You are on page 1of 150

Time conceptions

EŞZAMANLI KAVRANIŞ
SYNCHRONIC TIME CONCEPTION



dogum
dogum
d ogölüm
um


ölüm
d og um ölüm
ölüm
d og um

SÜREKLI KAVRANIŞ ttek


dtanrili
e k t anrili
inle
dinler r um
d og
g e çmisölüm g e le ce k
ö lüm ilahi ilahi
s ons uzluk
s ons uzluk
yarad ilis geçmis s imdi gelecek yargi
ilahi g ünü
CONTINUOUS TIME CONCEPTION t e k t anrili
d inle r
sgimdi
s o ns uzluk
yargi g ünü
yaradilis g e çmis
ayd inlanma e le ce k s o ns uzluk
yarad ilis g e çmis s imdgi e le ce kyarg i g ünü
d og um s imd i ölüm
aydinlanma
ayd inlanma s ons uzluk
s o ns uzluk
g e çmis g e lecek
d og um
geçmiss imd i
gelecek
ö lüm
ke s dogum
int i ke s int i ke s imdi
s int i ölüm
s o ns uzluk
g e çmis
g e çmis

SIÇRAMALI SÜREKLI KAVRANIŞ


g e çmis g e le ce k
g e ke
çmis
s int i ke s int i ke s int i s ons uzluk
g e çmis
g e çmis
g eçmis g e le ce k
g e çmis
LEAPED CONTINUOUS TIME CONCEPTION kes inti kes inti kes inti s ons uzluk
geçmis
g eçmis
geçmis gelecek
g eçmis
Continous time conception in architecture

Kaedi Bölge Hastanesi, Moritanya, F. Carola, Bensberg Municipality building, G. Böhm,


1989 1962-64

Peritower Hotel, Nevşehir, M. Karaaslan,


Talesien West, F. L. Wright,1937
Süreklilik:
Zaman, doğrusal olarak, belli bir hedefe, evrimsel bir gelişim
hedefine doğru süreklilik içinde akar.
Zamanın bu tür kavranışı, evrimsel bir ilerlemenin varlığının
kavranışıdır.
Geleneksel ve modern sistemlere uygulanabilirken, değişimin
hızları ve değişim yapıları farklıdır, geleneksel ve modern
anlamda değişimin sorgulanması değişiklik gösterir.
Geleneksel sistemler, değişme ve ilerlemeyi ideolojik bir hedef
olarak seçmezken, modern sistemler, değişimi bilinçli olarak
sorgularlar.
Modern ve geleneksel sistemleri ayırdeden en önemli özellik
değişim ve ilerleme karşısında alınan tutumdur. Toplumsal
değişim modellerinde, geleneksel ve modern toplumun
ayrışma kriteri, ilerlemenin yönü ve hızıdır.
Geleneksel bağlamda süreklilik:
Geleneksel bağlamda bir sürekliliğin açıklanması, geleneğin
açıklanması eşliğinde yapılabilir.
Gelenek, tarihsel sürecin içinde geçmişten gelen, ancak hala
geçerli olan faaliyetleri, töresel alışkanlıkları ve nesneleri
kapsayan bir kavram olarak tanımlanabilir. (Özer, 1986)
Tarımsal düzende, değişimin yavaş olması, bugün hala yaşayan
geleneksel toplum yapılarının varlığını gösterir.
Geleneğin varolma nedeni, değişimin veya ilerlemenin
diyalektik biçimde olmamasıdır.
Toplumsal faaliyetler, bunların yoğunlaştıkları kurumlar,
ürettikleri olaylar, nesneler, zaman içerisinde çok yavaş değişir.
Geleneksel mimari ise, geleneği tanımlayış tarzımızdan yola
çıkan, hala yaşayan, kullanılan töresel alışkanlıklara göre
üretilip, tüketilen bir mimaridir.
Bir toplum tarafından geleneksel süreçte gereksinim duyulan
işlevler sürüyorsa ve üretilen mimari aynı süreçten geçiyorsa,
buna geleneksel mimari diyebiliriz.
Geleneğin içinde değişim vardır, ancak hızı düşüktür.
Çünkü geleneksel toplumlar, geleneğe güven unsuru üzerine
yapılanır.
Gelenek bu bağlamda zamanın düzenlenişine işaret eder.
Giddens (1998) geleneği, zamansallığı yapılandıran bir sistem
olarak tanımlar.
Gelenek, yinelemelerden kurulu bir zamansallık yapısını kurar.
Geçmiş, geleceği düzenlemenin bir yoludur.
Geçmişe yönelim, geleneğe özgüdür. Gelenek, içindeki yavaş
değişim hızından ötürü bir tür rutindir.
Bu rutin rahatsız edici bir rutin değil, aksine rahatlatıcı ve
güven vericidir. Tüm geleneksel sistemler bundan ötürü
geleneğe güvene dayanır.
Mimarlıkta süreklilik modeli
Modern Bağlamda Süreklilik:
Modern bağlamda bir süreklilik modelinden sözedebilmek için
süreklilik isteğinden sözetmek gerekmektedir.
Geleneksel sistemle farkı, mimari anlamda sürekliliğin bilinçli
bir seçim olmasıdır.
Aldo Rossi, teorisyen ve uygulamacı bir mimar olarak, mimari ve
kent, tarih ve bellek arasındaki ilişkinin analizleri ile ilgilenir.
Kendi yaklaşımını, Sosyalist Gerçekçi Mimarlık olarak
isimlendiren Rossi, tarihsel biçimlerin, halkın anlayacağı bir
dille yansıtılması sayesinde, mimarlık ve halkın biraraya
gelebileceğini iddiasında bulunur.
Bu iddiasında halkın beğenisinin, geleneksel biçimlerden yana
olduğu önkabulünü yapar.
Rossi, kendi projelerinde, analojinin ruhunu ana tema olarak aldığını belirtir.
Rossi, iki şey arasındaki benzerlikten yola çıkarak, onların başka
bakımlardan da benzer olabilecekleri anlamında olan analojiye, geçmişin
saklı temalarının (özlerinin) anlaşılmasını sağlayan bir içsel diyalog olarak
başvurur ve tasarımlarını bir buluş ve bir hatırlayış nesnesi arasına
konumlandırır.
Rossi mimarlığı, bir tür otobiyolojik deneyime dönüştürme eylemi olarak
adlandırır.
Analojik şehir adlı projesinde, projenin elemanlarının, geçmişin ruhuna
atıflarda bulunan bir tür ‘’hatırlayış katmanları’’ olarak kullanıldığını görebiliriz
Giulio Carlo Argan, mimarlıktaki tipoloji kavramını şöyle
açıklar:’’
…Mimari tipoloji ve ikonografi arasında bir benzetim (analoji)
vardır. Tipoloji, yaratıcı süreçte belki bir belirleyici değildir.
İkonografinin, figüratif sanatta göründüğü kadar görünebilir.
Tipler, sembolik içeriğin mimari biçimlere yüklenmesidir.
Biçim iletendir.
Bu arada, mimari biçimlere sembolik anlam taşıyıcılığı görevi
yüklenir.
Ancak sembolik içerik, tipin oluşumunun öncesinde var mıydı
ve tipi bu mu belirledi, veya daha sonrasında mı oluştu?.’’
(Argan,1996)
Tipolojinin bir yöntem olarak kullandığı soyutlama, geçmiş
biçimlerin çözüm ve analizleri sonunda bulunacak, ortak bir
mimari meta dil ortaya koyma amaçlıdır.
Tipoloji çalışmaları, mimarlığın meta dilini kurgular ve yeni
üretilecek gerçekliklerde bu meta dilin kullanılması yolu ile
süreklilik yapılarını oluşturmayı hedefler.
Örneğin böyle bir sürekliliği meta dil düzeyinde ortaya
koyan C. Rowe, Le Corbusier’in Villa Garches’deki mekan
çözümleriyle, 1558 tarihli Villa Malcontenta arasında
matematiksel ritm benzerliği olduğunu ortaya çıkarır.
Continous time conception in architecture

Villa
Malcontenta,
Palladio 1558

Villa Garches,
1926,Le
Corbusier
Mimarlıkta süreklilik modeli
Diğer bir süreklilik modeli örneği olan Bağlamsal tutum, yere
ve zamana ilişkin bir anlam taşıyan, çevrenin morfolojik
özelliklerine bağımlılığı nedeniyle görsel ilkelerin kültürel
düşüncelerle birarada ele alınmasını savunan bir tutumdur.
Bağlamsalcılık, daha genel anlamda, bir mimari gerçekliğin,
onun tasarlandığı bağlama bağlı olarak yaratılması olarak da
tanımlanabilir.
Yer ve zamana bağlı bir süreklilik modeli örneğidir.
Değişimin hızı, bağlamın sürekliliğini belirler.
Bu modele örnek mimari tutum olan, Bölgesel Mimari,
ekonomik, tarihi ve kültürel etkenlerin belirlediği bir çevrenin
başlangıç noktası olarak alındığı bir tutumdur.
Yere dair özlerin, değişmeyenlerin açıklanması ve bunların
süreklilik içinde olmasını öneren bir modeldir.
Bu tutum, yer kavramı ile ilgilenir.
Ancak tanımlanan yer kavramı, fiziki bir yer olma hali değil,
kültürel ve tarihi bir yer kavramıdır.
Kültürel, tarihsel yerin sürekliliği bağlamında, zamansal
sürekliliği talep eder.
Bölgesel mimari tutumda yansıtılan öz, bölgenin ortak
bellekleridir. Bölge toplumsal özün oluşturucusu olarak
kabullenilir.
Bölgesel mimari ile eşleşen mimarlık gerçekliklerinde, öz, yerin
coğrafi tanımı ile sınırlanmaz.
Bölgesel mimaride kullanılan yer kavramı, kültürün
tanımladığı yer kavramıdır. yeni bir bölgesel mimari geleneğin
ortaya çıkabilmesi için, biçimlenme koşullarında, yöresel
faktörlerin evrensel faktörlerden daha üstün olması gereğini
savunulur.
Continous time conception in architecture
Continuity: Time is such a flux that goes linear throughout its progressive
target. Continuous time conception is to comprehend the time within the line
of evolutionary progress. (evrimsel gelişim). There are two continuos time
conception which are traditional continuos time conception and
modern continuos time conception.
They are distinguished from each other by their speed of progress.
Continuity in the context of traditional systems: The speed of progress in
traditional systems are too slow such a instinctive or spontaneously way.
Concept of the progress is not an intentional selection within the traditional
continuos time conception. There is no need to be questioned the concept of
progress. In traditional systems continuity is obtained from generation to
generation from the past knowledge. In reverse in modernity continuity is an
intentional selection in order to keep communal, regional identity for
community, region, country.
In architectural area, all vernacular and traditional architecture can be defined
as they are created under the continuos time conception. There can be seen a
evolutionary progress in the vernacular architecture as it can be seen Turkish
Continous time conception in architecture
Continous time conception in architecture
Sedat Hakkı Eldem’s typology on “Turkish House”

2) d Is h a ya tlI 3)iç h a ya tlI 4)o rta h a ya tlI


oda
e yva n
oda b o slu k
oda b a so d a
h a ya t h a ya t oda h a ya t
e yva n
a vlu
wc
wc
oda oda
oda
m u t. a se vi

oda

  FIRST PHASE SECOND PHASE THIRD PHASE


Continous time conception in architecture

Caseras Köyü, İspanya


Continous time conception in architecture
Continous time conception in architecture
Continous time conception in architecture
Continous time conception in architecture
essence (öz) Primary form (ilk biçim) Meta-form (meta-biçim)

Tradition

d Is h a ya tlI
a vlu

(gelenek) b a so d a

Space
oda h a ya t oda

1. evre
(mekan) 2 2. evre
culture wc
h a ya tlI 3 iç h a ya tlI
oda a se vi

(kültür) e yva n h a ya t
m u t.

meaning od a
e yva n
oda

(anlam)
oda

h a ya t 3. evre 4. evre
4 o rta

b o sluk oda oda

Typology’s aim proposed to revival the hidden meaning comes from past
architectural forms.

Typology produces a meta-language which comes from abstraction of the past


Continous time conception in architecture

Architectural Buildings and Typological


essence designs abstraction
(Mimari (traditional
Öz) architecture) Meta-form
(Mimari Ürün (Tipolojik
soyutlama)

Explanation of typology
Continous time conception in architecture
Continous time conception in architecture

Kaedi
Bölge
Hastanesi,
Moritany
a, F.
Carola,
Hassan Fathy 1900 yılında Mısır'ın İskenderiye
kentinde doğmuş, 26 yaşında Kahire'deki
Mühendislik Yüksek Okulunu bitirmiştir. 1930-46
yılları arasında Kahire Güzel Sanatlar Fakültesinde
eğitmenlik yapmış, 1940 da Bahdim'de ilk kerpiç yapı
denemesinde bulunmuştur.1946-53 yıllarında "Yeni
Gourna Köyü" projesini gerçekleştirmiştir. 1949-52 HASSAN FATHY
yıllarında Eğitim Bakanlığı Okul İnşaa Bölümünde
direktör olarak görevlendirilmiş, 1954 senesinde
Güzel Sanatlar Fakültesine geri dönmüştür. 1957-62
yıllarında Atina Teknik Enstitüsünde iklim ve
mimarlık dersleri vermiş, 1963-65 senelerinde Kültür
Bakanlığı için Sosyal Antropoloji ve Halk Sanatı
Fakültesini planlamıştır. 1966 yılında Al-Azhar
Üniversitesi Mimarlık Bölümünde felsefe ve estetik
dersleri vermiş, aynı zamanda Yeni Bariz Köyü için
yönlendirici bir proje gerçekleştirmiştir. 1977-80
yılları arasında mimarlar için Aga Khan ödülü milli
komitesinde üyelik yapan Hassan Fathy 1989'da
Kahire'de ölmüştür. Hassan Fathy yaşamı boyunca
mimarlık, şehircilik, edebiyat ve felsefe konularıyla
ilgilenmiş, şehircilik ve mimarlıkta 100'ü aşkın
New Gourna, 1948
Hamdi Seif al-Nasr Rest house, Fayyum (1944).
Continous time conception in architecture

Avlulu konut çalışması, Mısır, H. Fathy,1937


Riad House, Saqqara Road, Giza, Egypt (1967).
The Halawa House, Agami, Egypt (1975).
Courtyard Houses, Agadir, Morocco (1964).
Courtyard Houses, Agadir, Morocco (1964).
Aldo Rossi (May 3, 1931 - September 4, 1997) was an
Italian architect and designer who accomplished the
unusual feat of achieving international recognition in
three distinct areas: theory, drawing, and
architecture.
Rossi was born in Milan, Italy. He graduated in
architecture in 1959 from the Politecnico di Milano.
His earliest works of the 1960s were mostly theoretical
and displayed a simultaneous influence of 1920s
Italian modernism classicist influences of Viennese
architect Adolf Loos.
In his writings Rossi criticized the lack of understanding
of the city in current architectural practice. He
argued that a city must be studied and valued as
something constructed over time; of particular
interest are urban artifacts that withstand the passage
of time. Rossi held that the city remembers its past
(our "collective memory"), and that we use that
memory through monuments; that is, monuments
give structure to the city.
He became extremely influential in the late 1970s and
1980s as his body of built work expanded and for his
theories promoted in his books
The Architecture of the City (L'architettura della città,
1966) and A Scientific Autobiography (Autobiografia
scientifica, 1981).
Aldo Rossi died in a car accident in September 1997 in
Milan.
Aldo Rossi, mimarinin 1960'larda iyice su yüzüne çıkan çok yönlü
krizine karşı tepki veren öncü mimar-kuramcılardan biriydi.
Rossi'nin de içinde yer aldığı ve kendi içinde bir çok farklı eğilimi
barındıran kanal, hem modern mimariye karşı tepkisini, hem de
kendi eylemliliğini morfoloji ve tipoloji kavramları üzerine
kuruyordu.

Sözlük anlamı form bilgisi olan morfoloji kavramı, bu eğilimlerin


vurgusu sayesinde 1960'lardan beri doku (tekstür) bilgisi anlamında
kullanılıyor.

Genel olarak kategorileştirme bilgisi anlamına gelen tipoloji


kavramının ise, yine 1960'lardan beri, yinelenen alışkanlık kalıpları
anlam vurgusu ağır basacak şekilde kullanıldığını görüyoruz.
Her iki kavram da varolana, mevcut olana işaret edecek, dikkat
çekecek bir anlam içeriğiyle kullanıldılar.

Bunlar, diğerlerinin yanı sıra, modern mimarinin bilgi krizinin


yol açtığı sonuçlarla da başetmek üzere peşine düşülmüş
kavramlardı.

Modern mimarinin bilgi krizi, her şeyden önce mimari ürünün


bağlardan, bağlamdan, kendini anlamlı kılacak bir çerçeveden
koparak yalnız kalması, tekil bir vaka olmanın ötesine
geçememesiydi.
Ne demektir mimari ürünün tekil bir vaka olması
Mimari ürünün anlamını mimarlık tarihi ve mimarlık eleştirisi
metinlerinden aldığı bir durumda, bağlam "anlatı"
tarafından kurulur.
Yapıların tekil durmamalarının, yalnız kalmamalarının
teminatı, anlatının başkaları tarafından da anlaşılması,
benimsenmesi, bir konvansiyona aracılık etmesidir.
Etmediği noktada ürünlerin, arasındaki bağ çözülüverir,
nesneler yalnız kalır.
Bu çağımızda sık karşılaşılan bir durumdur.
Mimarların, mimar adaylarının o anlatılardan koptukları
durumlarda, hatta çoğu zaman hiç bir zaman içine girmemiş
olduklarında, dergilerde, kitaplarda ard arda dizilmelerine
alışılmış binaların neden birarada durdukları da anlaşılamaz.
Ancak onlara her yerde rastlandığı için "önemli"
olduklarından da kuşku duyulmaz.

Böylelikle bir sis perdesi oluşur.

Bu mistifikasyonu besleyen bir sis perdesidir.

İşte mimarlık ortamlarının en çok şikayet konusu olan


"bilinçsiz taklit" (ardını okumadan kopya çekme) bu
mistifikasyonun sonucudur.

Olumsuz vurgu genellikle "taklidi yapan" üzerinedir.

Taklit edenin bilinçsizliğinden dem vurulur.


Çözüm "kültür ve eğitim" ortamında aranır.
Ancak bu çaresiz ve umutsuz bir arayıştır.
Her zaman "yeterince" kültürlü ve eğitimli olmayan
meslektaşlar, yapımcılar, kullanıcılar olacaktır.
Tarihte herkesin yeterince kültürlü olduğu bir an herhalde hiç
olmamıştır.
Sorun, nesnelerin birarada durmasının anlatıların üstüne
kalmış olmasındadır.
İşte Rossi'nin de içinde yer aldığı morfolojiye ve tipolojiye
ağırlık veren eğilimin yaptığı, anlatının önceliğine karşı, mevcut
olana, nesneye, yere kulak vermeyi ön plana çıkartmaktır.
Meydanı nesnenin, dahası nesnelerin belirli bir topos
üzerindeki biraraya gelişlerinin, şeylerin düzeninin
konuşmasına bırakma çabasıdır.
Anlatıdan vazgeçme değil, onu erteleme tercihidir.
Nesneden sonra konuşmanın, anlatının içsel sorunlarına da çare
olacağını ummaktır.
Her seferinde yeniden başlanmak durumunda kalınan bir söz
yerine, süregelen bir söyleme, çağrışımlara, sıçramalara,
tesadüflere açık bir "sohbete" katılma arayışıdır.
Ancak modern dünyada nesneler, binalar, şehirler kendi
kendilerine konuşmazlar; daha doğrusu sürekliliği olan bir dil,
sohbet ortamı kuramazlar.
Dilleri, kozmopolitlikle, köksüzleşen bireylerle karşılaşınca dilsizliğe,
dahası kakafoniye dönüşür

İşte Rossi'nin de içinde yer aldığı grup, morfoloji ve tipoloji


teknikleri aracılığıyla şehri ve mekanı konuşturmak için iradi bir
çabaya giriştiler.

Modern bir paradoks: insan elinden çıkma ürünler, artifaktlar


içinde belki de en anonimi, insan iradesine karşı en dirençli nesne
olan şehri kendi haline bırakmak, onun sesini duymak için yine iradi
bir çaba, işlem gereklidir.

1970'lerde ve 80'lerde bu arayış biçimsel sınıflandırmalara ve


çeşitlendirmelere dönüşmekten kurtulamadı.

Yinelenebilir kalıplara dönüştüğü noktada da kaynaklandığı,


beslendiği nesnelerle bağını kopardı.
İşaret ettiğine dikkat çekme gücünü kaybetti.
İşte Rossi'nin farkı tam da bu noktada ortaya çıkar.

Beslendiği nesneler dünyasını gösterme, ona dikkat çekme


gücünü en soluklu kılan mimarlardan biridir.

Bunu baktığı, etkilendiği, sesine kulak verdiği nesneyi analitik


bir işleme tabi kılmamasına, onunla arasında parçalayıp
yeniden kuran bir özne-nesne hiyerarşisi kurmak yerine,
empatik bir ilişkiye girmeyi tercih edişine ve bunu ifade
gücüne borçludur.
Gördüğünden, işittiğinden, anladığından analitik kalıplar
türetmek yerine, onu şiirselleştirerek bir kez daha göstermeyi,
dikkat çekmeyi tercih etti. Şiirselleştirmeyi mubalaga ile,
ısrarla, tekrarla, zamansızlık ifadesiyle, binayı ve şehri daha
çıplak ve dikkat çekici kılan soyutlayıcı üslubu ile
gerçekleştirdi.
Şiirselliğini ve nesneye dikkat çekme gücünü, ısrarla yinelediği
biçimlerin ve elemanter ögelerin sembole dönüşme
karşısındaki dirençlerinden, imge olarak kalabilmelerinden
aldı.
Projelerinde tekrar eden ögeler, birer işaret, "gösteren"
olmaktan önce "hatıra" ya da "hayal" gibidirler.
Duvar, çatı, pencere, kapı ve nihayet bina, titiz araştırmaların,
ince analizlerin sonucunda ulaşılmış keskin proporsiyonları
Unutulan bir şeyin yavaş yavaş hatırlanmasının resmi gibidir.
İmge, belirdiği anda, daha ileri gitmeden çizilivermiş gibidir.
Gücünü, muğlaklığın ardına gizlenmiş gerçekliğin
keskinliğinden alır.
İsmi konamayanı, tarifi tam yapılamayanı, ancak varlığından
da şüphe edilemeyeni, bize eşlik etmesinden
kaçınamayacaklarımızı hatırlatır.
Yaklaştığımızda bizden kaçar, muğlaklaşır; uzaklaşmaya
yeltendiğimizde de bize her zaman eşlik edecek olanı hatırlatır,
karşımıza dikilir.
 
Sn. İhsan Bilgin'e teşekkürler..
Continous time conception in architecture

The Analagous City, Rossi,


del mondo tiyatrosu, venedik
Villa alessi
Carlo Scarpa (June 2, 1906 - 1978), was an Italian designer,
influenced by the materials, landscape, and the history of
Venetian culture.
Scarpa was born in Venice. Carlo attended the Academy of Fine
Arts where, after two years, he focused on architectural studies.
Graduated from the Accademia in Venice, with the title of
Professor of Architecture. However, Scarpa refused to sit the pro
forma professional exam administrated by the Italian
Government after World War II. As a consequence, he was not
permitted to practice architecture without associating with an
architect. Hence, those who worked with him, his clients,
associates, craftspersons, called him "Professor", rather than
"architect".
His architecture is deeply sensitive to the changes of time, from
seasons to history, rooted in a sensuous material imagination.
Scarpa taught drawing and Interior Decoration at the Istituto
universitario di architettura di Venezia from the late 1940s until
his death. While most of his built work is located in the Veneto,
he made designs of landscapes, gardens, and buildings, for other
regions of Italy as well as Canada, the United States, Saudi
Arabia, France and Switzerland.
In 1978, while in Japan Scarpa died after falling down a flight of
concrete stairs. He survived for ten days in hospital before
succumbing to the injuries of his fall. He is buried standing up,
Villa Ottolenghi , Bardolino , Italia , 1975
Castelvecchio müzesi
restorasyonu, verona, 1956,73
Castelvecchio müzesi restorasyonu, verona,
Castelvecchio müzesi
restorasyonu, verona, 1956,73
Castelvecchio müzesi
restorasyonu, verona, 1956,73
Castelvecchio müzesi
restorasyonu, verona, 1956,73
C. Scarpa’ Banca Popolare di Verona, İtalya,1973
TADAO ANDO (d. 13 Eylül 1941,
Osaka),

Mimarlık eğitimi almamış olmasına


rağmen 20. ve 21. yüzyılın en önemli
mimarlarından biri olmuştur.
Daha çok beton, su, cam, peyzaj ve
günışığı ile yaptığı kompozisyonlar
Japon minimalizmini, Avrupa ve
Amerika'da ortaya çıkmış olan modern
mimariyle bir araya getirerek
uluslararası modern mimarlığa yeni bir
boyut kazandırmıştır.
Tadao Ando, 1995'de mimarlığın
Nobeli sayılabilecek Pritzker
ödülünün sahibi olmuştur. Yanısıra
sayısız farklı ödül ve en son UIA 2005
altın madalyasının sahibi olmuştur.
Azuma House 1976, Osaka
Azuma House 1976, Osaka
Azuma House 1976, Osaka
Azuma House 1976, Osaka
Azuma House 1976, Osaka
Continous time conception in architecture

Lefkoşe SOS children village, Lefkoşa, C. Terün, 1993


Carlo Scarpa
1- Banco popolare di verona, 1973, ek
2- vicenza tiyartrosu için öneri,1968,69
3- Casa ottlenghi, verona, 1974
4- Castelvecchio müzesi restorasyonu, verona, 1956,73
5- brion aile mezarlığı,1969,78
6 olivetti showroom 1957-1958
Mario Botta
1- lugana gölü kıyısında konut
2- bregenzona, 1988
3- ligornetto da bir konut
4- villeurbanne, görüntü ses evi, 1988
5- luganna, konut+ofis , 1990
6- san giovanni batista kilisesi 1986,1996
7-lambert bankası cenova brüksel,1987,93,96
8-cumbre de las americas anıtı bolivya, 1996
9- la provencia gazetesi ofis ve matbaası, como , italya, 1990,97
Continous time conception in architecture

Peritower Hotel, Nevşehir, M. Karaaslan, 1996


10- lüksemburg filarmoni binası öneri, 1997
11-novazzano huzur evi 1992,97
12-Monte caraso konutları, 1992,96
13- bernaregcio konutları 1991,97
Hassan Fathy
1-Yeni gourna köyü, 1946
Charles Correa
1- belapur, hindistan,1983,86,new bombay’a 2km uzaklıkta, low income housing project
Continous time conception in architecture
Continuos time conception architectural model can be seen in
Turkey with continuity of Turkish House tradition. Firstly, it
could be defined what the “Turkish House” is in architecture in
order to understand the intentional continuity.
Turkish House was analysed with different typological researches.
There are two typological researches below which are Sedat
Hakkı Eldem’s and Doğan Kuban’s typology.
Continous time conception in architecture
Sedat Hakkı Eldem’s typology on “Turkish House

dat Hakkı Eldem’s typology on “Turkish House”


Continous time conception in architecture
Sedat Hakkı Eldem’s typology on “Turkish House”

1.Hayatsız Plan 2- Eyvanlı ve 3- İç Hayatlı Plan 4-Orta


Şeması Köşklü Plan Şeması Hayatlı Plan
Şeması Şeması
Continous time conception in architecture
Doğan Kuban’s typology study of “Turkish house”

1. evre 2. evre

3. evre 4. evre
Continous time conception in architecture

An example of a “Turkish
An example of a “Turkish House” in House” in Berat (Arnavutluk)
Continous time conception in architecture

An example of a “Turkish House” in Birgi


Continous time conception in architecture
Turkish House is a kind of traditional house which spread
out within border of Ottoman Empire. Turkish House can
be defined a resemblances system which consist of
a-functional similarity,
b-schematic similarity and
c-constructional similarity.
B-Functional resemblances on Turkish House

1-Turkish House rooms and sofas are multifunctional


spaces.
se d ir se d ir
o tu rm a o tu rm a
oc a k o c a k o c a k ya tm a ya tm a
ye r ye r
ya ta g I ya ta g I

d e p o la md ae p oglairis
m a g iris d e p o la m
d ea p oglairis
m a g iris
yü klü k yü klü k yü klü k yü klü k

Day-time usage
Nigth-time usage
A-Schematic resemblances of “Turkish House”:
ond floor and upper floors differ from each other schematically:

Kula Evi alt kat, üst Kula Evi alt kat, üst kat
kat biçimleniş Kula Evi alt kat, üst kat
farklılaşması biçimleniş farklılaşması biçimleniş farklılaşması
A-Schematic resemblances of “Turkish House”:
2-Sofas always are bordered by single rooms on upper floor.
3- A room’s plan order or schema is similar to each other.
4- Turkish House’s cumba is an element of house where link between street and room

g iris g
yü klü k se d ir

oc a k oca k

g iris
se d ir
yü klü k
A-Schematic resemblances of “Turkish House”:
4-There are space hierarchy from closed space to
open space

garden
street
B-Functional resemblances on Turkish House
2- Turkish House ground floor is occupied service functions; upper
floor is for living activities
3- Turkish House’s cumba is an element of room where link
between street and room

se rg e n

iç d Is.

se d ir
A-Schematic resemblances of “Turkish House”:
B-Functional resemblances on Turkish House
B-Functional resemblances on Turkish House
In c e le n e n Kon ut Pla nim e trik Kurgu Orta kligi Îsle vse l Ku rgu O rt. Dis-Iç Me ka n Ku rg usu O .
1 .ka p a li m eka n
Tip o lo jik
Ka re k te r Alt - Üst Ka t fa rklila sm a si G ün dü z G e c e ku lla nim i 2 .y a ri a çik meka n
3 .a çik me ka n

b a h çe
Sa f ra n b o lu , Sa ra ç la r Evi oda o t u rma 1 2
oda
BATI e yv a n h a ya t
KARAD EN IZ BÖ LG ESI 2 3
d ep ola ma u yu ma

s oka k
wc e yv a n

h a ya t
a sevi oda y e m e k yeme

.
m ut. h a y va n s n ma
b a r. p is irme

s oka k

1 2
Sa ç a kliEv
b a sod a oda
Le f ko sa 1 2 3
s ed ir
A KD EN IZ BÖ LG ESI o t u rma

a vlu
a vlu u yu ma
h a ya t

3
oda oda oda s ervis
m ek a n la r oda

1 3
ks 2 2
m ut fa g
ç a rd a k
s a ma nl k a vlu ü stü
ks g ün lük d ep ola ma
oda s oda
a mb a r y a tma
3
ya z a vlu s a m a n. ya z
oda s a hr a vlu
o t u rma
Kö y Im a m iEvi s a ma nlk ks
a hr
s a ma nlk
Ka p a d o kya A vc ila r Köyü

IÇ- AN AD O LUB.
C) Constructional resemblances on Turkish house
1-Structural
Order:
However it
depends on
geography
and material,
a mostly
wooden
skeleton
constructional
system was
used at
Turkish
House.
2-Facade
Orders:
Openings:
There is stable
order between
upper floor and
ground floor
openings.
Ground floor is
closed to the
street and upper
floor conveys
more windows
than ground
floor facade.
3- Repeated
construction
al elements
on facade.
Oriel
(Cumba),
Brace
(Payanda),
Clerestory
(Tepe
Penceresi),
Eaves
(Saçak),
Inclined roof
(Eğimli Çatı)
In c e le n e n Ko n u t Ya p isa l Dize m O rta klig i C e p h e Dize m le ri
Te kra rla n a n Ele m e n la r Do lu lu k Bo slu k O ra n la ri Ba skin Pe n c e re O ra n i

(2)
35m 2 4m 2
Ma x. Min.
a / b = 1.7

Aç Ikl Ikla r
Eg im li
Sa fra n b o lu , Sa ra ç la r Evi Ç a tI

(1)
BATI Sa ç a k
KARADENIZ BÖ LG ESI
Te p e

Ahsa p Ka rg ir Ke rp . Ahsa p
I ma
Pe n c e re si
b
Yg
Cumba
1
Ya p Im Siste m le ri

Ah sa p
Pa ya nd a

a
2
Ç a tk I

44m 2 8m 2 Ü.Ka t
Z.Ka t

(1) (2)
Ma x. Min.
Aç IklIkla r

a / b = 1.4
Sa ç a kli Ev
Le fko sa Eg im li Ç a t
AKDENIZ BÖ LG ESI Sa ç a k
Ahsa p Ka rg ir Ke rp . Ahsa p
I ma
Yg
Ya p Im Siste m le ri

C um b a
b
2

Ahsa p
P a ya nd a

a
Ç a tk I

1 1 1 1
Ü.Ka t
Z.Ka t
Ma x. Min.

a / b = 1.6
Aç IklIkla r

11m 2
(1)
Ahsa p Ka rg ir Ke rp . Ahsa p
I ma

b
Yg
Ya p Im Siste m le ri

a
1

Kö y Im a m i Evi
Ç a tk I

Ka p a d o kya Avc ila r Kö yü


1 1
Ü.Ka t

IÇ -ANADO LU B.
Z.Ka t
CUMBA EGIMLI ÇATI
EGIMLI ÇATI
S AÇAK
EGIMLI ÇATI EGIMLI ÇATI

CUMBA CUMBA
SAÇAK ÜST SAÇAK
SAÇAK
KATLAR

CUMBA

1. KAT
AVLU

b
a

a
a/b=1.7 a/b=1.6
a

b
b
a/b=2 a/b=1.7
Rahmi Koç Evi, Tarabya, S. H. Eldem, 1975-1980
Emirgan’da bir konut, A. Mutlu,1990
Emirgan’da bir konut, A. Mutlu,1990
Suna Kıraç Yalısı, Vaniköy, S. H. Eldem, 1965-1966
Ortaköy’de Konut Grubu, İstanbul D. Tekeli,1985-89
Trabya’da konut grubu, İstanbul, Arolat Mimarlık
Bebek’te konut grubu, İstanbul, Arolat Mimarlık
İstinye’de bir konut, İstanbul, O. Şahinler, 1992
Altunizade konut grubu, İstanbul, Miar Mimarlık, 1996
Gelenekten geleceğe evimiz proje yarışması, Cengiz Eruzun Önerisi, 1992
Gelenekten geleceğe evimiz proje yarışması, Cengiz Eruzun Önerisi, 1992
Demir Tatil Köyü, T. Cansever
Demir Tatil Köyü, T. Cansever
Demir Tatil Köyü, T. Cansever
Gaziantep Toplu Konut Projesi, E. Elmas
Datça’da konut, C. Bektaş
Datça’da konut, C. Bektaş
Gürel Ailesi, yazlık konutu, Çanakkale, S. Gürel
I

avlu

avlu

avlu

avlu
Social Insuarance building, Zeyrek, S. H. Eldem, 1970
Sirer Yalısı, İstanbul, S.H. Eldem
Milli Reasürans Binası, Maçka, Şandor Hadi, Sevinç Hadi
İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Şandor Hadi
Hadi yazlık konutu, Tuzla
CONTINOUTY MODEL IN ARCHITECTURE
(mimarlıkta süreklilik modeli)
variable of conception of time linear, continuos, evolutionary
(zaman kavranışı) (doğrusal, sürekli, evrimsel zaman
model
kavranışı
modelin
function of the time Evolutionary change, continuoty of
değişkeni (zamanın işlevi) common world knowledge, experiments,
harmony with context
(evrimsel değişim, ortak belleklerin
sürekliliği, geçmiş deneyimlerin öz olarak
sürekliliği, yerin, kültürel bağlamda
tanımı, bağlamdan kopmama)
architectural Traditional architecture, vernacular
manner related architecture, contextualism, regional
with the model architecture
(Geleneksel Mimari, Bağlamsal, Bölgesel
(modelle
Mimari)
ilişkilenen mimari
tutumlar)
keywords of the essence, type, typology, anology,
model evolution, tradition, experience, culture,
(Modelin anahtar place, context, norms, patterns.
(öz, tip , tipoloji, analoji, evrim, gelenek,
kelimeleri)
deneyim, kültür yer, bağlam, normlar,
örüntüler)

You might also like