Kendimiz Yapal›m
Yavuz Erol*
Otomatik Çiçek Sulama Sistemi
Ço¤umuzun evinde, do¤an›n en güzel canl›la-
r› olan çiçekler bulunmaktad›r mutlaka. Çiçek ye-
tifltirmenin baz› zorluklar› oldu¤u ise herkes tara-
f›ndan bilinmektedir. Belirli zamanlarda saks›da-
ki topra¤› de¤ifltirmek ve daha önemlisi aksatma-
dan çiçe¤i sulamak gerekir. Gereken özenin gös-
terilmemesi halinde çiçe¤in solmas› veya kuru-
mas› kaç›n›lmaz olur. Sulama ifllemi özellikle ev-
den uzun süreli ayr› kal›nd›¤›nda (örne¤in tatil-
deyken) büyük bir sorun oluflturur. Böyle zaman-
larda ilk akla gelen fikir çiçekleri yak›n bir kom-
fluya teslim etmek olsa da, zaman ayarl› elektro-
nik bir sistemle çiçekleri otomatik olarak sula-
mak da mümkündür asl›nda.
Otomatik çiçek sulama sistemi elbette pek
çok farkl› flekilde gerçeklefltirilebilir. Ancak, ya-
p›lan tasar›m›n ekonomik ve kolay monte edilebi-
lir olmas› için piyasada haz›r sat›lan ürünleri kul-
lanmak daha uygun olur. Afla¤›da böyle bir sula-
ma sisteminin nas›l yap›labilece¤i konusunda de-
tayl› bilgiler verilmifltir. Gerçeklefltirilen sistem
sayesinde 3 adet çiçe¤in bir ay süresince otoma-
tik olarak sulanmas› mümkün olmaktad›r.
Sistemin genel görünüflü
Sistemin çal›flma flekli:
Çiçekler günde bir kez sulanacak flekilde tasa-
r›m yap›lm›flt›r. Ayarlanan sulama vakti gelince
‘otomatik sulama sistemi’ aktif olmakta ve kovada
bulunan su, pompa vas›tas›yla çiçeklere aktar›lmak-
tad›r. Pompan›n ne kadar süre çal›flaca¤› tasarla-
nan ayr› bir elektronik devre ile ayarlanmaktad›r.
Böylece, çiçe¤in ihtiyaç duydu¤u miktarda su kulla-
n›lmaktad›r. Her bir çiçek için günde çok az miktar
suyun yeterli olaca¤› düflünülürse bir kova su ile en
az bir ay boyunca sulama yapmak mümkün olur.
Kovadaki suyun bir k›sm› da buharlaflma ile azala-
ca¤›ndan büyük boyutlu bir kova kullanmak uzun
süreli sulama için daha uygun olacakt›r.
Sistemin elektriksel ba¤lant› flemas›.
Kullan›lan malzemeler:
Zaman ayarl› priz (analog veya dijital)
12 volt regüleli AC/DC adaptör
Akvaryum filtresi (pompa)
Birkaç metre akvaryum hortumu
Süre ayar› için elektronik devre
3’lü priz ve birkaç metre elektrik kablosu
Bir miktar silikon
10 litre hacminde bir kova
Tasarlanan sistemde çiçeklerin sulanma saa-
ti, piyasada ‘zaman ayarl› priz’ ad›yla sat›lan ci-
hazla ayarlanmaktad›r. Analog ve dijital olmak
üzere iki türü bulunan bu prizlerden her ikisi de
bu ifl için uygundur. Analog olan tip ile sadece
günlük ayarlama yapmak mümkün iken, dijital
olan tip ile haftal›k ayar da yap›labilmektedir.
Gerçeklefltirilen otomatik sulama sisteminde ana-
log tipteki zaman ayarl› priz kullan›lm›flt›r.
5W ve kapasitesi 200 litre/saat olan küçük bo-
yutlu bir pompa kullan›lm›flt›r. Kovadaki suyu çi-
çeklere aktarmak için birkaç metre akvaryum
hortumu gerekmektedir.
Otomatik sulama sistemi ile kaç adet çiçe¤in
sulanmas› isteniyorsa pompan›n su ç›k›fl borusu-
na o say›da akvaryum hortumu monte edilmeli-
Sistemde, pompan›n çal›flma süresini ayarla-
mak için bir elektronik devre tasarlanm›flt›r. Bu
devrenin besleme gerilimi 12V’luk bir ac/dc
adaptör taraf›ndan sa¤lanmaktad›r. Afla¤›da fle-
matik çizimi verilen süre ayarlama devresindeki
100k’l›k potansiyometre ile pompan›n çal›flma
süresi saniye cinsinden ayarlanabilmektedir. Böy-
lece sulama sistemi aktif hale geldi¤i anda röle
enerjilenerek pompay› çal›flt›rmakta ve ayarlanan
sürenin sonunda röle enerjisiz kalarak pompan›n
çal›flmas›n› durdurmaktad›r. Devrede görülen re-
set butonu ise süre ayar› öncesinde kondansatö-
rü tamamen deflarj etmek için kullan›l›r.
dir. Bu sayede ayn› anda birden fazla çiçe¤i sula-
mak mümkün olur. Su s›zd›rmazl›¤›n› sa¤lamak
için hortumlar›n ba¤lant› k›sm›nda bir miktar si-
Sulama sisteminde kullan›lan di¤er bir cihaz likon kullan›labilir.
kovadaki suyu çiçeklere aktaran pompad›r. Bu ci-
haz, akvaryum filtresi olarak da bilinmektedir.
Güç tüketimi çok düflük olmas›na ra¤men yüksek
verimle çal›flmaktad›r. Tasarlanan sistemde, gücü
Yukar›da yap›m› anlat›lan çiçek sulama siste-
mi, piyasadan kolayl›kla temin edilebilen malze-
melerle gerçeklefltirilmifl, maliyeti düflük ve per-
formans› yüksek bir sulama sistemidir.
*F›rat Üniv. Elektrik-Elektronik Müh.
yerol@firat.edu.tr
Ekim 2004 103 B‹L‹M ve TEKN‹K