UDK 624-012.

45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

İÇİNDEKİLER

0 - KONU,TARİF,KAPSAM,AMAÇ,UYGULAMA ALANI........................................... 1
0.1 - KONU........................................................................................................................ 1
0.2 - TARİFLER................................................................................................................. 1
0.2.1 - Betonarme Avan Projeleri.................................................................................................... 1
0.2.2 - Betonarme Tatbikat Projesi ................................................................................................. 1
0.3 - KAPSAM ................................................................................................................... 1
0.4 - AMAÇ........................................................................................................................ 1
0.5 - UYGULAMA ALANI ................................................................................................... 1
1 - KURALLAR .......................................................................................................... 2
1.1 - BETONARME PROJELERİNİN ÇİZİMİNDE KULLANILACAK PAFTALARIN GENEL
BİÇİMİ ............................................................................................................................... 2
1.1.1 - Paftalarõn Büyüklüğü ........................................................................................................... 2
1.1.2 - Paftalarõn Ozalit Kopyalarõnõn Katlanmasõ........................................................................... 2
1.2 - YAZI VE ÇİZGİ KURALLARI ..................................................................................... 2
1.2.1 - Yazõ Kurallarõ ....................................................................................................................... 2
1.2.2 - Çizgi Kurallarõ ...................................................................................................................... 2
1.4 - RESİM TEKNİĞİ........................................................................................................ 2
1.4.1 - Kesit ve Görünüşler ............................................................................................................. 2
1.4.2 - Ölçümlendirme .................................................................................................................... 2
1.4.3 - Betonarme Projelerde Semboller ........................................................................................ 2
2 - GENEL KURALLAR ............................................................................................. 3
2.1 - BETONARME AVAN PROJELERİ ............................................................................ 3
2.1.1 - 1/200 Betonarme Avan Proje .............................................................................................. 3
2.1.2 - 1/100 Betanorme Avan Proje .............................................................................................. 3
2.2 - BETONARME TATBİKAT PROJELERİ ..................................................................... 3
2.2.1 - Temel Aplikasyon Planõ ....................................................................................................... 3
2.2.2 - Temel Detaylarõ ................................................................................................................... 3
2.2.4 - Betonarme Kalõp Planõ......................................................................................................... 3
2.2.5 - Teçhizat Planõ ...................................................................................................................... 4
2.2.6 - Teçhizat Detaylarõ................................................................................................................ 4
3 - ÇİZİM PAFTALARININ BAŞLIKLARININ ŞEKLİ................................................. 4
UDK 624-012.45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

BETONARME PROJELERİNİN ÇİZİM VE TANZİMİ KURALLARI-

GENEL

0 - KONU,TARİF,KAPSAM,AMAÇ,UYGULAMA ALANI
0.1 - KONU
Bu standard, betonarme projelerinin çizim ve tanzimi ile ilgili genel kurallara dairdir.

0.2 - TARİFLER

0.2.1 - Betonarme Avan Projeleri

Betonarme avan projeleri, belirli bir konuda, arsa verilerine, mimari projeye, yarõşma ile elde edilen fikir
projesine uygun olarak taşõyõcõ sistemin ve yapõda kullanõlacak malzemenin mühendislik ve ekonomi
göz önünde tutularak tespiti için hazõrlanan projedir.

0.2.2 - Betonarme Tatbikat Projesi

Betonarme tatbikat projesi, bir betonarme yapõnõn inşa edilebilmesi için bütün elemanlarõnõn yapõm
ölçülerini ve detaylarõnõ gösteren, büro ve şantiyede her türlü çalõşma ve imalat safhasõnda kullanõlan
projesidir.

0.2.2.1 - Betonarme Kalõp Planõ

Betonarme kalõp planõ, eksenleri, katlarõ, düşük döşemeleri, aydõnlõk, baca ve tesisat deliklerinin yerleri
ile, döşeme, kiriş, kolon, temel ve benzeri betonarme elemanlarõn boyutlarõnõ gösteren plandõr.

0.2.2.2 - Betonarme Teçhizat Planõ

Betonarme teçhizat planõ, çelik cinsinin, çaplarõnõn, adedinin, boylarõnõn ve biçimlerinin gösterildiği
plandõr.

0.2.2.3 — Betonarme Aplikasyon Planlarõ

Betonarme aplikasyon planlarõ, perde, kolon ve bunlara ait temellerin eksenlerinin 1/50, boyutlarõnõn
1/20 ölçeğinde çizildiği planlardõr.

0.2.2.4 - Betonarme Detay Planõ

Betonarme detay planõ, bir betonarme elemanõn gerekli görülen bölümlerini daha açõk belirtebilmek
için ayrõntõlõ olarak gösterilen büyük ölçekteki çizimlerdir.

0.2.2.5 - Pafta
Pafta, çizimlerin yer aldõğõ resim levhasõdõr.

0.3 - KAPSAM
Bu standard, bir betonarme yapõya ait taşõyõcõ sistem ve betonarme elemanlarõ projelerinin çizim ve
tanzimi ile ilgili genel kurallarõ kapsar.

0.4 - AMAÇ
Bu standardõn amacõ, betonarme projelerinin çizim ve tanziminde birlik sağlamak, teçhizat imalatõnõ ve
uygulamasõnõ kolaylaştõrmak ve doğabilecek hatalarõ asgari seviyeye indirmektir

0.5 - UYGULAMA ALANI

Bu standard, betonarme yapõlarõn projelerinin çizim ve tanziminde uygulanõr.

1)Bu standard metninde atõf yapõlan Türk Standardlarõnõn numaralarõ metnin sonunda verilmiştir.

1
UDK 624-012.45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

1 - KURALLAR
1.1 - BETONARME PROJELERİNİN ÇİZİMİNDE KULLANILACAK PAFTALARIN
GENEL BİÇİMİ

1.1.1 - Paftalarõn Büyüklüğü

1)
Paftalar TS 506 dizisi esasõna göre boyutlandõrõlmõş TS 5734'e uygun aydõnger ve benzeri kağõda
çizilmelidir.

1.1.2 - Paftalarõn Ozalit Kopyalarõnõn Katlanmasõ

Paftalarõn ozalit kopyalarõnõn standard dosya veya zarflara sõğmasõnõ ve gerektiğinde kolaylõkla açõlõp
incelenmesini sağlamak için TS 88'de gösterilen esaslara göre katlanmalõdõr.

1.2 - YAZI VE ÇİZGİ KURALLARI

1.2.1 - Yazõ Kurallarõ

Betonarme projelerinin çizimlerinde yazõlar, siyah çizim mürekkebi kullanõlarak, serbest el ile veya
şablon ile, temiz ve okunaklõ, dik veya eğik yazõ şeklinde TS 88'de gösterilen yazõ tekniğine uygun
olarak yazõlmalõdõr.

1.2.2 - Çizgi Kurallarõ

Betonarme projelerinin çiziminde kullanõlacak çizgi gruplarõ ve tarzlarõ TS 88'de belirtilen kurallara
uygun olmalõdõr.

1.3 - Betonarme projelerinin çiziminde kullanõlacak ölçekler TS 3532'ye göre seçilmelidir.

1.4 - RESİM TEKNİĞİ

1.4.1 - Kesit ve Görünüşler

- Betonarme projelerinin çiziminde yeterli görünüş ve kesitler yer almalõdõr.
- Kesit ve görünüş alanlarõnõn belirtilmesinde TS 88 ve TS 3434'de verilen hususlar esas alõnmalõdõr.

1.4.2 - Ölçümlendirme
Betonarme projelerinin ölçülendirilmesinde, betonarme elemanlarõnõn boyutlarõ, resim üzerinde verilen
ölçüler ile veya bu resimlerle ilgili olan diğer resimlerin yardõmõ ile kolaylõkla ve hatasõz bir şekilde
bulunabilmelidir. Uygulayõcõnõn hesaplayarak veya ölçerek herhangi bir boyutun ölçüsünü bulmaya
çalõşmasõna meydan verilmemeli, gereksiz iş veya aynõ ölçüleri tekrarlamak suretiyle resim karõşõk
hale getirilmemelidir.

1.4.3 - Betonarme Projelerde Semboller

Betonarme projeler hazõrlanõrken resimlerde taşõyõcõ sistem elemanlarõ aşağõdaki
semboller ile gösterilmelidir:
Kolonlar (S),
Kirişler (K),
çerçeve kirişleri (Ç.K),
Ters kirişler (TK),
Merdivenler (M),
Merdiven kirişleri (MK) ,
Döşemeler (D),
Lentolar (L),
Hatõllar (H),
Düşey Hatõllar (DH),
Münferit Temel (T),
Bağ kirişleri (BK),
Nervürler (N),
Perdeler (P),

2
UDK 624-012.45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

Perde kolonlarõ (PS),

Düşük döşeme (DD),
Radye kirişi (RK),
Radye döşeme (RD),
Mütemadi temel (MT),

2 - GENEL KURALLAR
2.1 - BETONARME AVAN PROJELERİ

2.1.1 - 1/200 Betonarme Avan Proje

- 1/200 Avan projede kat planlarõ, statik hesaplar ve statik raporu bulunmalõdõr.
- Statik sistemin değiştiği her kat için döşeme kalõp ve temel planõ çizilmeli ve bu planlarda dilatasyon
yerleri belirlenmeli, gereken yerlerde kesitler çizilerek mimari projeye ait kotlar yazõlmalõdõr.
2.1.2 - 1/100 Betanorme Avan Proje
- 1/100 Betonarme avan projede, 1/200 betonarme avan projede belirlenen esaslara uyularak döşeme
kalõp planlarõ çizilmeli, eksenler numaralanmalõ, bütün döşeme ve kirişlere poz numaralarõ yazõlmalõ,
gerekli kesitler çizilerek mimari projeye uygun kotlar verilmelidir.
- 1/100 Betonarme avan projede bütün taşõyõcõ elemanlarõn boyutlarõ bulunmalõ, bu boyutlar ve
malzeme cinsleri kalõp planõna işlenmelidir.

2.2 - BETONARME TATBİKAT PROJELERİ

Betonarme tatbikat projeleri inşaat yapõş sõrasõna uygun olarak sõra numarasõ
verilmiş aşağõdaki başlõklar altõnda yeterli paftalardan meydana gelmiş olmalõdõr:
-Temel aplikasyon planõ
-Temel detaylarõ
-Kolon aplikasyon planõ
-Kalõp planõ
-Teçhizat planõ
-Teçhizat detaylarõ

2.2.1 - Temel Aplikasyon Planõ

- Temel aplikasyon planõnda eksenler 1/50, Temel boyutlarõ 1/20 ölçeğinde, düzgün ve büyük
yapõlarda eksenler 1/100, temel çizimlerinin birbirine girmesi halinde temel boyutlarõ 1/50 ölçeğinde
gösterilebilir.
- Temel aplikasyon planõnda temel kesitleri, kotlarõ, temel altõ malzemesi özeliği ve boyutlarõ, temel
drenajõ gösterilmeli, zemin taşõma gücü ile ilgili bilgiler verilmelidir.

2.2.2 - Temel Detaylarõ

- Temel detaylarõnda, temelin enine, boyuna ve düşey akslara göre durumlarõ, ebatlarõ ve teçhizatlarõ
her temel üzerinde ayrõ ayrõ gösterilmelidir.
- Temel detaylarõnda, her temele ait teçhizatlara ayrõ poz numaralarõ verilmelidir. 2.2.3 - Kolon
Aplikasyon Planõ
- Kolon aplikasyon planõnda ait olduğu katõn kalõp planõndaki eksenler 1/50 ölçeğinde çizilmeli ve
kolonlar bu eksenler üzerinde 1/20 ölçeğinde gösterilmelidir.
- Kolonlarõn enine, boyuna ve düşey eksenlere göre durumlarõ, teçhizatõ ve boyutu her kolon üzerinde
ayrõ ayrõ gösterilmelidir
- Paftanõn uygun bir yerinde o kata ait kolon teçhizatõ değişik her çap için, çaplarõ, boylarõ, başladõğõ ve
bittiği katlara ait kotlarõ belirtilmek üzere çizilmelidir.
- Kolonlarõn tip etriyelerinin, paftalarõn ayrõ bir yerinde kõsmi ve tam boylarõ, çaplarõ belirtilecek şekilde
açõlõmõ yapõlmalõdõr.
- Kolon boyutlarõnõn kattan kata farklõ olduğu hallerde boyut değişikliğinin [gerektirdiği teçhizat detayõ
verilmelidir.

2.2.4 - Betonarme Kalõp Planõ

- Betonarme kalõp planõnda seçilen koordinat sistemi, statik, mimari ve tesisat projelerinde aynen
kullanõlmalõ ve projeler arasõnda uyum sağlanmalõdõr.
- Betonarme kalõp planõnda dõş ölçü çizgileri yapõ ölçülerinin kolayca

3
UDK 624-012.45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

izlenebilmesini sağlayacak şekilde tertiplenmeli, iç ölçü çizgileri ise, çok sayõda mahalden geçecek
şekilde kesintisiz olarak bütün planõ kat etmeli, enine ve boyuna olmak üzere yeteri kadar kesit
çizilmelidir.
- Betonarme kalõp planõnda bulunan betonarme elemanlara (kiriş, lento, hatõl,
kolon, temel vs.) birden başlayarak birbirini takip eden numaralar verilmeli, bu numaralarõn başõnda ait
olduğu katõn numarasõ ve Madde 1.4.3 'de belirtilen elemanlarõn sembolü bulunmalõdõr.
- Betonarme kalõp planõnda, proje müellifinin mukavelesinde aksine bir kayõt yok ise 1/50 ölçeği
kullanõlmalõdõr.

2.2.5 - Teçhizat Planõ

- Teçhizat planõnda sadece döşeme numaralarõ ve teçhizat gösterilmelidir.
- İstendiği takdirde döşeme teçhizatõ kalõp planõ üzerine çizilebilir.

2.2.6 - Teçhizat Detaylarõ

- Betonarme elemanlarõn teçhizatlarõ değişen her çap, boy ve çelik malzeme cinsleri için ayrõ bir poz
numarasõ verilerek gösterilmelidir.
- Teçhizatlar, betonarme elemanlarõn içersinde ve ayrõca dõşarõ çekilerek elemanlarõn altõna veya
yanõna her poz ayrõ ayrõ olmak üzere çizilmelidir.
- Ayrõ poz numarasõ ile gösterilen teçhizat üzerine adet, çap, kõsmi boy ve toplam boyu ve varsa kanca
boyu yazõlmalõdõr.
- Kirişler 1/20 ölçeğinde çizilmelidir.
- Kiriş üzerinde değişen her noktada ayrõ ayrõ kesit alõnmalõ ve kesitin alõndõğõ yeri belli edecek işaret
konmalõdõr.
- Kesitte teçhizatõn yerleştirme şekli ve boyut belirtilmeli ve yanõna etriye açõlõmõ yapõlmalõdõr.
- Merdiven detaylarõ 1/20 çizilmelidir.
- Önce merdiven planõ çizilmeli ve bu planda kotlar, basamaklar, sahanlõk tevzi teçhizatõ
gösterilmelidir.
- Perde teçhizatõ 1/50 ölçeğinde çizilmeli, benzer teçhizat bir defa çizilerek ayrõ gösterilmeli, ayrõ
gösterilen teçhizat üzerinde çubuk boylarõ ve varsa kanca boylarõ belirtilmelidir.
2
- Perde çirozlarõ ayrõ çizilmeli ve perde üzerindeki yerleri gösterilmeli veya m başõna kaç çiroz
kullanõlacağõ yazõlõ olarak açõkça belirtilmelidir.
- Kõrõk plak ve kabuklarõn teçhizatõ da perdelerde olduğu gibi çizilmelidir. Bunlar için gerektiğinde kesit
ve kritik bölgelerde büyük ölçekli detaylar verilmelidir.

3 - ÇİZİM PAFTALARININ BAŞLIKLARININ ŞEKLİ

Her paftanõn TS 88'de gösterilen katlama ölçüsündeki sağ alt köşesi pafta katlandõğõnda en üstte
kalmalõ ve sadece proje tanõtma bölümünü ihtiva etmelidir. Projenin tanõtma bölümünde (Şekil-1) en az
aşağõdaki bilgiler bulunmalõdõr:
- işverenin adõ veya unvanõ
- Yapõnõn adõ
- Paftanõn ait olduğu yapõ bölümünün adõ, paftanõn neyi ihtiva ettiği numaralarõ ile birlikte (kalõp, kiriş,
kolon vs), ölçek ve pafta numarasõ, toplam pafta sayõsõ, paftanõn betonarme projesine ait olduğu
- Varsa proje numarasõ
- Kullanõlan beton ve beton çelik çubuklarõ sõnõflarõ
- Temel paftalarõna zemin emniyet gerilmesi
- inşaat sõrasõnda özel tedbirler alõnmalõ icap ediyorsa bunlarla ilgili notlar
- Projeyi tanzim eden, çizen ve kontrol edenlerin adlarõ, diploma ve oda sicil numaralarõ, sözleşmede
yazõlõ adresleri ve imzalarõ
- Paftanõn çizim ve değişim tarihleri
- İlgili pafta numarasõ
2
- m (metrekare) pafta alanõ belirtilir

ATIF YAPILAN TÜRK STANDARDLARI

TS 88
TS 506
TS 3532
TS 3434
TS 5734

4
UDK 624-012.45 TÜRK STANDARDI TS 6164/Aralõk 1988

İŞVERENİN Adõ ve Unvanõ

YAPININ ADI

Şematik vaziyet planõ

. Ölçek Proje No. Pafta No/Toplam p.

Yapõ Bölümünün
İSMİ

İlgili proje veya Pafta No.

STATİK BÜRO

İSİM Dipl. No. Oda S.No. İMZA

Adres - Tel
Yapan
STATİK Kontrol
Çizen
MİMARİ

TESİSAT
ELEKTRİK

2
ÇİZİM TARİHİ PAFTA TİP ve m

DEĞİŞİM TARİHİ YAPILAN DEĞİŞİKLİK

ONAY

Zemin Emniyet Beton B. A .Çelik

Gerilmesi Çubuklar

ŞEKİL 1 - Proje Tanõtma Cetveli