Professional Documents
Culture Documents
ΑΜΕΛΙ∆ΗΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
ΑΡΧΑΙΩΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ
ΠΙΝΑΚΕΣ ΡΗΜΑΤΩΝ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2010
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2
1. Ουσιαστικά 3
2. Επίθετα 9
3. Παραθετικά 14
4. Αντωνυµίες 17
8. Υποτακτική 45
9. Ευκτική 45
10. Προστακτική 45
11. Μετοχή 47
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 3
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
* Σηµείωση: Ο συγκεκριµένος πίνακας εδώ στο δείγµα (DEMO) ανοίγει µόνο εκεί
όπου υπάρχει το βέλος.
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 4
1. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
ΦΩΝΗΕΝΤΑ
ΦΩΝΗΕΝΤΑ ∆ΙΦΘΟΓΓΟΙ
Βραχέα: ε, ο Κύριοι: αι, ει, οι, υι, αυ, ευ, ηυ, ου (8)
ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΝΙΣΜΟΥ
ΠΠΛήγουσα ΠαραΛήγουσα Λήγουσα
(Ασυναίρετη)
__ __ Αιτιατική Οξεία
ὁ ἂνθρωπος
Μακρό βραχύ = περισπωµένη Κλητική
__ ῠ
Γενική Περισπω-
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 5
2. ΕΠΙΘΕΤΑ
ΙΙ. ΤΡΙΤΟΚΛΙΤΑ
ἰδιώτεροσ, α, ον ἰδιώτατοσ, η , ον
Ι. ΕΠΙΘΕΤΑ
ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 6
ΙΙ. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
4. ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ
8. Η αυτοπαθητική αντωνυµία ἐµαυτοῦ, ἐµαυτῆσ στο γ΄ πρόσωπο γίνεται:
Ενικόσ αριθµόσ
Γ ἑαυτοῦ F αὑτοῦ ἑαυτῆσ F αὑτῆσ
∆ ἑαυτῷ F αὑτῷ ἑαυτῇ / αὑτῇ
Α ἑαυτὸν F αὑτὸν ἑαυτὴν / αὑτὴν ἑαυτὸ / αὑτὸ
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 7
5. ΚΛΙΣΗ ΡΗΜΑΤΩΝ
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
ΕΝΕΣ. ΠΑΡΑΤ. ΜΕΛ. ΑΟΡΙΣΤ. ΠΑΡΑΚ. ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛ.
λύω ἔλυον λύσω ἔλυσα λέλυκα ἐλελύκειν
εισ εσ σεισ σασ κασ κεισ
ει ε σει σε κε κει
οµεν οµεν σοµεν σαµεν καµεν κεµεν
ετε ετε σετε σατε κατε κετε
ουσι ον σουσι σαν κασι κεσαν
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
λύω λύσω λελυκώσ – κυῖα F κὸσ ὦ
ῃσ σῃσ ᾖσ
ῃ σῃ
ᾖ
ωµεν σωµεν
ητε σητε λελυκότεσ – κυῖαι F κότα ὦµεν
ἦτε
ωσι σωσι
ὦσιν
ΕΥΚΤΙΚΗ
λύοιµι λύσοιµι λύσαιµι λελυκώσ – κυῖα F κὸσ εἲην
λύοισ σοισ λύσαισ * εἲησ
λύοι
οιµεν λύσοι λύσαι * εἲη
σοιµεν σαιµεν λελυκότεσ– κυῖαι F κότα εἶµεν
οιτε
σοιτε σαιτε εἶτε
οιεν
σοιεν σαιεν * εἶεν
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
λῦε /ἐπίλυε λῦσον λελυκώσ – κυῖα F κὸσ ἲσθι
λυέτω λυσάτω ἒστω
λύετε λύσατε λελυκότεσ – κυῖαι F κότα ἒστε
λυόντων λυσάντων ὂντων
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ
λύειν λύσειν λῦσαι/ἐπιλῦσαι λελυκέναι
ΜΕΤΟΧΗ
λύων λύσων λύσασ λελυκώσ
λύουσα λύσουσα λύσασα λελυκυῖα
λελυκόσ
λῦον/ἐπιλῦον λῦσον λῦσαν
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 8
ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ
Ε ν ε σ τ ώ τ α σ Παρατ.
ΟΡΙΣΤ. ΥΠΟΤ. ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤ. ΑΠΑΡ. ΜΕΤ. ΟΡΙΣΤΙΚΗ
τιµῶ τιµῶ τιµῷµι/ῴην FFF τιµᾶν τιµῶν ἐτίµων
ᾷσ ᾷσ ῷσ/ῴησ τίµα ῶσα ασ
ᾷ ᾷ ῷ/ῴη άτω ῶν α
ῶµεν ῶµεν ῷµεν FFF ῶµεν
ᾶτε ᾶτε ῷτε ᾶτε ᾶτε
ῶσι ῶσι ῷεν ώντων ων
Ε ν ε σ τ ώ τ α σ Παρατ.
ΟΡΙΣΤ. ΥΠΟΤ. ΕΥΚΤΙΚ ΠΡΟΣΤ. ΑΠΑΡ. ΜΕΤ. ΟΡΙΣΤΙΚΗ
τιµῶµαι τιµῶµαι τιµῴµην FFF τιµᾶσθαι τιµF ἐτιµώµην
ᾷ ᾷ ῷο τιµῶ ώµενοσ ῶ
ᾶτε ᾶτε ῷτο άσθω ωµένη ᾶτο
ώµεθα ώµεθα ῴµεθα FFF ώµενον ώµεθα
ᾶσθε ᾶσθε ῷσθε ᾶσθε ᾶσθε
ῶνται ῶνται ῷντο άσθων ῶντο
6. ΡΗΜΑΤΑ σε /µι
Ε ν ε σ τ ώ τ α σ Παρατ.
ΟΡΙΣΤ. ΥΠΟΤ. ΕΥΚΤ. ΠΡΟΣΤ. ΑΠΑΡ. ΜΕΤ. ΟΡΙΣΤ.
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 9
7. Ο Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Η
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ / ΠΑΡΑΤ ΑΤΙ ΚΟΣ
1. Τα ρήµατα ζῶ, πεινῶ, διψῶ, χρῶµαι κλίνονται όπωσ τα ρήµατα σε –αω.
΄Εχουν όµωσ η, ῃ όπου τα ρήµατα σε –άω έχουν α, ᾳ.
2. Τα ρήµατα σε –έω µε µονοσύλλαβο θέµα συναιρούνται µόνο όταν µετά
το χαρακτήρα ε ακολουθεί ε, ει (ε+ε = ει, ε + ει =ει).
Ε Ν Ε Σ Τ Ω Τ Α Σ ΠΑΡΑΤ.
Οριστική Υποτακτ. Ευκτική Προστακ. Απαρέµ. Μετοχή Οριστική
ζῶ ζῶ ζῴην /// ζῆν ζῶν ἔζων
ζῇ ζῇσ ζῴησ ζῆ ζῶσα ἒζησ
ζῇ ζῇ ζῴη ζήτω ζῶν ἒζη
ζῶµεν ζῶµεν ζῷµεν ἐζῶµεν
ζῆτε ζῆτε ζῷτε ἐζῆτε
ζῶσι ζῶσι ζῷεν ἔζων
ΑΟΡΙΣΤΟΣ β΄
1. Θέµα: Αύξηση παίρνει µόνο η Οριστική. π.χ. ἤγαγον F ἀγάγω
2. Καταλήξεισ: Οριστική Παρατατικού (ον, εσ, ε, οµεν, ετε, ον)
Εγκλίσεισ Ενεστώτα (ω, ῃσ, ῃ/ οιµι, οισ, οι, ε/ ειν/ων)
3. Τονισµόσ:
Ενεργητική φωνή Μέση φωνή
Προστακτική Προστακτική
• ἐλθέ • Λήγουσα π.χ. γενοῦ
• ἰδὲ αλλά παράσχου
• εὑρὲ
• λαβὲ
• εἰπὲ
αλλά παράλαβε (σύνθετο)
Απαρέµφατο Απαρέµφατο
• Λήγουσα π.χ. λαβεῖν • Παραλήγουσα π.χ. γενέσθαι
Μετοχή Μετοχή
• Λήγουσα π.χ. λαβὼν • Προπαραλήγουσα π.χ. γενόµενοσ
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 10
8. – 9. ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ / ΕΥΚΤΙΚΗ
Τα ρήµατα ἄγαµαι, δύναµαι, ἐπίσταµαι, κρέµαµαι, ἐπριάµην (β΄ αόριστοσ του
ὠνοῦµαι) στην Υποτακτική και Ευκτική αναβιβάζουν τον τόνο.
ΡΗΜΑ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ
10. ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
1. Η Προστακτική έχει την τάση να αναβιβάζει τον τόνο, όταν το επιτρέπει η
λήγουσα. π.χ. παίδευε, παίδευσαι.
Όταν η Προστακτική ενόσ ρήµατοσ είναι σύνθετη µε πρόθεση, τότε αναβιβι/
βάζει τον τόνο στην τελευταία συλλαβή τησ πρόθεσησ, αν το επιτρέπει η
2. Αόριστοσ β΄
• Το β΄ ενικό πρόσωπο των ρηµάτων: ἒρχοµαι, ὁρῶ, εὑρίσκω, λαµβάνω,
λέγω, όταν δεν είναι σύνθετο, τονίζεται στη λήγουσα:
ἐλθὲ, ἰδὲ, εὑρὲ, λαβὲ, εἰπὲ.
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 11
11. ΜΕΤΟΧΗ
ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ
Ε Ν Ε Σ Τ Ω Τ Α Σ /άω
Ενικόσ αριθµόσ Πληθυντικόσ αριθµόσ
Ο τιµῶν τιµῶσα τιµῶν τιµῶντεσ τιµῶσαι τιµῶντα
Γ τιµῶντοσ τιµώσησ τιµῶντοσ τιµώντων
τιµωσῶν τιµώντων
∆ τιµῶντι τιµώσῃ τιµῶντι τιµῶσι
τιµώσαισ τιµῶσι
Α τιµῶντα τιµῶσαν τιµῶν τιµῶντασ
τιµώσασ τιµῶντα
Κ
τιµῶν τιµῶσα τιµῶν τιµῶντεσ
τιµῶσαι τιµῶντα
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 12
14. Ο Μ Ο Ι Ο Ι ΤΥΠΟΙ
ΡΗΜΑ ΤΥΠΟΣ
δεῖ, ἔδει Ενεστώτασ, Παρατατ. του δέω (έχω ανάγκη), δεῖ, δέω/ω (δένω)
ἔδρασαν Αόριστοσ του δράω/ω, Αόριστοσ β΄ του διδράσκω
δρῶ Ενεστώτασ του δράω/ῶ, Υποτ. αορίστου του διδράσκω
δέδρακα Παρακείµενοσ του δράω/ῶ, Παρακείµενοσ του διδράσκω
εἶ Οριστική Ενεστώτα του εἰµί – εἶµαι
ἕν Μετοχή Αορ. β΄ του ἵηµι, Ουδέτερο αριθµητικού εἵσ, µία, ἕν
ἔπαισα Αόριστοσ του παίζω – παίω
ἐρῶ Ενεστώτασ του ἐράω/ῶ, Μέλλοντασ του λέγω
ἔστε Προστακτική Ενεστώτα του εἰµὶ, Χρονικόσ σύνδεσµοσ
ἤγειρα Αόριστοσ του ἀγείρω – ἐγείρω
ἠπιστήθην Αόριστοσ παθητικόσ του ἀπιστοῦµαι / ἐπίσταµαι
ᾖσαν Παρατατικόσ του εἶµι – οἶδα
ἴει Παρατατικόσ – Προστακτική του ἵηµι
ἴσθι Προστακτική Ενεστώτα του εἰµί / οἶδα
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 13
Οµόρριζα γνώση, γνωστός, άγνωστος, άγνοια, (ανά-, διά-, επί-, από) γνωση,
ανάγνωσµα, γνωριµία, γνώµη, γνωµικό, γνώµονας, άγνοια,
αγνοούµενος
Αντώνυµα ἀγνοῶ
www.e-filologos.gr
Θ.Α Αµελίδης ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 14
ἂγω ἠγηόχειν/ἢχειν Α
αἲρω ἢρκειν Α
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΡΟΣΩΠIKH ΕΡΩΤΗΜ. ΑΟΡΙΣΤΗ ΑΝΑΦΟΡΙΚΗ
Γ ἐµοῦF µου σοῦ F σου τίνοσ F τοῦ τινὸσ F του οὗτινοσF ὅτου
∆ ἐµοὶ F µοι σοὶ F σοι τίνι F τῷ τινί F τῳ ᾧτινι F ὅτῳ
Α ἐµὲ F µε σὲ F σε τινὰ F ἂττα ἅτινα F ἅττα
www.e-filologos.gr
ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ
ΛΥΩ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
-μι
ΕΠΙΘΕΤΑ
ΕΥΚΤΙΚΗ
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ ΜΕΤΟΧΗ
ΧΡΟΝΟΙ
ΑΡΧΙΚΟΙ
ΣΥΝΤΑΞΗ
ΧΡΟΝΟΙ
ΠΑΡΑΓΩΓΑ