You are on page 1of 5

KİRİŞ KOLON BİRLEŞİMİ

BASİT KİRİŞ KOLON BİRLEŞİMLERİ

Kaynaklı Kiriş Kolon Birleşimleri

Kaynaklı birleşim tekniği sayesinde, çeşitli rijit kolon-kiriş birleşimi teşkillerinin yapılması
mümkündür. Hesap ve teşkil bakımından bu birleşimler üç gruba ayrılabilir.
1) Doğrudan doğruya birleşimli çerçeve köşeleri
2) Enine levhalı çerçeve köşeleri
3) Yuvarlak başlıklı çerçeve köşeleri

1) Doğrudan Doğruya Birleşimli Çerçeve Köşesi:

Bu tip birleşimlerde kiriş ucu kolona doğrudan doğruya


kaynaklanır. Yandaki şekilde kolon IPB profili ile teşkil edilmiş olup,
IPE profilinden olan kirişte kaynaklı kiriştir. Kiriş gövdesi ile alt başlığı IPE
kolon profilinin iç taraftaki başlığına kiriş üst başlığı da yeterince uzun
tutularak, kolon profilinin üst ucuna kaynaklanır . Alt başlığın basınç
kuvvetini kolon gövdesine aktarmak için, bu başlık hizasına gelmek
üzere kolon gövdesinin iki tarafına nervür lamaları kaynaklanmıştır. IPB
Kiriş başlık kuvvetleri, çerçeve köşesinde kolon gövdesinde ki
makaslama gerilmeleri ile dengeleneceğinden, çerçeve köşesindeki gövde kısmında makaslama ve
kıyaslama gerilmelerinin tahkiki yapılması gerekir. Bu tahkiklerin sağlanmaması halinde ya bu
kısımda gövde kalınlığı arttırılır, veya çerçeve köşesinde gövdenin iki tarafına diyagonal nervürler
kaynaklanır. Çerçeve köşesinde gövde kalınlığının arttırılması, kolonun bir I profili ile teşkil edilmiş
olması halinde, çerçeve köşesinde daha kalın gövde levhası kullanılması suretiyle sağlanabilir.
Bu birleşimlerde, kiriş ile kolonun birleşim kesitinde gerekli gerilme tahkikleri de
yapılmalıdır.
Çerçeve köşesi gövdesinde ortalama τ makaslama gerilmesinin hesaplanması için, yeterli
bir yaklaşımla açıklanan yöntem kullanılabilir. Bu yöntemde momentler ile normal kuvvetlerin
çerçeve köşesine başlıklardan, kesme kuvvetlerinin ise gövdelerden geçtiği kabul edilmektedir.
N1
M1 Yandaki şekilde görülen çerçeve köşesinde, kiriş ve
kolonlardan gelen etkiler gösterilmiştir. Denge şartları
Q1
olarak;
N

Q M = M1 + M2

Q2 M N = Q2 - Q1

Q = N2 - N1
N2 M2
1—çekme laması
2—gövde köşe dikişleri
3—alt başlık küt dikişi

Doğrudan doğruya birleşimli çerçeve köşesi olarak yaptırmış olduğumuz birleşimde kirişin üst
başlığı uzun tutulmamış olunup, çekme laması kullanılmıştır. Kolon profili olarak I 80 profili, kiriş
profili olarak da I 100 profili kullanılmıştır. Birleşimdeki bütün kaynakların kalınlıkları 3 mm olarak
seçilmiştir. Birleşimin yapılması için herhangi bir plan çizilmemiş olunup, birleşim de kullanılan
malzemelerin ölçüleri belirlenmesi tarafımızca yapılmıştır. Ölçümlendirme yapılırken en büyük
hatamız parçalarda kesme payını hesaplamamış olmamızdır.

Birleşimin taşıyabileceği kuvvetlerin değerini bulmak istersen N=0,50t olarak kabul edersek;
Kısım F (cm2) y (cm) F.y (cm3) F.y2 (cm4) I (cm4)
1 2*0,5=1 5,25 5,25 27,56 0.53*2/12= 0,02
2 2*0,3*8,04=4,82 0 0 0 2*0,3*8,043/12=25,99
3 0,68*10= 6,8 -4,66 - 31,69 147,67 10*0,683/12=0,26
∑ 12,62 - 26,44 175,23 26,27

y g = 26,44 = 2,1 cm
12,62
I x = 175,23 + 26,27 = 201,50 cm4
I g = I x - y g2 = 201,50 – 12,62*2,12 = 145,85 cm4

Çekme lamasında gerilme tahkiki ; Q


σ = M * y max - N < σ em
I F N
= M * 5,29 – 0,50 = 0,75t/cm2 < 1,4 t/cm2 (DIN 4100) M
145,85 12,62
M < 39,69 tm olur. Q2

Gövde kaynak dikişleri tahkikinden; N2


τ k = Q / F k ≤ 0,9 t/cm2 (DIN 4100)
Q ≤ 0,9* 4,824 = 4,34 t M2
39 = M + 4*4 - 0,5* 0,21
M = 54,90 tm

M = 54,90 tm Q=4t N = 0,50 t


2) Enine Levhalı Çerçeve Köşeleri;

Bu teşkil tarzı, çerçeve kirişi ile


çerçeve kolonunun aynı profilden olması
halinde uygulanabilir. Bu teşkil tarzında kiriş
ve kolon profillerinin uçları eğik olarak
kesilip, açıortay doğrultusundaki bir enine
levhaya profil gövdeleri köşe dikişleriyle,
profil başlıkları da küt dikişlerle kaynaklanır.
Enine levha kalınlığı en az profil başlık
kalınlığı kadar alınır. Dış köşede başlık çekme
kuvvetinin aktarılmasına yardımcı olarak
genellikle başlıklara bükülmüş bir çekme
laması kaynaklanır. M momentinin yeterince küçük olması durumunda bu çekme lamasına
gerek olmayabilir.
Profil başlıkları ile çekme laması, sadece kendi doğrultularında kuvvet taşıyabilirler.
Enine levhalı çerçeve köşesi olarak yaptırmış olduğumuz bileşimde kolon ve çerçeve
profili olarak I 80 profili kullanılmıştır. Birleşimdeki bütün kaynakların kalınlıkları 3 mm
olarak seçilmiştir. Birleşimin yapılması için herhangi bir plan çizilmemiş olunup, birleşim de
kullanılan malzemelerin ölçüleri belirlenmesi tarafımızca yapılmıştır. Ölçümlendirme
yapılırken en büyük hatamız yine parçalarda kesme payını hesaplamamış olmamızdır. Aynı
zamanda çerçevenin dış tarafında kalan kolon profillerinin başlıkları enine levhaya küt
kaynakla kaynaklandırılmadı. Diğer bir eksik ise çerçevenin iç tarafında kalan kolon
profillerinin başlıklarının enine levhaya kaynaklandığı yerde, enine levhanın ucu profil
başlıklarıyla birleştirildiği noktadan itibaren içe doğru (3*a) mesafesi kadar çıkmalıydı (bknz;
ÇELİK YAPILAR— prof. dr. Hilmi DEREN, prof. dr. Erdoğan UZGİDER, doç. dr. Filiz
PİROĞLU— sayfa:162 ).

You might also like