ÇALIŞAN

MEMNUNİYETİNİN
ÖLÇÜMLENMESİ

İpek Aral Kişioğlu

İnsan Kaynakları Danışmanı
25.12.2010
İnsan Kaynakları ...

“ Şirket bünyesine girmeye aday veya bünyedeki

insanların ihtiyaçları ve beklentileri ile ilgilenen
bölümdür”
İnsan Kaynakları ...

Çalışanların beklenti ve ihtiyaçlarını nasıl karşılar?

İnsan Kaynakları ...

Şirket çalışanlarının bahsi geçen ihtiyaç ve beklentilerini

elindeki bir dizi enstrümanla karşılar;

• İşe alım ve oryantasyon • İletişim

• İş Analizi ve değerlemesi
• Performans yönetimi
• Hedef yönetimi
• Yetenek yönetimi
• Eğitim yönetimi
• Kariyer yönetimi / Koçluk
• Motivasyon
• Sosyal hak ve faydalar
• Organizasyonel gelişim
• Endüstri ilişkileri
• Ücret yönetimi
• Ödül yönetimi
 ...Ve

şirket içinde kullanılan bütün İK enstrümanları ile

birlikte, çalışanların ihtiyaç ve beklentilerinin ne
derece karşılanabildiğini anlayabilmek için
ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ ANKETİ
kullanılır.

( Ne?)
Ana Hedef

İyileşme Değişim Gelişim +

 Neden
Çalışan Memnuniyeti
Anketi ?
Değerlendirilebilen Kurumsal Boyutlar
• Kurum kültürü ve imajını nasıl algılamaktadır?
• Kurumdaki liderlik boyutunu nasıl algılamaktadır?
• Kişisel gelişim ve kariyer olanaklarını nasıl algılamaktadır?
• İş tatmini, kuruma bağlılık durumu hangi seviyededir?
• Performans Yönetimi Sistemini nasıl algılamaktadır?
• Takdir/ödüllendirme ve eğitim olanakları hakkındaki düşünceleri nelerdir?
• İş yapış şekilleri, süreç akışları, görev dağılımları, organizasyon konularındaki
yaklaşımları nelerdir?
• Bağlı olunan ilk yönetici hakkındaki yaklaşımları nasıldır?
• Kurum içi/dışı iletişim hakkındaki görüşleri nelerdir?
• Takım ruhu, farkındalık seviyesi nasıldır?
• Ücret ve sosyal/yan haklar hakkında ne düşünmektedir?
• Fiziksel çalışma koşulları hakkında ne düşünmektedir?
Faydaları

• Çalışanların motivasyon seviyelerinin ve motivasyonu en çok etkileyen unsurların

tespit edilmesi, 
• Çalışanların işinden ne derece memnun olduğu ve kuruma yönelik hissettiği aidiyet
seviyesinin tespit edilmesi,
• Çalışanların öncelikli beklenti ve ihtiyaçlarının tespit edilmesi,
• İK uygulamalarının etkinliğinin ölçümlenmesi,
• Kurumsal kimlik/imaj ve yönetim/liderlik boyutu ile ilgili başarılı veya gelişmesi
gereken alanların belirlenmesi,  
• Çalışma koşulları ile ilgili yaklaşımların, ihtiyaçların değerlendirmesi,
• Çalışanların şirketin gelişimi ve değişimine yönelik beklenti ve ilgilerinin tespit
edilmesi ,
• Çalışanlardan kurumun gelişim ve değişimine yönelik her konuda öneri toplanması,
geribildirim alınması,
• Anketten çıkan sonuçlar doğrultusunda aksiyon planının hazırlanarak, kısa-orta-
uzun vadeli SMART hedeflerin tespit edilmesi ve çalışmalara başlanması.
 Nasıl
Çalışan Memnuniyeti
Anketi ?
Tutum Ölçme / Soru Sorma Yöntemleri

• Çoktan Seçmeli Anket

• Sıralamalı Sorular

• Açık Uçlu Sorular

Tutum Ölçme Soruları Nasıl Hazırlanmalıdır?

1. Soruların amacınızı karşıladığından emin olunmalıdır.

2. Bir soruda yanlız bir konu sorulmalıdır.
3. Soru ifadeleri ve kullanılan terminolojinin tüm cevaplandırıcılar tarafından
aynı şekilde anlaşıldığından emin olunmalıdır.
4. Soruların kısa ve basit olmasına özen gösterilmelidir.
5. Sorular tutarlı olmalıdır.
6. İstenilen cevabın sınırları cevaplayıcıya açık ve anlaşılır şekilde verilmelidir.
7. Cevaplayıcıların bilgi düzeyi zorlanmamalıdır.
8. Aynı soruda birden fazla olumsuz idafe kullanılmamalıdır.
9. Varsayıma dayalı soru sorulmamalıdır.
10.Yönlendirici ifadeler kullanılmamalıdır.
11.Karmaşık ve birden fazla anlama gelen sorulardan kaçınılmalıdır.
12.Sosyal tercihleri gözönünde bulundurun.
Tasarım

• Soruları birbirinden ayıretmek için siyah çizgiler

kullanılmamalıdır.
• Dikey bir akış sağlanmalıdır. İnsanlar yukarıdan aşağı göz atarlar.
• Soru ve cevap seçenekleri koyu-açık, büyüküçük harf şeklinde
yazılmalıdır.
• Soruların nasıl cevaplanacağına dair bilgiler açık ve tercihen
soruların yanında olmalıdır.
• Cevap kategorislerini göstermede kutucuk ve harflar yerine
mümkün olduğunca rakamlar kullanılmalıdır.
• Soru ve cevap seçenekleri mümkün olduğunca aynı sayfada
bulunmalı, bölünmemelidir.
Analiz Teknikleri

• Tutum Ölçekleri – 2’li, 3’lü, 4’lü, Likert Tipi tutumölçer - 5,li

veya 7’li

• Tanımlayıcı İstatistiksel Ölçümleme (Frekans, yüzde, aritmetik

ortalama, medyan, mod, standart sapma, korelasyon, t testi,
varyans, x²-testi) – SPSS programı

• Açık Uçlu Soru Cevaplarının İncelenmesi

Tutum Ölçekleri

• 2’li (evet – hayır)

• 3’li (a.katılmıyorum, b.kararsızım, c.katılıyorum)
• 4’lü (a.hiçbir zaman, b.bazen, c.sık sık, d.her zaman)
• 5’li Likert tipi tutumölçer
a. kesinlikle katılmıyorum a. çok memnunum
b. katılmıyorum b. memnunum
c. kararsızım c. kararsızım
d. katılıyorum d. memnun değilim
e. kesinlikle katılmıyorum e. hiç memnun değilim
Tanımlayıcı İstatistiksel Ölçümleme

Frekans ve yüzde: (f - %) Kaç kişinin belli bir kategoriye uyan ya da belli bir seçeneği tercih ettiğini
göstermek için kullanılır.
Aritmatik Ortalama: birimlerin toplanması ve elde edilen sonucun toplam birim sayısına
bölünmesidir.
Medyan: Bir ölçeğin tam ortasıdır.
Mod: Bir dizideki diğer değerlerden daha yüksek frekansa sahip değerdir.
Standart Sapma: Bir serinin değişkenliğini göstermek için kullanılır.
Korelasyon: Bir değişkenin değeri değişirken, bir diğer değişkenin de değeri değişiyorsa, bu ikisi
arasında bir ilişki olduğu söylenebilir. Korelasyon bu ilişkiyi ölçmek için kullanılır.
t-testi: İki grup arasındaki ortalamaları karşılaştırarak, aradaki farkın rastlantısal olarak mı,
istatistiksel olarak mı anlamlı olduğuna karar verilir.
Varyans Analizi (ANOVA): Eğer iki grup veya daha fazla grubu karşılaştırıyorsanız yada bir gruptaki
zaman içindeki değişimleri incelemeyi düşünüyorsanız varyans analizi kullanılan yöntemdir.
x²-testi: Kategorize edilmiş veriler için uygundur. Bu teknik kullanılarak oranların eşitliği test edilir.

İstatistiksel ölçümlemeyi kolaylaştırmak için SPSS Sistemi (yazılımı) kullanılır.

Analiz Yöntemlerini Belirlerken Sorulması
Gereken Sorular
1. Kaç kişiye anket uyguluyorsunuz?
2. Değişkenler arasındaki ilişkiyi araştırıyor musunuz?
3. Grupları karşılaştırıyor musunuz?
4. Anket bir kere mi, yoksa bir kereden fazla mı yapılacak?
5. Veriler sayı ve yüzdeler şeklinde mi, yoksa puan ya da
ortalamalar şeklinde mi kaydedil di?
6. Kaç adet bağımlı ve bağımsız değişkenle çalışıyorsunuz?
7. Veriler yeterince kaliteli mi?
MOLA
Raporlama

• Giriş
• Anket yapılma tarihi
• Katılımcı sayısı, oranı
• Cevaplama yüzdesi
• Kullanılan soru ve analiz yöntemleri
• Genel sonuç
• Boyut değerlendirmeleri - sonuçlar
• Yorumlar
• Öneriler
Orta & Uzun Vadeli Faydalar (Neden?)

• Motivasyon artışı
• İş süreçleri, iş/dış iletimde verimlilik
• Maliyetlerin azaltılması, artan karlılık oranları
• Üretimde artış
• Çalışan sirkülasyonunda düşüş, bağlılık oranlarında yükselme
• İş kayıplarında düşüş
• Liderlik seviyesinde yükselme
• Eğitim ihtiyaçlarının tespiti
• Yürütülen proje sayısında artış
• Müşteri memnuniyetinin artması
• Şirketin rekabet gücünün artması
Sorunlar

• Soruların anlaşılmaması, yanlış cevaplanması

• Katılımın az olması
• Yöneticilerin ankete gösterdiği ilginin az olması
• Sonuçlardaki hesaplama hataları
• Raporlamanın iyi yapılmaması
• Aksiyon planlarının uygulamaya geçmemesi
• Gelişime imkan sağlamayan anket
uygulamalarının inandırıcılığını kaybetmesi
ÖRNEKLER
 SİZİN
SORULARINIZ
?
TEŞEKKÜRLER ...

İpek Aral Kişioğlu

İnsan Kaynakları Danışmanı
25.12.2010