ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

 Ενταση ηλεκτρικού ρεύματος

Ενταση i ηλεκτρικού ρεύματος, ονομάζεται το πηλίκο του φορτίου q

που περνάει από μια διατομή του αγωγού, σε χρόνο t, δια του
χρόνου αυτού. Δηλ:
q
i t
Moνάδα έντασης είναι το 1Α.

 Νόμος Οhm

Η ένταση i του ρεύματος που V

διαρρέει ένα αγωγό, είναι ανάλογη με
τη διαφορά δυναμικού V που
εφφ=R
εφαρμόζεται στα άκρα του αγωγού.
φ i
Δηλ:
V
i
R

 Aντίσταση

Aντίσταση R ενός αγωγού, ονομάζεται το σταθερό πηλίκο της διαφοράς

δυναμικού που εφαρμόζεται στα άκρα του αγωγού, δια της έντασης του
ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό. Δηλ:

V
R
i
Mονάδα αντίστασης: 1Ohm=1V/A.

1
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

 Παράγοντες που επηρεάζουν την αντίσταση.

H αντίσταση ενός αγωγού εξαρτάται:

α. από το μήκος (l) του αγωγού (ανάλογα)
β. το εμβαδό διατομής (S) του αγωγού (αντιστρόφως ανάλογα)
γ. το είδος του υλικού από το οποίο είναι κατασκευασμένος ο
αγωγός.
δ. από τη θερμοκρασία.
Δηλ:

R   l
S

To ρ λέγεται ειδική αντίσταση και εκφράζει την εξάρτηση της

αντίστασης από το υλικό και τη θερμοκρασία.
Μονάδα ειδικής αντίστασης:1  m.
H εξάρτηση της ειδικής αντίστασης από τη θερμοκρασία δίνετε από
τη σχέση:

    o 1  

με α=θερμικός συντελεστής ειδικής αντίστασης του υλικου με μονάδα

μετρησης το grad-1.

 Είναι α>0 στα μέταλλα όπου αυξηση της θερμοκρασίας αυξάνει

την ειδική αντίσταση και συνεπώς και την αντίσταση του αγωγού.
 Είναι α<0 στους ημιαγωγούς όπου αυξηση της θερμοκρασίας μείωνει
την ειδική αντίσταση και την
αντίσταση του αγωγού.
 Εαν α=0 τότε η αντίσταση των υλικών R
α>0
αυτών δεν επηρεάζονται από την
θερμοκρασία. α=0
R0

Γενικά η αντίσταση ενός αγωγού

α<0
επηρεάζεται από τη θερμοκρασία σύμφωνα
θ
με τη σχέση:
R   R o 1  

2
ΑΡΜΕΝΗΣ ΣΠΥΡΟΣ (ΦΥΣΙΚΟΣ)

 Συνδεσμολογία αντιστάσεων

Ενα κύκλωμα είναι δυνατό να αποτελείται από πλήθος αντιστάσεων.

Οσες από αυτές διαρρέονται από το ίδιο ρεύμα λέμε ότι είναι
συνδεδεμένες σε σειρά, ενώ, όσες έχουν ίδια τάση στα άκρα τους,
λέμε ότι είναι συνδεδεμένες παράλληλα.
Οσες αντιστάσεις είναι συνδεδεμένες σε σειρά, μπορούμε να τις
αντικαταστήσουμε από μια ισοδύναμη αντίσταση Roλ . Aυτή είναι:

R o  R 1  R 2  ...  R 

Η ισοδύναμη αντίσταση Roλ για όσες αντιστάσεις είναι συνδεδεμένες

παράλληλα, είναι:

1  1  1  ...  1
R o R 1 R 2 R

 Hλεκτρικές Πηγές

Κάθε ηλεκτρική πηγή χαρακτηρίζετε από την Ηλεκτρεγερτική της

δύναμη (Η.Ε.Δ) και την εσωτερική της αντίσταση r.
Σε κάθε κύκλωμα που περιλαμβάνει ηλεκτρική πηγή ισχύει ο νόμος του
Οhm.Δηλ:
E  i  R o  i  R  r

H τάση στα άκρα μιας ηλεκτρικής πηγής λέγεται πολική τάση και
είναι μικρότερη της Η.Ε.Δ.
V  E  i  r

 Oταν η ηλεκτρική πηγή δεν

διαρρέεται από ρεύμα ή έχει
Vπ
αμελητέα εσωτερική αντίσταση η
πολική τάση είναι ίση με την Ε
Η.Ε.Δ.
 Οταν συνδέσουμε τα άκρα μιας
ηλεκτρικής πηγής με σύρμα i
iβ
αμελητέας αντίστασης λέμε ότι
βραχυκυκλώνουμε την πηγή και

3
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

τότε θα περάσει μέσα από αυτή το μεγαλύτερο δυνατό ρεύμα το

οποίο λέγεται ρεύμα βραχυκύκλωσης.

i  E
r

 Iσχύς

Η πηγή προσφέρει στο κύκλωμα ενέργεια. Ο ρυθμός με τον οποίο

παρέχει ενέργεια στο κύκλωμα(ισχύ πηγής) είναι:
P  E  i
Η ισχύς κάθε αντιστάτη δίνεται από τις παρακάτω σχέσεις:

2
P  i2  R  V  i  V
R

Παρατηρήσεις
 Η σχέση Q  i 2 Rt δίνει την ενέργεια που ελευθερώνεται σε κάθε
αντιστάτη και εκφράζει το νόμο του Ohm.
 Η ενέργεια που ελευθερώνεται σε κάθε ηλεκτρικό καταναλωτή
δίνεται από τη σχέση: W  P  t.
 Η σχέση P  V  i ισχύει για κάθε ηλεκτρική συσκεύη.
 Η ισχύς που παρέχει η ηλεκτρική πηγή στο εξωτερικό κύκλωμα
δίνεται από τη σχέση:P   V   i

 Αποδέκτες

Αποδέκτης είναι μια συσκεύη που μετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια που
του προσφέρουμε σε ενέργεια άλλης μορφής εκτός από θερμότητα.
Ο συντελεστής απόδοσης αποδέκτη είναι:
P

P 
Είναι πάντα   1λόγω απωλειών θερμότητας(φαινόμενο Joule).
H δαπανώμενη ισχύς είναι η ισχύς του ηλεκτρικού ρεύματος δηλ.
P  P  V  i όπου V η τάση στα άκρα του αποδέκτη. Συνήθως η ωφέλιμη
ισχύς είναι μηχανική ισχύς.
Σε ένα αποδέκτη ισχύει: P  P  P , όπου P η ισχύς που
ελεύθερώνεται στην εσωτερική αντίσταση του αποδέκτη.