Xác định ảnh hưởng của tán sắc trong hệ
thống thông tin quang tốc độ cao
Estimation of Influence of Chromatic Dispersion in High-bit
Rate Optical Fiber Communication Systems
Abstract:Chromatic dispersion (CD) of optical fiber
limits bit rate and distance of optical transmission links
operating at nearly 1550nm wavelength. Thus, to install
high-bit rate and long distance optical transmission link,
influence induced chromatic dispersion on systems need to
be defined so that the dispersion compensation method can
be provided. In this paper, we mainly describe the
estimation of the impact of fiber dispersion to transmission
capability of the system through analyzing, evaluating
related the system performance. Achieved results show that
the fiber dispersion, spectrum bandwidth, non-linear chirp,
bit rate and signal waveform can seriously impact of
system performance. This can result in efficient calculation
for designing practical optical fiber communication
systems.
I. MỞ ĐẦU
Các hệ thống thông tin sợi quang hiện nay, nhất là
các hệ thống tốc độ bit cao, phần lớn hoạt động ở
vùng bước sóng 1550nm nhằm sử dụng các bộ khuếch
đại quang sợi pha tạp Erbium (EDFA) để tăng cự ly
truyền dẫn. Tuy vậy, sợi quang đơn mode tiêu chuẩn
(sợi G.652) có hệ số tán sắc tại vùng bước sóng này là
rất lớn. Tán sắc lớn sẽ làm méo tín hiệu và tạo ra hiện
tượng giao thoa giữa các ký tự (ISI-Intersymbol
Interference) do sự dãn xung tại các khe thời gian, làm
xuống cấp chất lượng truyền dẫn và hậu quả thậm chí
có thể không chấp nhận được. Nhìn chung, ảnh hưởng
Đinh Thị Thu Phong, Vũ Văn San
của tán sắc đến năng lực truyền dẫn của hệ thống là
phức tạp; điều này gây nhiều khó khăn cho việc thiết
kế các hệ thống thông tin quang tốc độ cao, cự ly xa.
Vì vậy, việc xác định ảnh hưởng của tán sắc một cách
định lượng là rất cần thiết để trên cơ sở đó có thể xác
định việc bù tán sắc sợi, chẳng hạn như việc xác định
chính xác độ dài sợi bù tán sắc DCF (Dispersion
Compensation Fiber).
Trước đây, đã có một số phương pháp xác định ảnh
hưởng của tán sắc đến hệ thống thông tin quang [1-3].
Tuy nhiên, việc xác định này thường là rất phức tạp,
và khó trong việc triển khai thực tiễn. Trong bài báo
này, chúng tôi trình bày việc xác định ảnh hưởng của
tán sắc trong hệ thống thông tin sợi quang thông qua
phương pháp xác định mất mát công suất. Ở đây, sự
dãn xung quang đã làm cho năng lượng phổ tín hiệu
tại khe thời gian (khe bit) đã định phủ chờm sang khe
lân cận và năng lượng này tạo ra công suất bị mất mát
đi dẫn tới làm xấu đặc tính BER; do đó cần phải có sự
bù BER bằng cách thêm một lượng công suất tín hiệu
tương đương. Phương pháp được tiến hành dựa trên
mô hình cơ bản của hệ thống thông tin quang sử dụng
khuếch đại quang EDFA nhằm thoả mãn về bước
sóng vùng 1550nm để tạo ra tán sắc sợi lớn. Giải pháp
tính toán thông qua việc tiếp cận hàm Gaussian và dựa
vào đó để tính toán, xác định ảnh hưởng của tán sắc
tới hệ thống trong các trường hợp thay đổi các tham
số có liên quan. Phương pháp tính toán được áp dụng
cho tỷ lệ lỗi bít nhỏ đến BER = 10-12 nhằm bảo đảm
theo yêu cầu của hệ thống có sử dụng khuếch đại
quang theo khuyến nghị của ITU-T [4].
II. MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN
1. Mô hình hệ thống
Trong phần này, để đưa ra được phương pháp tính
toán đầy đủ và sát với yêu cầu thực tiễn, cấu hình hệ
thống được giới thiệu ở đây được đề xuất như sau.
Hình 1 là mô hình cấu trúc tiêu biểu của một hệ thống
thông tin quang với các thiết bị được sử dụng trên hệ
thống để tính toán xác định ảnh hưởng của tán sắc.
Các tham số của hệ thống được đưa ra nhằm làm cơ
sở cho việc xác định đặc tính hệ thống có tương tác
với tán sắc.
Phát quang TX
SMF G.652
F Pin
LiNbO3
Ps
LD
Điều chế
ngoài Pt
EDFA
λ = 1550nm EDFA
Hình 1. Cấu hình hệ thống thông tin quang tiêu biểu
Mô hình hệ thống để tính toán ở đây được giả thiết
cho hệ thống điển hình gồm các thiết bị thông dụng
trên thực tiễn. Thiết bị phát TX sử dụng nguồn phát
laser diode LD loại đơn mode phản hồi phân bố
(DFB) có chức năng phát tín hiệu sóng quang tại bước
sóng vùng 1550 nm. Bộ phát sử dụng bộ điều chế
ngoài LiNbO3. Tín hiệu tại đầu vào thiết bị phát có
dạng xung mã NRZ (PRBS 223-1). Đầu ra thiết bị phát
có thể có sử dụng khuếch đại quang EDFA làm
khuếch đại công suất (BA- Booster Amplifier), và có
công suất đầu ra là Pt (dBm). Sợi quang của tuyến
truyền dẫn là sợi đơn mode SMF (Single mode fiber)
tiêu chuẩn G.652 có hệ số suy hao là αf (dB/km) bao
gồm cả suy hao mối hàn sợi, có hệ số tán sắc CD là D
(ps/km.nm) và chiều dài sợi trên tuyến truyền dẫn là L
(km). Thiết bị thu quang RX sử dụng bộ tách sóng p-i-
n photodiode (PD) có công suất đầu vào là Pin, băng
tần điện Be. Phía trước bộ thu quang có thể sử dụng
một bộ khuếch đại quang sợi EDFA làm tiền khuếch
đại PA (Pre-Amplifier) để tạo thành bộ thu quang có
khuếch đại quang OAR (Optically Amplified
Receiver) có độ nhạy thu là Ps. Thiết bị trên tuyến
truyền dẫn là các bộ khuếch đại quang EDFA có độ
khuếch đại đồng đều là G (trừ độ khuếch đại của BA
là có khuếch đại thấp để tránh ảnh hưởng phi tuyến),
có băng tần quang Bo và có hệ số nhiễu là NF. Tỷ số
lỗi bit BER theo ITU - T quy định, từ 10-12 đến 10-13
[4].
Từ cấu trúc hệ thống như trên, các tham số quan
trọng sẽ được xác định để trên cơ sở đó tìm mối liên
quan giữa chúng với tán sắc sợi. Việc xác định và tính
toán ảnh hưởng của tán sắc tới hệ thống sẽ được dựa
trên mô hình từ hình 1.
Thu quang RX 2. Phương pháp tính toán
Các hệ thống hoạt động tại vùng bước sóng 1550nm
sử dụng khuếch đại quang EDFA thường có tốc độ bit
F
cao và cự ly xa cho nên ở đầu thu công suất tín hiệu
OAR quang thu được thường rất nhỏ. Hơn thế nữa, giá trị
tán sắc CD (để phân biệt với tán sắc mode phân cực
PMD) lớn luôn xuất hiện trong hệ thống. Tất cả các
yếu tố này làm giảm các tỷ số tín hiệu trên nhiễu SNR
và làm suy giảm chất lượng hệ thống. Vì vậy, ngoài
tín hiệu truyền dẫn, méo dạng sóng và giao thoa giữa
các ký tự ISI (Intersymbol Interference) do tán sắc vận
tốc nhóm GVD gây ra và tự điều chế pha SPM (Self-
Phase Modulation) cần được tính đến. Ngoài ra, tích
luỹ nhiễu trong các hệ thống có các bộ khuếch đại
quang mắc nối chuỗi cũng làm giảm đặc tính của hệ
thống. Sự suy giảm hệ thống do hiệu ứng trộn bốn
sóng FWM và điều chế pha chéo XPM (cross-phase
modulation) cũng cần được lưu ý khi bộ thu được đặt
trong các hệ thống truyền dẫn WDM. Các ảnh hưởng
này được tiềm ẩn trong tín hiệu quang đi tới bộ thu
của hệ thống.
Phương pháp xác định ảnh hưởng của tán sắc đến
hệ thống thông tin quang thông qua tính toán quỹ
công suất hệ thống PB bằng việc thiết kế độ dài tuyến
được thiết lập theo biểu thức (1) như sau:
PB = Pt (t) − Ps (G, NF) − PM − PP − PD − (NC lC + NS lS )
(dB) (1)
trong đó:
Pt (t) là công suất tín hiệu phát có tính cả ảnh
hưởng chirp phi tuyến,
G là độ khuếch đại của các bộ EDFA,
PM là công suất dự phòng của hệ thống,
Pp là đền bù mất mát công suất,
PD là tổn thất (mất mát) công suất do tán sắc, đây
chính là công suất tương đương do năng lượng phổ
của xung tín hiệu bị dãn ra ngoài khe thời gian đã
định sinh ra.
Ps(G,NF) là độ nhạy thu có tính cả ảnh hưởng của
bộ khuếch đại và nhiễu của EDFA,
lS và lC tương ứng là suy hao mối hàn và suy hao bộ
nối quang,
NS và NC tương ứng là số mối hàn và số bộ nối
quang.
Chất lượng truyền dẫn được xác định thông qua
việc tính tỷ số lỗi bít BER = 10-12 cho độ nhạy thu của
thiết bị thu quang.
Như vậy, các tham số có trong biểu thức (1) là
tương đối rõ ràng vì đã được sử dụng khá phổ biến
trong các công trình nghiên cứu tính toán thiết kế
tuyến. Chỉ có tham số Ps (G,NF) là cần tính toán thận
trọng vì nó cần đến các tham số có liên quan như sau
[5]:
+) Tín hiệu trong hệ thống có khuếch đại quang:
Trong các tuyến truyền dẫn sử dụng khuếch đại
quang, công suất tín hiệu tại đầu vào thiết bị thu
Bao gồm nhiễu lượng tử Nsh = 2eBeLR(GIs+IASE),
nhiễu nhiệt Nth = 4kBTBe/RL, và các thành phần nhiễu
phách tín hiệu-tự phát Ns-sp và nhiễu phách tự phát-tự
phát Nsp-sp [5,6]:
Be 2
σ s2− sp = 2 L GI s I ASE (3)
Bo
Be 2 ⎛ B ⎞
σ sp2 − sp = L2 I ASE ⎜ Bo − e ⎟ (4)
B 2
⎝ 2 ⎠
o
Ở đây e là điện tích điện tử, IASE là dòng nhiễu điện
từ bức xạ tự phát được khuếch đại.
Như vậy, điều quan trọng sau cùng là làm sao xác
định được tham số PD là công suất mất mát do tán sắc
sợi gây ra; vấn đề này sẽ được trình bày trong phần
sau.
III. KẾT QUẢ TÍNH TOÁN VÀ THẢO LUẬN
Trong phần này, chúng tôi thực hiện tính toán để
tìm ra kết quả sự ảnh hưởng của tán sắc tới hệ thống
thông tin quang thông qua sự phân tích tóm tắt ở trên.
Để tính toán ảnh hưởng của tán sắc, hệ thống được
chia ra làm hai loại: Hệ thống sử dụng nguồn phát có
độ rộng phổ rộng và hệ thống có độ rộng phổ hẹp.
1. Trường hợp thứ nhất, đối với các hệ thống thông
tin quang tốc độ chưa thật cao, chưa phải là hệ thống
nhiều Gbit/s, phổ của các nguồn phát Laser diode LD
không yêu cầu quá nghiêm ngặt về độ rộng. Tuy
nhiên, phổ nguồn phát rộng sẽ gây ảnh hưởng của tán
sắc nhiều hơn. Trong trường hợp này, có thể tìm thấy
độ tổn thất công suất PD như sau [7]:
[
PD = 1 − (4 Rb LDσ λ ) ]
2 −1 / 2
(5)

quang có thể viết dưới dạng bình phương của dòng
sau tách sóng là:
Ps = (GI s LR ) 2
ở đây Is là dòng tín hiệu điện thu được sau tách
sóng quang, LR là suy hao giữa khuếch đại quang và
bộ thu quang.
+) Các thành phần nhiễu của hệ thống có khuếch
đại quang:
Trong đó Rb là tốc độ bit, σλ là độ rộng phổ. Với
các diễn giải ở trên và áp dụng các biểu thức tính toán
từ (1) đến (5), có thể tính toán xác định được ảnh
(2)
hưởng của tán sắc tới các hệ thống này. Hình 2 là kết
quả tính toán tìm thấy sự mất mát công suất của hệ
thống do tán sắc gây ra đối với hệ thống 1 Gbit/s và
2,5 Gbit/s. Kết quả cho thấy hệ thống 2,5 Gbit/s bị tổn
thất công suất hệ thống nhiều hơn so với hệ thống 1
Gbit/s với cùng một giá trị tán sắc.
 Đối với tốc độ bít 2,5 Gbit/s, công suất bị mất mát 6
Phæ 0,1 nm
là không đáng kể khi tán sắc nhỏ hơn 100ps/nm. Tuy 5.5

Công suất tín hiệu bị mất (dB)

Phæ 0,2 nm
5 Phæ 0,3 nm
nhiên, mất mát công suất tăng dần dần trong khoảng 4.5
từ 100ps/nm đến 200ps/nm. Khi tán sắc vượt quá 4
3.5
200ps/nm, lượng công suất quang bị tổn thất rất 3
nhanh. Ở giá trị 300ps/nm thì công suất mất mát đã 2.5
2
lên tới 4dB. Trong khi đó ở tốc độ 1 Gbit/s, sự mất 1.5
mát công suất trong trường hợp này gần bằng 0 khi 1
0.5
tán sắc nhỏ hơn 100ps/nm, tới giá trị 760ps/nm thi
0
công suất mất mát là 4 dB. Như vậy, rõ ràng rằng tán 0 10 20 30 40 50 60
sắc làm giới hạn đáng kể tốc độ truyền dẫn của hệ Cự ly truyền dẫn L (km)
thống thông tin quang.
Hình 3. Công suất quang bị mất khi tăng cự ly truyền dẫn
của hệ thống 2,5 Gbit/s.
5
Như vậy, mặc dù các hệ thống cùng bị mất công
4.5 2.5Gbit/s
1Gb/s suất khi cự ly truyền dẫn tăng. Tuy nhiên, các nguồn
4
Công suất bị tổn thất (dB)

3.5
phát khác nhau sẽ gây ra sự mất tín hiệu cũng khác
3 nhau. Khi độ rộng phổ nguồn phát là 0,1 nm, mất mát
2.5 công suất xảy ra là 4,5 dB khi cự ly truyền dẫn dài 52
2 km. Đối với các hệ thống có phổ nguồn phát phát rộng
1.5 0,2 nm và 0,3 nm, công suất bị tổn thất tương ứng là
1
4,5 dB tại 26 km và 6,2 dB tại cự ly chỉ còn 18 km.
0.5
0
Khi tăng cự ly vượt quá các giá trị ở trên, tín hiệu bị
0 100 200 300 400 500 600 700 800 mất quá lớn và không thể thiết kế được hệ thống thực
Hệ số tán sắc × Cự ly DL (ps/nm) tiễn kể cả có sử dụng khuếch đại quang sợi. Đây là
các hệ thống sử dụng sợi G.652 có hệ tán sắc
Hình 2. Kết quả tính toán lượng công suất bị tổn thất phụ
thuộc vào tán sắc cho hệ thống 1Gbit/s và 2,5 Gbit/s. D=18ps/km.nm. Như vậy, trong hệ thống thông tin
quang, ngoài suy hao quang, có nhiều tham số tương
Hình 3 là kết quả tính toán xác định lượng công
tác tới tán sắc sợi gây ảnh hưởng tới hệ thống và làm
suất tín hiệu bị mất mát cho các hệ thống thông tin
mất đi đáng kể lượng công suất tín hiệu. Đó là các
quang 2,5Gbit/s với các Laser có phổ rộng 0,1 nm, 0,2
tham số: Cự ly truyền dẫn, tham số tán sắc, tốc độ bít
nm, và 0,3 nm. Từ kết quả thu được có thể thấy rằng
của hệ thống và phổ nguồn phát.
nhìn chung, lượng công suất bị tổn thất sẽ tăng nhanh
2. Trường hợp thứ hai, hệ thống sử dụng nguồn phát
khi cự ly truyền dẫn tăng.
Laser diode LD có độ rộng phổ hẹp thường áp dụng
cho các hệ thống thông tin quang tốc độ cao và cự ly
xa. Độ rộng phổ nguồn phát trong trường hợp này rất
hẹp và không còn tác động mạnh tới tán sắc, nhưng
yếu tố gây ảnh hưởng nhiều nhất lại là tham số tán sắc
vận tốc nhóm GVD. Tổn thất công suất tín hiệu trong
trường hợp này có thể được viết như sau [7]:
 [ (
PD = 1 − 8 Rb β 2 L
2
)]
2 −1 / 2
(6)
độ và cự ly truyền dẫn nếu muốn duy trì đặc tính BER
của chúng.
Trong đó β2 là tham số tán sắc vận tốc nhóm. Từ
Hình 5 là kết quả mà chúng tôi tính toán lượng công
đây có thể tính toán xác định lượng công suất bị mất
suất bị tổn thất phụ thuộc vào tích tán sắc-cự ly với
mát khi có tác động của tán sắc sợi. Hình 4 là kết quả
các giá trị của tham số chirp C khác nhau. Hệ thống
tính toán sự tổn thất công suất phụ thuộc vào tán sắc
được áp dụng tính toán ở đây có tốc độ bit tới 10
với các tốc độ bít khác nhau. Ta thấy rằng, lượng công
Gbit/s và tính cho đặc tính BER = 10-12; sợi quang
suất bị mất mát sẽ phụ thuộc nhiều vào tán sắc là do
đơn mode G.652 với tham số tán sắc D bằng 18
GVD và cự ly truyền dẫn. Hơn nữa, công suất bị mất
ps/km.nm. Ta thấy rằng tổn thất công suất hệ thống bị
đi phụ thuộc rất nhiều vào tốc độ bít truyền dẫn. Kết
tăng lên nhanh khi các xung bị chirp với C có giá trị
quả tính toán mô phỏng ở đây cho hai tốc độ là
dương cao. Trong sự tác động bất lợi của Chirp thì có
5Gbit/s và 10Gbit/s cho hệ thống sử dụng sợi G.652
sự xuất hiện một vùng giá trị tán sắc nào đó cho phép
có hệ số tán sắc là 18 ps/km.nm. Tại tốc độ 10Gbit/s,
cải thiện đặc tính hệ thống ứng với chirp C có giá trị
công suất bị mất mát rất lớn so với tốc độ 5Gbit/s khi
âm. Điều đó có nghĩa là nếu như tạo ra chirp C có giá
tán sắc sợi trên tuyến tăng lên. Cự ly hệ thống
trị âm, hệ thống không những không bị mất mát công
10Gbit/s chỉ bằng 1/3 cự ly hệ thống 5Gbit/s nhưng
suất mà còn được cải thiện ở một vùng cự ly truyền
lại tổn thất gấp hơn 2,5 lần.
dẫn nhất định.
12
11 Rb=5Gb/s 12
Lượng công suất bị tổn thất (dB)

10 Rb=10Gb/s 11
10 C=3 2 1 C=0 C = -0,5
9
Tổn thất công suất (dB)

9
8 8
7 7
6 6
5 5
4
4
3
3 2
2 1
1 0
0 -1
-2
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
Hệ số tán sắc × Cự ly truyền dẫn (ps/nm)
Hệ số tán sắc × Cự ly truyền dẫn (ps/nm)

Hình 4. Tổn thất công suất tín hiệu phụ thuộc vào tán sắc
với các tốc độ bít khác nhau.
Với các hệ thống thông tin quang tốc độ cao
(Gbit/s) hoạt động ở vùng bước sóng 1550 nm thì
chirp tần số là một trong những hiệu ứng quan trọng
[2,8]. Chirp tần số tuyến tính gây ra sự tổn thất công
suất tín hiệu của hệ thống. Xung bị chirp càng bị dãn
ra và làm giảm quỹ công suất tín hiệu của hệ thống
thông tin quang; do vậy nó làm giảm SNR. Biểu thức
(6) lúc này có thêm số hạng tổn thất (8Rb2Cβ2L)2, với
C là tham số chirp. Kết quả là hệ thống không đáp
ứng được yêu cầu về chất lượng, hoặc phải giảm tốc
Hình 5. Công suất tổn thất phụ thuộc vào tán sắc sợi với
các giá trị Chirp khác nhau.
Sử dụng các kết quả phân tích và tính toán này, có
thể tính toán được cấu hình tuyến thông tin quang
theo tán sắc sợi trên cơ sở biết được giá trị hệ số suy
hao αf của sợi quang được sử dụng trên tuyến truyền
dẫn [9,10]. Từ kết quả trên có thể thấy rằng, việc sử
dụng nguồn phát có độ rộng phổ hẹp sẽ cho phép tăng
cự ly truyền dẫn rất nhiều. Trong trường hợp nguồn
phát có phổ lớn, cách tốt nhất để đáp ứng cự ly truyền
dẫn dài, nhất là trong trường hợp cự ly giữa hai vị trí
địa lý cho trước là tương đối lớn, là nên áp dụng cho
các hệ thống thông tin quang có tốc độ thấp. Hình 6 là
kết quả tính toán cự ly truyền dẫn phụ thuộc vào tốc
độ bit theo ảnh hưởng của tán sắc sợi. Có thể thấy cự
ly truyền dẫn sẽ tăng rất nhiều nếu ta thiết kế hệ thống
có tốc độ bit thấp với cùng một giá trị tỷ số lỗi bit.
Tham số dùng để tính toán thiết kế tuyến được cho
trong bảng 1.
Bảng 1: Các tham số để tính toán
truyền dẫn dài cố định giữa hai trạm, tán sắc lớn sẽ
làm giảm quỹ công suất của hệ thống và vì thế làm
giảm độ nhạy thu. Khi tán sắc mà quá lớn, độ nhạy
thu bị giảm gần như đột ngột tới mức không thể chấp
nhận được và kéo theo tỷ số lỗi bit BER xấu đi.
Bảng 2: Các tham số để tính toán thiết kế cấu hình tuyến
10Gbit/s:
Tham số Ký Giá trị tham số
hiệu

Tham số Giá trị tham số

Bước sóng tín hiệu λ 1544,5 nm
Công suất phát quang Pt -1 dBm
Bước sóng tín hiệu 1554 nm
Suy hao sợi G.652 gồm cả αf 0,24 dB
Công suất phát quang 3 dBm
mối hàn
Độ nhạy thu quang -21 dBm
Tham số tán sắc sợi D 18 ps/km.nm
Dự phòng hệ thống 3 dB
Khuếch đại của EDFA G 30 dB
Tỷ số lỗi bit BER BER = 10-12
Hệ số nhiễu của EDFA NF 5 dB
Tham số tán sắc D 17 ps/km.nm
Băng tần quang bọ lọc F Bo 0,5 nm
Độ rộng phổ Laser 0,1 nm
Băng tần điện Be bộ thu Be 7,5 GHz
Trong Hình 6, với cùng một độ rộng phổ nguồn Dự phòng hệ thống 3 dB
PM
phát, giá trị công suất phát và độ nhạy thu quang được Tỷ số lỗi bit BER = 10-12
BER
giả thiết là như nhau, cự ly truyền dẫn sẽ giảm nhanh Tải bộ tách sóng quang 50 Ω
RL
theo tốc độ bit: ở tốc độ 622 Mbit/s thì cự ly có thể đạt Suy hao bộ nối quang (2 bộ) LC 0,5 dB/bộ
tới 205 km đã chứng tỏ tán sắc ảnh hưởng ít, lúc này Công suất đền bù Pp 1 dB
cự ly truyền dẫn chủ yếu do suy hao tuyến quyết định.
Đối với hệ thống 10 Gbit/s, các nguồn phát thường
Tuy nhiên, khi tốc độ bit đạt tới 1 Gbit/s và 2,5 Gbit/s
có độ rộng phổ rất hẹp. Hơn nữa, trong môi trường tốc
thì cự ly bắt đầu bị hạn chế tại các giá trị tương ứng là
độ cao như vậy, có rất nhiều tham số vốn có thể bỏ
125 km và 50 km.
qua ở hệ thống tốc độ thấp thì trong trường hợp này
chúng cần phải được xem xét. Tính toán thiết kế hệ
25
24,5 2.5Gb/s thống bao quát được hết ảnh hưởng của các tham số
Quỹ công suất tổng (dB)

1Gb/s
24
622Mb/s trên là phức tạp trong môi trường tốc độ cao. Để sát
23,5
23 với điều kiện thực tiễn, chúng tôi sử dụng các tham số
22,5
22
tính toán được cho trong Bảng 2. Để xác định được cự
21,5 ly truyền dẫn, có hai tham số quan trọng cần xác định
21
20,5
là độ nhạy thu quang Ps(G,NF) và giá trị tổn thất công
20 suất PD do tán sắc trên tuyến gây ra.
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220
Cự ly truyền dẫn (km)
Hình 7 là kết quả tính toán cự ly truyền dẫn phụ
thuộc vào tán sắc sợi cho hệ thống 10Gbit/s này. Độ
Hình 6. Quỹ công suất của hệ thống phụ thuộc vào cự ly nhạy thu khi không bị ảnh hưởng của tán sắc, tức là
truyền dẫn với các tốc độ bit khác nhau.
cự ly truyền dẫn bằng không, tính được là -35,08 dBm
Từ các kết quả tính toán này, ta thấy rằng khi cự ly tại BER = 10-12. Từ đây có thể xác định được các cự
ly truyền dẫn trong các trường hợp: Nếu hệ thống có
tán sắc bằng không, thì cự ly truyền dẫn có thể đạt
được 121 km với BER = 10-12, dù cho tham số chirp C
bất kỳ ở giá trị nào. Khi hệ thống được thiết kế không
có Chirp tác động (C =0), cự ly truyền dẫn sẽ bắt đầu
giảm nhanh nếu tán sắc tuyến vượt quá giá trị khoảng
720 ps/nm. Khi tham số chirp C = 1, cự ly truyền dẫn
sẽ bắt đầu giảm nhanh nếu tán sắc tuyến vượt quá giá
trị khoảng 250 ps/nm. Khi tham số chirp C có giá trị
âm, (trường hợp C = -0,5) thì điều đáng chú ý là tại
khoảng giá trị tán sắc nào đó, cự ly không những
không bị giảm mà còn được tăng; ở đây cự ly tăng đến
123,5 km ở vùng tán sắc lân cận 900 ps/nm sẽ được
cải thiện thêm 2,5 km so với hệ thống không bị tán
sắc. Sau đó cự ly truyền dẫn bắt đầu bị giảm nhanh
khi tán sắc có giá trị vượt quá 1700 ps/nm. Có thể cải
thiện cự ly truyền dẫn rất lớn, lên tới 135 km (tăng
thêm hơn 10 km) khi thu được chirp C có giá trị âm
lớn (C = -1). Lợi dụng đặc tính này, trong thực tiễn
người ta đã tạo chirp trước có giá trị âm để làm tăng
năng lực hệ thống; tuy nhiên việc tạo ra chirp C âm có
giá trị lớn là rât khó khăn.
150
140
Cự ly truyền dẫn (km)
130
120
110
100
90
80 C=1 C=0
70
0 500 1000
Tán sắc của tuyến (ps/nm)
Hình 7. Cự ly truyền dẫn của hệ thống 10 Gbit/s phụ thuộc
vào tán sắc tuyến.
Như vậy, khi tính toán thiết kế tuyến thông tin
quang tốc độ cao, tán sắc kết hợp với chirp C có thể
làm giảm nghiêm trọng năng lực truyền dẫn. Tuy
nhiên, việc kết hợp tán sắc sợi với tham số chirp C có
giá trị âm được tạo ra sẽ có thể cải thiện cự ly truyền
dẫn. Trong thực tế thiết kế tuyến 10 Gbit/s, sẽ còn
thêm một số tham số khác như các hiện tượng phi
tuyến, tán sắc bậc cao, tán sắc phân cực vv... tác động
vào và làm giảm cự ly truyền dẫn. Việc tính toán này
đã bỏ qua các tham số ấy cho nên cự ly trong thực tiễn
có thể ngắn hơn chút ít so với kết quả tính toán này.
IV. KẾT LUẬN
Bài báo đã trình bày sự ảnh hưởng cụ thể của tán
sắc đối với hệ thống thông tin quang, xác định được
mức độ ảnh hưởng của nó đối với hệ thống thông qua
phương pháp xác định về tổn thất công xuất do tán sắc
gây ra. Với kết quả thu được của bài báo đã đưa ra
một số đánh giá về mức độ ảnh hưởng của tán sắc tới
hệ thống và chỉ ra rằng: Trong hệ thống thông tin
quang, ngoài suy hao quang, có nhiều tham số tương
tác với tán sắc sợi gây ảnh hưởng tới hệ thống và làm
mất đi đáng kể lượng công suất tín hiệu; đó là các
tham số: Cự ly truyền dẫn, tham số tán sắc, tốc độ bít
của hệ thống và phổ nguồn phát. Đối với các tuyến
thông tin quang tốc độ cao sử dụng sợi đơn mode tiêu
chuẩn G.652, tán sắc còn có ảnh hưởng lớn hơn; tán
sắc kết hợp với chirp C có thể làm giảm nghiêm trọng
năng lực truyền dẫn; nhưng việc kết hợp tán sắc sợi
C = -1 với tham số chirp C có giá trị âm được tạo ra có thể
làm tăng cự ly truyền dẫn. Do đó, để có thể áp dụng
C = -0,5
cho việc tính toán thiết kế cấu hình tuyến thông tin
quang tốc độ cao (nhiều Gbit/s) theo giới hạn của tán
BER = 10-12 sắc, nên coi trọng các đặc tính nảy sinh và kết hợp với
λ = 1544,5nm
D = 18ps/km.nm chirp tần số ở vùng bước sóng phù hợp.
G = 30dB
1500 2000 TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] LUIS F. B. RIBEIRO, JOSE R. F. DA ROCHA, AND
JOAO L. PINTO, "Performance evaluation of EDFA
preamplified receivers taking into account intersymbol
interference", Journal of Lightwave Technology, Vol.
13, No. 2, pp. 225-232, February 1995.
[2] S. K. KIM, O. MIZUHARA, ET AL., "Theoretical and
experimental study of 10Gb/s transmission
performance using 1.55µm LiNbO3-based on
transmitters with adjustable extinction ratio and
 chirp", Journal of Lightwave Technology, Vol. 17, No.
8, pp. 1320-1325, Aug. 1999.
[3] S. L. DANIELSEN, B. MIKKELSEN, ET AL.,
"Detailed noise statistics for an optically amplified
direct detection receiver", Journal of Lightwave
Technology, Vol. 13, No. 5, pp. 977-981, May 1995.
[4] ITU-T, DRAFT NEW REC. G. 691, "Optical
interfaces for single channel SDH systems with optical
amplifiers, and STM-64 systems", Aug. 1996, and
revised draft, Dec. 1997.
[5] VU VAN SAN ET AL., “Accurate estimation of
receiver sensitivity for 10Gb/s optically amplified
systems", published in Optics Communications journal,
Vol. 181, pp. 71-78, Elsevier Science B. V.,
Amsterdam, Netherlands, July 2000.
[6] VU VAN SAN, NGUYEN MINH DAN, MOO-JUNG
CHU, AND HOANG VAN VO, "The electrical signal-
to-noise ratio of optically amplified receiver", Chuyên
san các công trình nghiên cứu, triển khai Viễn thông và
CNTT, Tạp chí Bưu chính Viễn thông, Số 1, trang 14-
18, tháng 7 năm 1999.
SƠ LƯỢC TÁC GIẢ
ĐINH THỊ THU PHONG
Sinh năm 1963.
Tốt nghiệp đại học tại Trường
Đại học Kỹ thuật thông tin liên
lạc Lê-Nin grat Liên Xô (trước
đây), nhận bằng Diploma ngành
Điện tử-Viễn thông tại Đại học
Tổng hợp South Australia năm
1995, nhận bằng Thạc sĩ kỹ
thuật năm 2004 tại Học viện Công nghệ Bưu chính
Viễn thông.
Hiện đang làm việc tại Học viện Công nghệ Bưu
chính Viễn thông.
Chuyên ngành quan tâm là hệ thống thông tin
quang tốc độ cao và mạng thông tin quang.
VŨ VĂN SAN
[7] VŨ VĂN SAN, “Hệ thống thông tin quang”, Nhà xuất
bản Bưu điện. Hà Nội, 2003.
[8] P. J. CORVINI AND T. L. KOCH, “Computer
simulation of high-bit-rate optical fiber transmission
using single-frequency lasers”, J. Lightwave
Technology, Vol. LT-5, No. 11, Nov. 1987.
[9] DINH THI THU PHONG, CHU MINH HOAN,
“Investigation of Optical Power Budget Dependence
on Dispersion for 10Gbit/s Optical Transmission
Systems”, Proc. Asian Info-Communication Coulcil
23rd conference in Indonesia, WG-1, Doc. 42, Japan,
December 2003.
[10] G. P. AGRAWAL, “Fiber-optic communication
systems”, Second Ed., John Wiley & Sons, New York,
USA 1997.
Ngày nhận bài : 4/8/2005
Sinh năm 1961.
Bảo vệ luận án Tiến sĩ kỹ
thuật năm 2000 tại Học viện
Công nghệ Bưu chính Viễn
thông. Từ năm 1998 đến
1999, tác giả làm việc tại Viện
nghiên cứu ETRI (Hàn Quốc)
về khuếch đại quang EDFA
và hệ thống 160 Gbit/s WDM.
Hiện là Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ ,
Bộ Bưu chính Viễn thông.
Chuyên ngành quan tâm là hệ thống thông tin
quang tốc độ cao, mạng truy nhập và truyền tải quang.
Email: vvsan@mpt.gov.vn