Professional Documents
Culture Documents
TEKNE SEÇİMİ
Ahmet Çelenoğlu
http://www.tekneuzmani.com
İKİNCİ EL
TEKNE SEÇİMİ
Ahmet Çelenoğlu
http://www.tekneuzmani.com
İkinci El Tekne Seçimi
Tekne seçerken ihityaçlarınız mutlaka göz önünde tutun. Günübirlik geziler için 8 -
10m. Arası bir tekne yeterlidir. İçinde 4 kişilik yatacak yer olan, portatif tuvaletli,
küçük bir mutfağı olan, bir buzluğu bulunan kıçtan takma motorlu, salması fazla derin
olmayan bir tekne genellikle yeterli olur.
Değişik yerlerde dolaşmak için ve bir hafta gibi teknede konaklamalı geziler için ise
10 – 14 m arası bir tekne daha uygun olabilir. 4 – 6 yatak kapasiteli, Uygun bir
mutfağı ve buzdolabı olan, duş ve tuvaleti olan, yeterli su ve yakıt deposu hacmına
sahip, derin salmalı, malzemelerinizi kolaylıkla koyabileceğiniz kadar dolabı olan bir
tekne bakmalısınız.
1
Tekne Kontrolu
Gövde:
Tekne gövdesinde görünmese bile su girmesi nedeni ile hasar oluşmuş olabilir veya
teknede hasar oluşmak üzeredir. Ozmoz adı ile adlandırılan bu hasar ilerlemiş
durumda göz ile görülebilirse de başlangıç safhasında iken görülemez. Bu nedenle
profesyonel olarak muayene edilmesi gerekir. Sadece rutubet ölçümü fikir verse bile
muayene göz ve kulakla yapılan ve uzmanliık gerektiren bir işlemdir. Bu tür bir riski
en iyi profesyonel bir sörvey ile önleyebilirsiniz.
Direk dibinde pas oluşumu genellikle direğin diğer alanlarında da pas oluştuğunu
gösterir. Eğer direğin değiştirilmesi öngörülmüyorsa uzak durulmalıdır. Aynı şekilde
sabit arma tellerindeki çatlaklar, bağlantı noktalarında oluşabilecek pas armanın
eskidiğinin bir belirtisidir. Paslanmaz teller önceden gözle görülmeyen bir şekilde
yorulabilir ve kopabilirler. Bu tür paslanmalar sörvey sırasında dikkatlice gözden
geçirilmelidir.
Yelken ve Arma:
Yelkenlerin ve iskota, mandar halatları yaşa bağlı olarak eskir ve değişmesi gerekir.
Tekne fiyatı verilirken bunlar dikkate alınmalıdır.
Motor:
Eskimiş ve bakımsız bir motor sorunlar yaratabilir. İçten takma bir dizel motorun hem
kendisi hem de yenilenmesi pahalıdır. Sörvey sırasında motorun genel durumu
hakkkında bilgi verilmelidir. Eğer sörvey raporunda motor konusunda sorun
hissedilmişse motoru bir tamirciye göstermek gerekebilir.
Güverte Donanımı:
Güverte üstündeki donanım vinçler ve ırgat dışında çok pahalı değildir. Ancak
vinçlerin ve ırgatın durumu dikkate alınmalıdır.
Elektronikler:
Her türlü elektronik malzemede olduğu gibi tekne elektroniklerinin de modası çok
çabuk geçer ve 5 yıl kullanılmış elektronik cihazlar değiştirlecek listesinde yer
2
almalıdır. Aşırı pahalı olmasalar da tekne satın alma sırasında maliyetlerini dikkate
almak gerekir. Elektronikleri doğru kullanmasını öğrenebilmek genellikle kullanma
kitapçıklarına bağlıdır. Kullanma kitapçığını bulamadığnız bir elektronik cihazı
kullanmayacağınızı veya değiştirmeniz gerektiğini varsaymalısınız.
Kamara düzeni:
Kamara içinin rengi ve düzenini değiştirmek oldukça zordur. Hele yatak ilavesi gibi
işlemlere hiç girilmemelidir. Kamarasının düzenini beğenmediğiniz bri tekneden
hemen vazgeçin. Bu konuda özellikle hanımlar söz sahibidir. Teknenin kamara düzeni
konusunu eşinize bırakmanız önerilir.
Elektrik:
Bir tekne elektriği değiştrilmesi zor ve zahmetli bir işlemdir. Eğer elektrik kabloları
örümcek ağı gibi karmaşıksa veya elektrikli aletlerin bir kısmı çalışmıyorsa bir marin
elektrikçiden fiyat almadan tekne için pazarlık etmeyin.
Depolar:
Havuzluk:
Havuzlukta küçük değişiklikler yapmak oldukça kolay olsa da, iskota ve mandarların
yerlerini değiştirmek, oturma yerlerini değiştirmek, dümen dolabının yerini
değiştirmek oldukça zordur, aklınıza bile getirmeyin.
Havuzlukta tekne yatmışken rahat oturabilmeniz için ayaklarınızı dayamak için yer
olması gerekir.
Teknenin şişme bir botu varsa, ömürlerinin yaklaşık 5 yıl olduğunu unutmayın. Botun
motorunun kullanma ve bakım talimatını mutlaka edinmelisiniz.
Hareket Planınız
3
Alabileceğinize karar verdiğiniz teknelerin bir listesini yapın. Beğendiğiniz tekne
modellerinin yakınınızdaki bir marinada bulunanlarını inceleyin. Bunların satılık
olması gerekmez. Sadece dışından bakmak bile size fikir verebilir. Sahibi ile
görüştüğünüzde büyük olasılıkla içini de size gösterir.
Baktığınız tekneler gözünüze hoş görünüyor mu? Gözünüze çirkin gelen bir tekneyi
satın almak istemezsiniz.
İlk Kontrollar
Aracı tarafından satılan teknelere bakmak nisbeten daha kolaydır. Yapmanız gereken
görüşüp tekneye bir bakmaktır. İlk bakışta tek dikkat edeceğiniz konu tekneye iyi
bakılıp bakılmadığı olmalıdır. Sadece uzaktan bakmak bile teknye iyi bakılıp
bakılmadığı konusunda çok iyi fikir verir. Böylece tekneye detaylı bakıp
bakmayacağınıza karar verirsiniz.
Tekneye iyi bakılmışsa ve istenen fiyat size makul geliyorsa satıcı veya tekne sahibi
ile daha uzun bir kontrol için sözleşin. Denizde bir tekneye bakmak için 3 - 4 saat
ayırmalısınız. Tekne karada ise bu süre daha uzun olabilir.
Suda Kontrol
Teknenin ilk görüntüsü genelde size uygun geldiyse denizde kontrol edin. Konrol için
yanınıza aşağıdakileri alın:
Flaşlı bir fotoğraf makinası
Küçük bir kaydedici teyp veya kalem kağıt
Arkasını çekiç gibi kullanacağınız bir tornavida
Temizlik için bez
Sivri uçlu bir tornavida veya çakı
Diş aynası gibi saplı bir ayna
Büyüteç
Salma Saplamaları
Salmalar gövdeye saplamalar ile monte edilir. Farşları kaldırdığınızda direğin hemen
altından başlayan saplamaları ve somunlarını görürsünüz. Eğer saplamalar ve
4
somunları bronz ise ve üstleri açıksa sorun oluşamama olasılığı yüksektir. Salma
saplamaları paslanmaz çelik ise ve üstleri epoksi ile boyanmamışa dikkatle inceleyin.
Somun diplerinde oluşabilecek pas lekeleri yetersiz oksijen taşıyan deniz suyu içinde
duran saplamaları paslandırmış olabilir. Üst taraflar sağlam görünse bile bağlantının
somun altında kalan kısımları zarar görmüş olabilir. Bu tür saplamaların kontrolu
ancak salmanın sökülesi ile mümkündür. Bu tür durumlarda tekneden uzak durmakta
yarar var. Salma saplamaları genellikle pik dökümün içindedir ve değiştirilmeleri pek
olası değildir. Ek saplamalar yapmak gerekir, bu işlem de hiç ucuz değildir.
Saplamaların üstü boyalı veya boyasız olsun pas lekesi saplamaların iyi durumda
olmadığını gösterir. Büyük olasılıkla tekne bu saplamaların dibinden az da olsa su
yapıyor olabilir.
Pas görüntüsü belirli bir seviyenin üstünde ise o tekneden vaz geçin. Kararsız
kalırsanız notunuzu alın. Sörvey sırasında saplamalar gözden geçirilecektir.
Endişelerinizi sörvey yapan kişiye iletirseniz daha derinlemesine inceleme yapılır.
Su ve Yakıt Tankları
Tüm tankları kontrol edin. Özellikle metal tanklara dikkat edin. Tankın kontrol kapağı
varsa kapağı açın ve el ile ve küçük aynanız yardımı ile içini kontrol edin. Pas
oluşumu tankın eskidiğini gösterir. Onarımı kolay değildir. Tankı yerinden sökmek,
tekne içinde bir çok mobilyanın sökülmesini gerektirebilir ve tekne inşa edilmeden
tank monte edildiği için çıkarması ve takması ciddi sorun oluşturur.
Motor
Eğer bakmasını bilirseniz motor size çok şey söyler. Motordan gelen her yağ
damlasının, her boya kalkmasının soruna işaret etmesi olasıdır.
Motorun hem altında hem yanlarında yağ sızıntılarını kontrol edin. Yanlardaki yağ
sızıntıları supap kapağından sızdırmaya, alttakiler ise contalardaki kaçırmaya işaret
eder. Contaların değiştirilmesi genellikle motorun sökülüp karaya alınmasını
gerektirir.
Motorun üst bölümünde görülecek pas lekeleri genellikle kapak contalarında soruna
işaret eder. Motor yağını kontrol edin. Su ile karışmış motor yağı süt gibi beyazlanmış
olur. Alt bölümlerdeki pas lekeleri ise donma tapalarının veya su kanallarında kaçağı
gösterir.
Aşırı ısı görmüş veya paslanmış bir motor iyi bir motor tamircisine gösterilmelidir.
Sörvey sırasında bu noktaya dikaat çekerseniz motora daha detaylı bakılır ve sörvey
sonrasında motoru bir tamircinin görüp görmemesi gerektiğine karar verilir.
Güverte
Tekne güverteleri genellikle sandviç tekniği ile yapılır. Fiberglas bir tabaka üstüne
ahşap, kontraplak veya köpük döşenir ve üstü tekrar fiberglas ile kapatılır. Zaman
5
içinde bu orta tabaka alt ve üstündeki fiberglas yapıdan ayrılabilir. Bu ayrılmanın
sebebi genellikle içine giren sudur. Güvertenin her bölümünde dolaşın. Ayaklarınızın
altında oluşabilecek her esneme genellikle kaplamaların birbirinden ayrıldığnını
işaretidir. Tornavidanın sapı ile bu bölgelere vurduğunuzda altının boş olduğnu
gösteren bir ses duyarsınız. Bu tür boşluklar küçük alanlar ise onarılabilir. Ancak
yaygınlaşmış veya ortadaki ahşap bölüm çürümüşse onarım genellikle çok masraflı
olur. Tekneyi almaktan uzak durmakta yarar vardır.
Kamara Düzeni
Kamara içinin düzenini size uygun olup olmadığını kontrol edin. Yatak sayısına bakın.
Genelde seyahate çıkacak kişi sayısı kadar yatak olması gerekir. Salondaki masanın
indirilerek yatağa dönüştürlmesi gerektiğinde kullanılabilirse de seyahatlerde her gece
bu bölümün değiştirilmesi oldukça zahmetlidir.
Rahat bir uyku için yatak boyutu önemlidir. Yatak boyunu teknede yatacakların
boyları ile kıyaslayın. Normal koşullarda bir yatak, yatacak kişiden en az 30 cm uzun
olmalıdır. 180 cm boyda bir kişi ancak 210 hatta 220 cm bir yatakta rahat uyuyabilir.
Yatak genişlikleri en az 60 cm olmalıdır. Her koşulda yatakların 190 cm boyda, 60
cm ende olması asgari boyutlar olmalıdır.
Mutfak ve kamarada yeterli depolama için dolap olup olmadığını kontrol edin. Dolap
kapaklarının sert havada veya yattığıda açılmayacağından emin olun. Mutfak evyesi
derin olmalı ve teknenin ortasına yakın olmalıdır. Tekne 30 derece yatmışken dolaplar
açılmamalı ve mutfak evyesine su dolmamalıdır.
Tekne ocağı sallanabilir şekilde olmalıdır ve yetrli salınım için yer bırakımalıdır. Seyir
sırasında tekne yattığında veya sallandığında sallana ocak değil teknedir. Ocak sürekli
yatay kalarak üzerindeki çaydanlık veya tencereyi düşürmemelidir.
Baş altı kamara yatağının altını boş olması tercih edilmelidir. Buraya koyulacak bir su
veya atık su deposu teknenin dengelerini bozabilir ve dalgaya karşı giderken oluşacak
sarsıntı nedeni ile yerinden sökülebilir.
Motor bölmesinin motora müdahale için uygun olup olmadığnı kontrol edin. Yağını
kolaylıkla değiştirebilecek misiniz? Filtreleri kolay değiştirebilecek misiniz? Motor
hava yaptığında havasını alabilmek için enjektörler dahil gerekli yerlere ulaşabilecek
misiniz?
Teknenin iç düzenini değiştirmenin çok zor ve masraflı olduğnun unutmayın .İç düzen
size uygun değilse vazgeçin.
Sabit arma ve direğin durumunu da kabaca kontrol etmelisiniz. Tekne direğine önden
veya arkadan uzakça bir mesafeden bakın. Gurcatalar üst çarmıh telleri arasında eşit
açıyla durmalıdır. Yeni teknelerde gurcatalar yanlış olarak yatay durmaktadır.
Direğn tekneye göre dik durduğuna dikkat edin. Tekne içinde yanlış yükleme nedeni
ile tekne bir tarafa yatık olabilir ve uzaktan bakıldığnıda direk yatık görünebilir.
6
Direğin tekneye göre dik olması gerekir. Teknenin neden yatık olduğunu da kontrol
edin. Geçici yerleştirlmiş malzemelerin yeri değiştirilebilirse de yanlış monte edilmiş
su ve yakıt depoları tekneyi sürekli yatık tutabilir.
Sabit armada tellerin liftinlere bağlandığı yerlerde oluşabilecek aşırı pas telin zarar
gördüğünün beliritisidir. Armanın tamamının değişmesi gerekebilir.
Yumuşak bir bezle telleri en alttan ulaşabileceğiniz yüksekliğe kadar silin. Eğer bez
bazı yerlerde takılıyorsa teller hasar görmüş demektir. Bir telin hasar görmesi
diğerlerinin de aynı koşulda olduğunun göstergesidir. Tüm armanın değişmesi
gerekebilir.
Sabit arması hasarlı bir tekne bu durum fiyatta dikkate alınmışsa iyi bir yatırm olabilir.
Tekne arması yeniden donatılarak çok kısa sürede denize çıkmaya hazır hale gelir.
Elektrik Donanımı
Elektronik cihzların ömrü yaklaşık 5 yıldır. Genellikle servisleri 5 -7 yıl sonra o model
için yedek parça ve servis hizmetinden vazgeçerler. Cihazları kullanmak için
kullanma talimatını bulabileceğinize emin olun.
Deniz bağlantıları
Denizle bağlantısı olan her hortumun iki tarafı da çift kelepçe ile bağlanmalıdır.
Kelepçelerin sıkma yerleri hortum üzerinde karşılıklı olmalı aynı yerde olmamalıdır.
Çift kelepçe sadece vana ağzında değil hortumun diğer ağzında da gereklidir. Su
kesiminden yukarıda olsa bile hortum kelepçesi boşlayıp hortum çıktığında ağırlığı ile
kolaylıkla su kesiminin altına inebilmektedir.
7
Hortumlar vanadan çıkıp gidecekleri yere kadar tek parça olarak gitmelidir. Köşe
dönüşlerinde hortumun kesilerek araya dirse konulması iyi bir uygulama değildir. Her
ek yeri sorun için yeni bir kaynaktır.
Tuvalet Kokusu
Teknelerde tuvalet kokusu çok sık rastlanan ve neredeyse normal kabul edilen bir
durum haline geldi. Tuvalet kokusunun sebebi genelde geri kaçıran bir tuvalet
pompası veya kokuyu geçiren tuvalet hortumlarıdır. Pis su tankları da kokuyu
geçirebilir.
Eğer teknede tuvalet kokusu ile karşılaşırsanız, büyük olasılıkla bir önceki sahibinin
bu koku ile başa çıkmak için çalıştığını ve başaramadığnın varsayabilirsiniz. Çözüm
genellikle pompanın tamamen değiştirilmesi veya hortumlar koku geçiriyorsa
hortumların değişmesidir. Tuvalet tanklarının havalandırması tekne dışına
verildiğinden buralardan koku gelmesi olasılığı yok denecek kadar azdır.
Öncelikle temiz bir bezle tuvalet hortumlarını silin ve bezi koklayın, koku kaynağı
hortumlar ise değişmeleri gerekir. Aynı sorun depodan da kaynaklanabilir. Eğer depo
koku geçiriyorsa sökülmesi ve takılmasının kolay olup olmadığına bakmalısınız. Eğer
pompa geri kaçırıyorsa pompannı elemanlarının değişmesi gerekir. Pompa içinin
malzemelerinin değiştrilmesi yerine pompanın tamamını değiştrmek çok daha kolaydır
ve çok pahalı değildir.
Kapı ve Kapaklar
Sabit arma tekneyi direk tepesine doğru çekerken direk tekne dibine basar ve bu güçler
ciddi gerilmelere neden olur. Bölmeler yerinden ayrılmamışsa ve kapı veya kapaklar
tam kapanmıyorsa tekne ana şeklinden çıkmış olabilir. Salma üstüne ve gövdede
değişik yerlere destekler koyularak bu yamulma önlenebilir ancak satın alma sırasında
karşılaşılacak bu tür problem tekneden vaz geçmek için iyi bir nedendir.
Tekne güvertesi tekne gövdesine arasına bir yapışkan sürüldükten sonra civatalarla
bağlanır. Bu nedenle bu bağlantı arasında ince bir tabaka yapışkan görmek doğaldır.
Ancak baktığınız yerde aşırı bir yapışkan veya dolgu görürseniz, büyük olasılıkla
tekne o bölgeden su yapmıştır ve su girişi engellenmeye çalışılmıştır.
Bu tür su kaçaklarının doğru onarımı civataları sökerek torayı çıkarmak, iki malzeme
arasına uygun malzeme ile dolgu yaparak tekrar takmaktır. Oldukça zor ve pahalı bir
işlemdir.
8
Bu bölgeden su girmiş olması güvertenin sandviç içine de su güirmiş olabileceğinin
bir göstergesidir. Köpük veya balsa güverteler kolay kolay çürümezler ancak
kontraplak çabuk çürür. Eğer çürüme yoksa, ve sandviç yapı zarar görmüşse bu
bölgede küçük delikler delinerek içinin kuruması beklendikrten sonra epoksi enjekte
edilerek onarılmaya çalışılabilir. Ancak çürüme varsa bölgenin tamamen açılması
gerekir.
Jelkot çatlakları
Çatlaklar oluş nedenine göre değişik şekillerde olabilir. Tekne üzerinde sık
rastlanmayan çatlaklar altında gerekli onarım yapıldıktan sonra onarılmalıdır. Isı
değişimi nedeni ile yaygın çatlakların onarımı için ise epoksi macun ile düzeltme
sonrası tüm güvertenin boyanması gerekebilir.
Tekneye Su Girmesi
Tekneye su bir çok yerden girebilir. Tekneler su altından daha çok üst yapılarından su
alırlar ve tatlı su tuzlu suya göre özellikle ahşaplar için daha kötüdür.
Kamara içindeki kumaş bölmeleri dikkatle inceleyin. Özellike tekne bordasına yakın
olanlara bakın. Eski veya yeni su girişine bağlı lekeleri kolaylıkla görebilirsiniz. Bu tür
su girişlerinin yerlerini bulmaya çalışın. Genellikle güverte gövde bağlantısında
olabileceği gibi güverteye bağlanmış güverte üstü parçalardan da olabilir. Eğer güverte
üstüne bağlı koç boynuzu ırgat gibi parçaların dibinden su giriyorsa büyük olasılıkla
sandviç yapıya da girmiş ve zarar vermiştir. Ana bağlantıdan giriyorsa torayın
sökülmesi gerekir.
Kapalı bir alana su girmesi oldukça moral bozucudur. Bu tür su girişlerinin nasıl
engellenebileceğine bakın ve gördüğünüz hataları sörvey yapan kişi ile paylaşın, bu
konuda değişik önerileri olabilir.
9
Teknenin Karada Kontrolu
Kuvvetli bir ışık altında veya güneş ışığında tekne başından iskele ve sancağına bakın.
Daha sonra yanlara geçerek bakın. Aradığınz şey gövde üzerindeki aşırı çökmeler ve
aşırı kabartılardır. Herhangi bir şekilde yaralanmış bir tekne iy bir onarımdan
geçmemişse gövdede çökmeler veya kabarıklıklar olacaktır. Ayrıca jelkot üzerinde
aşırı parlaklık veya aşırı donukluk da arayablirsiniz. Kötü yapılmış bir onarım sökülüp
iyi bir onarım yapılabilir, ancak tekne içinde bulunan mobilya ve bağlantılar buna izin
vermeyebilir.
Su bağlantıları
Su bağlantılarını denizde iken kontrol etmiştik. Tekne gövdesine bağlı olan flanşlar
bronz olmalıdır. Marelon flanşlar kullanılmaya başlandı ise de en sağlıklısı bronz
flanşlardır. Flanş üzerindeki zehirli boyayı kazıyın. Flanşın rengi bronz sarısı
olmalıdır. Eğer renk kızıla dönmüşse sadece bakırı kalmıştır ve kırılmaya adaydır
değişmesi gerekir. Flanşla tekne gövdesi arasında bir dolgu olması gerekir ve su girişi
bu arada engellenmelidir. Eğer flanş altından su girişinden şüphelenirseniz flanş
çevresine tornavida sapı ile vurarak su alıp almadığını kontrol edin. Eğer su girmişse
gövdede de onarım gerekebilir.
Salma Bağlantısı
Salmanın tekneye olan bağlantısı arasında ince bir açıklık olabilir. Aşırı bir açıklık
salma somunlarının yeteri kadar sıkı olmadığına veya salmanın tam oturmadığına
işarettir. Bu koşullarda salma saplamaları su alarak özellikle paslanmaz çelikse erimiş
olabilir. Salmanın sadece baş tarafta veya kıç tarafta aşırı açılması oturmaya veya
çarpmaya işaret eder. Gövdede hasar oluşmamışsa bile salmanın sökülmesi
gerekebilir.
Ozmoz
10
Kontrolunuz sırasında bu tür sivilceler görürseniz tekneyi almaktan vazgeçmek için iyi
bir sebebiniz var demektir. Her koşulda sörvey için anlaştığınız kişi ozmoz muayenesi
yapacak ve gerçek durumu size yazılı olarak bildirecektir.
Karinadan Su Damlaması
Tekneyi karaya aldıktan bir süre sonra su tekne gövdesinden uzaklaşır. Salma
bağlantısı, dümen ve dümen milinden su gelebilir. Bu su gelen bölümün içine su
girdiğinin göstergesidir.
Bu tür su akıntıları henüz zarar vermemişse bile çok yakında zarar vermeye
başlayacaktır. Zarar vermediğine kanaat getirirseniz su girişini engelleyerek ileride
oluşabilecek hasarı engelleyebilirsiniz. Bu işlem gerekli tamirler ile sağlanabilir.
Dümeni düz olacak şekilde tutun ve kıçtan bakarak düzgünlüğünü tekne direği ile
kontrol edin. Dümen plasını el ile iskele sancak istikametinde ve baş kıç istikametinde
sallayın. Sallanma varsa aşınma göstergesidir. Aşınan parçaların değişmesi gerekir. Bu
parçaların değişebilmesi için teknenin lift ile yukarı kaldırılması veya dümen palasının
altındaki toprağın kazılması gerekebilir Tekne kıçına bağlı dümenler ise yukarıdan
kolaylıkla sökülür ancak iğnecik ve yuvası genellikle tekneye özel olarak
üretildiğinden yenisini sağlamak zor olabilir.
11