VARYANS NEDİR?
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
ONE WAY ANOVA TESTİ
(Tek yönlü varyans analizi)
Hazırlayan: Çiğdem UZUN
jazzinlove@mynet.com
Varyans Analizi
• Bir veri kümesini betimleyen iki özellikten
biri aritmetik ortalama, di eri de varyanstır.
Karşılaştırılacak olan ortalamalar
ikiden fazla olduğunda varyans analizi
yapılır.Varyans analizinin birçok çeşitleri
vardır. Burada en yalın olan tek yönlü
varyans analizi incelenmiştir.
jazzinlove@mynet.com
Tek yönlü varyans analizi
(Anova).-
Örneğin: Dört ayrı öğretim yönteminin her
birinin örnekleme yoluyla seçimi dört ayrı gruba
uygulanması sonucunda; bu yöntemlerden
hangisinin daha etkili olduğunu anlamak; başka
bir değişkenle yöntemler arasında etkililik
yönünden bir fark olup olmadığını belirlemek için
tek yönlü varyans analizi kullanılır. Burada, dört
ayrı grubun ortalamalarının karşılaştırılması söz
konusudur
jazzinlove@mynet.com
• Değerlerin ortalamanın çevresindeki
dağılımını ölçmek için en yaygın
biçimde kullanılan nicelikler varyans ve
varyansın kare kökü olan standart
sapmadır. Varyans, ortalamanın
örneklem değerlerinden çıkarılmasıyla
bulunan sapmalann karelerinin
ortalaması alınarak hesaplanır.
jazzinlove@mynet.com
TANIM
• One-way ANOVA testi:
İkiden çok bağımsız grup verilerinin
değerlendirilmesinde tek yönlü varyans
analizi kullanılır. Buradaki tek yön
ifadesi, grupları birbirinden ayıran tek
özellik olduğu, ya da grupların tek
değişkeninin değerleri ile ayrıldığı
anlamına gelir.
jazzinlove@mynet.com
NASIL UYGULANACAK?
• SPSS programında tek yönlü varyans analizi
yapmak için;
• Analyze/Compare Means/One-Way ANOVA... yolundan One-Way
ANOVA penceresine geçilir. Burada Dependent List kutusuna
bağımlı değişkenler; Faktor kutusuna ise bağımsız değişkenler
aktarılır. Post Hoc... düğmesiyle One-Way ANOVA: Post Hoc
Multiple Comparisons penceresine geçilir ve burada grupların
ikişerli karşılaştırılmasında kullanılacak olan test (Scheffe, Tukey,
Duncan...) işaretlenir.Options... düğmesiyle de One-Way ANOVA:
Options penceresine geçilir ve buranın Statistics kısmında
Descriptive seçeneği işaretlenir.
jazzinlove@mynet.com
1
 Analyze Graps Utlities Windovs help

Reports
Descriptive
statistics
Compare Means
Means One_sample T test
Independent_Samples T test
Paired_Samples T test
One way ANOVA
ÖRNEK MAKALELER
General
Linear Model
Correlate
Regression
Loglinear
Classity
Data
Reduction
Scale
jazzinlove@mynet.com jazzinlove@mynet.com

Araştırmanın örneklemini 2002-2003 öğretim yılında Malatya il

• YETİŞTİRME YURDUNDA VE AİLESİ YANINDA merkezindeki 9 liseye devam eden ve yetiştirme yurdunda kalan 104
KALAN ÖĞRENCİLERİN YALNIZLIK DÜZEYLERİNİN lise öğrencisi ile anılan liselerde ve sınıflarda ailesi yanında kalan
BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ 104 lise öğrencisi olmak üzere toplam 208 öğrenci oluşturmuştur.

• Yrd. Doç. Dr. Mustafa KUTLU*
• Bu araştırmada, önce yetiştirme yurdunda ve ailesi
yanında kalan öğrencilerin yetiştirme yurdu ve ailesi
yanında kalma değişkenlerine göre yalnızlık düzeyi
karşılaştırılmış; daha sonra da yetiştirme yurdunda
kalan öğrencilerin yalnızlık düzeyi üzerinde etkili
olabilecek bazı kişisel niteliklerin etkisi
incelenmiştir.
jazzinlove@mynet.com
Araştırmada öğrencilerin yalnızlık düzeyi “UCLA
Yalnızlık Ölçeği” ile kişisel niteliklerine ilişkin
bilgiler ise “Öğrenci Kişisel Bilgi Formu” ile elde
edilmiştir.Araştırmada elde edilen verilerin
çözümlenmesi amacıyla Independent-Samples
T-Test, One-Way ANOVA ve Scheffe Testi
kullanılmıştır.
Ortalamalar arası farkların önem dereceleri test
edilirken tüm analizlerde hata P<.05 olarak
alınmıştır.
jazzinlove@mynet.com

• 1. Yetiştirme yurdunda kalan öğrencilerin yalnızlık
düzeyi ailesi yanında kalan öğrencilerin yalnızlık
düzeyinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.
• 2.. Kız öğrencilerin yalnızlık düzeylerinin erkek
öğrencilerinkinden önemli ölçüde daha yüksek
olduğu ortaya çıkmıştır.
• 3 Alt sınıflarda bulunan öğrencilerin yalnızlık
düzeylerinin üst sınıflarda bulunan
öğrencilerinkinden önemli ölçüde daha yüksek
olduğu ortaya çıkmıştır.
• 4.Annesi, babası veya her ikisi ölen veya sağ olup
boşanan öğrencilerin yalnızlık düzeylerinin anne ve
babası sağ olup bir arada yaşayan
öğrencilerinkinden önemli ölçüde daha yüksek
olduğu ortaya çıkmıştır.
• amaçlanmıştır.
jazzinlove@mynet.com
17 AĞUSTOS MARMARA VE 12 KASIM 1999 BOLU-DÜZCE
DEPREMLERİNİN PSİKOLOJİK SONUÇLARININ DEPRESYON
BAĞLAMINDA İNCELENMESİ
Yrd. Doç. Alim KAYA*
• AMAÇ: Bu araştırmada; 17 Ağustos Marmara
ve 12 Kasım Bolu-Düzce Depremlerini
yaşayan üniversite öğrencilerinin depresyon
düzeylerinin yaşamayanlar ile
karşılaştırılması ve deprem yaşayanların
depresyon düzeylerinin cinsiyet, depremde
yakın akrabalarından ölen olup olmaması,
deprem yaşama sıklığı, deprem sonrası
barınma ve ihtiyaçlarını karşılama biçimi gibi
değişkenlerle ilişkisinin ortaya konması
jazzinlove@mynet.com

2

• YÖNTEM:
• Araştırmanın örneklemini Abant İzzet Baysal Üniversitesi,
Kocaeli Üniversitesi ve Süleyman Demirel Üniversitesinde
öğrenim gören 483 üniversite öğrencisi oluşturmuştur.
• Katılanların 208'i (%43.06) deprem yaşamamış, 275'i (%56.94)
deprem yaşamıştır.
• Deprem yaşayanların 70'i (%27) kız, 187'si (%73) erkektir.
Yaşları 17-26 arsında değişmektedir.
• Araştırmada incelenen değişkenler ile ilgili bilgiler araştırmacı
tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, katılanların
depresyon düzeyleri ise Beck Depresyon Envanteri ile
ölçülmüştür. Veriler ANOVA tekniği ve buna bağlı analizler de
LSD testi ile analiz edilmiş anlamlılık düzeyi 0.05 olarak
alınmıştır.
jazzinlove@mynet.com
• Test protokolü; sandalyede otur-kalk, ağırlık kaldırma,
sandalyede otur-uzan, 2 dakika adım, 8 adım kalk-yürü
ve sırt kaşıma testlerini içerdi. Elde edilen veriler SPSS
11 for Windows paket programında, grup içi ve aynı yaş
grubundaki, farklı cinsiyetler arasındaki farkları tespit
etmek için, “One Way Anova” da “Tukey” testi, erkek ve
bayanların bütün olarak birbirleri ile karşılaştırılması için
“Independent T test” kullanılarak skorlar 0.05 ve 0.01
anlamlılık düzeyinde incelendi.
• Sonuç olarak; elde edilen veriler ışığında yaşla
birlikte erkek ve bayanlarda fiziksel uygunluk
parametrelerinin anlamlı düzeyde düştüğü tespit
edildi. Yaşlılarımızın genel değerlendirilmesi fiziksel
uygunluk düzeylerinin diğer çalışmalarla
karşılaştırıldığında daha
düşük olduğu belirlendi.
jazzinlove@mynet.com
KAYNAKÇA
• http://web.inonu.edu.tr/~hatilgan/pdrozet.pdf
• http://geriatri.dergisi.org/summary.php3?id=249
• http://biyoistatistik.uludag.edu.tr/uygulamalar/VARYANS_ANALIZLE
RI.pdf
• http://www.odevsitesi.com/default.asp?islem=dok_indir&odevno=29
294
• http://www.ataktercume.com/maknas.htm
• http://web.inonu.edu.tr/~makdag/egitimde%20program%20degerlen
dirme.pdf
jazzinlove@mynet.com
65-75 YAŞ ARASI SAĞLIKLI KİŞİLERİN FİZİKSEL
UYGUNLUK SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ
Selami YÜKSEK1, İbrahim CİCİOĞLU
– Bu çalışmanın amacı; 65-75 yaş arası bireylerin
fiziksel uygunluk düzeylerinin belirlenmesidir.
Araştırmaya Türkiye’nin farklı illerinde yaşayan,
test protokolünü uygulamasını engelleyecek veya
kısıtlayabilecek ciddi sağlık problemi olmayan,
535’i erkek 494’ü bayan olmak üzere toplam 994
kişi gönüllü olarak katıldı. Deneklerin yaş grupları
65-67, 68-71 ve 72-75 olarak belirlendi ve
deneklere SFT (Senior Fitness Test) test protokolü
uygulanarak fiziksel uygunluk düzeyleri incelendi.
jazzinlove@mynet.com
GENÇLERDEKİ SİGARA KULLANMA DAVRANIŞINDA
ANNE BABA TUTUMUNUN VE SOSYO-KÜLTÜREL
DÜZEYİN ETKİSİ
• Erkeklerde kızlara göre daha yaygın şekilde sigara kullanımı
bulundu (P<0.001)
• Ailenin gelir düzeyi, anne ve babanın eğitim düzeyi, babanın
işi, annenin işi ve çalışıp çalışmaması, ailenin parçalanmışlığı
veya anne babadan birinin ölmüş olması ile sigara alışkanlığı
arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmadı (p>0,05).
• Erkek ve kızların karşı cinsten sigara içen arkadaşı olanlar
olmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede çok
sigara içtiği bulundu (p<0,0001).4
• Ailenin son 10 yılda göç etmiş olmasının (köyden şehre-yurtiçi-
dışı) erkeklerin üzerinde sigara içmesinde etkili olurken
(p<0,05); kızların sigara kullanmasında etkili olmadığı bulundu.
(p>0,05).
jazzinlove@mynet.com