You are on page 1of 8

ki A y d a Bir Y a y ı n l a n ı r www.hayaletg emLcam www.locu5novus.

com/hayaletgemi
Sayı 57, Kasım/Aralık 2000

1 000 000 TL K D V Dahil

ISSN 1301-9708 c i n d e k i l e r

Sahibi v e S o r u m l u Y a z ı işleri M ü d ü r ü 3. [altınpost] 34. [kayıphazine]

TEKNOFİL T e k n o l o j i Tasarım Şato Michelangelo: Kendi Yazgısı

Adına Adnan Kurt Orhan Pamuk j Üzerine Üçlükler

Melih B a ş a r a n
Yazı K u r u l u [üstüçizilmişkişiler]
Sedef E r k m a n Sen Benim Kim O l d u ğ u m u 36. [ s e r d ü m e n ]
Murat Gülsoy Biliyor musun? Dost D ü ş m a n Siyaset içre
Ergun Kocabıyık Nazlı Ö k t e n Cari S c h m i t t
Nazlı Ö k t e n

Pınar T ü r e n 10. [ d e j â v u ] 39. [ d ü ş d e ğ i r m e n i ]

Canıyla O y n a y a n Yazık
Tasarım
Cenk Büker O r h a n C e m Çetin
Faruk Ulay

13. [ d e l i g ö m l e ğ i ] 43. [gandalfınyelkeni]


Baskı
H a c ı y a t m a z Misali 2B O R / N O T 2B
Tasarım Matbaacılık
Elif Ş a f a k U m b e r t o Eco

Yazışma Adresi
16. [ ç ı k m a z s o k a k ] 49. [şeytanminaresi]
T E K N O F l L T e k n o l o j i T a s a r ı m Ltd.Şti.
Denge Toprağı Dengesiz A d a m
Boğaziçi Üniversitesi, KOSGEB-
M ü g e iplikçi D e r y a Erkenci
T E K M E R , Kuzey Yerleşkesi,

Rumeli Hisarüstü, 80815 istanbul.


18. [ y e d i d e n i z ] 52. [ g ö l g e l e r i n d a n s ı ]
Tel: 2 1 2 / 2 8 7 45 86 (dahilM 19)
Denge Karar Noktasıdır D o ğ u y l a Batı A r a s ı n d a
Faks: 212/263 12 67
Pınar T ü r e n Bir B a ş k a H u z u r
E-Posta: gulsoy@boun.edu.tr
Ali Ergur

21. [ y a l n ı z l ı ğ ı n o y u n c a k l a r ı ]
Emeği geçen
Şerbetçi 59. [sirenelerinkabusu]
FİGÜR Grafik'e
Yekta Kopan D e n g e Biz D e n g e Siz D e n g e O n l a r
Ferial Başaran'a
Pınar Ö ğ ü n ç
Recep Demir'e
27. [yanlışpusula]
Altuğ Güzey'e
İki K i l o P a t a t e s v e D e m i r A ğ ı r l ı k l a r 62. [ k a r a g ö r ü n d ü ! ]
Batur Şehirlioğlu'na
Bahar T a n y a ş Varlık Abject
Zeynep Terzioğlu'na
v e T i k s i n t i n i n Eril S ö y l e m i
t e ş e k k ü r ederiz.
30. [denizkızlarınınşarkısı] A h m e t Bozkurt

Abonelik için: 5.000.000 T L ' y ı Ve İnsan Dansı Y a r a t t ı

Yapı Kredi Bankası, Bebek Bige A k d e n i z 68. [Başkabirdünya]

Şubesi T E K N O F İ L Ltd.Şti. Cadenza Plagale: O I - Ö I / Ö I - O I

10163 62-6 nolu 32. [şişedekimesaj] S e d e f Dicle Y a ş a t ı l a n


hesabına yatırıp, makbuzu adres T e l a f i s i z Bir D e n g e K a y b ı
ve telefon n u m a r a n ı z l a birlikte Burçak Özdil 72. [uçanhollandalı]
T E K N O F İ L Ltd.Şti.'ye g ö n d e r m e n i z
Asansör
yeterlidir.
Murat Gülsoy
"Bok kokan yerde/

varlık kokar." B
Antonin Artaud B
H e p bir dışkısallık e d i m i s o n r a s ı n d a k u r u l a n o n t i k bir f a r k ı n d a l ı k biçimidir v a r l ı ğ ı m ı z . B u
d ü n y a y a iğreti birer dışkı o l a r a k atılan v a r l ı k J u l i a K r i s t e v a ' n ı n abject o l a r a k d i l l e n d i r d i ğ i
i ğ r e n ç o l a n ı n eril p a r a m e t r e l e r i n i n bir ü r ü n ü d ü r s o n u ç t a . Bir dışkısallık e d i m i s o n r a s ı n d a
a ç ı ğ a çıkan ş e y g e r ç e k t e v a r l ı ğ ı n d ü n y a y a b o ş a l a n ö z s e l g ö n d e r g e l e r i n i n i ğ r e n ç olarak
k u r u l a n v e ö y l e c e t o p l u m s a l v a r l ı ğ a içkin o l a n k ü l t ü r e l k o d l a r a işlenen erilliğin bir v a r l ı k
s o r u s u ( s e i n f r a g e ) o l a r a k o r t a y a k o n m a s ı n ı n ilkselliğine işaret eder. B u s ö y l e d i ğ i m A n t o n i n

Kristeva'nın A r t a u d ' u n bir " a r a y ı ş " o l a r a k belirlediği dışkısallığın bir t e r c i h s o n r a s ı n d a o r t a y a çıkan


çekiciliğin a d ı n a "bok" d e n m e s i y l e a y n ı b a ğ l a m a o t u r u r . K e n d i n e s n e s i n e y a b a n c ı bir başka
psikanalitik simgesel
jözne h a l i n d e n v e içkinlik d ü z l e m i n d e n h a r e k e t l e arkaik o l a n a y ö n e l i k k ü l t ü r e l y a p ı n ı n
düzeneğinden s ö y l e m s e l v e y a p ı s a l bir d ı ş l a n m ı ş l ı k v e eril k a t e g o r i l e r içerisinde ele alındığı bir d u r u m olarak

m ü l h e m bir a n l a y ı ş kadın s o r u n u d a hiç k u ş k u s u z o n u K r i s t e v a ' n ı n d e y i m i y l e bir abject olarak g ö r e n v e o n u


b ö y l e tiksinç bir u z a m d a k o n u m l a n d ı r a n e r d e m s i z l i k t e n a y r ı d ü ş ü n ü l e m e z . Z i r a K r i s t e v a ' n ı n
b i z i a n l a m ı n içsel
dişil o l a n ı n , eril d ü z l e m d e dile g e l d i ğ i p a r a m e t r e n i n net bir ö r n e ğ i o l a r a k o r t a y a k o y d u ğ u
koordinatlarını abject k a v r a m ı tiksinç o l a n ı n t ü m a n l a m h a r i t a s ı n ı d a g ö z l e r ö n ü n e s e r m e k t e d i r . K e n d i

belirleyen semiotik b e n l i ğ i n i y a d s ı y a r a k y e n i bir b ü t ü n l ü k o l u ş t u r a n ö z n e n i n k e n d i içerisindeki "öteki"ni bir


abject o l a r a k k u r d u ğ u n u dillendiren K r i s t e v a b ö y l e c e bir b a ş k a l a ş ı m sürecinde oluşan
bir b a k ı ş ı m l ı l ı k t a n da
k i m l i ğ i n d u y u m s a l d ü z e n i n i n e r g e n b e d e n i n m e k â n s a l d ü z l e m d e ü r e t i l m e s i n e içkin bir
uzaklaştırır. Erkek bakışımlılık h â l i n e sahiptir. D o l a y ı s ı y l a K r i s t e v a ' n ı n f e m i n i s t s ö y l e m i n d e "öteki", b ü t ü n c ü l bir

egemen öznenin kimlik o l a r a k g ö r d ü ğ ü ö z n e n i n i ç i m i z d e n d ı ş l a n a r a k atıldığı bir iğrençlik, y a n i abjedtir.


Abject b u öznenin kuruluşunda önemli bir konuma sahiptir, bizatihi "öteki"dir. A y n ı
tasallutu içerisinde
zamanda, "öteki"nin içerisinde dile g e l e n öznellik biçimlerinin s e m i o t i k bir d ü z l e m d e
t ü m şeyseI a n l a m l a n d ı r d ı ğ ı s e m b o l i k bir d ü z e n e ğ e s a h i p t i r abject.

dolayımından
" B o k " u bir v a r l ı k olarak k o d l a y a n A r t a u d m e t a f i z i k bir d o l a y ı m içerisinde "Tanrı bir varlık
s o y u t l a n a r a k basit mıdır?" diye sorar. "Eğer öyleyse, o zaman boktur. / Eğer öyle değilse / yoktu?' der. Bu
bir nesnelliğin b a ğ l a m d a A r t a u d ' u i l g i l e n d i r e n ö z g ü r l e ş i m s o r u n u v a r l ı ğ ı n bir b ü t ü n olarak kendisini a ç ı ğ a
ç ı k a r a n ö z g ü l l ü ğ ü n e a b a n a n bir f a r k ı n d a l ı k hâlidir. Z i r a d ı ş k ı l a m a e y l e m i her ş e y d e n ö n c e bir
içerisine i n d i r g e n e n
t e r c i h ve rıza o l m a s ı n ı n y a n ı sıra i m g e s e l bir çekicilik olarak erilliğin içerisindeki o fallokratik
dişilliğin bir b ü t ü n n e s n e l l i ğ e d a y a l ı eril h ü k ü m r a n l ı ğ ı n karşısında d u y u l a n k o r k u n u n o r t a y a ç ı k a r d ı ğ ı bir

olarak eril s u s k u n l u k d e n e y i m i n i n d e e g e m e n o l m a s ı b u n d a etkilidir. K i m l i ğ i n o l u ş u m u n d a k i eksikliği


fallus y o k l u ğ u y l a e ş d e ğ e r g ö r e r e k b u eksikliği fallusla g i d e r m e y e çalışan Lacan bile s o n u ç t a
parametrelerin
b u eril s i m g e s e l d ü z e n e ğ i n e n m e r k e z i n d e y e r i n i almıştır. D o l a y ı s ı y l a K r i s t e v a ' n ı n psikanalitik
eşzamanlılığında s i m g e s e l d ü z e n e ğ i n d e n m ü l h e m bir a n l a y ı ş bizi a n l a m ı n içsel k o o r d i n a t l a r ı n ı b e l i r l e y e n

zamansızlığa ve s e m i o t i k bir bakışımlılıktan d a uzaklaştırır. Erkek e g e m e n ö z n e n i n t a s a l l u t u içerisinde t ü m


şeysel d o l a y ı m ı n d a n s o y u t l a n a r a k basit bir n e s n e l l i ğ i n içerisine i n d i r g e n e n dişilliğin bir
mekânsızlığa
b ü t ü n o l a r a k eril p a r a m e t r e l e r i n e ş z a m a n l ı l ı ğ ı n d a z a m a n s ı z l ı ğ a v e m e k â n s ı z l ı ğ a h a p s e d i l e n
hapsedilen özsel özsel y a p ı s ı d a b ö y l e bir tiksinti s ö y l e m i i ç e r i s i n d e k u r u l u r .

y a p ı s ı d a b ö y l e bir

tiksinti söylemi

içerisinde kurulur.
Ben'i bir "başkası" olarak k u r a n (Je est u n a u t r e ) A r t h u r R i m b a u d bile, h e p n e f r e t e t t i ğ i bir
o l g u o l a r a k g ö r d ü ğ ü ç ö m e l m e v e o t u r m a e y l e m i n i bir R a h i b i n h a c e t i n i g i d e r i r k e n , g ü n e ş
ışınlarını ş e h v e t l i bir a h t a p o t gibi s o l u y a n cinsel o r g a n ı n ı n nasıl z a m a n s a l v e m e k â n s a l bir
ç e v r e s e l l i ğ i n i ç e r i s i n d e n h a r e k e t e d e r e k " u z a k t a " o l a n a d u y d u ğ u h a z z ı b u y o l l a b e t i m l e r . Tıpkı
'Michel T o u r n i e r ' n i n b u z o r u n l u ç ö m e l m e h a r e k e t i n i t ü m r a h a t s ı z l ı ğ ı n a k a r ş ı n , aslında,
a l ç a k g ö n ü l l ü l ü k e r d e m i y l e d o p d o l u bir h a r e k e t o l a r a k g ö r m e s i y l e a y n ı b a ğ l a m a o t u r a n bir
jedimdir b u . B e d e n i n kutsala a d a n m ı ş l ı ğ ı n d a n h a r e k e t l e d ü ş ü n ü l e c e k o l a n böylesi bir kutsal
^masumluk (sancta simplicitas) g e r ç e k t e toprağın pisliği örten ve aynı zamanda çeken
Haklıdır Borges, h e m
y a p ı s ı y l a cinsel h a z z ı n dışkılama e d i m i s o n r a s ı n d a o r t a y a çıkan d o ğ u r g a n l ı ğ ı n ı n d a bir
aynalar hem de kanıtıdır, işte b u y ü z d e n dışkılama e d i m i a y n ı z a m a n d a s o n s u z bir cinsel h a z z ı n dile g e l d i ğ i
babalık hakkında. t e n s e l l i ğ i n de katıksız ve şiirsel hâli olarak da bir a n l a m a sahiptir.

Zira aynalar hep •Dilin s i m g e s e l g ü c ü n d e n fazlasıyla y a r a r l a n a n insan için dilin, t o p l u m s a l g e r ç e k l i ğ i n


yansıttıkları i n ş â s ı n d a etkileşimsel bir g ü ç o l m a s ı n ı n d ı ş ı n d a a y n ı z a m a n d a b u v a r l ı ğ ı n o l u ş u m u n u
b ü t ü n l e y e n t e m e l farklılık b i ç i m l e r i n i n d e t a m a m l a y ı c ı birer ö ğ e s i o l m a s ı a ç ı s ı n d a n b ö y l e bir
imgeselliğe egemen
farklılık ö n e m l i d i r . G ö r m e n i n f e n o m e n o l o j i s i n e a b a n a n bir y o r u m d a e n n i h a y e t i n d e b u t ü r
o l a n sığ bir
bir bakış açısının ulaştığı içkinlik d ü z l e m i n i n dilsel bilincini d o ğ r u l a r . S i m g e s e l olarak
görüntünün n e s n e l e r i k u r a n m o d e r n birey, v a r l ı ğ ı n bir b ü t ü n olarak kendisini a ç ı ğ a ç ı k a r a n ö z g ü l l ü ğ ü n e
a b a n a n bir f a r k ı n d a l ı k haline sahiptir. Z i r a dışkılama e y l e m i her ş e y d e n ö n c e bir t e r c i h v e rıza
taşıyıcısıdırlar. H e m
o l m a s ı n ı n y a n ı n d a i m g e s e l bir çekicilik ve erilliğin içerisindeki o fallokratik n e s n e l l i ğ e d a y a l ı
g ö r ü n e n bir
bir h ü k ü m r a n l ı ğ ı n karşısında d u y u l a n k o r k u n u n o r t a y a çıkardığı bir s u s k u n l u k d e n e y i m i n i n
u z a m s a l l ı ğ ı n dışsal e g e m e n o l m a s ı n ı n ikrarıdır s o n u ç t a . O n u n için her g ü n değişik şekillerde kendi k e n d i s i n e
t e c a v ü z ederek, kendi o l u ş u n u n sınırları içerisinde y ö n d e ş bir v a r l ı ğ a y o l v e r e n b e d e n i n dışa
konumuna tezahür
saçılması v e "öteki" cinsel bilinçlilik d u r u m u n u n açığa ç ı k m a s ı d a böylesi bir a n a l e r o t i k
e d e n bir i m g e s e l l i k
d ö n e m d e belirginleşir. D o l a y ı s ı y l a , h e p bir eksiklik d u y g u s u n u n v e y a r ı bilinçlilik h â l i n i n
h e m de hayata içkin e g e m e n o l d u ğ u y a y g ı n bir k a s t r a s y o n k o r k u s u e ş l i ğ i n d e b i ç i m l e n e n ö t e k i n i n cinsel kimliği d e

olan t ü m g ö r m e s o n u ç t a k e n d i s i n i n n e g a t i f i o l a n bir başka ö z g ü l l ü k hâlinin k ü l t ü r e l b a ğ l a m d a s e m i o t i k bir


g ö s t e r e n e i d a m e e t t i r e r e k içini boşalttığı s i m g e s e l d ü z e n i n eril y a s a s ı n a b o y u n e ğ e n
biçimlerinin
yapısında yatar.
aynılaştırıldığı ve
II
simüle edildiği
"Aynalar ve babalık tiksinçtir, çünkü
a s i m e t r i k bir h â l d i r
her ikisi de bu evreni çoğaltıp, dağıtırlar."
b u . O n u n i ç i n belli

bir n o k t a d a n s o n r a Jorge Luis Borges

s ü r e k l i i m l e n e n bir Haklıdır B o r g e s , h e m a y n a l a r h e m d e babalık h a k k ı n d a . Z i r a a y n a l a r h e p y a n s ı t t ı k l a r ı


i m g e s e l l i ğ e e g e m e n o l a n sığ bir g ö r ü n t ü n ü n taşıyıcısıdırlar. H e m g ö r ü n e n bir u z a m s a l l ı ğ ı n
varoluşun ara-
dışsal k o n u m u n a t e z a h ü r e d e n bir imgesellik h e m d e h a y a t a içkin o l a n t ü m g ö r m e
d ü n y a s ı n d a h e p bir b i ç i m l e r i n i n aynılaştırıldığı v e s i m ü l e edildiği a s i m e t r i k bir hâldir b u . O n u n için belli bir

fazlalılık olarak n o k t a d a n s o n r a sürekli i m l e n e n bir v a r o l u ş u n a r a - d ü n y a s ı n d a h e p bir fazlalılık o l a r a k


k e n d i n i k o n u m l a n d ı r ı r a y n a l a r . Tıpkı babalık v e o n u n bir temsil biçimi olarak o r t a y a k o y d u ğ u
kendini
v e b ü t ü n v a r l ı k biçimlerini p a r ç a l a y a r a k d a ğ ı t t ı ğ ı erilliğin t o p l u m s a l h a y a t a içkin tek k ü l t ü r e l
konumlandırır kod o l m a s ı gibi. Babalık t a m d a F r e u d y e n a n l a m d a ö d i p y e n bir ö z g ü l l ü ğ e e g e m e n o l a n

aynalar. Tıpkı babalık fallokratik bir e g e m e n l i ğ e sahiptir. A y n a l a r ı n v e b a b a l ı ğ ı n diline e g e m e n o l a n t e m e l u n s u r


ise, s a n ı l d ı ğ ı n ı n aksine ikiye değil, ü ç e b ö l ü n e n b e n l i ğ i n ara r e n k l e r i n d e n o l u ş a n ş i z o i d bir
v e o n u n bir t e m s i l
ö z c ü l ü k olmasıdır. B a ş l a n g ı ç t a v a r l ı ğ ı n bir o l u ş bile v a z e t m e y e n belirsizlik h â l i n d e n n e ş e t
biçimi olarak o r t a y a e d e n r e n k s i z l i k t e n g i d e r e k o ara d ü n y a içerisindeki b ü t ü n r e n k l e r i n v e i m g e l e r i n iç-içe

koyduğu ve bütün g e ç t i ğ i v e n e r e d e y s e r e n g i o l m a y a n bir r e n g e v ü c u t v e r d i ğ i u z a m s a l bir h â l d e n s o n r a b u


r e n k l e r i n d e y i t t i ğ i p a r ç a l a n m ı ş l ı k hâlinin e g e m e n o l d u ğ u bir boşluk alanı b u i m g e s e l l i ğ i
varlık biçimlerini

parçalayarak

dağıttığı erilliğin

toplumsal hayata

içkin tek kültürel 63


kod olması gibi.
belirler. O n u n için h e m a y n a l a r h e m d e babalık tiksinç birer k ü l t ü r e l kod olarak, H e i d e g g e r ' i n
ğeworfenheit\ misali, bu hayata dahil olmuşlardır.

"İlk kez öbür dünyadan bir

penis tutuyordu. "

Philippe Sollers

Bitimsiz bir ç a r p ı k l ı ğ ı n kırılgan imgelerini betimleyen Salvador Dali'nin "Kendi Bekareti


Tarafından Sodomize Edilen Genç Kız" adlı r e s m i de n i h a y e t i n d e Pierre K l o s s o w s k i ' n i n , bilinç
tarafından anlaşılmak isteyen bedenin bir s u s k u n l u k d e n e y i m i sonrasında elde ettiği
s o n u c u n s ü z g e ç t e n g e ç e n bir g ö s t e r g e l e r k o d u n a y a n s ı d ı ğ ı n ı belirttiği bir içkinlik d ü z l e m i n e
aitliğini b u b a ğ l a m d a h e p g ö s t e r g e l e r i n i h a n e t i n i n t e n d e , y i n e b u d ü n y a y a ait o l a n ş ı z o f r e n ı k
bir dil s a y e s i n d e p a r ç a l a n m a y a u ğ r a d ı ğ ı n ı g ö s t e r m e k t e d i r . Kendi b e d e n i n d e k i ş i z o f r e n i k
p a r ç a l a n m a y l a s o d o m i z e o l a n t e n n e s n e l e r i n i ç - u z a m ı n a dahil o l a m a y a n bir hakikatin d e
Dili k u t s a l l ı ğ ı n
y i t i m i y l e beraber kendisini b e l i r l e y e n t ü m sınır d u r u m l a r ı n ı d a a y n ı s a d i z m içerisinde y o k
içerisine kapatan etmektedir. Bedenin tüm imgesel durumunun rasyonel düzlemden çıkarak i m g e l e r i n

imge kutsallığı tenin i h a n e t i n e u ğ r a d ı ğ ı bir n o k t a d a nasıl bir b e d e n d e n bahsedebiliriz. Belki de R e n é M a g r i t t e ' n i n


o ü n l ü s o r u s u n u t e r s i n e ç e v i r e r e k ş ö y l e d e m e m i z g e r e k i y o r : Bu bir beden değildir. Zira
sınırları içerisinde
n e s n e l o l a n ı n i ç - u z a m ı n a y ö n e l i k her m ü d a h a l e s o n u ç t a b u t ü r bir i h a n e t i d e b e r a b e r i n d e
tutan katıksız g e t i r m e k t e d i r . S ö z e l i m g e l e m l e r aracılığıyla k u r u l a n bir b e d e n t a s a v v u r u d a a y n ı şekilde

imgeselliğin ta i n s a n v a r o l u ş u n u n dilsel içkinliğine mitik bir v e ç h e ekler. Bu mitik tarihsellik içerisinde kutsal
d a ö n e m l i bir rol o y n a r . Z i r a kutsal, b e d e n i n süfli v a r l ı ğ ı n a y e r e l bir kapanmışlık d u y g u s u n u n
k e n d i s i d i r . Y o ğ u n bir
eşlik e t t i ğ i dilsel bir m a h r e m i y e t ekler.
arzu halinin ve
T e n İse a n c a k g ö r ü n ü r o l a n ı n açığa çıktığı bir d ü z l e m d e "öteki bedene" d ö n ü k bir eylemlilik
hazzın sözel olarak
haline kendisini kışkırtan m e t a f i z i k d o l a y ı m ı n v e s ö z e ! İ m g e l e m l e r i n e g e m e n o l d u ğ u ara bir
dolayıma geçtiği d ü n y a d a baskın olan dilsel y a r ı k l a r ı n y a n s ı d ı ğ ı bir u z a m d a v a r l ı ğ ı n soluk alması ( i n s p i r a t i o n )
gibi bir kutsallık d e n e y i m i n e y o l açar. Dili kutsallığın içerisine k a p a t a n i m g e kutsallığı t e n i n
t e n s e l bir u z a m d a dil
sınırları içerisinde t u t a n katıksız i m g e s e l l i ğ i n t a kendisidir. Y o ğ u n bir a r z u halinin v e h a z z ı n
bedenin t ü m sözel olarak d o l a y ı m a g e ç t i ğ i tensel bir u z a m d a dil b e d e n i n t ü m aşırılıklarına bir sınır
a ş ı r ı l ı k l a r ı n a bir s ı n ı r Çizecektir. Dilin sınırları içerisinde çizilebilen bir b e d e n ise en n i h a y e t i n d e kutsallıkla iç içe
g e ç e n Batı g e l e n e ğ i n d e d e ö r n e k l e r i n i b u l a b i l e c e ğ i m i z bakire M e r y e m v e d a h a bir çok tensel
çizecektir. Dilin
h a z z a v e erotik i m g e l e m e d a y a n a n y a p ı s a l bir ö z g ü l l ü k haline sahiptir.
sınırları içerisinde
Kutsal o l a n ı n s e m l o t i k bir d i z g e içerisinde ö r t ü l d ü ğ ü bir m a s k e d i r b e d e n . Kutsal bir
ç i z i l e b i l e n bir b e d e n
e d i l g e n l i k l e m ü l h e m bir s ü r e k s i z l i ğ e s a h i p o l a n b e d e n m o d e r n d ü n y a d a İkame bir mutlaklık
ise e n n i h a y e t i n d e içerisinde v e h i m l e r l e ö r ü l ü bir t a s a v v u r a sahiptir. Bir a r a - y e r d e , eşikte y u r t l a n a n varlık
k u t s a l l ı k l a iç içe A n t o n i n A r t a u d ' u n bir m e k t u b u n d a d a dile g e t i r d i ğ i gibi y a ş a m a n ı n i n s a n ı n g ö v d e s i n i
y i t i r m e k l e eş d e ğ e r bir z a m a n s a l l ı k t a ş ı d ı ğ ı n ı n ikrarıdır. Z i r a ş i z o i d bir y a n ı l s a m a s o n r a s ı n d a
g e ç e n Batı
b e d e n i ö r t e n tinselliğin ö z n e d e n t e c r i t edilerek s a h t e bir o t a n t i z m içerisinde g ö v d e l e ş m e s i
geleneğinde de "öteki"nin y ü z ü n ü a y n ı l a ş t ı r a r a k İktidarın g ü c ü n ü k u t s a y a n y e n i bir dil ile gerçekleşir.
örneklerini
K a d ı n l a r d a k i orai k a y n a k l ı penis haseti ü z e r i n d e d u r a n M e l a n i e Klein de, orai a r z u l a r ı n
bulabileceğimiz e g e m e n l i ğ i altındaki penisle m e m e a r a s ı n d a g ü ç l ü bir ö z d e ş l i k k u r a n klasik psikanalitik

bakire M e r y e m ve y a k l a ş ı m d a n farklı olarak, k a d ı n l a r ı n penis h a s e t i n i n k ö k e n l e r i n i n a n n e m e m e s i n e d u y u l a n


hasette yattığını düşünmektedir. Anne memesine duyulan hasetin baba penisine
d a h a bir ç o k t e n s e l
a k t a r ı l m a s ı n ı n , kız ç o c u k t a eşcinsel bir e ğ i l i m i n g ü ç l e n m e s i y l e s o n u ç l a n a b i l e c e ğ i n i de
hazza ve erotik

imgeleme dayanan

yapısal bir ö z g ü l l ü k

haline sahiptir.

64^
kaydeden Klein a ç ı s ı n d a n a n n e y l e hasetli ilişki a y n ı z a m a n d a çok şiddetli bir oidipus
r e k a b e t i n d e o r t a y a k o y a r k e n d i n i . Ç o c u ğ u n ilk n e s n e ilişkisine, y a n i a n n e n i n m e m e s i y l e v e
a n n e y l e ilişkisine ö z e l bir ö n e m v e r e n Klein a y n ı z a m a n d a haset d u y u l a n ilk n e s n e n i n d e
b e s l e y e n m e m e o l d u ğ u n u s ö y l e r . Z i r a bebek b u m e m e d e kendi a r z u l a d ı ğ ı her ş e y i n
b u l u n d u ğ u n u , m e m e n i n sınırsız s ü t v e s e v g i v e r e b i l e c e ğ i n i , a m a b u n l a r ı kendi d o y u m u için
a l ı k o y d u ğ u n u z a n n e d e r . A r z u l a n a n bir ş e y i n bize ait değil d e o n a h a z v e r d i ğ i i n a n c ı n ı n y o l
açtığı bir d u y g u o l a n h a s e t i n o i s t e n e n ş e y i s a h i b i n d e n çekip a l m a y a y a d a b o z m a y a ,
k i r l e t m e y e y ö n e l d i ğ i n i b e l i r t e n Klein, a ç g ö z l ü l ü k t e n farklı o l a r a k h a s e t i n öncelikle a n n e y e v e
Ç o c u ğ u n ilk n e s n e
m e m e s i n e k ö t ü l ü k a t f e t m e k , k ö t ü dışkıları v e b e n l i ğ i n k ö t ü parçalarını a n n e y l e v e m e m e y l e
ilişkisine, y a n i a n n e n i n bağlantılandırmak o l d u ğ u n u öne sürer..
memesiyle ve anneyle
Ne F o u c a u l t ' n u n , b e d e n s e l pasifliği s ö y l e m s e l bir d i z g e içerisinde ele aldığı g e n e a l o j i k
i l i ş k i s i n e ö z e l bir ö n e m ( s o y k ü t ü k s e l ) y o r u m l a r ı ne de D e l e u z e ' ü n Logique du Sens (Anlamın Mantığı) adlı y a p ı t ı n d a
v e r e n Klein aynı geliştirdiği, d ü ş s e l v e i m g e s e l bir a n l a m ı o l a n f a n t a z m l a r ı n b e d e n i ö r t e n d e l i n e m e z m a d d i l i ğ i
ü z e r i n e k u r u l u o l a n b e d e n f o r m ü l a s y o n u b u d ü n y a y a ait o l a n bir dilin ü r e t t i ğ i v e h i m l e r i n
zamanda haset d u y u l a n
sadik s a y ı k l a m a l a r ı v e o n u n y e r e l k a p a n m ı ş l ı ğ ı ü z e r i n e bir ş e y s ö y l e m e z . F a n t a z i n o s y o n u n u n
ilk n e s n e n i n d e t ü m düşsel v e i m g e s e l a n l a m l a r ı n ı s a f dışı t u t a r a k o n u m a d d i l e ş t i r e n D e l e u z e bir t ü k e t i m
besleyen m e m e n e s n e s i o l a n y ü z ü n m a h r e m i y e t i n i n dilin m e k a n a bağımlı gösterimsel hükümranlığının
inkarında (verleugnungj gövdeleştiğini hesaba katmaz. Nasıl Merlau-Ponty'nin katıksız
o l d u ğ u n u söyler. Zira
fenomenolojisinde beden şeylerin algılanmasıyla eş-zamanlı bir a l g ı l a n m a sonrasında
bebek bu m e m e d e
o r t a y a ç ı k m a k t a y s a f a l l o g o s a n t r i k bir i m g e s e l l i ğ i n s a f p ü r ü t e n l i ğ i n e dahil o l a n a r z u n o s y o n u
kendi arzuladığı her d a b i l i n ç - d ı ş ı n ı n v e o n a e g e m e n o l a n eksiklik d u y g u s u n u n bir s o n u c u d u r . O n u n için a r z u h e p
bir t a m a m l a n a m a m ı ş l ı k i ç e r i s i n d e b i l i n ç - d ı ş ı n d a n çıkarak ödipal k a r m a ş a y a dahil o l m a k
şeyin bulunduğunu,
ister. B u n d a n d o l a y ı d a a r z u h e p d ü ş s e l l i ğ i n v e f a n t a z m l a r ı n ağır bastığı bir u z a m d a f a l l u s
m e m e n i n sınırsız süt ve
o l m a k l ı ğ ı t a t m a k ister. Ö d i p y e n y a p ı l a r ı n e g e m e n l i ğ i n d e n t ü r e y e n bir a r z u da zaten
sevgi verebileceğini, Ikodsuzlaştırılmış içkinliklerin, d e s p o t i k bir iktidar k u r g u s u n d a n t a ş a n n a z l a r ı n ı politik bir
b a ğ l a m d a libidinal akışkanlıklar içerisinde t ü k e t i r .
ama bunları kendi

d o y u m u için IV

alıkoyduğunu zanneder. "hiç içimden gelmiyor bu gece, ama vatan bizden

A r z u l a n a n bir ş e y i n uyku öncesi, en temiz ve en çabuğundan

bize ait değil de o n a


orgazmsız bir düzüşme ister."
haz verdiği inancının
Ece Temelkuran
y o l a ç t ı ğ ı bir d u y g u
Ş e y l e r i n e d i m s e l l i ğ i ü z e r i n d e n bir akışkanlık o l u ş t u r a r a k e y l e m s e l l i ğ i n i a n c a k iç-içe g e ç m i ş
olan hasetin o istenen
i m g e l e r i n t o p l a m ı n d a b u l a n d ü n y a d a her ş e y d e n ö n c e bir b e d e n olarak beliren dilin
şeyi sahibinden çekip i ç e r i s i n d e n v a r l ı ğ ı n ı bizlere h a b e r v e r i r . D ü n y a n ı n b e d e n l e r d e n o l u ş t u ğ u n u s ö y l e y e n B e r g s o n
bile bedeni bir temsil biçimi olarak değil de daha ziyade bir eylem merkezi olarak
almaya ya da bozmaya,
g ö r m e k t e d i r . Psişik itkilerin g e ç i ş alanı o l a n b e d e n a ç ı s ı n d a n b u d u r u m "oluş" içerisindeki
kirletmeye yöneldiğini
sınırın ihlal edilerek v a r l ı ğ ı n sözel i m g e l e m l e r aracılığıyla k u r u l m a s ı d e m e k t i r .
belirten Klein,
"Her tiksinti aslında dokunmaktan tiksinmedir" diyerek varlığın edimsel hâlini kışkırtan
açgözlülükten farklı tanınma dürtüsünün önemine dikkat ç e k e n Walter Benjamin bile tiksinmenin insan

olarak hasetin öncelikle v a r o l u ş u n u n o n t i k d e r i n l i k l e r i n d e y a t a n bir d e h ş e t v e k ı m ı l d a m a ile a ç ı k l a m a k t a d ı r . Batı'da


jtiksinti b ö y l e s i fallokratik ve s ö z e l i m g e l e r l e iç-içe g e ç m i ş k e n D o ğ u ' d a da farklı bir d u r u m
anneye ve memesine
s ö z k o n u s u değildir aslında. Özellikle islami u z a m a ait o l a n D o ğ u ele alındığı z a m a n dinsel
kötülük atfetmek, kötü (bir s ö y l e m s e l d o l a y ı m ı n b e d e n i b o z a r a k ve o n u içteki " ö t e k i ' l i ğ i n keşfi o l a n bir abjecte

dışkıları ve benliğin İ n d i r g e y e r e k , k u t s a l l ı ğ ı n içerisinde nasıl e r i t t i ğ i n e şahit o l u r u z . B e d e n e v e b e d e n e ait t ü m


dışkısallık b i ç i m l e r i n i birer tiksinçlik olarak k o d l a y a n islam f ı k h ı n ı n aksine bazı ö r n e k l e r bu
kötü parçalarını
d u r u m u ihlal eder niteliktedir. Ö r n e k olarak, B u h a r i v e M ü s l i m ' i n E n e s b . M a l i k ' t e n r i v a y e t
anneyle ve memeyle

bağlantılandırmak

o l d u ğ u n u öne sürer.

6 5 ^
ettiğine göre Medine'ye gelen Urani'lerin Medine'nin havası onlara dokununca Hz.
M u h a m m e t ' i n o n l a r a M e d i n e dışına çıkıp s a ğ m a l d e v e l e r i n s ü t l e r i n d e n v e s i d i k l e r i n d e n
i ç m e l e r i n i e m r e t t i ğ i hadis gösterilebilir.

K u t s a l ı n y o ğ u n l u ğ u içerisinde, b e d e n i n g ö r s e l v e t ü m heretik a n l a m ı n ı açığa ç ı k a r m a k d a h a


ç o k i n s a n v a r o l u ş u n d a sürekliliğini idame ettiren dışsal bir k u r u c u l u ğ u n v e biçimsel
özerkliğin bu oluşuma vücut veren yerel/iğidir. Biçim kendisini ve varlığı saran bu
k a p a n m ı ş l ı k d u y g u s u n u n v e y e r e l t e m s i l i y e t l e r i n ö z ü n ü o l u ş t u r a n m a h r e m dillerin d e tek
müsebbibidir.

B i ç i m l e a r a m ı z d a k i diyalektik İlişkinin k o p m a s ı n d a n ö t ü r ü , y o ğ u n bir k a y g ı hali y a ş a r ı z ;


b e d e n i m i z l e ö r t ü ş e n b i ç i m k a y g ı s ı n ı n ç o ğ u z a m a n niteliğini v e s o n u ç l a r ı n ı k e s t i r e m e d i ğ i m i z
bir m a s k e y l e n o k t a l a n m a s ı da bizi o b i ç i m i n temsil ettiği bir ö z n e k o n u m u n a iter. B ö y l e c e
b i ç i m s e l o l a n ı n i n s a n v a r l ı ğ ı n ı n m e k a n s a l y e r l e ş i k l i ğ i n e k o y d u ğ u sınır d a e ş - z a m a n l ı bir
s ü r e ç içerisinde gerçekleşir. Biçim, m e k a n a k o y d u ğ u b u sınırla v a r l ı ğ ı n m u t l a k e d i l g e n l i ğ i n i
d e y e r e l bir içkinlik d ü z l e m i n e k a p a t m ı ş olur. B e d e n i n i m g e s e l t e m s i l i y e t i n d e n g ü ç alan t ü m
psişik itkiler de k i m l i ğ i m i z i n verili d ü n y a s ı n d a bir oluş'a d o ğ r u y o l alırlar. Biçimsel o l a n ı n bu
dünyadaki görünür hükümranlığı sonuçta bu dünyaya dilsel süreçlerin ve bedensel
i m g e l e m l e r i n kırılgan b e t i m i n i s u n a r . Z i r a m a s k e y e a b a n a n bir y ü z ü n e d i l g e n l i ğ i n d e biçimsel
h a z z ı n d e r i n l i ğ i n e açılan bir o l u ş u n tensel itirafıdır b u .

G ö v d e s i n e h a p s e d i l m i ş t o p l u m u n , t ü m k u t s a n m ı ş l ı ğ ı n a r a ğ m e n k a z a n d ı ğ ı gizil g ü c ü v e
d o ğ a ü s t ü bilincini g ö v d e s i n d e n sildiğini, ö l d ü r d ü ğ ü n ü s ö y l e y e n A n t o n i n A r t a u d gibi D e l e u z e
v e G u a t t a r i ' n i n " o r g a n s ı z g ö v d e " n o s y o n u d a b e d e n i n farklılaştığı ö d i p y e n bir o r t a m d a
L a c a n i y e n psikanaliz a n l a y ı ş ı n ı n d a y a t t ı ğ ı s e m i o t i k h e g e m o n y a d a artık b ö y l e bir s ü r e ç
s o n r a s ı n d a ifşa o l m u ş t u r . Julia K r i s t e v a ' n ı n , s e m i o t i k bir ilişki içerisinde a n n e b e d e n i y l e
lörtüşen k i m l i ğ i n b u b e d e n d e n k o p m a s ı şartıyla o l u ş t u ğ u n u belirttiği k i m l i k l e r i m i z Lacan'ın
Gövdesine
d a ö n g ö r d ü ğ ü şekilde h e p "öteki"nin g ö l g e s i n i n e g e m e n o l d u ğ u y a y g ı n bir k a s t r a s y o n
hapsedilmiş
eşliğinde kurulur.
toplumun, tüm
Tıpkı Derrlda'nın "aşırılmış soluğu" gibi tensel bir metafizik dolayımın tek fallik
kutsanmışlığına (fallogosantrikl i m g e s i o l a n b e d e n şiirin ve kutsalın birbiriyle iç içe g e ç t i ğ i bir m e k a n d a

rağmen kazandığı libidinal bir süreklilik ve m e v c u d i y e t ( p r e s e n c e ) içerisinde o l u ş u r . Dilin eşiği içerisinde bizi
b e k l e y e n insan h a y s i y e t i n o s y o n u d a çok farklı a ç ı n ı m l a r a g e b e bir ara y e r d e d u r m a k t a d ı r .
gizil g ü c ü v e
Kimlik formlarının tanınmasıyla eş-zamanlı bir s ü r e ç t e ilerleyen haysiyet modern
d o ğ a ü s t ü bilincini z a m a n l a r d a gittikçe h a y a t a içkin bir k a v r a m haline g e l m i ş t i r . D o l a y ı s ı y l a kimlik v e t a n ı n m a
gövdesinden politikasını da i n s a n ı n diyalojik ö z ü n e içkin bir sözellik olarak ele a l m a k gerekir. Z i r a
Igelenekselliğiyle m a l u l şeref k a v r a m ı n d a n t ü m e v r e n s e l c i politikalara içkin o l a n m o d e r n
sildiğini,
haysiyet kavramına yüklenen anlam m o d e r n düşünüş tarzının temel parametrelerinden
öldürdüğünü b i r i n i o l u ş t u r a n H e r d e r ' i n k ü l t ü r e l a i d i y e t n o s y o n u n u ifade e d e n otantiklik d ü ş ü n c e s i gibi s a f
söyleyen Antonin bir y e r e l b a ğ l a m a v u r g u y a p m a k t a d ı r .

A r t a u d gibi Deleuze JFakat hiç d e m a s u m bir k a v r a m değildir h a y s i y e t . H e r z a m a n bir "ev" olarak g ö r d ü ğ ü

ve Guattari'nin b e d e n d e y e n i bir f o r m a k a v u ş u r . Kendisini b ö y l e bir k a p a n m ı ş l ı k i ç e r i s i n d e n dile getirir.


'Bedenin a r z u m e k a n ı işlevini g ö r e n "ev" ise tikel bir m u t l a k içerisindeki y e r i n i dile bırakır. Bir
"organsız gövde"
' b ü t ü n olarak " ö t e k i ' l i ğ i n a r k a s ı n d a d u r a n b e d e n i n m e v c u d i y e t i n d e o t a n t i k o l a n ı n y i t i m i n i
nosyonu da bedenin t e m s i l e d e n bir m a h r e m i y e t i n içkinliginde d o ğ a n ö l ü m ü n b u d ü n y a y a biçtiği d e ğ e r d e

farklılaştığı ödipyen s o n u ç t a , r a s y o n a l i z e e d i l m e m i ş k i m l i ğ i n bir trajedi olarak k a r ş ı m ı z d a d u r u y o r olmasıdır.

bir o r t a m d a Dilin içeridenliği s a y e s i n d e a y n ı o l a n m e k a n l a r ı n o r t a k adı haline g e l e n bir "fark" n o s y o n u da


birbirine e k l e m l e n m i ş t ü r d e ş bir k a v r a m o l a r a k m o d e r n s ö y l e m l e r i n z i h n i y e t d ü n y a s ı n d a
Lacaniyen psikanaliz

anlayışının dayattığı

semiotik hegemonya

d a a r t ı k b ö y l e bir

süreç sonrasında

ifşa o l m u ş t u r .
a d l a n d ı r ı l m ı ş bir g ö s t e r g e olarak y e r i n i alır. H a y s i y e t n o s y o n u d a b ö y l e bir s ü r e c i n ü r ü n ü
olarak m e r k e z i n e d i l g e n l i ğ i n d e birleşen t ü m farklılık biçimleri gibi b u f a r k l ı l ı ğ ı n d a n d o l a y ı
z a t e n bir dile sahiptir. S a h i p o l d u ğ u b u dilselliği a n o k r a n i k d u r u m u n d a n d o l a y ı kendi
içerisinde t ü k e t e n m o d e r n h a y s i y e t k a v r a m ı b ö y l e c e m e r k e z s i z l e ş e n d ü ğ ü m n o k t a l a r ı n ı n
"farka" dayanan söylemsel yapısını da devam ettirir. Zira postmodern dünyada
jmahremiyetine a n c a k bir "ev" dolayımında sahip olan bedenin "fark" nosyonunun
d ö n ü ş t ü r d ü ğ ü bir a n l a m haritası içerisinde u l a ş m a s ı da saf o l m a y a n bir dil s a y e s i n d e
gerçekleşmiştir.
Modern haysiyet

kavramı biraz da M o d e r n h a y s i y e t k a v r a m ı b i r a z d a b u n d a n d o l a y ı her z a m a n için b e d e n e d ö n ü k bir eylemlilik


halini kışkırtmıştır, s o d o m i z e e t m i ş t i r . Dili s a r a n " ö t e k i n i n " , b e d e n i ş i z o f r e n i k bir dil ile
bundan dolayı her
k u t s a l l a ş t ı r a n k ö t ü c ü l d e h a s ı ile s o n s u z l a n e t i n ayrıcalıklı bir taşıyıcısı o l a n i n s a n h a y s i y e t i
z a m a n için bedene e r d e m s i z l i ğ i (vice) ö l ü m ü n u z a m s a l bir y ü z ü olarak kabul eder. A y n e n S a d e ' ı n ; y e r y ü z ü n d e
d ö n ü k bir e y l e m l i l i k e r d e m d e n başka bir ş e y o l m a d ı ğ ı n d a her ş e y i n o a n y o k o l u p g i d e c e ğ i n e dair s o ğ u k k a n l ı
itirafı gibi bir d u r u m a y o l açar. Sade'a g ö r e ; e r d e m s i z l i k z o r u n l u olarak v a r o l d u ğ u halde,
halini kışkırtmıştır,
o n l a r ı c e z a l a n d ı r m a n ı n haksızlık v e kör bir insanla alay e t m e k gibi f a r k s ı z bir e d i m d i r . O n u n
s o d o m i z e e t m i ş t i r . Dili için tinsel o l a n ı n y i t t i ğ i , s ö z c ü k l e r l e bedensel i m g e l e m l e r i n iç içe g e ç t i ğ i bir u z a m d a Sade ve
saran "ötekinin", S a c h e r - M a s o c h d a dahil t ü m d i ğ e r sadikler b u s a p k ı n l ı ğ ı n v e bedensel v e h i m l e r i n a r a -
dünyasında dolaşırlar. S a c h e r - M a s o c h ' u n ve Sade'ın eserlerindeki mazoşizmin temel
b e d e n i ş i z o f r e n i k bir
b e l i r l e y e n l e r i n d e n biri d e b u d ü n y a y a ait o l a n bir dilin ü r e t t i ğ i v e h i m l e r i n t a m a m l a y a n ı o l a n
dil ile k u t s a l l a ş t ı r a n
bedensel itkilerin kendilerini ilk g ü n a h a sürükleyen sadik bir y a s s ü r e c i n i n o l m a s ı d ı r .
k ö t ü c ü l d e h a s ı ile K i m l i ğ i m i z i n m o d e r n y ü z ü n ü o l u ş t u r a n h a y s i y e t k a v r a m ı d a b ö y l e sadik bir y a s s ü r e c i n i n
n i t e l e n d i r i l m e y e n n e r e d e y s e tek temsilcisidir.
sonsuz lanetin

a y r ı c a l ı k l ı bir t a ş ı y ı c ı s ı K e n d i ü z e r i n e k a p a n a n b e d e n i n libidinal bir akışkanlık s o n r a s ı n d a g ü n y ü z ü n e çıkardığı


t e m e l farklılık biçimi b u d ü n y a y a ait o l a n dilin dışsal g ö r m e b i ç i m l e r i n e a b a n a n o n t i k
olan insan haysiyeti
f a r k ı n d a l ı ğ ı n ı n a y n ı z a m a n d a psişik itkilerin v e s ö z e l i m g e l e m l e r aracılığıyla o l u ş t u r u l a n bir
erdemsizliği (vice) varlık düşüncesiyle aynı mekânsal düzlemde dile geldiğini göstermesi yeni duyum

ö l ü m ü n u z a m s a l bir düzenlerini anlamak bakımından da oldukça önemlidir. Her ne kadar görmenin


f e n o m e n o l o j i s i n e a b a n a n bir y o r u m b u t ü r bir bakış açısının ulaştığı içkinlik d ü z l e m i n i n
y ü z ü olarak kabul
dilsel bilincini d o ğ r u l u y o r s a d a v a r o l u ş s a l f e n o m e n o l o j i k y a k l a ş ı m ı n ö n g ö r d ü ğ ü bir o l u ş u
eder. A y n e n Sade'ın; t e c r ü b e e d e n i n s a n d o ğ a s ı d a s o n u ç t a psikotik y a b a n c ı l a ş m a hâlinin b u d ü n y a içerisindeki

yeryüzünde erdemden sınırın a r d ı n d a y a t a n u z a m s a l l ı ğ ı n ç e v r e s e l bir dışsallığa y a s l a n a n şizoid ö z c ü l ü ğ ü n d e varlık


b u l m a s ı n a y o l açar. O n u n için s u s k u n l u ğ a u ğ r a t ı l m ı ş t ü m b e d e n l e r i n p a y l a ş t ı ğ ı y a z g ı ,
başka bir şey
N o r m a n 0 . B r o w n ' u n d a d i l l e n d i r d i ğ i gibi, " b e d e n i n dışına çıkıldığında, b e d e n i n dışkıyla
olmadığında her şeyin e ş i t l e n d i ğ i " biricik e ş - z a m a n l ı l ı k b i ç i m i n i n s o r g u l a n a m a z h ü k ü m r a n l ı ğ ı d ı r .

o an y o k o l u p

g i d e c e ğ i n e dair

soğukkanlı itirafı gibi

bir d u r u m a y o l a ç a r .

You might also like