Professional Documents
Culture Documents
1 – Uygulama Yeri : Elektronik Hesap Bilimleri Merkezi Sistem Salonu ile Operatör ve Teknisyen Odaları’nda
kullanım amaçlarına uygun olarak rutubet kontrollu yaz-kış kliması uygulanmıştır.
2 – Dış Sıcaklık :
Uygulandığı Şehir : Trabzon
a) Yaz : KT = 31 °C
YT = 25 °C
İR = % 63
Günlük Sıcaklık Farkı : 5,8 °C
b) Kış : KT = - 3 °C
YT = - 4 °C
İR = % 80
4 – Yaz Klima Yükleri Aşağıdaki Esaslar Çerçevesinde Ekteki Isı Kazancı Hesap Föylerinde Belirtilmiştir
A – Harici Yükler :
a) Pencerelerden gelen ısı kazançları ,
b) Duvar , döşeme ve tavandan gelen ısı kazançları ,
c) Dış havadan konveksiyonla gelen ısı kazançları ,
d) Havalandırma ısı kazançları.
B – Dahili Yükler :
a) İnsanlardan gelen ısı kaznçları ,
b) Aydınlatma ve ışık kazançları ,
c) Bilgisayar cihazlarından gelen ısı kazançları.
22 TEMMUZ SAATLER 9 10 11 12 13 14 15 16
YÖN
KD 179 71 38 38 38 38 35 33
GD 339 298 222 114 41 38 35 33
KB 35 38 38 38 38 79 179 285
22 EYLÜL SAATLER 9 10 11 12 13 14 15 16
YÖN
KD 71 35 35 38 35 35 33 24
GD 439 426 361 244 111 38 33 24
KB 33 35 35 38 35 35 71 157
Bu cetvellerden görüldüğü gibi her yön için maksimum kazancın olduğu tarih ve zaman şöyledir :
KD : 23 Temmuz Saat 9
GD : 22 Eylül Saat 9
KB : 23 Temmuz Saat 16
4 – 2 . Gölgelemenin Etüdü :
Pencerenin yapıdaki konumu dolayısı ile meydana gelen gölgeleme :
FR r1 x tg β r1 x r2 x tg β x tg γ FR : Radyasyonun geçtiği pencere alanı [ m² ].
=1– – r2 x tg γ + F : Toplam pencere alanı [ m² ].
F cos γ cos γ
S 15 s 15
r1 = = = 0,115 ; r2 = = = 0,214
h 130 b 70
S 15 s 15
r1 = = = 0,115 ; r2 = = = 0,214
h 130 b 70
FR r1 x tg β r1 x r2 x tg β + tg γ
=1– – r2 x tg γ +
F cos γ cos γ
b) GD : 22 Eylül Saat 9
FR r1 x tg β r1 x r2 x tg β + tg γ
=1– – r2 x tg γ +
F cos γ cos γ
c) KB : 23 Temmuz Saat 16
FR r1 x tg β r1 x r2 x tg β + tg γ
=1– – r2 x tg γ +
F cos γ cos γ
d) Sonuç olarak pencerenin yapıdaki konumu dolayısı ile meydana gelen gölgelemenin durumu yönler
itibarıyla aşağıdaki şekilde olmaktadır.
KD : 23 Temmuz Saat 9 : f1 = 0,458
GD : 22 Eylül Saat 9 : f2 = 0,805
KB : 23 Temmuz Saat 16 : f3 = 0,664
Klima tesisatının yapılacağı oda pencereleri içten krem rengi perde ile yarı kapatılacağı kabul edilerek ,
Tablo 11’den , ( çift pencere için ) gölgeleme faktörü :
fD = 0,78 alındı. Bu duruma göre yönler itibarıyla toplam gölgeleme faktörleri aşağıdadır.
KD : 23 Temmuz Saat 9 : f1T = f1 x fD = 0,458 x 0,78 = 0,36
GD : 22 Eylül Saat 9 : f2T = f2 x fD = 0,805 x 0,78 = 0,63
KB : 23 Temmuz Saat 16 : f3T = f3 x fD = 0,458 x 0,78 = 0,52
SAAT 9 16
YÖN ΔTeş ΔTeş
KD 1,1 4,4
GD 2,2 6,7
KB 1,1 2,2
Dış duvar eşdeğer sıcaklık farklarına uygulanacak düzeltmeler :
a) Dış ve iç sıcaklık farkı için yapılacak düzeltme :
Dış sıcaklık – iç sıcaklık = 31 – 26 = 5 °C
Yapılacak düzeltme = – ( 8 – 5 ) = – 3 °C
b) Günlük sıcaklık farkı için yapılacak düzeltme :
Trabzon için günlük maksimum sıcaklık farkı : 5.8 °C
Yapılacak düzeltme = ( 11 – 5.8 ) / 2 = 2,6 °C
Sonuçta dış duvar için düzeltilmiş ( ∆Teş ) değerleri aşağıdadır.
SAAT 9 16
YÖN ΔTeş ΔTeş
KD 0,7 4,0
GD 1,8 6,3
KB 0,7 1,8
Sonuç olarak , sistem salonundaki cihazların toplam havalandırma ihtiyacı V = 142 m³/dak. = 8250 m³/h.’dir. Bu
hava iç hacimden emilmektedir.
b) Yine ilgili firma yetkililerinin veriği bilgiye göre sistem salonu , operatör odası ve teknisyen odasında çalışan
personel için gerekli dış hava ihtiyacı 1.5 m³/dak.’dır. Bu hacimlerin toplam hava ihtiyacı çalışan personel
sayısına göre aşağıda verilmiştir.
d) Tüm hacimler devamlı ( + ) basınç altında tutulmakta olup , enfiltrasyon ısı kazancı yoktur.
Tablo 21’den , odalardaki insanlar orta dereceli iş yapan ofis memuru olarak düşünülmüş ve 26 °C KT iç
dizayn sıcaklığı için :
Duyulur Isı Kazancı : qD = 55 kcal/hxkişi
Gizli Isı Kazancı : qG = 60 kcal/hxkişi alınmıştır.
CİHAZIN ADI ADEDİ BEHERİNİN YAYDIĞI ISI TOPLAM YAYDIĞI ISI (BTU/h )
(BTU/h)
Ana İşlem Birimi 1 15.000 15.000
Yazıcı 2 8.150 16.300
Hard – Disk 4 3.100 12.400
Kart Okuyucu 1 5.200 5.200
Kart Delici 1 4.800 4.800
Disket Okuyucu 1 1.600 1.600
Manyetik Teyp Birimi 4 5.600 22.400
Konsol 1 0 0
TOPLAM 77.700
5 – 2 . Yaz Kliması :
Toplam Duyulur Isı Oranı = 34.725 x 100 / 36.030 = % 96
Çalışma Şartları :
Dış Şartlar : 31 °C KT , 25 °C YT , %63 İR ( 1 No.’lu noktada )
İç Şartlar : 26 °C KT , 18,7 °C YT , %50 İR ( 2 No.’lu noktada )
Karışım Noktası Şartları ( Psikrometrik Diyagram ) ( 3 No.’lu Nokta ) :
KT = 0,074 * 31 + 0,926 * 26 = 26,4 °C
YT = 0,074 * 25 + 0,926 * 18,7 = 19,2 °C
Üfleme Noktası Şartları ( 5 No.’lu Nokta ) :
t5 = t2 – 8 = 26 – 8 = 18 °C KT ( 16 °C YT )
Cihaz Çıkış Noktasının Şartları ( 4 No.’lu Nokta ) :
Kanallarda 1,7 °C ısınma kabul edilerek ,
t4 = t5 – 1,7 = 18 – 1,7 = 16,3 °C KT ( 15,3 °C YT )
5 – 3 . Kış Kliması :
Klima yapılan hacimlerin kondüksiyon ısı kayıpları ( Sistem salonundaki cihazların çalıştırılmadıkları
zamanlarda ısıtma ihtiyacının karşılanabilmesi için ) radyatörlerle karşılanmıştır. Ancak dış havadan dolayı
gerekli ısı ihtiyacı , qdh = 0,29 x 1.080 x 23 = 7.205 kcal/h’dir. Buna mukabil cihazların yaydığı ısı miktarı
∆q = qbc – qdh = 19.581 – 7.205 = 12.376 kcal/h olup , aradaki bu fark sistem salonunun ısınmasına neden
olacaktır.
Bu durumda üfleme havası sıcaklık farkı ,
∆t = 12.376 / 0,29 * 14.610 = 3 °C
Dış Şartlar : - 3 °C KT , %80 İR ( 1 No.’lu nokta )
İç Şartlar : 20 °C KT , %50 İR ( 2 No.’lu nokta )
Karışım Noktası ( Cihaz Giriş ) Sıcaklığı ( 3 No.’lu Nokta ) :
t3 = 0,074 x ( -3 ) + 0,926 x 20 = 18,3 °C KT ( 12,6 °C YT )
Cihaz Çıkış Noktası ( Nemlendirici Çıkışı ) Sıcaklığı ( 4 No.’lu Nokta ) :
t4 = 20 – 3 = 17 °C KT ( %60 İR , 12,6 °C YT )
7 1
6 5 4 3 2
5 – 4 . Cihaz Seçimleri :
Cihaz Debileri :
Aspirasyon havası miktarı : 13.530 m³/h
Dış hava miktarı : 1.080 m³/h
By – pass havası miktarı : 2.870 m³/h
Vantilasyon havası miktarı : 14.610 m³/h
Cihaz Karakteristikleri :
a) ASPİRATÖR :
Debisi ( %10 Emniyetle ) : V = 1,1x13.530 = 14.883 m³/h
Basınç Kayıpları :
Kanal Kayıpları : 15,00 mmSS
Aspiratör Hücresi : 4,50 mmSS
Damper : 3,50 mmSS
İlk Toplayıcı Menfezi : 5,00 mmSS
29,00 mmSS %10 Emniyetle : H = 1,1x28 = 30,8 mmSS
Seçilen Aspiratöre Ait Karakteristikler :
Debisi : V = 15.000 m³/h
Basıncı : H = 35 mmSS
Devir Sayısı : n = 650 d/d
Gücü : N = .......... HP
Tipi : Çift Emişli , Radyal Tip
b) FİLTRE :
Filtre Kesiti : F = 14.610 / ( 3.600 x 1,5 ) = 2,7 m² F = 3 m² kabul edildi.
Filtre Tipi : Elemanları Temizlenebilen Tip Kuru Hava Filtresi
c) SOĞUTUCU :
Proses etüdünden ,
Soğutucu Batarya Giriş Havası Entalpisi : İ3 = 13,2 kcal/kg
Soğutucu Batarya Çıkış Havası Entalpisi : İ4 = 10,2 kcal/kg
Soğutucu Batarya Hava Debisi : V = 14.610 – 2.870 = 11.740 m³/h
Soğutucu Kapasitesi : Qs = 11.740 x 1,2 x ( 13,2 – 10,2 ) = 42.264 kcal/h
%5 Emniyetle : Q5 = 45.000 kcal/h kabul edildi.
Soğutucu Serpantin Cinsi : Bakır Boru Alüminyum Kanatlı
d) NEMLENDİRİCİ :
Nemlendirici Kapasitesi ( Maksimum ) : V = 15.000 m³/h
Nemlendirici Tipi : Havuzlu Tip Hava Yıkayıcı
Nemlendirici Pompası Debisi : Vp = 14.610 x 1,2 x ( 7,2 – 6,8 ) = 7012,8 gr/h
Sonuç olarak aşağıdaki karakteristiklerde 2 adet ( 1 asıl + 1 yedek ) santrifüj tip nemlendirici pompaları seçildi.
Seçilen Pompalara Ait Karakteristikler :
Debisi : Vp = 3-5 ton/h
Basıncı : Hp = 10,1 – 15 mSS
Devir Sayısı : n = 1500 d/d
Gücü : N = 2,5 HP
Tipi : Santrifüj Pompa
Miktarı : 2 adet ( 1 asıl + 1 yedek )
e) VANTİLATÖR :
Debisi : %5 Emniyetle , V = 1,05 x 14.610 = 15340,5 m³/h
Basınç Kayıpları :
Kanal Kayıpları : 15,00 mmSS
Taze Hava Menfezi : 2,50 mmSS
Filtre ve Karışım Hücresi : 6,00 mmSS
Soğutucu Batarya : 10,00 mmSS
Nemlendirici : 12,00 mmSS
Vantilatör Hücresi : 5,00 mmSS
Son Menfez : 5,00 mmSS
55,50 mmSS %10 Emniyetle : H = 1,1 x 55,50 = 61,05 mmSS
Seçilen Vantilatöre Ait Karakteristikler :
Debisi : V = 16.000 m³/h
Basıncı : H = 65 mmSS
Devir Sayısı : n = 800 d/d
Gücü : N = 6 HP
Tipi : Çok Emişli Radyal Vantilatör
e) SANTRAL :
DKP saçtan preste imal edilmiş , içten ısı ve akustik tecritli olup V = 16.000 m³/h kapasitesindedir.
5 – 5 . Menfez Seçimleri :
103 No.’lu Sistem Salonu :
a) Dağıtıcı Menfezler :
Toplam Hava Debisi : V = 12.060 m³/h
Dağıtıcı Menfez Sayısı : n = 6 adet
Beher Menfezin Debisi : V1 = V / n = 12.060 / 6 = 2.010 m³/h
Dağıtıcı Menfezlerde Hava Üfleme Hızı U = 4 m/sn. ve Menfez Serbest Alanı % 80 Alınarak Gerekli Kesit :
F1 = 2.010 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,175 m²
Sonuç olarak , 6 adet 400 x 450 mm. boyutlarında çift sıra kanatlı ve damperli menfezler seçildi.
b) Toplayıcı Menfezler :
Odadan Emilen Hava Miktarı : V = 11.120 m³/h
Toplayıcı Menfez Sayısı : n = 5 adet
Beher Menfezin Debisi : V1 = V / n = 11.120 / 5 = 2.224 m³/h
Dağıtıcı Menfezlerde Hava Geçiş Hızı U = 4 m/sn. ve Menfez Serbest Alanı % 80 Alınarak Gerekli Kesit :
F1 = 2.224 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,193 m²
Sonuç olarak , 5 adet 650 x 300 mm. boyutlarında tek sıra kanatlı menfezler seçildi.
104 No.’lu Operatör Odası :
a) Dağıtıcı Menfez :
Menfezin Hava Debisi : V = 1.270 m³/h
Menfezden Hava Geçiş Hızı : U = 4 m/sn.
Menfez Serbest Alanı : % 80
F = 1.270 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,110 m²
Sonuç olarak , 400 x 300 mm. boyutlarında çift sıra kanatlı ve damperli menfez seçildi.
b) Toplayıcı Menfez :
Menfezin Hava Debisi : V = 1.205 m³/h
Menfezden Hava Geçiş Hızı : U = 4 m/sn.
Menfez Serbest Alanı : % 80
F = 1.205 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,105 m²
Sonuç olarak , 350 x 300 mm. boyutlarında tek sıra kanatlı ve damperli menfez seçildi.
105 No.’lu Teknisyen Odası :
a) Dağıtıcı Menfez :
Menfezin Hava Debisi : V = 1.280 m³/h
Menfezden Hava Geçiş Hızı : U = 4 m/sn.
Menfez Serbest Alanı : % 80
F = 1.280 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,111 m²
Sonuç olarak , 400 x 300 mm. boyutlarında çift sıra kanatlı ve damperli menfez seçildi.
b) Toplayıcı Menfez :
Menfezin Hava Debisi : V = 1.205 m³/h
Menfezden Hava Geçiş Hızı : U = 4 m/sn.
Menfez Serbest Alanı : % 80
F = 1.205 / ( 3.600 x 4 x 0,80 ) = 0,105 m²
Sonuç olarak , 350 x 300 mm. boyutlarında tek sıra kanatlı ve damperli menfez seçildi.
Klima Santralı İçin Temiz Hava Emiş Menfezinin Tesbiti :
Dış Hava Miktarı : Vd = 1.080 m³/h
Dış Hava Menfezlerinden Hava Geçiş Hızı : U = 2,5 m/sn.
Menfez Serbest Alanı : % 80
F = 1.080 / ( 3.600 x 2,5 x 0,80 ) = 0,15 m²
Sonuç olarak , 500 x 300 mm. boyutlarında sabit kanatlı menfez seçildi.