Professional Documents
Culture Documents
1
insan yay›nlar› : 438
k›lavuz kitaplar dizisi : 14
isbn 975-574-428-2
feminizm
ayfle sevim
içdüzen
mefkûre
kapak düzeni
harun tan
bask›-cilt
kurtifl matbaas›
www.kurtismatbaa.com
insan yay›nlar›
keresteciler sitesi, mehmet akif cad.
kestane sok. no: 1 merter/istanbul
tel: 0212. 642 74 84 faks: 0212. 554 62 07
www.insanyayinlari.com.tr
insan@insanyayinlari.com.tr
2
Fem in izm
AYfiE SEV‹M
3
fiE
A Y fi E S E V‹M
4
‹Ç‹NDEK‹LER
B‹R‹NC‹ BÖLÜM
Paleotik ve Neolotik dönemler 7
‹lk Uygarl›klarda Kad›n 12
Mitoslarda ve Dinlerde Kad›n 19
Kad›n›n Ortaça¤dan XIX. Yüzy›la De¤in Serüveni 23
XIX. Yüzy›lda Kad›n 36
XX. Yüzy›lda Kad›n 43
II. Kuflak Feministler 50
‹K‹NC‹ BÖLÜM
FEM‹N‹ZM‹N ÇEfi‹TLER‹ 55
Liberal Feminizm 55
Kültürel Feminizm 60
Anarflist Feminizm 63
Marksist Feminizm 63
Varoluflçu Feminizm 71
Radikal Feminizm 75
Lezbiyen Feminizm 86
Siyah Feminizm 87
1980 Sonras› 90
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BAfiLANGIÇTAN GÜNÜMÜZE TÜRKLER DE KADIN 91
SEÇ‹LM‹fi KAYNAKÇA 111
5
6
I. B ÖLÜM
‹ LK UY GA RL IKL A R DA KA DIN
Yerleflik hayata geçilmesiyle bilinen ilk uygar-
l›klar tarih sahnesinde görüldüler. Bu uygarl›k-
larda kad›n›n konumu de¤iflkenlik gösterse de
genel olarak erke¤in afla¤›s›ndayd›. fiimdi bu
uygarl›klardaki kad›nlar›n yaflam›na k›saca göz
atal›m.
Eski M›s›r’da, kraliçelerin yan›nda tap›naklar›
yöneten kad›nlar da önemli haklara sahipti. Ba-
z› araflt›rmac›lar kad›nlar›n Eski M›s›r’da ça¤da-
fl› uygarl›klara göre daha özgür bir yaflam sür-
mesini göçebelik sisteminin tam olarak ortadan
kalkmamas›na ba¤larlar. M›s›r’da kentleflme -Fi-
ravunlar s›k s›k baflkentlerini de¤ifltirdikleri için-
hiçbir zaman di¤er antik kentlerde oldu¤u kadar
geliflmemifltir. Bu da iktidar birikimini engelle-
12
mifl ve göçebelik k›smen varl›¤›n› sürdürmüfltür.
Eski M›s›r’da kad›nlar önemli haklara sahipti.
Gerçi bu haklardan toplumun tüm katmanlar›n-
daki kad›nlar de¤il sadece imtiyazl› s›n›f›n ka-
d›nlar› yararlanabiliyordu. Bu kad›nlar, mülk
edinme, mirasta hak sahibi olma, toplum içinde
bir tak›m yetki ve sorumluklara sahipti. Eski M›-
s›r harem kurumun ilk ortaya ç›kt›¤› uygarl›klar-
dan biridir.
Ama onlardaki harem kurumu günümüzdeki an-
lam›yla4 de¤il aristokrasinin üst katlar›ndaki ka-
d›nlar›n ulusal ve uluslararas› sorunlara iliflkin
tart›flmalar yap›p yönetsel kararlar ald›klar› bir
saray olarak kullan›l›yordu.
Eski M›s›r’da kökencilik oldukça önemliydi. Asa-
let ve soy, toplumda sadece kad›nlar›n de¤il er-
keklerin de de¤erini belirliyordu. Eski M›s›rl›-
lar’da kral soyu kar›flmas›n diye ço¤u kez hane-
dan ailesi içinden evlilikler gerçekleflirdi.
Krall›k kan›n›n safl›¤›n› yitirmemesi için k›z kar-
deflleriyle hatta k›zlar›yla evleniyordu yöneticiler.
M ‹T O SL A R DA VE D‹N DE KADIN
XX . YÜ ZY IL DA K AD IN
I I . K U fi A K F E M ‹ N ‹ S T L E R
M ARKS‹ST F EM‹N‹ZM
V A R O L U fi Ç U F E M ‹ N ‹ Z M
S‹YAH FEM‹N‹ZM
90
I I I . B ÖLÜ M
B A fi L A N G I Ç T A N G Ü N Ü M Ü Z E
TÜRKLERDE KA DIN
112