T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ

ÇELİK PREFABRİK PLAN ÇİZİMLERİ 1

ANKARA, 2008
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
 Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 05.09.2008 tarih ve 186 sayılı
Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim
programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik
geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).

 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye

rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,
denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.

 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği

kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve
yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.

 Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki

yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden
ulaşılabilirler.

 Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.

 Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında

satılamaz.
 İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ...................................................................................................................iii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALİYETİ–1 .................................................................................................... 3
1. ÇELİK PREFABRİK YAPI YAPIM İLKELERİ VE DETAY ÇİZİMLERİ ...................... 3
1.1. Çelik Prefabrik Yapı...................................................................................................... 3
1.1.1. Tanımı .................................................................................................................... 3
1.1.2. Önemi ..................................................................................................................... 3
1.2. Çelik Prefabrik Yapının Faydaları................................................................................. 4
1.3. Çelik Prefabrik Yapım İlkeleri ...................................................................................... 4
1.4. Çelik Prefabrik Yapı Montajı ........................................................................................ 4
1.5. Çelik Prefabrik Yapı Birleşim Detayları ....................................................................... 5
1.5.1. Çizim ...................................................................................................................... 8
1.5.2. Ölçülendirme ........................................................................................................ 13
1.5.3. Yazılar .................................................................................................................. 17
1.5.4. Taramalar.............................................................................................................. 22
UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................... 23
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................... 25
ÖĞRENME FAALİYETİ–2 .................................................................................................. 26
2. ÇELİK PREFABRİK YAPI KAT PLANI ÇİZİMİ ........................................................... 26
2.1. Çelik Prefabrik Yapı Kat Planı Çizim ......................................................................... 26
2.1.1. Akslar ................................................................................................................... 29
2.1.2. Kolonlar................................................................................................................ 30
2.1.3. Duvarlar................................................................................................................ 31
2.1.4. Kaplamalar ........................................................................................................... 32
2.1.5. Giriş Merdiveni Dengelendirme........................................................................... 33
2.1.6. Kapı ve Pencereler................................................................................................ 33
2.2. Çelik Prefabrik Yapı Kat Planı Ölçülendirme............................................................. 35
2.3. Yazılar ......................................................................................................................... 36
2.4. Taramalar .................................................................................................................... 37
UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................... 38
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................... 41
ÖĞRENME FAALİYETİ–3 .................................................................................................. 42
3. ÇELİK PREFABRİK YAPI KESİT ÇİZİMLERİ ............................................................. 42
3.1. Tretuvar Kesiti Çizimi................................................................................................. 46
3.2. Su Basmanı Çizimi...................................................................................................... 48
3.3. Dış Merdiven Dengelendirme ..................................................................................... 49
3.4. Pencere Çizimleri ........................................................................................................ 50
3.5. Kapı Çizimleri ............................................................................................................. 51
3.6. Düşey Yapı Elemanları Kesiti Çizimi ......................................................................... 52
3.7. Döşeme Çizimi ............................................................................................................ 53
3.8. Sıva Çizimi .................................................................................................................. 54
3.9. Çatı Çizimi .................................................................................................................. 55
3.10. Baca Çizimi ............................................................................................................... 57
3.11. Yağmur Oluğu ve İniş Borularının Çizimi................................................................ 58
3.12. Ölçülendirmeler......................................................................................................... 59
3.13. Yazılar ....................................................................................................................... 60
i
 3.14. Tarama Çizimler........................................................................................................ 61
UYGULAMA FAALİYETİ............................................................................................... 62
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..................................................................................... 65
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 66
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 69
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 70

ii
 AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD 582YIM213

ALAN İnşaat Teknolojisi

DAL/MESLEK Çelik Proje Çizim

MODÜLÜN ADI Çelik Prefabrik Plan Çizimleri 1

Çelik prefabrik yapı kat planının yönetmelik ve şartnamelere
MODÜLÜN TANIMI uygun olarak nasıl çizildiğinin anlatıldığı öğrenme
materyalidir.

SÜRE 40/32 (+40/32 Uygulama Tekrarı Yapılmalı)

“Çelik Yapı Kat Plan Çizimleri” ve Çelik Yapı Kesit

ÖN KOŞUL
Çizimleri” modüllerini başarmış olmak.

YETERLİK Kuralına uygun olarak çelik prefabrik yapı projelerini çizmek

Genel Amaç:
Gerekli ortam sağlandığında istenilen ölçüde ve tekniğine
uygun olarak çelik prefabrik yapı projesini çizebileceksiniz.
Amaçlar:
MODÜLÜN AMACI
1. Çelik prefabrik yapının yapım ilkeleri ve detay
çizimlerini yapabileceksiniz.
2. Çelik prefabrik yapı kat planını çizebileceksiniz.
3. Çelik prefabrik yapı kesitlerini çizebileceksiniz.
Ortam: Sınıf, atölye, mimarlık bürosu
EĞİTİM ÖĞRETİM
ORTAMLARI VE Donanım: Gönyeler, kalemler, şablonlar, silgi ve kazıma
DONANIMLARI aracı, pergel takımı, çini kalemleri, imar yönetmelikleri, genel
ve teknik şartnameler.
Modül içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen ölçme
araçları ile kazandığınız bilgi ve becerileri ölçerek kendi
ÖLÇME VE kendinizi değerlendireceksiniz.
DEĞERLENDİRME Öğretmen modül sonunda size ölçme aracı uygulayarak modül
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri ölçerek
değerlendirecektir.

iii
iv
 GİRİŞ
GİRİŞ
Sevgili öğrenci,

Toplumun ihtiyacı olan barınma alanları, eğitim alanları, sağlık alanları, eğlence
alanları, spor alanları vb. mimarlık mesleğini ilgilendiren yapılar imal edilirken avantajlar ve
dezavantajlar göz önünde bulundurulur. Bir yapının yapılmasındaki en önemli amaç
öncelikle barınma ihtiyacını karşılamaktır. Ancak bu ihtiyacın güvenli bir şekilde
karşılanması gerekir. Yapılar günümüz şartlarında yapıldığı yerin özelliklerine göre,
malzemenin tedarik edilebilirliğine göre, kullanım amacına göre çeşitli malzemelerle inşaa
edilebilir.

Ülkemiz topraklarının büyük bir bölümünün deprem bölgesi kuşağında olması, gelişen
teknolojiye paralel olarak çeşitli alternatif malzemelerin gelişmesine neden olmuştur. Bu
alternatif malzemelerden ilk akla gelen, çelik olmuştur. Çelik malzemenin prefabrik ile
birlikte kullanılması sonucunda ülkemizde çelik prefabrik yapıların inşaası oldukça artmıştır.

Bu modülde sizlere, çelik prefabrik yapı yapım ilkeleri ve detay çizimleri, çelik
prefabrik yapı kat planı çizim aşamaları, kesit çizim aşamaları gibi konular işlem sıralarına
göre verilmiştir.

1
2
 ÖĞRENME FAALİYETİ–1
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
AMAÇ

Uygun ortam sağlandığında çelik prefabrik yapı yapım ilkelerini öğrenerek, detayları
çizebileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi

olunuz.
 Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar
var araştırınız.

1. ÇELİK PREFABRİK YAPI YAPIM

İLKELERİ VE DETAY ÇİZİMLERİ
1.1. Çelik Prefabrik Yapı
1.1.1. Tanımı

Taşıyıcı sistemi çelik malzemeden oluşan, özel atölyelerde üretilip inşaat mahallinde
çeşitli birleştirme araçları ile birleştirilerek oluşturulan yapı sistemlerine çelik prefabrik
yapılar denir.

1.1.2. Önemi

Ülkemiz topraklarının %92’sinin deprem bölgesinde olduğu ve insanların %95’inin bu

bölgelerde yaşadığı düşünülürse çelik prefabrik yapılar oldukça cazip hale gelmektedir.
Çelik prefabrik yapılarda yapı yükleri, betonarme yapılara nazaran daha az olduğu için
malzeme kesitleri daha küçük çıkar. Malzeme kesitlerinin küçük çıkması da daha yüksek,
daha dayanıklı yapılar yapmamızı ve daha fazla net alanlar elde etmemizi sağlar.

Çelik prefabrik yapı elemanları özel atölyelerde imal edildikleri için ölçü hatası
yoktur, gerektiğinde yenilenebilir özelliktedir.

Her sektörde olduğu gibi zamanın önemi büyüktür. Çelik prefabrik yapılar zamandan
tasarruf sağladığı gibi, şantiye alanında büyük stok mahalleri de oluşturmaya gerek kalmaz.

3
1.2. Çelik Prefabrik Yapının Faydaları
Çelik prefabrik yapı üretiminin hızlı, kaliteli ve ekonomik olması nedeniyle tüm
dünyada uygulanmaktadır. Çelik prefabrik yapılar, fabrikada bilgisayar kontrollü makineler
ile sürekli denetim altında imal edilir. Çelik yapı elemanları ile en tehlikeli deprem
bölgelerinde bile kısa sürede çok katlı ekonomik binalar yapılmaktadır.
Elemanların taşınabilir olması, kolay sökülebilmesi, taşıyıcı sistemlerden bağımsız tesisat
döşenebilmesi, en kötü hava şartlarında, büyük iş makineleri gerektirmeden, vasıfsız işçiler
çalıştırılarak yapılabilmesi önemli bir avantajdır.

Çelik prefabriğin bir diğer özelliği de üretimin her aşamasında kolay

denetlenebilmesidir. Beton içinde kalmadığı için yapım sonrası, öncesi ve yapım sırasında
denetlenebilir. Bunların yanı sıra kalıp hazırlama, demir döşeme, beton dökümü, zorunlu
olarak belirli bir süre beklendikten sonra kalıp sökümü gibi zaman alıcı işler yoktur. Çelik
prefabriğin büyük bir bölümünün fabrikada yapılması, inşaat alanı ve çevresindeki kirliliğin
en aza indirilmesini sağlarken, tüm montaj işlerinin büyük makineler gerektirmediği için ses
kirliliği de çok azdır. Yapım ve bakımı kolay olan çelik prefabrik elemanlar sağladıkları
konforun yanında maliyetleri de düşürmektedir. Prefabrik yapılar istenilen ve ihtiyaç
duyulan değişiklileri yapmada kolaylık sağlar.

1.3. Çelik Prefabrik Yapım İlkeleri

Çelik prefabrik yapılar taşıyıcı sistem açısından, panel taşıyıcılı ve çerçeve taşıyıcılı
olmak üzere iki şekilde yapılmaktadır.

 Taşıyıcı çerçeve olan sistemler, öncelikle daha büyük, serbest açıklıklı ve

kurulduktan sonra tekrar sökülüp taşınmaya olanak sağlayan yapılarda
kullanılmaktadır.
 Panel taşıyıcı sistemler ise panel çevresinde bir çerçeve bulunmakla beraber
esas taşıyıcı panelin kendisi olan sistemlerdir. Genellikle bir defa kurulduktan
sonra kabul edilebilir bir fire oranıyla sökülüp tekrar taşınabilir olacak şekilde
planlanmamış, kalıcı, hafif yapılarda kullanılmaktadır. Kalıcı hafif yapılarda
kurma sırasında birleştirmelerde kaynak, yerinde dökülmüş beton, çimento harcı
vb. gibi kalıcı olan birleştirme yöntemleri kullanılmaktadır.

1.4. Çelik Prefabrik Yapı Montajı

Çelik prefabrik yapılarda kolon ve kiriş olarak kullanılan çelik profiller; I, H, U, L vb.
gibi hadde profillerinden elde edilebilir. Bu profillerin bir kısmı atölyelerde, bir kısmı ise
şantiyede birleştirilir. Çelik prefabrik yapıların montajında genellikle bulonlu veya kaynaklı
birleşim tercih edilir. Çeliklerin kesit ebatları standartlarca belirlenip mm cinsinden
ölçülendirilir.

4
1.5. Çelik Prefabrik Yapı Birleşim Detayları
Çelik prefabrik yapıların tasarımında birleşim yerlerinin tasarımında;

 TS EN 1993–1–8+AC Çelik yapıların tasarımı - Bölüm 1–8: Genel kurallar -

Birleşim Yerlerinin Tasarımı,
 TS 3357 Çelik Yapılarda Kaynaklı Birleşimlerin Hesap ve Yapım Kuralları,
standartları geçerlidir.

Çelik yapılar, profillerin ve levhaların birleştirme elemanları ile birleştirilmesi

sonucunda elde edilir. Birleştirilen elemanların zarar verilmeden sökülüp sökülememe
durumuna göre ikiye ayrılabilir.

Sökülebilen birleşim araçları bulonlardır. Sökülemeyen birleştirme araçları ise perçin

ve kaynaktır.

 Bulon (cıvata); silindirik gövdeli, altı köşeli başlıklı, ucunda spiral diş açılmış
kısmı bulunan bir birleştirme aracıdır. Deliğine konduktan sonra diş açılmış
ucuna, altına pul ve ardından rondela konmak suretiyle somunu takılır.

Şekil 1.1: Birleştirmelerde kullanılan bulon, cıvata ve pul

5
 Şekil 1.2: Bulon, somun pul ve sıkışan levhalar

Şekil 1.3: Bulonların projede gösteriliş şekilleri

 Perçin; yuvarlak çelikten presleme suretiyle elde edilen, delik çevresinde ezilme
ve gövdesinde makaslama etkisiyle yük taşıyan birleştirme aracıdır. Bir daha
çözülemeyecek olan birleştirmelerde kullanılır. Yerine konmamış perçinler, bir
baş ve gövdeden meydana gelir. Esas perçin, çapı yerine konmuş ve dövülmüş
olanıdır. Çünkü yerine konmamış perçin çapı, yerine konmuş perçin çapından 1
mm küçüktür. Yerine yerleştirilen perçin, dövüldükten sonra deliği tamamen
doldurmalıdır. Bu nedenle yerine konmamış bir perçin, yerine konduktan ve
dövüldükten sonra hem deliği dolduracak hem de bir baş oluşturacak uzunlukta
seçilmelidir, Perçin üretiminde, ana malzemeye göre daha yumuşak kalitede
çelik kullanılır.

Şekil 1.4: Yuvarlak başlı perçin Şekil 1.5: Düz başlı perçin

6
 Şekil 1.6: Perçinle birleştirme detayları

Şekil 1.7: Perçinlerin projede gösteriliş şekilleri

Şekil 1.8: Perçinlerin özellikleri için kullanılan işaretler

 Kaynak, aynı veya benzer alaşımlı metallerin ısı tesiri altında birbirlerine
birleştirilmesi işlemidir. Kaynak, yapılarda bu yüzyılın başından itibaren
kullanılmaya başlanmıştır. İlk defa yüksek yapılarda, sonra gemi inşaatında,
daha sonra da köprü yapımında kullanılan kaynak, bugün bütün çelik inşaat ve
imalat sanayisinin başlıca birleştirme aracı durumuna gelmiştir.

7
 Şekil 1.9: Kaynakların Projede Gösteriliş Şekilleri

1.5.1. Çizim

Detay çizimlerinde sırasıyla;

 Akslar çizilir.
 Birleştirilecek elemanlar çizilir.
 Birleştirmede levha gerekiyorsa gerekli levhalar çizilir.
 Birleştirme elemanları çizilir.

Aşağıdaki şekillerde sık kullanılan birleştirme detaylarından örnekler verilmiştir.

Şekil 1.10: Kolon-kiriş birleştirme detayı çizimi

8
Şekil 1.11: Kolonlar için kullanılan taban levhası detayının çizimi

Şekil 1.12: Kolon ankraj detayının çizimi

9
 Şekil 1.13: Kısmi çelik kafes kiriş

Şekil 1.14: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

10
Şekil 1.15: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

Şekil 1.16: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

11
Şekil 1.17: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

Şekil 1.18: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

Şekil 1.19: Kısmi çelik kafes kiriş detayı ve plakasının detay çizimi

12
1.5.2. Ölçülendirme
Ölçülendirmeler yapılırken sırasıyla;

 Projede gösteriliş şekillerine göre birleştirme araçları çizilir.

 Birleştirme araçlarının ölçüleri yazılır.
 Birleştirilen parçaların ölçüleri yazılır.

Şekil 1.20: Kolon-kiriş birleşim detayı ölçülendirmesi

Şekil 1.21: Kolonlar için kullanılan taban levhası detayının ölçülendirilmesi

13
 Şekil 1.22: Kolon ankraj detayının ölçülendirilmesi

Şekil 1.23: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

14
Şekil 1.24: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

Şekil 1.25: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

15
Şekil 1.26: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

Şekil 1.27: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

Şekil 1.28: Kolon ankraj detayı ve plakasının ölçülendirmesi

16
1.5.3. Yazılar

600x450x10

Şekil 1.29: Kolon-kiriş birleşim detayı yazılarının yazılması

Şekil 1.30: Kolonlar için kullanılan taban levhası detayı yazılarının yazılması

17
 1000
200 50 500 50 200

20 50 200
A-A KESİTİ
B

1000
250 10 480 10 250
200 50 20
50 75 310 230 310 75 50
1000x500x20
5070

250x110x10
B-B KESİTİ

140 50 50
10110

1000x250x10 7
7
260
500

A 7 7 A
260
500
120

2[]260
7050

600

1000x250x10
50 50 140
110 10

250x110x10
B

Şekil 1.31: Kolon ankraj detayı yazılarının yazılması

18
 420

202

200
450

Şekil 1.32: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

Şekil 1.33: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

19
Şekil 1.34: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

Şekil 1.35: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

20
Şekil 1.36: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

Şekil 1.37: Kolon ankraj detayı ve plakasının yazılarının yazılması

21
1.5.4. Taramalar

Detay çizimi, ölçülendirmelerin yapılması ve yazıların yazılmasından sonra en son

olarak gerekli taramalar tarama standartlarına göre yapılır.

Şekil 1.38: 6 Korniyer taraması

22
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ
Kısmi olarak şekli verilen kafes kirişin 2 numaralı detayını çizip ölçülendirerek
gerekli taramaları yapınız.
Şekil 1.39: Kısmi kafes kiriş
İşlem Basamakları
 Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız.
 Çizim kâğıdını masaya sabitleyiniz.
 Birleşim yeri detayını çiziniz.
 Çizdiğiniz detayı ölçülendiriniz.
 Detay bilgilerini yazınız.
 Detay taramalarını yapınız.
Öneriler
 Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız
 Çizim araç gereçlerinizin ve çizim
masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli
ise temizleyiniz.
 Çizim esnasında arkadaşlarınızla
şakalaşmayınız.
 Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz.
 Temiz ve titiz çalışınız.
 Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup
olmadığını kontrol ediniz.
 Süreyi doğru kullanınız.
 Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve
masanızı temizleyiniz.
23
KONTROL LİSTESİ

Değerlendirme Ölçeği Evet Hayır

1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı?

2. Çizim kâğıdını masaya sabitlediniz mi?

3. Birleşim yeri detayını çizdiniz mi?

4. Çizdiğiniz detayı ölçülendirdiniz mi?

5. Detay bilgilerini yazdınız mı?

6. Detay taramalarını yaptınız mı?

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göre

değerlendiriniz.

Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa faaliyete geri dönerek

ilgili konuyu tekrarlayınız.

24
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki soruların cevaplarını doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz.

SORULAR

1 ( ) Çelik prefabrik yapılar depreme karşı dayanıksızdır

2 ( ) Çelik prefabrik şantiyelerinde büyük stok mahalleri oluşturmaya gerek yoktur.
3 ( ) Çelik prefabrik yapılar fabrikada kontrollü bir şekilde imal edilir.
4 ( ) Çelik malzeme ile büyük açıklıkları geçmek zordur.
5 ( ) Çelik prefabrik yapılarda birleşim aracı olarak çimento kullanılır
6 ( ) Perçinler sökülemeyen birleştirme araçlarıdır.
7 ( ) Kaynaklar sökülebilen birleştirme araçlarıdır.
8 ( ) Bulon (cıvata) silindirik gövdeli, altı köşeli başlıklı, ucunda spiral diş açılmış
kısmı bulunan bir birleşim aracıdır.
9 ( ) Birleşim detayı çizilirken önce birleştirilecek parçaların çizimi yapılır.

25
 ÖĞRENME FAALİYETİ–2
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
AMAÇ

Uygun ortam sağlandığında çelik prefabrik yapı kat planını çizebileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi

olunuz.
 Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar
vardır, araştırınız.
 Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı kat planlarını nasıl çizdiklerini
araştırınız.

2. ÇELİK PREFABRİK YAPI KAT PLANI

ÇİZİMİ
2.1. Çelik Prefabrik Yapı Kat Planı Çizim
Bu modülde çizeceğimiz kat planında kullanılan çelik kolonlar ve çelik kirişler
aşağıda gösterildiği şekilde olacaktır. Kolonlar;

26
 KESİT G h b tw tf r1 r2 A

Kg/m mm mm mm mm mm mm

UPN 300 46,2 300 100 10 16 16 8 58,8

Şekil 2.1: Kolonlar için kullanılan profil

Kirişler;

KESİT G h b tw tf r1 A

Kg/m mm mm mm mm mm mm

HE 200 A 42,3 190 200 6,5 10,0 18 53,83

Şekil 2.2: Kirişler için kullanılan profil

Çelik prefabrik yapı kat planı çizimine başlayabilmek için çizim kâğıdını masaya
gönyesinde olacak şekilde yapıştırmalıyız. Çizim kâğıdını masaya yapıştırmadan önce
masamızı güzelce temizlemeliyiz. Çizim kalemlerimizi önceden hazırlamış ve önlüğümüzü
giymiş olmalıyız. Çizim kağıdını masaya yapıştırırken gönye ve paralel cetvelimizi
kullanmalıyız.

Çelik prefabrik yapı kat planı aşağıdaki işlem basamakları doğrultusunda çizilir.

27
 Kâğıt masaya gönye ve paralel yardımıyla izole bant kullanılarak bağlanır
(yapıştırılır).
 Planın ölçülerine göre çizim alanı belirlenir.
 Kolon aksları çizilir.
 Kolonlar çizilir.
 Duvarlar çizilir.
 Kaplamalar çizilir.
 Giriş merdiveni dengelendirilir.
 Kapı ve pencere boşkukları belirlenir.
 Kapı ve pencereler çizilir.
 İç ölçülendirme yapılır.
 Dış ölçülendirme yapılır.
 Kotlu ölçülendirme yapılır.
 Yazılar yazılır.
 Taramalar yapılır.
 Çizim mahalli ve çizim araç gereçleri bir sonraki çizime hazırlanmak üzere
temizlenir.

Şekil 2.3: Çizim kâğıdının masaya yapıştırılması

28
 Kâğıdımızı masaya yapıştırdıktan sonra planımızın çizim alanını belirlemeliyiz. Bu
işlemi yaparken planın ölçülerini göz önüne alarak, çizimden sonra da ölçülendirme için
gerekli boşluklar bırakarak kâğıt üzerinde bir çerçeve ile belirlemeliyiz.

ÇİZİM ALANI

Şekil 2.4: Çizim alanının belirlenmesi

2.1.1. Akslar

1 2 3 4 5

A A

B B

C C

D D

1 2 3 4 5

Şekil 2.5: Aksların çizilmesi

29
2.1.2. Kolonlar

1 2 3 4 5

A A

B B

C C

D D

1 2 3 4 5

Şekil 2.6: Kolonların çizilmesi

30
2.1.3. Duvarlar

1 2 3 4 5

A A

B B

C C

D D

1 2 3 4 5

Şekil 2.7: Duvarların çizilmesi

31
2.1.4. Kaplamalar

1 2 3 4 5

A A

B B

C C

D D

1 2 3 4 5

Şekil 2.8: Kaplamaların çizilmesi

32
2.1.5. Giriş Merdiveni Dengelendirme

Kesit çizgisinin üstünde

kalan basamaklar
Birinci rıht

RIHT VE BASAMAKLARIN ÇİZİLMESİ

BİRİNCİ RIHTIN ÇİZİLMESİ

Çıkış hattı

ÇIKIŞ HATTININ ÇİZİLMESİ

Şekil 2.9: Giriş merdiveninin çizilmesi

2.1.6. Kapı ve Pencereler

Planda kullanılan kapı ve pencerelerin ölçüleri aşağıda gösterildiği gibi olacaktır.

Pencere ve kapılar ahşap malzemeden yapılacaktır.

33
 PENCERELER

ODAPENCERELERİ:140/130 SALONPENCERELERİ:140/130ve160/130 BANYOveWCPENCERELERİ:60/60

140 140 160 60

KAPILAR

GİRİŞKAPISI:100/220 ODAKAPILARI:90/220 BANYOveWCKAPILARI:80/220

80
100 90

Şekil 2.10: Planda kullanılan kapı ve pencereler

1 2 3 4 5

A A

B B

C C

D D

1 2 3 4 5

Şekil 2.11: Kapı ve pencerelerin çizilmesi

34
2.2. Çelik Prefabrik Yapı Kat Planı Ölçülendirme

1 2 3 4 5
914
290 50 264 310
100 140 182 60 162 140 130

140/130 60/60 140/130

A A

20
20

20

122
126

20 310 10 234 10 310 20

225
140/130

140/130

365
365

80/220

140
140

345

345
10
90/220 90/220
10

10

205
B B
227

80/220 280

90/220

249
249

120/130

994
239
994

60/60

249

120
60

10
100/220

90/220
109

20 120 10 130 10 284 10 310 20

C C

10
20

137
+170
60/60
61

120

20 250 20 604 20

140/130
429

140
380
380

340
271

220

130
20
20

D D
100/220

160/130 70/130

+0,85

15 157 30 30 30 ±0,00

165 100 135 160 219 70 65

290 50 264 310
914

1 2 3 4 5

Şekil 2.12: Ölçülendirmelerin yapılması

35
2.3. Yazılar

1 2 3 4 5
914
290 50 264 310
100 140 182 60 162 140 130
B

140/130 60/60 140/130

A A
20

20

20
126

122
20 310 10 234 10 310 20

225
140/130

140/130
A A
ODA BANYO ODA

365
365

345

345

140
140

10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2

80/220
10

90/220
90/220
10

10

205
B B
227

280

80/220
ANTRE
7,57 M2 90/220

249
120/130
249

WC
239

994
994

249
60/60

MUTFAK
10

120
60

100/220

7,50 M2
90/220

20 120 10 130 10 284 10 310 20

109

10
C C
120 20

137
+170
60/60
61

20 250 20 604 20
140/130
429

140
SALON
340

380
380

20,86 M2
271

220

130
20

20

D D
100/220

160/130 70/130

+0,85
B

15 157 30 30 30 ±0,00

165 100 135 160 219 70 65

290 50 264 310
914

1 2 3 4 5
ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1 / 50

Şekil 2.13: Yazıların yazılması

36
2.4. Taramalar

1 2 3 4 5

14 0/1 30 60/ 60 14 0/13 0

A A

14 0/1 30
1 40/ 130

O DA B AN YO O DA

80 /22 0
1 0 ,18 M2 5.0 0 M 2
A 1 4,6 3 M2

HO L
90 /22 0
9 0/22 0
B B
80/ 220

WC A NTRE
7,5 7 M 2 9 0/22 0

1 20 /130
60/ 60

MUTFA K
7,5 0 M 2
10 0/2 20

90/ 220

C C
+17 0
6 0/60

14 0/1 30
13 X 17 /30

S AL O N
20 ,86 M2

+ 0,8 5
D D
100 /220

16 0/13 0 7 0/13 0
15

±0 ,00
15

1 2 4 5

ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50

Şekil 2.14: Taramaların yapılması

37
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

Şekil 2.15: Çelik prefabrik yapı planı

Verilen çelik prefabrik yapı planını kurşun kalem tekniğini kullanarak 1/50 ölçeğinde
çiziniz.

38
İşlem Basamakları
 Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız.
 Çizim kâğıdını masaya sabitleyiniz.
 Çizim alanını belirleyiniz.
 Kolon akslarını çiziniz.
 Duvarları çiziniz.
 Kaplamayı çiziniz.
 Giriş merdiveninin
dengelendirmesini yapınız.
 Kapı ve pencere boşluklarını
belirleyiniz.
 Kapı ve pencereleri çiziniz.
 İç ölçülendirmeyi yapınız.
 Dış ölçülendirmeyi yapınız.
 Kotlu ölçülendirmeleri yapınız.
 Yazıları yazınız.
 Taramaları yapınız.
 Çizim mahallini ve çizim araç
gereçlerinizi temizleyiniz.
Öneriler
 Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız
 Çizim araç gereçlerinizin ve çizim
masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli
ise temizleyiniz.
 Çizim esnasında arkadaşlarınızla
şakalaşmayınız.
 Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz.
 Temiz ve titiz çalışınız.
 Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup
olmadığını kontrol ediniz.
 Süreyi doğru kullanınız.
 Çizim bittikten sonra araç-gereçlerinizi ve
masanızı temizleyiniz.
39
KONTROL LİSTESİ

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı?

2. Çizim kâğıdını masaya sabitlediniz mi?

3. Çizim alanını belirlediniz mi?

4. Kolon akslarını çizdiniz mi?

5. Duvarları çizdiniz mi?

6. Kaplamayı çizdiniz mi?

7. Giriş merdiveninin dengelendirmesini yaptınız mı?

8. Kapı ve pencere boşluklarını belirlediniz mi?

9. Kapı ve pencereleri çizdiniz mi?

10. İç ölçülendirmeyi yaptınız mı?

11. Dış ölçülendirmeyi yaptınız mı?

12. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı?

13. Yazıları yazdınız mı?

14. Taramaları yaptınız mı?

15. Çizim mahalini ve çizim araç gereçlerinizi temizlediniz mi?

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göre

değerlendiriniz.

Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa faaliyete geri dönerek

ilgili konuyu tekrarlayınız.

40
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki soruların cevaplarını doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz.

SORULAR

1 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planında kolonlar detaylı çizilir.

2 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planında ıslak hacim taraması yapılır.
3 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planında baca yerleri gösterilmez
4 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planında pencere ölçüleri yazılmaz.
5 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planında akslar gösterilir.
6 ( ) Çizim alanı belirlenirken plan ölçüleri göz önüne alınmalıdır.
7 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planını çizerken belli bir işlem sırasına uyulmasına gerek
yoktur.
8 ( ) Çelik prefabrik yapı kat planını çiziminde duvarlar pencere yerleri belirlendikten
sonra çizilir.

41
 ÖĞRENME FAALİYETİ–3
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
AMAÇ

Uygun ortam sağlandığında çelik prefabrik yapı kesitini çizebileceksiniz.

ARAŞTIRMA

 Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi

olunuz.
 Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar
var, araştırınız.
 Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı kesitlerini nasıl çizdiklerini
araştırınız.

3. ÇELİK PREFABRİK YAPI KESİT

ÇİZİMLERİ
Kesit çizme kuralları;

 Kesme düzlemine değen yüzeyleri temsil eden çizgiler, kesite girmeyen

kısımlardan ayırt edilebilmesi için daha kalın çizilmelidir.
 Kesite giren farklı elemanların birbirinden ayırt edilebilmesi için çizgi
kalınlıkları birbirinden farklı olmalıdır.
 Kesite giren yapı elemanlarının arkasında kalan elemanlar yokmuş gibi
düşünülür fakat ifade edilmesi gerekiyorsa kesik çizgilerle ifade edilir.
 Kesite giren yapı elemanları malzeme cinsine uygun ve standartlara göre
taranmalıdır.
 Kesilmeyen fakat kesme düzleminin görüş alanında olan yapı elemanlarının
görünüşleri de çizilmelidir.
 Görünüşte kalan elemanlar, kesit düzlemine olan uzaklıklarına göre çeşitli
kalınlıklarda çizilmeli, görünen elemanın uzaklığı arttıkça çizgi inceltilmelidir.
 Kesme düzlemi sınırsızdır. Örneğin kat planında izleriyle gösterilecek bir kesme
düzleminin, binayı temelden çatıya kadar kestiği düşünülmeli ve ona göre kesit
çizilmelidir.
 Düşey kesitlerde kesme düzleminin arkasında kalan kısım yokmuş gibi
düşünülür ve çizimde gösterilmez.
 Kesit kat planındaki kesme düzleminde adlandırıldığı gibi aynı harflerle
adlandırılmalı ve çizim ölçeği yazılmalıdır.
42
 1 2 3 4 5

14 0/1 30 60/ 60 14 0/13 0

A A

14 0/1 30
1 40/ 130

O DA B AN YO O DA

80 /22 0
1 0 ,18 M2 5.0 0 M 2
A 1 4,6 3 M2

HO L
90 /22 0
9 0/22 0
B B
80/ 220

WC A NTRE
7,5 7 M 2 9 0/22 0

1 20 /130
60/ 60

MUTFA K
7,5 0 M 2
10 0/2 20

90/ 220

C C
+17 0
6 0/60

14 0/1 30
13 X 17 /30

S AL O N
20 ,86 M2

+ 0,8 5
D D
100 /220

16 0/13 0 7 0/13 0
15

±0 ,00
15

1 2 4 5

ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50

Şekil 3.1: Kesiti çizilecek planın zemin kat planı

43
 1 2 3 4 5
914
290 50 264 310
40 58 102 B 140 182 60 162 140 132 58 40

10

40
BALKON

20 90
10 10
60/60 140/130 420

85
140/130
A A
30

10

20

20
80/220 80/220

18 80
80

10 90 20 310 10 244 10 310 20 90 10

BALKON
36

225

140/130
A A
140/130

ODA ODA
365

80/220

365
345

345

140
375

10,18 M2 14,63 M2
140

10

90/220 90/220

10

185
B B
10
207

280
10

10
80/220
WC ANTRE
7,00M2 10 90/220 80/220 20 90
20 120 10 424 7,57 M2 310 10
60/60
249

239

80

249
994

249

994
MUTFAK

60/130
100/220
60

7,50 M2
10
90/220

60
20
110

C C
10

137
60/60

+442
120
61

709
BALKON
140/130
429

SALON 140
380

16X 17 /3 0

340

380
20,86 M2
210

80/220
381

20 120 10 120 20 604 20 90 10

132
20

20

D 160/130 10 420 10 D
120

40 58
90

90
110

10
10
20
20
B

400 160 219 52 83 60 40

290 50 264 310
914

1 2 3 4 5

NORMAL KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50

Şekil 3.2: Kesiti çizilecek planın normal kat planı

Yukarıda zemin kat planı ve normal kat planı verilen çelik prefabrik yapının A-A
kesiti aşağıdaki işlem basamakları doğrultusunda çizilir.

 Öncelikle kesiti çizilecek projenin kat planı, kesit bakış yönüne uygun istikamet
göz önüne alınarak katlanmalıdır.

44
 Kesit çizimi genellikle taşıma yöntemi ile yapılır. Taşıma yönteminin uygulanabilmesi
için kesiti çıkarılacak plan ile çizdiğimiz kesit aynı ölçekte olmalıdır. Aynı ölçekte değillerse
taşıma yöntemi yerine plan üzerinden ölçü alarak kesit çizilir.

1 2 3 4 5
B

140/130 60/60 140/130

A A
140/130

140/130
ODA BANYO ODA
80/220

10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2

A A

Şekil 3.3: Planın kesit yönü doğrultusunda katlanması

 Kesit çizimine başlayabilmek için çizim kâğıdını masaya gönyesinde olacak

şekilde yapıştırmalıyız. Çizim kâğıdını masaya yapıştırmadan önce masamızı
güzelce temizlemeliyiz. Çizim kalemlerimizi önceden hazırlamış ve
önlüğümüzü giymiş olmalıyız. Çizim kağıdını masaya yapıştırırken gönye ve
paralel cetvelimizi kullanmalıyız.

Şekil 3.4: Çizim kâğıdının masaya yapıştırılması

45
  Kesiti çizebilmek için çizim alanı belirlenir.

ÇİZİM ALANI

Şekil 3.5: Çizim alanının belirlenmesi

 Tretuvar kesiti çizilir.

 Su basmanı seviyesi belirlenir.
 Dış merdiven dengelendirmesi yapılır.
 Pencereler çizilir.
 Kapılar çizilir.
 Düşey yapı elemanları çizilir.
 Döşemeler çizilir.
 Sıva çizilir.
 Çatı çizilir.
 Baca çizilir.
 Yağmur oluğu ve iniş boruları çizilir.
 Ölçülendirmeler yapılır.
 Yazılar yazılır.
 Taramalar yapılır.

3.1. Tretuvar Kesiti Çizimi

Binanın dış etkenlere karşı gösterdiği dayanıklılığı azaltabilecek olan suların direkt
olarak binaya ulaşmasını engellemek amacıyla bina eteğini dolaşan dar kaldırıma tretuvar
denir.

46
 1 2 3 4 5

A B 140/130 60/60 140/130

A
140/130

140/130
BANYO ODA

80/220
ODA
10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2
A A

Taşıma çizgileri

Şekil 3.6: Tretuvar kesitinin çizilmesi

47
3.2. Su Basmanı Çizimi

Şekil 3.7: Su basmanı seviyesinin çizilmesi

48
3.3. Dış Merdiven Dengelendirme

I- I KESİTİ

I I

Şekil 3.8: Dış merdivenin dengelendirilmesi

49
3.4. Pencere Çizimleri

140
130

130
I-I KESİTİ

80/220
BALKON
140/130

I I
140/130
BALKON

PENCEREKESİTİ ÇİZİMİ PENCEREGÖRÜNÜŞÜÇİZİMİ

Şekil 3.9: Pencere kesitlerinin çizilmesi

50
3.5. Kapı Çizimleri

I- I KESİTİ

I I
90/220

90/220

KAPI KESİTİ ÇİZİMİ KAPI GÖRÜNÜŞÜÇİZİMİ

Şekil 3.10: Kapı kesitlerinin çizilmesi

51
3.6. Düşey Yapı Elemanları Kesiti Çizimi

1 2 3 4 5
B

140/130 60/60 140/130

A A
140/130

140/130
ODA BANYO ODA
80/220
5.00 M2 14,63 M2
A 10,18 M2 A

Şekil 3.11: Düşey yapı elemanlarının kesitlerinin çizilmesi

52
3.7. Döşeme Çizimi
1 2 3 4 5

140/130 60/60 140/130

A A
140/130

140/130
ODA BANYO ODA

80/220
A 10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2 A

Şekil 3.12: Döşemelerin çizilmesi

53
3.8. Sıva Çizimi
1 2 3 4 5

140/130 60/60 140/130

A A
140/130

140/130
ODA BANYO ODA

80/220
A 10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2 A

Şekil 3.13: Sıvaların çizilmesi

54
3.9. Çatı Çizimi

A- A KESİTİ

A A

ÇATI PLANI
Şekil 3.14: Çatı planı

55
Şekil 3.15: Çatı kesitinin çizimi

56
3.10. Baca Çizimi

1 2 3 4 5
B

140/130 60/60 140/130

A A

140/130
140/130

ODA BANYO ODA

80/220
10,18 M2 5.00 M2
A 14,63 M2
A

Şekil 3.16: Baca kesitinin çizimi

57
3.11. Yağmur Oluğu ve İniş Borularının Çizimi

1 2 3 4 5
B

140/130 60/60 140/130

A A
140/130

140/130
ODA BANYO ODA

80/220
A 10,18 M2 5.00 M2 14,63 M2 A

Şekil 3.17: Yağmur oluğu ve iniş borularının çizilmesi

58
3.12. Ölçülendirmeler

+12,06 +12,06

+11,25 +11,25
+10,76 +10,76

+9,86 +9,86

60 21 1 9 12

21 19 12
+9,55 +9,55
+9,34 +9,34

272
272

130
+8,04 60 21 8 23 160 +8,04

90
+7,14 +7,14

21 19 12
+6,83 +6,83
+6,62 +6,62

272
272

130
+5,32 +5,32
160

21 19 12 90

+4,42 +4,42
60 21 8 23

+4,11 +4,11
+3,90 +3,90
272
272

130

+2,60 +2,60
160

12 90

+1,70 +1,70
48 12

48

+0,85 +0,85

+0,34 +0,34
±0,00 ±0,00

Şekil 3.18: Ölçülendirmelerin yapılması

59
3.13. Yazılar

+12,06 +12,06

+11,25 +11,25
+10,76 +10,76

+9,86 +9,86

60 21 19 12

21 19 12
+9,55 +9,55
+9,34 +9,34

272
272

130
+8,04 +8,04
160

90
+7,14 +7,14
60 21 8 23

21 19 12
+6,83 +6,83
+6,62 +6,62

272
272

130
+5,32 +5,32
160

21 19 12 90

+4,42 +4,42
60 21 8 23

+4,11 +4,11
+3,90 +3,90
272
272

130

+2,60 +2,60
160

12 90

+1,70 +1,70
12
48

48

+0,85 SIKISTIRILMIS +0,85

B.APERDE TOPRAKDOLGU B.APERDE
+0,34 +0,34
±0,00 ±0,00

MSB312 BETONBORDUR

MSB312 BETONBORDUR

A- AKESITI OLCEK: 1 / 50
Şekil 3.19: Yazıların yazılması

60
3.14. Tarama Çizimler

+12,06 +12,06

+11,25 +11,25
+10,76 +10,76

+9,86 +9,86

60 21 19 12

21 19 12
+9,55 +9,55
+9,34 +9,34

272
272

130
+8,04 +8,04
160

90
+7,14 +7,14
60 21 8 23

21 19 12
+6,83 +6,83
+6,62 +6,62

272
272

130
+5,32 +5,32
160

21 19 12 90

+4,42 +4,42
60 21 8 23

+4,11 +4,11
+3,90 +3,90
272
272

130

+2,60 +2,60
160

12 90

+1,70 +1,70
12
48

48

+0,85 SIKISTIRILMIS +0,85

B.APERDE TOPRAKDOLGU B.APERDE
+0,34 +0,34
±0,00 ±0,00

MSB312 BETONBORDUR

MSB312 BETONBORDUR

A- AKESITI OLCEK: 1 / 50
Şekil 3.20: Taramaların yapılması

61
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ

A
A

Şekil 3.21: A-A kesiti çizilecek çelik prefabrik yapının planı

Şekilde verilen çelik prefabrik yapının A-A kesitini çiziniz.

62
İşlem Basamakları Öneriler

 Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız.  Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız

 Çizim kâğıdını masaya bağlayınız.

 Planı kesitini çizeceğiniz kesit
doğrultusunda masaya bağlayınız  Çizim araç gereçlerinizin ve çizim
masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli
 Çizim alanının belirleyiniz. ise temizleyiniz.

 Zemin çizgisini çiziniz.

 Tretuvarı çiziniz.
 Çizim esnasında arkadaşlarınızla
 Su basmanı seviyesini belirleyerek şakalaşmayınız.
çiziniz.
 Düşey elemanları çiziniz.
 Kat yüksekliğini belirleyiniz.  Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz.

 Kat döşemesini çiziniz.

 Sıvaları çiziniz.
 Temiz ve titiz çalışınız.
 Pencereleri çiziniz.
 Kapıları çiziniz.
 Kafes kirişli çatı kesitini çiziniz.  Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup
olmadığını kontrol ediniz.
 Sıvaları çiziniz.
 Bacaları çiziniz.
 Yağmur oluğu ve iniş borularını  Süreyi doğru kullanınız.
çiziniz.
 Çizgisel ölçülendirmeyi yapınız.
 Kotlu ölçülendirmeyi yapınız.  Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve
masanızı temizleyiniz.
 Yazıları yazınız.
 Taramaları yapınız.

63
KONTROL LİSTESİ

Değerlendirme Ölçeği Evet Hayır

1 Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı?
2 Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı?
Planı kesitini çizeceğiniz kesit doğrultusunda masaya bağladınız
3
mı?
4 Çizim alanını belirlediniz mi?
5 Zemin çizgisini çizdiniz mi?
6 Tretuvarı çizdiniz mi?
7 Su basmanı seviyesini belirleyerek çizdiniz mi?
8 Düşey elemanları çizdiniz mi?
9 Kat yüksekliğini belirlediniz mi?
10 Kat döşemesini çizdiniz mi?
11 Sıvaları çizdiniz mi?
12 Pencereleri çizdiniz mi?
13 Kapıları çizdiniz mi?
14 Kafes kirişli çatı kesitini çizdiniz mi?
15 Sıvaları çizdiniz mi?
16 Bacaları çizdiniz mi?
17 Yağmur oluğu ve iniş borularını çizdiniz mi?
18 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?
19 Kotlu ölçülendirmeyi yaptınız mı?
20 Yazıları yazdınız mı?
21 Taramaları yaptınız mı?

64
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki soruların cevaplarını doğru veya yanlış olarak değerlendiriniz.

SORULAR

1 ( ) Kesit çiziminde balkon taraması yapılmaz.

2 ( ) Kesit çiziminde kotlu ölçülendirme mutlaka yapılır.
3 ( ) Kesit çiziminde bacalar gösterilir.
4 ( ) Kesit çiziminde yağmur oluğu gösterilmez
5 ( ) Kesit çiziminde çizgisel ölçülendirme yapılmaz
6 ( ) Kat yüksekliği döşeme üstünden döşeme altına kadar olan düşey uzaklıktır.
7 ( ) Tretuvar binanın çatısında düzenlenir.
8 ( ) Çizilen kesitin adı ve çizim ölçeği yazılmalıdır.
9 ( ) Kesiti çizilecek planın ölçeği ile çizeceğimiz kesitin ölçeği aynı ise kesit çizimi
taşıma yöntemi ile yapılabilir.

65
 MODÜL DEĞERLENDİRME
MODÜL DEĞERLENDİRME

A
A

Şekil 3.22: Modül değerlendirmede kullanılacak çelik prefabrik yapı planı

Panı verilen çelik prefabrik yapıyı kurşun kalem tekniğini kullanarak standart ve
yönetmeliklere uygun bir şekilde 1/ 50 ölçeğinde çiziniz.

Çizdiğiniz planın A-A kesitini 1/50 ölçeğinde çiziniz.

66
UYGULAMALI TEST

Çelik prefabrik plan çizimleri 1 modülü, faaliyetleri ve araştırmaları sonunda

kazandığınız bilgi ve becerilerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi için kendinizi değerlendirme
ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu değerlendirme sonucuna göre bir sonraki modüle
geçebilirsiniz.

Değerlendirme Ölçeği Evet Hayır

1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı?

2. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı?

3. Çizim alanının belirlediniz mi?

4. Kolon akslarını çizdiniz mi?

5. Duvarları çizdiniz mi?

6. Kaplamayı çizdiniz mi?

7. Giriş merdiveninin dengelendirmesini yaptınız mı?

8. Kapı ve pencere boşluklarını belirlediniz mi?

9. Kapı ve pencereleri çizdiniz mi?

10. İç ölçülendirmeyi yaptınız mı?

11. Dış ölçülendirmeyi yaptınız mı?

12. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı?

13. Yazıları yazdınız mı?

14. Taramaları yaptınız mı?

15. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı?

16. Planı kesitini çizeceğiniz kesit doğrultusunda masaya
bağladınız mı?
17. Çizim alanının belirlediniz mi?

18. Zemin çizgisini çizdiniz mi?

19. Tretuvarı çizdiniz mi?

20. Subasman seviyesini belirleyerek çizdiniz mi?

67
 21. Düşey elemanları çizdiniz mi?

22. Kat yüksekliğini belirlediniz mi?

23. Kat döşemesini çizdiniz mi?

24. Sıvaları çizdiniz mi?

25. Pencereleri çizdiniz mi?

26. Kapıları çizdiniz mi?

27. Kafes kirişli çatı kesitini çizdiniz mi?

28. Sıvaları çizdiniz mi?

29. Bacaları çizdiniz mi?

30. Yağmur oluğu ve iniş borularını çizdiniz mi?

31. Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?

32. Kotlu ölçülendirmeyi yaptınız mı?

33. Yazıları yazdınız mı?

34. Taramaları yaptınız mı?

35. Çizim mahalini ve çizim araç gereçlerinizi temizlediniz mi?

DEĞERLENDİRME

Yapılan değerlendirme sonunda hayır cevaplarınızla ilgili konuları bir daha gözden
geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız modülü tekrar ediniz.

Bütün cevaplarınız evet ise modülü tamamladınız, tebrik ederiz. Öğretmeniniz size
çeşitli ölçme araçları uygulayacaktır. Öğretmeninizle iletişime geçiniz.

68
 CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİYETİ–1’İN CEVAP ANAHTARI

1 Y
2 D
3 D
4 Y
5 Y
6 D
7 Y
8 D
9 D

ÖĞRENME FAALİYETİ–2’NİN CEVAP ANAHTARI

1 Y
2 D
3 Y
4 Y
5 D
6 D
7 Y
8 Y

ÖĞRENME FAALİYETİ–3’ÜN CEVAP ANAHTARI

1 Y
2 D
3 D
4 Y
5 Y
6 Y
7 Y
8 D
9 D

69
 KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
 TMMO – Mimari Proje Çizim ve Sunuş Standartları.
 Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, Mimari Proje
Düzenleme Esasları.
 KUTLU Şahin, Çelik Yapılar.
 DANIŞ İsmet, İnşaat Teknik Resmi Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
 OMAEL Sabit, Yapı Bilgisi Cilt III.
 AYAYDIN Yükselen, Prefabrike Yapılar.
 İzmir Mühendislik
 İnada Mühendislik
 Sonat Mühendislik

70