29 Ekim

Cumhuriyet Bayram:
Cumhuriyetimizin
NiteIikIeri
1
29 Ekim
Cumhuriyet Bayram
KutIu OIsun
2
CUMHURYETMZN
NTELKLER
DEVLETN SEKL VE NTELKLER
Trkiye Devleti bir cumhuriyettir. Trkiye
Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli
dayansma ve adalet anlays iinde, insan
haklarna saygl, Atatrk milliyetiligine
bagl, baslangta belirtilen temel ilkelere
dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir
hukuk devletidir.
3
AKK
4
aiklik; dinin devletten ayrlmas, idarenin
de dine karsmamasdr. Herkesin istedigi
inanca sahip olmas ve knanmamasdr.
Dini idareye ve siyasete alet yapmamadr.
Dini politikaya alet edenler, dine en byk
ktlg yapanlardr.
"Devletin dini yoktur. denilmesi devletin
dinsiz oldugu anlamn tasmaz; devlet
dinsiz degildir.
5
Demokrasi ve laikligin oldugu bir dnemde
Trk halknn geriye gitmesi imknszdr.
rtica geriye dnmek demektir.
aik bir devlet olmamz irticann nn
kesmistir.
aiklige kars grnt verme isini Amerika
ve ngiltere'deki zararl kuruluslar yapyor,
bu hava dstan baslyor, ierideki uzantlar
Marksist ve eninistlerdir.
6
Marksist ve eninistler, Mslman bir
lkede dine dogrudan hcum
edemediklerinden Atatrk namna hcum
ederek i kargasa karmak
istemektedirler. Bu, Atatrk' istismardr
ve dinsizligi idareye ve siyasete alet etmek
demektir.
aiklik, dinsizligin de idareye ve siyasete
alet edilmesine frsat tanmaz; nk
laiklik, seklerizm (dinsizlik) degildir.
7
ATATRK AK DN
MCTMSTR
Atatrk, akl ile dini mezcetmis asker,
siyasi ve idari bir dhidir.
smet nn ile birlikte Peygamber
fendimizin savas taktiklerini inceliyorlard.
Hazreti mer, Atatrk'n en ok begendigi
ve takdir ettigi ve ok defa O'ndan vnle
sz ettigi bir kisidir.
8
NUTUK'U DKKAT
OKUYANAR O'NUN DNN
SAHP KTGN APAK
GRRR
Atatrk Kltr, Dil ve Tarih Yksek
Kurumu tatrk rastrma Merkezi
yaynlarndan, 2006 yl bask tarihli
"tatrk'n SyIev ve DemeIeri I-III"
kitabnn "Atatrk'n Sylev ve
Demeleri blmnn 98. sayfasnda
Atatrk syle demektedir:
9
"Bizim dinimiz iin herkesin elinde bir l
vardr. Bu l ile hangi seyin bu dine
uygun olup olmadgn kolayca takdir
edebilirsiniz. Hangi sey ki akla, mantga,
amme menfaatine uygundur; biliniz ki o,
bizzat dinimize uygundur. slamiyet son ve
kamil dindir. Akla, mantga ve hakikate
uymaktadr.
GA MUSTAFA KMA
10
ATATRK V DN MR
Atatrk nemli din limleri Hasan Basri
antay, Ahmet Hamdi Akseki, Semsettin
Gnaltay, Rfat Breki'nin en samimi
arkadaslaryd ve devaml onlarla
beraberdi.
O, kendi toplumunda yanls biliniyor ve
yanls takdim ediliyor. Yanls takdim
edenler, Marksist ve eninistlerdir. Yanls
bilenler ise oyunlarna gelenlerdir.
11
Din lzumlu bir messesedir.
Dinsiz milletlerin devamna imkn
yoktur.
ATATRK, 1930
Kaynak: Devlet'in Kavram ve Kapsam, Milli Gvenlik Kurulu
Genel Sekreterligi Yaynlar, Ankara 1990
12
POSN N NM GRV:
RADKAR RAGMN
DVTN SAHP KMAK
Gnmzn radikallerinden bazlar din
adna degisik dsnce ve nerilerle ahkm
kesmekte, frsat ellerine geerse kendi
anlayslarn hkim klacaklarn ifade
etmektedirler.
Bu radikal gruplar, hem cumhuriyeti
begenmezler hem de Atatrk'n aleyhinde
konusurlar.
13
Atatrk'e hakaret milletimize yaplan bir
hakarettir, Mslman adam slubu
degildir. Atatrk' tahkir edici davranslar
knanmaldr.
Hazreti bubekir, Hazreti mer, Hazreti
Osman, Hazreti Ali, drd de ileri gelen
toplum bireylerinin grs ve kanaatleri ile
seilmislerdir. Gerek cumhuriyeti
onlardr.
Cumhuriyet, slamiyet'ten ayr
dsnlemez.
14
Bu nedenlerle din, hi kimseye kendi
dsncelerini mutlak dogru yerine koyarak
"ste din budur. demesine izin vermez,
bunu sapklk sayar.
Cumhuriyetin, lke ynetiminde milletin
etkili olmas gerektigi esasna dayanan,
halk hkimiyetine dayal bir sistem oldugu
bilinmektedir. "Hkimiyet kaytsz sartsz
milletindir. cmlesiyle vurgulanmak
istenen husus da budur.
15
Atatrk'e ve cumhuriyete kars grnt
verme isini Amerika ve ngiltere'nin menfi
ksm yapmaktadr. Bu hava dstan
baslamaktadr. erideki uzantlar ise
Marksist ve eninistlerdir. Marksist ve
eninistler, Mslman bir lkede dine
dogrudan hcum edemezler. Bu nedenle
sinsi bir yol takip ederek Atatrk namna
dine hcum ederek ve slamiyet'i
cumhuriyete karsyms gibi gstererek
radikallere olta ve zarf atmaktadrlar.
16
Bylece i kargasa karmak
istemektedirler. Bu Atatrk' ve
cumhuriyeti istismardr ve dinsizligi idareye
ve siyasete alet etmek demektir.
Marks ve enin taraftarlarnn bu yaptg,
Atatrk' ve cumhuriyeti istismardr.
Dinsizligi idareye ve siyasete alet etmektir.
Marksist ve eninistler Mslman bir
lkede Mslmanlara dogrudan hcum
edemezler. O'nun namna dine hcum
ederler.
17
Polisin halkla beraber yaptg bu mspet
hizmet sayesinde radikal gruplarn dairesi
genisleyemez.
18
DMOKRAS
19
Demokrasi, halk hkimiyetine dayal bir
sistemdir. "Hkimiyet kaytsz sartsz
milletindir. cmlesiyle vurgulanmak
istenen husus demokrasidir. Hkimiyet,
kaba kuvvet temsilcilerinin elinden alnp
millete verilmistir.
Temel hak ve hrriyetlerin korunmasn
esas alr.
Milletin grs ve kanaatlerinin lke
ynetiminde etkili olmas gerektigi esasna
dayanan idare seklidir.
20
Demokrasilerde seilen, taban yanstr.
Bir seyin aslnda ne varsa kaymag da o
cinsten olur. "Naslsanz yle idare
olunursunuz. ile es anlamldr. Stn
stnde st kaymag, sapn stnde sap
kaymag olur. Biz iyi olursak
basmzdakiler de iyi olur. Seim
kelimesinin Osmanlcas olan intihap,
kaymak demektir.
21
SOSYA
DVT
22
Sosyal devlet ifadesinden Anayasa ile
belirtilen temel hak ve hrriyetlerin fertlere
tannmasn anlyoruz. Bunlarn baslcalar
sunlardr:
Devlet, zel hayat korumakla sorumludur.
zel hayata karslamaz.
Herkes istedigi yere yerlesir.
Herkes seyahat hrriyetine sahiptir.
Her fert istedigi alanda egitim grme
hakkna sahiptir.
23
Dsncenin ifade edilmesine mani
olunmaz.
Bir konunun uzman kendi dsncesini
sylerken baskalarn rahatsz
etmemelidir.
nsanlar hrdrler, ancak Allah'n
kuludurlar. nsan Allah'a isyanda hr
olamaz. Ayn sekilde ocuk anne ve
babasna, asker komutanna, memur
amirine, vatandas kanunlara isyanda hr
olamaz.
24
Hrriyet denilince anlamamz gereken;
insann ne sahsi z varlgna ne de
baskasna zararnn dokunmamasdr.
Hrriyet, sadece baskasna zarar
vermemekle snrlandrlamaz.
Hrriyette insann kendine zarar vermesi
de yasaklanmstr.
Adaletin yerine gelmesi iin kanunlarn
tatbiki gereklidir. Bunun dsnda hi
kimse hibir kimseye tahakkm edemez.
25
Hrriyet, herkesin hukukunun korunmasn
mecbur klar; bylece herkes mesru
hareketlerinde son derece serbest olur.
26
HUKUK
DVT
27
Hukuk devleti, gce ve kaba kuvvete
dayanan degil, hukuka dayanan bir devlet
demektir.
Hukuk devletinde idareciler de yarg
kurumlarnca denetlenir.
Hukuk devletinde hi kimse kendini
devletin yerine koyamaz.
Devlet bile emretse evrensel hukuki
degerlere ve Trkiye'deki hukuka aykr
davranlamaz.
28
Hukuk devletinde lkeyi ykclara kars
korumay kendi kendimize grev bilip
ykclarn karssna kamayz. "Hak
verilmez, alnr. sz bu nedenle yanlstr.
"Hak verilir. sznde hakk veren hukuk
devletinin anayasa, kural ve yasalardr.
Devlet, hukuk kurallar iinde hapisten
idama kadar her trl cezay verebilir.
Hukuk devletinde devlete bagllktan
yargsz infaz olmaz.
29
Devlet, devlet iin dahi cinayet isleyemez.
stihbarat birimleri bnyesinde dahi adam
ldrme servisleri kurulamaz.
Hukuk devletindeki kanunlar, hukuk devleti
kurallarna uygun olmaldr.
Kanunlarn hukuk devleti kurallarna uygun
olmadg dnem olarak 163. maddenin
oldugu dnem gsterilebilir. Kanunun bu
maddesi, Turgut zal zamannda
kaldrlmstr.
30
Trk Ceza Kanunu'nun 163. maddesi fikir
ve din hrriyetini kstlayc hkm
ieriyordu.
163. maddenin kaldrlmasna ragmen o
gnden bugne, baz evrelerin kasten
abarttklar irtica hareketleri grlmemistir.
aten demokrasi ve laikligin oldugu bir
dnemde, Trk halknn geriye gitmesi
imknszdr. rtica geriye dnmek
demektir.
31
2010 ylnn son aylarnda Gizli Anayasa
(Krmz Kitap) ad ile de bilinen Milli
Gvenlik Siyaset Belgesinden 'irtica'
cumhuriyet tarihinde ilk kez metinden
tamamen karld. Belgenin i gvenlik
blmnde, "din istismar ile asr dinci
rgtler" teker teker mercek altna alnd.
1964 ylnda yrrlge giren Trkiye'nin
Krmz Kitab srasyla 1969, 1973, 1984,
1991, 1997, 2001, 2005 ve son olarak da
2010 ylnda yenilendi.
32
Hukuk devletinde, insanlarn haklar ve
hukuklar gzetilir.
Hukuk devletinde, hukuk sistemi ok kolay
isler.
Hakkn, gerekten hak olmas nemli bir
konudur; bu nedenle hukuk devletinde
haklarn iyi belirlenmesi gerekir.
Hukuk devletinin en belirgin zelligi, tm
haklarn stndeki Allah hakknn
nemsenmesidir.
33
Hukuk devletinin diger bir hususiyeti
insann hem bedeninin hem de ruhunun
ihtiyalarna uyulmasdr.
Hukuk devletinde hukuk, sadece elit snfa
zel bir imtiyaz degildir. Cezalar, yalnz
zayflara kars kullanlmaz. Hukuk
devletinde hukuk noktasnda insanlar
arasnda esitlik vardr; rnegin Hazreti
mer ile kle bir insan, Fatih Sultan
Mehmet ile gayrimslim bir kisi hkim
karssnda esit olarak yarglanmslardr.
34
Hukuk devletinde emniyet glerinin
grevi, suluyu bulup yargya teslim
etmektir. Suluyu hukuk cezalandrmaldr;
emniyet, cephelesmeyi nlemelidir.
Hukuk devletinde etecilik, anarsi,
eskyalk, zorbalk, yalan yere yemin, yalan
yere tanklk, derin devlet, faili mehul gibi
konular hi mi hi bilinmez. Baskc idare
ve despotizm grlmez. Hukuk devletinde
her yerde saglam bir huzur, gven, nizam,
ahenk, adalet ve merhamet hkimdir.
35
Yalan, dosta tavr iinde haince
dsmanlk, hyanet, tuzak, hile, entrika,
adam kayrma, hrszlk, cinayet, fitne ve
fesat organizesi, kandrma, mafya, rgt,
uyusturucu, kaaklk, haksz kazan,
rsvet, dolandrma, hortumlama, sokak
ocugu, tiner, bali, kumar, fuhus, yer alt
dnyas vb. agn problemlerinin failleri
yasama, yrtme ve yarg kurallar iinde
cezasn grr; bu sebeple de bu tr
olumsuzluklara yaygn olarak rastlanmaz.
36
Hukuk devletinde btn insanlar hukukta
ve adalette esittir. nsanlarn haklar ve
hukuklar gzetilir.
nsanlar arasnda esitlik vardr. Kuvvetli ile
zayf birdir. Kuvvetlinin zel bir imtiyaz
yoktur. Bu husus, hukuk devletinin en
nemli zelliklerindendir.
Hukuk sistemi kurallarna harfiyen
uyuldugundan dolay hukuk sisteminde
hibir arza yasanmaz.
37
nsanlarn maddi ve manevi tm haklarna
riayet edilmesi hukuk devletinin zelligidir.
Hukuk devletinde, insann metafizik yn
de ele alnr.
Hukuk devletinde yalan sylemenin, yalan
yere yemin etmenin vb. olumsuzluklarn
nne ancak inanla geilebilir. orlayarak
alnan tedbirler ancak % 0,1 % 0,2 insan
iin bir sey ifade edebilir.
38
NSAN
HAKAR
39
nsann, hangi din ve rktan olursa olsun
her bir bireyin kisisel haklarna saygl
davranmas gerekir.
Sorgusuz sualsiz cennete girecek olan
sehitler bile kul hakkndan hesap
vereceklerdir; br tarafa kul hakk ile
gitmemelidir.
nsan baskasnn hakkn yemisse,
kesinlikle hakkn yedigi kisiye karslgn
vermeli ve "Hakkn helal et. demelidir.
40
nsan hakkn gerekten tam nemseme,
saglam bir inanla dogru orantldr.
Birinin hatasyla baskas sorumlu olmaz.
Hakkn, kg veya byg olmaz; en
kk hak da haktr. n kk hakka dahi
riayet edilmelidir.
Haksz yere bir insan ldren btn
insanlar ldrms, bir hayat kurtaran da
btn insanlarn hayatn kurtarms gibidir.
41
lke iin de olsa, kendi rzas olmadan bir
tek birey dahi feda edilemez. Toplum
hukukunun, bireysel haklar zerine
kurulmas zorunlulugu vardr.
nsan kendi haklarnn yan sra
baskalarnn hukukunu da gzetmelidir.
Kendi iin istedigi bir seyi diger insanlar
iin de dilemelidir, diger insanlara ncelik
tanmaldr.
Hisler karstrlmadan mantkl hareket
edilmelidir.
42
Her insan kutsaldr ve saygdegerdir.
Hukukun stnlgne inanmak ve yargnn
bagmszlgna gvenmek lazmdr.
Temel insan hak ve hrriyetleri, semavi
dinlerin aslnda vardr. Bat dnyasnda ise
Birinci Dnya Savas ve kinci Dnya
Savas sonras sz edilir hle gelmistir.
Gnmzde vazgeilmez bir konuma
sahiptir.
Hasta ziyareti ve cenazeye katlmak,
arkadasmzn bizim zerimizdeki hakkdr.
43
Sevgi ve merhamet, diyalog, karslkl
sayg, iyilik ve gzellik, dogruluk ve fazilet
de insan haklarnn geregidir.
Herkesi kendi konumunda kabul etme,
msamaha ve hosgr, o kisinin bizim
zerimizdeki hakkdr. Bununla beraber,
baskasnn hukukunun sz konusu oldugu
bir yerde gz yumma, tolerans ve
grmezlikten gelmeye hakkmz yoktur.
Sahsi hakkmzdan vazgeebiliriz ama;
toplumsal haklar bireylere peskes
ekemeyiz.
44
Su ispat edilene kadar, sahslarn susuz
saylmas gerekir. Beraatizimmet esastr.
Beraatizimmet, ortada bir isaret ve delil
olmadka kisilerin susuzlugunun esas
olmasdr. Bu, hukuksal bir kuraldr.
Btn bu kazanmlar, ancak insan haklar
temelleri zerinde ykselir.
45
ADAT
46
Adalet mlkn temelidir.
"Devleti ebed mddet mefkuresinin esas
adalettir.
Tanr'y ve halk hosnut etmenin en emin
yoludur.
Adalet, hakkn sesi ve solugudur.
Bu dnyada ve br dnyada insan
emniyete ulastran adalettir.
Adalet, evrensel barsn en saglam
kprsdr.
47
nsanda akl, fke ve sehvet olmak zere
duygu bulunur. Bu duygular insana
imtihan kabiliyetini gelistirme adna
verilmistir. Ktye kullanmayla bu
kabiliyetlerin istismar edilmesi sonucunda
her bir duygunun bir asrs, bir de noksan
olan ortaya kar. Dogrusu suiistimal
etmemek, dengede tutmaktr. Adaletsizlik;
bu duygularn asrsna ve noksanna
neden olur.
48
Adalet her konuda dengeyi koruma ve
itidalli olmann addr.
Adaletin zdd zulmdr. Adaletin yannda
olmak, zulmden uzak olmak gerekir.
ulmn gayretullaha dokunmasyla lahi
adalet harekete geer.
Sosyal adaletin gereklesmesi; insanlarn
duygu, dsnce, ruh ve gnlde
dirilmesine bagldr.
49
DARCNN N NM
VASF: ADAT OMAK
dareci, mdr, amir veya st snf grenci
oldugu hlde adaletli davranmak ok
nemlidir. rade ve kararllk ister.
radesiz ve kararsz olanlar ogu zaman
g kullanarak kuvvetle idareye
kalksrlar. Ancak idare eden kaba kuvvet
degil; hakkaniyet ve adalettir.
50
G ve makam karssnda pes etmeyerek
adaletten ayrlmamak en zor bir istir. Bu
sebeple, idarecilik hayatnda kars karsya
kalacag zorluklar asabilmesi iin ilerideki
byk mevki ve mkafat mjdelenerek
adaletli idarecinin iradesi takviye
edilmektedir.
51
DAR DNR,
HRKSTN DAHA OK HAK
V ADAT NM
VRMDR
darecilerin elinde genis imknlar vardr.
Bu genis imknlar insan despotluga
gtrebilir. Kaba kuvvet akln nne geip
sefkat duygusunu igneyip merhamet
hissini ldrebilir.
52
Dolaysyla idare edenler herkesten daha
ok hak ve adalete nem vermeli ve
insanlarn hukukuna dikkat etmelidirler;
koruma mecburiyetinde olduklar kurallara
en basta kendileri riayet etmelidirler.
53
GRVNDRMD ADAT
Milletimize ve devletimize hizmet
edeceklerin hem iyi hem de isinin ehli
kimseler olmas gerekiyor. Ama bu her
zaman mmkn olmuyor. Onun iin isini iyi
bilen maharetlilerin iyi olmasalar bile bu
durumda tercih edilmeleri gerekir.
Kayrma suretiyle insanlar kendine
yaknlastran kimse, Allah'a yakn olan
nicelerinin yanndan uzaklasmasna zemin
hazrlams olur.
54
Kisilerin etkisindeki insanlar devletten
ayrlmaldr.
55
ATATRK
MYTG
56
"Ne mutlu Trk'm diyene zdeyisinin ve
yine Atatrk'n Kurtulus Savas sonras
syledigi "Trkiye Cumhuriyetini kuran
Trkiye halkna Trk milleti denir.
sznn birlestiriciligi ile lkesini dhildeki
her trl tehlikeden korumaktr.
tnik kkeni hatra bile getirmemek, maddi
ve manevi atsma konusu yapmamaktr.
57
Atatrk milliyetiligi, tm rklar kucaklayan
zenginlik kaynagmzdr.
Sosyal yasamn ihtiyacndan kaynaklanan
asla terk edilmeyecek bir ortak paydadr.
Atatrk milliyetiligi, mspet milliyetiliktir;
menfi milliyetilige ihtiya brakmaz. Diger
rklar kstrmeyen bir milliyetiliktir.
58
Dayansmaya ve yardmlasmaya sebeptir,
dsa kars faydal bir kuvvet temin eder,
kardesligi daha ok kuvvetlendirecek bir
vastadr.
"Yurtta sulh, cihanda sulh. parolasyla
dnyadaki ktlklere meydan okuyup
milliyetini kale yaparak btn dnyay
susturup saldrlar def etmektir; insanlg
dsman hcumundan koruyan bir kale
olmaktr.
59
Ordumuzdaki "Ben lsem sehidim,
ldrsem gaziyim. fikriyle hayatn ve
btn dnyasn severek ve istiyakla feda
edebilmektir, bylece insanlk
dsmanlarna kars caydrc g olmaktr,
mazlum milletlere kars smrgeci ve isgal
mantgyla hareket ederek saldrmak
isteyen byk devletlere geri adm
attrtmaktr. Geri adm attrtmada, Trk
milletinin ordusunun klcnn rol byktr.
60
Atatrk milliyetiligi, bir anlamda
insaniyete hizmetkarlktr, aglayan
insanlgn yzn gldrmektir.
61