Hasan Eren

PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN

1948 yılında TDK’nin Türkçe Sözlük çalışmala-

rına katılan ve Türk Dil Kurumuna üye seçilen
Prof. Dr. Hasan Eren, 1957 yılında TDK ikinci baş-
kanlığı görevini üstlenmiş ve Terim Kolu Başkanı
olmuştur.
1960 yılında DTCF’deki ve Türk Dil Kuru-
mundaki görevlerinden ayrılarak 1961’de Türk An-
siklopedisi redaktörü olmuştur. Bir buçuk yıl süren
bir aradan sonra hem üniversitedeki hem de ku-
rumdaki görevine yeniden dönmesine rağmen
Türk Dili dergisindeki yazılarına daha uzun yıllar ara verdiği görülmektedir.
1983 yılında Türk Dil Kurumu Başkanlığına getirilmiş ve bu görevini 1993 339
yılına kadar sürdürmüştür. 1996 yılında Türk Dil Kurumu, Hasan Eren’e Türk
diline ve Kuruma sağladığı katkılardan dolayı ‘Şükran Beratı ve Plaketi’ ver-
miştir.
Hasan Eren’in Türk Dili dergisinde yayımlanan ilk yazısı, Nisan 1952’de
çıkan sayının (C. I, S. 7) 399.-401. sayfalarında yer alan “Kore Diliyle Türk Dili
Arasında Bir Akrabalık Var mıdır?” başlıklı çalışmadır. 26.05.2007 tarihinde
yitirdiğimiz Hasan Eren’in son yazısı ise Şubat 2007’de çıkan sayının (C. XCIII,
S. 662) 104.-108. sayfalarında yer alan “Bir Suç Duyurusu Üzerine” başlıklı ya-
zıdır. Bu 55 yıllık dönemde, Eren’in Türk Dili dergisinde kendi imzasıyla 181
yazısı yayımlanmıştır. Ayrıca T.D.K. kısaltmasıyla 1959 yılında 8, 1960 yılında
10 yazısı çıkmıştır. Bu yazılarında Hasan Eren, Batılı Türkologlar hakkında
bilgi vermektedir.
Yıllara göre bakıldığında 1954, 1956, 1961-1968, 1971, 1976, 1978-1982, 1998
yıllarında çıkan Türk Dili dergilerinde hiç yazısı yayımlanmayan Hasan
Eren’in 1972 yılında 13, 2004 yılında 14 yazısı yayımlanmıştır. 1953 yılında 7,
1984 yılında 6, 1988 yılında 7, 1992 yılında 6, 1993 yılında 8, 1994 yılında 9,
1995 yılında 7, 1999 yılında 6, 2001 yılında 6, 2005 yılında 9 ve 2006 yılında 7
yazısı çıkmıştır.
 700 TÜRK
DİLİ

Bazı sayılarda Eren’in birden fazla yazısına rastlanmaktadır. 1972 yılı Mart
ayı sayısında 3, Eylül ve Ekim ayı sayılarında 2’şer, 1983 yılı Aralık ayı sayı-
sında 3, 1984 yılı Ocak ve Mart ayı sayılarında 2’şer, 1988 yılı Haziran ve Ekim
ayı sayılarında 2’şer, 1990 yılı Aralık ayı sayısında 2, 1993 yılı Haziran ayı sa-
yısında 2, 2004 yılı Ocak ve Kasım ayı sayılarında 2’şer 2005 yılı Ekim ayı sa-
yısında 2 yazısı yayımlanmıştır.
Kronolojik olarak bakıldığında Hasan Eren, Türk Dili dergisinin en çok ve
en uzun süre yazan yazarlarından biridir. Denilebilir ki Türk Dili dergisiyle
Hasan Eren adı bütünleşmiştir.
Bu süreklilik yanında yazıların konu çeşitliliği bakımından da dikkate
değer olduğu görülmektedir. Hasan Eren’in Türk Dili dergisinde ele aldığı ko-
nular; halk şairleri ve eserleri, bibliyografya ve biyografi, imla, etimoloji, to-
ponimi, Türkçenin söz varlığı, Türkçeleştirme, dil tartışmaları, konuşma
metinleri, sadeleştirme ve tercüme, dil bilimi, Altayistik, Türk dünyası ve anı-
lar şeklinde sıralanabilir.
Hasan Eren derginin ikinci yazısından başlamak üzere saz şairlerini ta-
nıtmak için yazılar yayımlamıştır. Bu yazılar sırasıyla, Kuroğlu (Mayıs 1952),
340 Berberoğlu (Ekim 1953), Âşık Gevherî (Ekim 1959), Yusuf (Temmuz 1973), Ya-
zıcı (Eylül 1973) ve Kâtip Osman (Ağustos 1974) adlı saz şairleriyle ilgilidir.
Ayrıca Karacaoğlan’ın (Nisan 1975), Kul Mustafa’nın (Eylül 1975) ve Gevhe-
rî’nin (Kasım 1975) birer koşmasını tanıttığı yazıları da bulunmaktadır. Ancak
Türk edebiyatının şekil özellikleriyle ilgili olarak sadece “Türk Yazınında Al-
litération” (Ağustos 1975) başlıklı yazısı dikkati çekmektedir.
Hasan Eren’in bibliyografik veya dil ve kültür adamlarını tanıtmaya yö-
nelik yazıları bunlarla sınırlı değildir. Çok sayıda “Yitirdiklerimiz” yazısı bu-
lunmaktadır: Julius von Farkas (Ekim 1958), Jan Rypka (Şubat 1969), Németh
(Şubat 1977), Macit Gökberk (Eylül 1993), N. A. Baskakov (Ocak 1997), F. D.
Aşnin (Ağustos 2001), György Györffy (Kasım 2002), Alf Grannes (Temmuz
2003), Olivera Jasar-Nasteva (Ocak 2004), James Russel Hamilton (Ocak 2004),
Andreas Tietze (Şubat 2004) hakkında ölümlerinin ardından onları tanıtıcı ya-
zılar yazmıştır. Aynı şekilde ölümünün birinci yıl dönümü vesilesiyle kaleme
alınan “Ataç’ın Dili Üzerine” (Haziran 1958) başlıklı yazı da bir nekroloji ya-
zısı olmakla birlikte yazarı tanıtmaktan çok onun dil anlayışını konu edin-
mektedir.
Diğer tanıtma yazılarına konu olan bilim adamlarından Mehemmedağa
Şiralioğlu Şiraliev (Ocak 1970) ve N. İ. Aşmarin (Aralık 1995) doğum yılı vesi-
 TÜRK
DİLİ 700
lesiyle, Aulis J. Joki (Nisan 1991) ve Bekir Sıtkı Çobanzade (Ocak 2006) ise Türk
diline yaptıkları hizmetlerden dolayı tanıtılmıştır. Celal Sahir Erozan’ın tanı-
tılma vesilesi ise kullandığı Hakkı Nâşir takma adıdır (Şubat 1974).
Ananiasz Zajaczkowski’yi ve Kıpçakça sözlüklerle ilgili çalışmalarını
konu edinen yazı (Haziran 2000) gibi “Wilhelm Radloff ve Türk Diyalektleri
Sözlüğü” (Aralık 1988) ile “M. A. Czaplıcka ve Türk Diyalektleri” (Mart 1995)
başlıklı yazılar da aynı şekilde yazarlardan çok eserleri değerlendiren tanıtma
yazılarıdır.
Atatürk ile ilgili üç yazının başlıkları ise şunlardır: “Kurtarıcı’ya Özlem”
(Kasım 1970), “Atatürk ve Ziya Gökalp” (Kasım 1972), “Türk Dilinin Kuru-
cusu ve Kurtarıcısı Atatürk” (Kasım 1990). Atatürk yazılarının tümü, Kasım
ayı sayılarında yayımlanmış, ölüm yıl dönümü vesilesiyle hatırasını yâd et-
meye yönelik yazılardır.
Bibliyografik yazıları, tarihî metinler üzerine yazılanlar ve yeni yayınları
tanıtmak amacına yönelik olanlar şeklinde iki grupta toplayabiliriz.
Tarihî metinlerle ilgili iki yazı bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Dede
Korkut Kitabı’nın Vatikan yazmasını tanıtan “Kitâb-ı Dede Korkut’un Yeni
341
Yazması” (Ekim 1952)’dır. İkincisi ise Fatih Döneminde yazılmış olan ve Or-
todoks inancını anlatan “500 Yıllık Bir Dil Yadigârı: Patrik Gennadios’un İti-
katnamesi” (Mayıs 1953)’dir.
Türkolojiyle ilgili yayınları tanıtan yazılardan “Türkolojiye Ait Araştır-
malar-I” (Mart 1953) ve “Türk Dili Çalışmalarına Toplu Bir Bakış” (Ekim 1984)
genel olarak Türkoloji çalışmaları tarihini ele alan yazılardır.
Yeni yayınları tanıtan eser ve çalışmaların büyük bir bölümü “Değerlen-
dirmeler:” ön başlığı ve “(Kitaplar-Tenkit)” açıklamasıyla sunulmaktadır.
Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, Macarca ve Rusça olarak yayımlanmış
Türkoloji kaynaklarına yer verilen bu bölümde, 16 eserin tanıtma yazısı bu-
lunmaktadır. “
“Altun Ordu Tarihine Ait Notlar [Paul Pelliot]” (Aralık 1953) adlı yazıda
Paul Pelliot’un Notes sur l’histoire du la Horde d’or (Paris 1950) adlı eseri, “Yeni
Bir Etimolojik Sözlük” (Ocak 2005) adlı yazıda Andreas Tietze’nin Tarihi ve Eti-
molojik Türkiye Türkçesi Lugatı üzerinde durulmaktadır. Macarcanın Etimolojik
Sözlüğü Üzerine (Ağustos 1996) adlı yazıda ise Lorand Benkö’nün Etymolo-
gisches Wörterbuch des Ungarischen I-II (Budapest 1992-1993, 1994) adlı eseri de-
ğerlendirilmektedir.
 700 TÜRK
DİLİ

“Türkoloji Haberleri [Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1953 ve Ural-

Altaische Jahrbücher XXIV’ün Üzerine]” (Kasım 1953) başlıklı yazıda, biri
Türkçe, biri Almanca çıkan iki dergi tanıtılmakta, “Sovetskaya Tyurkologiya
Dergisinin Divanü Lûgat-it-Türk Özel Sayısı” (Ekim 1972) başlığını taşıyan ya-
zıda ise Rusya’da çıkan bir Türkoloji dergisinin DLT özel sayısı hakkında bilgi
verilmektedir. Yine “Haberler:” ön bilgisiyle çıkan “Macar Dil Bilimi Derneği
100 Yaşında” (Ekim 2005) adlı yazıda Türkolojiye hizmet vermiş bir kurum ta-
nıtılmaktadır.
Hasan Eren, “Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü (Örnekler)” (Mayıs 1999)
adlı yazısında aynı adla (Bulak Neşriyat, Ankara 1999) yayımladığı eserini ta-
nıtır.
Sırça Köşkte yazı serisinin ilki olan “Sırça Köşkte.. (Başlangıç)” (Ekim 1988)
yazısında Ömer Asım Aksoy’un Gaziantep Ağzı adlı eseri eleştirilmektedir. Bu
yazı dizisinin devamı olan “Sırça Köşkte.. I” (Ocak 1990), “Sırça Köşkte.. II”
(Eylül 1992) ve “Sırça Köşkte.. III” (Temmuz 1993) adlı yazılar ise yine Ömer
Asım Aksoy’un Derleme ve Tarama Kolu Başkanı olarak yönlendirdiği Türki-
ye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü 1-12 (TDK yay., 1963-1978) adlı geniş kap-
342 samlı eser üzerinde yazılmış eleştirilerdir.
Çoğu bir görüşe veya iddiaya cevap niteliğinde olan diğer dil tartışma-
ları yazılarından başlıcaları şunlardır: “Cevabı [“Türkoloji Bahisleri: Bir Mek-
tup” yazısına (Clauson’a) cevap]” (Haziran 1953) Clauson’un Hasan Eren’in A.
Boodberg’in Three Notes on the T’u-chüeh Turks adlı çalışması ile ilgili bir ta-
nıtma yazısına (Türk Dili II, 340-341) bir mektupla eleştiri yöneltmesi üzerine
başlamış bir dil tartışması yazısıdır.
“Eski Bir Cevap (Cahit Külebi’ye)” (Mart 1987), “Eski ‘Dilci’ler, Eski ‘Çö-
züm’ler” (Mart 1988), “Eski ‘Dilci’likten Yeni Yazım ‘Uzman’lığına” (Temmuz
1989) başlığını taşıyan üç yazı ise eski TDK yöneticileri ile yapılan dil tartış-
malarına ayrılmıştır.
“Kul Aşı, Gulaş Olmamış!” (Ağustos 1999) Zülfü Livaneli’nin bir yazısına
itiraz mahiyetindedir. Aynı şekilde Necati Demir’in Serendi / Serender Kelimesi
Üzerine (Mayıs 2003, C: LXXXV, S: 617, s. 443-447) başlıklı yazısına cevap ola-
rak da “Serendi / Serender’in Düşündürdükleri” (Haziran 2004) eleştiri ya-
zısı yayımlanmıştır.
Hasan Eren’in son yazısı da ‘olanak’ yerine ‘imkân’ kelimesinin kullanıl-
masıyla ilgili olan “Bir Suç Duyurusu Üzerine” (Şubat 2007) başlıklı yazıdır.
 TÜRK
DİLİ 700
“Büyük Bir Eksiğimiz” (Aralık 2005) adlı yazıda ise bilim ve kültür haya-
tımızdaki eleştiri eksikliği üzerinde durulmaktadır.
Hasan Eren’in Türkçenin en çok tartışılan konularından biri olan imlâ ko-
nusunda yazdığı yazılar, kendi hazırladığı İmlâ Kılavuzu’nun (TDK yay., An-
kara 1985) çıkmasıyla birlikte alevlenen imla tartışmaları ile başlamış ve
gittikçe yoğunlaşarak 23 yazıya ulaşmıştır. Dil tartışmalarına ayırdığı yazıla-
rın büyük çoğunluğu da imla konularına yöneliktir. Bu konudaki ilk yazı sa-
yılabilecek “İstiklâl Marşı Üzerine” (Aralık 1986) başlıklı yazıda İstiklâl
Marşı’nda kullanılan noktalama işaretleri ve metnin imlası üzerinde durul-
maktadır. Daha sonraki yıllarda çıkan imla konulu yazılarda bitişik veya ayrı
yazma, yabancı adların doğru yazımı, büyük ve küçük harf tercihi, tamlama
düzeni, yer adlarının yazımı, kesme ve düzeltme işaretinin kullanımı, bağlaç
olan da ile ek olan -da’nın yazılışı, eski ve yeni imla anlayışlarının karşılaştı-
rılması ve imla ile ilgili bazı çözüm önerileri gibi konular işlenmiştir.
Bu yazıların başlıcaları şunlardır: “Yazımda İkili Çözüm” (Ekim 1987),
“Söz Bilgisi: Uçun mu, Yoksa Uçum mu?” (Ekim 1987), “Yazım: Mısır Tavuğu
mu, Yoksa mısırtavuğu mu?” (Haziran 1988, “Yazımda Yabancı Dil Örnekleri”
(Ağustos 1989), “Devlet mi, Yoksa devlet mi?” (Ekim 1991), “Ülküdeş mi, 343
Yoksa Ülküdaş mı?” (Mayıs 1992), “Kurtuluş Yolu” (Haziran 1992), “Eski ‘Dil-
ci’ler, Eski (ve Yeni) Yazım Yanlışları” (Temmuz 1992), “Türkiye Cumhuriyeti
Merkez Bankası” (Haziran 1993), “Cadde ve Sokak Adlarının Yazımı Üzerine”
(Ocak 1994), “Mezra” (Şubat 1994), “Venezüella mı, Yoksa Venezuela mı?”
(Nisan 1994), “Döküman mı, Yoksa Doküman mı?” (Mayıs 1995), “O’nu,
O’ndan, O’nun..” (Ekim 1996), “Alman Yazım Reformu Karşısında” (Aralık
1999), “Almanca Dil Kursları” (Mart 2001), “Ayın’ın Yazısı” (Ağustos 2003),
“Şekspir’den Shakespeare’e” (Ekim 2004), “Katil ve Benzerleri” (Nisan 2005),
“Medyadan Gözlemler” (Eylül 2005), “Viyadük” (Ekim 2005), “Sen de mi, Bru-
tus?” (Mayıs 2006).
“Tekrar mı, Yoksa Tekerrür mü?” (Temmuz 2005) başlıklı yazıda ise bir
dil yanlışı düzeltilmektedir.
Hasan Eren’in dil politikaları ve Cumhuriyet Döneminde Türkçenin gel-
diği noktayı değerlendirdiği yazıları da bulunmaktadır. “Dilde Birlik” (Ocak
1973) başlıklı yazıda Gaspıralı İsmail ve Atatürk’ün dil anlayışları üzerinde
durulmakta, “50. Yılda: Dil ve Yazın” (Aralık 1973), “Yazın Dili Olarak Yeni
Türkçe” (Kasım 1974) ve “Türk Dilinin Güzelliği” (Ocak 1987) başlıklı yazı-
larda ise Cumhuriyet Döneminde Türkçenin ulaştığı ifade zenginliğine deği-
 700 TÜRK
DİLİ

nilmektedir.
Türkçenin etimolojisi ve söz varlığı üzerine çok önemli yazılar yazan
Hasan Eren, daha sonra büyük bir bölümünü Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü
(Ankara 1999) adlı eserinde değerlendirdiği etimoloji yazılarının epeycesini
ilk defa Türk Dili dergisinde yayımlamıştır. Bu kitap çıktıktan sonra da Hasan
Eren’in Türk Dili dergisinde yazdığı etimoloji yazıları devam etmiştir. Başlıca-
ları; “Anadolu’da Toplu Yardımlaşma Gelenekleri, İmece” (Nisan 1974),
“Dibek” (Ekim 1974), “Söz Bilgisi: Keşişleme” (Nisan 1987), “Gözlemler: Yapıt”
(Haziran 1988), “Söz Bilgisi: Mırın Kırın Etmek” (Temmuz 1988), “Küheylân”
(Ekim 1989), “Söz Bilgisi: Apazlama” (Kasım 1989), “Kumpir” (Ağustos 1992),
“Ağabey ve Abla” (Haziran 1993), “Sevecen ve Benzerleri” (Temmuz 1994),
“Üvez” (Ağustos 1997), “Ayva” (Eylül 1999), “Şimşek” (Ekim 1999), “Becene
Sözünün Kökenine Katkılar” (Aralık 2000), “Devenin Hamudu..” (Mayıs 2001),
“Meyva (veya Meyve) mi, Yoksa Yemiş mi?” (Aralık 2003), “Anadolu Ağızla-
rında ‘Ağaç Sürgünü” (Nisan 2004), “Sapla Sabanı Karıştırmak” (Kasım 2004),
“Yazın ve Benzerleri” (Nisan 2006), “Aysel ve Kardeşi” (Eylül 2006).
TDK’de etimolojiyle ilgili olarak verilen bir konferans metnine dayanan
344 “Türk Dilinin Etymologique Sözlüğü” (Eylül 1994) adlı makalede dilde sade-
leşme çalışmaları açısından bazı kelimelerin etimolojisi açıklanmakta ve Türk-
çenin etimolojik sözlükleri üzerinde durulmaktadır. “Etimolojik Çalışmalarda
Metodoloji Sorunu” (Temmuz 2004) başlıklı yazıda ise ‘bayrak’ ve ‘sancak’ söz-
lerinin etimolojilerinden hareketle bazı teknik ayrıntılara yer verilmektedir.
Türk dilinin başka dillerle ilişkilerinin değerlendirildiği “İgor Destanı’nda
Türkçe Kelimeler” (Temmuz 1953), “Rusçada Türkçe Bir Alıntı” (Eylül 2001),
“Türkçede Rumca Alıntılar” (Mart 1975) ve “Türkçemizdeki Ermenice Alıntı-
lar Üzerine” (Ağustos 1995) başlıklı yazılar da Türkçenin söz varlığını değer-
lendiren önemli çalışmalardır.
“Yüzyılın Son Sözü: Millennium” (Şubat 2000) ve “Jeans, Blue Jeans Der-
keen.. Kot” (Mart 2004) başlıklı yazılar ile “2001 Yılının Sözü: 11 Eylül” (Nisan
2002) ve “Son Yılların Sözleri” (Ocak 2003) başlıklı yazılarda insanlığın ortak
söz varlığına dâhil olan bazı kelimeler değerlendirilmektedir.
“Yeni Bir Ek: -sal / -sel” (Nisan 2000) başlıklı yazıda ise Türkçede yaygın
olarak kullanılan yabancı kökenli bir ek üzerinde durulmaktadır.
Hasan Eren’in etimoloji yazılarından sadece biri, “Türkoloji: Kimek ve
İmek Boy Adları Hakkında” (Haziran 1955) başlıklı yazısı Türk boylarından bi-
 TÜRK
DİLİ 700
rinin adını açıklamaktadır. Türk yer adlarıyla ilgili yazıları ise hem sayı hem
de nitelik olarak daha çeşitli ve zengindir. Bu yazılar arasında, “Türk Dili -
Türk Yurdu: Alpullu” (Aralık 1983), “Balkan Adının Kökeni” (Eylül 1987),
“Türk Dili - Türk Yurdu: Çevlik” (Aralık 1989), “Türk Dili - Türk Yurdu: Edin-
cik” (Mart 1991), “Türk Dili - Türk Yurdu: Balıklava” (Ağustos 1993), “Türk
Dili - Türk Yurdu: Çanakkale” (Mart 1994) ve “Mısır Çarşısı” (Temmuz 2002)
sayılabilir.
Dil biliminin farklı konularına Türkçe üzerinden verdiği örneklerle deği-
nen yazıların başlıcaları ise şunlardır: “Türkoloji: Karma Diller Üzerine (Os-
manlıcanın Karma Sistemi)” (Eylül 1955), “Başlangıçta Söz Vardı” (Aralık
1983), “Kanatlı Sözler” (Ocak 1984), “Türkçede Doublet Örnekleri” (Temmuz
1995), “Çeviri Sorunu (I)” (Kasım 1999), “Franglais ve Denglisch’ten Sonra..”
(Eylül 2004).
Hasan Eren’in Türk Dili dergisinde yayımlanan ilk yazısı “Kore Diliyle
Türk Dili Arasında Bir Akrabalık Var mıdır?” (Nisan 1952) Altayistik konu-
suna ayrılmıştır. Ancak daha sonra bu konuda Türk Dili dergisinde başka yazı
yazmamıştır.
Hasan Eren’in önemli ilgi alanlarından biri de Türk dünyasıdır. Değişik 345
ülke ve bölgelerde bulunan tarihî ve çağdaş Türk topluluklarının dili, alfabesi,
etnik yapısı, nüfusu gibi konular üzerinde durmuştur. Bu tür yazılarından baş-
lıcaları şunlardır: “Türkoloji: Afganistan’da Türkler ve Türk Dili” (Ekim 1957),
“Kıbrıs’ta Türkler ve Türk Dili” (Aralık 1983), “Bulgarlar ve Türk Dili” (Ara-
lık 1985), “Bulgarlar ve Türklük” (Temmuz 1987), “Yazı Reformları Karşısında”
(Şubat 1993), “Çağdaş Türklerin Sayısı” (Nisan 1995), “Türklerin Ana Yurdu
Sorunu” (Aralık 2001), “Baskıya Uğrayan Türkoloji” (Mayıs 2004) ve “Haber-
ler: Rusya’da Kazakistan Yılı” (Ağustos 2004).
Türk Dili dergisinin Mart 1972 (C.XXV, S.246) sayısının ‘anı özel sayısı’
olarak çıkması sebebiyle Ebubekir Hazım Tepeyran’ın Zalimane Bir İdam
Hükmü, Abdülhak Şinasi Hisar’ın İstanbul ve Pierre Loti, Refik Halit Karay’ın
Minelbab İlelmihrab adlı eserinden yapılan alıntılar Hasan Eren tarafından sa-
deleştirilmiştir. Ayrıca Türk Dili dergisinin Divanü Lûgat-it-Türk Özel Sayısı ola-
rak çıkan Ekim 1972 (C: XXVII, S: 253) sayısında James M. Kelly’nin “Divanü
Lûgat-it-Türk’ün Yeni Baskısı Üzerine” başlıklı yazısını ve G. G. Musabaev’in
“Kâşgarlı Mahmut’un Yaşamı Üzerine Yeni Veriler” başlıklı yazısını çevirmiş-
tir.
1972 yılında TDK’nin kurduğu ‘Yabancı Sözcüklere Karşılık Bulma Ku-
 700 TÜRK
DİLİ

rulu’nda yer alan A. Dilâçar, Tahsin Saraç, Emin Özdemir ve Hasan Eren’in
247. sayıdan (Nisan 1972) 252. sayıya (Eylül 1972) kadar olan beş sayıda “Batı
Kaynaklı Sözcüklere Karşılıklar” başlığı altında ortak yazıları yayımlanmıştır.
Hasan Eren’in Türk Dil Kurumu Başkanı olarak değişik vesilelerle yaptığı
üç ayrı konuşma Türk Dili dergisinde (Ekim 1988, Aralık 1990, Kasım 1992) ya-
yımlanmıştır.
Hasan Eren, 1948-2007 yılları arasında geçen 60 yıllık TDK anılarından
bazılarını, “Türk Dil Kurumundan Eski Anılar -I” (Ekim 2001) ve “Türk Dil
Kurumundan Eski Anılar - II” (Ağustos 2006) başlığı altında anlatmış, Ferruh
Bozbeyli ve Nurettin Artam ile ilgili iki ayrı anısını da “Anılar: Balta Maasap”
(Mayıs 2005) ve “Anılar: Nurettin Artam” (Haziran 2005) adlı yazılarında or-
taya koymuştur.
Hasan Eren’in yarım yüzyılı aşan Türk Dili yazarlığı her bakımdan çok
verimli geçmiştir. Bu yazıların büyük bir bölümü bugün de Türk diliyle ilgili
çalışma yapanlar için kaynak niteliğini taşımakta ve bağımsız araştırmalara
konu olmaktadır. Bu sebeple Hasan Eren’in Türk Dili dergisinde çıkan yazıla-
rının bir kitapta toplanması son derece yararlı olacaktır.
346