdeki görevlilerle ilişki kurarak hizmetlerin nasıl yürütüldüğünü yakından takip edip
öğrenmek ve sonunda valiliğe verecekleri yazılı raporda bunları özetlemek, ayrıca gerek
mevzuatta gerekse uygulamada müşahade edecekleri hata, tekrar ve noksanları işaret
ederek o birimde hizmetlerin daha iyi yürütülmesi için kişisel görüşlerini belirtmek ile
mükelleftirler.
Kaymakam Refikliği Stajı: İl merkez stajını tamamlamış, kaymakam adayları; Bakanlıkça
bilgi ve tecrübelerinden yararlanılabilecek Kaymakamlar yanına normal olarak (Değişik
ibare: RG-15/08/2001-24494) 1 ay süre ile kaymakam refiki olarak gönderilirler. İlçede
refiki bulundukları kaymakamın gözetim ve sorumluluğu altında ilçe yönetimi, sorunları,
kaymakamın yetkilerini, görevlerini, iş tutumunu yakından izleyerek ve zaman zaman
uygulamalara bizzat katılarak gerekli bilgi, tecrübe ve becerilerle donatırlar.
Mülkiye Müfettişi Refakatında Teftiş Stajı; Kaymakam refikliği stajını tamamlayan
kaymakam adayları; mülkiye müfettişlerinin yıllık normal teftişleri sırasında 1.5 ay süre ile
Mülkiye Müfettişleri refakatinde görevlendirilirler.
Kaymakam adayları; 6 aylık il merkez stajını, kaymakam refikliğini ve mülkiye müfettişi
refakatindeki teftiş stajını tamamlayarak, görevde en az bir yılı doldurduklarında vali
tarafından değerlendirilirler. Vali her adayın görevine karşı olan ilgisini, devam durumu,
kişiliği, bilgi ve becerisini, kaydettiği gelişmeleri temsil kabiliyetini, halkla münasebetini,
kılık-kıyafetlerini refiki bulunduğu kaymakam ve mülkiye müfettişinin raporlarını göz
önünde tutarak kanaatini olumlu ya da olumsuz şekilde Bakanlığa yazılı olarak bildirir.
Olumlu sicil almış ve başarılı görülmüş kaymakam adaylarının bakanlıkça asaleti tasdik
edilir.
Olumsuz sicil almış ve başarısız görülmüş kaymakam adayları, başka bir İl valisi yanında
en çok bir yıl daha denenir. Bu süre sonunda da olumlu sicil alamayanlar hakkında 657
Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57’nci maddesi hükümleri uygulanır.
Asaletleri tasdik edilen kaymakam adayları; Bakanlıkça boş veya yıllık izin veya sağlık
izini gibi sebeplerle açık bulunan ilçe kaymakamlıklarına vekil olarak atanırlar.
İkinci İl Merkez Stajı; İkinci il merkez stajı sırasında bilgi, beceri ve davranışları açısından
değerlendirilmeleri valilerce yapılır. Valilerin kanaatleri yazılı olarak staj-rapor dosyalarına
konulur.
Kaymakamlık Tezi; Kaymakam adaylarının yüksek lisans programı sonunda

hazırlayacakları tez “Kaymakamlık Tezi” olarak kabul edilir.

Bakanlıkça belirlenen konular dışında tez konusu seçen, tezini zamanında teslim
etmeyen veya çağrıldığı halde mazeretsiz olarak tezini sunmaya gelmeyen ya da
komisyon tarafından tezi ikinci defa yeterli bulunmayanlar, tez değerlendirmede
başarısız Sayılırlar. Bunlar, bir sonraki kaymakamlık kursuna kadar kaymakam adaylığına
devam etmek ve Bakanlıkça belirlenecek yeni bir konuda tez hazırlamakla
yükümlüdürler. Staj-Rapor değerlendirilmesi sonucunda ikinci tezinin başarısız sayıldığı
anlaşılanlar kaymakam adaylığından bakanlığın merkez veya taşra teşkilatında genel
idare hizmetleri sınıfında bir göreve atanırlar. Tezi başarılı bulunanlar kaymakamlık
kurunsa çağırılırlar.
Kaymakamlık Kursu, kaymakam adaylarının kaymakam olarak atanmalarından önce
katılmak ve başarı ile bitirmekten yükümlü bulundukları son eğitim devresidir.
Kaymakamlık kurslarından her biri bir dönem numarası almak ve en çok 6 ay süreli
olmak üzere İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenip yürütülür.
Kurs sonu sınavında başarı sağlayan ve Kaymakam olarak atanmaya hak kazanan
kaymakam adaylarının düzenlenecek bir törenle ad çekmeleri yapılır; sertifikaları ve
derece alanların ödülleri dağıtılır.
Kurs sonu sınavında yetersiz not alanlar; en çok 30 gün içerisinde ikinci bir sınava tabi
tutulurlar. Bu sınavda da yetersiz not alanlar Bakanlığın merkez veya taşra teşkilatında
genel idare hizmetleri sınıfında bir göreve atanırlar.
10. Yeterlik Sınavını Geçemeyen Adayların Durumu Ne Olmaktadır?

Kurs sonu sınavında yetersiz not alanlar; en çok 30 gün içerisinde ikinci bir sınava tabi
tutulurlar. Bu sınavda da yetersiz not alanlar bakanlığın merkez veya taşra teşkilatında
genel idare hizmetleri sınıfında bir göreve atanırlar.
11. Giriş Sınavında Ne Tür Sorular Sorulmaktadır, Soru Örnekleri Var mıdır?
www.osym.gov.tr adresinden geçmiş yıllarda yapılmış sınav sorularına ulaşılabilir.
22. İdari Yargı Hâkimliği Sınavının Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?19
Not: idari yargı hakimliği ve Sayıştay denetçiliği gibi bazı sınavlara giriş koşulu olarak KPSS
puanı istenmemektedir.
İdari Yargı Hâkimi20
1. Kimdir?
İdarenin eylem ve işlemlerinden “menfaati ihlal edilen” ya da “hak kaybına uğrayan”
kimse, yetkili yargı yerine başvurarak idari işlemin iptalini ya da karşılaştığı haksızlığın
giderilmesini isteyebilir. İdari yargıda görev yapan hâkimler, kişilerle yürütme ve idare
arasındaki ilişkileri düzenleyen mevzuatın uygulanmasından doğan uyuşmazlıkları karara
bağlamakla görevlidirler. Bu bağlamda İdari yargı hâkiminin, hukuki bilgi ve uzmanlık
oluşumunda kamu hizmetleri alanında da deneyim sahibi olması gerekmektedir21.
İdari yargı hâkimleri, ilk derece mahkemelerinde görev yapanlar ve Danıştay’da görev
yapanlar olarak iki ana gruba ayrılır.
19 Bilgiler 2006 yılında yapılan sınav ilanından alınmıştır.

20
Bknz: Hakimler Ve Savcılar Kanunu ve Adli Yargı Hakim ve Savcı Adayları İle İdari Yargı Hakim Adaylarının Staj Dönemi İle
Staj Mahkemelerine İlişkin Yönetmelik. Ayrıca konu ile ilgili ayrıntılı bir tartışmanın yapıldığı “İdari Yargıda Hakim ve Savcı
Adaylarının Eğitimi” isimli makaleye bakılabilir. (http://www.barobirlik.org.tr/yayinlar/makaleler/saliher.doc)
21
İdari Yargıda Hakim ve Savcı Adaylarının Eğitimi http://www.danistay.gov.tr/1-
Idari_yargida_hakim_ve_savci_adaylarinin_egitimi.htm#_ftn4

— İlk derece mahkemelerinde görev yapan hâkimler:

Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri 2576 Sayılı Kanunla
verilen görevleri yerine getirmek üzere kurulmuş bağımsız mahkemelerdir.
— Danıştay Tetkik Hâkimleri:
İdari yargı hâkimleri içinden Danıştay’da görevli olanlarına Danıştay tetkik hâkimi
denmektedir. “Danıştay tetkik hâkimleri beş yıl meslekte hizmet etmiş ve olumlu sicil almış
olanlar arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atanırlar.” Danıştay Kanununun
62. maddesinde belirtildiği üzere tetkik hâkimlerinin en temel görevi, kendilerine havale
edilen dava dosyalarını inceleyerek daire ve kurullara dosyaları anlatmak, kendilerinin
uyuşmazlıkla ilgili görüşlerini açıklamak, daire veya kurullarda yapılan tartışmalar sonucu
varılan karara ilişkin taslağı yazmaktır.

İdari yargı, kişiler ile idare arasında çıkan ve İdare Hukuku ile Vergi Hukuku’nun
uygulamasından kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümlendiği yargı koludur. Bu
bağlamda idari yargı hakimleri idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin kuruluşu ve
görevleri hakkındaki kanun çerçevesinde kendilerine verilen görevleri yaparlar.

Hâkim ve savcılar, haftalık çalışma süresi ve günlük çalışma saatleri yönünden Devlet
Memurları Kanunu’ndaki hükümlere tâbidirler. Ancak, hizmetin gerekleri ile görevin
özelliklerinden doğan hâllerde mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde nöbet tutarlar.
Adaylar meslek öncesi eğitim süresi kadar mecburî hizmetle yükümlüdürler. Meslek öncesi
eğitimini tamamlamadan görevden ayrılanlar ile meslek öncesi eğitimlerini tamamlayıp,
mesleğe kabul edildikten sonra meslek öncesi eğitim süresi kadar çalışmadan görevden
ayrılanlar, meslek öncesi eğitimleri sırasında kendilerine ödenen aylık, ödenek, tazminatlar
ile her türlü ödemelerin, mecburi hizmetin eksik kalan kısmı ile orantılı miktarını iki kat olarak
ödemek zorundadırlar.
Mecburi hizmetle ilgili olarak, Türkiye Adalet Akademisi Kanunu ile Hâkimler ve Savcılar
Kanunu’nda hüküm bulunmayan hallerde, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri
uygulanır.

Adalet bakanlığı tarafından hâkim ve savcılara sağlanan lojman ve diğer tüm sosyal hak
ve yardımlardan yararlanırlar. Ayrıca hâkimler ve savcılar azlolunamazlar. Bir mahkemenin
veya kadronun kaldırılması nedeniyle de olsa aylık ve ödeneklerinden ve diğer özlük
haklarından yoksun kılınamazlar, kendileri istemedikçe 65 yaşından önce emekliye sevk
edilemezler. Bu çerçevede iş güvencesi yüksek olan bir meslek olduğu söylenebilir.
İdari yargı hakim adayı maaşı: 2300 TL
İdari yargı hakimi maaşı: 2800 TL
1. Derece kadrolu idari yargı hakimi maaşı: 5150 TL

Bilgi ve görgülerini artırmak, meslekleriyle ilgili araştırma yapmak, kurs ve öğrenim
görmek üzere seçilen ya da iç veya dış burstan yararlanan hâkim ve savcılar iki yılı;
uluslararası kuruluşlarda ya da yargı organlarında çalışmak üzere görevlendirilenler ise
üç yılı aşmamak üzere Adalet Bakanlığınca yurt dışına gönderilebilirler. Bu süreler,
gerekirse en çok bir katına kadar uzatılabilir.
Bu surette yurt dışına gidip üç aydan fazla yurt dışında kalanlar, yurda dönüp mesleğe

başladıktan sonra beş yıl süre ile mecburî hizmet yapmak zorundadırlar. Mecburî hizmet
yapmadan görevden ayrılmak isteyenler, yurt dışında kaldıkları sürede kendilerine
ödenen aylık, ödenek, tazminatlar ile her türlü ödemelerin, mecburî hizmetin eksik kalan
kısmı ile orantılı miktarını iki kat olarak ödemekle yükümlüdürler.

Dikkat Önemli: İdari yargı hâkim adaylığı sınavına girebilmek için KPSS’ye girmek
gerekmemektedir. İdari yargı hakim adaylığı sınavı aşağıda ayrıntısının belirtildiği gibi
ÖSYM tarafından test şeklinde yapılmaktadır.
7. Giriş Sınavının Şartları, Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?22
Başvuruda bulunacakların 2802 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu’nun değişik 8’inci maddesinde
belirtilen aşağıdaki şartları taşımaları gerekmektedir:
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Lisans ve lisansüstü (master) öğrenimini yapmış olanlar için 30 yaşını, doktora

öğrenimini tamamlamış olanlar için 35 yaşını bitirmemiş olmak,
c) Siyasal Bilgiler, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri ile en az dört yıl
eğitim veren ve denkliği yetkili makamca kabul edilen yerli ve yabancı fakültelerden
birini bitirmiş olmak. Hukuk Fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir hukuk
fakültesini bitirip de Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan
derslerden sınava girip başarı belgesi almış bulunmak,
d) Kamu haklarından yasaklı olmamak,
e) Askerlik durumu itibariyle askerlikle ilgisi bulunmamak veya muvazzaflık hizmetini

yapıyor veya yapmış yahut ertelenmiş ya da yedeğe geçirilmiş olmak,
f) Hâkimlik ve savcılık görevlerini sürekli olarak yurdun her yerinde yapmasına engel
olabilecek vücut ve akıl hastalığı veya sakatlığı, alışılmışın dışında çevrenin
yadırgayacağı şekilde konuşma ve organlarının hareketini kontrol zorluğu çekmek gibi
özürlü durumları bulunmamak,
g)Taksirli suçlar hariç olmak üzere, üç aydan fazla hapis veya affa uğramış olsa bile
Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilâs, irtikâp, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflâs gibi yüz kızartıcı veya şeref
ve haysiyet kırıcı bir suçtan veya kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak veya
bu suçlardan veya taksirli suçlar hariç olmak üzere üç aydan fazla hürriyeti bağlayıcı
cezayı gerektiren bir fiilden dolayı soruşturma veya kovuşturma altında olmamak,
h) Hâkimlik ve savcılık mesleğine yakışmayacak tutum ve davranışta bulunmamış

olmak.
22
Bknz: 25 Kasım 2006 Adlî Yargı Hâkim Adaylığı Yazılı Sınav İlânı

Adlî ve İdarî Yargıda Hâkim ve Savcı Adaylığı Yazılı Sınav, Mülâkat ve Atama
Yönetmeliğinin23 değişik 12. maddesi gereğince adlî yargı hâkim ve savcı adaylığı yazılı
sınavında adaylara Genel Yetenek ve Genel Kültür Testi ile Alan Bilgisi Testi
uygulanmaktadır.
Adlî ve idarî yargı hâkim ve savcı adaylığı yazılı sınavı, ÖSYM tarafından Ankara’da
yapılmaktadır ve sınav yaklaşık 3 saat sürmektedir. Sınavın organizasyonu ve
uygulanması tamamen ÖSYM’nin sorumluluğunda gerçekleştirilmektedir. Sınav test
usulü yapılmaktadır. Değerlendirme sırasında her doğru cevaba bir puan verilmekte,
yanlış cevaplar dikkate alınmamaktadır. Bir testteki doğru cevap sayısı adayın bu
testten aldığı ham puanı oluşturmaktadır. Sınava giren adayların Genel Yetenek ve
Genel Kültür Testi ile Alan Bilgisi Testinin ham puanları ayrı ayrı olmak üzere ortalaması
50, standart sapması 20 olan standart puan dağılımlarına dönüştürülmektedir. Adayların
genel başarıları tespit edilirken Genel Yetenek ve Genel Kültür Testi standart puanı 0.20,
Alan Bilgisi Testi standart puanı 0.80 ile çarpılarak toplanmakta ve değerlendirme
sonunda Ağırlıklı Standart Puanı 70 ve daha yüksek olan adaylar sınavın bu bölümünde
başarılı sayılarak mülâkata çağrılmaktadır.
Sınav Konuları;
Yazılı sınav; Türkçe, Matematik, Türk kültür ve medeniyetleri, Atatürk ilkeleri ve inkılâp
tarihi ve temel yurttaşlık bilgisi sorularından oluşan genel yetenek ve genel kültür konuları
ile
İdarî yargıda; Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, İdarî Yargılama Usulü, Hukuk Yargılama
Usulü, Borçlar Hukuku (genel hükümler), Medenî Hukuk, Ceza Hukuku (genel hükümler),
Vergi Hukuku, Vergi Usul Hukuku ve Maliye-Ekonomi, konularını kapsayan alan bilgisi
sorularından yapılır.
Yazılı sınavda genel yetenek ve genel kültür soruları 20, alan bilgisi soruları 80 puan
ağırlığa sahip olacak şekilde değerlendirmeye tâbi tutulur. Bu değerlendirme yapılırken
genel yetenek ve genel kültür konuları ile alan bilgisi konuları kendi aralarında eşit olarak
puanlanır.
Yazılı sınavda 100 tam puan üzerinden en az 70 puan almak kaydıyla en yüksek puan
alandan başlamak üzere, sınav ilânında belirtilen kadro sayısının bir katı fazlası mülâkata
çağrılır. Ancak başarı oranı, ilân edilen kadronun bir katı fazlasının altında olursa, sadece
başarılı olanlar mülâkata çağrılır. Bu şekilde çağrılan en düşük puana sahip adayla aynı
puanı alanlar da mülâkata alınır.
Mülâkat Kurulu; Adalet Bakanlığı müsteşarı veya görevlendireceğim Müsteşar yardımcısı

başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı, Ceza İşleri, Hukuk İşleri ve Personel Genel Müdürleri
ile Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulunun her sınav için kendi üyeleri arasından
belirleyeceği iki üye olmak üzere toplam yedi üyeden oluşur.
Mülâkat, ilgilinin; a) Muhakeme gücünün, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade

yeteneğinin, c) Genel ve fizikî görünümünün, davranış ve tepkilerinin mesleğe
uygunluğunun ve liyakatinin, d) Yetenek ve kültürünün, e) Çağdaş bilimsel ve teknolojik
gelişmelere açıklığının, puan verilmesi suretiyle değerlendirilmesi yöntemidir.
Mülâkat, yukarıdaki bentlerde yazılı özellikler her biri 20’şer puan üzerinden
değerlendirilerek yapılır. Mülâkat Kurulunun her bir üyesi tarafından verilen puanlar ayrı
ayrı tutanağa geçirilir. Başarılı sayılmak için, üyelerin 100 tam puan üzerinden verdikleri
notların aritmetik ortalamasının en az 70 olması şarttır.
23
Dikkat Önemli: ilgili yönetmelik (12 Ocak 2008 CUMARTESİ Resmî GazeteSayı : 26754) yürürlükten kaldırılmıştır.

Sınava katılanların, yukarıda belirtilen yazılı yarışma sınavı notunun %70’i ile mülâkat
notunun % 30’unun toplamı tespit edildikten sonra en yüksek puan alandan başlamak
üzere nihai başarı listesi hazırlanır. Bu sıralamaya tâbi tutulanların nihai puanlarının eşit
olması halinde, yazılı sınavda aldığı puana öncelik tanınır.
Dikkat Önemli; Hukuk alanında doktora yapmış olanlar ilân edilen boş kadrolara
başvurabilir. Bunlar sadece mülâkata tâbi tutulur. Bu durumda olanlar için mülâkat
puanı esas alınarak ayrı bir nihai başarı listesi düzenlenir.

İdari yargı hâkimliği sınavı her yıl yapılmaktadır.

Adaylık süresi, 23.07.2003 tarihli ve 4954 Sayılı Türkiye Adalet Akademisi Kanunu
hükümlerine tâbidir. Adayların meslek öncesi eğitimleri, 4954 Sayılı Kanun hükümleri
uyarınca yapılır.
Meslek öncesi eğitimin hedefleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Adaylara hâkimlik ve savcılık mesleğinin gerektirdiği bilgi ve beceriyi kazandırmak ve
bunu davranış hâline getirmelerini sağlamak,
b) Adayları mesleğin gerektirdiği tarafsızlık, onur ve adalet anlayışına sahip kişiler olarak
yetiştirerek hâkimlik ve savcılık mesleğine hazırlamak,
c) Adaylara yükseköğrenimde edindikleri bilgileri uygulamaya aktarıp mukayeseli
hukuktan ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarından da yararlanarak, hukukî
uyuşmazlıkları yorumlayıp çözüm üretmelerinin esas ve yöntemlerini göstermek,
d) Adaylara hukukun temel kavram ve ilkelerini vermek,
e) Adaylara adlî yazışma kuralları ile karar metinlerinin yazımına ilişkin esas ve usulleri
öğretmek,
f) Adayların meslekî konular dışındaki bilgi ve görgülerinin artırılmasını sağlamak,
g) Adayların insan haklarına saygılı, hak ve adalet duygusuna sahip kişiler olarak
yetişmelerini sağlamak,
h) Adayların meslek etiğini kazanarak mesleğin yazılı olan veya olmayan kurallarına
uygun hareket etmelerini sağlamak,
ı) Adayları toplumun güven ve saygısını kazanacak kişiler olarak yetiştirmek,
i) Adaylara çalışma disiplinine uyma alışkanlığını kazandırmak ve yeteneklerini geliştirici
faaliyetlerde bulunmak.
Adaylar; meslek öncesi eğitim faaliyetlerine düzenli olarak devam etmek, çalışma
saatlerine uymak ve yetişmeleri hususunda verilen görevleri yapmak zorundadırlar.
Meslek öncesi eğitim süresi iki yıl olup aşağıdaki dönem ve sürelerde yaptırılır:
İdari yargıda meslek öncesi eğitim;
1) Hazırlık eğitim dönemi dört ay,
2) Staj dönemi onaltı ay,
3) Son eğitim dönemi dört ay olmak üzere üç dönemi kapsar.
Staj döneminin son altı ayında adaylar yabancı dil eğitimi için, 15/09/2004 tarihli ve
25584 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Adlî Yargı Hâkim ve Savcı Adayları ile İdarî
Yargı Hâkim Adaylarının Yabancı Dil Eğitimi İçin Yurt Dışına Gönderilme Usul ve Esaslarına
İlişkin Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yurt dışına gönderilebilir.
Meslek Öncesi Eğitimin Yaptırılacağı Yerler
Adayların;
a) Hazırlık ve son dönem eğitimleri Eğitim Merkezi’nde,
b) Staj dönemi eğitimleri adlî yargı hâkim ve savcı adayları için ağır ceza
mahkemelerinin, idarî yargı hâkim adayları için bölge idare mahkemelerinin bulunduğu
24

staj merkezlerinde,
c) Adlî yargı hâkim ve savcı adaylarının stajları; Adlî yargı hâkim ve savcı adayları
stajlarını, genel staj ve görev stajı olmak üzere iki kısım halinde, aşağıdaki sürelerde ve
birbirini takip eden sıra içinde yaparlar. a) Genel staj sekiz ay süreli olup; 1) Bir ay
Cumhuriyet Başsavcılıklarında, 2) Bir ay diğer adalet dairelerinde, 3) Üçer ay olmak
üzere ceza ve hukuk mahkemelerinde toplam altı ay, b) Görev stajı sekiz ay süreli olup;
1) Hâkimlik görevine atanacak adaylar için; üç ay ceza mahkemelerinde, üç ay hukuk
mahkemelerinde, iki ay Yargıtay’da, 2) Cumhuriyet Savcılığına atanacak adaylar için;
üç ay Cumhuriyet başsavcılıklarında, üç ay ceza mahkemelerinde, iki ay
Yargıtay’da yaptırılır.
d) İdarî yargı hâkim adaylarının stajları; a) Altı ay süre ile Danıştay’da, b) Dört ay süre ile
idare mahkemesinde, c) Dört ay süre ile vergi mahkemesinde, d) Bir ay süre ile bölge
idare mahkemesinde, e) Bir ay süre ile il valiliklerinde olmak üzere birbirini takip eden sıra
içinde yaparlar.
Yeterlik Sınavı;
Eğitim sonunda adaylar, eğitim süresi içinde kendilerine öğretilen konularla ilgili bir
yeterlik sınavına alınırlar. 3221 Sayılı Kanunun 10. maddesinde yer alan bu sınavın “yazılı”
olduğu ibaresi, 1990 yılında yapılan yasa değişikliği ile “sözlü sınav” olarak değiştirilmiştir.
Ancak Anayasa Mahkemesi 20.11.1990 tarih ve E.1990/13, K.1990/30 Sayılı kararı ile bu
ibareyi iptal etmiştir. Sınavla ilgili hususlar Kanunun verdiği yetki uyarınca Yönetmelik ile
düzenlenmiştir.
Sınav, hazırlık ve son eğitim dönemlerinde programa alınan konular esas alınarak,
öğretim görevlilerince hazırlanır. Sınav sonunda 100 üzerinden 60 ve daha yukarı puan
alan adaylar başarılı kabul edilir. Eğitim sonu sınavında başarılı olan adayların mesleğe
kabulleri ile atamaları, Hakim ve Savcılar Kanunu hükümlerine göre yapılır25.
Mesleğe Atanma;
Meslek öncesi eğitim sonunda yazılı sınavda başarılı olan ve mani hâli olmayan, erkekler
için askerliğini yaptığını veya askerlikle ilişiği olmadığını belgeleyen adayların mesleğe
kabullerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar verilir. Mesleğe kabullerine karar
verilen adayların, adlî ve idarî yargı teşkilâtının ihtiyacı ile eş durumu ve diğer durumları
göz önünde bulundurulmak suretiyle, adlî yargı adayları için görev yerleri; idarî yargı
adayları için görevleri ve görev yerleri Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılacak
ad çekme ile belirlenir.

Meslek öncesi eğitim sonunda ilgili Yönetmelik hükümleri uyarınca yapılan yazılı
sınavlarda başarısız oldukları kabul edilenler, sınav sonuçlarının kesinleşmesinden itibaren
bir ay içinde talep etmeleri, devlet memuru olmalarında herhangi bir sakınca
bulunmaması ve boş kadro bulunması hâllerinde bakanlıkça merkez veya taşra
teşkilatında genel idare hizmetleri sınıfında durumlarına uygun bir kadroya atanabilirler.
Aksi hâlde bunların adaylığına Bakanlıkça son verilir.
İdari yargı hâkim adaylığı sınav soruları ÖSYM tarafından yayınlanmaktadır. Geçmiş
yıllarda yapılan sınavların sorularına www.osym.gov.tr adresinden ulaşılabilir.
25
İdari Yargıda Hakim Ve Savcı Adaylarının Eğitimi http://www.danistay.gov.tr/1-
Idari_yargida_hakim_ve_savci_adaylarinin_egitimi.htm#_ftn4

23. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müfettiş Yardımcılığı Sınavının Kapsamı ve

Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?26
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müfettişi27
1. Kimdir?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettiş yardımcısı bakanlık teşkilatıyla bağlı ve ilgili
kuruluş ve kurumlarının, her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme,
araştırma ve soruşturma yapmak ve aşağıda sayılan diğer görevleri yapmakla yükümlü
olan müfettişe, görev ve işlemlerin yürütülmesinde yardımcı olan kişidir.
Müfettişler, bakanın emir veya onayı üzerine, bakan adına aşağıdaki görevleri yaparlar;
a) Bakanlık teşkilatıyla bağlı ve ilgili kuruluş ve kurumlarının, her türlü faaliyet ve

işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme, araştırma ve soruşturma yapmak,
b) Teftiş ve inceleme sırasında gördükleri yanlışlık, eksiklik, aksaklık, usulsüzlük ve

yolsuzlukları belirleyerek bunların giderilmesi ve düzeltilmesi, işlerin daha iyi yürütülmesi ve
görevlilerin çalışmalarından daha çok faydalanılması için alınması gereken önlemleri
Başkanlığa bildirmek, mevzuatın uygulanmasından doğan sonuçlar üzerinde inceleme
yapmak, görülecek mevzuat yetersizliklerinin veya yanlışlıklarının giderilmesi için
önerilerde bulunmak,
c) Görevlerini yaparken öğrendikleri ve görev emrinin dışında kalan yolsuzluklar için,

sorumlular hakkında soruşturma usulüne uygun olarak, gecikmeden olaya el koymak
için durumu hemen kurul başkanına iletmek, gecikmesinde zarar umulan ve delillerin
kaybına meydan verebilecek hallerde delilleri toplamak,
d) Bakanlığı ilgilendiren konularda yurt içinde veya dışında inceleme ve araştırma

yapmak, görevlendirildikleri komisyon, kurs, seminer ve toplantılara katılmak,
e) Refakatlerine verilecek müfettiş yardımcılarının meslekte yetişmelerini sağlamak,
f) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.

Müfettişlerin teftiş ve incelemeleri, esas itibariyle bakanlığı ilgilendiren mevzuatın
uygulanmasının kontrolü ve gerekli önlemlerin alınması amacını güder. Müfettişlerin teftiş
görevleri "turne dönemi" ve "turne dışı dönemi" esasına göre düzenlenir. Ankara'daki
teşkilatın teftişi turne teftişi dışında kalan zaman içinde yapılır. Ankara dışındaki teşkilatın
teftişi turne esasına göre düzenlenir.
Teftiş programları, müfettişlerin ve yetkili müfettiş yardımcılarının her bir turne döneminde
değişik bölgelerde teftiş yapmaları sağlanacak şekilde hazırlanır. Turne teftişleri,
müfettişlerin ve yetkili müfettiş yardımcılarının turne süreleri ve teftiş edilecek yerler göz
önünde bulundurularak Başkanlıkça en erken Mayıs ve en geç Eylül ayı başında
uygulanacak şekilde düzenlenir.
Bakanlığın yurt dışı teşkilatı ile buralardaki görevlilerin çalışmaları müfettiş yardımcılığı
26Bilgiler 2005 yılında yapılan sınav ilanından alınmıştır. Başvuru sırasında istenecek
belgeler ve adayların taşımaları gereken şartlar ile ilgili olarak ilgili ilana bakılabilir.
27
Bknz: Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliği

hariç en az 5 yıl süre ile Kurulda görev yapan müfettişler tarafından teftiş edilir ve
incelenir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının personeline sağlamış olduğu her türlü imkândan
yararlanmaktadırlar.
Müfettiş yardımcısı maaşı: 1950 TL
Müfettiş maaşı: 2300 TL
1. Derece kadrolu müfettiş maaşı: 3100 TL

Müfettiş ve müfettiş yardımcıları, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 21/01/1974 ve
7/7756 Sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan "Yetiştirilmek Amacıyla Yurt
dışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik" hükümleri çerçevesinde,
araştırma yapmak, mesleki bilgi ve görgülerini artırmak veya öğrenim görmek üzere yurt
dışına gönderilebilirler.

KPSSP 115 (GY:0,1, GK:0,1 ÇE:0,2, HU:0,1, İK:0,1, İA:0,1, MA:0,1, Uİ:0,1, YD:0,1) puan
türünden ve/veya KPSSP 5 ( GY:0,5, GK:0,3, YD:0,2) puan türünden 80 puan ve daha
yüksek puan ile yabancı dil testinden en az 35 soru doğru cevaplayanlar
başvurabilmektedir.
7. Giriş Sınavının Şartları, Kapsamı ve Sınavın Yapılış Şekli Nasıldır?
a) Devlet Memurları Kanunu’nun 48’inci maddesinde yazılı genel koşulları taşımak,
b) En az dört yıllık lisans eğitimi veren Hukuk, İktisat, Siyasal Bilgiler, İşletme, İktisadi ve İdari
Bilimler fakülteleri ile bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yerli veya yabancı
eğitim kurumlarından birini bitirmiş olmak,
c) Sağlık durumu her türlü yolculuk ve iklim koşullarına elverişli olmak,
d) Kasıtlı olarak işlenmeyen suçlar dışında hürriyeti kısıtlayıcı bir ceza ile hükümlü
olmamak,
e) Yapılacak inceleme sonunda, sicil ve karakteri bakımından Müfettişliğe alınmasına
engel bir hali bulunmamak (İnceleme sonuçları gizli tutulur),
f) Bu sınava daha önce birden fazla katılmamış olmak,
g) Sınavın açıldığı yılın Ocak ayının birinci gününde 30 yaşını geçmemiş olmak,
h) 18/03/2002 tarihli ve 2002/3975 Sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe giren Kamu
Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik
hükümlerine göre yapılan sınavda, Bakanlıkça sınav ilanında belirtilen puanı almış olmak
gerekir.
Sınavın yapılış şekli;
Giriş sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümde yapılır.
Sınav konuları;
Müfettiş yardımcılığı giriş sınavının yazılı ve sözlü bölümleri aşağıda belirtilen konulardan
yapılır.

a) Hukuk: 1) Anayasa Hukukunun Genel Esasları,2) İdare Hukukunun Genel Esasları, İdari
Yargı ve İdari Teşkilat,3) Ceza Hukuku ve Ceza Usul Hukukunun Genel Esasları,4) Medeni
Hukuk (Aile ve Miras Hukuku hariç),5) Borçlar Hukukunun Genel Esasları,6) İş ve Sosyal
Güvenlik Hukuku (İş Kanununun Genel ve İş Sözleşmesine ilişkin hükümleri ile sosyal
güvenlik sisteminin karşıladığı riskler),
b) İktisat:1) Mikro ve Makro İktisat, 2) Sosyal Ekonomi, 3) Milli Gelir ve Büyüme Teorileri, 4)
Para, Banka ve Konjonktür, 5) Uluslararası İktisat ve İktisadi Kuruluşlar, 6) Türkiye ve Dünya
Ekonomisi ile Güncel Ekonomik Sorunlar, 7) İşletme İktisadı ve Fiyat Teorileri,
c) Maliye: 1) Genel Maliye Teorisi ve Maliye Politikası, 2) Bütçe, 3) Kamu Gelirleri ve
Kamu Harcamaları, 4) Kamu Borçları,
ç) Muhasebe: 1) Genel Muhasebe, 2) Bilanço Analizi ve Teknikleri, 3) Ticari Hesap,
d) Yabancı Dil: 1) İngilizce, 2) Fransızca, 3) Almanca, dillerinden biri,
e) Kompozisyon.
Yazılı sınav kağıtları sınav kurulu tarafından okunarak her bir sınav konusu ve
kompozisyon için tam puan 100 olmak üzere değerlendirilir. Yazılı sınavda başarılı
sayılabilmek için sınav konularının her birinden ve kompozisyondan en az 50 puan
alınması ve bütün bölümlerden alınacak puanların ortalamasının 70’ten az olmaması
gerekir. Kompozisyon puanında Türkçe bilgisi ve anlatım yeteneği esas alınır.
Sözlü sınavda adaya sorulacak soruların tamamı için 100 üzerinden bir tek puan verilir.
Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için en az 70 puan almak gerekir.
Müfettiş yardımcılığı giriş sınavında başarılı sayılabilmek için, yazılı ve sözlü sınavlarda
alınan puanların ortalamasının en az 70 olması gerekir.
Dikkat önemli: İki defa müfettiş yardımcılığı sınavına girip başarı sağlayamayanlar
üçüncü bir sınava giremezler.
Sınavda başarı gösterenler başarı derecelerine göre boş kadrolara atanırlar. Sınav
sonunda yazılı ve sözlü sınav puanlarının ortalamaları eşit olanlar arasında, sınav
programına dahil yabancı dillerden birindeki bilgi derecesi üstün olan aday yeğlenir.

En son sınav 2005 yılında yapılmıştır ve o yıldan beri herhangi bir sınav açılmamıştır.

Yarışma sınavında başarı göstererek müfettiş yardımcılığına başarı sırasına göre
atananlar, müfettişler yanında teftiş, inceleme, soruşturma ve araştırma işlerinde
yardımcı olarak çalışırlar ve bu şekilde teftiş ve soruşturma yöntemleri hakkında bilgi,
deneyim ve uzmanlık kazanırlar.
Müfettiş yardımcıları ayrıca bakanlığı ilgilendiren konular ve mevzuat hakkında bilgi
edinmek, bilimsel ve verimli çalışma alışkanlığı ve teknik araçları kullanma becerisi
kazanmak, yabancı dil bilgilerini geliştirmek ve mesleğin gerektirdiği nitelikleri elde
etmek için çalışmalar yaparlar.
Müfettiş yardımcılarının mesleki ve bakanlığı ilgilendiren konularda bilgi edinmeleri ve
yetiştirilmeleri için bakanlıkça veya başka kurum ve kuruluşlarca düzenlenen kurs,
toplantı, seminer veya eğitim programlarına katılmaları sağlanır.
İki yıl müfettiş yardımcısı kadrosunda çalışmış olanlardan yanında çalıştığı müfettişlerin ve
başkanın tezkiyeleri ile yeterli olduğu anlaşılanlara, tek başına teftiş, denetleme,
inceleme ve soruşturma yapma yetkisi verilebilir.
Müfettiş yardımcılığı süresi en az 3 yıldır. Gerektiğinde bu süre en çok bir yıl daha
uzatılabilir. Müfettiş yardımcılığı döneminde, yanında çalıştığı müfettişler ile başkan
tarafından sınava girebilmek için gerekli koşul ve nitelikleri taşıdıkları saptananlar yeterlik
28

sınavına alınırlar.
Yeterlik Sınavı;
Müfettiş yardımcıları, yetişme döneminin sonunda gerekli mesleki bilgi ve deneyim sahibi
olup olmadıklarının saptanması için, yeterlik sınavına alınırlar.
Yeterlik sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümde yapılır. Yazılı sınavda başarılı
sayılabilmek için, sınav konularının her birinden en az 60 puan alınması ve tüm
konulardan alınacak puanların ortalamasının 70’ten az olmaması gerekir.
Sözlü sınavda; sorulan sorulara verilen yanıtlarla birlikte varsa müfettiş yardımcısı
tarafından düzenlenen raporlar da göz önünde tutularak tam puan 100 üzerinden bir
tek puan verilir. Sözlü sınavda başarılı sayılabilmek için en az 70 puan almak gerekir.
Yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için yazılı ve sözlü sınavlarda alınan puanların
ortalamasının 70ten az olmaması gerekir. Başarı gösterenler, başarı listesindeki sıraya
göre müfettişliklere atanırlar.

Yeterlik sınavında başarısız olanlar yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli
mazereti olmaksızın sınava girmeyenler durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar.
Geçmiş yıllarda yapılan sınavların soruları yayınlanmamaktadır. Bu yüzden soru
örneklerine ulaşılamamıştır.
24. Diğer A kategorisi Meslekler Nelerdir?
Üniversiteden mezun olduktan sonra meslek sınavlarına hazırlanan öğrenciler, meslekler

hakkında yeterli bilgi edinememektedirler. Bu nedenle Maliye Bakanlığı'nı örnek alarak,
Müfettişlik, Kontrolörlük veya Denetmenliği hakkında genel bilgiler vereceğiz.
a. Kaymakamlık
Kaymakam ilçede hükümetin temsilcisi sıfatıyla genel idarenin başıdır. Bu yüzden ilde
vali, ilçede kaymakam yalnızca içişleri Bakanlığının değil tüm bakanlıkların görevlerini
ilde ve ilçede üstlenmişlerdir. Bu açıdan vali ve kaymakamın sorumluluk ve yetki alanı
çok geniştir.
Kaymakamlar, 657 sayılı Kanunda yer alan "mülki idare hizmetleri sınıfı"ndan maaş alırlar.
Kaymakamlık, imkanları oldukça geniş sayılan bir yetki organıdır.Üç yıllık adaylık
döneminde, 6 ay il valiliğinde staj, 2 ay ilçede kaymakam gözetiminde staj, 1.5 ay
mülkiye müfettişi ile teftiş stajı, 4 ay Ankara'da yabancı dil kursu, 8 ay İngiltere'de
yabancı dil stajı, 6 ila 7 ay ilçede müstakil olarak kaymakam vekilliği, son olarak da
Bakanlıkta 3 ila 4 aylık kaymakamlık kursu programları vardır. Ayrıca, değişen koşullar ve
mevzuat gereği mülki idare amirleri için zaman zaman eğitim seminerleri ve kursları
düzenlenmektedir.Yurtdışı staj dönemi sonunda yapılan IL TC Sınavında en az 6 not alan
kaymakam adayları, Bakanlığın imkanları ölçüsünde daha sonra yüksek lisans için tekrar
yurtdışına gönderilebilir.
Yazılı ve sözlü sınavları başarıyla aşanlar, kaymakam adayı olarak atanırlar ve yaklaşık
üç yıllık bir staj programına tabi tutulurlar. Daha sonra yapılan yeterlilik mülakatını da
başarıyla aşan adaylar asil kaymakam olarak atanırlar.

Yurdun her köşesinde İçişleri Bakanlığının sosyal tesisleri bulunmaktadır. Ayrıca mülki
idare amirleri her bakanlığın temsilcileri olduklarından her kuruluşun sosyal tesislerinden
fiilen yararlanabilmektedirler.
b. Başbakanlık Müfettişliği
Başbakan adına görev yapmakta olan Başbakanlık Müfettişleri; bütün kamu kurum ve
kuruluşları ile sendikalarda, derneklerde, vakıflarda, işçi ve işveren kuruluşları ile
gerektiğinde imtiyazlı şirketlerde diğer denetim birimlerinin yetkilerini de haiz olarak teftiş,
inceleme ve soruşturma yapma görev ve yetkisine sahiptir.
Teftiş hizmetleriyle ilgili genel prensipleri tespit etmek ile teftiş ve denetim hizmetlerinin
geliştirilmesi için gerekli tedbirleri almak da, Başbakanlık Teftiş Kurulunun görev ve
yetkileri arasındadır.
Üç yıllık yetişme döneminden sonra yapılacak yeterlilik sınavında başarılı olarak

Başbakanlık Müfettişliğine atananlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
36'ncı maddesi uyarınca ayrıca bir derece yükselmesi uygulanır.
Yeterlilik sınavından sonra müfettişliğe atananlar, yönetmelik hükümleri ve bütçe

olanakları çerçevesinde geçici sürelerde yurt dışında görevlendirilebilirler.
c. Maliye Müfettişliği
Maliye Teftiş Kurulu yapısı gereği öncelikle Devlete üst düzey yönetici veren rakipsiz bir
okul niteliğindedir. Maliye Müfettişliği gerçek anlamda altyapısı sağlam, bilgi donanımı
ve birikimi tam ve ufuklu bir kariyer mesleğidir. Bir başka deyişle, Maliye Müfettişi olmak
gelecektir; ülkenin yönetiminde ve gelişiminde söz sahibi olmaktır.
Kamu malının, parasının, gelir ve giderlerinin söz konusu olduğu her yerde ve her işte
Maliye Müfettişlerinin görev ve yetkileri vardır.
Maliye Teftiş Kurulunun merkezi, Ankara'dadır. Ayrıca, Kurulun, İstanbul ve İzmir'de sürekli
çalışma merkezleri bulunmaktadır. Maliye müfettişleri ve müfettiş yardımcıları, bu
merkezlerde yaptıkları çalışmaların yanı sıra, yaz aylarında diğer bölgelerde de "turne"
adı verilen çalışmalar yaparlar. Maliye müfettişleri ve yardımcılarının "merkez" ve "turne"
çalışmalarını belirleyen ayrıntılı programlar yılda iki defa Maliye Bakanının onayı ile
yürürlüğe konulur.
Maliye Müfettişleri, müfettiş yardımcılıkları sırasında ve daha sonraki dönemlerde

gördükleri kapsamlı hizmet içi eğitimin yanı sıra, yurtdışında çalışma alanları ile ilgili
konularda eğitilirler. Bu kapsamda, Maliye Müfettişleri, mesleki bilgilerini artırma
amacıyla ve bir yıl süreyle, kıdem sıralarına göre, yurtdışına gönderilirler.
Bunun dışında, Bakanlıkça belirlenen alan ve konularda lisansüstü öğrenim yapmak

isteyen Maliye Müfettişleri, öğrenim görecekleri yabancı dilde yeterli olduklarını
kanıtlamak ve eğitim görecekleri üniversitenin şartlarını taşımak kaydıyla, iki yıl süre ile
yurtdışına gönderilirler.
Mesleğe, Maliye Müfettiş Yardımcılığı Giriş Sınavının kazanılmasını müteakip, Maliye

Müfettiş Yardımcısı olarak başlanır. Maliye Müfettiş Yardımcıları, görev ve yetkili oldukları
alan ve konularda üç yıl süren yoğun bir çalışma döneminin ardından girecekleri

"yeterlilik sınavı"nda başarılı olmalarını müteakip üçlü kararname ile Maliye Müfettişliğine
atanırlar.
Müfettiş yardımcılığı dahil meslekte 10 yılını tamamlayan Maliye Müfettişleri, Maliye

Başmüfettişliğine atanır. Ayrıca 3568 Sayılı Kanun hükümleri gereğince, meslekte 10 yılını
dolduran Maliye MüfettişIeri "Yeminli Mali Müşavir" unvanını kazanır.
d. Gümrük Müfettişliği
Gümrük müfettişleri, Müsteşarın emri veya onayı üzerine Müsteşar adına; Müsteşarlığa
bağlı ve ilgili kuruluşların her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve
soruşturmalar yapmak ve gümrük bölgesi içinde bulunan bütün nakil vasıtalarını,
bunların yük ve eşyasını, personel ve yolcularını muayene etmek, Müsteşarlığın
denetimine tabi ambar, antrepo, serbest bölge ve yerlerdeki mevcut mallar ile bunların
kayıtlarını incelemek, teftiş etmek ve gerektiğinde idarenin haklarını koruyacak
tedbirlerin alınmasını sağlayıcı önerilerde bulunmak, acil ve gecikmesinde sakınca
bulunan hallerde idare ve hazinenin haklarını koruyucu tedbirleri almakla görevli ve
yetkilidirler. Müfettişler teftiş, inceleme ve soruşturmaların her aşamasında kaçakçılık,
rüşvet, irtikap, zimmet veya ihtilas eylemleri veya işlemlerinde önemli yolsuzluğu görülen
veya istenilen belgeleri vermeyen gümrük memurlarını, doğrudan görevden
uzaklaştırmaya yetkilidirler.
Müfettiş yardımcıları, en az 3 yıllık bir yetiştirme programına tabi tutulduktan sonra

yeterlilik sınavına çağrılırlar. Bu sınavı kazananlar, ortak kararname ile müfettişlik
kadrolarına atanırlar. Yeterlilik sınavında başarılı olamayan müfettiş yardımcıları,
Bakanlıkta durumlarına uygun kadrolardan birisine naklen atanırlar.
Gümrük müfettişlerinin yıllık teftiş programları "turne" esasına göre uygulanır. Kış
programları Ankara, İstanbul ve İzmir'de bulunan idarelerin teftişini kapsar.Müfettişler
imkânların müsait olması halinde bir yıl süre ile yurtdışında inceleme yapmak üzere dilini
bildikleri ülkelere gönderilirler. Ayrıca gerekli koşulları sağlayan müfettişler lisansüstü
eğitim için yurtdışına gönderilmektedirler.
e. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettişliği
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Teftiş Kurulu doğrudan Sanayi ve Ticaret Bakanına bağlı
olarak görev yapar. Müfettiş ve müfettiş yardımcıları, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile
Bakanlığa bağlı ve ilgili kuruluşlara, mevcut yasal düzenleme ile kendilerine tanınan yetki
çerçevesinde Bakan adına teftiş, soruşturma ve inceleme yaparlar. Bakan ve Teftiş
Kurulu Başkanından başka hiçbir makam ve merciden emir almazlar.
Yeterlilik sınavını vererek müfettişliğe atananlar, Bakanlığı ilgilendiren konularda

araştırma ve incelemeler yapmak, mesleki bilgilerini arttırmak amacıyla, bir yıl süreyle,
yurt dışına gönderilirler.
f. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müfettişliği
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müfettiş Yardımcılığına, "Müfettiş Yardımcılığı Giriş

Sınavı"nı kazananlar atanabilirler.
Müfettiş yardımcıları, en az 3 yıllık bir yetiştirme programına tabi tutulduktan sonra

yeterlilik sınavına çağrılırlar. Bu sınavı kazananlar, ortak kararla müfettişlik kadrolarına
atanırlar.Yetişme döneminde müfettişlikte başarı gösteremeyeceği anlaşılan, yeterlilik

sınavında başarılı olamayan veya özürsüz olarak yeterlilik sınavına girmeyen müfettiş
yardımcıları, Bakanlıkta durumlarına uygun kadrolardan birisine naklen atanırlar.
g. Sayıştay Denetçiliği
Sayıştay, yargı yetkisi bulunan ve TBMM adına denetleme yapan bir Anayasa
kuruluşudur. Sayıştay, Genel ve Katma Bütçeli Dairelerin gelir ve giderleri ile mallarını
TBMM adına denetlemek, sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak,
yasalarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmak amacı ile
oluşturulmuştur. Sayıştay inceleme ve denetleme görevlerini Sayıştay Denetçileri aracılığı
ile yürütür. Sayıştay Denetçilerinin görevleri şunlardır:
§ Sayman hesaplarını incelemek ve sonucunu bir raporla Birinci Başkanlığa bildirmek,

§ Harcamalara ilişkin olarak yapılan sözleşmeleri tescil, kadro ve ödemek dağıtım
işlerini vize etmek,
§ Genel ve katma bütçelere ilişkin kesin hesaplar ile sayman hesaplarını karşılaştırmak
suretiyle uygunluğunu saptamak ve uygunluk bildirimi taslaklarını hazırlamak,
TBMM'ye sunulacak rapor taslaklarını düzenlemek.
h. Bankalar Yeminli Murakıplığı
Banka işlemlerinin dışardan, devlet müdahalesini kolaylaştırmak için yapılan denetimde

özel bir örgütlenme biçimi Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu’dur. Bu Kurul Başbakanlık
Hazine Müsteşarlığı'na bağlı iken, 18.6.1999 tarihli, 4389 sayılı Kanunla Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumuna bağlanmıştır.
Bankalar Yeminli Murakıpları, her türlü bankacılık işlemlerini denetlemeye, bankaların

mali yapısının tespit etmeye, kendi görev alanları ile sınırlı olmak üzere vergi incelemesi
yapmaya yetkilidirler.
25. KPSS A Grubu Kadrolarda ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş Yıllarda yapılmış
sınavlara ilişkin soru örnekleri var mıdır?
KPSS sınavı ve KPSS A grubu kadrolara ilişkin sorular ve cevapları sınavı yapan ÖSYM
tarafından her sınav sonrasında yayınlanmaktadır. Bu soru örnekleri için
www.osym.gov.tr adresine bakılabilir.
Soru örnekleri öğrencilere kolaylık sağlaması açısından ÖSYM’nin ve ilgili kuruluşların

sitelerinden alınarak aşağıdaki şekilde derlenmiştir.
a. KPSS Sınavı Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/kpss.rar
veya
http://osym.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF8FE9074FF19B00056ADB17BCA1
5FC4FC
b. Hesap Uzmanlığı Sınavı Soru Örnekleri
http://www.huk.gov.tr/sorular/index.htm

c. Maliye Müfettiş Yardımcılığı Sınav Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/maliyemufettis.rar
d. Kaymakam Adaylığı Sınav Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/kaymakam.rar
e. Sayıştay Denetçiliği Sınav Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/sayistay.rar
f. İdari Yargı Hakimliği Sınav Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/idariyargi.rar
g. Ziraat Bankası Teftiş Kurulu Müfettiş Yardımcılığı Sınav Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/ziraatteftis.rar
h. Diğer sınavlarla ilgili soru örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/diger.rar
Not: Ayrıca KPSS A-Grubu Kurum Sınavları İçin Aşağıdaki Adrese Bakılabilir;
http://www.memurlar.net/kategori/106/

GENEL MÜDÜRLÜK KONTROLÖRLÜKLERİ VE MÜFETTİŞLİKLERİ
a. Gelirler Kontrolörlüğü
Gelirler Genel Müdürüne bağlı olarak görev yapmakta olan Gelirler Kontrolörleri, Gelirler
Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatının bütün işlerini teftiş etmek, incelemek ve
vergi kanunları açısından mükellefler hakkında her türlü vergi incelemesi yapmakla
görevli ve yetkilidir.
Gelirler kontrolörlerinin çalışmaları yıllık plan ve programlara göre "grup" ve "turne"

görevleri olarak düzenlenir. Turne çalışmaları; gelirler kontrolörlerinin bağlı oldukları grup
merkezleri dışında, Türkiye genelinde teftiş ve vergi incelemesi şeklinde yürütülür.
Gelirler kontrolörlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir İl Merkezlerinde Grup Başkanlıkları vardır.

Grup merkezi veya devamlı çalışma yeri de denilen bu yerlerde görevli gelirler
kontrolörleri turne çalışmaları dışında aralıksız olarak teftiş, soruşturma ve vergi incelemesi
çalışmalarında bulunurlar. Gelirler kontrolörleri, mesleğe özel yarışma sınavları ile "stajyer"
olarak alınırlar. Stajyerlik dönemi girişten itibaren üç yıldır. Bu süre içinde stajyer gelirler
kontrolörlerinin mesleki yönden eğitimi ve yetişmeleri sağlanır. Stajyer gelirler kontrolörleri,
mesleğe girişin ikinci yılında "yetki yoklaması"na, üçüncü yılın sonunda da "yeterlilik
sınavı"na tabi tutulurlar. Yeterlilik sınavında başarı gösterenler gelirler kontrolörlüğüne,
başarılı olamayanlar ise durumlarına uygun başka görevlere atanırlar. Görevlerinde
başarılı olan gelirler kontrolörleri açılacak yabancı dil sınavında başarılı olmak kaydıyla
bakanlıkça gerekli görülecek inceleme ve araştırmaları yapmak üzere yabancı
ülkelerde geçici görevle görevlendirilirler. Yine TOEFL sınavında başarılı olan gelirler
kontrolörleri yüksek lisans yapmak amacıyla iki yıl süre ile yurt dışına
gönderilebilmektedirler. 3568 sayılı Kanun ile mali denetim konusunda yeni düzenlemeler
yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeler çerçevesinde, meslekte on yılını dolduran gelirler
kontrolörleri, (sınavsız olarak) "yeminli mali müşavir" olabilme hakkını elde etmiştir.
b. Bütçe Kontrolörlüğü
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak görev yapmakta olan Bütçe
Kontrolörleri, genel ve katma bütçeli kuruluşlarda, bütçe ve gider kanunlarının
uygulanmasına ilişkin her türlü denetim, inceleme ve araştırmalarda bulunmak ve Genel
Müdürlüğün görevlerinde ihmal veya suiistimal görülen memurları hakkında tahkikat
yapmakla görevli ve yetkilidirler. Yarışma sınavı sonunda stajyer kontrolörlüğe alınanlar, 3
yıllık staj ve yetiştirme dönemi sonunda yapılacak yeterlilik sınavını başarırlarsa kontrolör
olarak atanırlar. Kontrolörlükte başarılı görülenlerden yabancı dil bilgisinin yeterli olduğu
saptananlar inceleme ve araştırma amacı ile dış ülkelere gönderilebilir.
c. Muhasebat Kontrolörlüğü
Muhasebat Genel Müdürlüğü teşkilat ve görev alanına giren işlemler ile ilgili olarak ilk
teftiş inceleme ve soruşturma işleri ile kanunlar ve diğer mevzuatla kendilerine verilen
görevleri icra eden Muhasebat Kontrolörleri, Muhasebat Genel Müdürüne bağlı olarak
Denetim Birimi Başkanlığında görev yaparlar.
Muhasebat kontrolörlerinin çalışmaları kış çalışma ve yaz turne programlarıyla

düzenlenir. Bu programlar merkez, turne ve merkez emri çalışmalarını içerir. Denetim
Birimi Başkanlığı Ankara'dadır. Devamlı denetimi sağlamak amacıyla İstanbul ve İzmir
illerinde de Grup Başkanlıkları oluşturulmuştur.

Mesleğe "stajyer muhasebat kontrolörü olarak girilir. Stajyerlik dönemi girişten itibaren 3
yıldır. Üçüncü yılın sonunda yapılacak "yeterlilik sınavında başarılı olanlar "Muhasebat
Kontrolörü" olarak atanırlar. Yeterlilik sınavında başarılı olamayanlar ise, durumlarına
uygun başka bir göreve nakledilirler. Görev ve Çalışma Yönetmeliğinde, meslekte 9 yılını
başarıyla tamamlayan ve yabancı dil sınavında başarılı olan kontrolörlerin uzmanlıklarını
geliştirmek ve Bakanlıkça uygun görülecek konularda araştırmalar yapmak üzere bir yıl
süre ile yurt dışına gönderilmeleri öngörülmektedir.
d. Milli Emlak Kontrolörlüğü
Milli Emlak Genel Müdürüne bağlı olarak görev yapmakta olan Milli Emlak Kontrolörleri,
Milli Emlak Genel Müdürlüğüne verilen görevlerle ilgili olarak, milli emlak birimleri ile diğer
kamu kurum ve kuruluşlarında, özel ve tüzel kişiler nezdinde milli emlakla ilgili her türlü
denetleme, inceleme ve soruşturma yapmak ve anılan Genel Müdürlüğünün personeli
hakkında gerekirse soruşturma yapmakla görevli ve yetkilidirler.
Milli Emlak Kontrolörlerinin görev ve çalışmaları, yıllık plan ve programlara göre grup ve
turne görevleri olarak düzenlenir. Kontrolörlerin çalışmaları geçici ve devamlı inceleme
yerlerine göre saptanır, Devamlı inceleme yerleri kontrolörlerin çalışmalarının ara
verilmeden yürütüldüğü Ankara, İstanbul ve İzmir illeridir. Bu illerde, grup başkanlıkları
bulunmaktadır, Stajyer Milli Emlak Kontrolörlüğü süresi üç yıldır. Staj döneminden sonra
"yeterlilik sınavı" yapılır. Yeterlilik sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümdür. Bu sınavda
başarı gösterenler, Bakan Onayı ile kontrolörlüğe atanırlar. Sınavda başarı
gösteremeyenler meslekten çıkartılırlar. Bunlara, 'istedikleri ve durumları müsait olduğu
takdirde Maliye Teşkilatında başka görevler verilebilir.
Görev ve Çalışma Yönetmeliğinde, meslekte 9 yılını başarıyla tamamlayan ve yabancı

dil sınavında başarılı olan kontrolörlerin uzmanlıklarını geliştirmek ve Bakanlıkça uygun
görülecek konularda araştırmalar yapmak üzere bir yıl süre ile yurt dışına gönderilmeleri
öngörülmektedir.
e. Tasfiye Kontrolörlüğü
Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşleri Genel Müdürüne bağlı olarak görev yapan Tasfiye
Kontrolörleri, TASİŞ İşletmelerini teftiş etmek, TASİŞ'e ait sundurma, antrepo, ambar, depo
ve satış mağazalarındaki eşyaları kontrol etmek ve anılan genel müdürlüğün suç sayılan
eylem ve işlemleri görülen personeli hakkında soruşturma yapmak görev ve yetkilerine
sahiptir.
Tasfiye Kontrolörlerinin çalışmaları kış çalışma ve yaz turne programlarıyla düzenlenir. Bu

programlar merkez, turne ve merkez emri çalışmalarını içerir. Denetim Birimi Başkanlığı
Ankara’dadır. TASİŞ Kontrolörlüğüne özel bir Meslek Giriş Sınavı ile "Stajyer Tasfiye
Kontrolörü" olarak girilir. Stajyerlik dönemi girişten itibaren 3 yıldır. Üçüncü yılın sonunda,
yapılacak yeterlilik sınavında başarılı olanlar, "tasfiye kontrolörü" olarak atanırlar. Yeterlilik
sınavında başarılı olamayanlar ise durumlarına uygun başka bir göreve atanırlar.
f. Dış Ticaret Kontrolörlüğü
Doğrudan Müsteşara bağlı olarak çalışan Dış Ticaret Kontrolörleri Kurulu, Müsteşarın emri
ve onayı üzerine Müsteşar adına Müsteşarlık Teşkilatı ile Müsteşarlığa bağlı kuruluşların
her türlü faaliyet ve işlemleri ile ilgili olarak memur ve denetime tabi gerçek ve tüzel
kişiler nezdinde teftiş inceleme ve soruşturma işlemlerini yürütmekle görevli ve yetkilidirler.

Mesleğe test, yazılı ve sözlüden oluşan giriş sınavlarını kazanmak suretiyle stajyer
kontrolör olarak başlanması zorunludur. Mesleğe stajyer kontrolör olarak alınanlar 3 yıllık
stajyerlik ve hizmet içi eğitimden sonra bu dönemi izleyen 1 ay içinde yazılı ve sözlü
olmak üzere "yeterlilik sınavı"na tabi tutulmakta, bu sınavda başarı gösterenler "kontrolör"
olarak atanmaktadır.
g. Gümrük Kontrolörlüğü
Gümrük kontrolörleri, Gümrükler Genel Müdürlüğü bünyesinde Ankara, İstanbul ve İzmir

Grup Merkezlerinde faaliyet göstermektedirler.
Gümrük Kontrolörleri, gümrük kuruluşlarının işlemlerini denetlemek ve incelemek, 1918

Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri uyarınca kaçakçılığı men, takip
ve tahkik etmek, Gümrük Kanunu uyarınca ikinci muayeneyi yapmak ve gümrük
memurlarıyla ilgili olup, konusu suç teşkil eden hususlarda soruşturma yapmak vb. görev
ve yetkilere sahiptir.
Gümrük kontrolörlüğü mesleğine "Stajyer Gümrük Kontrolörü" olarak girilebilmekte, üç

yıllık stajyerlik süresi sonunda yapılan "yeterlilik sınavı" sonunda başarılı olanlar "Gümrük
Kontrolörü" olarak atanmaktadır.
h. Gümrük Muhafaza Kontrolörlüğü
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürüne bağlı olarak çalışan Gümrük Muhafaza

Kontrolörleri, 1918 Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri uyarınca
kaçakçılığı men, takip ve tahkik etmek, Gümrük Kanunu hükümleri uyarınca ikinci
muayene yapmak ve Gümrük Muhafaza Memurlarıyla ilgili olup konusu suç teşkil eden
hususlarda soruşturma yapmak vb. görev ve yetkilerine sahiptirler.
Gümrük muhafaza kontrolörlerinin çalışmaları turne esasına göre yapılır. Turne süresi,
"yıllık işbölümü"ne göre iki aydan az olmamak üzere Gümrükler Muhafaza Genel
Müdürlüğünce belirlenir. Gümrük muhafaza kontrolörlerinin 3 ayrı çalışma grubu
(Ankara, İstanbul ve İzmir) vardır. Çalışmalara kış aylarında bu grup merkezlerinde, yaz
aylarında ise grup merkezi ve turnelerde devam edilir.
Mesleğe "Stajyer Gümrük Muhafaza Kontrolörü" olarak başlanır. Stajyerlik dönemi girişten
itibaren 3 yıldır. Üçüncü yılın sonunda yapılacak "yeterlilik sınavı"nda başarılı olanlar
"Gümrük Muhafaza Kontrolörü" olarak atanırlar. Yeterlilik sınavını kazanamayanlar
durumlarına göre uygun başka bir göreve atanırlar.
ı. SSK Müfettişliği
SSK Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu, kurumun Genel Müdürlük merkez ve taşra teşkilatı ile
Kuruma bağlı bütün kuruluşlarda Genel Müdür adına teftiş, inceleme ve soruşturma
yapmakla görevlidir. Teftiş Kurulu, doğrudan Genel Müdüre bağlı olarak çalışır.
Teftiş Kurulu üyeleri, Ankara, İstanbul ya da İzmir'de ikamet eder. Yeni katılan üyelerin
ikamet merkezleri Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından ihtiyaca göre belirlenir.S.S.K.
Müfettişlerinin görevleri, Genel Müdür adına, SSK'nın ve Kuruma bağlı kuruluşların tüm
işlem ve personeli hakkında teftiş, soruşturma ve inceleme yapmaktır.Müfettiş
yardımcılığına atanmak için, giriş sınavında başarılı olmak gerekir. Müfettiş yardımcılığı
üç yıl sürer. Üçüncü yılın sonunda yeterlilik sınavı yapılır. Yeterlilik sınavında başarı
gösterenler S.S.K. Müfettişi olarak atanırlar.

i. BAĞ-KUR Müfettişliği
BAĞ-KUR Genel Müdürüne bağlı olarak çalışan Bağ-Kur Müfettişleri, genel müdürlük
teşkilatının işlemlerini teftiş etmek ve genel müdürlük personeli hakkında gerekli
inceleme, araştırma ve soruşturmayı yürütmekle görevlidirler.
Müfettiş yardımcılığına atananlar, 3 yıllık yetişme döneminden sonra, gerekli mesleki bilgi
ve tecrübeye sahip olup olmadıklarının tespiti için yeterlilik sınavına tabi tutulurlar.
Yeterlilik sınavını kazananlar Genel Müdürlük Müfettişliğine atanırlar.
j. SPK Uzmanlığı
SPK, Kanunla kurulmuş, kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak kullandığı yetkileri
bulunan bir kamu tüzel kişisidir. Kurulun merkezi Ankara'da olup, İstanbul'da bir
temsilciliği bulunmaktadır. Sermaye piyasası, doğrudan finansman yoluyla fon arz ve
talebinin karşılaştığı piyasadır. Kurul, bu piyasada, düzenleme ve denetleme görev ve
yetkilerini taşımaktadır.
Yarışma sınavları ile seçilen meslek mensubu adayları en az üç yıllık bir yardımcılık
döneminden sonra yeterlilik sınavına tabi tutulmakta ve bu sınavı başaranlar "SPK
uzmanı ve uzman hukukçu unvanını kazanmaktadırlar.
k. Hesap Uzmanlığı
Hesap Uzmanları Kurulu 4709 sayılı Kanunla 29.05.1945 tarihinde kurulmuştur. Hesap
uzmanları, Bakan adına dış kamusal denetim yaparlar. Hesap Uzmanları Kurulunun
merkezi Ankara'dadır. Hesap uzmanlarının mesleki faaliyetleri ülke düzeyinde devamlı ve
geçici inceleme yerleri esasına göre düzenlenmektedir. Devamlı inceleme yerleri
Ankara, İstanbul ve İzmir'dir. Geçici inceleme yerlerindeki faaliyetleri ise turne esasına
göre, turne yapılacak yerin iklimi ve ulaşım koşulları göz önünde bulundurularak yaz
aylarında ortalama 3- 4 ay sürelidir.
Hesap uzmanları, Kurul Yönetmeliği gereğince, mesleki bilgi ve görgülerini artırmak ve

Bakanlıkça kendilerine verilecek konularda etüd ve araştırmalar yapmak üzere bir yıl
süreyle geçici görevle yurtdışına gönderilmektedir. Ayrıca, Bakanlık ve ilgili
üniversitelerce belirlenen şartları taşıyan hesap uzmanlarına, Devletçe tanınan
kontenjanlar çerçevesinde ortalama iki yıllık süreyle, kıdem sırasına göre yurt dışında
lisansüstü öğrenim (master, doktora) yapma imkânı sağlanmaktadır.
Giriş sınavında başarılı olanlar "Hesap Uzman Yardımcısı" olarak göreve, başlarlar. Hesap
uzman yardımcılığı 3 yıl sürer. Üçüncü yılın sonunda yapılan yeterlilik sınavını kazananlar
üçlü kararname ile "Hesap Uzmanı" olarak atanırlar.
l. Vakıfbank Müfettişliği
Vakıfbank Teftiş Kurulu Başkanlığı doğrudan Genel Müdüre bağlı olup, Genel Müdür
adına banka teşkilatında ve Bankanın denetimi altındaki kuruluş ve şirketlerde teftiş,
inceleme, soruşturma ve her türlü araştırma görevlerini yapar. Müfettişler talimatları
Genel Müdür adına Teftiş Kurulu Başkanı'ndan alırlar. Kurul üyelerinin ikamet ve görev
(bölge) merkezleri Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından ihtiyaçlar dikkate alınarak, Ankara,
İstanbul veya İzmir olarak belirlenir. Yeni atanacak Kurul üyelerinin İstanbul Bölge Merkezi
tercihleri öncelikli olarak değerlendirilir.

Teftiş programları uygulaması, Kasım-Nisan döneminde bölge merkezlerinde (Ankara,

İstanbul ile İzmir ilinde), Mayıs-Ekim döneminde ise diğer il veya ilçelerde yapılır. Müfettiş
yardımcıları teftiş konularında 3 yıllık staj süresi geçirirler. Üç yıllık staj süresi sonunda yeterli
düzeye eriştiği anlaşılan müfettiş yardımcıları "yeterlilik sınavı"na tabi tutulurlar. Yeterlilik
Sınavında başarılı olanlar Müfettişliğe yükseltilirler.
m. Halkbank Müfettişliği
Bankanın ve yasalarla denetim yetkisi bankaya verilen kuruluşların her türlü çalışma ve
işlemleri ile ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturma yapmakla ve bankanın amaçlarını
daha iyi gerçekleştirmesi, mevzuat, plan ve programa uygun olarak çalışmasını
sağlamak amacıyla gereken önerileri hazırlamakla görevli Teftiş Kurulu Başkanlığı, aynı
zamanda Yönetim Kurulu Başkanı olan Genel Müdüre doğrudan bağlı olup, müfettişler
Teftiş Kurulu Başkanlığı'nca kendilerine verilecek görevleri Genel Müdür adına yerine
getirirler.
Bankanın Merkezinin (Genel Müdürlüğünün) Ankara'da olması dolayısıyla Teftiş Kurulu

Başkanlığı da Ankara'da bulunmaktadır.
Müfettişlerin çalışmaları yaz ve kış olmak üzere iki dönemi kapsar. Dönemlerin başlangıç
tarihleri, yaz dönemi için Mayıs ayından önce olmamak üzere Teftiş Kurulu Başkanlığınca
saptanır. Kış dönemi çalışmaları görev (grup) merkezi olarak belirlenen Ankara, İstanbul
ve İzmir'de yapılır. Yaz dönemi çalışmaları ise görev merkezi dışındaki yerlerde
gerçekleştirilir.
Yapılacak sınavlarda başarılı olan ve müfettiş yardımcısı olarak atanan yeni üyelere 4 ila
6 ay süreyle mesleki eğitim verilir. Üç yıllık yetişme dönemi sonucunda yapılacak yeterlilik
sınavında başarı gösterenler Müfettişliğe atanırlar.
n. Ziraat Bankası Müfettişliği
Mesleğe girmek için Müfettiş Yardımcılığı giriş sınavını kazanmak gerekir. Müfettiş
yardımcıları, yetiştirilmek üzere 3 yıllık yardımcılık süresinde, müfettiş refakatinde ve resen
teftiş görevi verilmek suretiyle yetiştirilirler. Üçüncü yılın sonunda Başkanlıkça yeterlilik
notu verilenler yeterlilik sınavına alınırlar. Yeterlilik sınavını kazanan müfettiş yardımcıları,
müfettişliğe tayin olunur. Yeterlilik notu alamayan, bir sonraki sınava kadar da gerekli
notu alamayarak sınava çağrılmayan veya yeterlilik sınavını kazanamayan müfettiş
yardımcıları durumlarına göre Bankada Teftiş Kurulu dışında bir göreve
atanırlar.Müfettişliğe atananlar, ilgili yabancı dil için yapılacak sınavda başarılı olmak
kaydıyla, mesleki bilgilerini artırmak ve incelemelerde bulunmak üzere bir yılı aşmayan
süre ile yabancı memleketlere gönderilebilirler.
o. Ziraat Bankası Bankacılık Okulu
TC. Ziraat Bankası'nda çalışmak isteyen yetenekli gençlere, Ziraat Bankası Bankacılık
Okulu, Ziraat Bankasının 135 yıllık köklü deneyiminden yararlanarak, çağdaş bankacılık
eğitimi olanağı sunmaktadır. Ziraat Bankası Bankacılık Okulu sınavlarını kazanıp, memur
olarak atananlardan, 9 akademik, 3 ay staj olmak üzere 1 yıllık öğrenimi başarıyla
tamamlayanlar yönetici adayı olarak "uzman" unvanıyla Ziraat Bankasının değişik
birimlerinde göreve başlarlar.

Ziraat Bankası, yabancı dil ağırlıklı (İngilizce-Almanca) eğitim sisteminin uygulandığı

Bankacılık Okulunun Ankara Merkezine ilave olarak, 1997/98 öğretim döneminde
İstanbul Şubesini de eğitime açmıştır.
Bankacılık Okulu öğretim programı çerçevesinde, Bilgisayar kullanımından Finansal

Analize, Uluslararası Bankacılıktan Banka Yönetim Simülasyonuna, Sermaye Piyasaları ve
Portföy Analizinden Aktif-Pasif Yönetimine kadar uzanan geniş eğitim yelpazesinden
yararlanmak mümkündür.
p. Türkiye Kalkınma Bankası Uzmanlığı
Türkiye Kalkınma Bankası, kuruluş ve değişiklik kararnameleri ile düzenlenmiş konular

dışında özel hukuk hükümlerine bağlı ve anonim şirket statüsünde, tüzel kişiliği olan bir
kalkınma ve yatırım bankası olup, ilgili olduğu merci Başbakanlık ya da Başbakanın
görevlendireceği Devlet Bakanlığıdır. Kuruluşundan bu yana Türkiye Kalkınma
Bankasında uzmanlık, bir kariyer mesleği olarak sürdürülmektedir. Uzman yardımcılarının
secimi, eğitilmesi ve yetkili kılınması belirli esaslara bağlanmıştır. Yarışma sınavları ile
seçilen uzman yardımcıları; ilk iki yılsonunda yapılacak yetki alma sınavında başarılı
olunması halinde yetkili uzman yardımcılığı kadrolarına atanırlar. Yetkili uzman
yardımcıları bir yıl içerisinde hazırlayacakları uzmanlık tezlerini savunmaları ve başarılı
bulunmaları halinde "Türkiye Kalkınma Bankası Uzmanı" unvanını kazanmaktadırlar.

AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES) VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİM

(MASTER)
1. ALES Nedir?
Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES), ülkemizde lisansüstü eğitime
girişte, yurtdışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde, Yüksek
öğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve
eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolardan
naklen atamalarda ilgili kurumların kullanacakları puanları veren bir sınavdır.
2. ALES Ne Zaman Yapılmaktadır?
ALES her yıl İlkbahar (Mayıs) ve Sonbahar (Aralık) ayı olmak üzere iki dönemde
yapılmaktadır.
3. ALES’e Kimler Başvurabilir?
a. Sınav tarihinden itibaren biryıl içinde herhangi bir lisans programından mezun
olabilecek durumda bulunanlar
b. Lisans programını bitirmiş olanlar
c. Yüksek lisans (master) öğrenimini sürdürmekte olanlar
d. Yüksek lisans (master) diplomasına sahip olanlar
e. Denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitim görmüş olanlar başvurabilirler
4. ALES’in Kapsamı Nedir?
Sınav, sayısal ve sözel bölümden oluşmaktadır. Sınavın sayısal bölümünde 40'ar sorudan
oluşan iki test (Sayısal-1 ve Sayısal-2 Testleri); sözel bölümünde ise 80 sorudan oluşan bir
test (Sözel Testi) yer almaktadır. (ALES testlerinde yer alacak soruların niteliği, daha önce
yapılan LES sınavlarında yer alan testlerdeki sorulara benzer olacaktır. Testler açısından
LES ve ALES arasındaki tek fark, LES’te yer alan 80 soruluk Sayısal Testi yerine ALES’te
40’ar soruluk Sayısal-1 ve Sayısal-2 Testlerinin yer almasıdır.)
Bütün adaylarca her üç testinde cevaplanacağı sınavda, Sayısal-1 ve Sayısal-2 Testleri

adayların sayısal ve mantıksal akıl yürütme (muhakeme) becerilerini ölçmeye yönelik
sorulardan oluşmaktadır. Sayısal-2 Testindeki soruların, Sayısal-1Testindeki sorulara göre
daha ileri düzey sorulardan oluşmaktadır. Sözel Testi, sözel akıl yürütme (muhakeme)
becerilerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşmaktadır.
Her üç testteki sorular da, belirli yükseköğretim programlarında kazanılan yeterlilikleri

ve bilgileri ölçmeye yönelik olmamaktadır. Adayların sayısal, sözel ve mantıksal akıl
yürütme (muhakeme) becerilerinin ölçmeyi amaçlayan ALES’te test soruları farklı
alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte
sorulardan oluşmaktadır. Testin her bir bölümü için cevaplama süresi 90 dakikadır.
ALES’de önemli olan en kısa sürede en fazla sorunun doğru bir şekilde cevaplanmasıdır.

5. ALES’te Puanlar Nasıl Hesaplanmaktadır ve ALES’ten Kaç Puan Almak

Gerekmektedir?
ALES’e katılan adaylar için sözel, sayısal ve eşit ağırlıklı ALES puanları hesaplanacaktır.
LES puanlarından farklı olarak, ALES puanları en büyüğü 100 olan puanlar olacaktır.
Adayların her testteki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanmakta,
doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar elde
edilmektedir. Her test için ham puanların ortalaması ve standart sapması ayrı ayrı
hesaplanarak adayların ham puanları, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart
puanlara dönüştürülmektedir. Böylece her aday için Sayısal-1, Sayısal-2 ve Sözel
Standart Puanlar (SP) hesaplanmaktadır. Bu standart puanlar kullanılarak her aday için
sayısal ağırlıklı, sözel ağırlıklı ve eşit ağırlıklı olmak üzere 3 ağırlıklı puan (AP)
hesaplanmaktadır. Ağırlıklı puanların hesaplanmasında testlerin ağırlıkları aşağıdaki
gibidir.
Ağırlıklı puanlar hesaplandıktan sonra bu puanlar, yukarıdaki formül kullanılarak, 100

üzerinden puanlara dönüştürülmektedir.
ALES : Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı
AP : Adayın ağırlıklı puanı
X : Ağırlıklı puanların ortalaması
S : Ağırlıklı puanların standart sapması
B : Ağırlıklı puanların en büyüğü
Bütün yükseköğretim kurumları lisansüstü programlarına (Yüksek Lisans, Doktora)

öğrenci seçme ve yerleştirme işlemlerinde ALES sonuçlarını kullanmaktadırlar. Adayların
ALES'ten, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde en az 55 (lisans diplomasıyla
doktora veya sanatta yeterlilik programına başvuracaklar için 70) puan almaları
gerekmektedir.
6. Yüksek Lisans Eğitimi Başvurularında Alınan Puanın İşlevi Nedir?
ALES puanı Yüksek Lisans ve Doktora başvurularında kullanılmaktadır. Yükseköğretim

kurumları lisansüstü programlarına öğrenci seçiminde ALES puanının, % 50'den az
olmamak koşuluyla, ne kadar ağırlıkla değerlendirmeye alınacağını adaylara
duyurmaktadırlar. Yükseköğretim kurumları seçme işlemlerinde sadece bu puanlardan
yararlanabildikleri gibi, bu puanları ön eleme amacıyla veya kendi yapacakları sınavın bir
parçası olarak da kullanabilmektedirler.
7. ALES’ten Alınan Puan Başka Nerelerde Kullanılabilir?
Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman,

çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı
dışındaki kadrolardan naklen atanabilmek için, alanındaki puan türünde yüz üzerinden
yetmiş puan alan adaylar başarılı sayılırlar. Başarılı olan adaylar, 657 Devlet Memurları
Kanununun 48. maddesindeki şartları taşımaları, yükseköğretim mevzuatı ve
Yükseköğretim Kurulu kararları açısından engel hallerinin bulunmaması kaydıyla, usul ve
esasları Devlet üniversiteleri ve yüksek teknoloji enstitüleri senatoları, vakıf yükseköğretim
kurumlarının yetkili organlarınca belirlenecek giriş sınavlarına başvurabilirler. Doktora

veya sanatta yeterlik derecesine sahip olanlar, bu sınavdan muaf tutulmak suretiyle
yükseköğretim kurumlarınca yapılacak giriş sınavlarına başvurabilirler.
Yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması amacıyla, 2547 sayılı

Kanunun 418 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 33. maddesi uyarınca,
araştırma görevlisi kadrolarına atanmak suretiyle yükseköğretim kurumları tarafından
yurtdışına lisansüstü öğrenim görmek üzere gönderilecek adayların ve 1416 sayılı
Kanun ve 492 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayalı olarak yükseköğretim
kurumlarının öğretim elemanı, kamu kurum ve kuruluşlarının uzman personel ihtiyacının
karşılanması amacıyla, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından resmi-burslu statüde
yurtdışına lisansüstü öğrenimi görmek üzere gönderilecek adayların seçiminde de
ALES sonuçları kullanılmaktadır. Bu yolla yurtdışında lisansüstü öğrenim görmek
isteyen adayların ALES'e girmeleri zorunludur.
Yükseköğretim kurumları Araştırma Görevlilerinin atamalarında diğer değerlendirme

ölçütlerinin yanı sıra ALES sonuçlarını kullanılmaktadırlar. Yurtiçindeki ve yurtdışındaki
kurumlar istedikleri takdirde amaçları doğrultusunda bu sınavın sonuçlarını
kullanabilmektedirler.
8. ALES Puanları Ne Kadar Süre İle Geçerli Olmaktadır?
ALES sonuçları, sınav tarihinden itibaren 3 yıl süre ile geçerli olmaktadır.
9. Lisansüstü Eğitim İçin Başvuru Koşulları Nelerdir?
Bu kısımda örnek teşkil etmesi bakımından (bu koşullar her üniversiteye göre
değişmektedir) Sakarya üniversitesinde Yüksek lisans eğitimine başlamak isteyen
öğrencilerden yüksek lisansa başvurmaları için gereken koşullar29 açıklanacaktır.
Başvuru İçin Gerekli Belgeler:
1. Öğrenim görmek istedikleri dalı, Yüksek Lisans ve Doktora programlarını, yabancı dil
durumunu bildiren başvuru formu (Enstitüden temin edilecektir)
2. Yüksek Lisansa başvuranlar için Lisans, Doktoraya başvuranlar için Lisans ve Yüksek
Lisans Mezuniyet Belgesi fotokopisi (aslını ibraz etmek kaydıyla)
3. Yüksek Lisansa başvuranlar için Lisans, Doktoraya başvuranlar için Lisans ve Yüksek
Lisans programlarında gördükleri dersleri ve not ortalamasını gösteren belge fotokopisi
(aslını ibraz etmek kaydıyla) (100’lük sistemde mezun olmuş öğrenciler için
üniversitelerinden alacakları 4’lük sistem karşılığı belge geçerli olacaktır)
4. Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Sınavı (ALES) sonuç belgesi fotokopisi (aslını
ibraz etmek kaydıyla)(Yüksek Lisans için başvurduğu programın puan türünde en az 55
puan, Doktora için başvurduğu programın puan türünde en az 60 puan alanlar
başvurabilir)30
5.Yüksek Lisans için Yabancı Dil Belgesi fotokopisi (aslını ibraz etmek kaydıyla) (ÜDS,
KPDS, TEOFL, IELTS Belgesi olmayan öğrenciler Rektörlük tarafından yapılacak yabancı
dil sınavına gireceklerdir, puan şartı aranmamaktadır)
292007 yılındaki ilandan yararlanılmıştır.

30
Geçerlilik süresi içindeki (2005 Aralık, 2006 Mayıs, 2006 Aralık) LES puanları için (Y.Lisans
45, Doktora 50); ÖSYM sayfasındaki ALES dönüşüm belgesi kabul edilecektir.

6. Doktora için Yabancı Dil Belgesi fotokopisi (aslını ibraz etmek kaydıyla) (ÜDS 55 veya
ÜAK tarafından eşdeğer kabul edilen KPDS, TOEFL, IELTS sonuç belgesi)31
7. Özgeçmiş
8. İki adet fotoğraf
9. Askerlik yönünden Lisansüstü eğitim yapmasına sakınca bulunmadığını gösterir belge
(erkekler için)
10. Kayıt ve sınav giderleri olarak 75 YTL (Garanti Bankası Sakarya Üniversitesi Şubesi
6298237 nolu hesaba)
Bu koşulları yerine getiren her öğrenci, ilgili tarihler arasında başvurusunu yapmaktadır.
Adayın başvurusu ilgili enstitü tarafından tamamen objektif kriterlere göre ve şeffaflık
ilkesi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Sakarya Üniversitesinde diploma notunun
%40’ı, LES puanının %50’si, İngilizce sınavında alınan puanın %10’u32 (ve bazı
üniversitelerde eğer yapılacaksa sözlü sınavın %..’sı) alınarak aday için bir puan
oluşturulmakta ve en yüksek puandan en düşük puana doğru başvurular sıralanmakta
ve bu liste internette ve enstitüde ilan edilmektedir. Tamamen şeffaf bir şekilde
gerçekleşen bu süreç sonucunda her öğrenci diğer öğrencilerinin hangi şartlarda
başvurduğunu ve hangi puanı aldığını görebilmektedir. İlgili sıralamaya göre en yüksek
puanı alandan başlamak üzere kontenjan kadar öğrenci yüksek lisansa
kaydedilmektedir.
31
2 Haziran 2007 tarih ve 26540 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve
Öğretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden
önce araştırma görevlisi kadrosuna atanmış bulunanlar ile yüksek lisans eğitimine
başlamış olanlar ile bir yüksek lisans diploması almak suretiyle doktora eğitimine
başlayacak olanlardan yeniden ÜDS sınavına girerek 55 puan almış olma şartı aranmaz.
Bu durumda olanlara eski yönetmelik hükümleri uygulanır.
32 Alınacak bu yüzdeler Sakarya Üniversitesindeki ilgili enstitüden başvuru sırasında
öğrenilebilir.

2007 yılı kontenjanları ise şu şekildedir:
ANABİLİM DALI Y.LİS. LES / ALES MEZUNİYET

KONT. PUAN TÜRÜ
İKTİSAT 15 EA İ.İ.B.F., SBF, İktisat Fakültesi mezunları
KAMU YÖNETİMİ - Kamu 10 10 EA Kamu Yönetimi, Siyaset, Hukuk,
Yönetimi -Siyaset ve Sosyal Uluslararası İlişkiler, Sosyoloji
Bilimler mezunları
İŞLETME -İşletme Tezsiz 100 SÖZ,SAY,EA -MBA için 4 yıllık lisans mezunları -
Yüksek Lisans (MBA) -Üretim 10 EA EA EA Diğer Bilim Dalları için İ.İ.B.F., İşletme
Yön.ve Pazarlama -Yönetim 10 Fak., İktisat Fak., SBF, İTÜ İşletme
O rganizasyon -Muhasebe 10 Müh., Endüstri Müh. Mezunları
ve Finansman
TURİZM İŞLETMECİLİĞİ 15 EA Turizm alanında lisans eğitimi veren
fakülte ve yüksekokullar, İ.İ.B.F, SBF,
İşletme Fak.,İktisat Fak., İletişim Fak.
ÇALIŞMA EKONOMİSİ -İnsan 15 EA Çalışma Ekonomisi ve Endüstri
Kayn .Yön.ve End . İlişk . - 15 İlişkileri, İşletme, İktisat, Maliye, Kamu
Çalışma Ek.ve Sosyal Siyaset Yönetimi, Siyaset Bilimi ve Uluslar
arası İlişkiler, Ekonometri, Hukuk,
İletişim, Sosyoloji, Psikoloji, Sosyal
Hizmetler, Endüstri Mühendisliği,
İşletme Mühendisliği mezunları
ULUSLARARASI İLİŞKİLER 5 (haz )+10 EA -Hazırlık : 4 yıllık lisans mezunları -
Uluslararası İlişkiler , Kamu Yönetimi
ve Siyaset Bilimi , Hukuk Fak.
mezunları
MALİYE 5 ( haz )+15 EA 4 yıllık lisans mezunları
10. ALES’de ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş Yıllarda yapılmış sınavlara ilişkin soru
örnekleri var mıdır?
ALES Sınavına ilişkin sorular ve cevapları, sınavı yapan ÖSYM tarafından her sınav
sonrasında yayınlanmaktadır. Bu soru örnekleri için www.osym.gov.tr adresine bakılabilir.
Soru örnekleri ÖSYM’nin sitesinden alınarak aşağıdaki şekilde derlenmiştir.
a. ALES Sınavı Soru Örnekleri
http://osym.gov.tr/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF8FE9074FF19B00059DB0AA138C
133A8F

AKADEMİK KARİYER
Çalışmanın bu kısmında akademik hayata başlamak isteyen mezunların akademisyen

olmaları için gerekli olan şartlar ve koşullar üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda
Araştırma Görevlisi ya da Öğretim Görevlisi olabilmek için gerekli olan şartlar (bu şartları
her üniversite verdiği ilanda belirtmektedir) Sakarya Üniversitesi Akademik Personel
Atanma ve Yükseltilme Kriterleri33 esas alınarak açıklanmaya çalışılacaktır.
Sakarya Üniversitesi Akademik Kadrolara Yükseltilme ve Atanma İlkelerinin amacı,

Sakarya Üniversitesi tarafından akademik kadrolara yükseltilme ve atanmalarda
aranacak asgari koşulları belirleyerek, Üniversitenin Fakülte, Yüksekokul, Konservatuar,
Enstitü ve Rektörlüğe bağlı birimlerinde akademik kadrolara başvuracak olan adaylar
hakkında daha sağlıklı karar verebilmek, adayların kendilerini hazırlamalarını ve
durumlarını değerlendirmelerini kolaylaştırmak, bilimsel çalışmaları teşvik etmek ve
öğretim elemanlarının kendilerini bilimsel rekabet ortamı içerisinde yer almaya hazır
hissetmelerini sağlamaktır.
Akademik kadrolara yükseltilme ve atanma işlemleri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu

ile bu kanunun 65. maddesi gereğince hazırlanmış olan Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve
Atanma Yönetmeliğinin ilgili maddelerinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Hazırlanan bu
ilkeler, Sakarya Üniversitesi tarafından ayrıca aranacak koşulları kapsar.
1. Araştırma Görevlisi Kadrosuna Başvuru, Atanma Koşulları ve Sözleşme Süreleri Nedir?
İki çeşit araştırma görevliliği vardır. 2547 Sayılı Kanununun 50/d maddesine göre ilan
edilen Araştırma Görevlisi kadrosu (Enstitü kadrosu olarak adlandırılmaktadır) ve 2547
Sayılı Kanununun 33/a. maddesine göre ilan edilen Araştırma Görevlisi kadrosu (Fakülte
kadrosu olarak adlandırılmaktadır). Her iki kadro ilanında aranan şartlar farklıdır.
Sakarya Üniversitesinin Fakülte, Yüksekokul, Konservatuar ve Enstitülerinde gereksinim

duyulacak kadro için rektörlük tarafından ilan verilir.
2547 Sayılı Kanununun 50/d maddesine göre ilan edilen Araştırma Görevlisi kadrolarına
başvurabilmek için;
a. LES Sınavından en az 50 Puan almış olmak, (ALES sınavında bu şart 70 puan olmuştur)
b. KPDS veya ÜDS’den en az 50 puan almış olmak,
c. Lisans eğitimini en az iyi derece ile tamamlamış olmak (4 üzerinden 2.5 veya
eşdeğeri),
d. Lisans Üstü öğretime başlamış olmak (hazırlık sınıfı hariç) koşulları aranır.
2547 Sayılı Kanununun 33/a. maddesine göre ilan edilen Araştırma Görevlisi kadrolarına
başvurabilmek için;
a. LES’den en az 50 Puan almış olmak, (ALES sınavında bu şart 70 puan olmuştur)

b. KPDS veya ÜDS’den en az 50 puan almış olmak,
c. Lisans eğitimini en az iyi derece ile tamamlamış olmak (4 üzerinden 2.5 veya
eşdeğeri),
33Sakarya
Üniversitesi Akademik Personel Atanma ve Yükseltilme Kriterleri için Bakınız
www.sakarya.edu.tr

d. Lisans Üstü öğretime başlamış olmak (hazırlık sınıfı hariç) koşulları aranır.
Başvuru ve Değerlendirme;
Yönetmelik kapsamındaki öğretim elemanı kadrolarına yapılacak atamalarda genel

olarak;
a) 657 Sayılı Kanun’un 48 inci maddesinde belirtilen şartları taşımak,
b) Öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılan her
türlü atamada ALES’ten en az 70, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından
yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından (KPDS) veya
Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı’ndan (ÜDS) en az 50 puan veya eşdeğerliliği
Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan almış
olmak, şartı aranır.
(2) Üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri senato kararıyla, birinci fıkranın (b) bendinde
belirlenen puan barajlarının üzerinde bir puanı asgari puan olarak belirleyebilirler.
(3) Yabancı dille eğitim-öğretim yapılan programlarda bu Yönetmeliğe tabi öğretim

elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılacak atamalarda aranacak dil
puanında Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Eğitim-Öğretimi ve Yabancı Dille
Eğitim-Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır.
(4) Yükseköğretim kurumları, bu Yönetmeliğe tabi öğretim elemanı kadro ilanlarında

lisans veya lisansüstü mezuniyet alanları dışında adayı tanımlayan özel şartlar
koyamazlar.
4.1.7. Araştırma Görevlisi Kadrosuna Başvuru İçin Aranacak Özel Şartlar Şunlardır:
(1) Araştırma Görevlisi kadrosuna başvurabilmek için 35 yaşından gün almamış olmak
gerekir.
(2) Ön değerlendirme ve değerlendirme aşamalarında lisans mezuniyeti notunun

hesaplanmasında kullanılacak, 4’lük not sisteminin 100’lük not sistemine eşdeğerliği
Yükseköğretim Kurulu kararıyla belirlenir.
(3) Tıpta uzmanlık ile yan dal uzmanlık sınavlarında başarılı olanların araştırma görevlisi
kadrolarına atanmalarında bu şartlar aranmaz.
Araştırma görevlisi kadrosuna girebilmek için adayların ilk olarak ön değerlendirme ve

giriş sınavı olmak üzere iki aşamayı geçmeleri gerekmektedir. Giriş sınavları bu
Yönetmelikte belirtilen jüri tarafından yazılı olarak yapılmaktadır. Ön değerlendirme giriş
sınavına katılacak adayların tespiti için yalnıza ALES notu ve yabancı dil notu esas
alınarak yapılmaktadır.
Ön değerlendirmede sıralamaya giren adaylar giriş sınavına çağırılmaktadır. Giriş

sınavında ise ALES notu, yabancı dil notu, Diploma notu ve yazılı sınav notunun
ortalaması alınır.

Ön değerlendirme; Sınav jürisi; müracaat eden adaylar arasından ilan edilen kadar
sayının dört katına kadar adayı, ALES puanının %60’ını (merkezi sınavdan muaf tutulacak
adayların değerlendirilmesinde; son iki yıla ait merkezi sınav notunun bulunmaması
halinde ALES puanı 70 olarak kabul edilir), ve yabancı dil puanının %40’ını; meslek
yüksekokullarına müracaatlarda ise ALES puanının %70’ini ve lisans mezuniyet notunun
%30’unu dikkate alarak belirler ve kurumun web sitesinde ilan eder. Bu sıralamaya göre
son sırada aynı puana sahip birden fazla adayın olması halinde, bu kişilerin tamamı
sınava çağrılır. Başvuru sayısının ilan edilen kadronun dört katından az olması halinde,
adayların tamamı giriş sınavına alınır.
Giriş sınavları; Giriş sınavları jüri tarafından yazılı olarak yapılır. Sınavda adayın mesleki
ifade becerisi, analitik düşünme ve akademik yeteneği, genel kültür düzeyi ve
başvurduğu alanla ilgili beceri ve ilgi düzeyi değerlendirilir.
Değerlendirme: Sınav jürisi değerlendirmesinde; ALES notunun %30’unu (merkezi

sınavdan muaf tutulacak adayların değerlendirilmesinde; son iki yıla ait merkezi sınav
notunun bulunmaması halinde ALES puanı 70 olarak kabul edilir), lisans mezuniyet
notunun %30’unu, yabancı dil puanının %10’unu ve giriş sınavı notunun %30’unu;
Meslek yüksekokullarında ise ALES notunun %35’ini (merkezi sınavdan muaf tutulacak
adayların değerlendirilmesinde; son iki yıla ait merkezi sınav notunun bulunmaması
halinde ALES puanı 70 olarak kabul edilir), lisans mezuniyet notunun %30’unu ve giriş
sınavı notunun %35’ini hesaplayarak ilan edilen kadro sayısı kadar adayı başarı sırasına
göre belirler.
Sınavlarda başarılı olanların atanması; Sınavlarda başarılı olan adaylar, başarı puanları
esas alınarak ilan edilir. İlan edilen kadro sayısını geçmemek şartıyla yedek aday da ilan
edilebilir. Atamalar yürürlükteki mevzuata göre yapılır.
Sözleşme Süreleri;
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 50/d maddesi gereğince araştırma görevliliği

geçici bir görevdir. Yüksek lisans ya da doktora programının başarıyla ya da başarısızlıkla
sona erdiği dönemin sonunda bu kapsamdaki araştırma görevlilerinin görev süresi de
kendiliğinden sona erer. Ancak, yüksek lisans programını başarıyla tamamlayan ve
doktora programına devam etmek isteyen 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 33/a
maddesine göre atanmış olan araştırma görevlilerinin görev süresi herhangi bir doktora
programı giriş sınavını başarana kadar, Bölüm Kurulunun gerekçeli önerisi ile her
seferinde 1 yıl olmak üzere en fazla iki kez uzatılabilir. Bu iki yıl sonunda da bir doktora
giriş sınavını başaramayan araştırma görevlilerinin üniversiteyle ilişiği kesilir.

2. Öğretim Görevlisi, Okutman ve Öğretim Yardımcıları Kadrolarına Başvuru ve Atanma

Koşulları Nelerdir?
Yönetmelik kapsamındaki öğretim elemanı kadrolarına yapılacak atamalarda genel

olarak;
a) 657 Sayılı Kanunun 48’inci maddesinde belirtilen şartları taşımak,
b) Öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılan her
türlü atamada ALES’ten en az 70, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından
yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı’ndan (KPDS) veya
Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavından (ÜDS) en az 50 puan veya eşdeğerliliği
Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puan almış
olmak, şartı aranır.
(2) Üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri senato kararıyla, birinci fıkranın (b) bendinde
belirlenen puan barajlarının üzerinde bir puanı asgari puan olarak belirleyebilirler.
(3) Yabancı dille eğitim-öğretim yapılan programlarda bu Yönetmeliğe tabi öğretim

elemanı kadrolarına naklen veya açıktan yapılacak atamalarda aranacak dil
puanında Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Eğitim-Öğretimi ve Yabancı Dille
Eğitim-Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır.
(4) Yükseköğretim kurumları, bu Yönetmeliğe tabi öğretim elemanı kadro ilanlarında

lisans veya lisansüstü mezuniyet alanları dışında adayı tanımlayan özel şartlar
koyamazlar.
Öğretim Görevlisi Kadrosuna Başvuru İçin Aranacak Özel Şartlar Şunlardır:
a) Lisans düzeyinde eğitim yapılan birimlere (rektörlüğe bağlı bölümler dahil)

başvuracak öğretim görevlisi adaylarında en az yüksek lisans mezunu veya lisans
mezunu olmak şartıyla en az alanında on yıl tecrübeli olmak,
b) Güzel Sanatlar Fakülteleri, Eğitim Fakültelerinin Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri,

Konservatuarlar ile ön lisans düzeyinde eğitim yapılan birimlere başvuracak öğretim
görevlisi adaylarında en az lisans mezunu olmak ve belgelendirmek kaydıyla alanları ile
ilgili iki yıl tecrübeli olmak.
Okutman Kadrosuna Başvuru İçin Aranacak Özel Şartlar Şunlardır:
a) Yabancı dil okutmanları hariç olmak üzere lisans düzeyinde eğitim yapılan birimlerde
(rektörlüğe bağlı bölümler dahil) atanacak okutman adaylarında en az yüksek lisans
mezunu olmak,
b) Yabancı dil okutmanı başvurularında Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi

tarafından yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (KPDS) veya
Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS)’den en az 80 puan veya eşdeğerliliği
Yükseköğretim Kurulunca kabul edilen bir sınavdan bu puan muadili bir puana sahip
olmak.

Uzman, kadrosuna başvuru için aranacak özel şartlar şunlardır:
a) En az lisans mezunu olmak,
b) Belgelendirmek kaydıyla alanlarında en az iki yıl tecrübeli olmak.

SERBEST MUHASEBECİLİK MALİ MÜŞAVİRLİK (SMMM) 34
1. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Mesleğinin Konusu Nedir?
Muhasebe ve mali müşavirlik mesleğinin konusu 3568 sayılı yasada şu şekilde

tanımlanmıştır: "Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;
a) Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince,

defterlerini tutmak, bilanço kar zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgeleri
düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.
b) Muhasebe sistemleri kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans mali mevzuat

ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik
yapmak.
c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim

yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve
benzerlerini düzenlemek. tahkim, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmaktır"
2. Kimler Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Olabilir?
Serbest muhasebeci veya serbest muhasebeci mali müşavirlik mesleğine artık sadece
ticaret lisesi, iki yıllık yüksek okul ile dört yıllık yüksek okulların mesleğimizle ilgili fakültelerini
bitirenlerden ve sırasıyla altı, dört, ve iki yıllık staj sürelerini tamamladıktan sonra, yapılan
sınavda başarılı olanlar girebilmektedirler.
Serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşavirler gerçek ve tüzel kişilere ait
teşebbüs ve işletmelerin vergi, sigorta, Bağ-Kur ve belediye ile ilgili tüm işlemlerini
yasaların öngördüğü şekilde yapmakta olduklarından, devlet ile vergi mükellefleri
arasında bir köprü görevi üstlenmiştir.
3. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajına Kimler Başvurabilir?
Serbest Muhasebeci veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik stajına kimlerin

başvurabileceği 3568 sayılı yasa ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmiştir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Stajına 3568 sayılı Kanunun 4. maddesindeki genel
koşullar ile 5/A –a maddesindeki öğrenim koşullarını taşıyanların staja başlayabilmek için
başvuruda bulunabileceklerine değinilmektedir.
Buna göre; Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu Yönetimi ve
Siyasal Bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksek okullardan veya denkliği yüksek
öğrenim kurumlarınca onaylanmış yabancı yüksek öğretim kurumlarından en az lisans
düzeyinde mezun olmak veya diğer öğretim kurumlarından lisans düzeyinde mezun
olmakla beraber, yukarıda belirtilen bilim dallarından lisans üstü düzeyinde diploma
almış olmak gerekmektedir.
Bu başlık altındaki bilgiler www.turmob.org.tr adresinden faydalanılarak hazırlanmıştır.

34
Daha fazla bilgi için ilgili siteye ve Staj Başlatma El Kitabına bakılabilir yada Serbest
Muhasebeci Ve Mali Müşavir odalarından bilgi alınabilir.

Bunun haricinde Serbest Muhasebecilik Stajına 3568 Sayılı Kanunun 5/B maddesindeki
öğrenim koşullarını taşıyanların başvuruda bulunabileceklerine değinilmiştir. Buna göre
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olabilmek için gereken fakülte ve yüksek okulların
konuları ile ilgili ön lisans düzeyinde mezun olanlar ile ticaret ve maliye meslek
liselerinden mezun olanlar serbest muhasebecilik stajı için başvuruda
bulunabileceklerdir.
4. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Başvurusu Ne Zamandır?
3568 sayılı yasa’nın öngördüğü koşullara sahip olanlar her yıl Nisan, Ağustos ve Aralık
aylarında bulundukları ildeki SMMM odasına staj başvurusunda bulunabilirler.
5. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Staja Başvurusu ve Staj Süresi Ne Kadardır?
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik için staj süresi 3 yıldır
6. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Nerelerde Yapılabilir?
1- Serbest Muhasebecilik Stajı, Yeminli Mali Müşavir, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
veya Serbest Muhasebecilerin yanında ve/veya onların gözetim ve denetiminde
yapılabilir.
2- Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Stajı ise Yeminli Mali Müşavir veya Serbest
Muhasebeci Mali Müşavir yanında ve/veya onların gözetim ve denetiminde yapılabilir.
Not: Stajlar işletmenin kanuni merkezinde yapılır. Merkez dışında yapılan stajlar iptal
edilir. Gözetim ve Denetim altında yapılacak stajlarda; stajyerler bir ticari işletmede
bağımlı veya sözleşmeli bir meslek mensubunun gözetim ve denetimde staj yapabilirler.
Gözetim ve denetimde yapılacak stajlarda stajın yapıldığı ticari işletmelerde yalnızca bir
kişi staja başlayabilir. Burada asıl olan her bir ticari işletmede tek bir stajyerin olmasıdır.
Bir ticari işletmede birden fazla bordrolu meslek mensubu ya da sözleşmeli meslek
mensubunun bulunması durumunda da yine o işletmede yalnızca bir kişi staj yapabilir.
Bu koşullarda aynı işletmede birden fazla stajyerin saptanması durumunda stajlar iptal
edilmektedir. Staj işletmede bağımlı (ücretli) meslek mensubunun gözetiminde yapılıyor
ise; stajyer ile bağımlı meslek mensubunun aynı bordroda bulunması gerekmektedir. İşyerinin
merkezi dışında (şube, temsilcilik, şantiye, fabrika, bölge müdürlüklerinde vb.) staj yapılamaz.
7. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Stajı Nerelerde Yapılamaz?
Aşağıda sıralanan iş yerlerinde staja başlanması söz konusu değildir.
§ Bir işyerine ait merkez dışında; şubelerde, temsilciliklerde, şantiyelerde, bölge

müdürlüklerinde ve fabrikalarda,
§ Dernek, vakıf, yapı kooperatifi, sendika, birlik ve meslek odalarında,
§ Belediyelerde
§ Üniversitelerde sayman, fon saymanı vb. görevler,
§ Kamu kurumlarında sayman olarak çalışmalar.
Ancak; Belediyeler, Vakıflar, Odalar, Birlikler ve Derneklerin Türk Ticaret Kanununda

tanımlanan tüzel kişiliğe sahip A.Ş., LTD. ŞTİ. ve İktisadi İşletmelerinde ve Serbest
Bölgelerde staj yapılabilir.

8. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama

Sınavı) Ne Zaman ve Nasıl Yapılmaktadır?
Staj başvuru ayları Nisan, Ağustos ve Aralık’tır. Staj Yönetmeliğinin 7. maddesi uyarınca
staja başlama değerlendirmesi’ne girmektedirler. Bu değerlendirmede 60 ve üzerinde
not alanlar staja başlama hakkını elde ederler. İlgili sınavdan yeterli puan alınmadığı
sürece staj başlatılmamaktadır.
Staja Başlama Değerlendirmesi, Anadolu Üniversitesi ile yapılan protokol gereği Anadolu
Üniversitesi tarafından yapılmaktadır. Sınav soruları Anadolu Üniversitesi tarafından
hazırlanmakta olup sınav organizasyonu tamamen Anadolu Üniversitesi’nin
sorumluluğundadır. Sınav test usulü yapılmakta ve 60 puan alma zorunluluğu
bulunmaktadır. Anadolu Üniversitesi tarafından yapılan Staja Başlama
Değerlendirmelerinde 3 yıl içinde başarılı olma şartı bulunmaktadır. Üç yıl içerisinde
başarılı olamayan adayların staj dosyaları iptal edilmekte ve eski başvurularına bağlı
olarak sınavlara alınmamaktadırlar. Yeniden staj yapmak isteyen adaylar Staja Başlama
Değerlendirmesine yeni staj dosyası açtırarak katılabilmektedirler.
9. Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama Sınavı) Başvuruları ve Kazandıktan

Sonra Staja Başlama Süresi Nasıl İşlemektedir?
Staja Başlama Değerlendirmesi (staja başlama sınavı) için adaylar Nisan, Ağustos ve
Aralık aylarında illerinde bulunan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasına başvuru
yapacaklardır.
İlk defa staj başvurusunda bulunacak adaylar staj dosyası açtırarak kişisel evraklar
(aşağıdaki 8 madde) ile başvuru yapacaklardır. Staj dosyasında bulunan matbu
formlardan sadece 1.sayfa (staj başvuru formu) doldurulacak ve teslim edilecektir. Diğer
matbu evraklar sınavı kazandıktan sonra işyeri evrakları ile birlikte teslim edilecektir.
Kişisel Evraklar
1) Onaylı nüfus cüzdanı örneği (noter veya muhtarlıktan)

(T.C.Kimlik numaranızı bilmiyorsanız, http://tckimlik.nvi.gov.tr adresinden öğrenerek
yazıcıdan bir örneğini alıp ekleyiniz.)
2) İkametgah senedi
3) Cumhuriyet Savcılığından Adli Sicil Belgesi (Adli sicil kaydı olanlardan mahkeme kararı
fotokopisi)
4) Noter onaylı diploma veya geçici mezuniyet belgesi
5) 3 adet fotoğraf (Staja Başlama Değerlendirmesi Başvuru Formuna yapıştırılacak
fotoğraf son 6 ay içinde çekilmiş, başı açık ve adayı kolaylıkla tanıtacak nitelikte
olmalıdır. Aksi taktirde hiçbir uyarıya gerek olmadan adayın başvurusu geçersiz
sayılacaktır. Başı kapalı veya peruklu adaylar sınava alınmayacaktır.)
6) Staj başvuru ve sınav bedeline ait banka dekontlarının asılları
7) Staj dosyasının 1.sayfasındaki form (staj başvuru formu eksiksiz doldurulacaktır.)
8) Staja Başlama Değerlendirmesine Başvurular http://tesmer.anadolu.edu.tr web
sayfası üzerinden matbu form doldurularak yapılacaktır. Web sitesine girerek matbu
formu doğru ve eksiksiz olarak doldurup, onayladıktan sonra yazıcıdan bir örneğini
alarak, ilgili alana fotoğraf yapıştırıldıktan sonra sınav harcı dekontuyla birlikte bağlı
bulunduğu Odaya teslim edeceklerdir. Formdaki bilgiler tamamlanıp, onaylandıktan
sonra form üzerinde hiçbir değişiklik yapılmayacaktır. Bu nedenle adaylar bilgilerini
dikkatlice doldurmaları gerekmektedir.

10. Staja Başlama Değerlendirmesinde (Staja Başlama Sınavında) Yer Alan Sınav
Konuları Nelerdir?
Sınav konuları ve sınav soruları ticaret lisesi mezunları, ön lisans mezunları ve lisans
mezunlarında farklılık arz etmektedir?
Lisans mezunlarının girdiği sınavlarda yer alan konular şu şekildedir;
Genel Kültür ve Yetenek; Türkçe, Matematik, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi
Alan Bilgisi ;
Muhasebe;- Finansal Muhasebe - Muhasebe Standartları - Maliyet Muhasebesi - Mali

Tablolar Analizi- Denetim
Ekonomi ;İktisat, Kıtlık Tercih ve Fayda, Talep, Arz ve Piyasa Dengesi, Talep ve Arz
Esnekliği,Arz ve Talep Uygulamaları, Tüketici Dengesi Analizi, Üretim ve Maliyetler, Tam
Rekabet Piyasası,Monopol, Monopolcü Rekabet ve Oligopol Piyasalar, Faktör Piyasaları,
Milli Gelirle İlgili Kavramlar, Milli Gelir Denge Düzeyi, Para Teorisi ve Politikası, Uluslararası
Ticaret Teorisi, Uluslararası İktisat Politikası, Döviz Piyasası, Ödemeler Bilançosunun Tanımı,
İktisadi Kalkınma ve Büyüme
Maliye; Maliye ilminin esasları, Kamu ekonomisi, Kamu giderleri, Kamu gelirleri (vergi
teorisi), Bütçe, Devlet Borçları, Yerel idareler
Hukuk ;Meslek Hukuku, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, vergi Hukuku, Ticaret Hukuku,
Borçlar Hukuku
11. Staja Başlama Değerlendirmesine (Staja Başlama Sınavına) Hangi Kaynaklardan

Hazırlanılabilir?
Staja Başlama Değerlendirmesine hazırlık amacıyla, Anadolu Üniversitesi ile TESMER

arasında yapılan protokolde belirlenen Staja Başlama Değerlendirmesi konularına göre
Eğitim Setleri hazırlanmıştır. İsteyen adaylar odalarından alabilirler. Staja Başlama
Değerlendirmesine kabul edilen stajyerler isterlerse odalarının açmış olduğu hazırlık
kurslarına devam edebilirler.
Bunların haricinde piyasada farklı yazarlar tarafından hazırlanmış “staj başlatma sınavı”
ile ilgili kaynaklar ve soru bankaları da mevcuttur.
12. Staja Başlama Değerlendirmesi (Staja Başlama Sınavı) Kazanıldıktan Sonra Nasıl Bir
Yol İzlenecektir?
Sınavı kazanan adaylar, sınav sonuçları açıklandıktan sonraki, staj başlama

döneminden itibaren 2 yıl içerisinde staja başlamak zorundadırlar. Staja başlayacak
adayların ocak, mayıs, eylül aylarının en geç 10’una kadar işe başlaması gerekmektedir.
İşe başladığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde, sınav sonuç belgesinin aslı ile birlikte
staja ilişkin evraklarını odasına teslim etmesi gerekmektedir.
Serbest Muhasebecilik veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik stajı yapmak için odaya
başvuran stajyerler odalar tarafından kendilerine verilecek bir staj dosyası düzenlemek

zorundadır. Staja Başlama Değerlendirmesinde başarılı olup staja başlayan stajyerlerin,

başvuru anında düzenlemiş oldukları staj dosyası, staj süresince bağlı olduğu odasında
kalacak olup, staj boyunca stajyerle ilgili TESMER tarafından istenen tüm belgeler bu staj
dosyasında yer alacaktır. Staj dosyası stajyerin staj yaptığı yerin özelliğine göre farklı
biçimde oluşturulmaktadır.
Aday meslek mensuplarına yanında, gözetim ve denetimde staj yapılan meslek

mensupları tarafından, her yıl için 100 puan üzerinden Staj Değerlendirme Formu
düzenlenir. Her yıl için düzenlenecek formların ilgili dönemlerde Odaya teslim edilmesi
gerekmektedir.
Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir stajyerleri gerek stajları

esnasında gerekse stajlarının bitiminde ilgili yasa ve yönetmelik hükümlerine göre belli
zaman aralıklarında Ara Dönem değerlendirme sınavlarına girmek zorundadırlar. Bu
sınavlar Serbest Muhasebeci Stajyerleri için ayrı bir grup, Serbest Muhasebeci Mali
Müşavir Stajyerleri için de ayrı bir grup olarak düzenlenmiştir.
Kariyer bir meslek olan Serbest Muhasebecilik ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik
unvanlarının elde edilmesi, yapılacak olan sınavlarla mümkündür. Bağımsız olarak
oluşturulan ve Üniversite, Maliye Bakanlığı ile TÜRMOB’un temsilcilerinin bulunduğu Sınav
Komisyonu tarafından hazırlanan ve TÜRMOB tarafından gerçekleştirilen yeterlilik
sınavlarından başarılı olmak unvanın elde edilmesindeki ön koşullardan birisidir. Şu
unutulmamalıdır ki ilgili sınav ve staj şartını yerine getirmeden bir meslek unvanı alınması söz
konusu değildir.
13. Serbest Muhasebecilik Staj Ara Dönem ve Bitirme Değerlendirmeleri Nasıl

Olmaktadır35?
Serbest Muhasebecilik stajının bir unsuru olarak değerlendirilen Staj Ara Dönem ve
Bitirme Değerlendirmeleri Serbest Muhasebeci stajyerlerinin stajlarının belli dönemlerinde
başarmaları gereken sınavlardır. Staj Ara Dönem ve Bitirme Değerlendirmeleri yılda 3 kez
belli bölgelerde yapılmaktadır. Stajyerlerin bu değerlendirmelerden başarılı olması için
100 puan üzerinden 60 puan alması gerekir. A – B Grubu Staj Ara Dönem Değerlendirme
ve C Grubu Staj Bitirme Değerlendirmelerinde ilk girilen sınavla birlikte toplam dört kez
sınava girilebilir.
14. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Mesleki Yeterlilik Sınavı Nedir36?
Lisans ve Lisansüstü mezunu Serbest Muhasebeci Mali Müşavir stajyerlerinin iki yıllık staj
sürelerinin sonunda girmeleri gereken sınavdır. Bağımsız oluşturulmuş sınav komisyonu
tarafından hazırlanan ve TÜRMOB tarafından gerçekleştirilen Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirlik Mesleki Yeterlilik Sınavlarına staj koşullarını yerine getirmiş olan tüm Serbest
Muhasebeci Mali Müşavir stajyerleri katılmak zorundadırlar. Meslek ünvanının elde
edilmesi için bu sınavlarda başarılı olmak esastır.
35 Ayrıntılı sınav konuları için bakınız; www.turmob.org.tr staj başlatma el kitabı sayfa 51-
73
36 Ayrıntılı sınav konuları için bakınız; www.turmob.org.tr staj başlatma el kitabı sayfa 73-
78

Tüm bu anlatılanları şu şekilde şematize edebiliriz;

LİSANS MEZUNU SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK STAJYERLERİ
Nisan
Ağustos Staj Başvuru Dönemi
Aralık
Mayıs
Eylül Staja Başlama Dönemleri
Ocak
Stajın Fiilen Başlaması
2 Yıl Sonra
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Mesleki Yeterlilik Sınavları
Tüm Haklarını Kullandığı Halde Başarılı Olanlar

Başarılı Olamayanlar
Sınav Yönetmeliği gereği SERBEST MUHASEBECİ MALİ
2 yıllık bekleme dönemi sonunda MÜŞAVİRLİK RUHSATI
yeniden bütün derslerden sınava
katılabilirler.
İsteyen Başarılı olamayan adaylar isterlerse

Bu arada C Grubu sınavına katılabilir.
C Tipi Staj Bitirme Değerlendirmesi
SERBEST MUHASEBECİLİK RUHSATI
15. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik sınavında ne tür sorular sorulmaktadır? Geçmiş
Yıllarda yapılmış sınavlara ilişkin soru örnekleri var mıdır?
a. SMMM Sınavı Soru Örnekleri
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/kpss/geçmiş.yıllardaki.sorular.rar

Sorularınız ve önerileriniz için fyoglu@sakarya.edu.tr adresinden bana ulaşabilirsiniz.
Çalışmanın Tüm Öğrencilere Faydalı Olması Dileğimle…
Arş. Gör. Fatih YARDIMCIOĞLU
Sakarya Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü
fyoglu@sakarya.edu.tr
Çalışmanın tam metni ve güncellemeler için bakınız
http://www.maliye.sakarya.edu.tr/duyuru/kpss.pdf

KPSS

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KPSS

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI (KPSS), VE

KARİYER MESLEKLERİ (A GRUBU KADROLAR),

AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES)

LİSANSÜSTÜ EĞİTİM (MASTER),

SERBEST MUHASEBECİLİK MALİ MÜŞAVİRLİK (SMMM)

KONULARI HAKKINDA BİLGİ NOTU

Sakarya Üniversitesi İİBF, Maliye Bölümü

NOT: Araş. Gör. Fatih YARDIMCIOĞLU’nun Öğrencilere Armağanıdır.

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI (KPSS), ve

KONULARI HAKKINDA BİLGİ NOTU

KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI (KPSS)

1. KPSS Nedir? ........................................................................................................................................................................7

LİSANS VE LİSANSÜSTÜ DÜZEYDE MEZUN OLAN ADAYLARIN KPSS SONUCUNDA GİREBİLECEKLERİ

17. Bakanlıklar Tarafından Yapılan Sınavlara (A Katagorisi) Giriş Koşulları Nelerdir?.............................................. 25

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 3

d. Gümrük Müfettişliği ...................................................................................................................................... 54

GENEL MÜDÜRLÜK KONTROLÖRLÜKLERİ VE MÜFETTİŞLİKLERİ

AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (ALES) VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİM

1. ALES Nedir? ...................................................................................................................................................................... 63

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 4

SERBEST MUHASEBECİLİK MALİ MÜŞAVİRLİK (SMMM)

1. Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik Mesleğinin Konusu Nedir?......................................................................... 73

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 5

Bu çalışmada ikinci olarak lisans eğitimini tamamlamış olan ve eğitimine devam

Çalışmanın takip eden sayfalarında Akademik kariyerin başlangıcı olan Araştırma

Çalışmanın tüm öğrenciler için faydalı olması dileğimle…

Arş. Gör. Fatih YARDIMCIOĞLU

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 6

KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI (KPSS)

2. KPSS Ne Zaman Yapılmaktadır?

3. KPSS’ ye Kimler Girebilir?

a. Ortaöğretim (Lise ve dengi meslek lisesi) (KPSS/2 sınavına girmektedirler)

Programlarından mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda bulunanlar

4. KPSS Sonuçlarının Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?

KPSS sonuçları sınav tarihinden itibaren 2 yıl süreyle geçerlidir.

5. KPSS’ye Başvurma Koşulları Nelerdir?

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 7

kurum ve kuruluşlarına başvurdukları tarihte, B Grubu kadrolar için ÖSYM'ye Tercih

Yukarıdaki koşullardan herhangi birine durumunun uymadığı tespit edilen adaylar,

6. KPSS Nasıl Yapılmaktadır ve Kaç Oturumdan Oluşmaktadır?

Cumartesi sabah oturumunda adaylara Genel Yetenek ve Genel Kültür Testleri

7. KPSS’de Uygulanacak Testler Nelerdir?

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 8

Tablo 1: Uygulanacak Testler

Genel Kültür İktisat Ekonometri

8. KPSS’de Uygulanacak Testlerin Kapsamları Nedir?

Sınavda uygulanacak testlerin kapsamları Tablo-2 'de ayrıntılı olarak gösterilmiştir.

Tablo 2: KPSS'de Uygulanacak Testlerin Kapsamları

c) Anlatım özellikleri %5 c) Problem çözme %20

a) III. Selim'den itibaren Türk %5 a) Hukuk başlangıcı ve genel %5

c) Atatürk ilke ve inkılâpları %15 c) idare %5

d) Atatürk dönemi: iç olaylar ve 4) Türkiye ve Dünya ile İlgili Genel %5

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 9

b) Türkiye'nin beşeri özellikleri %5 b) Osmanlılar dönemi %5

1) Sözcük Bilgisi %10 3) Çeviri %20

1) Anayasa Hukuku %10 5) Borçlar Hukuku %15

ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 10

b) Sosyal güvenlik hukuku %25 4) Yönetim ve Çalışma Sosyolojisi %5

9. KPSS Sonucunda Puanlar Nasıl Hesaplanmaktadır?

Tablo-2'deki testlerden elde edilen standart puanlardan hangilerine ne kadar ağırlık

Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 11