Ramiz Rövşen
(Baku, 15 Aralık 1946)
Ramiz Eliyev 15 Aralık 1946'da Bakü'de
doğmuştur. Babasının adı Mehemmed'dir. 208
numaralı şehir mektebinde orta öğrenimini
tamamladıktan sonra Azerbaycan Devlet Üni-
versitesi'nin Filoloji Fakültesi'nde tahsiline devam
etmiştir (1964-1968). C.Cabbarlı adına kurulmuş
"Azerbaycanfilm" syüdyosunda, "Mozalan" mi-
zahi dergisinin stüdyosunda redaktör (1971), stüd-
yonun senaryo bölümünde senarist (1974-1975)
olarak çalışmıştır. Moskova'da yüksek lisansını ta-
mamlamıştır (1976-1978). Şimdi "Azerbaycanfilm"
stüdyosunun senaryo redaktörlüğünü yap-
maktadır (1979'dan bu yana).
Edebi çalışmalarına 19701i yıllarda başlamış,
şiirleri, hikayeleri, destanları "Azerbaycan",
"Ulduz", "Qobustan" dergilerinde ve gazetelerde
düzenli olarak yayınlanmıştır. "Babamızın Ba-
basının Babası" (1981), "Şeherli Biçinçiler" (1985)
filimleri onun senaryolarından çekilmiştir.
Çağdaş Azerbaycan şiirinin lirik-felsefi üs-
lupla yazan en gözde şairlerinden biridir.
Başlıca eserleri:
Yağışlı Neğme, B., 1970; Göy Üzü Daş Sax-
lamaz, B., 1985...
Kaynakça:
1, Azerbaycan Sovet Edebiyyatı Tarihi, Bakı,
1988.
2. Edebi Proses 1976-80, Bakı, 1978-90.
 ŞİİRLER
(Gazete ve dergi sahifelerinden seçmeler)

GÖY ÜZÜ DAŞ SAXLAMAZ

BAŞİ KESİK GÖZEL KÖTÜK1
Durub göy üzüne111 daş atan oğlan
Başı kesik gözel kötük, göy üzü daş saxlamaz.
bu dağı2 sene kim çekdi3? Oğul bele baş saxlamaz, atam balayı,
Baltam sene kim vurdu, Kim qırxıb başını,
bıçağı sene kim çekdi? salıb bu köke? 19
İpek-ipek yarpaqların Şalvarın, penceyin özünden20 yeke21,
küleklerle4 talandımı? Baxırsan, göy üzü közünden yeke, -
durub göy üzüne daş atan oğlan.
Bilek-bilek budaqların5 Hele22 ki, başına-gözüne aıymaz,
ocaqlarda qalandımı? atdığın daşlan saxlar göy üzü.
Küsdünmü taleyin6 acılığından? Atdıgın 23daşlan tutub elinde,
Zalımlar keçmedi qocalığından7/ seni iller boyu yoxlar 24göy üzü.
Yıxılmış ucalığından, Qırxıq başın iliklenince ,
başı kesik gözel kötük... O dumduru güzlerin25
bulanınca, çirklenince ,
Göze! kötük, sızıldama, göyneme8, atdığın daşlan saxlar göy üzü.
ne baltalar, ne bıçaqlar qalacaq. Yedıyinden yeyersen,
Geydiyinden geyersen,
Ucalıqdan yıxılsan da, qem yeme, böyüyersen, böyüyersen, atam balası,
sen yıxılan ucalıqlar9 qalacaq. Gözlerin böyüyer sen böyüdükee,
Dünyanın kuleyi keçer, gözünde yaş böyüyer.
qarı, yağışı10 keçer. Ellerin böyüyer sen böyüdükee,
Qatar-Qatar quşu keçer, göy üzünde26
Daş a tarlar, daşı keçer aldığın daş böyüyer.
sen yıxılan ucalıqdan. Vaxt gülse üzüne bu yer üzünde,
Ümidli gözler dikiler, ölümün lengiyib27 gecike bilse.
Körpe ağaçlar yekeler11, O daşdan özüne bu yer üzünde
Hasar28 çeke bilsen,
Yekeler, qalxar, dikeler ev tike bilsen, 29
sen yıxalan ucalığa... Bir göy qurşağıtek ömrün uzansa,
baxtına ber cüre30 rengden düşecek.
Menden sene salam olsun, Bir gün bu dünyada qebrin qazılsa,
başı kesik gözel kötük! belke31 de, başdaşın32 göyden düşecek33.
Balam12 olsa, balan olsun, ... Durub göy üzüne daş atan oğlan,
başı kesik gözel kötük. göy üzü daş saxlamaz...

Eyilim, köksüne başımı qoyum, YOL

geceler laylamı13 çalasan14 menim. Ya bir geniş yolu tut get,
Böyründe bir evin daşım qoyum, Ya düş ensiz ağırına.
evimin direyi olasan menim. Bütün yollar gedib çıxır
Ömrümüzün axınna34.
Gözel kötük,
yaraların köz bağlasın, sağalsm15, Bu yollarda duran olmaz,
Bu dünyada ne baltalar, • Durub nefes deren olmaz,
ne bıçaqlar qalacaq. Çağirsaq, -hay35 veren olmaz, .
Ucalıqdan yıxılsan da, Hay vermerik çağırana.
yene canın sağ olsun, Yükünü alıb beline,
Bu dünyada Here3b düşer öz37 yoluna,3S
sen yıxılan ucalıqlar qalacaq... Şükür yükün yüngülüne ,
Şükür yükün ağırına!
Yolda baxlarıq ölümü...
Yarıb torpağı nar kimi30,
Dünya bir qara pul kimi
Atar bizi daxılma.
1. kütük, ağaç 2. yarayı 3. açtı 4. rüzgarlarla 5. dalların 6. bahtın 7. yaşlılığında» 9. kaşınma, gıcıklanma İU. yağmurlu 11. büyür 12.
yavrum, çocuğum 13. ninnimi 14. söyleyesin 15. iyileşsin l6. gökyüzüne 17, böyle 18. babam yavrusu 19. yakan, eteğin 20. kendinden 21.
büyük 22. hâlâ, daha 23. yollar 24. tüyler 25. pislenince 2b. yüzüne 27. gecikip 28. duvar 29. gökkuşağı-samanyolu 30. şekil, tarz 31.
belki 32. mezartaşın 33-. inecek 34. sonuna 35. ses, karşılıklı,yankı36. bazen 37. kendi 38. hafifine39. gibi
 DELİ GİLENARLAR17 ÇİÇEKLEYIR

Her bir derde dözen1 adanı Gecenin ten yarısında

Heç bir şeyden deli olur Gilenarlar çiçekleyir
Özü de xeber tutmadan Yerle göyün arasında
Qefleten gülmeli olur. Gilenarlar çiçekleyir.

Düz yolda çaşır2 ayağı, Qız gözütek18 qeşeng1Q, iri,

Qarışdırır solu-sağı, Nazla açılır her gülü,
Ve bu işde ne Allahın, Qişdan çıxan o dipdiri
Ne bendenin3 eli olur. Gilenarlar çiçekleyir.

Beynini gemiren zeli4 Her qış nece dost azalır,

Deyir ki, delisen, deli!.. Adı daş üste yazılır... ...
Her yandan üzülür eli Yoxsa, bizsiz de yaz olur,
Ve adam ölmeli olur... Gilenarlar çiçekleyir?!..

Eşiden yox sözümü,

Adımız bir cergede5 yox.
Gün döyür baş-gözümüzü, Tanrı verib bizi-bize,
Sığınmağa kölge de yox. Baxır göyden gözü bize,
Yel esdikce, üzümüze
Dünyada qeriblik neşe, Tanrının nefesi deyir.
Yarı koline6, yan teze7,
Bir ölke yox bizi geze, Biz neyik? İnsan meşesi20...
Biz gezen bir ölke de yox. O nefes becerir bizi;
Cücerir21 dodağın sözü,
Ötürdük8 yene axşamı Bulağın22 meyvesi deyir.
Ölüm gelene oxşamır9,
O dünya bundan yaxşımı10? Gün ötür23 xeyirde-şerde,
Belk11de,he... Biz hardayiq24, Tanrı harda?!..
Belkede, yox12!.. ... Göy üzünde amma herden25
Gözümüze neşe deyir...

ŞÜKÜR BU DÜNYADA BİZ HEREMİZ

Şükür her öten13 axşama, Bu dünyada biz beremiz26

Her gelen sabaha şükür. Bir günahın yiyesiyik27.
Şükür çiynime14, başıma, Herden-herden28 çekdiyimiz
Başımda papağa15 şükür. Gizli ahin yiyesiyik.

Qapım döyülür deyesen: Ölünce, iller29 uzunu

Celladmısan, ecelmisen?! Deyişsek de yüz cür30 donu31,
Her kimsense, xoş gelmisen, Yene bu ağzın, bu burnun,
Her gelen qonağa16 şükür. Bu qulağın yiyesiyik.

Buyur, boynumu baltala!.. Bax quşudu uçub geden,

Getsem de torpaq altına; Bizden küsüb, köçüb geden,
Yene de, le'net şeytana, Cini çoxdan qaçıb geden
Yene de, Allaha şükür!.. Bir çırağın32 yiyesiyik.

I. dayanan 2. şaşar 3. kulun 4. emici, vampir 5. sırada 6. eski 7. yeni 8. geçirdik 9. benzemiyor 10. iyi mi, güzel mi 11. belki 12. değil
13. geçen 14. omuzııma 15. şapkama 16. misafire 17. bir tur ağaç 18. gözü gibi 19. büyük 20. orman 21. yeşerir, filizlenir 22. pınarın 23.
geçiyor 24. neredeyiz 25. bazen, arada bir 26. haramız 27. sahibiyiz 28. bazı-bazı 29. yıllar 30. tarz, şekil 31. elbiseyi 32. ışığın