You are on page 1of 58

İTALYA ÜLKE RAPORU 

Hazırlayan 

Pınar ÖZPAK 

T.C. 
Başbakanlık 
Dış Ticaret Müsteşarlığı 
İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
1. TEMEL SOSYAL VE EKONOMİK GÖSTERGELER 
Temel Sosyal Göstergeler 
Resmi Adı  İtalya Cumhuriyeti (Repubblica Italiana) 
Nüfus  60,2 milyon (2009 Haziran) 
Dil  İtalyanca 
Din  Katolik 
Yüzölçümü  301.338 km 2 
Başkent (nüfus)  Roma (2,7 milyon) 
Başlıca Şehirleri (nüfus)  Milano (1,3 milyon), Napoli (975 bin), Torino (910 bin), Palermo (665 bin), 
Cenova (610 bin) 
Yönetim Şekli  Parlamenter Demokrasi 
Cumhurbaşkanı  Giorgio Napolitano 
Başbakan  Silvio Berlusconi 
Para Birimi  Avro (€) 

Temel Ekonomik Göstergeler 
2005  2006  2007  2008  2009  2010 c  2011 c 
GSYİH (milyar dolar, cari fiyatlarla)  1.781  1.867  2.116  2.304  2.118  2.100  2.210 
GSYİH (milyar avro, cari fiyatlarla)  1.430  1.487  1.546  1.568  1.520  1.546  1.587 
Reel Büyüme Oranı (%)  0,8  2,1  1,4  ­1,3  ­5,1  0,5  0,6 
Cari İşlemler Dengesi (milyar dolar)  ­29,7  ­47,8  ­51,6  ­78,1  ­66,6  ­69,3  ­74,3 
Cari İşlemler Dengesi (GSYİH’deki payı, %)  ­1,7  ­2,6  ­2,4  ­3,4  ­3,1  ­3,3  ­3,4 
Kişi Başına GSYİH (dolar, cari fiyatlarla)  30.375  31.654  35.680  38.662  35.374  34.944  36.667 
Kişi Başına GSYİH (dolar, PPP*)  27.865  29.200  30.014  30.098  28.784  29.186  29.606 
İşsizlik Oranı (%, ort.)  7,7  6,8  6,2  6,7  7,8  8,5  8,5 
Enflasyon Oranı (%, ort., TÜFE)  2,0  2,1  1,8  3,4  0,8  1,4  1,7 
Enflasyon Oranı (%, ort., ÜFE)  4,0  5,3  3,3  5,8  ­5,4  1,1  1,6 
Kredi Faiz Oranı (%, ort.)  5,3  5,6  6,3  6,8  4,8  4,8  5,5 
Döviz Kuru (€/$, yıl sonu)  1,18  1,32  1,46  1,39  1,43  1,36  1,42 
İhracat (fob, milyar dolar)  372  418  501  546  412  448  465 
İthalat (fob, milyar dolar)  372  431  497  547  410  444  464 
Dış Ticaret Hacmi (fob, milyar dolar)  744  849  998  1.093  822  892  929 
Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)  ­0,6  ­12,5  4,6  ­1,0  2,2  4,1  0,4 
Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Italy Country Forecast (Nisan 2010) 

EIU tahmini. c  EIU projeksiyonu. * Satınalma Gücü Paritesi (Purchasing Power Parity) 

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar 

Avrupa Birliği (European Union ­ EU) 
Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Center ­ WTO) 
Birleşmiş Milletler (United Nations ­ UN) 
Avrupa Konseyi (Council of Europe) 
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (North Atlantic Treaty Organization ­ NATO) 
Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund ­ IMF) 
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Organisation for Economic Co­operation and 
Development ­ OECD)

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  1 
2. GENEL BİLGİLER 
Coğrafi Konum 

İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde uzanan 
bir yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi 
ve  kuzeyinde  Alp  Dağları  ile  çevrelenmiştir.  Akdeniz’deki  Sicilya  ve  Sardunya  adaları  ile 
yarımada  çevresindeki  irili  ufaklı  birçok  ada  İtalya’ya  aittir.  Kuzeyde,  Lugano  Gölü’nün 
İsviçre’de  bulunan  kısmında,  göl  kıyısında  bulunan  Campione  kasabası  da  İtalya 
topraklarından tamamen ayrı bir durumda olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağıdır. 

İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya 
ile kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki bağımsız ülke ile 
de sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki 
Vatikan  Devleti  (0,44  km 2 );  diğeri  de  Avrupa’nın  yaşayan  en  eski  cumhuriyeti  olan  ve 
Floransa’nın 100 km. kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km 2 )’dir. 

Bu  ülkelere  ek  olarak  Adriyatik  ülkelerinden  Hırvatistan,  Bosna­Hersek,  Karadağ  ve 
Arnavutluk’un,  Akdeniz  ülkelerinden  Yunanistan,  Tunus  ve  Malta’nın  aralarında  kara  sınırı 
bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir. 

İtalya’nın kuzeyden güneye 1.150 km. boyunca uzanan bir coğrafyaya sahip olması nedeniyle 
iklim  bölgeden  bölgeye  değişiklikler  göstermektedir.  Yazları  kuzeydeki  yüksek  kesimler 
haricinde ülkenin  hemen her  yeri güneşlidir ve gün  içindeki en  yüksek sıcaklıklar 30 derece 
civarında  gerçekleşmektedir.  Kış  aylarında  ise  sıcaklıklar  bölgeden  bölgeye  değişmekte, 
Milano’da 0 o  iken, Roma’da +10 o , Sicilya ve Sardunya adalarında ise +20 o  olabilmektedir. 

Siyasi ve İdari Yapı 

Tarihteki  ilk cumhuriyet  yönetiminin  ve  modern  zamanlara kadar olan dönemdeki en  büyük 


imparatorluğun  kurulduğu  ülke  olan  İtalya,  M.S.  476’da  Batı  Roma  İmparatorluğu’nun 
yıkılmasından  19.  yüzyıldaki  siyasi  birleşmeye  (risorgimento)  kadar  geçen  sürede  şehir 
devletlerinin ayrı ayrı egemen olduğu bir siyasi yapıya sahipti. 

İtalya’nın  bölünmüş  siyasi  yapısına  rağmen  Venedik  Cumhuriyeti  ve  Ceneviz  Cumhuriyeti 
Amerika’nın  keşfine  kadar  olan  dönemde  denizcilikte  ve  ticarette  dünyanın  önde  gelen 
güçlerinden  ikisi  olmuşlardır.  Floransa  Cumhuriyeti  bilim,  kültür  ve  sanat  merkezi  olarak 
İtalyan  rönesansının  (rinascimento)  oluşmasına  zemin  hazırlamıştır.  Roma’da  bulunan  ve 
bugünkü  adı  Vatikan  olan  Papalık  Devleti  de  yüzyıllar  boyunca  (ve  halen)  Katolik 
mezhebinin yönetim merkezi olmuştur. 

İtalya tarihini kısaca özetlemek gerekirse Roma döneminden 19. yüzyıla kadar olan sürede tek 
bir  İtalya’dan  bahsetmenin  mümkün  olmadığı,  birden  çok  İtalya’nın  mevcut  olduğu 
söylenebilir. 

1861 yılında İtalya Krallığı’nın kurulmasıyla Roma döneminden bu yana ilk defa tek bir ülke 
haline  gelen  İtalya,  vakit  kaybetmeden,  diğer  Avrupa  ülkeleri  gibi,  deniz  aşırı  sömürgeler 
edinme yoluna gitti ve Libya, Etyopya, Somali gibi bazı Afrika ülkelerini işgal etti.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  2 
I.  Dünya  Savaşı’nda  kazanan  tarafta  bulunan  İtalya,  II.  Dünya  Savaşı’nda  Faşist  Diktatör 
Benito  Mussolini  liderliğinde  Hitler  Almanyası’yla  kurulan  ittifak  içerisinde  yer  aldı.  II. 
Dünya  Savaşı’nın  kaybedilmesiyle  ülkede  büyük  bir  ekonomik  çöküntü  yaşandı.  2  Haziran 
1946’da yapılan referandum sonucu krallık lağvedilerek cumhuriyet ilan edildi ve onaylanan 
yeni  anayasa  1  Ocak  1948  tarihinde  yürürlüğe  girdi.  ABD’nin  Avrupa  ekonomisini 
güçlendirmek  için  uyguladığı  Marshall  yardımları  sayesinde  ekonomisini  kısa  sürede  ayağa 
kaldıran İtalya takip eden süreçte 1957’de kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun kurucu 
üyeleri arasında yer aldı. 

1993  yılında  imzalanan  Maastricht  antlaşması  sonucu  AET  tek  boyutlu  bir  uluslararası 
ekonomik  işbirliği  örgütü  olma  durumundan  çıkarak  ekonomik  ve  parasal  birlik,  ortak 
dışişleri  ve  güvenlik  politikası  ile  adalet  ve  içişlerinde  işbirliği  konularında  bütünleşme  ve 
derinleşme  yoluna  girmiştir.  Bu  süreç  1  Aralık  2009’da  Lizbon  Antlaşması’nın  yürürlüğe 
girmesiyle  sonuçlanmış  ve  27  üye  ülkeden  oluşan,  merkezi  Brüksel’de  bulunan  ve  kendi 
yasama, yürütme ve yargı organları bulunan uluslarüstü (supranational) bir yapıya sahip olan 
Avrupa Birliği oluşmuştur. Avrupa Birliği organları birliğin yetki alanına giren konularda üye 
ülkelerin ulusal politikalarından bağımsız olarak hareket etme hakkına sahiptir. Bu yetki söz 
konusu  konularda  üye  ülkelerin  egemenlik  güçlerini  birliğe  devretmiş  olmalarından 
kaynaklanmaktadır. 

Bu  gelişmelerin  sonucunda  para  politikaları  ve  dış  ticaret  politikalarında  üye  devletlerin 
bağımsız hareket etme durumu söz konusu olmamaktadır. Ayrıca yukarıda bahsedildiği üzere 
dışişleri  ve  güvenlik  konuları  ile  adalet  ve  içişlerinde  bir  uyumlulaşma  süreci  devam 
etmektedir. Birliğin  yetkisi dâhilinde olan diğer konularda da Avrupa  Komisyonu tarafından 
çıkarılan  tüzük,  yönerge  ve  kararlar  vasıtasıyla  düzenlemeler  yapılmaktadır.  Avrupa  Birliği 
hukuku üye devletlerin hukukundan üstün ve bağlayıcıdır. 

İtalya  çok  partili  parlamenter  sistemle  yönetilen  bir  demokratik  cumhuriyettir.  Yürütme 
yetkisi  başbakanın  başkanlık ettiği  bakanlar kurulunun  elindedir. Yasama gücü temel olarak 
parlamentonun  elinde  olmakla  birlikte  bakanlar  kurulunun  kararname  çıkarma  yetkisi 
bulunmaktadır. Yargı sistemi bağımsızdır ve özerk statüde bulunan Yüksek Hâkimler Kurulu 
tarafından  yürütülür.  En  yüksek  merci  olan  cumhurbaşkanlığı  ülkenin  bütünlüğünü  temsil 
eder ve daha önceleri İtalya krallarına verilen hakların büyük bölümünü elinde bulundurur. 

İtalya,  20  adet  birinci  seviye  ve  110  adet  ikinci  seviye  idari  bölgeye  bölünmüştür.  Bu  idari 
bölgeler  sırasıyla  bölge  (regione)  ve  il  (province)  olarak  adlandırılmaktadır.  2001  yılında 
yapılan anayasa değişikliği sonucu bölgelere daha fazla yetki tanınmıştır. Bununla beraber 5 
bölgenin  özerk  statüsü  bulunmaktadır.  Bu  bölgelerin  özerkliğinin  derecesi  birbirinden 
farklıdır. Özerklik mali, idari ve yasamayla ilgili konuları içermektedir.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  3 
Nüfus ve İstihdam 

Nüfus istatistikleri 

Toplam Nüfus (2009 Haziran)  60.200.060 
Nüfusun dağılımı (% ) 
­ Erkek  48,5 
­ Kadın  51,5 
­ 0­14 yaş  14,0 
­ 15­64 yaş  65,9 
­ 65 yaş ve üstü  20,1 
Nüfus Ar tış Or anı (2008) (1.000 kişide)  7,14 
­ Doğum oranı  9,67 
­ Ölüm oranı  9,81 
­ Net dış göç oranı  7,28 
­ Doğal nüfus artış oranı  ­0,14 
Or talama Yaş*  43,3 
Şehirleşme Or anı (% )*  68,0 
Or talama Yaşam Sür esi  81,4 
­ Erkek  78,7 
­ Kadın  84,0 
Okur  Yazar lık Or anı (% )*  98,8 
Or talama Eğitim Sür esi*  16 yıl 
Eğitim Har camalar ının GSYİH’deki Payı (% )*  4,5 
Kaynak: İtalya Ulusal İstatistik Enstitüsü, www.istat.it 
* CIA ­ The World Factbook, www.cia.gov/library/publications/the­world­factbook 

İşgücü istatistikleri 
2006  2007  2008  2009  2010 
İşgücü (milyon kişi)  24,6  24,7  25,1  25,0  25,2 
­ Çalışan  23,0  23,2  23,4  23,1  23,1 
­ İşsiz  1,7  1,5  1,7  1,9  2,2 
İşgücü artış oranı (%)  0,7  0,4  1,4  ­ 0,6  1,1 
­ Çalışan sayısındaki artış (%)  1,7  1,1  0,8  ­ 1,4  0,0 
­ İşsiz sayısındaki artış (%)  ­ 10,5  ­ 11,8  13,3  11,8  15,8 
İşsizlik Oranı (%)  6,8  6,2  6,8  7,5  8,6 
İşgücüne katılım oranı (%)*  63 (2009 yılı)

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  4 
Nüfusun bölgelere göre dağılımı 

Bölge  Bölge Başkenti  Bölge Nüfusu 


Lombardia  Milano  9.642.000 
Campania  Napoli  5.811.000 
Lazio  Roma  5.561.000 
Sicilia*  Palermo  5.030.000 
Veneto  Venezia  4.832.000 
Piemonte  Torino  4.401.000 
Emilia­Romagna  Bologna  4.276.000 
Puglia  Bari  4.076.000 
Toscana  Firenze  3.677.000 
Calabria  Catanzaro  2.007.000 
Sardegna*  Cagliari  1.666.000 
Liguria  Genoa  1.610.000 
Marche  Ancona  1.553.000 
Abruzzo  L'Aquila  1.324.000 
Friuli­Venezia Giulia*  Trieste  1.222.000 
Trentino­Alto Adige*  Trento  1.007.000 
Umbria  Perugia  884.000 
Basilicata  Potenza  591.000 
Molise  Campobasso  320.000 
Valle d’Aosta*  Aosta  126.000 
* Otonom bölgeler

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  5 
3. GENEL EKONOMİK DURUM 
Ekonomik Yapı 

IMF  2008  yılı  verilerine  göre  İtalya  dünyanın  yedinci,  Avrupa’nın  dördüncü  büyük 
ekonomisidir.  Avrupa  Birliği’nin  kurucu  üyesi  olan  İtalya,  aynı  zamanda  ABD,  Almanya, 
İngiltere,  Fransa,  Kanada,  Japonya  ve  Rusya  ile  birlikte  G8  adı  verilen  sanayileşmiş  ülkeler 
grubuna dahildir. 

İtalya,  II.  Dünya  Savaşı  sonrasında  savaşın  getirdiği  ağır  ekonomik  çöküntüye  maruz 
kalmıştır.  Takip  eden  dönemde  ABD’nin  uyguladığı  Marshall  Planı  ile  sanayi  tesislerini 
yeniden yapılandırma konusunda ihtiyaç duyduğu dış sermayeyi elde eden İtalyan ekonomisi, 
sanayi  sektöründe  istihdam  edilecek  işgücünü  de  ülkenin  güney  kesimlerinden  gelen 
göçmenlerden  karşılamıştır.  1950­1960  döneminde  bu  iki  önemli  itici  gücün  birleşmesi 
sonucunda  zayıf  bir  tarımsal  ekonomiden  güçlü  bir  sanayileşmiş  ekonomiye  dönüşüm 
gerçekleştirilmiştir. 1959 ve takip eden üç yıl boyunca ortalama olarak yıllık % 6,3 oranında 
ekonomik  büyüme  gerçekleşmiş  ve  bu  dönem  daha  sonraları  İtalyan  ekonomik  mucizesi  (il 
boom economico) olarak anılmaya başlanmıştır. 

1957  yılında  AB’nin  temelini  oluşturan  Avrupa  Ekonomik  Topluluğu  (AET)’nun 


kurulmasıyla  başlayan  süreçte  Altılar  olarak  anılan  Fransa,  Almanya,  İtalya,  Hollanda, 
Belçika ve Lüksemburg’un oluşturduğu gümrük birliği sayesinde aralarındaki ticareti sürekli 
olarak  geliştiren  söz  konusu  ülkeler  aynı  zamanda  Avrupa’nın  ekonomik  gelişimine  de  hız 
kazandırmıştır. 

GSYİH’nin Sektörler e Gör e Dağılımı (% ) 

1997  2000  2005  2008  2009*  2010* 


Tarım  3,2  2,8  2,2  2,0  2,1  2,0 
Sanayi  29,5  28,5  26,9  27,0  24,8  24,7 
Hizmetler  67,3  68,7  70,9  71,0  73,1  73,3 
Kaynak: www.eiu.com, *tahmini 

2008  yılı  verilerine  göre  GSYİH’nin  %  71’ini  hizmet  sektörü oluşturmaktadır.  2009  yılında 
hizmet  sektörünün  payının  %  73,1’e  yükseldiği  tahmin  edilmektedir.  Ancak  hizmet 
sektörünün  GSYİH  içindeki  payının  yükselmesi  bu  sektördeki  büyümeden 
kaynaklanmamakta,  sanayi  sektöründe  yüksek  oranlı  bir  daralma  yaşanmış  olduğundan 
hizmet  sektörünün  payı  yükselmiş  bulunmaktadır.  EIU  tarafından  yapılan  tahminlere  göre 
2009 yılında sanayi sektörünün % 12,5, tarım sektörünün % 3 ve hizmetler sektörünün % 12,5 
oranında küçüldüğü tahmin edilmektedir. 

Ekonomik Perfor mans 

İtalya,  büyük  bir  ekonomiye  sahip  olsa  da  çeşitli  sorunlarla  karşı  karşıyadır.  Söz  konusu 
sorunlardan en önemlileri ekonomik durgunluk, politik istikrarsızlık ve reform programlarını 
sürdürmedeki siyasi irade eksikliğidir. Eurostat verilerine göre, İtalya’nın ekonomik büyüme 
oranı son on yılda AB’nin ortalama ekonomik büyüme oranının oldukça gerisinde kalmış, AB 
üyesi  ülkeler  ortalama  %  2,28  oranında  büyürken  İtalya  ortalama  %  1,34  oranında  büyüme

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  6 
kaydetmiştir. Söz konusu dönemde diğer büyük AB ülkelerinin ortalama reel büyüme oranları 
şöyledir: Fransa % 2,03, Almanya % 1,5, İngiltere % 2,58, İspanya % 3,44. 

Yukarıda  bahsedilen  sorunlardan  ötürü  The  Economist  dergisinde  19  Mayıs  2005  tarihinde 
yayımlanan  bir  yazıda  İtalya  koltuk  değnekleriyle  ayakta  dururken  resmedilmiş  ve  yaklaşık 
100  yıl  önce  Rus  çarı  tarafından  Osmanlı  Devleti  için  kullanılan  “hasta  adam”  sözüne 
gönderme  yapılarak  “Avrupa’nın  gerçek  hasta  adamı  (The  real  sickman  of  Europe)” olduğu 
belirtilmiştir. 

Söz konusu  yazıda özetle İtalya’nın 1950’li  yıllarda başlayan ekonomik gelişiminin ağırlıklı 


olarak KOBİ’lere bağlı bir ekonomik yapı oluşturduğu ve ülkenin kuzey bölgelerinde tekstil, 
mobilya,  gıda  işleme  ve  beyaz  eşya  sektöründe  yoğunlaşan  bu  tipteki  KOBİ’lerin  rekabet 
edebilmek  için  düşük  maliyetlerle  üretim  yapmalarının  kaçınılmaz  olduğu;  enflasyonun 
yüksek  olduğu  dönemlerde  bunun  liretin  değeri  düşürülerek  gerçekleştirildiği,  ancak  avro 
kullanan ekonomide artık devalüasyon yapmanın mümkün olmadığı anlatılmaktadır. 

Sonuç  olarak  İtalyan  ekonomisi  ve  ekonomideki  tekstil,  mobilya  ve  beyaz  eşya  gibi  önemli 
sektörlerdeki firmalar düşük maliyetle üretim yapan Çin firmaları karşısında rekabet edemez 
duruma gelmektedirler. 
http://www.economist.com/opinion/displaystory.cfm?story_id=3987219 

The  Heritage  Foundation  tarafından  yapılan  Ekonomik  Serbesti  Endeksine  göre  (Index  of 
Economic  Freedom)  İtalya  dünyada  64,  Avrupa’da  29’uncu  sırada  gelmekte,  avro  kullanan 
ülkelere arasında ise son sırada yer almaktadır. Diğer AB ülkelerine kıyasla İtalya’da verimsiz 
devlet  bürokrasisi  ve  yüksek  seviyelerdeki  yolsuzluğun  yanı  sıra  ağır  vergi  yükü  ve 
GSYİH’nin yarısını oluşturan kamu harcamaları bulunmaktadır. 
http://web.archive.org/web/20080503060552/http://www.heritage.org/research/features/index/ 
country.cfm?ID=Italy 

İtalyan  ekonomisi  küresel  krizden  önemli  derecede  etkilenmiştir.  EIU  verilerine  göre  2009 
yılında  GSYİH’nın  %  4,8,  sanayi  sektörünün  %  12,5  oranında  küçüldüğü  tahmin 
edilmektedir.  İtalya  Ulusal  İstatistik  Enstitüsü’nün  yayımlamış  olduğu  aylık  verilere  göre 
sanayi üretim endeks değeri 2008’deki seviyesi olan 102,3’ten 2009 yılı ilk 10 aylık dönemde 
84,4’e  gerilemiştir.  Dış  ticaret  hacminde  %  33’lük  küçülme  kaydedilmiştir.  İşsizlik  oranı  % 
6,8’den % 7,5’e yükselmiştir. 

Ekonomi Politikaları 

İtalya’da  Nisan  2008’de  yapılan  genel  seçimlerde  birinci  parti  olan  Silvio  Berlusconi’nin 
genel başkanlığını yaptığı Özgürlük İnsanları Partisi (Il Popolo della Libertà)’nin önderliğinde 
kurulan  üçlü  bir  koalisyon  hükümeti  işbaşındadır.  Bu  üç  partinin  temel  politikaları  şu 
şekildedir. 

Özgürlük İnsanları (Il Popolo della Libertà): Genel Başkanı, Başbakan Silvio Berlusconi’dir. 
2008  seçimlerinden  önce  bir  araya  gelen  ve  çoğunluğu  merkez­sağ  görüşte olan  14  partinin 
birleşmesiyle  kurulmuştur.  Genel  seçimlerde  %  37,4  oranında  oy  alarak  mecliste  630 
sandalyenin 276’sını kazanmıştır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  7 
Padanya’nın  Bağımsızlığı  İçin  Kuzey  Ligi  (Lega  Nord  per  l'Indipendenza  della  Padania): 
Toscana,  Umbria  ve  Marche  eyaletleri  ile  bunların  kuzeyinde  yer  alan  toplam  11  eyaletten 
oluşan  Padanya  bölgesinin  (Kuzey  İtalya)  bağımsızlığını  savunan  bir  partidir.  Genel 
seçimlerde % 8,3 oranında oy alarak mecliste 630 sandalyenin 60’ını kazanmıştır. 

Özerklik Hareketi (Il Movimento per le Autonomie): Sicilya’nın ve diğer güney bölgelerinin 
ekonomik  kalkınmasını  ve  daha  özerk  bir  yapıya  sahip  olmasını  hedeflemektedir.  Genel 
seçimlerde % 1,1 oranında oy alarak mecliste 630 sandalyenin 8’ini kazanmıştır. 

Koalisyonun  büyük  ortağı  olan  Özgürlük  İnsanları  Partisi  toplumun  tüm  kesimlerini 
kucaklamaya dönük bir anlayışa sahiptir. Partinin internet sitesinde yer alan  “Temel Değerler 
Belgesinde  (La  Carta  dei  Valori)”  partinin  Hristiyan  ve  demokrat  kimliğine  sıkça  vurgu 
yapılmıştır. İtalyan kültürünün geleneksel değerlerine bağlı olduğu, bireye, aileye ve bireysel 
ekonomik girişime önem verdiği ifade edilmektedir. Avrupa entegrasyonu ve diğer koalisyon 
ortağı  Kuzey  Ligi  Partisi’nin  siyasi  görüşlerine  uygun  olarak  İtalya’yı  federal  bir  devlete 
dönüştürme hedefi savunulmaktadır. Ayrıca, üyesi olduğu Avrupa Halk Partisi’nin savunduğu 
politikalara bağlı olduğunu vurgulamaktadır. Bunlar arasında ekonomik açıdan önemli olanlar 
para  ve  maliye  politikalarındaki  üye  ülkeler  arası  koordinasyonun  geliştirilmesi,  ekonomik 
korumacılığın  tamamen  ortadan  kaldırılması,  kamudaki  şeffaflığın  artırılması  ve  dünyanın 
diğer  bölgelerindeki  gelişmiş  işgücünü  çekerek  Avrupa’nın  daha  dinamik  ve  rekabetçi  bir 
ekonomiye dönüşümünün gerçekleştirilmesidir. 

Koalisyonun ikinci ortağı olan Kuzey Ligi Partisi’nin hedefi İtalya’yı hem siyasi hem de mali 
yönden  federal  bir  yapıya dönüştürmektir. Partinin savunduğu bu  hedef  AB’nin entegrasyon 
politikalarına  ve  AB’nin  en  temel  prensiplerinden  biri  olan  subsidiarity  ilkesiyle  (kamu 
hizmetlerinin yerinden yönetilmesi) örtüşmektedir. 

http://www.ilpopolodellaliberta.it/notizie/arc_15346.htm 
http://www.ilpopolodellaliberta.it/speciali/carta_valori_pdl.pdf 
http://www.epp.eu/files/EPP­Manifesto2009­Leaflet­EN.pdf

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  8 
Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler 

Ekonomik Projeksiyon Tablosu (2008­2014) 

2008  2009  2010 c  2011 c  2012 c  2013 c  2014 c 


GSYİH (milyar dolar, cari fiyatlarla)  2.304  2.118  2.100  2.210  2.320  2.433  2.526 
GSYİH (milyar avro, cari fiyatlarla)  1.568  1.520  1.546  1.587  1.634  1.690  1.742 
Reel Büyüme Oranı (%)  ­1,3  ­5,1  0,5  0,6  0,8  1,1  1,0 
Cari İşlemler Dengesi (milyar dolar)  ­78,1  ­66,6  ­69,3  ­74,3  ­76,2  ­76,5  ­83,8 
Cari İşlemler Dengesi (GSYİH’deki payı, %)  ­3,4  ­3,1  ­3,3  ­3,4  ­3,3  ­3,1  ­3,3 
Kişi Başına GSYİH (dolar, cari fiyatlarla)  38.662  35.374  34.944  36.667  38.396  40.204  41.704 
Kişi Başına GSYİH (dolar, PPP*)  30.098  28.784  29.186  29.606  30.271  31.231  32.358 
İşsizlik Oranı (%, ort.)  6,7  7,8  8,5  8,5  7,9  7,5  7,1 
Enflasyon Oranı (%, ort., TÜFE)  3,4  0,8  1,4  1,7  2,1  2,3  2,2 
Enflasyon Oranı (%, ort., ÜFE)  5,8  ­5,4  1,1  1,6  2,0  2,0  2,0 
Kredi Faiz Oranı (%, ort.)  6,8  4,8  4,8  5,5  6,0  6,0  6,0 
Döviz Kuru (€/$, yıl sonu)  1,39  1,43  1,36  1,42  1,43  1,45  1,46 
İhracat (fob, milyar dolar)  546  412  448  465  487  510  534 
İthalat (fob, milyar dolar)  547  410  444  464  490  519  552 
Dış Ticaret Hacmi (fob, milyar dolar)  1.093  822  892  929  977  1.029  1.086 
Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)  ­1,0  2,2  4,1  0,4  ­3,3  ­8,3  ­17,9 

Kaynak: www.eiu.com, Italy Country Forecast (Nisan 2009) 

EIU tahmini. c  EIU projeksiyonu.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  9 
Hayat standardı ve İşsizlik 

İşgücü ve ücretler 
2000  2006  2007  2008  2009 b  2010 c  2011 c 
Nüfus (milyon)  57,7  58,1  58,2  58,2  58,1  58,1  58,0 
İşgücüne katılım oranı (%)  62,8 (2009) 
İşsizlik Oranı (%)  10,1  6,8  6,2  6,8  7,5  8,6  8,8 
İşgücü (milyon kişi)  23,6  24,6  24,7  25,1  25,0  25,2  25,5 
­ Çalışan  21,2  23,0  23,2  23,4  23,1  23,1  23,2 
­ İşsiz  2,4  1,7  1,5  1,7  1,9  2,2  2,2 
İşgücü artış oranı (%)  ­  0,7  0,4  1,4  ­ 0,6  1,1  0,9 
­ Çalışan sayısındaki artış  ­  1,7  1,1  0,8  ­ 1,4  0,0  0,4 
(%) 
­ İşsiz sayısındaki artış (%)  ­  ­ 10,5  ­ 11,8  13,3  11,8  15,8  0,0 

Harcanabilir Gelir ve Özel Tüketim Harcamaları 
2000  2006  2007  2008  2009 b  2010 c  2011 c 
Harcanabilir gelir (milyar  728  1.239  1.383  1.532  1.455  1.504  1.516 
dolar) 
Özel tüketim harcamaları  656  1.095  1.234  1.356  1.282  1.327  1.337 
(milyar dolar) 
Özel tüketim  90,0  88,4  89,3  88,5  88,2  88,2  88,2 
harcamalarının 
harcanabilir gelire oranı 
(%) 
Özel tüketim  59,6  58,6  58,4  58,7  60,4  60,0  60,0 
harcamalarının GSYİH'ye 
oranı (%) 
Harcanabilir gelirdeki reel  1,9  0,5  0,2  ­0,1  ­1,2  0,6  1,1 
artış (%) 
Özel tüketim  2,3  1,2  1,2  ­0,9  ­1,7  0,8  0,9 
harcamalarındaki artış (%) 
Kişi başına özel tüketim  11.362  18.830  21.230  23.330  22.050  22.850  23.020 
harcaması (dolar) 
Kaynak: www.eiu.com b  EIU tahmini. c  EIU projeksiyonu.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  10 


4. SEKTÖRLER 
Tarım ve hayvancılık 

Tarım  sektörü  GSYİH’nin  %2’sini  ve  toplam  istihdamın  %  3,8’ini  oluşturmaktadır.  Kuzey 
bölgelerde  tahıl,  şeker  pancarı,  soya  fasulyesi,  et  ve  süt  ürünleri  üretimi  yaygınken,  güney 
bölgelerde meyve­sebze, zeytinyağı ve şarap üretimi yapılmaktadır. 

Güney bölgelerdeki üretim yöntemlerinin yeteri kadar verimli olmayışı nedeniyle İtalya tarım 
potansiyelini  yeteri  kadar  kullanamamaktadır.  Gıda  tüketiminin  bir  bölümünü  de  ithalatla 
karşılayan  İtalya  net  gıda  ithalatçısı  bir  ülke  durumundadır.  İtalya  Ulusal  İstatistik  Kurumu 
verilerine  göre  İtalya  2008  yılında  26  milyar  avro  değerinde  tarım,  ormancılık,  balıkçılık 
ürünleri  ile  işlenmiş  gıda,  içecek  ve  tütün  ürünleri  ihracatı  gerçekleştirirken  aynı  ürünlerde 
34,5 milyar avroluk ithalat yapmıştır. 

Sanayi 

Sanayi  üretimi  GSYİH’nin  %27’sini  ve  toplam  istihdamın  %  29,7’sini  oluşturmaktadır. 


Hizmet  sektorünün  GSYİH’deki  payı  sanayiye  göre  çok  yüksek  olsa  da  bu  sektördeki 
faaliyetlerin  önemli  bir  bölümü  sanayi  sektöründe  gerçekleştirilen  üretimin  dağıtımı  veya 
diğer destek hizmetleri ile ilgilidir. 

İtalya,  özellikle  üretiminde  orta  seviyede  teknoloji  gerektiren  tüketim  ve  yatırım  malları 
açısından  dünya  pazarlarında  önemli  bir  paya  sahiptir.  Ancak  hızlı  bir  gelişme  gösteren 
yüksek  teknoloji  gerektiren  bilgi  ve  iletişim  sektörlerinde  zayıftır.  Benzer  büyüklükteki 
Avrupa ekonomileri ile karşılaştırıldığında daha az sayıda büyük ölçekli firma bulunmaktadır. 

Kuzey ve Orta İtalya’da yoğunlaşan KOBİ’ler İtalyan ekonomisinin temelini oluşturmaktadır. 
İtalyan KOBİ’lerinin bir çoğu özellikle ihracata yönelik faaliyet gösteren sanayi bölgelerinde 
yoğunlaşmıştır.  Bu  bölgelerdeki  üretici  birlikleri  ve  yerel  bankalar,  sektörel  uzmanlaşma 
gösteren  sanayiyi  desteklemektedir.  Sassuolo’da  seramik  üretimi,  Prato’da  yünlü  tekstil, 
Como’da  ipek,  Verona’da  ayakkabı,  Montebelluna’da  spor  ayakabı  ve  bot,  Belluno’da 
gözlük,  Marche’de  mutfak  araç  ve  gereçleri,  Biella  ve  Bergamo’da  tekstil  ve  tekstil 
makineleri  üretimi  konularında  gerçekleştirilen  uzmanlaşma,  yerel  finansman  sağlayıcıların 
sektörleri  daha  iyi  inceleme  ve  ihtiyaçları  belirlemelerine  olanak  tanımaktadır.  Güneyde  de 
benzer bölgeler gelişmektedir: Bari’de mobilya, Salerno’da seramik karo ve fayans, Napoli’de 
müzik aletleri ve mücevherat, Martina Franca’da tekstil ve diğer bazı bölgelerde konfeksiyon. 

Kalite ve üretim esnekliği ile ünlü olan ihracata dönük üretim yapan sektörler son yıllarda Çin 
ve diğer düşük maliyetle üretim yapan ülkelerle rekabet etmekte zorluklar yaşamaktadır. 

Küresel  kriz  İtalyan  sanayisini  de  ciddi  şekilde  etkilemiştir.  2009  yılı  ilk  10  aylık  ortalama 
sanayi üretimi 2008 yılının aynı dönemine göre % 19,5 oranında azalmıştır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  11 


Madencilik 

İtalya  madencilik açısından  fakir  bir ülkedir. Mermer, granit, traverten, ponza taşı, kireçtaşı, 


alçıtaşı,  kalker,  brom,  feldspar,  bentonit,  çinko,  potasyum  karbonat,  barit,  asbest,  florit, 
feldispat ve pirit İtalya’da çıkarılan önemli madenlerdir. 

Doğal  taşlar  olarak  adlandırılan  mermer,  traverten  ve  granit  üretiminde  İtalya  dünyanın  en 
önemli üreticileri arasındadır. Aynı zamanda Avrupa’nın en büyük doğal taş üreticisidir. 

İnşaat 

İnşaat  sektörü  İtalyan  ekonomisinin  temel  sektörlerinden  biridir.  2007  verilerine  göre 
GSYİH’nin % 11’ini ve toplam istihdamın % 8,5’ini oluşturmaktadır. 1998­2007 döneminde 
yıllık  ortalama  %  30  oranında  büyüme  oranı  yakalamıştır.  Bu  oran  ülke  GSYİH’si  büyüme 
oranının iki katıdır. 

İtalyan inşaat sektörünün % 61’ini konut amaçlı olmayan inşaatlar oluşturmaktadır. 

İtalya, Avrupa inşaat sektörünün % 10’unu oluşturmaktadır. 

2008’in ikinci çeyreğiyle birlikte inşaat sektöründe büyüme eksiye dönmüş ve % ­1,1 olarak 
gerçekleşmiştir.  Uzun  yıllardır  olumsuz  bir  performans  sergileyen  yeni  konut  inşaatları  ve 
bayındırlık  projeleri  krizden  ciddi  şekilde  etkilenmiştir.  Fakat,  konut  yenileme  inşaatları  ve 
konut­dışı özel inşaatlardaki büyüme pozitif olmuştur. 

2009  yılında  inşaat  yatırımlarının  %  1,5  oranında  gerileyeceği  tahmin  edilmektedir. 


Büyümeye devam etmesi beklenen tek alan konut yenileme işleridir. Konut yenileme amaçlı 
harcamaların  %  55’inin  vergiden  indirilmesi  imkânının  tanınması  bu  alandaki  talebin 
büyüyeceğini  göstermektedir.  Bu  suretle  özellikle  enerji  tasarrufu  sağlayan  ve  çevre  dostu 
inşaat malzemelerinin kullanımının yaygınlaşması beklenmektedir. 

Milano’da  düzenlenecek  olan  2015  Expo  fuarının  bölgede  3,2  milyar  avroluk  yatırımın 
yapılacağı  geniş  çaplı  bir  inşaat  faaliyetine  yol  açması  ve  projelerin  2014  Eylül  ayında 
bitirilmesi  beklenmektedir.  Söz  konusu  fuarı  21  milyon  kişinin  ziyaret  edeceği  tahmin 
edilmektedir. 

Turizm 

Dünya Turizm Örgütü verilerine göre 2007 yılında İtalya 43,7 milyonluk turist sayısı ve 42,7 
milyar  dolarlık  turizm  geliriyle  önemli  bir  turizm  ülkesidir.  Bu  rakamlar  İtalya’yı,  ABD, 
İspanya ve Fransa’dan sonra dünyanın en çok turist çeken dördüncü ülkesi yapmaktadır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  12 


Ulaştır ma ve telekomünikasyon altyapısı 

Demiryolları:  20 bin kilometrelik bir demiryolu ağına sahip olan İtalya’da en uygun yurt içi 
ulaşım  aracı  trenlerdir.  Kuzeydeki  bütün  gelişmiş  şehirler  arasında  ve  güneyde  Napoli’ye 
kadar hızlı trenle ulaşım sağlanabilmektedir. 500 kilometrelik  bir  mesafe olan  Milano­Roma 
seyahati sadece 3 saat sürmektedir. 

Havayolları:  2,5  km.  üzerinde  asfalt  piste  sahip  olan  38  adet  havaalanı  bulunmaktadır. 
Milano,  Roma,  Palermo,  Verona  ve  Venedik’teki  havaalanları  en  yoğun  havaalanlarıdır. 
Milano  havaalanı  8,  Roma  havaalanı  3  havayolu  firmasının  aktarma  merkezidir.  THY 
İstanbul’dan Milano ve Roma’ya günde üçer sefer, Venedik’e bir sefer yapmaktadır. 

Karayolları: 6.400 kilometresi otoyol olan 815 bin kilometrelik karayolu ağı bulunmaktadır. 

Önemli  Limanlar   (2007  Yılı  Ticaret  Hacmi):  Gioia  Tauro  (3,45  milyon  TEU*),  Cenova 
(1,85 milyon TEU), La Spezia (1,2 milyon TEU), Taranto (755 bin TEU), Livorno (745 bin 
TEU). 

*  TEU  (Twenty­Foot  Equivalent  Unit):  Konteynır  taşımacılığında  gemi  ve  limanların 


kapasitesini  karşılaştırmakta  kullanılan  birim.  1  TEU:  20  feet  (6,1  m.)  uzunluğunda  bir 
konteynıra eşittir. 

Konteynır Ticaretinin Limanlara Göre Dağılımı (2004, % ) 

Gioia Tauro (Calabria)  37,2 
Cenova  18,5 
La Spezia (Liguria)  11,7 
Taranto  7,4 
Cagliari  6,1 
Livorno  4,7 
Napoli  3,3 
Salerno  2,8 
Venedik  2,1 
Diğer limanlar  6,3 
TOPLAM  100,0 
Kaynak: www.istat.it 

Telekomünikasyon:  İtalya  Avrupa’nın üçüncü büyük telekomünikasyon pazarıdır. 2009 yılı 


pazar  büyüklükleri  sabit  hat  kullanımında  19  milyar  dolar,  cep  telefonu  kullanımında  25 
milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Pazardaki üç büyük servis sağlayıcı firma olan Telecom 
Italia, Vodafone Italia  ve  Wind’in pazar payları sırasıyla % 55, % 20 ve % 16’dır. Telecom 
Italia’nın sabit hatlar pazarındaki payı % 70’tir.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  13 


Enerji 

İtalya dünyadaki en büyük net enerji ithalatçılarından biri ve AB’deki en büyük üçüncü enerji 
tüketicisidir.  Ulusal  verilere  göre  büyük  ölçüde  ithalata  dayalı  olan  petrol  ve  doğal  gaz  arzı 
2008  yılındaki  birincil  enerji  arzının  sırasıyla  %  41  ve  %  36’sını  oluşturmaktadır.  Enerji 
tüketiminde ise petrol ve doğal gaz toplam tüketimin % 78’ine eşittir. Kömür ve yenilenebilir 
enerji kaynaklarına olan talep her iki ürün için de % 9 seviyesindedir. 

İtalya diğer AB ülkelerinde olduğu gibi enerji arzı güvenliği ve arz çeşitlendirmesi sorunları 
yaşamaktadır.  Fakat  yerli  enerji  kaynaklarının  sınırlı  olması  ve  tüketimini  karşılayabilmek 
için  petrol,  doğal  gaz  ve  elektrik  ithalatına  bağımlı  olması  sonucu  sorunlar  artmaktadır.  Bu 
durum  enerji  kaynaklarının  ve  arzının  çeşitlendirilmesi  konusunda  yeni  politikalar 
üretilmesine yol açmakta ve yenilenebilir enerji yatırımlarının önündeki bürokratik engellerin 
kaldırılması  çalışmalarını  teşvik  etmektedir.  Son  yıllardaki  enerji  politikaları  kapsamında 
doğal  gaz  ve  elektrik  piyasalarının  özelleştirilmesine  de  yer  verilmiştir;  ancak  kamuya  ait 
firmaların  piyasadaki  hâkimiyeti  devam  etmektedir.  Petrol  ve  doğal  gaz  ithalatının  büyük 
bölümü  Ulusal  Hidrokarbon  Kurumu  (Ente  Nazionale  Idrocarburi ­  ENI)  tarafından  kontrol 
edilen uluslararası boru hatları yoluyla sağlanmaktadır. 

İtalya’da  yıllık  3,5  ton  petrole  eşdeğer  kişi  başına  enerji  tüketimi  gerçekleştirilmektedir.  Bu 
rakam  diğer  büyük  AB  ekonomilerine  göre  düşüktür  (Fransa  4,4  ton,  Almanya  4,2  ton, 
İngiltere 3,5 ton). Bu durum İtalya’nın hem daha az enerji tüketimine imkân veren bir iklime 
sahip olmasından hem de AB’deki en yüksek enerji vergilerinin (benzin % 76, mazot % 70) 
uygulandığı ülke olmasından kaynaklanmaktadır. 

Finansal hizmetler 

Finansal  hizmetler  sektörü  üretilen  katma  değerin  %  5’ini  ve  toplam  istihdamın  %  2,5’ini 
oluşturmaktadır.  1990’ların  başından  itibaren  sektör,  özellikle  bankacılık  ve  sigortacılık 
alanlarında,  AB  düzenlemeleri  ve  uluslararası  rekabete  açılma  gerekliliği  sonucu  köklü 
değişiklikler geçirmiştir. Yine de yerli firmaların sektördeki hâkimiyeti devam etmektedir. 

2008 yılında başlayan finansal kriz İtalyan bankalarını da etkilmiş, ancak bu etki çoğu büyük 
ve  gelişmiş  ekonomidekinden  daha  az  olmuştur. Bu  nedenle  tahsis  edilen  devlet  yardımı  da 
nispeten düşük tutulmuştur. 

İtalya,  yüksek  ulusal  tasarruf  oranı  sonucu  finansal  hizmetler  için  potansiyel  arz  eden  bir 
ülkedir. 2008 yılında kişi başına düşen harcanabilir gelir 26 bin dolar, tasarruf oranı ise % 10 
olarak  gerçekleşmiştir.  Harcanabilir  gelirin  2009  yılında  %  2,  2010  yılında  ilaveten  %  1,2 
oranında azalması beklenmektedir. 

İtalyan  bankacılık  sektörüne  UniCredito  Italiano  ve  Intesa  Sanpaolo  adında  iki  özel  banka 
hakimdir. Bankaların toplam varlıkları, sırasıyla 983 milyar avro (30.06.2009) ve 636 milyar 
avrodur (31.12.2008).

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  14 


Perakende sektörü 

İtalya  perakende  pazarı  AB’deki  en  büyük  pazarlardan  biridir.  2008  yılında  277  milyar 
dolarlık  büyüklüğe  ulaşmıştır.  Perakende  sektörü  GSYİH’nin  %  15’ini,  özel  tüketim 
harcamalarının % 25’ini ve toplam istihdamın % 9,2’sini oluşturmaktadır. 

Nüfusun  %  70’inin  şehirlerde  yaşamasına  rağmen,  nüfus  küçük  şehirlere  yayılmış 


durumdadır.  Üç  büyük  şehir  olan  Roma,  Milano  ve  Napoli  şehir  merkezlerinde  toplam  5 
milyon kişi, bu şehirlerin banliyöleri de hesaba katıldığında toplam 10 milyon kişi (nüfusun % 
16’sı)  yaşamaktadır.  Bu  durum  alışveriş  mağazalarının  küçük  ölçekli  olmasına  yol 
açmaktadır. 

Gıda,  içecek  ve  tütün  harcamalarının  özel  tüketim  harcamaları  içindeki  payı  %  17,5’tir.  Bu 
oran İngiltere’den % 39, Almanya’dan % 22, Fransa’dan % 9 daha yüksektir. 

Mağazadan  satışların  perakende  pazarındaki  payı  %  97,6,  mağaza­dışı  satışların  (internet 


üzerinden  satış,  doğrudan  satış  vs.)  payı  %  2,4’tür.  Mağazadan  satışların  %  37’si  gıda 
marketlerinden (grocery store), % 63’ü diğer marketlerden (non­grocery store) yapılmaktadır. 
Mağaza­dışı  satışlar  içerisinde  doğrudan  satışların  %  36,  internet  üzerinden  satışların  %  29, 
otomatik satış makineleriyle yapılan satışların % 23 ve kapıdan satışların % 12 payı vardır. 

Gıda marketlerinden yapılan satışlarda hipermarketlerin % 20, süpermarketlerin % 34, küçük 
marketlerin  (bakkal)  %  23,  ucuzluk  marketlerinin  (discount  stores)  %  8,  özel  gıda,  içki  ve 
tütün satış yerlerinin % 15 payı vardır. 

Gıda marketleri pazarında ilk beş firmanın pazar payı % 33, ilk 10 firmanın pazar payı % 52, 
ilk 20 firmanın pazar payı % 69’dur. Pazarda en çok payı olan 10 firma şunlardır: Coop Italia 
(% 9,9), CONAD­Consorzio (% 6,6), Carrefour Italia (% 5,8), Selex Gruppo (% 5,5), Societa 
Italiana (% 5,5), Interdis S Cons (% 4,6), Esselunga (% 4,1), SISA (% 3,9), Despar Italia (% 
3,6), Sigma Italiana (% 2,7). 

Gıda  dışı  marketlerden  yapılan  satışlarda  giyim  ve  ayakkabı  marketlerinin  %  27,  yapı 
marketlerinin % 18, sağlık ve güzellik ürünlerinin satıldığı marketlerin % 17, eğlence ve spor 
amaçlı ürünlerin satıldığı marketlerin % 11, elektronik marketlerinin % 7 ve diğer marketlerin 
% 20 payı bulunmaktadır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  15 


5. YABANCI YATIRIMLAR 
Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü 
2007  2008  2009 b  2010 c  2011 c  2012 c  2013 c  2014 c 
Doğrudan Yabancı Yatırımlar  40,0  15,4  27,0  33,8  28,7  35,0  36,1  37,2 
(milyar dolar) 
DYY / GSYİH (%)  1,9  0,7  1,3  1,6  1,3  1,5  1,5  1,5 
DYY / Gayri Safi Sabit  8,9  3,2  6,8  8,5  6,8  7,9  7,7  7,6 
Sermaye Yatırımı (%) 
DYY İhracı (milyar dolar)  ­92,1  ­42,9  ­45,1  ­47,3  ­49,7  ­52,2  ­54,8  ­57,5 
Net DYY (milyar dolar)  ­52,1  ­27,5  ­18,0  ­13,5  ­21,0  ­17,1  ­18,7  ­20,4 
DYY Stoku (milyar dolar)  364,8  339,9  366,9  400,7  429,4  464,5  500,5  537,7 
Kişi Başına DYY Stoku  6.152  5.703  6.129  6.668  7.124  7.688  8.272  8.878 
(dolar) 
DYY Stoku / GSYİH (%)  17,2  14,8  17,3  19,1  19,4  20,0  20,6  21,3 
Kaynak: The Economist Intelligence Unit 

Ülkedeki Serbest Bölgeler (Özel Ekonomik Bölgeler) 

İtalya’da  sadece  iki  adet  serbest  ticaret  bölgesi  bulunmaktadır.  Bunlar  Venedik  Limanı  ve 
Trieste Limanı’dır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  16 


6. DIŞ TİCARET 

Ülkenin Dış Ticareti 

2005  2006  2007  2008  2009 b  2010 c  2011 c 


İhracat (fob, milyar dolar)  372  418  501  546  412  448  465 
İthalat (fob, milyar dolar)  372  431  497  547  410  444  464 
Dış Ticaret Hacmi (fob,  744  849  998  1.093  822  892  929 
milyar dolar) 
Dış Ticaret Dengesi (milyar  ­0,6  ­12,5  4,6  ­1,0  2,2  4,1  0,4 
dolar) 
Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Italy Country Forecast (Nisan 2009) 

EIU tahmini. c  EIU projeksiyonu. 

İhracatında Başlıca Ürünler (milyon dolar) 

GTİP  GTİP Açıklaması  2007  2008  2009 


Kodu 
TOPLAM 500.156 539.986 404.881

84 Elektriksiz makineler 106.074 114.217 84.761

87 Kara taşıtları 42.028 44.236 28.012

85 Elektrikli makineler, elektronik cihazlar 32.623 34.055 26.352

73 Demir-çelikten eşyalar 22.491 25.388 17.643

39 Plastik ve plastik ürünler 20.178 20.543 15.859

30 İlaçlar 14.465 15.314 14.944

27 Petrol, kömür, doğal gaz ve ürünleri 19.245 24.630 14.634

94 Mobilya, aydınlatma eşyaları, prefabrik yapılar 16.463 16.968 12.737

62 Dokuma giyim 13.554 14.533 11.267

90 Optik, teknik, medikal cihazlar 10.779 11.184 9.419

72 Demir-çelik 16.924 18.929 9.146

64 Ayakkabı, vb. ürünler 11.011 11.384 9.098

71 Mücevherat, metal paralar, kıymetli metal ve taşlar 8.854 9.134 8.666

61 Örme giyim 8.157 8.893 7.131

22 Alkollü ve alkolsüz içecekler 6.886 7.496 6.794

48 Kağıt ve karton, bunlardan mamul eşya 7.500 7.776 6.592

29 Organik kimyasallar 6.771 6.968 5.814

89 Deniz taşıtları 6.087 6.313 5.647

99 Başka yerde sınıflandırılmamış ürünler 5.531 7.706 5.597

69 Seramik ürünleri 6.230 6.287 4.751

88 Hava taşıtları 3.821 5.349 4.737

76 Alüminyum ve alüminyumdan eşyalar 6.846 6.654 4.688

19 Unlu mamuller, makarna, pastacılık ürünleri 3.732 4.825 4.367

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  17 


42 Deri eşya, deri giyim, saraciye 5.285 5.719 4.362

38 Diğer kimyasal ürünler 4.679 4.822 4.030

40 Kauçuk ve kauçuk ürünler 5.099 5.171 3.819

41 Ham postlar, deriler ve köseleler 5.436 4.859 3.797

20 İşlenmiş meyve ve sebze 3.000 3.663 3.418

83 Çeşitli metal eşya 4.321 4.357 3.327

08 Meyveler 3.704 4.196 3.278

33 Uçucu yağlar, kozmetikler 3.306 3.561 3.018

74 Bakır ve bakırdan eşyalar 4.640 4.396 2.885

68 Taş, alçı, çimento, amyant, mermer vs. ürünleri 3.895 3.861 2.799

32 Boyalar, pigmentler 3.032 3.200 2.517

70 Cam ürünleri 3.107 3.234 2.507

Süt ürünleri, yumurta, bal ve diğer yenilebilir hayvansal


04 ürünler 2.210 2.336 2.258

52 Pamuk 3.318 2.997 2.068

51 Yün, kıl ve ürünleri 2.958 2.802 2.013

02 Et 1.863 2.171 1.946

15 Hayvansal ve bitkisel yağlar 1.980 2.258 1.886

54 Sentetik ve suni filamentler, iplik ve kumaşlar 2.557 2.457 1.805

34 Sabun, deterjan ve mumlar 1.949 2.135 1.753

49 Basılı yayınlar 1.980 2.264 1.723

21 Diğer yenilebilir hazır ürünler 1.593 1.828 1.699

44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 2.308 2.246 1.611

95 Oyuncaklar, spor malzemeleri 1.789 1.834 1.456

56 Vatka, keçe, dokunmamış kumaşlar, özel iplikler vs. 1.669 1.717 1.415

07 Sebzeler 1.416 1.530 1.411

82 Metal aletler, bıçakçı eşyası, sofra takımları vs. 1.962 2.023 1.339

28 İnorganik kimyasallar 1.760 2.371 1.339

86 Demiryolu taşıtları, sinyalizasyon cihazları (karayolu hariç) 1.154 987 1.323

18 Kakao ve kakaolu mamuller 1.222 1.326 1.242

60 Örme kumaş ve eşya 1.404 1.411 1.111

55 Sentetik ve suni devamsız elyaflar, iplik ve kumaşlar 1.553 1.486 1.038

09 Kahve, çay ve baharatlar 874 998 948

Çeşitli ürünler (fırçalar, taraklar, kalemler, düğmeler,


96 çakmaklar vs.) 1.252 1.203 933

10 Hububat 754 1.158 875

59 Sıvanmış, kaplanmış, lamine edilmiş vs. kumaş ve ürünler 1.138 1.122 866

16 Et ve su ürünleri konserveleri 783 888 856

91 Saatler 965 1.041 843

25 Mineraller 959 1.042 841

06 Ağaçlar, bitkiler, kökler, çiçekler 879 945 818

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  18 


63 Diğer tekstil ürünleri / ev tekstilleri 842 872 678

35 Albüminoidler, modifiye nişasta, yapıştırıcılar, enzimler vs. 717 821 678

93 Silah ve mühimmat 623 669 640

23 Gıda sanayisi atıkları ve yemler 435 553 515

03 Balık ve diğer deniz ürünleri 562 555 486

58 Özel dokunmuş kumaşlar, danteller, işlemeler vs. 650 593 420

50 İpek 495 534 365

12 Yağlı tohumlar ve diğer tohumlar 324 368 352

37 Fotoğraf kimyasalları 536 435 347

65 Başlıklar, şapkalar vs. 408 399 335

31 Gübreler 222 418 329

17 Şeker ve şekerli mamuller 393 357 304

24 Tütün ve tütün mamulleri 327 312 295

11 Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 268 298 282

43 Postlar, deriler, taklit kürkler ve bunlardan mamul eşya 436 459 269

53 Diğer bitkisel lifler ve bunlardan kumaşlar 427 368 234

Odun ve diğer selüloz hamurları, geri kazanılmış kağıt


47 veya karton 224 299 229

75 Nikel ve nikelden eşyalar 192 248 190

57 Halılar ve dokunmuş yer kaplamaları 200 209 176

81 Diğer metaller, sermetler ve bunlardan eşya 265 326 173

92 Müzik aletleri 185 180 147

13 Laklar, sakızlar, reçineler vs. 139 160 140

97 Sanat eserleri, antika eşyalar 227 275 138

26 Maden cevherleri 338 236 129

05 Diğer hayvansal ürünler 113 134 113

79 Çinko ve çinkodan eşyalar 275 156 109

01 Canlı hayvanlar 60 80 57

45 Mantar ve mantardan eşya 59 69 57

67 Kuş tüyü, yapma çiçekler, insan saçı ve bunlardan eşya 75 53 55

78 Kurşun ve kurşundan eşyalar 59 106 55

66 Şemsiyeler, bastonlar, kamçılar vs. 60 64 45

36 Patlayıcılar, kibritler vs. 31 38 34

80 Kalay ve kalaydan eşyalar 22 22 14

46 Hasır, saz vb. ürünlerden eşya, sepetçi ve hasırcı eşyası 12 9,3 5,9

14 Diğer bitki parçaları 2,0 3,0 3,3 


Kaynak: www.trademap.org

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  19 


İthalatında Başlıca Ürünler (milyon dolar) 

GTİP  GTİP Açıklaması  2007  2008  2009 


Kodu 
TOPLAM 511.779 556.591 410.520

27 Petrol, kömür, doğal gaz ve ürünleri 60.684 78.879 72.427

87 Kara taşıtları 56.664 53.466 41.578

84 Elektriksiz makineler 50.587 51.902 36.498

85 Elektrikli makineler, elektronik cihazlar 36.850 38.826 32.452

30 İlaçlar 15.400 17.285 18.470

39 Plastik ve plastik ürünler 20.535 20.461 14.951

29 Organik kimyasallar 17.009 16.791 13.704

72 Demir-çelik 29.211 32.904 13.059

90 Optik, teknik, medikal cihazlar 11.045 11.940 10.738

62 Dokuma giyim 7.843 8.324 7.425

61 Örme giyim 7.253 8.092 7.312

71 Mücevherat, metal paralar, kıymetli metal ve taşlar 8.871 8.991 6.978

02 Et 5.771 6.126 5.716

48 Kağıt ve karton, bunlardan mamul eşya 6.556 6.607 5.489

64 Ayakkabı, vb. ürünler 5.557 5.910 5.216

38 Diğer kimyasal ürünler 4.923 5.550 5.187

73 Demir-çelikten eşyalar 7.484 8.223 5.148

74 Bakır ve bakırdan eşyalar 9.910 8.897 4.864

44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 6.804 6.092 4.439

40 Kauçuk ve kauçuk ürünler 5.231 5.351 4.243

Süt ürünleri, yumurta, bal ve diğer yenilebilir


04 hayvansal ürünler 4.492 4.715 3.961

03 Balık ve diğer deniz ürünleri 4.117 4.141 3.837

76 Alüminyum ve alüminyumdan eşyalar 7.666 6.607 3.653

15 Hayvansal ve bitkisel yağlar 3.265 4.157 3.334

94 Mobilya, aydınlatma eşyaları, prefabrik yapılar 4.014 4.013 3.275

24 Tütün ve tütün mamulleri 2.863 3.094 3.069

33 Uçucu yağlar, kozmetikler 2.985 3.242 2.804

08 Meyveler 2.574 2.831 2.794

95 Oyuncaklar, spor malzemeleri 2.549 2.861 2.782

10 Hububat 2.934 3.630 2.571

42 Deri eşya, deri giyim, saraciye 2.683 2.896 2.459

32 Boyalar, pigmentler 2.891 2.819 2.313

41 Ham postlar, deriler ve köseleler 4.318 3.650 2.171

89 Deniz taşıtları 2.179 3.538 2.152

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  20 


23 Gıda sanayisi atıkları ve yemler 1.922 2.324 2.115

88 Hava taşıtları 2.213 2.392 2.034

70 Cam ürünleri 2.297 2.443 1.864

01 Canlı hayvanlar 2.066 1.892 1.833

22 Alkollü ve alkolsüz içecekler 2.025 2.086 1.808

Odun ve diğer selüloz hamurları, geri kazanılmış


47 kağıt veya karton 2.595 2.627 1.806

28 İnorganik kimyasallar 2.132 2.554 1.757

07 Sebzeler 1.544 1.665 1.693

16 Et ve su ürünleri konserveleri 1.486 1.745 1.589

25 Mineraller 2.148 2.246 1.458

99 Başka yerde sınıflandırılmamış ürünler 24.248 34.988 1.434

09 Kahve, çay ve baharatlar 1.218 1.530 1.386

52 Pamuk 2.136 1.973 1.371

19 Unlu mamuller, makarna, pastacılık ürünleri 1.392 1.470 1.367

91 Saatler 1.492 1.565 1.328

83 Çeşitli metal eşya 1.554 1.711 1.310

82 Metal aletler, bıçakçı eşyası, sofra takımları vs. 1.885 1.988 1.297

54 Sentetik ve suni filamentler, iplik ve kumaşlar 1.884 1.721 1.291

12 Yağlı tohumlar ve diğer tohumlar 1.141 1.609 1.275

20 İşlenmiş meyve ve sebze 1.325 1.437 1.273

34 Sabun, deterjan ve mumlar 1.343 1.416 1.211

26 Maden cevherleri 2.479 2.914 1.170

17 Şeker ve şekerli mamuller 1.095 1.052 1.135

Sentetik ve suni devamsız elyaflar, iplik ve


55 kumaşlar 1.531 1.505 1.123

51 Yün, kıl ve ürünleri 1.753 1.670 1.074

63 Diğer tekstil ürünleri / ev tekstilleri 1.115 1.161 1.032

21 Diğer yenilebilir hazır ürünler 916 1.125 1.026

68 Taş, alçı, çimento, amyant, mermer vs. ürünleri 1.285 1.345 1.016

18 Kakao ve kakaolu mamuller 849 933 956

69 Seramik ürünleri 1.119 1.129 898

31 Gübreler 1.012 1.331 870

Demiryolu taşıtları, sinyalizasyon cihazları


86 (karayolu hariç) 598 729 802

49 Basılı yayınlar 867 867 792

75 Nikel ve nikelden eşyalar 2.104 1.435 700

Çeşitli ürünler (fırçalar, taraklar, kalemler,


96 düğmeler, çakmaklar vs.) 853 851 691

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  21 


37 Fotoğraf kimyasalları 914 859 664

06 Ağaçlar, bitkiler, kökler, çiçekler 697 718 656

Albüminoidler, modifiye nişasta, yapıştırıcılar,


35 enzimler vs. 697 744 585

Vatka, keçe, dokunmamış kumaşlar, özel iplikler


56 vs. 707 714 560

60 Örme kumaş ve eşya 622 605 545

Sıvanmış, kaplanmış, lamine edilmiş vs. kumaş ve


59 ürünler 542 538 417

79 Çinko ve çinkodan eşyalar 1.546 710 317

81 Diğer metaller, sermetler ve bunlardan eşya 546 558 269

05 Diğer hayvansal ürünler 243 312 266

50 İpek 408 432 256

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin,


11 buğday gluteni 234 318 250

57 Halılar ve dokunmuş yer kaplamaları 330 310 246

65 Başlıklar, şapkalar vs. 260 262 233

58 Özel dokunmuş kumaşlar, danteller, işlemeler vs. 337 306 233

Postlar, deriler, taklit kürkler ve bunlardan mamul


43 eşya 389 358 212

92 Müzik aletleri 199 207 186

78 Kurşun ve kurşundan eşyalar 335 284 177

93 Silah ve mühimmat 191 151 142

13 Laklar, sakızlar, reçineler vs. 147 168 141

45 Mantar ve mantardan eşya 186 169 137

Kuş tüyü, yapma çiçekler, insan saçı ve bunlardan


67 eşya 136 146 125

53 Diğer bitkisel lifler ve bunlardan kumaşlar 246 198 123

97 Sanat eserleri, antika eşyalar 166 197 100

36 Patlayıcılar, kibritler vs. 104 111 98

66 Şemsiyeler, bastonlar, kamçılar vs. 85 103 93

Hasır, saz vb. ürünlerden eşya, sepetçi ve hasırcı


46 eşyası 87 82 64

80 Kalay ve kalaydan eşyalar 86 107 54

14 Diğer bitki parçaları 47 58 47 


Kaynak: www.trademap.org

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  22 


İhracatın Ülkelere Gör e Dağılımı (milyon dolar ) 

2007  2008  2009 


TOPLAM 500.203 537.075 404.221

Almanya 64.446 68.148 50.729

Fransa 57.201 59.743 46.364

ABD 33.123 33.672 23.857

İspanya 37.243 34.815 22.764

İngiltere 28.975 28.048 20.588

İsviçre 18.237 21.288 18.960

Belçika 14.453 14.149 11.063

Polonya 12.155 13.945 10.854

Hollanda 11.800 12.485 9.755

Avusturya 12.063 12.513 9.420

Çin 8.586 9.428 9.237

Rusya 13.078 15.334 9.009

Yunanistan 10.613 11.121 8.300

Türkiye 9.709 10.852 7.818

Romanya 8.186 8.511 5.504

Birleşik Arap Emirlikleri 6.056 7.642 5.322

Portekiz 4.843 5.120 5.255

Japonya 5.886 6.191 5.162

Çek Cumhuriyeti 5.299 5.776 4.014

Slovenya 5.203 5.541 3.808

Diğer ülkeler 133.049 152.753 116.435 


Kaynak: www.trademap.org 

İthalatın Ülkelere Göre Dağılımı (milyon dolar) 

2007  2008  2009 


TOPLAM 511.823 553.962 410.051

Almanya 86.164 86.764 68.240

Fransa 46.399 46.984 36.012

Çin 29.713 34.629 26.832

Hollanda 26.918 28.127 22.990

İspanya 22.161 21.639 17.574

Rusya 12.784 13.119 16.876

Belçika 21.842 20.987 16.692

İsviçre 15.263 16.595 14.600

Libya 16.426 21.293 14.154

ABD 14.769 17.208 13.270

İngiltere 16.833 15.872 12.859

Avusturya 12.440 12.204 9.448

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  23 


Polonya 8.786 9.959 9.334

Cezayir 1.084 1.537 8.418

Türkiye 7.320 8.197 6.163

Japonya 7.330 7.373 5.415

Romanya 6.053 6.276 5.094

Çek Cumhuriyeti 5.467 6.165 4.643

Azerbaycan 3.662 6.210 4.528

İrlanda 4.767 4.462 4.432

Diğer ülkeler 145.640 168.364 92.477 


Kaynak: www.trademap.org

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  24 


7. DIŞ TİCARET POLİTİKASI VE VERGİLER 
Tarifeler ve Diğer Vergiler 

Gümrik Vergileri 

1/95  sayılı  Ortaklık  Konseyi  Kararı  gereğince  1  Ocak  1996  tarihinden  itibaren  Türkiye  ile 
Avrupa  Birliği  üyesi  ülkeler  arasında  sanayi  ürünleri  ticaretinde  Gümrük  Birliği  uygulması 
yürürlüktedir. Bu suretle gümrük vergileri sıfırlanmış ve Türkiye üçüncü ülkelere karşı Ortak 
Gümrük Tarifesi uygulamaya başlamıştır. 

Ayrıca,  bazı  istisnalar  dışında  (topluluğun  Ortak  Tarım  Politikasına  dahil  olmayan  tarımsal 
ürünler, yaş meyve sebze ürünlerine ait toplam 11 adet tarife pozisyonu, iç ve kabuklu natürel 
fındık, domates salçaları ve diğer domates konservesi) AB ülkelerine Türkiye’den ithal edilen 
tarım ürünlerinde de gümrük vergileri tamamen kaldırılmış bulunmaktadır. 

Sonuç  olarak,  İtalya’ya  diğer  AB  ülkelerinden  (Norveç,  İzlanda,  İsviçre,  Liechtenstein, 
Andorra  ve  San  Marino  dahil)    ve  Türkiye’den  yapılan  ithalat  gümrük  vergisinden  muaftır. 
Diğer  ülkelerden  yapılan  ithalatta  Avrupa  Toplulukları  Birleştirilmiş  Gümrük  Tarifesi’ne 
(TARIC)  göre  ortak  gümrük  tarifesi  uygulanmakta,  ithalatta  alınan  vergiler  KDV  oranları 
dışında  aynı  olmaktadır.  AB’de  yürürlükte  bulunan  gümrük  vergilerine 
http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/tarhome_en.htm adresinden ulaşmak mümkündür. 

Katma Değer Vergisi 

İtalya'da  pek  çok  üründe  geçerli  olan  Katma  Değer  Vergisi  standart  oranı  %20’dir.  Ancak 
gıda  ürünleri,  su,  gazete  ve  kitap,  yolcu  taşımacılığı,  sosyal  hizmetler  ve  konut,  çevre 
temizliği  için  toplanan  atık  maddeler  için  %4  ve  %10  olmak  üzere  indirilmiş  oranlar 
uygulanmaktadır. 

Ürün standartları ile ilgili uygulamalar 

İtalya, ithal ürünlerde AB teknik mevzuatını uygulamaktadır. Söz konusu mevzuat, ürünlerin 
AB  pazarına  girişte  tüketici  sağlığı  ve  güvenliği  ile  çevrenin  korunmasına  ilişkin  uyulması 
gereken  zorunlulukları  kapsamaktadır.  Ürünlerin  teknik  mevzuata  uygunluğu  ithalat 
aşamasında kontrol edilebileceği gibi piyasa gözetimi yoluyla da denetlenebilmektedir. 

Bu  bölümde  yer  alan  CE  işareti,  HACCP  ve  REACH  uygulamaları  hem  AB  içinde  üretilen 
hem  de  AB’ye  ithal  edilen  ürünleri  kapsayan  zorunlu  sertifikasyon  uygulamalarıdır.  Bu 
suretle  tarife  dışı  engellerden  veya  uygulanması  zorunlu  olmayan  standartlardan  farklı  bir 
durum arz etmektedirler. 

AB mevzuatı gereğince birçok makine, ekipman, elektrikli alet, oyuncak vb. ürünün İtalya’ya 
(veya  herhangi  bir  AB ülkesine)  ihracatı  için üzerinde CE  işareti  bulunması zorunludur. AB 
ülkelerinde  üretilen  ürünlerin  CE  işaretli  olarak  piyasaya  sunulmasından  üretici  sorumludur. 
AB pazarına  ithal edilen ürünler  içinse  bu sorumluluğu  ithalatçı  yerine getirmek zorundadır. 
Bir başka deyişle, ithalatçı ithal ettiği ürünlerin AB normlarına uygun olduğunu garanti etmek 
zorundadır.  Ancak  bu  yasal  zorunluluk  uygulamada  kaçınılmaz  olarak  üçüncü  ülke

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  25 


üreticilerine  yüklenmektedir.  Başka  bir  deyişle,  eğer  ürün  CE  işareti  taşımıyor  ise  AB’deki 
ithalatçı bu zorunluluğu yerine getiremeyeceğinden söz konusu ürünü ithal etmeyecektir. 
Gıdalar  ürünleri  için  HACCP  (Kritik  Kontrol  Noktalarında  Tehlike  Analizi  Sistemi) 
zorunluluğu bulunmaktadır. 

AB  genelinde  gıdalarla  ilgili  genel  prensiplerin  ve  temel  düzenlemelerin  çerçevesini 
belirleyen  EC  178/2002  sayılı  düzenleme  ile  Gıda  Yasası  uygulanmaktadır.  2002  yılı 
içerisinde  yürürlüğe  giren  bu  düzenlemeyle,  aynı  zamanda,  AB  Gıda  Güvenliği  Otoritesi 
kurulmuş  ve  gıda  güvenliği  konusundaki  uygulanması  zorunlu  prosedürler  belirlenmiştir. 
Düzenleme  genel  olarak  Genel  Gıda  Yasası  olarak  bilinmekte  olup,  gıdaların  izlenebilirliği 
konusunda da düzenlemeleri içermektedir (Madde 18). Genel Gıda Yasası’nın belirlediği ana 
başlıklar Ocak 2005 tarihinde uygulamaya girmiştir. 

AB  genelinde  pazara  sunulan  taze  meyve  ve  sebze  ürünlerinin  kalite  ve  etiketlemelerine 
ilişkin pazarlama standartları Ortak Tarım Politikası çerçevesinde çıkartılan EC 2200/96 sayılı 
kararname ile 28 Ekim 1996 tarihinde belirlenmiştir. Bu yasayla öngörülen standartlara sahip 
olmayan ürünler pazara sunulamamakta ve pazardan kaldırılmaktadır. AB pazarlama standart 
düzenlemeleri  çerçevesinde  kalite  standartları  belirlenmiş  diğer  ürünler  arasında  taze  ve 
soğutulmuş  balık  (EC  2406/1996),  yumurta  (EC 1028/2006),  zeytinyağı  (EC  1019/2002)  ile 
birlikte  sert  kabuklu  meyveler  arasında  kabuklu  fındık  (EC  1284/2002)  ve  kabuklu  ceviz 
bulunmaktadır. 

1  Haziran  2007  tarihinde  yürürlüğe  giren  REACH  (Registration,  Evaluation,  Authorization 


and Restriction of CHemicals), kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasını 
öngören  yeni  bir  AB  düzenlemesidir.  Zorunlu  bir  uygulama  olan  REACH,  bir  dizi  AB 
Yönetmelik  ve  Tüzüğünü  kapsamakta  ve  onları  tek  bir  sistem  altında  toplamaktadır.  Söz 
konusu  mevzuata  göre  AB  pazarına  kimyasal  madde,  müstahzar  veya  bunları  içeren  eşya 
ihracatı  yapmak  isteyen  firmalar  REACH  mevzuatına  tabiidir.  REACH  hakkında  detaylı 
bilgiye http://reach.immib.org.tr adresinden ulaşılabilir. 

ISO  9001:2000  Kalite  Yönetim  Sistemi,  ISO  14001  Çevre  Yönetim  Sistemi  ve 
GLOBALGAP sertifikası tüketici tercihleri açısından önem taşımaktadır. 

Avrupa Standardizasyon Komitesi (Comité Européen de Normalisation ­ CEN) 

Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (Comité Européen de Normalisation 
Électrotechnique ­ CENELEC) 

Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (European Telecommunications Standards 
Institute ­ ETSI) 

İtalya Akreditasyon Kurumu (L’Ente Italiano di Accreditamento) 

İtalyan Elektroteknik Komitesi (Comitato Elettrotecnico Italiano) 

Ulusal Metrolojik Araştırmalar Enstitüsü (L'Istituto Nazionale di Ricerca Metrologica) 

İtalya Kalibrasyon Servisi (Servizio di Taratura in Italia)

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  26 


8. TÜRKİYE­İTALYA TİCARETİ 
Tür kiye­İtalya Ticaretinin Seyri (milyon dolar) 

İhr acat  İthalat  Ticar et Hacmi  Ticar et Dengesi  İhr acatın 


İthalatı 
Kar şılama 
Or anı (% ) 
1989  978  1.071  2.049  ­93  91,3 
1990  1.106  1.727  2.833  ­621  64,1 
1991  972  1.845  2.817  ­874  52,6 
1992  943  1.919  2.861  ­976  49,1 
1993  728  2.558  3.286  ­1.830  28,5 
1994  1.034  2.009  3.042  ­975  51,5 
1995  1.457  3.193  4.650  ­1.736  45,6 
1996  1.446  4.286  5.732  ­2.839  33,7 
1997  1.387  4.463  5.850  ­3.076  31,1 
1998  1.557  4.222  5.779  ­2.665  36,9 
1999  1.683  3.192  4.875  ­1.510  52,7 
2000  1.789  4.333  6.122  ­2.543  41,3 
2001  2.342  3.484  5.826  ­1.142  67,2 
2002  2.376  4.097  6.473  ­1.721  58,0 
2003  3.193  5.472  8.665  ­2.278  58,4 
2004  4.648  6.866  11.514  ­2.217  67,7 
2005  5.617  7.566  13.183  ­1.950  74,2 
2006  6.752  8.663  15.416  ­1.911  77,9 
2007  7.480  9.968  17.448  ­2.488  75,0 
2008  7.819  11.012  18.831  ­3.193  71,0 
2009  5.893  7.666  13.559  ­1.773  76,9 
Kaynak: TÜİK 

Tür kiye’nin İtalya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (milyon dolar) 

GTİP Kodu  GTİP Açıklaması  2007  2008  2009 


TOPLAM  7.480  7.819  5.892 
8703  OTOMOBİLİ, STEYŞIN VAGONLAR, YARIŞ ARABALARI  976  727  832 
8704  EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR  907  1.020  531 
0802  DIGER KABUKLU MEYVELER (TAZE/KURUTULMUS) (KABUGU ÇIKARILMIS/SOYULMUS)  360  307  300 
2710  PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR  458  684  207 
8528  TELEVİZYON ALICILARI, VİDEO MONİTÖRLERİ VE PROJEKTÖRLER  103  82  173 
8708  KARA TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇALARI  249  269  162 
6109  TİŞÖRT, FANİLA, DİĞER İÇ GİYİM EŞYASI (ÖRME)  191  194  136 
8901  YOLCU GEMİLERİ, GEZİNTİ GEMİLERİ, FERİBOTLAR, YÜK GEMİLERİ, MAVNALAR  81  121  122 
4011  KAUÇUKTAN YENİ DIŞ LASTİKLER  114  123  109 
2523  ÇİMENTO  51  57  105 
6004  DİĞER ÖRME MENSUCAT (EN>30CM, ELASTOMERİK/KAUÇUK İPLİK=>%5)  88  79  77 
5209  PAMUK MEN (DOKUMA %85 < PAMUKLU 200G/M2 DEN FAZLA)  84  81  74 
6110  KAZAK, SÜVETER, HIRKA, YELEK VB. EŞYA (ÖRME)  82  92  73

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  27 


6204  KADIN/KIZ ÇOCUK İÇİN TAKIM, TAKIM ELBİSE, CEKET VS.  80  93  72 
7208  DEMİR/ÇELİK SICAK HADDE YASSI MAMULLERİ­GENİŞLİK 600MM. FAZLA  43  53  70 
8418  BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SOĞUTUCULAR, ISI POMPALARI  96  82  69 
8450  ÇAMAŞIR YIKAMA MAKİNELERİ  70  67  69 
8536  GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK DEVRESİ TEÇHİZATI  77  81  59 
6302  YATAK ÇARŞAFI, MASA ÖRTÜLERİ, TUVALET, MUTFAK BEZLERİ  60  63  59 
6006  DİĞER ÖRME MENSUCAT  68  70  56 
5205  PAMUK (DİKİŞ HARİÇ) İPLİĞİ (AĞIRLIK; =>%85 PAMUK) (TOPTAN)  71  67  54 
6203  ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN TAKIM, TAKIM ELBİSE, CEKET VS.  62  64  54 
7213  DEMİR/ÇELİK FİLMAŞİN (SICAK HADDELENMİŞ, RULO HALİNDE)  73  97  53 
7209  DEMİR/ÇELİK YASSI MAMUL, SOĞUK HADDELENMİŞ KAPLANMIŞ (600MM. DEN GENİŞ)  61  1,0  51 
8544  İZOLE EDİLMİŞ TEL, KABLO; DİĞER İZOLE EDİLMİŞ ELEKTRİK İLETKENLERİ; FİBER OPTİK K  69  80  50 
7413  BAKIRDAN İNCE, KALIN, ÖRME VB. HALATLAR (ELEKTRİK­İZOLE HARİÇ)  30  54  45 
8702  TOPLU HALDE YOLCU TAŞIMAĞA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR  53  53  44 
6104  KADIN/KIZ ÇOCUK İÇİN TAKIM ELBİSE, TAKIM, CEKET, PANOLON VS. (ÖRME)  37  42  43 
2836  KARBONAT; PEROKSİKARBONAT; AMONYUM KARBOMAT İÇEREN TİCARİ AMONYUM KARBONAT  26  29  42 
7408  BAKIR TELLER  87  73  42 
5509  SENTETİK DEVAMSIZ LİFDEN İPLİK (DİKİŞ HARİÇ) (TOPTAN)  32  40  40 
8409  İÇTEN YANMALI, PİSTONLU MOTORLARIN AKSAM­PARÇALARI  105  76  39 
2529  FELDİSPAT; LÖSİT; NEFELİN VE SİYENİT NEFELİN; FLORSPAT  63  74  38 
6105  ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN GÖMLEK (ÖRME)  27  36  37 
4202  DERİ VE KÖSELE VB. DEN SEYAHAT EŞYASI  26  26  36 
8431  AĞIR İŞ MAKİNE VE CİHAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI  46  61  36 
2902  SİKLİK HİDROKARBONLAR  48  66  36 
6205  ERKEK/ERKEK ÇOCUK İÇİN GÖMLEK  30  35  36 
6115  ÇORAP; KÜLOTLU, KISA; UZUN KONÇLU, SOKETLER (ÖRME)  36  36  35 
7113  KIYMETLİ METALLER VE KAPLAMALARINDAN MÜCEVHERCİ EŞYASI  75  77  33 
DİĞER ÜRÜNLER  2.186  2.387  1.693 
Kaynak: TÜİK 

Tür kiye’nin İtalya’ya İhracatında 2009­2010 (Ocak­Temmuz) Aylık Veriler 

Tür kiye' nin İtalya' ya İhr acatında Başlıca Ür ünler  (Ocak­Temmuz) (Dolar ) 


GTİP  ÜRÜN ADI  2009  2010 
8703  Otomobili, Steyşın Vagonlar, Yarış Arabaları  401.574.302  585.312.911 
8704  Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlar  331.837.933  505.967.295 
8708  Kara Taşıtları İçin Aksam, Parçaları  92.843.740  111.476.707 
6109  Tişört, Fanila, Diğer İç Giyim Eşyası (Örme)  91.736.193  91.496.876 
0802  Dıger Kabuklu Meyveler (Taze/Kurutulmus) (Kabugu Çıkarılmıs/Soyulmus)  90.081.076  82.906.476 
4011  Kauçuktan Yeni Dış Lastikler  60.246.335  77.768.109 
2710  Petrol Yağları Ve Bitümenli Minerallerden Elde Edilen Yağlar  76.812.072  64.152.420 
8418  Buzdolapları, Dondurucular, Soğutucular, Isı Pompaları  41.704.345  54.187.613 
6004  Diğer Örme Mensucat (En>30cm, Elastomerik/Kauçuk İplik=>%5)  48.599.810  52.716.599 
6204  Kadın/Kız Çocuk İçin Takım, Takım Elbise, Ceket Vs.  44.967.189  49.987.209 
8528  Televizyon Alıcıları, Video Monitörleri Ve Projektörler  77.180.132  48.898.765

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  28 


7208  Demir/Çelik Sıcak Hadde Yassı Mamulleri­Genişlik 600mm. Fazla  51.978.289  47.327.832 
7413  Bakırdan İnce, Kalın, Örme Vb. Halatlar (Elektrik­İzole Hariç)  20.047.714  45.672.108 
5205  Pamuk (Dikiş Hariç) İpliği (Ağırlık; =>%85 Pamuk) (Toptan)  32.984.948  45.169.537 
5209  Pamuk Men (Dokuma %85 < Pamuklu 200g/M2 Den Fazla)  39.198.132  45.049.818 
6110  Kazak, Süveter, Hırka, Yelek Vb. Eşya (Örme)  49.793.160  44.101.077 
6203  Erkek/Erkek Çocuk İçin Takım, Takım Elbise, Ceket Vs.  33.437.225  42.904.723 
7408  Bakır Teller  17.959.365  42.324.916 
6006  Diğer Örme Mensucat  35.077.376  36.998.741 
2523  Çimento  61.659.573  36.373.671 
6302  Yatak Çarşafı, Masa Örtüleri, Tuvalet, Mutfak Bezleri  35.696.616  35.534.205 
1001  Buğday Ve Mahlut  8.390.931  34.366.209 
8536  Gerilimi 1000 Voltu Geçmeyen Elektrik Devresi Teçhizatı  33.964.544  34.142.051 
8702  Toplu Halde Yolcu Taşımağa Mahsus Motorlu Taşıtlar  22.449.814  31.288.745 
4202  Deri Ve Kösele Vb. Den Seyahat Eşyası  19.268.436  31.125.236 
8901  Yolcu Gemileri, Gezinti Gemileri, Feribotlar, Yük Gemileri, Mavnalar  81.645.263  31.000.000 
2836  Karbonat; Peroksikarbonat; Amonyum Karbomat İçeren Ticari Amonyum  21.788.057  30.442.241 
Karbonat 
8450  Çamaşır Yıkama Makineleri  38.357.547  29.910.778 
8544  İzole Edilmiş Tel, Kablo; Diğer İzole Edilmiş Elektrik İletkenleri; Fiber  29.352.120  29.675.732 
Optik Kablolar 
7606  Aluminyum Sac, Levha Ve Şeritler, Kalınlık>0, 2mm  12.280.680  29.394.425 
2902  Siklik Hidrokarbonlar  13.855.927  28.951.509 
6104  Kadın/Kız Çocuk İçin Takım Elbise, Takım, Ceket, Panolon Vs. (Örme)  28.140.049  28.611.176 
7213  Demir/Çelik Filmaşin (Sıcak Haddelenmiş, Rulo Halinde)  26.504.657  28.012.756 
7601  İşlenmemiş Aluminyum  0  27.088.642 
2529  Feldispat; Lösit; Nefelin Ve Siyenit Nefelin; Florspat  19.682.666  25.947.878 
6105  Erkek/Erkek Çocuk İçin Gömlek (Örme)  24.956.579  25.639.319 
8409  İçten Yanmalı, Pistonlu Motorların Aksam­Parçaları  23.226.526  24.976.556 
6205  Erkek/Erkek Çocuk İçin Gömlek  19.990.776  24.963.471 
6115  Çorap; Külotlu, Kısa; Uzun Konçlu, Soketler (Örme)  21.074.602  22.485.259 
7113  Kıymetli Metaller Ve Kaplamalarından Mücevherci Eşyası  17.443.085  22.307.957 
DİĞER  1.007.172.533  1.164.617.584 
TOPLAM  3.204.960.317  3.851.275.132 
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  29 


Tür kiye’nin İtalya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (milyon dolar) 

GTİP Kodu  GTİP Açıklaması  2007  2008  2009 


TOPLAM  9.968  11.012  7.675 
2710  PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR  175  678  358 
8708  KARA TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇALARI  434  441  343 
3004  TEDAVİDE/KORUNMADA KULLANILMAK ÜZERE HAZIRLANAN İLAÇLAR (DOZLANDIRILMIŞ)  242  255  221 
7208  DEMİR/ÇELİK SICAK HADDE YASSI MAMULLERİ­GENİŞLİK 600MM. FAZLA  142  250  167 
8479  KENDİNE ÖZGÜ FONKSİYONLU MAKİNE VE CİHAZLAR  182  149  151 
8903  YATLAR, DİĞER EĞLENCE VE SPOR TEKNESİ; KÜREKLİ KAYIK, KANO  4,2  7,4  137 
8422  YIKAMA, TEMİZLEME, KURUTMA, DOLDURMA VB. İŞLER İÇİN MAKİNE, CİHAZ  159  194  128 
7113  KIYMETLİ METALLER VE KAPLAMALARINDAN MÜCEVHERCİ EŞYASI  237  270  126 
8408  DİZEL, YARI DİZEL MOTORLAR (HAVA BASINCI İLE ATEŞLENEN, PİSTONLU)  152  144  118 
8481  MUSLUKÇU, BORUCU EŞYASI­BASINÇ DÜŞÜRÜCÜ, TERMOSTATİK VALF DAHİL  152  165  116 
8414  HAVA­VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESÖRÜ, VANTİLATÖR, ASPİRATÖR  96  118  104 
3902  PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN POLİMERLERİ (İLK ŞEKİLLERDE)  114  141  87 
8703  OTOMOBİLİ, STEYŞIN VAGONLAR, YARIŞ ARABALARI  132  87  84 
5603  DOKUNMAMIŞ MENSUCAT (EMDİRİLMİŞ)  69  82  83 
8536  GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK DEVRESİ TEÇHİZATI  87  97  82 
2709  HAM PETROL (PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR)  217  329  79 
8421  SANTRİFÜJLE ÇALIŞAN KURUTMA, FİLTRE, ARITMA CİHAZLARI  84  80  73 
8413  SIVILAR İÇİN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERİ  94  96  66 
7207  DEMİR/ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER  4,6  34  62 
8480  METAL DÖKÜMÜ İÇİN KASALAR, PLAKALAR, KALIP MODELLERİ  81  50  60 
7306  DEMİR/ÇELİKTEN DİĞER TÜPLER, BORULAR, İÇİ BOŞ PROFİLLER  59  76  60 
8603  KENDİNDEN HAREKETLİ DEMİRYOLU TRAMVAY VAGONLARI  0  6,1  59 
8403  BUHAR KAZANLARI DIŞINDA KALAN MERKEZİ ISITMA KAZANLARI  104  104  59 
8418  BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SOĞUTUCULAR, ISI POMPALARI  79  104  58 
8704  EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR  113  137  57 
8501  ELEKTRİK MOTORLARI, JENERATÖRLER  81  85  55 
3920  PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, YAPRAK, PELİKÜL VE LAMLAR  61  71  55 
3909  AMİNO REÇİNELER, FENOLİK REÇİNELER, POLİÜRETANLAR (İLK ŞEKİLDE)  61  64  54 
8502  ELEKTROJEN GRUPLARI, ROTATİF ELEKTRİK KONVERTİSÖRLERİ  1,3  64  54 
8802  DİĞER HAVA TAŞITLARI, UZAY ARAÇLARI  14  73  49 
8477  KAUÇUK, PLASTİK EŞYA İMAL VE İŞLEME MAKİNE VE CİHAZLARI  90  85  49 
8441  KAĞIT HAMURU, KAĞIT İŞLEME, KESME MAKİNE VE CİHAZLARI  38  33  48 
3824  KİMYA VE BAĞLI SANAYİDE KULLANILAN KİMYASAL ÜRÜNLER  38  45  47 
8428  KALDIRMA, İSTİFLEME, YÜKLEME, BOŞALTMA MAKİNE VE CİHAZLARI  63  76  47 
3926  PLASTİKTEN DİĞER EŞYA  51  61  47 
8419  ISI DEĞİŞİKLİĞİ YÖNTEMİ İLE MADDELERİ İŞLEMEK İÇİN CİHAZLAR  61  71  46 
9032  OTOMATİK KONTROL VE AYAR ALET VE CİHAZLARI  42  38  46 
8517  TELLİ TELEFON­TELGRAF İÇİN ELEKTRİKLİ CİHAZLAR  39  57  45 
3402  YIKAMA, TEMİZLEME MÜSTAHZARLARI­SABUNLAR HARİÇ  44  53  44 
3208  SENTETİK POLİMERLER ESASLI; SUSUZ ORTAMDA ERİYEN/DAĞILAN, BOYA VE VERNİK  44  49  44 
DİĞER ÜRÜNLER  6.007  5.952  4.005 

Kaynak: TÜİK

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  30 


İki Ülke Arasında Anlaşma ve Protokoller 

Türkiye ile İtalya arasında ticari ve ekonomik ilişkiler çerçevesinde imzalanmış olan 
anlaşmalar aşağıdaki tabloda yer almaktadır. 

Anlaşma Adı  İmza Tarihi 
Ekonomik, Endüstriyel ve Teknolojik İşbirliği Anlaşması  16.12.1976 
Ekonomik, Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu VI. Dönem Mutabakat  14.12.1989 
Zaptı 
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması  27.07.1990 
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması  22.03.1995 
Kaynak: T.C. Roma Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği 

Tür kiye­Ülke Yatırım İlişkileri 

2008  yılında,  Türkiye’deki  İtalyan  firmaların  sayısı  700’e  ulaşmıştır.  Türkiye’deki  İtalyan 
yatırımcıların çoğu hizmet ve üretim sektörlerinde faaliyet göstermektedir. 

Sanayi  sektöründe  ağırlıklı  olarak  gıda,  hazır  giyim,  kimyasal  ürünler,  elektrik­elektronik, 
makine  imalatı,  mobilya,  demir­çelik,  otomotivde;  hizmet  sektöründe  ise  ticaret,  turizm, 
haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı üzerine yoğunlaştıkları görülmektedir. 

İtalyan  firmalar  tarafından  yapılan  doğrudan  yatırım  tutarının  ise  5  milyar  dolar 
seviyesindedir.  İtalyan  firmaları  2008  yılında  gerçekleştirilen  kamu  ihalelerini  kazanma 
sıralamasında birinci sıradadır. Türkiye’nin İtalya’daki doğrudan yatırımları ise 2009 Mart ayı 
itibariyle yaklaşık 120 bin dolar seviyesindedir. İtalya’daki toplam Türk firması sayısı 37’ye 
yükselmiştir. 

İtalya’nın önde gelen  firmalarının Türkiye’de temsilcilikleri  mevcuttur. Bunlar arasında  bazı 


önemli  firmalar  Telecom  Italia  Mobile  (Avea),  Fiat,  Iveco,  Chicco,  Merloni,  De  Longhi, 
Magnetti Marelli, Pirelli, Ermenogildo Zegna, Astaldi, Trevi, Caltagirone Group (Çimentaş), 
Banca Intesa, Banca di Roma, Instituto Bancario, Assicurazioni  Generali, Barilla Alimentare 
(Filiz  Gıda),  Menarini  International,  Omron  Electronics,  Inelli  Plastik,  Scavolini,  Veneta 
Cucina’dır. 

İş Konseyi 

Türk­İtalyan  İş  Konseyi  1990  yılında  kurulmuştur.  İş  Konseyi  faaliyetleri  ortak  toplantılar, 
yatırım  seminerleri  ve  bölgesel  toplantılar  çerçevesinde  sürdürülmektedir.  Ticari  ilişkiler, 
ortak  yatırımlar,  teknolojik  işbirliği  ve  üçüncü  ülkelerde  işbirliğinin  geliştirilmesi 
amaçlanmaktadır.  İki  ülkenin  KOBİ’leri  arasında  işbirliğinin  geliştirilmesi  potansiyeli 
mevcuttur.  Bu  nedenle  İtalya  ve  Türkiye’de  bölgesel  ve  sektörel  işbirliği  toplantılarına  İş 
Konseyi  çalışmalarında  ağırlık  verilmekte  ve  her  iki  ülkede  ilgi  kuruluşlar  ile  işbirliği 
yapılmaktadır. Ayrıca, İtalya’nın Türkiye’deki yatırımlarının artırılması ve GAP bölgesindeki 
işbirliği olanaklarının değerlendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  31 


İşbir liği İmkânları 

Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelen İtalya, Türkiye'nin Almanya ve 
Rusya’dan sonraki en büyük üçüncü ticaret ortağıdır. İtalya, aynı zamanda Türkiye’deki en 
büyük beşinci yabancı yatırımcı konumunda bulunmaktadır. 

Türkiye  ve  İtalya  arasındaki  ticari  ve  ekonomik  ilişkiler  son  yıllarda  hızla  gelişmektedir. 
İtalyan  Ticaret  Odası’ndan  yapılan  açıklamalara  göre,  Türkiye  İtalya  için  Çin,  Rusya  veya 
Brezilya'dan  çok  daha  önemli  bir  yatırım  ve  ticaret  ortağı  durumundadır.  Bunun  başlıca 
nedenleri arasında Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara girebilmek 
için önemli bir merkez oluşturmasıdır. 

Avrupa  Birliği’nin  en  gelişmiş  ekonomileri  arasında  yer  alan  İtalya  ile  Türkiye  arasındaki 
ilişkiler birbirini tamamlar niteliktedir. Tekstil­konfeksiyon, deri, makine imalat, gıda işleme 
ve kimya sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine son derece açıktır. Bu sektörlerin yanı sıra 
ambalaj,  madencilik,  mobilya,  otomotiv  yan  sanayi,  elektronik,  güvenlik  sistemleri, 
mücevherat,  haberleşme,  mühendislik,  lojistik,  metal  işleme,  gemi  inşa,  enerji,  ulaştırma, 
çevre  projeleri,  savunma  sanayi,  sağlık,  finansal  hizmetler  ve  turizm  sektörleri  de  işbirliği 
potansiyeline sahiptir. 

http://www.euractiv.com.tr/yazici­sayfasi/link­dossier/trkiye­­italya­ticari­ilikileri­000036 

İki ülke arasındaki işbirliği imkânları karşılıklı temaslar yoluyla gelişmektedir. Bu çerçevede 
en  son 18­22 Ekim 2009 tarihlerinde İtalya Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği’nden bir  heyet 
ülkemize gelerek İstanbul ve Ankara’da çeşitli temaslarda bulunmuştur. 

Yine  bölge  ülkeleri  arasındaki  ticareti  ve  işbirliğini  geliştirmek  amacıyla  25­26  Şubat  2010 
tarihlerinde Roma’da Akdeniz Ekonomi Forumu’nun ikincisi düzenlenecektir. Konu hakkında 
detaylı bilgi İtalya ülke sayfasının haberler bölümünde bulunabilir. 

Mutfak  ve  banyo  mobilyası  konusunda,  Veneta  Cucina,  Oikas,  Scavolini  gibi  Türkiye’deki 
varlıklarını mümessillik veya doğrudan satış yoluyla sürdüren İtalya’nın önde gelen banyo ve 
mobilya  üreticileri,  Türkiye’ye  sadece  pazar  olarak  bakmaktansa  burada  Türk  ortaklarla 
ihracata  dayalı  üretim  yaparak  Çin’in  rekabetini  aşmayı,  komşu  ülkelerde  (Rusya,  Kafkas 
Ülkeleri,  Orta  Asya,  Kuzey  Afrika  ve  Orta  Doğu)  müteahhitlik  ve  konut  inşaatına  paralel 
olarak  artmakta  olan  mobilya  talebini  karşılamayı,  pazardaki  yerlerini  korumayı  ve  talebi 
artan mobilya pazarından daha fazla pay almayı hedeflemektedirler. 

Mobilya  sektöründe  diğer  bir  işbirliği  alanı,  mobilya  yan  sanayinde  oluşturulabilecek 
imkânlardır.  Türkiye’de  mobilya  sektörünün  en  önemli  sorunlarından  biri,  her  üreticinin 
doğrudan  tüketiciye  ulaşmak  isteği  ile  nihai  ürün  imal  etmek  arzusu  nedeniyle  gerekli  yan 
sanayinin  oluşmamasıdır.  Ardeco,  Artesi,  Dierre  gibi  İtalya’nın  önde  gelen  dolap  ve  kapı 
sistemleri,  banyo  dolap  sistemleri  varlıklarını  mümessillik  yoluyla  sürdürmektedir.  Mobilya 
sektörünün öne çıkan üreticilerinin markalaşma yatırımını yapmış satış ve dağıtım uzmanlığı 
olan  İtalyan  firmalarıyla  yan  sanayi  alanında  yapacağı  ortak  yatırımlar  sektörü  uluslararası 
pazarda  daha  rekabetçi  duruma  getirebilecektir.  Söz  konusu  işbirliğinin  gerçekleşmesi 
durumunda yurtiçi kalitemizin yanı sıra ihracat imkanlarımızın da gelişmesi mümkündür. 

Bir  diğer  işbirliği  alanı  da  konut  inşaatı  ve  yeni  yatırımlara  paralel  artış  gösteren  mermer 
sektörüdür.  Mobilya  talebinin  artışı  için  sözü  geçen  faktörler  mermer  sektörü  için  de

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  32 


geçerlidir.  İtalya  Türkiye’den  blok  halinde  mermer  ithal  ederek  işlenmiş  ürünleri  ihraç 
etmektedir.  Bu  kapsamda,  Türkiye’de  mermer  işlemesine  yönelik  yapacakları  yatırımlarla 
komşu ülke pazarlarından daha fazla pay almak istemektedirler. 

Ayakkabı  sektöründe  İtalya,  Çin’in  uluslararası  pazarda  hızla  artan  rekabetin  ve  avronun 
değerinin  artmasına  paralel  olarak  dünya  pazarında  hızla  pay  kaybetmektedir.  İtalya  bu 
tehditlere paralel olarak dünyada tasarım, üretim ve ihracatında söz sahibi oldukları ayakkabı 
sektöründeki  mevcut  durumlarını  koruyabilmek  amacıyla  üretimlerini  Türkiye’de  ayakkabı 
sektörünün  yoğunlaştığı  İstanbul,  Bursa,  İzmir,  Manisa,  Denizli,  Konya,  Ankara,  Kayseri, 
Isparta,  Hatay,  Gaziantep,  Şanlıurfa,  Kahramanmaraş,  Malatya,  Trabzon  ve  Samsun 
yörelerine kaydırmak konusunda eğilimlidirler. 

Gıda alanında ise, Türkiye, İtalyan firmalar açısından geniş iş fırsatları sunmaktadır. Özellikle 
Amerika,  AB  ülkeleri  ve  Uzak  Doğu  ülkelerinde  pazarı  üretim,  tüketim  ve  ticaret  hacmi 
bakımından  hızla  artmakta  olan  organik  tarım  ve  hayvancılık  ürünleri  ticaret  hacmi 
bakımından hızla artmakta olan organik tarıma geçiş için gerekli olan faktörlere en iyi cevap 
verebilen ülkelerden biridir. Türkiye organik tarım alanında dünya üretiminde ve ihracatında 
söz  sahibi  olduğu  fındık,  incir,  üzüm,  zeytinyağı,  pamuk  gibi  ürünlerini  dış  pazarlarca  talep 
edilen  miktarlarda  üretmekte  ve  ihracata  dayalı  sözleşmeli  yetiştiricilik  sistemini 
benimsemektedir. 

Türkiye`nin  en  büyük  yatırımlarından  biri  olan  GAP  Projesine  İtalyan  firmaları  büyük  ilgi 
göstermektedir.  2009  Nisan  ayında  Milano`da  GAP  İdaresi  Başkanlığı,  Devlet  Planlama 
Teşkilatı  ve Tarım Bakanlığı  yetkilileri  ile  ikili görüşmelerde  bulunan  birçok  firma arasında 
GAP  bölgesine  yatırım  yapmaları  konusunda  görüş  birliğine  varılmıştır.  Firmalar 
yenilenebilir  enerji,  mühendislik,  bitki  yetiştiriciliği,  sanayi,  inşaat  ve  turizm  alanlarında 
yatırım  yapmayı  amaçlamaktadır.  İtalya  Ekonomik  ve  Kalkınma  Bakanlığı,  2010  yılında 
beraberindeki yatırımcılarla birlikte yerinde inceleme yapmayı planlamaktadır. 

Kaynak: Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İtalya Ülke Bülteni (Eylül 2009)

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  33 


9. PAZAR İLE İLGİLİ BİLGİLER 
Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları 

İtalya,  Endüstriyel  Mülkiyetin  Korunmasına  ilişkin  Paris  Sözleşmesi’ne  taraf  olmanın  yanı 
sıra Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) üyesidir. Ülkenin iç mevzuatındaki fikri mülkiyet 
konuları Avrupa Patent Sözleşmesi (Münih Sözleşmesi) ile uyumludur. 

Ülkedeki  patent  uygulamaları  Avrupa  Patent  Kurumu  (European  Patent  Organization) 


tarafından yürütülmektedir. 

Tüketici Tercihleri 

Ülkede  bölgesel  ekonomik  ve  kültürel  farklılıklar,  tüketicilerin  satın  alma  davranış  ve 
alışkanlıklarının  yanı  sıra  dağıtımcıların  satın  alma  kararları  ile  pazarlama  tekniklerini  de 
etkilemektedir. 

İtalya’da başta büyük şehirler olmak üzere kredi kartları yaygın biçimde kullanılmaktadır. 

Tüketicilerin %70’e varan  önemli  bir  bölümü gıda  ürünlerinin  etiketlerini  okumaktadır. 

Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme 

Ülkede  AB  tarafından  belirlenen  zorunlu  ve  isteğe  bağlı  etiketleme  kurallarının  yanı  sıra 
ulusal düzeyde isteğe bağlı etiketleme kuralları da uygulanmaktadır. Bu nedenle etiketleme ve 
belgeleme  yükümlülüklerine  ilişkin  mevzuatın  karmaşıklığı  ve  sık  sık  değişmesinden  dolayı 
nakliye öncesinde ithalatçılardan uygun belgeleri talep etmek faydalı olacaktır. 

AB  belirli  ürünlerin  standart  miktarda  ambalajlanması  için  düzenleme  yapmıştır.  80/232/EC 
no’lu  Konsey Direktifi ürün ambalajlarının  sahip  olması  gereken  boyutları düzenlemektedir. 
İlgili direktife 
http://eur­lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31980L0232:EN:HTML 
adresinden ulaşılabilir. 

Kamu ihaleleri 

İtalya’da  kamu  ihalelerine  iştirak  eden  Türk  firmaları,  ülkemizin  DTÖ  Anlaşması 
çerçevesindeki  Kamu  Alımları  Anlaşmasına  taraf  olmaması  nedeniyle  AB  mevzuatında 
üçüncü ülke tedarikçilerine uygulanan bazı kısıtlamalardan etkilenmektedir. Özellikle altyapı, 
su, elektrik  ve telekom şebekelerinin  inşa  ve tedarik  ihalelerinde  AB  mevzuatı çerçevesinde 
İtalyan kanunlarında da uygulanan % 50 yerli tedarik kriteri uygulanmaktadır. 

Ayrıca,  kamu  ihaleleri  verilişine  ilişkin  usul  ve  esaslar  AB  direktifleri  çerçevesinde 
hazırlanmış 11.02.1994 tarih ve 109 sayılı Kamu İhaleleri Çerçeve Kanunu ile belirlenmiştir. 
Söz konusu kanun 1999’da yürürlüğe giren uygulama esasları ve 2000 yılında yürürlüğe giren 
554  sayılı  uygulama  kanunu  ile  bazı değişikliklere  uğramıştır.  Söz  konusu  mevzuat  AB’nin

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  34 


belirlediği  limit  olan  5  milyon  avronun  altındaki  ve  üstündeki  tüm  iş  ihalelerine 
uygulanmaktadır.  Bunun  yanı  sıra  eyalet  ihale  kanunları  ve  konuya  ilişkin  belediye 
yönetmelikleri  de  uygulanmaktadır.  Teknik  spesifikasyonlar  konusunda  eyaletlerin  münferit 
düzenlemeleri özellikle dikkate alınmalıdır. Hizmet ve tedarik ihalelerinde AB sınırı 200 bin 
avro  olup  ihalenin  bakanlıklar  tarafından  açılması  halinde  bu  sınır  130  bin  avrodur.  Söz 
konusu  ihaleler  AB  limitinin  üstünde  ve  altında  olmalarına  göre  farklı  mevzuata  tabi 
bulunmaktadır. 

Bu  çerçevede,  ihalelerin  kamuya  duyurulmasında  takip  edilen  prosedürde  farklılaşmaktadır 


(7.5.2003 tarih ve 520 sayılı yazımızda açıklanan esaslar çerçevesinde yayımlanmaktadır). 

İtalya’da  Kamu  ihalelerinin  serbest  rekabet  koşulları  ve  AB  hukuku  çerçevesinde  idaresini 
sağlamak  Kamu  İhaleleri  Gözetim  Otorıtesi  (Autorita  Vigilanza  Dei  Lavori  Publici)’nin 
yetkisindedir. 

Kamu  ihalelerine  katılabilmek  için  yetkilendirme  kuruluşları  birliğinden  SOA  (Societa' 


Organismi  di  Attestazione)  yeterlilik  belgesi  alınması  gerekmektedir.  150  bin  avronun 
üzerindeki  ihalelere  katılabilinmesi  söz  konusu  belgenin  alınması  ve  yetkilendirilmiş  şirket 
statüsüne  sahip  olunmasını  gerektirmektedir.  Kamu  ihalelerine  girme  yeterliliğine  sahip 
firmaların ülke ve eyaletler düzeyinde kaydı tutulmaktadır. 

SOA  tarafından  yeterliliğin  belgelendirilebilmesi  için  firmaların,  UNI  CEI  EN  45000 
normuna  akredite  kuruluşlardan  UNI  EN  ISO  9000  normlarına  uygun  kalite  sistemini  haiz 
olduğunu belgelendirmesi gerekmektedir. 

Şirketler  için  genel  kategori,  ihtisaslaşmış  işler,  inşaat  işleri,  proje  ve  inşaat  hizmetleri 
sınıflandırmaları bazında yeterlilik verilmekte, her bir sınıf ayrıca meblağ ve seviyelerine göre 
alt  kategorilere  ayrılmaktadır.  SOA  tarafından  verilen  yeterlilik  belgelerinin  süresi  3  yıldır. 
Söz  konusu  belgelendirme  faaliyetleri  Kamu  İhalesi  Otoritesinin  iznine  tabidir.  Kontrol 
otoritesi izin verdiği şirketlerin listesini yayınlar. 

150  bin  avronun  altındaki  ihaleler  için  kayıt  şartı  olmayıp  genel  mevzuata  tabidir.  İtalya’da 
mevcut 20 bölge idaresi ve bakanlıklarca inşaat, hizmet ve tedarik olmak üzere, çeşitli sektör 
ve  konularda  çok  sayıda  ihale  açılmaktadır.  Söz  konusu  ihalelerle  tüm  bilgilerin  aşağıdaki 
internet  sitelerinde  yer  alan  veri  bankalarından  güncel  bir  biçimde  ücretsiz  olarak  takip 
edilerek bilgi edinilmesi mümkün bulunmaktadır. 

Müteahhitler Birliği Konfederasyonu (www.ance.it) 

İtalyan  Ulaştırma  ve  Altyapı  Bakanlığı  (www.infrastrutture.gov.it)  bünyesindeki  Servizio 


Contratti Pubblici (Public Services Contract) internet portali (www.servizicontrattipubblici.it)

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  35 


10. İŞADAMLARININ PAZARDA DİKKAT ETMESİ 
GEREKEN HUSUSLAR 

Ticareti Etkileyen Kültürel Faktör ler 

İtalyanların  büyük  çoğunluğu  iyi  İngilizce  konuşamamaktadır.  Bu  nedenle  iş  görüşmesi 
sırasında firmaların tercüman bulundurması gerekebilir. 

Kartvizitlerin bir tarafının Türkçe veya İngilizce diğer tarafının ise İtalyanca olmasına önem 
verilmektedir. 

İtalyan  iş kültüründe "dakik olma" birincil önem  verilen bir konu değildir. Yine de ziyaretçi 


olarak  zamanında  bulunmak  iyi  bir  davranış  olacaktır.  Ancak  İtalyanların  görüşmeye 
gecikebileceklerini her zaman göz önünde bulundurmak gerekmektedir. 

Yaz tatili ve resmi tatil günlerinden mutlaka haberdar olunması gerekmektedir. Birçok firma 
ağustos  ayının  büyük  bölümünde  kapalıdır.  Çoğu ülkeden  daha  fazla  resmi  tatile  sahip  olan 
İtalya'da iş ziyaretlerinin bu dönemlere rastlamaması önem taşımaktadır. 

Pasaport ve Vize uygulaması 

Ülkeye  girişte,  Avrupa  Topluluğu  vatandaşları  için  pasaport  ya  da  nüfus  cüzdanı  yeterlidir. 
Diğer ülke vatandaşlarından istenilen belgeler, yasal geçerlilik taşıyan bir pasaport ve İtalyan 
Büyükelçiliği  veya  konsolosluklarından  alınmış  geçici  giriş  veya  oturma  vizeleridir. 

Vize  uygulamasının  olmadığı  ülke  vatandaşları  için  90  günü  aşmamak  ve  çalışmamak 
kaydıyla geçici giriş hakkı mevcuttur. 

İtalya,  Türk  vatandaşlarına  lacivert  pasaport  için  vize  istemektedir.  Gri,  yeşil  ve  kırmızı 
pasaportlarda  ise  vize  uygulaması  bulunmamaktadır.  Bu  tür  pasaportları  olan  Türk 
vatandaşları 90 günü aşmamak kaydıyla İtalya’ya giriş yapabilmektedirler. 

İtalya Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği (www.ambankara.esteri.it) 

Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri 

Çalışma  saatleri  hafta  içi  5  gündür.  Bazı  özel  işletmeler  cumartesi  günleri  yarım 
günçalışmaktadır. Çalışma saatleri hafta arası 9­13 ile 14­18 saatleri arasındadır. Bankalar ise 
8:30­13:30 ile 2:30­3:30 arasında hizmet vermektedir. İtalya’daki büyükelçiliğimizin çalışma 
saatleri 09.00­12.30, 13.30­18.00 olarak düzenlenmiştir. 

İtalya'da  çalışanların  büyük  bir  kısmı  ağustos  ayında  yıllık  izin  kullanmaktadır.  Bu  ay 
süresince resmi dairelerin ve özel işyerleri az sayıda görevliyle çalışmakta, bazı özel işyerleri 
ise tamamen kapanmaktadır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  36 


İtalya’daki Resmi Tatil Günleri 

Tarih  İsim  Yer el İsim 


1 Ocak  Yeni yıl  Capodanno 
6 Ocak  Epiphany  Epifania 
4­5 Nisan*  Paskalya  Pasqua 
25 Nisan  Bağımsızlık Günü  Festa della Liberazione 
1 Mayıs  İşçi Bayramı  Festa dei Lavoratori 
2 Haziran  Cumhuriyet Bayramı  Festa della Repubblica 
15 Ağustos  Ferragosto  Ferragosto and Assunzione 
1 Kasım  Azizler Günü  Ognissanti 
8 Aralık  Immaculate Conception  Immacolata Concezione 
25 Aralık  Noel  Natale 
26 Aralık  Aziz Stefan Günü  Giorno di Santo Stefano

·  Her yıl Mart’ın son haftasında veya Nisan ayında bir güne rastlamaktadır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  37 


İTALYA’YA İHRACAT POTANSİYELİ OLAN BAŞLICA SANAYİ ÜRÜNLERİ 
Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin Dünya Ülkeye Ülkeye
Ülkenin Ülkeye Toplam
Ülkeye Toplam İthalatında İhracatı İhracatı
Toplam İhracatındaki İthalatındaki Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve
Sektör GTİP Potansiyel Ürün İhracatı İhracatı Ülkenin 2009 Aylık 2010 Aylık Ülkenin Türkiye'ye ve
İthalatı Değişim Değişim Pazar Payları (%)
(milyon (milyon Payı 2008 Veriler Veriler Rakip Ülkelere
(milyon dolar) 2008-2009 2008-2009
dolar) dolar) (%) (milyon (milyon Uyguladığı Gümrük
(%) (%)
dolar)* dolar)* Oranları
Almanya (42), Fransa (11),
2008: 34.331 2008: 727 2008: 7.474
Otomotiv Ana ve 5,5 14,3 -14,8 135 325 Polonya (10), İspanya (9),
2009: 29.238 2009: 832 2009: 6.087
Yan Sanayi 8703 Otomobiller Belçika (5) AB ve TR %0
Almanya (32), Fransa (17),
2008: 8.374 2008: 269 2008: 2.877
Otomotiv Ana ve 2,9 -39,8 -31,9 37 46 Polonya (8), İspanya (7), Türkiye
2009: 5.699 2009: 162 2009: 1.998
Yan Sanayi 8708 Otomotiv yedek parçaları (6) AB ve TR %0
2008: Almanya (27), Türkiye (21),
2008: 4.332 2008: 5.166
Otomotiv Ana ve 1.020 3,5 -48,0 -38,9 133 308 İspanya (16), Fransa (15),
2009: 2.649 2009: 2.303
Yan Sanayi 8704 Kamyonlar 2009: 531 Polonya (4) AB ve TR %0
Almanya (18), Fransa (14),
2008: 2.216 2008: 123 2008: 962
Otomotiv Ana ve 3,5 -11,4 -2,9 27 33 İspanya (7), Polonya (7), Türkiye
2009: 2.152 2009: 109 2009: 821
Yan Sanayi 4011 Kauçuktan dış lastikler (6) AB ve TR %0
2008: 1.659 2008: 194 2008: 2.904 Çin (19), Türkiye (14), Bangladeş Çin %12, Bangladeş
5,3 -29,8 -18,3 49 47
Hazır Giyim 6109 Tişört 2009: 1.356 2009: 136 2009: 2.400 (8), Belçika (7), Fransa (6) %0, AB ve TR %0
Elektrikli
2008: 1.785 2008: 80 2008: 2.087
Makineler ve 2,0 -38,0 -32,8 11,5 14,1 Almanya (13), Tunus (10), Çin Çin, Tunus, Fas % 0,
2009: 1.199 2009: 50 2009: 1.404
Kablolar 8544 İzole edilmiş kablo ve teller (9), Polonya (9), Fas (7) AB ve TR %0
Çin, Bangladeş ve
2008: 1.214 2008: 53 2008: 1.091
5,6 -14,9 -12,2 11,0 15,8 Tunus (20), Çin (19), Romanya Tunus %0, AB ve TR
2009: 1.067 2009: 45 2009: 913
Hazır Giyim 6203.42 Erkek pantolon, şort (8), Türkiye (7), Bangladeş (5) %0
2008: 977 2008: 78 2008: 819 Çin (23), Türkiye (11), Tunus (8), Çin ve Bangladeş %0,
3,8 -25,5 -9,0 12,6 9,7
Hazır Giyim 6110.20 Kazak (pamuktan) 2009: 889 2009: 58 2009: 613 Bangladeş (7), Fransa (7) AB ve TR %0
2008: 935 2008: 74 2008: 1.276 Tunus (25), Çin (20), Türkiye Çin, Fas ve Tunus %0,
4,5 -25,6 -14,5 15,4 15,1
Hazır Giyim 6204.62 Kadın pantolon, şort 2009: 799 2009: 55 2009: 948 (11), Romanya (7), Fas (6) AB ve TR %0
İsviçre (33), Polonya (9), Türkiye
2008: 828 2008: 75 2008: 1.585
2,2 -57,2 -28,5 6,9 9,5 (9), Fransa (8), Hong Kong (8), Çin ve Hong Kong %
2009: 592 2009: 32 2009: 1.088
Altın Mücevherat 7113.19 Altın mücevherat Çin (8) 2,5, AB ve TR %0

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  38 


Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin Dünya Ülkeye Ülkeye
Ülkenin Ülkeye Toplam
Ülkeye Toplam İthalatında İhracatı İhracatı
Toplam İhracatındaki İthalatındaki Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve
Sektör GTİP Potansiyel Ürün İhracatı İhracatı Ülkenin 2009 Aylık 2010 Aylık Ülkenin Türkiye'ye ve
İthalatı Değişim Değişim Pazar Payları (%)
(milyon (milyon Payı 2008 Veriler Veriler Rakip Ülkelere
(milyon dolar) 2008-2009 2008-2009
dolar) dolar) (%) (milyon (milyon Uyguladığı Gümrük
(%) (%)
dolar)* dolar)* Oranları
Çin % 9,5-12,
2008: 469 2008: 63 2008: 1.234 Hindistan ve Pakistan
3,0 -7,0 -9,5 15,1 17,0
Yatak çarşafları, masa örtüleri 2009: 424 2009: 59 2009: 989 Türkiye (17), Pakistan (17), Çin % 7,6-9,6, Mısır %0,
Ev Tekstili 6302 vs. (13), Hindistan (9), Mısır (8) AB ve TR %0
Almanya (38), Çek Cum. (16),
2008: 450 2008: 53 2008: 1.443
Otomotiv Ana ve 2,7 -16,3 -15,2 12,7 13,6 Türkiye (14), İsveç (13), Fransa
2009: 382 2009: 44 2009: 1.033
Yan Sanayi 8702 Otobüsler (4) AB ve TR %0
Demir-çelik filmaşin (enin Almanya (34), Türkiye (17),
2008: 618 2008: 93 2008: 568
kesite daire şeklinde, çapı < 5,2 -46,3 -45,4 21 1,6 İspanya (15), Çin (7), Çek Cum.
2009: 337 2009: 50 2009: 466
Demir Çelik 7213.91 14 mm.) (5) Çin %0, AB ve TR %0
Türkiye (23), İspanya (21),
2008: 303 2008: 64 2008: 665
3,5 3,5 -2,5 13,0 13,2 Slovakya (15), Almanya (14),
2009: 296 2009: 66 2009: 664
Beyaz Eşya 8450.11 Ev tipi çamaşır makineleri İngiltere (6) AB ve TR %0
Türkiye (24), Fransa (16), Çin
2008: 359 2008: 57 2008: 1.133
İnşaat 2,7 84,8 -23,8 17,5 16,9 (15), Hırvatistan (8), Avusturya
2009: 273 2009: 106 2009: 1.200
Malzemeleri 2523 Çimento (6) Çin % 0, AB ve TR %0
Çin %4, Hindistan ve
2008: 282 2008: 25 2008: 254
Deri ve Deri Deri ve köseleden giyim 7,0 -19,8 -20,5 3,0 1,9 Hindistan (27), Çin (21), Türkiye Ukrayna %0, AB ve TR
2009: 224 2009: 19,7 2009: 189
Mamulleri 4203.10 eşyası (12), Fransa (6), Ukrayna (6) %0
Polonya (37), Türkiye (22), Çek
2008: 308 2008: 68 2008: 723
6,6 -18,9 -36,1 10,1 11,7 Cum. (14), Çin (12), Macaristan
2009: 197 2009: 55 2009: 679
Beyaz Eşya 8418.21 Ev tipi buzdolapları (7) Çin %0, AB ve TR %0
2008: 186 2008: 19,8 2008: 264 Almanya (45), Polonya (21), Çin
4,8 -15,8 -17,0 4,2 2,8
Beyaz Eşya 8422.11 Ev tipi bulaşık makineleri 2009: 155 2009: 16,7 2009: 281 (18), Türkiye (12), İspanya (4) Çin %0, AB ve TR %0
Takım 2008: 292 2008: 12,3 2008: 391 Almanya (25), Avusturya (8), Çin Çin ve ABD % 1,7-2,7,
2,5 -37,9 -47,3 1,8 1,7
Tezgahları 8462 Metal şekillendirme tezgahları 2009: 154 2009: 7,6 2009: 215 (7), ABD (7), Fransa (7) AB ve TR %0
Maden ve 2008: 129 2008: 74 2008: 147 Türkiye (92), Fransa (3),
29,8 -47,8 -50,9 8,0 9,1
Mineraller 2529.10 Feldspar 2009: 64 2009: 38 2009: 87 Almanya (3), Brezilya (1) AB ve TR %0
İnşaat demiri (dövülmüş Almanya (38), Türkiye (25),
2008: 100 2008: 28 2008: 8.646
olanlar veya otomat çeliğinden 0,5 0,5 -36,5 7,6 7,0 Fransa (22), Ukrayna (9), Ukrayna %0, AB ve TR
2009: 63 2009: 29 2009: 3.817
Demir Çelik 7214.20 olanlar hariç) Yunanistan (2) %0

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  39 


Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin Ülkenin
Türkiye'nin Türkiye'nin Dünya Ülkeye Ülkeye
Ülkenin Ülkeye Toplam
Ülkeye Toplam İthalatında İhracatı İhracatı
Toplam İhracatındaki İthalatındaki Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve
Sektör GTİP Potansiyel Ürün İhracatı İhracatı Ülkenin 2009 Aylık 2010 Aylık Ülkenin Türkiye'ye ve
İthalatı Değişim Değişim Pazar Payları (%)
(milyon (milyon Payı 2008 Veriler Veriler Rakip Ülkelere
(milyon dolar) 2008-2009 2008-2009
dolar) dolar) (%) (milyon (milyon Uyguladığı Gümrük
(%) (%)
dolar) * dolar) * Oranları
Elektrikli
2008: 131 2008: 54 2008: 287
Makineler ve 7,7 -16,7 -55,3 7,8 18,2 Türkiye (87), İspanya (5), Çin (3),
2009: 59 2009: 45 2009: 149
Kablolar 7413 Bakır teller Almanya (2), İsrail (1) AB ve TR %0 

* Aylık veriler 3 aylıktır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  40 


OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİSİ 

(Ana sanayi gtip: 8701, 8702, 8703, 8704, 8705) 
(Yan  sanayi  gtip:  4011,  4012,  4013,  40169930,  40169952,  681310,  7007,  700910,  8407, 
8408,  8409,    841330,    841581,  841582,  841583,  842123,  842131,  8482,  8483,  8484,  8507, 
8511, 8512, 8706, 8707,  8708,  940120) 

Binek Otomobiller 

2007 yılı verilerine göre her 1.000 kişiye 558 otomobilin düştüğü İtalya, Almanya’dan sonra 
dünyada  “otomobil/kişi  başına  gelir”  oranının  en  yüksek  olduğu  ülkedir.  60  milyon  nüfuslu 
ülkede 33 milyon adet otomobil mevcuttur. Otomobil satışları 2007 yılında 2,51 milyon adetle 
en yüksek noktasına ulaşmıştır. 2008 yılı satış rakamı 2,17 milyon adet olmuştur. 2009 yılında 
ise  1,92  milyon  adet  olarak  tahmin  edilmektedir.  2008  yılı  yerli  otomobil  üretimi  659  bin 
adettir. Yerli otomobil üretiminin % 79’u FIAT grubuna aittir. 

İtalya’nın en büyük otomobil üreticisi olan FIAT grubu (Fiat, Alfa Romeo ve Ferrari) İtalya 
otomobil pazarının % 25’ini elinde bulundurmaktadır. Diğer bir İtalyan markası olan Lancia 
pazarın % 4,3’üne sahiptir. Yabancı üreticilerin pazar payları şu şekildedir: Ford %7,9, Opel 
%6,6,  Volkswagen  %6,3,  Citroen  %5,3,  Toyota  %5,1,  Renault  %4,4,  Peugeot  %4,3, 
Mercedez­Benz %3,2. 

2004­2008 döneminde FIAT grubu pazar payını % 20’den % 25’e yükseltmiştir. Volkswagen 
pazar  payını  %  5,8’den  %  6,3’e,  Mercedes  %  2,8’den  %  3,2’ya  yükseltmiştir.  Diğer 
markaların pazar paylarında düşüş yaşanmıştır. 

İtalya’da en çok A ve B segmenti otomobiller tercih edilmektedir. 2008 yılı rakamlarına göre 
A  segmentindeki  otomobillerin  %  20,6  ve  B  segmentindekilerin  %  32,2  pazar  payı 
bulunmaktadır.  Bu  iki  sınıftaki  otomobiller  toplam  satışların  %  52,8’ini  oluşturmaktadır.  C 
segmenti otomobillerin pazar payı ise % 16,3’tür. 

Ticari araçlar 

Ticari  araç  satışları  2008  yılında  243  bin  adettir,  2009  yılında  173  bine  düştüğü  tahmin 
edilmektedir. 2008  yılı üretimi 363  bin adet olarak gerçekleşmiş, 2009  yılı üretiminin  ise % 
52 azalarak 172 bine düşmüştür. 

Hafif ticari araçlarda İtalya’nın FIAT grubu (Fiat % 45,4 ve Iveco % 8,8) pazarın % 54’ünü 
elinde  bulundurmaktadır.  Diğer  üreticilerin  pazar  payları  şu  şekildedir:  Ford  %7,6,  Renault 
%6,9,  Citroen  %6,3,  Peugeot  %5,4,  Mercedez­Benz  %5,2,  Opel  %4,1,  Volkswagen  %3,6, 
Nissan % 2,5. 

Kamyon  satışlarının  markalara  göre  dağılımı  şu  şekildedir:  Iveco  %38,7,  Mercedez­Benz, 
%11,2, Volvo %10,9, Renault %10,1, Scania %9,8, Man %8,6, Daf %8,1, N/K %2,1, Motor 
Iberica %0,3.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  41 


Dış Ticaret 

İtalya’nın 2008 yılı otomobil ithalatı (gtip: 8703) 34,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş, 2008 
yılında  727  milyon  dolar  olan  Türkiye’nin  İtalya’ya  otomobil  ihracatı  2009’da  831  milyon 
dolara yükselmiştir. 2008 yılında ithalatın % 42’si Almanya’dan yapılmış, Türkiye’nin pazar 
payı % 2 seviyesinde gerçekleşmiştir. 2008  ihracatımızın % 65’i dizel otomobillerdir. İtalya 
otomobil  ithalatı  2004­2008  döneminde  yıllık  ortalama  %5  büyürken,  Türkiye’nin  İtalya’ya 
ihracatındaki ortalama artış % 18 olmuştur. 

Otomotiv  ana  sanayi  ürünleri  içerisinde  İtalya  ithalatında  payımızın  en  yüksek  olduğu  ürün 
olan  kamyon  ve  diğer  ticari  araçlarda  (gtip:  8704)  İtalya’nın  ithalatı  4,3  milyar  dolar  olarak 
gerçekleşmiştir.  2008  yılında  1  milyar  dolar  olan  ihracatımız  2009’da  530  milyon  dolara 
düşmüştür.  2008  ihracatımızın  %  90’ı  tonajı  beş  tondan  küçük  dizel  kamyonlardır.  İthalatın 
%27’si  Almanya’dan,  %  21’i  Türkiye’den  yapılmaktadır.  İtalya  ithalatı  2004­2008 
döneminde  yıllık ortalama %13  büyürken, Türkiye’nin İtalya’ya  ihracatındaki ortalama artış 
% 22 olmuştur. 

İtalya’nın 433 milyon dolar olan 2008 yılı otobüs ve diğer toplu taşıma araçları ithalatının 53 
milyon doları Türkiye’den yapılmaktadır. 2009 yılında ihracatımız azalarak 44 milyon dolara 
gerilemiştir.  İthalatın  %  38’i  Almanya’dan  yapılmaktadır.  Türkiye’nin  pazar  payı  %  14’tür. 
İtalya  ithalatı  2004­2008  döneminde  yıllık  ortalama  %2  büyürken,  Türkiye’nin  İtalya’ya 
ihracatındaki ortalama artış % 23 olmuştur. 

İtalya Araç Par kı 
2003  2004  2005  2006  2007 
Nüfus (milyon)  57,89  58,46  58,75  59,13  59,62 
Binek Araç Parkı (milyon)  31,38  31,83  32,31  32,75  33,13 
Ticari Araç Parkı (milyon)  4,17  4,25  4,27  4,58  4,75 (F) 
Bin kişiye düşen binek araç sayısı  542  544  550  554  556 
Bin kişiye düşen ticari araç sayısı  72  73  73  77  80 
Kaynak: www.globalinsight.com, F: tahmini 

İtalya Araç Satışları (adet) 
2005  2006  2007  2008  2009 (F) 
Binek Araç  2.290.897  2.260.217  2.356.965  2.514.790  2.173.504 
Hafif Ticari Araç  196.145  194.642  211.306  225.739  210.888 
Ağır Ticari Araç  34.958  34.374  34.532  33.912  32.637 
TOPLAM  2.522.000  2.489.233  2.602.803  2.774.441  2.417.029 
Kaynak: www.globalinsight.com, F: tahmini 

Markaya Göre Binek Araç Satışları (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008  Pazar 
Payı 

(2008) 
Fiat  462.488  462.928  546.307  602.273  539.493  24,8 
Ford  183.475  166.262  181.007  202.274  171.654  7,9

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  42 


Opel  169.643  170.485  163.903  177.944  143.052  6,6 
Volkswagen  135.450  144.851  150.377  152.479  137.263  6,3 
Citroën  146.829  129.288  123.004  131.426  115.759  5,3 
Toyota  124.829  126.271  136.715  145.229  110.591  5,1 
Renault  161.497  144.859  124.799  121.301  95.070  4,4 
Peugeot  106.062  95.613  103.959  114.327  93.943  4,3 
Lancia  95.421  99.817  98.715  103.846  93.410  4,3 
Mercedes­Benz  64.934  72.847  81.229  83.671  70.058  3,2 
TOPLAM  2.290.897  2.260.217  2.356.965  2.514.790  2.290.897  100,0 
Kaynak: www.globalinsight.com 

Binek araç satışlarının segmentasyona göre dağılımı 
2004  2005  2006  2007  2008  Pazar 
Payı % 
(2008) 
A  299.429  311.198  355.823  437.229  446.996  20,6 
B  843.621  775.147  816.512  876.698  699.464  32,2 
C1  330.001  346.971  310.865  311.930  259.184  11,9 
C2  74.343  80.362  81.040  83.033  76.222  3,5 
CDV  22.550  18.345  18.808  17.453  18.950  0,9 
D1  70.994  85.171  96.687  76.983  75.901  3,5 
D2  126.194  109.917  114.910  123.929  109.328  5,0 
E1  59.244  54.387  52.386  45.631  31.002  1,4 
E2  6.043  5.974  8.765  7.752  5.990  0,3 
F1  801  1.183  1.123  1.425  1.327  0,1 
F2  208  237  250  226  261  0,0 
MIC  0  55  0  0  0  0,0 
MPV­B  120.455  147.493  139.983  127.362  91.353  4,2 
MPV­C  165.421  147.062  159.268  154.876  120.809  5,6 
MPV­D  36.000  29.509  28.408  28.040  21.945  1,0 
MPV­E  0  14  2.180  2.206  1.635  0,1 
MVAN  1.261  251  194  206  162  0,0 
N/K  903  799  558  1.730  1.207  0,1 
PUP­C  6.735  6.457  10.659  11.302  7.421  0,3 
SUV­B  8.170  9.304  24.187  39.057  34.186  1,6 
SUV­C  52.277  59.328  57.053  87.123  106.088  4,9 
SUV­D  33.427  38.506  37.418  33.194  26.647  1,2 
SUV­E  32.820  32.547  39.888  47.405  37.426  1,7 
TOPLAM  2.290.897  2.260.217  2.356.965  2.514.790  2.290.897  100,0 
Kaynak: www.globalinsight.com 

Markaya Göre Hafif Ticari Araç Satışları (adet) 

2004  2005  2006  2007  2008  Market 


Share % 
(2008) 
Fiat  79.581  79.120  97.390  96.670  95.745  45,4 
Iveco  20.455  22.157  20.674  22.203  18.519  8,8 
Ford  15.599  16.249  16.775  20.310  16.014  7,6 
Renault  16.718  17.935  17.565  18.540  14.462  6,9 
Citroën  8.251  7.316  7.577  12.120  13.363  6,3 
Peugeot  8.174  7.899  7.969  10.976  11.450  5,4 
Mercedes­Benz  10.785  11.078  11.049  11.960  10.853  5,2 
Opel  7.421  8.421  9.004  9.443  8.697  4,1

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  43 


Volkswagen  9.626  5.918  5.502  7.516  7.505  3,6 
Nissan  7.395  6.775  5.960  6.313  5.289  2,5 
Kaynak: www.globalinsight.com 

Markaya Göre Kamyon Satışları (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008  Market 
Share % 
(2008) 
Iveco  15.252  14.546  14.332  13.724  12.644  38,7 
Mercedes­Benz  4.601  4.308  4.269  4.203  3.658  11,2 
Volvo  2.933  2.997  3.180  3.253  3.562  10,9 
Renault  3.257  3.083  3.188  2.926  3.294  10,1 
Scania  3.307  3.306  3.208  2.965  3.203  9,8 
MAN  2.447  2.763  2.770  3.062  2.814  8,6 
DAF  2.323  2.548  2.799  3.001  2.652  8,1 
N/K  510  621  652  689  701  2,1 
Motor Iberica  328  202  134  89  109  0,3 
Kaynak: www.globalinsight.com 

İtalya Toplam Araç Üretimi (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008  2009 (F) 
Binek Araç  833.578  725.528  892.502  910.860  659.221  666.307 
Hafif Ticari Araç  274.423  277.031  280.790  333.865  326.689  151.304 
Ağır Ticari Araç  32.225  34.348  36.686  38.452  36.731  20.454 
TOPLAM  1.140.226  1.036.907  1.209.978  1.283.177  1.022.641  838.065 
Kaynak: www.globalinsight.com, F: tahmini 

İtalya Binek Araç Üretimi (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008 
Fiat  514.553  458.237  591.122  608.801  406.394 
Alfa Romeo  162.116  132.441  157.775  151.921  109.859 
Lancia  110.565  109.768  118.116  113.626  109.230 
Ford  8.562  4.899  629  15.088  12.472 
Maserati  5.151  5.694  5.788  7.559  9.292 
Ferrari  4.954  5.361  5.875  6.561  6.722 
Mitsubishi  8.672  1.591  9.110  4.741  2.830 
Lamborghini  1.680  1.410  2.097  2.563  2.422 
Mini  ­  ­  1.990  ­  ­ 
Opel  13.395  6.127  ­  ­  ­ 
Peugeot  3.926  ­  ­  ­  ­ 
TOPLAM  833.578  725.528  892.502  910.860  659.221 
Kaynak: www.globalinsight.com 

İtalya Hafif Ticari Araç Üretimi (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008 
Fiat  126.124  126.257  129.796  154.332  154.017 
Citroën  46.077  47.895  47.067  56.688  58.215 
Iveco  51.930  52.395  55.876  63.719  54.484 
Peugeot  43.295  42.711  41.457  51.822  52.393 
Piaggio  6.717  7.487  6.284  6.993  7.370

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  44 


Bremach  280  286  310  311  210 
TOPLAM  274.423  277.031  280.790  333.865  326.689 
Kaynak: www.globalinsight.com 

İtalya Kamyon Üretimi (adet) 
2004  2005  2006  2007  2008 
Iveco  32.225  34.348  36.686  38.452  36.731 
TOPLAM  32.225  34.348  36.686  38.452  36.731 
Kaynak: www.globalinsight.com 

İtalya Oto Yan Sanayi Pazarı 

İtalya,  Avrupa’da  ve  dünyada  araç  üretiminde  önde  gelen  ülkelerden  biri  olduğundan 
otomotiv yan sanayi pazarı da buna paralel olarak gelişmiştir. 

İtalya  yan  sanayi  pazarı  OEM  (orijinal  ekipman)  pazarı  ile  aftermarket  (yenileme  ve  bakım 
yedek  parça)  pazarından  oluşmaktadır.  2007  yılı  verilerine  göre toplam  yedek  parça  üretimi 
38,9  milyar  avro,  tüketimi  32,7  milyar  avro  büyüklüğe  sahiptir.  Taşıtlar  için  OEM  tüketimi 
28,9 milyar avro seviyesindedir. 

İtalya Araç Sanayi Yan Sanayi Tüketimi, milyon avro 

2003  2004  2005  2006  2007  2003­2007  Pazar 


Büyüme  Payı 
%  % 
TOPLAM  26.846  28.830  27.558  31.417  32.682  5,0  100,0 
TAŞITLAR İÇİN  24.176  26.041  24.159  28.018  28.923  4,6  88,5 
OEM 
Karoseri ve aksamı  3.708  3.770  3.875  4.740  5.095  8,3  15,6 
Motor ve aksamı  6.702  6.766  6.288  6.994  7.670  3,4  23,5 
Transmisyon aksamı  2.164  2.403  2.140  2.564  1.613  ­7,1  4,9 
Araç Elektrik aksamı  853  813  840  871  1.000  4,1  3,1 
Elektrik Ekipmanı  960  1.112  1.214  1.167  1.129  4,1  3,5 
Hammaddeler  5.919  6.991  6.862  8.008  8.593  9,8  26,3 
Diğer aksam ve  2.954  2.396  1.705  1.822  1.747  ­12,3  5,3 
parçalar 
Lastikler  810  1.517  1.052  1.571  1.723  20,8  5,3 
Treyler yedek  106  273  184  282  352  35,0  1,1 
parçaları 
ÖZEL AMAÇLI  1.546  1.591  2.242  2.430  2.612  14,0  8,0 
ARAÇLAR İÇİN 
OEM 
YENİLEME VE  1.124  1.198  1.157  969  1.147  0,5  3,5 
BAKIM 
PARÇALARI 
Contalar  ­  ­  ­  ­  ­ 
Amortisörler  163  133  128  163  284  14,9  0,9 
Silecekler  11  114  118  ­  1  ­45,1  0,0 
Hava filtreleri  9  10  ­  12  29  34,0  0,1 
Eksozlar  437  440  422  327  312  ­8,1  1,0 
Yağ filtreleri  ­  4  ­  ­  ­ 
V kayışları  130  147  52  33  39  ­26,0  0,1 
Aküler  330  311  387  371  416  6,0  1,3 
Bujiler  44  39  50  63  66  10,7  0,2 
Kaynak: www.cbi.eu

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  45 


İtalya’nın 2008 yılı otomotiv yan sanayi ürünleri ithalatı (gtip: 8708) 8,3 milyar dolar olarak 
gerçekleşmiş, Türkiye’nin İtalya’ya ihracatı 269 milyon dolar olmuştur. 2009 yılı ihracatımız 
162 milyon dolar olmuştur. İthalatın % 32’si Almanya’dan yapılmaktadır. Türkiye’nin pazar 
payı  %  6’dır.  İtalya  ithalatı  2004­2008  döneminde  yıllık  ortalama  %  14  büyürken, 
Türkiye’nin İtalya’ya ihracatındaki ortalama artış % 25 olmuştur. 

İtalya’nın  2008  yılı  kauçuk  dış  lastik  ithalatı  (gtip:  4011)  2,2  milyar  dolar,  Türkiye’nin 
İtalya’ya  ihracatı  123  milyon  dolardır.  2009  yılı  ihracatımız  109  milyon  dolar  olmuştur. 
İthalatın  %  18’i  Almanya’dan  yapılmaktadır.  Türkiye’nin  pazar  payı  %  8’dir.  İtalya  ithalatı 
2004­2008  döneminde  yıllık  ortalama  %  8  büyürken,  Türkiye’nin  İtalya’ya  ihracatındaki 
ortalama artış % 13 olmuştur.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  46 


HAZIR GİYİM 
(gtip: 61­62) 

Almanya ve İngiltere’den sonra Avrupa’daki en büyük üçüncü pazarı olan İtalyan hazır giyim 
pazarı  2008  yılı  büyüklüğü  41  milyar  avrodur  ve  toplam  AB  tüketiminin  %  15’ini 
oluşturmaktadır.  Bu  rakamın  22,7  milyar  avrosu  örme  giyim,  18,2  milyar  avrosu  dokuma 
giyime aittir. 

İtalya’da  kişi  başına  düşen  2008  yılı  hazır  giyim  harcaması  örme  giyimde  385,  dokuma 
giyimde  308  avrodur.  Söz  konusu  rakam  her  iki  alt  sektör  için  de  AB  ortalamasının  %  30 
üzerindedir. 

İtalya hazır giyim endüstrisi AB üretiminin yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. Dokuma giyim 
alt sektöründe İtalyan üretiminin AB içindeki payı % 51’dir. Örme giyimde bu oran % 46’dır. 

Ülkede  son  yıllarda  tekstil  ve  moda  sektöründe  faaliyet  gösteren  firma  sayısında  azalma 
meydana gelmiştir. 2004  yılında 63  bin olan üretici  firma sayısı % 10 azalarak 2008  yılında 
56,6  bine  gerilemiştir.  Bunların  %  90’u  15’ten  az  kişinin  çalıştığı  küçük  firmalardır.  Firma 
sayısının  azalmasının  temel  nedeni  ucuz  işgücü  maliyetiyle  üretim  yapan  gelişmekte  olan 
ülkelerden  yapılan  ithalatın  artmakta  olmasıdır.  Bu  nedenle  hazır  giyim  sektöründeki  büyük 
İtalyan  firmaları da üretimlerini  bu tür ülkelere kaydırmaya  başlamışlar, özellikle  Romanya, 
Bulgaristan, Arnavutluk ve Tunus gibi işgücünün daha ucuz olduğu ülkelere yönelmişlerdir. 

Diğer  tüketici  ürünlerinde  olduğu  gibi  hazır  giyim  sektöründe  de  İtalyan  malı  imajı  AB 
tüketicileri arasında çok muteber olduğu  için İtalya diğer ülkelerden  ithal ettiği ürünlerin  bir 
kısmını  yeniden  etiketleyerek  iç  pazara  sunmakta  veya  ihraç  etmektedir.  Bu  durum  İtalyan 
firmalarının  yüksek  oranda  kar  marjıyla  satış  yapmalarını  sağlamakta,  ihracatçı  ülkelerdeki 
üreticilerin ihraç gelirlerini sınırlamaktadır. 

İtalya  pazarına  ihracat  yapabilmenin  ön  koşulu  İtalyan  firmalarla  ortak  hareket  etmektir. 
Gelişmekte olan ülkelerden İtalya’ya  yapılan  ihracatın  büyük kısmı İtalyan  firmalarının  yurt 
dışında  fason  imalat  yaptırmaları  veya  bu  ülkelerdeki  üreticilerden  İtalyan  aracılara  toptan 
satış yoluyla yapılmaktadır. Her iki yöntem de ihraç edilen üründeki yerli katma değeri asgari 
seviyede tutsa da kısa vadede İtalya pazarına girebilmek için en garantili yöntemlerdir. 

İtalya’nın 2008 yılı toplam hazır giyim ithalatı 16,4 milyar dolar olmuştur. Dokuma giyim ve 
örme  giyim  yarı  yarıya  pay  sahibidir.  İthalatın  %  26’sı  Çin’den  yapılmaktadır.  Türkiye’nin 
pazar payı % 5,2’dir. 2004­2008 döneminde İtalya’nın hazır giyim ithalatı yıllık ortalama % 
11  oranında  artarken  Türkiye’nin  İtalya’ya  yönelik  ihracatının  artış  oranı  %  18  olarak 
gerçekleşmiştir. 2008 yılında 730 milyon dolar olan ihracatımız 2009 yılında % 19 oranında 
azalarak 594 milyon dolara düşmüştür.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  47 


Hazır Giyim Satışları (milyon adet) 
2003  2004  2005  2006  2007  2008 
Hazır giyim (toplam)  1.435  1.387  1.365  1.363  1.371  1.413 
Erkek giyim  421,1  403,0  400,4  401,2  405,0  414,7 
Tişört  130,5  125,0  124,1  124,5  125,4  127,8 
Gömlek  120,0  114,7  114,1  115,1  116,9  120,4 
Kazak, süveter, yelek  113,0  108,0  107,5  107,2  107,9  110,1 
Şort ve pantolon  40,7  39,0  38,7  38,4  38,8  40,1 
Takım elbise  5,1  5,0  4,9  4,9  4,9  5,0 
Ceket, palto, kaban  8,2  7,9  7,8  7,6  7,7  7,9 
Diğer  3,6  3,4  3,4  3,4  3,4  3,3 
Kadın giyim  377,7  368,7  363,9  366,1  371,3  382,0 
Tişört  215,6  210,8  207,8  209,1  212,8  219,3 
Gömlek ve bluz  39,0  38,0  37,6  38,0  38,5  39,6 
Kazak, süveter, yelek  27,7  27,1  26,7  26,5  27,0  27,9 
Elbise ve etekleri  29,7  28,9  28,6  29,0  29,2  29,7 
Şort ve pantolonları  43,3  42,1  41,8  42,0  42,4  43,9 
Takım elbise  9,2  9,0  8,9  8,8  8,7  8,7 
Ceket, palto ve kaban  9,0  8,8  8,7  8,7  8,7  8,8 
Diğer  4,0  3,9  3,8  3,8  3,9  4,1 
Bebe ve çocuk giyim  228,0  214,5  202,8  194,3  195,9  209,2 
Bebe giyim  61,6  58,2  54,8  52,7  53,2  57,3 
Kız çocuk giyim  98,1  92,2  87,3  83,5  84,3  90,1 
Erkek çocuk giyim  68,2  64,2  60,7  58,1  58,4  61,8 
İç giyim ve gece giyim  144,1  142,0  140,7  143,3  139,5  143,0 
Çorap  194,9  191,0  189,0  188,6  188,4  190,5 
Giyim aksesuarları  68,9  68,0  68,0  69,5  71,1  73,3 
Kaynak: www.euromonitor.com 

Hazır Giyim Satışları (milyon avro) 

2003  2004  2005  2006  2007  2008 


Hazır giyim (toplam)  37.857  38.143  37.815  38.004  38.685  39.737 
Erkek giyim  11.416  11.187  11.460  11.589  11.778  12.054 
Tişört  2.001  2.000  2.000  2.020  2.045  2.083 
Gömlek  3.137  3.099  3.101  3.120  3.171  3.262 
Kazak, süveter, yelek  3.364  3.268  3.452  3.480  3.519  3.589 
Şort ve pantolon  1.553  1.504  1.580  1.623  1.673  1.731 
Takım elbise  590  569  576  581  587  599 
Ceket, palto, kaban  626  608  610  618  631  642 
Diğer  145  139  140  147  154  148 
Kadın giyim  13.021  13.151  12.732  12.645  12.806  13.037 
Tişört  4.641  4.735  4.671  4.723  4.828  4.972 
Gömlek ve bluz  2.037  1.966  1.731  1.549  1.492  1.441 
Kazak, süveter, yelek  909  925  911  919  942  972 
Elbise ve etekleri  1.367  1.392  1.371  1.384  1.398  1.419 
Şort ve pantolonları  2.302  2.350  2.318  2.345  2.416  2.499 
Takım elbise  908  924  909  917  922  925 
Ceket, palto ve kaban  646  657  646  651  656  661 
Diğer  211  203  176  157  152  148 
Bebe ve çocuk giyim  4.832  4.990  4.972  5.025  5.226  5.564 
Bebe giyim  1.068  1.091  1.092  1.100  1.155  1.242 
Kız çocuk giyim  2.206  2.275  2.265  2.280  2.376  2.529 
Erkek çocuk giyim  1.558  1.624  1.615  1.645  1.694  1.793 
İç giyim ve gece giyim  3.012  3.162  3.140  3.200  3.187  3.264 
Çorap  1.894  1.989  1.967  2.005  2.045  2.065

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  48 


Giyim aksesuarları  3.682  3.664  3.544  3.540  3.643  3.752 
Kaynak: www.euromonitor.com 

Hazır Giyim Pazarı Büyüme Oranları (adet bazında) 

2003­2008  2008­2013 
Ortalama  Ortalama  2003­2008  2008­2013 
2007­2008  Yıllık  YIllık  Toplam  Toplam 
Değişim  Değişim  Değişim  Değişim  Değişim 
%  %  %*  %  %* 
Hazır giyim (toplam)  3.0  ­0.3  ­0.4  ­1.5  ­2.2 
Erkek giyim  2.4  ­0.3  ­0.2  ­1.5  ­1.1 
Tişört  2.0  ­0.4  ­0.5  ­2.0  ­2.5 
Gömlek  3.0  0.1  0.5  0.4  2.3 
Kazak, süveter, yelek  2.1  ­0.5  ­0.3  ­2.6  ­1.7 
Şort ve pantolon  3.6  ­0.3  ­0.7  ­1.3  ­3.5 
Takım elbise  2.1  ­0.5  ­1.9  ­2.7  ­9.0 
Ceket, palto, kaban  1.9  ­0.8  ­0.4  ­3.9  ­2.1 
Diğer  ­3.3  ­1.6  ­2.3  ­7.9  ­10.9 
Kadın giyim  2.9  0.2  ­0.2  1.1  ­1.2 
Tişört  3.1  0.3  ­0.1  1.7  ­0.6 
Gömlek ve bluz  2.7  0.3  0.2  1.4  1.1 
Kazak, süveter, yelek  3.2  0.1  ­1.0  0.7  ­5.0 
Elbise ve etekleri  1.7  0.0  ­0.6  0.0  ­3.0 
Şort ve pantolonları  3.6  0.3  0.1  1.4  0.4 
Takım elbise  0.5  ­1.1  ­2.2  ­5.5  ­10.7 
Ceket, palto ve kaban  0.9  ­0.5  ­0.9  ­2.4  ­4.2 
Diğer  3.6  0.1  ­1.0  0.5  ­5.1 
Bebe ve çocuk giyim  6.8  ­1.7  ­0.6  ­8.2  ­2.9 
Bebe giyim  7.6  ­1.5  ­5.5  ­7.1  ­24.8 
Kız çocuk giyim  6.8  ­1.7  1.2  ­8.2  6.2 
Erkek çocuk giyim  5.9  ­1.9  0.8  ­9.3  4.0 
İç giyim ve gece giyim  2.5  ­0.1  ­0.1  ­0.7  ­0.5 
Çorap  1.1  ­0.5  ­1.2  ­2.3  ­5.9 
Giyim aksesuarları  3.1  1.2  ­0.9  6.4  ­4.5 
Kaynak: www.euromonitor.com, * tahmini

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  49 


EV TEKSTİLİ 
(gtip: 6302) 

İtalya  ev  tekstili  pazarı  hem  üretim  hem  de  tüketim  açısından  dekoratif  ürünlerde  (perde, 
dekoratif  amaçlı  yatak  örtüleri)  büyürken,  diğer  ev  tekstili  ürünlerinde  (havlu,  nevresim 
takımları,  vs.)  küçülmektedir.  İtalya  bütün  ev  tekstili  ürünlerinde  net  ithalatçı  konumdadır. 
2008 yılında kişi başına düşen ev tekstili ürünlerine yapılan harcama 19 avrodur. 

İtalya  ev  tekstili  ürünlerinde  Almanya  ve  Fransa’dan  sonra  AB  içindeki  en  büyük  pazardır. 
2004­2008 döneminde dekoratif ürünlere yönelik toplam talep yıllık ortalama % 11 oranında 
artarak 480 milyon avroya yükselmiştir. Diğer ev tekstili ürünlerine olan talep aynı dönemde 
yıllık ortalama % 6,3 oranında azalarak 663 milyon avroya gerilemiştir. 

Ülkenin  kuzey  ve  güneyi  arasında  tüketici  tercihleri  bakımından  bariz  farklılıklar 
bulunmaktadır.  Gelir  seviyesi  yüksek  olan  kuzey  bölgelerinde  tüketiciler  daha  çok  modern 
tasarımları  tercih  ederlerken,  güneydekiler  klasik  tarzdaki  geleneksel  ürünleri  tercih 
etmektedirler. 

Pazarda tüketicilerin  internetten alışveriş  yapma alışkanlığı giderek artmaktadır. Bunun  yanı 


sıra  yazılı  ve  görsel  yayınlardaki  ev  dekorasyonuna  yönelik  dergi  ve  programlarca  ön  plana 
çıkarılan ürünlere yoğun ilgi gösterilmektedir. 

Dekoratif Ev Tekstili Ürünlerine Yönelik Talep (milyon avro) 
2004  2005  2006  2007  2008  2004­2008 
Yıllık Ortalama 
Büyüme Oranı 

Dekor atif ür ünler  313  380  362  430  480  11,3 
Perdeler  107  118  114  161  203  17 
Yatak örtüleri  47  48  47  47  58  5,1 
Diğer dekoratif ürünler  159  214  200  221  219  8,4 
Kaynak: www.cbi.eu 

Diğer Ev Tekstili Ürünlerine Yönelik Talep (milyon avro) 
2004  2005  2006  2007  2008  2004­2008 
Yıllık Ortalama 
Büyüme Oranı 

Diğer  ev tekstili ür ünler i  858  898  859  662  663  ­6,3 
Battaniyeler  174  163  154  90  63  ­22 
Nevresim takımları  340  365  344  284  333  0 
Masa örtüleri  122  150  142  120  112  ­2 
Banyo ve mutfak ürünleri  223  221  220  169  155  ­9 
Kaynak: www.cbi.eu

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  50 


İNŞAAT MALZEMELERİ 

İnşaat  sektörü  İtalyan  ekonomisinin  temel  sektörlerinden  biridir.  2007  verilerine  göre 
GSYİH’nin % 11’ini ve toplam istihdamın % 8,5’ini oluşturmaktadır. 1998­2007 döneminde 
yıllık  ortalama  %  30  oranında  büyüme  oranı  yakalamıştır.  Bu  oran  ülke  GSYİH’si  büyüme 
oranının iki katıdır. 

İtalyan inşaat sektörünün % 61’ini konut amaçlı olmayan inşaatlar oluşturmaktadır. 

İtalya, Avrupa inşaat sektörünün % 10’unu oluşturmaktadır. 

2008’in ikinci çeyreğiyle birlikte inşaat sektöründe büyüme eksiye dönmüş ve % ­1,1 olarak 
gerçekleşmiştir.  Uzun  yıllardır  olumsuz  bir  performans  sergileyen  yeni  konut  inşaatları  ve 
bayındırlık  projeleri  krizden  ciddi  şekilde  etkilenmiştir.  Fakat,  konut  yenileme  inşaatları  ve 
konut­dışı özel inşaatlardaki büyüme pozitif olmuştur. 

2009  yılında  inşaat  yatırımlarının  %  1,5  oranında  gerileyeceği  tahmin  edilmektedir. 


Büyümeye devam etmesi beklenen tek alan konut yenileme işleridir. Konut yenileme amaçlı 
harcamaların  %  55’inin  vergiden  indirilmesi  imkânının  tanınması  bu  alandaki  talebin 
büyüyeceğini  göstermektedir.  Bu  suretle  özellikle  enerji  tasarrufu  sağlayan  ve  çevre  dostu 
inşaat malzemelerinin kullanımının yaygınlaşması beklenmektedir. 

Milano’da  düzenlenecek  olan  2015  Expo  fuarının  bölgede  3,2  milyar  avroluk  yatırımın 
yapılacağı  geniş  çaplı  bir  inşaat  faaliyetine  yol  açması  ve  projelerin  2014  Eylül  ayında 
bitirilmesi  beklenmektedir.  Söz  konusu  fuarı  21  milyon  kişinin  ziyaret  edeceği  tahmin 
edilmektedir. 

DEMİR­ÇELİK (gtip: 7213, 7214) 

İtalya  2009  yılındaki  19,7  milyon  tonluk  ham  çelik  üretimiyle  dünya  üretiminin  %  1,6’sını 
gerçekleştirmektedir.  Bu  durum  ham  demir­çelik  ürünlerinde  İtalya’yı  net  ithalatçı  bir  ülke 
yapmaktadır. Nitekim, İtalya’nın 2008 yılı dış ticaret dengesi ürünler bazında incelendiğinde 
demir­çelik  ürünlerinin  (gtip:  72)  14  milyar  dolarla  İtalya’nın  enerjiden  sonra  en  çok  dış 
ticaret açığı verdiği ürün grubu olduğu, işlenmiş demir­çelik ürünlerinin (gtip: 73) 17 milyar 
dolarla makinelerden sonra en çok dış ticaret fazlası verdiği ürün grubu olduğu görülmektedir. 

Türkiye’nin  İtalya  pazarında  pazar  payının  en  yüksek  olduğu  ürünler  demir­çelik  inşaat 
malzemeleri  demir­çelik  filmaşin  (gtip:  7213)  ve  inşaat  demiri  olarak  bilinen  demir  veya 
alaşımsız çelikten çubuklardır (gtip: 7214). 

2008  yılında  İtalya’nın  demir­çelik  filmaşin  ithalatı  925  milyon  dolara  olarak  gerçekleşmiş, 
Türkiye’nin  ihracatı  97  milyon  dolar  olmuştur.  İtalya’ya  ihracatımızın  %  96’sı  ve  İtalya 
ithalatının % 67’si bir alt­ürün grubu olan enine kesiti daire şeklinde, çapı 14 mm.den küçük 
filmaşinlerden (gtip: 7413.91) oluşmaktadır. 2009 yılında bu ürün grubundaki ihracatımız 93 
milyondan 50 milyon dolara gerilemiştir. 

Bir  diğer  önemli  ihraç  kalemimiz  olan  inşaatlarda  kullanılan  demir­çelik  çubuklarda  (gtip: 
7214)  2008  yılında  İtalya’ya  yönelik  ihracatımız  29  milyon  dolar  olurken  İtalya’nın  ithalatı

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  51 


524  milyon  dolar  olarak  gerçekleşmiştir.  Ancak  bu  üründeki  ihracatımızın  %  98’i  inşaat 
demirlerinden (gtip: 7214.20) oluşmaktadır ve bu alt ürün grubundaki pazar payımız % 25’tir. 
2009 yılı ihracatımız 2008 yılındaki seviyesinde kalarak 28,5 milyon dolar olmuştur. 

İtalya 2009 yılındaki 19,7 milyon tonluk ham çelik üretimiyle dünya üretiminin % 1,6’sını 
gerçekleştirmektedir. 

ÇİMENTO (gtip: 2523) 

2008  yılında  İtalya’nın  çimento  ithalatı  dolar  olarak  gerçekleşmiş,  Türkiye’nin  İtalya’ya 
ihracatı  55  milyon  dolar  olmuştur.  2009  yılında  çimento  ihracatımız  %  85  oranında  artarak 
106 milyon dolara yükselmiştir. 

2008 yılı rakamlarına göre Türkiye İtalya’nın en çok çimento ithal ettiği ülke konumundadır. 
% 24 pazar payı bulunan Türkiye’yi % 16 ile Fransa ve % 15 ile Çin izlemektedir. 

BEYAZ EŞYA 

İtalya  beyaz eşya  sektöründe Indesit, Elextrolux  ve  Whirlpool  firmaları  lider durumdadırlar. 


Bu üç firma pazardaki toplam satışların % 49’unu gerçekleştirmektedir. 

Ev tipi buzdolapları (gtip: 8418.21) 

2008  yılında  İtalya’nın  ev  tipi  buzdolapları  ithalatı  308  milyon  dolar  olmuştur.  İthalatın  % 
37’si  Polonya’dan,  %  22’si  Türkiye’den  yapılmaktadır.  2008  yılında  68  milyon  dolar  olan 
ihracatımız, 2009 yılında 55 milyon dolara gerilemiştir. 

Ev tipi çamaşır makineleri (gtip: 8450.11) 

2008  yılında 303  milyon dolar olan İtalya’nın  ev tipi çamaşır  makineleri  ithalatında Türkiye 


%  23  pazar  payıyla  lider  durumdadır.  Türkiye’nin  ardından  %  21  ile  İspanya  gelmektedir. 
2008 yılında 64 milyon dolar olan ihracatımız, 2009 yılında 66 milyon dolara yükselmiştir. 

Ev tipi bulaşık makineleri (gtip: 8422.11) 

2008 yılında İtalya’nın ev tipi bulaşık makineleri ithalatı 186 milyon dolar olmuştur. İthalatın 
% 45’i Almanya’dan yapılmaktadır. Türkiye’nin pazar payı % 12’dir. 2008 yılında 20 milyon 
dolar olan ihracatımız, 2009 yılında 17 milyon dolara gerilemiştir.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  52 


DERİ GİYİM 
(gtip: 4203.10) 

Gelişmiş bir deri sektörüne sahip olan İtalya’nın 2008 yılı deri eşya ihracatı 5,7 milyar dolar, 
ithalatı  2,9  milyar  dolar  seviyesindedir.  Deri  giyim  eşyası  ve  aksesuarlarının  İtalya  deri 
ürünler ihracatındaki payı % 21, ithalatındaki payı % 16’dır. 

Türkiye’nin  bu  ürün  grubunda  İtalya’ya  yaptığı  ihracatın  %  96’sı  deri  giyim  eşyalarından 
oluşmaktadır. Eldiven, kemer vs. ürünlerin ihracatımızda önemli bir yeri bulunmamaktadır. 

2008 yılında İtalya’nın toplam deri giyim ithalatı 282 milyon dolar olmuştur. İthalatın % 50’si 
Çin  ve  Hindistan’dan  yapılmaktadır.  Türkiye’nin  pazar  payı  %  11’dir.  2009  yılı  ihracatımız 
bir önceki yıla göre % 35 azalarak 20 milyon dolara gerilemiştir. 

İtalya’nın en önemli deri ve kürk giyim biri olan MIFUR fuarı her yıl mart ayında İtalya’nın 
Milano  şehrinde  düzenlenmektedir.  2010  yılı  için  Dış  Ticaret  Müsteşarlığı  tarafından  milli 
katılımda devlet desteği verilen bu fuara katılım Türk deri giyim üreticilerinin İtalya pazarına 
girebilmeleri için önem taşımaktadır. 

İtalyan  tüketiciler  iyi  tasarlanmış  ve  kaliteli  deri  giyim  eşyası  tercih  ettikleri  için  ihracatı 
yapılacak ürünlerin bu ihtiyacı karşılaması gerekmektedir. 

MÜCEVHERAT 
(gtip: 7113.19) 

İtalya mücevherat pazarı AB içindeki en büyük pazardır. 2008 yılında pazardaki toplam talep 
5  milyar  avro  olarak  gerçekleşmiştir.  Ancak  2004­2008  döneminde  pazarda  daralma 
mevcuttur.  2008  yılı  pazar  büyüklüğü  2004  yılındaki  değerinin  %  6,4  altında  kalmıştır.  Bu 
durumun temel nedeni altın fiyatlarının artması sonucu tüketicilerin taleplerini kısmalarıdır. 

İtalya’da kişi başına 85 avro olan kişi başına yıllık mücevherat harcaması AB ortalaması olan 
47  avronun  oldukça  üzerindedir.  Yüksek  tüketim  seviyesi  sonucu  İtalyan  mücevher  sektörü 
hazır  giyim,  ayakkabı  ve  diğer  lüks  tüketim  mallarında  olduğu  gibi  dünya  genelinde  moda 
belirleyici olmaktadır. Son yıllarda İtalyan üreticiler mücevherin maddi değerinden daha çok 
tasarım  ve  işçiliğe  önem  vermektedirler.  Altın  mücevheratta  İtalyan  tüketicilerin  en  çok  18 
ayar  altın,  daha  sonra  14  ayar  altından  yapılan  ürünleri  tercih  etmeleri  de  üreticilerin  bu 
tutumuyla örtüşmektedir. 

İtalya’nın en önemli mücevherat fuarlarından biri olan Vicenzaoro Charm fuarı her yıl Mayıs 
ayından İtalya’nın Vicenza şehrinde düzenlenmektedir. 2010 yılı için Dış Ticaret Müsteşarlığı 
tarafından  milli  katılımda  devlet  desteği  de  verilen  bu  fuara  katılım  Türk  mücevherat 
üreticilerinin İtalya ve AB pazarına girebilmeleri için önem taşımaktadır.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  53 


FELDİSPAT 
(gtip: 2529.10) 

Feldispat  seramik,  porselen  ve  cam  sanayisinde  kullanılan  endüstriyel  bir  hammaddedir. 
Türkiye dünya feldispat ihracatının % 45’ini gerçekleştirmektedir. 2008 yılı toplam feldispat 
ihracatımız  147  milyon  dolar  olmuştur.  2009  yılında  toplam  ihracatımız  87  milyon  dolara 
gerilemiştir. İhracatımızın % 50’si İtalya’ya yapılmaktadır. 

İtalya’nın  2008  yılı  feldispat  ithalatı  129  milyon  dolar  olmuştur.  İtalya  verilerine  göre 
ülkemizin İtalya ithalatındaki payı % 92’dir.

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  54 


İTALYA’YA İHRACAT POTANSİYELİ OLAN BAŞLICA TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİ 

Türkiye'nin Türkiye'nin
Türkiye'nin Ülkenin
Ülkenin Türkiye'nin Türkiye'nin Dünya Ülkeye Ülkeye Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip
Ülkeye Toplam Ülke İthalatında İlk 5 Ülke
Toplam Ülkeye Toplam İthalatında İhracatı İhracatı Ülkelere Uyguladığı Gümrük
İhracatındaki İthalatındaki ve Pazar Payları (%)
Sektör GTİP Potansiyel Ürün İthalatı İhracatı İhracatı Ülkenin 2009 Aylık 2010 Aylık Oranları (Türkiye'ye ve soldaki
Değişim Değişim (Ülkenin ithalat verilerine
(milyon (milyon (milyon Payı 2008 Veriler Veriler sütunda belirtilen ülkelere
2008-2009 2008-2009 göre hesaplanmıştır)
dolar) dolar) dolar) (%) (milyon (milyon uygulanan gümrük vergisi %0 ise
(%) (%)
dolar) * dolar) * aşağıda verilmemiştir)
Sert Kabuklu 2008: 175 2008: 257 2008: 779 Türkiye (96), Gürcistan (2),
12,7 3,5 8,7 30 30
Meyveler 0802.22 Kabuksuz fındık 2009: 190 2009: 266 2009: 711 Azerbaycan (1) Türkiye %3, AB %0
İspanya (30), Türkiye (29),
2008: 28 2008: 8,9 2008: 113
Yaş Meyve 2,6 20,2 29,6 0,0 0,0 Şili (8), Fransa (7), Avusturya
2009: 36 2009: 10,7 2009: 133
Sebze 0809.20 Kiraz (6) AB ve TR %0
Kuru 2008: 39 2008: 29 2008: 350 Türkiye (78), Şili (5), İran (4),
3,0 -1,9 -9,0 2,1 3,1
Meyveler 0806.20 Kuru üzüm 2009: 36 2009: 28 2009: 408 Avustralya (3), Almanya (3) İran % 2,4, AB ve TR %0
Türkiye (50), Tunus (32),
2008: 26 2008: 11,7 2008: 67
Kurutulmuş 2,3 0,8 -7,2 1,0 1,3 Senegal (5), Çin (5), İspanya
2009: 24 2009: 11,8 2009: 56
Sebzeler 0712.90.30 Kurutulmuş domates (2) Çin ve Tunus % 9,3, AB ve TR %0
Sert Kabuklu İşlenmiş fındık (ambalaj > 1 2008: 37 2008: 24 2008: 466
2,6 -35,3 -38,0 2,6 6,8
Meyveler 2008.19.19 kg.) 2009: 23 2009: 15,4 2009: 361 Türkiye (90), Almanya (5) Çin % 2,4, AB ve TR %0
Kuru 2008: 19,8 2008: 13,7 2008: 163 Türkiye (76), Yunanistan (21),
5,8 3,0 -5,4 0,4 0,3
Meyveler 0804.20.90 Kuru incir 2009: 18,8 2009: 14,1 2009: 151 Almanya (1), Fransa (1) AB ve TR %0
Türkiye (79), Almanya (13),
2008: 7,6 2008: 5,5 2008: 313
Kuru 1,9 -12,5 -14,4 0,8 1,2 Fransa (5), İngiltere (1), ABD
2009: 6,5 2009: 4,8 2009: 279
Meyveler 0813.10 Kuru kayısı (1) ABD %5, AB ve TR %0 

* Aylık veriler 3 aylıktır

© İGEME – İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2010  55 


KURU MEYVELER 

Kuru Üzüm (gtip: 0806.20) 

İtalya  iklimi  sayesinde  üzüm  yetiştiren  ülkelerden  biridir.  Ancak  yetişen  üzümler  şaraplık 
üzümlerdir ve kuru üzüm ihtiyacı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. 

Ülkemiz  ise  dünya  kuru  üzüm  üretiminde  ve  ihracatında  ilk  sırada  yer  almaktadır.  Son  iki 
yıldır kuru üzüm fiyatları da diğer kuru meyve fiyatları gibi artış göstermiştir. Ancak özellikle 
ambalaja  önem  veren  İtalyan  tüketicilere,  daha  güzel  ambalajlı  ve  daha  küçük  gramajlı 
ürünlerin sunulması Türk kuru üzüm ihracatına katma değer katacaktır. 

Kuru İncir (gtip: 0804.20.90) 

Türkiye  dünya  kuru  incir  üretiminde  ve  ihracatında  ilk  sırada  yer  almaktadır.  İtalya,  dünya 
kuru incir üretiminde 6. sırada yer almaktadır. Ancak üretim talebi karşılamamaktadır. Az da 
olsa kuru incir  ihracatı  yapılmakla birlikte, ülke kuru incirde daha çok ithalatçı konumdadır. 
Ekonomik krizle birlikte kuru incir fiyatlarının da artış göstermesine paralel olarak kuru incir 
ithalatı miktar olarak düşüş gösterirken değer olarak artış göstermiştir. 

İtalya  kuru  incir  ithalatının  %76’sını  ülkemizden  karşılamaktadır.  Sektörde  en  büyük  rakip 
Yunanistan’dır. 

Kuru Kayısı (gtip: 0813.10) 

Türkiye dünya kuru kayısı üretiminde ve ihracatında ilk sırada yer almaktadır. 

İtalya  birçok  tarım  ürününde  olduğu  gibi  kuru  kayısıda  da  hem  ithalatçı  hem  de  ihracatçı 
konumundadır.  2008  yılı  ihracatı  3,5  milyon  dolar  iken,  ithalatı  7,6  milyon  dolardır. 
İthalatının %78,5’ini Türkiye’den gerçekleştirmektedir. Yüksek kalitede ve ambalajı iyi olan 
ürünler tüketiciler tarafından daha çok tercih edilmektedir. 

KURUTULMUŞ DOMATES 
(gtip: 0712.90.30) 

Türkiye  dünya  kurutulmuş  domates  ticaretinde  önde  gelen  ülkelerden  biridir.  Ancak  dünya 
çapında  henüz  yeterince  büyük  bir  marka  haline  gelememesi  sektörün  en  büyük  sorunudur. 
Bu  nedenle  ürünler  çoğu  zaman  tüketiciye  yönelik  ambalajlarda  değil  dökme  olarak  ihraç 
edilmektedir. Bu nedenle ürünün katma değeri azalmaktadır. Diğer taraftan İtalya birçok tarım 
ürününde  olduğu  gibi  kurutulmuş  domateste  de  kendini  iyi  bir  şekilde  pazarlamayı 
başarmıştır.  Ülke  kurutulmuş  domateste  hem  ithalatçı  hem  de  ihracatçı  konumundadır. 
İthalatının  yarısı  Türkiye’den  karşılanmaktadır.  Ancak  pazarda  Çin  ve  Tunus  rakip  olarak 
karşımıza  çıkmaktadır  ve  ithalatta  gümrük  avantajından  yararlanamamaları  ülkemizin 
lehinedir.

56 
SERT KABUKLU MEYVELER 

Kabuksuz fındık ve işlenmiş fındık (gtip: 0802.22, 2008.19.19) 

İtalya,  dünya  fındık  üretiminde  Türkiye’den  sonra  ikinci  sırada,  AB  içinde  de  ilk  sırada  yer 
almaktadır. Bu nedenle hem ithalatçı hem de ihracatçı konumundadır. 2008 yılında kabuksuz 
fındık (gtip: 0802.22) ihracatı yaklaşık 105 milyon dolar iken, ithalatı 175 milyon dolar olarak 
gerçekleşmiştir.  İthalatın  %  96’sı  ülkemizden  karşılanmaktadır.  Ancak  Gürcistan’dan  gelen 
ürünlerin  artması  ve  ülkede  “marka”  ya  da  “menşe  ülke”  bilincinin  az  olması  Türk  ürünleri 
açısından dezavantaj olarak görülmektedir. 

Fındık  hem  atıştırmalık  olarak  tüketilmekte  hem  de  gıda  sanayisinde  kullanılmaktadır. 
İtalyanlar  ürünün  kalitesinin  yanında  ambalaja  önem  vermektedirler.  Yenilikçi  ambalaj 
türünün  geliştirilmesi,  ambalajın  küçük  porsiyonlar  halinde  olması,  kolay  açılabilir­ 
kapanabilir  olması  ve  etikette  sağlığa  vurgu  yapılması  İtalyan  tüketiciler  açısından  tercih 
sebebidir.

57 

You might also like