Gulbank-ı Muhammedi (sav)

kimi dergahlarda hep bir ağızdan ve makamla yapılan dua, söylenen ilahi ya da içilen ant. (ayin
sırasında)

Gül-bâng , gülbank, gülbeng:

Dergahlarda duadan sonra okunur,
Önce salavat-ı şerif , tekbir ve salat-ü selam okunur.
-Mukabeleden sonra,
-Hizmet tevcihinde
-Taamdan (yemek, lokma) sonra
-Kandil gecelerinde
-İntisabda
-Hilafet meclisinde de okunur.

Mevlevi Gulbankı
...
Âyin bestesinin dördüncü selamın sözlü kısmı bittiğinde sazlar hemen saz semaisine ve takiben son peşreve girerler. Eğer Niyaz
İlahisi denen Segah makamındaki eser icra edilecekse, Semai yerine sazlardan biri Segâh'a geçiş taksimi yapar ve ilâhiye girilir. Saz
semaisi veya Niyaz'ın bitmesi ile son taksim başlar Son taksimin, post taksimi ile mutlaka ney ile yapılması gerekmez; başka saz ile
de yapılabilir. Taksimin başlaması ile kutuphânede direk tutmakta olan Şeyh yavaş yavaş postuna doğru gitmeye başlar. Şeyh posta
vardığında taksim bitirilir ve hemen tiz perdeden olmak üzere mutrıbta görevli biri tarafından Kur'an okunmaya başlanır. Bu anda
herkes olduğu yerde baş kesip, yer öperek bulunduğu yere oturur. Eller omuzlarda ve baş öne eğiktir. Görevli dervişler, sırtlarına
hırkalarını koyduklarında normal oturma hali alınarak, Kur'an dinlenir. Kur'an okunması bittikten sonra Şeyhin sol tarafında uygun bir
yerde "Duâgû Dede' (Duacı Dede) özel okuyuş tarzı ile, özel duayı tekbîri ve salâvatı okuduktan sonra, Şeyh, "Fatiha" der. Herkes
sessizce Fâtiha'yı okur. Sonra Şeyhle beraber herkes yer öpüp ayağa kalkar. Şeyh, postunun üzerinde "Hû diyelim" sözü ile biten
'gülbank'i (özel tertip ve tespit edilmiş duâ) okur. Mutrıbhân ve semâzenler baş keserek bir nefes boyu ve yüksek sesle "Hû" derler.
Şeyh, postun üzerinden ayrılıp baş keserek yüksek sesle selâm verdiğinde, semâzenbaşı yüksek sesle ve son Hû hecesini nefesince
uzatarak selâma alır, semâzenler de baş keser. Şeyh bu sırada postun tam karşısındaki kapıya doğru yürümektedir. Tam orta yere
geldiğinde yine selâm verir. Bu selâmı neyzenbaşı alır, mutrıbdakiler baş kesen Şeyh semahanenin çıkışına vardığında posta doğru
dönerek baş kestiğinde, herkes beraberce baş keser. Şeyh semahaneden ayrıldıktan sonra, herkes posta selâm vererek teker teker
semahaneyi terk ederler. (Eğer semâ türbeli semahanede yapılmışsa, ayağa kalktığında önce türbedekiler için Fatiha okunur sonra
gülbank çekilir.) Meydancı Dede tarafından Şeyh Postunun usulünce kaldırılması veya katlanması ile Mevlevi Mukabelesi bitmiş olur.
Semâ sırasında da, Sultan Veled devrindeki gibi sessizce Allah'ın ismi (İsm-i Celâl) zikredilir. Semâzen çarkını yerden kaldırırken "Al",
yere basarken "lah" hecesini söylemek suretiyle her çark atışta bir İsm-i Celâl okuyarak zikre devam eder.
...
http://akademik.semazen.net/author_article_print.php?id=965