EYH GÂL B

DÎVÂNI

Haz rlayan
Prof. Dr. Naci OKÇU
©
T. C. KÜLTÜR VE TUR ZM BAKANLI I
KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜ Ü

3146

KÜLTÜR ESERLER

429

ISBN 978-975-17-3353-5

www.kulturturizm.gov.tr

e-posta: yayimlar@kulturturizm.gov.tr

Bu kitap internet ortam9nda ilk kez yay9mlanmaktad9r.

 EYH GÂL B HAYATI VE ESERLER :

Mehmet Es’ad (Gâlib) 1171 / 1757 - 58 y9l9nda stanbul’da Yen9kap9 Mevlevihâne»

yak9nlar9ndaki bir evde doCdu. Babas9 Mustafa ReEid Efendi, annesi Amine Hatun’dur.
lk bilgilerini babas9ndan alan Gâlib, bir gazelinde, onun yolunu tuttuCunu, duâ ve
senâlarla söyleyerek onu "MürEid-i Üstâd-9 Kül" diye övmekte ve saCl9C9n9 dilemektedir:
Peyrev oldum ben de Gâlib vâlid-9 zî-Eân9ma
Kim duâ vü medhi hem farz ü hem elzemdir bize
Mustafâ nâm u ReEîd ü mürEid-i üstâd-9 kül
Her nigâh-9 himmeti iksîr-i a’zamd9r bize
Fark9m9zda sayesin Allah memdûh eylesin
Âlem ancak zât-9 vâlâs9yla âlemdir bize
"Hüsn ü AEk"9n Mirac bölümünü onun teEvikiyle yazd9C9n9, "Tarz-9 Pîr-i” ondan
öCrendiCini belirtmektedir:
Bulmagla hitâm bu mebâhis
Bu zât-9 sütûde oldu bâ’is
Üftâde-i râh-9 ser-bülendi
Ya’nî pederim ReEîd Efendi
Bu güm-rehin oldu dest-gîri
ÖCretdi suhanda tarz-9 pîri

Esrar Dede; "Hazreti Gâlib Dede Efendimiz istidâd-9 harikulâdesi ianetiyle ulûm ve
fünûn-9 mütemeddideden’vâye-gîr îdi. Halbuki babas9ndan yaln9z Râhîdî Dede manzûme-i
lugaviyyesinden baEka fârisiyye ve ilm-i Eire aid kimseden birEey taallüm eylememiEdi"
demek suretiyle Eâirin babas9 Mustafa ReEid Efendi’den ilk tahsilini ald9C9n9 zikrediyor.
Esrar Dede bu ifadesiyle Gâlib’e ümmîlik isnad etmek istediCi anlaE9l9yor, ilk anda
Esrar Dede’ye hak vermek kanaat9 has9l olsa da Gâlib’in eserleri gözönüne al9nd9C9nda,
bunlar9n öyle tahsilsiz bir insan taraf9ndan meydana getirilemeyeceCi kolayl9kla anlaE9l9r.
Nitekim, Köseç Ahmet Dede’nin Es-Sohbetü’s-Safiye ismindeki eserine gayet fasih ve beliC
bir Arapça ile haEiyeler yazm9Et9r. Ayr9ca Yûsuf-9 Sineçâk’m Cezîre-i mesneviyesine tasavvuf
neE’esi ile bir Eerh yazm9E olmas9 da Gâlib’in düzenli bir tahsil gördüCünü göstermektedir.
Râirimize, Es’ad mahlas9n9 veren, ayr9ca babas9 Mustafâ ReEid Efendi’den alm9E
olduCu Eiir zevkini kuvvetlendiren ve ona bu yolda öncülük eden diCer bir üstad9 da Hoca
NeE’et’dir.
Söz bir gûher-i ulvi-i Lâhût mekând9r .
Mebde’le meâad ana velî gûE u zebând9r.
diye baElayan Eiirle Gâlib, kendisine Es’ad mahlas9n9 veren Hoca NeE’et’e 37 beyitlik bir
kasideyle teEekkür etmiEtir.
Râirlik kabiliyeti, daha pek genç iken geliEen Mehmet, bir aral9k Divân-9 hümâyûn
beylikçilik kalemine devam etti. Daha sonra Hoca NeE’et’e intisab ederek ondan mesnevi
okumaya bir müddet sonra da büyük bir hevesle Eiir yazmaCa baElad9.
Gâlib, babas9ndan ve Hoca NeE’et’ten tahsil etmekle kalmam9E, ayr9ca o devirlerde
edebiyât, musikî ve tasavvuf mektebi mahiyetinde olan mevlevihânelerde, mevlevî
büyüklerinin sohbetlerinden de faydalanm9Et9r.
Türk edebiyât9n9n büyük üstâdlar9ndan baEka, ran’9n büyük Eâirlerini de iyice tan9yan,
tasavvuf edebiyât9n9 lay9k9yla öCrenmeye baElayan Gâlib, Buhara’l9 Sâib’in Eiirlerini çok
beCeniyordu. Bütün bunlar ve bilhassa Mevlânâ’n9n Mesnevîsi’nin onun düEünce hayat9n9n
geliEmesinde çok büyük bir yeri vard9r.
 Râir Es’ad mahlas9n9, eski ve yeni birçok Eâirler tarar9ndan kullan9ld9C9n9, ayn9
zamanda isim iltibas9n9 önlemek için Gâlib mahlas9n9 seçti.. Riirlerinde bu yeni mahlas9
kullanmaCa baElad9. Es’ad mahlas9m da birdenbire terketmedi. Fakat sonralar9 Eiirlerini sadece
Gâlib mahlas9yla yazd9. Râirin bir gurur ifâdesi taE9yan bu mahlas9 seçmesi zaman9nda
dedikodulara sebep oldu. Hatta Eâir Surûri, alayl9 bir edâ ile yazd9C9 k9t’a ile Gâlib’e sataEt9.
Bu büyük istidâd, genç yaEta inkiEâf gösterince (1195 / 1780) tarihinde yirmidört
yas9nda iken ilk defa divân tertib etti. Bundan iki sene sonra da, (1197/1782-83)de mesnevi
tarz9ndaki büyük eseri, Hüsn ü AEk’9 meydana getirdi. Nitekim, Semâhâne-i edeb’de : "Genç
yaEta iken vücuda getirdiCi âsâr-9 mergûbeleriyle sabittir. Tam yirmidört yaE9nda iken,
mükemmel bir divân vücuda getirmiEtir ki, bunu Euâra-y9 asrdan Pertev Efendi (kâne kelâmü
Gâlib) f9kras9yla tevrîh eylemiEtir. Üdebân9n mâEuk-9 cân9 zurefân9n mahbûb9 vicdân9 olan
Hüsn ü AEk nâm-9 eser bihterinlerin yirmialt9 yaElar9nda ken ikmal etmiEtir. Çûnki eser-i
mezkûre kendilerinin bulduklar9 "Hitamü’l Misk" cümle-i celilesini
Galib bu cerîde-i cefân9n
Târihi olur “hitâmühü’l misk
lâhiyas9n9 söylemege salahiyet-i kâmile verilmiEtir.
Denilerek Eâirin Hüsn ü AEk’9 ve divan9n9n tamamlan9E9 aç9kça ifâde edilmiEtir. Hüsn
ü AEk’9n yaz9lmas9na sebep olarak Eu hadise gösterilmektedir.
Gâlib, divân9n9 tamamlad9ktan iki sene sonra bir gün bulunduCu bir mecliste Nâbî’nin
Hayrâbâd’9n9 haddinden fazla medhetmiElerdi. Râir, Nâbî’ye hürmeti olduCu halde, onun
yazd9C9 bu eserin k9ymetsizliCinden bahsetti ve "Bir h9rs9z9n kemâlini irâd" etmekten ibâret
olan bu mesneviden daha mükemmel manzum bir hikâye kaleme alabileceCini muhataplar9na
aç9kça söylemekten çekinmedi Fakat bu vesile ile mecliste bulunanlar9n istihfaf9na maruz
kald9. Ete yîrmialt9 yaE9nda bulunan Gâlib, derin ve ani bir heyecanla bir iddia yüzünden
baElad9C9 Hüsn ü AEk’9 alt9 ay zarf9nda ikmal etti ve ik9mal tarihi olarak 1197/1782
"Hitâmühül-misk" terkibini buldu.
Hüsn ü AEk adl9 mesnevisini yazd9ktan sonra (1198 / 1783) Gâlib’in anî bir kararla
Konya’ya gittiCini ve Mevlânâ dergâh9nda çileye soyunduCunu görüyoruz. Ana ve babas9n9n
arzular9 hilâf9na yap9lan bu yolculuCun, hangi sebeple ihtiyar edilmiE olduCunu aç9klayan iki
rivâyet vard9r. Bunlardan birisi; Eâirin Mevlânâ ve mevlevîliCe karE9 duyduCu aEk dolay9s9yla
mevlevîliCin bu en büyük ve kutsal merkezini görmek ve çilesini orada ç9karmak isteyiEi,
diCeri de Sütlüce’de tan9Et9C9 brahim Hân-zâdeler’den Yunus Bey ad9ndaki mahbûbun aEk ve
alakas9yla gidiEidir. Bu sebeple, Konya’da kaç ay kald9C9n9 bilemiyoruz. Gâlîb, babas9
Mustafa ReEid’in devaml9 9srarlar9 ve Konya Çelebisinin ihtarlar9 üzerine, çilesinin geri kalan
k9sm9m tamamlamak için stanbul’a dönmüE, Yenikap9 Mevlevîhânesi meEîhat9nda bulunan
Ali Nutkî Dede’nin zaman9nda çilesini üç sene zarf9nda, Esrar Dede’ye göre de, Mevlevî
tabiriyle "Bin bir gün" de tamamlam9E, "Dede" ve "Hücre-niEîn" olmuE daha sonra, Eeyhi olan
Ali Nutkî Dede Efendi’den hilâfet alm9Et9r.
Çilesi boyunca Gâlib, Eiirle uCraEmam9Et9r. Fakat çilesini bitirdikten sonra, tekrar Eiir
yazmaCa baElad9C9 gibi ayr9ca tasavvufa ait eserler de vücuda getirmiEtir.
Mevlevî derviE ve Eâir Yusuf Sineçâk’9n Cezîre-i Mesnevîsine bir Eerh yazm9Et9r.
Ondan evvel de Tarabzonlu Kösec Ahmed Dede’nin "Es-Sohbetü’s-Sâfiye"sine bir haEiye
yazm9Et9r. Art9k. hakl9 bir Eöhret kazanm9E; gerek Mevlevîler yan9nda, gerek o devir Eâirleri
aras9nda mümtaz bir mevki sahibi olmuEtu. Bilhassa, mevleviliCi çok seven, Eiire, musikiye
karE9 büyük bir alâka gösteren üçüncü Selim’in (1203/1789) tahta ç9kmas9, Gâlib için çok
mes’ut bir hadise oldu. Zaman9n9n tan9nm9E bir Eâiri olan Gâlib Dede, yeni hükümdâr9n
teveccüh ve himâyesini kolayl9kla temin etti. PâdiEâh, art9k Galib’i takdir ediyordu.
Galib’i takdir eden padiEah III. Selim, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî’nin türbesine
gönderilecek örtü için Eâirden bir beyit istemiEti. O da;
Müceddid olduCu Sultân Selî9m’in din ü dünyâya
 Nümâyând9r bu nev –pûEîdesinden kabr-i Monlâ’ya
beyitlerini ihtiva eden Terci-i bendini III. Selim’e takdim etti, böylece padiEahla yak9nl9C9n9
daha da kuvvetlendirmiE oldu.
Galata Mevlevîhânesi post-niEîni olan Halil Nûmân Dede Eeyhlikten azledilmiE ve
yerine Konya’da Rems dergâh9 türbedarl9C9nda bulunan Abdullah Dede tayin edilmiEti. Fakat
bu zat, vazifesi baE9na giderken Kütahya’da vefat etti. Konya Mevlevî âsitânesi Eeyhi olan
Hac9 Mehmet Emin Çelebi, Gâlib’i yak9ndan tan9yordu. Derhal bir emirle onu, Galata
Mevlevîhanesi EeyhliCine tayin etti. Esasen mevlevîlere daima teveccüh gösteren III. Selim,
Gâlib’e karE9 beslediCi güven ve sevgi neticesi olarak ona zaman zaman baz9 vazifeler
veriyordu. Bunlardan Mesnevîhanl9klar9n inhas9 hakk9 Eâire veriliyordu.
DiCer taraftan Gâlib’in Eiirdeki kudretine hayran olan padiEah onun divan9n9 3000 lira
sarfederek yazd9rm9E, ciltletip tezhip ettirmiEti. PadiEah9n bu iltifat ve ihsanlar9na Eâir, onun
ad9na yazd9C9 kasîdelerle mukabele etmeCe çal9E9yordu. Ayr9ca Eâir ve hattat Cevrî’nin yazd9C9
mükemmel bir Mesnevi’yi de Gâlib’e hediye etmiEti. PadiEah9n bu iltifat9ndan büyük bir
memnuniyet duyan Eâir o zaman
Bana Sultân Selîm-i kâmver kâm-9 cihân verdi
Bütün dünyâ deCer bir genc-i hâs9 râygân verdi
matla9yla baElayan kasîde ile padiEah9n bu ihsan ve iltifatlar9na mukabele etmeCe çal9E9yordu.
Ete bu suretle padiEah9n devaml9 ihsan ve iltifatlar9na mazhar olan Eâir her vesile ile
minnettarl9C9n9 ifâdeden geri durmuyordu. Gâlib’in Eiirleri gözden geçirilecek olursa, onun
padiEah ve sultanlarla olan samimi münasebetlerini gösteren bir çok ifâdelere tesadüf olunur.
Bahar9n gelmesi, bir mehtâb âlemi, bir k9E, bir bayram, askeri bir muvaffakiyet, ayr9ca Hatice
Sultan’9n NeEatâbâd için yazd9C9 bir manzume, Beyhan Sultan9n Ç9raCan ve Ferahza kas9rlar9
hakk9ndaki tarihler, Eâire bir Eükran vesilesi olmuEtur.
Bilhassa III. Selim için yaz9lan kasîdeler, o devre ait yap9lan muhtelif yenilikler
hakk9nda ve yap9lan her müessese için Gâlib uzun medhiyeler, tarihler tanzim etmiE,
müceddidliCjni hemen hemen her kasîdesinde, her tarih manzumesinde dile getirmiEtir.
Özellikle o devirde mevlevîlere ait bir tak9m müesseselerin tamir ve yap9lmas9nda Gâlibin
büyük tesiri olmuEtur. Nitekim bu kasîdelerin birinde,
Ol pâdiEah ki verdi mühimmât-9 devlete
Hüsn-i nizâm Mehdi-i sâhib-zaman gibi.
demek suretiyle III. Selim’i Nizâm-9 Cedîd hareketiyle bir dünya müceddidi olarak Mehdiye
benzetmektedir.
Eski Mevleviler aras9nda aC9zdan aCtza dolaEan rivayetlere göre, beyaz bir cilde sahip
olan Reyh Gâlib’i Sultan Selim “Pamuk Reyhim" diye sever, hatta sohbet s9ras9nda istirahat
lüzumunu duyunca dizine yatarm9E. Galib’in III.. Selim’in k9zkardeEi Beyhan Sultan’a âE9k
olduCu ve aEk9n9 bildirmediCi rivayetlerdendir.
Ah kim düEdü gönül bir Eeh-i âlî-câha
Rehnümâ her keremi bin elem-i cângâha
ve
Sultan vasf9 Hazret-i Beyhâna yaraE9r
diyen ve:
Bir suhanla dil-i viran9m9 ma’mûr etdi
Ede mesrûr an9 Hak gönlümü mesrûr etdi
beyitleriyle Eâirin Beyhan Sultan’a karE9 engin bir muhabbeti sezilir. Gâlib Divân9n’da
Beyhân Sultan ad9na yaz9lm9E 3 kasîde 4 tarih vard9r. Beyhân Sultan için bu kadar mültefit
davranan Gâlib’in bu iltifat9 Hatice Sultan’dan esirgemiE olmas9 herhalde manidard9r. Ancak
bu rivayetlerin Galib’in gördüCü teveccühden doCma ve gerçekliCi Eüpheli bir rivayet
olduCunu san9yoruz.
 Gâlib’in derviEler aras9nda Esrâr Dede gibi san’at âleminde oldukça mevki tutmuE
k9ymetli Eah9slar da vard9. Yeni yetiEen gençler aras9nda devrinin en büyük Eâiri say9l9yor,
Eiirlerine nazîreler yaz9l9yordu, iEte bu parlak, debdebeli hayat içinde Gâlib’i müteessir eden
baEl9ca hadiseler (1209 H/1794-95) de annesi Emine Han9m’9n, iki sene sonra da çok sevgili
arkadaE9 ve derviEi Esrar Dede’nin ölümü oldu. Bilhassa Esrar Dede için yazd9C9 mersiye,
Gâlib’in bu ölüm karE9s9nda ne derin bir teessür duyduCunu anlatmaktad9r. Esrar Dede için bu
üzüntüsünü dile getiren:
Kan aClas9n bu dîde-i dürbâr9m aClas9n
Ans9n beni o yâr-9 vefâdâr9m aClas9n
beytiyle baElayan bu manzume, Eâirin en güzel eserlerinden birisidir. Gerek annesini, gerekse
bu mevievî muhitindeki hâmisini kaybetmek Gâlib için büyük bir darbe oldu. Nihayet kendisi
de hastaland9 ve 26 Recep 1213 (3 Ocak 1799) ÇarEamba sabah9 vefat etti. Râirin cenazesi
kandile tesadüf eden perEembe günü büyük bir merasimle kald9r9lm9E, Galata Mevlevihânesi
türbesinde Mesnevi Eârihi smail Rusûhi Ankaravîin ayak ucuna defnedilmiEtir.
Gâlib’in hastal9C9yla ilgili birçok rivayetler vard9r. Bunlardan biri, Eâirin hastal9C9n9n
verem olduCu rivayetidir. Râirin veremden öldüCü ve hastalanmas9na sebep olarak Eu vak’a
gösterilmektedir.
Bir cuma günü mukabele esnas9nda, çehre-i câzibine ve kadd-i mevzûn-9 Eâirânesine
yak9Eacak suretle, mûtena ve mükellef giyinmiE olduCu halde semâhâneye ç9kt9C9 s9rada,
kendisinin mâsivaya fazla ehemmiyet vererek alâyiEe kap9lmasma ve böyle zinetle me’lûf
olanlar9n baElar9n9 feda etmeleri lay9k olacaC9n9 muhtevi yan9nda bir tehdid-nâme buldu. O
s9ralarda Sultan Selîm hakk9nda dahi baz9 cühela taraf9ndan urcûfeler neErolunmaCa
baElad9C9ndan, Eâir-i ârif Eimdiye kadar kendisine tap9n9rcas9na hürmet ve muhabbet gösteren
derviEler aras9nda böyle galiz ruhun bulunuEuna ve böyle küstahl9C9n suduruna pek teessüf
etti. Bu vak’an9n tesiriyle o günden sonra her Eeyden elini çekti. Birkaç sene içinde veremden
vefat9na kadar, ihtiyar-9 inziva ve halvet etti. Bu rivayetten baEka, Gâlib’in hastalanmas9na
sebepolarak gösterilen birkaç rivayet daha vard9r.
1. PâdiEah III.. Selim, Reyh Gâlib’le beraber bir ÇarEamba günü BeEiktaE
Mevlevihânesi’ne gitmiEler. Ayînden evvel tekkenin Eeyhi Yusuf Zühtü Dede’nin mesnevi
okutmas9 icab ederken hükümdar o gün dersin Gâlip taraf9ndan verilmesini emretmiEtir.
Râir bunun üzerine kürsüye ç9km9E, fakat dergâh9nda muntazam takrirler yapan Eeyh,
burada bir kelime bile söyleyemediCi için fevkalade mahcup olarak kürsüden inmek
mecburiyetinde kalm9E ve o günden sonra hastalanm9E. Gâlib’in böyle ani bir suretle
hastalanmas9, gönül ehli olan BeEiktaE Eeyhini k9rmas9ndan ileri geldiCi
rivayet edilmektedir.
2. Reyh Gâlib, bir gece Yenikap9 Mevlevihânesi’ne gitmiE, Ali Nutki Dede ile karE9
karE9ya otururken maCrurane bir vaziyet tak9nm9E, hatta baE9ndan sikkesini ç9karm9E:
- Reyhim, biraz istirahat edelim, demiE. Reyh de:
- Evet uykunuz geldi galiba, istirahat buyurun, diye kalkm9E harem dairesine çekilmiE.
Ali Nutkî Dede bundan fevkalade incinmiE, iEte himâyesi alt9nda yetiEtiCi, Eeyhinin kalbini
k9rmas9 kendisine manevi bir sille olmuE ve bu yüzden hastalanm9E ve vefat etmiEtir.
3. Galib, bir gün at üzerinde olduCu halde Yenikap9 Mevlevihânesine gidiyormuE.
Dergâh9n beE on ad9m berisinde Sahih Ahmed Dede’ye tesadüf etmiE, at üzerinde iken selâm
vermiE. Dede ise, fazlaca eCilmek suretiyle mukabelede bulunmuE. Halbuki bu tarzda selâm,
ancak Konya Çelebilerine verildiCinden Dedenin maksad9 bir tazim deCil, Gâlibin edebe
muhalefet ettiCini anlatmak imiE. Onun feyz ald9C9 dergâha yaya olarak gitmesi icab ederken
atla gitmesi, Ahmed Dede gibi ihtiyar ve arif bir zâta mevleviliCe yak9Eacak tarzda selâm
vermemesi, felaketini mucîb olmuE hastalanm9E ve vefat etmiEtir.
Sözü edilen rivayetlerin gerçek olup olmad9klar9n9 belirtmek hususunda hiçbir belgeye
sahib deCiliz. Hassas bir ruha ve içli bir tabiata sahip olan Eâirin vereme yakalanm9E olmas9
akla yak9n geliyor. Bütün bu rivayetler Galib’in genç yaE9nda hastalan9p ölmesi yüzünden
aran9lan bir tak9m sebeblerden ibarettir.

GÂL B N ESERLER
1. DÎVÂN
Gâlib divan9n9n elimizde bulunan tek matbu nüshas9 1252 / 1836 tarihini taE9maktad9r.
Yesârizâde hatt9 ile M9s9r’da Bulak matbaas9nda bast9r9lm9Et9r.
Divan 380 sahife olup, 124 sahifesi kasideleri, 164 sahifesi gazelleri, 92 sahifesi de
Hüsn ü AEk mesnevîsini meydana getirir.
Dîvânda 30 Kasîde, 71 Tarih, 13 Terci-ibend, 1 Sâkinâme, 8 Müseddes, 19 Tahmis, 2
Muhammes, 1 Tard u Rekb , 11 Rark9, 11 Mesnevî, 1 Bahr-9 Tavîl, 1 Tezkire, 371 Gazel, 1
Mersiye, 2 Lügaz, 43 K9t’a, 63 Rübâ, 70 Beyit, 4 M9sra yer al9r.

2. HÜSNÜ ARK
Gâlib’in as9l Eöhretini saClayan, kendisinin de övündüCü bu mesnevi 2101 beyitten
meydana gelmiEtir. Matbu divan9n sonunda divanla beraber bas9ld9C9 gibi stanbul’da 1304
y9l9nda Ebuzziya matbaas9nda ayr9ca bas9lm9E, Tahir Olgun taraf9ndan da Mahfil mecmuas9
yay9n9 olarak, 1939’da tabettirilmiEtir. Vasfi Mahir Kocatürk 1961 y9l9nda Hüsn ü AEk’9 nesre
çevirmiEtir. Hüsn ü AEk, Prof, Dr. Hüseyin AYAN ve Prof. Dr. Orhan OKAY son olarak
Prof. Dr. M. NURDO AN taraf9ndan nesre çevrilmiEtir.
Reyh Gâlib, Hüsn ü AEk’9n sebeb-i telif bölümünde, bir mecliste, Nâbi’nin "Hayrâbâd"
9ndan bahsedildiCini, meclistekilerin bu mesneviyi övmede pek ileri gittiklerini, buna bir
nazîre yazman9n mümkün olmad9C9n9 söylediklerini ve bu ifâdenin kendisine aC9r geldiCini,
hatta bu sözlerin bir çeEit s9nama say9ld9C9n9, Nâbi’nin bu hikâyesinin konusunu Reyh
Attar’dan çald9C9n9, Burak’9 övüEte de Nefi’nin "RahEiyye’sini örnek edindiCini, hele evlenme
tasvirinin hiç lüzumu olmad9C9n9 söylediCini, bunun üzerine kendisine böyle bir eser
yazmas9n9 teklif ettiklerini, onun da bu teklif üzerine Hüsn ü AEk’9 yazd9C9n9 söyler.
"Husn ü AEk, Dîvân edebiyat9 bediiyyat9ndan ayr9lmak, bu suretle teferrüd etmek
isteyen, o edebiyat9n talipleri içinde, ancak Sebk-i Hindi’nin yeni buluElar9yla eski
mazmunlar9 iEleyen, fakat gerçekten de hem tasavvuf hem Eiir bak9m9ndan tesiri alt9nda
kald9C9 eserleri bile yap9c9 bünyesinde eriten, bu suretle de tek kalan bir eserdir."Galib, bu
eseriyle tarikatte visalin gayet çetin eziyetlere tahammüllerle mümkün olabileceCini, seyrin
bir mürEit taraf9ndan ayd9nlat9lmay9 gerektirdiCini, visden sonra da Hüsn’nün AEk’tan baEka
birEey olmad9C9n9n anlaE9lacaC9n9 ortaya koymaktad9r.

3. ES- SOHBETÜ’S- SÂF YYE

Köseç Ahmet Dede’nin, Er-risâletü’1-Behiyye Fi tarikati’l-mevleviyye adh risâlesine
tahEiyedir. Eser, Arapçad9r. Türk Dili ve Edebiyat9 dergisinde ç9kan bir makaleden, sözü
geçen eserin Üsküdar Mevlevihânesi’nin son Eeyhi Ahmet Remzi taraf9ndan Türkçe’ye
çevrilmiE olduCunu öCreniyoruz.

4. RERH- CEZÎRE- MESNEVÎ

Yusuf Sîne-Çâk’9n Mesnevî’nin alt9 cildinden mevzu ve mana bak9m9ndan uygun
yüzer beyit seçerek alt9 bölüm olmak üzere tertib ettiCi baE tarafa dokuz beyitlik mesnevî
tarz9nda ve mesnevî vezninde bir baElang9ç, sona beE beyitlik bitim bölümü eklediCi “Cezîre-i
Mesnevî “sinin Eerhidir.
Henüz bas9lmam9E olan bu eseri, Gâlib 1204 Receb’inden sonra (1789) ve Kulekap9s9
dergâh9na Eeyh olmadan önce, Sütlücüde’ki evinde Eerh etmiEtir.
 5. MEVLEV RÂ RLERE TEZK RE
Kütüphanelerimizde birçok yazmalar9 bulunan bu eserde Gâlib, Mevlevi Eâirlerinin hal
tercümelerini k9saca yazm9E ve baz9 Eiirlerinden seçmeler meydana getirmiEtir. Müsvedde
halindeki bu eserim tertib, tasnîf ve ikmâl itmek üzere çok sevdiCi derviEi Esrar Dede’ye
verdiCi bildirilmektedir. Nitekim, Esrar Dede bu müsvedde üzerinde çal9Earak Tezkire-i
Ruarâ-y9 Mevleviyye adl9 eserini meydana getirmiEtir.

EDEB AHS YET D L VE FÂDE ÖZELL KLER

"Reyh Gâlib, edebiyat sahnesine ç9kt9C9 zamanda yani XVIII. yüzy9l9n son yar9s9nda
Dîvân Eiiri bilhassa Nâbî tesiri alt9nda bulunuyordu. Nedim’i Nâbi’ye tercih ederek onun
yolunda yürümek isteyenler yok deCildi. Fakat bilhassa Koca Rag9b PaEa’dan sonra, Nâbî
tarz9 daha da kuvvetlenmiEti. Reyh Gâlib, Hüsn ü AEk’9nda "Eski Eâirlerin taze mazmun
b9rakmayarak hepsini tükettiklerini, zamane Eâirlerinin eskilerini taklidden baEka birEey
yapmad9klar9n9, bu eski üstadlar9n hakiki vârisi olarak, yaln9z kendisinin kald9C9n9 iddia
etmektedir. Gâlib’in sanat hayat9nda tesadüf ettiCi ilk muar9zlar ve Nâbî hayranlar9d9r. Rag9b
PaEa münEeât9n9 ezberlemekle kendilerini Eiir ve edebiyat adam9 sanan Bâb9âlî Kâtiplerinden
alayla bahseden Gâlib diCer s9n9f muar9zlar9n9 da bize anlatm9E oluyor. Bunlar da birinciler
gibi, her türlü yeniliklere aleyhtar olan Nâbi takdirkârlar9d9r. Halbuki dîvân Eiirinin bütün
üstâdlar9n9 pek iyi bilen, ÇaCatayca manzûmesiyle Nevâî’ye yabanc9 kalmad9C9n9 gösteren
Gâlib, Attar, Mevlânâ, Nizamî, Hüsrev, Sâip ve bilhassa Buharal9 Revket gibi çoCu neslen
Türk olan ran Eâirlerini de iyice tetkik etmiEtir.
Râir, geniE ve kuvvetli bir muhayyileye sahip olduCu için, sanat9n Eahsiyet ve yenilik
demek olduCuna, baEkalar9n9 taklîd etmekle sanat eserleri vücuda getirilemeyeceCini pek iyi
anlam9Et9. Ona gelinceye kadar, as9rlardan beri yetiEmiE büyük Eâirler, muhtelif Eiir
nevilerinde en yüksek numûneleri vermiElerdi. Fuzûlî, Bakî, Nefî, Nedim dururken ne
mesnevide, ne kasidede ne de gazelde onlar9n üstüne ç9kmak imkans9zd9. O devrin umûmi
kültürü, klâsik slâm edebiyat9 dairesinden hariç yeni bir Eiir, yeni bir sanat telâkkisinin
meydana ç9kabilmesine tamamen mani idi. Ete bir taraftan bu imkans9zl9C9 gören, diCer
taraftan mutlaka bir yenilik yapmak lüzumunu duyan Reyh Galib, bu tezat karE9s9nda epey
zaman ç9rp9nd9. Fakat kudretli Eâir, bütün bu imkans9zl9klara raCmen, nihayet yeni bir yol
açmaCa muvaffak oldu. Bunu yaparken, kendinden önce gelen Eâirlerin kulland9klar9 bilhassa
mazmunlar9, sembolleri yeni parlak renklerle boyayarak ve yeni nisbetler dairesinde telîf
ederek yeni bir tarz meydana getirmeCe muvaffak oldu. DiCer taraftan Eâir, lisan ve tarz
noktas9nda Bâkî, Nef’î, Nedim ve hatta Nâbî gibi büyük Eâirlerden istifâde etmiEtir. Fakat
bütün bunlar9n yan9nda bilhassa Mevlânâ ve Buharal9 Revket’in, onun Eiir sanat9nda tesiri
büyüktür.

Prof. Dr. Naci OKCU

ERZURUM
B BL YOGRAFYA

Ali, Enver : Semâhâne-i Edeb, stanbul, 1309

Alparslan Ali : eyh Gâlib, Ankara, 1988
Bilgegil, M. Kaya : eyh Gâlib, Hüsn ü AEk, haz: Hüseyin Ayan, Orhan Okay, M.
Kaya Bilgegil, AEk’a Dair, stanbul, 1974
Ergun, Sadettin Nüzhet : eyh Gâlib, stanbul, 1932
___________________ : eyh Gâlib Hayat ve Eserleri, stanbul, 1935
___________________ : eyh Galib’in uara Tezkiresi, Ats9z Mecmua, say9:16,
stanbul, 1932
Gâlib, Mehmet Esat : Divan (Basma), M9s9r, Bulak Bask9s9, 1252
________________ : Hüsn ü A#k, Süleymaniye Ktp, Halet Ef. nr.171
Gölp9narl9, Abdülbâkî : Melamilik ve Melamiler, stanbul, 1931
__________________ : eyh Gâlib, Hayat , Sanat , iirleri, stanbul, 1957
__________________ : Mevlânâ, stanbul, 1951
__________________ : Mevlânâ’dan Sonras Mevlevilik, stanbul, 1953
__________________ : Mevlânâ Celâleddin, stanbul, 1959
_________________ : Hüsn ü A#k, stanbul, 1968
_________________ : eyh Gâlib Maddesi, . A, C. II, stanbul
Köprülü, Fuad : eyh Galib’e Kadar Osmanl iiri, Servet-i Fünun, C. 44
stanbul, 1328
Kocatürk, Vasfi Mahir : Hüsn ü A#k, stanbul, 1944
stanbul, 1970
Sudi-i Bosnavi : erh-i Divan- Haf z, C. I, stanbul, 1288
Yüksel, Sedit : eyh Galib Eserlerinin Dil ve Sanat De+eri, Ankara, 1963
KASÎDELER
 1
B SM LLAH ’R-RÂHMÂN ’R-RÂHÎM

1. Mihr ü meh kim âlemi pür-nûr eder her rûz u eb

Encüm ü ebnemle ho tesbîh ederler rûz u eb

2. Küfr ü îmân hem celâliyle cemâlin bendesi

Mihr ü meh mengû -" gû î iki çâker rûz u eb

3. Mihr ü mehdir emse-i cildi kitâb-" hamdinin

Kudretinden muhtasâr bir ho ça defter rûz u eb

4. Mâh sakkây"-y" safâd"r çe me-i mihre var"p

Gül en-i dehri eder irvâ-y" Kevser rûz u eb

5. Mihr ke tî mâh sandâl âsumân bahr-" kerem

Nakl ederler nimet-i Yezdân" yekser rûz u eb

6. Mihr ü meh gâhî ufûl ü geh gurûb ile geçip

Dâimâ buhrân-" “innî”ye verir fer rûz u eb

7. Mâh sevdâ-y" ubûdiyyetde mihr âte -fe ân

Nûr-" evkiyle cihân pür-zîb ü zîver rûz u eb

8. Mihr eker-rîz –i midhat mâh îrîn kam-" ükr

Birbiriyle oldular çün ir ü ekker rûz u eb

9. Mihr ü mehden sanmâ ey bîgâne-i tavr-" edeb

Gencefe-bâzî eder çarh-" sitemger rûz u eb

10. Belki mihr ü mâh" etmi dir zebân ile dehân

Pîr-i çârh âyât-" lutfun eyler ezber rûz u eb

11. Mihr ü meh sanma felekde kûçegerd-i herze-tâz

H"dmet üzre iki t"fl-" hâne perver rûz u eb

12. Mihr ü meh pervâne-i em-i tecellî-i Hudâ

Anun için devr eder ki ver-be-ki ver rûz u eb

13. Mâh mizâb oldu dolâb-" sipihre mihr delv

Nûr ifâza eyler âfâka serâser rûz u eb

14. Mihr ü mehden feyz al"p pes bu giyâh ile zemîn

Bîn zebân ile Hudâyâ hamd ederler rûz u eb

15. Müstefid-i mihr olsun mâh ber kavl-i hakîm

Mihri kim i râk ile k"ld" münevver rûz u eb

16. Mihr ü mâh" eyledi emri çü urcûn-" kadîm

Oldular fermân-" Mevlâyâ musahhar rûz u eb
17. Çarha sordum mîhr ü meh nâm" iki ulvî güher
Nak -" kudret ân"n etmi neyle ber-ter rûz u eb

18. Mihr ü meh gülmîh-i süllemdir dedi mirâc"na

Ol Resûlün kim cihâna bah eder fer rûz u eb

19. Hâzret-i sultân mihr ü meh gulâm ü ar ü fer

Kim per-i Cibrîli eyler bâli -i per rûz u eb

20. Nûr-" mihr-i subh-" mâ evhâ meh-i esrâ ki ol

Olmâsa a k" kef-i efsûs ederler rûz u eb

21. Pehlevân-" Kâbe kavseyn mâh çevgân mihr gûy

Ol ki râh " sidrede cevlân eyler rûz u eb

22. Mihr ü meh nâleyn Ar -ârâmgeh ü Kürsî-vekâr

Böyle der huddâm"na kerrubîyân her rûz u eb

23. Mu’cizât" vasf"d"r çarhûn medâr-" gerdi i

Mihr Hayber meh gazâ-y" Bedri söyler rûz u eb

24. Mihr ü meh dâim tehâlüf üzre eylerken güzer

H"tta-i adlinde seyr eyler berâber rûz u eb

25. Hey ne hayret-bah mihr ü meh mübârek unsuru

K"ld" ebri dest-i kudret sâye-perver rûz u eb

26. Hâne-i zeyndir sipihr ü mihr ü meh ebrû vü ser

Zeyn-pû olm" Burâk"na serâser rûz u eb

27. Mihr burc-" “Ved-duhâ” vü mâh” Vel-leyl”-i münîf

Es-sala eyler cenâb"na melekler rûz u eb

28. Mihr ü meh olsa sadef deryâ-y" nûr olsa cihân

Olamazd" gevher gevher-i a k"na masdar rûz u eb

29. Lik mâhz-" dâd-" Hakd"r kalbî mihr ü çe m-i mâh

Oldular envâr-" ihsân"na Mâhzar rûz u eb

30. Sâlikân-" râh"na mihr ile mâh berk-i sefer

Pa-bürehne H"zr u Clyâs oldu rehber rûz u eb

31. Mâh u mihri dü gül-i rûy-" sefîdi neylesin

Hâk-" pây"na eder ihdâ felekler rûz u eb

32. Mih ü meh encüm felek hur îd-i çarh-" himmeti

Oldu esfîd ü siyâh-" nûri yekser rûz u eb

33. Pâye-i s"dk u safâda mihr ü meh Bûbekr Ömer

Dah" Zinnûreyn lutfiyle mübe er rûz u eb
34. Pençe-i îr-i Hudâd"r mihr ü mehdir Zülfikâr
Çe m-i hussada bu mana günden ezhar rûz u eb

35. Mihr ü meh le ker ehen âhâ efâat-perverâ

Ey ki zât"n mâni-i Levlâke mâzhar rûz u eb

36. Mâh-" sadr"nda” elem ne râh “ "yân çün mihr-i a k

Kalb-i pâk"n Li mâ Allâh ile hô -ter rûz u eb

37. Mihr hüsnün mâh-" imân-" kâbûlîdir garaz

Âlem-i lâhûtdan bu arz-" muhz"r rûz u eb

38. Âfitâba mihr ü mâh" ile teber berdû olup

Nüh felek seyyâh-" a k"nd"r gezerler rûz u eb

39. Sald" pertev mihr-i zât"n kurs-" mihr ü mâha çün

Sâyedir kim dü dü rûy-" hâke yer yer rûz u eb

40. Mihr olur a k"nla sergerdân mehdir sîne-çâk

Âdem ü âlem tufeylindir serâser rûz u eb

41. Top mihr ü tîg mehdir dest-i âte destdir

Le kerin olmâz m" a’dâyâ muzaffer rûz u eb

42. Mihr-i re’yin mâh-" akl-" evvele vermezse feyz

Gird-i hayretde kal"r bî-nûr bî-fer rûz u eb

43. Mihr ü mehdir bu sipihrin nûr-" ayn" neyleyim

Bilirem vallâh olmâz sana mefhar rûz u eb

44. Mihr ü mehdir bâl ü per ankâ-y" beyt-i na’t"na

Lîk evc-i aczdan pervâz ederler rûz u eb

45. Mihr i manî vü meh-i mazmûn olmâzd" bedîd

Tâb’a vasf"nçün tulû eyler serâser rûz u eb

46. Mihr ü meh-ve çâker-i ehzâdegân"n add olup

Es’ad olsun Gâlib ey Hâh-" Peyember rûz u eb

47. Mâh-" tâb’"m Mâhzar olsun nûr-" mihr-i mihrine

Tâ olam kevneynde mes’ûd ü bîhter rûz u eb

48. Mihr ü mehden sâfterdir s"dk u ihlâs"m velî

Oldum isyân-" peyâpeyle mükedder rûz u eb

49. Mihr ü meh-ve gark-" nûr olsa nola dest-i du’âm

Çün usâta lutf u ihsân"n mukarrer rûz u eb

50. Acz"n ikrâr eyle ey dil mihr ü mâh oldu tamâm

Dah" âgâz-" medîhinde suhan-ver rûz u eb
51. Kûs-" mihr ü meh çal"nd"kça bu nevbethânede
Geh ma’â u geh libâs olup mükerrer rûz u eb

52. Hevk u âdîlerle dâim çarha mihr ü mâh"na

Bendegân"n" bah k"ls"n hil’at efser rûz u eb

53. Mâh sâî-i selâm ü mihr olup peyk-i dürûd

Kâm-yâb olsun kâbûliyle bu kemter rûz u eb

2
DER-VASFI- ERÎF- HAZRET- EBUBEKR S-SIDDÎK
RAZIYÂLLAHU TEÂLÂ ANHÜ

1. S"dk ile mâ sadak-" safâd"r S"ddîk

Sîne-i sâf ile sadrü’l-hülefâd"r S"ddîk

2. Sânî isneyn Muhammed dedi Hallâk-" azîm

Cz hümâ kavlini seyr et ne hümâd"r S"ddîk

3. Bakd" tecrîdîne sükkân-" semâ giydi hasîr

Ol kadar müntesib-i Âl-i Âbâd"r S"ddîk

4. Bir velidir ki” Velâ tahzen” ana oldu hitâb

Nass-" Kur’ân ile mâkbûl-i Hudâd"r S"ddîk

5. Zevki irfân" ile k"ld" resûl-i tasdîk

Hüphesiz matla’-" envâr-" vefâd"r S"ddîk

6. Yevm-i bedr ald" arî üzre cenâb-" Ahmed

Re k-i ems ü kamer ü ar ü semâd"r S"ddîk

7. Csm-i bât"ndan al"p feyz-" zuhûru imdâd

Samt ile mür id-i erbâb-" Hudâd"r S"ddîk

8. Sözü hemseng-i güher olduIuna âhiddir

Sadef-i leblerin âheste kü âd"r S"ddîk

9. Ehl-i red ile olan harbî delîl-i vâz"h

Hubb-" Hakk hilât-i hass"na sezâd"r S"ddîk

10. Feth-i ebvâb-" kerâmetidir el-yevm neser

 inâ-y" harem-i hass-" vilâd"r S"ddîk

11. “Ekrizullâhda” sermâyesinin etdi î’sâr

Sûreti-i müntehâb-" fakr ü fenâd"r S"ddîk
12. Me-arefnâ ki bak el-aczü anil idrâke
Bir niyâm içre meger tîg-i dü-tâd"r S"ddîk

13. Etmeden mû’cize bürhân" taleb k"ld" kabûl

Öyle bir müsteîd-i terk-i sivâd"r S"ddîk

14. Pî vâ bîlmeyen ol zât" Müselmân olmâz

Lafz-" tevhîde meger sûret-i Lâ’d"r S"ddîk

15. Çâr-yâr ile olur beyt-i Hudâ çar- erkân

Ümredir anda Ömer ayn-" Safâd"r S"ddîk

16. Lafz-" müminde odur mâ-sadaka-" pî -i zuhûr

Heyh manâs"na en akdem edâd"r S"ddîk

17. Cedd-i a’lâs"d"r ol Hâzret-i Mevlânân"n

Mazhar ü müzhir-i esrâr-" safâd"r S"ddîk

18. Andan al himmet-i seyr-i melekûtu Gâlib

S"rr-" mi’râc-" resûl-i dü-serâd"r S"ddîk

3
DER-VASF-I ERÎF- CENÂB-I HAZRET-
MEVLÂNÂ KUDD SE SIRRÂHU’L-ÂLÎ

1. Mâhzar-" a k-" Hudâ Hâzret-i Mevlânâd"r

Menba’-" s"dk u safâ Hâzret-i Mevlânâd"r

2. Serteser hükm eden iklim-i Fenâ Fillâha

Hâh-" evreng-i bekâ Hâzret-i Mevlânad"r

3. Nûr-" irfâna dil-i pâki sipihr-i bâlâ

Me rik-i ems-i Hüdâ Hâzret-i Mevlânâd"r

4. Heref-i zât ile mâ uk-" gürûh-" ervâh

Gevher-i bahr-i vefâ Hâzret-i Mevlânâd"r

5. Vâris-i ekmel-i sultân-" rusül âh-" kerem

Hâtem-i tavr-" sehâ Hâzret-i Mevlânâd"r

6. Zâhid ü rinde füyûzât-" kemâl-i sârî

Mültecâ-y" zu’afâ Hâzret-i Mevlânâd"r

7. Hâk-i dergâh"na rûh sûdedir efrâd-" ricâl

Mür id-i her dü-serâ Hâzret-i Mevlânâd"r

8. AIniyâ vü fukarâ bende-i dergâh"d"r

Hâh-" dervi -edâ Hâzret-i Mevlânâd"r.
9. Enbîyâ s"rr"na mîras ile mâlikdir ol
Mazharül-ulemâ Hâzretil Mevlânâd"r

10. Râhmet -i mahz-" ilâhîden edip istimdâd

Mâye-i lutfu ata Hazret-i Mevlânâd"r
11. Hâk-i pây"ndan al"r kuhl ü cilâ ehl-i nâzar
Âleme nûr u ziyâ Hâzret-i Mevlânâd"r

12. Âsitân"ndan erer cânlara te’sîr-i hayât

Haste-i a ka ifâ Hâzret-i Mevlânâd"r

13. Mesnevîdir nefes-i pür-meded-i rûhullâh

Dil-i bîmâra devâ Hâzret-i Mevlânâd"r

14. Her iki m"sra’"n"n mâ-hasal"d"r dü-cihân

Kam-bah -" dü-serâ Hzaret-i Mevlânâd"r

15. Cevher-i zât" müberrâ-y" gubâr-" te rîk

Ma’ni-i Nef-yi sivâ Hazeret-i Mevlânâd"r

16. Nây"na û’le-i âvâz"na tût gû -" kabûl

Tûr u Mûsa vü asâ Hâzret-i Mevlânâd"r

17. Halka feyz-i ezeli bendelerinden eri ir

Mebde-i cûd u recâ Hâzret-i Mevlânâd"r

18. Hâk-i pây"ndan eder Gâlib ümid-i ihsân

Kân-" Cksîr-i duâ Hâzret-i Mevlânâd"r

4
DER-VASF-I CENÂB-I ER F HAZRET- PÎR-
DEST-GÎR KADDESALLÂHU SIRREHUL AZÎZ

1. Görünse her ne târafdan cemâl-i Mevlânâ

Gelir zebânlara ism-i celâl-i Mevlânâ

2. Celâl-i dîn olur Allâh hakk" celle celâl

Göründü kudret-i Mevlâ misâl-i Mevlânâ

3. Makâm-" fakra eh ü taht-" saltanatda fakîr

Tamâm-" cem’-i üûndur h"sâl-i Mevlânâ

4. Hezâr secde avâlim semâ’"na hayrân

Ne devr-i mazharîdir vecd ül hâl-i Mevlânâ

5. Yüzünde zâhir ânun nûr-i pâk-i emsül-a k

Gözünde Hâzret-i Hemsin hayâl-i Mevlânâ
6. Hülûl ü vahdet ü mahv u fenâ bekâ sanmâ
Visâlden ötedir ittisâl-i Mevlânâ

7. Hezâr bendesi var dâ’vi-i Enel Hak da

Sened elindeki bâz" makâl-i Mevlânâ

8. Semâ edip giremez çarha âfitâb dahi

Seher-geh eylemese rûy-mâl-i Mevlânâ

9. Bu ehre müjde-i feth-i cedîddir Gâlib

Yenikapuda görünmek kemâl-i Mevlânâ

5
MEDH YE- ERÎF- DÎGER Ü N YÂZ NÂME BERÂY-I
CENÂB-I PÎR ÂR F- RÛM KUDD SE SIRRÛHU

1. Dü düm yine kald"r beni yâ Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

Bakmâz deyü bildim seni yâ Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

2. Chsân"na maIrûr olup cürm eyledim ma’zûr olup

Geldim sana mecbûr olup yâ Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

3. Hünkâr-" ehlullâhs"n bir âlî ahen âhs"n

Her hâlime âgâhs"n ya Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

4. Lutfunla mesrûr et hemân avf eylemezsen i yâmân

Cürmün bilip geldim emân yâ Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

5. Oldum kef-i nefse esîr isyân"mâ Mevlâ habîr

Râhm eyle sen ol dest-gîr Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

6. El-hak hatâ etdim hatâ bîn erm ile geldim sana

Sormâ günâh"mdan bana ya Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

7. Sen Gâlib’in mevlâs"s"n sermâye-i ihyâs"s"n

Lutfu kerem deryâs"s"n ya Hâzret-i Monlâ-y" Rûm

6
DER-MEHD- HAZRET- PÎR KADDESÂLLAHU
SIRRÂHU

1. A k kim sûret-i Mevlânâd"r

Mâni-i hilkat-i Mevlânâd"r
2. Cünbî -i dâire-i kevn-ü mekân
Eser-i himmet-i Mevlânâd"r

3. Bâis-i rif’at-i dervi ân"n

Heref-i hidmet-i Mevlânâd"r

4. Dest-ef ân ol"cak z"ll-i hümâ

Sâye-i devlet-i Mevlânâd"r

5. Cttifâk ile gürûh-" efrâd

 "k-" nisbet-i Mevlânâd"r

6. Cftihâr eylese Gâlib ne aceb

Bende-i Hâzret-i Mevlânâd"r

7
DER-VASF-I ERÎF- MATBAH-I LATÎF-
TÂRÎKAT-I MEVLEV YYE KADDESELLÂHU
ESRÂREHÜM

1. Muallâ dûd-mân-" evliyâd"r matbah-" Monlâ

Dil ü câne ocaI-" kimyâd"r mâtbâh-" Monlâ

2. ÇerâI-" pür-ziyâs" s"rr-" Âte -Bâzdan yanm"

Bütün pervânegân-" a ka câd"r matbah-" Monlâ

3. Anâ rûh-sûdedir âte -perestân-" mâhâbbet hep

Semender-hâne-i mihr-ü vefâd"r matbah-" Monlâ

4. Çekilmi dir simât-" nî’met-i elvân-" âfâka

Halîl-i a ka gülzâr-" safâd"r matbah-" Monlâ

5. Semâ’-" dest-ef ân" san"rs"n nev-niyâzan"n

Matâr-" tâirân-" kibriyâd"r matbah-" Monlâ

6. Yeter fakr ehline yüzler karas" mâye-i râhmet

Makâm-" h"dmet-i Âl-i Âbâd"r matbah-" Monlâ

7. Al"r ehl-i velâyet k"smetin bir bir o dergehden

Kerâmet kân"d"r kenz-i Hudâd"r matbah-" Monlâ

8. Nihâyet ibtidâya ric’at olmu seyyidül kavme

Bak"lsa zîr-i hatt-" istivâd"r matbah-" Monlâ

9. Havâlanmâ sak"n âvâre gezme a iyân-gir ol

Kebûter-hâne-i s"dk u safâd"r matbah-" Monlâ

10. Giren mü tâkd"r ol dûd-mâne girmeyen mü tâk

 Misâl-i Kâ’be bir hayret-fezâd"r matbah-" Monlâ
11. Tecerrüd-pî e derd-endi e lâz"md"r taleb-kârî
Aceb germ-âbe-i ibret–nümâd"r matbah-" Monlâ

12. Yâra m" d"r gürûh-" Mevleviyye tavr-" istiInâ

Kanâ’atden yap"lm" bir bînâd"r matbah-" Monlâ

13. Nefes-bend-hâmû i bî-nevây" üzre mebnîdir

Fenâ Fillâhd"r ayn-" bekâd"r matbah-" Monlâ

14. Tasârrufdan te’ârrüfden hezerân pâye ber-terdir

Bîlir ehli ne vâlâ mültecâd"r matbah-" Monlâ

15. Ubûdiyyet ibâdet s"rf ubûdetdir o menzîlde

Sipihr-i bendegîye irtikâd"r matbah-" Monlâ

16. Dür ü gevherde mevcudâtda hi t ü seng i mermerde

Mükemmel bir serâ-" dil-kü âd"r matbah-" Monlâ

17. Anun her dâne nâr" bir enâr ü hâr" bir güldür
Cefâ resminde bir bâg-" safâd"r matbah-" Monlâ

18. Olup âdem safâs"n sürmedim Gâlib o firdevsin

Dah" hâlâ gözümde tûtiyad"r matbah-" Monlâ

8
DER-VASF-I HAZRET- SULTÂN VELED
EFÂZÂNALLÂHU B -FÜYÛZÂT H

1. Ma’den-i lutf u kerem Hâzret-i Sultân Veled

Nev-bahâr-" heme-dem Hâzret-i Sultân Veled

2. Pertev-i terbîyet-i nûr-" ziyâyâ Mâhzar

Mâh-" hur îd-i âlem Hâzret-i Sultân Veled

3. Oldu perverde-i âgû -" cenâb-" Hünkâr

Basd" eflâke kâdem Hâzret-i Sultân Veled

4. Oldu gevhâresi esrâr-" perdeden sîrâb

Nû edip îr-i hikem Hâzret-i Sultân Veled

5. Nakl eder ehl-i dile tir ü rübâb"n s"rr"n

Ârif-i levh ü kâlem Hâzret-i Sultân Veled

6. Davî-i fazl"n" te’kîd için eylerse sezâ

Be-ebî ile kasem Hâzret-i Sultân Veled
7. Eyledi himmet ile devr-i sipihri tanzîm
Hâh-" pervâne-ha em Hâzret-i Sultân Veled

8. S"hhat-i kavline S"ddîk ü Âlidir âhid

Cftihâr etdiIi dem Hâzret-i Sultân Veled

9. Bendelik saltanât" Gâlib’i k"ls"n ihyâ

Bah edip feyz-i himem Hâzret-i Sultân Veled

9
DER-VASF-I ERÎF- ÂR H- MESNEVÎ CENÂB-I
SMÂ L RUSÛHÎ EL ANKARAVÎ KUDD SE SIRRUHÛ

1. Ey kâ if-i esrâr-" nihân Hâzret-i Hârih

Rû-pû -" tecelli-i iyân Hâzret-i Hârih

2. Bâ-nûr-" yâkîn sâlik-i etvâr-" hakîikat

Sâhib-kâdem-i ke f ü beyân Hâzret-i Hârih

3. Olmu lakâb"n ilm -i ledûnnîde Rusûhî

Crfân ile memdûh-" cihân Hâzret-i Hârih

4. Var erhine hem mesnevî-i pîrde îmâ

Hem her sühenin mâhrem-i cân Hâzret-i Hârih

5. Hem nâm-" zebîh olduI"nu eyledi icrâ

Zemzem gibi bu nutk-" revân Hâzret-i Hârih

6. Vasf"n bu vilâyet de velâyetle degil mi

Ser-menk"be-i Mevlevîyân Hâzret-i Hârih

7. Var ise senin cevher ü tahkîklerindir

Re k-âver –i yemm g"bta-i kân Hâzret-i Hârih

8. Te’vîline tevfîkine hayrân olur âdem

Pür- fazl u hüner nâdiredân Hâzret-i Hârih

9. Hakka ki erîatda târîkatda meseldir

Etmek ile def’-i halecân Hâzret-i Hârih

10. Her beyt birer mihr ü ân"n pertevi erhin

Eyler nice dilde leme’ân Hâzret-i Hârih

11. Mü kil komay"p mesnevî-i pîrde hakka

Helâl eyledi bî-reyb gümân Hâzret-i Hârih

12. Ba dan ba a yâkût u zümrrüdle komu dur

Cân kâ’besine seng-i ni ân Hâzret-i Hârih
13. Geçdi nice devrân dah" el’ân yine sensin
Ser-kâfile-i nükte-verân Hâzret-i Hârih

14. Tafsîl eden icmâlini tafsîl eder el-hâk

Anlar bunu rindân-" zemân Hâzret-i Hârih

15. Sultân-" Semâ’înin edip dergehin ihyâ

Tâ ar da etdi deverân Hâzret-i Hârih

16. Cskender ü H"zr âb-" hayât isteyen â "k

Gel bundad"r etme cevelân Hâzret-i Hârih

17. Gâlib sanâ bir bende-i nâçîzdir el-hâkk

Cr âd"na olmu nigerân Hâzret-i Hârih

18. Lutfeyle o mahcubu b"rakmâ nâzar"ndan

Ey kâ if-i esrâr-" nihân Hâzret-i Hârih

10
DER-MEDH- EVSÂF-I ERÎFE- GAVVÂS-I BAHR-
MÂNEV CENÂB-I ÂR H- MESNEVÎ SMÂ L
ANKARAV KUDD SE SIRRUHÛ

1. Merhâbâ ey muktedâ-y" â "kan-" Mevlevî

Heyh Csmâil-i ârih kâhramân-" manevî

2. Me rebîndir çe me-i irfân feyzin mâksimi

Kalb-i pâkin vâris-i mîrâs-" genc-i Mesnevî

3. Mâhzar-" H"zr-" hayât oldur gel istersen delîl

OlduIudur tekye-i Cskenderîde münzevî

4. Mahber-i fasl"ndan etsin bâde-i tahkîki nû

Zanneden efsâne-i câm-" bî-nefâd-" Hüsrevî

5. Der gören mecmuâ-i esrâr"n" budur hemân

“Tâmmetül-Kübrâ” da cem olan kibâr-" kübrevî

6. Mesnevînin yek-be-yek erh eyleyen ebyât"n"

Ar -" alâs"nda olmu çarh-" a k"n müstevî

7. Ayr" dü mez zerresi metnin sevâd-" erhine

Sâye salm" guyiyâ ol âftâb"n pertevi
8. Süllem-i ebyât" tatbîk eyleyip ayâta hep
Her sözü olmu delîl-i tâm u burhân-" kavî

9. Himmetin H"zr eyleyip ey rehnümâ-y" sâlikan

Koymâ bî-kes Gâlib-i gümge te-râh-" keç-revi

11
KASÎDE- MEHTÂB YYE DER-VASF-I ERÎF-
SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S Ü EHÎD
NEVERALLÂHÜ MERKADEHÛ

1. O eb ki le ker-i zulmetle cenk eder mehtâb

Zemîn-i Gül en-i nak -" pelenk eder mehtâb

2. Gelirse cünbi -i pervâze bâz eder e heb-ve

Sufûf-" ebri katâr-" külenk eder mehtâb

3. Hemîm-i gül getirir bâga kârbân-" bahâr

Sadâ-y" ra’d" derâ-y" pe enk eder mehtâb

4. Edip safâyile ne r-i füyûz-" günâgûn

Hevâ-y" Gül en-i tâvûs-reng eder mehtâb

5. Verip beyâz-" arak-ve gül-i piyâleye tâb

Misâl-i lâle-i ebri dû-reng eder mehtâb

6. Eder hezâr hayâlât-" bül-aceb "zhâr

Surâhî-i meyi kalyon-" benk eder mehtâb

7. Soyup safâyile sâkiyi eyleyip âbdâl

Piyâlesin necefî pâlehenk eder mehtâb

8. Sipâh-" encümi cem eyleyip eb-i hûna

Geceyle gâret-i iklîm-i zeng eder mehtâb

9. Sipihr-i zulmet-i eb eylese gubâr-âlûd

Silip o âyîneyi ref'-i zeng eder mehtâb

10. Durur ser-i reh-i encümde kâhramân-asâ

Nâzar güdâzî-i cey -i Hû enk eder mehtâb

11. Kudûm-i Hâzret-i Sultân Selîme deryâda

Hezâr evk ile sûr-" fi enk eder mehtâb

12. Ederse vezi -i perhâ o âh-" dûr endâz

Sebûy" mâhi ni ân-" tüfenk eder mehtâb

13. Hikâr-" murg-" safâyâ olursa hâhi ger

Hilâli kavs-ü ihâb-" hadenk eder mehtâb
14. Revâk-" kasr"na lâz"m gelirse hilkâr"
Elinde kurs-" mehi deste-seng eder mehtâb

15. Yoluyla etmek için ol hidîve pây-endâz

Kumâ -" pertevini reng reng eder mehtâb

16. Ziyâ-" tîIine nisbetle mâhv olur hur îd

FürûI-" me ’aleye râh" teng eder mehtâb

17. Güne dah" giremez kâh-" sâye-perverine

Münakka ebr-i afakdan kepeng eder mehtâb

18. Geh-i hilâl ü geh-i bedr olup huzûrunda

Terâne senci-i kânûn u ceng eder mehtâb

19. Safâ-y" me rebi bir bahr-" bî kerând"r an"n

O bahr içinde inâh-" neheng eder mehtâb

20. Nigâh-" h" m ile eflâke olsa zehr-ef ân

Uyûn-" ahteri bâg-" ereng eder mehtâb

21. Eger dü erse zemîne nigâh-" merhameti

Herengi kelle-i kand-i frenk eder mehtâb

22. Görünce a’ a’a-i âftâb-" ikbâlin

Safâda etdiIi da’vâya neng eder mehtâb

23. Önünde me ’ale-ke dir edînce ge t ü güzâr

Direng ederse berâber direng eder mehtâb

24. Czâbe-i zer-ü sîm etmege mesârifine

Muhît-i târh-" eb-i mürde-seng eder mehtâb

25. Ç"kar hûzuruna der-bef-kef ol felek-câh"n

Târâbda Zühreyi rakkâs-" seng eder mehtâb

26. Edeble hû e-i pervîni târem-i tâke

Riyâz-" mekrûmetinde hevenk eder mehtâb

27. Kümeyt-i berk-i itâb ile olamâz himmetin

Bahâne-i kelef ü özrlenk eder mehtâb

28. Muzaffer askerinin zer-ger-i mukanninidir

Döküp e i’’ âs"n" zer çeleng eder mehtâb

29. Olursa humbara-endâz o kulzüm-i u’le

Hurû -i mevc-i tereng-a-tereng eder mehtâb

30. Fürûg-" re’yine hayran olursa hayl-i melek

 Aceb mi ehl-i dili lâl-ü deng eder mehtâb

31. Eyâ ehen eh-i hur îd-bah -i nûr-i nevâl

Seninle bu çemeni reng reng eder mehtâb

32. Sen etmezsen nâzâr-" iltifât ehl-i dile

Hu’â’u nûr"nu t"r ü hadeng eder mehtâb

33. Beyâz-" çarha yer eylerdi Gâlib evsâf"n

Ne çâre kafiye-i nâzm" teng eder mehtâb

34. O ba ka â’ir-i rû endir eyleyen tahsîn

Hilâl-i târf-" külâha çeleng eder mehtâb

35. O dâverin k"l"c"n keskin ede Hak her dem

Ki tîI-i tîzini bî-gerd ü zeng eder mehtâb

36. Muzaffer ola adûs"na evk u nusretle

Hemî e tâ ki sipâh ile ceng eder mehtâb

12
D )ER KASÎDE- MEHTÂB YYE BER-EVSÂF-I ÂH-I
EHÎD SULTÂN SELÎM HAN-I SÂL S
RÂHMETULLÂH ALEYH

1. Bir ferve-i semûr giyib dû e mâhtâb

Hidmetdedir o zülf ü bîna-gû e mâhtâb

2. Deryâ-y" feyz-i âlem-i envâr olur iyân

Sahn-" çemende ba lay"cak cû e mâhtâb

3. Bir bahr-" u’le-zâre dü üp sevk-i hüsn ile

Girmi tamâm tavr-" sivâyû e mâhtâb

4. Yekreng-i î edip eb ü rûzûn bulur safâ

Cmdâd ederse rind-i kadeh nû e mâhtâb

5. Dervi -i Mevlevi gibi çarh-" tehî midir

Devr etse feyz-i Hems ile bî-tû e mâhtâb

6. Da’vâ-y" a k-" yârda noksân"n" bilip

Turmu bu hankâhda deycû e mâhtâb

7. Gördüm bu tâb u revnak" bildim ki bendedir

Âlemde bir hidiv-i güher-pû e mâhtâb
8. Dârâ-y" mihr-i kevkebe Sultân Selîm kim
H"rmen-geh-i mevâline bir hû e mâhtâb

9. Etdikde ne r-i nûr o eyh-i hâver-i kerem

Çevgân olur önündeki çâvû a mâhtâb

10. Ctlâf-i nakd-i encüm eder bendegâh"na

Yüzler sürünce giydiyi pâ-pû e mâhtâb

11. Ayîne-i zamîr-i tecelli-fürûzunun

Benzer yan"nda hâb-" feramû a mâhtâb

12. Adliyle zulm-i sâb"k" mâhv etse çok mud"r

Raz" olur mu hükmü karâkû a mâhtâb

13. Hebnem gedâ-y" gül enîdir ol keremverin

Alm" hevesle dâmenin âgû a mâhtâb

14. Hem îrinin ziyâs"n" vermek muhâldir

Sâgar-ke ân-" bezm-i halâlû a mâhtâb

15. Tedbîr-i safî-ve veremez ha r-" intizâm

Gark etse dehri penbe-i menfû e mâhtâb

16. Lutfu sipihre oldugu dem zer-fer ân-" cûd

Kapm" biraz kurâze-i mâg û e mâhtâb

17. Endî e-i-nâk olup derecât-" atâs"na

Ba lar hafî suhâyile ser-gû e mâhtâb

18. Ehl-i hüner müsâdif-i re’y-i münîridir

Gösterdi em’i bülbül-i hâmû e mâhtâb

19. Gâlib duâ-y" devetin eyler o dâverin

Verdikçe ne ’e â "k-" bî-hû e mâhtâb

20. Tevfîke re’yi râstgele geldiIi gibi

Dâim eb-i Berât-" perendû e mâhtâb

13
KASÎDE VÜ MEDH YYE BE-R KÂB-I ÂH-I
DEVRÂN-I ESBAK EHÎD SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S
RÂHMETULLÂH ALEYH

1. Meydân-" nâzma ç"kd" kâlem kâhramân gibi

 Ald" cihân" kâbzayâ sâhip-k"rân gibi

2. Bir ne ’e var ki ehid-i makâlimde nutkumun

Sermest olur gürûh-" melek bülbülan gibi

3. Bir feyz var ki akk-" zebân"nda hâmemün

Zemzem tere üh etmede zer-nâvdân gibi

4. Bir ûr var ki bahr-" safâs"nda tâb’"m"n

Âfâka nûr-" a k verir hâverân gibi

5. Uryân gelir zamîrime meh-i ervâh-" â’irân

Beyt-i Hudây" tâif olan hâciyân gibi

6. Hüsn-i edây" benden al"r kârbân-" nâz

Ç"kd" gazellerim hat-" anber-fer ân gibi

7. Rû en nikât" etmede endî em â ikâr

Pür-gevher-i kevâkib olan âsumân

8. Efsûnu bîkr-i fikrimin âhir edip eser

Açd"m t"ls"m-" manây" genc-i nihân gibi

9. Elfâz"m oldu nûr-" cilâ çe m-i mâ’niye

Ken’âna pîrehen götüren kârbân gibi

10. Her iki m"sra"mdan aç"p bâl ü per sühân

Eyler urûc-" ar -" berin kudsiyân gibi

11. Etmekdeyim cevâhire müstagrak âlemi

Cû eyledikçe nâzm ile deryâ vü kân gibi

12. Oldukça sûmenât-" hayâlim süver-nümâ

Ebkâr-" manâ secde eyler muIan gibi

13. Sûku’s süver midir bilemem kûçe-i kâlem

Sad-renk eder mezâmini hûr-" cinân gibi

14. Ald"m tamâm ki ver-i mâzmunu söz budur

Verdim nizâm-" hükmünü dil hâh-" cân gibi

15. Ebyât"m oldu af-ke -i dîvân-" mârifet

Nev askeri müretebb-i âh-" cihân gibi

16. Ol padi ah ki etmede cemi cünûd-" gayb

Gencûr-" vâridât" bulan ârifân gibi

17. Ol pâdi ah ki tâbi’-îdir le ker-i sürû

Pî -i rikâb-" mehde yürür ahterân gibi
18. Ol padi eh ki verdi mühimmât" devlete
Hüsn-i nizâm-" Mehdî-i sâhib-zamân gibi

19. Gerdûne erdi debdeb-i kûs-" evketi

Âvâz-" kürre nây-" mülûk-" keyân gibi

20. Behrâm i itdi çarhda s"yt-i hadengini

Bâz etdi çe m-i z"rh"n" gû -" kemân gibi

21. Nâzm-" umûru âlem-i bâlâda zikr olur

Ikdü’l-leâl subha-i kerrûbîyân gibi

22. Bir hulk-" var ki mecmâ-i ahlâk-" âliye

Lutf-" t"b’â-" hazreti peygamberân gibi

23. Bir ihtimâm" var ki umûr- " cihâdda

Ashâb-" pür-salâbet-i adl-âveren gibi

24. Vermi mi kimse mülke bu rütbe hayât-" nev

Sultân Selîm-i sâlis-i Osmâniyân gibi

25. Hiç bir mi h"fz-" s"hhat ile def’-i mühlikât

Pan-zehr-i re’yi geldi bize tâze cân gibi

26. Esbâb-" ihti âm"n"n olmâz beyân" kim

Sekbân" var derinde K"z"l Arslan gibi

27. Bilmek dilersen âkl-" rasîn-i mehâbetin

Yapd"rd"I" binâlar" gör âsumân gibi

28. Her biri bir gurûha mahaldir cüyû dan

Âsûde-bî ezârda îr-i jiyân gibi

29. Tab’-" bülend,i öyle latîf öyle dil-pezîr

Kim yâd" hâlet-âver olur gülsitân gibi

30. Vasf-" cemîli öyle müferrih ki söylesem

Te’sîr eder dimâIa mey-i erguvân gibi

31. Ez-cümle geldi evk-i senâsiyla bu gazel

Kalb-i hazîne müjde-i devlet-resân gibi

32. Alsam lebîn dehân"ma rûh-" revân gibi

Tutsam o zülfü kâfiye-i râygân gibi

33. Bir kâfirin kemendine dü mek kolay m"d"r

Zâhid seninle söyle eyim Müslümân gibi

34. Fehm eyle tîg-i gamzesinin bî-emânl"g"n

Ditrer hemî e kâkülü berg-i hazân gibi
35. Temyîz-i nîk ü bedde deIildir o t"fl-" nâz
Bîlmez fesâne-i gam" dînler yalan gibi

36. Perhâ - " a k" eglenecek dâsitân san"r

Ben söyledikçe evk ile Hehnâme han gibi

37. Jülîde-mû ba "mda semender yuvâs"d"r

Zannetme Kays’a sâye salan â iyân gibi

38. Kim ba lad"ysa gamze-i gûyâs" vasf"na

Oldu hamû Gâlib-i mu’ciz-beyân gibi

39. Bed’ edelim du’âya ki olmu du’ây" hayr

Söz âhirinde âdet-i nâzm-âverân gibi

40. Olsun hemî e çetr-i muallây" devleti

Bâlâ-y" çarh-" himmetine sâyebân gibi

41. Memdûd edip cenâb-" Hudâ z"ll" adlini

Sals"n fürûgunu eh-i hâversitân gibi

14
KASÎDE VÜ MEDH YYE BER-EVSÂF-I ERÎF-
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK EHÎD SULTÂN
SELÎM HÂN-I SÂL S

1. A k kim eyledi hur îd-i d"râh ân" çerâg

Nâzar-" feyzi eder seng-i Bedâh ân" çerâg

2. Pertev-i sûzi i gör u’le-i âh-" bülbül

Bir erâreyle eder gonca-i handân" çerâg

3. Lutf-" te’sîr-i mâhâbbetle dil-i sengînin

Bezmi tahkika olur gevher-i îmân" çerâg

4. Me reb-i cûduna bak sâkî-i âte -destin

Etdi bir u’le ile sâgar-" gerdân" çerâg

5. Bezme humlarla gelip bâde kadehler gitsin

 Kirm-i eb-tâb edemez halka-i rindân-" çerâg

6. Âl fânus ile rez duhterin etsin te rîf

Eylesin Pîr-i mugân sâkî-i mestâni çerâg

7. Bende-perveligi yokdur diyemem hançerinin

Etdi her sînede bin zahm-" nümâyân" çerâg

8. Bir tecellîde eder hüsn-ü cihân" memnûn

Gark-" nûr etmededir cümle-i mihmân" çerâg

9. Zîr-i hatt"ndaki hâl etdi ruhun tâb-âver

Bunda pervâne eder em’i ebistân" çerâg

10. Pâk-dil olsa da lagzîde soyundan dü mez

T"ynet-i pâkî eder gevher-i galtân-" çerâg

11. Nakz-" kâbil edemez nakz-" kemâl-i ihsân

Mâhtâb eylemese ayb"m" kettân" çerâg

12. Cmtiyâz-" hüner ancak kerem-i Bârîdir

Gâhî bir lâle eder bezm-i çerâgân" çerâg

13. Haldir muteber etmezdi duhûl-i meclis

Tâb-dâr etmese zerrîn em’dân" çerâg

14. Fikr-i rû enle degil feth-i t"ls"m-" ma’nâ

Zâhir eyler mi bu gencîne-i pinhân" çerâg

15. Germî-i gayret-i elde fetîl-i hâmem

Etdi bir beyt ile bin defter-i dîvân-" çerâg

16. Öyle bir beyt ki yâd"yla eh-i devrân"n

K"ld" endî e-i yârân-" suhendân" çerâg

17. Han Selîm ol eh-i tâbende güher kim k"ld"

Hât"r-" enveri âyîne-i devrân" çerâg

18. Hânedân-" keremi tâb’" edip nev-ihyâ

Himmeti k"ld" nice bî-ser ü sâmân" çerâg

19. O ehen eh ki eref verdi vücûd-" mülke

Bedr edip eyledi gûyâ meh-i tâbân" çerâg

20. Re’y-i derrâkine hur îd disem olmâz m"

Etdi yerden göge dek âlem-i imkân" çerâg

21. Ki ver-i cûduna gerdûn disem olmâz m"

Eyledi Mü terî vü Zühre vü Keyvân" çerâg

22. Külhan-" mürdeye dönmü dü ocag-" eyyâm

 Etmeseydi eger ol cem’-i perî ân" çerâg

23. Teng kalm" d" bu meydan-" mahabbet târîk

K"lmasayd" o ehin lem’a-i irfân" çerâg

24. Me ’al-i mâh ile bulmâzd" sâbâh" giceler

Etmese bârika-i cûdu bu eyvân" çerâg

25. Ziver-i dâire-i çarh vücûdudur an"n

Ki eder dâne-i elmâs-" nigîn-dân" çerâg

26. Dev irip vakt-" atâs"nda nisâr-" destin

Etdi gerdûn bu kadar ahter i tâbân" çerâg

27. Eger eylerse cihân-dârl"g" arz-" cemâl

Eder ednâ kulu sadr-" çeh-i vü hakan" çerâg

28. Râh -" iklim-i neverdîn ger ederse puyân

Herer-i na’li eder efser-i âhân" çerâg

29. K" lâlar kal’âlar ecnâd ü silâh ü edevât

Hâs"l" etmededir himmet-i merdân" çerâg

30. Kulle-i çarh" y"kar velvele-i top u tüfenk

Geldi nevbet ede tîg-i d"râh ân" çerâg

31. Gösterir dîde-i â’dâya u’â-" re’yin

Edicek nâ’ire-i harb ile meydân" çerâg

32. Dâverâ dâd-gerâ husrev-i encüm-sipehâ

Nefesin etmede Îsâ gibi sâd cân" çerâg

33. Subh-" ikbâle suâl eyledim etdi tasdîk

Senden öIrenmi eder mihr-i firûzân" çerâg

34. Serteser nûr-" du’â s"rr-" Hudâs"n hakkâ

Eyledîn taht-" felek mesned-i Osmân" çerâg

35. Oldu re k-âver-i kandil-i firûzende-i ar

Sen edip hâtem-i egü t-i Süleymân" çerâg

36. Mâkdemin verdi bu gülzâra o denlü revnak

Nev-bahâr etdi san ü kûfe-i rûmmân" çerâg

37. Göz k"p"p encüme târz etmege ba lard" hâbâb

Heb-çerâg-" keremin eylese ümmân" çerâg

38. Vasf-" ahlâk"n" endî e ederdi mahsûr

Zîr-i dâmân"na alsayd" gülistân" çerâg

39. Kâs"r"m ükrünü îfâde efendim kat kat

 Eyledin Gâlib-i serge te vü hayrân" çerâg

40. Kul eden kapuna çâsârlar" Hazret-i Hakk

Edesin mülkleri ile niçe g"lmân" çerâg

15
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES TAMÎR OLUNMAK Ç N
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK EHÎD SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER HUZÛRLARINA TAKDÎM OLUNAN
KASÎDE- RÂ’NÂLARIDIR

1. Gönül bir beyt-i mâ’mûr u safâd"r a k mi’mâr"

Yât"r ammâ ki imdi ba ka bâm" ba ka dîvâr"

2. Hikest olmu kederden öyle bir âyîne-i esrâr

Ederken g"bta-ke sûret gerân-" Çin ü Ferhâr"

3. Rasâdgâh-" Aristodan nümûdâr olmu ol hâne

Ki yanî seyr eder sükkân" seyr-i çarh-" devvâr"

4. Bulunmâz zîr-i sakf-" âsmânda böyle vîrâne

Serâser Mü teridir Zühredir gülmîh ü mismâr"

5. O rütbe hurdekâr oymu ki kirmân tahta-i fer in

Eder pür-neng ü noksân dest-i Fahri-i makaskâr"

6. Ne vîrân dîde-i ehl-i basîretdir ana revzen

Aceb mi ankebûtî perdelerden olsa âstâr"

7. Hâbâb-asâ giderdi seyl ile deryâya bî- übhe

Eger sûrâhlar"ndan olmâsayd" menfez-i cârî

8. Edip te’sîr hakkâ sohbeti u âk-" bî-nâm"n

Tamâm ermi fenayâ kalmâm" hestinin âsâr"

9. Olur nây u kudûmün naImesinden ditreyip raksân

Velî if â-y" esrâr"ndan eyler hi tendârî

10. Telâ "m imdi dâim kesret-i bârândand"r hep

Meger vîrân binâya bâr olmu râhmet-i Bârî

11. Serâser yâyc" dükkân"na dönmü zîr ü bâlâs"

Egilmi bir târafdan kalmâm" bir cây-" hem vâr"

12. Gelip mevt-i irâdî “Chn-i menfû ”etmi eczâs"n

Hüveydâ her yan"nda” Tâmettül-Kübrâ”n"n âsâr"
13. Çürük kettâne dönmü tahtalar bir rütbe kim gâhî
Verir seylâba râht"n mâhtâb"n tâb-" envâr"

14. Kolaylanm" kâbûl-i hüsn-i ta’mîr etmege zîrâ

Delikler var ki muhtâc eylemez girbâle neccâr"

15. Ser-i engü t ile mânend-i pe e hedmi mümkindir

B"raks"n çîre dest üstâdlar tî eyle min âr"

16. Nukû -" hendesînden müstakîmin gayri hep mevcûd

Mu’avvecler mukavveslerle memlû tâk u dîvâr"

17. Dedim âyâ nedendir böyle vîrâne kald"I" çokdan

Olurken mânzar-" ayn-" hidîvân-" keremkâr"

18. Dedi peyk-i be âret sâhibîn gözlerdi olma mâ’bed

Aç"p revzenleri dest-i du’ây" çe m-i bîdâr"

19. Rükû’" dâimînden sonra etmek idi maksûdu

Du’â-y" devlet-i âhen ehîde böyle ezkâr"

20. Cenâb-" Han Selîm-i mâ’delet-güster ki devrinde

Olur tanzîm dehrin çok bîna-y" na-behencâr"

21. O âh-" mürtezâ-heybet ki birden müstezâd eyler

Kemâl-" lutf-" tâb’" nice beyt-i sâ’b u dü vâr"

22. O hur îd- i celâlet ki tülu’u verdi âfâka

Peyâm-" kâhramân" dâsitân-" zûr-" Kerrâr"

23. Bu s"dk u niyyet ü ikbâl ü himmet anda kim vard"r

Eder elbette munzam mülk-i Rûmâ Rûs u Bulgâr"

24. Gönülden etmi idim tali’-i vâlâs"n istihrâc

Ben asla söylemem kavl-i nücûmu remz-i ceffâr"

25. Neler yapsa gerek seyr eyle Allâh ömrler versin

Murad" dîne davet eylemekdir çarh-" gaddâr"

26. Hehen âha peygamber-mesnedâ sensin o server kim

Gelir her yüzde bir Cslâma etmekçün meded-kâr"

27. Gubâr-" sümmi rah "ndan çekerler kuhl-" mâksudu

Sipihr-i izz ü ân"n sâbîtân" heft-seyyâr"

28. Cihânda hâb u râhat kalmam" d" belki rü’yâda

Görenler z"ll-" memdûdunda gördü baht-" didâr"

29. Heb-i hecr âhir oldu gün yüzün gördük bihamdillâh

 Sâbâh-" vuslat"n oldu nümâyân ne r-i envâr"

30. Süleymân-" zamân oldugun izhâr etdîn âfâka

Edip rû-pû kâbr-i pîri yani Monlâ Hünkâr"

31. Biraz fahriye etsin sonra hatm edip duâ k"ls"n

Eger me’zûn edersen Gâlib-i bî-tâb u nâ-çâr"

32. Muhâl add eylemi lerken gazelde âirân-" Rûm

Ben îcâd edeyim ol evketâne târz-" e ’âr"

33. Kasîde semtin ihyâ etmedir sâyende maksûdu

Ferâmu etdirem âirlere Urfî-i sehhâr"

34. Pey-â-pey tehniyetler nice târîhi meserretler

Edem in a ki etsin g"bta-ke yâran sitemkâr"

35. Selâset tavr"n" bir rütbe icrâ eylesin hâmem

Ki kalsun âb-" H"zr"n ezberinde hüsn-i reftâr"

36. Hemân Allâh efendim ömrün efzûn eylesin efzûn

Olur bir gün nümâyân edilen dâvât"n âsâr"

16
BAHÂR YYE DER-VASF-I ERÎF HUDÂVEND GÂR-I
ESBAK SULTÂN SELÎM HÂN-I SÂL S
ALEYH R-RÂHMET VEL-GUFRÂN

1. Ales sâbâh ki âheng-i nâIme etdi hezâr

Aç"ld" feyz-i mâhâbbetle hât"r-" gülzâr

2. Çemen çemen gül ü nergisle zeyn olup âlem

Aç"ld" gönlü gözü gül enin eri di bahâr

3. Dü üp bu keyf ile sünbül çözüldü dügmeleri

Edip tekellüfü târh oldu âhid-i bâzâr

4. Cihân" tutdu bu keyfiyyet-i a k bîcân-ve

Ye erdi ne ve-i Nevrûz ile der ü dîvâr

5. Yay"ld" u’le-i âvâz-" berk gülzâra

Edip hevâ rek-i ebr-i matîri ri te-i târ

6. Fuyûz-" nâme-i rengîn-i a k ile oldu

Elinde murt"b-" dehrin bu e -cihet e târ
7. Çemende zevrak-" lâleyle seyr eder jâle
Zemîne öyle hücûm etdi mevce-i ezhâr

8. Kan aIlad"p cigerin deldi gonce-i âlin

Misâl-i hançer olup âh-" erguvân hûn-bâr

9. Ne ât u evk ile âlem o rütbe sergerdân

Seçilmez oldu gülistânda mest ile hü yâr

10. Bu zûr-" ne ve ile doIru gitme kâbil mi

Aceb mi cûlar eger keç meç etseler reftâr

11. Seherde sâgar al"p deste eylemi hur îd

Sâbuh-" subh ile reng-i afakla def’-i humâr

12. Tamâm mest olup olmu uküfte maIz-" cünûn

Ba "na su yerine mey döker yine emtâr

13. Sirâyet eylemi ol rütbe feyz sahrâya

Olur sadef gibi her berg-i hu k gevher-dâr

14. Ne berk-i hu k cihân sebz-i hurrem oldu tamâm

Enâr hâs"l eder imdi sînesinde çenâr

15. O rütbe ne v ü nemâ var ki bülbül eylese âh

Herâr" terbiyet-i ebr ile olur gülnâr

16. Letâfet öyle ki her bir hâbâbdan görünür

Nücûm-i zâhiresiyle bu künbed-i devvâr

17. Sipihri atlas" sand"m ki olmu âb-zede

Kenâr-" havza dü üp bir sahîfe-i hâlkâr

18. Karanfül i ve nâz ile k"rkmâ kâkül ile

Nesîme revzen-i gülbünden arz eder dîdâr

19. Olup bütün çemen etfâli sarmâ "k dola "k

Biribirine f"s"ld"yâ a k eder "zhâr

20. Budur ümîd ki cû ân olur bu demlerde

Misâl-i gevher-i yâkût o seng-dil dildâr

21. Degil âbes bu kadar cû i -i safâ vü sürûr

Miyân-" bâgda zîrâ ki ba ka hâlet var

22. Çâd"r çiçekleri zeyn etdi kûh u sahrâ-y"

Dag"ld" daglara yek-pâre asker-i ezhâr

23. Nigâh-" ehl-i suverden nihân temâ âs"

Göründü dîde-i Hak-bînime niçe esrâr
24. Çemende cem olup ecnâd-" âlem-i melekût
Ye il libâsla saf saf durur katâr katâr

25. Gürûh-" Hâzret-i ervâh sebz-pû olmu

Dem-i bülend ile gül-bânklar olur tekrâr

26. Neger kudûmunu te yî’ imi bu cem’iyyet

S"tanbul azmini etmi o mâh-" pür-envâr

27. Ke îde-i kâmet-i tûbâ h"râm-" âlem-i gayb

Güzîde sancak-" zî- ân-" Seyyidül-ebrâr

28. Kef-i kifâyet-i Sultân Selîme’dir kasd"

Odur emânet-i kübrâ budur emânetkâr

29. Zuhûr o server-i sâhib-zuhûra imdi olur

Hünerverâna bu hasretle geçdi leyl ü nehâr

30. Bu taht- " devlete üç dâne Heh Selîm erdi

Biri gazûb u birisi halîm bî-zinhâr

31. Budur o âhlar"n sâlisi Selîm ü kerîm

Ergerçi hilm ü gazâbdan da mâyesi bisyâr

32. O padi âh ki dünyâyâ zât" cân gibidir

Duâ-y" devletin eyler eb ü seher tekrâr

33. O padi âh ki hulk-i kerîmi vermi dir

Cihâna revnak-" enfâs-" evliyâ-y" kibâr

34. Hidîv-i mâdelet-ârâ dilîr-i Rüstem-gîr

Ki bâz-" himmeti sî-murgu saymâz elde ikâr

35. Adâlet etdi zamân"nda âlemi sîrâb

Bahâr mevsimi gûyâ ki ebr-i gevher-bâr

36. Kimin liyakâti var imdi zulme zerre kadar

Ederken âlemi rû en o mihr-i lem’a-nisâr

37. Sebüktîgin-i sebüksenge eylemem te bîh

O gâh münkalibu’l-kalb idi bu kûh-" vakâr

38. Meseldir etdigi va’d-i dürûg Tûsîye

Bu etdi va’desiz ihsân-i bî-hisâb ümâr

39. Sühan- inâs ü sühan-perver ü kerem- güster

Nâzîrini meger âyînede göre enzâr

40. Eyâ ehen eh–" sâhib-zamân-ü Dârâ fer

Senin inâyetin oldu bu güft ü gûya medâr
41. Zamânlar oldu ki kadr-i hüner güm olmu idi
Gelip kemâl-i keremle sen eyledîn "zhâr

42. Bu bâga laklaka-i laklak eylemi di hucüm

Kal"p kafesde nihân tût-î eker-güftâr

43. Ne günler etdi güzer kim sükûtumuzla bile

Ederdik ilm ü hüner nisbet olsa istiIfâr

44. Aç"ld" gonce-i âmâlimiz bîhamdillâh

Hudâyâ ükr-i firâvân ola hezâr hezâr

45. O bir hikâye-i dûr u dirâzd"r Gâlib

Duâyâ ba la yâk" mâz duâc"lar miksâr

46. Ne dem ki feyz-i bahâr ile âd ola gül en

Ne dem ki hâk ede bûy-" nesîmi mü g-nisâr

47. Kü âde hurrem ola gül gibi müsellem ola

Hemân vücûd bula hât"r"na her ne ki var

17
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK SULTÂN SELÎM HAN MERHÛM SÂH B-
DÎVÂN EYH GÂL B DEDE EFEND HAZRETLER NE CEVRÎ
HATTIYLA B R MESNEV - ERÎF TEBERRÜK BUYURDUKLARINA
TE EKKÜRÜ HÂV OLAN KASÎDED R

1. Bana Sultân Selîm-i kâmver kâm-" cihân verdi

Bütün dünyâ deger bir genci has u raygân verdi

2. Ne genc ammâ ki her bir cildi gerdûn-i pür-envâr

Bu hâk-i bî-karâra nüh-t"bâk-" âsümân verdi

3. Nice eyyâm idi hasretdim ol gencine-i gaybâ

Keremler k"ld" el-hak kerâmetden ni ân verdi

4. Hudâ alîmdir ancak üphesiz ke f-i zamîr etdi

Hilâfet hükmün ol z"ll-" ilâhî bî-gümân verdi

5. Aceb bir mesnevî-i pür-bahâ kim Cevrî hatt"yla

Dil-i u âk-" zâra cevr-i gerdûndan emân verdi

6. Mü a’ a’ emse-i cild-i mutallâ-y" zer-endûdu

Nigâh-" raIbete envâr-" mihr-i zer-fe ân verdi

7. Edip nutk-" hümâyûn hem okunsun deyü u âka

Ne ho manâda himmet eyledi sûretde ân verdi
8. Sezâd"r gülgül etsem ma’nîi-i rengîni vasf"nda
Hezâr-" tâb-" bî-samanâ solmâz gülistan verdi

9. Erü dirsem revâd"r kuvvet-i pervâz" lâhûta

Hümâ-y" himmeti hem besledi hem â iyân verdi

10. Beni ir âd edip gösterdi hakka meslek-i Hakk"

Ulûm-" ke fi söyler bir kitâb-" ho beyân verdi

11. Hüseyn- Baykara bah etmemi di Monlâ Câmiye

Bana ol kâm" kim bu hüsrev-i sâhib-k"rân verdi

12. Ne hüsrev mehdî-i sâhib-zamân kim adli âfâka

Safâ-y" me rebînden revnâk-" Nü irevân verdi

13. Nesîm-i itidâl-i adli H"zr-" rûzgâr oldu

Riyâz-" devlete ahkâm" feyz-i câvidân verdi

14. Cihânda kalmad" bir olmad"k memnûn-" ihsân"

Civânâne temekkün tâb’-" pîrâne tüvân verdi

15. Yoluyla tutdu tanzîm-i umûr-" dîn ü dünyây"

S"rât-" müstakîme re’y-i hâs-" pâsbân verdi

16. Bu tertîb üzere âgâz eyleyip tecdîd-i erkâna

Esâs-" dîne istihkâm-" gülzâr-" cinân verdi

17. Husûsa cânib-i Monlây" Rûm a gû edip meylin

Sadâ-y" âferini zümre-i kerrubîyân verdi

18. Egerçi hubb-" Monlâ îve-i adl-âverând"r hep

Velî hakk-" edâs"n bu hidiv-i nüktedân verdi

19. Hilâl olmu du Mâh" ems i râkiyle bedr etdi

Gürûh-" Mevleviye mâkdemiyle tâze cân verdi,

20. Bu manâ rûh-" Mevlânâdan ilhâm oldu bî- üphe

Bîze râh-" hidâyet gösterir hükm-i iyân verdi

21. Ne yaps"n Gâlib-i bî-tâb evsâf"na kâs"rd"r

Edip tatvîl nâzm" korkum oldur ki usan verdi

22. Safâs"n ömrün efzûn ede Mevlâ mâksad"n hâs"l

Ki zîrâ da’î-i dîrîneye baht-" cüvân verdi

23. Duâm oldur Hudâ-y" lem-yezel her mâtlâb"n versin

Bana her mâtlâb"m zîrâ o âh-" kâmrân verdi
 18
KASÎDE- ID YYE DER-VASF-I ERÎF-
HUDÂVEND GÂR-I ESBAK SULTÂN
SELÎM HÂN-I SÂL S- MÂ)FÛR

1. Sâbâhül-îd gördüm âh-" hur îd-i gül-endâm"

Giyinmi dû una bir câme-i gülgûn-" bayrâm"

2. Hafakdan germsûd-i al kaplanm" serâser hem

Siyâh semmûr edip reng-i eb-i Kadr-i siyâh-fâm-"

3. Oturmu tahtgâh-" subha pür- evket mehâbbetle

Dizilmi kar "s"nda Zühre vü Bercîs ü Behrâm"

4. Benekli bir kâbâ-y" âsmân-gûnu olup lâbis

Kevâkibden aceb u kûfe-zâr olmu du endâm"

5. Bu ân-" kevkebeyle yerde gördüm hâke yüz sürdü

Meger takbîle gelmi dâmen-i Sultân-" Cslâm"

6. Heh-i âhân" âlem Hân Selîm-i mâ’delet-bünyâd

Ki olur öIreten bahr ü sehâba tavr-" in’âm"

7. Hidiv-i Cem-ha emdir pür-himemdir re k-i hâtemdir

Nesak sâz-" keremdir böyledir elkâb" i’lâm"

8. Bahâr-" saltanat taht-" cüvân-" dîn ü devlettir

Rasad-bînân" seyre muntaz"rd"r devr-i eyyâm"

9. Cihâna bir tanîn-i evk erdi kim zuhûrunda

Sipihrin hâne-i tanbûr imi gûyâ der ü bâm"

10. Sal"nd"rmak hümâ-y" mâksad" çengâle âsând"r

Dah" bâz" celâli açmad" ehbâl-i ikdâm"

11. Odur meczûmumuz kim devrine re k eyleye eslâf

Edip ihyâ yeniden resm-i âhân-" nîgû-nâm"

12. O hayr-endî edir ahvâl ise niyyâta râcidir

Aceb mi hayra tebdîl olsa her bir kâr"n encâm"

13. Nümâyând"r bu kim devrinde mâ’mûr oldu ehl-i dil

Gönüldür zabt eden hakkâ zimâm-" çarh-" hodkâm"

14. Bu güne lutfu kim ben gördüm asla görmemi lerdi

K"z"l Arslan u Sultân Baykara’dan Gencevi Câmî

15. Nihâyetsizdir evsâf-" bülendi ol ehen âh"n

 Duâyâ ba la Gâlib sonra kalmâz tâb’"n ârâm"

16. Hemî e tâ ki mâh-" rûzenin îd ola pâyân"

Hilâlin bedr-i tâbân gecenin subh ola ah am"

17. Makarr-" mâtla’"ndan gün gibi âfâka fer versin

Heb-i Mi’râc ü Kadr ü îd ü nevrûz ola hengâm"

19
SULTÂN SELÎM HAN-I SÂL S Ü EHÎD RÂHMETULLÂH ALEYH
HAZRETLER N N TOPKAPI SARÂY-I HÜMÂYÛNUNDA
MÜCEDDEDEN N ÂD BÛYURDUKLARI BÂ)-I REM
NÂM MÂHAL Ç N KASÎDELER D R

1. Te rîf-i hayr-" ‘id-i f"tr oldu bahâr ile himem

Gülzara verdi bûy-" "tr ârâyi -i ebr-i kerem

2. Tavr-" acebde rûzigâr ‘îd oldu fasl-" nevbahâr

Nergisde asâr-" humâr ammâ kadeh destinde hem

3. Her lâle bir peymânedir her ku e bir kâ ânedir

Güyâ çemen meyâhanedir bülbülleri mest-i nagam

4. Zeyn oldu sahn-" gülsitân sünbül akây"k zamîrân

Bir tâze sûretdir cihân ez cümle bu bâg-" irem

5. Bâg-" Crem geh lâ-nazîr hem dil-ni în hem dil-pezîr

Re k-âver-i çarh-" esîr cümle enmûzec-i Huld-i ni’âm

6. Sûsen karanfil saf-be-saf e küfte tûfân-" tuhaf

Mevc-âver olmu her târaf gûyâ ki envâr-" hikem

7. Gülgonca Meryemdir meger kim nefh-" rûh etmi eser

Bülbüller açm" bâl ü per çün Cebreîl-i zinde-dem

8. Gülzâr olup âte –nevâ k"ld" ser-âgâz-" safâ

Etdikçe m"zrâb-" safâ tahrîk–i târ-" zîr ü bâm

9. Envâ-" elhân-" târâb bu devre âheng oldu hep

Encâm-" yâ leyl-i Arâb âgâz-" nevrûz-" Acem

10. Cû ân olup rûh-" nebât verdi cihâna-hayât

Oldu gülistân sümenât her bir sanevber bir sanem

11. Bir gûne kim reng-i safâ tasdîk eder ehl-i nühâ
Yâkût-u lâl-i pür-bahâ eylerdi gülnâre kasem
12. Olmu lar eftal-i çemen ridâne me reb ûh u en
Bir elde âh-" yâsemen bir elde mînâ-y" bakam

13. Cm’ân ile gülzâra bak nîsân-" gevher-bâre bak

Âyîne-i âsâra bak yap"lm" envâr-" kadem

14. Zîr ü zeber mest-i safâ peymânedir dest-i safâ

Cân câna peyvest-i safâ ebmen benef e fem-be-fem

15. Mutrib yeter nâz eyleme taksimîni az eyleme

Âheng-i nâsâz eyleme bî-dillere verme elem

16. Meysiz felek peymânedir mihr ü meh yeksânedir

Devrâne mey peymânedir dönmem sözümden lâ-cerem

17. Sâkî tamâm etdin beni mest-i müdâm etdin beni

 üfte-kâm etdin beni mâ’zûr tut her ne dersem

18. Olmaz m" hât"rlar kü âd ülfet târâvet ber-ziyâd

Tanzîm-i dehr eyler murad ol dâver-i gerdûn-himem

19. Sâhib-rüsûm-" mülk-i Rûm kânûn-t"râz-" nev-rüsûm

Le ker-ke -i deryâ-hücûm Sultân Selîm-i pür-kerem

20. Cskender-i haydar-s"fat pîrâye-bah -" ma’delet

Evreng-i zib ü saltanat hâkân-" kerrûbî- iyem

21. Sahib-k"rânlar serveri dâdârlar dâd-âveri

Dehrin hidiv-i sâfderi hur îd-i nûrâni âlem

22. Keyhusrev ü nusret-pejûh asker-nevâz-" Cem ükûh

Vehhâb-" nakd-i kûh kûh beh ende-i genc-i derem

23. Bak ihtimâm-" azmine azminde re’y-i cezmine

Tertîb-i rezm-i bezminde sâbâ okur seyf ü kalem

24. Te rîf edip taht-" Ceme rûh oldu zât" âleme

Bed’ etdi kâr-" elzeme ber-vech i takdîm-i ehemm

25. Nev nev sipâh îcâd eder âheng-i adl ü dâd eder
Rûh-" resûli âd eder hakka budur re’y-i ehemm

26. Hâh-" suhan-perdâzd"r tîr ü tüfenk-endâzd"r

Her fende bî-enbâzd"r ol Hâtem-i Rüstem-ha em

27. Ol gûne nutk-" müntehâb kim görse re k eylerdi hep

Nesrinde Sahbân-" Arâb nâzm"nda Selmân-" Acem

28. Gösterdi kadr ü ân"n" ald" kerem meydan"n"

Chsân-" bî-pâyân"n" gû eyledi Cezr-i Asam
29. Çenge edince ihtimâm oldu adûlar bî-nizâm
Rûbâh eder azm-i künâm âgah ise îr-i sitem

30. Devrinde halk âsûdedir cevr ü cefâ nâ-bûdedir

Hûbân-" kâfir hûdad"r var ise âsâr-" sitem

31. Ey dâver-i dâd-âferîn ey padi âh-" pür-yakîn

Ckbâlinde eyler yemîn feth ü zafersin çekme gam

32. Bakd"n cihân tedbîrine lutf eyledin her birine

Sür dü meni ta’mîrine bo kalmas"n mülk-i adem

33. Izhâr edip nasr-" cedîd olsun fütûhât"n bedîd

Baht"n kavî ömrün mezîd Gâlib kulun seyr et o dem

34. Gör tehniyet dibâcesin ögrensin âlem hâcesin

Zenler giyip ferrâcesin etsinler âheng-i harem

35. Kimdir sühan dava eden geh ükr ü geh ekvâ eden
Gelsin beri gavga eden i te devât i te kâlem

36. Ta’n eyleyen gelsin berü olsun benimle rû-be-rû

Nef’îye etmem ser-fürû ger himmetin olursa zam

37. Sensin beni me hûr eden endi emi pür-zûr eden

Hussâd"m" mevfûr eden malûmdur ammâ demem

38. Besdir sana ey hâme bes pür-gûluga etme heves

Tafsîlden ümmîdi kes zîrâ vefâ etmez rakam

39. Ba la duây" devlete arz-" niyâz et hazrete

Ol âh-" sâfî niyyete imdâd ede Râbbül-hikem

40. Hak ömrünü müzdâd ede dâim zamîrîn âd ede

Dünyây" hep âbâd ede olsun berâyâ muItenem

20
KASÎDE- ÎD YYE DER VASF-I ERÎF- HUDÂVEND GÂR-I ESBEK
SULTAN SELÎ M HÂN-I SÂL S- MA)FÛR

1. Ales-sâbâh ki sultân-" hâver etdi zuhûr

Elinde tîg-i cihân tâb" dehre salmâda nûr
2. Ne tîg-i berk-i bahâr" riyâz-" saltanat"n
Ne tîg pençe-i hur îd bâmdâd-" kusûr

3. Ne tîg hâme-i elmâs-" huccet-i kat’"

Ki cevherinde vücûb-" mutâvaat mestûr

4. Ne tîg al kanadl" kebûter-i peygâm

Nü vite zîr-i perinde helâk-i dü men-i ûr

5. K"l"çla feth eden âfâk-" dâver-i me r"k

K"l"çd"r âyet-i iclâl-i râyet-i mânsûr

6. Elinde olmasa em îr-i gurre-i garrâ

Tahakküm edemez eyyâmâ zâbîtan-" ühûr

7. Kan almâ lâz"m olur gâhî tâb-" devrâna

Tehavül eylemez ol demde hâzikân-" umûr

8. Sevâd-" eyyedekellâh’d"r hatt-" mevci

Beyâz-" nassarekellâh beyn-i sutûr

9. Zalâm-" zulmi ziyâ-y" süyûfdur dâfi

Odur bu zahm-i siyâh üzre merhem-i kâfûr

10. Zemîn-i h"rmeni harb içre dev ürür bir bir

Edip rüûs-" edânîyi dâne-i asfûr

11. Olunca nâire-i harb ule-ver yâra "r

Sadâ-y" tob u tüfenk anda hem-çü tâbl-" sürûr

12. Gürültüler kopar eflâki cenk içre gehî

Varur tezelzüle nezdîkden ziyâdece dûr

13. Bu velvleyle olur emr-i ehriyâr bülend

Bu îvedir eden insan" bende-i mecbûr

14. Ne kanlar akd" urûk-" cihân-" fânîden

Verince pâdi âhân-" selef nizâm-" umûr

15. Tugat-" asra kesinkes cevâb lâz"md"r

Bu re’yi böylece kesmi halef selef cumhûr

16. Meger bu himmeti Sultân Selîm’e saklarm"

Kader dedikleri bî-havfe hakîm-i mestûr

17. O ehriyâr ile cân buldu Mülk-i Osmâni

O dâverin güher-i tîgi verdi âleme nûr

18. Makâm-" saltanat"n hükmün eyledi itâ

Huzûru terkedip el-hak cihâna verdi huzûr
19. Dü ünmede gice gündüz nizâm-" memeketin
Liva-y" re’yini teyid edip Hudâ-y" gayûr

20. O ehriyâr-" bülend-iktidâra ayând"r

Al"rsa seb’a-i seyyâre devr için destûr

21. O pâdi âhdan etsin ederse dehr-i harâb

Bir iki günlük esâs-" bînâs"n" mamûr

22. O verdi revnâk-" Cem îdi Mülk-i Cslâma

O k"ld" devr-i devâm-" itâatla mecbûr

23. An"n sahîfe-i devrinde bir bir oldu bedîd

Meâl-i mülk-i Süleymân ü matlâb-" dil-i nûr

24. Bilinmedik nesi var kârhâne-i dehrin

Kef-i kifâyet-i re’yinde cümlesi mestûr

25. Vukûf böyle gerek hükm-i tâm böyle gerek

Hiâr-" âhid-i tevfîkdir bu gûne uûr

26. Sevâd-" âm gibi rey-i rû eniyle an"n

Olur zamîme-i mülkü sâbâh" Ni âbûr

27. Hezâr mülkü çok iklîmi feth eder giderek

Göründü debdebesinden mukaddemât-" zuhûr

28. Nice zamân idi kim kâr-gâh-" devletde

Bu ihtimâm idi erbâb-" dikkate manzûr

29. Hezâr ükr hezârân sipâs Mevlayâ

An"n senâs"na vak"f oldu Gâlib-i mehcûr

30. Bülend-mertebe âhâ hidiv-i Cem sipehâ

Eyâ ehen eh-i sâhib-dil-ü kader men ûr

31. Senin menâk"b-" evsâf"nâ yâzarsa yazar

Benim gibi suhen-îcâd âir- i pür-zûr

32. Egerçi zerreden efzûndur zamân"nda

Edâ-y" mâtlâba kâdir suhanver-i me hûr

33. Velîk nutk-" hakîmâne devr-i digerdir

Olur mu her mütekellim Kelîm-i vâdî-i Tûr

34. Uzâtmâ kâmet-i davây" k"l duâya urû’

Bîlür mekâdir-i nâs" o padi âh-" gayûr

35. Hemî e ta ki ola bu cihân-" köhne esâs

Gehî biraz vakit âsûde vü gehî pür- ûr
36. Huâ" tîg" ile fitneler olup sûzân
Ola memâliki pür-nûr hât"r" mesrûr

21
KASÎDE- NÂ- NÎDE BERÂY-I VASF-I SEBÎL-
HÂHER- ÂH-I C HÂN BEYHÂN SULTÂN TAVVEL-ALLÂHÜ
ÖMREHÜMÂ B L-LUTF VEL- HSÂN

1. Memzûc edip zülâle-i mehtâb" selsebîl

Gösterdi mevc-i kadim kâkum-" sincâbî selsebîl

2. Bu havz-" pür-safâyâ olup girye hîz-i re k

Fevvâre etdi dîde-i pür-âb" selsebîl

3. Ol sevr kaddi kollamâga rû-be-râh olup

Dökdü ayâI"na dûr-" âdâb" selsebîl

4. Gül enden aks-i ebnem-i lâ’lini ahz edip

Dil-te ne k"ld" gonce-i sîrâb" selsebîl

5. Her lülesi zebân-" hô -âmed-nisâr olup

And"rd" e k-i âdî-i ahbâb" selsebîl

6. Hayrân olup bu kasra bu havz-" murassa’a

Âyîne k"ld" katre-i sîmâb" selsebîl

7. Vermez ne ât ü ne ve-i jengâr-" nak "n"

Ke mîrin olsa sebze vü sîrâb" selsebîl

8. Rü’yâda görmez idi bu feyz-i kü âyi i

Ebr-i bahâr"n olsa eker hâb" sebîl

9. Olmâzd" âb âri demâdem g"dâ-y" rûh

Âb-" hayât"n olmâsa gark-âb" sebîl

10. Çün görmemi bu cây-" sürûru yolundad"r

Etfâli a k ederse de seylâb" selsebîl
11. Âyîne-i ruhâmda görsün bu gül eni
Vermez diyen safâ-y" mey-i nâb" selsebîl

12. Etrâf-" bâga ne r edip envâ-" feyzini

Verdi fürûg-" mihr-i cihân-tâb" selsebîl

13. Kesmekle ark-" gussay" etdi arak nisâr

 Ebrû-y" nâz-" tîg-i siyeh-tâb" selsebîl

14. Bu gülbün-i letâfete bakd"kça çok mudur

Yâkût ederse re k ile hûnâb" selsebîl

15. Mebhût ederdi görse eger hüsn-i savt ile

Üstâd-" naIme-perver-i Fârâbî selsebîl

16. Bir menba’-" mekârimi tavsîfidir garaz

Etmekle böyle mevce-i itnâb" selsebîl

17. Hem-vâre mevc-i nâImesi medh ü senâs"d"r

Tanbûr edince lûle-i m"zrâb" selsebîl

18. Sultân lafz" Hâzret-i Beyhâna yâra "r

Kim ceyb-i lutfu k"ld" zer-i nâb" selsebîl

19. Çekmez harîmi minnet-i mehtâb" kim ana

Etmi ler âb-" gevher-i ebtâb" selsebîl

20. Sad-bâr iltifat ile e k-i sürûrdan

Etdi dü-çe m-i Gâlib-i bî-tâb" selsebîl

21. Gülbânk-i girye-hîz duâm"z aceb midir

Eylerse nak -" kûze-i mihrâb" selsebîl

22. Bâg-" suhende kâr" m" her pâk-me rebîn

Etmek bu gûne gevher-i nâ-yâb" selsebîl

23. Ol bahr-" cûda câriye olmâk murâd edip

Mengû edîndi halka-i girdâb" selsebîl

22
B R KASR-I ÂLÎ B NÂ OLUNDUKDA SULTÂN-I
MÜ ÂRÜN LEYHAYÂ TAKDÎM OLUNAN
KASÎDED R

1. Zihî kâ âne-i âhâne kim re k-i bahârând"r

Zamân-" ömr-i câvidân zemîni hâveristând"r

2. O rütbe revnâk-efzâd"r ki zerrîn tâk-" vâlâs"

Meh ü mihr ile bu çarh-" kebûd ol sakfa hayrând"r

3. Hakîkat ne ’esidir nak "n"n bûy-" gülistân"

Meger esdâf-" rengi sâgar-" ser- âr-" irfând"r
4. Nice pür- îve olmâz nergîs ol bâg-" tasvîrin
Elinde hâmesi Bihzâd"n"n müjgân" hûbând"r

5. Müzeyyen lâciverd ü lâ’l ile bir tâze ki verdir

Felek gûyâ ki ol ki verde bir kûh-" Bedah ând"r

6. Cevâhîr genci bir altun kafesdir zer-ger-i subha

Müzerke emsesi müstaInî-i ems-i d"rah ând"r

7. Görenler mevc-i reng-â-reng tasvîrin bîlirler kim

Per-i tâvûs-" cennet hâkrubî olsa ayând"r

8. Yagar bârân-" zer ol künbed-i fîrûzeden gûyâ

Der ü dîvâr" her su selsebîl-i dürr ü mercând"r

9. Bu âlî kasra ke tî ke tî gevheri nakl ederdi hep

Seped ber-dû be-remz-i dûrîde deryâ-y" ummând"r

10. Gül-i tasvîr-i bâg" öyle bir ehîd-i halâvet kim

Ana nisbetle mü gû-hâne-i zenbûr-" nâlând"r

11. Kumâ -" fer -i pâkî bâl-i simurg-" ma’ârifdir

Harîm-i hâs"na saff-" sürû an bâl-i murgând"r

12. Tamâm ezhâr ü envâr ile bir bâg-" mekârimdir

Veren bu bâga revnâk himmet-i Beyhân sultând"r

13. Hezârân âferîn bu himmete bu revnaka ammâ

Anun da matlab" evketle te rîf-i Selîm Hand"r

14. Hebîstân eylese evk ile âyând"r çerâgân"

Meh-" ikbâle pertev veren ol mihr-i d"rah ând"r

15. Ne sultân hâher-i sa’d-ahteri hâkân-" devrân"n

Sipihr-i cûda bir-keffül hadîb-i cûd u ihsând"r

16. O hâkân kim müceddid-sâz olup iklîm-i ikbâli

Cihân-" köhneye ahd-i ebâb-" feyz-i Yezdând"r

17. O sultân kim zamân-" nev-i bahâr-" adl-i âhîde

Yine deryâya râci’ bir musaffâ nehr-i cû ând"r

18. O hâkân kim gubâr-" âsitân" ehl-i tahkîka

Misâl-i sürme-i vakt-" ziyâ-y" nûr-" îmând"r

19. O nûrûn pertev-i âsâr" Gâlib ber-devâm olsun

Muhakkak bu duâ her rûz u eb vird-i Çerâgând"r
 23
SAL HSARÂY-I ÇERÂGÂNDA SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN
ALEYHÂ’ - ÂN HAZRETLER N N EVKETLÜ SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER YÇÜN MÜCEDDEDEN N Â OLUNAN KASR-I HÜMÂYÛN
HAKKINDA KASÎDED R

1. Bâreke’llâh burc-" hur îd-i münevverdir bu kâh

Hâlet-âver âlem-i rûh-" musavverdir bu kâh

2. Sarf olunmu nak "na ems ü kamer halkerdesi

Âfitâb-" san’at-" iksîre hâverdir bu kâh

3. Bir çerâgan-" güher farz et bu sâhil-hâneyi

Ol çerâgan içre bir deryâ-y" ahterdir bu kâh

4. Bir donanma-y" meserretdir yâhud bu nev-sarây

Ol donanma içre fânûs-" mücevherdir bu kâh

5. Nev-bahâr-" îy den her günki bir gündür velî

Ba "na sultân nevrûzun zer-efserdir bu kâh

6. Böyle lâz"md"r tulû-" subh-" ikbâli cedîd

Köhne takvîm-i bahâra hande-âverdir bu kâh

7. Seyredip her kasr"na sordum bu devlet- hânenin

Cümlenizden yâ niçin sad-gûne berterdir bu kâh

8. Dediler kim âsumâna nâz ederse eylesin

Kim makâm-" pâdi âh-" heft ki verdür bu kâh

9. Cennet-i rûhsâr-" cânan gibi olsun handenâk

Mâkdemi Sultân Selîm ile mübe erdir bu kâh

10. Sâyesinde ol eh-i gerdûn-vekâr"n çok mudur

Ben desem ki Ar -" A’lâya berâberdir bu kâh

11. Ol ehen eh kim nigâr-" lutfu evkiyle an"n

Feyz-i bî-pâyân al"p pür zîb ü zîverdir bu kâh

12. Ol ehen eh kim kemâl-i bah î inden hâliyâ

Hâheri Beyhân Sultâna müyesserdir bu kâh

13. Öyle sultân kim bilip kadr-i atas"n ol ehin

EtdiIi îsâr-" emvâle senâverdir bu kâh

14. Öyle sultân kim safâ-y" tâb’-" pür idrâkine

Nûr-" subh-âsâ güvâh-" s"dk perverdir bu kâh

15. Öyle sultân kim kenâr"nda bihâr-" lutfunun

 Gonca-i nevreste-i deryâ-y" ahdard"r bu kâh

16. Silk-i manâyâ duâ-y" devletin nâzm etmege

Tâb’-" Gâlib-ve meger ummân-" gevherdir bu kâh

17. Hevket ü ikbâle olsun izzile ârâmgâh

Mâkdem-i âhaneye mâdâm hevesgerdir bu kâh

24
MAKDEM- TERTÎB Ü TANZÎM Ü TEZHÎB Ü TETMÎM
OLUNAN DÎVÂNIN TMÂMINDA BEYHÂN SULTÂN
ALEYH ’ - ÂN HAZRETLER N N VASIFLARINDA
SÖYLENEN KASÎDE- LATÎFELER D R K
BEYÂN OLUNÛR

1. Bârekallâh hâme-i hât"f

Fenn-i tezhîbi k"ld" nev-îcâd

2. Dûdesi çe m-i ûh-" Mânîdir

Safhayâ eyledikde nak -" sevâd

3. Etse târ-" nigâh" hâme-i mû

Çekemez hatt-" cedvelin Bihzâd

4. Etdi subh-" bahâr" hokka-i lâ’l

Gonca-i nak " öyle etdi kü âd

5. Noktay" çarh çarh" nokta eder

Cem ü tafsîle olsa ger mu’tâd

6. Nagmeyi resm edip ayân eyler

Etse âheng-i arz-" isti’dâd

7. Görünür tavr-" hâs-" nâz u niyâz

Korsa nak -" mâhâbbete bünyâd

8. Âte ü âb" bir ukûfe edip

Gösterir sun’-" ülfet-i ezdâd

9. Cstese mevce-i hayâlât"

Sâbit eyler çü cevher-i fulâd

10. Olamaz dest-seng-i elvân"

Nak -" Hîrîn ü tî e-i Ferhâd

11. Büt-perest-i cemâl-i san’at"d"r

 Büt t"râ ân Halluh u Nev âd

12. Sadef-i reng-i zevrak-" meydir

Görünür anda cümle nak -" murâd

13. Esb-i gülgûnu eylerse tasvîr

Bâl açar hem -çü a kar-" div-zâd

14. Böyle san’atla eyler ise sezâ

Sarf edip cehdin öyle bir üstâd

15. Kasd-" tezhîb-i hat ise Nazîf

Ki odur imdi caygir-i imâd

16. Kalemi hurdekâr-" fikretdir

Harfi manâdan etmez istimdâd

17. Yazd"I" iiri bir hayâl eyler

Olsa farzâ ki sâde vü âzâd

18. Böyle kâtib de yazsa lây"kd"r

Nâzm-" rengin-i Gâlib-i nakkâd

19. Nâzm-" Gâlib’de olsa ammâ kim

Medh-i Sultân Selîm-i ir-nihâd

20. Öyle dîvân bulunmaz âlemde

Böyle tuhfeyle kimse olmâd" âd

21. Yine Sultân Selîm’e âyând"r

Ede ihdâ rikâb"na hem-zâd

22. Hâzret-i hâher-i cihândârî

Yanî Beyhân Sultân o hûr-nijâd

23. Ede Hak ehriyâr" da an" da

Tul-" ömr ile sâyeban-" ibâd

24. Ola devrânlar"nda ehl-i hüner

Cümleten nâil-i merâm-" fuâd

25
EYHÜL- SLÂM ES’AD-ZÂDE ERÎF EFEND N N
MAHDÛMLARI VASFINDA OLAN RAMÂZAN YYE
 KASÎDES D R

1. Allâh mâh-" rûze ne sâhib-nisâb olur

Kim sâyesinde jâle-i ter âfitâb olur

2. Leb-te negâne âyet-i râhmet deIil midir

Kim râh-" Hakda pî revi mâhtâb olur

3. Bî-a k olan harâret-i germâ k"yâs eder

Bu mevsime erince cigerler kebâb olur

4. Sûz-" derûn-" sâ’im-i ûrîde-hâlden

Bî-reybdir ki bahr-" ma’âsî sehâb olur

5. Bûy-" hulûfu terbîyet-i âfitâb ile

Gîsû-y" hûr-" îne sezâ mü g-i nâb olur

6. Budur ebîh âte -i fâkayla yanmaga

Halk-" revîye i te bu yüzden âzâb olur

7. Ctfâ-y" nâr-" dûzah eder âh-" serd ile

Ol kim telâ -" savm ile pür-pîç ü tâb olur

8. Tesbîh eder günâh" için dâne-i arak

Anun ki desti rûy-" hicâba nikâb olur

9. Nû in-lebân figân edicek sûz u tâbdan

Buzlanma belki lazîme-i lâ’l-i nâb olur

10. Mihr-i s"yâm gevher eder hûn-" hasreti

Gûyâ t"l"sm-" dahme-i Efrasiyâb olur

11. Her geh bu mâh-pâre ki germ-i tâb ola

Âte duhana lerze-dîh i "zt"râb olur

12. Silker biraz günâh"n" ol ûh-" i venin

Sûretde gerçi âfet-i tebden harâb olur

13. Geldi o ûh-" yâd edicek akla bu gazel

Kim her suhende ol tarâfa feth-i bâb olur

14. Rûyûn ki tâb’-" rûze ile û’le tâb olur

Mazlûm-" a ka müjde-i rûz-" hisâb olur

15. Keffâre-i zünûb ola ey mâh-" savm-" a k

Cftâr-" vasla muntaz"r ol kim savâb olur

16. Reng-i rûhu gözümde uçar ol perî-ve in

Kim tâb’-" rûzeden y"k"l"p mest-i hâb olur

17. Savm-" firâk"n îd-i viasâli yak"nd"r

 Bir gün olur duâlar"m"z müstecâb olur

18. Farz et bu nâzm" hû e-i rûy-" nigârd"r

Bir berk-i sebz Gâlib-i îrîn-cevâb olur

19. Ç"kd" saded ne fâide savb-" merâmdan

Çok söz ki iye bâis-i neng ü hicâb olur

20. Mâhdûm-" kâmkâr" senâ idi maksad"m

Ta söyleyem ki zât" ne âlî-cenâb olur
21. Nahl-" erif-i Hâzret-i müftî-i dîndir
Kim vasf-" hulk u hilkat" yüz bin kitâb olur

22. Yâd eylesem letâfetine tâb’-" sâf"n"n

Bahr-" sefîd dîde-i teng-i hâbâb olur

23. K"lsam umâr mertebe-i fikr-i rû enin

Hur îd ü mâh nokta-i s"fr-" hisâb olur

24. Feyz-i riyâz-" mekremetin eylesem hisâb

Dürr-i ho -âb girye-i re k-i sehâb olur

25. Ömrün tavîl devletin efzûn ede Hudâ

Tâ kim fuzûl-" rûze ile hisse-yâb olur

26
DEFTERDÂR IKK-I EVVEL ERÎF EFEND HAZRETLER N N
VASIFLARINDA OLAN KASÎDED R

1. Dehre sebâb-" cûd ki ne v ü nemâ verir

Cem’iyyet ol sehâba nesîm-i duâ verir

2. Bu müdde’â güne gibi rû en degil midir

Her hâl ile safâ bulur ol kim safâ verir

3. Her kim huzur-" kalb araya kalbi gözlesin

Esbâb-" ay i sanmâ ki kâh ü serâ verir

4. Rûy-" kü âdesine teveccühdedir vücûh

Âyîne-i zamîrine ol kim cilâ verir

5. Râh-" nefesde nây gibi müstakîm olan

Elbette berg vermez ise bir nevâ verir

6. Mânend-i sübha dâir olan yek-medârda

Her kâre ibtidâs" gibi intihâ verir
7. Pür hüsn-i iltifat" ile nâm al"r el’an
Her bî-kesin murâd"n" ancak Hudâ verir

8. Halka veliyy-i nimet olur bir kelâm ile

Allâh o kâmkâra ki lutf-" edâ verir

9. Derdim cihâna ben bunu çokdan ki rûzgâr

Teslim olur merâm"ma bir gün r"zâ verir

10. Elbet gelir zamân ile dünyâyâ bir hakîm

Kânûn-" hikmet üzre bu sadra ifâ verir

11. Hep geldi ç"kd" söyledigim imdi zâhire

Seyr et ho netîce-i râhat-fezâ verir

12. Nevbet o kâmbah a eri di ki hâmemiz

Hakk"nda böyle revnak-" medh ü senâ verir

13. Gelmez Herîf Efendi gibi sadr-" defterî

Kim müstahakka matlab"n" bî-recâ verir

14. Bir hûy-" hande-rûy ile bîn ukde feth eder

Hulk-" latîfi gül ene feyz-i sabâ verir

15. Her demde s"dk" derpeyi va’d eyler âleme

Mânend-i subh-dem nefes-i â inâ verir

16. Dâd ü sitede âdet o devletlüye budur

Murg-" dili al"p ana kar u humâ verir

17. Monlâ-y" Rûmâ hidmeti bu hadde erdi kim

Gülbâng-i âferîn ile gerdûn sadâ verir

18. Tevfîk-i Hakka mahzar ola her umûrda

Gâlib bu berg-i sebzi ana bî-riyâ verir

27
KÂT B- ESRÂR-I EHEN ÂHÎ AHMED EFEND HAZRET-
LER N N VASIFLARINDA OLAN KASÎDED R

1. Sûre-i feth oldu hatt-levh-" ruh-" zîbâs"na

Medd-i ebrû medd-i Bismillâhd"r bâlâs"na

2. Hat degil davâlar"n isbât edip erbâb-" a k

 Sûret-i fetvâ ç"karm" bûsenîn yagmas"na

3. Âyet-i mensûha ilhâk eyleyip kilk-i kazâ

Zülfeler çekmi berât-" hüsnünün tuIrâs"na

4. Nefy-i u âk eyleyen bir nûn yok yanî dehen

Dikkat etdim mû-be-mû ol nâmenin imlâs"na

5. Hat deIil bir ruk’ad"r malûmu imâ eylemi

Vaz edip mîm-i dehân"n mevki-i imzâs"na

6. Zîr-i fesden meger dest-i niyâz"d"r an"n

Himdi dü mü perçemi sayd-" derûn sevdâs"na

7. Dil hat-âver sevse isnâd-" hata k"lmaz bilen

Benzedir zîrâ o âlî-himmetin in âs"na

8. Kitâbü’s-s"rr-" eh-i devrân-Aristo-re’y kim

Ukdeler vâbestedir ebrûyla îmâs"na

9. Nâm-da -" Ahmed-i mürsel-i kârdan

Kim tefekkür te nedir idrâk-i bî-pervâs"na

10. Çârh-" atlasdan t"râz etsem resâ dü mez yine

Câme-i evsâf dü mü himmet-i vâlâs"na

11. Gevheri galtânlar"ndan add olup mihr-i münîr

Dü se bir gün füshat-" irfân"n"n deryâs"na

12. Saff" mûrândan ümâr olan gazâlân-" Huten

Gelse bir yol vüs’at-i ahlâk"n"n sahras"na

13. Aks eder ayn" kazâyâdan netâyic fikrine

Sarf-" tevcîh etmeden sugrâs"na kübrâs"na

14. Clm-i ihfâ ke f olur evvel nâzar idrâkine

Sürme-i dikkat çekince dîde-i bînâs"na

15. Tûde-i mü k-i behi ti çe m-i hûrândan sürüp

Mâye etmi ler melâik tînet-i ra’nâs"na

16. Haddeden çeksin hayâlin sonra sars"n re’yine

Kim vusûl isterse lafz-" dikkatin ma’nas"na

17. Öyle sâf-endî e kim bir semte aksa hât"r"

Cem’ olurlar kudsiyân Kevser san"p mecrâs"na

18. Âyet-" s"dk u safâdan cismini pür-nûr eder

Mushaf-âsâ nâzra-i imân eden sîmâs"na

19. Böyle bir nahl-i kerem gars-" yemînidir an"n

 Barekallâh âh-" devrân"n yed-i beyzâs"na

20. Feyz-i isti’dâd"n efzûn etmi ol hur îd-i cûd

Eyleyip mazhar nigâh-" lutfunun kimyâs"na

21. Nîk-hâh-" dîn ü devlet olduIun tasdik eder

Sorsan ol âlî-pesendîn var ise a’dâs"na

22. Hâirim ammâ ho -âmedden berîdir me rebin

Ben mutî’im tâb’"m"n sultân-" istiInâs"na

23. Bendeyim her hal ile Gâlib tekellüf ber-târaf

Ehl-i dil kadrin bilen ehl-i dilin ednâs"na

24. Bâ husus ola harîdâr"m o makbûl-i cihân

Kim nigâh-" gevher-ef ând"r sühân kal’ âs"na
25. BulmaI" içün dâimâ hüsn-i kâbûlünden revâc
DaI ber-dildir kumâ -" ma’rifet tamgâs"na

26. Farz-" evveldir duâ-y" devleti munsiflerin

Lafz-" bismillah ile tev’em leb-i gûyâs"na

27. Hayra sevk etmekde müzdâd eyleyip ikdâm"n"

Bah ede Mevlâ ehin âh-" cihân ârâs"na

28
BERÂY-I AZMÂY DER-S TÂY - MERHÛM
HÂCE NE ’ET EFEND KUDD SE SIRRRUHÛ

1. Söz bir güher-i ulvî lâhût mekân"d"r

Mebde’le me’âd ol gühere gû -ü zebând"r

2. Ol meh-ve -i kudsî ki suhand"r heme âfâk

Bil-cümle an"n hüsn-i bedî’ini beyând"r

3. Clhâmda hâmû iken gamze-i câdû

Efsûnda re k-âver-i peri meni ând"r

4. Girdikde harîm-i harem-i gül en-i fikre

Âte -zen-i havrâ-y" gülistân-" cinând"r

5. M"sra’lar iki ât"r" âhen eh-i manâ

Ârâyi -i elfâz ile pî inde devând"r

6. Her beyt ki halvet-geh ola man’î-i pâke

Ol kû e-i mihrâb-" dil-i nükte-verând"r
7. Hâyeste tavâf surû an-" mezâmîn
Beytü - eref-i ki ver-i ma’mûre-i când"r

8. Hâbâ o nâzm-âver-i rengin edâyâ

Çe mi gehî dür-pâ u gehî hûn-fe ând"r

9. Dürdî-ke -i tahkîka verir mestî-i câvid

Her m"sra’-" sengîni birer r"tl-" girând"r

10. Çok gerçi suhan-gû vü suhan-fehm ü sühan-senc

Kim her birisi sözde Kelîm-i Hemedând"r

11. Ammâ yine bu ne ’enin îcâd"na kâdir

Var ise fakat Ne ’et-i üstâd-" cihând"r

12. Ol kim eser-i hâmesine nâvek-i müjgân

Saf-ber-saf ü hayran- üde vü g"bta-ke ând"r

13. Her matla’-" sadr-" sühan-" gayb ikâr"

Hâhin-i hayâle per ü bâl-i tayerând"r

14. Ger kuvvet-i kudsiyyesi tayy etse zemîni

Mefhûm-" kirâmîsi zamân içre zamând"r

15. Geh hâmil-i s"rr-" dü-cihân Refref-i tâb’-"

Perhâ "na geh-i manada gehî îr-jiyând"r

16. Tefsîr edip i’câz"n" Ke âf-" h"red der

Gûya dem-i cân-bah " Mesîhâ-y" zamând"r

17. Gör rû en-i tâb’-" sevâd-" sühan"nda

Hur îd-i sabâh eb-i îd-i Ramazând"r

18. Kilk-i hünerinden dökülen pîçi -i elfâz

Revnak- iken turra-i mü gin-i bütând"r

19. Ta’biri arûs-" tutuk-ârâ-y" mezâmîn

Takrîr-i yed-i nât"kaya tîg-i zebând"r

20. Hep kan tamard" idi reg-i yâkût kalemden

Ger manî-i rengini disem lâl-i bütând"r

21. Etse nâzar-" mihri eser sîm-berâna

Ayîne-i idrâkine meh âyîne-dând"r

22. Hep halka-be-gû -" güher-i nutkudur âlem

Hey bu ne aceb debebe vü öhret ü ând"r

23. S"nd"rd" verây-" felek-i ahzar" sîti

Erbâb-" hased hiss edemez gû -" girând"r
24. Her gâh âhâ senin ol gayret-i â k"n
Fahriyyede esb-i kalemi cilve-künând"r

25. Gülgûne-i râh oldum o îrîn süvâra

Hünâbe-i zahm-" ciger-i hasm-" cebând"r

26. Sâdât-" makâlindeki ebyât-" erîfi

Hadrâ çemen hazretine serv -i çemând"r

27. Ey k"ble-i ehl-i hüner ey ârif-i billâh

Hâk-i derin erbâb-" dile cây-" emând"r

28. Bin cân ile fermân-ber-i hüsn-i beyân"n

Endî ene sultân-" dil-i âlemiyând"r

29. Gerçi bilirim nükte-i serbeste-i nazm"n

Tâ’bîr edemem hâs"l" bir s"rr-" nihând"r

30. S"dk-" nefesin s"rr-" füyûzât-" ilâhi

Vallâh bu ne lâf ü güzâf ü ne yaland"r

31. Gülzâr-" zamîrinde senin bülbü-i Hirâz

Sad re k ile destân-zen-i feryâd ü figând"r

32. Olsa ne aceb râhnever-i sedd-i Sikender

E ’âr-" metinin ki senin âb-" revând"r

33. Hâ â ki kazâ gösteremez rûy-" tehâlüf

Tâ’bîr-i kazâ himmetine sehv-i lisând"r

34. Sen tâb’"m" tahsîn ile k"ld"n beni ihyâ

Bana bu eref mâye-i ârâmi -i când"r

35. Bu bâr-" suhanla degilim zîre be-kirmân

Küstahî-i tavr"m bilirim ayn" ziyând"r

36. Ammâ ki yine afv-" kerîmâne-i hulkun

Ma’zûr bûyurmakda hüveydâ vü "yând"r

37. Hemgâm-" dua geldi hâmû ol yeter Es’ad

Tatvîl-i suhan râst-reh-i bî-edebând"r

38. Kim nezd-i sa’âdetde senâ- hâni-i tâb’"n

Malûm ü müstagnî-i takrîr ü beyând"r

39. Âzürde-i renc etmeye gülberk-i vücûdun

Ol eh ki ifâ-bah -i dil-i haste-dilând"r

40. Pür cû ede Hak âb-" hayât-i yem-i fazl"n

 Zîrâ hüner erbâb"na hep feyz resând"r

29
TAKRÎZ- MECMÛA- PERTEV EFEND

1. Hô â cerîde-i nev cildi âsümân misâl

Ki nak -" zerke i hep Zühre mâh u mihr-i cemâl

2. Degil cerîde-i e ’âr sanki cilve eder

Nigârhâne-i Erjeng içinde bikr-i hayâl

3. Yâhud ki cedvel-i sîmîn-i sahn-" Sa’dâbâd

Kenâr-" sâde ruhân ile sâfi mâl-â-mâl

4. Yâ eylemi ola bir dil-rubâ-y" sîm-endâm

Bu hacle-gehdedir âgû -" âhid-i âmâl

5. Yâ cûy-" îrde aks eylemi leb-i îrîn

Veyâ bu levhâ-i sîmînde nak -" goca-i al

6. Hevâ-y" seyre dü üp gülsitân-" e ’âr"

Sipihr-i ma’nâda tâvûs-" cennet açm" bâl

7. Gârib hâl ki giymi libâs-" sîmurgu

Diyâr-" sûrete dü mü hümâ-y" ferrûh-fâl

8. Fakat bu söz yeti ir vasf" yazm" âsâr"n

Cenâb-" pertev-i mu’ciz-dem ü huceste-makâl

9. Ola inâyet-i Hakla hemi e ey Gâlib

Kitâb-" matlâb" îrâze-bend-i hüsn-i kemâl

30
TEZK RE- SÂN - ESBAK ÂR F EFEND N N
DEST- HATTIYLA OLAN TU)RÂ-YI PÂD ÂH
VASFIDIR

1. Zehî tuIrâ-y" nâm-" hazret-i Sultan Selîm Han kim

Cihân" pençe-i fermânda teshîre i âretdir

2. Bahâr-" ma’deletden gül gül olmu zir ü bâlâs"

Beyâz-" beyzâs" san beyza-i tâvûs-i Cennetdir
3. Cihângîrâne yalman gösterüp ç"km" niyâm"ndan
O keskin zülfeler kim Zül-fekâr-" Hayderiyyetdir

4. Sevâd-" turras" â ûb-gâh-" gamze-i hûbân

Kiri me- îve hançer hançere söyler ne hâletdir

5. Kalem gûyâ ki tahrîrinde bakm" levh-i Mahfûza

Nukû -" Ar -" Kürsîsinde göstermi kerâmetdir

6. Eri mi Müntehâ-y" Sidreye fart-" metânetden

Sütûnlar kim sütûn-" âsümân-" dîn ü devletdir

7. O mü gîn halkalar kim re k-i sünbül dâg-" kâküldür

Hikâr-" bûy-" ma’naya kemend-endâz-" gayretdir

8. O rütbe menba’-" mâül-hayât-" feyzdir hakkâ

Hurûfûn kâsesinden âb-" Tesnîm içmek âdetdir

9. Bu tuIrâ bir hat-âver ûhdur ki medd-i ebrûsu

Hümâ-y" lâ-mekân-" hüsne ehperr-i sa’âdetdir

10. As"lm" d"r hezârân dîde her târ-" u’â"ndan

Togar bin y"lda bir bir necm-i giysû-dar-" vuslatd"r

11. Sezâ Cibrîl-ve kerrûbiyâna olsa pî -âheng

Ki unvân-" ni ân-" zer-fe ân-" ân u evketdir

12. Meger kim kilk-i Behzâd ile konmu Kâf-" ikbâle

Hezârân reng ile bir bâl-i sîmurg-" letâfetdir

13. Cenâb-" ârif-i pür-mâyenin bir me k-i kilkidir

Ma’ârifden mürekkeb bir aceb vefk-" mahâbbetdir

14. Vücûdu nüsha-i kübrâ-y" irfan bir hünerverdir

Müsellem nükte-gûdur mün î-i Sahban-" belâgatdir

15. O nîk-ahlâk kim mânend-i servî cümle eczâs"

Âbir ü "tr u ûd u mü k ü anberden ibâretdir

16. Kusûr u hûr enhâr anda dîdâr anda yâr anda

Serâpâ zât-" vâlâs" behi t-i âdemiyyetdir

17. Cihân" gülsitân-der-gülsitân eyler kü âyi den

Gül-i her dem bahâr-" ârzû nahl-" himmetdir

18. O nahlin berg u bâr-" bâIbân" ber-devâm olsun

Hele her hâl ile ey Gâlib Allâh’a emânetdir
 31
KETHUDÂ-YI DEVLET ERÎF EFEND HAZRETLER N N
VASIFLARINDA OLUNAN KASÎDED R

1. Ser-germ olup o gonce-i ruhsare âftâb

Fer eylemekte rûyunu gülzâre âftâb

2. Olmu o rütbe mest-i sabûh-" sabâh kim

Seyredemez yap" masa dîvâre âftâb

3. Nazzârelerde Yusuf-" mizh-" nâz olup

Ç"km" tamâm-" hüsn ile pâzâra âftâb

4. Olmagla hâk-me reb ü hô -dil kü âdedir

Eyler inâh kulzüm-i envâra âftâb

5. E câr içinde râz-" nihân gibi berk urur

Girdikçe zîr-i ebr-i güher-bâre âftâb

6. Yokdur ilâc-" haste-dilân kim tebâh olur

El ursa nabz-" ebnem-i bîmâre âftâb

7. Olmazd" böyle hayret ile ser-be-ceyb-i eb

Tâkat getirse ule-i didâra âftâb

8. Manend-i t"fl nice demdir ki bestedir

Surh-" sefîd-i cübbe vü destâra âftâb

9. Malûm olurdu ar"z-" dildare nisbeti

Tîr-i ua"n atmâsa enzara âftâb

10. Hakd"r kelâm" pertevi gün gün ziyâdedir

Mansûr-ve ç"karsa dah" dâra âftâb

11. Terk-i zalâm-" gaflet eden ser-bülend olur

Mirat-" razd"r dil-i bî-dâra âftâb

12. Bulmâz ulüvv-i rütbeyi ârâm-hâh olan

Bir gün yatar m" bâli -i zer-kâra âftâb

13. Saf-" dilâna dâd-" Hudâd"r kemâl-i zât

Olmâz birikse seba-i seyyâre âftâb

14. Fehm eyledin mi s"rr"n" ey dil ki rûz u eb

Devr eylemekde âlemi hem-vâre âftâb

15. Tezhîb edip bir meydâyihini kerem-verin

Zer hal çeker bu safha-i jengâre âftâb
16. Zât-" erîf ü devlete âyeste ket Hudâ
Kim sâyesinde gark olur envâre âftâb

17. Âlî-himem bülend-kerem Bermekî- iyem

Peyrevdir ol hidîv-i nigu-kâra öyle kim

18. Rey-i münîri ravza-i ikbâle öyle kim

Hengâm-" nev-bahârda ezhâra âftâb

19. Germî-i mihri bî-semerâne o güne kim

Vakt-" itada munkat" e câre âftâb

20. Genc-i dili ihâta-i e yâda âsmân

Rû en hayâli lâz"m m" "zhâra âftâb

21. Cmhâ eder vücûdunu hem seyyiât"n"

Lutfu olup hasûd-" siyeh-kâre âftâb

22. Rü d ü sadâd" âlem-i tahkîka ar ü fer

S"dk-" nihâd" subh-" safâ-bâre âftâb

23. Adâs" dahl ederse eder hüsn-i hulkuna

Bakmaz huffa "n etdiIi inkâra âftâb

24. Setr et kemâl-i kevlebe-i i tihâr"n"

Benzer mi hiç o mekrûmet-âsâre âftâb

25. Dest-i güher fer ân ile pertev gedâs"d"r

Eyler ümîd-i cûdunu bîçâre âftâb

26. Ger h"fz" olsa gül en-i nüzhetde sâyebân

K"lmaz eser tarâvet-i dildâre âftâb

27. Zülf-i hatâya olsa kef-i afvi ânedir

Vermez halel nizâm-" eb-i târe âftâb

28. Eyler rehinde seyre edicek hüsn-i talat"n

Hermedelikle rûyunu dildâre âftâb

29. Ermez ulüvv-i kadrine târ-" külâlesi

Cem etse evc ü mevcini yek-pâre âftâb

30. Ednâ erâr" dehre yeter em-i fikrinin

Gam çekme girse sûret-i tekrâre âftâb

31. Âyîne zâr-" reyinin olmâz nâziresi

Bir kerre girse sûret-i tekrâre âftâb

32. Pervânegân-" emse olan iltifât"n"

Yâk eylemekde çarhda hem-vâre âftâb
33. Gâlib menem ki eylemi em ol kerem-verin
Havzüs-safây" vasf"na fevvâre âftâb

34. Ammâ ne sûde hakk-" edâ ba kad"r yine

Vermez teselli a "k-" dildâre âftâb

35. Chyâ-y" iltifât"y"z oö zât-" erkemin

Re k etdi mâhzar oldugu âsâra âftâb

36. Yâ râb müdâm mâsdar-" âsâr-" hayr ola

Verdikce zîb subh-" pür-envâra âftâb

32
KETHUDÂYI DEVLET ERÎF EFEND ’N N SAH L HÂNELER
VASFINDA OLAN KASÎDE- Z BÂDIR

1. Bahâr eri di rutûbet cihân eyledi s"r

Ki bahr-" ahzar-" mevvâce döndi mevc-i hasîr

2. Rutûbet öyle fevvâre-i gülâb gibi

Temevvüc eyledi minkâr-" bülbülânda safîr

3. Rutûbet öyle ki ne vü nemâ bulup oldu

Reg-i giyâh-" çemen târ-u pud-i ebr-i matîr

4. Zemînden göge ç"kd" sehâb tû-ber-tû

Hümâya nâz eder oldu cemi mürg-" hakîr

5. Hevâ o rütbe latîf ü o rütbe cân-perver

Per-i hümâ bîtirir üstühân-" nevkte tîr

6. Zemîn-i bâgda cû etdi çe me-i yâkût

Egerçi âb-" zümürrüd-fer ând"r ebr-i matîr

7. Rutûbet öyle ki döndü hamîr-i ten-furû

Vücûd-" nerm-i dildârâya hâk-i dâmen gîr

8. Aç"ld" ûle-i minkâr" ule-i emin

Havadan oldu mecâlis o rütbe feyz-pezîr

9. Safâ o rütbede sâri ki gonca-i lâle

Misâl-i ule-i em etdi meclisi tenvîr

10. O gûne feyz-i firâvân ki eyleyip sîrâb

Hacil eder gül-i tasvîri sâgar-" tasvîr
11. Takallüb eyledi ni ân dâmla zümrüdler
Hacil eder gül-i tasvîri sagar-" tesîr

12. Kar" d" gevher ü ebnem bar" d" ebr-i çemen

Dola d" penbe-i mehtâba târ-" subh-" harîr

13. Bu itidâl"na âb u havân"n olmâz adîl

Bir olsa meydeki tesîr ü meydeki te vîr

14. Siyâh mest-i bahâr oldu ol kadar mehtâb

Ki ebr içinde meger afitâb ede eb gîr

15. Gehîce dâma dü er gâh e t-i mâhîye

Safâ-y" mevc-i sabâhdan akup gelen nahcîr

16. Bu seyl-i ne eye pây-mâl olan gubâr" keder

Yeter bîna-y" harâbat" etmege tamîr

17. Gelir terâne-i kulkul nevâ-y" bülbülden

Be- art-" farz-" muhal etse sâkâyân tehîr

18. Müsevvedât-" sehâb" edip bahâr beyâz

Vücûb-" âlem-i âb oldu sû-be-sû tahrîr

19. Bu demde cû a gelip âb-" tî e-i Ferhâd

Safâdan oldu her seng-i râh" kâse-i nûr

20. Çemen ki pâ-zâde-i mevc-i savt-i bülbüldür

Geçer itâb ile gül dâmenin edip te mir

21. Çemen ki tûde-i mü k-i behi t-i irfând"r

Eder mi âdem o hâki abîr ile tabîr

22. Misâl-i ems nümâyând"r ebr ü gül enden

Sübût-" sanat-" takdîr ü s"hhât-i iksîr

23. Elinde suha-i mercân" erguvân ç"km"

Kadeh duâs"n okur yâr" etmekle teshîr

24. Gelir katâr-" küleng-i bahâr-" rengârenk

Hicâza ugrayârak sanki beste-i zincîr

25. Kuvâ-y" nâmiye bir hadde oldu kim cû ân

Oldu nûr-" basîretle halka-i zincir

26. Hayât-" tâze bulur Pîrler bu dem ne aceb

Olursa baht-" civân re k-saz bâde-i pîr

27. Eger k"r"lsa bu vakt-i nümâde î e-i çarh

Eder nesîm habâb-" piyâleden tamîr
28. Eder temevvüc-i ne eyle hande-i Mecnûn
Nigâh edip gül-i bâdemde halka-i zencîr

29. Hükûfeden per-i tâvûsa döndü sahn-" çemen

Dilerse uçmâga gül en degil bu demde asîr

30. Girân gelir dile barân rûz-" îd gibi

Bu demde sohbet-i ârâm-bah "-" bâde-i pîr

31. Zamân ge t-i çemen mevsim-i tenezzühdür

Safâ-y" hat"r" ârâm eder bu dem takdîr

32. Misâl-i gonce aç"ld" meâni-i rengîn

Nesîm o rütbe kü âyide eyledi tebzîr

33. Bahâra verme bu lutfu kü âyî i ancak

Yürüttü feyzini âfâka bir kü âde-zâmir

34. Herif Efendi’miz ol kethudâ-y" devlet kim

Ârûs-" reyînedir meyl-i âhid-i takdîr

35. O rütbe vakf-" esrâr-" er ü kânûn kim

Gören san"r ki budur ehriyâr-" akla vezîr

36. Eder Utâride Mirrîh katl-" kilkle k"yâm

Edâ-y" hâmesine seyf-i kasd edip tevkîr

37. Çerâg-" gülde eder imtizâc âte ü âb

Zekâs" ülfet-i ezdâda eylese tedbür

38. O rütbe halk-" kerem zât"n etmi istiâb

Keremle eyler eger etse bir kulun tazîr

39. Olunca rey-i zerrin vaz-" pôte-i hikmet

An"n kelâm" olur ol sebîkiyle iksîr

40. Sehâ-y" me rebî ol gûnedir ki indînde

Temeyyüz eyleyemez rütbe-i kalîl ü kesîr

41. Hemân tecessüm eder hûb u zi ti maslahat"n

Edînce mâ ita-i nutku vâk" " tasvîr

42. Yâ bûse-i leb-i dilber yâ âb-" Kevser

Meger o hüsn-i ibâret o sâfi-i takdîr

43. Hezâr davî-i bâriki bir söz ile keser

Nühüfte rey-i dakîkinde cevher-i em îr

44. Medâr-" mehdîndedir devr-i âdem ü âlem

O rütbe lutfunda dil-bestedir sâgir ü kebîr
45. Sadâ-y" zi t simâh-" sipihre kâr etmez
O rütbe debdebe-i hiss-i îyti âlem-gîr

46. Beyâz-" emri verir nûr-" subh-" adle safâ

Sutur-i hükmü eder am-" zülmü der zincir

47. Edînce-i ûle-i in irâh-" sadr"n" yâd

Nisâr-" encüm eder fark-" bâga bedr-i münîr

48. Melekler eylemi eczâ-y" cism ü rûh"na sarf

Bütün mekârim-i ahlâk" eyleyip tahmîr

49. Kenâr-" suffe-i sâhilsarây-" devletine

Sezâd"r atlas-" çarh olsa nak -bend-i hasîr

50. O burc-" devlet o sâhilserâ ki hasr edemez

Muhassenât-" bedîin beyân eden tahrîr

51. Kerem-penâh h"dîva mü îr-i pü-hünerâ

Eyâ devâir-i elfât-" rûzgâra müdîr

52. Rehîn-i dagdaga-i âd-mergdir Gâlib

Ne var te ekkür-i lutfunda acz ederse fakîr

53. Benim âr-i rengin edâ-y" vasf-" bahâr

Safîr-i bülbül olur kilk-i dilke imde sarîr

54. Gelir hayâlimi cerre Kelîm-i Kâ ânî

Elinde ruka-i deryûze midhat-i Ke mîr

55. Kusûra bakmâ efendim edâ-y" mehdînde

Duâ-y" devletin etmekde eyleyem taksîr

56. Hemî e sâye-i cûdûnda kâm-kâr olsun

Cemi-i müntesibân"n bî-lutf-" Rabbî-i Kadîr
TÂR HLER
 1
TÂRÎH- KUBBE- HAZRÂ RAVZA-GÂH-I
HAZRET- PÎR

1. Münevver merkad-i kâ î binâ-y" Hazret-i Monlâ

Ki oldur pertev-endâz" revâk-" Künbed-i Hazra

2. Ne merkad cilve-gâh-" kudsîyân-ârâyi -i ekvân

Çerâg-" türbetinden nûr alur mihr-i cihân-ârâ

3. Ne merkad bir zümürrüd devha-i ilm-i ledünnîdir

Bahâr-" dîni k"lm" sebzi-hurrem eyleyip ihyâ

4. Harîm-i hâs"na fer eyleyip ehbâlini Cibrîl

Görülmü nak -" meclâ-y" mücellâs"na Mâ evhâ

5. Matâf-" evliyâd"r k"ble-i mevc-i sürû ând"r

Bulur etdikçe rif’at sâkinân-" âlem-i bâlâ

6. Bu sultân vâris-i esrâr-" Sultân-" Risâletdir

Olur bu s"rra vâk"f mesnevîsinden dil-i dânâ

7. T"l"sm-" hâl-i âlem dahme-i kutb-" zamând"r bu

Bunun ta’mîridir tâmîr-i dîn ü devlet ü dünyâ

8. Acebdir çok zamândan vehn-i küllî târi olmu ken

Muvaffak olmad" tecdîde illâ âh-" bi-hemtâ

9. Selîm Hân-" melek-hû pâdi âh-" karhamân-nîrû

Hidiv-i ir bazu ehriyar-" ma’delet-pîrâ

10. Cihân"n nev-bahâr" mülk-i dînin ebr-i dür-bâr"

Mülûkun sâhib esrâr" cihân-dâr-" melek-simâ

11. Esâs"ndan tutup tecdîd-i tanzîm mülk-i Osmânî

Ser-â-ser zâhir ü bât"nda k"ld" himmetin icrâ

12. Olur her kâr" elbet vefk-" dil-hâh üzre sûret-yâb

Ki sûret buldu eyyâm"nda böyle bir güzel manâ

13. Nice âsâr" var çok kâr" var kim hep kerâmetdir
Kerâmet ma’denin ez-cümle imdi eyledi ihyâ

14. Zaman"nda vucûda gelmedik bir maslahat kalmaz

Ne kâra k"lsa raIbet rehberi tevfîkdir zîra

15. Terâvih-i selef mazbût"m"zdur belki bil-cümle

Dah" bir böyle himmet görmedik gû etmedik aslâ

16. Cihân" hüsn ü tedbîr ile tarz-" hâse uydurmak

 Çevirmekdir sipihri devre-i me’lûfdan gûyâ

17. Hafiyyât-" umûrunda celîdir cilve-i tevfik

Nizâm-" mülk için halk eylemi bu dâveri Mevlâ

18. Ne cânibden zuhûr eylerse a’dâs" olup pâ-mâl

Ne yüzden ç"ksa huffâ edemez hur îd ile da’vâ

19. Kerem bir gevher-i nâ-yâbd"r deryâs"d"r desti

Atâ bir cûybar-" mekremetdir ceybidir sahrâ

20. Bütün hulk-" azîmi ma’nî-i Kur’ân u Sünnetdir

Bu z"llulâha lây"kd"r denirse sâye-i tûbâ

21. Eger âsâr-" lütfundan hâberdâr olsa bir zerre

Açar dest-i tetâvül pençe-i hur îde bi-pervâ

22. Eger bir zerre kâhr" olsa ayn-" mihre zahm-efken

Zevâli âftâb"n çe mine târik olur dünyâ

23. Isâbetde sihâm-" re’yine aslâ nâzîr olmaz

Eger müjgân" sehmü’l-gayb k"lsa gamze-i havrâ

24. Ukûlûn mâ-verâs" münke ifdir zihn-i pâkinde

Nâzar-gâh"d"r an"n levh-i mahfûza kadar hâlâ

25. Sevâd-" milketidir ke tî-i Nûh-" Neciyyullâh

Necât ümmîd edenler i te Bismillâh-" mecrâhâ

26. Olur hem münhesif hem râci’-i mahv-" mahâk elbet

Medâr-" ta’at"ndan ç"ksa bedr-i âsumân farzâ

27. Adâlet zât"na bir lâz"m-" gayr-i müfârikdir

Kerem melzûmudur ol cevherin bu nûr-" müstesnâ

28. Cemî’-i nâsa efkat merhamet ihsân-" bî-minnet

Hâmir-i f"trat-" vâlâs"n"n eczâs"d"r hakkâ

29. Hidîvâ dâverâ vü meh-penâha âh-" Cem-câhâ

Felek müsteIrak-" lutfundur ez-cümle dil-i eydâ

30. Keremler kim senin devrinde gördü Gâlib-i nâçâr

Hüseyn-i Baykara’dan görmedi Câmî gibi yektâ

31. Senin sayende dergâh-" felek mânend-i Monlâda

Bu âbd-i kemterînin nâm" oldu i’r ile ibkâ

32. Kasâid resmini ögrendi hâmem vasf-" pâkinde

Mücânibdir yine fahriyyeden tavr-" edeb ammâ
33. Maârif kadrin anlar ârif-i sâhib-kerâmetsin
Duây" terk edip imdi ne lâz"m eylemek davâ

34. Bülend oldukça her dem nâm" yâ Râb yâ Râb-" u âk

Çekip gülbang-i evkî sâkinân-" târem-i a’lâ

35. Hudâ mencûk-i nasr"n vâs"l-" ar -" mecîd etsin

Zîyâ-" seyfi k"ls"n dehri pür-nûr âftâb-âsâ

36. Kalem târîhini levh-i ezelde yazd" kim Gâlib

Binâ-y" Han Selîm bu kubbe-i mînû-yi Mevlânâ

2
TÂRÎH- MAHALL- DÎVÂN-I BÜLEND-ERKÂN-I
EHRÎYÂRÎ

1. Selîm han-" kerem-ver kâm-yâb etdikde devrân"

Cihân"n intizâma tutdu yüz hâl-i perî ân"

2. Güvâh"md"r ki erbâb-" sühan ben cümleden evvel

Demi dim imdi buldu revnak-" evreng-i hâkâni

3. Müceddid olduIu dünyâ vü dîne günden azherd"r

Odur sâhib- k"rân nev-zuhûr-" nesl-i Osmanî

4. Cihân" yapt"r"p ma’mûre-i emn ü emân eyler

Y"kar a’dâ-y" dînîn ba "na dünyâ-y" vîrân"

5. Nizâm-" nev verip tecdîd eder bünyân-" ikbâli

Bunu ilhâh eder dâim ana ber-vefk-i Yezdânî

6. Keremde pehlevând"r hamlesinde îr-i garrând"r

Sözünde kâhrâmand"r vasf olunmaz evket ü ân"

7. Mühimmât-" umûr âyîne-i tâb’"nda rû endir

Nümâyând"r ana hurd u büzürgün kadr-i âyân"

8. Bilir tertîb-i devlet resmini baht-" hümâyûnu

Mülûk-" sâlife san bundan örgenmi cihân-bân"

9. K"lup tayîn-i hidmet fark ü temyîz eyledi bir bir

Gürûh-" askeri vü zümre-i ayân u erkân"

10. Bu dîvân gâh-" âlîyi bu resme eylemek tevsî’

Meger lâz"m degil miydi açarsan çe m-i im’ân"
 11. Koyup âhân-i mâzî guyîyâ bir hisse-i gâib
Anunçün saklam" lar bu t"l"sm-" genc-i unvân"

12. Aceb târz-" bülende koydu el-hak eyleyip tekmîl

Nîzâm-" dîni resm-i devlet-i nâmus-" âhân"

13. Muallâ kubbe-i eflâki gûyâ indirip hâke

Harîminde nümûndâr eyledi saf saf sürû ân"

14. Sipihr-i atlas-" fer eyleyip zîr-i zemîninde

Gül-i hur îdi k"ld" himmeti gülmîh-i râh âni

15. O rütbe gark-" zîb olmu ki heybetden gören insan

Sanur bir yerde cem olmu nücûm-" çarh-" gerdâni

16. Bu Cennetdir amma dü meni Duzâh-ni în eyler

Bak"p hasretle and"kça sarây-" huld-i r"dvân"

17. Temâ âs"na mah er-gâh-" deh et aks eder câna

Der ü dîvâr" nuzzâra olup mir’ât-" hayrân"

18. Mesîhâ zann ederler gâhice bâlâya bakd"kca

Gören erbâb-" dîvân ol ehen âh-" suhandân"

19. Huzûra yüz süren erbâb-" devlet çarh-" rif’atdan

En evvel seyr ederler hâk-bûs-" mihr-i tâbân"

20. Bu resm-i nev-zuhûr emmûzec olsun çe m-i a’dâya

Cihâd esbâb"n" hem böyle tertîb eyler irfân"

21. Ol bir âh-" cihân-" rü d ü himmetidir ki el-hâs"l

Bulunmaz lâciverdî kubbenîn alt"nda akrân"

22. Ç"k"p kânûn-" devlet perdeden olmu du bî-âhenk

Hifâ-sâz oldu ihyâ eyledi Sultân Süleymân"

23. Kar" d"rmak diler ahterle mîh-i yây-" esbân"n

Tehî cem eylemez bu le ker-i bî-hadd ü pâyân"

24. H"râsan ol hurû -" gayret ü tûfan h" m"ndan

Eger hâmu görürsen gâfil olma bahr-" ummân"

25. Sükun-" pür-temekkündür alâmet hamle-i îre

Bu ârâm etdirir a’da-y" dîne teng meydân"

26. Tesettür k"lsa topun sinesinde gülle aldanmâ

Eger gürlerse gürler ra’d ü berk-" kahr-" sübhânî

27. Yâhûd em îr-der-kef azm ederse saff-" heycâya

 Bölüp iki vezîre bah eden Îrân u Tûrân"

28. Muhakkak sâyesinde âd-kâm"z kâm-rân"z hep

Du’âs" farzd"r evvel bana âlemlere sânî

29. Hemî e zât"na ikbâl evketle murâd"nca

Mübârek ede Mevlâ yapd"I" âsâr-" umrân"

30. Edip te’yîd re’yîn mucizât-" Seyyidül-Kevneyn

Kerâmât-" bülend-i evliyâ olsun nigehbân"

31. Füyuz-" s"rr-" ilhâm"yla Gâlib geldi bir târîh

Selîm Han yapd" hem tâk-" felek bu cây-" dîvân"

3
TÂ FE- HUMBARACIYÂNA EH SELÎM HÂNIN
MÜCEDDEDEN N Â BÛYURDUKLARI KI LANIN
TÂRÎH D R

1. Kâr-bend-i adl ü dâd oldukda Feyyâz-" ezel

Eylemi tanzîm hâl-i merbût-" düvel

2. Mülk-i mâliye re’âyâ asker asker âh ile

Böyle devr eyler demi ler kâr-bînân-" üvel

3. Olmasa bir asker el-hâs"l muti’-i ehriyâr

Hehr olur vîrân gelir hâl-i re’âyâya halel

4. Askere lâz"m itâ’atd"r h"dîv-i dehre cûd

Cttifâk üzre bunu teslîm eder cümle milel

5. Mülkü bir âlî himem âh ile eyler-kâm-yâb

Çünkü te’yîdin murâd ede Hudâ-y" lem-yezel

6. Öyle eh kim vâkf-" s"rr-" nihân olur müdâm

Bir sebeble cümle-i ikdâm"na gelmez kesel

7. Heh Selîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ Hand"r o kim

Eyledi tanzîm umûr-" askeri vefkul-mahall

8. Yapd" bu bu k" lag" etdi cünûd-" gayb"n"

Etdi "zhâr-" kerâmetle bu dem cism-i cedel

9. Humbarayla top ile a’dâ edermi iftihâr

C te bir himmetle gösterdi dü sad bâlâ-bedel

10. Bah -edip emvâl-i bî-pâyân o âh-" kâm-bâh

 Öyle ihyâ etdi kim olmaz dah" bundan güzel

11. Humbarayla lagmd"r ancak medâr-" emr-i harb

Fil-hakîka imdi farz oldu bu kâr ile amel

12. Darb-" tîg ü topdur hakkâ cevâb" dü menin

Söz budur lâz"m degil ol bâbda darb-" mesel

13. Hah-" Cem-câhâ eger Mehdi desem olmaz âbes

Hak hidâyet eyledi bu devlete azze ve cell

14. Âlemi tâ’mîre sarf eyler kemâl-i himmetin

Kalmam" ken menzil-i râhatdan âsâr-" talel

15. Öyle bir büksiste târ idi cihân geldikde al

Kim bilinmezdi harâbiyyetden özge her mahal

16. Re’y-i müstahsenle icrâ etdi bir kânûn-" nev

Devlete gûyâ yeniden eyledi vaz’-" temel

17. Münderis olmu du bil-külliyye kânûn-" kadîm

Bozmadan yapmaga hiçbir kimseye degmezdi el

18. Cktizâ etmi meger kim hikmet-i Hayy ü Kerîm

Ol eh-i zî- âne merhûn idi bu kâr-" ecell

19. Bir resânet var ki akl"nda o âh-" ekremin

Vaz’"n"n tagyîri er’-âsâ degildir muhtemel

20. Yapd"g" âsâr" sad lutf u atâdan mâ-adâ

Nef’-i dîn ü devlete âiddür elbet lâ-akall

21. Gelmemi dir taht-" Osmâniye dersem mislini

Himmeti âsâr"n" seyr eyleyip insâfâ gel

22. Yapd" hem yapd"rd" Allâh eylesin ömrün füzûn

Kalb-i nâs-" mülk-i dünyây" edip cem’-i emel

23. Dü meni kör ola dâim askeri mansûr ola

Devleti mamûr ola vech-i kerîmi bî-hacel

24. Yapd" Gâlib hame-i târîh âlem-efrâz"n"

Dâver-i mülk asker-i mansûruna yapd" mahall

4
TÂ FE- TOPC YÂNIN TERTÎBÂT-I CEDÎD VE
KI LÂLARININ MÜCEDDEDEN B NÂSINA TÂRÎHD R

1. O âhe eh ki kasd eyler gazâya fî-sebîlillâh

Olur nasr-" ilâhî le ker-i mansûruna hem-râh
2. Tedâbirinde erbâb-" dirâyet hîç kusur etmez
Egerçi mercî-i tedbîr hem tevfîkdir her gâh

3. Tecellî-i irâdî gibidir tedbir-i tevfîka

Bunu tahkik ederler arifân-" pîr-i kâr-âgâh

4. Murâdât"nda bir emrin husûlun hazret-i Bârî

Eder tedbîr-i âyân etmegi i sahibin dil-hâh

5. Bu cevlân etmesi âh-" cihân"n kalb-i pâkinde

Olur zâhir ki tanzîm-i cihân olmu murâdullâh

6. Ezelde hazret-i Sultan Selîme eylemi teslîm

Nizâm-" kâinât-" eyleyen ibdâ’ sâl ü mâh

7. Gürûh-" askerinin elzemiyken topcuyân el-hak

Aceb tehîr olunmu hikmeti var hâh tâ nâ-hâh

8. Meger ol pâd" âh-" Cem-ha emmi sâhibi kâr"n

Eri di devletin imdâd"na bir feyz ile nâgâh

9. O rütbe adle âheng etdi kim kânun-" eltâf"

C itmez oldu kimse bestelerden gayri yerde âh

10. Cihân mâ’mûre-i emn ü emân oldu zamân"nda

Nizâm-" nev verip re’y-i münîri açd" bir eh-râh

11. Mühimmat-" cihâda etdigi ikdâm" gördükce

Olur bir top at"lsa sîne-kûb-" dü men-i gümrâh

12. Edînce ihtimâm" böylece bir hüsrev-i fâz"l

Eder mi hamle-i îre tahammül hîle-i rûbâh

13. Hele ben bildigim hep ser-ke ân" rub’-" meskûnun

Gûbâr-" âsistân"n eylesinler cümle mâli -gâh

14. Gören pî ân-i ikbâlini idrâk eder hakkâ

Kiminçün vaz’ olunmu mâ-takaddem lafz-" âhen âh

15. Cihân-" sâyesinde cennet-âsâ evk mümkündür

Eger mihr olmasa bah etmese dünyâya pertev mâh

16. Eser ammâ ki farz-" ayn olmu aklen ü er’ân

Olan bir zerre îmân" tecâhülden eder ikrâh

17. OcâI" topcuyân"n böyle rû en olma lâz"md"

ÇerâI etdi tamâmen bendegân"n ol eh-i âgâh

18. Yap"p bir k" la gûyâ cenneti nakden ayân etdi

 Bulanlar tâze cân cân vermeden eyler mi istikrâh

19. Ne k" la nev-bahâr-" bâg-" Firdevs-i berîn-âsâ

Hezerân evk ile pîrâmeninden devr eyderdi mâh

20. Ne k" la bî e-i îrân-" garrân-" vegâ-pî e

Makarr-" e hebân-" tîg çengâl-i hezâr-e bâh

21. Bu zûr-" vefret-i âlât-" harbin görse meydân"n

Olur bin havf ile Behrâm-" çarh"n cây" ka’r-" çâh

22. EIer her bir dehen bir âftâb-" u’le-bâr olsa

Yine evsâf"n"n bir zerresin erh ede mi efvâh

23. Hudâ âhen eh-i devrâna versin ömr-i bî-pâyân

An"n ihyâs"d"r ba dan ba a âlem suhan kütâh

24. Eri di müjde-i târîhi Gâlib çarh-" çârümden

Mecedded k" la yapd" topciyâna âh-" gerdûn-çâh

5
MÜCEDDEDEN B NÂ VE N Â OLUNAN TOP ARA-
BACILARININ KI LASININ TÂR H D R

1. Hâba ki lutf etdi Hudevend-i yegâne

Sultân Selîm ile karîr ayn-" zamâne

2. Envâr-" tulû’uyla sipihr oldu münevver

Âsâr-" atas" sereyân etdi cihâna

3. Doldu yer ü gök debdebe-i sûr-" târâbdan

Bir evk verip kevkebesi kevn ü mekâna

4. Aç"ld" bütün kâkül-i pîçîde-i e kâl

Ser pençe-i hur îd verip destine âne

5. Bir feyz edip ol pertev-i dîdârdan i râk

Hep âyet-i Nûr oldu gelen târf-" lisâna

6. Ccmâ’ ile erbâb-" nücûm eyledi tahkîk

Bâis bu imi âlem-i ulvîde k"râna

7. Bir hikmet-i kudretle zuhûr eyledi kim ol

Hayret verir ahkâm-" Felâtûn-" zemanâ

8. Clhâma sorup ba lad" tanzîmi umûra

Tertîb ederek asker-i bî-hadd ü kerâna
9. Bu tavr anâ te’yîd- i ilâhi mi degildir
Kim vâk"f idi söyle bu esrâr-" nihâna

10. Bil-cümle ferâmû idi cengin ser-i kâr"

Ahvâl-i vegâdan yoI idi nâm u ni âne

11. Ckdâm ile akdâma var idi adâvet

Cstemez idi emr-i hüner-men de bahâne

12. Ol pâdi ehin sa’y ile gevher-i Cslâm

Hur îd gibi ba lad" imdi leme’âna

13. Az vaktde ikdâm" ile oldu zafer-yâb

Bir le ker-i sahib-zafer-i u’le-fe âna

14. Bir nutku ile ba lad" olmaga tedârik

Enva’-" mühimmât ile top u cebehâne

15. Top arâbac" zümresine dah" edip cûd

Bu k" lay" yapd"rd" edip bah " ehâne

16. Hakkâ ki bu üslûbdur üslûb-" h"dîvân

Kim kullar"na eyleye îsâr-" hizâne

17. Tahsîl-i mesûbât-" gazây" ederler kâr

Dîn uIruna hîç bakmayanlar ba ile câna

18. Sad hamd ola dünyâ yeniden buldu nizâm"n

Bu hâli görüp dü mede dü men helecâna

19. Allâh eh-i âlem-i mesrûr ede dâ’im

Tevfîk ede envâ-" tedâbîr-i hesâne

20. Nasâ dedi târîhini teb îr ile Gâlib

Bu k" la yap"ld" yeni gerdûne ke âna

6
TEBRÎK- SÂL-I CEDÎD ÇÜN SÖYLENEN
TÂRÎH- ZÎBÂDIR

1. Bir subh-" dem ki deste al"p câm-" lâ’l fâm

Sürdüm sevâd-" ma r"k u maIribde hükm-i tâm

2. Dizdim cem ü sebû vü sürâhî vü sâgar"

Verdim cihâna iki piyâleyle intizâm
3. Bir ne ’e erdi ba "ma feyz-i arâbdan
Etdim semend-i himmetimi âte in-h"râm

4. And"m safâ-y" bezm-i Cemi rezm-i Rüstemi

Ol ne ’eler sirâyetini etdim iltizâm

5. Kurdum an" ki olsa n’olur ne r-i in irâh

Feyz-i ne ât-" âlemi hep k"lsa âd-kâm

6. Cem etse lutf u kâhra mahalliyle devr edip

Tîr ü kemân ü nây ü kemân olsa hem-makâm

7. Dünyâda zerre kalmasa gerd-i melâlden

Mir’ât-" kâinât"n olup safvet-irtisâm

8. Tevfîk rehber olsa bu meskekde dâimâ

Olsa husûl-" kâma felekden de ihtimâm

9. Bu fikretin neticesi nâ-yâb iken dah"

Gördüm an" ki sem’ine kat’ etdi bir peyâm

10. Bah -" nizâm-" âlem eden Han Selîmdir

Tevfîka mazhar oldu o âh-" felek-gulâm

11. Her kâre kim ürû’ eder elbet eder tamâm

Eyler zamân o dâver-i devrâna ihtirâm

12. Ez-cümle sâl-" nev ki sa’âdetle geldi bak

Târîhidir nîzâm-" kavânîn-i lafz" tam

13. Olmakdad"r umûruna teshîl-i Hak karîn

Devrân o âh" âsra tevafukdad"r müdâm

14. Bir padî ehdir ol ki kemâlinde ferddir

Herh-i hurûf-i cûduna kâfî degil kelâm

15. Tertîb-i emr-i devlete masrûf himmeti

Hâkka budur mukaddem-i esbâb-" ihti âm

16. Dest-i cihânda sebt-i tevârihdir bütün

Hâhân-" pür-himem ne ile oldular be-nâm

17. Sâhib-k"rân denir o hidiv-i müeyyede

Kim ede Mehdî-ve kadem-i adlile k"yâm

18. Olsun hemî e baht ü sa’âdetle hem-rikâb

Eslâf-" kâmkâr"na Gâlib budur duâm
 7
DÖKÜM-HÂNEN N TAMÎR Ü TECDÎD NE
TÂRÎH- ZÎBÂ VÜ RA’NÂDIR

1. Adâlet-pî e hâkân-" felek-mesned Selîm Han kim

Olur re’y-i münîri mihre râcih girse mîzâna

2. Hidiv-i kâr-fermâ dâver-i tedbir-Pîrâ kim

Eder tâlîm-i hikmet fikri Eflâtûn-" Yûnâna

3. Hecâ’atda kerâmetda kemâl ü akl u gayretde

Nâzîri gelmemi dir mülke belki mülk-i imkâna

4. Kaçard" safha-i Hehnâmeden hacletle tasvîri

Nümâyân olsa zâr-" himmeti Sâm u Nerîmanâ

5. Kal"rd" bûy-" gül-berk-i hazân-ve hâk-" zilletde

Edeydi arz-" tâl’at lutf-" enfâs" gülistâna

6. Cihân" öyle revnak-yâb-" tecdîd etdi kim devri

Göründü resm-i nev bu köhne tâk-" çâr-erkâna

7. OcâI" rû en oldu sâyesinde pîr-i gerdûnun

Felek toptan imâret buldu bak ez-cümle Tophâne
8. Fakat bu dökmehâne vaktine tehîr olunmu du
Konup mânende-i takvîm köhne tak-" nisyâna

9. Derûnun âte -i re k-i emâsîl eyleyip sûzân

Eri di hasret-i yârândan âhi evc-i keyvânâ

10. Mükemmel yapmaga emr eyledi âhen eh-i zî- ân

Bu cünbî -i bâis-i cû oldu derya-y" ummanâ

11. Edip târh-" nev üzre resmini mimârlar tasvîr

Esâs" zîr-i hâke erdi tâk" ta gerezmâna

12. Husûsa himmeti çâker-nevâz-" ehriyârîden

Âgâ-y" Topcîyâne yapd"lar bir kasr-" âhâne

13. Ne kasr ammâ ki bir çarh-" refi’-i âlem tedbîr

Rasad-gâh-" nigâh-" hüsn-i dikkat hâl-i merdâne

14. Der ü bâm"nda nak -" fil-hâcer a’lâ’y" emrullâh

Derûnu tesliyetden toptolu erbâb-" imanâ

15. Gazân"n kân"d"r lây"k degil mi eylesen insâf

Ocag-" has-" nusret dense bu cây-" pür-ünvâna
16. Nücûm-" âsümân-" harbe matla’d"r desem âyân
Bu menba’dan zuhûr eyler beher dem niçe bin dâne

17. Hudâ ömrün füzun ikbâlin etsin dem-be-dem âlî

Edip z"ll-" livâs"n bahterden hâveristâne

18. Dedim bu m"sra-" târîh-i Gâlib eyleyip tahsîn

Döküldü kal"b-" makbûl u matlûba dökümhâne

8
SA’ÎD Ü EHÎD SULTÂN SELÎM HAN RÂHMETÜLLÂH
ALEYH HAZRETLER N N TÎR-ENDÂZÎDE
KEMÂL NE TÂR HD R

1. Pâd" âh-" bahr ü berr Sultân Selîm-i kâmkâr

Kâbza-i fermân"n"n münkâd"d"r sebü’n idâd

2. Sa’d-" râmih nîrû-y" ikbâlinin ter-ke -ke i

Cünbi -i ebrûsuna Behrâm râm-" inkiyâd

3. Tâli’inde olmas" bî- üphe sehmü’l-gayb an"n

OlduIudur re’y-i pâkinde isâbet itiyâd

4. C te ez-cümle bu bâb-" açd" Okmeydân"na

Yani erbâb-" hüner bu bâba etsin istinâd

5. Dergehînden cânib-i sa’de yol açmakd"r garaz

Sa’d-" Vakkâs"n edip rûh-" erîfin gâhî âd

6. Hâs"l" sehmüs-se’ âdetdir sarây-" tâli’i

Etmede âsâr-" hayr" bir birine "tt"râd

7. Rezm ü bezm ü i’r ü in âda müsellemdür tamâm

Her kemâlinde a ag" ko usud"r Keykûbâd

8. Nükte-pîra vü tüfenk-endâz ü hem îrîn-süvâr

Ermemi di Hak bu kim bu menzîle Sultân Murâd

9. Eylese hur îd-i lây"kd"r eger kandil-i tîr

Fikret-i rû enle etdikçe ni ângâh"n re âd

10. Bir kebâze kuvvet-i bâzûs"na kavs-" kuzah

Belki ehperr-i hadenk-i zûru Cebrâil-nijâd

11. Himmeti ednâ ikâra saymaz ol âhîn yine

Olsa kurbân" gazâl-i mihr eger her bâmdâd
12. Kuvvet-i zâl ü Nerîmân"n kodu ta ba "na
Ayag"na tozuna ermez Rüstem-i rûyîn-nihâd

13. Alt" âhiddir tamâm emn ü amanâ e -cihet

Râyegâne devr-i lutfunda o rütbe adl ü dâd

14. Nâvenk-i müjgân ebrû-ve yara m" ülfete

Eyleyip birbirine pîr ü civân hubb ü vedâd

15. Bu sözü gû eyledim bir dem leb-i sûfârdan

Mûcib-i rif’at degil mi dogrusu ya ittihâd

16. Crtifâ etmek ne mümkindir hevâ-y" vasf"na

Kâr-sâz-" dehrdir olsun hemân ömrü ziyâd

17. Atmad"n yâbâna lutf etdîn âbd-i bî-kesi

Bir duâ-gûyende-i dîrîneyim hem-bende-zâd

18. Söyledim Gâlib murassa m"srâ-i târîhini

Oldu ya Hak bâb-" zîbâ cây-" ast"na kü âd

9
OK MEYDÂNI TEKYES TA’MÎR NDE ZÂT-I PÂK-I ÂHÂNE ÇÜN
MÜCEDDEDEN B NÂ OLUNAN KASR-I HÜMÂYÛN VASFINDA
TÂRÎH- RA’NÂ VE KASÎDE- BEDEL Ü ZÎBÂLARIDIR

1. Hehen âh-" cihân Sultân Selîm-i ma’delet-mutâd

Ki oldur eyleyen cümle ib’âd" gussadan âzâd

2. Mürûr-" dehr ile pek indirâsa mâil olmu du

Esâs-" devlete imdi yeniden kurdu nev-bünyâd

3. Nizâm-" evvellin buldurmad"r dünyaya maksûdu

Cihângîr-i zamând"r übhesiz Allâh ede imdâd

4. Nâzar kim eylese bir cânibe ma’mûr olur fil-hâl

Hemân ednâ nigâhiyle yapar bî-zahmet-i üstâd

5. Husûsa i te bu kasr-" muallâ tâk-" ra’nây"

Edip "zhâr-" kudret bir nefesle eyledi âbâd

6. Ne kasr ammâ ki hayret-bah -" nuzzâr-" hayâl-endî

Eger reng-i bahâr-" sorsa tasvîr edemez Bihzâd

7. Ne kasr ammâ ki Heft-evreng-i Husrev nak -" dîvâr-"

Nizâm ü intizâ m" dâsitân-" huldu eyler yâd
8. Ne kasr ammâ ki dü se sâyesinden terbiyet kâna
Olur cây-" zuhûr-" murg-" ankâ beyza-i fûlâd

9. Safâ-y" sahn"n" seyr eylese mir’ât rü’yâda

Ha "rm" kûy-" Hîrin-cûy-" îri terk eder Ferhâd

10. Edip burc-" hamelden mihr-i âlem hüsnünü tahsîn

Gelip yüz sürmege derbândan eyler dâim istimdâd

11. Cçinde cilve-ger kutb-" zamân o âh-" devrând"r

Sezâd"r çâr rüknün dense ber-dû eylemi evtâd

12. Bu manâ fehm olur meydân-" tîre nâz"r olmakdan

Ki dâim kavs-i kudret zûr-" bâzûsun eder müzdâd

13. Ni ângâh eyleyip h"dmetde kâim ehl-i manâ-y"

Eder ihsâna dâir m"sra-" bercesteler in âd

14. Bihamdillâh ki etdi yek nigâh"n kadrimiz terfi

Duâ-y" devletindir her dem ezkâr-" dil-i nâ âd

15. Kusûrum avf k"l evketli hünkâr"m sürûrumdan

Unutdum medh ü tavsîfi hulûsum eyledim îrâd

16. Söz olmaz pâdi âh-" kadr-dans"n neylesin âir

Yaz"p evsâf"n etsin kank" bir ihsân"n" ta’dâd

17. Hemî e böyle kasr-" bî-müdânîde safâlarla

Ede Allâh ömr ü devletin re k-âver-i ecdâd

18. Dedim târîhin Okmeydân"n" hülya ile Gâlib

Mübârek pâd" âh-" âleme bu kasr-" nev-îcâd

10
TÂRAF-I BÂH RÜ EREF- MÜLUKÂNEDEN GALATA
MEVLEVÎHÂNES MECEDDEDEN TA’MÎR OLUNUP
HITÂMINDA DEN LEN TÂRÎHD R K DERGÂH KAPUSU
BÂLÂSINA VAZ’ OLUNMU TUR

1. Mihr-i âlem-tâb-" evc-i saltanat

Dâver-i devr-i zamân Sultân Selîm

2. Kâhrâman-" dîv-bend-i rûzgâr

Cem-ha em Cskender-i Dârâ-kecîm

3. Kim an"n zât-" bülendidir henûz

Merkez-i per gâr-" çârh-" müstâkîm
4. Rükn-i re’yidir esâs-" ma’delet
Fikr-i nev icâd"d"r ar -" kavîm

5. Muntaz"rd" ehl-i dil te rîfine

Geldi dîn ü devlete hemçün nesîm

6. Hak budur bulmu du erkân-" halel

Eyledi tanzîmine sa’y-" azîm

7. Hâbbezâ ervâh-" ehlullâhdan

Oldu te’yîd-i ilâhî müstedîm

8. Ba lay"p tecdîd-i adl ü re’fete

Koydu re’y-i hâs-" bünyâd-" mukîm

9. Hazret-i Monlâ-y" Rûma hürmeten

K"ld" dervî âna ihsân-" amîm

10. Gördü kim bu hankâh olmu harâb

Müste’îd ihyâya çün azm-" remîm

11. Lutf edip bir yapd" kim yaps"n anûn

Kâh-" âmâlin hudâvend-i alîm

12. Bâg-" firdevs-i berîn ve -i bî kusûr

Oldu hakkâ sakf" zafer dîvâr" sîm

13. Bir nâzarda etdi kân-" kerem

Seng-i gevher topraI" anber- emîm

14. Gösterip gûya kerâmet âleme

Kudret izhâr etdi ol âh-" kerem

15. Andan als"n feyz-i erbâb-" sülûk

Kalmas"n nâk"slar"n etvâr-" nîm

16. Zâhir ü bât"nda âh oldur hemân

Ber-devâm etsin an" Râbbür-râhim

17. Ma’nen ü lafzen dedi târîhini

Heyh Gâlib abd-" dâ’i-i kadîm

18. Yapd" bu dergâh" pâk ü hem cedîd

Bin ikiyüz alt"da Sultân Selîm
 11
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES N N SEMÂ’HÂNES YÇÜN
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Hân Selîm-i ma’delet-perver hidîv-i dâd-ger

Zâhiren sultân-" âlem mazhar-" sultân-" â k

2. Pâd" âh-" heft-ki ver âftâb-" nûr-bah

Kim ziyâs"yla münevverdir ân"n eyvân-" a k

3. Yapd"r"p bu hânkâh" resm-i nev-bünyâd ile

Kurdu ervâh-" ricâlullâha bir dîvân-" a k

4. Fer ini ar -" berîn-ve eyleyip pür-nûr-" evk

Oldu ho nûd-" kemâl-i himmet-i pîrân-" a k

5. Bir nâzarla eyledi ma’mûre-i sûr u sürûr

Olmu iken dest-bürd-" vecd ile virân-" a k

6. Hazret-i Monlâya hürmet âlem-i tamîrdir

Feyzi zîrâ andan alm" d"r bütün merdân-" a k

7. Zühre bu dergehden eyler ahz-i âheng-i ne ât

Çünki olmu dur semâ’ ile safa erkân-" a k

8. Cezbe-i nûr-" mahâbbetdir medâr-" kâinât

Anlamaz bu s"rr" bir eb olmayan mihmân-" a k

9. Geldi bir m"sra’la Gâlib ana târîh-i bülend

Ayn-" resm-i âsümân-" bî-bedel meydân-" a k

12
GALATA MEVLEVÎ-HÂNES SEMÂ-HÂNE DERÛNUNDA
MAHFEL- HÜMÂYUN TÂRÎH D R YAZILMI DIR

1. Muallâ mahfel-i pâk-" hümâyûn

Cenâb-" Hân Selîmin taht-gâh"

2. Cnâyet burcudur sakf-" bülendi

Sezâd"r emse etse mihr ü mâh"

3. Kitâb-" heft-cild-i âsümanâ

Münevver levhâ-i zerdir kemâhi

4. Zemîn bu kâh" gördükçe mahâldir

Olursa hâne-i subha mübâhî
5. O âhen âh-" Ekrem k"ld" ihyâ
Mücededed yapd"r"p bu hankâh"

6. O hâkân kim u’a-" âftâb"n

Olur zerrîn-t"nâb-" bârgâh"

7. Umûrûnda muvaffak olmas"nda

Cihân"n kalmam" d"r i tibâh"

8. Muhakkak mazhar-" s"dk u safâd"r

Safâ eshâb"n"n oldu penâh"

9. Gürûh-" a k"ndan Mevlevîyi

ÇeraI etdi bu lutf-" pâdi âh"

10. Bu rû en eh-ni îni k"ld" pür-nûr

Serây-" dîde-asâ yek-nigâhi

11. Binâ oldukda Gâlib dedi târîh

Müsellem eh-ni în-i pâdî âhi

13
DERÛN-I DERGÂHINDA OLAN ÂDIRVÂNIN
TÂRÎH D R K YAZILMI TIR

1. Kerâmet menba’" Sultân Selîm-i ma’delet-perver

Cihân-" etdi s"râb ol eh-i zî- âna a k olsun

2. Keremler k"ld" hakkâ rûh-" Mevlânây" âd etdi

Dedi erbâb-" dil bu me reb-i irfâna a k olsun

3. Bu âd"rvân" icâd eyleyip deryay" feyzinden

Velâyetden nî an gösterdi dervî âna a k olsun

4. Henüz ol H"zr-" vakt"n himmetiyle rûh-" Cskender

Bulup âb-" hayat-" içdi bir peymâne a k olsun

5. Olup Râ id Efendi bendesi tanzîmine me’mûr

Hakîkat hidmet etdi dâver-i devrâna a k olsun

6. Verip yol harçl"I"n davetçiler gönderdi sahrâya

Getirdi sayesinde âb-" âd"rvâna a k olsun

7. Bu ummân-" ata bu cû i -i ihsana eyvellâh

Muvaffak oldu dünya böyle bir sultâna a k olsun

8. Dedim târîhini bu ive-i âbdal ile Gâlib

 Bu âb-" pâk ü zîbây" içen at âna a k olsun

14
VÂL DE SULTÂN KÂSIM PA A MEVLEVÎ-
HÂNES N TECDÎD ETD KDE SÖYLENEN
TÂRÎHD R

1. Cenâb-" vâlide Sultân-" mâh-efser mihir- âh"n

Sâbâhu’l-hayrd"r envâr-" ihsân" nüh-eyvâna

2. O tâc-" mekrûmet-iklîl-i ismet ems-i devlet kim

Nigâh-" lutfu revnak verdi bu gülzâr-" devrâna

3. Hemî e celb-i da’vât etmedir hayrât ile kasd"

Cenâb-" pâd" âh-" kâm-ver-i Sultâm Selîm Hâna

4. Selîm Han ki kudûmu mahz-" tevfik-i Hudâ geldi

Nizâm-" mülke nasr-" dîne ân-" âl-" Osmân’a

5. Selîm Han ki cihâna rûh-" nevdir pertev-i re’yi

Husûsa tâze cand"r kâl"b-i evreng-i hâkâna

6. Ne himmetler k"l"p bak ol hidivin medh-i ulyâs"

Mücedded yapd" bu dergâh" döndürdü gülistâna

7. Ne dergâh öyle bir âlî binâ kim cây-" dîvând"r

Sürû ân-" semâya zümre-i ervâh-" pîrâna

8. Kerem kadrin bilir erbâb-" isti’dâde a k olsun

Keremdendir bu revnak imdi âyin ü erkâna

9. Gürûh-" Mevlevînin uydu bir himmetle devrân"

Dönerler zerre-i nâçîz iken mihr-i d"râh âna

10. Safâ-y" me rebi âb-" hayât-" bâg-" dehr oldu

Bu rû endir ki feyz-i cûdu râcih ebr-i nîsâna

11. Nice câmi imâret çe me-sâr ihya edip hâlâ

Eserler gösterip reng-i kerâmet verdi ihsana

12. O rütbe k"ld" ta’mîr-i kulûba bezl-i himmet kim

Hümâlar re k ederler â iyân-" bûm-" virâna

13. Gedâler sâye-i lutfunda öyle kâm-rând"r kim

Felek hasretle kald" imdi bu dervî -i uryâna
14. Bu rûh efzâ makâm-" dil-kü ây" eylesin seyrân
Seyahat ister ise nev-niyâzân ki ver-i câna

15. Bu dergâh-" bülendi hem-çü gül enzâr gördükçe

Gelen hep inzivâd"r hât"r-" bî-kayd-" yârâna

16. Meger ma’nây" nûr-" Mesnevî sûret pezîr olmu

Hilâli evk ü hâlin vas"l oldu bedr-i tâbâna

17. Târâbdan kâse-i tambûra döndü hücreler yer yer

Ser-âheng-i safâdan oldu her bir kû e kâ âne

18. Bunun ems-i nücûm-" Zühredir yek-pâre âdîdir

Mukâbildir egerçi çarh-" bâlâya semâ-hâne

19. Harâb olmu makâm-" evliyây" eylemek âbâd

Cihân-" yapmad"r fehm eyleyen erbâb-" irfâna

20. Duâ-gûyân-" devletdir kadîmî çünki dervî ân

Sezâ ihsân ederse öyle bir cem’-i perî âna

21. Ne rütbe etse vîrân a k ma’mûr eyler encâm"n

Ferâh-bah oldugu vecd ü semâ’"n ç"kd" meydana

22. Nevâzi lerle dervî ân ihyâ k"ld" ma’nîde

Olur râcih serâser rûh-" Mevlânâ-y" zî- âna

23. Duâm oldur ki s"rr-" Hazret-i Monlâ-y" Rûmî’nin

Ede himmet eh-i devrâna ol devletlü sultâna

24. Semâ’ etdikçe bu hur îd ü mâh-" âsümân dâim

Ola peyveste gülbânk-i duâs" ar -" rahmâna
25. Bu târîhiyle Gâlib nagme-bah oldu ney-i hâmem
Yap"ld" devr-i Mevlânâ’yâ bu dem Mevlevî-hâne

15
BERÂY-I MÜSÂLAHA SÖYLENEN
TÂRÎH- RA’NÂLARDIR K TAKDÎM
OLUNDU

1. Pâdi âh"m bu sulh ü emn ü emân

Hübhe yokdur ki lutf-" bârîdir

2. Etdim âfak" gussadan âzâd

Keremün kâinâta sârîdir

3. Etmek için mîzâc-" kevni sâhîh

 Güyîyâ erbet-i bâhârîdir

4. Hak budur kim tamâm vakte göre

Fenn-i adl"n bu hurde-kâr"dir

5. Ç"kd" esrâr-" re’y-i kâblel-harb

Le kerin re’y-i bî-gubâridir

6. Devletinde bu sûret-i ârâm

Perr ü bâl-i zafer i’ârîd"r

7. Sensin ol kim sipihri ikbâlin

Tâli’ün akl-" müste âridir

8. Kim ki Sultân Selîm’i yâd eyler

Çarh ana âbd-i "zt"rârîdir

9. Öyle bir âh-" kâm verdir kim

Cem ü Dârâ cenîbe - dârîdir

10. Gecenin mâh-" gündüzün mihri

Âlemin fasl-" nev-bahârîdir

11. Sorsan Cskender ile fark"n eger

O pîyâdeydi bu süvârîdir

12. Hehriyârâ cihâna ihsân"n

Âlem-i gayb yâdîgâridir

13. Hark u garb"n teveccühü sanâd"r

Bu husûsun da baht"yârîdir

14. Gâlibin imdilik bu güfte-i hâm

Bir iki berg-i ber-güzârîdir

15. Mü tegildir duâ-y" devletine

Hak bilir kim riyâdan ârîdir

16. Mosko vu Nemçe sulh"na târîh

Feyz-i âhî nîzâm-" cârîdir

16
HUMBARA-HÂNE DERÛNUNDA OLAN KASR-I
HÜMÂYUNUN TÂRÎH D R

1. Cenâb-" Han selîm-i ma’delet-pîrâ ki devrinde

Yeniden ba lad" bu dîn ü devlet olmaga âbâd
2. Edip ilhâm-" Râbbânî dil-i derrâkini tenvîr
Nizâm-" mülke dâir tâze mazmûnlar eder in âd

3. Serâser cehd ü fikri intizâm-" hâl-i âlemdir

Cihâd esbâb"n eyler hem-çü tesbîh-i Hudâ tadâd

4. Edip tertîb-i asker zâbt-" defter bezl-i sîm ü zer

Olup tevfîka mazhar çok eserler eyledi bünyâd

5. Husûsa k" la yapt" humbara-endâz ocaI"na

Eder seyr eyleyenler burc-" bârû-y" sipihri yâd

6. Rasad-gâh eyleyip ol askere bu kasr-" zer-tâk"

Edip te rîf gâhî âftâb-âsâ olur rassâd

7. Niçe kasr âlem-i pür-nûr-" manâ gül en-i bâlâ

Kumâ -" nev-edâ dünyâ deger bir bâg-" nev-îcâd

8. Zemîninden zemân-" revnâk-" Cslâm olur zâhir

Görür revzenlerinden feth ü nusret hât"r-" nakkâd

9. Serîr-i saltanatda dâim olsun zât-" vâlâs"

Neler yapsa gerek avn-" ilâhî eyleyip imdâd

10. Dedim târîh-i tâm itmâm"na Gâlib duâlarla

Bu kasr-" pâk âh-i dîn-i Cslâma mübârek bâd

17
BERÂY-I TEBRÎK- CEDÎD SÖYLENEN
TÂRÎH- ZÎBÂDIR

1. Hazret-i Han Selîm’in eyyâm"

Âleme ma’delet-nisâr oldu

2. Dehr-i sîrâb-" a k u evk etdi

Güyîyâ ebr-i nev-bahâr oldu

3. Hamdülillâh nevâ-i âhîden

Hüner erbâb" hisse-dâr oldu

4. Rûh-" Monlâ-y" Rûm’" âd etdi

Matla-" ems-i tâb-dâr oldu

5. Yerini tutdu Han Süleymân’"n

Târz"n ihyaya hâstkâr oldu

6. Andan a’lâ ürû’ edip ammâ

Kat-bekat fazl" â ikâr oldu
7. Hübhe yokdur ki ol ehen âha
Vârisül-Hak bu ehr-i yâr oldu

8. Lutfu bu ta’n" câhiliyyetden

Ehl-i irfâna bir hisâr oldu

9. Himmet-i evliyâ olup zâhir

Feyz-i Tevfîk â îkâr oldu

10. Her kes eltâf-" bî-dirîginden

Kâm-yâb oldu kâm-kâr oldu

11. Î’de erdik zamân-" adlinde

Heb-i hicrân"m"z bahâr oldu

12. Âciz olduk edâ-y" ükründe

Bize ihsân" bî- ümâr oldu

13. Bendelerden duâc" kayd olduk

Bir iken kadrimiz hezâr oldu

14. Sâl-i tebrîkin eyledikde hisâb

Böyle bir nutku âbdâr oldu

15. Dâld"r baht-" devlete Gâlib

Sene târîhi bahtîyâr oldu

18
HUMBARA-HÂNE ÇÜN TÂRÎH-
ÂHARD R K TAKDÎM- HÂK- PÂY-I
ÂHÂNE OLUNDU

1. Gevher-i ma’deleti Hazret-i Hallâk-" kerîm

Eylemi re’yinde Sultân Selîm’im teslîm

2. O hudâvend-i felek-kevkebe kim olmu dur

Zât-" vâlâs" fürûzende-i taht ü dîhîm

3. O ülüvvü’l- himemin etmededir Ar üzre

Akl-" derrâkine ecnâd-" melâik tazîm

4. OcaI"n rû en edip humbara-endâzân"n

K"ld" mânend-i erer bezl-i nücûm-" zer ü sîm

5. Yapd" bu k" lay" hem eyledi cem’-i e tât

Toplay"p askerini etdi umûrun tanzîm

6. K" la zann etme ki çarh-" ihâb-ef ând"r

DâI urur dü mene manend-i eytân-" râcîm
7. Eylemi ler bunu mamûre-i imkâna bedel
Rub’-" meskûnu edip hendese-kârân taksîm

8. Yek-zebând"r melekür-ra’d ile her humbaras"

Sûre-i Nasr" eder le ker-i gayba teslîm

9. Per aç"p evc-i fütûhâtda ehbâz-âsâ

Eder imdâd-" sürû ân ile ikâr iklîm

10. Vere her matlâb"n" Allâh o âhen âh"n

Eyleye nâr-" hased zümre-i adây-" dü-nîm

11. Etdi feyz-i nefes-i Hazret-i Mevlânâdan

Sâde bir beyt ile târîhini Gâlib tetmîm

12. Burc-" bârû-y" felekle mütekâbil tâk"

Oldu bu humbara-hâne eser-i Hâh Selîm

19
TOP ARÂBACILAR KI LASIYÇ N TÂRÎH-
ÂHARD R K TAKDÎM- HÂK- PÂY OLUNDU

1. Bârekallâh eser-i himmet-i Sultân Selîm

Ki odur tâze t"râzende-i kânûn-" kadîm

2. K"ld" mîmârî-i adliyle sipihr-i mülkün

Devr ile zâhir olan pest ü bülendin tanzîm

3. Olmu ihmâl ile çün gördü medâr-" devlet

Höyle efsürde ki mânende-i Urcûn-" kadîm

4. Verdi hur îd gibi pertev-i irfân"ndan

Ufk-" saltanata revnâk-" ikbâl-i azîm

5. Etdi tâdîl-i erkân-" cihâd-" tertîb

Eyleyip rât"besin bây u gerdân"n tetmîm

6. Yapd"r"p her s"n"f-" askere bir ba kâ makâm

Etdi her s"n"f" bir emre makâm"ndan mukîm

7. C te bu k" lada gerdûne-ke ân-" topa

 Oldu bir menzili bî-himmet-i âsûde harîm

8. K" la ammâ ki hizebrân-" vegâya bî e

Dil-i erbâb-" himem-ve zafere rukn-i hasîm

9. Cünd-i Cslâma bu ârâyi i kim vermi dir

Hüsn ü tanzîmini dü men dah" eyler teslîm

10. O hudâvend-i kerem-perver ü adl-endî e

Her umûrunda muvâffak ede Allâh-" kerîm

11. Sâde vü cevherî târîh olarak bu beyti

Eyledi dergeh-i vâlâs"na Gâlib takdîm

12. Çevirip t"bk-" salâh üzre t"bâk-" felegi

Yapd" gerdûne-ke ân k las" Sultân Selîm

20
TOPHÂNEDE TOPCULAR KI LASI KAR ISINDA
B NÂ OLUNAN TALÎM-HÂNE ÇÜN
TÂRÎHD R

1. Hüda ömr-i ebed versin ehen âh-" cihân-bânâ

Ki yanî Heh Helîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ hâna

2. O âhen âh-" himmet-pî e adl-endî e kim re’y-i

Sâbâhül-hayr-" ikbâl oldu Hakkâ çâr-erkâna

3. Nizâm-" devletîn söylemi dir tevfîk ile kâr"

Mühimmât-" umûrûn arz eder ilhâm-" sübhâna

4. Gürûh-" topcîyân"n eyleyip meydân"n tevsî’

Yeti dirdi ni ân-" matlâb"n ser-hadd-i imkâna

5. Ocâg"n rû en etdi ol cünûd-" kâdir-endâz"n

Aceb bir em’ uyard" dûdmân-" ehl-i îmâna

6. Bütün müstegrak-" deryâ-y" ihsân etdi ol cey i

Bu alay ile harf-endâz olurlar mevc-i ummanâ

7. Libâs ü tavr ü tertîbini âlemler pesend etdi

 Gelen gülbânk-" tahsîndir leb-i erbâb-" îkâna

8. Süleymân gibi tertîb eyledi kudretle bir asker

Dayanmaz dü meni mûr olsa tavr etdi merdâna

9. Müdâm atd"kça top-" subh-" enver gülle-i emsi

Doga nûr-" zaferle mehçe-i nusret bu meydâna

10. Dedim târîhini üçlerden istimdâd edip Gâlib

Müheyyâ oldu toldu topç"lar meydân-" Tophâna

21
BERÂY-I TEBRÎK- SÂL- CEDÎD RÎKÂB-I KAMER-TÂB-I
HUSREVÂN YE TAKDÎM OLUNAN TÂRÎHLER D R

1. Mübârek bâd nev-sâl-i ferâh-bah -" hümâyûn kim

Eri di âleme hem-çün nesîmi hâdî-i nusret

2. Çekip men ûr-i çarh"n kilk-i kudret gurresin tugra

Verildi dest-i ikbâle hat-âzâdi-i nusret

3. Ç"kan ayyûka hep âvâze-i tekbîrdir imdi

Gelen kilk-i zebâna hep mübârek bâdi-i nusret

4. Katâr-" mâh ü sâli böyle gördüm eyleyip der-pî

Çeker gülbâng-i tekbîr ile dâim hâdî-i nusret

5. Nizâm-" nevle bu tertîbi tahsîn eyleyip gûyâ

Getirdi menzil-i maksûda togr" hâdî-i nusret

6. Felek memlû idi zevk ü sefâdan gerçi kim ammâ

Dah" meçhûl iken s"rr-" surûr-" âdî-i nusret

7. Netayîcten zuhûr etmi mukaddem bir hâberdir bu

DeIildir bu meserret mahz-" resm ü adî-i nusret

8. Göründü nâgehân çe m-i cihâna ferv- i devletle

Muharrem nâm"na bir mâhtâb-" vâdî-i nusret

9. Süâl etdikde Gâlib m"sra-" târîhin ol mehden

Dedi sâl-" nevi Sultân Selîme bâdî-i nusret
 22
BÂRÛT-HÂNE MÜCEDDEDEN B NÂ VÜ N Â
OLUNUP H TÂMINDA SÖYLENEN
TÂRÎHD R

1. Han Selîm-i madelet-pîrâ o rû en-re’yi kim

Hâk-i pâyi olsa lây"k sürme-i çe m-i hakîm

2. Chtîmâm-" tamla yapd" bu bârût-hâneyi

Eyleyip tânzîm ü tecdîdîne ihsân-" amîm

3. Mâyelendirmek hep-pertev-i ikbâlini

Çok mu teshîr-i cihân eylese bu âh-" kerîm

4. Dikkat olsa bu tedârik-i hâven-i endî ede

Eylemekdir üstühân-" dü meni azm-i remîm

5. Bârekallâh menzil-i aksâs"na idrâkinin

Kim medâr-" fikrine peyvestedir çarh-" kavîm

6. Top-" ehr-â ûb"na ol âh-" alî-himmetin

Kulle-i kâf üzre dökmü ler ni ân Allâh alîm

7. Sarf-" cehd etmekdir çün kim cihâd esbâb"na

Böyle lâz"md"r makâm-" emr-i ikdâma mukîm

8. Tâli-i bâlâ-ter olsun atd"g"n unsurun müdâm

Ömr-i bî-pâyân olup eyyâm" olsun müstedîm

9. M"sra-" târîhini gevher gibi Gâlib dedim

Yapd" genç-âsâ bu bârût-hâneyi Sultân Selîm

23
BÂRÛT-HÂNE HAKKINDA SÖYLENEN
TÂRÎH- DÎGERD R K TAKDÎM HÂK-I
PÂY OLUNDU

1. Bârekallâh himmet-i âhe eh-i gerdûn-penâh

Zinde-sâz-" mülk ü millet Hân Selîm-i Cem-sipâh

2. Gevher-i deryâ-y" re’y ü kulzüm-i zahhar-" cûd

Subh-" remze âftâb ü âm-" bezme nûr-" mâh
3. Azm edip azminde cezm edip nizâm-" devlete
Etdi tertîb-i mühimmât"nda fart-" iktinâh

4. Çarh" döndürdü mûrâd" üzre feyyâz-" ezel

Akd" suy-" ârzûya cûy-" tevfîk-i ilâh

5. Kurdu ez-cümle bu bârût-hâneye bünyâd-" nev

Kim muâdildir desem gerdûna yokdur i tibâh

6. H"rmen-i eflâke her tolâb" devrân gösterip

Bah eder bir gecede bir âsumân-" nûr sipâh

7. Sît-i devri ilm-i edvâr-" cihâd eyler sürûd

Farzd"r bu nagme mânend-i namaz-" penc-gâh

8. Fî-sebîlillâh sarf edip nice nakd-i revân

Bir gazâ-y" manevî k"ld" cenâb-" pâd" âh

9. Açd" her topdan fütûhât-" celîle bir târîk

Oldu ammâ kim bu bünyâd-" muazzam âh-râh

10. Hak bu kim bârûta iksîr-i zafer dersem sezâ

C te dâru’l-darb-" hâlis yapd" Bârîdir güvâh

11. Kalb-i pâk-i sâf olup adâs" olsun pür-gubâr

Savletin gördükçe kör olsun adû-y" bed-nigâh

12. Söyledim Gâlib bu bârut-hâneye târîh-i tâm

Oldu ihyâ kimyâ-y" nusretle nev kâr-gâh

24
BÂRÛT-HÂNEN N DERÛNUNDA MÜCEDDEDEN
B NÂ OLÛNAN KASR-I HÜMÂYÛNA
TÂRÎHD R

1. Hidîv-i kâr-fermâ Han Selîm-i dâd-güster kim

Dem-i subh-" bahârand"r dem-i cân-bah -" eyyâma

2. Bu kâh-" dil-pesendi re k-i çarh-" çârümin etdi

Meger muhtac imi ihyâs" ancak nim-ibhâma

3. O rütbe ne ’e vü evk ü safâdan oldu mâl-a-mâl

Leb-i bâm" sezâd"r harf atârsa tâlib-i câma

4. Ulüvv-i ân ile bir pâye-i alâya ç"km" kim

B"rakd"rm" gurûr u itilây" çarh-" hôd-kâma
5. Dükeldir pü teler etrâf"n" dâim tavâf eyler
Sipihrin beyt-i mamûru bürünmü sebz-i ihrâma

6. Harîr-i reng-i güldür câme-i ra’nâs" gûyâ kim

Nukû -" lâl gûnden döndü bir mâh-" gül- endâma

7. Hebîstân"ndaki zevk âlem-i bâlâya aks etmi

Temâ â etmek için bedr-i tâbân kalm" ah ama

8. Gözü ard"nda kalm" d"r nigâh-endâz-" hayretdir

Gurûbunda dikildi pertev-i mihrin leb-i bâma

9. Yerin Bihzâd-" fikret gülçemen nak etmi ammâ kim

Kar" d"rm" bâhâr- huld-ve âgâzi encâma

10. Hucûm-u nâzra-i hasretlerinden hô -nigâhân"n

Der ü bâm" döner e kûfe vermi nahl-" bâdâma

11. Gubâr-" senginin bir kâbzesin vermem bedah âna

Degi mem revzeninden bir bilûrun mülket-i câma

12. Önünden çaIlayan cûbâra benzetmek resâ dü mez

Elinde âirin îcrâ-y" tensîm eylese hâme

13. Bu cûbâr-" safâ âb-" hayât-" rû enâs"d"r

Ne benzer zinde-rûd-" Csfahân-ve siyeh-nâme

14. Bu kâsr-" pâke cennet dah" arz-i i tiyâk eyler

Sutûr-" mevc ile tâ Havz-" Kevserden gelir nâme

15. Sezâd"r ç"kmaga ayyûka dek mancûk-" evsâf"

Selîm Han-" zamândan mazhar oldu lutf u ikrâma

16. Sinîn-i ömrü sad ikbâlle zîb-i duhûr olsun

Bu kâh-" zînet-efzâ yâdigâr oldukca avâna

17. Ferâhlarla cihân" eylesin Mevlâ sürûr-âbâd

Safâdan gayri bir söz gelmesin devrinde aklâma

18. Dedim bu m"sra-" bercesteyi târîh için Gâlib

Mübârek bâd bu kasr-" bülend-i âh-" Cslâma

25
 LEVENT Ç FTL G -NÂM MEVK DE ASÂK R-
CEDÎD ÇÜN B NÂ OLUNAN MAHALLERE
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Cenâb-" Han Selîm-i kâr-fermâ-y" kerem-mu’tâd

Ki oldur himmet–adli yeniden eyleyen îcâd

2. Müeyyed pâdi ehdir devletin sâhip-zuhûrudur

Süleymân mülküne feyz-i kerâmetle kod" bünyâd

3. Bâhar-" saltanatd"r subh-" dindir emsi dünyâd"r

Bilir mehdî-i devrân oldugun erbâb-" isti’dâd

4. Esâs"ndan tutup her bir umûr" eyledi tânzîm

Metânet verdi efkâr-" bülendîn eyleyip evtâd

5. Kurup çarh-" felekler encüm- ûmârîden

Gazâ kasd"yla bu talîm-i-gâh" eyledi i’dâd

6. Meger farz oldugun ilim-i cihâd" halk unutmu du

An" hem ögredip hem eyledi esbâb"na ir âd

7. Hemî e mülkü ma’mûr ola cünd-i himmeti Mansûr

Dil-i pâk-i olup mesrûr Hak ömrün ede müzdâd

8. Tamâm oldukda ol âlî eser Gâlib dedim târîh

Bu dârül-askeri Sultân Selîmdir eyleyen âbâd

26
HUMBARA-HÂNE DERÛNUNDA OLAN KASR-I
HÜMÂYÛNA D GER SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Heh Selîm Han ki dehri k"lm" d"r

Mevsim-i nev-bahâr-ve handân

2. H"zr eri di bu devlete feyzi

Sebz olup sâyesinde bâg-" cihân

3. Asker-i zümresin edip ihyâ

Yapd" çok k" lâlar edip ihsân

4. C te ez-cümle bu mahalli dah"

Eyledi re k-i ravza-i r"dvân

5. Böyle bir kâhla edip mümtâz

Nâzar-" itibâr"n etdi ayân
6. Oldu bâlâ-ni în re’y-i rezîn
Etmege hâl-i asker-i seyrân

7. Kudret ü himmetine söz yokdur

Vere Allâh ömr-i bî-pâyân

8. Geldi Gâlib be-feyz-i Hak târîh

Kasr-" nev-târh-" Heh Selîm-i zamân

27
PÂD ÂH-I BAHR Ü BERR SULTÂN SELÎM HÂN
HAZRETLER N N OK MEYDÂNINA N ÂN D KD KDE
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Pâd" âhlar kâhrâmân" Hazret-i Sultân Selîm

Her hünerde ana re k eyler mülûk-" evvelîn

2. Tîg-zenlik nükte-perverlik tüfenk-endâzl"k

Cümlesinde nâm al"p ta dikdi ol âh-" Güzîn

3. Bir ayak açd" ki ba egdi kemân-ke ler bütün

Bir dah" nâz etmesin Behrâmînâ çarh-" güzîn

4. Tîrinin bâl ü perindedir meger bâl ü peri

Çok mu kûh-" Kâfa pervâz etse çün Ankâ-y" çîn

5. Nâ-resâ bir m"srâ-" bercestedir gûyâ o tîr

Kavs-" ebrûdan ç"karm" manas"n fikr-i metîn

6. Âsümân durdukça dursun atd"g"n vursun müdâm

Ol ehin âh"n ola her kâr"na Mevlâ muîn

7. Ç"kd" evc-i ar a târîhiyle Gâlib bu sadâ

Zûr-" bâzû-y" eh-i devrâne bin kez âferîn

28
VÂL DE- HAZRET- ÂH-I C HÂN SMETLÜ M HR ÂH
SULTÂN HAZRETLER N N CÂM - ER FLER NE TÂRÎHD R
1. Cenâb-" Vâlide Sultân Mihr âh-i felek-mesned
Ki oldur mâder-i Sultân Selîm ma’delet-mevfûr

2. Hemî e kasd-" hayrât eyleyip ol maden-i ismet

Cihâna etmede bezl-i nevâl ü berr-i nâ-mahsûr

3. Nümâyând"r bu kim endî esi lutf u keremdir hep

Mübârek kalbi dâim lutf u ihsân etmege mecbûr

4. Aceb tevfîka k"ld" an" Hazret-i Mevlâ

Nice âsârla halk-" cihân eyledi mesrûr

5. Dilîrân-" gazâya yapd"r"p bir câmi-i dil-ke

Kemâl-i s"dk ile dünyâ vü râhmet menba-" ma’mûr

6. Ne câmi mehbit-i envâ-" râhmet menba-" nusret

Cbâdet-gâh-" bî-minnet matâf-" asker-i Mansûr

7. Mücâhid zümresine sanki bir kasr-" behi tidir

C âretdir bu kim eyler Hüda gâzîleri me’cûr

8. Der ü bâm"nda âsâr-" icâbet zâhir ü bâhir

Derûnunda nice âyât-" tevfîk-i kerem mestûr

9. O rütbe rû en olmu ki harîmi seyr eden insân

Sanur hur îd ü mâh" etdiler bünyâd"na müzd-ver

10. Be ârât-" kâbûle revzen ü bâm" kef-i da’vet

Füyûzât-" duâya mahfil ü mihrâb"d"r gencûr

11. Taâlâllâh müsellem mevkiinde bir eserdir bu

Olanlar böyle olsun i te yâd-" hayr ile mezkûr

12. Hûda hem kendîni hem nûr-" ayni âh-" Cslâm"

Nigehbânî-i h"fz"yla ede etrâf"na manzûr

13. Gelip bir feyz ile târîhi Gâlib eyledim tahsîn

Binâ-y" Vâlide Sultân ne ra’nâ câmi-i pür-nûr

29
VÂL DE SULTÂN AL YYETÜ - ÂN HAZRETLER N N
SÜDLÜCEDE VÂK ’ ÇE MES NE TÂRÎHD R

1. Hazret-i Sultân Selîm’in mâder-i mihr-esferi

Ba lad" ey te ne-i cûbâr-" cûd ihsânâ gel
2. Eyledi icrâ behi t-i lutfunun enhâr"n"
Bundan âb-" Kevser-i nû eyle kana kana gel

3. Menbâ-" âb-" hayât-" eyleme H"zra süâl

Cân katâr her katresi bu mâ-i sâfin câna gel

4. Dâimâ bah -i vuzû’ söyler dehân-" lülesi

El salar gûyâ ki dest-i kefçesi at âna gel

5. Âbdest al câmi-i vâlâs"na eyle k"yâm

Âb-rû peydâ edip dîvân-" âlî âna gel

6. Vâye-gîr ol âb-" râhmetden sahâb-âsâ müdâm

Vâdî-i isyâna gitme cânib-i gufrâna gel

7. Dest-ef ân olarak gâlib dedim târîhini

Çe me-i îrîn meâb-" Vâlide Sultâna gel

30
HAZRET- HÂL D C VÂRINDA MÜ ÂRÜN LEYHÂNIN
MÜCEDDEN B NÂ EYLED ) SEBÎL N TÂRÎH D R

1. Matlâ-" hur îd-i pür-envâr-" evc-i saltanat

Vâlide Sultân mihri eh güzin-i kâm-yâb

2. Hazret-i Sultân Selîm’e celb-i davet etmege

Bah eder hayrat-" bî-pâyân ü mâl-" bî-hîsâb

3. Zât"d"r mecmû’â-i envâ-i birr ü mahmidet

Pertev-i idrâkidir nûr-" duâ-y" müstecâb

4. Nev imâretle edip âfâka it’âm-" taâm

Mîzbân-" Seyyidül-Kevneyn ald" intisâb

5. Hayr-" cârîsinden oldu cümle âlem müstefiz

Bir de ez-cümle makâm-" hazret-i Halîd’de âb

6. Zümre-i ashâb-" pâkîn rûh"na olmu sebîl

Selsebil-i ayn-" r"dvan oldugu bî-irtiyâb

7. Gâlib-i dâi dedim târîh-i itmâm"n tamâm

Selsebil-i mihr-i âhi subh-" envâr-" sahâb

31
MÜ ÂRUN LEYHÂ HAZRETLER N N LEVEND
Ç FTL G -NÂM MAHALDE D GER
 ÇE MELER NE TÂRÎHD R

1. Hazret-i Vâlide sultân-" mihr- âh-" benâm

Yapd" bu çe m-i pâkîzeyi gâziler için

2. Dehen lûlesi eker gibi eyler takrîr

Bir numûne sorana çâ nî-i Kevser için

3. Ömrü mevfûr ola hem hâs"l-" ömrü mesrûr

Bezl-i mâl eyledi ho nudi-i peygamber için

4. Çâr-" yâr avnî ile söyledi Gâlib târîh

Çe me-i Vâlide Sultân yeni le ker için

32
MÜ ÂRÜN LEYHÂNIN CÂM - ERÎF ÇÜN
SÖYLENEN TÂRÎH- RA’NÂLARIDIR

1. Hazret-i Vâlide Sultân-" Mihr-i âh âlem

Yapd" çün lutf ile bir câmi-i gerdûn-girdâr

2. Okusun levhde târîhini Gâlib urefâ

Câmi-i Vâlide Sultân ne muallâ âsâr

33
HAZRET- BEYHÂN SULTÂN ALEYYETÜ - ÂNIN B NÂ
EYLED G SÂL HSÂRÂY-I ÇERÂGÂNIN TÂRÎH D R

1. Zihî sahîl-sarây-" dil-kû â iklîm-i nev-bünyâd

Mukâbildir kusûr-" bi-kusûru mülk-i imkâna

2. Müzerke tâk"n" fark edemez nûr-i mücessemden

Bak"p seyr eyleyen âyîne-i hur îd-i râh âna

3. Hezârân gül en ü kâ âne var kim nak -" rengînin

Degi mez ehl-i dikkat ki ver-i Ke mîr ü Kâ âna

4. Kevâkib birbirine gösterir em’-i ebistân"n

Bilir âvîzedir mehtâb o bâlâ tâk u eyvâna

5. Cevâhirden nücûm-" bî aded tahsîn eder enzâr

Mü a’ a âsitân"ndan ç"k"nca çarh-" keyvâna
6. Kef-i efsûs olur revzenlerinden dest-i gül-ef ân
Eger te bîh edersem sehv ile subh-" bahârâna

7. Akar sular gibi giryân olur zerhall-i etrâf"

Eger mevc-i güherden benzedürsem mevc-i ummanâ

8. Al"nm" d"r Horâsânîsi derdim kasr-" mü gûdan

Eger Ferhad bulsa dest-res kûh-" bedah âna

9. Keç-i dîvâr"n" kâfûr-" cennetden demek mümkin

Sefîd-âba eger mess etse hâcet bedr-i tâbâna

10. Nûku -" gonce kim zîb-i ükûfistân sakf"d"r

Gül-endâzân istihzâ olurlar rûy-" hûbâna

11. Olur âyeste tâk-" pür-nigâr" dû -" hur îde

Eger bir hil’at-i zer-dûz lâz"m gelse âhâna

12. Münakka fer i hep nâdîdedir kim gelmemi dir hîç

Kuma -" hâhi i ehbender huylâ-y" insâna

13. Nice müstagrak olmaz hayretle seyr eden ol fer i

Dü er bir sîm ü zerden kulzüm-i bî-hadd ü pâyâna

14. Furûg-" devleti müzdad ola Beyhân Sultân"n

Nigâh-" lutfu ancak nûr ü fer verdi Çerâgâna

15. O sultân kim cenâb-" hâher-i Sultân Selîm Hând"r

Vücûd-" bî-nâzîri müftehirdir Âl-i Osmanâ

16. Kermden halk olunmu bir güherdir zât-" vâlâs"

Kerâmetden ni ân gösterdigi çokdur kerîmâne

17. Sadâ-y" lâmisâs" kâ’r eder eflâke Kârûnun

Eger ihsân için destin tutârsa kîse-i kâna

18. Kal"r zir-i gubâr ahterleri meydân-" gerdûnun

Eger nevbet gelirse cünbi -i keff-i zer-ef âna

19. Eder bir demde bahr-i lutfu "ftâ dûzah-" h"rs"

O rütbe müsta’iddir me rebi cûd-" firâvâna

20. O rütbe halk" halk eder ki elbet zâbt ederdi ol

Eger râbt olmasayd" dîn ü devlet adl ü ihsâna

21. Münevver kalbi halkullâha mecbûr-" terâhhümdür

Ne mü kildi terâhhüm z"dd olayd" nûr-" irfâna

22. Cnâyetler ki gördüm gâibâne hulk-" pâkinden

Degil güncîde aslâ keffe-i mizân-" nisyâne
23. Kemâl-" vüs’atiyle lâne-i günci kdir farzâ
Bu bünyâd olsa nisbetb yapt"I" kalb-i zâifâne

24. Eder peyveste çarh-" çârüme nakkâre-i cûdûn

Ne revnak buldu seyr et sâyesinde Mevlevî-hâne

25. Heb-i târîk-i gamda vâdi-i hayretde kalm" ken

Nigâh-" H"zr eri di Gâlib-i bî-sâbr ü sâmanâ

26. Hudâ ömrün ziyâd esbâb-" zevkin bî-nefâd etsin

Eri sün pây-" lutfu kû e-i dâmân-" devrâna

27. Duâ-y" hayr"n evrâd eyleyip târîhin etdim yâd

Bu sâhil-gâh ola levh-i safâ Beyhân Sultâna

34
SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ - ÂN
HAZRETLER N N B NÂ BÛYURDUKLARI KASRA
TÂRÎHD R

1. Levha allâh hô â kasr-" muallâd"r bu

Kâh-" zer tâk-" felekden dah" bâlâd"r bu

2. Zer ü gevher o kadar var ki der ü bâm"nda

Masraf-" ma’den ü yemm hâs"l-" dünyâd"r bu

3. Olmasa rütbede gerdûnundan a’lâ der idim

Havza aks etdi meger târem-i mînâd"r bu

4. Bilmeyen kadri Süleymân ile kadr-" mûru

Ar -" Belkîs ile zann etdi ki hem-pâd"r

5. Her ruhâm" eker-i M"sr-" melâhatdand"r

Yûsufistân-" safâ re k-i Zelîhâd"r bu

6. Ahterân olmaga gülmih-i hârîmi yara "r

Çe m-i tahsîn ile mazûr-" Mesîhad"r bu

7. Çarh-" pîr ayn"n mihr ü mehi alm" gözüne

Seyrine sîr olamaz özge temâ âd"r bu

8. Sa’y eder tavf"na sükkân-" hârîm-i Ceberût

Cünd-i envâra meger hayme-i Hazrad"r bu

9. Seng-i mermerleri kâfûr-" behi t olsa sezâ

Rûz u eb re k ile efsâne-i hâvrâd"r bu

10. Pî gâh"nda çak"l ta lar" encümdendir

G"bta-endâz-" Çerâgân-" felek-sâd"r bu
11. Bunâ benzer mi yâ mü gû-yi latîf-i Hîrîn
Dâmen-i kûhdur ol âlem-i bâlad"r bu

12. Görmemi mislini hiç çe m-i sefîd-i asdâf

Bihterin gevher-i nâzm-" leb-i deryâd"r bu

13. Çarha vakt-i seher ü gül ene eyyâm-" bahâr

 "ka bezm-i târâb mürdeye ihyâd"r bu

14. Üsrüb-i bâm-" siyeh perçem-i mahbûbând"r

Z"ll-i eh-perr-i hümâ s’aye-i tûbâd"r bu

15. Nak -" ebrûyile der-gâh" hilâlistând"r

Secde-fermâ-y" nigârân-" hod-ârâd"r bu

16. Bu kadar kevkebeyi hazret-i mâh-" Ken’ân

Zann eder görse eger âlem-i rü’yâd"r bu

17. Tûtiyân-" çemen ol kasra sürû ând"r hep

Mülk-i Ke mîr degil ki ver-i ma’nâd"r bu

18. Diyemem ki eser-i fikri Sînimmârîdir

Misli yokdur var ise sanât-" sîmyâyd"r bu

19. Târh ede resmi çün Hazret-i Beyhân Sultân

Ne kadar medh ü senâ eylesem ahrâd"r bu

20. Hâher-i âh-" cihân zübde-i Âl-i Osmân

Âleme mahz-" atâ bah i -i Mevlâd"r bu

21. Zât" mecmûa-i eltâf-" Hudâd"r der isem

Âllemellâh ki bî-rayb ü müdârâd"r bu

22. Dâima hayr-" duâs"yle degil mi me gûl

Cünd-i eflâk bilir Gâlib-i eydâd"r bu

23. Nâsa târîhini bu vechile etdim takrîr

Bârekallâh zehî kasr-" ferâh-zâd"r bu

35
SMETLÜ HADÎCE SULTÂN ALEYYETÜ - ÂN
HAZRETLER N N SÂH L-SERÂYLARINA
TÂRÎHD R

1. Hô â kasr-" müzerke tâk-" bî-mânend-i müstesnâ

Ki eyler ser-fürû eyvân"na bu künbed-i mînâ
2. Meger bu kasr-" rengârenk bir simûrg-" manâd"r
Cki ehperridir gûyâ iki bâg-" behi t-âsâ

3. Sebükrûhâna bu ârâyi anda ba ka hâletdir

Hümâlar sâyesidir üsrüb-i bâm bilir dünya

4. O mehtâbiyye ol havz-" münevver pî gâh"nda

Bilir âyine-i subh u safâya eyler istignâ

5. Ne havz ammâ ki bir deryâ-y" emvâc-" letâfetdir

Eder deryûze feyz-i ebr-i nisân-" güher-bah â

6. Aceb bir nev-zemîn târh eylemi ler kim gülistân"n

Nukû "nda hezârân tâze mazmûnlar olur peydâ

7. Dehân" pâkini gevherle memnû eylemi gerdûn

Mü erref oldugiyçün hâk bûsiyle leb-i deryâ

8. O rütbe zîb ü ziver sîm ü zer sarf eylemi ler kim

Gören girdâb-" gevher zann eder mevc urmada gûyâ

9. Nazîri girmemi dir hâs"l" bahr"n kulag"na

Budur lafz-" Ne ât-âbâda ancak kasr olan ma’nâ

10. Niçe âyeste olmaz ç"kmaga ta ar a evsâf"

An" ber âsümân-" ân-" âlî eyledi a’lâ

11. Selîm Hân-" kerîmin hâheri sultân-" pür unvân

Cenâb-" nâm-dâ -" hazret-i mevsûfetül-Kübrâ

12. O Sultân vücûdu mahz-" ihsândan mürekkebdir

Der-i lutfundan ister feyz-i rif’at târem-i alâ

13. Kerim-i kâmrân deryâ-y" ummân lutfu bi-pâyân

Atâ-bah -" cihân ferman dih-i iklim-i istignâ

14. O nîk-endî e ki tebdil olur bûy-" gül-i Adne

Güzâr etse dilinden bir kelâm-" âte în farzâ

15. O himmet-pî e ki tekmîl eder mimâr-" re’yiyle

Eger nâk"s kal"rsa nûr-" bedr-i âlem-i bâlâ

16. O âlî-câh ki deryûze eyler âsitân"ndan

Meh-i nev vaz’-" ebrû eyleyip bir rütbe-i ednâ

17. Hudâ ikbâlin efzûn ede ömrün mâye-i gerdûn

Cihân durdukca dursun ol kerem-kâr-" cihân-pîrâ

18. Duâ-y" hayr ile Gâlib dedim târîh-i itmâm"n

Ne âta ola bâdî bu Ne ât âbâd-" nev-in â
 36
SMETLÜ BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ - ÂN HAZRETLER N N
MÜCEDDEDEN NBÂ OLUNAN KASIRLARINA
TÂRÎHD R

1. Bârekallâh bi-bedel kasr-" bülend-i dil-ni în

Var m" misli i te Îsâ i te çarh-" çârümîn

2. Nak " dîvâr"nda yer yer gülistânlar rû-nümâ

Gösterir erbâb"na her kû esi huld-" berîn

3. Ol kadar zeyn etmi etrâf"n nukû -" bül-aceb

Safha-i erjeng gelsin bundan als"n hurde-çîn

4. Bu sarây-" dil-kü â bir hâtem-i zerdir meger

Anda bu kasr-" mü a’ a’ gûyiya lâl-i nigîn

5. Âlem-i envârd"r gûyâ o havz-" cân-fezâ

Âb-" gevher-nâb-" Cennetden ç"kan mâ’-i maîn

6. Mevc urur nûr-i nigeh-mânend ol âb-" latîf

Kim beyâz-" dîdeden k"lm" ruhâm"n hûr-" în

7. Seng ü h" t" nev-bahâr" î den gelmü bütün

Pî gâh" sanma mermerdir dö enmi yâsemin

8. Havz" bir gevherdir ammâ kim bu havz-" devletin

Sâyesi olmu o deryâya sevâd-" anberîn

9. Sâza hâcet yok sadâ-y" âbdan eyler bu kâh

Her târaf sandûka sâat gibi mevzûn tanîn

10. Havz"na olmu u’â-" âftâb âb-" hayât

Sedd-i Cskenderle tanzîr edemez fikr-i metîn

11. Hâs"l" bir sözle mümkindir her evsâf"n edâ

Sâhibi Beyhân Sultând"r ne lâz"m ân u în

12. Hâher-i sa’d-ahter-i Sultân Selîm-i kâm-kâr

Mültecâ-y" ehl-i irfân hayr-hâh-i mülk-i dîn

13. Dâimâ bu kasr-" âlîde safâ-y" vakt ile

Zevk ü âdilerle olsun kâm-yâb u kâm-bîn

14. Devleti iz’âf-" ez’âf ola i i bî-hisâb

Hâd hezâr i’zâz ile olsun hatâlardan emîn
15. M"sra-" târîhini Gâlib bilâ-pervâ dedim
Burc-" mihr-i evc-i ma’nâ kasr-" pâk ü nâzenin

37
REÎS- ESBAK RÂ D EFEND MERHÛMUN MAHDÛMI
HASAN FFET BEG N VELÂDET TÂR H D R

1. K"lup deryâ-y" irfân mevc-i mevzûn

Dogar mânend-i gevher t"fl-" mazmûn

1. Sehâb-" harf içinde mihr-i manâ

Eder çarh-" dili fânûs-" gülgûn

3. Müselseldir kanâdil-i mahabbet

Biri birini eyler nûra me hûn

4. Cihâna gelmeden maksûd ancak

Vücûdu eylemekdir rûha makrûn

5. Tutup kudsîleri dâm-" t"bâ’a

Ma’ârifle ede pervâz-" gerdûn

6. Degildir her kesin kâr" bu himmet

Olur mu hümâ zib-i hümâyûn

7. Gönül lâz"m ki âgâh ede gönlü

Ferah versin mi bezme kalb-i mahzûn

8. Olur erbâb"na âsân bu manâ

Muhakkakd"r musaddak sanma mahzûn

9. Ki yanî beslemek bir mâhtâb"

Degildir hayta-i gerdûna bîrûn

10. Bir efkâriyle alm" ken tahayyür

Göründü kalbe bir hâl-i dîger-gûn

11. San"rs"n zîr ü bâlâ oldu pür-nûr

Gül ü sûsenle doldu de t ü hâmûn

12. Süâl etdim bu ark"n bâ’isinden

Eri di bir sadâ ber-vefk-i kânûn
13. Ki etdi feyz-i nisân ile "zhâr
Muhît-i ma’rifet bir dürr-i meknûn

14. Olup bir t"fl-" nev-tâli’le hurrem

Cihâna k"ld" çün hur îd ebhûn

15. Cenâb-" hazret-i Râ id Efendi

Ki andan halk râzî baht memnûn

16. Reîsüd-devle ferd-i bî-müdânî

Ki nûr-" fikridir sâf-" Felâtûn

17. Riyâz-" ki ver-i endî esinde

Muhalled bendesidir Cbn-i Haldûn

18. Yan"nda hall ü akd-" nazm-" devlet

Hemân bir cünbi -i ebrûya merhûn

19. Kü âyi râyegând"r meclisinde

Fakat gül goncedir var ise dil hûn

20. Mesertelerle s"hhat âfiyetle

Hemî e devletinde dâim olsun

21. Dedi Gâlib bu m"sra birle târîh

Hasan Cffet Bey ola ömrün efzûn

38
YEN KAPU DERGÂH-I ERÎF A ÇIBA ISI BULUNAN ERÎF AHMED DEDEN N
MAHDÛMU MUHAMMED KUDRETULLÂH EFEND N N VELÂDETLER NE
TÂRÎHD R. ANCAK TÂRÎH- MEZ-KÛRUN EBYÂTINDAN B R BEYT N MANÂ-YI
MAZMÛNU POST-N ÎN- R ÂD OLMALARINA ÂRET BUYURMU LARDIR.
KEMÂL- KERÂMETLER NDEN OLDU)UNA ÜBHE YOKDUR. BE NC
BEYTE NAZAR OLUNA HEM TÛL-I ÖMR LE MUAMMER OLMALARINA
DELÂLET VE HEM POST NÎ N- RÂH-I R ÂD OLMALARINA ÂRETD R.
KADDESALLÂHU SIRRAHUL AZÎZ

1. Herîf Ahmed Dede merd-i tarîkat

Yüzünden dogdu bir mihr-i münevver

2. Çerâg-" hânedân-" âl-i Yakûb

Riyâz-" Mevlevîde gonce-i ter

3. Aceb masûm-" pâk-i nesl-i tâhir

Kerâmet bahrine zîbende gevher
4. Ni ând"r übhe yok sâhib-zamândan
Bu kudret oldu zîra günden ezher

5. Eder çok münkiri ikrâra davet

Hemân olsun bu âlemde muammer

6. Nice âsâr olur andan hüveydâ

Muînidir an"n Heppir ü Hepper

7. Dedim târîh-i mîlâd"n" Gâlib

Muhammed Kudretullâh lutf-" Haydar

39
TARÎKAT-I ÂL YYE- MEVLEV YYEDEN HÜSEYN EFEND - NÂM ZÂTIN
MAHDÛMU VELÂDET NE TÂRÎHD R

1. Mesned-ni în-i matbâh-" Monlâ-y" Rûm olan

Yanî Hüseyn Efendi o pür-kadr ü itibâr

2. Olmu meger ki kendi kûçek-zâde-i nesîb

Etse revâd"r öyle saâdetle iftihâr

3. An" o zât için nefes evlâd" eylemi

Buldu bu gûne hidmet-i vâlâya iktidâr

4. Bir nahli geldi âlem-i dünyâya lâ-cerem

K"ld" nesîb Yûsuf ile evvelde nâm-dâr

5. Olsun o t"fl ömr-i azîziyle kâm-yâb

K"ld" nigâh-" himmet-i pîr-i kerem- i’âr

6. Her kim bu hanedâna dü erse bülend olur

Nâz eylese sipihre an"n bendesi ne var

7. Târîh dedi Esad-" Gâlib bu m"sra"

S"rr" Nesîbin ola bu Yûsufdan â ikâr

40
HUMBARA-HÂNE DERÛNINDAN MÜCEDDEDEN N Â BUYURULAN
HENDESEHÂNEN N TÂRÎH D R

1. Cenâb-" Hân Selîm-i madelet-kâr

Ki oldur merkez-i per-gâr-" dünyâ
2. Edip takdîm-i "slâh-" masâlîh
Cihân" k"ld" mamûruz-zevâyâ

3. Geçip tedkîk-i Öklidîsi re’yi

Hikemde oldu Eflâtûn-" alâ

4. Sezâd"r olsa pây-endâz-" râh"

Kumâ -" atlas-" gerdûn-" hazrâ

5. Mühimât-" umûr-" ceng-i yekser

Aristo gibi tedbîr etdi hakkâ

6. Edip ez-cümle ihyâ fenn-i harbi

Mühedishâne bünyâd etdi hâlâ

7. O suretde musanna kim görenler

Olur hayretle çün nak -" heyûlâ

8. K"lup tesîs e kâl-i mahâret

Binâs" oldu k"stâs-" temâ â

9. Bu m"sra geldi ber -târîh Gâlib

Mühendis-hâne-i nev-resm-i vâlâ

41
NÂ D BRÂH M BEG MÜCEDDEDEN B NÂ EYLED KLER KONAGA
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Bermekiyyü’l-hisâl Nâ id Beg
Kim odur ced-beced kerîmün-nâs

2. Cktizâ-y" ulüvv-i tab’"nda

Yapd" bu beyti âsümân-cinâs

3. Sanki bu hâneye bu kâ âne

Ceyb-i cânânda dürc-i pür-elmâs

4. Hâh-beyt-i kasîde-i vahdet

Kesret âmîz ü âirâne libâs

5. Ma’rifet hâne-i felek-ferheng

Kalb-i ârif-ve ülfet-istinâs

6. Münderic anda magz-" fazl u hüner

Beyt-i ma’mûrdur serâ-y" havâs

7. Ehl-i manâ derûnudur gûyâ

 Kim an"n vüs’ati bîrûn-k"yâs

8. Hem çü sandûk-" sâ’a pâk-edevât

Bit-tab’i fer ü sadr" kadr- inâs

9. Kasr-" vâlâ-y" huld-" irfând"r

Ana benzer mi çarh-" köhne hirâs

10. Lâne-i tâ’ir-i hümâ-y" himem

Matla-" subh-" sâd"k-" enfâs

11. Sâhibi her nefes çü subh-" tarab

Ola handân edip Hudâya sipâs

12. Gâlib in âd"na dedim târîh

Encümengâh-" feyz-i pâk-esâs

42
MEVÂLÎDEN EMSEDD N EFEND N N MEKKE- MÜKRREME PÂYES ÇN
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Âferîn ey kevkeb-i ikbâl ey baht-" civân

Matla’"ndan eyledin envâr-" lutfun râyegân

2. Neyyir-i burc-" saâdetden edip i râk-" nûr

Oldu hakkâ âleme mihr-i kerem pertev-fe ân

3. Yanî Hemseddîn Efendi hâil-i tevfîk olup

Pâye-i Mekkeyle oldu kâmkâr ü kâmrân

4. Öyle bir fazl-" bahâr-" mekremetdir zât" kim

Bûy-" hulkundan muattard"r dimâg-" gül-sitân

5. Öyle bir hur îd-i himmetdir ki kalb-i enveri

Tâbi -i i râk"n" almaz fezâ-y" âsümân

6. Zâhir oldu kendüye arz-" mukaddesden bu feyz

Eylese câiz kerâmet gösterip tayy-" zamân

7. Mans"b-" Hâm içre dâirken misâl-i mâhtâb

Subh-" devlet-ve zuhûr etdi bu fazl-" müsteân

8. Dem-be-dem olsun ilâhî vâs"l-" evc-i alâ

Ahter-i kadr-i hazîzinden emîn olup amân

9. Bir mübe ir geldi Gâlib söyledi târîhini

Pâye-i Ka’beyle Hemseddîn Efendi buldu ân
 43
HEMSEDDÎN EFEND B LÂD-I ERBA’ADAN ÂM MONLÂSI OLDUKDA
SÖYLENEN TÂRÎHD R

1. Hazret-i Hemsî Efendi kim odur âfâkda

Matla-" mihr-i fezâil mehbit-" nûr-" felâh

2. Harkdan tâ garba dek ol âftâb-" iffetin

Var ise gelsin nazîri i te hayyalas-salâh

3. Pertev-i re’y-i münîriyle safâ-y" sînesi

Hem vi âhüs-sadrd"r ikbâle hem sadrül-vi âh

4. Nûr-" manâ oldu çün rû en sevâd-" harfden

Hâmdan etse aceb mi subh-" devlet iftitâh

5. Râbiayla ç"kd"g" târîhini Gâlib dedim

Vâdî-i am oldu Hemseddîn Efendiden sabâh

44
TÂRÎH- VEFÂT-I SÂKIB DEDE EFEND

1. Heyh Sâk"p Mustafâ hazretleri ol pîr-i pâk

Râh-" Mevlânâda Hems-i zât"n olmu pertevi

2. Hazret-i sultân Ergûn dergehin âbâd edip

Eyledi çil sâldan efzûn ders-i Mesnevî

3. Zeyl edip Eflâkî-i sâhib-menâk"b tuhfesin

K"ld" ervâh-" selefden niçe nakl-" mânevî

4. Eyledi gûyâ ki tashîh-i kavânin-i tarîk

K"ssa z"mn"nda olup âdâb-" fakr" muhtevî

5. Fazl u irfân u kemâlât" ayân-ender-ayân

Kavli burhân nisbet-i ke f ü kerâmât" kavî

6. Bâg-" in âs"na berg-i hu ki magz-" Nergisî

Mahzen-i nazm"nda bir derbâni tab’-" Gencevî
7. Menba’-" esrâr-" Mevlânâd"r ol zât-" güzîn
Hak bu kim eslâf"n olmu du tamâmen peyrevi

8. Mâtemin gû eyleyip Gâlib gürûh-" â "kân

Dediler târîh-i fevtin hây hatm-i Mevlevî

45
HÂL S AHMED DEDE HAZRETLER N N DÂR-I CEMÂLE TE RÎFLER NE
TÂRÎHD R

1. Hâlis Ahmed Dede ol kâmil-i Sâk"b-zâde

K"ld" bu mesnedi çil sâldan efzûn me’men

2. Pûte-i a kda kâl eyledi cism-i sâf"n

Pederlerinden olup iksîr-i nazar tâb-efken

3. Hâh-" nev sikk-i iklîm-i mahabbet oldu

Mesnevî nûr" edip nak -" revân"n rû en

4. Nükre-i kalbi alâyikla degildi mag û

Kân-" ihsân idi irfân idi ma’den ma’den

5. Kîmyâ gibi adîm idi cihânda misli

Yanî hem fâz"l u hem âir-i sencîde-suhen

6. Surh-" rûy" mihek-i tecrübe-i mevt oldu

Tam m"’yâr idi pür-kadr idi hem nâdire-fen

7. He cihetden gelir âvâz-" teessüf Gâlib

Nakd-i hâlis gibi Ahmed Dede ç"kd" elden

46
TÂRÎH- VEFÂT-I EYH EBÛBEK R ÇELEB EFEND

1. Kerâmet menba" Monlâ-y" Rûmun nesl-i pâkinden

Cenâb-" eyh es-seyyid Ebû Bekr ol eh-i ma’nâ

2. Olup çil sâl zîb-i mesned-i ecdâd-" zî- ân"

Zihî hayrul-halef kim eyledi erkân"n" icrâ

3. Kerâmâtiyle takvâs"yla zât"yla zamân"yla

Ulûm-" zâhir ü bât"nda bulmu du yedi tûlâ

4. Müberhendir ki gavs-" azam-" devrân idi zirâ

Niçe ehl-i velâyet hâk-i pây"n k"ld"lar mevâ

5. Diyâr-" Konyan"n hirz-i emân"yd" o server kim

 Edince nakl-i Ukbâ kopdu ol dem “Tâmmetül-Kübrâ”

6. Esâs"d"r cihân"n hânedân-" evliyâ el-hak

Husûsa nesl-i Mevlânâd"r ol tavsîfe evlâ

7. Hüdâ her demde müzdâd ede nesl-i pâk-i Monlây"

Felek durdukça dursun ol gürûh-" pâk-i müstagnâ

8. O âh"n böyle yazd" r"hlet-i târîhini Gâlib

Ebû Bekr ibn-i Monlâ etdi azm-i âlem-i alâ

47
TÂRÎH- VEFÂT-I ÂR F EFEND BN- EBÛBEK R ÇELEB EFEND

1. Fahr-" esnâf-" sanâdîd-i fuhûm

Hânedân-" hazret-i Monlâ-y" Rûm

2. Evlayân"n cümle oldu serveri

Ba kad"r kurb-" ilâhîde yeri

3. “Sümme vechullâh”la burhân-" yakîn

Ka’be-i kûy" matâf-" ârifîn

4. Himmet ol dergâhdan maksûmdur

Czz ü ân" âleme malûmdur

5. Hâliyâ mesned-ni în-i kâm kâr

Heyh Ebûbekr o azîz-i nâm-dâr

6. Sâlikân-" râh-" Hakka reh-nümâ

Kutb-" âlem merkez-i mecd ü alâ

7. Âsümân-" rif’atinde ber-karâr

Olmu idi bir meh-i alî-tebâr

8. Merd-i sâhib-hâl-i Ârif-nâm idi

Kadr ü ân" öhre-i eyyâm idi

9. Ey hô â necl-i erîf alî-peder

Sanki subh-" nûr-" mihri tâbver

10. Lîk âdetdir sipihr-i bî-direng

Her gün eyler bir gülü efsürde-reng

11. Böyledir her dem medâr-" gerdi i

Dâimâ efsûn u hayretdir i i
12. Dü dü hâke âhir ol zât-" güzîn
Hemçünân ki sâye-i ar -" berîn

13. Subha erdi em-i ömr-i devleti

Mahv-" nûr oldu vücûd-" izzeti

14. Vâlid-i pâkine Rabb-" zül-celâl

Bir dah" göstermeye böyle melâl

15. Cây-" gül her çend kim gülzârd"r

Bülbülân"n kâr" âh ü zârd"r

16. Bendesi Es’ad tahayyül eyledim

Nutk-" Monlâdan tefe’’ül eyledim

17. Mesnevîden geldi bu beyt-i erîf

Nokta s"gmaz tâm târîh-i latîf

48
EYH HÜSEYN EFEND KUDD SE SIRRUHÛ HAZRETLER N N
NT KÂLLER NE TÂRÎHD R

1. Cenâb-" Heyh Hüseyn a ç"ba "-" dergâh

Ki eylemi di nice sâl h"dmet-i merdân

2. Edip ayân semâ-" safây" u âka

Ederdi tavr-" latîfi cihân" ser-gerdân

3. Bu hânkâhda eyh oldu âhir ömründe

Kalenderâne o âdem geçirdi ol sultân

4. Egerçi vâk"f-" esrâr pîr-i fânî idi

Eri di gû "na hem “küllü men aleyhâ fân”

5. Füyûz-" mülhim-i gayb-" ile geldi bir târîh

Hüseyn Efendiye enseb behi te cevlân

49
TARÎKÂT- HALVET YYEDEN PÎR- FÂNÎ MOREVÎ EYH MUHAMMED
EFEND ’N N FEVT NE TÂRÎHD R

1. Morevî e - eyh Muhammed hazreti kim niçe sâl

Eylemi di âsitân-" pîrde ikrâm-" zayf
2. Öyle me’lûf olmu idi çille-i merdâneye
Kim egilmi di ten-i pür-cevheri mânend-i seyf

3. Has idi feyz-i kü âyi îve-i etvâr"na

Gül gülistân idi bezm-i vasl" çün eyyâm-" sayf

4. Ne ’e-i tevhîde gûyâ dürc-i pür-envâr idi

Mahremân-" ülfetin eylerdi hep pür- evk-i keyf

5. Gevher-i e kiyle Gâlib yazd"lar târîhini

Heyh Muhammed çekdi cismin çilleye medfende hayf

50
TARÎKAT- KÂD R YYEDEN PÎR- FÂNÎ GÜMÜ DEDEN N FEVT NE
TÂRÎHD R

1. Pîr-i tarîk-i fakr u fenâ Heyh-i Kâdiri

Ol kim cihân Gümü Dede bilmi di zât"n"

2. Bir merd-i sâf-me reb-i kâmil-iyâr idi

Mahv eylemi sebîke vahdet s"fât"n"

3. Verdi fenâya sikke vü tâc ü ridây" hep

Kesdi bu dâr-" darba olan iltifât"n"

4. Uçdu ukâb-" himmeti ems-i hakîkata

Kîmyâ-y" a ka verdi sipihrin sebât"n"

5. Târîh-i rihletini mevâlîd okur ayân

Kâl eyledi Gümü Dede nakd-i hayât"n"

51
YE KAPI DERGÂH-I ERÎF EYH SEYY D ALÎ EFEND ’N N MAHDÛMI
FEVT NE TÂRÎHD R

1. Seyyid Cskender Dede ol t"fl-" sâhib-s"rr-" pîr

Nahl-i pâk-i eyhes-seyyid Alîyy-i Mevlevî

2. T"fl-" nevzâd idi gerçi hurd idi enzârda

 Mazhar-i tevhîd idi mânend-i beyt-i Mesnevî

3. Etmeyip bu tekye-gâh-" âlem-i kevne nazar

Zâhir oldu kendide evk-i likâ-y" uhrevî

4. T"fl-" endek-sâlinin s"rr-" kemâl edip zuhûr

Âk"bet bu tekye-i vâlâda oldu münzevî

5. Vâs"l-" kurb ol"cak Gâlib dedi târîhini

Buldu Cskender Dede budur hayât-" manevî

52
HÂCEGÂN-I NEK BEND YYEDEN EYYÛB EYH ÎSÂ EFEND N N FEVT NE
TÂRÎHD R

1. Hâcegân-" Nak "bend içre bu âlî-himmeti

Mazhar-" esrâr etmi di Bahâeddin Hâh

2. Hak bu kim ayn" kitâb ü sünnet idi mesleki

Nisbet-i bâlâ-y" pîrân"ndan yokdur i tibâh

3. Etdi bu mesnede çok eyyâm ir âd-" en’âm

Heyh Abdullâh Efendi’den görüp âdâb ü râh

4. Hû - derdemle ederken dembedem h"fz-" nefes

Bâz kerd oldukda mercîi kurb-" ilâh

5. Halvet-i hâs eyleyip bu encümende nâgehân

Bâb-" huld-i mânevîyi k"ld" r"zvân-ve penâh

6. Râb"tayla girsin â "klar deyü dergâh"na

Âsitân-" eyhi etmi dir edeble cilve-gâh

7. Medd-i âhiyle sebak-hânân ders-i sohbet-i

Dediler târîh-i fevtin hâce Îsâ gitdi âh

53
Z KRÎ DEDE-NÂM B R ÂR F Ü ÂGÂHIN FEVT TÂRÎH D R

1. Pîr-i fânî-i cihân Zikrî Dede

Sohbet etmi nice ehlüllâh ile
2. Alm" idi ne ’e-i irfân-" Hak
Cem olup çok ârif-i âgâh ile

3. Hâk-i pây"nda Fasîhîn defn olup

Oldu hem-sâye o âlî-câh ile

4. Fevtinin Gâlib dedim târîhini

Göçdü yâ hû Zikrî ismullâh ile

54
HÂCI ÖMER BABA-NÂM B R MUH BB- ÂL- ABÂNIN FEVT TÂRÎH D R

1. Hâcî Ömer Baba ki bu gül ende niçe sâl

Olmu du feyz-i pîrle hem-hâlet-i sabâ

2. Chyâ edip Yar"mca Babay" tamâm-" ömr

Râh-" r"zâda bir nefes etmedi hebâ

3. Geçdi eb-i Berâtda s"dk u safâyile

Âl-i Muhammed a k"na dâim giyip abâ

4. Lâ-büd gelir bu m"sra-" târîh fevtine

K"ld" diyâr-" câne seyâhat Ömer Baba

55
RÂTIB PA A-ZÂDE ABDURRAHMÂN BEG N VEFÂTINA TÂRÎHD R K BEYÂN-
ÛD

1. Abd-" Rahmân Beg ol melek-haslet

Rûh"nun ola â iyân" behi t

2. Cbn-i Rât"b vezîr-i Âsaf-câh

Her birinin ola mekân" behi t

3. Sâb"kâ Hehr emânetiyle be-kâm

Himdi mevâ-y" pür-emân" behi t

4. Dânesi çekdi bu diyâra an"

Kabrinin ola çevre yan" behi t
5. Kurb-" âhîde kâmrân idi hayf
Zât"n"n ol kâmrân" Behi t

6. Öyle bir mîr idi ki âdem-i hâs

Hem lisân" vü hem cinân" Behi t

7. Ç"kd" bir m"sra"yla târîhi

Ola yâ Rab makâm-" cân" behi t

56
TÂRÎH-C VEFÂT-I MUSÂHCB SEYYCD AHMED ATA

1. Musâhib Seyyid Ahmed ol hüner-mend

Ki olmu du bu devre pîr-i Fârâb

2. Dirîgâ eyleyip âheng-i r"hlet

Sadâ-y" “ircii”den oldu bî-tâb

3. Karâr etdi makâm-" Mevlevîde

Ola ayîn-i rahmetden safâ-yâb

4. Olur târîh-i sâl-i fevti Gâlib

Mu âhib oldu hâmû âna ahbâb

57
HÂCEGÂN-I DÎVÂN-I HÜMÂYÛNDAN SULTÂN SELÎM VAKFI KÂT B
MUSTAFÂ EFEND ’N N FEVT TÂRÎHD R

1. Sultân Selîm kâtibi sertâc-" hâcegân

Sar"kç"ba " sâb"k sâhib-fünûn-" câh

2. Dergâh-" evliyâ-y" makâm etdi cismine

Memnûn-" kurb-" vasl-" ede ruhunu ilâh

3. Târîh-i sâl-i fevtidir ol merd-i kâmilin

Hak Mustafa Efendi’ye huldu ede penâh

58
 YEN KAPU DERGÂH-I ERÎF POST-N ÎN EYH SEYY D ALÎ EFEND ’N N
L HYES TÂRÎH D R

1. Sâkin-i hânkâh Bâb-" Cedîd

Mevlevî- eyh Alîyy-i dil âgâh

2. Yanî Bûbekr Efendinin veledi

Vâris-i s"rr" ana peyrev-i râh

3. Etdi isbât hatt ile nesebin

Hecere oldu sanki hatt-" siyâh

4. Nev-civân merd-i pîr-me rebdir

Pîrdendir ana bu lu"tf-" nigâh

5. Ç"kd" târîh deyü nezr etdim

Geldim bu iki m"srâ i te güvâh

6. Safhâ-i rûy-" Âl-i Bûbekre

Nûr-" sebz-i Alî veliyyullâh

59
MUSTAFÂ EFEND -NÂM B R ZÂTIN L HYES TÂRÎH D R

1. Hak Mustafâ Efendinin ömrün füzûn ede

Ser-levha-i mahabbet o zât"n senâs"d"r

2. Tavr-" sütûde seyyid-i vâlâ-neseb kân"n

Bil-cümle halk vâlih-i hulku edâs"d"r

3. Hatt"n mübârek eyleye Allâhü zül-celâl

Hakk"nda hayr ü menfa’atin ibtidâs"d"r

4. Ber-vefk-" ârzû ân"n e kâl-i matlab"

Lihyân gelirse tâlinin müktezâs"d"r

5. Makbûl buyurulur ise bir yerde kayd olur

Bu Gâlibin sözü ki hulûs iktizâs"d"r

6. Ruhsâr-" sâde-levh bu târîhe re k eder

Crsâl-i lihye Seyyid-i Mürsel r"zâs"d"r

60
ABDÜLHAL M DEDE’N N RSÂL- L HYE TAR H D R
1. Nûr-" ayn-" marifet Abdul-halîm-i pâk-zât
Kim odur hur îd-i manâya nazâr-gâh-" safâ

2. Gösterüp mihr-i cemâli nûrdan fey’iz-zevâl

Hatt"n"n târîhi Gâlib ç"kd" hatt-" istivâ

61
SAHHÂF ZÂDEN N RSÂL- L HYE TAR H D R

1. Abdülazîz o meh-ve -i Sahhâf-zâdenin

Yaz"ld" levh-i âr"z"na Mushaf-" cemâl

2. Târîhi hatt" mü terîye dedi bedr-i tâm

Öp beslemeye nusha-i hüsnü azîzim al

62
SULTÂN MUSTÂFA BN- SULTÂN ABDULHAMÎD HANIN VELÂDET-
HÜMÂYUNUNA TÂRÎHD R

1. Sulb-i âh Abdülhamîd Hândan yine

Geldi bir eh-zâde-i vâlâ-mekân

2. Hâtif-i gayba suâl etdim an"n

Tâm târîhin çi târîh ü çi tâm

3. Çün ezân-" a k erdi gû "ma

Bu nidâ el-Mustafâ hayrül-enâm

63
TÂRÎH- VELÂDET- ÂHAR

1. Meh-i burc-" eref mîr Abdurrahmân

Çün oldu mazhâr-" hur îd-i devlet

2. Derûna geldi bir târîh Gâlib

K"rân-" mâh izz ü mihr-i izzet
 64
TÂRÎH- MÂ- CÂRÎ DER- BE KTA

1. Derdim târîhini fass-" n"gîn-âsâ an"n Gâlib

Bu âb ile Be ikta oldu el-hak k"ta-" elmâs

65
SÂH B- DÎVÂN GÂL B EFEND M Z HAZRETLER N N VÂL DELER FEVT NE
TÂRÎHD R

1. Vâlidem kim Emîne Hâtûndur

Rûhu olsun nâim-i emne elîf

2. Geldi târîh-i r"hleti Gâlib

Ola yâ Rab makam" huld-" latîf

66
TARÎKAT- AL YE- MEVLEV YYEDEN MANASTIRLI HÂFÎZIN NT KÂL
TÂRÎH D R

1. Mevlevî Hâf"z Ebûbekr Dede

Oldu seyyâh-" gülistân-" ühûd

2. Eyledi hânkâh-" âlemde

A k ile evk ile ifnâ-y" vücûd

3. Yazd" târîh-i vefât"n Gâlib

Okuya hâf"z" me’vâya Vedûd

67
TÂRÎH- VEFÂT-I SEYY D ÖMER BNÜ - EYH AHMEDÜ’S-SA’D

1. Devha-i hazret-i Sadeddînden

 Bir hezâr uçdu behi te vâ-hayf

2. Oglu Heyh Ahmed-i sâhib-hâlin

Gitdi bir koçdu behi te vâ-hayf

3. Vâlidi söyledi târîhin an"n

Ömerim göçdü behi te vâ-hayf

68
SÂH B- DÎVÂN EFEND M Z HAZRETLER N N YÂRI- VEFÂDÂRI ENÎS Ü CELÎS
Ü GAM-GÜSÂRLARI OLUP DA ÂZÎM- DÂR-I CEMÂL OLAN DERVÎ ESRÂR
DEDE’N N HAKKINDA GÛYÂ OLDUKLARI SÛZ-NÂK MERS YELER VE
TÂRÎHLER D R KADDESALLÂHÜ RUHEHÛ

1. Esrâr Dede çileyi hatm etdigi dem

S"rr oldu serin-h"rka-" tâbûta çekip

2. Gâlib dedi târîhini efsûs efsûs

Hem-demleri hayrân kodu Esrâr göçüp

69
TÂRÎH- KASR-I SULTÂN-I MÜ ÂRUN LEYHÂ

1. Hâzret-i Beyhân Sultân-" kerâmet-veyâ kim

Kenz-i gayb-âsâ eder dünyâ-y" memnûn-" sehâ

2. K"ble-i ikbâl ü devlet burc-" ismet kim mahal

Fer -i hâk olsa harim-i has"na bâl ü hümâ

3. Sâyesinde müstetir ehl-i behi t-i ma’rifet

Mâyesinde münderic envâ-" eltâf-" Hudâ

4. K"lsalar âyîne-i evsâf-" s"dk u safveti

Bir nefes îfâ-y" takrîr edemez subh-" safâ

5. Âsmân-" kadri gevher-pâ -" dest-i mekrûmet

Âftâb-" cûdu revnak-bah -" iklim-i recâ

6. Efser-i irfâna nûr-" fikret-i dürr-i eref

Hâver-i ikbâle feyz-i himmeti ems-i duhâ

7. Cûdu bir sûretde kim gû etmemi harf-i taleb

Lutfu bir gayetde kim olamaz recâya â inâ
8. Himmetin "zhâr edip k"ld" o sultân-" güzîn
Safî seng-i eb-çerâg ile çerâgân" binâ

9. Birbirine göz k"rp"p eyler i âret her gece

Görmemi dir çe m-i ahter böyle bir sâhil-serâ

10. Mevsim-i evvel bahâr"n vakt-i cû âcû una

Etseler te bîh o sâhil-hâneyi el-hâk sezâ

11. Anda ez-cümle bu kasr-" bî-bedel kim yara "r

Olsa her gülmîh-i bir em’-i ebistân-" semâ

12. Gülistân-" âlemi ta’tîr için âm u seher

Hâk-i dergâh"ndan i timâm-" lutf eyler sâbâ

13. Kubbesinden örneIin als"n bu kasr-" zer-ke in

Lâz"m olsa nev-bâhar"n dû una zerrîn kâbâ

14. Kâr ü nak âvâzesi eyler nukû unda zuhûr

Höyle dil-ke öyle hâlet-bah o rütbe can-fezâ

15. Mâye-i ihyâs"d"r ezhâr" bâg-" cennetin

Pî -gâh"n cilve-gâh eden nesîm-i dil-kü â

16. Böyle kasr olmaz bu resm-i nev yap"lmaz hâs"l"

Görmeden târh etmesin fikrinde mimâri-zekâ

17. Böyle bir sâhil-serâ bir böyle kâh-" dil-ni în

C te dünyâ i te mâ-fi-hâ dah" varsa salâ

18. Reng ü bûyu gül en-i endî eden gelmi meger

Nak "n"n her berki bir mana ile eyler nevâ

19. Âlem-i endi enin bir genc-i nev-peydâs"d"r

Lâl olur vasf"nda Hakkâ hâme-i muciz-nümâ

20. Hâd-kâm olsun duâm oldur bu kasr"n sâhibi

Sâyesinde Hazret-i Sultân Selîm’in dâimâ

21. Oldu Gâlib m"sra-" târîhini gûyâ dü-leb

Nev-be-nev cây-" surûr olsun bu kasr-" nev-edâ

70
TÂRÎH- BERÂY-I SEBÎL- HAZRET- VÂL DE SULTÂN
DER-C VÂR-I EBÂ EYYÛB L-ENSÂRÎ RÂZIYALLÂHÜ
ANHÜMEL-BÂRÎ

1. Mihr-i cenâb-" saltanat iklîl-i tâc-" mekrûmet

 Mamûre-saz-" memleket subh-" sipihr-i izz ü câh

2. Gû eyle kadr-i gevherin evsâf-" zât-" bihterîn

Hur îddir ol hâverin Sultân Selîm-i Cem-sipâh

3. Bah etdi mâl-" bî-hisâb dünyây" etdi feyz-yâb

Kurb-" Ebî Eyyûba âb icrâs"na k"ld" nigâh

4. Bir nev-sebîl etdi binâ hem ho -edâ hem cân-fezâ

Nezdîk-i eshâb-" safâ r"vân-" hulde âh-râh

5. Gûyâ ki bir kâ ânedir revzenleri âhânedir

Cennet midir âyâ nedir olmu mahal-i i tibâh

6. Oldu bu yerde rû-nümâ mazmûn-" tercî tahtehâ

K"ld" kerametle binâ ol dâver-i devlet-penâh

7. Ct’âm için âfâk" hep yapd" imâret müntehâb

Ensârdan eyler taleb nasr-" livâ-y" pâdi âh

8. Yek-pâre ihsand"r i i cûd u firâvând"r i i

Crvâ-y" atâsand"r i i her tavr-" tevfîk-i ilâh

9. Esrâr-" suhbun mazhar" envâ-" hayr"n masdar"

Seyr et bu âb-" Kevseri nûr içre istersen inâh

10. Gâlib kalemden akd" târîhi hem-çün selsebîl

Ashâba Zemzem hem sebîl ayn-" safây-" Mihr-i âh

71
TÂR H- GÜL EN ÂRÂ DER-S TÂY -
MAHBÛB YYE- GAM-FERSÂ

1. Sanekallâh aceb kasr-" hümâyûn evtâd

Ki olur nak " ne ât-âver-i üstâd

2. Nice kasr âyîne-i sûret-i râz-" âlem

Cilve-ger sahn-" harîminde temâsîl –i murâd

3. Reng-i divâr ü deri reng-i hicâb-" levnî

Rize-seng-i harîmi hurde-nigâh-" Bîhzâd

4. Harem-i dil-ke i bir bâg-" Behi t-âsâ kim

Alamâz havza-i endî eye gülzâr-" fuâd
5. Havzlar kim sadef-i kulzüm-i hikmetdir hep
Eder ol ravzada her katresi bir dür îcâd

6. Kameriyye felek ü kevkebi verd-i sad-berg

Heb-i mehtâbda encüm-ve olunmaz tadâd

7. Kameriyye deme evkus-suver-i Cennetdir

Sûret-i gonce-i ne kûftesi esrâr-" meâd

8. Zîb-i dîvâr ola eftâlü vü sîb ü gülnâr

Görmemi öyle bahâr olâl" âlemde kü âd

9. Nahl-i gülnâr"n olur mîveleri âb-" hayât

Gerçi her dânesi bir ule-i yâkût-nijâd

10. Bir târâvetde ki eftâlülar" Leylâ-ve

Nâzar-" Kays" eder bir nazara isrtirdâd

11. Ne ararsân bulunur cümleyi var eyle k"yâs

Bitmi ol bahçede mihr-i vefâ hubb ü vedâd

12. Nahl-i emrûd ki destîleri alm" eline

Etmege kasd eder etfâli bahâr" dil âd

13. Nev-nihâlân"na bak mîve-i rengârenge

Olmu ârâste mânend-i dükkân-" kannâd

14. Kâse-i bâde sifâlân-" karanfildir hep

Âdemin ne esin etmez mi nigâh" müzdâd

15. Hat-" dildâr dedim berk-i gürîzân"na ben

Cctinâb"ndan o nâzük-tenün oldum ir âd

16. Rûhu sak"z gülüdür zülfi buhûr-" Meryem

H"dmet-i bâg" gören mugbeçe-i hûn-nijâd

17. Ömr i câviddir ol bâga gelen âb-" safâ

Cûy-" feyzinden eder âb-" hayât istimdâd

18. Lâle târh"nda çak"l ta lar" lâl ü yâkût

Heb-çerâg olsa çerâgân kim eder istib’âd

19. Pî -gâh"ndaki deryâ-y" safâ ol kasr"n

Ne r eder mevc-i pey-ender-pey ile "tr-" ziyâd

20. Öyle bir rûh- fezâ öyle letâfetde havâ

Ki bulur bâli -i perden tayerân murg-" rukâd

21. Beden üzre meger ol kasr-" felek k"ld" binâ

Beden etsin deyü Sultân-" kevâkib-ecnâd
22. Bahr ü ber padi ehi Hâzret-i Sultân Selîm
Ki odur cân-" cihân ayn-" zamân rûh-" bilâd

23. Dâd-fermâ-y" mekârim ki dem-i adlinde

Akl-" kül mür id-i nutkundan eder istimdâd

24. Kâr-pîrâ-y" ecâat ki zaman"nda an"n

Buldu envâ-" mehâsinle nizâm emr-i cihâd

25. Hûn-" dü meden olur rûy-" afak rengârenk

Etse a’dâs"na m"rrîhi kazârâ cellâd

26. Hihne-i h"fz" eger eyleyse bat"nda zuhûr

Mekr-i eytândan olur reste kulûb-" zühhâd

27. Cctihad"ndan eger olsa gönüller âgâh

Varta-i sehv ü hatâdan olur âsûde ibâd

28. Zulm pâ-mâld"r ol mertebe kim devrinde

Halka-i dâm eder âhûya pelengi sayyâd

29. Pur-revâc olmada her mârifetin alâs"

Cehlden gayri metâ olmad" vaktinde kesâd

30. Kurdugu asker-i tertîb-i umûr-" mülkü

Görmedi hâbda Cskender-i Yunânî zâd

31. Etmem ol zât" Keyânîlere aslâ te bîh

Neye lâz"m ki umâr ola bir iki kubâd

32. Tîgden geçdi bütün fitne-i hatt" dildâr

Öyle Mâhv olmâdad"r gün-be-gün erbâb-" fesâd

33. Söyleyim padi ehim emrin olursa târih

Sonra da’vât-" bülendîn edeyim bir bir yâd

34. Vezn olur manada gevherle bu m"sra Gâlib

Kasr-" evk-âveri nev-târh-" Selîm Hân

35. Yâpmam" d"r dah" mimâr-" suhan manâda

Bir benim fikr-i metînim gibi muhkem bünyâd

36. Etmemi dir bu kumâ ile Edâ-y" maksûd

Ne Nizâmî-i sühan-senc ne Firdevsî-zâd

37. DoImâm" rûh-" kelâm"m gibi bir tâze nefes

Meryem-i manaya endî e olâldân dâmâd
38. Sana her re’y-i savâb"nda budur matlab"m"z
Eylesin avn-i Hudâ rûh-" peygâmber imdâd

72
TÂRÎH- DÎGER BÂRÛTHÂNE

1. Bârekallâh hazret-i Sultân Selîm-i dâd-ger

Eyledi himmetle in â böyle bünyâd-" latîf

2. Oldu gevher-pâ Gâlib âsümân târîhine

Çarh-" Bârût-" felek-pîrâye îcâd-" latîf

73
TÂRÎH- DÎGER SEBÎL

1. Kâsesinden m"sra-" târîhi Gâlib k"l hisâb

Ömr-i cuy-" ol Vâlide Sultân için îrin âb
TERCÎ- BENDLER
 1
TERCÎ- BEND- BEYT- ERÎF- ME HÛR
L -CENÂB-I HAZRET- PÎR

1. Ey rûh-" pâkinde "yân nûr-" zât

Sînesi âyîne-i vech-i s"fât

2. Pertev-i hüsnünde nümâyân tamâm

S"rr-" Hudâ mâ-hasal-" kâinat

3. Sen ur"cak vakt-" semâ içre çarh

Hem’ine pervâne olur e -cihât

4. Hevk ile cân tâzelenir ben desem

Nutk-" safâ-bah "na rûhul-hayât

5. Pertev-i envâr-" cemâlin senin

A k ile verdi dü-cihâna sebât

6. Doldu tecelli-i Hudâdan sivâ

Hems-i mahâbbet edicek iltifat

7. Yand" o âte le dil ü cân"m"z

Etdi cemâlin velî ke f-i simât

8. Âh minel-a k ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bi-harârâtihî

9. Görmegi istersen eger mah eri

Çarhda seyr eyle o meh-peykeri

10. A k ile galtîde olup mihr-ve

Salmada âlemlere nûr u feri

11. Etmede nüh-kubbeyi envârâ gark

Düpdüz edip bahter ü hâveri

12. Gûy-s"fat pey-rev olup sen dah"

Dü yola fark eyleme pâ vü seri

13. Def ü celâcille semâ et hemân

Alma kola bu felek-i çenberi

14. Tutma kulak devrine ahkâm"na

Serserîdir serserîdir serserî

15. Ben hele gayb eylemi ken kendimi

Âte -i sevdâya dü elden beri

16. Âh minel-a k ve hâlâtihî

 Ahraka kalbî bî-harârâtihî

17. Â "ka ne sevr ne server gerek

Ba "na bûyruklara efser gerek

18. Devr-i felekden nola pervâneye

Hem’i tavâf etmege bir per gerek

19. Yanmas" hâz"r yolu malûm an"n

Hacc"na ne zâd ü ne reh-ber gerek

20. Bu sözü ammâ ki kolay sanma sen

A k gibi sinede gevher gerek

21. Kuvvet-i bâzû bu kap"da durur

Rüstem i i ânlama Hayder gerek

22. Terk-i hevâ etmesi âsân degil

Avn-" Hudâ feyz-i Peygâmber gerk

23. Ba "na gavgâ-y" k"yâmet kopup

Sînede bir mihr-i münevver gerek

24. Âh minel-a k ve hâlâtihî

Ahraka kalbî bî-harârâtihî

25. A k gelip mülk-i dile oldu âh

Der ü gam ü mihnet-i k"ld" sipâh

26. Etdi o vîrâneyi mâ’mûre zâr

Le ker-i endûha k"l"p cilve-gâh

27. Me ’aleler yand" derûn u bîrûn

Nûr-" tecellî tolup ol hânkâh

28. Arsa-i mah er gibi oldu "yân

Gû e-be gû e nice bin dâd-hâh

29. Sûr mu mâtem mi bilinmez yakîn

Nây u kudüm ile gelir âh âh

30. Hayret al"p akl"m" oldum hâmu

Deh etim idrâk ederim gâh gâh

31. Sâbr ü sükûn gitdi elimden tamâm

Anlamad"n asl"n" Bârî güvâh

32. Nûr-" mücessem midir âte midir

Yak" "n" söyleyemem âh âh
33. Âh minel-a k ve hâlâtihî
Ahraka kalbî bî-harârâtihî

34. Bak o mehîn zülf-i siyeh-târ"na

Cân geçinür dâr"na-ber-dâr"na

35. Gonca yeter u’lesi pervâneye

Hak yetire bülbülü gülzâr"na

36. Çe mi okur h" m ile ism-i Celâl

Bak" " Yâhû çeker envâr"na

37. S"rr" ke f etmek için hayretin

K"l nâzar âyine-i rûhsâr"na

38. Bir nefes olduysa eger rû-nümâ

Cennet-i ver müjde-i didâr"na

39. Bilse eger yâr ne Cennet nedir

Kimse deIi mez bugünü yar"na

40. Tûr gibi nûr-" tecellî-i Râb

Sard" bu cismin der ü dîvâr"na

41. Âh minel-a k ve hâlâtihî

Ahraka kalbî bî-harârâtihî

42. Çe mi ela gamzesi mestânedir

Yâ da bili â "ka bîgânedir

43. Bâz-" nigeh sayddan etmez ferâI

Cân evi halâ ki ana lânedir

44. Her ne kadar nâza çekerse sezâ

Baht" yüce me rebi âhânedir

45. Söz tükenir kim diye Monlâ Celâl

Hems dah" em’ine pervânedir

46. Hak bu ki memnûnuyum ihsân"n"n

Âlemin ikrâr" o sultânad"r

47. Sâye-i lutfundan neler gördügüm

Ben bilirem ellere efsânedir

48. Gâlib eger eylese davâ-y" a k

Kim inan"r kavline dîvânedir

49. Âh minel-a k ve hâlâtihî

Ahraka kalbî bî-harârâtihî
 2
TERCÎ- BEND- MISRÂ-I GARRÂ-YI ME HÛR
RÂM Z BE)

Gürûh-" evliyân"n ekmelidir Hems ü Mevlânâ

Misâl-i mihr ü subh-" mücelîdir Hems ü Mevlânâ
Heh-i a kun iki kudret elidir Hems ü Mevlânâ
S"fat zâta burhân-" celîlidir Hems ü Mevlânâ

Hemân ayn-" Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ

Rûh-" a ka iki mihrâb-" ebrûy-" ibâdettir

Görünmü birbirinden rû-be-rû mirâs-" hayretdir
Biri nûr-" hakîkat biri erkân-" târîkatdir
Cihân-" gayba mihr ü mâh-" gerdûn-" celâletdir

Hemân ayn-" Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ

Dil-i erbâb-" dilde s"rr"d"r Cslâm ü îmân"n

Muhakkak sûret-i îdeyndir belki cedîdân"n
Cki ser-çe me-i âb-" hayât"d"r dil ü cân"n
Meâl-i matlab"dir güft ü gûy-" H"zr u Mûsân"n

Hemân ayn-" Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ

Cki sultân-" manâ birbiriyle ittifâk etmi

Dönüp bir Zülfikâre tâkat-" em îri tâk etmi
Mükerrer çün ezân fermânlar" irke yasak etmi
Birisi küfrü sürmü ol biri nefy-i nifâk etmi

Hemân ayn-" Muhammedle Âlîdür Hems ü Mevlânâ

Mecâz ammâ ki tahkîka yakîn tâbirdir bu söz

Cemâl ile Celâlin Mushaf-" tefsirdir bu söz
B"rak isbât ü nefyi vehdet-i takrîrdir bu söz
Gônülden kat’-" inkâra dedim em îrdir bu söz

Hemân ayn-" Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ

Revân" âd ola Râmiz Begin Gâlib bu m"sradan

Füzûn terdir hakîkat etme bin hüsn-i matla’dan
Olur tevhîd-i rû en bu muammâ-y" mülemmâdan
Cüdâl"k hîç seçilmez ol iki nûr-" mü a’ â’dan

Hemân ayn-" Muhammedle Alîdir Hems ü Mevlânâ

3
TERCÎ -BEND DER-VASF-I ERÎF- KUTBU’R-RABBÂNÎ
CENÂB-I HAZRET- SULTÂN SELÎM DÎVÂNI
KUDD SE SIRRUHÛ
Vücûd iklîmini yagmaya verdi cünd-i eytânî
Gördü her tarafdan le ker-i bî-hadd ü pâyanî
Birikdi fevc fevc âmîne ç"kd" e k-i t"flânî
Emân u el-emând"r herbirinin âh ü efgân"
Girip zâbt ediyor emmâre yekser ki ver-i cân"
Külâh-" seyf-i imdâd-" gâyb"n geldi devrân"

Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî

Erenler pî vâs" Hazret-i Sultân Dîvânî

Nîyâm-" bât"n"ndan Zülfikâr"n â ikâr eyle

DoIup hur îd-ve deycûr-" küfrü târü-mâr eyle
Yine Haydarl"g"n isbât edip bir kârzâr eyle
Bozulmu çâresiz askerlere lutfûn hisâr eyle
Bizi pür-zahm eden nefs-i habîsi zahm-dâr eyle
Cnâyet vaktidir bir tesliyet himmet nisâr eyle

Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî

Erenler pî vâs" Hazret-i Sultân Dîvânî

Cihâna le ker-i Ye’cûc-ve doldu münâf"klar

Safâda ehl-i gaflet dâima giryân uyan"klar
Tahammül kalmad" sâbr etmege hep yand" â "klar
Yalan dünyây" terk etmek hevâs"n tutdu sâd"klar
Bu zulmun ref için eyledikçe bâgr" yan"klar
Bak"p merdâniyân"n her biri bir bir gûne say"klar

Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî

Erenler pî vâs" Hazret-i Sultân Dîvânî

Bu zu’ma dü dü münkirler ki himmet kalmam" aslâ

Cihânda merd-i ma’nâ ir-i savlet kalmam" aslâ
Gürûh-" evliyâda zerre kudret kalmam" aslâ
San"rlar hâ e lillâh hiç kerâmet kalmam" aslâ
Budur sohbetleri kim hayderiyyet kalmam" aslâ
Geçen pîrân"n ervâh"nda kuvvet kalmam" aslâ

Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî

Erenler pî vâs" Hazret-i Sultân Dîvânî

Celâled-dîn-i Rûmun ayn"s"n billâhi kendisin

Gürûh-" evliyânun pâd" âh" bir efendisin
Hâkikat bâg"n"n âzâde serv-i ser-büülendisin
Tarîk-i Mevlevînin mehdî-i hât"r-pesendîsin
O devr eshâb"n"n sen kahramân-" dîvbendisin
Bu beyti oku Gâlib rahm edersen derd-mendisin

Yeti ey seyf-i meslûl-i tarîkat îr-i yezdânî

Erenler pî vâs" Hazret-i Sultân Dîvânî

4
TERCÎ -BEND DER-VASF-I ERÎF PÛ ÎDE-
TÜRBE- LATÎF- HAZRET- MEVLÂNÂ-YI RÛM
KADDESALLLÂHÜ SIRREHÛ

Zihî pû îde-i zerdûz-" pür-zer zühre-pîrâye

Ki kat-ber-kat mücerrâh köhne tâk-" çarh-" bâlâya
Zemîni belki fâyik atlas-" gerdûn-" hadrâya
Resâd"r perde perde vâs"l etmek ar -" alâya
Ki misli girmemi dir çe m-i mihr-i âlem-ârâya
Münevver bir afakd"r gûy"yâ subh-" tecellâya

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâyâ

Nümâyand"r bu nev-pû îdesinden kâbr-i Monlâya

Selîm Han Cbn-i Sultân Mustafâ kim dâd-perverdir

Süleymân taht"na hem zât" hem âsâr" zîverdir
Sipihri çok zamândan ârzûsu bir dilâverdir
Vücûd-" pâk-i pür-cûdu bu yüz ba "na efserdir
Hele bulsun biraz i ler karâr emr-i mukarrerdir
Cihân ser-te-ser feth edecek âh-" serverdir

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya

Nümâyand"r bunev pû îdesinden kâbr-" Manlâya

Degil pû îde gûyâ safha-i âyât-" Kurânî

Safâdan sadr" olmu Levh-i Mafûzun sebak-hâni
Mü â’ a hâme-i nûr ile yazm" d"r kalem âni
Per-i Cibrîl olup ser-lehâ-i satr-" zer-ef âni
Nigâh" â nâ-y" rûh eder erbâb-" irfân"
Nukû undan ç"kar kim tutd"Iu cây-i Süleymânî

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya

Nümâyând"r bu nev-pû îdesinden kâbr-i Monlâyâ

Selîm-i Evvele olm" du zâhir s"rr-" Muhyeddîn

Bu sultân-" celâlet-pî eye feyz-i Celâleddîn
Edip hem türbesin tamîr hem pû îdesin tezyîn
Bu tâkrîb ile oldu âlem-i manâda ehr-âyîn
Ki yanî imdi buldu sâhibin bu devlet ü bu dîn
Olur bir mükemmel hep nîzâm-" ekmel-i pî în
Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya
Nümâyând"r bu nev-pû îdesinden kâbr-i Monlâyâ

O Monlâ kim veliler hâline medhû -" hayretdir

Makâm" derk olunmaz Allâh Allâh bu ne hâletdir
Kîtâb-" Mesnevîsi âyet âyet ders-i hikmetdir
Toku mu mevc mevce kulzüm-i a k u muhâbbetdir
Serâser nutk-" pâki hep keremdir hep kerâmetdir
Cenâb-" ehrîyâra übhe yok tevfîk-i hazretdir

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya

Nümâyând"r bu nev-pû îdesinden kâbr-i Monlâyâ

Müzerke târ-" mihi eyleyip bâfide üstâdân

Zümürrüd safha üzre eylemi ler nak -" Câvîdân
Behi tin nev-bahâr"n eylemi ler câ-becâ rîzân
Kamer halkerdesinden bir su çekmi ler ki cân hayrân
Görüp bu âb ü tâb" cevher-i akl"m olup nâlân
Bu beyti okudum yâd"mda kald" su gibi el-ân

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâya

Nümâyând"r bu nev-pû îdesinden kâbr-i Monlâyâ

Hudâ’yâ nâil-i maksûd edip evketlü hünkâri

Hemî e ede tedbirine tevfîkine meded-kârî

Olup her kâr" âsân kalmas"n bir emr-i dü vâr"

Gelip eyyâm-" adli aIlas"n adâ-y" bed-kâri
Kasâidlerle k"ls"n Gâlib-i bî-dil senâ-kârî
Bu beyti olsun ammâ sâkinân-" ar "n ezkâr"

Mücedid olduIu Sultân Selîm’in dîn ü dünyâ

Nümâyând"r bu nev-pû îsinden kâbr-i Monlâyâ

5
TERCÎ- BEND DER-VÂSF-I ERÎF- CENÂB-I
HAZRET- YÛSUF SÎNE-ÇÂK KUDD SE
SIRRUHU’L-AZÎZ

Burc-" hüsnün mâhi gerdûn-" celâlin pey-revî

Hems-i a k"n nûru hur îd-i safân"n pertevî
Bi-muhâbâ ki ver-i fakr u fenân"n hüsrevî
Cûy-" Nîl-i marifet ummân-" feyz-i Mesnevî

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî

Sîne-çâk ammâ ki subh-" nev-bahâr marifet

Rüstem-i Hayder neberd-i kârzâr-" marifet
Hehriyâr-" gayb u sultân-" diyâr-" marifet
Destine olmu müsellem zülfikâr-" marifet

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî

Malik olmu Mesnevînin genc-i lâ-yefnâs"na

Reh-ber olmu sâlikân-" râh-" müstesnâs"na
Mahv ü sahv etmi Cezîre gösterip deryâs"na
Âferin-sad-âferîn burhân"na davas"na

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî

Gelmi iklim-i bekâdan eyleyip mehv-i rüsûm

Sükker-i sekr ile îrîn olmu ol bahr-i ulûm
Hall-i tahkikâtda Cevrî eder sebt-i rukûm
Bes degil mi ana dervî im demi Monlâ-yu Rûm

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî

Gerçi ol genc-i hakîkat perde-i ahfâdad"r

Güft ü gû vü hüsn-i seyri târem-i alâdad"r
Nûr-" mutlakd"r ki kayd-" lafzdan âzâdedir
Feyz-i dâim zümre-i âbdâla vü evtâdad"r

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî

Hamdülillâh hâk-rûb" himmeti oldu nasîb

Mîhmân-" lutfuyum der-gâh"na dü düm gârîb
 "k"m Gâlib-i cemâlinden ne mümkündir ekîb
Eylemez mahrûm-" râhm eyler o sultân-" mehîb

Seyf-i meslûl-i celâlet âh-" taht-" manevî

Yûsuf-" m"sr-" hakîkat Sîne-çâk-" Mevlevî
 6
TERCÎ- BEND DER-VASF-I SMETLÜ
BEYHÂN SULTÂN AL YYETÜ - ÂN DÂMET-
KBÂLÜHÂ

Bârekallâh eref -dûde-i âl-i Osmân

Ne güherlerle pür etmi felegi ol ummân
Kimi hur îd ü kimi meh kimi bahr ü kimi kân
Her biri nâdire-i devr-i zamân kutb-" cihân
Lutf u hayrât u müberrâtlar" bî-pâyân
Midhat-i mahmidete cümlesi gerçi âyân

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân

Bir sühanla dil-i vîrân"m" mamûr etdi

Ede mesrûr an" Hak gönlümü mesrûr etdi
Hafak-" efkati kâ ânemi pür-nûr etdi
Hât"r"mdan sitem-i dehr-i bütün dûr etdi
Dîde-i hâsid ü câhid var ise kûr etdi
Dâsitân-" hünerim âleme me hûr etdi

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân

Fukara zümresini lutf ile etdi dil- âd

Bir dah" eylemeziz çarh"n elinden feryâd

Verdi hakkâ ki kerâmetle tesellî-i fuâd

Bizi âbâd-" hayât eyledi olsun âbâd
Bir nefesle gül-i âmâlimizi k"ld" kü âd
Biz de yerden göIe dek eyleriz ihsân"n yâd

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân

Hâher-i pâd" eh-i rûy-" zemîn Han Selîm

Ced-be-ced revnak-" men ûru kerîm ibn-i kerîm
Süddesi k"ble-i ikbâle olup rükn-i Hatîm
Hâk dergâh"na etmekde melekler tazîm
Csmet ol derden olur hûr-" behi te talîm
Harem-i hâss"na envâr-" eref fer i harîm

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân
Ol kadar bezl eder âfâka nevâl-i keremi
Ki feleklerde pesend oldu kemâl-" keremi
Binde bir vasf ola mümkin mi hisâl-i keremi
Bahr ü kân olmaIa lây"k m" misâl-i keremi
Hâverân olsa sezâ saff-" niâl-" keremi
Hark u garba eri ir nûr-" zilâl-i keremi

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân

Ehl-i perverdir o hakkâ ki kerem-pîrâd"r

Hünhesiz müntesib-i Fât"ma-i Zehrâd"r
Merhamet kalbine Gâlib kerem-i Mevlâd"r
Mazhar-" s"rr-" dil-i Hazret-i Mevlânâd"r

Lutf-u tehrîr ile vasf eylemeden alâd"r

Rûz u eb midhatini söylemege ahrâd"r

Mâh-" burc-" azamet hâmil-i ehl-i irfân

Mihr-i gerdûn-" himem Hazret-i Beyhân Sultân

7
TERKÎB- BEND DER-S TÂY - REÎSÜL-KÜTTÂB-I
ESBAK RÂ D EFEND RÂHMETULLÂH ALEYH

Sad bârekallâh ey eref-âmûz-" dâverî

Etdin tamam âd"revân-" peyâmberi
A r-i Muharrem içre revân edip âb-" sâf
Muhkemledin mahâbbet-i eppir ü epperi
Bu hastelik mîzâc"na gûyâ hediyyedir
Makbûle geçdi sevdigin evlâd-" Hayderî
Chyâ edip vilâyetimiz tekyemizle hep
Sîrâb-" cûdun oldu cihân te ne-lebleri

Himdi garaz nasîh-i mîzâc-" latîfdir

Zîrâ bu rûha dâir ilâc-" latîfdir

Tevfîk-i hazret olmad" her kâmkâre bu

Olmu du gerçi hâhi -i dil sad-hezâre bu
S"dk-" hulûs böyle gerek kâmverlere
Olsun nümûne cümle gürûh-" kibâre bu
Hakka ki hayr-hâh-i devlet budur tamâm
Eyler sirâyet âleme dâr u diyâra bu
Dünyâ vü ahiretde yeti mez mi âdeme
Bâis deIil mi ed’iye-i bî- ümâre bu

Hak Hazret-i alîmdir ey kâm-bah -" dil

Olduk duâ-y" hayra dil ü cânla mü tegil

Lutfunla bî-nevâlar" âd eyledin tamâm

Leb-tenegâna bah -" murâd eyledin tâmam
Nakdîne-i iri k yetizmez vefâs"na
Chsân"n" birûn-i idâd eyledin tamâm
Pîrâna intisâb"na rû en degildir
Csbât-" müddeâ-y" vedâd eyledin tama
Memerde kazd" ismini nakkâ -" rûzgâr
Mülk-i cihânda bir eyü âd eyledin tamam

Subh u mesâda imdi budur vird-i eyh u âb

Biz kâm-yâb-" lutfunuz ol sen de kâm-yâb

Ey dil bilir misin kimedir bu kelâm hep

Bir dâver-i keremver içindir tamam hep
Mevkûf-" rey-i hâs"dur ol zât-" erkemin
Vermek umûr-" mü kile birden nizâm he
Yani murâd Hazret-i Râ id Efendidir
Aga dese efendi dese hâss ü âm hep
Bâk kâinata bir nâzar-" itibâr ile
Meftûn-" hüsn-i tavr" degil mi hep

Mevlâ muammer eyleye zât-" erîfini

Âfâtdan masûn ede tâb’-" latîfini

Hem kâm-kâr-" dehrdir ol hem kerîmdir

Akrân" içre hak bu ki misli adîmdi
Bir nahl-i sâye-perver-i inâm-" âhd"r
Gars-" yemîn-i Hazret-i Sultân Selîmdir
Ol nev-bahâra böyle gerek gülbün-i vefâ
Hûy-" ehân sirâyeti resm-i kadîmdir
Kâr-âgehân-" asr"na mu’tâd hayr ola
Allâhdan ibâd"na lutf-" amîmdir

Edip umûra himmet-i merdân müsâade

Avn-" Hudây" herkes ederler mü âhede

Gâlib medîha-gûy olup ol zât-" erkreme

Bir dâstân-" tâze erer dest-i âleme
Csrâf nakd-" dikkat idiIin bildirir bütün
Hâirlerin kâsîdeleri ma’n ü hâteme
Zîrâ cihanda hayr ile yâd olmadan garaz
Chsân-" âm bir eser-i nûrdur âdeme
Bî- übhedir ki himmet-i Monlâ-y" Rûm ile
Mevlâ mukadder etdi bu zî- ân-" efhama

Olsun hemî e baht-saâdetle kâm-kâr

Bî-ayb u eyn mesned-i devletde ber-karâr
 8
TERCÎ- BEND- ÂHAR

Kâbul eyler mi yâ Râb zahm-i pür-nâsûrumuz bih-bûd

Kal"r m" yoksa bu âte le dâI-" dil gibi pür-dûd
Al"rsa pençeye yaz"k beni bu baht-" nâ-mes’ûd
K"yâmet kopsa gevher tutsa âlem olmayam ho nûd
Ferâh nâm"n dâh" yâdedemez bu cân-" zehr-âlûd
R"zâd"r çâresi her ne dilerse Hazret-i Mâbûd

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

Gözüm bir nesne görmez dîde-i giryândan gayri

Eri mez gû -" câne sohbet-i hicrândan gayri
Yazanlar levh-i dilde sûrete h"rmândan gayri
Bulunmaz sînede bir sûzi -i pinhândan gayri
Ümîdim yok hemân bi hâhi -i ihsândan gayri
Serâ-pâ-y" tenimde kalmad" efgândan gayri

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

Dü üp dâm-" hevâya hasret-i gülzâr kald"m ben

Gidip nefh-i Mesîha-ve sâbâ bîmâr kald"m ben
Gül-i ümmîd soldu mübtelâ-y" hâr kald"m ben
Bu gül en külhan oldu çe mime nâçâr kald"m ben
Harâb-" ye’se dü düm te ne-i didâr kald"m ben
Ba "mdan a d" seylâb-" keder bîzâr kald"m ben

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

Aceb ey H"zr-" manâ bi- nevâya himmet olmaz m"

Hefâat yoksa da bir tesliyet-gûn sohbet olmaz m"
Demem hâ â bu nâ-kâma ümid-i vuslat olmaz m"
Sezâvâr-" hitâb olmak gibi bir rûhsat olmaz m"
Yâ ehliyyet mi lâz"m bah i -i ehliyyet olmaz m"
Esîr-i derd -i firkât lâ-cerem ye’s ülfet olmaz m"

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

Eger küstâh isem de çâre bîçârelikdendir

Hezârân kayd ü bende dü düm âvârelikdendir
Gönül cemiyyeti sevmezse de sâd-pârelikdendir
Devâdan ekvemiz var ise de bir pârelikdendir
Siri kim bî-sebebdir mennba-i gam-hârelikdendir
Mahaldir gark-" e k olsa gözüm hûnbârelikdendir

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

Belâ bu kim dah" sûret miyim manâ m"y"m bilmem

Sezâvâr-" mekes yâ lokma-i ankâ m"y"m bilmem
Esîr-i pîç-tâb-" zülf-i mü k-efzâ m"y"m bilmem
Perî ânî-i gam men ûr"na tugra m"y"m bilmem
Gam-" Yûsuf’la tolmu M"sr-" istignâ m"y"m bilmem
Garik-i Nîl-i hasret gâlib-i rüsvâ m"y"m bilmem

Belâ mevc-âver-i girdâb-" hayret nâhudâ nâ-bûd

Adem sâhillerinin tutdu diriIâ bang-" nâ-mevcûd

9
TERCÎ- BEND- DÎGER

Ey dil ey dil niye bu rütbede pür-gams"n sen

Gerçi vîrâne isen genc-i mutalsams"n sen
Secde-fermâ-y" melek zât-" mükerremsin sen
BildiIin gibi deIil cümleden akdemsin sen
Rûhsun nefha-i Cibrîl ile tev’emsin sen
S"rr-" Haks"n mesel-i îsi-i Meryemsin sen

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Merteben ayn-" müsemmâdad"r esmâ sanma

Merciin Hâlik-i e yâdad"r e yâ sanma
GördüIün emr-i muhakkaklar" rü’yâ sanma
Ba kas"n kendini sûretle heyûlâ sanma
Ke f ile sâbit olan maniyi dava sanma
Hakk"na söylenen evsâf" müdârâ sanma

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Cnleyip s"rr"n" fâ eyleme aIyâra sak"n

Dü me bilmezlikle varta-i inkâra sak"n
DeImesin âhlar"n kâkül-i dildâra sak"n
Sonra Mansûr gibi ç"kman olur dâra sak"n
Arz-" acz etmeyesin yâreden ol yâra sak"n
BulduIun gevher-i âlîleri bîçâre sak"n

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Sendedir mahzen-i esrâr-"mahâbbet sende

Sendedir ma’den-i envâr-" fütüvvet sende
Gizli gizli dah" vard"r nice hâlet sende
Marifet sende hüner sende hakîkat sende
Nâzar etsen yer ü gök dûzah u cennet sende
Ar u kürsiyy ü melek sendedir elbet sende

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Hayfd"r âh iken âlem gedâ olmayas"n

Kader-âlûde-i ümmid ü recâ olmayas"n
Vâdi-i ye’se dü üp hîç ü hebâ olmayas"n
Yân"l"p reh-rev-i sahra-y" belâ olmayas"n
Âdeme muttas"l ol tâ ki cüdâ olmayas"n
Secdeler eyle ki merdûd-" Hudâ olmayas"n

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

Berk-i hât"f gibi bu kayd-" sivâdan güzer et

Eri en hâr u hasa âte -i a k" siper et
Sâf k"l âyîneni kâbil-i aks-i suver et
Hele bir cem-i havâs eyle de Gâlib nâzar et

Ho ça bak zât"na kim zübde-i âlemsin sen

Merdûm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen

10
TERKÎB- BEND- ÂHAR

Âh kim dü dü gönül bir eh-i âlî-câha

Kim hayâliyle gelir lerze-i deh et mâha
Reh-nümâ her keremi bin elem-i cân-gâha
Hâr hâr-" gam ile kald" i im Allâh’a
Söylenilmez bu ne hemrâza yahûd hem-râha
Fursat"m yok ki diyem sûz-" dilim ol âha

Derd-i hasretle neler çekdigimi ben bilirim

Yâreme imdi ne zehr ekdiIimi ben bilirim
Anlamaz m" bilemem yohsa tegâfül mü eder
Cigerip pâreleyip katle te’emmül mü eder
Cân halâ olmaI" bir dah" tahayyül mü eder
Deme zahm ursa nolur gamze tekâsül mü eder
Öyle ehbâz bu vîrâna tenezzül mü eder
Hep anun cevrine u âk tahammül mü eder

Tâ ki öldürmeye biz terk-i niyâz eylemeyiz

Öyle bî-hûde yere sûz ü güdâz eylemeyiz

Senden ey ûh ben ümmîd-i visâl eylemedim

Tâb’"ma had e verip fikr-i muhâl eylemedim
Rûz-" a k" eb-i târîk-i hayâl eylemedim
Zülf-i kâfir gibi inkâr-" cemâl eylemedim
Kakülün âh ile bir hemzede hâl eylemedim
Havf edip gamzene bir harf sual eylemedim

Kalmad" sabra mecâlim bilemem isyân"m

Dah" yetmez mi tegâfülse garaz sultân"m

Beni aIlatma meded gamze-i hûn-hâr"n içün

Sana kendim öleyim dîde-i bîmar"n içün
Bu kadar dökme siri kim leb-i dür-bâr"n içün
Sakla ol kanlar" gülgûne-i rûhsâr"n içün
Ben belâlar çekeyim turre-i tarrâr"n içün
Sen de bir gün ola âh eyleyesin yâr"n içün

Derd-i hicrâna devâ etmeIe hasret çekesin

Cltifat eylemedim deyü nedâmet çekesin

Kalmad" sûzi -i hasretle mecâl-i efgân

Hayretimden edemem hasretimi dah" beyân
Ne kadar saklasam elbetde olur ke f ü ayân
Kalamaz penbe-i dâg içre bu âte pinhân
Niçin etsin bu kadar bir sözü dil ketm ü nihân
Dah" bir ey yok efendim buna vallâh inan

Garaz"m bu ki biraz sûz ü güdâz eyleyeyim

Suhan-" a k eger küfr ise de söyleyeyim

Leb-i lâ’linde bulur H"zr-" suhân âb-" hayât

 "k-" dil- üde hasret ile olur mu heyhât
Kâtilimdir der isem ben sana yevm-i Arasât
Kanl" gömlekle eder pîrâhen-i ten isbât
Âk"bet-i gamze-i cellâdîn" eyler iskât
Râhm k"l rahm"na ey ûh-" pesendîde-s"fat

Gâlib ölmekle senin çe mine s"hhat gelmez

Bana bu derdden ölsem de ferâgât gelmez

11
TERCÎ- BEND- MATLA-I HAYÂLÎ

Kalb bir gencedir cismin an"n vîrânesi

Feyz bir bahr-" kerâmetdir sözüm dür-dânesi
Nutk bir tût-i hô -gûdur derûnum lânesi
E k bir sahbâ-y" âte dir gözüm peymânesi
Ye’s bir mihmâh-" gamd"r hât"r"m kâ ânesi
DâI bir mürg-" semenderdir ten âte -hânesi

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Âh bir kez fursat olmaz cevr-i gerdûndan bâna

Bir nefes dü mez ikâyet tab’-" mahzûndan bana
San gülâb-ef ân olur dil çe m-i pür-hûndan bana
Kesb-i zevk etmek ne mümkün câm-" gülgûndan bana
Feyz yokdur hikmet-i akl-" Felâtundan bana
Ke f olur âdâb-" sûzi rûh-" Mecnûndan bana

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Gâh hakikât cilve-gâh eyler derûnum geh mecâz

Geh safâ-y" lutf-" hayret geh ikest-i imtiyâz
Gâh sulh ü gâh ceng ü gâh nâz u geh niyâz
Bin belâ teskîn eder ol gamze-i hât"r-nevâz
Izt"rârîdir efendim bende bu sûz ü güdâz
Mahv olup bir gün bu cism-i zâr olur if â bu râz

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Eylemi zülfün perî ân rûy-" âte -tâbda

Hâb-" mahmûrâne-i çe min gören mehtâbda
Ol siyeh mest-i nigeh mey nû eder mihrâbda
Ben hayâl-i kâkül ile böyle pîç ü tâbda
Söylenir bu güft ü gûlar meclis-i ahbâbda
A k" ol efsâne zann eyler hayâl-i hâbda
A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi
Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Böyledir hâl-i dilim vallâhi inkâr eylemem

Mürg-" dînim beste-i tesbîh-i zünnâr eylemem
Bülbül-âsâ her dem efgân" gül ü hâr eylemem
Mâcerâ-y" girye-i hicrân" tekrâr eylemem
Ben zebân-" u’le-i âh-" erer-bâr eylemem
Gamla ho nûd olmu um hîç ekve "zhâr eylemem

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Hastegî-i çe m-i bîmâr" hakîm etmi beni

Ol leb-i cân-bah gûyâ ki adîm etmi beni
Za’f ile gülzâr-" manâya nesîm etmi beni
Bir vücûd olmu vücûdumla nedîm etmi beni
Gamzesi tîg-i nigâh ile dü-nîm etmi beni
Berk-i hüsnü hem hamû u hem kelîm etmi beni

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n dîvânesi

Hatt-" rûy-" dilberi Gâlib edip bir gün hayâl

Oldum âhir âte -i baht-" siyehden bî-mecâl
Gâh fikr-i dûzah-" hecrinde hât"r pür-melâl
Geh cünûn-" evk ile kayd-" ser-i zülf-i visâl
Tâb-" sevdâ-y" mahâbbetden ederken kîl ü kâl
Geldi e ’âr-" Hayâlîden bu matla’ hasbihâl

A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zincîrdir gönlüm an"n dîvânesi

12
TERCÎ- BEND- MATLA’-I NE ’ET

Bu gülsitâna bülbül ü cû âh ü zâr"m"z

Laht-" cigerle ukde-i dil berg ü bâr"m"z
Hâh-" ümîde erha-i pür-hâr hâr"m"z
Ü kûfelendi dâg ile cism-i nizâr"m"z
Yand" hevâ-y" a k ile ammâ simâr"m"z
Soldu aç"lmadan gül-i tâb’-" figâr"m"z

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

Bin pîç tâb-" dilde vü sad âte âh âh

Benzetdi kendüye beni ol zülf-i rû-siyâh
Bir ahs" böyle eylemesin hazret-i ilâh
Gönlüm harâb aIlamasam aIlasam günâh
Mesrûr-" zâhirim ne diyem hât"r"m tebâh
Erbâb-" a k böyle imi böyle vâh âh

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

Sünbül-sitân-" dil ki letâfetle ham-be-ham

Çün mûy-" mâtem oldu perî an u hem müjem
Berk ol çemende imdi olup âhû-y" harem
Encâm-" kâr sald" bizi hâke gerd-i gâm
Yanmak em-ve oldu bize lutf-" bezm-i Cem
Mûy-" sefîd-i mihr ile togduk çü subh-dem

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

Ol hânmân-" ebnem olan gül olup harâb

Esdi nesîm-i hô yerine âh-" u’le-tâb
Gül ende î ü nû a bedel imdi sûz ü tâb
Sahbâ-y" e k-i bülbüle gül-goncalar kebâb
Sevdâ-y" a k u zülf-i perî ân-" hayâl-i hâb
Yokdur süâl olunsa beIim bundan ey cevâb

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

Oldukça gem-i i rete ol mâh-" u’le-pû

Yüz aftâb-" nûr-" tecellî ederdi nû
Kendi çerâg-" Tûr-" idi pervânesi sürû
Mestâne çe mi na’ra-zen-i hû dâr-" hû
Ol u’le-pâ -" nutk idi gülberk-i terdi gû
Efsûs o gül ene yine biz bülbül-i hamû

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

Es’ad hamû bezm-i mahâbbetde beste-leb

Davâ-y" hâl Hazret-i Ne ’et degil edeb
K"ld" zuhûr hâmeden ammâ bilâ-taleb
Gerçi meâl-i hât"r"ma mâsadakd" hep
Hayretdeyim bu s"rr-" garîbe aceb aceb
Vallâhi ben de bilmem efendim nedir sebeb

Oldu hazân mâ-hasal-" nev-bâhâr"m"z

Pîrâne geçdi hayf bizim rûzgâr"m"z

13
TERCÎ- BEND- ÂHAR

Tâ-be-key Ar a ç"ka âh-" dil-i nâ âd"m

Gökleri aIlata hasretle giden feryâd"m
Nice bir cân" yaka nâle-i âte -zâd"m

Müstaid k"l yoIise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m

Mûr isem em’ine pervâne k"l"p eyle kabûl

Âb isem gevher-i yek-dâne k"l"p eyle kabûl
Seng isem Kâ’be vü kâ âne k"l"p eyle kabûl

Müstaid k"l yoIise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m

Kâbiliyet ver eger vals"na na-kâbil isem

Yeniden ver bana sermâye-i bî hâs"l isem
Hâlimi kâle bedel eyle eIer nâkil isem

Müstaid k"l yoIise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m

Müslümân eyle eIer kâfir isem kudretini

Hâkir et lutfun ger münkir isem nimetini
Dah" efzûn et eIer kemter isem râhmetini

Müstaid k"l yoI ise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m

Maksad"n bey ü irâ r"bh ü hasâret degile

Keremin beste-i ser-ri te-i illet degile
Bî-garaz lutfun ümîd etme kâbâhat degile

Müstaid k"l yoIise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m

Avf k"l Gâlib-i nâ-pak ü sefâhatkâr"

O da olsun kerem ü cûduna lây"k bâri
Bî-nevâd"r deyü reddeyleme bu nâçâr"

Müstaid k"l yoIise lutfuna isti’dâd"m

Sana güçlük mü var ey âh-" kerem-mu’tâd"m
MÜSEDDESLER
 1
MÜSEDDES- NA’T-I ERÎF- NEBEVÎ

Sultân-" rüsül âh-" mümeccedsin efendim

Bî-çârelerle devlet-i sermedsin efendim
Dîvân-" ilâhîde ser-âmedsin efendim
Men ûr-" le amrük le müeyyedsin efendim

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

Tâbi -dih-i ervâh-" mücerred güherindir

Mâli -geh-i ruhsâr-" melek hâk-i derindir
Âyîne-i dîdâr-" tecellî nâzar"nd"r
Bû Bekr Ömer Osmân ü Alî yârlar"nd"r

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

Hutben okunur minber-i iklîm-i bekâda

Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-" cezâda
Gülbank-i kudûmûn çekilir ar -" Hudâ’da
Esmâ-i erîfin ân"l"r arz ü semâda

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

Ol dem ki velîlerle nebîler kala hayrân

Nefsî deyü deh etle kopa cümleden efgân
Ye’s ile usât"n ola ahvâli perî ân
Destûr-" efâatla senindir yine meydân

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

Bir günki dalup bahr-" gâma firkete gittim

Clden yitürüp kendimi bî-hôdluIa yitdim
Csyân"n ân"p âk"betimden hazer etdim
Bu matla" yâd eyledi bir seyyid i itdim

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

Ümmideyiz yes ile âh eylemeyiz biz

Sermâye îmân" tebâh eylemeyiz biz
Bâb"n koyup agyâra penâh eylemeyiz biz
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim
Bîçâredir ümmetlerin isyân"na bakma
Dest-i red urup hasret ile dûzaha yakma
Râhm eyle amân âte -i hicrân"na yakma
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü b"rakma

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim

Hakdan bize sultân-" müeyyedsin efendim

2
NA’T-I ER F- MÜSEDDES

Ey yüzünden mazhar-" envâr-" îmân olduIum

Ey edip ümmîd-i lutfun âd u handân olduIum
Ey kemâl-i efkatinden afv cûyân olduIum
Ey ki derdinden ifâ-bah -i dil ü cân olduIum

Ey ki tîg-i çe m-i mâzâI"na kurbân olduIum

Görme lây"k hûn-" hasret içre galtân olduIum

Gurre-i îd-i eref destinde em îr-i celîl

Lîk eyler âb-" h"zr-" câvîdan-" selsebîl
Te nedir bî- übhe bu zebh ü fedâya Cebreîl
Cân vermek sana cân-bah olmaga billâh delîl

Ey ki tîg-i çe m-i mâzâI"na kurbân olduIum

Görme lây"k hûn-" hasret içre galtân olduIum

Rûz-" ha r olup yar"n geldikde bu hâl üzre ben

Gâh güle gâh aIlaya bî-ihtiyâr elbet gören
Dil pe îmân ü zebân nâlân ü sîne pür-mihen
Bir nigehle ol zamân âd eyle bu nâçâr" sen

Ey ki tîI-i çe m-i mâzâI"na kurbân olduIum

Görme lây"k hûn-" hasret içre galtân olduIum

Cân seni özler hevâ Gâlib gönül vah et taleb

Dest-i efsûs oldu bu hayretle bana rûz u eb
Cürm ile oldum huzûr-" devletinde bî-edeb
Râhm k"l isyân"ma edip nâzar etme gazâb

Ey ki tîI-i çe m-i mâzâI"na kurbân olduIum

Görme lây"k hûn-" hasret içre galtân olduIum

Gerçi küstâh ü günehkâr ü heme kâr" ziyân

Es’ad"ndan zerre-i lutfun dirîI etme amân
Na’t-hân"nd"r sezâ m" ede dûzahda figân
E k-i hasret ba dan a d" hasta gönlüm doldu kan

Ey ki tîI-i çe m-i mâzâI"na kurbân olduIum

Görme lây"k hûn-" hasret içre galtân olduIum

3
MÜSEDDES- ÂHAR- TÜRKÎ

Sanma bizi kmi beste-dil-i nefs-i gavîyiz

Hâk-i kadem-i âl-i âbâ Mustafavîyiz
Ne havf-" emîrân biliriz ne bedevîyiz
Râzî- üde-i hükm-i kazâ Murtazavîyiz

Ckrâr"m"za ser veririz ahde kavîyiz

Biz âh-" velâyet kuluyuz hem alevîyiz

Âlemlere i na â er ebrâc deIil mi

Her biri ser-i mihr ü mehe tâc deIil mi
Tîr-i siteme cümlesi amâc deIil mi
Davâ-y" mahâbbet buna muhtâc degil mi

Ckrâr"m"za ser veririz ahde kavîyiz

Biz âh-" velâyet kuluyuz hem alevîyiz

Nak " hevesi safha-i dilden sile geldik

Tâ da’vî-i mihr-i neseb-i pâk ile geldik
Kurbân-" ilâhî olup Csmâil’e geldik
Çün bezm-i k"demden dile geldik bil geldik

Ckrâr"m"za ser veririz ahde kavîyiz

Biz âh-" velâyet kuluyuz hem alevîyiz

Avân-" Yezîd’in hele hasmâniyiz el-hak

La’net-ke -i îmân-" dil ü cân"y"z el-hak
Bu ma’rekenin Sâm u Nerîmân"y"z el-hak
Evlâd-" Hüseynin kul kurbân"y"z el-hak

Ckrâr"m"za ser veririz ahde kavîyiz

Biz âh-" velâyet kuluyuz hem alevîyiz

Yokdur bizi tekdîre havâricde liyâkat

Ednâm"z eder âlemi pür lerze-i deh et
Ammâ nidelim böyle imi hükm-i me iyyet
Cân ba a fedâ eylesek Es’ad ne saâdet

Ckrâr"m"za ser veririz ahde kavîyiz

Biz âh-" velâyet kuluyuz hem alevîyiz

4
MÜSEDDES- VECH- ÂHAR

Bu eb pertev sal"p nâ-gâh âh-" subh-gâhîler

Aç"ld" nûr-" çe mim rû en oldu hep siyâhîler
Hilâl ü bedr olup deryâ-y" istîgrâka mâhîler
Tecellî k"ld" birden intizâr-" gâh-gâhîler

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

C ârât-" dakîkî alem-i akvâlden bîrûn

Makâmat-" garîbi fikr-i ehl-i hâlden bîrûn
Cmâmân ile gavs aktâb ile âbdâldan bîrûn
Hulâsa âlem-i dîgerde hâl ü kâlden bîrûn

Gözüm dü oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Kimi mest-i mahâbbet hâne-i hammârdan gelmi

Kim medhû -" hayret u’le-i didârdan gelmi
Kimi hur îde benzer âlem-i envârdan gelmi
Kimi varm" diyâr-" vahdete tekrârdan gelmi

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Kelâm-" samt" deryâlar gibi pür-cû söylerler

Mahâbbet râz"n" birbirine hâmû söylerler
Be-her-dem hû der dem s"rr"n" bî-hû söylerler
Rûmûz-" a k-" cümle bî-zebân u gû söylerler

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Zarâfet sebkine ifrâg edip ke f ü kerâmât"

Terellâya ç"karm" lar vilâyet ü makâmât"
Getirmi ler harîm-i zühde koymu lar harâbât"
Libâs-" fakr içnde gizlemi ler vecd ü hâlât"
Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler
Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Melekler re k eder bir tavr u âdâb ü rüsûmu var

Melikler mâlik olmaz deff ü ney tabl u kudûmu var
Semâ meydân"n"n hem mihr ü meh çarh ü nücûmu var
Husûsâ içlerinde zât-" Mevlânâ-y" Rûmî var

Gözüm dü oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Vücûd-" mutlak üzre devr ederler ayn-" vahdetde

Kamu hur îd-ve tenhâ gezer kesretde halvetde
Medâr-" pây-i seyr-i nokta-i gayb-" hüviyyetde
Visâl-i s"rf bulmu lar bidâyetde nihâyetde

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Heh-i mülk-i kanaât her biri ankâ hümay"z der

Vücûd-" pûte-i iksîre koyduk kîmyây"z der
Zer-i mahbûb-" a k"z sikkemiz var bî-recây"z der
Cemîan hazret-i Monlâ’yâ onlar hâk-i pây"z der

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

Çü oldum cân u dilden mazhar-" a k olmaIa tâlib

Dü üp bir âte e seyr eyledim her sû vü her cânib
Harim-i hâs-" bezmi vasla oldu hât"r"m câlib
Bu beyti okudu ol meclisin bir mahremi Gâlib

Gözüm dû oldu gördüm bir gürûhu hep hep külâhîler

Aceb heybet aceb evket aceb târz-" ilâhîler

5
MÜSEDDES- D GER

Tedbirini tek eyle takdîr Hudân"nd"r

Sen yoks"n o benlikler hep vehm ü gümân"nd"r
Birden bire bul a k" bu tuhfe bulan"nd"r
Devrân olâl" devrân erbâb-" safân"nd"r

 "kda keder neyler gam halk-" cihân"nd"r

Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân"nd"r

Meyhâneyi seyr ettim u âka mataf olmu

Teklîf ü tekellüfden sükkân" muâf olmu
Bir ne ’e gelip meclis bî havf ü hilâf olmu
Gam sohbeti yâd olmaz me rebleri sâf olmu

 "kda keder neyler gam halk-" cihân"nd"r

Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân"nd"r

Ey dil sen o dildâra lây"k m" deIilsin yâ

Davâ-y" mahâbbetde sâd"k m" deIilsin yâ
Özrü nedir Azra’n"n Vâm"k m" deIilsin yâ
Bu gam ne gezer sende â "k m" deIilsin yâ

 "kda keder neyler gam halk-" cihân"nd"r

Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân"nd"r

Mahzûn idi bir gün dil meyhâne-i manâda

Cnkâra dö enmi dim efkâr dü üp yâda
Bir pîr gelüp nâ-gâh pend etdi alel-âde
Al destine bir bâde derd ü gam" ver bâda

 "kda keder neyler gam halk-" cihân"nd"r

Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân"nd"r

Bir bâde çek efzûn kap meclisde zeberdest ol

Atma ayag"n ta ra mey-hânede pâ-best ol
Alçaga akar sular pây-i huma dü mest ol
Pür-cû olay"m dersen Gâlib gibi sermest ol

 "kda keder neyler gam halk-" cihân"nd"r

Koyma kadehi elden söz pîr-i mugân"nd"r

6
MÜSEDDES BE-NÂZÎRE- FUZÛLÎ

YaImalad" dün akl"m" bir ûh-" pür-fiten

Mecnûn-" de t-i a k" an"n âhû-y" Hoten
Etrâf-" hüsn ü ân"na dikkat k"l"nca ben
Gördüm kenâr-" bâI-" izâr"nda bir çemen

Sordum bu hatt-" sebz-i Hutendir dedim dedi

Yok erh-i pîçtâb-" nigâh"n durur senin

Sald" halel nizâm-" dil ü dîne kâkülün

Verdi ikest reng-i güle bûy-" sünbülün
Dökdü cihâna tohm-" füsûn hâl-i fülfülün
Açd" metâ-" al"n" rûhsâr için gülün

Sen de bu denlü fitne nedendir dedim dedi

Âsâr-" a k sûzi -i cânun durur senin

Dünya esîr-i halka-i girdâb"d"r an"n

Âlem harâb-" gavta-i seylâb"d"r an"n
Dürr-i semîn-i e kde âdâb"d"r an"n
Kemmûn zâr-" dil hele sîrâb"d"r an"n

Va’din senin ne bahr-" suhand"r dedim dedi

Âsâr-" a k sûzi -i cânûn durur senin

Chyâ edip bu gece çerâgân-" firkati

Yakd"m fetîl-i dâg-" cünûn-" mahâbbeti
Buldum furûg-" u’le-i âh-" nedâmeti
Seyreleyende ebnem-i gülzâr-" hasreti

Gülgüne-i arûs-" semendir dedim dedi

E k-i dü-çe m-i hûn-fe ân"n durur senin

Seyreyle dergehindeki gavga-y" âlemi

Yâd ettirir figân ile rûz-" Muharremi
Her saât öldürür beni ol çe m-i mâtemi
Kim etdi ehl-i a ka bu cevr-i demâdemi

Tavr"n hilâf-" resmgehindir dedim dedi

Kan aglamak firak ile ân"nd"r senin

Nar-" gam"nla sîne-i sûzân" daglad"m

Seylâb denlü cû -" mahâbbetle çaIlad"m
Hak-i rehine yalvararak vard"m aIlad"m
Râhm et ki bâr-" merg-i firâk"nla baIlad"m

Vasl"n hayat-bah -" bedendir dedim dedi

Bunlar hayâl ü hâb-" girân"n durur senin

Tutdum o sanat ile ki semt-i tecâhülü

Çe mi unutdu îve-i târz-" tegâfülü
Göstermedim o meh-ve e rûy-" tekâsülü
Der-pî edînce sûret-i hüsn-i te’emmülü

Bilmem lisân-" gamze ne fendir dedim dedi

Gâlib zebân-" sihr beyân"n durur senin

7
MÜSEDDES- NEV- ÂHAR

Küfr-i zülfün yâdeden mümin Müselman olmas"n

Nûr-" vechin seyreden kâfir sanem-hân olmas"n
Ebrüvân"n fikreden zâhide âdân olmas"n
A k"na dil bâglayan âlemde âdân olmas"n

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n

Katl-i âma mâil olsun gamze-i cellâdlar

Dembedem eflâke ç"ks"n âh ile feryâdlar
Tâkat"n tâk eylesin â "klar"n bîdâdlar
Hep girü kals"n bütün Mecnûnlar Ferhâdlar

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n

Keç-külâh ol bezme te rîf et mey-i nahvetle mest

Hamle-i saff-" ehîdân et olup hançer be-dest
Eyle mir’ât-" dil-i u âk-" bin kerre ikest
Zâhir olsun hôd-perest ile begim dilber-perest

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n

Kâzib ü sâd"k bilinsin imtihân et imtihân

Etme her hâhi ger-i ihsâna lutfun râygân
Böyle mebzûl olmas"n bah î lerin âh"m amân
Tâ seçilsin nev-heveslerden gürûh-" â "kân

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n

Yüz verip ehl-i niyâza terk-i nâz etmek neden

Böyle hüsnün var iken bîdâd" az etmek neden
Zülfün-âsâ medd-i ihsân" d"râz etmek neden
Her gedâya dergeh-i ümmîd-i bâz etmek neden

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n
Hüsnünün olsun bahâ-y" râyegân" cân ü ba
Tâlibân-" vasl olan bî-derdler k"ls"n telâ
Hep çekilsinler bu pâzâr" görüp ehl-i mâ’â
Gâlib-i mihnet-ke in destine kals"n ol kumâ

Csterim hüsnün gibi cevrine pâyân olmas"n

Tek seni sevmek cihân halk"na âsân olmas"n

8
SÂKÎ-NÂME

Sâki ver ol piyâle-i elmâsa ferr ü tâb

Elmâs içinde mevc ura ammâ ki lâl-i nâb
Versin fürûg-" bezme o hal-kerde âftâb
Olsun harîm-i meygede subh u afak arâb
Hîr-i arak benât-" mülü ede feyz-yâb
Bir bahr içinde berk ura hur îd ü mahtâb

Deryâ-dilân-" a k"na îsâr-" gevher et

Sahbâ-y" sürhu çe mine yâkût-" ahmer et

Sâki getir ol âb ki âte -furû ola

Her bir hâbâb-" kulzüm-i dûzah be-dû ola
Mevc safâs" ule-i Kevser be-dû ola
Nak -" gül-i piyâlesi mahv-" nukû ola
Ser-mest-i andelîbi gürûh-" sürû ola
Bir bahr-" hûn ki dildir ana cur’a-nû ola

Ke f etdim ol ferâhla gam-" dil-sitân"m"

Destûr olursa söyleyeyim dâsitân"m"

Sâki getir o câm" ki mahmûr-" mest olur

Hûr-" behi tin erse gözü mey-perest olur
Sagar-ke -i nühust-i harâb-" Elest olur
Yan"mda kadr-i zühd ü kerâmet pest olur
Peymâne-i hayât ki tevbe- ikest olur
Mestâne reng-i rûy-" recâ zîb-i dest olur

Ammâ h"red teeddüb edip ihtisâs"na

Nâz u niyâz h"dmet eder bezm-i hâs"na
Sâkî getir arâb-" mahmûr-" bî-dilim
Alkile â ina deIilim gerçi ak"lim
Mânend-i mevc-i cû la dil-gîr-i sâhilim
Ditrer elimde kâse-i girdâb-" kanzîlim
Ummân içinde pençe-i mihre mümâsilim
Oldum garîk-i bahr-" fenâ merd-i kâmilim

Var"rsan ey gönül yem-i a k"n verâs"na

Benden selâm et ol târaf"n â inâs"na

Sâkî getir meyi ki sânad"r hitâb-" a k

Her yüzden oldu gerçi suâl ü cevâb-" a k
Aç"ld" âftâb zuhûr etdi hâb-" a k
Zülfün verilmi âr"z"na pîç tâb-" a k

Hat geçdi nâsih oldu o hükmi kitâb-" a k

Bir dah" fitne eyleyemez intisâb-" a k

Yâ Râb o kara gün ne belâ-y" siyâh idi

Ger âh u’le vermese hâlim tebâh idi

Sâkî revân et âte i kâfur-pâreden

Birkaç kadeh pür eyle o mevc-i erâreden
Seyr et hilâl-i sâgar-" nûr-" sitâreden
Ketm eyleme habâb" dil-i hîç-kâreden
Kald"rma yanî î eyi pî -i nezâreden
Men etme mevceyi leb-i hu k-" kenâreden

Bir gün olur ki mest gözün hü yâr olur

Gâlib de bu humâr" savar te ne-dâr olur
TAHMÎSLER
 1
BT DÂ-YI TAHMÎSÂT
TAHMÎS- KASÎDE- NEF-Î DER-VASF-I
HAZRET- MEVLEVÎ KADDESALLÂHÜ ESRÂREHÛ

Bârekellâh ey sipihr-i himmetin mâh-" nevi

Levha allâh ey cihân"n mihr-i vâlâ-pertevî
Sanekallâh ey kelâmullâh-" ilmi uhrevî

Merhâbâ ey hazret-i sâhip-k"rân-" manevî

Nâz"m-" manzûme-i silk-i leâl-i Mesnevî

Mesnevî ammâ ki her bir lafz" kân-" ma’rifet

Mesnevî ammâ ki her bir nutk-" ihsân-" ma’rifet
Mesnevî ammâ ki her harfi beyân-" ma’rifet

Mesnevî ammâ ki her beyt-i cihân-" mâ’rifet

Zerresiyle âftâb"n"n berâber pertevi

Cennet-i irfânda hûrî-i melek-sîmâ gibi

Ar -" savn-" bârîde ervâh-" müstesnâ gibi
Çarh-" a kullâhda Cibrîl-i bî-pervâ gibi

Âlem-i manâ ki hur îd-i cihân-ârâ gibi

Devr eder girmi semâa anda rûh-" Mevlevî

Mür îd-i mü kil-ku â-y" milk-i müstesnâ-y" Rûm

Ârif-i himmet-i-resân ü âh-" bî-hemtâ-y" Rûm
Rûh-" sultân-i âlem hâkim-i azâ-y" Rûm

Yanî s"rru’llâh-" a’zam Hazret-i Monlâ-y" Rûm

Kim odur manîde sahîb-mesned-i Keyhusrevi

Vasf-" em îr-i celâl-i kudret-i gelmez dile

Kalmad" çün kim zalâm-" küfrü âlemden sile
Zülfekâr-" Haydar" re’yi savâbîyle bile

Hüsrev-i endî e kim a k-" Hüsâmeddîn ile

Oldu tîg-i bât"n" dünyâya burhân-" kavî

Ol eh-i zi- ân" âlî menkâbet kim feyzidir

Ol sipehsâlar izz ü ât"fet kim feyzidir
Ol emîr- hân-" lutf u mekrümet kim feyzidir

Ol hudâvend-i serîr-i ma’rifet kim feyzidir

Sâlik-i bî-tû e-i gümrâha zâd-" uhrevî

Fikri hâdî-i târîk-i intihâ-y" er edi

Zihni hâmî-i rüsûm-i milk-i mecd ü emcedi
A k" hâvî-i makâmât-" kirâm-" sermedi

Akl" nûr-" cevheri zât-" erif-i Ahmedî

Nutk-" maIz-" rûh-" enfâs-" latîf-i Îsevî

Meslek-i hikmetde yolda " kibâr-" ezkiyâ

Menzil-i vuslatda pâda " gürûh-" etkiyâ
Ders-i âbdiyyetde s"rda " kirâm-" asfiyâ

Clm-i vahdetde sebekda " imâm-" evliyâ

Hikmet-i manîde âkirdi hakîm-i Gaznevi

Hâk-" gülberk-i letâfet perverinde mün’adim

Jâle-ve bâr olmas"n Yâ Râb benim cân ü dilim
Ravzas"ndan feyz-yâb olsun bu çe m-i pür-nemîm

Bir gülistân-" müferrihdir dil-i pür-feyzi kim

Anda rûh-" Gül enîdir bâg-bân-" manevî

Her kelâm-" pâki bir dürdâne-i endî edir

Bilmeyen ol gevheri bîgâne-i endî edir
Beyt-i vahy-âsâr" hep kâ âne-i endî edir

Der-kû âde yâ hazâna-hâne-i endî edir

Anda çe m-i Rû enîdir dîde-bân-" münzevî

Bâg-" in âs"na hayrân çe m-i ûh-" nergisi

Ri te-i efkâr"n"n âhû-y" manâ mûnisi
Sözlerinin nakd-i sâf-" sîne-i hûbân mesi

Gevher-i güftâr"n"n kân mü terî-i müflisi

Kûçe-i esrâr"n"n hûr îd düzd-i eb-revi

Söylemi dir âir-i sâhir bu beyt-i bî-bedel

Müntehâ bir hüsn-i talîl öyle kim vefkül-mahal
Eylese âyân sürû ân-" semâ dârbül-mesel

Feyz-i isti’dâd-" zât"n gör kim etmi tâ ezel

Cezbesi hur îd ü mâh ü âsümân" Mevlevî

Bir-nevây"m ilticâ dârende-i Monlâ-y" Rûm

Tâ-be sâmân"m kerem hâhende-i Monlâ-y" Rûm
Gâlib-i bî-çâreyim ermende-i Monlâ-y" Rûm

Nef’i-i mu’ciz-beyân"m bende-i Monlâ-y" Rûm

Ne Hakîm-i Gaznevîyîm ne Emîr-i Dehlevî

Hâygân bah eyledi u âka genc-i devleti

Lafzdan manaya gösterdi târîk-i vuslat"
Cümle erh etdi mukaddem bunca s"rr-" hikmeti

Hâk-i pây-" Heyh Attâr"m ki oldu himmeti

Tâb’"ma üstâd-" ders-i mü kilât-" mesnevî

Davî-i mihr ü mahâbbet gerçi kim haddim degil

Öyle tohm-" pâken nâçesbând"r bu âb u gil
Eyleme vakt-i hasâd"mda yâ Râb hacel

………..
………..

Cân u ba "m fer - i râh-" evliyâ etsem nola

Hazret-i Monlâ-y" ammâ çok senâ etsem nola
Badezîn afv-" kusûrum çün recâ etsem nola

Kâfiye-teng oldu âIâz-" duâ etsem nola

Gerçi zabt etmek ne mümkin hâme-i çâbük-revi

Hamdüllâh k"lm" "m degâh"na s"dk"m bütün

Her ne derse münkir-i nâ-pak-" dîn vurs"n desin
Himmeti müzdâd ola hakk"mda yâ Râb gün-be-gün

Tâ hisâb-" mâh ü sâl-" âlemi tahkik için

Bedr ede mihr-i cihân tâb-" felek mâh-" nevi

Ruz u eb cân u dilim biribirine eyler hitâb

Her nefes olsun atâs"ndan bu bî-kes kâm-yâb
Nakd-i ihlâs"yla k"ls"n bendesin sâhib-nisâb

Her dem olsun rûh-" pâkine duâ-y" bî-hisâb

Evliyâdan tâ ki hâli olmaya dünyâ evi

2
TAHMÎS- BE-GÂZEL- CENÂB-I HAZRET- PÎR

Ey gönlüm eden tamîr hayret mübârek-bâd

Hô sââtini buldun sâât mübârek-bâd
Etdin hele dâvân" isbât mübârek bâd

………..
………..

Vehdet vü kesretde oldun nice dem pûyân

Csterdin o mihrûyi rûz eb olup cûyân
Çün halvet-i manîde buldun o eh-i pinhân
………..
………..

Her tâlib o matlûbu bir fikr ile isterdi

Her biri hayâlinde cûyende eylerdi
Hâz"r yüzün ammâ nâz"rlara gösterdi

………..
………..

Oldu bu gece mihmân ol mâh gelip tenhâ

Encüm gibi etdik eb birbirimize îmâ
Ümmid-i visâlinden bir evke dü üp hâlâ

………..
………..

Ahvâl-i makâmât"n evsâf"n edip ta’dâd

Davâ-y" riyâsetde ferdim deyü olma âd
Geç kayd-" taayyünden er matlâba ol âzâd

………..
………..

Sahbâ-y" safâ-hîzin k"l câm"n" nû îde

Madem ki ay"ks"n sen gizlice vü pû ide
Çün mest olas"n var ol deryâ gibi cû îde

………..
………..

Ald"n nefes-i pîri bil kadr-i reh-âverdi

Zinhâr ki yârâna gösterme dem-i serdi
Gâlib sanâ bu manâ hakkâ Hû Hûdan erdi

………..
………..

3
TAHMÎS- LÂTÎF- GAZEL- ERÎF- CENÂB-I PÎR
KUDD SE SIIRRUHUL-AZÎZ BE-ZEBÂN-I FARÎSÎ
Bir dem ki tehayyürde buldum dil-i eydây"
Alm" nâzar-" a ka mahbûb-" dil-ârây"
Tenbîh edip ol meh-ve der kim ko temâ ây"

………..
………..

Bu bezmde olmaz hîç sahbâ-y" h"red peydâ

Ne hüznüne gâyet var ne zevkine had peydâ
Her ferde olur sanma esrâr-" Hudâ peydâ

………..
………..

Geç kayd-" zamânîden bu demden olup dânâ

Kalsun girü bin fersah ferdâ vü gam-" ferdâ
Mey-hâneler aç"lm" mebzûl mey ü sahbâ

………..
………..

Tâ key bu gam-" hicrân endî e-i bî-pâyân

Olmaz geceler nâlân gündüzler edip efgân
Geçdi dem-i hu yârân cem oldu kadeh kârân

………..
………..

Ey meclis-i u âk"n üftâde vü i kesti

ÇiInendin ayaklarda besdir bu kadar pestî
Hum-hâne-i kudretden al eline bir desti

………..
………..

Ol meygede-i a k"n kaygusuz ayyâ "

Ya hâk-i mezelletde çek ba "na bir ta "
Bâzâr-" alây"kda bâglanma neden nâ î

………..
………..

Bir me rik-i manân"n hur îd-i seher-hîzi

Pür- ehd-i ühûd etdi hâver-geh-i temyîzi
Mest etdi halâvetde bu Gâlib-i nâcizi

………..
………..

4
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- AHÎD DEDE EL-ME HÛR
MÜELL F- TUHFE KUDD SE SIRRUHÛ

Pehlevân-" rûz-" a k"m gerçi kim üftâdeyim

Sâkî-i devrin ayag"n almaIa âmâdeyim
Bâdedir âb-" hayât ölsem de bu da’vâday"m

Bende-i pîr-i harâbât"m mürîd-i bâdeyim

Kâ ki ben dâima gavvâs olayd"m bâdeyim

Bir melâmet âh"n"n sâgar-ke -i ikrâr"y"m

Mest-i fakr"m bi-ser ü bi pâlar"n serdâr"y"m
Kâselîs-i hân-" a k"yam seg-i nâçâr"y"m

Neng ü nâmûs u vakâr ü ârdan men âriyim

Zerk ü sâlûs u riyâ âlâyi inden sâdeyim

Bende-i âl-i Âbây"m bana besdir köhne âl

Öyl uryân"m ki esbâb-" gurûr emr-i muhâl
Bî-tekellüf lâ-übâlîyim ne lâz"m kîl ü kâl

Clm ü fazl ü zühd ü takvâ âkile oldu ikâl

 "k-" ûrîyedeyim men fâriI ü âzâdeyim

Hamdülillâh mür idîn sâhib-kemâlin bulmu um

Fazl-" vals"n infisâl ü ittisâlin bulmu um
Âlemin mir’ât-" âdemde misâlin bulumu um

Men bugün ma’ ûk-" Bâkî’nin visâlin bulmu um

Sanma ey zâhid beni kim va’de-i ferdâday"m

Koysun erbâb-" mahâbbet intizâr-" mah eri

Bunda gelsin sîne-i â "kda görsün dilberi
Dînle Gâlib bak ne der ol vakt nakd-i Haydar"

Hahidî-i Mevlevîyim ârifim gelsin beri

Csteyen s"rr-" Hudâ-y" men Hudâ-y" zâdeyim

5
TAHMÎS- MUTARRAF-I GAZEL- NEFÎS- SEYY D
EBUBEKR ÇELEB KUDD SE SIRRUHU’L AZÎZ
DER-BÂB-I CEDÎD

Nola a k içre desem mihr-i cân-ârây"m

Jâleyim bir güne in evki ile ber-pây"m
Ayn-" iksîr-i fenây"m haber-i ankay"m

Hîçim ü hîç deIilden de velî ednây"m

Zerre-i hâk-" der-i hazret-i Mevlânây"m

Beni keç görse adû nola ehibbâ kât" râst

Keç-nümâd"r kalem ammâ bilene sohbeti râst
Pîr-i manân"n olur tîr gibi himmeti râst

Tâc-" Cemdir dil-i ârif edegör niyeti râst

Der-i Monlâda bugün âyine-i manây"m

Olâl" nûr-" Hudâ em bu bezm içre ana

Veririm âm u seher u’le-iâh"mla ziyâ
Eyleyip nâr"n" nûr âte ini âb ü havâ

Bulurum gül en-i sûzi de ne v ü nemâ

Dili pervâne gibi yakamada bî-pervây"m

Def ü nây ile semâ eylesem a k içre nola

NaIme-i âh-" erer rîz olarak saIa sola
Yâ semender gibi pîrâhenin âte le dola

Hârih-i sûz-" nefes ben var iken yâ kim ola

Kâ if-i Mesnevî-i Mânevî-i Monlây"m

N’ola Geldimse Gârîbî bu fenâ milke garîb

Peyrevimdir nice Gâlib gibi mahzûn u ke’îb
Rûnüma olmad" her â "ka bu târz-" acîb

Himmet-i hâz"r ola bak nedir ol pîr-i mehîb

Sâlik-i râh-" bekâ rehber-i ev ednây"m

6
TAHMÎS- LÂT F- GAZEL- NEFÎS Ü ZARÎF- HÂCE
HÂFIZ-I ÎRÂZÎ KADDESALÂHÜ RÛHAHÛ

Bir ebân-geh ki dil olmu du humâriyle ikest

Hu’le-i câna zelâm-" gam inüp tîre vü mest
Geldi çün subh-" safâ nâgeh o zâlim ser-mest
………..
………..

Nigehi tîI be-kef âfet-i cân u îmân

Zülfü çe m-i siyehî fitne-i gülzâr-" cinân
Her taraf le ker-i â ûb-" esîr-i fermân

………..
………..

Derd ü hicrân ile bu hasta yatârd" gâm-gîn

Hu’le-i âh idi ancak yine em-i bâlîn
Perdesinden meger etmi güzerân ah u enîn

………..
………..

Bâde âte figen-i hirmen-i endûh ü nijend

Mevcesi ri te yâkût-" dil-i cân-peyvend
Sâkî-i hâss o gülberk-i ter ü ekker-hand

………..
………..

Kim tutâr ne ’e-i ferdây" bugün nakde nâzîr

Bâde-i cennet-i hâhi geri kimse ana ver
Böyle nutk eyledi mey-hânede dûn hazret-i pîr

………..
………..

Bir yana gönlü ikest etmede âsâr-" humâr

Bir târafdan nigeh-i mest ile ol ûh yakar
Gâlib eyler mi yâ rûhsât bul"cak sâbr ü karâr

………..
………..

7
TAHMÎS- GÂZEL- EYH NESÎB DEDE
EL-MEVLEVÎ KUDD SE SIRRUHU’L-AZÎZ

Gavgâ-y" vahdet-i uzatan Mevlevîleriz

Pâzâr-" kesret-i kapatan Mevlevîleriz
Devrân-" biribirine katan Mevlevîleriz
Nâmûs u câh" çâha atan Mevlevîleriz
Dünyâ-y" dûnu hîçe satan Mevlevîleriz

Mânend-i katre bahr oluruz bir bir irkilip

Pür-cevher eyleriz gönül âyînesin silip
Dürdâne-i hakîkate gû " sadef k"l"p

Deh-rûz kâr u bâr"n" dehrin hebâ bilip

Peygûle-i fenâda yatan Mevlevîleriz

Gerdi deyiz felek gibi leyl ü nehârda

Bir u’le gösterir bu hayâli fenârda
Geh pî -i yârda döneriz gâhî dârda

Ârâm"m"z semâ iledir rûzgârda

Girdâb-" bahr-" a ka batan Mevlevîleriz

Dil dâg-" cevr ü elem sîne çâk çâk

Gözde su cânda âte ü bâd elde ba da hâk
Varken hulâ a bin hatâr u zahm-" hevl-nâk

Telhî-i fâka etmek için nefsimiz helâk

Han-" vücûda zehr katan Mevlevîleriz

Gerçi dakîka-dân degiliz her ulûmda

Gâlib’le imtihân oluruz baht-" ûmda
Yokdur nâzîrimiz hele bu merzbûmda

Biz ey Nesîb devlet-i Monlâ-y" Rûmda

Dünyâ-y" dûnu hîçe satan Mevlevîleriz

8
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- CENÂB-I HAYÂLÎ
 R- ME HÛR-I SÂH B DÎVÂN

Nefehnâ nefhas"n gû etmeyenler nâyi bilmezler

Miyân-" cân u cânânda huy-" hây" bilmezler
Nefes-nâ-â inâlar gevher-i manây" bilmezler

Cihân-âra cihân içindedir ârây" bilmezler

Hû mâhiler ki derya içredir deryây" bilmezler

Safâ sarho lar"na gam arâb"n anma ey zâhid

Özün saymazlara mah er hisâb"n anmâ ey zâhid
Hudâ sâillerine çok cevâb"n anmâ ey zâhid

Harâbât ehline dûzah azâb"n anmâ ey zâhid

Ki bunlar ibn-i vakt olmu gam-" ferdây" bilmezler

Görürler ems-i a k"n pertev-i nûrun uyan"klar

Meh ü mihri k"z"l bir pula saymaz bâgr" yan"klar
Aceb rassâd-" hikmet çâh-" fikretde ne say"klar

Hafak-gûn kân içinde dâI"n" seyr eyler â "klar

Güne den zerre görmezler felekden ay" bilmezler

Çerâg"n rû en etmi nûr-" vahdetden yak"p bunlar

Kararmazlar cihan zulmât"na aslâ bak"p bunlar
Ererler ka’r-" bahra mevc-i seyl-âsâ ak"p bunlar

Hamîde kadlerine ri te-i e ki tak"p bunlar

Atârlar tîr-i maksûd" nedendir yây" bilmezler

Tecerrüd nâmînâ varm" dilin bir bahr-" ummân"

Ana gark oldu derler Gâlib-i bî-sâbr ü sâmân"
Koymazd"m dâmenin billâhi elden olsa dâmân"

Hayâli fakr âl"na çekenler cism-i üryanî

An"nla fahr ederler atlas u dîbây" bilmezler

9
TAHMÎS- GAZEL- NEFÎS- FUZÛLÎ- BA)DÂDÎ RÂHMETÜLLÂH
ALEYH

Beni ol mâh giriftâr bilipdir bilirem

Fikr-i zülfiyle ebim târ bilipdir bilirem
Nicedir hât"r-" bîmâr bilüpdir bilirem

Yâr hâl-i dilimi zâr bilipdir bilirem

Dil-i zâr"mda ne kim var bilibdir bilirem
Bu degil tavr-" vefâ neyleyim "zhâr olmaz
Hâha sen bende-nüvâz ol deyü âzâr olmaz
Demezem ki niçin u âka vefâ-dar olmaz

Yâr" aIyâr bilüpdür ki bana yâr olmaz

Ben dah" an" ki aIyâr bilipdir bilirem

Uyhuyu dîde-i u âka harâm eyleyeli

Günlerin vâdî-i hicranda âm eyleyeli
Tâ bu sevdâya dü üp kasd" tamâm eyleyeli

Zülfünü ehl-i vefâ sayd"na dâm eyleyeli

Beni ol dâma giriftâr bilibdir bilirem

Ke f-i râz eyler iken dîde-i ter âh u figân

S"rr-" a k olmaz o fettân-" cihândan pinhân
Çe m-i gûyâs" bana söyledi bî-harf-i zebân

Ben ne hâcet ki k"lam derd-i dilim yâre iyân

Kamû derd-i dilimi yâr bilibdir bilirem

Es’adâ eyleyemem togrusu ben terk-i edeb

Demezem söyle nedendir bu tecâhül bu gazâb
Her i i hikmet ü her tavr" kerâmetdir hep

Yâr hem sohbetim olmasa Fuzûlî ne aceb

Özüne sohbetimi âr bilibdir bilirem

10
TAHMÎS- GAZEL- DÎGER- FUZÛLÎ- BÂGDÂDÎ
RÂHMETULLÂH ALEYH

Sorma benden me reb-i rindân-" bî-pervâ nedir

Matlâb-" bî-matlâban vâdi-i sevdâ nedir
Tavr-" mestân-" arâb-" nergis-i ehlâ nedir

Öyle seremestem ki idrâk etmezem dünyâ nedir

Men kimem sâkî olan kimdir mey ü sahbâ nedir
Çarhda tâb-" hüner-pîrâ için kâm isterem
Özge nâ-kâm"m ki ol rüsvâ için kâm isterem
Kâfir-i bî-dînden Mevlâ için kâm isterem

Gerçi cânândan dil-i eydâ için kâm isterem

Sorsa cânân bilmezem kâm-" dil-i eydâ nedir

Gamzesinde münderic s"rr-" celâl ü hem cemâl

Hatt-" pür- ûr ile fikr-i bî-mecâlim pür-melâl
Ha re dek peyveste olmak yâ neden bu kîl ü kâl

Vasldan çün â "k" müstagnî eyler bir visâl

 "ka ma ûkdan her dem bu istingâ nedir

Vasf-" hüsnü pâk ü müstesnâ bilen ârif deIil

Kadd-i yâri cümleden bâlâ bilen ârif deIil
Öz vücûdîn âlemin Kübrâ bilen ârif deIil

Hikmet-i dünyâ vü mâfîhâ bilen ârif deIil

Ârif oldur bilmeye dünyâ vü mâfihâ nedir

Nakd-" ömrünle degi dînse eger dâg-" gam"

Levh-i sînenden silersin nak -" kayd-" merhemi
Tâb’-" Gâlible hemân sâat k"l"rs"n hem-demi

Âh u feryâd"n Fuzûlî incidipdir âlemi

Ger belâ-y" a k ile ho nûd isen gavgâ nedir

11
TAHMÎS- GAZEL- REÎSÜL-KÜTTÂB-I SÂBIK RÂ D
EFEND RÂHMETULLÂH ALEYH

Ben dedimse arsa-" cennet sevâd-" âmd"r

Nüktedir kasd"m k"yâs etme hayâl-i hamd"r
Nokta s"Imaz nutka gelmez bir gârîb îhâmd"r

Âr"z-" dilberde sanma hâl-i anber-fâmd"r

Aks-i dâI-" sîne-i üftâde nâ-kâmd"r

Berk-i hüsnün bî-karâr etdi dil-i mecrûhumu

Yakd" yand"rd" çenâr etdi dil-i mecrûhumu
Âb-" tîgîn çe me-sâr etdi dil-i mecrûhumu

Tîg-i gamzen dâIdâr etdi dil-i mecrûhumu

Pehlevân"n ol kemân ebrûlar"n haccâm"d"r

Nîller nak etmi ol sîmîn-beden bâzûlara

Bak semen zâr-" safâda sünbül-i hôd-rûlara
Dûrdan seyret tutulma zülf-i anber-bûlara

Gerdeninde dâne-i hâl ü siyeh giysûlara

MurI-" dil üftâdedir gûyâ esîr-i dâmd"r

Gerçi kim gû -" güle gelmez hezâr"n ekvesi

Dil dil eyler gonceyi ol dil-figâr"n ekvesi
Asl" yok bir söz müdür her bî-karâr"n ekvesi

K"lca kald" dil deyû u âk-" zâr"n ekvesi

Mûmiyân"n vasf"n" cânâ sana îhâmd"r

Hatt" sevdâs"na ey Gâlib h"red pür-nâledir

Yâ sevâd-" sâye-i güldür yâ dâI-" lâledir
Âh-" mestând"r yâ dûd-" âte -i seyyâledir

Mâni-i mehtâb olan sanma husûf ü hâledir

Âr"z-" yâr üzre Râ id hatt-" anber-fâmd"r

Ey cihân-" cûd u lutfun cevher-i yek-dânesi

Dest-i fikrin zülf-i pîçâpîç-i mü ki ânesi
Rükn-i re’yin üzre kâimdir kerem kâ ânesi

Ne yap"lm" d"r ki vel-hâs"l gönül vîrânesi

Kâbe yapmaIla berâberdir Hudâ allâmd"r

12
TAHMÎS- GAZEL- NE ’ET EFEND

Oldun hilâl-i za’f ile ey meh ziyâde ol

Envâr-" a k u evk ile eb ziyade ol
Sahn-" çemende gül gibi ne v ü nemâda ol

Bezm-i târâbda dâimâ zevk ü safâda ol

Bâlin-i bezm-i âfiyetle itikâda ol

Versin bu ne ’e tâb’"na s"hhat hucestelik

Dil-dâr" bend ede sana dil-dâre bestelik
Reng-i ruhuna ermeye aslâ ikestelik
Nergis-misâl bir söz ola sende hastelik
Hurrem nihâd-" gül gibi hô -dil-kü âde ol

Olsan nizâr-" zâf ile çün âh-" yâsemen

Bûy-" safâ verir yine hülkun çemen çemen
Sen hüsn-i âfiyetde ol ey mâh-" gül-beden

Edem hemî e hâsidine bu duây" ben

Hîç haste-hâl olma ki dâr-" ifâda ol

Zahm-" nigâh-" dü men için olma müstemend

Ayn-" kazâya kendisi uIrar o derd-mend
K"ls"n bu tâb-" u’le-i fikrin senin bülend

Olsun hemân çe m-i bedel çe m-i bed-sipend

Dü men helâk sen dah" h"fz-" Hudâda ol

Gördüm cenâb-" pertevi s"hhâtle kâmrân

Gâlib dedim ki gayr" bizimdir bütün cihân
Zîrâ bûyurdu lutf ile âh-" suhânverân

Ne ’et safâ-y" hât"r-" yârân için hemân

S"dk u safâda hemdem-i subh ol duâda ol

13
TAHMÎS- GAZEL- ÂHAR- REÎSÜL-KÜTTÂB
SÂBIK RÂ D EFEND RÂHMETULLÂH ÂLEYH

Seyl-i mihnet gark-" "zt"râb etdi meded

Dîdem-i girdâb-" hayrân" hâbâb etdi meded
Ba "m" göz ya " seng-i âsiyâb etdi meded

E k-i çe mim tâs-" gerdûn" pür-âb etdi meded

Nâr-" gam mülk-i dilim yakd" harâb etdi meded

Ne ter-i müjgân" ser-tîz etme ol denlü begim

Giryeden fevvâre-i hûnâbd"r her bir regim
Hu’le-i gam yakmas"n bil-cümle târ ü târikim
Perde-i giysû-y" koyver âte im rûhsâr kim
Tâb-" tesîriyle çok diller kebâb etdi meded

Zahm-" hicrân bir yana ol ûh-" fettân bir yana

Dü dü tîg-i gamzeden kan bir yana cân bir yana
Çarh-" gerdân bir yana cevr-i civânân bir yana

Ta’n-" vâiz bir yana dü nâm-" cânân bir yana

Hât"r"m gerdûn zebûn-i eyh u âb etdi meded

Böyle ser mestâne vaz’"m mûcib-i hayret deIil

Cntisâb"m var nigâh-" yâre bî-illet deIil
Beste-i zincir-i mevc-i bâdeyim hâcet deIil

S"rr-" a k if âs"na bâdi cünûniyyet deIil

Bana ne etdi ise sahbâ-y" nâb etdi meded

Bûy-" vuslat gelmedi Gâlib o gül-rûhsârdan

Ebr-i Nisân oldu hissem gül en-i dîdârdan
Ba lay"p "Imaz-" ayna jâleden gülzârdan

Hî e-i çe m-i hayâl-i gül izâr-" yârdan

E k-i hasret ile Râ id pür-gülâb etdi meded

Hazret-i Râ id Efendi dâver-i gerdûn-vâkâr

Gelmemi dir dehre böyle bir reis-i kâm-kâr
Halka vâcibdir duâ-y" devleti leyl ü nehâr

Nâvdân-" hâme vasf"nda olup gevher-nisar

Kulzüm-i lutfu beni gark " hicâb etdi meded

Ey dil ey dil râh-" vuslat bu dil-i âgâh"na

Bakma eyvân-" sipihrin âftâb ü mâh"na
Peyrev ol devlet gibi hemvâre gerd-i dergâh"na

Kâmyâb olmaksa maksûdûn yeti dergâh"na

Senden evvel çarh o bâba intisâb etdi meded

14
TAHMÎS- GAZEL- TEZK RE- SÂNÎ ÂR F EFEND
Felekde ahz-i sâra mâye-dâr-" f"rsat"m imdi
Hafak-nû -" sâbaâhül-hayr-" âm-" firkatim imdi
Sebû-y" mâh u câm-" mihrden bî-minnetim imdi

O ûh ile kadeh peymâ-y" bezm-i i retim imdi

Gönülden ber-târaf-sâz-" gubâr-" vah etim imdi

Gubâr-" kîneden âyîne-i ahbâb pâk olsun

Utans"n etdiginden bülbül ü gül erm-nâk olsun
C itsin müddeîler ît-i vals"m hep helâk olsun

Ko feryâd eylesin gül ende bülbül çâk çâk olsun

O gül-rûhsârla sâgar bedest-i i retim imdi

Mahâbbet ne ’esinden çok zamân mest-i müdâm oldum

Humâr"n derd-i zehrin çekdim âh"r âd-kâm oldum
Misâl-i mâh-" nev kâse sahbadan tamâm oldum

Safâ-y" hât"r"m var yâr ile bezm-i cân oldum

Cemâl-i yâre göre âyîne-dâr-" hayretim imdi

Hele mest etdim ol sîmin-teni hayli al"p hâm"n

Çözüp bend-i kâbâs"n Gül en etdim cism-i gül-fâm"n
Sar"ld"m câme-hâb-" nâz içinde sorma encâm"n

Boyunca gördüm ihsân"n o ûh-" nâzik-endâm"n

Bi-hamdillâh hem-âgû -" safâ-y" vuslat"m imdi

Bu eb bâg-" ruhûnda zülf ü çe m ü rûyûnu öpdüm

Bulup düzdîde birkaç nergis ü ebbûy"nu öpdüm
Meger kâfûr içinde fülfül-i dil-cûyunu öpdüm

Beyâz-" gerdeninde hâl-i anber-bûyunu öpdüm

Dil-i agyâre el-hak dâg-" sûz-" hasretim imdi

Uyand"m hâb-" gamdan müjde-i îrîn-i vuslatla

Dimâg"n çe n-iyâb oldu ehd-i ayn-" ibretle
Leb-i tâbiri tagyîr oldu agyâr"n bu gayretle

Dil-ârâm" çâk olsun rakîbin tâc-" hasretle

Bu i retgehde dil sîrâb-" ayn-" vuslat"m imdi

Acebdir s"rr-" ülfet gâhîce mek ûf olur kâ if

Beyân olmu du Gâlib gerçi bunlar hep dem-i sâlif
Murâd olur ki dil-hûn olsun a’dâlar olup vâk"f

Bu günlerde nol a ahbâba unvân eylese ârif

Gele geç turfe-fermâ-y" rüsûm-" mehvettim imdi

O nîk-ahlâk kim "ytrâ-y" evsâf"na mecbûrûm

Velî bî-tâb-" a k"m bî-mecal-i sarf-" makdûrûm
Bilir her hâl ile s"dk u hulûsum çünkü mesrûrûm

Senâ-gûylukda aczim itirâf etsem de mazûrum

Fakat bil-cümle me gûl-i dua-y" devletim imdi

15
TAHMÎS- GAZEL- HANÎF EFEND

Demem ol ûh-" cefâ-pî e bana yâr olsun

Mihr iken zîver-i âgû -" eb-i târ olsun
Bed-duâm öyle ki bir mâha giriftâr olsun

Derd-i dilden o da âgâh ü hâber-dâr olsun

EtdiIi lutfu kadar sevdicegim var olsun

Bunca demdir kuluna eylmedine lutf-" hitâb

Veh ki bülbülden ede gonce-i ne kûfte hicâb
Oldu bu âte -i hasretle dil ü cân harâb

Deheninde acâbâ yok mu vefâ gibi cevâb

Söyle ey ûh meded bârî bir-âzâr olsun

Sevmeden geçdim ol â ufte-meni dil-dâr"

Bakmam âyîne-i sihr olsa dah" rûhsâr"
Ç"kd" bâzâra bugün ri te-i kâr u bâr"

Gayr" dil M"sr"na âh olma degildir kâr"

Badezîn ister ise âhid-i pâzâr olsun

Cûy-" ek imle olup bâI-" cemâli sîrâb

Negis-i ûh"nu çok eyledi ser-mest-i itâb
Sunsun art"k nigeh-i çe mine peymâne-i hâb

Mey-i nahvetle olup gonce-i lâl-i eker-âb

Sebze-i hatt-" rûh-" ayn-i çemen-zâr olsun

Var m" bir ûh-" cefâ-pî e felekde ayâ

Ki ola gonca-i gülzâr-" vefâs"nda bekâ
Ne desin bu söze Gâlib ki budur hakk-" edâ

Dâimâ hazret-i Hak himmet-i merdân-" Hudâ

Her husûsunda Hanîfâya vefâ-dâr olsun
 16
TAHMÎS- GAZEL- PERTEV EFEND

Sînem erâr-" hasrete külhân deIil midir

Cismim nihâl-i erhâya gül en deIil midir
Akl"m hevâ-y" hayrete h"rmen deIil midir

Gönlüm hayâl-i dil-bere mesken deIil midir

Çe mim o cây-" dil-ke e revzen deIil midir

Bilmem ne itikâd ile sevdim o kâfiri

Hîç jâle der-kenâr ede mi mihr-i enveri
Çe mimde hemçü merdümek-i dîde-i var yeri

Âgu -" tenin vuslata gelmez çün ol perî

Teng-i mü ahhas olduIu rû en deIil midir

Tufân "zt"râbda dil lenger almada

Cân sâhil-i ümîdde hasretle kalmada
Bahr-" fenâya ke tî-i endî e salmada

Bîgâne â inâ yine ummâna dalmada

Erbâb-" a k akl"na yelken degil midir

Ey gonce-i iftihâr" ko hüsn-i edâiyle

Bir gün olur çemende kal"rs"n asâyile
Cûbâr-" lutf-" sanma mukâbil sabâyile

Bir tutma yâr-" sâd"k"n" bî-vefâyile

Her-câyîdir surûr-" gam oddan deIil midir

Bir eb yaturd" Gâlib-i nâ-çâr bî-nevâ

Yakm" d" cân"n âte le pür-derd ü bî-devâ
Amma yine bu beyti okur etmez âh u vâ

Cevr ü cefâ-y" yâr-" sitem-kâr Pertevâ

Lutf-" sipihr-i dûndan ehven degil midir
 17
TAHMÎS- GAZEL- AH R- PERTEV EFEND

Yine ol bî-mürüvvet hâtr"-" mevmîde gelmi dir

Deil vuslat murâd" firkat-i tecdîde gelmi dir
Sanursun kasd" când"r böyle bir vâdîde gelmi dir

Leb-i dâg-" firâka cân-" husret-dîde gelmi dir

Visâli ârzûs"yla der-i ümmîde gelmi dir

Nedir cürmün egerçi bilemem ammâ mücrimim mücrim

Niçin terk eylemezsin hâline bu bî-kesin zâlim
Perî ân eylemekdir matlâb"m çokdân an" bilirim

Nizâm-" hâli â "k nâ-be-sâmânl"kda bulmu kim

Hevâ-y" zülf-i Leylâ ile Mecnûn bîde gelmi dir

Sâbâh-" îd gördüm âftâb" hâline yand"m

O ûhûn âte -i rûhsâr"n" fikr eyledim and"m
Bilirken za’f"na bâis nedendir ben de aldand"m

Çekilmi âb u tâb" mihri gördüm mâh-" nev sand"m

Peri-zâd"m meger ser-çe me-i hur îde gelmi dir

Lugât"nden bulunmaz nev-resân"n sohbet-i sâb"k

Gelir ikisi bir manâya lafz" kâzib ü sâd"k
Yine her sözlerine cân verirse ehl-i dil lây"k

Reh-i cânânda çün nak -" pâd"r me hed-i â "k

O yolda resm-i âdetdir ki canlar gide gelmi dir

Duâm oldur günü magribde doIsun çarh-" fettân"n

Ki u âka yüzün göstermedi ol mihr-i râh ân"n
Erip bayrama Gâlib sonra tutdum savm-" hicrân"n

Müyesser olmad" takbîli dest ü pây-i cânân"n

Bu y"l imsâk-" mâh-" rûze Pertev îde gelmi dir

18
TAHMÎS- GAZEL- AH R-I PERTEV EFEND

Matla-" ebrûlar"n tahmîs ü tanzîr eyledik

Âk"bet kesdik ümîdi sell-i em îr eyledik
Âte -i hicrâna bu vech ile tedbir eyledik

Nâle-i pür-sûzumuzla çünki söz bir eyledik

Yana yana derdimiz ol âha takrîr eyledik
Çok recâlar eyledik ol mâh-" evc-i rif’ata
Hebnem-i e k-i nisar etdik dü üp mahviyyete
Gelmedi imanâ insâf etmedi bu firkate

Etmek için hüzn-i dil tesîr o Yusuf-t"ynete

Âyet-i mahzûnî-i Yâkubu tefsîr eyledik

Eylemezse cebr-i hât"r ol meh-i pür- îvemiz

Bak neler söyler ne rüyâlar say"klar bendemiz
Ey mürüvvetsiz hakîkatsiz vefâs"z va’desiz

Sen sârây-" kalbimi etdîn harâb ammâ ki biz

Naks" ile çok dil-i vîrân" tamîr eyledik

Kâkül-i Leylâden âgâz eyledik efsâneye

Eyledik atf-" suhan Mecnûna andan lâneye
 nâl"k ri tesin râbt etdik ol bîgâneye

Gerçi yâarân dediler pür-gû dil-i dîvâneye

Bah -" zülf-i yâr" ammâ biz de zincir eyledik

Bindi bir deste gül-i hôd-ru al"p zevrakçeye

Kendü gibi bir iki bed-hû al"p zevrakçeye
Böyle söyler Gâlib’e kar u al"p zevrakçeye

Bu gece Ke miri bir mihri al"p zevrakçeye

Sâyesinde Pertevâ mehtâb-" Ke mîr zevrakçeye
MUHAMMESLER
 1
MUHAMMES

Dil-berle her eb eyler iken i ü i reti

Hîrîn sâz-" kâmi iken ehd-i sohbeti
Sahbâ-y" vasla sonra kat"p zehr-i fürkati
A k olsun ana kim çeke câm-" melâmeti
Hem-reng-i lâl-i yâr ile hûn-" hasret-i

Kemyâb idi metâ-" serâpâ-y" hüsnü hayf

Yogdu nâzîr-i gevher-i yektâ-y" hüsnü hayf
Çesbân idi merâm"ma bâlâ-y" hüsnü hayf
Nakd-i hayâta müft idi kâlâ-y" hüsnü hayf
Hehbender-i fîrâkda anland" k"yâmeti

Çe m-i bak"lsa tîg-i sitemden yamân imi

Perçem hat"na nisbet ile Müslüman imi
Hûn" nigâh-" gamzesi cellâd" can imi
Bir râhmi yok mürüveti yok bî-emân imi
Billâhi böyle bilmez idim ben ol âfeti

Tâb-" Temmûz-" hecrin ile yand"m aIlad"m

Sahbâ-y" hûna te ne idim kand"m aIlad"m
Bu mâcerây" ben tükenmez sand"m aIlad"m
Cânâ safâ-y" bezmini çok and"m aIlad"m
Yâd eyleyip o ne ’eleri ol meserreti

Gâlib eb-i mihende çekip âh ü vâlâr"n

Künc-i sitemde terk edesin bî-nevâlar"n
Derd ü belâda anmayas"n mübtelâlar"n
AIyar-" dûnâ hâs edesin hep atâlar"n
Kurbân"n olduIum bana dü mez mi gayreti

2
MUHAMMES- DÎGER

O mehin meclîsi re k-âver-i hur îd olsun

Sâyesi hâb-geh-i çe m-i sitem-dîd olsun
Gâhîce bâri gönül nâil-i ümmîd olsun
Varalim bezmine vuslat yine tecdîd olsun
Gecemiz Kadr-i mübarek günümüz îd olsun

Mey-perestân ol"cak bâng zen-i yâ mâ’bûd

Eylesin kulkul-" mînâ dah" âheng-i sürûd
Derd-i a k" beni k"ls"n müteselli ho nûd
Mest olup bâde-i nahvetle dil-i fakr-âlûd
Görelim âlem-i endî ede Cem îd olsun

Gamzesi câna yak"n kâfir-i câdü-fikret

Âr"z" âte -i sad-h"rmen-i akl u f"trat
Nergisi vâk"f-" her ne e vü her keyfiyyet
Gerçi tâkrîr-i merâm etmege yokdur hâcet
Bâi -i âh ü figân"m buna te’kîd olsun

Dü mesin murI-" heva sehv ile dâm-" kesele

Beste-dil kalmayal"m ri te-i tûl-i emele
Ne emiz yoIsa dah" a k" hakîkatde hele
Feyz-i hikmetle alup sâgar-" sahbây" ele
Cçelim mey sevelim dil-beri taklîd olsun

Tutdu Gâlib kat" çok rûze-i derd ü elemin

Kalmad" tâb ü tüvân çekmege cevr ü sitemin
Yeter ey eh yeter agyâr-" deniî sürdü demin
Görelim biz de meh-i lutf ile mihr-i keremin
Gecemiz Kadr-i mübârek günümüz îd olsun

TÂRD Ü REKB

Yek nâzrada k"ldîn ey yüzü gül

Âyînemi âftâbe-i mül
Geçdi bana ne ’e-i tegâfül
Hem eyle hem eyleme tenezzül
Dil hânesi cây-" i retindir

Bir û’lesi var ki imdi cân"n

Fânûs"na s"Imaz âsüman’
Bu sîne-i berk-â iyân"n
Sînâ dah" görmemi ni ân"n
Efrûhte-i inâyetindir

Hehbâz-" dil oldu evc-pervâz

Kim sayd-" hümâya eyleyüp nâz
Zülfünde de olmaz â iyân-sâz
Afveyle ki ey eh-i felek-tâz
Perverde-i dest-i himmetindir

Bir âleme olmu um ki vâs"l

Hebnemleri mihr ile mukâbil
Yok pertev-i mihre anda hâil
Nezdîk ü baîdî özge menzil
Kim fürkâtin ayn-" vuslat"nd"r

Aç"ld" der-i harîm-i manâ

Bir sûret olur hezâr-davâ
Esrâr-" hafî hep oldu peydâ
Bildim ki bu cümle ûr ü gavga
Gavgây" sever bir âfetindir

Ey ar -kemâl meh Sitâre

Olmak nola dü men-i nezâre
Gâlib sana oldu pâre pâre
Bir hâne-harâb imi ne çâre
Dâm-" reh-i mihr-i tal’at"nd"r
ARKILAR
 1

Ey hihâl-i i ve bir nevres fidân"ms"n benim

Gördügüm günden beri hât"r-ni ân"ms"n benim
Ben ne hâcet kim diyem rûh-" revân"ms"n benim
Gizlesem de â ikâr etsem de cân"ms"n benim

Derd-i a k"n ben senin bîhûde "zhâr eylemem

Lâf edip âh u enini kendime kâr eylemem
Hâs"l" âlem bilir bu s"rr" inkâr eylemem
Gizlesem de â ikâr etsem de cân"ms"n benim

Ey gül-i bâg-" vefâ malûmun olsun bu senin

Hâr-" cevr-i ile sak"n terk eylemem pîrâmenin
Ölme var ayr"lma yokdur öyle tutdum dâmenin
Gizlesem de â ikâr etsem de cân"ms"n benim

Gâhî ikrâr eyleyip gâhî dönüp inkârdan

Aksini seyreylerim âyînede dîvârdan
Gerçi bu sûretle pinhân eylerim aIyârdan
Gizlesem de â ikâr etsemde cân"ms"n benim

Beste k"ld"m sâz-" efkâr" o zülf-i sünbüle

Oldu Gâlib perde-i âh"m muhayyer sünbüle
Her çi bâd-â-bâd bâgland"m hevâ-y" kâküle
Gizlesem de â ikâr etsem de cân"ms"n benim

Hu’le-i reng-i letâfet rûy-" âl"nd"r senin

Murg-" dil pervâne-i em-i cemâlindir senin
DaI daI-" sîne fânus-" hayalindir senin
Devr eden hât"rda hep fikr-i visâlindir

Bezm-i a ka dâI-" dil hem î edir hem lâledir

E k-i germ-âte dir ammâ âte -i seyyâledir
Câm-" hüsnün gûyiyâ bir û’ le-i cevvâledir
Devr eden hât"rda hep fikr-i visâlindir senin

Cûybâr-" bâg-" hüsnündür benim giryânl"I"m

Sanma ki âyîne-ve bî-hûdedir hayrânl"I"m
Gerdi -i çe mimden idrâk eyle sergerdânl"I"m
Devr eden hât"rda hep fikr-i visâlindir senin

Dûzah-" sûz-" dil - ârân"n dil oldu mâili

Eyledi gîrdâb-" hayret Gâlib-i deryâ-dili
Çarhdan geçsem de geçmem senden ey meh hâs"l"
Devr eden hât"rda hep fikr-i visâlindir senin

Gerdi eylerse murâd"mca bu dôlâb-" felek

Cûybâr-" vuslat"nd"r hemdemim bî-rayb ü ek
Hâhid olsun tâifân-" ar olan fevc-i melek
Devr eden hât"rda hep fikr-i visâlindir senin

Sevelim yâr" hât-âverlig-i hengâm olsun

Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda
Gündüz olmazsa da mihmân"m"z ah am olsun
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda

Re k-i hur îd iken ol dil-beri âlî-evsâf

Etmesün her nâzara cilve-i hüsni isrâf
Bakmas"n rûz u eb âyîneye insâf insâf
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda

Acâbâ hât"ra-i rûz-" hisâb etmez mi

Etdigi vâde-i ferdâya hicâb etmez mi
DaI"d"p kâkülinü ke f-i nikâb etmez mi
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda

Der-kenâr eyleyip ol mihr-i afak-peymây"

Çekelim subh-" celî a’ a’a-ve sahbây"
Unudup mihnet-i dîrûzu gam-" ferdây"
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda

Söyle ey âh yeti sen o meh-i tâbâna

Çekmesin kendîni tâ ol derece pinhâna
Merhamet yok mu meIer Gâlib-i nâ-sâmanâ
Biz de bir gün görelim sâye-i dîdâr"nda

4
Muntaz"r te rîfine saf saf durur serv-i çemen
Vaktidir ey nev bahâr-" i ve bu gülzâra gel
Yollar"n bekler gül-i nesrîn ü arar yâsemen
Vaktidir ey nev-bahâr-" i ve gülzâra gel

Sîne-i pür-dâg-" gûyâ lâle-zâr etdim sana

Çe me çe me e k-i çe mim cûybâr etdim sana
Bir müferrih bâI-" dil-cû â ikâr etdim sana
Vaktidir ey nev-bahâr-" i ve gülzâra gel

Çekme istingaya nâz u cevri efzûn eyleme

Goncan"n sad-pâre olmu bâgr"n" hûn eyleme
Sebze-zâr"n benzini soldurma mahzûn eyleme
Vaktidir ey nev-bahâr-" i ve gülzâra gel

Cû i -i hûn-" safâya ermeden vakt-i sükûn

Etmeden bülbüllerin feryâd"n" fürkat zebûn
Gâlibi zencîr-i mevce çekmeden cûy-" cünûn
Vaktidir ey nev-bahâr-" i ve gülzâra gel

Gördüm hat-âver olmu o mâh âh âh âh

Alm" sipihri dûd-" siyâh âh âh âh
Âlem o yüzden oldu tebâh âh âh âh
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh

Dü düm hevâ-y" zülfüne ol ûh meh-ve in

Çekdim kemân-" a k"n" ebrû-y" dil-ke in
Hikmet bu kim duhân"na yand"m o âte in
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh

Ümmîdvâr iken ben o âh"n vefâs"na

Melûf iken inâyet ü lutf ü atâs"na
AIyâra uydu etdi sitem mübtelâs"na
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh

Bir â "k"n ki olmaya hükmi sitâresi

Âheng-i zülm ü zulmet ede mâh-pâresi
Âh eylemekden özge nedir söyle çâresi
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh

Bezminde bende Gâlib-i mestâneyim senin

Zencîr-i târ-" zülfüne dîvâneyim senin
Etrâf-" em’-i cem’ine pervâneyim senin
Dersem aceb mi gâh be-gâh âh âh âh

Bülbül erip bahâra yine âh âh âh

Ba lad" âh ü zâra yine âh âh âh
Hat geldi rûy-" yâra yine âh âh âh
Anber döküldü nâra yine âh âh âh

Ol mâh-pâre tutdu sitem resm-i râh"n"

Geh zâhir etdi gâh nihân etdi mâh"n"
Seyr eyle halka halka o zülf-i siyâh"n"
Kasd etdi târmâre yine âh âh âh

Terk etdi istirâhât-" leyl ü nehâr" dil

Âh u enîn ile geçürir rüzgâr-" dil
Derd ü gam"nla kalmam" iken karar-" dil
Etmekde bir karara yine âh âh âh

Yüksek uçup gurûr ile gayret-i melek

Bir dem murâd"m üstüne devr etmedi felek
Feyâd" perde perde ç"kard"m sipihre dek
Bak ah-" bî- ûmâra yine âh âh âh

Gâlib o gülizâra olup mübtelâ hemân

Sevdâ-y" a k"n etmededir iddiahemân
Ol âte ile yanmadad"r dâimâ hemân
Âh etmeyip ne çâre yine âh âh âh

Emrine dil-bestedir her dilber-i fettân senin

Hehr-i hüsnün ehrîyâr"s"n bugün fermân senin
Devr eder vefk-i murâd"nca bütün devrân senin
Hehr-i hüsnün ehrîyâr"s"n bugün fermân senin

Gel kerem-kâr"m dil-i u âk-" mahzûn eyleme

Gonce-ve perverdegân-" vasl" dil-hûn eyleme
Fürkat âdet olmas"n kan eyle kânûn eyleme
Hehr-i hüsnün ehrîyâr"s"n bugün fermân senin
Bûy-" hicrân vermesin gülberk-i handân"n dirîI
Zâr u giryân olmas"n u âk-" nâlân"n dirîI
Dest-bûs olmazsa bârî etme dâman"n dirîI
Hehr-i hüsnün ehrîyâr"s"n bugün fermân senin

Hûblar saf saf dizilmi senin dîvân"na

Tâifân-" ar -" alâ re k eder unvân"na
Bir nâzar k"l arz-" hâl-i Gâlib-i nâlân"na
Hehr-i hüsnün ehrîyâr"s"n bugün fermân senin

8
Ey eh-i hubân-" cihân dogrusu
Ben sana dîvâneyim âh âh âh
Böyledir el-hâs"l inan doIrusu
A k ile efsâneyim âh âh âh

Hem-dem iken her dem o meh-tal’ata

Mahrem iken meclis-i ünsiyyete
Âyine-ve imdi dü üp hayrete
Akl "le bigâneyim âh âh âh

Ta-ber-seher evk ile ey nâzenin

Hasta-i hicrân"n" k"ld"n hazîn
Yerde kal"r sanma bu âh u enîn
Hem’ine pervâneyim âh âh âh

Âte -i dîdâr"n olup u’le-ver

Yakd" vücûd âlemini serteser
Kalmad" Gâlib-i dil ü cândan eser
Dah" nice yanay"m âh âh âh

Ârzû-y" vuslat"n her dem dil-i pâkimdedir

Gevher-i a k"n sadef-ve sîne-i çâkimdedir
Dâimâ bu übhe ammâ tâb-" gam-nâkimdedir
Kang" â "kd"r senin gönlünde gönlün kimdedir

Pî -i râh"na senin ey âh-" hûbân bende çok

Dâd-hâh"n hadden efzûn sâil-i hâhende çok
Yaln"z bir ben deIil efkende çok hâhende çok
Kang" â "kd"r senin gönlünde gönlün kimdedir
Perçemîn sevdâs" her eb kîl ü kâlimdir benim
Bahs-i zülfün çok zamânlard"r hayâlimdir benim
Sormak ayb olmazsa sultân"m suâlimdir benim
Kang" â "kd"r senin gönlünde gönlün kimdedir

Cmtiyâza kâilim ben terk-i agyâr istemem

BildiIimdir hüsn-i âlem-gîrîn inkâr istemem
Dogrusun söyle bana aldanma bâzâr istemem
Kang" â "kd"r senin gönlünde gönlün kimdedir

Perçemîndir Gâlib-i bî-sâbr u samân eyleyen

Tal’at"n mirât"d"r u âk-" hayrân eyleyen
Gerçi sensin herkesin gönlünde cevlân eyleyen
Kang" â "kd"r senin gönlünde gönlün kimdedir

10
Fârig olmam eylesen yüz bin cefâ sevdim seni
Böyle yazm" al"nma kilk-i kazâ sevdim seni
Ben bu sözden dömezem devr eyledikçe nûh-felek
Hahid olsun a k"ma arz u semâ sevdim seni

Bend-i peyvend-i dilim ebrû-y" gaddâr"ndad"r

Ri te-i cemiyyetin zülf-i siyeh-kâr"ndad"r
Hastay"m ümmîd-i s"hhat çe m-i bîmâr"ndad"r
Bir devâs"z derde oldum mübtelâ sevdim seni

Ey hilâl-ebrû dilin meyli sanad"r doIrusu

Sû-yi mihrâba nigâh"n keç-edâd"r doIrusu
Râ ka "mdan inhirâf etsem riyâd"r doIrusu
Yâ savâb olmu veyâ olmu hatâ sevdim seni

Bî-gûbâr"m hasret-i hatt"nla hâk olsam yine

S"hhat"m rûh-" lebindendir helâk olsam yine
Tîg-i gamzeden kesilmem çâk çâk olsam yine
Hâs"l" bîhûde cevr etme bana sevdim seni

Gâlib-i dîvâneyim Ferhâd u Mecnûn’a salâ

Yüz çevirmem olsa dünyâ bir yana ben bir yana
Hem’ine pervâneyim pervâ ne lâz"md"r bana
Anlas"n bîgâne bilsin â inâ sevdim seni

11
Eger sâhil-i-serâ görmekse çarh"n maksad-" cân"
Temâ â eylesin bu dil-ni în bâg-" gülistân"
Fürûzând"r-sipihrin bunda hep em’-i ebistân"
Efendim yümn-i te rîfinle mesrûr et Çerâgân"
Bunun mânendi bir sâhil-serâ yokdur hâkîkatde
Niçin kim mahzâr-" eltâf-" hûnkâr oldu gâyetde
Nâzâr-gâh-" kerâmetde makâm-" kurb-" devletde
Efendim yümn-i te rîfinle mesrûr et Çerâgân"

An"n her kâh" bir beytül-kâsîde tâze mazmûndur

Bütün manâ-y" zîbâ-y" meserretle me hûndur
Kusûr-" var ise evketle te rîf-i hümâyûndur
Efendim yümn-i te rîfinle mesrûr et Çerâgân"

Münakka revzeni kim çâk çâk ü dâg dâg olmu

Serâser müjde-i te îfi bekler göz kulaI olmu
Dah" sâyende âbâdan olup imdi çerâI olmu
Efendim yümn-i te rîfinle mesrûr et Çerâgân

Sen ihyâ eyledin hem bâg-" mülki hem bu gülzâr"

Duâ-y" devletindir herkesin Gâlib gibi kâr"
DirîI etme kerem k"l bendelerden lutf-" dîdâr"
Efendim yümn-i te rîfinle mesrûr et Çerâgân"
MESNEV LER
 1

Zihî kasr-" valâ-y" gerdûn-esâs

Ki hayrân nukû unda vehm ü havâs

Meger nûr-" inzâr-" merdân-" pâk

Tecessüm k"l"p olmu ol kasra hâk

Yuyup gözde evvel ayaI"n nigâh

Olur sonra seyrâne destûr-hâh

Aceb sakf m" bâl-" ânkâ m"d"r

Per-i bâli -i kâkül-i hâb-" nâz

Keç endâm" dîvâr-" mehtâb-" nâz

Per-i bâli i kâkül-i hâb-" nâz

Ruhâmât" mir’ât-" rûhu siri t

Der u bâm" kû e-be-kû e behi t

Sezâ bâl-i tâvûs olup hâk-rûb

Zemîni Behzâd ede reft ü rüb

Tâsâvir-i cân-perver-i cân-fezâ

Serâ-y" mücessem mücessem-serâ

Bu hem târh-" beyt-i Zelîhâ deIil

An"n gördügü hâb-" hulyâ deIil

Mücessemleridir bahâr-" hayâl

Bütün yâdigâr-" diyâr-" hayâl

Pul-i mevc-i deryâda çün aks-i mâh

Nukû unda manâlar eyler inâh

Olup tasfiye lâciverd-i sipihr

T"lâs"na sarf oldu zer-hall-i mihr

Ana oldu memûr nak u nigâr

Bu y"l görmedik i te biz nev-bahâr

Olup çarh rengi tâbak-ber-tâbak

Söküldü bînâ-y" felekden afak

Hümâ vü güne zîr-i tâk"ndad"r

Velî sâyesi tâ revâk"ndad"r

Nihâlân-i tasvîri hâlet verir

Semen yerine hep târâvet verir

Süleymân dah" görmemi Cem deIil

 Bu bir ba ka âlem o âlem deIil

Tecellî-serâd"r desem nâ-savâb

Ki pür-nûr u pür- evk ü hem nâ-harâb

Uyar m" buna Çar-bâg-" Acem

K"yâs etme uymaz buna mülk-i Cem

. Hu’â-" deIildir eden pîç ü tâb

Kama makda nezzâre-i âfitâb

Eger olmasa hayret envâr"nâ

Tayanmazd" hur îd dîvâr"na

Fürûzende bir iki mir’ât-" var

Ki hur îd-ve nice zerrât" vâr

Y"kân arz-" Kisrây" eyvân"d"r

Enû irevân taht" Hîrvânîdir

Nizâm"n görenler ederler uûr

Serây-" hümâyûn imi bî-kusur

. Bu kasr-" mücedded be-ar -" mecîd

Ola Han Selîm’e mübârek saîd

O sultân ki cism-i cihân cân"d"r

Zamân"n zamân-" bahârân"d"r

Ulüvv-î neseble sipihr-intisâb

Felek-ber-felek nûr-" mâh-" âftâb

Bezimde gül-i surh-" rezm içre berk

Kemer-beste fermân"na gârb ü ark

Bu devrânda söz budur Allâh alîm

Zemin ü zamân asmân-" Han Selîm

Hudâ ömrünü ber-karâr eylesin

Verip maksad"n kâm-kâr eylesin

2
VASF-I KALEMDÂN-I CEVÂH R-BEYÂN-I
 EH N ÂH-I NÂYET-FERMÂN

Bir kalem-dân-" müzerke dir bu

Nâvek-i hâmeye tîr-ke dir bu

Hokka-i lâ’li leb-i hûbând"r

Dûde-i mü gi hat-" cânand"r

Hûn-" Behzâd ola kilk-i Mânî

Eylemi nak -gül-i handân"

Cem olup gül çemen-i huld-i berin

Etmi etrâf"n" bir bir tezyîn

Aç"l"p reng-i hayâl-i evket

Nak -" bârikine virmi sûret

Yâdgâr olsa sezâ r"dvâna

Belki fihrist ede huldistâne

Ne gülistân ne bezâzistând"r bu
Hande-i subh-" bahâristând"r bu

Lîkas" perçem-i cânândand"r

Kalem-i nâvenk-i müjgândand"r

Safha-i zerdi misâl-i zer-i nâb

Revgân" gevher-i yâkût-" müzâb

Lâciverd-i felek olmu taktîr

Çevre yan"na çekilmi tahrîr

Rûh-" dil-berde hat-" reyhânî

Gülünün yapraI"n"n hayrân"

Böyle pî -tahta-i re k-âver mihr

Görmemi nergis-i Bercîs-i sipihr

Yara "r eylese hüsnün teslîm

Alsa zanus"na Sultân Selîm

Mâh-ve âlemi k"lsun mamûr

Ne r edip hatt-" hümâyunla nûr

Feyz-i Hak Gâlib olup me rebine

Gele ilhâm-" ilâhî lebine

3
H KÂYE
Olup gül ende bülbül bir seher teng
Cemâl-i gülden olmu u’le-âheng

Yakup cân"n arâb-" bîgî -" gül

Tenin hâkister etmi âte -i gül

Olup her mûy" âheng-i gülden

Kâbâ-y" u’le giymi reng-i gülden

Ki olmu nûr-" dîdâre pür-ef ân

Ki olmu hançer-i hâra ser-ef ân

Alup U âkiden evrâd ü ezkâr

Taîk-i Gül enîde vermi ikrâr

Giyinmi kül ocI"ndan palâs"

Hererlerden siyehlenmi libâs"

Çerâg-" gonce oldukça Fürûzân

Olur pervâne-ve raksân u Sûzân

Dem-i em îr-i hâr oldukça fürûzân

Eder hûnâb-" e ki an" gülbîz

Cier kan"yla etmi câmesin âl

Boyanm" gül gül olmu her per ü bâl

Edip minkâr"n" fevvâre-i hûn

FiIân" etmi âfâk" afak-gûn

Görünce âte -i gülden alâmet

Koparm" t" k"z"lca bir k"yamet

C itmi an" bir kaz-" bed-âvâz

Kenâr-" bâgda olmu dehen-bâz

Edip tavsîf-i bülbül tâkât"n tâk

Is"rm" berk-i gülden birkaç evrâk

Demi deImez bu rütbe âh u vâha

Ac"d"r benzemez sâir giyâha

Olur vâk"f meger bu mecrâya

Bir ehl-i hikmet-i Burkât-mâye

Olup kânûn-" hikmetden suhan-sâz

Gülün esrâr"n etmi erhe âgâz

Edip kaz" çok techîl ü tahmîk

Buyurmu ol makâm" böyle tahkik
Ki gül gâyet mukâvvîdir dimâg"
Kuvâ-y" h"fz eder ez-cümle yag"

Müratttibdir latîf ü can-fezâd"r

Müferreh hem mefetteh bir devâd"r

Muînd"r rûhu cisme intibâka

Ki tenfîz eyler irâk-" rifâka

Gülün hâsiyyetini sor bir tâbîbe

Tehî tan etme hâl-i andelîbe

Ne bildîn belki anun derdi var

Anunçün derde âh-" serdi vard"r

Maraz iddetlidir muhtac ilâca

Harâb-" gülle tertîb-i mizâca

Devâ mümkin savarsa nev-bahâr"n

Bu tertîb ile def etdim hezâr"n

Dah" var nice nice ihtimâlât

Veli idrâke lâz"m ilm-i âlât

Merâret var dedim tam"nda ammâ

Heker "slâh eder an" tamamâ

Dimâg"nd"r senin ey kaz-" fâsid

Olur tatîl hasedden çok maâs"d

Neden câiz deIil gül mey hô olmak

Yiyen sâhî görenler sarho olmak

Yâhûd tahrîk edip baz" kuvây"

Ede ihdâs bülbülde nevây"

Ola yâhûd riyâziyâta dânâ

Ki bülbül mûsikiyi eyler icrâ

An"n elhân" keyfiyyâttand"r

Dah" îkâ" kemmiyyâttand"r

Olur o târ-" ûd üzre mürtesem

Mesâni vü mesâlis zîr ile bâm

Felek kim devr eder anun "râdî

Olur tahrîk bu evsâta bâdî

Ckiye münkas"md"r devr-i tâb’"

 Biri k" rîd"r an"n biri vaz"

. Heriatda bulam dersen i âret

Terennüm-rîz imi e câr-" cennet

Yak"n bil ki bu evsât ü usulât

Verir elbet nüfûsa infiâlât

Safâ vü kâbz ü bast ü hüzn ü hayret

Sehâ vü meskenet deh et ecâat

Nicedir bülbülün bu hâl ü kâli

Demi hakka vü s"dka etmi âvâz

Görüp tedkîk ü tevfîkin an"n kaz

Demi hakka vü s"dka etmi âvâz

Bu pendi bend edip kendisi gû â

Edip iskât sus sus der vühû a

Olunmu gerçi çok bahs ü teemmül

Ne gül duymu bu gavgây" ne bülbül

Bilinmez kâl ile davâs" a k"n

Bunun emsâlidir fetvâs" a k"n

Hakikatda bu sözler lâfd"r hep

Nefes gencînesin isrâfd"r hep

Ne bülbül mûsîkîden â inâd"r

Ne gül emrâz"na an"n devâd"r

Ederler Gâlib erbâb-" dirâyet

Cedelle münkirân-" a k" iskât

Bilen ol hâleti dîvânelerdir

Edenler güft ü gû bîgâneleridir

Ola yâ Râb bî-hakk-" Hems-i Tebrîz

Safâ-y" vecd ile nutkum eker-rîz

4
H KÂYE- MAHMÛD-I GAZNEVÎ

Heker-sencân-" bâzâr-" rivâyet

Ederler böyle bir irîn hikâyet
Ki Hâh-" Gaznevî Sultân Mahmûd
Ederken mülk-i dehri garka-i cûd

Ç"kup bir kasr-" zerrîn tâke her rûz

Olurmu mihr-i subha talât-âmûz

Ne kasr ammâ ki ar -" câvîdânî

AyaI alt"na alm" âsümân"

Felek mînâs" ammâ cevher-âgîn

Zemîninden nümâyân Çîn ü Mâçîn

Eger medd-i basardan olsa is’âf

Görünmek muhtemel eslâf ü ahlâf

O bâlâ tâkdan ol âh-" a’zam

Olurmu nâz"r-" ahvâl-i âlem

Görür her gün ki bir pîr-i hô -endâm

Gelir süpüründülükde eyler ârâm

Arar rûzîsin eyler hâk-bîzi

Bulup âh"r gider birkaç pe izi

Ayâz-" hâsa an" gözterip âh

Demi olsak unun hâlinden âgâh

Denâetden mi eyler böyle kâr"

Yâhûd fakr"n m" olmu zahm-hâr"

Hulâsa imtehân kasd"nday"m ben

Cki emrin biri tâ ola rû en

Verip dest-i Ayâz’a bir dür-i pâk

Demi var eye pihân-gerde-i hâk

Gelip buldukda ferdâ an" ol pîr

Olur bu vâk"a hak üzre tâbir

Ki fakr"ndansa bir dah" edip âr

Bu kâr-" ûma çekmez renci her bâr

Ayâz ü eh verip bu emre sûret

Bakarlar dûrdan ber-vech-i ibret

Bulur vatka gelip ol dürri ol pîr

Eder "zhar yüz bin evk ü te vîr

Eder pîr-i felek-ve hây ü hûyu

Safâdan doldurur sahrâ vu kûyu
Bilip o dürr-i zî-kadrûn bahâs"n
Eder tahkîk âlemde g"nâs"n

Bakarlar rûz-" ferdâ gelmi ol pîr

Yine ol hâki eyler vaz’-" galbir

Gazâb gelmi cenâb-" pâd" âha

Getirmi pîri ol dem bârigâha

Demi fakr"n m"d"r bâis ki ey pîr

Olursun böyle topraklarda dil-gîr

Demi ol pîr ey âh-" kerem-ver

Cihânda az durur benden tüvânger

G"nâ-y" câvidâni bulmu am ben

Bu yolda kâmrâni bulu am ben

Suâl etmi ki ol eh pes ne lâz"m

Olursun her seher bu kâre âzim

Demi pîr unduIum yerdir efendim

Sever lâ-büd bu cân" müstemendim

G"nâ kesb etmi im bu hâkden ben

Olur gördükçe gönlüm âd u rû en

DeIildir ihtiyâc"mdan bu hidmet

Ferâmu etmeIe koymaz mürüvvet

Bulanlar rütbe-i hass-ü kemâli

B"rakmaz h"dmet-i eshâb-" hâli

5
H KÂYE- LEYLÎ VÜ MECNÛN

MeIer bir gün âte pâr-i Necd

Herer pervânesi Mecnûn-" pür-vecd

Siyah-mest-i arâb-" hayret olmu

Kararm" gözleri Leylîyle dolmu
Dola t"rm" perî ân seyri râha
Tutulmu kendüsi çün dâm-" mâha

Dönüp ol u’le-i cevvâle gam

Yan"p durmakda olmu em’a hem-dem

Dü üp çün mûy-" zengi pîç ü tâba

Bozulmu genc-i târ-" "zt"râba

Katup seyl-i siri kin bahr-i hûna

Sükûn elvermi ol cûy-" cünûna

Olup ho nûd kendi âte inden

Hikâyet etmez olmu mehve inden

Cefâdan ney gibi zâr etmez olmu

Var"p Leylî’yi bîzâr etmez olmu

Olup fâriI dil-i dîvânesinden

Usanm" vaz’-" küstâhânesinden

Duyup ol berk-i sâmân yanî Leylî

Gazâb-nâk eylemi Kays’a tecellî

Demi etdinse feryâd" ferâmû

Gerekmez bana art"k gû u mengû

Perî ân olman" edip tahayyül

Seninçün ânelenmi dir bu kâkül

Bu sûretler seninçün rûnümâd"r

Nazar âyîneye sanma sanad"r

Hemân yan agla Mevlây" seversen

Koma feryâd" Leylây" seversen,

MeIer dîvâneye ta atd" Leylâ

Komad" urmad"k ba seng-i hâra

Olur mâ ûk dâI u zahme tâlib

Ni ân lâz"md"r â "klarda Gâlib

Mülevvendir hemî e kâr-" u âk

Meger imdâd ede hûnkâr-" u âk

Kerem-hâhem cenâb-" Mevlevîden

Vere bir ne ’e ûr-" manevîden
 6
H KÂYET- HAZRET- PÎR- DEST-GÎR CENÂB-I
MEVLÂNA KUDD SE SIRRÛHUL-ALÂ BÂ
MUÎNÜ-DÎN PERVÂNE

Bihîn evlâd-" S"ddîk-i hilâfet

Celâleddîn o hûnkâr-" velâyet

Kitâb-" Mesnevînin âsümân"

Münevver ma r"k-" ems-i maâni

Ser-efrâz" âhân-" manevînin

Penâh" â "kan-" Mevlevînin

Edip Yunân ilinde ne r-i esrâr

Felâtûnlar olurken mest-i envâr

Edip bezmim ziyâret Al-i Selçûk

Gelirmi ol ehân-" zühre mancuk

O devletde vezâret bile muhtass

Munînid-dîn imi Pervâne-mahlas

Olup hattâ ki nûrundan sebak-gîr

Komu Pervâne nâm"n hazret-i pîr

Vezir-i ehl-i hâl ü bâ-hâbermi

Gelip pây"na her dem yüz sürermi

Olup ol â "k"n s"dk"ndan âgâh

Mübarek pây"n çekmezmi ol âh

MeIer bir gün ki davâ-y" riyâset

Munîd-dîne vermi idi hayret

. Getirmi gönlüne bir hât"r-" ûm

Götürüp çekmi ayaI"n Mür îd-i Rûm

Bir iki gün geçüp Âl-i Karaman

Olup âsi tutu mu nâr-" tugyân

Kavî dü men belirmi pâdi âha

Begâyet deh et el-vermi ol âha

Munînid-dîn deyip feryâda gelmi

Cenâb-" pîre istimdâda gelmi
Bûyurmu Hazret-i Monlâ vezîre
Ne lâz"m sû-i zan etmek fakîre

Bu bâb"n seddîne me gûl idim ben

Ayak çekdükde fürce buldu dü men

Nümâyânken kat"nda kâr u bâr"m

Sanurs"n kibr ola hâ â fikâr"m

K"yâs-" nefs edip sen etme pinhân

DeIildir serserî tavr-" azîzân

Gubâr erdirme rûy-" ibtihâle

Ayak çekdirme Gâlib ehl-i hâle

7
H KÂYET- LÂT FE- CENÂB-I HAZRET- PÎR-
DEST-GÎR MEVLÂNÂ KUDD SE SIRRÛHUL-ÂLÎ
BÂ-MÜRÎD

Celâleddîn-i Rûmi yanî pîrim

Efendim pâd" âh"m dest-gîrim

Salup sûr-" k"yâmet kâinâta

Eri di bâng-" kûsi e -cihâta

Cihân halk" mürîd-ü â "k oldu

Kimi Mecnûn kimisi Vâm"k oldu

Meger ol haylden bir muhlis-" hâm

Dilermi olmaIa dervi -i nâ-kâm

B"rakm" esb ü mâl itibâr"

Dü üp bu kayd" terk etmi karâr"

Edip yaIma metâ-" ârzûsun

Çal" m" açmaIa yokluk kapusun

O günlerde edip vesvâs-" iIvâ

Dola m" gönlüne bu hâm manâ

Ki vard" hayli kar u bâru mâl"m

Neden dü düm bu kâre noldu hâlim

Edip itlâf olma emlâk-i pâki

Harâb etdim bu cism-i derd-nâki

Neden dü dü yolum dervi ler ile

Ne kayd"m var benim bu i ler ile

Muhass"l böyle bin vesvâs-" bât"l

Safâs"ndan o merdi etmi ât"l

Bu cânibden Cenâb-" Hazret-i Pîr

Duyup ol fikri etmi böyle tedbîr

O sâatde bir esb ü bin filori

Olup bir mîrden arz-" huzûru

Hemân verip an" bir çâkerine

Demi al git mîrden arz-" huzûru

Binip bir ebre e kâr"nda olsun

Al"p alt"nu pâzâr"nda olsun

B"raksun itminân" evliyâya

Dola s"n gelmesin semt-i safâya

Safâ-y" hâli versin mâl" als"n

Bu i e zübde-i âmâl-i alsun

Fakîrdir bînevâlar kâr"d"r bu

Dönersen dön r"zâ bâzâr"d"r bu

Nedir Gâlib kide Merdâne minnet

Verirse cân" bilsin câna minnet

Olur ol hâle nâdim merd-i dervî

Gelüp etmi yeniden def’-i te vî

8
H KÂYE- EBÛ-HAFZ HADDÂD BÂ- BLÎ
RÂHMETULLÂH ALEYH L-BÂR

Rivâyetdir bu kim Hafz-" Haddâd

Ziyâret-gûne etmi azm-i Bâgdâd

Cüneyd ile edip çok sohbet-i cân

Olurmu hâne-i Hiblîde mihmân

Beher eb ana eyh-i büzürgin

Edermi pûhte bir hevlâ-y" îrîn
Bu h"dmet çâr-mâh oldukda mutâd
Eder Bu Hafz çün tevdî-i Bâgdâd

Demi Hiblî’ye kim kâr"nda hayr et

Ni âbur’a gelip ikrâm" seyr et

Târîkatda odur kim mizbânî

Giderken gitmesin senden girânî

Hafif olsun tekellüfsüzce tavr"n

Berâber tut ki gitsin yâ otursun

Budur mihmanâ ikrâm-" târikat

Bilirler an" erbâb-" hakîkat

Eder Hiblî dah" azm-i Ni âbûr

Olur Bu Hafzada mihmân-" pür-nûr

Çihil tenmi temâm esbâb-" ammâ

Berâber dahil olmu lar tamâma

O eb Haddâd eder k"rk em’-i ihzâr

Eder her birisini ne r-i envâr

Edip kendi dah" rû en çerâI"n

Çerâgân eyler ol Firdevs-bâg"n

Demi Hiblî ki ey eyh-i tasavvuf

DeIildir i te bu târh-" tekellüf

Bûyurmu ana Haddâd ey civân merd

Söyündür cümlesin edip dem-i serd

Çal" m" sönmemi birisi aslâ

MeIer eyhin çerâI-" hâs" ferdâ

Demi gördün mü esrâr-" hulûsu

Cnand"n m" i rât-" nusûsu

Benim mûm yakd"I"m Allâh içindir

Ne Hiblî vü âhen âh içindür

Hulûsum vermedi Allâh bâda

Fakat kendi çerâg"mm" ziyâde

Hudân"nd"r çü mihmâ eyledim cûd

Tekellüfsüzce etdim bezl-i mevcûd

Sen ammâ eyledîn Haddâd’a ikrâm

Târîkât bu deIildir hâms"n hâm

Eger Allâh içinse kim nesak tut

DeIilse çekme zahmet kavl-i Hak tut

Senin haddin degilken mihmânl"k

Ne haddin Gâlib’e etmek mîzbânl"k

Gelirsen hânedân-" evliyâya

Tufeyl ol mihmânân-" Hudâ’ya

EIer te rîf ederlerse sârây"n

Ç"kup derbânl"k et hâlî ko cây"n

Kolay bir i deIil âdâb-" sohbet

Hemân davâ-y" ko halvet selâmet

9
H KÂYE- SEYYÂH

Muattâr-sâz-" bezm-i ehl-i esrâr

Heh-i manî Ferîdüddîn-i Atâr

Olup ûd-" suhanda nefha-bah â

Verir dûd-" lafz"ndan bûy-" manâ

Ki vard" bir zamân bir merd-i seyyâh

Gezer âlemleri mânend-i ervâh

Nemed-berdû pe mînpû u medhû

Döner pervâne-ve pür-sûz u hâmû

Karâr etmezdi bir menzilde câvîd

Ba "n al"r gider mânend-i hur îd

Meh-i nev-ve olup keçkül-i gerdân

Eder âfâk" pür-envâr-" irfân

Ba "nda me ’al-âsâ u’leden tâc

Mukîm-i sûr idi hem-râh-" huccâc

Bürehne-pâ vü hu k-endâm ü sad-çâk

Tamarlardan mürekkeb hemçü misvâk

Teber-berdû u ber ser âftâba

Per açm" bâz-" e heb-ve itâba
Derûnu genc-i nîrenc-i t"l"smât
Belinde cur’adân-" kulkat"rât

Dola m" Çîn ü Mâçîn ü H"tây"

Bütün gözden geçirmi mâverây"

Dü üp sahrâlara mânend-i Mecnûn

Komam" gezmeden bir de t ü hâmûn

Geçirmi rüzgâr"n gûne gûne

Giyinmi her kuma dan bir numûne

Seyâhat eylemi sahrâ vü çölde

Sebihât eylemi deryâ vü gölde

Edip bir müddet azm-i ceng ü perhâ

Gehî surtât yaz"lm" gâhi yolda

Olup ferrâ -" deyr-i sümenâta

Nedîm olmu eh-i M"sr ü Herâta

Görüp sînâsilerden ilm-i kâfi

Okutmu cinnîyâna kûh-" Kâfi

Ç"k"p kürsîye etmi emr-i ma’rûf

Yalan âhidliIi etmi giyip sôf

Harâbât içre etmi çok ibâdât

Cevâmi de hem envâ-" fesâdât

Bak"p her rengden bir örnek alm"

Televvünde i i Allâh’a kalm"

Tamâm etmi fünûn-" mâsivây"

Begenmi tavr-" merdân-" Hudây"

Edip tahsîl her ilmi unutmu

Gönülden dâmen-i pîrân" tutmu

Gezerken bir gün ol â ufte-sâmân

Olur bir vâdî-i pür-hevle mihmân

Ne vâdî Kerbâlâ-y" vah et-engîz

Zemîn-i mürdegan hâk-i belâ-hîz

Hat-" serge te vü gümkerde râh"

Bütün çâh-" ecel çün dâm-" mâhî

Mukîmi dîv ü gûl ü düzd-i hûn-hâr

Birikmi bir bölük mekkâr ü gaddâr
 Yap"lm" her târaf maktûl ü maslûb
DaI"lm" daIlara feryâd ü â ûb

Kurulmu haymeler pür- ûr u gavgâ

Zenândan gayri yok ammâ ki peydâ

. Bak"p dervî e bir zen demi eyvâh

Neden dü dü yoluna böyle bir câh

MeIer ömrün bulup pâyân ü encâm

Gelip bîçâre k"ld"n bunda ârâm

Ac"d"m sana bî-pâ vü sersin

Zarars"z kimseciksin derbedersin

Eline sundu ol dem bir dilim nân

Dedi tut unda ber-âyîn-i mihmân

Gelirken kar "dan merdân-" bî-bâk

Tenâvül eyle nân" etme imsâk

Dü üp dervi ye’se oldu sersem

BoIazdan m" geçer hîç lokma ol dem

Göründü nâ-gihân bir merd-i hûn-hâr

Elinde harbesi Mirrîh-âsâr

Gözü par par yanar mânend-i ejder

Derinde- îr-ter cellâd-peyker

Görüp dervî i indi edheminden

Göründü â inâl"k âleminden

Al"p destin öpüp ikrâmlar ile

Yetirdi haymeye ibrâmlar ile

Ziyâfetler edip hânlar getirdi

Taâm u erbet ü nânlar getirdi

Bir iki gün edip îzâz u ikrâm

Havâlet-hâh olunca merd-i nâkâm

Al"p yan"na bir iki kafâd"r

Getirdi tâ berâh-" emn olup yâr

Dedi dervî var senden suâlim

Peri ân oldu bu hâline hâlim

DeIilken me rebin mâil vefâya

 Neden bu efkatin ben mübtelâya

EIer ikrâmsa maksûd söyle

Nedir bu tavr-" nâ-mahûd söyle

Cevâb"nda dedi ol düzd-i hûn-hâr

YediIin nânad"r bu lutf u îsâr

Nasîbîn var imi çûn nân"m"zda

Muazzezsin müeyyed yan"m"zda

Çü olmu dostluk dü menlik olmaz

Bu er meydân"d"r harzenlik olmaz

Egerçi düzd-i bî-müzd ü namâz"z

Mürüvvetsiz deIil mihmân-nevâz"z

K"yâs etme ola bir düzd-i gümrâh

Mürâat-" niam-hâr"ndan âgâh

Bihamdillâh gedâ-y" evliyây"z

Kerem bâb"nda me’lûf-" atây"z

Eger kim bir nâzar îsâr ederler

Muhakkakd"r bu kim her bâr ederler

Cnâyet kân"d"r Gâlib erenler

Kal"r m" behresiz ijhsân görenler

Dedem kim Hazret-i Seyyid Alîdir

Kerâmet vech-i pâkinde celîdir

Odur seccâde-i manâda elân

Sezâd"r rütbe-i ir âde elân

Budur maksûd ol sultân"m"zdan

Ede himmet geçe noksân"m"zdan

10
H KÂYE- BÂYEZ D

. MeIer bir eb ki mehtâb oldu cû ân

Tenevvür mâhdan nûr etdi tûfân

Beyâz-" subha döndü âm-" deycûr

Safâdan oldu kûh-" seng-i kâfûr
Uyup mevc-i nesîme cûy-" mehtâb
Çemende oldu pür-çû âlem-i âb

Heker hâb etdi bâI etfal"n" gark

Kedûlar kelle-i kand oldu lâ-fark

Çerâgân-" çemen döndü behi te

Semenler devr-i kâfûrî siri te

Olup âyîne-i Cem îd-i âlem

Safâdan oldu pür hur îd-i âlem

Münevver sûret-i bedrin kemâhî

Hinâver bahr-i sîmâb içre mâhi

O rütbe bahr-i mehtâb oldu cû ân

Çemende murg u mâhî oldu yeksân

Eder ebr-i sefîd-i nûr-barân

Mü a’ a’ her târaf elmâs-rîzân

Müheyyâ herkese her gûne maksûd

Cihân pür-hâb ü ber bîdar-" nâbûd

Görüp bu hayreti sultân-" Bistâm

Gönül mir’ât"n etdi hayret-endâm

Tutup yüz ol münevver bârgâha

Münâcât etdi bâki pâd âha

Dedi yâ Râb nedir bu s"rr-" pîhân

Ki yok bâr gehde derd-mendân

Bu güne â ikâren tâk-" âlî

Talebkârândan olmak nice hâlî

Gelip semt-i semâdan peyk-i ilhâm

Cevâb"n verdi ana k"ld" ilzâm

Ki serhengân-" izz-i kibriyây"

Komazlar bu sarâya hem gedây"

Gelenler âsitân-" evliyâya

Bütün davetlidir Gâlib safâya

Sak"n sûretde kalma aldan"rs"n

Komazlar yohsa gelmezler san"rs"n
 BAHR-I TAVÎL MISRÂ-I EVVEL

Ey gülistân-" letâfetle hezâr i ve vü nâz ile yeti mi gül-i ra’nâ sana gûyâ ki edip
mü k-i-sahâb ü mey-i Gülgün ü gülâb" dah" bârân edip enfâs-" Mesîhay" nesîm eyleyip envâ-"
nezâketle tarâvatle verip perveri etmi ler o rûhsâreyi yüz reng-i bahâran ile bin gonce-i
handan" mukattâr k"lup el-hak bir aceb sûrete koymu seni nakkâ -" ezel kim ne gelir misli ne
gelmek mutasavver görünür böyle bahâ bu hüsn ile yara maz sana ki â "k-" ûrîde-i bî-tâb"n"
mahzûn edesin nâle ile ciIer-hûn edesin yâ bu m"d"r kâide-i ehr-i mahâbbet bu m"d"r târz-"
meveddet tutal"m böyle imi farz m" ol kaideyi eylemek icrâ ne olurm" bir iki gün dah" terk
eyleyip ol resm-i cefây" donad"p bezm-i safây" oturup meclise begler gibi sen nû -" arâb
eylesen u âk-terâne ile dil ü sînesini nây ü rebâb eylese kimmenede hâ â…

MISRÂ-I SÂNÎ

Serteser milk-i cihân berk-i benef eyle gül ü gonca vü lâleyle dolup gül en-i Firdevs
ile hem-reng olup elvân-" ükûfe ile müzeyyen oluyor sen dah" envâ-" kü âyi ler ile nâdire
cünbi ler ile gelsen elin b"ynuma salsan beni alsan da berâberce aç"lsak çemene baku uben
hânde-i nâz ile biraz serve biraz dah" gülü sek semene yohsa bu olmu mu deIil memleket-i
nâzda bu lutf u nevâzi bu inâyet güzelim belki budur tavr-" pesendîde-i hûbân ki al"p â "k"
tenhâca fakat bir iki murt"bla gehî kendisi sâkî vü gehî mutribi sâkî ederek gül gibi handân
olarak aç"larak haste-i hicrân"n" ihsân-" firâvânla ihyâ ede tekrâr dirildip yine öldürmek için
tâzece câm-bah "na îmâ ede yani ki biraz lutf u biraz cevr ise de cânib-i insâfa gide etmeye
yekpâre sitem resmini icrâ.

MISRÂ-I SÂL S

Gel ey mâh-" siyeh-perçem ü gülfem bu gece seyr ü temâ âya ç"kup cilve-i mehtâb ile
deryâda biraz âlem-i âb eylesek olmaz m" ki envâr-" ziyas"yla kamer mevclerin her birini sîm-
sevler gibi tezyîn edip aksiyle nücûmun dah" kandîl-i d"râh ân ile bir bezm-i çerâgân-" dîger-
gûn görünmü ki ebistân-" cihân böyle münevver geceyi böyle safâ bahri ki rü’yâda bile
gördüIü yokdur ki serâser çemen e kûfeleri gelmi o deryâda hâbâb olmu u o girdâblar"n her-
biri bir havz-" pür-âb olmu aceb târz-" pesendîdesi var sûret-i nâdîdesi var gûyâ sana kâse-i
billûr-" sipihrin içi îr ile lebâleb de ekilmi de zemîn üzre dökülmü tag"lup lü’lü-i ehvârlar"
târ-" uâ’"yla nücûmun yine tekrâr dizilmi nâzar erbâb"na olmu heme-yagma.

MISRÂ-I RÂB

Güzelim â "ka cevr etme cefâ me rebine gitme amân haste-i hicrân"n" incitme ki
birgün ola sen dah" dü üp a k"na senden beterin zülfüne ber-dâr olas"n mihnet ü endûha
hâberdâr olas"n âhu figan ile yan"p yak"las"n gül rûhûnun ulesine âlemi eydâ k"las"n sonra
nedâmetlerini kimseye "zhâr edemezsin ki sen u âk"na râhm etmediIin lutf u vefâ mesleIine
gitmedigindir ki gelip yoluna bu dâme tutuldun deyü envâ-" melâmetler edip birbirine halk
i âretler edip â "ka râhm etmeyenin hâli budur zübde-i âmâli budur öyle gerekdir deyip ol
hüsnüne dil bâglad"I"n kâfiri tahrîk ederek bir bir ederler sana tevbîh o zamân sen diyesin kim
bu sözleri hep söyledi dîvâne k"yâs eyledi kim Gâlib-i eyda…

B R KITA TEZK RE- LATÎFELER SÛRET D R

Cnâyet-kâr"m efendim hazretleri hem-vâre safâ-bah k"l"p erbâb-" mahâbbet olan nefesi
rûh-efzâlar" pâyende olmak terennümât" karâr"nda nümûde-i hâlisin fuâdlar"d"r ki geçen defa
fâkire tahrîr bûyurulan tezkire-i meveddetin hâmi inde birâderimize selâm mahallinde
neyzen-i bî-nagme deyü tastîr bûyurduIunuz bâis-i cû -" gayret olup ifâde-i hâle ürû olundu.
Evvelâ târîk-i hidâyet-i refîk-i mevleviyenin Esâs" samt u sükût üzre olduIu mü arünileyhin
mâlûm" olup târîk-i ney-nevâzîde dâh" imâl etmek ihtimâli yok mu yâhûd kemâl-i letâfet-i
nagamât bir hadde bâlig ola ki kuvvet-i sâmia ile hiss olunamayup kuvvet-i mütefekkire belki
mütehayyile ile idrâk oluna hüner degil mi yâhûd ifrât-" halâvet-i negmeden elindeki ney ney
eker kesile hô degil mi yâhûd nây-" k"yâmet-nevâlar" sûr-" Csrâfilden nümûdar olup da rûz-"
ha re muntaz"r olâlar ki “ yevme yünfehü fis-sûri fe te’tûne efvâcâ” sâatidir câiz degil mi
veyâhûd henûz kuvvetden file gelmeyen naIamât-" acîbe ki perde-i hayâllerinde mestûrdur
anun taaccübünden ellerindeki ney engü t-i hayretleri ola ki kendileri ber-dehân etmi olâlar
yâhûd esrâr-" mevleviyyeden mesnevî ……….. ………… nüktesinin gavr"na vusûliyla nây-"
bülendleri çâh-" ayn-" Zerkâ olup sükkân-" zîr ü zemîne safâ-bah olâlar yâhûd iddet-i sadây"
neyden gû -" cihâniyâne sümm âr"z olup i idilmemek ihtimâli yok mu lâkin engü tlerinden
hâs"l olan âvâz-" kûs-" âhî demdemesi verdigi bu kâziyye ihitimâlini münâfidir yâhûd henûz
zîr-i perde-i hafâda olan naIamât olmaks"z"n tesîr-i belîg edip (beyt)
Bu naImeye kim ben etdim âheng
Ol beni k"ld" zâr u dil-teng
mefhûmuncâ kendîni medhû mebhût etmi ola yâhud Fârisiyle ülfetlerine binâen rûhâniyyet-
i Sâibden (M"sra) ………. m"srâ"n" telakkî etmi olâlar yâhûd sâbîka-" i tîgaller olduIu fenn-i
silâh ôriden henüz bakiyye olup ellerinde ki nây-" ule-efrûz tüfenk-i âte -fe ân zann olunup
naImelerin ni ângâh"n" gözetmek için sâkit olmu olalar yâhûd nev-hevesân-" fenn-i mûsikî
ekser düzdî-i naImede mâhir olmaIla etdikleri ve edecekleri nagmeleri çalm" olâlar yâhûd
nâylar" gayet hâlet-efzâ olduIundan sadâs" ervâh-" mücerrede olup semâhâne-i âlem-i bâlâya
getirmi olâlar yâhûd edecekleri naImelerin kemâl-i soIukluIundan neylerinin sadâs" tonmu
ola yâhûd kemâl-i harâretinden yanm" ola böyle böyle nice ihtimâlât der-kâr iken tasvîr-i
kutb-" nâyi gibi bir-neyzen-i hô -nümâya neyzen-i bi-naIme demek revâ degildir bâki siz
âlem siz ve’s-selâm.
GAZELLER
1

1. A k âte -i tecelî-i Mansûrdur bana

Her çûb-" dâr bir ecere-i Tûrdur bana

2. Ol serv-i gül-furû -i tecelli-i cilveden

Her nahl-i âh bir ecere-i Tûrdur bana

3. Semt-i belâda bellemi im dâr-" vahdet-i

Seng-i ni ân minâre-i Mansûrdur bana

4. Teblerze zâd gevher-i galtân-" gurbetim

Mihr-i sadef sabâh-" Ni âbûrdur bana

5. Rehdân-" gayb-"m öyle ki ankâ-y" ah etin

Arz-" refâkat etdigi me hûrdur bana

6. Gûyâ hayâl-i hatt-" lebinle müjemde hûn

Bâg-" vefâda tûtî-i zebûrdur bana

7. Çekmem humâr-" çîn-i cebîn sergüze t-i Cem

Nak -" gül piyâle-i fâIfûrdur bana

8. Bakmaz safâ-y" sâgar-" zerrîne mest-i a k

Kimyâ-y" ayn o nergis-i mahmûrdur bana

9. Sad mîh-i tîr-i hecr ile bu sîne-i harâb

Me k-i figâna tahta-i santûrdur bana

10. Bagland" târ-" kâkülüne nagme-i cünûn

Zincîrler terâne-i tanbûrdur bana

11. Kanlar akar aceb ki bu çe m-i sefîdden

Hûnâbe hîz bu çe m-i kâfûrdur bana

12. Mânend-i jâle sâlik-i meczûb-i a k"y"m

Gâlib demem ki ems-i Hudâ dûrdur bana

13. Bah etdi hâk-rûbî-i iksîr dergehin

Ol hazretin inâyeti mevfûrdur bana

2. A k u sohbet matla-" dîvân-" s"hhatdir bana

Makta-" nazm-" hayât"m kat-" ülfetdir bana

2. Sâgar-" gülgûn erâr-" âh-" hasretdir bana

Çe m-i pür-hûn gonce-i gülzâr vuslatd"r bana
3. Bî-tevakkuf âz"m-i dârul-bekâ-y" katlinim
TîI-i zehr-âlûd ebrû-y" i âretdir bana

4. Mihre isbât-" erîk eyler sükûn-" bahr-i sâf

Izt"râb âyîne-i dîdâr-" vahdetdir bana

5. Dûr eder em’-i seherden ebçerâI-" u’lesi

Cevher-i cân seng-i râh-" bezm-i rü’yetdir bana

6. Sikke-i nakd-i revân"m oldu çün gelmez girân

Baht-" vârûnum benim ser-tâc-" rif’atdir bana

7. Men ki sermestim arâb-" girye-i hûnînden

Dîde-i esfîdi gör kim subh-" i retdir bana

8. Cân helâk ülfet zebân hâmû dil ho nûd-" gâm

Merg ü s"hhat gûyiyâ ükr ü ikâyetdir bana

9. Gâlibim men kuvvet-i nutk"mla ey Îsî-hamû

Mani vü elfâz mülkümde raiyyetdir bana

1. Gönülde a k-" bî-pervâ mekân ister mi ister yâ

Hümâ-y" evc-i himmet â iyân ister mi ister yâ

2. Lisân-" haldir minkâr-" murI-" em’e pervâne

Suhân-sâz-" hamû i hem-zebân ister mi ister yâ

3. Eder gülgûn beyâz çe mini mestânelik âhir

O hûnîden dil-i hûn ge te kân ister mi ster yâ

4. Suhan-gû vü suhan-mebhûtdur esrâr-" vahdetde

Bu sözde rûh-" kudsi tercemân ister mi ister yâ

5. Nigâh-" kahr"d"r tasvîr olan ser-levha-i cânda

Gönül ehnâmesi yâ kahramân ister mi ister yâ

6. Hayât ümmîdin etmem gamze-i cellâddan ammâ

Fedâ olmak o la’l-i nâbe cân ister mi ister yâ

7. Dehân-" yârd"r hep güft ü-gû-y" ehl-i dil Gâlib

Aceb ankâ-y" manâ nâm ü ân ister mi ister yâ

1. Cem ser-encâm"n" nakl etdi leb-i câm-bana

Zehr-i mâr oldu mey-i gerdi -i eyyâm bana
2. Mâtem-i firkat-" dildâre oldum kurbân
Bül-aceb geldi muharremde bu bayram bana

3. Verdigi nuklu ciger-pâre iken sâkînin

Kan"m" pek kurud"r etdigi ibrâm bana

4. Ham-" zülfü ki çerâg-" sühana ola fetîl

Çe m-i ejderden olur revgan-" bâdâm bana

5. Rûzumu tîre ederse hat-" sebzi o mehin

Bir felek mâh-" münevver verir ah am bana

6. Rûzumu tîre ederse ebimi rû en eder

Dûd-" âh"m gibidir hatt-" siyeh-fâm bana

7. Hekvesi baht-" siyehden imi ol nâçâr"n

Söyledi derdini dün Gâlib-i nâ-kâm bana

1. Hûh-" bed hûy-i kazâ zann etme nâz eyler bana

Bîm-i cândan çe m-i cellâd-" niyâz eyler bana

2. Öyle bir ankâ-y" manây"m ki sayda tab’"m"

Hâh-" endî em hümâ-y" âhbâz eyler bana

3. Kalbim ol âyine-i vahy-irtisâm-" a k kim

Tûti-i Cibrîli dest-âmûz-" râz eyler bana

4. Çe m-i âte pâre ammâ çe me-i âb-" hayât

La’l-i cân-bah -" bütân sûz ü güdâz eyler bana

5. Gâlibim ol kahramân-tab’"m ki ben rûh-" Fehîm

Havf edip bin dürlü vaz’-" dil-nüvâz eyler bana

1. Münâsibdir be-gâyet rûh-" râha kâl"b-" mînâ

Felâtunâ sezâd"r câme-i Câmasb-" mînâ

2. Hevâ-y" a k eyler sohbet-i tevhîdi ayni evk

Sadâ-y" kulkul olmu bâng-i yâ Rab yâ Rab-" mînâ

3. Olur lebrîz-i sahbâ mest olmaz hürmetin bilmez

Dil-i rindândan vâsidir el-hak mezheb-i mînâ

4. Degil reng-i h"na küstâh dü mü âb-rû dökmü

AyaI-" sâkîye gül-bûse nak etmi leb-i mînâ
5. Hârim-i a k-" rû en k"lmaIa çok âte ister çok
Surâhi-ve serâser u’ledir em’-i eb-i mînâ

6. Açar her lahzâda bin rind-i mahmûrun gözün hala

Habâb-" mey degilken dahi t"fl-" mekteb-i mînâ

7. Gelû- gîr eylemez bûy-" vefâ-y" gonce-i tab’a

Dehân-" dilrübâdan teng-i terdir me reb-i mînâ

8. Edip bir reng o gül-rûya yine kendi çekilmekdir

Hemân Gâlib bu gûne ser-fürûdan matlab-" mînâ

1. Nigeh-i çe m-i çü ehbâz nümûn oldu bana

Tâir-i rûh-" kuds sayd-" zebûn oldu bana

2. E k-i çe mimle k"z"l kana boyand" dünyâ

Meh ü mihri felegin çe me-i hûn oldu bana

3. Dest-i efsûs olal" bâl ü per-i pervâz"m

Lâ-mekân mevki-i ârâm u sükûn oldu bana

4. Zülf-i Leylîde ki zencîr belâs" Kays’"n

Özge ser-ri te-i davâ-y" cünûn oldu bana

5. Çe m-i câdûsuna divâne olam ol ûhûn

Dest-i endî ede âhû-y" füsûn oldu bana

6. Zevk-i derdinde diriI eyledi imdi dilden

Hasret-i dâg aceb dâg-" derûn oldu bana

7. Gireli halvet-i manâ-ya laf"zdan Gâlib

Bu zuhûrât kamu ayn-" bütûn oldu bana

1. Lutf-" görülmez âh ol"cak sîneden cüdâ

Cevher nümâyi edemez âyîneden cüdâ

2. Ey kâ olayd" pertev-i mehtâb-" câm ile

Târîki -i riyâ eb-i âzîneden cüdâ

3. Dil penbe-pû -" dâg u kâkum-bedû olan

Olmu gurûr-" h"rka-i pe mîneden cüdâ

4. Tab’a arâb-" köhne bilen fikr-i pûhtesin

Bir dem deIildir i ret-i dîrîneden cüdâ
5. Bî-pîç ü tâb-" gam olamaz tab’-" pür-hüner
Ef ‘î olur mu hîç der-i gencîneden cüdâ

6. Ol söz ki pür-nikât ü mezâmin-i hüsn ola

Anda tahayyül-i hat ü hâl-i neden cüdâ

7. Gâlib bu ir-i sâf"n" ahbâba eyle arz

Etsin zamîr-i pâklar"n kîneden cüdâ

1. Mâye-i renc ü hasâretle g"nâ geldi bana

Himdi kâlâ-y" inâyetden abâ geldi bana

2. Hevk-i tecrîd ile pû îde ten-i zâ’f olal"

Nefes-i Îs-i cân-bah kabâ geldi geldi bana

3. Gül en-efrûz ol"cak u’le-i âh-" bülbül

Reng-i gül revgan-" kandîl-i fenâ geldi bana

4. Hüsnünün nak -" ber-âb olduIun anla cânâ

Levh-i rûyumda deme hatt-" bekâ geldi bana

5. Beste-i hâb-" eb-i hayret iken sagar-" mey

Me ’al-i kâfile-i râh-" Hudâ geldi bana

6. Gonce-i kâm dili oldu gü âde dem-sâz

Merhâba bâdiye-i peyk-i sabâ geldi bana

7. Gam-" dû îne ise tuhfe-i subh-" ümmîd

Bâde-i köhne vü yaran-" safâ geldi bana

8. Ney ve esrâr-" mahabbetden urursam nola dem

NaIme-i hüsnü edâ bâd-" hevâ geldi bana

9. Zevk-i vahdet ile Gâlib gidicek kendiden

Aks-i âyîne gibi rû-bekâfa geldi bana

10

1. Çeker bûy-" devâdan âh-" sâhib derd-i istignâ

Sudâ-" s"hhata sandal sürer rû-zerd-i istignâ

2. Bulur âsâyi -i gevhâreyi lerzân oldukça

Hevâ-y" giryesineden t"fl-" gam pür-derd-i istingâ

3. O ûhûn bâg-" hüsnün sünbülistân-" hazân eyler

Eder u âk-" pûhte gerçi germ ü serd-i istingâ
4. Olaladan reh neverd-i nak -" pay-" edhem-i nazük
Tenük çemân-" a ka tûtiyârd"r gerd-i istingâ

5. Cihât-" e der-i tevfîk olmu nat’-" hâhi de

Tehî galtân degildir ka’beteyn-i nerd-i istignâ

6. Hemân nakd-i hayât-i bî-dirîg iken an"n mihri

Zen-i dünyâya Gâlib râm olur mu merd-i istignâ

11

1. Çe mimde gerçi sihr ü beyân söylerim sana

Vasf-" lebinde s"hhat-" cân söylerim sana

2. Sengîn dilân-u m"sra-" sengîn-i ehl-i derd

Râh-" suhanda i te ni ân söylerim sana

3. Bir gün olursan iki gözüm sen de a ka yâr

Bu mâcerây" ben o zamân söylerim sana

4. Bir va’d-i bûse gibi eker çiynedi gönül

Hîrin ü dil-ni în yalan söylerim sana

5. Esrâr-" a k fâ deIildir Hudâ bilir

Bu râz" bi-vukûf-" zebân söylerim sana

6. Ey akl çâre varsa eIer derd-i â "ka

Kimdir dil-i nizâr"m alan söylerim sana

7. Sordum o ûha bâis-i âh"n nedir dedi

Gâlib tehâlük etme inan söylerim sana

12

1. Ey çe m-i mesti kû e mihrâb-â inâ

Gamzen ne hastadir ki olur hâb-â inâ

2. Akl-" maâ " a k eder elbet halel-pezîr

Çendân olur mu düzd ile mehtâb â inâ

3. Vermezdi feyz-i gevher-i galtân-" e ke dil

Bahr-" kademde olmasa girdâb-â inâ

4. Yâ Rab sakla çe m-i bedinden sürâhînin

Dilberle oldu tâb-" mey-i nâb-â inâ

5. Bîgâne-dost gamzesi â "k-ke ol perî

 TîI-i hayât dü men ü hûnâb-â inâ

6. Peyvendi dîger olmasa maktûl-" kâtilin

Kurbâniyâne ola m" kassab-â inâ

7. Ey baht âte -i gama yan nâli eyle kim

Olmu seninle Gâlib-i bîtâb-â inâ

13

1. Cân olmak ister ey leb-i îrîn fedâ sana

Dü dü yine amân amân bir recâ sana

2. Yüz verme hâl-i Hindûya ey yâr k"l kerem

Kim fitne intihâb ediyor câ-be-câ sana

3. Bin murg-" cân tutarsa da âhîn-i çe m eIer

Âhir yine kebûter-i dildir g"da sana

4. Hep kanl" ya ile yaz"l"p ser-nüvi timiz

Söylenmedi ne fâide bu mcâcerâ sana

5. Çün bendedir günâh ne vâr cevher eder o âh

Ey baht-" dûn neyledim ammâ ki yâ sana

6. Ref’ eyleyip nikâb-" ruhûn âhid-i ümîd

Bir gün o gonce aç"l"r ey dil bana sana

7. Gâlib ne rütbe m"sra-" âh"n bülend kim

Balâ-y" nâz-" yâr dah" na-resâ sana

14

1. Mihr-i felekdir selef-i mâhtâb

Subh-" safâd"r halef-i mâhtâb

2. Câm-" arakd"r sadef-i mâhtâb

Penbe-i mînâs" kef-i mâhtâb

3. Mazhar-" esmâd"r Allâh alîm

Csmi Alidir kelef-i mâhtâb

4. Hepper ü Heppîre eder intisâb

Gevher-i asl-" Necef-i mâhtâb

5. Hazret-i mâsûmlar"n evkine

Çârdehidir ref-i mâhtâb
6. Menkebe-hân olmaIa Hemsül-Haka
Defter-i a k oldu def’-i mâhtâb

7. Târ-" uâ"yla olur hem-çü mihr

Tîr-i duâdan hedef-i mâhtâb

8. Nûr-" tecellâya eder bezm-i gark

Cilve-i bî-tâb u tef-i mâhtâb

9. SâIâr-" elmâsa girip oldu hâl

Mes’ele-i muhtelif-i mâhtâb

10. Herkese bir meslek-i dîn â "ka

Tarf-" çemen yâ taraf-" mâhtâb

11. Öyle münevver ki çerâgân-" dil

Hem’a-ke anda ke ef-i mâhtâb

12. Oldu nümâyân Yed-i Beyzâ gibi

Lâmiâ-i lâ-tuhaf-" mâhtâb

13. Eyledim âyinemi deryâ-y" nûr

Mevc-i safâ sanki saf-" mâhtâb

14. Hakk eder îmân"n" zâhidlerin

Nû -" mey-i muntas"f-" mâhtâb

15. Ferve-i beyzâs"d"r uryânlar"n

Sâde kumâ -" tuhaf-" mâhtâb

16. Mâlik-i gencîne-i Hemsiz ne var

Eylese Gâlib telef-i mâhtâb

17. Hazret-i Monlâya tevellâday"z

Bizlere her eb eref-i mâhtâb

18. Bendesi Yûsuf gibi bir Sîneçâk

Kim eteIin tutdu kef-i mâhtâb

15

1. Sebû-y" çe min et sahbaya gark-âb

Nefes çald"kça tolsun bâde-i nâb

2. Siyeh mestân-" hatt-" la’l-i yâra

Hafak sahba arakd"r mevc-i mehtâb

3. Rumûz-" “Küntü Kenzi” dînle humdan

 Hurû -" “Kün” kelâm"n eyler i râb

4. Biri birinedir feyz-i harâbât

Sebûnun destidir mînâya mihrâb

5. Bat-" sahbâ semender-me reb olmu

Ki oldu u’le-i yâkûta sîrâb

6. “Enel-Hak”dan dem urmu dur sürâhî

Olup vâk"f gelûsun tutd" ahbâb

7. Gârik-i bahr-i irfân ol da Gâlib

Cçip deryâya dön mânend-i girdâb

8. Edince gül ekeri la’lin imtizâc-" arak

Eritdi âte -i yâkût" tâb-" âlem-i âb

9. Zekât-" mihri sudan verdi çe m-i pür-hûna

Misâl-i ebnem o sâhib-nisâb-" âlem-i âb

10. Nigâh-" hayreti girdâb-" nûra gark etdi

DirîI o âyine-i âftâb-" âlem-i âb

11. Safâ-y" nûr-" siri ki gören arak-nû ûn

Perî be- î esidir mâhtâb-" âlem-i âb

12. Çi sûd em-i seher gibi parlad" geçdi

Herâr-" ne ’e-i pâ-der rikâb-" âlem-i âb

13. Ç"kard" Zemzem-i mânây" çâh-" Bâbil’den

Bu kilk-i sâhir-i mucîz hitâb-" âlem-i âb

14. DeIil mi ne ’ede Gâlib bu nazm-" rengînin

Sutûr-" mevce-i la’l-i mîzâb-" âlem-i âb

15. Hüsâm-" Hems-i eker-rîzedir tevellâm"z

Çü tîI-i tîz oluruz ter-cevâb-" âlem-i âb

16

1. Olunca dâne-i e kim habâb-" âlem-i âb

Herâre h"rmenin etdim habâb-" âlem-i âb

3. Ne bahar-" uleden eyler güzer olup peyrev

Halîl-i âte -i Afrasiyâb-" âlem-i âb

3. Bu gece nagme-ve etdikde seyr-i rûhâni

 Pul-" rebâbdan oldu zehâb-" âlem-i âb

4. Bât-" arâb idi bahr-i arakda mâhiler

Piyâlesi fi ek-i mâhtâb-" âlem-i âb

5. Bu eb ki ule-i âvâza döndü mevce-i mül

Tezerv-i nagme gerekdir kebâb-" âlem-i âb

6. Harâbhâne-i subha konup hum-" hur îd

Kuruldu hayme-i zerrîn t"nâb-" âlem-i âb

7. Safâdan uçsa da deryâ-y" meyden olmaz dûr

Bat-" arâb gibi murg-" hâb-" âlem-i âb

8. Edince gül eker-i lalin imtizâc-" arak

Eirtdi âte -i yâkûtu tâb-" âlem-i âb

9. Zekât-" mihri sudan verdi çe m-i pür-hûna

Misâl-i ebnem o sâhib-nisâb-" âlem-i âb

10. Nigâh-" hayreti girdâb-" nûra gark etdi

Dirîg âyîne-i âftâb-" âlem-i âb

11. Safâ-y" nûr siri ki gören arak-nû ûn

Perî -be- î esidir mâhtâb-" âlem-i âb

12. Çi sûd em-i seher gibi parlad" geçdi

Herâr-" ne e-i pâ-der rikâb-" âlem-i âb

13. Ç"kard" Zemzem-i manâ-y" çâh-" Bâbil’den

Bu kilk-i sâhir-i muciz-hitâb-" âlem-i âb

14. Degil mi ne ’ede Gâlib bu nazm-" rengînin

Sutûr-" mevce-i lal-i muzâb-" âlem-i âb

15. Hüsâm-" Hems-i eker-rîzedir tevellâm"z

Çü tîg-i tîz oluruz ter-cevâb-" âlem-i âb

17

1. Gelir muvâf"k-" rindân mizâc-" âte ü âb

Kitâb-" bâdededir imtizâc-" âte ü âb

2. Hemî e mâni olur girye sûzi -i a ka

Kesâd-" dîIer ilendir revâc-" âte ü âb

3. Hezâr subha degin gülistânda kandiller

Bu âb u tâb ile gül sirâc-" âte ü âb

4. Emîr-i ki ver-i ezdâdd"r sebük-ruhân

 Nesîme bâd-" hevâd"r harac-" âte ü âb

5. DirîI-i sagâra gül-reng dü di çe mimden

O nûr-" bâsira-i ibtihâc-" âte ü âb

6. Mesîh-ve heme e yâ vü kevn emrine râm

Lebinde müzmer o ûhûn ilâc-" âte ü âb

7. Nüvîd-i â "k u ma ûk giryedir Gâlib

Ki tab’-" bâdedir imtizâc-" âte ü âb

18

1. Sâgar- " habâb-" mevce-i mehtâbd"r bu eb

Fânus bahr-" nûrda girdâbd"r bu eb

2. Rindân yâd-" çe m-i siyeh-mest-i yâr ile

Peygûle-gîr-i kû e-i mihrâbd"r bu eb

3. Yek-reng feyz-i sâkî ile bezm-i gülsitân

Her câm-" bâde bir gül-i sîrâbd"r bu eb

4. Rû en dilân "kd-" güherden ni ân verir

Pervîn irik-i meclis-i ahbâbd"r bu eb

5. Çe m "zt"râb-" lerzî -i endâm-" yârda

Her katre e k-dâne-i hûnâd"r bu eb

6. Müjgân-" ehl-i a k biter cây" hârda

Gülzâr-" seyr çe me-i hûnâbd"r bu eb

7. Seng-i ni ân- " hâbda tîz eyler el-hazer

Tîg-i nigâh" sanma girân hâbd"r bu eb

8. Gâlib nigâh-" vasf"n" tesvîd eder meger

KâI"d siyeh bahâr-i mey-i nâbd"r bu eb

19

1. Nûr-" âte -mizâc yanî arâb

Cân-" a k-imtizâc yanî arâb

2. Gül-i sîrâb-" ne ’e yanî câm

Bâis-i ibtihâc yanî arâb

3. Bî-dimâgâna derd yanî humâr

Ehl-i derde ilâc yanî arâb
4. Germ-bâzâr-" a k yanî bezm
Lâ’l-i âte revâc yanî arâb

5. Etdigi hûn-bahâ-y" çe m-i kadeh

Mülk-i Cemden harâc yanî arâb

6. Pertev-endâz sâgâr-" yâkût

Âb-" gülgûn-sirâc yanî arâb

7. Oldu rû engerî-i dil Gâlib

Nûr-" kudsî zücâc yanî arâb

20

1. Ol gamze-i gurûr ne âlemdir aceb

Hîç etmedi zuhûr ne âlemdedir aceb

2. Olmaz bedîd âyîne-i Câm-" Cemde hîç

Ol sîne-i bilûr ne âlemdedir aceb

3. Sormaz safâ-y" âlem-i âb içre gamzesi

Rindân-" bî-huzûr ne âlemdedir aceb

4. Nevbet deger mi meclis-i u âka gelmege

Ol ne ’e vü sürûr ne âlemdedir aceb

5. Oldu hevâ-y" zülf ile dil târümâr-" gam

Cemiyyet-i uûr ne âlemdedir aceb

6. Fikri kadinle fitne salayd" k"yâmete

Hemgâme-i uûr ne âlemdedir aceb

7. Çokdan sevâd-" kalb-i harâb"na Gâlibin

Etmez ne ât ubûr ne âlemdedir aceb

21

1. Dürr-i dendân-" vasf için bî-rayb

Aç"l"r tab’"ma hazîne-i gayb

2. Nakd-" encûm-nisâr olur andan

Atlas-" çarha mâh-" nevdir ceyb

3. Ctidâl ol"cak tabîatda

Gül-i ra’nâ gelir ebâb ile eyb

4. Yed-i Beyzâ nümâ-y" Musâ’dan

Hu belend-i menâk"bât-" Huayb
5. Tengdir teng bu gazel Gâlib
Vakt-" tengîde oldu tarh ne ayb

22

1. Baht-" pîre heves-i zülf-i dütâd"r matlab

Hâstgârân-" gama hep bu hevâd"r matlab

2. Ebr-i zülf içre nihân oldu o hâl-i mü gîn

Çe m-i ehbâz ne çün sayd-" hümâd"r matlab

3. Gerçi mümkin sitem-i gamzeden olmak tahlîs

Âh kim hât"r-" nâ-kâma belâd"r matlab

4. Ruhûna âte -i ter rûy"na güldür demeden

Sûzi -i a k-" bu vech ile edâd"r matlab

5. Fer -i dergâh"n" bir nak -" cebîn olsun der

Bu riyâdan dil-i zühhâda riyâd"r matlab

6. Gâlibâ nû -" lebin ver bedel-i zehr-i gazab

Haste-i hasrete ey ûh ifâd"r matlab

23

1. Aks eylese âyîneye hat çep görünür hep

Bu sâde dilâna hüner agreb görünür hep

2. Olmaz yine âlemde tehî hençe-i mün’im

Peymâne-i hur îd lebâleb görünür hep

3. Sabit olamaz sûret ile mertebe-i merd

Mirrîh ü utârit dah" kevkeb görünür hep

4. Ol fitne-fenîn gamze-i sehhârd"r üstâd

Hâl ü hat ana kûdek-i mekteb görünür hep

5. Zülfün olal" halka-i dâm-" dil-i miskîn

Bu sünbül ü ebbû bana akreb görünür hep

6. Ter-dâmen-i çirkâb-" riyâ olmad"I"ndan

Erbâb-" hârâbât müeddeb görünür hep

7. Gâlib ol"cak rif’at-i sâhib-dile peyrev

M"srâlar" dîvân-" müretteb görünür hep
24

1. Revgan-i gülle degil nûr-" çerâI-" yâkût

Bâde-i reng-i h"nâ tutmaz ayaIs-" yâkût

2. Mey degil âte -i ruhsârdad"r gözlerimiz

Cey -i pervâneye cây olamaz ocâI-" yâkût

3. Olamaz sünbül-i bâI-" ruhunun kandîli

Yansa da âb-" zümrrüdle çerâI-" yâkût

4. Hatt-" lâ’lindeki esrâr-" erîfe eremez

Rûh-" H"zr olsa eger dûd-" çerâI-" yâkût

5. Bûy-" manîden eser olmad"g"ndan dâim

Görünür su gibi çag"nda dimâI-" yâkût

6. Hü k-i magzâna verir u’le-i elfâz-" safâ

Varamaz manî-i rengîne dimâg-" yâkût

7. Heb-i zülfünde arar mühre-i pâ zehr-i dili

Çe m-i ejderden al"p nûr-" çerâI-" yâkût

8. Nev bahar eyledi gül bûseleri pertev-i mey

Açd" yol cennet-i firdevse sürâI-" yâkût

9. Dil ki sengîn ola i ler mi gam-" mûy-" sefîd

Ne kadar bî hûdedir penbe-i dimâg-" yâkût

10. Nazm-" bî-sûzi e murgân-" ma’ânî konmaz

Gül en olsun mu semenderlere bâI-" yâkût

11. Hemsdir çe me-i hur îd-i tecellî Gâlib

Nazar-" feyzi eder dûzah" bâg-" yâkût

25

1. A k-" bâlâ-rev ruh-" dildâra etmez iltifât

Ol hümâ-y" lâ-mekân gülzâra etmez iltifât

2. Hey aceb çe mim dil-i pür-hûnumuzdan bî-niyâz

Mest olur hem sâgar-" ser- âra etmez iltifât

3. Deyr-i a k"n büt- perestân" heme Hak bîndir

Berhemenler sûret-i dîvâra etmez iltifât

4. Gülsitân-" hüsn sertâser tecellî-zârd"r

Jâlesi hur îd-i pür-envâra etmez iltifât

5. Hasta çe min eylemez lâl-i revânbah a nazar

 Neyler ol Îsây" kim bîmâra etmez iltifât

6. Hîr ü ekkerdir Celâliyle Cemâl ammâ yine

Merd-i vahdet subha-i zünnâra etmez iltifât

7. Çâre-reslik gamzeye kânûn-" hikmetken yine

Ben demem ki Gâlib-i nâçâra etmez iltifât

26

1. Âyîne-ve gubâr" cilâ bil safâ gözet

Ser-tâ-be-pây-" dîde olup tûtiyâ gözet

2. Evvel her üstühân"n" k"l dûrbîn-i evk

Sonra bu yolda sâye-i bâl-i hümâ gözet

3. Gör em’-i bezm-i yanmaga mûm ol as"l kesil

Fânûsa gir rasad geh-i dilden ziyâ gözet

4. Yâ derdden ikâyet-i bî-sûdu ko yâhûd

Ver dest-i iktidâr" tabîbe devâ gözet

5. Elbet olur resîde bir ummâna seyl-i e k

Uy mür id-i mahabbete Gâlib r"za gözet

27

1. Gönül ders-i gam"n çokdan unutdu hât"r"n ho tut

O murI-" ba ka bir sayyâd tutdu hât"r"n ho tut

2. Seninle ey sitem-hû germ-i ülfet olmay"z art"k

SoIuk sözler beni candan sogutdu hât"r"n ho tut

3. Gözümden ç"kd" hûnâb-" iri k ak"td"I"m demler

Hevâ-y" tünd-i gam kan"m kurutdu hât"r"n ho tut

4. An"p ey îr-i mestim gül hemân hâl-i dil-i zâra

Heker-hand"n çün ol çok zehr yutdu hât"r"n ho tut

5. Perî ân etme zülfün senden özge bir siyeh îmân

Uyard" çe mimi baht"m uyutdu hât"r"n ho tut

6. Bulup âyînesin tûtî-i tab’-" Gâlibin söyler

Gönül ders-i gam"n çokdan unutdu hât"r"n ho tut
28

1. Hat gelmeye görsün leb-i cânân edemez bahs

Bir mûr ile gâhîce Süleymân edemez bahs

2. Ey kân-" melâhat hazer et dîde-i terden

Deryâ-y" muhît ile nemekdân edemez bahs

3. Agyârla gavgâya konmaz hayret-i dîdâr

Kim hâne-i âyînede mihmân edemez bahs

4. Cnsânda iki dîde güvâh oldu bu s"rra

Birbiri ile merdûm-i hayrân edemez bahs

5. Allâh ne ârifleri var mekteb-i a k"n

Mecnûnu ile âk"l-" devrân edemez bahs

6. Hem câne vü hem kalbe vü hem çe me cilâd"r

Gerd-i gâm ile kuhl-i S"fâhân edemez bahs

7. Gâlib kalemin eyle siper tîg-i zebâna

Hâmû -" suhan gûy ile nâdân edemez bahs

29

1. Nigeh-i lutf-" sana ey dil-i vîrâne abes

Halkâ-i mâtem-i gam gerdi i peymâne abes

2. Çeksin el pençe-i müjgân"na vermez zahmet

Kâkül-i hâb-" perî ân"m"za âne abes

3. Dili mey-i a k ile pür olsa da bakmaz çe mi

Mest-i bî-tâkata fikr-i re’y-i meyhâne abes

4. Suhan-" nâz gerek hâl ne lâz"m o lebe

Hu’le-i gonce-i ü kûfte pervâne abes

5. Meclis-i hâs"m"za çe m-i sürâhîyle yasâg

Bezm-i âdîde olur girye-i mestâne abes

6. Â inâ lafz iledir cünbi -i manâ-y" latîf

Gülsitân-" ireme sebze-i bîgâne abes

7. Baht-" bîdâr edemez nâle vü âh"n Gâlib

Huftegân-" ademe söyleme efsâne abes
30

1. Yâra bir katlimçün isbât-" günâh etmek de güç

Pençesi pür-hûn olan çe min güvâh etmek de güç

2. Kat-" peyvend etme mü kil ârzû-y" bûsede

Leblerin âzürde zahm-i nigâh etmek de güç

3. Gamze derd-i çe mini ketm etmeyip yâ neylesin

Çâre-sâz-" kâinât" çâre-hâh etmek de güç

4. Gelmeyince hat mükâfât-" sitem emr-i muhâl

Âh ile ruhsâre-i subhu siyâh etmek de güç

5. Perde sûz-" râzd"r u âk-" kânûn-" cefâ

Bir benimçün yâra terk-i resm ü râh etmek de güç

6. Kimse bilmez bâis-i sûz-" dilim Gâlib benim

Derd nâ-malûm iken her gâh âh etmek de güç

31

1. Husûl-" akla teklîf olmasa dîvâne kalmaz hîç

Hârîm-i a k mestûr olmasa bîgâne kalmaz hîç

2. Neler yapsa gerek Cengîz-i ûr-engîz gamzen bak

Hârab âbâd-" milk-i fitnede vîrâne kalmaz hîç

3. Ögüt al âsiyâdan çekme bî-hâs"l ta’ab ey dil

Gelû mâdâm ki derkârd"r bîdâne kalmaz hîç

4. Söner em’-i revâc"n mahv olur cânâ bu sûretler

Ki fânûs-" hayâlinle döner pervâne kalmaz hîç

5. Sen Es’ad dev ürürsün gonçe-i mazmûnu hep ammâ

Bu tarh-" dil-ke e te rîf eden yârâna kalmaz hîç

32

1. Ümîd-i vasl ile eyler dil iktisâb-" ferah

Fakîre defter-i hatt"ndad"r hisâb-" ferah
2. Zekât-" yok zarar etmez tükenmez eksilmez
Olur mu âdeme hulyâ gibi nisâb-" ferah

3. Leb-i hât-âver-i bak dürc-i gevher imi an"n

Dürerde gördügümüz yokdu hiç kitâb-" ferah

4. Dimâga erdi yine çâ nî-i zehr-i gazab

Tamâm cân"m" mest etdi bu arâb-" ferah

5. Heb-i firâkda toldu cihâna zulmet-i gam

Ne burcdan doIar âyâ ki âftâb-" ferah

6. Sürûru âleme sârî vü kalbler mahzûn

Var ise gamd"r olan yine kâmyâb-" ferah

7. Diyâr-" terke dü eydin ne zevk idi Gâlib

Kapansa râh-" maksûd aç"lsa bâb-" ferah

33

1. Olamaz la’l-i revânbah "na hem-râz Mesîh

Yok yere eylemesin davî-i icâz Mesîh

2. Hey aceb ol büt-i kâfirde bu lutf-" Yezdân

Hatt-" Cibrîl-i Emîn çe m-i füsûn- sâz Mesîh

3. Eyledi pâ-zede-i terk ü tecerrüd hâki

Çarh-" a k"nla olup hâne -ber-endâz Mesîh

4. Kodu bir sûrete çok mevt ü hayât" gamzen

Hîç bîmâra dah" eylemesin nâz Mesîh

5. Es’adâ hep o büt-i nâdiredân a k"nda

Sihr- sâz olmaday"z mucize-perdâz-Mesîh

34

1. Fecr oldu â ikâr sefîd ü siyâh ü sürh

Çarh oldu pür nigâr sefîd ü siyâh ü sürh

2. Seyr et arâb u sâgar-" sîmîn ü çe m-i yâr

Hep dâfi-i humâr sefîd ü siyâh ü sürh

3. Gülgûn u vesme sürdü sefîd âb ile ruhun

K"ld" o fitnekâr sefîd ü siyâh ü sürh

4. Bir gûne nak bend-i firîb olma rengine

 Dehrin çü cism-i mâr sefîd ü siyâh ü sürh

5. Rûy-" zemîn bukalemûndan ni ân verir

Zeyn etdi nev-bahâr sefîd ü siyâh u sürh

6. Geh âb u geh erer ç"kar"r seng-i hâreden

Mahkûm-" Kirdigâr sefîd ü siyâh u sürh

7. Gâlib K"z"ld"r açma suhan âg u karadan

Söylenmedik ne var sefîd ü siyâh u sürh

35

1. Açd" bir özge kâr sefîd ü siyâh u sürh

Nakkâ -" rüzgâr sefîd ü siyâh u sürh

2. Elmâs ü lâ’l ü gevher seyelân eder zuhûr

Çe m olsa e k-bâr sefîd ü siyâh u sürh

3. Geldikde bâga ol meh eder ebr-i nev-bahâr

Envâ-" i’tizâr sefîd ü siyâh u sürh

4. Kan aglamakda bir gül-i ebrîye benzedi

Çe m-i pür-intizâr sefîd ü siyâh u sürh

5. Bu dûd u u’le vü ten-i kâfûrfâm ile

Hem eyler âh ü zâr sefîd ü siyâh u sürh

6. Feyz-i midâd hâme-i yâkûtum eyledi

Evrâk" pür-nigâr sefîd ü siyâh u sürh

7. Gâlib gül-i mezâmin ü elfâz-" sâdeden

Kâg"d siyeh bahâr-" sefîd ü siyâh u sürh

36

1. Zann etme ki âte ola pîrâye-i dûzah

Derd-i serimizdir yine sermâye-i dûzah

2. Ol u’le-i ruhsârla ol hatt-" bilirsin

Oldunsa eger bir gece hem-sâye-i dûzah

3. Yâ Rab dilim et kâfile-sâlâr-" k"yâmet

Her bir erer-i âh"m" hem-pâye-i dûzah

4. Her u’le vü sîmâb an"n seyl-i siri ki

Bu çe m-i sefîd oldu meger vâye-i dûzah
5. Bâlîn-i eker-hâb-" ferâIatd"r o Gâlib
Berg-i gül-i hasretden ise mâye-i dûzah

37

1. Hüsnün bas"ld" nâire-i ceng-i hod-be-hod

Tutdu siyâh u’le der-i zeng-i hod-be-hod

2. Eyle Bedâh -" sîneni pür-hûn seng ü seyl

Bir gün olur ki gevher olur sengi hod-be-hod

3. Tanbûr-" h"rmeninde biter berk-" nâlenin

Târ-" giyâhi u’le-i âhengi hod-be-hod

4. S"rr-" kemân a k" yapar t"fl-" nagme âh

Mansûra çekdi reg-be-reg-i çengi hod-be-hod

5. Nârgil lebinde hemdem olup âb ü âte e

Aç"ld" gonce gibi dil-i teng-i hod-be-hod

6. Efsûn-" âh-" bülbül imi künc-i gül enin

Oldu kü ûde dahme-i nîrengi hod-be-hod

7. Te’sîr-i serd-i mihr-i sâkîyle meclisin

Oldu akîk-i yah mey-i gül reng-i hod-be-hod

8. Sanm" ki çîn-i dâmeni nâ-vâs"l-" sülûk

Tayy eyledim merâhil ü ferseng-i hod-be-hod

9. Hind-i hayâl seyrine pîrim ni ân gerek

Dûd-âver etme nâfile sen bengi hod-be-hod

10. Gâlib medîhâ-gûy-" Ferîdûn-" ârif ol

Ezberleme kasâid-i Hu eng-i hod-be-hod

11. Subh-" safâ-y" a k" alup Hems-i yeksüvâr

Gark etdi nûr-" feyze nüh evrengi hod-be-hod

38

1. Hebîh-i hâle-i ems ü kamerdir halka-i tevhîd

Hat-" kutbül-burûc-" pür-iberdir halka-i tevhîd

2. Nümûdâr eylemekde vasl-" fasl" dest-i mür îdden

Ser-âmed sübha-i hikmet-eserdir halka-i tevhîd

3. Zevâl-i vakt-i tahsîl-i kemâl eyleyip îmâ

Misâl-i çarh-" sâat der güzerdir halka-i tevhîd
4. Görür nûr-" siyehden çe me-i âb-" hayât" ol
Sevâd-" dîde-i ehl-i nazard"r halka-i tevhîd

5. Hevâ-y" gendümü mahveyle tedkik-i hüviyyetden

Pür olmu âsiyâ-y" muteberdir halka-i tevhîd

6. Halâvet bulmaIiçin ehl-i zikrin tab’-" îrîni

Müzeyyen tabla-i kand ü ekerdir halka-i tevhîd

7. Harîmi-i mescid-i kalbinde ehlullâh-" zî- ân"n

Saf-" kandîl-i sâfî nûr u ferdir halka-i tevhîd

8. Döner trâf"n" dil-te negân-" vâdî-i hayret

Ki âdurvân-" çe m-i e k-i terdir halka-i tevhîd

9. Dil-i dîvânegân-" a ka hûbân-" arak-rîzin

Ham-" kâküllerinden hûb-terdir halka-i tevhîd

10. Penâh eyler cihâd-" ekberin serverleri anda

Muallâ hayme-i râh-" seferdir halka-i tevhîd

11. Al"r gavvâs-" ma’nî nakd-" câna an" bî-minnet

Sadef-ve feyz-i Hakdan pür-güherdir halka-i tevhîd

12. Geçenler bu sipihrin çenberinden öyle söyler kim

Kemend-i vahdet-i zevk ü kederdir halka-i tevhîd

13. Mülûk-" bât"n"n gerdenlerinde hâs"l" Gâlib

Murassa tavk-âsâ (bir) taburdur halka-i tevhîd

39

1. Olsa dilbeste-i gîsû-y" muanber kâg"d

Ri te-i âh çeker sîneye m"star kâg"d

2. Gûyiyâ ekve yüzünden bana bir bir okudu

Tîr-i müjgân"n edip vasf"n" ezber kâg"d

3. Zülf ü rûyunu görüp hâli perî ân olmu

Hele bir kerre nigâh eyle ne söyler kâg"d

4. Pâk-tabân-" sipihr rûz ü eb-i hicrân"n

Sûret-i defter-i amâline benzer kâg"d

5. Nâme bir sorsam o ehbâze hemân y"rt"larak

Dest-i ümmîdin eder bâl-i kebûter kâg"d

6. Fikr-i ebrûyila bîmâr olan"n manî-ve

Serde bâlini olur m"sra u pister kâg"d
7. Ana ser verdigindir bâis-i dâmen bûs"
Kat-" ülfet edicek hâmeye neyler kâg"d

8. Feth ü teshîre yeter ki ver-i s"hr-i Gâlib

Mu’cize i’r ü zebân tîg ü peyember kâg"d

40

1. Cânlar üzmü zulmet-i hicrâna gîsû koymu ad

Âhlar alm" gam-" a k"nda ebrû koymu ad

2. Gösterüp mir-ât-" hüsnün Îsî-i mu’ciz-deme

Haste-i nevmîd edip çe m-i suhan-gû koymu ad

3. Nûrdan tasvîr k"lm" bir belâ feyyâz-" kül

Ol belâya cân verip yâr-" sitem-hû koymu ad

4. Tohm-" firdevs ekmi ol ruhsâra R"dvân-" r"zâ

Her ikenc-i turraya bir bâg-" dil-cû koymu ad

5. Dâm k"lm" Gâlib-i mecnûn derûn-" tengini

Salm" ol sahrâya çok Leylây" âhû koymu ad

41

1. Bahr-" vahdetde telâtum ger olur va’d ü va’îd

Kef-i efsûsdad"r mevce-i dîd ü vâ-dîd

2. Dü cihânda eb-i hayretdi dil sâye-i baht

Olmasa âlem-i endî ede ger subh-" ümîd

3. Eyleyen ülfet-i kîmyâ-y" merâma âlet

Genc-i ikbâle bilir dest-i temennâ-y" kilîd

4. Çe m-i suhanla ben ol de te Mecnûnum kim

Nigeh-i dîde-i âhûdur ana sâye-i bîd

5. Bezm-i mey sâkî ile garka-i nûr olduIu eb

Keff-i deryâ-y" sabahât idi câm-" hur îd

6. Reng ü bû ile degil cilve-i rûhâniyyet

Cânda âhid-i tasvîr olamaz surh u sefîd

7. Aks-i rûyûn görüne âyîne-i sâgarda

Devr-i evvelden olur ne ’e-i encâm bedîd

8. Nükte-i vahdet-i tekrâr eder kec-fehmân

 Çe m-i ahvâl bu sözü eyledi te’kîd-i ekîd

9. Veled-i kalb yeter zâde-i tab’"m Gâlib

Pîri endî eme etfâl-i gam olmazsa mürîd

42

1. Cân hatt-" leb-i yârdan oldu mütelezziz

Pervâne eb-i târdan oldu mütelezziz

2. Zehrâbe-i fürkatle gönül zâr idi ammâ

Hekker gibi âzardan oldu mütelezziz

3. Âhir nice olur me rebi bu t"fl-" siri kin

Kim dîde-i hûnbârdan oldu mütelezziz

4. Dü nâme yak"n bir nigeh etdi dile çe mi

Dîvâne bu güftârdan oldu mütelezziz

5. Lüknet gelip ol gonce-feme ne ’e-i mülden

Her bir sözü tekrârdan oldu mütelezziz

6. Gamzen bizi de haste-i hicrân edecekdir

Kim sohbet-i bîmârdan oldu mütelezziz

7. Hâbâ o murg-" edeb-âmûza ki Gâlib

Hem gonce vü hem hârdan oldu mütelezziz

43

1. Mezâk-" â "ka zehr-i gam ü itâb lezîz

Gelir dimâg"na mestin velî arâb lezîz

2. Kelâm-" telh-i lebin câna kar eder elbet

Olur mu me’haz-i azb olsa da azâb lezîz

3. Ölür ölür dirilir ehl-i keyf bu ekere

Fekeyfe olmaya rindâna lal-i nâb-" lezîz

4. Hayâl-i hatt"n eder hâb" tûtîyâ gözüme

Degildir â "k-" eb zinde-dâra hâb-lezîz

5. Tebessümü eder "slâh sûzi -i cigerim

Nemek ziyâde olunca olur kebâb lezîz

6. Hemî e giryededir mest-i a ka rahat-" cân

Gelir harâret-i bâdeyle tab’a âb lezîz
7. Suhanda ba kad"r Es’ad halâvet-i manâ
Hulâsa îr ü ekerle degil hitâb lezîz

44

1. O Heb ki vasl için ol âha arz-" hâl olunur

Yâr"n cevâb" ç"k"nca neler hayâl olunur

2. Nüvi tedir bu ki mektûb-" hatt-" cânânda

Nigâh hastas"n"n hât"r" suâl olunur

3. Rakîbe lutf u kerem â "ka cefâ vü sitem

Bu tavr-" bî sebebe lâ-büd infiâl olunur

4. O sâf sîneyedir hayret-i nezârem kim

Gubâr-" dîde-i ümmîde iktihâl olunur

5. Miyân-" nükte- inâsân-" fenn-i a k"nda

Cevâz-" vuslata hatt"ndan intikâl olunur

6. Sahîfe-i ruha tugrâ-y" pür-çemen ç"km"

Misâl-i pâd" eh-i nâza imtisâl olunur

7. Heb-i firâkda yok gam-güsâr"m"z Gâlib

Sevâd-" i’r ile hâmeyle hasbihâl olunur

8. Var"rsan arz-" ubûdiyyetim sabâ söyle

Harîm-i Hazret-i Monlâya rûymâl olunur

45

1. Bütân kim çe mimiz hasretle pür-hûn eylemi lerdir

Kumâ -" nâz-" ol rengile gülgûn eylemi lerdir

2. Çerâg-" dâga revgan yakd"lar âb-" zümürrüdden

Bu ef’i-zâra kim derd ehli ebhûn eylemi lerdir

3. Bu bâg"n bülbülân-" a k" kim pervâne me rebdir

Gül-i nezzâraden fânûs-" gülgûn eylemi lerdir

4. O gülgûn dîdeler kim garka-i deryâ-y" vah etdir

Kef-i mecrân-" dâmen-gîr-i hâmûn eylemi lerdir

5. Herâr-" nâleyi fevvâre-i neyden saçup u âk

Fi eng-i âh ile sûr-" hümâyûn eylemi lerdir

6. Koyanlar cadde-i acz ü niyâza nak -" ebrûsun

Semend-i i tihâre na’l-i vârûn eylemi lerdir
7. Olup öhret talebler dest-bûs-" halka hâcet-mend
Kef-i deryûzeyi gûyâ dîger-gûn eylemi lerdir

8. Rikâb-âsâ basarlar pâlar"n müjgân-" îrâna

Taalluk hâr"n" anlar ki bîrûn eylemi lerdir

9. O mestân-" cünûn kim i leri tebdîl-i ayând"r

Harâb-" köhneyi akl-" Felâtûn eylemi lerdir

10. Devirde sâkiyân-" zehr-i minnet ber murâd olsun

Bizi kat’ -" recâ bah iyle memnûn eylemi lerdir

11. Nesc-i kâkülünden eyleyenler naIme-perdâzî

Hu’â-" âfitâb-" târ-" kânûn-" eylemi lerdir

12. K"zarm" nâb-" meyden gördüm ol âhâne gözler kim

Nigeh ba "na bir kan etme kânûn eylemi lerdir

13. Yaz"lm" d" kitâb-" devr-i âdem nesr ile Gâlib

Gürûh-" mevlevî ol nesr-i mevzûn eylemi lerdir

46

1. Bütân kim secde-i ebrû-y" matlûb eylemi lerdir

Bizi hem deyre hem mihrâba mensûb eylemi lerdir

2. O Yûsuf-pîrehenler hayf kim pinhân olup dilden

Bu mirâtüs-safâ-y " çe m-i Yakûb eylemi lerdir

3. Edenler sînesin bâg-" mahabbet ke f-i râz etmez

Gül-i dâg-" cefâ-y" mihr-i mektûb eylemi lerdir

4. Mesîhâ-y" nigehden ders al"p dehrin etibbâs"

Bu bîmâr"n ilâc"n sabr-" Eyyûb eylemi lerdir

5. Ne yaps"n tavr"n" bozmad" ammâ bozdurup âhir

Güzeller Gâlib-i nâ-çâr" maIlûb eylemi lerdir

6. Ererler nutk-" Mevlânâ ile iksîr-i ma’nâ-ya

Gedâlar kim ümîd-i feyz-i Zerkûb eylemi lerdir

47

1. Dil Mânî-i Erjeng-i temâ â m" degildir

Sâgar sadef-i reng-i temennâ m" degildir

2. Hô naImelerin saff-" küleng-i nakarât"

Nev-kâfile-i âlem-i bâlâ m" degildir
3. Bu deyr-i alây"kda ten-i ehl-i tecerrüd
Hâmû ol"cak sûret-i Îsâ m" degildir

4. Ta atma girân mestlerinin cürmünü afv et

Ol bâr" çeken gerden-i mînâ m" degildir

5. Gîsûsun anup silsile-i hicri uzatma

Sîmîn-beri subh-" eb-i yeldâ m" degildir

6. Mürgân-" hayalâtla Gâlib bu ne îden

Her beyt-i perî-hâne-i manâ m" degildir

48

1. Hat-" nev sebze-i mehtâb-" Ke mîr

Serâpâ ne ’e-i sebz-âb-" Ke mîr

2. Nigâh" Sûmenât-" bahr-" â ûb

Gözü mestânesi mihrâb-" Ke mîr

3. Ruhu gülnâr-" reng-i mâye gülzâr

Leb-i hat-âver-i vi nâb-" Ke mîr

4. Esîr-i çîn-i zülfü nâfe-i Çîn

Zebûn-" pençesi sincâb-" Ke mîr

5. Acebdir rûz-" H"zr hatt-" cemâlin

Eder âte geh-i pürtâb-" Ke mîr

6. Miyân"n eylemi bir gülistân nâz

Sar"p sâl-" nev-i kemyâb-" Ke mîr

7. Hurû ân oldu Gâlib çe m-i terden

Bahâr-" hatda bu seylâb-" Ke mîr

49

1. Egerçi gûne gûn mihnet erâzilden zuhûr eyler

O cürmün özrü mü kildir ki kâmilden zuhûr eyler

2. Temâ â etme dîv âyînesinden sûret-i yâr"

Kabûl u red merâyâ-y" kavâbilden zuhûr eyler

3. Olur ne terde zâhir ittihâd-" Leylî vü Mecnûn

Furûg-" u’le-i a k emr-i mü kilden zuhûr eyler

4. Vuzû-y" a ka hûn lâz"m demi ber-dâr iken Mansûr

 Bu kurbiyyet ziyâdât-" nevâfilden zuhûr eyler

5. Olur mu â ina hufran-" zühd ummân-" ma’naya

Ana her hiss-i anberdir ki sahilden zuhûr eyler

6. Ne bilsin hu k-i maIzan-" tagallüf zevk-i zencîri

Riyâzât-" cünûn-" a k âk"ldan zuhûr eyler

7. San"rlar bî-gümân kim e k-i hûnin nazm-" rengîndir

Bir âte pâredir geh dîde geh dilden zuhûr eyler

8. Girip çarha kuzular gibi akl-" em e kurbân ol

Bahâr-" marifet Gâlib bu menzîlden zuhûr eyler

50

1. O bahr-i cezbede kim gönlüm "zt"râba gelir

Güher derûn-" sadefden ç"k"p habâba gelir

2. Döner sahîfe-i Erjenge bâli -i h" t"m

Gehî ki cilve-i nâz" hayâl-i hâba gelir

3. Safâ-y" nûr-" sabûhu bulan siyeh-mestin

Gözüne hâne-i hur îd bir harâbe gelir

4. Riyâz-" reng-i cemâle gider bu hûn-" siri k

O râhdan ki geçip bûy-" gül gül-âba gelir

5. Hat-" Fireng gibi zülf ü ebrûvân kec ü mec

Ne anlan"r rakam-" mekri ne hisâba gelir

6. Edeble dâmen-i zülfün öper gelip bir bir

O fitneler ki eh-i hüsne intisâba gelir

7. Olur ne m"srâ-" bercestelerde sekte bedîd

O dem ki nabz-" suhan dest-i intihâbe gelir

8. Hat" ki kâfile-i mü kdür an"n Gâlib

Diyâr-" Çîn ü H"tâdan reh-i savâba gelir

9. Bugün sabâh ile seyr eyledim ki baht-" cüvân

Tavâf-" dergeh-i pîr-i felek-cenâbe gelir
51

1. Gelince va’d-i visâle bahâneler söyler

O âh-" ki ver-i hüsn ü bahâ neler söyler

2. O fitne gözlere hayretdeyim acebdir kim

Hu hastalikla ne îrîn fesâneler söyler

3. Tel ehl-i dâm"na dil-bestedir ki tanbûrun

Birer birer suhan" a k" dâneler söyler

4. C itmemi dir o âlem harâb"n evsâf"n

Fakîh sohbet-i helvâda hâneler söyler

5. Nevâ-y" a k ile nây-" gelûsu Mansûrun

Makâm-" dâra münâsib terâneler söyler

6. Misâl-i nây-" kalem lâz"m ol suhan-ver kim

Miyân"na gazel-i nâzîkâneler söyler

7. Ne gûne söylemese hâl-i ser-güze tini Kays

Dehân-" ekve olup â iyâneler söyler

8. Hezâr gevher-i esrâr" ketm için Gâlib

Dehân-" tengine ferd-i yegâneler söyler

52

1. Sihr o ûhun beste çe m-i gamze-i câdûsudur

Çe me-i mahbûbân kemend-i zülfünün âhûsudur

2. Baglam" lard"r “Enel-hak” küfrünün zünnâr"n"

Berhemenler kim mukîm-i mâ’bed-i gîsûsudur

3. Câmd"r kandîl-i gülreng-i ebistân-" visâl

Bûsenin yâkût-" mey gülreng-i eftâlûsudur

4. Sanki mihrâb-" Harîm-i Ka’benin kerrâr"d"r

Ol nigeh kim hâne-zâd-" kû e-i ebrûsudur

5. Hasret-i hâl-i ruhunla gark-" mevc-i âte iz

Hu’le-i e kin sevâd-" çe mimiz Hindûsudur

6. Bikr-i manîdir serâser sûret-i Meryemleri

Öyle bir bühtânenin imdi gönül nâkûsudur
7. Mevc urur âyîn-i Mevlânâdan zevk-i i tiyâk
Bâng-i ney Gâlib o bezmin na’ra-i Yâ Hûsudur

53

1. Dergâh-" Mevlevî ki aceb a k-hânedir

Nây u kûdum-" velvele-sâz-" ehânedir

2. Besler büzurg ü kûçegin etfâl-i naImesin

Gûyâ ki çeng-i pîr gürûh-" terânedir

3. Bak tîr-i gamzenin bile imdi safay"la

Âmed ud-i tereddüdü sîne kemânedir

4. Dü mü mehabbete güler oynar esîr iken

Etfâl-i e k mâil-i çeng ü çegânedir

5. Mevc-i safâ-y" naImeyi bir bir açar çözer

San mûsikâr âne-i zülf-i terânedir

6. Açm" cemî-i perdeyi mutlak yegâhdan

Tanbûra sor ki vahdet-i merd-i yegânedir

7. Pâ-mânçe-i niyâza turur bir ayaI ile

El-hak rebâb-" rind nümâyân ni ânedir

8. Deryûze-i zer etdigiçin âh-" a kdan

Der defter-i safâda resîde ni ânedir

9. Santûr nakd-" nâleyi bir bir eder edâ

Gencîne hezâr kilîd-i terânedir

10. Neydir var ise çûb-" elâyin murgzâr

Zîrâ ki dâI-" sîneleri dâne dânedir

11. Fer -i zemîn lutfüna dû Gâlib ol ehin

Kânûn-" cûd ehl-i kerem bî-bahânedir

12. Verdi haber celâcil-i def bah -" Pîrden

Gû eylemem atiyye-i hâtem fesânedir

54

1. Sâ’id-i sîmînini kasd eyleyip kan gösterir

Hâh-" billûr üzre bak la’l-i Bedah ân gösterir

2. Ne ter-i müjgân"n"n te’sîr-i sihridir meger

Yâsemende gonca-i gülberg-i handân gösterir
3. Zahm-i ne terle edip âzürde kendi cismini
Göz ucuyla ehl-i a ka tîg-i berrân gösterir

4. Pençe-i hûnîni sanma görüp reng-i h"nâ

Katl-i âm îmâ edip engü t-i mercân gösterir

5. M"srâ-" rengînini fevvâre-i hûn eyleyip

Bî-nevâle da’vî-i a k"nda bürhân gösterir

6. Bâg-" hüsnün bir nazar k"l sûret-i i’câz"na

Nahl-" sîm-i kâmet-i yâkût-" rummân gösterir

7. Kan alup gerçi kolundan sihr ile ol bî-amân

Tâ dilinde â "k"n zahm-i nümâyan gösterir

8. K"l hazer peygân-" tîr-i âhdan kim gâhîce

Tâ var"r bâzû-y" kattâlinde yalman gösterir

9. Kar uluk yokdur o ûhun gamze-i hûn-rîzine

Gâlib ancak bir bakar bir çe m-i giryân gösterir

55

1. Nây-" âte -dem hamû ân-" nazar dem-sâzd"r

Sürme-i âvâz dûd-" û’le-i âvâz"d"r

2. Yûsuf-" îkeste-bâle sor bu evc-i tâli-i

Murg-" baht"n sîllî-i ihvân-" per-pervâz"d"r

3. Sâz-" fakr"n ba kad"r pest ü bülend-i nâ’lesi

V"zlamak za’f"yla mânend-i mekes ehnâz"d"r

4. Nazra-bend kâkül-zeber t"fl-" siyed âmûza kim

Âhuvân-" hâne perverdin kemend-endâz"d"r

5. Nev-niyâzân-" nemed-pû ân"d"r pervâneler

A k ocaI"n"n semender pîr-i âte -bâz"d"r

6. Mutrib-i va’d"n yürekler oynad"r her va’desi

Ri te-i tûl-i emel var ise târ-" sâz"d"r

7. Bu söze Kurân gibi îmân eder ehl-i suhan

Hâirin Gâlib tahayyül rütbe-i i’câz"d"r

56

1. Sünbül-i hatlar" kim tarf-" külehden görünür

Herhâ-i nâhun-" gam âr"z-" mehden görünür
2. Etme ta’yîb azîzim gehî rüsvâ-y" a k
Bir Zelîhâ gibi nâkerde günehden görünür

3. Aks edip mâh-" ruhu aldad"r o t"fl-" füsûn

Yûsuf-" M"sra bile revzen-i çehden görünür

4. Cân kâr etmek için gamzesi s"hr ile gehî

Hande-i zîr-i lebi nîm-i nigehden görünür

5. Peyrevi olma gel ol reh-revi ârâm"n kim

Çîn-i dâmenleri pî âne-i rehden görünür

6. Bak hemân cem-i havâs ile tarîkatda sana

Sürme-i çe m-i zafer gerd-i sipehden görünür

7. Zulmet-i harfde seyyâre-i manâ Gâlib

Gevher e kûfesidir zülf-i siyehden görünür

8. Görünürse felege pertev-i hur îd-nazar

Veled-i Hazret-i Monlâ gibi ehden görünür

57

1. Toli nukû -" hevâdâr hizâne-i tanbûr

Dimâg-" kâsesidir kârhâne-i tanbûr

2. Bulup karâr"n" mutlak nevâ-y" tevhîdin

Yegâha vard" surâg-" yegâne-i tanbûr

3. Nukûd-" nâleyi habs-i nefesle cem etmi

Aceb habâb-" havâd"r h"zâne-i tanbûr

4. Furûg-" naIme-i mansûru mâh-tâb eyler

Atarsa penbe-i râz" kemâne-i tanbûr

5. Tavâf edip ser-i sandûka-i Felâtûnu

Hicâza vard" küleng-i terâne-i tanbûr

6. Degil mi reme-i zenbûr tatl" naImeleri

Hebîh hâne-i kendüye hâne-i tanbûr

7. Yoluyla ke f olunur perde-i makâmât"

Terâne tekyesidir âsitâne-i tanbûr

8. Kanadlan"r heves-i sayda bâz-" mûsikâr

Tezerv-i naImeye cây olsa lâne-i tanbûr

9. Bu murg-zâr-" terennümle andelîb gibi

 Hezâr ku uçurur â iyâne-i tanbûr

10. Nümûne-i küre-i nâr-" a k kâsesidir

Zebân-" tâzene gûyâ zebâne-i tanbûr

11. Olur elinde anun târ ü mâr zülf-i emel

Edince tâzenin yâr âne-i tanbûr

12. Çat"r pat"r ederek nev-zebân-" m"zrâb"

Uyutdu t"fl-" figân" fesâne-i tanbûr

13. Dü ürdü dâme o çîneyle tûtî-i nâz"

Tutup söze kasem-i dâne dâne-i tanbûr

14. Sezâ-y" nîze-i âzâr hilkât-i hard"r

H"lâl-i tâzenedir tâziyâne-i tabûr

15. Bak"lsa hep rek-i nabz" fesâd-" mûcibdir

Havâyad"r heves-i bî-kerâne-i tanbûr

16. Riyâz-" hayret-i sîrâb-" feyz eder Gâlib

Ak"nca su gibi mevc-i terâne-i tanbûr

17. Olursa matbah-" a k"nda kefçe hunkâr"n

Olur niam nagam-" bî-hodâne tanbûr

18. Olurdu gürz-i girân-ve o âh-" mansûrun

Edeydi kuvvet-i nutku iâne-i tanbûr

58

1. Ebrûlar"n ki h" m ile peyveste gösterir

Hükmünde küfr ü dîni kemer-beste gösterir

2. Reng-i lebiyle rûh verir hûn-" nâ-haka

Îsây" sâhir-i nigehi haste gösterir

3. Hatt-" sevâd-" nâme-i a’mâl" nesh eder

Zülf-i siyâh" tevbeyi i keste gösterir

4. Ç"km" kenâr-" tâk"na ebrûlar"n cemâl

Gördüm hilâl-i ol meh-i nevreste gösterir

5. Zann etme mey süzerken o mehpâre göz süzer

Kan dökmegi o hançer-i bed-meste gösterir

6. Âh eylesin deyü nefes-i vâpesîne dek

Mir’ât-" hüsnün â "ka âheste gösterir
7. Gâlib bu lutf-" tab’ ile fevvâre-i kalem
Her m"srâ-" resâs"n" berceste gösterir

8. Rahm eyle hâl-i zâr"na yâ hazret-i Celâl

Bîçâre hayli himmete âyeste gösterir

59

1. Edvâr-" nevâ-y" gam pervânede kalm" t"r

Mansûr o pe revde ser-hânede kalm" t"r

2. Bâlâ-rev olan ancak manâ-y" mücerreddir

Tasvîri Mesîhân"n büt-hânede kalm" t"r

3. Rindân-" harâbât"n himmetleri var olsun

Gencîne-i ma’muru vîrânede kalm" t"r

4. Tutmu o kadar zencîr-i ta’alluk kim

Ser ri te-i bî-kayd" dîvânede kalm" t"r

5. Hep vâr"n" mestân"n alm" o nigâh-" mest

Var ise biraz ne ’e meyhânede kalm" t"r

6. Mecnûna melâmetde tart"lm" idi Mansûr

Davâs"n"n encâm" âyâ nede kalm" t"r

7. Her subh gelip Gâlib deryûze eder hur îd

Teh cür’a-i Monlâ kim peymânede kalm" t"r

60

1. Kandîl-i dil ki u’le-i meyden ferâg" var

Yâkûtdur ki cism-i terinden çerâg" var

2. Mûy-" sefîd-i subh Ni âbûr-" ra’ edir

Cû -" arâb-" la’l-i siri kine çâg" var

3. Rû en çerâg-" fikrin eder û’le-tâb o kim

Mikrâz-" lây künde lebâne dimâg" var

4. Berk-âver eylemi zehebür-ra’d-" gül arak

Ol ter-mizâc"n âte e benzer yanag" var

5. Bûy-" gül harîr-i arakdan süzüp hayâl

Versin o mest-i nâza ki nâzük dimâg" var
6. Âte b"rakd" penbe-i mehtâba â "k"n
Yâd-" ruhunla sînede bir öyle dâg" var

7. Bir tatl" rengi var ki leb-i âl-" dilberin

Herbetlesem kumâ -" hayâl-i mesâg" var

8. Bak gû -" sünbüle ney-i sergû -" nergise

Harf-i nigâh" anma zemînin kulag" var

9. Mecnûn sûz ü tâbîdir Âzrâ-y" gül’izâr

Leylâkzâr-" zülüfde bir kays" bâg" var

10. Ac" sözü akîde-i yâkûtu hûn eder

Bir tatl" tatl" cân al"c" al dudag" var

11. Hûnâbe gözde yâd-" ruhun dilde berk urur

Gel gör bu emsi hânede yâkût ocag" var

12. Dûdu benef e u’lesi âvâz-" bülbülân

Meyhâne-i bahârda bir gül ocag" var

13. Murgân-" kuds sayd"na Gâlib Cenâb-" Pîr

Târ-" uâ-" Hemsden örmü tuzag" var

14. Mü gîn sevâd-" "kd-" süreyyâ-y" nazm"n"n

Her turrâs"nda bin güher-i eb-çerâg" var

15. Deryûze-i arûsî-i deryâ-y" mihrine

Mecnûn mâh-" nev gelir elde çanag" var

16. Sîmurg-" Cebreîle döner Kâf-" Ar da

Monlâ-y" Rûm gibi an"n kim surâg" var

17. Ey Yûsuf-" bahâ bu gazelcikle acz edip

Cster seni acûz-" emel bir yumag" var

18. Ben bâg-" dergehinden heyûlâ-y" hayretim

Kimisi bâgbân kiminin bâg u râg" var

61

1. Her ne dem ol gül-beden semt-i tegâfülden geçer

Sûzen-i hâr-" tahassür çe m-i bülbülden geçer

2. Çe m-i kâkül-pû dan tîI-i nigâh-" rahmeti

Bir kadar kim zîr-i ebr-i nükhet-i gülden geçer
3. Le ker-i ârâm giremez cennet-i nezzâreye
TîI derler mah er-i bahr"nda bir puldan geçer

4. Pençe-i hur îd-i ma’nâya olur târ-" u’â

Mûylar kim âne-i dest-i teemmülden geçer

5. Sapmay"p kesdirme vâdî-i cünûna akl-" keç

Kûçe-bend-i râh-" zencîr-i teselsülden geçer

6. Girye etsem yâd-" hatt"nla erir sengîn dilân

Cûy olup âb-" zümmürrüd zîr-i sünbülden geçer

7. Gark eder tâ ki ver-i Ke mîri sebz âb-" hayâl

Fikr-i Gâlib kim sevâd-" Hinde Kâbilden geçer

8. Hazret-i Sultân dîvân" al"r dîvân"na

Çâr-darb-" a k kim mûy-" tecemmülden geçer

62

1. Bir gün o kâfir ehl-i dile terk-i kîn eder

Hatt-" siyâh" gamzeye telkîn-i dîn eder

2. Lâ-havle o çe m-i sâhir-i ehlâ nigâhdan

Her sözle Zülfekâr-" Âli’ye yemîn eder

3. Nây"n ki t"fl mektebidir saff-" mûsikâr

Üstâd önünde verzi -i âh u enîn eder

4. A k"n saf-" cemâat"d"r saff-" mûsikâr

Neydir imâm edâ-y" namâz-" enîn eder

5. Âyînesine nâz"r olan hû -derdemin

Her bir nigâh"n" nefes-i vâ-pesîn eder

6. Mektebde aIz" misk kokar t"fl-" turre kim

Zülfünden ilm-i sihr için âheng-i çîn eder

7. Âyîne-dâr-" sûret-i bîdâd tîg-i nâz

Âh u enînini siper-i âhenîn eder

8. Gâlib zemîn-i köhneyi H"zr-" hayât-ve

Geldikçe kilk-i sebz peyim nev zemîn eder
9. Cksîr-i a k-" subh-" safâ nev-bahâr-" bast
Her nutku kim eder nazar-" Hems-i dîn eder

63

1. Ke îde ka lar"na hatt-" Mîr-Alî derler

Ya Zülfikâr ile resm-i siyenceli derler

2. Ruhûnda seyr edip etfâl-" e k turrelerin

Buhûr-" ham-be-ham-" kâr-" Lâleli derler

3. Dehân u hatt-" lebin vâv-" neshe benzetsem

O vâva sûre-i ven-Neml evveli derler

4. Bak"n mecâz u hakîkatde Kays u Mansûr’a

Birine mülhid ü ol birine deli derler

5. Felekde pençe-i mihri tehî gören u âk

Nihâl-i kâmetine ermemi eli derler

6. Bezimde ehl-i basiret sipâh-" efgân"

Sevâd-" ehr-i Sifâhâna sürmeli derler

7. Meyân-" mûyuna yokdan yalan ehâdet edip

Gürûh-" ehl-i suhan öyledir belî derler

8. Nahîfinin yine ey Gâlib eyle rûhunu âd

Nazîrenin budur ancak muhassal" derler

64

1. Etsem dedim cemâline ey pür-cefâ nazar

 Yâr açd" sînesin dedi â "k safâ-nazar

2. Mânend-i berk ne ’e gelip geçdi bî-haber

Bîgâne-me reb etmedi bir â inâ-nazar

3. Âh"r dü üp hasârete bir gün baka kal"r

Ehl-i fenâya her kim ederse fenâ nazar

4. Girdâb-" fikre dalma tehî s"rr" var ân"n

Mir’ât-" hüsne eyleme hayret-nümâ nazar

5. Ebrû-y" nâz u gamze-i cândan olsa da

Billâh çekilmiyor hele hîç geç-edâ nazar

6. AIyara kar " geldigi hat"r-ni ân m"d"r

Söz degdi tîr-i gamzene ey mâh yâ nazar

7. Gâlib nühâs-" kalbi zer-i hâlis etmede

Olmaz cenâb-" Hems gibi kimyâ-nazar

65

1. Efendimsin cihânda itibâr"m var sendedir

Meyân-" â "kânda i tihâr"m varsa sendendir

2. Benim feyz-i hayât"m hâs"l" rûh-" revân"ms"n

Eger sermâye-i ömrümde kâr"m varsa sendedir

3. Veren bu sûret-i mevhûma revnak reng-i hüsnündür

Gülistân-" hayâlim nev-bahâr"m varsa sendendir

4. Felekden zerre mikdâr olmad"m devrinde rencîde

Ger ey mihr-i münevver âh u zâr"m varsa sendendir

5. Senin pervâne-i hicrân"n"m sen em’-i vuslats"n

Ber-her eb hâhi -i bûs u kenâr"m varsa sendendir

6. Hehîd-i a k"n oldum lâle zâr-" dâgd"r sînem

Çerâg-" türbetin em’-i mezâr"m varsa sendendir

7. Gören serke telikde gird-bâd-" de t zanneyler

Fenâ-ender-fenây"m her ne var"m varsa sendendir

8. Niçin âvâre k"ld"n gevher-i galtân"n olmu ken

Gönül âyînesinde bir gubâr"m varsa sendedir
9. Hafak-tâb eyledin peymânemi hunâb ile sâkî
Sabah-" sohbet-i meyde humâr"m varsa sendedir

10. Sanad"r ilticâs" Gâlib’in yâ Hazret-i Monlâ

Ba "mda bir külâh-" iftihâr"m varsa sendedir

66

1. Zâhidler o la’l-i lebi kim nâr görürler

Rû en-nazarân u’le-i dîdâr görürler

2. Hâbîde nigehler ne bilir cezbe-i hüsnü

A’mâ gibi mir’âta bakup târ görürler

3. Hatt safha-i Kur’ân idiIin münkir olanlar

Kur’ân-" dah" safha-i inkâr görürler

4. Her sûreti hak sanma ki erbâb-" felâket

Rü’yâda nice devlet-i bîdâr görürler

5. Uryân ten-i irfân bir âlây nak -" heyûlâ

Dildâra bak"p cübbe vü destâr görürler

6. Bundan bilinir fart-" mahabbetdeki nisbet

 "klar an"n hî ini aIyâr görürler

7. Tûl-" emele beste olan medd-i nigâh"

Âgâh-dilân ri te-i zünnâr görürler

8. Gâlib suhan-" a kda tahkîk arayanlar

Bu nüshay" tekrâr-be-tekrâr görürler

9. Nefh eyleyicek sûra Sirâfil-i k"yâmet

Ol dem ne imi Hazret-i Hunkâr" görürler
67

1. Ol meh-ve in güze teligi i’tidâld"r

Hat âfitâb-" hüsnüne fey’i’z-zevâldir

2. Bilmem ne ârzûyla dü dük hevâs"na

Lutfu muhâl ü cevri dah" ihtimâldir

3. Ebr-i derûna devr-i felekden ne fâide

Serke telikde ol dah" ber-ge te-hâldir

4. Kat’î cevâb" hançer-i ebrû verir velî

Piçîde zülfü va’de-i ferdâya dâld"r

5. Fürkat ebidir ol ki dükenmez dükenmedi

Rûz-" visâli dü gibice bir hayâldir

6. Gözden uçurdu hâb"m"z" hatt-" pü t- leb

Gûyâ tezerv-i naIme-i rengîne bâld"r

7. Olmaz m" iltifât-" erîfiyle kâm-yâb

Gâlib kadîmi bende-i Monlâ Celâldir

68

1. A k kim eh beled-i kalbimdir

Âh dâd ü sited-i kalbimdir

2. Dest-i terkimde müsellemdir feyz

O güher kesb-i yed-i kalbimdir

3. Hât"r"m oldu abâ-pû -" melâl

Rî e-i Iam nemed-i kalbimdir

4. E k kim subha-i mercân"md"r

Hem vukûf-" aded-i kalbimdir

5. Hâmu um m"srâ-" berceste benim

Suhana dest-i red-i kalbimdir

6. Küfr-i zülfünde an"n pîr-i muIân

Mür id-i mu’tekid-i kalbimdir

7. Es’adâ besdir o bîdâd bana

Ki cefâs" meded-i kalbimdir
69

1. Rûh-" kudsî beled-i kalbimdir

T"fl-" ma’nâ veled-i kalbimdir

2. Safha-i sîne-i sad- erha benim

Bâb-" Iamda sened-i kalbimdir

3. Al tamga gibi çe m-i pür-hûn

Gül-i rûy-" seped-i kalbimdir

4. O Aristo-y" hayâlim ki cihân

Seyr-gâh-" rasad-" kalbimdir

5. Korkar"m çâh-" zekandan ç"kamam

Kâkülün mu’temed-i kalbimdir

6. Gâlibim dürr-i yetîm-i sadefim

Ten-i hâki lahid-i kalbimdir

70

1. Herha-i sîne benim milk-i dile râh"md"r

DaIlar revzen-i hat"r-" âgâh"md"r

2. Jeng-dâr-" hatt eden âyîne-i ruhsâr"n

Pîç-tâb-" nefesimdir eser-i âh"md"r

3. Tîg-i hicrân ile fasl etme hemen da’vâm"z

Katlin ey ûh benim matlab-" dil-hâh"md"r

4. Tiregî-i eb-i baht-" siyehimden korkmam

O meh-i hüsn ki bir âh-" felek-câh"md"r

5. Es’adâ kâdir iken mu’cize Hârût-" kalem

Râh-" e ’ârda sihr etme büyük câh"md"r
71

1. Tâb-" hüsnü çe mimiz âte -fe ân olsun da gör

Cennet-i ruhsâr"n" dûzah-ni ân olsun da gör

2. La’l-i a ka kuvvet-i güftâr-" hâmû î nedir

Hayret-i vasl"nla her mûyum zebân olsun da gör

3. Hep geçer zahm-" nigâh-" çe min ey nûr-" basar

Za’f ile cismim hele gözden nihân olsun da gör

4. Bâl-i aczin fer -i râh eyler talebde Cebreil

MurI-" dil ankâ-y" kâf-" lâ-mekân olsun da gör

5. Hâne perverd-" kemân-" ebrüvând"r gamzesi

Gâlibin gönlünde bir kez mühmân olsun da gör

72

1. Kalb kim Îsi-i a k" bula gerdûn gibidir

Akl-" hod-râ hum-" hikmetde Felâtun gibidir

2. Bikr-i manâya tahassürle nevâ-y" suhan"m

Sûr-" Leylâdaki mersiyye-i Mecnûn gibidir

3. Çe m-i Yakûb-" Iama Yûsûf-" M"sr-" e ’âr

Gevher-i dîde-i hûnbârla mevzûn gibidir

4. Hâkdan hâke sokar çarh-" siyehkâr elbet

Âftâb-" suhan"n tâli’i vârûn gibidir

5. Bakma ey tîI-i nigeh la’l-i Mesîhâ-deme sen

Haste-i hasretinin hâli diger-gûn gibidir

6. Vus’at-" tab’ile tev’em görünür baht-" siyâh

Baksan ey nûr-" basar Kays ile hâmûn gibidir

7. Her suhan kim denilir derd-i suhandan Gâlib

Ne e’nin nâm"n" yâd eyleme mazmûn gibidir
73

1. Tâb-" sevdâ-y" hat"n dersem eger baht utanur

Mebhas-i silsile-i zülf aç"l"r söz uzanur

2. Leb-i la’li bana nukl olduIunu nakl etsem

Mey-i gül-reng ile câm-" Cemin aIz" sulanur

3. Gün doIar meclis-i u âka eb-i hayretde

Her ne sa’at ki o hur îd-i sabâhat uyanur

4. Ne gerek eyler isem dirhem-i dâI" îsâr

Ser-i bâzâr-" mahabbette biri be kazan"r

5. Ol eder seyrini bu hâne-i sad-nak "n kim

Sâf âyîne gibi gördüIü renge boyanur

6. Acaba daIdaIa-i câha dü en bîçâre

Terk-i âsâyi i sermâye-i devlet mi san"r

7. Kec-nihâdân bulur râst suhandan kuvvet

Pîr-i ham-ge te kadi gör ki asâya dayanur

8. Küleh-i keste siyeh mest ü em îr-be-dest

Kahramân-" nigeh-i çe mine kimler dayanur

9. Nice k"zs"n yüzümüz arz-" merâm eylemeye

O gül-i bâI-" hayâ geh aç"lur geh kapanur

10. Ruh-" gülgûnunu öpdürmege va’d etmi idin

Mekr ü âl"n dil-i dîvâne ne bilsin inanur

11. Âte -i a kda mahv etmege çâr unsurunu

Dört yan"ndan kemer-i gayret-i merdân ku anur

12. Kadr-i kemdir velî ma’nâ-y" suhan zâhirdir

Ne kadar bilmese de halk hüner-mendi tan"r

13. Vakt-i bâzîçe-i gaflet mi olur sand"n sen

 Vakt olur kim dil-i dîvânede ey çarh utanur

14. Lafz-" rengîn deIil cümle-i îr-i tab’"m

Esb-i Hebdîz-i kalem gördüIü dem kan ku an"r

15. Hazret-i Ne ’et’e ta peyrev olunca Gâlib

Hâme vâdî-i belâIatda dah" çok dolanur

74

1. Çe mim ac" ya ile aIularla kanupdur

Cism ise yanupdur

2. Ol zülf-i siyeh neyleyim efsâne sanupdur

Gönlüm usanupdur

3. Nâz uyhusuna k"ld" yine gözleri mu’tâd

Çok eyledi bîdâd

4. Sabr eyle dilâ vakt ola lâ-büd uyanupdur

Senden utanupdur

5. Lâl-i lebin ey dilber-i kattâl-i pür-â ûb

Ey fitneli mahbûb

6. Hûn-" dil-i u âka ne cüretle banupdur

Kana boyanupdur

7. Ey hô ki Iam-" a ka giriftâr deIildim

Bîmâr deIildim

8. Ol günleri bîçâre gönül imdi anupdur

Kendi kazanupdur

9. Eyler felegin reng-i afak rûyunu eb-gûn

Hayretle dîger-gûn

10. Ol dem ki benim hûn-" siri kin bo anupdur

 Deryâ bulanupdur

11. Hem îr-i cefâs"n" çekip kesdi emân"m

Dûr eyledi cân"m

12. Sedd-i siteminden reh-i fikrim kapanupdur

Akl"m tayanupdur

13. Yâd" k"l"cak Leylî-i matlûbu ne çâre

Râh olmaya yâra

14. Çok âk"l"n ol mes’elede beyni kanuptur

Mecnûna tanupdur

15. Yâ Hak dedi Mansûr yemîn menzilin ald"

Ba "n göge sald"

16. Da’vî-i Enel-Hak’da kemânlar yasanupdur

Gavga uzanupdur

17. Ol kâfir-i bed-kî edicek zülfünü tâlân

Gâlip k"lup îmân

18. Güftâr-" perî ân"na hayfâ inanupdur

Dâme tolanupdur

75

1. Dâg-" dilim o ûh gül-endâm tâzeler

Gülzâr-" ne ’eyi bir iki câm tâzeler

2. Efzûn olur o anberi hatdan ümîdimiz

Efsûrde dilleri tama’-" hâm tâzeler

3. Geçmekle devr-i hüsnü gezilmez o ûhdan

Geçmi zamân" bir nazar-" tâm tâzeler

4. Ferhâd ü Kays k"ssas" tekrâr olur müdâm

Efsâne-i kühenleri eyyâm tâzeler

5. Gerdûn verir birinden al"p ol birisine

Îfâ-y" dîne hâhi edip vâm tâzeler

6. Geçmez hevâ-y" zîbden aslâ bu çarh-" pîr

Destâr"n" nizâm" her ah am tâzeler

7. Gâlib siri k-i âl"n edip cûybâr-" hûn

 Gülzâr-" nazm" hâme-i nâ-kâm tâzeler

76

1. Çeleng-i perr-i hümâ sana iftihâr m"d"r

Kemend-i zülfüne ankâ dah" ikâr m"d"r

2. Kemân-" sînede gül devri pi rev mi yâhûd

Bu naIme yâd-" ‘izâr"nla âh u zâr m"d"r

3. Bilirken ân-be-ân hüsn-i bî-kusûrun an"n

Vefâs" az deme insâf olunsa var m"d"r

4. Perî be- î e olur mu derûn-" u âka

O ûh-" dil- ikenim öyle yâdigâr m"d"r

5. DirîI hançer-i hûnrîzi girmesin kana

Ne an ki gerdenime tîI-i katli bâr m"d"r

6. Harâb-" ma’niye Gâlib piyâle elfâz"n

Bu feyz aceb eser-i çe m-i mü k-bâr m"d"r

77

1. Bârgâh-" himmet-i merdân sultâns"z m"d"r

Ar -" Belkîs-i himem bilmem Süleymâns"z m"d"r

2. Es-sâlâ ey pehlevânân-" mahabbet es-salâ

Nerre- îri yok mu meydân"n Nerîmâns"z m"d"r

3. Tekye-gâh-" ma’rifet gördüm harâb olmu aceb

H"rka-pû ân-" harâbât"n da irfâns"z m"d"r

4. Feyzden sîrâb eder yok gül nihâl-i ne ’eyi

Gülistân-" terbiyet imdi nigehbâns"z m"d"r

5. Ücert-i îmân m"d"r hân-" Halilullâh-" a k

Yohsa mihmân-hâne-i tevhîd mihmâns"z m"d"r

6. Himmet-i pîr-i muIandan bir nefes olmaz cüdâ

Gâlib-i âvâre bu da’ vada burhâns"z m"d"r
78

1. Afyon-" hâl gerçi ki rûhun g"dâs"d"r

Elmâs rîze-i müje göz tûtiyâs"d"r

2. Zann etme hatta sâhîfe-i rûyunda ol mehin

Cemiyyet-i kulûbe kar"nca duâs"d"r

3. Semt-i sevâd-" mü g-i huten mülk-i Çîn-i zülf

Hep cûy-" e k çe m-i terin mâverâs"d"r

4. Göz dikse bâI-" hüsnüne âyestesidir an"n

Bîgâne görme nergisi çe m â inâs"d"r

5. Tarh-" gazelde manî-i rengîn hâmemin

Kat" cevâb odur ki begim hûn bahâs"d"r

6. Gâlib yan"p yak"lmadad"r Hindûvân-" dâI

Âte geh-i derin semender yuvas"d"r

79

1. Derd-i a k" kalem ol rinde ki îrâd yazâr

Zâde-i tab’"na ekvâdan an"n zâd yazâr

2. Bestedir ay ile îrâze-i mecmû’a-i ay

Nakarât u naIam" âh ile feryâd yazâr

3. Sûret ü ma’nîde yek-reng gerek a k ile cân

Ne ’e-i râh" görün Rûhî-i BaIdâd yazâr

4. Halka-i tavk ile zencîre çekerken kumru

Nâm-" servi o ki Mecnûndur âzâd yazâr

5. Hâh-" a k etsin amân kendi ikest Cslâm"m

Kâfer-i zülfü niçin le ker-i imdâd yazâr

6. Gerçi me rûta-i etfâl-" suhan milk-i cünûn

Pîr-i endî emi Kays eder ekber-i evlâd yazâr
7. “Cntekallâh Münîf” oldu bu râz" gûyâ
Hi’rime varsa cevâb Es’âd-i üstâd yazâr

80

1. Rûhul-Kudüsün târem-i manâ seferimdir

Dest-i red-i fikr-i dü-cihân bâl ü perimdir

2. Âh"md"r olan saf- iken-i le ker-i müjgân

Tîr-i Iam-" hicrân"na sînem siperimdir

3. Serdâdegi-i gamze-i cellâd-" sitemkâr

Re’yimle deIil hükm-i kazâ vü kaderimdir

4. Sad-berg-i leb-i te ne ile dîde-i pür-hûn

Bustân-" kanâatde biter hu k-" terimdir

5. Yakd" eser-i sûz-" dilim atlas-" çarh"

Gâhî görünen encüm-i rah ân ererimdir

6. Ben bülbül-i hô -nâme-i gülzâr-" fenây"m

Ankâ-y" cihângîr de nâm-" dîgerimdir

7. Fikr-i deheni Es’ad o fettân-" cihân"n

Ser-menzil-i milk-i ademe râhberimdir

81
1. Zamîr-i rû enine dâI-" u’le-zen yara "r
Gül-i piyâle-i kandîl u’leden yara "r

2. Hikeste olmal"d"r tevbe-i siyehkârân

O mâh-tal’ata zülf-i iken iken yara "r

3. Zebân verir reg-i tanbûra nî ter-i m"zrâb

Nevâ-y" sâz-" mahabbet bozuk düzen yara "r

4. Behi t-i hulda yara maz egerçi Azrâil

Ruhunda gamze-i cellâd aceb neden yara "r

5. O mâha hâlet-i dîger verir perî ânl"k

Hemî e ahter-i hâli peren peren yara "r

6. Dü ünde tâli-i hâbîde kim göre yar"n

Olursa bâl-i hümâ ana bâd-zen yara "r

7. Kü âdedir leb-i takrîri güllerin Gâlib

Hezâr-" Gül en-i tevhîd bî-suhan yara "r

82

1. Cevâb-" telh-i leb-i la’l-i yâri benden sor

Nedir o erbet-i ehdin humâr" benden sor

2. Hezâr"n anlad"I" goncenin kü âyi idir

Bu gül en içre begim hârhâr" benden sor

3. Lisân-" nâz" tan" tercemân-" dîdesine

Zebân-" gamze-i cellâd-" yâr-" benden sor

4. Gam-" hat"nla siyeh-rûz ü zindedâr-" ebim

Sen art"k eylediIim âh u zâr" benden sor

5. Su’âl eyleme ayâra gel efendim gel

Melâl-i Gâlib-i pür-intizâr-" benden sor
83

1. Dehen kim s"rr-" hâmû " an"n îmâlar"ndad"r

Suhan ol nükte-i serbestenin manâlar"ndand"r

2. Meger kat’-" ta’alluk â inâyân-" kadîminden

Hat-âver dilberân"n vaz’-" nev-peydâlar"ndand"r

3. Felekde t"fl-" mihri bâd peymâ-y" heves sanma

O mâh"n kûçegerd-i vade-i ferdâlar"ndand"r

4. Fakat cevr etme u âka bî-pâyând"r yohsa

Muhîti i’tidâl"n gevher-i yektâlar"ndand"r

5. Nümâyân olmas" meclisde sâkî-i revân-bah "n

Yîne pîr-i mugân"n nutk-" rûh-efzâlar"ndand"r

6. Gehî handân olup geh pîç ü tâb" pî -i â "kda

O verd-i bâ-" hüsnün cünbi -i ra’nâlar"ndand"r

7. Degildir hüsn-i isti’dâddan ehl-i dilin Gâlib

Sana himmetleri lutf-" cihân-ârâlar"ndand"r

84

1. Dilber ki tîr-i hicri visâle bedel verir

Lây"k ki h"rz-" cân ola zîrâ güzel verir

2. Himdi ayaIa vurdu metâ’-" hüner velî

Sâkî olursa mü terîsi yine el verir

3. Takdîm-i hâdisât ile hasr-" ebeddedir

Anlar ki çarh-" keç-reve hükm-i ezel verir

4. Hayret fürûI-" sûret-i mir’ât-" kalbdir

Teftî -i s"rr-" halk-" safâya halel verir

5. Olmaz resîde turresine dest-i ârzû

Bu pîç ü tâb" hât"ra tûl-" emel verir

6. Malûm iken husûl-i merâm"n suhûleti

 Hep sarf-" himmete yine himmet kesel verir

7. Seyr eyle kâr"n âlem-i âb içre Gâlibin

Zevrak al"r sefîne-i ir ü gazel verir

85

1. Ol dil ki nakd-i menfa’ati dest-i reddedir

Bâzâr-" iftikârda dâd u sitededir

2. Eyler mi çîde hîç gül-i ranâ-y" vahdeti

Ol nâ-halef ki dâIdaIa-i nîk ü beddedir

3. Az cân olur gubâr kesâd"yla hâk-bâz

T"fl-" güher ki mehd-i sadefden lahiddedir

4. Murg-" havâya oldu seri imdi â iyân

Hemgâme-i cünûn-" mahabbet h"reddedir

5. Girdâb-" tavk-" kumru der-âgû eder an"

Bu mevc-i h"râm çün ol serv-kaddedir

6. Gâlib gazelde himmet-i Monlâ-y" Rûm ile

Etfâl-i m"srâ’"m dah" Devr-i Veleddedir

86

1. Hey siyeh gün kim bana kahr u celâl eylerdi yâr

Çe m-i mestim zehr nû -" infiâl eylerdi yâr
2. Hîç kesmezdi kulundan nâme-i em îrini
Satr-" emvâc"nda hep hâlim suâl eylerdi yâr

3. Zerre-pû olmu görüp cism-i nizâr"m dâIdan

Zahm-" peykân-" sitem geçmez hayâl eylerdi yâr

4. Rezm-gâh-" a kda gördükde zûr-" tab’"m"

Herm edip ruhsâr-" tîg"n âl âl eylerdi yâr

5. Olmad"m Gâlib helâk-" nâz" âh"n yine

Le ker-i hatt"yla h" m"ndan k"tâl eylerdi yâr

87

1. Ben söyledikçe a k"m" Mecnûn hamû olur

Râz-" cünûna halka-i zencîri gû olur

2. Bir dil-rübâya dü dü ki rûy-" pâk"n"n

Yâd"yla seyl-i e k-i revân u’le-pû olur

3. Bâz-" nigâha kâkülü kim bâl ü per verir

Hâhin çe m-i dü men-i cân-" sürû olur

4. La’l-i lebi ki âte -i Kevser-nijâdd"r

H"zr-" hayât a k" ile mey-fürû olur

5. Nutku ki maIz-" rûh-" tecellî-i zârd"r

Îsa hayâl-" zevki ile bâde-nû olur

6. Gâhî ki âftâb-" cemâl-" münevveri

Tâb-" arâb-" erm ile deryâ hurû olur

7. Envâr-" cû -" feyz ile ummân-" sînemin

Esdâf" çarh u gevheri tûfân-bedû olur

8. Gâlib hulâsa ba lasam evsâf-" hüsnüne

Gâretger-i memâlik-i ârâm ü hû olur
88

1. Ne dem ki bâde-i la’linle dil leb-â-lebdir

Habâb-" ne ’e-i sahbâya teng-me rebdir

2. Riyâz-" vahdete mahsûl-" e k-i rengârenk

Nihâl-i sîb-i zenahdân turunc-" gabgabd"r

3. Sokulma ol bütün ef’î-i hançerine sak"n

Ki sonra zahm"na tiryâk zülf-i akrebdir

4. Revendegân-" firâk"nd"r o me ’alesi

Fürûg-" âte -i âh" ile bânk-i yâ Râbd"r

5. Bana buyurdu ki humhâne-i felekde Mesîh

Henüz rûh-" Felâtûn t"fl-" mektebdir

6. Esîr-i zulmet-i gûrî olan bed-ehterler

Gözünde dîde-i huffâ hükm-i kevkebdir

7. Suhan olup gül-i ra’nâ-y" reng ü bu Gâlib

Ne denlü varsa hakîkat mecâz matlabd"r

89

1. Sad reng ile va’delerin cilve nümûndur

Hayretle kumâ -" nigehim bûkelemûndur

2. Çok genc-i güher ald" ciIer pârelerimden

Ol kâfirin el-an k"z"l elmas" derûndur

3. Sedd-i reh olup âte -i a k ehl-i vücûda

Cibrîl-i hired sidre-i kurbetde zebûndur

4. Müjgân deyü ne ter bitiren pîle-i çe mim

Kühsâr-" melâmetdeki gül berg-i cünûndur

5. Çün em’-i seher rûyûna âhir nigehimdir

Bir u’le-i cân var o da peymâne-i hûndur
6. Gâlib gelir elbette hat" sâhir-i çe me
Hîç âyet-i ihlâsa tayansun m" füsûndur

90

1. Hum-" beden ki Felâtûn-" rûha kal"bd"r

Cçinde ders-i rumûzât-" hikmet ensebdir

2. Gelir fütûr-" dile bâr-" âzmâyi den

Bu söz miyâne-i rindânda mücerrebdir

3. Safâ arar isen ol peyrev-i ayb pû ân

Tevvcüh-i ser-i hur îd-i dâmen-i ebdir

4. Ne var tefekkür-i k"smetle Iam yiyip yatmak

Ezelde herkese hân-" ni’am mürettebdir

5. Habâb-" mevc-i nezâketdir anda ol hâlet

Demek ki î e-i tebhâle kû e-i lebdir

6. Mecâz" öylece fehm eyledim ki ben Gâlib

Kabûl-i a k ile inkârdan mürekkebdir

91

1. B"rakmak kayd-" sûdu hô -ni în-i sâhil olmakd"r

Havâ-y" nefs-i ûmûn çâresi deryâ-dil olmakd"r

2. Sebûk-rûh ol kü âde-me reb ol gör rûh-" ma’nây"

Tevaggul m"srâ-" mü kille halka mü kil olmakd"r

3. Çekilmek kû e-i ebrû-y" yâra pehlevânl"kd"r

Ni ân-" tîr-i müjgân olma sâhib-menzil olmakd"r

4. G"dâ-y" rûhu ver kim rehber-i mirâc-" ulvîdir

Hemî e fikr-i ta’mîr-i beden pâ-der-gil olmakd"r

5. Sipihrin ayn-" idbâr olduIu ikbâl-i rû endir

Eger tahkîka baksan müdbir olmak mukbil olmakd"r
6. Y"k"lm" âlem-i imâra imâl etme endî en
Harâbât-" mahabbetde var"p i kanzil olmakd"r

7. Aceb bir bahs var dîvân-" Mevlânâ’da kim Gâlib

Muhassal kâr-" âk"l mest olup lâ-yak"l olmakd"r

92

1. O dil ki nâ-bemahal tavra tünd me rebdir

Edâs" nisbet-i kubha ziyâde ensebdir

2. Zebân dirâz-" tekellüm olunca u’le-i a k

Beyân-" sûzi e pervâneler muhâtabd"r

3. R"zâ-y" yâr ne tedbîr ile husûl-pezîr

Ne terk-i hâhi -i esbâbdan müsebbebdir

4. K"lan anâs"ra tekbîr-i çâr hemçü Mesîh

Tarîk-i ehl-i tecerrüde pâk mezhebdir

5. Gelir mi vah eti vasfâ edâs" te bîhe

O âhû-y" harem-i nâz ûh-me rebdir

6. Bedîd lafz-" hat"ndan meâl-i nokta-i hâl

Zekan sitâre-i ma’nâya çâh-" nah ebdir

7. Reg-i hayâl ile mûy-" meyân"n fark"

O fikr-i dûra bu semt-i muhâle akrebdir

8. Ne rütbe olsa da terk-i edeb karîn-i vücûb

Kabûl eylemez Es’ad yine müeddebdir
93

1. Nisbetle imdi unsurumuz tumturakl"d"r

Asl-" binâ-y" ten yal"n"z çâr tâkl"d"r

2. Mestânelikle muIbeçenin dü me ard"na

Pek çok kaçar füsûn u hiyelde ayakl"d"r

3. Gavgâ gerî-i hüsnü tak"nm" o fitne-cû

Hançerle tîI-i gamzesi kanl" b"çakl"d"r

4. Kays"n da râh-" a kda ot t"kd" can"na

Sît-i derâ-y" öhretimiz ç"nk"rakl"d"r

5. Evvel benimle etdigi dûr u d"râz-" nâz

Pek dil ni în f"krad"r ammâ firâkl"d"r

6. Örtbas eder hemen an" agyâr uyanmadan

Zîrâ ol âhû beççe-i fitneye yatakl"d"r

7. Darb-hâne-i durûbdan Es’ad ç"kan cinâs

Zîr-i semîn-i vâdî-i Sâbitde sakl"d"r

94

1. Hat-" rûyun ki dikkatlerle ta’zîm üzre yazm" lar

MeIer âyât-" Nemli safha-i sîm üzre yazm" lar

2. Görenler cevher-i tîg-i nigehde cünbi -i nâz"

Hafiyyât u celiyyât"n" hep bîm üzre yazm" lar

3. Biraz ahkâma ç"kd" hatt-" nev-âsârdan ammâ

Kamu hüsn ü edâs"n eski takvîm üzre yazm" lar

4. Bak"lsa nâme-i redd ü kabûle dest-i âleme

An" evlâd ü ensâb"na taksîm üzre yazm" lar

5. Safâ-y" i ret-i dünbâle-dâr-" bezm-i sahbây"

 Sutûr-" mevc ile Cennetde Tesnîm üzre yazm" lar

6. Cilâ-y" tab-" erbâb-" suhan üstaddan görmü

Yine âyine-yi zânû-y" teslîsm üzre yazm" lar

7. Hemân Gâlib an"n bir nüktecik kalm" dehân"nda

Yazanlar vasf-" hüsnü cümle talîm üzre yazm" lar

95

1. Ol kadd" ham ki bir güzel elde asâs" var

Vâdî-i istikâmete hô rehnûmâs" var

2. Bak zülf-i pür- ikenc ile sad-berg-i rûy"na

Gör hâl-i ehl-i derdi ki yüzbin belâs" var

3. Ebrû-y" dilber ise eIer kim kemân-" a k

Togrusu böyledir ki çekilmez cefâs" var

4. Dâim ikest-i î e-i nâmûsdur i im

Ger ol günâha tevbe dedimse hatâs" var

5. Bir hat gelir gurûr-" hüsün nesh olur sak"n

Dil mesnedinde hâkim-i a k"n kazâs" var

6. Â "k bilirdi mekteb-i nâz içre tâb"n"

Ol t"fla dah" söyler isem ibtidâs" var

7. Arz eyler ehl-i dâni ü fazla k"z"llar"n

Ol nâ-halef ki da’vî-i rengîn edâs" var

8. Pîrâne dü dü ol kadar Es’ad ki bu gazel

M"srâ’lar"n biri birine ittikâs" var
96

1. Bulsa jengâr-" hat-" yâr ile cevher hançer

TîI-i ebrûya sitemkârl"k eyler hançer

2. Yorulup kan tere batmaz m" mahabbet-kârân

Adem iklîmine bir anda yollar hançer

3. Hûn-fe ân-" sitem ü nâz degildir billâh

Kü te-i a k olan"n hâline aIlar hançer

4. Reh-neverdân-" gam"n gösteri ahvâli yaman

Çe m-i âhû-y" füsûn pençe-i ejder hançer

5. Eceliyle var ise söyle en anlar dilini

Tercemân olmu ana gamze ne söyler hançer

6. Te nelikten aç"cak zahm-" dehân" ekvâ

Verdi harc"n" heman suya berâber hançer

7. Öldüren â "k" em îr-i tegâlüfdür hep

Yoksa cellâd-" nigeh olmasa neyler hançer

8. Alsa âgû -" hayâline miyân"n âir

Ma’ni-i m"srâ-" bercestesini besler hançer

9. Bir zemîn oldu bu Gâlib ki hasedkârâne

Sûsen ü lâle-i gülzâr-" serâser hançer

97

1. Bezimde câme-ve bu cüst ü hep seninçündür

Miyân-" mutribânda güft ü gûlar hep seninçündür

2. Gül-i maksûda eyle bir nazar ey mihr-i âlem-tâb

Müheyyâ ebnem-âsâ abrûlar hep seninçündür

3. Tenezzül eyle dervi âne te rîf et ne var âhâ

Olan bu hânkâhda hây u hûlar hep seninçündür

4. Sadef-ve dürr-i âdâb-" kelâm"n etmege "sgâ

Kü âd olmakda gû -" ârzûlar hep seninçündür
5. Ne mümkin dâmen-i matlûba tenhâ dest-res bulmak
Bana müjgân-" hançerden adûlar hep seninçündür

6. Sifâl-i tâk olup geh gâh meyhôr olma fikreyle

Hikestî vü dürüst-i sebûlar hep seninçündür

7. Sulûkunda egerçi üphe yokdur Gâlibin ammâ

Hemân pîr-i muIâna ser-fürûlar hep seninçündür

98

1. Benim muciz beyân-" nutk-" burhân"m dehân"md"r

Meh-i ma’nâ-y" akka tîI-i engü t-i zebân"md"r

2. Eder rû en ümmid-i hâb-" vuslat dîde-i baht"m

Çeh-i sîmîn zenehdân-" hat-âver sürmedân"md"r

3. Ne hâcet cünbi -i ebrûyile îmâya ey meh-rû

Benim te’sîr-i peykân-" müjen hât"r-ni ân"md"r

4. Siperdir safha-i irfân neberd-i da’vîye yoksa

Ham-" engü t ile kilk-i hüner tîr ü kemân"md"r

5. Fesâdât olmas"n tâ intizâm-" ki ver-i tende

Havâss-i hams nezzarem anâs"r pâsibân"md"r

6. Olurken kâil-i katl-i tegâfül ol sitem-hûdan

O dem kurbân-" em îr-i nigâh olmak ne cân"md"r

7. Urûc-" evc-i pestîye zemîn-i ser-bülendîden

Tevâzu’ pâye-i rif’at tenezzül nerdibân"md"r

8. K"yâmetler kopard"m âlem-i endî e-kârîde

Serencâm-" civân-" fitne-i âhir zamân"md"r

9. Pesendim gülsitân-" i’r-i Nâbidir yine Gâlib

Benim her tab’-" mevzûn gerçi bir serv-i revân"md"r
99

1. Hat m"d"r bâl-i hümâ-y" evc-i istingâ m"d"r

Sâye-i nûr-" siyâh-" âlem-i ma’nâ m"d"r

2. Zîr-i fesde perçemin kat kat nihân etmi o mâh

Csm-i a’zam vefk" var bir nüsha-i kübrâ m"d"r

3. Aks eden mir’ât-" ruhsâra o hatt-" sebz-reng

Cevher-i em îr-i ebrûdur desem bîcâ m"d"r

4. ZâI verse dembeden nâzile tîg-i gamzesi

Deme gavga-y" mahabbet kat olur davâ m"d"r

5. Bak ne i ler kessin â ûb-" zamân-" hançerin

Fitne malûm olmas"n peydâ m" nâ-peydâ m"d"r

6. Âte -i rûyûnda dûd-" anber-i hâlîn midir

Yoksa s"rr-" ser-nüvi t-i â "k-" eydâ m"d"r

7. A kd"r bir ebçerâI-" zulmet-i âb-" hayât

Hatt-" la’linde desem an" tehî davâ m"d"r

8. Serbeser e ’âr-" Gâlib dil-pezîr olsa ne var

Her suhan-ver mazhar-" ihsân-" Mevlânâ m"d"r

100

1. Hâl-i hümâ nümâs"na zülfü kafeslenir

Kim mürI-" manâ hâne-i m"srada beslenir

2. Püsküllü bir belâs"n" gördüm Cezâyirin

Zîr-i yedinde milk-i Arab ah feslenir

3. Gümge te k"ld" naImeler ol denlü bezmi kim

Birbirlerine neyzen ü hânende seslenir

4. Tab’"mla me k-i vah et edermi cenâb-" Kays

Bîçâre güft ü gûy-" cünûna heveslenir
5. Vasf-" nihâl kaddi ile Gâlib ol mehin
BâI-" suhanda bu gazelin tâze-reslenir

101

1. A k"n bî belâ-resân-" dildir

Hô âfet-i nâgihân-" dildir

2. La’l-i lebine arâb-" hûnîn

Yâkût-" nihân-" kân-" dildir

3. Ebrûna bak"nca sâye-i tîg

Bir me’men-i bî-emân-" dildir

4. Firkat gözedir çe m-i bîmâr

Hem yine tabîb-i cân u dildir

5. Hâ â ola hüsnü bir içim su

Âte -zen-i hânumân-" dildir

6. Â ûb-" Iam"nla dest-i mah er

Râhatgede-i cihân-" dildir

7. Gâlib sözün âte indir hep

Hâmem bana hem-zebân-" dildir

102

1. Kalem çü sûret-i vasf-" ruhun tahayyül eder

Nigâr-hâne-i evrâk zihni gülgül eder

2. Cevâb nâme-i nûr-" nigâh" göndermez

O rütbe evke-i u âkdan tegâfül eder

3. Dil etse zülfünü azm-i muhâle ser-menzil

Reg-i hayâli ana câdde-i teselsül eder

4. Çemende ruhsat-" dîger verirse u âka

 Figân" gonce edip nâz-" hüsnü bülbül eder

5. Eder tevâfuk-i pü t-i sitemle berg-i sefer

O kim riyâzât"n" tû e-i tevekkül eder

6. Hat"n bahâr-" gül-bûse eyleyen â "k

Safâ-y" subh-" ebistân" bûy-" sünbül eder

7. Süzünce bâde-i esrâr" câm-" tahkîka

Dehân-" sâkiye mînâ-y" a k kulkul eder

8. Geçer çü nevbeti âhân-" ki ver-i hüsnün

Sevâd-" le ker-i nâz" hat lebin pul eder

9. Sipihr-i manâ-y" seyr et Mesîh-ve Gâlib

Zemîne mu’cize-gûlarda kim tenezzül eder

103

1. Ctâb-" telh-i cânân ehl-i derde cilve-pîrâd"r

Dehân-" erhaya em îr-i pür-hûn hande-fermâd"r

2. Be-nak -" sâye-i tîg-i tegâfül mû- ikâfâna

Ruhunda pîç ü tâb-" mevce hatt"ndan hüveydâd"r

3. Eder her tügme-i mercân" bir tohm-" gül-i i ret

O gûne dilberâne sâgar-" mey gül en-ârâd"r

4. Çeker ahir kenâr-" vuslata bir serv-i bâlây"

O dil kim âb-ve hâk-" niyâza çehre-fersâd"r

5. Olur Gâlib nigâh-" germi hâ’il u’le-i âha

Gül-i em’-i tekellüm hande-i berk-" tecellâd"r
104

1. Aç"ld" bâgçe-i reng ü bûda bâr-" bahâr

Pür etdi gül eni hep tuhfe-i diyâr-" bahâr

2. Nihâlin aIz" köpürdü ükûfe zannetme

Cihân" eyledi dîvâne cûybâr-" bahâr

3. Sadef degildir eder çâk zehre-i bahr"

Figân-" a k ile ebr-i güher-nisâr-" bahâr

4. Esirdi cû -" mahabbetle ehl-i sevdâ hep

Dimagâ bûy-" cünûn verdi rûzigar-" bahâr

5. Nigâh-" dîde-i hûnbâr-" a k kimyâd"r

Füyûz menba’"d"r subh-" pür-nigâr-" bahâr

6. Çemen bir all" ye illi kumâ -" dîbâd"r

Ki târ ü pûdu reg-i ebr-i dest kâr-" bahâr

7. Degil mukâbil-i gülbûs-" hatt-" la’l-i bana

Ger olsa gonce-i hur îd yâdgâr-" bahâr

8. Geçer bu devr-i gül ü mül hemân güler yüzdür

Çemende meclis-i i retde ber-güzâr-" bahâr

9. Zemîni tâzeledi feyz-i hâme-i Gâlib

Egerçi köhnedir e ’âr-" âbdâr-" bahâr

105

1. Ser-ge tân-" a k" kay"rmaz m" rûzgâr

Çarh ile hesâb çevirmez mi rûzgâr

2. Ey gurre-i mülâyemet-i mevc-i arzû

Tünd olma böyle bir gün esirmez mi rûzgâr

3. Vermez mi hâk-" makdem-i dildârdan haber

Yâ ol sebeble gözlere girmez mi rûzgâr
4. Ey pîr-i köhne rî e-i endî eden çi-sûd
Âh"r d"raht-" ömrü devirmez mi rûzgâr

5. Vars"n yine anâdile âlûde ol meger

Âhen dilân" kavme yedirmez mi rûzgâr

6. Bir kez felekde kâg"d uçursak o mehve e

Eyâ peyâm-" vuslat" vermez mi rûzgâr

7. Gâlib kal"r m" ke tî-i âmâl böylece

Çarh ile bir hesâb çevirmez mi rûzgâr

106

1. Gün olur ey meh-" nâz"m bu sabâhat da geçer

Bizi hicrânda koyan bu eb-i hayret de geçer

2. Vâs"l-" evc-i kabûl eyle recâm"z yohsa

Yerde kalmaz sanma âh-" felâket de geçer

3. Nâ-hudâ Nûh-" nebî olduIu dem ek yokdur

Gavta-i varta-i Tûfân bu nevbet de geçer

4. Hat gelip le ker-i hüsnü geçicek dildâr"n

Dili muIber eden ol kîne vü nahvet de geçer

5. Sâf k"l âyîne-i sîneni nîk ü bedden

Tab’a âmed- ud eden sûret-i hayret de geçer

6. Çekilenler kalur Es’ad bu cihân içre hemân

Vakt-i âdî de gelir mevsim-i mihnet de geçer
107

1. Nev-salik-i nev-tarh-" cünûn-" digeriz biz

Çün terke -i pür-tîr-i vatan der-seferiz biz

2. Bî-sûzi -i a k istemeziz tûl-" hayât"

Mânend-i erer böyle ölünce gideriz biz

3. MurI-" kafes-âmûz-" ifâhâne-i mevciz

Zencîr-begerden nice dîvâneleriz biz

4. Mirât"y"z ol mâh-" perî-sûretin ammâ

Gam-hânemize gelse dahi bî-haberiz biz

5. Müjgânlar"m"z gevher-i mir’ât-" kadehdir

Hayrân-" nazar-bâde o mahmûr-seriz biz

6. Bir germ-nigâh ile geçirmekdeyiz ömrü

Hem’iz bu safâ bezmine mahv-" nazar"z biz

7. Fark edemedik rub’-" ruh-" yâri hat alm"

Tâ ol derece hüsnüne mahv-" nazar"z biz

8. Bir reng-i nümâyi den ibretdir edâm"z

Bi-sûd u ziyân u’le-i yâkût-" teriz biz

9. Manâ gibi bir beyte güncîdeyiz ammâ

Gezmekde aI"zdan aI"za derbederiz biz

10. Yâkût-" siri kiz yerimiz dîde vü dildir

Âte le sudan hâs"l olur bir güheriz biz

11. T"fl-" dilimiz kâg"d-" bâd oynu dilerse

Târ-" nazar" çetr-i felekden kaseriz biz

12. Cskendere zehr-âb-" fenâdân veririz cân

H"zr"z velî râh-" ademde râh-beriz biz

13. Bî-pâ vü ser uyduk srevî -i mür îd-i Rûm’a

Döndükçe bu gerdûn ile Gâlib döneriz biz

14. Yâd eylemez olduk haber-i Yûsuf-" M"sr’"

Südlüce’de bir mâh ile îr ü ekeriz biz
108

1. Tâ edince hatt-" la’lin nev-bahâr-" cân" sebz

Hûn-" e k etdi zümürrüd rîze-ve müjgân" sebz

2. Olamaz ol sebz-i teh gülgûn-" meste hâb-gâh

Olsa bir feyz ile Câmînin Bahâristân" sebz

3. Âb vermi mevc-i ge t rîze-i kirmândan

Eylemez ebr olsa tîIi bâg-" dervi ân" sebz

4. Geçmeyince olmad"m vâk"f pul-i em îrden

Âlem-i hüsnün olurmu mevce-i tûfân" sebz

5. Bakd" keskin buldu pâ zehr-i dilin hâsiyetin

Etdi zehr-âb-" nigehden hançer-i burrân" sebz

6. Gösterir reng-i siyâh-" mâtemi H"zr-" hayât

Eyleyen mînâ-y" gerdûndan bütün elvân" sebz

7. Tohm-" zümrüdden yeti mi nev-bahâr-" kâmeti

Kim eder te rîfi ol servîn riyâz-" cân" sebz

8. Rengine bakma safâ-y" me reb-i mir’ât-" dil

Rûz-" H"zr-âsâ eder endâm-" ser-sebzân" sebz

9. Clm-" H"zr"n dîde-i pîrân görür envâr"n"

Tâb-" aksi ayn"n"n sebzin eder Kur’ân" sebz

10. Tûde-i mü g-i zebercedden bir ye il yapraIad"r

Mevt-i ahdard"r eden kâ âne-i R"dvân" sebz

11. Mâkiyân-" Hind eder tâvûsa arz-" reng-i nâz

Etdi sebz-âb-" hayâl ol gûne hod-binân" sebz

12. Zülfeler çek vasf-" hatt-" yâra nakka -" çîn

Eyleyip jengârlarla zencîde-i divân" sebz

13. Gülleri Gâlib ye ermezdi behi t-i fikretin

Etmeseydi H"zr-" hâmem arsa-i dîvân" sebz
14. Â inâ ol Kâfdan kûh-" zümürrüd remzine
Kubbe-i Hazra-y" Monlâd"r eden devrân" sebz

15. Nev-bahâr-" vahdete subh-" dü demdir Mesnevî

Etdi sâdât-" kirâm-" gül en-i irfân" sebz

109

1. Sîmâb-" u’le-zâra dönüp e k-i dîdemiz

Oldu habâb-" bâde dil-i âremîdemiz

2. Cevv-i nesîm gül anur ol ûh-" ter-mizâc

Mevc-i nigâh-" hasret ü reng-i perîdemiz

3. Tâs-" sipihr u hum-" Felâtûndad"r gözü

Bu nev arâb kim ola sâgar ke îdemiz

4. Kanl" kebâb olur leb-i em îr-i nâz"na

Döndükçe kirm-i hûnla murI-" tapîdemiz

5. Çekdik ser-i saâdeti bâl-i ferâgata

Olsun bizim hümâ dah" minnet ke îdemiz

6. Dâmân-" bezmi bir gül-i nevrûz-" evk eder

Hemçün kemân-" sîne girîbân-" derîdemiz

7. Yol buldu seng-i rehler aras"nda vahdete

Çün târ-" subha ri te-i gevher ke îdemiz

8. Nû -" arakla açm" ag"z îr-i mâdere

BaIland"k ol eker-lebe bozduk akîdemiz

9. Gâlib bahâr-" hatta zümürrüd-nigîn olur

Dest-i nigâh-" hâhi e e k-i çekîdemiz

10. Feyz-i nigâh-" ems ile sîrâb-" nûr olur

Müjgâna nâz eder giyeh-i nev-demîdemiz
110

1. Hâirleriz alâka-i dildir kelâm"m"z

Yek ri te üzredir güher-i intizâm"m"z

2. Kâf-" bekâday"z yine sayd-" fenâday"z

Ankâ gibi tutarsa da âfâk-" nâm"m"z

3. Zevki kederde mihneti râhatda görmü üz

Âyînedir birî birîne subh u âm"m"z

4. Hûrîde bülbülüz ki nemed-pû -" ma’niyiz

Tâvûs-" nev-bahârî degildir nizâm"m"z

5. Gevher-misâl etmedeyiz pâ - âb-" rû

Olmaz çekîde katresi hurd olsa câm"m"z

6. Biz kim hatîb-i minber-i dâra camâ’at"z

Mecnûn olur namâz u niyâza imâm"m"z

7. Kurduk o rütbelerle ikâr-" merâm" kim

Yek-pâre çe m ü destdir endâm-" dâm"m"z

8. Günden güne bülend ederiz medd-i âh" biz

Çekdikçe nâza serv-i k"yâmet-h"râm"m"z

9. Nûr-" Celâl-i Hems ile âfaka Gâlibiz

Hem îr-i âftâbd"r el-hak Hüsâm"m"z

111

1. Fikr-i seyrân-" peri sûretde pürdür sînemiz

Rûnümâd"r ki ver-i Ke mîrden âyînemiz

2. Lâ-mekân pervâz-" fakr"z kim hümâ-y" devletiz

Bâl ü perdir rîze rîze h"rka-i pe mînemiz

3. Sâye-i zülfün muhalleddir harâb-" lâ’line

Vâye-dâr-" mihr-i mah erdir eb-i âzinemiz
4. Pür safâ-ya âyinemiz âyine-i zehriz velî
Bezm ü rezme â inâd"r sûret-i dîrînemiz

5. Baht-" hûn-âlûdeden kesme sabûh-" efkatin

Çe min olmu ken siyeh mest-i mey-i dû înemiz

6. Âdemiz âlemde âdemde t"ls"m-" hayretiz

Kufl-" endî eyle feth olmaz der-i gencînemiz

7. Hâh-" istiInâ-y" a k"z nîstî milkindeyiz

Gevher-i fakr-ile mâl-a-mald"r gencînemiz

8. Subh-" enfâs-" füyûz-" Hems olup âyîne-dâr

Kalmam" d"r çarh ile Gâlib gubâr-" kînemiz

112

1. Cihânda nice s"r var kimse bilmez

Bilinmek olsa da farza denilmez

2. Ya ber-dâr olmal" yâ hi ten-dâr

Ve illa halka hak söz söylenilmez

3. Bulur herkes cezâs"n bî ü kem hep

EIer cev ekseler gendüm biçilmez

4. Yeter a k-" Hudâ’dan bir içim su

Bütün deryâ içilmez hem geçilmez

5. Meseldir bu suhan âlemde hakkâ

Ki ârifler gözünden gizlenilmez

6. Muhassal tavr-" pî în üzre Gâlib

Naz"mda bundan alâ dür dizilmez
113

1. Dâimâ fikr-i dehân-" dil-rübâd"r pî emiz

Manî-i nâ-güfteye dil-dânedir endî emiz

2. Vasf-" zülf ü turre-i âte -ruhând"r pî emiz

Manî-i pîçîdeye pîçîdedir endî emiz

3. Evc pervâz-" himem îr-i semender-t"ynetiz

Nahl- zâr-" unsur-" âte dir ancak bî emiz

4. Sedd-i râh-" matlab olmazd" bu çarh-" Bîsütûn

Dökmeseydi âh-" Ferhâd âb-rûy-" tî emiz

5. Ba ka âlemdir humâr-" ay -" safî me rebân

Olamaz mîna-y" gerdûn teng-dildir î emiz

6. Hâme-ve perverdeyiz Gâlib zemîn-i i’rde

M"sra’-" pîçîdedir gûya kim bîh ü rî emiz

114

1. Fikr-i zülfünle perî ânl"kt"r ey meh pî emiz

Gayri sevdâya tola maz rî e-i endî emiz

2. Te nedir bu dîde âb-" hançer-i sertîzine

Çe mesâr-" feyzden hûn ile tolmu î emiz

3. Zahm"n ol gûne kü âyi verdi tab’-" zare kim

Re k-i sad-berg-i çemendir bu dil-i sad-rî emiz

4. Himdi vâdi-i melâmetde biziz îrân-" a k

Çengelistân-" nihâl-i âhdand"r bî emiz

5. Dilden Es’ad dâima cûy-" mahabbetdir gelen

Sûret-i Hîrîn’e koydu i’ri kesb-i tî emiz
115

1. Gör iltifât-" a k ile bu kadr ü câh"m"z

Kâlâ-y" hüsne k"ymet olur kem nigâh"m"z

2. Yok nakl-i mâcerâya mahal e k ü âh"mdan

Da’vâya dü dü imdi bizimle güvâh"m"z

3. Ehl-i cünûna köhne abâ-y" hired hatâ

Uryân gezer hemî e bizim pâdi âh"m"z

4. Hâb-" girâna r"tl-" girân eyledik bedel

Yokdur tarîk-i gamda bizim seng-i râh"m"z

5. Gâlib ne haldir bu ki â ûbgâh iken

Çetr-i siyeh perçeme dü dü penâh"m"z

116

1. Müjde-i vuslat ile çe m-i dil cân uyumaz

Hâhi -i îd ile etfâl-i sebek hân uyumaz

2. Dilde ger a k ola akl eylemez anda karâr

Düzde zindân olur ol dâr ki mihmân uyumaz

3. Seyr eden vaz’-" ütûr gürbesini bu felegin

Aç"l"r dîdesi çün encüm-i rah ân uyumaz

4. Gamzesin hançer-i hâbîde san"rs"n ammâ

Uyudur fitneyi havf-ile o fettân uyumaz

5. Dîdesi havf-i rakîb ile olup e k-ef ân

 Su uyur dü man uyur haste-i hicrân uyumaz

6. Kaplam" zülfü husûf âr"z olup âr"z"n"

Kimdir eyâ bu eb-i gamda peri ân uyumaz

7. Gâlibâ hicret eden kâfile-i râhatd"r

Dil ki mânend-i ceres eyleyip efgân uyumaz

117

1. Bir â "k"z ki rûy-" dil-i ârâya hasretiz

Bir jâleyiz ki gonce-i ranâya hasretiz

2. Tûr-" niyâza vard"I"m"z olmad" müfîd

Hem çün Kelîm-i berk-" tecellâya hasretiz

2. Mihr-i cihân çe mimize zerre-sân degil

Pervâneyiz ki em’-i eb-ârâya hasretiz

4. Çâk etmi iz ne fâide cism-i nizâr"m"z

Bir âneyiz ki zülf-i semen-sâye hasretiz

5. Vard"r dehân-" dilbere âyân bir sözüm

Nâm-" vefây"z âh-" müsemmâya hasretiz

6. Âb-" hayât sohbet-i ahbâbdan cüdâ

Mahîleriz ki lücce-i deryâya hasretiz

7. Eyler mi iltifat aceb ol hümâ-y" nâz

Bir üstühân"z âlem-i bâlâya hasretiz

8. Gâlib dü er mi ol mehe kim eylemez nigâh

Biz pertev-i cemâline çün sâye hasretiz

9. Cümle cenâb-" pertev içindir bu nükteler

Ol zâta ol suhan-ver-i yektâya hasretiz
118

1. Seyl-i nazar katre degildir gilemiz

Çe m-i hunâbe fe ân olsa bütün âbilemiz

2. Tahta-i ders-i cünûn sîne-i sad çâk yeter

Hâneyiz mû ile-i zülfe var"r silsilemiz

3. Hem-rehiz meslek-i manâda ricâlül-gayba

Gâhîce mülk-i hâmû iye gelir kâfilemiz

4. Jâle-ve bî-hod olup mihr ile yek-reng oluruz

Ayn-" vuslat m" degil gül ene bu fâs"lam"z

5. Zann-" Gâlibde sûreti nâ-bûd henûz

Bî-cevâb imi aceb mes’ele-i mü kilemiz

119

1. Gelirsen gelme bezme zâhidâ bir âfet-i câns"z

Bilirsin girmek olmaz bâg-" hulde çünki imâns"z

2. Cüdâ dü mez idi hîç sohbet-i dildârdan bilsen

Edem teklîf-i cünbi -i jâleye mihr-i d"rah âns"z

3. Tecerrüdse murâd"n kûy-" cânanda fedâ k"l cân

Ç"k"lmaz câme-i ihrâmdan say etme kubâns"z

4. Sana arz-" mahabbet sevdigim ayn-" mahabbetdir

Suhânsâz-" cünûnun dinlenir da’vas" bürhâns"z

5. Eri mek pertev-i âlî-cenâb"n gerdine mü kil

Gönül bî-tâb Gâlib hem kümeyt-i hâme dermâns"z
120

1. Hayâl-i yârdan dûr olsa bir dem cân"m eglenmez

Ne çâre hât"r"m vîrânedir sultân"m eglenmez

2. Olur dil gâh-" tîr-i âha geh îr-i gama menzîl

Benimle yek-nefes ho nûd olup mihmân"m eglenmez

3. Nedir kasd" o bî-insâf"n ey peyk-i ecel söyle

Demez mi böylelikle haste-i hicrân"m eglenmez

4. Demâdem gözlerimden la’l-i yâkût eylerim peydâ

Cevâhir pâresiz t"fl-" dil-i giryân"m eglenmez

5. Serencâm" pül-i em îrden geçmek midir bilmem

Bekâ iklîmin özler cân-" bî-sâmân"m eglenmez

6. An"nçün cilve-gâh-" âh u âlem ar d"r Gâlib

Dil-i Cibrîl eger gû etmese efgân"m eglenmez

121

1. Divâne-i sahrâ-rev-i pür-cû u hurû uz

Minnet o Hûdavende ki bî-minnet-i hû uz

3. Gerçi Cem-i hüsne dilimiz Hüdhüd-i peygam

Mecnûn gibi lâle-be-ser hâne-bedû uz

3. Ol çe m-i siyeh mest-i harâb etdi dili hayf

Meyhâne-i takvâda dah" bâde-füru uz

4. Hâhen eh-i iklîm-i gam-" dîv-sipâh"z

Hûri -fiken-i ma’reke-i saff-" sürû uz

5. Gülgûne-i ruhsâr-" hevesidir dil-i pür-hûn

 Oldukda kebâb âte -i hicrâna hamû uz

6. Hâr-âver olan gülden al"p feyz-i çü zenbûr

Bîgâneye nî iz velî hum-hâneye nû uz

7. Devr-i dehen etmese nola nutkumuz Es’ad

Biz sâkin-i uzlet-gede-i kû e-i gû uz

122

1. Kû te-i gamze-i cellâd ki derler o biziz

Nû -" hûn-" dile mutâd ki derler o biziz

2. Sîne pür-âte ü dil gevher-i a k ile tolu

Berk-hîz ebr-i güher-zâd ki derler o biziz

3. Nâ-resâ m"srâ-" bercestemize çûb-i Kelîm

Kâdir-i sihr-i nev-îcâd ki derler o biziz

4. Bî-vücûduz yine berbâd kün-i milk-i gam"z

Neydeki âte -i feryâd ki derler o biziz

5. Es’adâ manî-i nev-t"fl-" nev-âmûz bize

Fenn-i endî ede üstâd ki derler o biziz

123

1. TîI-i cellâd-" felek ol mehe taklîd olmaz

Günde bin â "k" kurbân gider îd olmaz

2. Seng-i ta’n etmededir î e-i nâmûsu irkest

Bezm-i rindânda bu fagfûr bu Cem îd olmaz

3. Târ-" tânburu iken ri te-i cân-" zu’afâ

Ehl-i dil beste-i âvâze-i nâhid olmaz

4. Kan" ol gonca-i pür-hande bu gülzârda kim

Gül be-çe m-i heves ü vâlih-i ümmîd olmaz
5. Hevk-i rûyûnla açar lâle-i dâg-" sînem
Sâye-i a kda minnet-ke -i hur îd olmaz

6. Etmeyen lafz"n" pervâne-i em’-i manâ

Yek-zebân-" suhan-" u’le-i tevhîd olmaz

7. Medd-i nezzâre-i hayret gibi bî-tâblara

Es’adâ a kda bir devlet-i câvîd olmaz

124

1. Ey nigâh-" çe m-i zehr-âludu sahba nû -" nâz

Küstegân-" gamze-i pür-ne ’esi bî-hû -" nâz

2. K"l nesîm-i ermi reng-ârâ-y" emvâc-" safâ

Tâ bahâristân-" hüsnü eylesin gülpû -" nâz

3. Câm-" meyden sor hele keyfiyet-i rindân" sen

Geh humâr-" hecrine geh ûr-" sitem geh cû -" nâz

4. Nak -" ber-âb olduIu reng-i sebât" gül enin

Gonce-i sad-berkde ebnem dûr-i mengû -i nâz

5. Gör ne sûret üzre oldu nak -" bâlîn-i merâm

Ol sebük-rûh âfet-i pervede-i âgû -" nâz

6. Pî -i isti’dâd-" tâb’-" nüktedân"nda senin

T"fl-" nutk Es’ad suhan fehm-i edeb hâmû -" nâz

125

1. Nevâ-y" nây-" i ret nâle-i meyûsdan kalmaz

Hemân âmed- ûd-i devlet kef-i efsûsdan kalmaz

2. Behi t âte -i a ka eder pervâz-" rengârenk

Tezerv-i u’le-i âh-" derûn tâvûsdan kalmaz

3. Ni ân-" derd vermek küfrdür râh-" mahabbetde

Derâ-y" kârbân-" nakl-i gam nâkûsdan kalmaz

4. Tecâhül bâis-i hüsnü nazard"r eyh-i zerrâka

Ay"b pû i-i merdûm h"rka-i sâlûsdan kalmaz
5. Odur serke ki a’lâyile ednây" bilir yeksân
Bak"lsa meyl-i istingâ dah" pâ-bûsdan kalmaz

6. Hicâb-" vasl-" cânan olmada u âk-" eydâya

Giribân-" çâk-" ekvâ perde-i nâmûsdan kalmaz

7. O eb ki rûy-" sâkî revnak-efzâ ola meclisde

Hicâb-" âte -i seyyâl-" mey fânûsdan kalmaz

8. O rütbe verdi sûret âhid-i mazmûna kim fikrim

Nihân-" kûçe-i beyt olduIu mahsûsdan kalmaz

9. Eder râz-" dili târâc Gâlib çe m-i câdûsu

Ki düzdîde nigehler gamze-i câsûsdan kalmaz

126

1. Bezm-i nuhust-i cümleden âhir bulunmu uz

Hâd"m hemân ki sohbete dâir bulunmu uz

2. Çirk-i riyâ-y" hu k ile ter-dâmen olmay"p

Deryâ-y" meyde tâib ü tâhir bulunmu uz

3. Dört üstü dört olur mu safâ bu cihânda kim

Merbût-" çarmîh-i anâs"r bulunmu uz

4. Dâd alma mümkün idi felekde yâ neyleyim

Birkaç zamân içinde müsâfir bulunmu uz

5. Tertîb-i ceng aklî ederken sipâh-" a k

Ser-hadd-i inkiyâda hâz"r bulunmu uz

6. Dürr-i yetîm-i mevce-i deryâ-y" kesteriz

Vahdet-sarâ-y" dilde dah" bir bulunmu uz

7. Vasf-" arûs-" hüsnün açarsak nikâb"n"

Gâlib ne ayb bizlere âir bulunmu uz
 127

1. Zevk-i belâ-y" a k ile hô -hayâl hurremiz

Ümmîd-i vasl-" yârla mesrûr u bî-gam"z

2. Ke f oldu tâb’a sûret-i gîti nümâ-y" cân

Bezm-i safâ-y" meygedede ba ka âlemiz

3. Hicrân dile nüvîd-i behi t-i visâldir

Yok iktidâr elde çü ebnâ-y" Âdemiz

4. Biz ol perî-i î e-i hüsn ü nezâketin

Za’f-" mahabbetiyle hayâl-i mücessemiz

5. Hâlî degil cihânda perî ân meâl isek

Dilbestegân-" pîç ü ham-" zülf ü perçemiz

6. Erbâb-" tab’ u ma’rifet a’lâ bilir bizi

Baksan eIer hakîkat"na cümleden kemiz

7. Gâlib ne ihtirâz gezend-i melâlden

Zîra teveccüh-i kerem-i Hakda muhkemiz

128

1. Tufân-" arâb üzre meger nak -" habâb"z

Kîm jâle-i gülberk gibi hâne-harâb"z

2. Hur îde gül-i reng-i temennâm"z aç"lmaz

Sad perde-i nâz içre nihân bûy-" gül- âb"z

3. Hâyeste degilsek de tecellî-i cemâle

Vâdî-i tekellümde sezâvâr-" hitâb"z

4. Geh hidmet-i em’ine çü pervâne- itâbân

Geh gül en-i nâr-" gâm"na murg-" kebâb"z
5. Defter ol"cak zümre-i dildâde-i hâli
Çün nokta-i sehv-i kalem-i ehl-i hisâb"z

6. Zanneyleme sâbit-kadem-i halka-i meclis

Biz u’le-i cevvâle gibi pâ-be-rikâb"z

7. Mansûr bize bülbül-i âh-" heves olmaz

Gâlib sebek-âmûz-" debistân-" itâb"z

129

1. Pervîn-i eb-i zülfün olan ahter-i elmâs

Eyler ufuk-" âr"z"n" hâver-i elmâs

2. Bârân olur ehl-i nazar"n hûn-" siri ki

Berk ursa miyân"nda ne dem hançer-i elmâs

3. Kandîl-i semenden görünen u’le-i güldür

Yâkût-" müzâb ile tolan sâgar-" elmâs

4. Pür-zehr k"l"p hânde-i zîr-i lebin ol mâh

Verdi dil-i sad-pâreye gül ekker-i elmâs

5. Bî-mana vü bî-hassedir parlayan ekser

Kim gördigü var hâtem-i nâm-âver-i elmâs

6. Kim mâyelerin cevrin açar cevher-i zât"

Üsrüble t"râ îde olur peyker-i elmâs

7. Revnak veremez bezme arak bâde gerekdir

Hur îd iledir cilve-i nûr u fer-i elmâs

8. Zer-dûz bis’ât istemez erbâb-" mekâdîr

Bir sîm nigîdân yeti ir pister-i elmâs

9. Rû en güherân îvesi eyler mi tere üh

Geçse reg-i lâ’le kânamaz ne ter-i elmâs

10. Agyâr-" seni seng-i reh-i yâr ile urdum

 Çâsâr-" fireng oldu giyip efser-i elmâs

11. Ç"km" yine meydâna o hur îd-i cihân-sûz

Bâlâ-y" belâ-hîzîn edip mah er-i elmâs

12. Hûygerde - ruh oldukca mehpâre san"rs"n

Gül-bergine ebnem ola âb-" ter-i elmâs

13. Pür-bûy-" ma’ânî mi devât"m gibi Gâlib

Ser-bezm-i selâtine gelen micmer-i elmâs

14. Dursun nazar-" terbiyet-i Hems-i Hudâda

Vakt ile olur seng-i siyeh gevher-i elmâs

130

1. Kanl"g ya ile közdür mey tolug mînâ imes

Ta lama tofraga nûr-i dîdedür sahbâ imes

2. Saç" sevdâs" da min ögremçi-dik as"l"g

Ri te-i ilgimde hem bar bir kurug davâ imes

3. Yalbar"p y"glap öz ahvâlimi tap urdum anga

Tüne-künki birgenin e ’âr-" nâ-bercâ imes

4. Tesliyet birme minin sar"ga k"lma zâhida

Hep ögütler örtedi bagr"m minin sevdâ imes

5. Bir kuya sevdâs" itkendür kara kül"ng meni

Tangla tü kendür manga bu kiçeler rü’yâ imes

6. Cgni ta’lîm itmegey irdin bu yanl"g at" sin

Tav atursa cân ku "n ol t"fl aceb manâ imes

7. C ikindin sürdenüp kirmekte Gâlib evliyâ

Kays" â "kd"r meger mevlâ-y" Mevlânâ imes
 131

1. Hayl-i müjgâne peri cündüne sultân idi Kays

Devlet-i a kda gûyâ ki Süleymân idi Kays

2. Ferd iken tavf-" Hicâz"nda mecâz-" a k"n

Ka’beye döndügünde hac" pe imân idi Kays

3. Cem’a varm" d" yolu tefrike-i fürkatdan

Zülf-i Leylâ deyü her gece perî ân idi Kays

4. Nevha-i derd ile Nûh olmu du de tlerde

Girye-hîz-i müje-i hâr-"mugaylân idi Kays

5. Cû -" Tûfân-" cünûnundan edip rem-gerde

Mevc-i âhûya gehi silsile-cünbân idi Kays

6. Nisbet-i terbiyet-i sebzesi Veysî görünür

Vecd ile Necd diyâr"nda nümâyân idi Kays

7. Nev-hevesler ne aceb etse an"nla da’vâ

Kendi asr"nda da bâzîçe-i t"flân idi Kays

8. Sand" “lebbeyk” sadâs"n" rakîbândand"r

Kabe’de öhret-i Leylâs"na hayrân idi Kays

9. Mekteb-i a kda Monlâ-y" cünûn-vâr Gâlib

Kim an"n dersine bir t"fl-" sebek-hân idi Kays

10. Melevî gibi tavâf etmezdi beyt-i dilini

Gerçi ser-ge te idi bâdiye-cevlân idi Kays

132

1. Yeter ey dil bu heves besdir bes

Ber-hevâ sarf-" nefes besdir bes

2. Zülf-i cânâne sar"lma ey cân

Ri te-i hâhi i kes besdir bes

3. Badezîn sâgar-" sahbâ çekelim

Çekilen havf-" ases besdir bes

4. Sen de bâr olma sabâ em’imize

 S"klet-i per-i mekes besdir bes

5. Yine bir dâma dü ürdü beni a k

MurI-" rûha bu kafes besdir bes

6. Hem’i fânûs-" reh-i hayretde

Hu’le-i âvâz-" ceres besdir bes

7. Pehlevân-" gam-" a k"n Gâlib

Zûr-" bâzûsuna bes besdir bes

133

1. Ruhsâr-" yâri gör hat-" pür- ür kaplam"

Hayf ol sabâha kim eb-i deycûr kaplam"

2. Zîr-i fesinde perçem-i kâfir çok â "k"n

Etmi hisâr-" akl"n" mahsûr kaplam"

3. Nâsûr-" ye’s-i dâI-" gam"n eyleyip nihân

Mâtem-geh-i derûnu yine sûr kaplam"

4. Her gonce hem-çü murg-" eb-âvîz-i hûn-nisâr

Bu gül eni terâne-i Mansûr kaplam"

5. Gördüm o mâh" ferve-i semmûr ile bu eb

Kim gerden-i sefîdi siyeh nûr kaplam"

6. Ey te ne-i ümîd degildir sehâb-" feyz

Gerdûnu âh-" â "k-" mehcûr kaplam"

7. Gerd-i melâl-i Gâlib alup tab’-" rû enin

Hayf ol sabâha kim eb-i deycûr kaplam"
 134

1. Zülf-i siyâh kayd"na dü mek cünûn imi

Hâl-i ruhu derûnlara dâI-" derûn imi

2. Zann eyledim ki perçemi mestûrdur an"n

Her târ" ba ka ba ka meger ser birûn imi

3. Ferhâd-" kûhsâr-" cefâ olma bîhûde

Hîrîn-lebân"n ahdlari bî-sütûn imi

4. Cmân za’f" varken o bütde ne fâide

Ser-pençe-i nigâh"na Rüstem zebûn imi

5. Eglencedir murâd" hep ol çe m-i sâhirin

Efsâne-i mahabbeti ayn-" füsûn imi

6. Feyz-i nazardan olmu idi rûyu nev-bahâr

Ol bâga âb u reng veren e k-i hûn imi

7. Gâlib tevakku’ etme vefâs"n bu gül enin

Nak -" hayâl sûret-i hestî-nümûn imi

8. Feyz-i nigâh-" hazret-i Sâk"b’dan iste hâl

S"rr" an"n muhît-i zuhûr u bütûn imi

135

1. Dâglar var kim serimde aç"l"r gül-zâr-ve

Herhalar var kim dilimde subh-" âte -bar-ve

2. Mest olup yâd-" nigâh"yla dil-i bîmâr"m"z

Hu’le-i em îre ba kor bâli -i zer-kâr-ve

3. Cândan îrîn ü zehrâb-" ecelden telh ter

Bir kadeh nû etmedim peymâne-i âzâr-ve
4. Mâcerâ-y" a k" dilden sor ne bilsin çe m-i ter
Olamaz zîrâ leb-i deryâ leb-i "zhâr-ve

5. Böyle bir kânûndur Gâlib bu kim yazmaz ifâ

Sekte-i bîmâr ho dur sekte-i e ’âr-ve

136

1. Yine vâdî-i h" m ü çengi çe m-i bî-amân tutmu

Per-i Cibrîli zülf ol kahramâna sâyebân tutmu

2. Yanar pervâne-i dil âte -i yâkût-" hançerden

ÇerâI-" dîde-i ejderde hayfâ â iyân tutmu

3. Bu eb hûnî-nigâh"n mest tutdum sahn-" sînemde

Girîzân olmam" ol kâtil-i çâlâki kan tutmu

4. Zuhûr etmi meger kim hatt-" kâfer çetr-i perçemden

Dedim dâmân-" çarh" fitne-i âh"r zamân tutmu

5. Olurdum ben de Gâlib pertev-endâz-" cihân ammâ

FürûI-" mihr-i tab’"m bir meh-i nâ-mihribân tutmu

137

1. Nigeh düzdîde ol meh tâze tarh-" nâza yol tutmu

Aceb târâc-" milk-i akla gamze tâze yol bulmu

2. Görüp nâz u niyâz"n dil-kü âs"n perdeden nây"n

Bu râh-" râstdan u âk-" söz ü sâza yol bulmu

3. Harâbî-i dilim fehm eyleyip seylâb-" e kimden

Niçe ma’nî-i bîgâne harîm-i râza yol bulmu
4. Kelâm-" süst-i â "k neste besteyken o bî-rahme
Gürîzgah-" sitemden nâleye âgâza yol bulmu

5. Edip nazm-" bülendin silm-i mani-i hanîf Es’ad

Mesîh-i kilk-i pâki târem-i i’câza yol bulmu

138

1. Leb-i peymâneden dendân" dürr-i nâb göstermi

Gül-i hô -bûy-" i ret gevher-i âdâb göstermi

2. Salup ol turre-i ham der ham"n çe m-i siyeh meste

Kemâl-i sihr ile âhûya mü g-i nâb göstermi

3. Hazer kim tîr-i âh"m degmeyeydi zülf-i dildâra

Havâlanm" harîm-i sîneden pertâb göstermi

4. Bu eb em’-i ruhun arz eyleyip pervâne-i câna

Hased ol jâleye hur îdden girdâb göstermi

5. Hemân ta’bîri pîç ü tâbd"r Gâlib dil-i zâra

T"râ edip hat-" rüyûn hayâl-i hâb göstermi

139

1. Gül âte gülbün âte gül en âte cûy-bâr-âte

Semender-t"ynetân-" a ka besdir lâle-zâr âte

2. Hemên ey sâkî bir sâgar tutu dur dest-i dildâra

Gazabla bezme geldi em’-i meclis-ve yanar âte

3. Nesîm âte ç"kard" gonce-i çe m-i ümîdimden

B"rakd" gül en-i âmâlime berk-" bahâr âte
4. Hayâl-i hasret-i hâlinle âh etdikçe u âk"n
Heb-i fürkatda her dem ahterân eyler nisâr âte

5. Bana dûzahdan ey meh dem urur gülzârlar sensiz

D"raht âte nihâl âte gül âte berg ü bâr âte

6. Mürekkebdir vücûdu tâ ezel yek-pâre sûzi den

Anâs"rdan meger u âka olmu dur dûçâr âte

7. Çerâg-" bezm-i hecri olduIum yapm" yak" d"rm"

Gönül pervânesine vuslat âte intizâr âte

8. Beyân-" sûzi eyler herkes isti’dâd-" f"tratdan

Eder berceste â "k m"srâ-" rengin çenâr âte

9. Meger kilk-i sebük-cevlân"n olmu germ-rev Gâlib

Zemîn âte zamân âte bütün nak u nigâr âte

140

1. Râh-" a ka sülûk mü kil imi

Cntisâb-" mülûk mü kil imi

2. Sanma âsân tarîk-i vahdeti sen

Hübehât ü ükûk mü kil imi

3. Nâz-" sultân niyâz-" bî-sâmân

Kâr-" ümmîd-i bûk mü kil imi

4. Yûsuf-" a k" pîrezeden sor

Zillet-i kesb-i dûk mü kil imi

5. Cân gerân ü zamân sebük Gâlib

Sür’at-i leng ü lûk mü kil imi
 141

1. Kenâr-" kûh-" a ka bu dil-i nâ- âd ayak basm"

Ne cûy-" îre yüz sürmü ne hod Ferhâd ayak basm"

2. Dil-i virân" berbâd etmeye seylâb-" mihnetle

Sebû-derdest olup ol sâkî-bidâd ayak basm"

3. Tanîn-endâz-" mülk-i Çîn buldum câm-" Fâgfûru

Yeti ey kahramân-" a k bezme yâd ayak basm"

4. Amân ey nev-bahâr-" nâz te rîf eyle insâf et

Ser-i râh"nda nergis göz diküp im âd ayak basm"

5. Verirken cünbi -i ebrûya cân nev-bismil-i nâz"

Sözün kesdirmege ol gamze-i cellâd ayak basm"

6. Eger insâf edersen Es’edâ hacletle rû-mâl et

Ki zîrâ zemîne Hamdî-i üstâd ayak basm"

142

1. Sahbâ-y" lebin çe m-i füsûkâra m" mahsûs

Feyz-i dem-i Îsâ iki bîmâra m" mahsus

2. Söndürme çerâg-" dilim ey zâhid-i bed-kî

Vuslat senin indinde eb-i târe mi mahsûs

3. Biz bülbülüz ey hüdhüd-i tâc-âver-i ma’nâ

Feyz-i ezelî merd-i külahdâre mi mahsûs

4. Sen hûn-" dili eyle gözüm mani-i rengîn

Bu ne ’e hemân sâIar-" ser- âre mi mahsûs

5. Mest etdi beni her suhan-" telh ile cânân

Bilmem bu edâ la’l-" eker-bâre mi mahsûs

6. Der-hâb olan"n üstüne togmaz m" aceb mâh

 Devlet melegim tâli-i bîdâra mi mahsûs

7. Gâlib bilemem âlem-i bâlâ-y" hünerden

Yarân-" hased gül en-i e ’âre mi mahsûs

143

1. Nâz etmek o dil-nüvâza mahsûs

Ammâ dil-i bî-niyâza mahsûs

2. Dermân ola derd sûretinde

Ol gamze-i mest-i nâze mahsûs

3. Cân kasd"n ederse çe mi etsin

Bu sayd o âhbâza mahsûs

4. Ebrûlar"n" beyâna dü düm

Âdâb ile kim nâmâza mahsûs

5. Sâkîyi harâb-" cilve etmek

Duht-" rez î e-bâze mahsûs

6. Gâlib dil ü cân selâm eder hep

Ol hançer-i çâre-sâza mahsûs

144

1. Ne ’e-i bâdeyi reng-i lebi verse güle karz

Nagme-i kulkulü bülbülden al"r bülbüle karz

2. Kendünden mest geçerken o gül-i handân"m

Bir tebessüm kodu zîr-i leb-i câm-" müle karz

3. Pîç ü tâb"n çekecek kalmad" bir âh" bile

 Verdi hep var"n" baht-" siyeh ol kaküle karz

4. BaI-" Firdevse degin turre- i dûd-" âh"n

H"rmeninden veremem sünbüle bir sünbüle karz

5. Güher-i feyz ile cû eyledi girdâb-" hayâl

Gavtalar î e-i kalyondan al"p gulgule karz

6. Gonceyi u’le-i cevvâle eder gerdi -i hâl

Dûd-" esrâr" ki pervâne vere bülbüle karz

7. Gâliba Rûm’da bir gence eri mi Gâlib

Gönderir gâh Buhârâya gehî Amüle karz

8. Toldu hû hû ile gülzâr-" cihân Hazret-i pîr

Reng ü bûyun verdi vereli Gül enîye sünbüle karz

145

1. Baht-" tîrem kim çerâg-" Tûra eyler itirâz

Hem’-i endî em eb-i deycûra eyler itirâz

2. Cltifât etsin mi câm-" ay deryâ-nû -" a k

Bunda bir pervâne bahr-" nûra eyler itirâz

3. Bir küni tin gönlün olmu dur esîr-i küfrü kim

Her bût-i Hak-gûyi bir Mansûr’a eyler itirâz

4. Görmesin yâ Rab nedir keyfiyyet-i çîn-i cebîn

Ol sebûlar kim ser-i fâgfûra eyler itirâz

5. Sunma dest-i merhamet bîhûde ey sîmîn-beden

Zahm-" sînem merhem-i kâfûra eyler itirâz

6. Olmu am hayrân-" evzâ’" nigâh-" lutfunun

Geh bana geh gamze-i magrûra eyler itirâz

7. Sen hemân Gâlib hâmû ol davi-i i’câzdan

Bu gazel çok âir-i me hûre eyler itirâz
 146

1. Verse bûy-" gül-i la’l-i lebi reng-i müle karz

Bülbüle u’le-i âvâz" verir bülbüle karz

2. Beste-i kâkülü feryâd" bülend etdikçe

NaIme-i âh" muhayyerden al"r sünbüle karz

3. Nûr-" kandîli olur evc-i süreyyâ-âh"n"n

Sîne-dâI-" gam"n" verse ney-i sünbüle karz

4. Târ ü mâr etdi eb-i târlar" baht-" siyâh

Verdi cem etdigi sevdâlar" ol kâküle karz

5. Çe m-i gülzâr-" tegafülde gezerken bed-mest

Lebi bir hande-i pinhân kodu berg-i güle karz

6. Olamaz subh-" bahâr-" hat"na pervâne

Verse tâvûs-" çemen bâl ü perin bülbüle karz

7. Ckd-i Pervîn dah" kaht-" naz"mda Gâlib

H"rmen-i nûr-" zamîrimden al"r sünbüle karz

147

1. Turreden â ûb u yagmad"r garaz

Lafzdan zîrâ ki manâd"r garaz

2. Kana kana cân"ma k"lsun lebi

Mâye-i zât"s"n icrâd"r garaz
3. Revzen-i dâI açmadan bu sîneye
Gül en-i a k" temâ âd"r garaz

4. Mülhim oldum Îsî-i tecrîdden

Bu taallukdan teberrâd"r garaz

5. Dil ikendir gamzesi hûn-hârd"r

Hî eden rindâna sahbad"r garaz

6. Anlan"r davâ degildir kâr-" a k

De ten Mecnûn’a Leylâd"r garaz

7. Sen gidersen söyle Gâlib ol mehe

Söylemezsen de hüveydâd"r garaz

148

1. Nâz" u âka niyâz" yâra takrîr etdi hat

Geldi hükm-i sâb"k" hep mesh ü tagyîr etdi hat

2. Zülf-ve kâfirdir ol da mezheb-i u âkda

Âyet-i Furkân" hüsne sihr-i ta’bîr etdi hat

3. Kald" davâm"z k"yâmet rûzunun ah am"na

Sûre-i Hemsi bugün zulmetle tefsîr etdi hat

4. OlduIuyçün baht"m"z hur îd-i dü men âm-"-dôst

Tûtîyâ-ve dîde-i ümmîdi tenvîr etdi hat

5. Gamzesi ifrât-" mest olmu du Gâlib ol mehin

Söyledi s"r gû ile pek hüsnü tâbîr etdi hat

149

1. Hât"r-" zühhâdda a k-" civânân galat

Sîne-i eytânda gevher-i îmân galat

2. Lezzet-i dîdâr bes sohbet-i dildârdan

Hâne-i âyînede seyr-i mihmân galat
3. La’l-i hat-" yârd"r âh ü figâna sebeb
Ruk’a-i ekvâm"za nükte-i pinhân galat

4. Fikr-i ârûz eylemez sâhib-i tab’-" selîm

Ravza-i firdevsde siklet-i mîzân galat

5. Gazmzesi kattâl iken hat ne belâd"r aceb

Kâfir-i bî-mezhebe huccet ü burhân galat

6. BâI-" behi t oldu çün zulmet-i ebden emîn

Safha-i ruhsârda hatt-" perî ân galat

7. Dûrdur e ’âr-" hep sekte-i nisyândan

Gâlib-i muciz-deme defter-i dîvân galat

150

1. “Vet-Tûr” deyip feth-i kelâm eyledi vâiz

Firavn’da takrîr-i tamâm eyledi vâiz

2. Kürsîde edip ar " beyân fer -i zemînde

Her bahsde tahkîk-i makâm eyledi vâiz

3. Evvel zen-i dünyân"n edip mekrini tezkîr

Sonra yay"l"p sohbet-i âm eyledi vâiz

4. Tasvîr ederek mes’ele-i bâb-" nikâh"

Kald"rd" temâ â-y" k"yâm eyledi vâiz

5. Deryûzeye ç"kd" yolu hacc ü Arafât"n

Döndü dola "p arz-" merâm eyledi vâiz

6. Erbâb-" firâsât edip haylice tarîf

Cerr-i ferese atf-" licâm eyledi vâiz

7. Var ise gözü f"tra ümîdiyle kararm"

Mâh-" Recebi ehr-i s"yâm eyledi vâiz

8. Bahse giri ip nukl-i meyi pâke ç"kard"

 Rindân ile yerde taâm eyledi vâiz

9. Berk-" arak" ems-i meye eyledi tercîh

Ârâm" bu meslisde harâm eyledi vâiz

10. Giryeyle duâ-y" hat-" cânân edip âhir

Es’ad söze misk ile h"tâm eyledi vâiz

11. Döndürdü felek men’-i semâ eylediginden

Devrâne müdârâya k"yâm eyledi vâiz

151

1. Nutkumun her güher-i pâki çerâg-" elfâz

Sâde mazmûnlar" hep penbe-i dâg-" elfâz

2. Kâmet-i yâd"na bir m"srâ-" berceste dedim

Bir sehî servi bitirdi yine bâg-" elfâz

3. Geh suhandan gehî hâsiyyet-i hâmû îden

Gör neler söyler idim olsa mesâg-" elfâz

4. Sen de sa’y eyle ki mehtâb-" safâ-y" dilden

Kalmas"n em’-i hayâlinde dimâI-" elfâz

5. Bana manâlar" ilhâm ile tefhîm eyler

Gelmesin Îsî-i cân-bah e ferâg-" elfâz

6. Âferinler yine Gâlib ki arûs-" gazelim

Koydu tâ sîne-i dildâre sürâI-" elfâz

152

1. Bî-dilân hû dan olmaz mahzûz

Lâl-" s"r gû dan olmaz mahzûz

2. Tarf-" dâmân" tutâr t"fl-" siri k

 Mehd âgû dan olmaz mahzûz

3. Çe midir gamzesin eden pür-gû

Haste hâmû dan olmaz mahzûz

4. Kalb mirât-" safâ ol meh ise

Hâne-berdû dan olmaz mahzûz

5. Neylesin akl" dil-i a k -ülfet

Rind maI û dan olmaz mahzûz

6. Â inâyân-" selâmet Gâlib

Bahr-i pür-cû dan olmaz mahzûz

153

1. Devr-i Mevlânâ’da gayret hâlet-efzâd"r semâ

Âftâb"n kursuna teb-lerze fermâd"r semâ

2. Bir kademde hûyu hâya hâyi hûya vasl eder

S"rr-" devr-i çarhdan elbetde bâlâd"r semâ

3. Hu’le-i em’-i tecellî “Lâ- teayyün” a’ a’a

Sâlik-i sâkin-nümâ bir tavr-" zîbâd"r semâ

4. On sekizbin âlemi serke te isbât etmi cilvesi

Devr-i Âdemden berü menzûr-" manâd"r semâ

5. Ka’be-i kalbin tavâf" remzini isbât eder

Kalb-i tahyîl ile münhal bir muammâd"r semâ

6. Cümleten e yâ nidâ-y" “kün”den olmu â ikâr

Gû -" hû u nâya ver kim s"rr-" ihyâd"r semâ

7. Ne r-i ebdân ha r-" ervâh"n olur enmûzeci

Ne ’e-i halk-" cedîde nefh-i uhrâd"r semâ

8. Sâha-i mir’ât-" kalb-i safd"r cevlângehi

Gevher-i galtân-" bahr-i a k-" Monlâd"r semâ
9. Bundan alâ cem’-i cem’in var m" Gâlib rütbesi
Evliyâ vü ehl-i inkâra temâ âd"r semâ

154

1. Bunda mâdâm â "kân eyler semâ

Mâh u mihr ü âsümân eyler semâ

2. S"rr-" a k eflâki ser-gerdân edip

Hâliyâ kevn ü mekân eyler semâ

3. Çe m-i giryân gûyiyâ girdâbd"r

Kef- zenân gevher-fe ân eyler semâ

4. Devr eder meyhâneyi muIbeççeler

Ka’bede san hâciyân eyler semâ

5. Ney safîr-i evk urup murgân-" kuds

Çün kebûter per-zenân eyler semâ

6. Ben o Kays-" serserî seyrim ki gâh

Ba "m üzre â iyân eyler semâ

7. Nûr bah oldukça Gâlib Hems-i a k

Mevlevîler zerre-sân eyler semâ

155

1. Dile ayn-" fütâde dîde-i pür-âb olur mâni

Acebdir kim beni gark etmege girdâb olur mâni
2. Salâh-" kârdan mestân-" a k"n râh" dîgerdir
Mürûr-" ke tî-i câme pül-i mihrâb olur mâni

3. Beni tecrîd etdi sâhil-i deryâ-y" vahdetden

Acebdir vakt olur kim matlaba esbâb olur mâni

4. Sabâh-" feyzdir rû endir sürme-i gaflet

Demi yokdur cilâ-y" nûr-" çe me hâb olur mâni

5. Çeken Mansûru dâr-" vahdete havf-" alâ’ikdir

FerâI-" güft ü gûya kesret-i ahbâb olur mâni

6. Tahammül eyle sûz-" a ka terk-i girye k"l Gâlib

Fürûg-" em’e zîrâ zerre mikdâr âb olur mâni

156

1. BâIlanan ol zülfe kayd-" cândan kessin tama’

Dû olan ol kâfire îmândan kessin tama’

2. Etdi zehr-âb-" nigâh-" yâr bîmâr âlemi

Mîzbân-" âfiyet mihmândan kessin tama’

3. Hûn-" dildendir h"nâ-y" pençe-i dâmân-res

El çekenler Yûsuf-" Ken’ândan kessin tama’

4. Câme-i cismi b"raks"n hât"r-" vasl-" ârzû

Hâci-i Beytü’l-Harem kurbândan kessin tama’

5. Bunca dem cû eyleyen e k-i revân" besdir dile

Gevher-i âdi dür-i nîsândan kessin tama’

6. Cân ehl-i a kda yokdur feyz dâI u erhaden

Bâgbân-" gam gül-i handândan kessin tama’

7. Gül en-i maksûdu sîr-âb etsin ol ayn-" hayât

Gâlib art"k dîde-i giryândan kessin tama’
 157

1. Murg-" âh-" ehl-i derdim lâneden k"ld"m ferâI

Gör o Hindûyem ki âte -hâneden k"ld"m ferâI

2. Beste-i hâl ü hat"n olmam ben ey âhin-nigâh

Tâir-i kudsüm ki dâm ü dâneden k"ld"m ferâI

3. Ten-perestân eylesinler Ka’be-i cism-i tavâf

Genc-i a k" buldum ol vîrâneden k"ld"m ferâI

4. Pür-safâ gördüm o ûhun nergis-i mahmûrunu

Bezm-i meyde nâle-i mestâneden k"ld"m ferâI

5. Hatt ü la’l-i yâra oldum Es’edâ çün â inâ

Lafz-" rengîn ma’ni-i bigâneden k"ld"m ferâI

158

1. Cilvedir ol bî-amân âzâra tevil-i dürûI

NaImedir feryâd-" âh u zâra tevil-i dürûI

2. Cçmeden mey bana bühtând"r deyip mestânelik

And içer ol gamze-i hûn hâre tevil-i dürûI

3. C’tizâr-" davete çe min süzüp mahzûn-nümâ

Der ki me gûlum iki bîmâra te’vil-i dürûI

4. Terk edip u âk"n anlarla olur handân u âd

Sanki istihzâ eder agyâra tevil-i dürûI

5. Zülfüne mecbûr olan u âk"n ol nâ-müslimân

Kü te eyler bend edip zünnâre tevil-i dürûI

6. Hatt" âzâdi deyip Gâlib hatt-" bîdâd"na

Katm" ol fetâvâ-y" bî-zinhâre tevil-i dürûI
 159

1. Cân"m alsa la’l-i eker-bârdân k"lmam ferâI

Kan"m içse hançer-i hûn-hârdan k"lmam ferâI

2. Kâmeti fikriyle ber-pây"m k"yâmet kopsa ger

Hâk olursam dâmen-i dildârdan k"lmam ferâI

3. Pâre pâre etseler âyîne-âsâ cismimi

Hevkim artar hayret-i dîdârdan k"lmam ferâI

4. Ey h"red bî-hûde men etme belâ-y" a kdan

Hât"r-" aIyâr için ben yârdan k"lmam ferâI

5. Pertev-i hüsnünden olmu dur dilim yek katre âb

Jâleyim çün mihr-i pür-envârdan k"lmam ferâI

6. Gâlibâ Gâlib gibi tertîb-i dîvând"r garaz

Hayli demdir sohbet-i e ’sârdan k"lmam ferâI

160

1. Billâh yûf bu u’bede-i hîç-kâra yûf

Yûf kadr-i câh u tantana-i i tihâra yûf

2. Pâ â ki bulmaya ser-i makdûuna kefen

Ol tûI-" tumturak âlem-i itibâra yûf

3. Bâd-" ecel ki söndüre kandîl-i cân"n"

Ba " ucunda bîhude em’-i mezâra yûf
4. Kerrât ile sâhife-i âlemde çekmi em
Bu sûret-i mükerrer-i leyl ü nehâra yûf

5. Bir hâne kim binâs" ola âh u e kden

Yaz"k o âb u renge o nak u nigâra yûf

6. Dürle ede zuhûr fürûn-" ikencede

Her bir la’l-i nâb o dür-i ehvâra yûf

7. Güm-nâm-" yâd-" hayr ola erbâb-" mans"ba

Söyler sadâ-y" güm güm tabl u nakkâra yûf

8. Sûr-i arûs kim ola mâtem netîcesi

Pûf em’-i bezme me ’ale-i u’le-dâra yûf

9. Gâlib penâh-" fakra gir abdâl-me reb ol

Al kerre-nâ-y" destine çal rüzgâra yûf

10. Oldukça söylerim der-i Monlâda kâm-yâb

Dünyâ gam"nda çekdicegim âh u zâra yûf

161

1. Yeni ba gösterip oynaklad" sünbüldür zülf

Al dülbendde bir deste karanfildir zülf

2. Azac"k âla bakar örnegi ruhsâr"nda

Bir k"ral saç" birî ümden iki güldür zülf

3. S"rma püskülleridir târ" nigâh-" u âk

Sebz-pû îde-i mir’ât-" tahayyüldür zülf

4. Kol dola makda ula makda i i âm u seher

Gamze i killedi dilbeste-i kâküldür zülf

5. Urdu baht-" siyehim târ-" harîr-i ebden

O mehe perde-ke -i hâb-" tegâfüldür zülf
6. Târ-" endî esi tahsîl-i muhâlâta sarar
Çe m-i sayyâd"na zincîr-i teselsüldür zülf

7. Çekmi ebrûlar"n etrâf"na nakkâ -" kazâ

Gûyiyâ perde-i mihrâb-" tevekküldür zülf

8. Gönderir an" selâm ibn-i Selâm’a Leylâ

Hir’-i Mecnûndan iki beyt-i tegâfüldür zülf

9. Yûsuf-" hüsne Züleyhâ-y" hevesden gûyâ

Dâmen-i âr"za bir dest-i tetâvüldür zülf

10. Târem-i perçem-i mi’râc-" suhenden kalma

Safha-i gülbün-i ruhsâra tenezzüldür zülf

11. Gâlib ibretle nigâh et bu kumâ -" nazma

Nescine ri te-ke -i târ-" teellümdür zülf

12. Olmu â ufte-i takrîri cemâl-i Hemsin

Ham-be-ham müzd-i ham-" gû -" tevâggüldür zülf

162

1. TîI-i gazab" zâhid-i nâdâna muhâlif

Mihrâb-" itâat dil-i eytâna muhâlif

2. Men eyleyemez bûs-" hat-" la’lini zülfün

Fetvâs" an"n âyet-i Kur’ân’a muhâlif

3. Dilber gam-" a k"n" diler dil dem-i vasl"

Hey bu ne aceb bende ki sultâna muhâlif

4. Dârû-y" hat" söyleme bîhûde tabîbim

Tedbîrlerin illet-i hicrâna muhâlif

5. Sen hande et ey hançer-i pür-hûn bu peyâma

Cân almak imi gamze-i cânâna muhâlif
6. Gösterme begim sîneni tâ e k ide ârâm
Mirâ’t-" safâ gevher-i galtâna muhâlif

7. Sen halvet-i tercîh edesin sohbete imdi

Gâlib bu sözün me reb-i yârâna muhâlif

163

1. Ne belâd"r bu ki dildâr cefâkâr ola hayf

Sûzi in nâlelerin garet-i inkâr ola hayf

2. Cntizâr eylesin hatt-" siyehkâri için

Gündüzün hasret ü sâmân ebin târ ola hayf

3. Nâvek-i gamze nedir ögredesin âh ederek

Hadef-i tecrübesi hât"r-" efkâr ola hayf

4. Kan yudup etmeyesin giryeni fâ aIyâra

Seni aglatmaya yâr ise talebkâr ola hayf

5. Müjen âlûde-i hûn etmi iken ol gül-i nâz

Berg-i ruhsâr"nâ nâz-" nigehin hâr ola hayf

6. Yakâ âte lere harmân ile pervânesini

Sen zebûn olas"n ol mâh ise gaddâr ola hayf

7. Cân u dilden seni bîzâr ede bezm-i vasl"

Yâr zannetdigin ol günde hep aIyâr ola hayf

8. Dest-i hâhi den ide kû e-i dâmân-" dirîI

Pençemizden bu girîbân dah" bîzâr ola hayf

9. Arz-" hâl ol ehe kâr etmeye Gâlib efsûs

Rik’alar tu’me-ke -i rahne-i dîvâr ola hayf

164

1. Gâh ol gerdene geh zülf-i semen -sâs"na bak

Mazhar-" tûl-" hayât ol kad-i balâs"na bak
2. Kâr-fermâs"na bil nak -" hayâl-i süverin
Sen bu bâziçeye aldanma temâ âs"na bak

3. Küfr-i zülf içre nihân olmu o çe m-i hâmû

Deyr-i hüsnünde ne Cncîl okur Îsâ’s"na bak

4. Ey firîbende olan va’d-i visâl-i yâra

Rûz-" ha r"n bile bu vadede ferdâs"na bak

5. A k eger çe mini efsûnla bend etmez ise

Dilberin câna yak"n sûh-" dil-ârâs"na bak

6. Pî -i ehbâz-" nigehde ne revâ kulkul-i mey

Kebg-i sahrâ-y" gam"n hânde-i bî-câs"na bak

7. Hûn-" dil dökmege rengîn edâs"d"r dâll

M"srâ-" hançerinin hâs"l-" manâs"na bak

8. Aç"l"r goncesi ol gülbün-i nâz"n elbet

Sen hemân kâide-i giryenin icrâs"na bak

9. Kâmeti vasf"na kâdir geçinirmi Gâlib

Hâme-i yekvezenin bihde davâs"na bak

165

1. Âte -i hüsnü gönüllere kodu cilve-i a k

Sâgara u’le-i halgerde kodu cilve-i a k

2. Güft ü gûy-" nigehin seyrini istersen eger

Ol cevâb" leb-i hançerde kodu cilve-i a k

3. Dâmeninden dökülen cünbi -i bî-pâyân"

Dev irip serv-i sanevberde kodu cilve-i a k

4. Devr-i zülfünde ferâmû olunan fitneleri

Cntizâr-" dem-i mah erde kodu cilve-i a k

5. Hehr-i yâr olmaIa evreng-i sabâh-" hüsne

 Himdi bir mâh-" siyeh-çerde kodu cilve-i a k

6. Hod perest ile edip yâr peresti temyîz

Vasl-" hicrân" berâberde kodu cilve-i a k

7. Art"r"p perde-i âhengini m"zrâb-" kalem

NaImeyi ri te-i m"starda kodu cilve-i a k

8. Edicek rütbe-i erbâb-" cünûnu tayîn

Kay sile Gâlibi bir yerde kodu cilve-i a k

166

1. Ey nev -bahâr-" hüsnü afak-tâb-" gül arak

Hatt-" lebi hayâl-i eker-hâb-" gül arak

2. Hayretdeydim o u’le-i âvâza kim eder

Âyinedâr-" sîneni girdâb-" gül arak

3. Mirât-" jale çe me-i hur îd olup bu eb

Aks etdi câm-" jâleye mehtâb-" gül arak

4. Ben hûn nisâr-" yâd-" ruhûn âh-" u’le-pâ

Nahl-i erer aceb k’ola sîrâb-" gül arak

5. Dü düm çemende mest ne bülbül ne bülbüle

Oldum hezâr za’f ile bitâb-" gül arak

6. Berk-i nigâh"n et zehebür-ra’d-" nâr-" a k

Cksîr-i nûr-" kalb ola tîzâb-" gül arak

7. E k etdi âh-" giryemi gül turre-i harîr

Oldukça u’le-i ruhu gark-âb-" gül arak

8. Pîçîde lafz" manî-i rengîne verdi rûh

Her beytim oldu î e-i pür-tâb-" gül arak

9. Gâlib ne feyzdir bu reg-i la’l-i nâb iken

Fevvâre-i kalem ede pür-tâb-" gül arak

10. Rûh-" nazarla Hems-i eker-rîz-i a k eder

 Bir gün bu te ne cân" da sîrâb-" gül arak

167
C bu gazel-i erifin makta"nda vâki olan eser-i a k lafz" sâhih-i dîvân
Gâlib Efendimiz Hazretlerinin vilâdet-i bâ-saâdetlerine târîh vaki olmu dur.
Kuddise s"rruhû.

1. Her bâbda bir derde dü ürür derbeder-i a k

Hâ â ki kedersiz geçile rehgüzer-i a k

2. Geh nefy ü geh isbâta dü er halk-" dehân"n

Bî-behredir ol meselede behrever-i a k

3. Mahmûrunu hü yâr eder ol câm-" mahabbet

Sâhib haber-i hayret olur bî-haber-i a k

4. Nüh-kubbe-i eflâki y"kar zur ile ammâ

K"rmaz yine zincîrini dîvân-" ser-i a k

5. Kim kâdir-i ilâc eylemege hükm-i kaderdir

Târîhi imi Gâlib-i zâr"n ESER-C AHK

168

1. Derd ü mihnetdir belâd"r a k

Bir manzarad"r ibtilâd"r ad" a k

2. Andad"r râz-" adem s"rr-" vücûd

Hîçdir yokdur bekâd"r ad" a k

3. Eylemekdir kendüyi mahz-" recâ

Cümleden kat’-" recâd"r ad" a k

4. Cân u cânândan müberrâ muttas"l

 Bir bilinmez müddeâd"r ad" a k

5. Himdi Gâlib bir eh-i alî cenâb

Gönlümüze â inâd"r ad" a k

169

1. Bo bulundu câm-" mey oldu tanîn-endâz-" a k

Yoksa ç"kmaz rind-i pür-irfândan âvâz-" a k

2. Her ne rütbe zâd pervâz olsa murg-" dil yine

Elbet avlar an" yüksekden uçar ehbâz-" a k

3. Penbe-i magz-" ser-i Mansûru der-gû eyleyip

Pek de at"lma gönül eylenmez if â râz-" a k

4. Eylemi gerçi muhayyer an" kânûn-" havâ

Tel k"râr dil-beste-i zülf olmas"n dem-sâz-" a k

5. Bî-tevakkuf devr-i sâgardar nümâyând"r bu kim

Yek cihetdir ne ’e-i encâm-" kâr âgâz-" a k

6. Ba kad"r ferzîn bend-i na’t-" satranc-" cünûn

Ruh-kü â-y" âhid-i nâmûs olur açmaz-" a k

7. Bilsen ayâ kang" demde hatm olur bu güft ü gû

Yâr-" bî harf-i vefâ Gâlib suhan perdâz-" a k

170

1. Dil ü cân"n enîs-i bezm-i irfân olduIun tuyduk

 O iki goncenin zîb-i gülistân olduIun tuyduk

2. C itdik bülbül ü pervâne-ve sûzi le feryâd"n

Gül-i em’in birbirine handân olduIun tuyduk

3. Zebûn olalar i te böyle meydân-" mahabbetde

Cki âhû görüp bir îr-i hayrân olduIun tuyduk

4. O mihr-i çarh-" i ve yanî rû-pû eyleyip mâhi

Letâfet-küster-i âm-" garîbân olduIun tuyduk

5. Heb-i Kadre i itdik geldigin Nevrûz-" Sultânî

O eb kim îd olup hem ekkeristân olduIun tuyduk

6. Degil irk-i mahabbet hâs-" halvet ayni vahdettir

Gehî irk-i celî tarz"ndan îmân olduIun tuyduk

7. Kazâs" mümkin olsa âh Gâlib bir dah" görsen

O mâh"n hâne-i pertevde mihmân olduIun tuyduk

171

1. Lutfu agyâra k"l ey ûh pe îmân olarak

Sen beni cevrine âyeste bil ihsân olarak

2. Hafak-" e k bulur subh-" visâli bir gün

Ser-i kûyunda felek her gece bin kan olarak

3. Nev-bhâr-" gam"na bülbülüz ol gonce-femin

Arar"z hande-i dîrîneyi giryân olarak

4. Zîver-i gül en-i âgû olur âhir o perî

Gülerek aç"larak gül gib handân olarak

5. Arz-" hâl elde figân dilde zebân evke-künân

Geldi bu Gâlib-i dîvâne gazel-hân olarak

172
1. Fedâ-y" tîg-i sitem olmaga bahâne mi yok
Mahabbet ehline kânûn-" â "kâne mi yok

2. Humâr-" mestî-i subh-" visâle firkatde

Hayâl-i çe m-i siyehden mey-i ebâne mi yok

3. Bu pîç ü tâb nedir maraz-" mukâbelede

Tecâhül eylemege özr-i ârifâne mi yok

4. Hikeste-hât"r-" dîvânegân-veli bilmem

Perî-i î e mi yok nâz-" nâzikâne mi yok

5. Karârgah olacak murI-" manâ-ya Gâlib

Bu gülistân-" gazelde bir â iyâne mi yok

173

1. Bas"lma ne ’eye tâ mest-i hâb oluncaya dek

Yap"lma kayd"na dü me harâb oluncaya dek

2. Kolay m" zâhid-i tür ola sâhib-i irfân

Neler görür ser-i gûre arâb oluncaya dek

3. Sabâh-" hüsnü olur âm âm" sonra seher

Hevesgerân" bütün kamyâb oluncaya dek

4. Bu ba ka hayf olur erbâb-" ha re kim duralar

O uhûn etdigi bir bir hisâb oluncaya dek

5. Ne zehrler geçer inbik-i nûk-i müjgândan

Harâb-" hûn-" ciger gözde âb oluncaya dek

6. Sunup o u’le-i ruhsâre dûd-i hat görünür

Gönüller âte -i Iamdan kebâb oluncaya dek

7. Ne sözler oldu ferâmu -" ehl-i dil Gâlib

Suhan bu tavra girip intihâb oluncaya dek

8. Füyûz-" hazret-i Monlâ-y" Rûm’a had yokdur

Derinden olma cüdâ feth-i bâb oluncaya dek
 174

1. Ne hevâ vü ne kemân ü ne kemânke ancak

Erdiren menziline tîr-i nidâ-y" yâ Hak

2. Kim ki hamyâze-i sa’yi çeker elbet çü kemân

Tîr-i âmâli ni ângâh"na eyler mülhak

3. Menzil-i rif’at-i tîre varamaz hîç kemân

Bir deIildir bu havâlarda mukayyed mutlak

4. Veled-i pâk olur bâis-i i’zâz-" peder

Dâimâ tîr verir kadr-i kemâna revnak

5. Pîr-i ham-ge telerin himmetidir bâis-i ân

Kim kemân"n bu söze tîr-i zebân" entak

6. Nâvek-i gamzesi dildûzdur ebrûsundan

Eylemi hükm-i kazâ tîr-i kemândan esbak

7. Üns-i ûri diger ü halta-i bât"n dîger

Manîde tîr degil lafz-" kemândan mü tâk

8. Tîre çesbând"r ag"z birligi etmekde kemân

Yine keç re’ylere ehl-i hevâd"r elyak

9. Tir tir titredim Es’ad bu kemân" çekicek

Matla’-" Ne ’et üstâda ne güç söz katmak

175

1. Ne çekdi murg-" dili zülfü bend edinceye dek

Beli büküldü tutup der-kemend edinceye dek

2. Cli me ziynet-i dünyâya hem-çü kirm-i harîr

Tenin esîr-i firâ -" perend edniceye dek

3. Ko ilmi zâidi Kur’ân âsümâna ç"kar

Tashîh-i nusha-i pâzend ü zend edinceye dek
4. Tekâtür etmeden inbîk-i zehr olur gözümüz
Hekerli lebleri bir nû -" hând edinceye dek

5. Yolunda bir nice üftâde pây-mâli olur

O ûh zabt-" zimâm-" semend edinceye dek

6. Alîlin ömrü geçer hastelikte merd-i tabîb

Clâc-" r"fk ile def’-i gezend edinceye dek

7. Hat-âver olmadan ol fitneyi basd"r

B"rakma gamzesi cem’-i levend edinceye dek

8. Ne tâze tâze zemînler bulurdu Gâlib-i zâr

Sözün felekde melekler pesend edinceye dek

9. Harîm-i dergeh-i Monlâda pây- mâçan tur

Nevâl-i himmetine h"ssemend edinceye dek

176

1. Olduk harâb-" cilve-i berg-i tekellümün

Kâr etdi câna sûz-" erâr-" tebessümün

2. Bizden arâb-" handeni çün eyledin dirîI

Etme nihân barî habâb-" tebessümün

3. Fevvâre-i erâre eder mutribân"n"

Hâ â ki sabra u’le-i mevc-i terennümün

4. Gâhî ç"kar o sâ’at elmâs" sîneden

Rah ende âftâb"na bak subh-" kâkumun

5. Hatt-" erîf ü emr-i hümâyun-" zülf ile

Âhir zamân-" fitneye vard"r takaddümün

6. Birbiri ile kar "la "r ebrüvân gibi

Tîg-i tegâfülünle nigâh-" terahhümün

7. Etfâl-i e k pey-revin olmu dü üp yola

Ey mevc-i seyl-i nâle nedir bu telâtumun
8. Bu zikr-i kalbi hükmet-i i râka k"l vukûf
Âvâz-" cû u ism-i Felâtûn çeker humun

9. Dü mez o mihre secdesi nîlüferin kabûl

Gâlib döküldü nâfile e k-i tezallümün

10. Hebnem-nisâr-" girye-i ems-i mahabbet ol

Hîç kor m" yerde gözleri ya "n" merdümün

177

1. Kâkül üftâdesidir perçem-i i kestesinin

Turre âvîzesidir zülf-i girih-bestesinin

2. Mevc-i bûy-" cünûn târ-" hayâl-i sevdâ

Cümle â üftesidir sünbül-i hod restesinin

3. Reng-i reftâr döker bâl-i tezerv-i ârâm

Cünbi -i dîgerine cilve-i âhestesinin

4. Halka-i âh yâhûd u’le-i cevvâle degil

Dîde dâI-" gam"d"r âte -i bercestesinin

5. Kû e-i dîde-i tasmîmde kalsun hâlî

Belki ân"n veremem mevki-i âyestesinin

6. Gül-i mazmûnu bitirmi bu zemînde zurefâ

Sard" Es’ad hevesinin rabt"na bir destesinin

178

1. Eyleyip teshîr mülk-i Çîni server perçemin

Bahs eder âfâka top top mü g ü anber perçemin
2. Sahn-" gül enden dimâg-" kubbe-i eflâke dek
Eyledi ba dan ba a dehri muattar perçemin

3. Mihr-i mah er-ve bizi yakd" begim tâb-" ruhun

Hô lan"r bu pîç ü tâba sâye-perver perçemin

4. Evc-i istingâdan etmez vermez u âka karâr

Sünbüle bir bestedir ammâ muhayyer perçemin

5. Nahl-i Tûbâd"r ki her revzenden olmu rûnümâ

Kaplay"p firdevs-i enzâr" serâser perçemin

6. Âlem-i hüsnün odur âhen eh-" fermân-dihi

Ka’be-i dîdâr"n" zîrâ ki örter perçemin

7. K"ld" yaIma sabr"m"z zîr-i tegâfülden nigâh

Gâhîce zîr-i külehden dah" göster perçemin

8. Nev-bahâristân desem âyân nihâl-i kaddine

Bâg-" hüsnünde gül ibrî ime benzer perçemin

9. Eylemezdi ar -" alâs"nda hüsnün cilvegâh

Olmasa nûr-" siyeh ey hûr peyker perçemin

10. Ukdedâr eylerdi ser-târ-ser dil-i pür-derd-i ney

Görse bir tarz"yle tarh-" sünbül-i ter perçemin

11. Alsalar ba dan eger serpû -" mâh" gam degil

Fes aç"p tek sen nümâyân eyle kâfir perçemin

12. Kâr-bân-" Çîndir gelmi Bedah iklîmine

Kâle dökmü tarf-" ruhsâr"nda yer yer perçemin

13. Bir hümâd"r kim ikâr etmi niçe ankâlar"

Evc-i hüsnünde senin bâz eyleyip per perçemin

14. Sabr u hû un târ-mâr etmi dâg"tm" akl"n"

Gâlib-i bî-tâbdan dah" ne ister perçemin
 179

1. Kebûd çe min edip cilveger per-i nigehin

Peyâm" göklere erdi kebûter-i nigehin

2. Ne semte azm-i Hülâgû-y" gamze kim etmi

Sevâd-" sürmeyi dümdâr le ker-i nigehin

3. Eder mahalline teblîg âyet-i nâz"

Var ise Rûhu’l-Emîndir peyember-i nigehin

4. Harâca kesdi hat"n davet etdi îmâna

Nebiyy-i seyfdir elhak peyember-i nigehin

5. Geçirdi tîI-i nazardan havâric-i hatt"

Misâl-i vak’a-i S"ffin Haydar-" nigehin

6. Hücûm-" hatt"na ey kâtil etme e k-i melâl

Suvarma âb-" zümürrüdle hançer-i nigehin

7. Boyand" gök dere firûze dökdü derdinden

Hirâs sald" Ni âbur’a le ker-i nigehin

8. Zemîni Gâlib-i muciz demindir etse dah"

Dem-i Mesîhi müsahhar füsûnger-i nigehin

9. Bu hâksâr" gör ey kîmyâ-y" Hems nazar

Dokundu Hazret-i Zerkûb’a kemter-i nigehin

180

1. Yokmu bir âha ey gül-i ranâ tahammülün

BâIr"n ne yakd"n âte -i hasretle bülbülün

2. Yek-rengdir zebân-" hakîkatda hüsn ü a k

Bânk-i hezâr u’lesidir âte -i gülün

3. Dûzah-ni în âte -i fakr olduIun kalur

Ey âhiret-harâb tehîdir tevekkülün

4. Tekrarlarla übheleri dâni anlama

Gel ârif ol ki marifet olsun tecâhülün
5. Y"kmaz binâ-y" hâne-i satranc-" zelzele
Zâhid ikest-i dilde abesdir taammülün

6. Merdânelik asâleti meydânda bellidir

Hayber günü babas"n" kim sordu Düldülün

7. Gâlib maârifin de safâs" deger velî

Cânân vasf"d"r hala asl" tagazzülün

181

1. Yâresi muhtâc-" kâfûr olmas"n bir kimsenin

Sîneden meh-pâresi dûr olmas"n bir kimsenin

2. Anber-i deryâ-y" pîç ü tâb mevc-i satrîdir

Nâm" bu defterde mestûr olmas"n bir kimsenin

3. Gamze-ve mahmûr u bîmâr olmadan bulmaz amân

Lutf-" hüsne tab" magrûr olmas"n bir kimsenin

4. Fitne-kâr-" a kda yâ Rab eh-i endî esi

Le ker-i zülf üzre Mansûr olmas"n bir kimsenin

5. Çe m-i yâr" zevk-i mey bed-mest-i nâz etdi dirîg

Mâtem-i hem-hâne-i sûr olmas"n bir kimsenin

6. Dil verip aIyâr-" perver ûha men gibi gedâ

Dü men-i bed-hâh" mesrûr olmas"n bir kimsenin

7. Laht-Laht olup dili ayîne-i sad-pâre-ve

Merhem-i jengâr-" nâsûr olmas"n bir kimsenin

8. Gayret-i a k eyler Es’ad kâse-i ömrün ikest

Hem-sifâl-i bezmi fagfûr olmas"n bir kimsenin
 182

1. Meyhâne sadr"na geç otur kâm-rân isen

Sâkînin al ayaI"n" ger pehlevân isen

2. Üftâdeler ki kâfir elinde esîrdir

Ta’n etme zâhid anlara sen Müslümân isen

3. Pek g"rralanma kû e-i mihrâb-" tâ’ata

A k"n kemân-" saht"n" çek kahramân isen

4. Dehrin iki kadehle degi kâr u bâr"n"

Bilme cihân umûrunu rind-i cihân isen

5. Bizden hemân gürîze mi derler h"râm-" nâz

Bir yol da gel bu cânibe serv-i revân isen

6. Âyîne-i derûnu ikest etme ey perî

Terk eyleme gönülleri gözden nihân isen

7. Der-pî edip safâ nazar" mest-i hayert ol

Gerçek mürîd-i îve-i pîr-i mugân isen

8. Mehcûrsun hayât-" mahabbetden ey gönül

Memnûn-" î -i zidengî vü câvîdân isen

9. Gâlib cenâb-" hazret-i Hârihden iste feyz

Esrâr-" a ka tâlib-i erh ü beyân isen

10. Dergâh-" cûd-" hazret-i Monlâ’y" Rûma dü

Âgâh-" tavr-" bî-bedel-i a "kân isen

183

1. Bâis-i bünyâd-" hüsnün kalb-i vîrând"r senin

Zülfün ejder gösteren bu genc-i pinhând"r senin

2. Yâ nedendir dü men-i îmân ola harf-i itâb

Muciz-i la’linde kâfirler Müslümând"r senin
3. Hat siyeh îmân u ebrû kâtil ü müjgân belâ
Her bün-i mûyûnda bir cellâd mihmând"r senin

4. Manî-i rengîn-i la’lin hâmeye gûyâ günâh

Daimâ tîginden ammâ dökdügün kand"r senin

5. Harf-i ekvâ na-becâd"r a k-" tab’"mken benim

Bunda yok cürmün fakat çe min subhandând"r senin

6. Lutfa mutâd eyle tab-" nâzikin yohsa benim

Gâlib’e cevrinde âzâr"n da ihsând"r senin

184

1. Âlem-i bâlâdan u âka bâlâd"r kâmetin

Secde-fermâ-y" ser-i fikr-i resând"r kâmetin

2. Nâza meyletmez ki serke lik tenezzüldür ana

Câme-i ta’bîre gelmez nev-edâd"r kâmetin

3. Bâgbân-" a k su vermi arâb-" i veden

Tohm-" gülden bitme bir serv-i safâd"r kâmetin

4. Âb-" gevherle pür eyler dâmen-i nezzâremiz

Öyle bir fevvâre-i mû’ciz-nümâd"r kâmetin

5. Rütbe-i nâz"nla gûyâ lafz-" ma’nâd"r hemân

Medd-i ihsân zann olur medd-i hatâd"r kâmetin

6. Fark yok biri muhayyeldir an"n biri dürûI

Ser ber-ebr-i dâver-i va’d ü vefâd"r kâmetin

7. Pâye-i dûn olmas"n ey sebz-i teh gülgûn sana

Ben dedimse sâye-i murg-" hümâd"r kâmetin

8. Feyz-bah olmu reg-i ebr-i ezel cûy-" ebed

Cevher-i cân nahl-i pür-ne v ü nemâd"r kâmetin
9. Dü men-i bed-kâma âfet Gâlib-i bi-câna cân
Ar a dek peyveste bir nûr-" duâd"r kâmetin

185

1. O t"fl-" nâz benim dâsitân"m olsa gerek

Edâ-y" lükneti vird-i zebân"m olsa gerek

2. Aceb ki sîneye çekmekde bin belâ çekdim

Bak"lsa hazret-i cânân cân"m olsa gerek

3. Egerçi de ne-i sertîz derler ebrûya

Benim orac"I" cây-" emân"m olsa gerek

4. Harâb-" der ü gam oldu derûn-" bîmâr"m

O gamzeler bu söze tercemân"m olsa gerek

5. Cenâb-" perteve peyrelik eyleyip Gâlib

Benim dah" bu gazel dâsitân"m olsa gerek

186

1. Vard"k der-i saâdetine yâri görmedik

Girdik behi te hayf ki dîdâr" görmedik

2. Gitdik sipihr-i çârüme dek çâre-hâh olup

Derdâ ki Îsî-i dil-i bîmar" görmedik

3. Bak devr-i vâjgûne felek neyledi bize

Cem meclisinde sâgar-" ser âr" görmedik
4. Olduk harîm-i Kâbeye Mecnûn-ve revân
Geçdi duâ-y" hayr"m"z âsâr" görmedik

5. Mir’âta girdi aks gibi mahv olup gönül

Hayretdeyim ki sûret-i dildâr-" görmedik

6. Bu tâlî ile hâhi -i feyz etmeyiz dahi

Hâver-zemînde mihr-i pür-envâri görmedik

7. Gâlib ne hânde kald" bizim arz-" hâlimiz

Dîvân-" a ka geldik hunkâr" görmedik

187

1. Hüsnün ebrûlar dü-belâ dil-pesend etmi senin

Mün î-i takdîr unvân"n bülend etmi senin

2. Çe m-i ehbâz"n al"p evvel dil-i âvâremi

Sonra tutmu zülf-i pür çînîde bend etmi senin

3. Sâkî-i bezm-i ezel rind-i bî-pervâ-y" a k

Cân"n" câm-" safâdan ne ’e mend etmi senin

4. Zülf ü hatt ü gamzene â ûblar dü mü ehâ

Le kerin bîdâdl"k düzd ü levent etmi senin

5. Dîde-i pür-hûne müjgân"mla eden dûr-bâ

Leblerin gülçin-i bâI-" nû -hand etmi senin

6. Ben demez miydim sana ey â "k-" mü kil-pesend

Gönlü evk-i ârzû-mend nejend etmi senin

7. Gâlib ol ûhun kemâl-i iltifât ü hâhi i

Tab’"n" re k-âver-i mülk-i Hucend etmi senin
 188

1. Ey mâh söyle imdi nedir minnetin senin

Olsun gam-" firâk benim vuslat"n senin

2. Cnsâf nâm bir mehin evsâf" söylenir

Hîç yok mu öyle zât ile ünsiyetin senin

3. Ey mey müdâm bizleri mestâne anlama

Def-i humâr gayri ne hâsiyyetin senin

4. Cû u hurû -" bîhüde ey hum garîbdir

Bilmez mi kimse bezmde keyfiyyetin senin

5. Hep zülf-i i tiyâk-" perî ânken dahi

Ben olmad"m m" bâis-i cemiyetin senin

6. Her subh u âm mihr ü meh-âsâ eder zuhûr

Hân-" keremde her ne ise k"smetin senin

7. Gâlib cünûn-" evk-i mahabbetden a kdan

Terk-i sivâd"r anlad"I"m niyyetin senin

189

1. Merhabâ ey eref-i bezm-i vefâ hô geldin

Gele ey ne e-i sahbâ-y" safâ hô geldin

2. Ufk-" evc-i saâdetde mi oldun tâli

Hele bilmem bu eb ey mâh bana hô geldin

3. Zâhidâ hâli harâbâta gider inkâr"

Böyle ol yohsa demez kimse sana hô geldin

4. Zikr-i ebrû-y" dil-ârâ gibi dest-âvîzin

Kudsiyân nezdine ey dest-i duâ ho geldin

5. Gelse bu sûretle bütgede-i hüsne eger

Bütler îmân getirip der sanemâ hô geldin
6. Geli i öyle ki bir fitne-i nev-peydâd"r
Ç"kd" hatt"na dedi cünd-i belâ hô geldin

7. Bu hô -âyende gazel meclis-i yârânda sana

Diye ey Gâlib-i pâkîze-edâ hô geldin

190

1. Dûzah bahâr-" hüsnüne bir gülistân senin

Kulzüm erâr-" a k"na bir katre kan senin

2. Bir gevherim var e k midir dil midir desem

Peydâ benimdir ol dür-i yektâ nihân senin

3. Âte içinde sebze bitirmi harîrden

Bâg-" ruhunda kimdir aceb bâgbâb senin

4. Bir Mihribân gû ederiz ad" mihr ü dâd

Gelmez mi subh-" sînene ol mîhmân senin

5. Cânân m"s"n belâ m"s"n â ûb-" cân m"s"n

Ey bî-emân gayri elinden amân senin

6. Gâlib dürûI imi tutal"m va’di ol bütün

Îmân getür ki dînine s"gmaz yalan senin

191

1. Ne bend-i eh ne muhibb-i gedâ im" bildik

O bî-mürüvveti yâd â inâym" bildik

2. Deyince mü k-i huten etdi çîn-i ebrûsun

Bu pîç tâb’"m"z ey dil hatâym" bildik
3. Figân-" bülbülü der-gû eder san"rd"k biz
Nevâ-y" gam bâd-" sabâym" bildik

4. Mahabbet ile perî ân olunca târ-" hayâl

Nesîm-i zülfünü an"n hevaym" bildik

5. Ne kasd eder ise ma’ ûk hayr odur çünkim

Safâ-resân-" dil ü cân safâyimi bildik

6. Görünce sikkeyi u âk çehre zerdinde

Nigâh-" mür îd-i Rûm kîmyây"m" bildik

7. O cümleden biri zât-" Fasih imi Gâlib

Suhan cenâb"na dâd-" Hudâyimi bildik

192

1. Heb zinde-dâr-" zülf-i ebistân kim senin

Encüm- ümâr-" hal-i perî ân kim senin

2. Hünâbe-hîz-i girye reg-i hâbd"r bana

Bîdâr-" âb-" hançer-i berrân kim senin

3. Çün hâme fikr-i hatt"n ile tîre-rûz iken

Rû en-beyân-" rûy-" d"rah ân kim senin

4. Mey nû -" yâd-" m"srâ-" rengîn lâ’l kim

Nazm-â inâ-y" gevher-i dendân kim senin

5. Hehbâz-" sayd-" hüsn-i bütân"m nigâh-ve

Ammâ zebûn-" pençe-i müjgân kim senin

6. Gül-pû -" nev- ükûfe-i bâg-" mahabbetin

Hâyân-" zîb-i kû e-i dâmân kim senin

7. Ey gonce-fen kü âde-i lutf eyle Es’ad"

Bir murg-" hô -nevâ-y" gülistan kim senin
 193

1. Yârd"r maksûd gayrî müddeâ lâz"m degil

Mâ’nî-i bîgâne lafz-" â inâ lâz"m degil

2. Hançerinden aksa da âb-" bekâ lâz"m degil

Ejder aIz"ndan o pâ-zehr-i atâ lâz"m degil

3. Güft ü gûya gelmez ömrüm cünbi -i reftâr-" nâz

Kârbân-" îve geçdikde sadâ lâz"m degil

4. Gevher-i yâkût ve hem u’le hem fânûs olur

Nûr-" dil pertevlenince ihtifâ lâz"m degil

5. Hurde tasvîr-i siyeh hâmem verir manâya cân

Matla-" rengînden bend-i kabâ lâz"m degil

6. Cstemez fer -i münakka hâne-i deryâ-dilân

E k-i mevc- â -mevc besdir bu riyâ lâz"m degil

7. Sâyesinde kimsenin etmez recâ âheng-i gam

Yanî mûsikâr için bâl-i hümâ lâz"m degil

8. Gamzeden bir sehmi dü sün de zekât-" hüsnünün

 "kâ def-i belâ redd-i kâza lâz"m degil

9. Bir midir îr-i neyistân ile hîç îr-i hasîr

Rûz-" himmetdir garaz tavr u edâ lâz"m degil

10. Bâdî-i gülgûn gerek destine çün la’l-i müzâb

Yohsa sâkinin ayaI"nda h"nâ lâz"m degil

11. Devr-i Mevlânâday"m devr-i felekmi yâ melek

Cstemem Gâlib dola s"nlar bana lâz"m degil
 194

1. Dü dü âte imdi bir ummâna kim çe mimdir ol

Oldu deryâ-hîz o âte -hâne çe mimdir kim

2. Gonce-i em’-i tecellîdir deyip ruhsâr"na

Berg-i gülden bâl açar pervâne kim çe mimdir ol

3. Pençe-i mercân"na müjgân-" hûn-âlû demek

Sand"lar pür-lâ’l bir peymâne kim çe mimdir ol

4. Ka’be-ve pirâmenin etfâl-i e k eyler tavâf

Bo degildir cû eden dîvâne kim çe mimdir ol

5. Genc-i dilde isterim tenhâ temâ â-y" ruhun

Hîç göz açd"rmaz iki bîgâne kim çe mimdir ol

6. Zabt edip imdi perîler hâne-i endî emi

Pür-hayâl oldu o mînâ-hâne kim çe mimdir ol

7. Â iyân-" bülbül-i efsûsdur Gâlib henüz

Murg-" vasl-" yâra dâm u dâne kim çe mimdir ol

8. Feyz enzâr-" cenâb-" Hemsden geldi bana

Gevherîn bir subha-i sad-dâne kim çe mimdir ol

195

1. Niçe yüz bin câm-" gûnâgûn erâb oldur ki ol

Bî-adeddir gerçi encüm âftâb oldur ki ol

2. Â inâ-y" bahr-" tevhîd olmak istersen eger

Kesret-i emvâca hayrân olma âb oldur ki ol

3. Cümle bir “kün”den nümâyând"r vücûd-" kâinât

Bâis-i îcâd-" kevn olan hitâb oldur ki ol

4. Güft ü gû vü cüst ü cû s"gmaz “elest” esrâr"na

Tâ ezelden böyle vermi ler cavâb oldur ki ol
5. Âlem-i bâlâda seyr eden hurûf-" âliyât
Mushaf-" ruhsâre etmi dir kitâb oldur ki ol

6. Zühd-i hu k u davî-i hu k u dimâg-" hu kunu

Bahr-" manâ sanma ey zâhid serâb oldur ki ol

7. Verme nüh tâk-" sipihre rütbe-i bûd u nebûd

Bil ki ummân-" vücûd üzre habâb oldur ki ol

8. Nîk ü bed endî esinden fâriI eyle gönlünü

Görme âlemde hatâ rey-i savâb oldur ki ol

9. Zabta gelmez vâhidin tekrâr" mü kildir vukûf

Hâs"l" adâd hep birdir hisâb oldur ki ol

10. Perde olmu dîde-i bîdâr"na pindâr-" hayf

An" ref’ et rûy-" dilberde nikâb oldur ki ol

11. Terk-i aIyâr ile herkes vâs"l-" yâr oldu lîk

Gâlibin aIyâr" Gâlibdir hicâb oldur ki ol

12. Hazret-i Hunkâr-" ekber hâkine fer et yüzü

Vâris-i peygâmber-i âlî-cenâb oldur ki ol

196

1. Yazd" hatt gül varak-" rûyuna saf saf sünbül

Oldu nazm-" güle tahmîs-i mutarraf sünbül

2. Bâga sak"z gülüdür muIbeçe-i ervete-pû

Kar usunda okur Cncîl-i muharref sünbül

3. Nev-bahâr etdi hat ol seyyidin âl-" ruhunu

Oldu dîdâr-" erîf ile mü erref sünbül

4. Nekre kandilleri böyle degildir rû en

Olmadan âhâ izâfetle muarref sünbül

5. Dökülür gül ene ebnem gibi e k-i pervîn

Takmas"n rûyuna ol mâh müzellef sünbül
6. Yanarak âh ederek köhne bahâr-" hüsne
Bir gazel söyledi kandîl müreddef sünbül

7. Cû -" tûfân-" bahârân" edip fevcâfevc

Mevc-i bahr-" çemeni eyledi ber-kef sünbül

8. Dürüm ef ân olarak âh-" bahâr etdi hurûc

Dâmen-i de te döküldü yine kef kef sünbül

9. Kondu sad-berg-i ruha vefk-i sad-ender sad hat

Tarh edip mü ge biraz âyet-i Mushaf sünbül

10. Perçemi vasf"n edip mutrib o mâh"n Gâlib

Dökdü san meclise her bestede bir def sünbül

11. Verdi zülfeynine hûrân-" behi tî zînet

Mesnevîden kopar"p bir nice eltâf sünbül

197

1. Lafz-" rengîn olur ebyât-" hayâl üstüne gül

Hô gelir gül en-i fikretde nihâl üstüne gül

2. Kimse nak eylemedi safha-i hât"rda dahi

Rûh-" âl"n gibi bâlîn-i visâl üstüne gül

3. Ayb pû ânda olur varsa safâ-y" hât"r

Mâhd"r perde-i eb-gûn-" leyâl üstüne gül

4. Çe m-i pür-hûna dü er medd-i nigâh-" hasret

Hu’ledir âh-i dilin em’ misâl üstüne gül

5. Gerden-i sâfî d"rah ende bilûrîn mînâ

Rûy-" âl"ndaki bu hüsn ü cemâl üstüne gül

6. Gösterip hande-i dendân nümây" ey zahm

Sîne-i ehl-i dil ü îfte-hâl üstüne gül

7. Bu gazeldir gül-i rûy-" seped-i e ’âr"m

Komas"n Gâlib an"n ehl-i kemâl üstüne gül
 198

1. T"râ etme ruhûndan sevdigim hatt-" siyah"n gel

Geçirme tîgden ey bî-amân kendi sipâh"n gel

2. Sana gül câmii bu sîne-i sad- erhad"r âhâ

Suvard" e k ile saka-y" çe mim hâk-i râh"n gel

3. Gözüm yollarda kald" gezme ey tîr-i nigeh bîcâ

Girersin belki tâ ki kan"na bir bî-günâh"n gel

4. Gelip gû -" dil-i pür-dâI"ma ey kulkul-i mînâ

Kudûmünle çerâg"n rû en et bu hânkâh"n gel

5. Derûn-" Es’ad" seylâb-" hasret eyledi ber-bâd

Efendim lutf edip etme harâb ârâmgâh"n gel

199

1. Halka halka kâkülünde dâg dâg oldu gönül

Hô gelip dîvânelik dâg üstü bâg oldu gönül

2. Gerçi râh" râst etvâr-" sülûk-" müstâkîm

Râhberler kesretinden güm-sürâI oldu gönül

3. Gevher eyler jâle-i gülzâr"n" mehtâb-" a k

Kirm-i eb-tâb idi imdi eb-çerâI oldu gönül

4. Â inâ-y" sûret olmaz manî-i ankâ gibi

Uzlet etdi i idenlerden "râI oldu gönül

5. Geçdi em’-i sîneye mânende fânûs-" nûr

Mihr ü mehden kâni’-i genc-i ferâI oldu gönül

6. Tâ erince Gâlib’e feyz-i dem-i Monlâ-y" Rûm

Ney gibi râh-" nefesde göz kulaI oldu gönül
 200

1. Â inâ-y" s"rr-" âdemdir gönül

A k-" Mevlânâ-y" mahremdir gönül

2. Olamaz âsûde bî-kârân gibi

Ehl-i derde yâr ü hemdemdir gönül

3. Bir iki rind-i kadeh peymâyile

Mâil-i nû -" demâdemdir gönül

4. Ba ka bir âlem bulup mey-hânede

Bî-niyâz-" halk-" müsellemdir gönül

5. Mahv olup fikr-i dehân-" yârda

Kayd-" hestîden müsellemdir gönül

6. Himdi Gâlib feyz-i Mevlânâyile

Hamdülillâh âd u hurremdir gönül

7. Hazret-i ârih-i Rüsûhîden bu gün

Dersine âkird-i mülhemdir gönül

201

1. Tavr-" cisme u’le-i em’-i tecellâd"r gönül

Ben hâmu olsam da râz-" a k" gûyâd"r gönül

2. Manî-i himmet-ve ehl-i sûrete olmu baîd

Tahtagâh-" Kâf-" istignâda Ankâd"r gönül

3. Zeyn eder sevdâ-y" zülfünle an" sultân-" a k

Câme-i eb-rengde beyt-i muallâd"r gönül

4. Ba ka âlem bulmu ol mihr-i cemâl-i yârdan

Zerredir hem âftâb-" âlem-ârâd"r gönül

5. Vermem iksîre gubâr-" dergeh-i ehl-i dili

Hâkd"r Gâlib velî kân-" istignâd"r gönül
 202

1. K"l"c" kanl" eli kanlu dili kanl" güzel

De t-i â ûba a îret begi Türkmenli güzel

2. Bir abâ-pû u yavuz atl" vü Bagdâd pû ulu

Âlevî-kî ü dervî -dil ü Osmânl" güzel

3. Görücek dûrdan u âka belâlar k"zar"r

Hemseli al kaput âte i kaftânl" güzel

4. Utan"r görse eger hüsn ü edâs"n Hîrîn

Öyle ser-tâ-bekâdem pür-edeb erkânl" güzel

5. Etmez ikbâl-i tabiat ki seven gayrîlerin

Var iken Gâlib o pek mu’teber unvânl" güzel

203

1. Ruhun ederse de pinhân bize hicâb degil

Ki mâh" perde-i eb örtemez nikâb degil

2. Günâh"m"z bu ki azm-i mahabbet eylemi iz

Bu rütbe-i cevrin efendim hele savâb degil

3. Heb-i vefâda mülâkât" ile yârân"n

Safâ-y" r"tl-" girân var gözümde hâb degil

4. Hô â ki bûse-i ruhsâr"n ede erzâni

Suâl edince gönül sâde bir cevâb degil

5. Y"k"ld" ma’reke-i gamda kâh-" zevk ü ne ât

Duâ-y" pîr-i mugân ile dil harâb degil

6. Mahalle nisbeti çekmek mecâzd"r yohsa

Fürûg-" âlem-i tahkîk âftâb degil

7. Der-i sarây-" ma’ânî kü âdedir ammâ

Bak"lsa âire Gâlib o dahi bâb degil
 204

1. Benim ifâ-y" ten-i zâr u müstemendim gel

Devâ-y" derd-i derûnum olan efendim gel

2. Nihâl-i âh" yeti dirdim âhir eflâke

Kusûra bakma gel ey serv-i ser-bülendim gel

3. Nedir o hançer-i gamzendeki celâlîlik

Bîraz da nâze çek ey ûh ehlevendim gel

4. Peyâm-" vasl için atd"I" tîr-i müjgân"

Hezâr can ile makbûl ü dil-pesendim

5. Seninle zabt ederim an" vakt-i cevlânda

Semend-i hât"r"ma sîm -sîne-i bendim gel

6. Gam"nla geldi bana t"fl iken dem-i pîri

Eyâ gazâl-i civân-baht ü hû mendim gel

7. Kudûmun eylesin ihyâ bu Gâlib-i zâr"

Devâ-y" derd-i derûnum olan efendim gel

205

1. Ey berg-i leb-i dem-i tebessüm

Dil-hûn-kün-i ebnem-i tebessüm

2. Vey âyîne-i ruhunda cevher

Esrâr-" mücessem-i tebessüm

3. K"l nükte-i mahfî-i dehân"n

Nak -" gül-i hâtem-i tebessüm

4. La’linde olur hayât-" dü nâm

Çe mindeki mâtem-i tebessüm

5. Zîr-i leb-i fesden eyler îmâ

Çok nükteye perçem-i tebessüm
6. Ebrûlar edip i âret-i nâz
Gûyâ olup ebkem-i tebessüm

7. Söyle bana kaht-" handeden mi

Bu masraf-" kem kem-i tebessüm

8. Âheng-i nevâ-y" hande eyler

Zîr-i lebi k"l yem-i tebessüm

9. Huykerde-ruh olma gül gül etme

Mehtâb"n" ebnem-i tebessüm

10. Hehbâz-" nigâh- çe m-i süzme

Âvârelenir rem-i tebessüm

11. Reng-i leb-i tîg-i hûn-fe ân"n

Etdi beni hemdem-i tebessüm

12. Bilmem deheninde var m" yok mu

Bu manî-i mübhem-i tebessüm

13. Lüknet görünür olunca gâhî

Harf-i leb-i müdIam-" tebessüm

14. Ol rütbe hafî güler ki olmaz

Rûh-" lebi mahrem-i tebessüm

15. Bakd"kça olur o gül-izarâ

Nevk-" müje gül-fem-i tebessüm

16. Hem îr-i zebân"m oldu Gâlib

Hûnâbe-hur-" yem-i tebessüm

17. Afyôn be- arâb-" e k olup dil

Mest etdi beni gam-" tebessüm

18. Feth oldu sabâh-" Hems-i dînden

Bu gence-i mutalsam-" tebessüm
 206

1. Bem kim namâz-" a kda Mecnûna uymu um

Terk eyleyip ikâmet-i kânûna uymu um

2. Deryâ-y" âb-" gevher içinde yuvarlan"p

Âhir nizâm-" lü’lü-i meknûna uymu um

3. Târ-" kemân" perde-i Mansûr’a çekmi em

Âheng-i sâz-" nâle-i pür-hûna uymu um

4. Gerdîde-ser felâket içinde döner gezer

Âvârelikde ben dah" gerdûna uymu um

5. Hatt-" lebin me’âli ferâI-" ne ât imi

Tutdum yasag" emr-i hümâyûna uymu um

6. Gâlib hulâsa râst-rev-i semt-i manîyim

Râh-" suhanda rehber-i mazmûna uymu um

7. Feyz-i nigâh" cânibi-i Sâkibden alm" am

Bedrüttarika Hsazret-i Ergûna uymu um

207

1. Gönül sevdâ- perest-i zülf-i küfr-efzâ bilmem

Metâ’-" âfiyet hasret-ke -i yagmâ m"d"r bilmem

2. Züleyhâ-y" heves mahrûm Yâkub-" hired mahzûn

Bu kâr-" pür-halel huylâ m"d"r rüyâ m"d"r bilmem

3. Girih bend oldu gerçi ri te-i tûl-" emel ammâ

Bu davân"n sonu cemiyyet-i manâ m"d"r bilmem

4. Hat-" nevresteye talîk-i vad" çe m-i bîmâr"n

Dem-i âhir zamânda makdem-i Îsâ m"d"r bilmem

5. Semenzâr-" ruhûnda surhî-i nâz ol gül-endâm"n

Kumâ -" ârzûda-reng-i istingâ m"d"r bilmem
6. Rehîn-i tîgdir kûh-" beden berk-i tecellâdan
Kelîm-i a k Tûr-" sînede ber-recâ m"d"r bilmem

7. Suhan bâlâ -ter oldu rütbe-i elfâzdan ammâ

Dah" Gâlib hamû olmu mudur gûyâ m"d"r bilmem

208

1. Hô çal"n"p nevbet-i Monlâ-y" Rûm

Oldu ayân savlet-i Monlâ-y" Rûm

2. K"ld" semâ-hâne-i gerdûnu pür

Debdebe-i himmet-i Monlâ-y" Rûm

3. Etdi ihâta felek-i çenberi

Dâire-i devlet-i Monlâ-y" Rûm

4. Verdi nevâ-y" tarab âlemlere

Velvele-i öhret-i Monlâ-y" Rûm

5. Ki ver-i inkâr" eden pây-mâl

Le ker-i pür-heybet-i Monlâ-y" Rûm

6. Mür id-i hayy kâ if-i esrârd"r

Mesnevî-i hazret-i Monlâ-y" Rûm

7. Bendesini kimseye etmez zebûn

Böylecedir âdet-i Monlâ-y" Rûm

8. Yüz süreni hâkine iksîr eder

Gevher-i hâsiyet-i Monlâ-y" Rûm

9. Ehl-i dile s"dk ile mahdûm olur

Gâlib eden hidmet-i Monlâ-y" Rûm
 209

1. Bilmem o lâle rûh-" Mesîhâ m"d"r desem

Yohsa hayât lafz"na manâ m"d"r desem

2. Gülberg-i âte in ruhu hatt-" benef e-ter

Cennet mi bâg-" hüsn mü sîmyâ m"d"r desem

3. Hem îr-i dest-i nâz" o cellâd gamzesinin

Kurbâniyâna ebrû-y" ima m"d"r desem

4. Pür-nûr gerden üzre o giysû-y" sebz-gûn

Cibrîl-i ar -sâye mi tûba m"d"r desem

5. Takrîr-i sûz-" gamda hele lâ’ld"r bu dil

Bilmem zebân-" u’leye gûyâ m"d"r desem

6. Pervâz" evc-i füshat-i çerh"n verâs"d"r

Gâlib hümâ-y" tâb’"ma ankâ m"d"r desem

210

1. Ben la’l-i lebin gamzeye enbâz san"rd"m

Îsâ-y" dîrig-i ki füsûn-sâz san"rd"m

2. Billâh zebûn pençe-i müjgân"na Cibrîl

Nâz-" nigehi bîhûde-pervâz san"rd"m

3. Mey-hâne degilmi yeri âgû -" bütânm"

Ben duht-" rezi hâne-ber-endâz san"rd"m

4. Çoklar ya as"n çe m-i terim eyledi "zhâr

Hûn-" dil-i deryâ-eseri az san"rd"m

5. Gû eylemi im gamze-i gammâzdan Es’ad

Derd-i dili söylenmeyecek râz san"rd"m
 211

1. Ankâ-y" sehây"m dil-i dânâda garîbim

Bir güm üdeyim ism ü müsemmâda garbim

2. Cibrîl-i hayâlimle surâg-" ceberûtum

Ammâ nideyim kurb-" “ev ednâ”da garîbim

3. Çe min gibi mestim bana kû e-i ebrû

Ma’bed-geh ü mihrâb-" muallâda garîbim

4. Perverde-i gevhâre vatan t"fl-" azîzim

Çâh-" gam u âgû -" Zelîhâda garîbim

5. Müstecmi’-i esrâr-" vücûd-" dü-cihân"m

Ol nokta-i remzim ki pes-i pâda garîbim

6. Mecnûn ile Ferhâd olamazlar bana hempâ

Bir yekke süvâr"m ki bu sahrâda garîbim

7. Erbâb-" dile em’-i ebistân iken Es’ad

AIreb bu yine bezm-i ahibbâda garîbim

212

1. Bir tal’ât-" âyîneye sarf-" güher etdim

Hayretle dönüp aks-i murâda nazar etdim

2. Âhir bana kasd etdi togup Rüstem-i a k"

Endî emi ol mâh ile devr-i kamer etdim

3. H"rmân ile ûd eyledi hep âh u nigâh"m

Verdim eline nâveki sînem siper etdim

4. Bir germ-i nigâh etmedi ol mihr-i cihân-tâb

Sa’y ile dil-i sâf"m" feyz-i seher etdim

5. Bilmem ne için âyet-i ye’s eyledi hatt"n

Ruhsâresine hayr-" duâ-ve eser etdim
6. Bir katre yerin tutmad" gülzâr-" ruhunda
Ter lâz"m idi dîde-i hûn-pâ i ter etdim

7. Mânend-i ceres bâr-" figân "le dönerdim

Her çend ki ol Ka’be-i câna sefer etdim

8. Elbet ereriz vals"na ey em’-i dil-efrûz

Ben û’leyi pervâneye çün bâl ü per etdim

9. Küncâyi -i kâg"d yog idi sûz-" derûna

Gâlib suhan-" a k" biraz muhtasar etdim

213

1. Dil-i za’ife bir âfet güzel begendiremem

O haste-i gam-" a ka ecel begendiremem

2. Niyâz u nâzda sihr-i helâl bilsem de

Nigâh-" pür-fene etmem cedel begendiremem

3. Hatâ o nergis-i ehlâdad"r sözümde degil

Egerçi her suhan"m bî-bedel begendiremem

4. Tasavvuruma dah" himmetim olup mâni

Sezâ-y" hâhi olur bir emel begendiremem

5. Kemend-i nazm"m ederken gazâl-" ma’niyi râm

Yine o ûhuma Gâlib gazel begendiremem
 214

1. Aglar"m e kime hem râm degildir bilirim

O hüma dâne hôr-" dâm degildir bilirim

2. Encüm-i çarh bütün katre-i nîsân olsa

Sadef-i dil-güher-â âm degildir bilirim

3. Etmem ümmîd-i nigeh çe m-i siyeh mestinden

Dâg-" sînem gül-i bâdâm degildir bilirim

4. Devri hô geçdigini Cem’den i itsem de hele

Bu edâ me reb-i eyyâm degildir bilirim

5. Mâh-" nak etmededir azm-i sülûküm yohsa

Hem’e üstâdelik ârâm degildir bilirim

6. Gamdan olsun yine bir h"ssesi vard"r imdi

Gâlib ol rütbede nâ-kâm degildir bilirim

215

1. Clâc"m gör ki sâkî çe m-i bîmâr"nla pür-derdim

Devâ-cû olmazam rez duhterinden sanma nâ-merdim

2. Demi zîr-i hat"ndan pertev-i ruhsâr" ol mâh"n

Cihân-" hüsne bir mihr-i münîr-i sâye-perverdim

3. Beher eb mebhas-i devr-i muhâli fikr eder kâkül

Dehen davâda kim âr"zla kâim cevher-i ferdim

4. Niçin küstâh bakd"n gamze-i hun-rîz-i dildâra

Sezâd"r tîg-i hecr ile gözüm kan aIlasun her dem

5. Dilim âzâde kayd-" e cihetden çâr unsurdan

Beni ey derbeder zannetme t"fl"m mâil-i nerdim

6. Atâ-y" dilber-i yektâ nigâh-" çe m-dâr olmam

Zer-i mahbûb-ve a k ile gâlib sanma rû-zerdim
 216

1. Zîver-i bâzâr-" küstâhî menem

Hem yine bîzâr-i küstâhî menem

2. Meclisi pür-nûr eder serke ligim

Hem’-i nîgû-kâr-" küstâhî menem

3. Gafletim ma’zûr tutsun ehl-i dil

 "k-" bîdâr-" küstâhî menem

4. “Len terânî”dir bana va’d-i visâl

Tâlib-i dîdâr-" küstâhî menem

5. Levhdir sermâye-i keyfiyyetim

Mest-i dürd- yahvâr-" küstâhî menem

6. Es’ad ol dil-nevâz"mdan yine

Mâil-i enzâr-" küstâhî menem

217

1. Yine müncer ola hâlim bu televvünle benim

Dil pe îmân-" güneh tevbeye varmaz dehenim

2. Bend bend olmaday"m ri te-i tûl-i emele

Kâfiristân-" ser-i zülf müdür yâ vatan"m

3. Nev-bahâr-" gam-" lâ’l ile gönül gülbün-i hûn

Zikr ü fikrimde peyâpey semtim yâ semenim

4. Hem’-i efsürdeye fânûsdan olmaz behre

Dû -" câne niçe bir bâr olacakd"r bedenim

5. Çâre yok neyleyim dest-i irâdet kûtâh

Çekmege kâil idim kendi elimle resenim

6. Hîvenin îveye tebdîl ederdi Ya’kûb

Görse âgû -" Zelîhâdaki beyt-i hazenim
7. Çarmîh-i sitem kayd-" anâs"r bu aceb
Çarh-" çârümde Mesîhâ gibi kadr-i sühan"m

8. Heb-i hicrân ne belâ kevkebim eyler pinhân

Dîde-i baht" remed dîde eder pîrehenim

9. Nâz"m"z çarha geçer derse eger mür îd-i Rûm

Sen benimsin benim ey Gâlib-i bîçâre benim

218

1. Azg"na vâiz-i erhin yara "r vasf-" ta’âm

Lîk “Cû” âyeti tefsîrini tutdurdu s"yâm

2. Heyh bir bal yedi kim kâdî-i Siroz yemez

Ehl-i keyfe ükrü k"ld" bugünlerde harâm

3. Sâat" sâata uymaz bize doIru gelmez

Bozdurur niyyetimiz havfim odur ol hod-kâm

4. Harf almaz dehen-i pâkine perhîzinden

Sanma kim â "ka etmez o perî bah selâm

5. Kâmilen feyz-i riyâzetle ererler Kadre

Ramazân ay"na fikreyle nedendir ikrâm

6. Her zamân bir meh-i nev hatt" iel ah am eyler

Hâs"l" Gâlib-i dîvâneye her gün bayrâm

219

1. Biz rûze dâr-" a k"z odur kâr"m"z bizim

Laht-" cigerle hô gelir iftâr"m"z bizim
2. Mâh-" s"yâm bize eref-i erhden ba’îd
Yokdur bu yerde yâverimiz yâr"m"z bizim

3. Gurbet güzîn-i hasret iken bu gâribdir

Me’mûr-" savm-" dâime bîmâr"m"z bizim

4. Evvel ikâyet eder idik rûz-" rûzeden

Bulmaz sabâh" imdi eb-i târ"m"z bizim

5. Zehr-i firâk u erbet-i gülgûn hûn-" e k

Dil-sîrdir bu nimete gam-hâr"m"z bizim

6. Yâd eylemekde evk-i kanâdil-i ehri dil

Encüm- ümâr dîde-i bîdâr"m"z bizim

7. Gâlib huzûr-" hazret-i yârânda bu gazel

Olsun beyân-" hât-" dil-i zâr"m"z bizim

220

1. Nûrdan hayme-i hazrâ-y" Hudâd"r perçem

Âlem-i hüsne sebz-gûn-" semâd"r perçem

2. Çekinir ri te-i cân u dil-i ehl-i sevdâ

O siyeh-kârlara gör ne belâd"r perçem

3. Nola ger u’le-i ruhsârdan olsa ber-ter

Dûd-" ûd-" dil-i â ufte-hevâd"r perçem

4. Dûzah âte -i a k"mdan al"r ne v ü nemâ

Re k-i reyhân-" behi t olsa sezâd"r perçem

5. Â iyân" ser-i Mecnûn-" gam-" hûbând"r

Hemçü-murgân sürû ân-" alâd"r perçem

6. Birbirine girip oldu perî ân ebhâs

Himdi behrem-zen-i fikr-i u’arâd"r perçem

7. Tâb-" giysû-y" girihgîrden âzâd"m lîk

Es’edâ ba "ma bir hükm-i kazâd"r perçem
 221

1. Harîm-i Gül en-i firdevsdir kazâ-y" Merâm

Ne rütbe söylesem olmaz yine edâ-y" Merâm

2. Hayât-" tâze verir çâr fasl" ervâha

Âzîzler nefesinden gelip heyâ-y" Merâm

3. Dürûdu kulzüm-i feyz-i cenâb-" pîre gider

Kemâl-i zâhir ü bât"nd"r ibtidâ-y" Merâm

4. Zemîn-i Konya aceb genc-i pür maârifdir

Bu hâkde bulunur gevher-i atâ-y" Merâm

5. O â iyâne-i a ka melekler eyler re k

Kebûter-i harem-i yârd"r hümâ-y" Merâm

6. Sürûdu âb-" dürûdun makâm-" vuslatd"r

Behi tden mi gelir cûy-" pür-safâ-y" Merâm

7. Nesîm-i lutf-" Hudâvendigâr ile Gâlib

Getirdi menzil-i maksûda nâ-hûdâ-y" Merâm

222

1. Egerçi ol perîye sâye-i bâl-i hümâ perçem

Velîkin ehl-i sevdâya siyeh ebr-i belâ perçem

2. Bilinmez ri te-i âh-" dil erbâb-" hasret mi

Yâhûd târ-" libâs-" Ka’be-i maksûd yâ perçem

3. Siyeh-pû ân-" hatd"r hallar hûrân zîbâs"

Behi t-i âr"z"nda hayme-i Tûbâ-nümâ perçem

4. Siyeh-rûzân-" a k"n rütbe-i ikbâli âlîdir

Anunçün eylemi dir ta ser-i dildâr" câ perçem

5. Göründü necm-i gîsûdâr-" fitne cânib-i fesden

Zalâm-" küfr ile âfâk" k"ld" pür-ziyâ perçem
6. Ç"kard" dilber an" çâh-" davâ-y" melâhatden
Edip sîmîn-zekan bir dil-rübây" mübtelâ perçem

7. Sevâd-" safha-i hât"rda kalm" nak -" sevdâs"

Gelip hatt gerçi Gâlib k"ld" u âk" fedâ perçem

223

1. Hasta çe mi gibi câm-" elemin çok çekdim

Künc-i ebrûda kemân-" sitemin çok çekdim

2. Etdi ham meyve-i âmâl nihâl-i kaddim

Nev-bahâr-" hünerin bâr-" gam"n çok çekdim

3. Hep müsâvî görünür bûd u nebûd-" âlem

Ben terâzûya vücûd u ademin çok çekdim

4. Hâs"l" ri te-i maksûda nihâyet yokdur

Sübha-i tecrübe-i bî ü kemin çok çekdim

5. Medd-i ihsân gibidir çîn-i cebini bana kim

Âh-" hicrân"n" ol gonce-femin çok çekdim

6. Heves-i perçem ü destâr-" perî ân ile

Ki ver-i a kda tûg u âlemin çok çekdim

7. Gâlibe feyz-i suhan Hazret-i Monlâdand"r

Tekye-i fahr-" mahabbetde demin çok çekdim
 224

1. Ser-mest-i gül arak görüp ol yâr" neyleyim

Bûs eyleyip o la’l-i eker-bâr-" neyleyim

2. Tâ gerden-i sefîdine inimi ol kâfirin

Sünbül gibi bu zülf-i siyeh târ" neyleyim

3. Tasvîr-i cân m" rûh-" revân m" bilinmiyor

Bu gûne nâz u îve-i reftâr" neyleyim

4. Mest ola ser be-bâli -i hâb ol semen- izâr

Ben tâ seher bu tâli’-i bîdâr" neyleyim

5. Ger iltifât ederse de mahsûsdur bana

Ben öyle pür-tegâfül ü gaddar" neyleyim

6. Eyler kû âde kâküm içinde o sîneyi

Rûz-" safâda subh-" pür-envâr-" neyleyim

7. Vermi nizâm-" hüsnüne mestânelik halel

Olmu hamîde perçem ü destâr" neyleyim

8. Her bir nigâh" â "ka bin cân verir velî

Pek hastad"r o nergis-i bîmâr" neyleyim

9. Ser-hadd-i nazm" bulmad" tab’-" suhanverî

Ccâza vard" Gâlibin e ’âr" neyleyim

225

1. A k"m hâb n’idiIin bilmem

Âte im âb n’idiIin bilmem

2. Kendi kendimden olmu am bîzâr

Dil-i bîtâb n’idiIin bilmem

3. Tîre rûz-" tecellî-i ye’sin

Berk ü mehtâb n’idiIin bilmem

4. Gark-" deryâ-y" hûn-" e kim ben

Âlem-i âb n’idiIin bilmem
5. Halka-i bezm-i meyde güm-nâm"m
Mevc-i girdâb n’idiIin bilmem

6. Secde-gâh"md"r ebrûvân-" bütân

Gayri mihrâb n’idiIin bilmem

7. Ben ki kurbân-" âhid-i gayb"m

Tîg-i kassâb n’idiIin bilmem

8. Bî-vefây"m husûs-" dilberde

Ye’s-i ahbâb n’idiIin bilmem

9. Gâlibim nükte-senc-i e ’âr"m

Dürr-i âdâb n’idiIin bilmem

226

1. Gül gibi aç"ld"m ammâ gülmedim

Rûy"na tak"ld"m ammâ gülmedim

2. Gonce-i tasvîr-ve güldür deyü

Al"n"p sat"ld"m ammâ gülmedim

3. Tenglikdendir dehende hande hep

Ben dah" tar"ld"m ammâ gülmedim

4. Çe m-i giryân oldugun ayn-" sürûr

Bildim icrâ k"ld"m ammâ gülmedim

5. Seyr edip bâzîçe-i gerdûn" çok

Aldan"p yan"ld"m ammâ gülmedim

6. Verd-i gülzâra bakup Mansûr-ve

Dârdan as"ld"m ammâ gülmedim

7. Oldum Es’ad hayli tohm-ef ân-" e k

Dökülüp saç"ld"m ammâ gülmedim
 227

1. Lâle-ve dâg oldu peydâ gülmedim

Gül gibi aç"ld"m ammâ gülmedim

2. Etdim istihzâ surûr-" hemdemi

Yohsa ben âyîne-âsâ gülmedim

3. Sûy-" gurbetden aç"ld" tâliim

Gül gül ey mâh-" eb-ârâ gülmedim

4. Açmad"n râz-" tebessümden dehen

Kald" nâ-güfte bu manâ gülmedim

5. Oldu mihr-i hâmu u gûyâ bana

Bûs-" la’linden dirîIâ gülmedim

6. Perde-i âm" afak-gûn etdi e k

Olmad" subhu hüveydâ gülmedim

7. Geçdi bâr-" gamla âvân-" ebâb

Mâ-hasal ömrümde câna gülmedim

8. Kald" dembeste dem-i nevrûzumuz

Rûz-" hicrân oldu gûyâ gülmedim

9. Geçdi Gâlib tab’a bir reng-i ne ât

Gül gibi aç"ld"m ammâ gülmedim

228

1. Gül gibi aç"ld"m ammâ gülmedim

Rengine kap"ld"m ammâ gülmedim

2. Gonce-i pîçîdeden ald"m sebak

Kar"l"p kat"ld"m ammâ gülmedim

3. Leblerin oldu gül-i em’-i cünûn

Çok yanup yak"ld"m ammâ gülmedim

4. Ehl-i hâl azg"nda çok mihr-i sükût

Hayr ile an"ld"m ammâ gülmedim
5. Sâye-ve ol nahl-i bâg-" behcetin
Pây"na sar"ld"m ammâ gülmedim

6. Meyve-i kâm"m o serv-i nâzdan

Çok temennâ k"ld"m ammâ gülmedim

7. Ben de Gâlib bu zemîn-i tâzede

Gül gibi aç"ld"m ammâ gülmedim

229

1. Niçin manâ-y" rengin lafz" âte lendirir bilmem

Sürâhîyi mey-i gül-renk serke lendirir bilmem

2. Harâb-" nâb" pür- ûr eylemi ken la’li cânân"n

Leb-i câm" ne mûcibdir nemek çe lendirir bilmem

3. Nigâh-" kîmyâ-te’sîre mâlik görmedim ammâ

Bu rûyun tâk-" kim müzerke lendirir bilmem

4. Harâb-ender-harâb-" a k olurken hâne-i hât"r

Nice ehl-i suhan beytin münakka land"r"r bilmem

5. Hücûm-" manî-i bîgâneden teng oldu e ’âr"

Aceb Gâlib kelâm"n neyle dilke lendirir bilmem
 230

1. Lâle-i derde bâgd"r gönlüm

Lâne-i murg-" dâgd"r gönlüm

2. Menzil-i mühtehâ-y" vahdetdir

Kurb u bu’de "raId"r gönlüm

3. Dûd-" mü gîni m"srâ-" cân-sûz

Bir Fürûzân çerâId"r gönlüm

4. Hân u nimet kanaât u sabr"

Mîzbân-" ferâId"r gönlüm

5. Oldu sîrâb cûy-" irfândan

Feyz-i hayretle çaId"r gönlüm

6. Tab-" sevdâ-y" hatt-" la’linle

Özge bir eb-çerâId"r gönlüm

7. Hevk-i vals"nla lafz-" ârâma

Manî-i bî-mesâId"r gönlüm

8. K"ld" dilgîr çün beni sevdâ

Safha-i sadra dâId"r gönlüm

9. Durmad" tengnây-" vus’"mda

Himdi benden "raId"r gönlüm

10- Ben Süleymân-" ma’nây"m Gâlib

Murg-" hüdhüd belâId"r gönlüm

231

1. Hô çerâgân-" dâId"r gönlüm

Vus’at-i tab’a bâId"r gönlüm

2. Murg-" ankâ-y" Kâf-" dîgerdir

Hark u garba "râId"r gönlüm

3. Olsa rû en beyân sûz u güdâz

Bezm-i a ka çerâId"r gönlüm
4. Za’f u teslîm zûr-" bâzûsu
Kahramân-" ferâId"r gönlüm

5. Re k eder ana çe m-i hur îd

Cû -" hikmetle çâgd"r gönlüm

6. Gevherim zâhir etdi baht-" siyâh

Gûyiyâ eb-çerâId"r gönlüm

7. Tîre rûzum egerçi men Gâlib

Gam degildir çerâd"r gönlüm

232

1. Ba "ma ol hümâ benim salmad" sâye neyleyim

Bilmedi kadr-i zülfünü verdi hevâya neyleyim

2. Sedd-i miyân-" cilveden etdi belî makâm"na

Masraf-" âha sînede kalmad" mâye neyleyim

3. Kat’-" emelde kurduIum ç"kmad" sand"g"m gibi

Raht u bisât"m ol ehe gitdi fedâya neyleyim

4. Etse de eyh-" hô -beyân da’vî-i vahdet-i vücûd

UIramam" güzergâh" râh-" fenâya neyleyim

5. Tut ki nesîm-i rûh imi bezm-i safâda bûy-" mey

Vermeyecek kü âd o mehe bend-i kubâya neyleyim

6. Kald" gönülde gizlice râz-" nühüfte cân gibi

Gelmedi harf-i matlab"m lafz u edâya neyleyim

7. Hazret-i Mesnevîdeki erh-i ifâs" Gâlibin

Sarf-" nigâh edip abes erh-i ifâya neyleyim
233

1. Cân"m m" var ki mâil-i cânâne olmayam

Akla gelir mi a k ile dîvâne olmayam

2. Bin câm-" lutf-" bir ayag üzre sunar o meh

Ben bu gidi le yâ nice mestâne olmayam

3. Yâr â inâ-y" a k ola lây"k m" ben dah"

Sabr u sükûn ü zühd ile bîgâne olmayam

4. Mey nû edemde m"srâ’-" rengîn-i la’lden

Nazm-â inâ-y" gevher-i yekdâne olmayam

5. Gâlib füyûzu pîr-i mugândan almada hem

Mümkin mi ser-nihâde-i mey-hâne olmayam

234

1. Jâle-i sâf-" arak katma mey-i nâbe sak"n

Mümtezic sanma gözüm âte -i sîmâbe sak"n

2. Beng-i sevdây" çekip dalma hayâl-i hu ke

Salma kalyon dimâI"n kuru girdâbe sak"n

3. Olamaz penbe-i mînâ-y" arak mûy-" sefîd

Arz-" kâlâ- yi ketân eyleme mehtâba sak"n

4. Gizli ta’n eyleme mestân-" semâ zâhid

Getirirler seni bir hâl ile tolaba sak"n

5. Ol semender-meni ey tâ’ir-i hâb-" râhat

Verme hâkisterini pister-i sincâba sak"n

6. Heb-i tenhâda peri-zâd-" hayâl olmaz dûr

Bakma ey meh yaln"z âyîne-i hâba sak"n

7. Ef’i-i tîre verir genc-i gümân bâl-i belâ

Girdi zâhid yine bir kû e-i mihrâba sak"n
8. Doldu esbâb-" safâdan yine vîrâne-i dil
Vermesin e k-i haber sahne-i seylâbe sak"n

9. Mest-i endî e gerek köhne arâb-" suhana

Dü icek pe e-i efkâr o mey-i nâbe sak"n

10. Geçegör halka-i ashâb-" zamândan Gâlib

Döndürürler ser-i serge teni girdâba sak"n

11. Sâye-i ems-i eker-rîzde ol âsûde

Ser-fürû eyleme gülzârda mehtâba sak"n

235

1. Mevc urur nâz-" bahâr hatt-" mü gîninden

Daml"yor reng-i tebessüm leb-i îrîninden

2. Zehr al"p tîI-i nigâh" hatt-" mü gîninden

Daml"yor hûn-" gazab âr"z-" rengîninden

3. Mahveder kendüyi pervâne-i reng-i â "k

Hu’le-i çe m-i perî-zâd-" abes kîninden

4. Reng-i ârâm"n uçurdu nice murg-" cân"n

Uçma ol haste-i nâz"n per ü bâlîninden

5. Gül en-i hüsne ne nîreng-i t"l"sm etmi ler

Bûy-" telvîn gelir gonce-i temkîninden

6. Öyle terdir ki o gül u’le-i yâkût gibi

Görünür germ-i nigâh"m dil-i sengîninden

7. Çâ nî-i suhan-" telhi bilirse Ferhâd

Leb-i zahm" yap" "r hançer-i Hîrîninden

8. Parlayan berk-i tecellîsine müjgân-" sürû

Beyza-i buhnev ederler dil-i hûnîninden
9. Per-i müjgân verilip çe m-i perî-zâdlara
Gâlib ol hasta nigâh"n per-i bâlîninden

10. Tarz-" Hevket kepenek-pû -" reh-i Monlân"n

Görünen bahyesidir h"rka-i pe mîninden

236

1. Dildâr-" bâ-nikâb hem olsun hem olmas"n

MaIribde âftâb hem olsun hem olmas"n

2. Verme vücûd nokta-i renc ile rence sen

Bî-s"fr u bî-hisâb hem olsun hem olmas"n

3. Vîrâne-i ferâgati tamîr et ey gönül

Kasr-" emel harâb hem olsun hem olmas"n

4. Devlet bulunsa nimet-i dünyâya kim bakar

Murg-" hümâ kebâb hem olsun hem olmas"n

5. Mest-i mey-i dü âte -i la’l-i nâb kim

Sen var iken arâb hem olsun hem olmas"n

6. Devr-i ruhunda devr-i arâba ne ihtiyâc

Gül mevsimi gülâb hem olsun hem olmas"n

7. Ferdâya salma va’de-i vasl"n gedâlara

Hîç etme ictinâb hem olsun hem olmas"n

8. Ben ârzû-y" ye’simi ald"m cihândan

Gâlib de kâmyâb hem olsun hem olmas"n

9. Buldum safâm" sâye-i Hems-i Hudâdan ben

Dünyâda âftâb hem olsun hem olmas"n
237

1. Tefe’’ül eyledim ol âfetin çe m-i siyâh"ndan

Sevâd-" harf-i vah et geldi dîvân-" nigâh"ndan

2. Hümâ-y" hüsnü uçmu vakt" geçmi hat gelip ammâ

Perîler tûti-yâ-y" nâz al"rlar gerd-i râh"ndan

3. Heb-i kadrin beyâz-" subh"n alm" sâde-ruhlar hep

Leb-i hat-âverâna bâde süzmü ler siyâh"ndan

4. O gûne germ-i cevlân eyledim ki Edhem-i âh"

Gubâr-âsâ serâser u’le-i cilvegân"ndan

5. Bu eb bir mest gördüm hanedân Al-i Zehrâdan

Ye il zehrâb-" cevher mevc urur tîI-i nigâh"ndan

6. Gönül kim mest-i envâr-" tecellîdir sipihrin ben

Harâb-" sâf-" mehtâb olsa içmem câm-" mâh"ndan

7. Dili âyîne-i subh-" bâhâr et kim o nev hatta

Hemîm-i sünbül olsun mu’cizin jengâr-" âh"ndan

8. Ne kem-kadr olsa da Monlâ-y" Rûmun bendesi Gâlib

Yine âsûde-serdir milk-i Rûmun pâd" âh"ndan

238

1. Gencînen olsam vîrân edersin

Âyînen olsam hayrân edersin

2. Tîr-i nigehten dâg-" derûna

Baksan ne i ler seyrân edersin

3. Sâkî kerâmet sende yâ bende

Bahr" habâba mihmân edersin

4. Nezzâra-i germ etdikçe ey çe m

Âte le âb-" yeksân edersin
5. Ey hu k zâhid dem urma meyden
Dest-i du’ây" mercân edersin

6. Zâhid o meh-ve pür-nûrdur kim

Bütdür demezsin îmân edersin

7. Mâdâm uçars"n gözlerde ammâ

Rûyun perî-ve pinhân edersin

8. Tabl-" tehîden kemdir suhanlar

Bî-hûde Gâlib efgân edersin

9. Etvâr-" çarha uy Mevlevî ol

Seyrân edersin devrân edersin

239

1. Berk urur câm-" tecellâ nazar-" pâkimden

Gül arak keyfi gelir u’le-i idrâkimden

2. Tâbi -i jâle degil em’-i gül-i ruhsâr"n

Âl pervânesi var e k-i erer-nâkimden

3. Tohm-" tevhîd verir gülbün-i bâg-" ay "m

Hû e-i sübha-i sad dâne biter tâkimden

4. Öyle bir bezmde efsûrde zühdüm ben kim

Reg-i tanbûr çekerler reg-i misvâkimden

5. Nazar-" Kaysdaki sûret-i âhû gibidir

Ç"kamaz sayd-" harem halka-i fitrâkimden

6. Bî-gubâr"m o kadar zâhid-i hü k-i nâ-pâk

Gerd-i mikdâr-" teyemmüm bulmaz hâkimden

7. Öyle yaks"n beni kim âte -i reng-â-rengin

Murg-" ankâ ç"ka hâkister-i hâ âkimden

8. Mûsikâr etdi nevâ-y" gam-" zülfü imdi

Hâne-resm etmi ken sîne-i sad çâkimden
9. Himmet-i Hems ile Gâlib olurum germ-i semâ’
Sebz-i tennûre aç"p gerdi -i eflâkimden

240

1. Su verir tîg-i nigâha e kbâr oldukça ben

Gül ruhun sîrâb eder âte -nisâr oldukça ben

2. Gamze-i hûn-rîzin etme sâkî-i sahbâ yeter

Ey cefâ-cû tâlib-i def’-i humâr oldukça ben

3. Sürmedir gerd-i yetimi gerçi çe m-i gevhere

Âb olur dil hâk-bâz-" iftikâr oldukça ben

4. Tîg-i hecrin eyler ol fettân-" sedd-i âhenîn

Hayretimden âzm-i terk-i diyâr oldukça ben

5. Â "k-" nâ-kâm-" kûyun et rakîbi anlas"n

Re k edermi ehl-i a k"ndan umâr oldukça ben

6. Perde-i eflâkdan ç"kd" figân-" sâz-" a k

Bezm-i hecrinde nevâ-senc-i karâr oldukça ben

7. Fer verir âyîne-i kalbe hilâl ebrûlar"

Es’adâ ol mah-peykerle dûçâr oldukça ben

241

1. Mey süzer çe m-i siyâh"n bâde-hâr oldukça ben

Mest-i nâz olur nigâh"n ne ’e-dâr oldukça ben
2. Hevk-i mey pâ -der-rikâb olur gürîzân olmaga
Tîg-i gamzen kan döküp gülgûn-suvâr oldukça ben

3. Mâh kim fass-" nîgîn-i çarhd"r gümnâm olur

Halka-i meclisde ehl-i a ka yâr oldukça ben

4. Bilmem âte -hânemi tasvîr eylersin hemân

Çîn-i zülfünde ana kurbet-nigâr oldukça ben

5. H"zr-" ke tî-i selâmetdir tenimde dâI-" a k

Pâdi âh"m zulm ile öhret- i’âr oldukça ben

6. Eyle ey pervâne hâl-i â "k-" mehcûru yâd

Gâh gâhî nâil-i bûs ü kenâr oldukça ben

7. Gâlibin hâlin begim k"l çe m-i ûh"ndan su’âl

Ol harâb olmakdad"r mestâne-vâr oldukça ben

242

1. Tutal"m ki ey semen-rû gül-i nev edâ imi

Hele anla "ld" kim bu kat’" bî-vefâ imi sin

2. Nedir ey dil âh ü zâr"n neye müntec oldu kâr"n

Acaba bilir mi yâr"n kime mübtelâ imi sin

3. Dili bend edip o perçem eder â "kân" derhem

Behey âftâb bilmem ne kara belâ imi sin

4. Varup â iyân-" yâra diyelim o gül- izâra

Bu çemendesin hezâra meger â inâ imi sin

5. Dili eyleyip ni âne eger ursa zahmi câna

Sak"n ol ka " kemâne deme keç- atâ imi sin

6. Revi inden aldan"rd"m bilemez de hô lan"rd"m

Kerem ü vefâ san"rd"m sitem ü cefâ imi sin

7. Demi idi Gâlib-i zâr sak"n olma bend-i dildâr

Yine oldu dil giriftâr sen dil-rübâ imi sin
243

1. Gayretle felek-cenâbs"n sen

Ey mâh ne âftâbs"n sen

2. Hûy-kerde ruh-" itâbs"n sen

Hem u’le vü hem gülâbs"n sen

3. Ver la’line âb u tâb-" güftâr

Hem ne e vü hem arâbs"n sen

4. Feryâd elinden ey sitemger

Bilmem neye pür-itâbs"n sen

5. Dürdi ke -i a ka çe m-i pür-hûn

Der mest menem harâbs"n sen

6. Ey ebrû hezâr bârekallâh

Bir matla’-" bî-cevebs"n sen

7. Ey mihr zemîne eyle rû-mâl

Hâk-i reh-i bu turâbs"n sen

8. Söz verdi dehân-" yâr Gâlib

Yok übhe ki kâmyâbs"n sen

244

1. Söyle ey gamze sitemkâr degilsen de nesin

Dedigim kâtil-i hûn-hâr degilsen de nesin

2. Hat-" nev-hîzle ber-gû te mijenden bilirim

Baht-" vâruna kafâdar degilsen de nesin

3. Nedir ey çe m-i siyeh çekdigimiz ebrûdan

Sen de o derd ile bîmâr degilsen de nesin

4. Hod-perestim ele al âyîne-i kalbimi bak

Dil- iken t"fl-" ziyân-kâr degilsen de nesin

5. Eyledim tecrübesin tîz-i tîg-i nigehin

Âfet-i sübha vü zünnâr degilsen de nesin
6. Tutal"m meclis-i hâs"nda biz aIyâr imi iz
Mâ’il-i sohbet-i agyâr degilsen de nesin

7. Dest-bürd-i suhan arz etme ey hâme

Sen de Gâlib gibi nâçâr degilsen de nesin

245

1. Hâb ü hayâl-i gafleti âlem san"r gören

Mir’ât içinde sûret-i âdem san"r gören

2. Dolmu o rütbe aks-i cemâliyle dilberin

Câm-" arâb-" nûr-" mücessem san"r gören

3. Seng-i siyâh-" ta’n ile gönlüm y"k"ld" lîk

Vîrânedir ki Beyt-i Mükerrem san"r gören

4. Mer’îdedir vücûd-" muayyen bilen bilir

Medd-i nigehde rü’yeti müdgam san"r gören

5. Kâmil hatâ eder ki an" câhil eylemez

Evvel nazarda bu sözü mübhem san"r gören

6. Birden bire gelip giden erbâb-" vahdeti

Mansûr-" dâr u Îsî-i Meryem san"r gören

7. Esrâr-" a k" gezdigi yerlerde söylenir

Gâlib zebân-" hâmeyi ebkem san"r gören
246

1. Gamzeni k"ld"n nihân müjgân-" dil-cûlarla sen

Veh ne Rüstemsin ki câdû baglad"n mûlarla sen

2. Hâtem-i lebden cüdâ dü me gönül zülfün görüp

Me k-" pervâz etme ey hüdhüd piristûlarla sen

3. La’l-" nâb"ndan sor etme çe m ü ebrûya haber

Hâl-" ehl-i dedi söyle me o bed-hûlarla sen

4. Küfrüne fetvâ dü menin hatt-" siyâh

Ctikâd"na halel verdin bu gîsûlarla sen

5. Sâlik-i tavr-" Nedîm oldun bu dü mezdi sana

Hem zebân olmaz m"s"n Gâlib suhan-gûlarla sen

247

1. Âlem tutu du sûz-" dilimden erâr iken

Bahr oldu hûn-" çe m-i terim cûy-bâr iken

2. Sultân-" a k gasb u harâb eyledi dirîI

Peygûle-i derûnda nice genç var iken

3. S"rr-" aceb bülbül eder yine nâ’leyi

Çe m-i nihâl-i nevres-i gül u’le-bâr iken

4. Etfâl-i m"srâ’a o eh-i engü t-i hayreti

Ney eker eylemi di dah" îr-hâr iken

5. Kimdir aceb ki ne ’esi pâ-der-rikâbd"r

Gülbûse-i piyâleye her dem bahâr iken

6. Hur îd-i ma’nâ yine hüvyedâ Es’edâ

Sevdâ-y" zülfün ile dili teng ü târ iken
248

1. Çe mim gâyetle fettân olduIun bilmez misin

Fitneler andan nümâyân olduIun bilmez misin

2. Bir bölük üftâdeyi bilmezlenip etme helâk

Böyle eylerden begim kan olduIun bilmez misin

3. Cem olup zencîr-i zülfünde esîrân her gece

Ba ka ba ka ahz ü peymân olduIun bilmez misin

4. Ka’be-i kûyunda matlab-hân olan Mecnûnlar"n

Ekseri hac" pe îmân olduIun bilmez misin

5. Keç-külâh-" nâz olup nolsun dâg"tmak perçemin

Gönlü u âk"n perî an olduIun bilmez misin

6. S"rr-" a k if âs"na Gâlib ne lâz"md"r telâ

Hâller malûm-" yârân olduIun bilmez misin

249

1. Mest-i zehr-âb-" gazab â "k-" bed-hûyum ben

Mübtelâ-y" sitem-i nergis-i câdûyum ben

2. Hüsnüne feyz-resând"r bu dil-i âb- ûde

Gül en-i ravza-i ruhsâra akar suyum ben

3. Ögredir bana amân gamze-i nahvet-i dü men

Yohsa müstagnî-i evtâr-" tekâpûyum ben

4. Genc-i hayretde bulur hüsnü nizâm" tab’"m

Hûh-" meh-tal’at-" âyîne-i zânûyum ben

5. Bûy-" manâ-i gurûr öyle gelir hâmemden

Ki diye sünbül-i bâI-" dile âhûyum ben

6. Pîç u tâb eylemezem zülf-i girihgîr-âsâ

Hâl-ve âte -i ruhsâr"na Hindûyum ben
7. Es’edâ müsta’id-i terbiyet-i ehl-i dilim
Gerçi gülzâr-" suhanda hod-rûyum ben

250

1. O gonce dehen teveccüh ederse erm ede gül en âyîneden

Kü âde olur behi t-i visâle bir nice revzen âyîneden

2. Kibâra zayân" yokdur eger melâmet ederse sâde-dilân

Ki kûhlar at"l"r dönerek misâl-i felâh"n âyîneden

3. Sebeb yine kâbiliyyet olur zuhûruna pertev-i nazar"n

Görünse de çâh-" nah eb olur mu ger meh-i rû en âyîneden

4. T"ls"m-" nîgîn içinde kal"p görünmedi gitdi nâm u ni ân

Arûs-" cemâline o perî kurunca ni îmîn âyîneden

5. Bu kulzüm-i a k"n eyleyemezdi akl" ihâta mevcelerin

Sîkender açayd" ke tî-i câm üstüne yelken âyîneden

6. O hû e aîresi mey olur her âdemi mest eder mi meger

Hilâl ola dâm" dânesi ahterân ola h"rmen âyîneden

7. Bu sûreti çünki verdi hayâline yara "r desem meselâ

Cevâhir-i hüsnü tâb’"na Gâlibin ola mahzen âyîneden

8. Mukâbil-i âfitâb olan"n ziyâs" cihâna âmil olur

Ki rütbe Hems-i dîne konur âlamet-i rsû en âyîneden
251

1. Ey hô ol eb kim k"zard" rûyi tâb-" bâdeden

Mâh-" hüsnü nûr olurdu âftâb-" bâdeden

2. Feyz-i dîger vermeseydi âlem-i âb â "ka

Dîdesi hûnbâr olmazd" sehâb-" bâdeden

3. Sâgar-" sahbâ-y" gülgûn et dil-i pür-hûnunu

Bî-niyâz ol mestî-i pâder-rikâb-" bâdeden

4. Sehl idi âte ç"karmak dîde-i peymâneden

Rindler havf etmeseydi iltihâb-" bâdeden

5. Gâlibe bah eyleyip sâkî zekât-" hüsnünü

Bir iki sâgar müselles ver nisâb-" bâdeden

252

1. E k ile müjgân-" hûnînim ter olsun olmas"n

Pençe-i mercânda engü ter olsun olmas"n

2. Gamze-i hûnhâr etmez intihâb-" rûy-" zerd

Bâde sâf olsun da zerrîn sagar olsun olmas"n

3. Hânmân-" sûz-" dil pervânedir zenbûr-" zâr

Hu’leyi gül-pû ede hâhi ger olsun olmas"n

4. Âyet-i hüsna-ve anda â ikâr îmân-" a k

Yûsuf-" gül bülbüle peygamber olsun olmas"n

5. K"l per-i tîr âh-" pür-sûze tezerv-i u’leden

Hâhbâz-" himmetin âte -per olsun olmas"n

6. Beyt-i tâli’dir dilim mirrîh-i ûr-" gamzeye

Nazm-" ûhumdan bu da’vâ muzmer olsun olmas"n

7. Dest-i reddindir çeleng-i iftihâr-" Gâlibin

Hâhd"r a k"nla serde efser olsun olmas"n
253

1. Ne çarh-" keç ner tîr-i âh-" bî-te’sîrden bilsin

Olan hamge te-kâmet gamla baht-" pîrden bilsin

2. Girih sedd olamaz ehli cünun âvâz"na zinhâr

Bu râz" bilmeyenler nâle-i zincîrden bilsin

3. Dilin best ü kü âd" ukdesi müjgâna dâirdir

Ne çeng-i îrden ne nâhun-" tedbîrden bilsin

4. Hayâl-i çe m-i ûh-" dilberân dûr olmaz â "kdan

Gören Mecnûn-" nak -" âhûy" tasvîrden bilsin

5. Hat-" nevresteden hîç etmesin ekvâ o kâfir-kî

Bu bîdâd" hücûm-" nâle-i ebgîrden bilsin

6. Kazâdan dem ururdu gamzesi Gâlib bize evvel

O dah" bu humâr" ne ’e-i takdîrden bilsin

254

1. Çe m-i ûhun bizi bîgâne k"yâs eylemesin

Derdimiz söyler efsâne k"yâs eylemesin

2. Yanmada u’le-i dîdâra mukallid çokdur

Kirm-i ebtâb" da pervâne k"yâs eylemesin

3. Hâh-" mercân-ve eder dest-i duâm"z pür-hûn

Herha der-sînededir ummâna k"yâs eylemesin

4. Vah etin mâ’ni-i vuslat idigin fehm ederiz

Kays-" âk"l bizi dîvâne k"yâs eylemesin

5. Gelir elbetde surâhinin o bîni senden

Mahv olur girye-i mestâne k"yâs eylemesin

6. Odur ârâm"na murg-" hayâl-" Leylâ

Ser-i Mecnûnu hümâ-lâne k"yâs eylemesin
7. Menba-" âb-" hayât suhan-" nâdiredir
Gâlibin tab’"n" meyhâne k"yâs eylemesin

255

1. Ebr-i bahârd"r çemenin güldüren yüzün

Giryânl"g"m degil mi senin güldüren yüzün

2. Hunîn ek im aksi verir tâb-" rûyuna

Sahbâ-y" nâbd"r dehenin güldüren yüzün

3. Zahm-" nigâh-" â "k olur hüsne feyz-bah

Gülbûsedir o gülbedenin güldüren yüzün

4. Va’d-i visâldir eden u âk-" âd-" merg

Hîrîn sanma Kühkenin güldüren yüzün

5. Mefhûm-" çe m ü cân gibidir dinle pertevi

Ma’nâd"r Es’edâ suhan"n güldüren yüzün

256

1. Sarsam o rûh-" mahz" Hudâ cân"m almadan

Çâk-" kabâ-y" ömr girîbân"m almadan

2. Çün servi çîde dâmeni olsam bu gül enin

Dest-i hazan kû e-i dâmân"m almadan
3. Ümmîd-vâr idim dah" cüz’î hayâtdan
Müjgân-" nâz" pençeli fermân"m almadan

4. Ref’-i gubâr-" hât"r et ey mâhtâb-" nâz

Seyl-i siri k hâne-i vîrân"m almadan

5. Kat’-" yed etmez idi o Yûsufdan ârzû

Cândan bana azîz olan ihvân"m almadan

6. Nû -" lebin hayâl ile Hîrîn-hâb idim

Zenbûr-" fikr-i firkati dört yan"m almadan

7. Nezzâre-i cemâline var idi bir ramak

Derd ü gam" bir rütbede dermân"m almadan

8. Ne zülfe ânedir ne o ebrûya vesmedir

Bilmem ne buldum âh-" perî ân"m almadan

9. Mümtâz idi h"redle Felâtûnu Kays’dan

Halk" cihân" hükmüne sultân"m almadan

10. Gâlib cevâbd"r bu hülâsaya kim demi

Emsem o la’l-i nâb" Hudâ cân"m almadan

257

1. Hançerin eyledi der-kabza-i zûr-" idmân

Âb-" ya’kût-fe ân etmededir sanma ki kan

2. Jâlenin gül ene bahs etdigi âb ü tâb"n

Vasf"n" hâme-i elmâsla yazsam âyân

3. Hîç tefâvüt bulamam öyle gelir hât"r"ma

Tîg-i gamzeyle berâber hele tîr-i müjgân

4. Al tûti gibi pür-dâmen-i sahrâ lâle

Gül ene bâl-i hümâ sâye-s"fât dü dü hemân

5. G"bta-i âte -i Tûr oldu çerâgân meger

Eyleyen berk-i tecelli-i Hudâd"r cevelân
6. Tâbdan âyîne-i cûyda Gâlib görünür
Lâleler peyker-i hur îd ile hep yân-be-yân

258

1. Alan tiryâk-" vals"n bûyunu zülf-i mu’anberden

Çekinmez zahm-" tîg-i gamzeden ef’î vü hançerden

2. Hifâ-y" sadr-" bülbül hep nesîm-i haste-dildendir

Safâ-y" hat"r-" gülzâr" sorma saI esenlerden

3. Tabâyi’ muhtelifdir ri te-i feyz-i ilâhîde

Pür olmaz sâgar-" mey çe me-sâr-" âb-" gevherden

4. O meh nev-reste ebced-hân h" m ü nâzükün etfâl

Okurdu vasf-" müjgân"n bak"p dersine ezberden

5. Sebük-ruhân bilip surâh-i nây" revzen-i vahdet

Crak ü Isfahân" seyr ederler râh-" dîgerden

6. Olur erbâb-" ta’n"n fitne-i Ye’cûcuna hâil

Degil kemter hemân fikr-i metîn Sedd-i Sikenderden

7. Bu i’r-i sâf-rengîn tarh"na Gâlib sezâ el-hak

Desen her heftidir subh-" bahâr-" rûy-" dilberden
259

1. Ald"m metâ-" hasreti pâzâr-" ye’sden

Sûd u ziyân"m olmad" hiç kâr-" ye’sden

2. Bu rûzedâr-" hâhi -i ümmîd idim dah"

Seyr olmasayd" nimete iftâr-" ye’sden

3. Kâ âne-i murâd"m pür-zîver eyledim

Nak u Nigâr-" dîde-i hûnbâr-" ye’sden

4. Âk"l husûl-" hüsnü kabûl eylemez taleb

Îmân-" nâ-ümîdi vü ikrâr-" ye’sden

5. Ey dil eger ki mâ’il isen izzü câha sen

Feyz iste var himmet-i bîzâr-" ye’sden

6. Fark olmaz oldu keff-zeden-i hâcegân-" asr

Dest-i füsûs u hayret-i bîmâr-" ye’sden

7. Dil ki verinde Gâlib odur âh-" kâm-bah

Etmem karâr hükm-i cihândâr-" ye’sden

260

1. Geldi cevher tîg-i âte -bâr"na âyîneden

Hat yaz"ld" cünbi ü etvâr"na âyîneden

2. Hîç tâbîb-i cân olur mu öyle cellâd-" nigâh

Türbesi var dîde-i bîmâr"na âyîneden

3. Kasd" rûy-" dil degil telkîn-i hayretdir bana

Sâf ma’nâ vermi im güftâr"na âyîneden

4. Çâh-" endî emde seyr et fitne-i Hârûtunu

Bir nazar k"l gamze-i sehhâr"na âyîneden

5. Fikr-i tanzîr-i niyâz etmekdedir Gâlib meger

Tâb vermi sûret-i e ’âr"na âyîneden
261

1. Peyâm-" hatt-" dilber kâkül-i pürçînden gelsin

Hemîm-i sünbül-i Rûm" bana tâ Çînden gelsin

2. Dimâg"n telh eder ehd-i nasîhat çünkü Ferhâd"n

Mezâk" üzre sohbet sûret-i Hîrîn’den gelsin

3. Ç"k"p vus’imdan olsun "zt"râb"m öyle sârî kim

Sadâ-y" âh kûy-" vâdî-i temkînden gelsin

4. Beni ol gül ederse erm-sâr-" manî-i rengîn

Siri k imdâd-" çe me tâ dil-i hûnînden gelsin

5. Nesîm-i gül en-i e âr dahl-i bî-mahaldendir

Tarâvet bâg-" tab’a rahne-i gülçînden gelsin

6. Dürüst olsun meyân-" sâf gevherlerle mi’yâr"m

Bana gerd-i kesâd" hât"r-" pür-kînden gelsin

7. Pesend-i i’rini matlûb eden Gâlib Sitânbûlda

Zemîn-i ki ver-i Bagdâd ü yâ Mardinden gelsin

262

1. Harîm-i sîne sünbülzârd"r çe m-i kebûd"ndan

Belâ-y" âsümân bîzârd"r çe m-i kebûdundan

2. O rütbe nâz-perved-i vatanken imdi fîrûze

Beyâbân-" merg-i istihkârd"r çe m-i kebûdundan

3. Eden îrâze-bend eczâ-y" hüsnü ebruvând"r hep

Hat" bir levha-i jengârd"r çe m-i kebûdundan

4. Alur nâm-" merâm-" a k" elbet çehre-i zerdim

Nigîn-i lâciverdi kârd"r çe m-i kebûdundan

5. Hevâyi olduIundan me reb-i erbâb-" dil ekser

Dü didem ebr-i deryâ-bârd"r çe m-i kebûdundan
6. Nigâh-" çe mi â ûb-" firengistân-" hüsn olmu
Mesîhalar dah" bîmârd"r çe m-i kebûdundan

7. Pür oldu cübbe vü destâr" imdi zerk-pû ân"n

Kimi mest ü kimi humârd"r çe m-i kebûdundan

8. Gül-i nîlüfer ü hur îd-ve gülzâr-" hüsnünde

Peresti -dâde-i ruhsârd"r çe m-i kebûdundan

9. Kalem deryûze manâya k"lm" nîl-i engü tün

Meger Gâlib medîh-i âsârd"r çe m-i kebûd"ndan
263

1. Nümâyân dûd-" fitne sûy-" hatt-" mü k-sûdundan

Felek bîdâd için destûr alur çe m-i kebûdundan

2. Rumûzât-" dehenden hurde-bin-i zâr olan hât"r

Cihân"n hîç tenk olmaz gam-" bûd u nebûdundan

3. Sabâ-ve u’le vü gülberkle hem reng-i ülfetdir

Geçenler bûy-" gülden bülbülün mevc-i sürûdundan

4. Rüsûm-" âdemiyet lây"k-" avf olmad"r yohsa

Ne hâs"l cennetin mahzûr olan zevk-i hulûdundan

5. Sak"n revzen-ve olma mihr ile rû en-nazar Gâlib

Zebân-" em’-i kalbin söylesin nûr-" uhûdundan

264

1. Gerdenin mînâ-y" subh-" a k" eb-gûn eylesin

Reng-i rûyun sâgar u sahbây" dil-hûn eylesin

2. Âl ile afyôn-" hâlin ne ’e-rîz et sâgara

Kim habâb" çatlad"p keyfin diger-gûn eylesin

3. H"rz-" când"r nüsha-i a k"n çü te’sîr eylemez

Gamze îkâz-" fiten yâ çe m-i efsûn eylesin

4. Söz ç"kar m" s"rr-" dendân ü dehân-" tenkden

Vasf"n"n her nüktesinin tâ dürr-i meknûn eylesin

5. Es’edâ mehdinde zincir eyle târ-" zülfünün

Pîç ü tâb-" kâkülü Leylây" Mecnûn eylesin
265

1. Oldu gümreh dil çerâI-" tâli’-i bed-kî den

Yol bulunmaz âlem-i endî eye te vî den

2. Eyle pür reng-i tebessüm gonce-i la’l-i lebin

Ey sabâ bir tâze güftâr aç bahâr-" î den

3. Dûzah-" hicrânda seyretmek bahâr-" vuslat"

Hîç baîd olmaz efendim tab’-" dûr-endî eden

4. Surh-rûy-i haclet eyler hançer-i hâbîdeni

Olma gâfil hûn-" çe m-i â "k-" dil-rî den

5. Hâme-ve ba "m fedâ etsem de Gâlib eylemem

Kat’ss-" hâhi mânî-i na-güfteti teftî den

266

1. Yagmaya verdi sabr"m" bir bî-amân amân

Oldu hevâ-y" a k ile hâlim yaman amân

2. U âk" cümle kâfir elinden halâs eder

Çözseydi bend-i zülfünü bir müslümân amân

3. Sînemde zanneder o perî gerçi tîrini

Tâ safha-i dilimde bulur bî-gümân

4. Bir vakt olur ki ana efendim utanas"n

Etme bu cevri bedene sen her zamân amân

5. Hayfâ ki geldi nevbet-i tîg-i tegâfülü

El çekdi hançerinden o ka " kemân amân

6. Gû -" felekde nagmelerin sûz-nâk olur

Gâlib mahabbet âte ine yan hemân amân
267

1. Ger gonce-i ra’nâ ruhuna olmasa meftûn

Olmazd" iki vech ile sîmâs" dîger-gûn

2. Bâzîçe-i etfâl-i debistân-" derûna

Bir murg-" kafesdir hum-" hikmetde Felâtûn

3. Zencîri olur rûz-" cezâ mevce-i âte

Dilbeste-i öhretse eger a k ile Mecnûn

4. Keyfinden an"n dâne-i hardal doyamazlar

Hâli görünür rindlere ne ’e-i afyôn

5. Boy gösterecek tab’"ma dîvân-" hünerde

Bîhûde durur mu bu kadar m"srâ’-" mevzûn

6. Gâlib nitekim ukde-i dildir u’arâya

Var köhne zemînde yine tohm-" gül-i mazmûn

268

1. Zülfüm dü er âte lere vech-i hasenimden

Sünbüllerin â ûfte olur nesterenimden

2. Hô âlem-i envâr-" tecellî-i cemâlim

Hur îd gelen ar a gider encümenimden

3. Âyîne-i sînem de bu havf ile nihând"r

Hayretde kal"b gamze-i hât"r- ikenimden

4. Yokdan sana ihsând"r ey â "k-" nâ-kâm

Hep bûseye say hande-i nâz" dehenimden

5. Hem hüsnümü hem tab’"m" mü ’ir gazelimdir

Gâlib senin olsun bu zekât-" suhanimden
269

1. Al giymi yine ol nahl-i revân nolsun bu

Alm" etrâf"n" gülbâng- ke ân nolsun bu

2. Mâh-" gül-câme midir kâfile-i ne ’e midir

Doldu hû hû ile gülzâr-" cihân nolsun bu

3. Hun-çekân eyleyedek gonce-i nezzâremizi

Geçdi ol u’le-i pervâne-fe ân nolsun bu

4. Sünbül-i hat gibi bir bûy zuhûr eyledi âh

Ûd-" tevdi’ midir söyle amân nolsun bu

5. Anber-i hâl yakîn dü mü o yâkût lebe

Yan"yor âte e pervâne-i cân nolsun bu

6. Hafak-" câmeden ol hançer-i elmâs-ni ân

Tîg-i hur îd-ve eyler leme’ân nolsun bu

7. Çîn çîn itse o büt ejder-i zülf-i siyehin

Nâf-" âhûya dolar havf ile kan nolsun bu

8. Pertev-i Hemsde emsiyye-i gül mü Gâlib

Gül-be- eker mi bu rengîn beyân nolsun bu

9. Mü k-i Rûmî gibi ta’bîr-i abîrin ey kilk

Hâk-" Monlâya m" oldun güzerân nolsun bu

10. Nükhet-i zülf-i suhan k"ld" dimâg"m yaIma

Meded ey Hazret-i Attâr amân n’olsun bu

270

1. Ruh degil pertev-i envâr-" tebessümdür bu

Leb degil gevher-i nâ-yâb-" tekellümdür bu

2. Zülf zann eyleme zîrâ ki hakîm-i mutlak

T"ynet-i mü kile cân verdigi kejdümdür bu
3. Tîr-i âh u erer-i hasret ü bârân-" belâ
Gûyiyâ bizden o gaddâra tazallümdür bu

4. Nafhe-i sûr degil nagme-i Mansûr degil

Sâz-" u âka âgâz-" terennümdür bu

5. Zîr-i hatda dedi hâline rasad-bîn-i hayâl

Chtirâk eyledi bir gecede encümdür bu

6. Hastas"n kâfir edip hasretile öldürmek

Dîn-i hûbânda meger ayn-" tarahhümdür bu

7. Makta’"m âlem-i pür- ûr ise Gâlib ne aceb

Ki ver-i âh-" Zuhal târem-i heftümdür bu

271

1. Hat degil rîze-i bûy-" hô -" sünbüldür

Leb degil mevce-i reng-i tarab-" müldür bu

2. Sâye-i zülfüne medd-i nigeh-i tâze dü er

San"r"m anber-i deyâ-y" tahayyüldür bu

3. Herer-i hasret olur ebnem-i erm-i gülzâr

Hu’le-i hüsn desem hûn-" dil-i güldür bu

4. Ne ’e-i nâz degil serhô î-i hâb degil

Nergis-i ûhundaki bûy-" tegâfüldür

5. Kasr-" Firdevs-i muallâ-y" suhandan Gâlib

Bâg-" endi eye sad pâye tenezzüldür bu
272

1. Ger o cellâd-" tegâfülden edersen cüst ü cû

Gamzesi zahm-" derûna â inâ bîgâne-hû

2. Nokta-i hâli sad-ender-sad ruh-" sad-bergde

Eylemi yüz sun’ile an" be-vefk-i ârzû

3. Eyler ü küfte dili lebler benef -i bûseyi

Mevsim-i hatd"r ana evvel bahâr-" reng ü bû

4. Hebnem-i erm-i nigâr-" gül-rûh-" hûy-gerdeden

Çe m-i mahmûrân-" a ka hûb-terdir âb-rû

5. Gül en-i ikbâli eyler hâk-sarân terbiyet

Feyz bah -" sâgar-" zerrîndir hâk-i sebû

6. Eyleyen fikri urûc-" târem-i rû en dili

Çün Mesîhâ çe me-i hur îdden als"n vuzû

7. Dest-kâr-" kâbiliyyetdir kumâ -" ma’rifet

Kârgâh-" kal"b-" insân anâs"r çâr-sû

8. Halka-i bezme zebân-" em’ olup mürg-i kafes

Bî-sadâ-y" a k olur rû en-beyân-" güft ü gû

9. Girye-i telh-i mahabbetle olur demsâz-" gam

Ney eker-ve hâme-i Gâlib degil îrîn gelû

273

1. Kemâl-i zât"n"n na’t" an"lmaz yâ Resûlellâh

Kal"r levh ü kalem mislin yaz"lmaz yâ Resûlellâh

2. Senin mehdinde irket eylersem Mevlâyâ ma’zûrum

Bu babda cürm ü isyâna bak"lmaz yâ Resûlellâh

3. Ne hâk"m ben ki nâ- üste kalam deryâ-y" cûdunda

Habâb-" nüh-felek hîçe say"lmaz yâ Resûllellâh
4. Hafak-ve her ki dâg-" âte în-" a k"n" açmaz
Gül-i maksûdu billâh aç"lmaz yâ Resûlellâh

5. Gûbar-" âsitân"n" pertevinden âb olan hât"r

Furûg-" pençe-i mihre kap"lmaz yâ Resûlellâh

6. Ümîd oldur ki Gâlib çâker-i evlâd ü âl"nd"r

Gürûh-" ehl-i husrâna kat"lmaz yâ Resûlellâh

274

1. Semîr-i meclis-i ülfet bize bir esmer olâ

Safâ-y" sînesi mir’ât ile berâber ola

2. Dah" ziyâdeye yokdur tahammülü bezmin

Mey ola mutrîb ola tut ki bir de dilber ola

3. Sitemke ân"n" gûyende cem’ eden âfet

H"sâb eder mi aceb bir gün ola Mah er ola

4. Miyân-" bendini seyr eyledim o serv-kaddin

Ne belli belki der-âgû u da müyesser ola

5. B"rak riyâ revî in merd odur ki âlemde

Kü âde-me reb ola rind ola kalender ola

6. Nigeh o mehve e küstâh-vâr edip cür’et

Zülâl-i la’lini nû etmi âfiyetler ola

7. Hikeste-beste bu nazm-" hakîrimiz Gâlib

Vesîle-i nazar-" iltifât-" dâver ola

8. Cenâb-" Râ id Efendi reîs-i yektâ kim

O kayda dü mü Utârîd derinde çâker ola

9. Mevâhib-i ezelîdir mekârim-i hulku

Felek nedir ki bu fazl u kemâle masdar ola
10. Bu hüsnü sîti tecâvüz muhâldir ammâ
Hudâdan isteriz an" ki dah" e her ola

11. Ki yanî dâim olup mesned-i ref’îinde

Hezâr hayr ile evsâf" sebt-i defter ola

275

1. Hu’le-i ruhsâr" gör sîmâb gelsin çe mine

Gül arak nû eyle kim tîzâb gelsin çe mine

2. Sâye-i baht-" siyehden mevc-i hatt" k"l hayâl

Hind-i sevdâ seyrin et sebz-i âb gelsin çe mine

3. Nûr-" bark-" ne ’e-ve geçdikçe ol gülgûn kabâ

Âte -i sahbây" gör hûnâb gelsin çe mine

4. Çe me-i âyîneden ver âb o sünbül zülfe kim

Nûr-" hayret tûtiyâ-y" ahbâb gelsin çe mine

5. Âlemi kendinde gör vah etle ülfet seyrin et

Saff-" müjgân halka-i ahbâb gelsin çe mine

6. Öyle bir tûfân-" hasretde semender kim velî

Her erer bir gevher-i nâyab gelsin çe mine

7. Köhne sahbâ-y" mekes hîz-i hayâlat" çekip

Halka-i mevc-i perî girdâb gelsin çe mine

8. Müjdeler rûh-" Ne âtîdir diyen Gâlib sana

La’lini yâd et dür-i nâ-yâp gelsin çe mine

9. Tâk-" ar -" sikke-i Monlâ’ya ol kandîl-i nûr

Günc-i ebrû kû e-i mihrâb gelsün çe mine
276

1. Has eyledik müjde-i andelîbi lânemize

Nazarla âte -i gül dü dü â iyânemize

2. Çü kanl" ya a nigîhân-" la’ldir gözümüz

Nigâh-" murgunü seyr etdik âb ü dânemize

3. Ne feyzdir bu ki ah am zühre-i pür- evk

Sebû -y" mâh ile geldi arâb-hânemize

4. Çekildi perde-i zencîre târ" sâz"m"z"n

Nevâ-y" zevk ü gam âhengdir terânemize

5. Çözülmüyor dil-i sad-pâremizden ukde-i nazm

Aceb ki zülf-i tahayyül dola d" ânemize

6. Helâk olur ac"r"m t"fl-" e k-i hûn-âlûd

Sak"n ki girmesin ol ûhla miyânemize

7. Vesîle hidmet-i hunkâr-i a kd"r Gâlib

Libâs-" fakr"m"za tavr-" Hevketânemize

277

1. Besleyüp Meryem-i takdîr nefesden nefese

DoImada Isî-i tedbîr nefesden nefese

2. NaIme-i pîr-i mugânla ba "m"z hô vâ’iz

Fark eder îve-i te’sîr nefesden nefese

3. Derd-i dil sektesidir nâlesi mûsikâr"n

Olur âvâz-" gelû-gîr nefesden nefese

4. A kda silsile-i zülf-i suhan Kaysa var"r

BaIlan"p halka-i zencîr nefesden nefese

5. Etmede ehl-i ma’ârif perî-i manây"

Hî e-i lafzda tesîr nefesden nefese
6. K"rmad"r matlab" ehl-i dili mânend-i habâb
Rûzgâr etse de ta’mîr nefesden nefese

7. Etdi mânend-i ceres gû -" rebâb" pür- ûr

Kî -i neyden at"lan tîr nefesden nefese

8. Bir iki harfe bakar birbirine tahvîle

Dem-i i ret dem-i em îr nefesden nefese

9. Yâr"n âyînesi dildir dilin âyînesi yâr

Olmas"n âyîne tekdîr nefesden nefese

10. Cki söz bir yere gelmekle bütün âfâk"

Feth eder subh-" cihân-gîr nefesden nefese

11. Mevlevî zümresinin nak -" semâ’" Gâlib

Bestedir tâ-be dem-i pîr nefesden nefese

278

1. Görünür sûret-i cânân gönülden gönüle

Geçer âyîneye mühmân gönülden gönüle

2. Safha-i sîneni âmâde-i feyz-i nefes et

Nak ola mihr-i Süleymân gönülden gönüle

3. Kândan dürce gelip gevher-i manâ durmaz

Seyr eder tâb-" nigîndân gönülden gönüle

4. Nak -" Çîni olur âyîne-i Rûmîde ayân

Aça gör revzene-i cân gönülden gönüle

5. Almada vermede mir’ât-" mukâbil gibidir

Ke f olur s"rr-" azîzân gönülden gönüle
6. Bir midir mey hum-" sâgarda leb-i sâkîde
Fark eder ne ’e-i irfân gönülden gönüle

7. T"fl-" m"srâlar"d"r san gazel-i yek-saddan

 inâl"kdad"r ihvân gönülden gönüle

8. Fehm et engü t-i i âret gibi Gâlib neyler

Gösterir râh-" nümâyan gönülden gönüle

9. Dürr-i manâ-y" çeküp ri teye Sultân Veled

Dizdi bir subha-i mercân gönülden gönüle

279

1. Gonce-i a k"z ki bu hur îd ebnemdir bize

Gevher-i evkiz ki bahr-" bî-gerân nemdir bize

2. Gerçi hâk"z rûzgâr-" gamda âte -me rebiz

Feyz-bahs-" bâg-" dil e k-i dem-â-demdir bize

3. Biz sadef-ve eyledik âyîne-i tab’" celî

 inâ-y" hayretiz vehdet müsellemdir bize

4. Zahm-" em îr-i nigâh-" merhametden hastay"z

Hançer-i elmâs zehr-alûd-merhemdir bize

5. Rüstemiz Hehnâme-i icâze verdik sûreti

Hâme-i câdû meger esb-i mutalsamd"r bize

6. Peyrev oldum ben de Gâlib vâlid-i zî- ân"ma

Küm duâ vü medhi hem farz u hem elzemdir bize

7. Mustafâ nâm u Re îd ü mür id-i üstâd-" küll

Her nigâh-" himmeti iksîr-i a’zamd"r bize

8. Fark"m"zda sâyesin Allâh memdûd eylesin

Âlem ancak zât-" vâlâs"yla âlemdir bize
280

1. BaIlan"p zülfünde bozdum ahdi de peymân" da

Çe mini gördüm unutdum derdi de dermân" da

2. Ey hô ol mest-i mahabbet kim humâr-" a kdan

Bir kadeh meyle degi mi küfrü de îmân" da

3. Merd-i bî-kayda belâ-ke likdedir ârâm-" dil

Yohsa çokdan terk ederdim cân" da cânân" da

4. Bende-i pîr-i harâbat"m ki yokdur sikleti

Zâhid-i zerrâk"n olsun ilmi de irfân" da

5. Âte -i cân-sûz-" dil fikr-i dehân-" dil-rübâ

 "k"n mâlûmudur peydâs" da pinhân" da

6. Çünki derd ehline hep bîgânelerdir çâre ne

Sen dahi yâd etme Gâlib sabr" da sâmân" da

281

1. Hayf ol gonce gülün bah i -i âhânesine

Beyza-i berk dü e bülbülün lânesine

2. Hî e-i tab’" ikest olmadan ehl-i suhan"n

UIramaz mani-i bîgâne peri-hânesine

3. YoIuken gamze-i cellâddan ümmîd-i halâs

Nigeh-i mestin aceb gâret ü yagmâ nesine

4. Bîm-i fitneyle kazâ t"fl siri kin her eb

Avutunca ne füsûnlar katar efsânesine

5. Kanla doldurdu yine sâkî-i devrân gönlüm

Gevher-â âm oluyor k"rd"g" peymânesine

6. Hele öldürsün o eh eyleme ekvâ Gâlib

Âk"bet nâdim olur va’z-" dilîrânesine
282

1. Reng-i ruhun eyler gül-i pür-jâle piyâle

Herbetleyüp âle
Fevvâre midir gevher-i seyyâle piyâle
Hayrân"m o hâle

2. Raks etse o mehpâre aç"p kâkülü fistân

Ber me reb-i mestân
Chdâs ederek u’le-i cevvâle piyâle
Nûr eyler îsâle

3. A k olsun o mahmûra ki hûnâbe-i dîde

Zehr ede çekîde
Laht-" ciIerinden suna pergâle piyâle
Kand"kça cemâle

4. Lây"k m" bu kim bezm-i tarabda tek ü tenhâ

Bî-kayd u muhâbâ
Hems-i meye endâm"n ede hâle piyâle
Âgû una ala

5. Duht-" rezîn erbâb-" degildir bize versin

Davâ-y" çevirsin
Nevbet gelicek zâhid-i muhtâle piyâle
Ba- art ü kâle

6. Ol dilber-i Ke mîrin içip a k"na sebz âb

Hevk eyleye gark-âb
Bezmi ede çün sâhil-i Bengâle piyâle
Her cins-i kemâle

7. Gâlib eser-i ne ’e-i âkir mi degildir

Zâhir mi degildir
Bu tâze zemînden ç"ka çün lâle piyâle
Gülzâr-" hayâle
283

1. Çekildi dîv-i gam zencîre zencîr-i cünûnumla

Hat-" âzâdî-i hecrim yaz"ld" kendi hûnumla

2. Heb-i târîk-i gamda açd"lar mektûb-" âmâlim

Zuhûrumdan tefâvüt bulmad"m hayfâ bütûnumla

3. Ferâgat yok bana pest ü bülend-i nâleden bir dem

Gehî ol âh" âlî-menk"bet ki baht-" dûnumla

4. N’ola bin sûret-i dâI olsa peyda levh-i sînemde

Ki fânûs-" hayâle dönmü üm sûz-" derûnuma

5. Görünmez vaz’-" hem-vâr-" felek Gâlib-dil-i zâra

MeIer kim tâli’im ber-aks ola rey-i nigûnumla

284

1. Mâh-ve mihr-i ruhun evkine yand"m bu gece

Hu’le-efrûz olarak çarh" doland"m bu gece

2. Çe m-i sevdâzedeye e kim edip hûn-" afak

Rengine âm-" gam"n ben de boyand"m bu gece

3. Mâhtâb eyledim âyîne-i baht-" siyehi

Tîg-i hâbide-i gamzen-ve uyand"m bu gece

4. Bâm-gâh-" felekde ç"kd" sütûn-" âh"m

Hasm-" çarh"n di ine hayli dayand"m bu gece

5. Heb-i târ ü ser-i zülf ü gam-" sevdâ Gâlib

Hâl-i Mecnûn-" siyeh-rûz" çok and"m bu gece
285

1. Görünce u’le-i rûyunda dûd pervâne

Yanard" nâr-" gama hem-çû ûd pervâne

2. Gerekdir encümen-i a ka bi-dilân-" hamû

O bezme bülbül-i âte -sürûd pervâne

3. K"lup zebâne-i em’i piyâle-i sahbâ

Eder mahabbete bezl-i vücûd pervâne

4. FürûI-" berk-" tecellîye hasr eden nazar"n

Misâl-i merdüm-i çe m-i ühûd pervâne

5. Harîr-i u’leye tebdîl edip libâs-" teni

Fenâda anlad" zevk-i hulûd pervâne

6. Bedîd gerdi -i germinde halka-i tevhîd

Çeker sabâha dek ism-i Vedûd pervâne

7. Bilen uzak dola "r âte -i mahabetden

Kim etdi kendüyü Gâlib çi sûd pervâne

286

1. AIlama ey bülbül-i dîvâne Allâh a k"na

Merhamet k"l haste-i hicrâne Allâh a k"na

2. Oyma baIr"m oyma ey eh gamze-i hûn-rîzine

Girme ol bed-mest için sen kana Allâh a k"na

3. Bâri sen ey âh-" hasret satr-" mektûb-" gam ol

Tesliyet ver ol gül-i handâne Allâh a k"na

4. Csm-i nûru gün gibi söyler muammâ-y" cemâl

Bakma rûy-" yâra küstâhâne Allâh a k"na

5. Rû en et çe m-i çerâg-" cân u dil bulsun safâ

Zulmet içre kalmas"n pervâne Allâh a k"na
6. Dâsitân-" a k" itmâm eyle ey meddâh-" kilk
Böyle pür-gam kalmas"n efsâne Allâh a k"na

7. Pertev-i Ru en-zamîre eyle Gâlib peyrevi

Vâs"l olsun em’ine pervâne Allâh a k"na

287

1. Geçdi zahm-" tîr-i hecrin tâ dil-i nâ- âd"ma

Merhamet ey gamze-i câdû yeti imdâd"ma

2. Öyle bî-hû eyledin âzâr ile kim tab’"m"

Gelmez oldu bir dah" lutf-" kelâm"n yâd"ma

3. Bî-muhâbâ eylerim ben ge t-i sahrâ-y" cünûn

Rahmet olsun milk-i a k vakf eden ecdâd"ma

4. Ol çerâI-" lâle-i derdim bu gülzâr içre kim

 iyând"r sîne murg-" dâg-" mâderzâd"ma

5. Mekteb-i erm ü edebde olmu um sâhib-sebak

Ögredirdim dersimi her fende ben üstâd"ma

6. Perçemin göster perî ân eyle hâl-i zâr"n"

Gelmesin lutf eyle sultân"m halel mu’tâd"ma

7 Meclis-i ehl-i suhanda yek kalemdir bu gazel

Es’edâ söz var m" hüsn- i tab’ u isti’dâd"ma
288

1. Bakan rengîn nigehler girye-i hûnin-i mestâna

Görüp tohm-" gül-i i ret demi ler katre-i kâna

2. O rütbe Rû en et em’-i nigâh"n nûr-" ma’nîden

Ki olsun dîde-i ehl-i basîret ana pervâne

3. Meger ebnem yerine hûn-" e k-i çe m-i hur îdin

Dü er sîb-i zenehdân üzre ol yâkût-" rummâna

4. Olaldan cilve-gâh-" âh-" hüsn ü künc-i istignâ

Sarây-" a k mâmur u dil-i bî-tâb-" vîrâne

5. Diyâr-" âlem-i endî eyi çok cüst cû k"ld"m

Olunca â inâ elfâz"ma manî-i bîgâne

6. Ol feyzi eyler i râb Es’ad"n bu tarz-" güftâr"

Ki k"lm" âhid-i maksûdu sâkî bezm-i irfâna

289

1. Sünbül-i zülfü dökülmü nergis-i câdûs"na

Ejder-i s"hriyle zincir eylemi âhûsuna

2. Çe m-i hâb-âlûde-i baht-" siyâh"md"r benim

Bak riyâz-" hayretin berk-" gül ü ebbûs"na

3. Rüstem-i resm-i sitemdir doIrusu ammâ yine

Cânlar kurbân o hûn-rîzin kemân ebrûs"na

4. M"srâ-" mevzûn-" âh"n gül gibi mazmûnlar"

Nev-nihâl-i hüsnünün deImez mi eftâlûsuna

5. Bî-haberdir dûzah-" hecrindeki âlâmdan

Mihr-i mah erdir diyenler âr"z-" dil-cûsuna
6. Kâkülü her dem peyâm-" hatt"n eylermi su’âl
Fitne f"rsat-yâb olup geldikçe dâmen-bûsuna

7. Biz sevâd-" a k" Gâlib eyledik Leylîsitân

Kays hayrand"r an"n âhûsuna tîhûsuna

290

1. Ey bâde-i nâz" reng-i u’le

Devrinde nihân direng-i u’le

2. Hatt-" leb-i la’linin meâli

Hep ma’nâ-i sulh ü ceng-i u’le

3. Hehbâz-" nigâh-" nâza gûyâ

Tîg-i gazab" çeleng-i u’le

4. Yâkût-" lebi arâb-" nâba

Hô -âfet-i ûh u eng-i u’le

5. Gâlib ne var ol izâr-" hattdan

Dûd olmaya çünki teng-i u’le

291

1. Kâfir olay"m zülfü siyehkâra degilse

Çe m-i eger îmân" gibi kara degilse
2. Zünnâr"m ola sübha-i mercân-" siri kin
Laht-" cigerim zahm ile sad-pâre degilse

3. Bir kerre de mir’ât-" dil-i zâra nigâh et

Ey mâh eger ragbetin agyâra degilse

4. Hasretde koma çe mimizi la’l-i lebinden

Yek-pâre o mey gamze-i mey-hâre degilse

5. Hur îd niçin târ-" uâ’"n remed eyler

Ger hatt-" ruhun dü men-i nezzâra degilse

6. Nevmîd olurum Gâlib-i serke teden elbet

Ümmîdi eger Hazret-i Hünkâra degilse

292

1. Egri nigâh etme sak"n keç-nümâlara

Bak tîg"n i’tibâr"na doIru asâlara

2. Ey eyh sûret içre degildir kemâl ü hâl

Hâcet ne bu imâme vü âl ü ridâlara

3. Rindâna pîr-i meygedenin feyzi a kd"r

Elbet humun tere ühu meydir inâlara

4. Pür-pîç-tâb perçem ü destâr ber taraf

Eyâ sebeb nedir bu peri ân edâlara

5. Arz et o çe m-i meste hemân güft ü gûlar"n

Tevcîh-i sohbet edemesin nâ-sezâlara

6. Tazîr edince La’lî-i hô -gûyu Es’edâ

Hîrîn-suhan bu gûne gerek nev-edâlara
293

1. Serâser dâg cismim sînem âte âh var dilde

Bilinmez n’idigi bir illet-icângâh var dilde

2. Cünûn iklîminin yektâs" akl"n kâr-fermâs"

Ana sultân-" a k "tlâk olur bir âh var dilde

3. Gezüp dünyâlar" gam le keri tenk etmesin cây"n

Fezâ-y" vüs’ derler bir ni îmengâh var dilde

4. Nice gümge te olmaz sâlikân-" de t-i vah et kim

Serâ-y" âlem-i gayba ç"kar eh-râh var dilde

5. Ne var rûz u ebim yek-renk olursa berg-i âh"mdan

Fürûgundan güne bir zerre olmaz mâh var dilde

6. Dimâg"m lezzet alm" erbet-i ehd-i kanâ’atdan

Nevâl-i lutf u cam-" î den ikrâh var dilde

7. Vukûfum yok bu rütbe hâhi in hayrân"y"m Gâlib

Gönülden de nihân bir matlab-" dil-hâh var dilde

294

1. O bâlâ-kad aceb serv-i h"râmân oldu gitdikçe

K"yâmet kopdu pek â ûb-" devrân oldu gitdikçe

2. Gel ey bîgâne-me reb gitme semt-i cevre insâf et

Firâk"nla benim hâlim perî ân oldu gitdikçe

3. Ümîd-i katre-i cûd u kerem der-kârd"r derken

Var"p cûy-" katre re k-i ummân oldu gitdikçe

4. O meh kald"rd" dest-i merhabây" bizden el çekdi

Uyup agyâra â "kdan girîzân oldu gitdikçe

5. Dü üp Ferhâd Kays"n isrine râh-" mahabbetde

Gönül gümge te-i kûh ü beyâbân oldu gitdikçe
6. Ya mahz-" dâd-" Hak yâ himmet-i ahbâbd"r bilmem
Ki Gâlib sözlerin mahsûd-i akrân oldu gitdikçe

295

1. O mehin talat-" dîdârlar"na mâ â’a’llâh

Ebrûvân ü ruh ü ruhsâr"na mâ â’a’llâh

2. Bârekellâh hat-" sebz-i letâfet-bah â

Levha-i rûy-" pür-envâr"na mâ â’a’llâh

3. Hüsn-i cevlân"na tahsîn semend-i nâz"n

Cilve vü cünbi -i reftâr"na mâ â’a’llâh

4. Çe m-i bed-vâr siyeh nergis-i mahmûrundan

Fitne-i gamze-i sehhâr"na mâ â’a’llâh

5. Hele ma’mûrluIun gördü harâbât"n dil

Der ü dervâze-i dîvâr"na mâ â’a’llâh

6. Eylemi ol sanemi Mâni-i fikrim tasvîr

Eser-i hâme-i pür-kâr"na mâ â’ a’llâh

7. Gâliba k"ld" nazar âhid-i hüsn-i takrîr

Sâfî-i sûret-i e ’âr"na mâ â’allâh

296

1. Her zilletin elbetde bir izzet var içinde

Seyr et çeh-i Ken’ân" ne devlet var içinde
2. Hep cân at"yor halk fenâ mülküne ammâ
Bir hârice ç"kmaz ki ne halet var içinde

3. Mazlûma olur keyfer-i bed-hûyi-i zâlim

Cklîm-i gam"n ba ka bir âdet var içinde

4. Sen akla uyup gezme Felâtûn dah" bilmez

Humhâne-i dehrin nice hikmet var içinde

5. Pek dar yeridir s"rr-" dehen sohbet-i a k"n

Yok yok bütün esrâra i âret var içinde

6. Çâk eyleyemem sînemi her dilbere zîrâ

Sultân"ma âid bir emânet var içinde

7. Etmi yine Gâlib kudemâ tavr"n" der-pî

E ’âr"n"n âsâr-" hakîkat var içinde

297

1. Çe mimde akan katrelerim kan aras"nda

Çün jâle-i dürdür gül ü mercân aras"nda

2. Tâ nesh edicek hükmünü hat hâtem-i la’lin

Çok cilve geçer mûr u Süleymân aras"nda

3. Pür-hûnî-i pîrâhen-i Yûsufdan al evreng

Hem-reng-i mahabbet görün ihvân aras"nda

4. Bir sohbet-i mihr imi an" subh eder îzâh

Îmân-" seher küfr-i ebistân aras"nda

5. Nutkun yeter evlâd-" nefes olmaga Gâlib

Geç mesned-i endî eye yârân aras"nda
298

1. Garaz"n hât"r-" bî-çâreye efkat degile

Bildik ey meh seni imden gerü hâcet degile

2. Nola Mecnûn gibi rüsvâ-y" cihân oldumsa

Hehr-i a k içre bu i ler yeni âdet degile

3. Dile âyâ ki hur îd-i kerem dogmaz m"

Subh-" matlab dah" ferdâ-y" k"yâmet degile

4. Âdeme böyle cefâ lây"k-" Allâh olmaz

Ser-i kûyun sanemâ mûcib-i cennet degile

5. Katl buyurursan"z ihyân"z olur sultân"m

 "ka cân fedâ etmesi minnet degile

6. Gâlib üftâde vü im îr-i tegâfül elde

Hâlin arz eyler o maksûdu ikâyet degile

299

1. La’lin arak-" ne ’emize gül- eker eyle

Bu hasret ile câm-" meyi derbeder eyle

2. Ey gonce-i ra’nâ heves-i i’r-i ter eyle

Bu nutku gül-i kû e-i destâr-" ser eyle

3. Ey murg-" semender var ise tâkat-" tâbi

Gel dâI gibi sîne-i pür-sûza yer eyle

4. Tâb-âver-i em îr-i nigeh olma ne kâbil

Hâl-i dil-i nâlân"ma bir hô nazar eyle

5. Ey zülf sak"n kû e-i ebrûda dola ma

Ol kâtil-i çâlâke tak"lma hazer eyle

6. Ey tîr-i müje semt-i kazâdan m" gelirsin

Lutf et bana çe mimden an"n bir haber eyle
7. Ebrûlar"n müjgân"na mihrâb-" namâz et
Hâl-i ruh-" Hindû-meni in secde-ber eyle

8. Gâlib geceler em-ve ifnâ-y" vücûd et

Tâ kendüyi îsâl-i safâ-y" seher eyle

300

1. Za’f"m"z hatt-" leb-i cânân-ve unvând"r bize

Mûr"z ammâ iltifât eden Süleymând"r bize

2. Mülk-i hüsnünde süveydâm"z sevâd-" âmd"r

Yanî ol meh her gece hât"rda mihmând"r bize

3. Rind-i bî-pervâlar"z hussâd"m"z çokdur eger

Tevbe etmi bâdeden derlerse bühtând"r bize

4. Re ke hâcet yokdur olsak dah" me hur-" cihân

Hil’at-i vâlâ-y" öhret cism-i uryând"r bize

5. Cândan a’lâ yokdur olsak dah" me hûr-" cihân

Mihr-i hüsnü u’le-tâb-" nûr-" îmând"r bize

6. Bir çerâgân-" hakîkatdir ki dâg-" sînemiz

Bülbül ü pervâne etfâl-i debistând"r bize

7. Fikr-i ruhsâriyle her bir katre hûn yâkût olup

Girye hem deryâ-y" âte hem gülistând"r bize

8. Ehl-i dil kalm" d" vîrân-" sitem ammâ henüz

Rûzgâr ol vaz-" nâ-sâza pe îmând"r bize

9. Rûh-" pâk-i hazret-i Monlâ-y" Gâlib k"ld" âd

Himdi vird-i rûz u eb sultân Selîm Hand"r bize

10. Himmetin masrûf edip tecdîd-i dîn ü devlete

Kâr" hep lutf u inâyetdir hem ihsând"r bize

11. El açup bâlâya mânend-i sadef hengâm-" feyz

Farz-" ayn olan duâda çe m-i giryând"r bize
301

1. Nevâ-y" âh besdir hât"ra âheng gelmezse

Dem-i firkatdeki Yâ Hû yeter gülbank gelmezse

2. Bilir rindân-" sâfî-dil ki sahba süzmemi sâkî

Beyaz-" perde-i bâdâm-" çe me renk gelmezse

3. Hikest etmez humâr-" a k" ol r"tl-" girân-"mey

Bu nüh mînâ-y" gerdûn ile ger pâ-senk gelmezse

4. Eder mümtâz-" ekdâr havâdis cevher-i zât"

Verir mi mir’ât-" fülâda küdûret jeng gelmezse

5. Utan ey dil ki rüsvâ-y" mahabbet koymazsam ad"n

Arûs-" haclegâh-" erme senden reng gelmezse

6. SoIuklukda girân-cânl"kda kâfirlikde her eyde

Füzûnterdir Ke i Tag"yla zâhid deng gelmezse

7. Kemâl-i vus’at-i lutfiyle yârân-" suhan Gâlib

Buyursunlar hep bu tarh-" dil ku âya teng gelmezse

302

1. Çekme gam dest-gîrdir Allâh

Kula nimennâsîrdir Âllâh

2. Ye’sile kâmetin dûtâ etme

Kim muîn ü zahîrdir Âllâh

3. Korkmaz"m âh u mîrden zîrâ

Hâlik ü âh ü mirdir Allâh

4. Hazretinde küçük büyük yokdur

Mütekebbir-i kebîrdir Allâh

5. Kendü lutf"yla abd-i bî-haberin

Her i inden hâbîrdir Allâh
6. Mahz-" hakkiyet ile bî-illet
Lutfu kahra kadîirdir Allâh

7. Kimse men edemez an" hâ â

Bî-vezîr ü mü îrdir Allâh

8. Nigerân ol atâs"na Gâlib

Çekme gam dest-gîrdir Allâh

303

1. La’lin olunca gonca-i tarf-i külâh-" ney

Bir nev-bahâra ne ’e verir bûy-" âh-" ney

2. Çe m-i ümîdi nagme-i rengîne kasr edip

Peyvestedir o leblere medd-i nigâh-" mey

3. Fânûs-" nev-zuhûru degil em’-i âh"n ol

A k âte iydi de te berk-" giyâh-" ney

4. Bâlâ-y" em’ ü u’le-i âvâza nâz eder

Bir m"sra-" resâs" ile medd-i âh-" ney

5. Seddeyleyip girîveleri bir dem et sülûk

Tevhîd-i s"rfa râst gelir dogru râh-" ney

6. Envâr-" Mâh-" Nah ebîdir u’le-i sadâ

Ayn-" Alî’den ald" nazar çünki çâh-" ney

7. Gavvâs-" feyzdir ki uzar mevc-i nâlede

Olmu kudûm sanki kedû-y" inâh-" ney

8. S"rr-" güvâh-i dü-lebden edip suâl

Hak etdi hakk-" davi-i Mansûru âh-" ney

9. Gâlib cenâb-" Hemsden alm" nefes meger

Erdi amûd-" subha dem-i sub gâh-" ney

10. Mecrâ-y" feyz-i H"zr-" hidâyetdir ârife

Âb-" hayât künkü imi âhrâh-" ney
304

1. Doldu murgân-" terennümle perî-hâne-i ney

Meh-i nev sand" leb-i ney-zenî dîvâne-i ney

2. Dem durur saltanat-" M"sr-" hakîkatdan Kays

Yûsuf-" naImeye çâh olsa siyeh hâne-i ney

3. Sihr-i Hârûtdan etmi dem-i Îsâ’ya rasad

Yerde gökde ne var olmad" bîgâne-i ney

4. Bülbül-i naImeyi em’-i güle mûmlar ney-zen

Edecek gonce-i engü tünü pervâne-i ney

5. Kâl"b-" Meryem olur hem-dem-iRûh-i Cibrîl

Gelse lafz-" kaleme manî-i bîgâne-i ney

6. Etdi gülbânkla gül-pû bahâr-" e ki

Mevc-i hîz-i mey olup nâle-i mestâne-i ney

7. Ne ’e-i feyz verip pertev-i subh-" enfâs

Doldu envâr-" sadâyile Hems-hâne-i ney

8. Sîh-i te’sîri eder tâir-i Cibrîli kebâb

Âte în demle yan"p matbah-" mey-hâne-i ney

9. Ne sayar kim bile seyyâre umâr-" tîrîn

Heft-dâg-" dilidir subha-i sad-dâne-i ney

10. Çe m-i pür-hûndan al"r rengini gülzâr-" tarab

Dâglardan yara "r revzen-i kâ âne-i ney

11. Herer-i âh saçar u’le-i endâm"ndan

Mûsikâr ola meger kimi yine pervâne-i ney

12. Açamaz çe mim arak-nû -i siri k-i hayret

Dolmasa u’le-i âvâzile peymâne-i ney

13. Nakl için gördügü tûfân-" gam" u âka

Göz göz etmi tenini bak pul-i vîrâne-i ney

14. Burc ü bârûsu sanem hâne-i çarh-" edvâr

Yek-sütûn üzre iken cümle-i kâ âne-i ney

15. Neyimi dinle dem-i hazret-i Monlâ Gâlib

Vard" mi’râca yak"n öhret-i efsâne-i ney

16. Zemzem-i feyz-i sülûku ç"kar"r zemzemesi

S"r verir çâh-" Alî’den dem-i kutbâne-i ney
305

1. Çünki Mesîh-i a kdan ald" nefes asâ-y" ney

Mürdeye bah -" cân ederdim çekip ejdehâ-y" ney

2. Hây-" dehende Hûsuna hem-dem olup hüviyyetin

Âlem-i bi-hûdîdedir na’re-i Hudâ-y" ney

3. Rûha olup bi-aynihî Ka’beye nâvdân-" zer

Zemzem-i feyz-i giryedir zemzeme-i nevâ-y" ney

4. Kalbe i âret eyleyip söyledi beynel-isb"în

Nefy-i hevâ-y" nutk eder ehline nûn u yây-" ney

5. Dûr-i enîd-i râz olan dah" dil-â inalara

Silsiletül-cereslenür velvele-i derây-" ney

6. Eyle urûc-" çarh-" dil dinle kalem sarîrini

S"rr-" semâ-" sidredir nagme-i müntehâ-y" ney

7. Minber-i ar a dek ç"kup pâye-be-pâye ke file

Cifr-i r"zâ beyân eder hutbe-i Murtezâ-y" ney

8. Fasl ile vals"n asl"n" ân-be-ân bilenlere

Hûy-" Hudâ Hudâyimi hây-" cüdâ cüdâ-y" ney

9. Hûr-" behi t-i naImeyi gûne-be-gûne gösterir

Kûçe-i sûk-" sûretin câddesidir fezâ-y" ney

10. Bâz hezâr-sayd olur evc-i safâda alsa ger

Hehperest-i desti neyzenin bâl ü hümâ-y" ney

11. Oldu bu cân nâle-ger nagme-misâl derbeder

Yâra yürekde elde ser serde yine hevâ-y" ney

12. Bir dem ü bir elif gerek âdeme âdem olmaga

Gâlib o remzi ke f eder kâmet-i Hak-nümâ-y" ney

13. Çeng ü nefîr her biri mazhar"d"r bir ârifin

Hazret-i Mevlevîyedir a kda intimâ-y" ney

14. Eyler o âh-" kâm-yâb bah i -i evk bî-hisâb

Keçgül alup ele rebâb gelmi olup gedâ-y" ney
306

1. Tarâvet ha r edip eczâ-y" hüsnü

Hat"ndan gösterir ihyâ-y" hüsnü

2. Dah" mahv-" temâ âd"r görenler

Geçip gitmi velî âla-y" hüsnü

3. Gül-i ebr-i deme ruhsâr-" yâra

Bulutdan nem kapar kâlâ-y" hüsnü

4. Eder âyîneyi rüsvâ-y" âlem

O mâh"n nûr-" ser-tâ-pâ-y" hüsnü

5. Dü ürdü bahr-" sîm-âba serâba

Beni çün-sîmyâ sîmâ-y" hüsnü

6. Hafîdir hüsnü manâ gibi Gâlib

Bilen vasf edemez manâ-y" hüsnü

307

1. Bûm-" gamd"r em’-i bezm-i devletin pervânesi

Tîg-i mâtemdir bu subh-" i retin pervânesi

2. Nokta nokta e k-i harmând"r süreyya sanma sen

Mâhtâb-" dâgdâr-" servetin pervânesi

3. Ba "na ü mekde zenbûr-" belâd"r var ise

Güm-çerâg olan sefîh-i nikbetin pervânesi

4. Bâg-" iy in gül be-çe m-i tîg imi nergisleri

Çe m-i hasretmi bu bark-" f"rsat"n pervânesi

5. Çünki ehr-i âfiyetde tünd bâd eksik degil

Olma kandîl-i menâr-" öhretin pervânesi

6. Geldi ol dem ki ola ba dan ba a gaddârlar

Tîg-i âte -tâb-" âh-" gayretin pervânesi
7. Hu’le-i manây" idrâk et sipend-i harfden
Dâg-" dildir merd-i rû en-t"ynetin pervânesi

8. Kirm-i eb-tâb edemez cevlân bu âte -hânede

Bülbülând"r gül en-i germiyyetin pervânesi

9. Mâh"n ahterdir erâr-" u’le-i âlâyi i

Hallard"r âftâb-" tal’at"n pervânesi

10. Pâre pâre h"rka-i pe mînesidir Gâlib’in

Heb-çerâg-" fakr-" vâlâ k"ymetin pervânesi

11. Ar -" istignada Cibrîl ile olsun hem tavâf

Öyle lâz"m Hems-i âlî himmetin pervânesi

308

1. Nûr-" ems-i bâdeye mir’ât-" câm etdin beni

Kalmad" noksân"m ey meh-rû tamâm etdin beni

2. Tohm-" dûzahd"r erâr-" e kim ol gül ende kim

Sen harâb-" cilve-i berg-i h"râm etdin beni

3. Mûy-i âte dîdedir müjgân nigâh-" germden

Ey hat-" gülberk hîz â ûfte-kâm etdi beni

4. Gerçi ald"m cümle-i âgû "ma nezzâremin

Hayret-i hüsnünle lîk âyîne-fâm etdin beni

5. Nev- civânken oldu Gâlib ne ’e-dâr-" pîr-i câm

Kalmad" noksan"m ey meh-rû tamâm etdin beni

6. Mahv-"nûr-" Hems olup erdim sabâh-" vuslata

Âferin ey kevkeb-i tâli be-kâm etdin beni
309

1. Doyunca bakmaga dîdâra kalmad"k gitdi

O mâh" hâle-i âgû a almad"k gitdi

2. Dirîg o âyîne-i mevc-hîz-i rakkâs"n

Tamâm hayret-i hüsnüne dalmad"k gitdi

3. Civânlar a k" gönül hâlidir bu ta’n etme

Cüvân-" merg-i gâm olduk kocalmad"k gitdi

4. Hezâr-rahne tenim döndü dâm-" mâhiye

Henûz bahr-i temennâya salmad"k gitdi

5. Üzüldü cân gam-" zülfüyle derd-i çe minden

Bu hastal"kdan efendim saIalmad"k gitdi

6. Bu sûr-gâh-" mahabbet terânede Gâlib

Rebâb-" matlab" gönlümce çalmad"k gitdi

7. Nesîm-i himmet-i Monlâ-y" Rûm esip el-ân

Misâl-i mevce-i deryâ çogalmad"k gitdi

310

1. Sâkiyâ eyle revân ol arak-" tabûru

Ki ola penbe-i mînâs" kef-i mevc-i perî

2. Kald" nûr-" nigehin î ede kalmad" arak

Almadan penbe-i mînâs"n" uçdu o perî

3. Tâir-i rûh gibi eyledi bâlâya suûd

Murg-" mînân"n olup mevc-i arak bâl ü perî

4. Arak-" hô -tere ben rûh-" Mesîha der idim

Çarhda kâl"b-" mînâs"n"n olsayd" yeri

5. Yed-i Beyzây"le mînâ-y" arak zabt edemez

Bir felek berg-i tecellâ çakan âte -nazar"
6. Halka-i bezmi arak-Hûy"la pür-nûr eyler
Kulkul-i demke -i mînâs" ötünce seheri

7. Etdi girdâb-" gümü halkay" mînâ-y" arak

Gûyiyâ verdi Gümü suyuna mehtâb feri

8. Penbe-ve u’lesi kâfûrun eger olsa sefîd

Veremez pertev-i mînâ-y" arakdan haberi

9. Çe me-sâr etdi perîlerle çü mînâ-y" arak

O mehin bu gece âyîneye dü dü nazar"

10. Çe m-i pür-hûnum olur âte -i mînâ-y" siri k

Sensiz etsem dah" ben nukl-i arak gül ekeri

11. Bâdedir a k arak girye-i nev-sâlikdir

Oldu mînâ dah" Gâlib suhanin sâf-teri

12. Sâye-i emsde bâridir arak berf gibi

Jâle-ve olsa da mînâs" an"n verd-i tarî

13. Arak-" sâf nesîm-i nefes-i subh- âsâ

Geçdi mînâ-y" felekden nazar-" berk-eseri

311

1. Yine zevrak-" derûnum k"r"l"p kenâre dü dü

Dayan"r m" î edir bu reh-i seng-sâra dü dü

2. O zamân ki bezm-i cânda bölü üldü kâle-i kâm

Bize hisse-i mahabbet dil-i pâre pâre dü dü

3. Gehî zîr-i serde desti geh ayaI" koltuIunda

Dü e kalka haste-i gam der-i lutf-" yâra dü dü

4. Eri üp bahâra bülbül yenilendi sohbet-i gül

Yine nevbet-i tahammül dil-i bî-karâra dü dü
5. Meh-i burc-" âr"z"nda gönül oldu-hâle mâil
Bana kendi tâli’imden bu siyeh sitâre dü dü

6. Süzülüp o çe m-i âhû dedi zevk-i vasla Ya Hû

Bu degildi neyleyim bu yolum intizâra dü dü

7. Reh-i Mevlevîde Gâlib bu s"fatla kald" hayrân

Kimi terk-i nâm ü âna kimi itibâre dü dü

312

1. Dökdü omuzdan pû u saçag"n"

Açd" gönüller delî bayrag"n"

2. Ay yenisi gökde ne ülker satar

Degmeyecek kesdigi t"rnag"n"

3. Gözcegizim boyamak ister benim

Âl boyay"p kan ile dudag"n"

4. Sald" gönül illerine âfeti

Kurdu göz "rmag"na otag"n"

5. Niçe tabur daI"d"r ol yosman"n

Saç taI"d"p egmesi kalpag"n"

6. Cçip içip kendi elinden an"n

Duramay"p öpmü üm ayaI"n"

7. Çok sürünüp gözlemi im özleyip

AyaI"n"n izini toprag"n"

8. Vermedi bir kimseye Gâlib geçit

Kanda çevirdiyse söz "rmag"n

9. Hazret-i Monlây" bilenler bilir

Bilmeyenin kim çeke kulag"n"
313

1. Vâ’iz nihân" çekmi o hînâgeri geri

Eyler gelip dükâna büt-i berberi beri

2. Ç"ksa ne dem kubâ-y" hevâ-gün ile o mâh

Pür-nûr eder bu kubbe-i nîlüferi feri

3. Hehbâz çe m-i suhân müjgân degildir ol

Kurtuldu pençesinden at"p sipihri peri

4. Bî-behredir hilâle bakan sûz u tâbdan

Eyler mi merd-i bî-dili hîç hançeri çeri

5. Cnsâf olunsa gonce-i bâg-" hayâ imi

Gülzâr-" hüsnü behcetin en bihteri teri

6. Ba "na buyruk olsa gelen gurûr-mend

Çekmezdi belki gâile-i efseri seri

7. AIyâra aldan"r m" meger nev-resîdeler

Görmezse anda â "k"na benzeri zeri

8. Dâim tarîk-i Hakda budur akl ü nefse kâr

Biri Mesîhi rehber eder âhari hari

9. Dervî -i kayd pû î e Gâlib ne ihtiyâc

Uryân-tenân câmesi bir Hayderî deri

10. Dergâh-" Mevlevîde niyâz ile hâk olan

Eflâke nâz ederse yeridir yeri yeri

314

1. ………………….. âte lere yanmaz m"

……………….. korkuyla uyanmaz m"
2. ……………………………………….....
…………………. bahr olsa bulanmaz m"
3. ………………………………………….
…………………. hiç kimsecik anmaz m"
4. ………………………………………….
 …..………………….. â "k an" sanmaz m"
5. ………………………………………….
…………………. kan içmeIe kanmaz m"
6. ………………………………………….
…….………………… iksîr kazanmaz m"
7. ………………………………………….
…………………….. kâfirler inanmaz m"
8. Men Gâlib-i rüsvây"m hâk-" reh-i Monlay"m
Üftâde-i bî-pây"m dü künler anmaz m"

315

1. Zât-" a ka rûh-" mülhemdir gürûh-" Mevlevî

Ya’nî s"rr-" devr-i âdemdir gürûh-" Mevlevî

2. Zindedir âfâk u enfüs feyz-i Mevlânâyile

Kalb-i âdem cân-" âlemdir gürûh-" Mevlevî

3. Fakr ü fahra dâver-i sâhib-külehdir cümlesi

Har tarîk içre müsellemdir gürûh-" Mevlevî

4. Âsümân-" lâ-taayyündür makâm-" gerdi i

Csm-i A’zamla mükerremdir gürûh-" Mevlevî

5. Âlem-i samt içredir germiyyet-i sohbetleri

Gûyiyâ nutk-" mücessemdir gürûh-" Mevlevî

6. Ayn-" manâd"r desem sûretleri olmaz aceb

Her kademde vâk"f-" demdir gürûh-" Mevlevî

7. Hamdulillâh olmu am cârûb-ke -i dergâh"na

Gâlib-i nâçîze hem-demdir gürûh-" Mevlevî
316

1. Micmer-i ûd-" mahabbetdir külâh-" Mevlevî

Dûd-" gülbânk-i hüviyyetdir külâh-" Mevlevî

2. Rû enây" bah -i çe m-i mû- ikâfân-" fenâ

Sermedân-" ehl-i dikkatdir külâh-" Mevlevî

3. Kû e-gîr-i hücre-i seyrân olan âriflere

Dürbîn-i çe m-i ibretdir külâh-" Mevlevî

4. Tâk-i pirâ-y" nihâlistan-" cemül-cem-i gayb-"

Hû e-i engûr-" vahdetir külâh-" Mevlevî

5. Subha-i seyr ü sülûk-" râhiyân-" hazrete

Ser-ni ân-" bed’ü gayretdir külâh-" Mevlevî

6. Zîver-i butsân-" envâr-" tecelliyât-" Hak

Lâle-i bâg-" hakîkatdir külâh-" Mevlevî

7. Gerçi ihvân-" zamâna pür-me ekkat zann eder

Çâh-" Kenân-" selâmetdir külâh-" Mevlevî

8. K"ble-gâh-" maniye her dem huzûr-" kalb için

Nak -" mihrâb-" ibâdetdir bir külâh-" Mevlevî

9. Le ker-i nefs üzre Gâlib harb-gâh-" a kda

Top-" kahr endâz-" himmetdir külâh-" Mevlevî

317

1. Ey siyeh sünbil-i perî âni

Kâr-fermây ta-be-sâmâni

2. Ver çerâg-" zalâm-" îmâni

Âte -efrûz-" nâ-müselmâni

3. Tâ-be-key ola çe m-i cellâd"n

Mest-i peymâne-i pî mânî
4. Lutf edip tîg-i nâza sun destin
Koma hasretde bî-günâhân"

5. Tâ-be-key ede lal-i cân-bah "n

Haste-i derd ü gam dil ü cân"

6. Ey Zelîhâ-y" a k gayretdir
Hod-furû eyle hod-perestân"

7. Ey dil ey dil yeter bu e k-i revân

Etme isrâf o âb-" hayvan"

8. Hayli demdir ki çe m-i hûn-hâr"n

Kald" efsürde tîg-i bürrân"

9. Bir niçe îd geçdi vermedi âb

Tîg-i cânâna cân kurbân"

10. Mâcerâm"z garîbdir Gâlib

 ikâr etme derd-i pinhân"

318

1. Geçdi o dem ki mey-pür-hurû idi

Sâgar sadâ-y" kulkul-i mînâya gû idi

2. Müstegrak-" tecellî-i envâr-" hüsn olup

Âte -ruhâna bezm-i kadeh u’le-nû idi

3. Hep güft ü gûy-" çe m ü leb-i gül-izârdan

Ben söyledikçe evk ile bülbül hamû idi

4. Ol bezme meh ki em’-i ebistân-" çarhd"r

Bir âte in gülruh-" kâküle-be-dû idi

5. Arz-" visâl ederdi Zelihâ-y" hâhi e

Yûsuflar" harîm-i gülün hod-furû idi
6. Bir bî-emân ûh-" perî-zâd idi o kim
Müjgân-" çe mi âfet-i saff-" sürû idi

7. Var ise gamzen etdi cihâna bu s"rr" fâ

Gâlib hamû tab’ ise bî-akl u hû idi

319

1. A k eger bâzâr"n" germ etmese bülbül gibi

Hüsn olur vakt-i itâ içre aç"lm" gül gibi

2. Eylesem her eb tahayyül nükhet-i gisûsunu

Feyz al"r bûy-" dimâg"mdan sabâ kâkül gibi

3. Öyle bir te’sîri var âb u hevây-" a k"n"n

Sîne-i pür-hûnda peykânlar biter sünbül gibi

4. Girye-i mestâne hemdem sûz-" evke sâz-gîr

Bir sadâ gû etmedim âvâze-i kulkül gibi

5. Hevket-i ikbâlin ey eh i’re etmez mi dimâg

Yohsa Gâlib söylemez mi Tâlib-i Âmül gibi
320

1. Uyup baht-" siyehkâra perî ân olduIum kald"

Hevâ-y" zülf ile berge te-sâmân olduIum kald"

2. Sözü agyâra imi hayf ol tûtî-i cân-bah "n

Benim âyîne-ve mebhût u hayrân olduIum kald"

3. Nihâl-i kâmetinden mîve-çîn-i vasl olam derken

Ak"p cular gibi hâk ile yeksân olduIum kald"

4. Görüp çe m-i humâr-âlûdu derd etdim dil-i zâra

O sahbâdan harâbat içre vîrân olduIum kald"

5. Budur dâd u sitâd-i dehrden sûd u ziyân ancak

Hezârân ârzûdan bir pe îmân olduIum kald"

6. Ben âh etdikçe geldi bezm-i hüsnün mâh rûyân"

O meclisde yan"p em’-i ebistân olduIum kald"

7. AyaI"mla tutuldum dâm"na pîr-i harâbât"n

Fakat mescid-be-mescid bergürîzân olduIum kald"

8. Ç"kard" gevher-i yek-dânemi gavvâs-" endî em

Hemân genc-i sadefde bunca pinhân olduIum kald"

9. Zelîhâ-y" zamân ömr-i azîzim gasb edip Gâlib

Civânl"k âleminde pîr-i Ken’ân olduum kald"

321

1. Üftâdeligi bu dil-i vîrân yapa dü dü

Humhânede bir kâfir-i hüsne tapa dü dü

2. La’l-i nemekinin unutup sînesin öpdüm

Mellâh-" mahabbet galat etdi apa dü dü

3. Dil tahtâ-i me k olmu iken tir-i cefâya

Tâtâr-" nigeh gârete geldi çapa dü dü
4. Gitmezdi bileydi bu kadar semt-i hilâfa
Heyhin yolu mey-hâneye vard" sapa dü dü

5. Sâbit dah" çevgân-" kalemle gezinirken

Gâlib yeti üp gûy-i edâ-y" kapa dü dü

322

1. Devletle meh-i rûze mübârek sefer etdi

Yaz günlerini k"t’a-i nâr-" sakar etdi

2. Güldesteler üstüne kanâdîl degildir

Hep âhlar eflâke nisân-" erer etdi

3. Mehpâreler künc-i cevâmide olup cây

Germî-i hevâ mihr ü mehi derbeder etdi

4. Perhîz ü riyâzet ile teb-lerzeye dü dü

Hur îde sah" savm-" Mesîha neler etdi

5. Mülhidlere ögretmek için nâr-" cahîmi

Mâh-" Ramazân sayfa gelip bir haber etdi

6. Bârân gibi hur idden âte yagar oldu

Leb te nelerin sûzi i çârha eser etdi

7. Yehpâre kadar k"ymeti yokdur bilir ammâ

Gâlib dü üp âte lere nazm-" güher etdi
323

1. Ey çe m-i cihân-peymâ hîç e k-i terin yok mu

Tûfân-" mahabbetsin yohsa güherin yok mu

2. Efsûn-" nigâh"ndan sahrâlara dü mü sün

Dîvâne misin ey dil benden haberin yok mu

3. Bir u’lesi olmaz m" bu âh-" cihân-sûzûn

Ey âm-" ziyâ-dü men vakt-i seherin yok mu

4. Degmez elimiz bildik pâzârdan el kesdik

Ey kâle-i Ken’ânî dah" degerin yok mu

5. Dü mez sana kim ebnem bâlâ-rev-i mihr oldu

Ey gonçe senin gûyâ berg-i seferin yok mu

6. Dil-sîr-i felâketsin her gece hayâliyle

Gâlib aceb ol mâh"n gönlünde yerin yok mu

324

1. Senin ey cân ehîd-i çe m-i hûn-hâr oldugun var m"

Kanup hâb-" humâra mest-i bîdâr oldugun var m"

2. Devâ-hân olmaga yokdur dimâg" haste-i a k"n

Dü üp bâlin-i istiInaya bîmâr oldugun var m"

3. Verirsin zâhidâ billâh dînin küfre bî-pervâ

Senin hak söyleyip er’iyle berdâr oldugun var m"

4. Yanar hasretle cân hat k"ld" pinhân hâl-i hündûsu"n

Hümâ-y" nâz ile dâme giriftâr oldugun var m"

5. Güler dâmenleri güftâre sanma halka-i bezmin

Tamâm âgû -" evk-i vasl-" dildâr oldugun var m"
6. Bahâ yok gevher-i güftâre ey tab’-" tenük-mâye
Bilirsin k"ymetin ammâ harîdâr oldugun var m"

7. Demi sin bâde-i lutfunla her dem mestdir Gâlib

Mürüvvetsiz aceb bir gün kadehkâr oldugun var m"

325

1. Kâkülünde halkalar çe m-i siyehdir her biri

Âr"z"nda haller nûr-" nigehdir her biri

2. Hu’ledir zerrîn taht-" saltanat pervâneye

Beste-i zincî"r-i a k"n pâdi ehdir her biri

3. Ol ererler kim dil-i sûzândan etmi di zuhûr

Himdi gerdûn-" belâda mihr ü mehdir her biri

4. Tengnâ-y" hâne-i sûz u güdâza girmege

Târ-" tanbûr-" sürûdûn âh-rehdir her biri

5. Hî e-i elfâz"m"z sahbâ-y" tahkîk istemez

Bir perî-zâd-" hayâle cilve-gehdir her biri

6. Yâd-" çe m-i yâr Gâlib eylemi mestân" mest

Gûyiyâ bir kahramân-" Cem-sipehdir her biri
326

1. Ser-âgâz-" cünûndur dilde encâm-" heves imdi

Müreccahd"r sadâ-y" nâye feryâd-" ceres imdi

2. Rehîn-i acz iken endî e vakt-i iltimâs"mda

Serâpâ iktidâr"n lîk yokdur mültemes imdi

3. Sipend-i u’le-i nutk olsa da dil nakl-i râz etmez

Fürûg-" em’-i istingâya mânidir nefes imdi

4. Niçe âzâde-i gülçehregân-" hüsn olur bilmem

Hezâr-" tab’a her bir gülbün oldu bir kafes imdi

5. Edâ-y" lutf-" istintâkdan kat’-" nazar Gâlib

Cenâb-" Rif’at-i hô -gûyâ etdim ben de bes imdi

327

1. Eder serge te âh u mâh" evk-i mey pey-ender-pey

Döner câm-" Cemin ard"nca tâc-" key pey-ender-pey

2. Bülend oldukça her dem bânk-i yâ Rab yâ Rab-" u âk

Gider ar a sadâ-y" kulkul-i hey hey pey-ender-pey

3. Bahâra sun’u yokdur mülk-i zühdün arz-" tis’în-ve

Müselseldir hemî e tîre-mâh-" dey pey-ender-pey

4. Ne kûteh eydir ayâ âm-" hat kim geçmeden dah"

Zuhûr etmekde her rûzumda yüzbin ey pey-ender-pey

5. Figân u âh-" Gâlib kalmad" mestûr o zâlimden

Ç"kard" perdesinden hâme hem-çün ney pey-ender-pey
328

1. A k bir em’-i ilâhîdir benim pervânesi

Hevk bir zencîrdir gönlüm an"n kâ ânesi

2. Mahrem-i râz olal" gamzenle oldu hât"r"m

 "nân"n â "nâ bîgânenin bîgânesi

3. Zühd-i hu k-i bezm-i nû anû dan fark eylemez

Böyledir erbâb-" hâlin me reb-i rindânesi

4. Âlem-i âb"n sevâd-" hâki hep pür-feyz olur

Çe me-i hur îd-i hikmetdir hum-" mey-hânesi

5. Ol nigâh-" çe m-i zehr-âlûddan meynû -" nâz

Ben humâr-" nergis-i ehlâs"n"n mestânesi

6. El-hazer gâfil bulunma hançer-i hâbîdeden

Güft ü gûy-i katld"r dâim an"n efsânesi

7. Mahrem-i halvet-sarây-" zevki ol Gâlib de gör

Ba kad"r rez duhterinin me reb-i ferzânesi

329

1. Gamdan ölmem korkar"m gayret helâk eyler beni

Rûzgâr ile gubâr-" kîne hâk eyler beni

2. Hû e-i engûr-ve tarz-" riyâda evk-i mey

Câygîr-i kû e-i mihrâb tâk eyler beni

3. Mahv olur âlûde-dâmenlik ebâb etmez karâr

Seyl-i tûfân-" havâdis pîr-i pâk eyler beni

4. Hîr-i merdân-ve eger kurbân-" a k olmasa dil

Pençe-i pür-zûr-" himmet çâk çâk eyler beni

5. Geh hayâl-i nergis-i bîmâr" geh baht-" siyâh

Her zamân bir gûne sevdâ derd-nâk eyler beni
6. Eylemi magrûr o rütbe Kays" ikbâl-i cünûn
Bin belâlarla kabûl-i i tirâk eyler beni

7. Hasbihaldir bu nutk-" pâk-" Gâlib Ne ’etin

Gamdan ölmem korkar"m gayret helâk eyler beni

330

1. Gamdan ölmem korkar"m gayret helâk eyler beni

Tîgden çekmem hazer firkat helâk eyler beni

2. Mûmdur tab’"m gerçi u’le-i dîdâr"na

Bir eb olsam germ ülfet helâk eyler beni

3. Gül en-i hüsnünde âyân-" nigâh-" lutf iken

Jâle-ve ol mihr-i hô -tal’at helâk eyler beni

4. Re k-i Mirrih-i felekde gamze-i cellad-ve

Etmezem tâli’le ünsiyet helâk eyler beni

5. Zehr-i mâr-" halkad"r gûyâ mey-i meclis dile

Sensiz ey meh sâgar-" i ret helâk eyler beni

6. Yâr-" sengîn dil kabûl eyler ikeste-hât"r"m

Gevher-i fakr"m girân-k"yâmet helâk eyler beni

7. Hazret-i Ne ’etle Gâlib ben de hem tavr"m velî

Gamdan ölmem korkar"m gayret helâk eyler beni
331

1. Gören âyîne-i âlem-nümây" câm-" billûru

Eder mi zîb-i meclis çînî-i mûdâr-" fagfûru

2. Olur her u’le-i cevvâle bir pervâne-i pür-sûz

Bezimde sâgar-" mînâ-y" meydir em’-i kâfûru

3. Ne fetretler dü ürmü perçem-i hâm-der-hâm-" yâra

Perî ân etse zülf-i fitneyi ger hatt-" pür- ûru

4. Tegâfülden garaz agyâra sahbâ-sûzdur yohsa

Görür keyfiyyetin mestân-" a k"n çe m-i mahmûru

5. Neberd-i da’vîde tayy eyleyenler hâtemi Gâlib

Eder hüccet meger kim nak -" çîn-i âhid-i zûru

332

1. Ey felek âyâ o mehve den ne dûr etdin beni

Hâhi -i vasl"yla her dem bî-huzûr etdin beni

2. Mesned-i himmetde ey âhen eh-i iklîm-i a k

Hem zebûn-" fakr hem mest-i gurûr etdin beni

3. Çünki kasd"n terk-i âyîn-i mahabbetdi neden

Müjde-i lutfunla evvel pür-sürûr etdin beni

4. Etdigin sâ’atda tîg-i âbdâr"nla ehîd

Garka-i deryâ-y" bî-pâyân-" nûr etdin beni

5. Tûtî-i tab’"m bülend-âvâz vasf"nken dirîg

Âk"bet üftâde-i dâm-" fütûr etdin beni
6. Ba "na çal kâse-i mihr ü mehi ey çarh-" dûn
Va’dile bîzâr-" eyyâm u uhûr etdin beni

7. Âte -i dûzahla ey vâiz ko tehdîdi yeter

Nâ-ümîd-i rahmet-i Rabb-i gafûr etdin beni

8. Len terâni-sencî-i tenzîh idi çünkim murâd

Yâ niçin dil âb-" erm-i kûh-" Tûr etdin beni

9. Es’edâ te’sîr-i efgân"n m"d"r bilmem senin

Lâubâlî-gûy-" dîvân-" huzûr etdin beni

333

1. Hirâsân ol Hudâdan ey eh-i bîdâd yetmez mi

Gücüm yetmese zûr-" a k"na feryâd yetmez mi

2. Koyan u âkd"r hep sûret-i Hîrîne ma ûku

Begim hîç gû e sît-i tî e-i Ferhâd yetmez mi

3. Yine kem kasd" yok ehl-i cünûna le ker-i akl"n

Varup rûh-" Kay"sdan etsem istimdâd yetmez mi

4. Olur bî-ilticâ serge tegân-" vâdî-i hayret

Bu yolda rehnümâ olmaga gird-bâd yetmez mi

5. Meseldir hâs ü âm ü indinde çünkim kâr ber- nevbet

Sen oldun haylidendir ey felek dil âd yetmez mi

6. Usand"k seyf-i Kâg"d-hâne-i e ’ârdan Gâlib

Bahâr ermez mi âyâ vakt-" Sa’dâbâd yetmez mi
334

1. Leb-i cânân-bah "na serdâde-i imân-" Îsî

Kâkülü bütgede-i perçeminin k"ssîsi

2. Hatt-" pür- ûru eb-i fitne-i rûz-" mah er

Ahter-i hâli belâ âleminin bercîsi

3. Cezbe-i a k"na dü mü nice âhen-diller

Gösterir hançer-i hays"yyet-i m"knât"s"

4. Kalb-i dânâ olmaz akl-" maâ a mesken

Arama hum-" Felâtûnda Aristâlisi

5. Eylesin dâm-" teselsülde kalan ehl-i h"red

Halka-i bezme bedel dâire-i tedrîsi

6. Târ-" pûd-" hikemi eyleme zâhirde taleb

Safha-i sineye çek cedvel-i Öklidîsi

7. Ma’rifet ald" an" rütbe-i istishâba

Sanma kim tâli’i alâya çeker Îdrîsi

8. Göremez çe m-i terâzû gibi sûd ehl-i niyâz

Cem’-i nakdîne-i hüsrand"r an"n der kîsi

9. Bî-nazîr etmek ise sözlerin Es’ad i te

Bilmeden matlab olan tevriye vü tecnîsi

335

1. Ol meh bizi terk eyledi sohbet sana kald"

Ey gam yine meydân-" mahabbet sana kald"

2. Etdin heves-i vasl ile cân u seri ihdâ

Kurbân"n olam gayri mürüvvet sana kald"

3. Hur îd-ruhân eyledi akl ü dili yagma

Ey baht-" siyeh rûz-" kasâvet sana kald"
4. Dil hânkah-" zühüdde çok döndü dola d"
 "k eser-i âh-" nedâmet sana kald"

5. Erbâb-" himem mest ü harâb oldu hep Es'ad

Meyhâne-i endî ede himmet sana kald"

NÂ-TAMÂM GAZEL

1. Dil hayli zamân kalm" d" vâlih ü hayrân

Gerdûn ile bir âfet-i devrân aras"nda

2. Bir gûne abes da’iyeye dü dü ki nâ-gâh

E ’âr"n" tertîb ede yârân aras"nda

3. Ammâ yine fikr eyledi kim böyle gazeller

Makbûl olamaz nâdire-sencân aras"nda

4. Kim her birisi sâde vü pûhte vü pür- ûr

Söylenmi idi mevsim-i rübân aras"nda

5. Bu beyt-i ne ât-âveri buldum hele Gâlib

Zihnimdeki evrâk-" perî ân aras"nda

6. Bir vakt ola Nevres aran"r böyle gazeller

Kayd et ko bulunsun bu da dîvân aras"nda
 Mersiye Berây4 Esrâr Dede
1. Kan aIlas"n bu dide-i dür-bar"m aIlas"n
Ans"n o benim o yâr-" vefâdâlar"m aIlas"n
Çe m ü dehân u âr"z u ruhsâr"m aIlas"n
Ba tan ba a bu cüsm-i siyeh-kâr"m aIals"n
Agyâr"m aIlas"n bana hem yâr"m aIlas"n
Gû eyleyen hikâyet-i Esrâr’"m aIlas"n

Nâdîde bir Güher telef etdim dirîg ü âh

Hak içre defn edip geri gitdim dirig ü âh

2. Zât-" erîfi âleme bir yâdigâr idi

Fakr u fenâ vu a k " hüner ber-karar idi
Her eb misâl-i em’ benimle yanâr idi
Sâye gibi yan"mda enis-î nehâr idi
Hakka tamâm â "k idi yâr-" gâr idi
Birkaç zamân muammer olayd" ne vâr idi

Allâh verdi ald" yine kurb-i hazrete

Biz kald"k intizar ile rûz-i k"yâmete

3. Âh"r nefesde sohbeti oldu muhabbet âh

Bir yâra urdu bagr"ma âh derd-i firkat âh
Gelmezdi hiç kalb-i fakîre bu sûret âh
Ey ka etmeyeydim o â "kla sohbet âh
Yakmazd" belki cân"m" bu nar-" hasret âh
Telhetti kâm"m" o zehirnâk erbet âh

Eyvâh elden o gül-i handân"m ald" mevt

Esrâr-" ald" cümle dil ü cân"m ald" mevt

4. Olsun mübârek ol mehe kabr-î saadeti

Mevlâ müyesser ede makam-" efaâti
Bitmi ne çâre dâne vü gelmi ti saâti
Dehrin budur hemî e muhibbâne âdeti
Tevfîk içindir etse de izhâr vuslat"
Zehri yutulmaz aIza al"nmaz harâreti

Ben gördüm bu dâr-" fenân"n fenâs"d"r

Bâki Hudâ r"zas" beka Hak bekâs"d"r

5. Meydân-" Mevlevîde ni ân â ikâr edip

Pervâz ederdi evk ile anka ikâr edip
Eylerdi nây u defle semâ ah u zâr edip
Bulmu tu kân-" matlab" Hak’ta kârâr edip
Alm" t" müjde kûyuna yâr"n güzâr edip
Gitti ne çâre Gâlib-i hasretle yâr edip

Olsun visâl-i Hazret-i pîrânla kâm-yâb

K"ld" karîn-i kabr-i Fasîh-i felek cenâb
LÜGAZLER
 1
Lügaz-4 Zibâ

1. Kimdir ol merd-i ehl-i derd-i za’îf

Ki olur her kes ile yâr u har’îf

2. Bir kulaI" delik kalenderdir

Neylesin âh ederse muztard"r

3. Mescide girse â kâr olmaz

Nây-" ûd olmasa safâ bulamaz

4. Bir aceb fâs"k ü mürâyîdir

Zevki bu me rebi hevâyîdir

5. Vard"I" yerde kâr" efzûndur

Ufaland"kça kadri efzûndur

6. Yedilir bir k"l ile bir nicesi

Olmaz âsûde gündüzü gecesi

7. Sikkesiz nakdir olur râyic

Kâr" hüsrândan degil hâriç

8. Sarar"p çehresi benizi solmu

Çekecek hâli kalmam" tolmu

9. Yaln"z bir yere girer bas"l"r

Dü üp irfân kayd"na as"l"r

10. H"zr ile ülfet eylemi niçe dem

Kimyâ gibi hô tutar âlem

11. AyaI" yok fakat dizi vard"r

Câmesinde yaz" çizi vard"r

12. Be ini tarh edince buldu vücûd

Zann-" Gâlibde vasf" nâ-madûd
 2

1. Nedir ol sûret-i pâk ü mergûb

 kâr anda safâya-y" kulûb

2. Heh degil her yeri tebdîl gezer

Kimisi bilmez an" kimi sezer

3. Eyler envâ-" mezâhirde bürûz

Gâh mihr ü meh olur geh eb ü rûz

4. Csmi yâd olmaz o s"rr-" pâke

K"l nazar âyîne-i idrâke

5. Asl" geh cânl" vü geh câns"zd"r

Bunu fehm etmeyen izâns"zd"r

6. Ehl-i irfân iledir ülfeti hep

Meyl-i ahmaklara çokdur bu acep

7. Bilir an" ekser pîr ü dânâ

Lîk mâhiyeti mechûl ammâ

8. Zâta yok ragbeti evsâf iledir

Mâye-i öhreti çok lâf iledir

9. Hîç yalan söylemez ammâ o harîf

Dogrusu az bulunur çoIu sahîf

10. Okur erbâb-" suhan gûnâgûn

Gûyiyâ bir gazel-i nâ-mevzûn

11. Var derûnunda bilinmez eyler

Yelle yûf her biri bir kal’a deger

12. Gâlib endî eni seyr et bir kez

Çocuk oyuncag" eydir bu lügaz
KIT’ALAR
1

Ayn-" hidmetle teeddüble sipihr-i ser-ke

Öyle münkâd idi kim Hazret-i fahr-" be ere
Dü ürürdü müje-i hatt" uâ’"yla müdâm
Sâyesin mihr-i cihân-tâb dü ürmezdi yere

Leyle-i Mevlidde bu rah ân olan kandîller

Bah -" nûr eyler ser-â-ser encüm-i eflâke hep
Âlem-i envârdan gûyâ bu manâ â ikâr
Dîdeler Rû en demekdir âsümân hâke hep

Yevm-i Â=ûrede Koca Mustafâ Pa=a Câmiinde âyîn-i =erîf icrâ olunur iken
Bârân4n kesretle nüzûli akmas4nda d4=ar4 hurûclar4nda söylenen rubâîdir

Buland" yevm-i â ûrâda çarh"n tab-" nâ âd"

Zemîn ü âsümân bu hüzn ile deryâ-y" Nîl oldu
Semâvât ehlinin göz ya "d"r bârân zann etme
Hehîd-i Kerbelân"n rûh-" pâkiyçün sebîl oldu
4

Fahr-" sâdât-" kirâm u pî vâ-y" ârifîn

Mazhar-" s"rr-" halîl ü nuhbe-i ehl-i yakîn
Bülbül-i gülzâr-" âte gâh-" a k-" lâ-yezâl
Hazret-i Ahmed Rüfâî râfi-i alâm-" dîn

Hânkâh-" hazret-i sultân E refzâdenin

Etsem iksîr-i gubâr"yla dü-çe mim iktihâl
Ben de Es’ad E refî altun ederdim nâm"m"
Heyh Abdülkâdir etse bir nigâh-" bâ-kemâl

Harîhdedir hakây"k esrâr-" Mesnevî

Oldu sözü müfessir-i Kurân-" manevî
Gel menba"nda zemzem-i irfân" eyle nû
Csmâil oldu rehber-i sâlik-i manevî

Îd oldu sen de hançerine âb ü tâb ver

Mâh-" nev içre gel eref-i âftâb ver
Bir îde dah" kalmayal"m nîm-i bismilin
Kurbânyân-" a ka kesin kes cevâb ver
8

Cevelân eyle hemân hâme gibi bî-pervâ

Hamdülillâh ki meydân-" me’ânî boldur
Vüs’at-i tab’" olan hîç eder mi tek ü tâz
Kûçe-i m"sra-" mü kilde ki ç"kmaz yoldur

Cürmüm ne gûne arz edem ey âh-" ma’nevî

Kim hâk-i pâyin ismet-i a ka harîmdir
Ketm eylemek de terk-i edeb anma da hata
Sen vâk"f oldugun bilirim Hak alîmdir

10

Lutfundan eyle kâne ke’enlem-yekün an"

Dîvân-" himmetinde mürüvvet kadîmdir
Ey hazret-i kerâmet-i sultân-" â "kân
Bir tâze cân baI" la ki Gâlib adîmdir

11
Biraz meclisde ol rakkâs-" fettân oynas"n gülsün
Edip bezm-i ne ât" gül gülistân oynas"n gülsün
Uyup mevc-i nesîme zir ü bâlâ eylesin pervâz
Hevâs"n als"n ol gülberg-i handân oynas"n gülsün
12

Bâdenin te’sîrini meclisde yâr olsun da gör

Gülsitân"n revnak"n subh-" bahâr olsun da gör
Bak ne çenberlerden eylermi güzer cânbâz-" a k
Halka halka bend-i zülfü târümâr olsun da gör

13

Çerâgân Kapusu bâlâs"na muharrerdir

Sabâhül-hayr devlet bu der-i vâlâ-y" ismetdir
Cki bâli hümâ-y" mihre eh-perr-i sa’âdetdir
Nücûm-" âsümân deryûze eyler âstân"ndan
Çerâgan eyler memlû bir çerâgan-" inâyetdir

14

Te’âlellâh der-i sâhil-serây-" dil-kü âd"r bu

Leb-i deryâda gûyâ gevher-i nazm-" duâd"r bu
Sufûf-" mevc-i bahr ol dergehe ruhsûdedir dâim
Harîm-i devlete mihrâb-" envâr-" safâd"r bu

15

Aç"ls"n bâb-" devlet gül en olsun

Hemî e hât"r-" vâlâ en olsun
Furûg-" lâle-zâr-" âsümân-ve
Çerâgân-" inâyet rû en olsun
16

Terk-i hidmetle bendesin takdîr

Hazret-i üstâda külfetdir
Olmaz elbet ocaI gülden dûr
Murg-" dil â ayâne-ülfetdir

17

Etfâl-i heves cümlesi mekteb seyirinde

Tâ râhile-i derdden o meh geldi derûna
Âgâz" becâ bu gün ebced-i a k"n
Gördüm hat-" ruhsâr" veleh geldi derûna

18

Yed-i beyzâ-y" manâ â ikâr eylese de tab’"

Ç"kan ceyb-i keremden â’ire dest-i duâd"r hep
Bana em îr-i kahr"n arz edip agyâra ebrûsun
Nigâh-" iltifât" vard"r ammâ keç-atâd"r hep

19

Sûz-" dilimi berg-i tecellâya degi mem

Ben em’imi mâhtâb-" eb-ârâya degi mem
Her kû ede bir mihr-i felek etmede cevlân
Mey-hâneyi bu hâl ile dünyâya degi mem
20

Ölürsem âm-" gamda rûy-" yâra intizâr"mdan

Yar"n hur îd-i mah er nûr al"r em’-i mezâr"mdan
Dükeldir e k-i hûnîn ârzû-y" la’l-i nâb"nla
Dü ürdüm sâgar-" gülgûn-" çe m-i itibâr"mdan

21

Gönül yine duramazd" mahabbet olmasa da

Yanard" âte -i gayretle hasret olmasa da
Seninle âm u seher sohbet-i ülfet etse idik
Arada âh efendim u firkat olmasa da

22

Îd etdi çarh-" hasret ile terk edip bizi

Hât"rda m" geçen Ramazân"n safâlar"
Cnsan" rûze rûze gibi bî-dimâg eder
Döndürdü Heyh Efendi dükenmez duâlar"

23

Kevser-i âte -nihâd"n ad" e k

Dûzah-" cennet-nümân"n ad" a k
Bir lügat gördüm cünûn isminde ben
Anda hep cevr ü cefân"n ad" a k
24

Hat gelip perçemi imâna gelir zann etme

Küfrüne âlet eder safha-i Cncîl gibi
Sidre-i sîneme tîr-i nigehi geçmedi âh
Yand" a k âte ine eh-per-i Cibrîl gibi

25

Ol âir-i kâm-yâb benim kim Gâlib

Mazmûnlar"m" anlamamak aybolmaz
Yektâ-güher-i gayb-" hüviyetdir hep
Gavvâs-" h"red behre-ver-i gayb olmaz

26

Ey felek maksad"n ülfet mi adâvet mi nedir

Yohsa ol mâh ile u âka felâket mi nedir
Ermeden vuslata hicrâne eri dik ammâ
Anlasam bârî bidâyet mi nihâyet mi nedir

27

Ben demem meclis-i bîgânede mey nû etme

Ey peri â "k-" mahmûr-" ferâmû etme
Garaz"n çünki hemân sûret-i istingâd"r
Bâri âyîneyi mü tâk-" der-âgû etme
28

Eger desem ki havâlar aç"ld" geldi bahâr

Murâd odur ki benimle mahabbet eyledi yâr
Yâ söylesem ki çemen gonçelere zeyn oldu
Odur garaz ki tebessümle söyledi dil-dâr

29

Hem reng-i çarh-" ahdar edip dû -" kadrimi

Lutf u erîf geldi bir alî-tebârdan
Nakd-i ferahla döndü çemenzâde tab’" hâk
Gûyâ ki sebz câme giyip nev-bahârdan

30

Gurbetde em’-i rûz gülerdi gedâs"na

Mâhtâb-" berk dü mese zulmet serâs"na
Vakt-i siyeh bahârda mehtâb olur ebîh
Semmûr içinde gerden-i sâf"n safâs"na

31

Bezm-i taraba u’le verip berk-i mahabbet

Pervâne-ve olmakda gönül gark-" mahabbet
Bülbüldeki hâli göremez dîde-i nergis
Her dilber-i ranâ edmez fark-" mahabbet
32

Bir noktay" etmi leb-i lâ’lin iki nîme

Remzîyle hemân bakmayal"m kavl-i hakîme
Cevr etmeyecek Gâlibe gerdûn kasem etdi
Hâk-i kadem-i hazret-i Sultân Selîm’e

33

Aç"l ey gonce-leb nûr eylesin bezmi tekellümler

Safâdan hande deryâs"nda mevc ursun tebessümler
Czâr"n gül gül etsin tâb-" sahbâ-y" ne ât olsun
Bu âte güfte rengîn besteler hûnîn terennümler

34

Perçemin dâm-" firîb etmi dag"tm" dû una

Bir kucak ser-ri te vermi tâlib-i âgû una
Gamzesinden sor rumûz-" küfri bu büt-hânede
K"l peresti deyr-i hüsnün Îsî-i hâmû "na

35

Güzelsin bî-bedelsin nâz-perversin dil-ârâs"n

Degilsen bî-vefâ ammâ gâyet bî-muhâbâs"n
Ne manî’dir uzatsan destini bûs etse â "klar
Kolun bükmezlere bir pâd" âh-" âlem-ârâs"n
36

Her ne meclide ki ol dilber-i mestâne güler

Sâgar-" mey hased-i gonca-i handâna güler
Aldad"p gelmedigi gece o mâh u âk"n
Ser-te-ser çâk-" girîbânlar" dâmâna güler

37

Ol rûy-" âte îne gelince hatt-" siyâh

Yakd" derûnu u’lelenip hatt-" sebz âh
Bozmaz safâ-y" mihr-i ruhûn kâkül-i siyâh
Afv-" Hudâya nisbet ile böyledir günâh

38

Görmedinse bahr-i a k"n lü’lü’-i men ûrunu

Mutribin seyr eyle mevc-i nagme-i tanbûrunu
Öyle pey-der-pey terennüm-rîz olur âgû u kim
Selsebîl etmi san"rs"n sîne-i billûrunu

39

Âftâb-" a k" mestûr olmas"n bir kimsenin

Sâ’at-" nevrûzu deycûr olmas"n bir kimsenin
Çarha feryâd-" tanîn-endâz olursa gam degil
Bâ’is-i feryâd" me hûr olmas"n bir kimsenin
40

Perçem mi aceb mü k-i Buhârâ m" nedir bu

Reyhân m" yâ â ûb-" Erîhâ m" nedir bu
Fermân"na dilbestedir ol turrenin âlem
Sultân Selîm ismine turâ m" nedir bu

41

Bülbülde biraz bûy-" ru’ûnet görürüz biz

Pervâneyi âgâh-" mahabbet görürüz biz
Etmi bizi endî e-i sûretde fedâ kim
Mirâta da baksak yine hayret görürüz biz

42
BERÂY-I PÎ TAHTA- CENÂB-I RÂ D EFEND

Gûyâ bu pî tahta nukû -" garîb eden

Zâtül-bürûcu âlem-i vehm ü hayâldir
Her safhas" netâyic-i efkâr" cem edip
Sî-murg-" Kâf" ma’rifete perr ü bâldir

Fihristidir bedây -i fazl ü letâyifin

Tâb-" cenâb-" Râ îd-i Hâtem-hisâldir
Gencûr-" dildeki tühafi etseler mezâd
Müzd-i nezâresine yeti mek muhâldir
43
D GER

Bu pî tahta cilve-i nak u nigârda

Erjenge hurde-kâri Behzâd and"r"r
Ccmâl içinde kudret-i tafsili gösterip
Ervâha zevk-i âlem-i ecsâd" and"r"r

Her gonce-i ükuftesi bir tâze târz ile

BâI-" behi te tâb-" nev-îcâd" and"r"r
Mir’ât-" sûret-i tühaf-i kâinâtd"r
Zihn-i Cenâb-" Râ id-i nakkâd" and"r"r
RUBÂ LER
 1

Ey âh-" cihân bu çarh u eyvân kimin

Îcâd kimin bu lutf u ihsân kimin
Adl eyler isen dah" ben olmam me’yûs
Csyân benimse afv ü gufrân kimin

Ey hazret-i hâdî-i sübül fahr-" Rusül

Âyîne-i ihsân-" ezel mazhar-" küll
Hâyân degilim gül en-i na’ta ammâ
Eyle kereminden beni gûyâ bülbül

S"ddîk ki çâr- yara serdâr oldur

Sultân-" rusülle rûz u eb yâr oldur
Hem pîr-i tarîk-" zümre-i ehl-i hafâ
Hem cedd-i cenâb-" Monlâ Hünkâr oldur

Ben Âl-i resûle cân-sipâr"m billâh

Dâmân-" mahabbetde gubâr"m billâh
Bû bekr-i Ömer Osmân u Alîdir âh"m
Hâk-i kadem-i cihâr- yâr"m billâh

Etdikde Hudâ cihâr- yâr" mevcûd

Her birine vermi eref-i nâ-ma’dûd
Ammâ ki cenâb-" Murtazâd"r hakkâ
Çün m"sra-" âhir-" rubâ’î maksûd
 6

Ey pâd" eh men ene mevlâh Alî

Hur îd-i cemâl-i Ahmede mâh Alî
Bil râzî vü Murtazâ vü marzi kimdir
Vallâh Alîyy ü sümme billâh Alî

Ey mazhar u hem muhz"r-" esrâr Alî

Csnâ a erin hayline serdâr Alî
Anlar ki Hüseyn ü Mûsiy ü Ca’ferdir
Cki Hasan üç Muhammed ü çâr Alî

Ey kâ if-i esrâr-" Hudâ Mevlânâ

Sultân-" fenâ âh-" bekâ Mevlânâ
A k etmededir hazretine böyle hitâb
Mevlâ-y" gürûh-" evliyâ Mevlânâ

Çarh" çeviren himmet-i Mevlânâd"r

Hemsin talebi hidmet-i Mevlânâd"r
Vel-hâs"l eger sözüm edersen iz’ân
Mevlâ diyecek hazret-i Mevlânâd"r

10

Ol kümmel-i ervâh ki bî-pervâd"r

Her biri bir iklîme nazar-bah âd"r
El’âna bu merz-i bûm-" Rûmun kutbu
Bî- reyb ü gümân Hazret-i Mevlânâd"r
 11

Ey sâlik-i râh-" Mevlevî ol âgâh

Evlâd"na uy pîrinin olma güm-râh
Fehvâ-y" latiful-veled-i s"rr-" ebih
Sultân Veled degil de kimdir billâh

12

Her kim Celâl-" Rûma vasl ede murâd

Sultân Veledden eylesin istimdâd
Zîrâ ki verâsetde efâatda tamâm
Takdîm olunur cemî’-i nâsa evlâd

13

Ey mazhar-" nûr-" ems eyle s"rr-" ehad

Hem cedd-i mülûk hem eh-i ced-ber-ced
Evlâdlar"n ba " için rahm eyle
Bu Gâlibe ey Hazret-i Sultân Veled

14

Hidmetde sana âh ile dervî -enbâz

Ckrâr-" dîn-i â "ka maksûd-" niyâz
Bu matbah-" sînede ne od var ne ocak
Bir germ nefes gönder eyâ Âte -bâz

15

Ey âlem-i ilm-i kün fe-kân Hazret-i Heyh

Tayîn-kün-i tevhîd ayân Hazret-i Heyh
Burhân-" Acem fahr-i Arab Muhyiddîn
Heyhü’llâh-" amân amân Hazret-i Heyh
 16

Ey âlem-i tahkîka soran râh-" yakîn

Bulmak dileyen vahdete burhân-" mübîn
Ezberle sözüm inanma kîl ü kâle
Sadr"nda bulunsun suhan-" Sadreddin

17

Âyînemiz âyîne-i pür-ma’nâd"r

Tasvîr kün-i dâire-i a’lâd"r
Benzer bu semâ’a devr-i esmâ vü s"fât
Mevlâ degil ise ayn" Mevlânâd"r

18

Yakûb-" gam"m a k ile hâk olsam da

Cân"mdan azîzsin helâk olsam da
Dâmân"n" mânend-i Zelihâ tutdum
Ey Yûsuf-" Sîneçâk çâk çâk olsam da

19

Hârihdedir hakâik-i esrâr-" Mesnevî

Olmu sözü magz-" Kurân-" Ma’nevî
Gül menbâ’"ndan zemzem-i irfân" eyle nû
Csmâîl oldu rehber-i sullâki Mevlevî

20

Csmâil Efendi mür id-i râh-" sevîyy

Erbâb-" safâya kavli burhân-" kavî
Ol fâz"l-" yektâya yeter kim bu kemâl
Hârih deseler fehm olunur Ankaravî
 21

Cndimde degil kevn ü mekân bir-mekes

Ayn"mda degil bâg-" cihân hârla hâs
Bir âlemde dü düm ki ne ümîd ü ne bîm
Allâh be feryâd-" men-i bî-kes res

22

Ey hazret-i Monlâdan olan himmet-cû

Ser-çe me-i tahkîki bulup eyle vuzû
Ger tâlib olursan in irâh-" sadra
Âdâbla gel merkad-i Hârihdir bu

23

Ne zühd ile ne ilm ile müstesnây"z

Hayrân-" ezel â "k-" bî-pervây"z
Feyz-i nefes-i Pîr ile gûyâ oluruz
Her neyse neyiz bende-i Mevlânây"z

24

Ey sâlik-i râh-" Mevlevî etme direng

Seyyâreler alm" eline ber- batt u çeng
Evzâ-" nüh-âbâ-y" sipihri seyr et
Sultân Veled Devrine eyler âheng
 25

Ey pâd" âh-" murâd-bahs-" fuâd

Mevlâ-y" cemî-i evliyâ-y" emcâd
Ne küfr ü ne îmân ile oldum ho nûd
Feryâd sana bu nâ-talebden feryâd

26

Erbâb-" safâya eyle kalbin me’nûs

Tâ ke f ola s"rr-" ittihâd-" nüfûs
Mir’ât ile mir’ât" mukâbil tutsan
Birbirine hem âkis olur hem ma’kûs

27

Her kim taleb-kâr-" dil-i merdând"r

Terk etmez ise irâdesin eytând"r
Benlik burada küfrdür îmân ise de
Teslîm ü r"zâ küfr ise de îmând"r

28
Ben zülf-i siyehden ederim yâra hitâb
Yâr ise verir hemân bana câm-" arâb
Ol gamze-i ûh mest ü dil-i dîvâne
Anlamad" gitdi ne suâl ne cevâb
 29

Endî e degil âlem-i manâd"r bu

Esmâ deme kim ayn-" müsemmâd"r bu
Esrâr-" hakây"k olmu anda pinhân
Dil nâm"na bir nüsha-" kübrâd"r bu

30

Fem nâm"na bir s"rr-" hüveydâd"r bu

Ruh nâm"na bir nâr-" tecellâd"r bu
Leb nâm"na bir muciz-i Îsâd"r bu
Dil nâm"na bir mah er-i gavgâd"r bu

31

Al gönlümü âyîne-i manâd"r bu

Senden bana bir sûret-i ranâd"r bu
Hatt"n gelip ey mâh utan"rs"n bir gün
Hüsnünle gurûr etme ki dünyâd"r bu

32

Cânlar üzülür ri te-i bü râd"r bu

Eller kesilir remz ü temâ âd"r bu
M"sr-" dilimiz a k"nla memlûdur
Ey Yûsuf-" cân sanma ki rüyâd"r bu
 33

Sermâye-i kevn olan tecellâd"r bu

A k-" ezelî denen muammâd"r bu
Ahlâk-" Muhammedî-i nât"k Kur’ân
Yanî ki dil-i hazret-i Monlâd"r bu

34

Ey zabt-" makâl-i ma’rifetle magrûr

Hüsyârl"g"ndan etmedin habt-" umûr
A k ile irâde bir yere cem olmaz
Mest ana denir ki olmaya anda u’ûr

35

Anlar ki niçe âdeti hark eylediler

Crfân ile ayn-" cemi fark eylediler
Seyr et bu tecellî ne k"yâmetdir ki
Âyîne-i dilde garb" ark eylediler

36

Hekvâ edip ol dilbere bed-hû diyemem

Ammâ kat" dil-nevâz ü dil-cû diyemem
Hercâyî demek ç"kar deyü havf"mden
Hur îd desem rûyuna kar " diyemem
 37

Nâr-" gama oldu dil kebâb ey sâkî

Tek yanmayam et gark-" arâb ey sâkî
Mânend-i habâb-" bâde gelsin gitsin
Peymâneleri etme hisâb ey sâkî

38

Mestânelere etme cefâ ey sâkî

K"lma o kadar redd-i recâ ey sâkî
Heytân"n edip ayag"n" i keste
Bir câm dah" eyle atâ ey sâkî

39

Peymân deme peymâne ikestim sâkî

Tevbem gibi yek pâre ikestim sâkî
Lutf eyle gör kendi elinden bir cam
Dü düm ayag"na i te mestim sâkî

40

Ben kan içerim arâbs"zl"klardan

Âte yudar"m kebâbs"zl"klardan
Ey ka lar" ya kemâne döndü sînem
Sad âh u enîn rebâbs"zl"klardan
 41

Pür yâre eder sîneyi te’sîr-i rebâb

Hô yara "r âh-" zâra takrîr-i rebâb
Tahsîn ki hâne-i kemândan ç"kmaz
Murg-" dil yârelerine tîr-i rebâb

42

Ey nây aceb s"rr-" Hûdas"n neysin

Hem nahl ü hem âte -i Hûdas"n neysin
Yâh â “yara "r” innî enallâh” sana
Mûsâ’s"n âsâs"n ejdihâs"n neysin

43

Deryûze elin hâhi -i ihsân-" Hudâda

Ey zâhid-i hu k eyleme bîhûde kü âde
Yagd"rmay"cak a k ile nîsân-" siri ki
Gevher bulamazs"n sadef-i dest-i duâda

44

Bir kâfire ben eyleyem sarf-" nigâh

But-hâne-i mekâne dolar u’le-i mâh
Tesbîhini eyh dâm-" tezvîr eyler
“Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh”
 45

Bir rütbede ald" beni a k-" dil-dâr

Mahv oldu hayal ü nazar"mdan aIyâr
Bir yerde bu efkâr ile kendim bulamam
Âyîneye baksam görürüm sûret-i yâr

46

Âlem dedigin senin ne manâ bilsem

Bitmez mi tükenmez mi bu gavga bilsem
Bir âm u seherdir ki mükerrer dâim
Olduk ne için mahv-" temâ â bilsem

47

Kan aglay"p "zhâr-" telâ eyleyemem

Çe mim leb-i dâIa râz-dâ eyleyemem
Bir yâr bilir o dahî gâyet pinhân
Ben s"rr"m" bilmezlere fâ eyleyemem

48

Yokdur nazar olsa bu cihânda ne ki var

Var yokdan olup yokluga geldi tekrâr
Var var bula gör an" ki yok yok Allâh
Yoklukda bulundu yog imi var ise yâr
 49
Dilbere ne kadar ki tünd-i âte -hûdur
Mey nû edecek inâyeti mercûdur
Nev-bâde-i bûse eyler elbetde zuhûr
Zirâ kadeh-i mey gül-i eftâlûdur

50

Pey-der-pey olup câm-" arâb ey sâkî

Kalmaya dehende nutka tâb ey sâkî
Dolu dolu verdikçe zebân"m tola "r
Yar"m yar"m etdim hitâb ey sâkî

51

Hur îd gibi egerçi uryân gezeriz

Zann eyleme ammâ ki uryân gezeriz
Erbâb-" nazar a’ a’am"zdan göremez
Huffâ lar"n gözünde pinhân gezeriz

52

Sâkî kan" ol sihr-i helâl eylediIin

Bir mâh" bulup sekiz hilâl eylediIin
Bir ne ’e idi Hak bu ki i’câze yakîn
Mestâneye bah -" portakal eylediIin
 53

Etdi bu itâ cemreleri dîvâne

Söndürdü külün savurdu hep meydâna
Hakkâ ki bahâra nisbeten eyledi berf
Zîr ü zeber-i zemîni Kâg"d-hâne

54

Bir nev-haber-i dürûI-edâd"r o dehen

Enmûzec-i va’d-î bî-vefâd"r o dehen
Mahsûl-i me’âl-i hall ü akd" nâ-bûd
Gûyâ ki rumûz-i kimiyâd"r o dehen

55

Nâ-bûd ise de bûd nümâd"r o dehen

Her râz-" nihâna â inâd"r o dehen
Manâ-y" bekâ fenâdâ olmu pinhân
S"rr-" dil-i merdân-" Hudâd"r o dehen

56

Çe m-i hurde hafî-nümad"r o dehen

Hurde-hattla fâ-i cefâd"r o dehen
Aldanma sak"n ki asl" yokdur billâh
Bir nak -" hayâl-i sîmyâd"r o dehen
 57

Çün nokta-i nûn nefy-i lâd"r o dehen

Tevhîdde hâ-y" intihâd"r o dehen
Her ehl-i ühûda ke f olunmaz tahkîk
Gayretde olan s"rr-" hafâd"r o dehen

58

Hem’-i ruhûna yand"g"m ey mâh yeter

Âh eyledigim tâ-be-sehergâh yeter
Oldumsa sanem-perest-i a k"n tevbe
Ey t"fl-" cefâ-pî e bir Allâh yeter

59

Le ker le ker bütân-" hulyâ geçdi

Etdikleri nâz u îve gavgâ geçdi
Bu hayretimiz imdi ruh-" hayretdir
Yohsa o alay olup temâ â geçdi

60

Hey niçe peresti nice âh-" cân-gâh

Etmekde o zülfe oldu ömrüm kûtâh
Zünnâr"m"z ile bizi berdâr etdi
Dâd eylemedi ol sanem Allâh Allâh
 61

Bu îddir ey mâh gel ihsân eyle

Erbâb-" niyâz" nâza âyân eyle
Hâyed ki bu takrîb-i lebin bûs ederiz
Yak bu cierim âte e büryân eyle

62

Rahm-" dile etfal-" gam"n idiyçün

Bîmârlar"n hât"r-" nev-mîdiyçün
Gâlib sana bin cân ile kurbân olsun
La’l-i lebinin hayât-" câvîdiyçün

63

Ey âh-" hüsün îddir ihsân eyle

Cellâd-" nigâha nîm-fermân eyle
AIyâr-" fedâ eyle de koç ba "n için
Kurbân"n olam bendeni kurbân eyle

64
Tâ olmaya çe min hedef-i tîr-i bütân
M"krâs gibi olma cihânda dü-zebân
Âsûde olam dersen eger vel-hâs"l
Hîç bir ki inin rahnesine açma dehân
MÜFRED BEY TLER
1

Bu bâb-" evket-ârâ tâze mazmûn iki m"sra’d"r

Duâ-y" devlet-i Sultân Selîm’e hüsn-i matl’ad"r

Kü âd olmu bu bâb-" evket-unvân

Cki lebdir duâ-gûy-" Selîm Hân

Aç"lm" berg-i gülden bâb-" devlet

Öpüp yüz sürmede erbâb-" devlet

Bâb-" evket-me’âb-" âhîd"r

Kadr ü ân"n iki güvâh"d"r

Aç"l"r hem-çü nev bahâr bu bâb

Bed-duâ-y" dil-i ülü’l-elbâb

Aç"ls"n bâb-" devlet hô gelip bâl

Kü âd olsun hemî e rûz-" ikbâl

Matla-" hur îde ragmen bu der-i devlet mukîm

Bir muammâd"r ki feth olsa ç"kar Sultân Selîm
8

Bu bâb-" pür-safâ mir’ât-" endâm-" letâfetdir

Olursa cilvegâh" Han Selîm’in hüsn-i sûretdir

Der-i kasr-" hümâyûndur yâhûd bâl-" hümâd"r bu

Zemîn bûs-" eh-i devrâna bir dest-i duâd"r bu

10

Bu bâb-" nev-kü âyi lerle re k-i nev-bahâr olmu

Kudûm-" Han Selîme dîde rûz-" intizâr olmu

11

Sürüp yüz hâk-i pây-i Han Selîm-i dâd-fermâya

Bu bâb"n âsitân-" zîri mahsûd oldu bâlâya

12

Bu kapu Vâlide Sultâna duâ icrâya

Cki eldir ki aç"lm" mele’-i alâya

13

Der-i ismet-meâb-" Vâlide Sultân ayân üzre

Aç"p iki kanad pervâz urur âh-" cihân üzre
14

Der-i hâver eser-i Vâlide Sultând"r bu

Tal’at-" mihr-i cihan-tâba girîbând"r bu

15

Cki hilâl bir yere gelmi kemer gibi

Rûy-" zemîne nûru yay"lm" kamer gibi

16

Cenâb-" Vâlide Sultâna nisbetle bu dervâze

Gelir pervâne-ve em’-i cemâl-i âha pervâza

17

Ayn-" mir’ât-" safâ âlem-i mahviyyetdir

Sûret-i ehl-i fenâ mahrem-i mahviyyetdir

18

Tâb-âver-i dil pertev-i a k-" ezelîdir

Makbûl olamaz cevher-i zühdün amelidir

19

Nazar-gedâl"k edip sâkiyâ habâb sana

Görünmecik yapar ol hânmân-" harâb sana
20

Bir Hemse bendeyiz ki harîm-i cenâb"n"n

Müjgân-" âfitâb-" felek hüsn-rubâs"d"r

21

Bî-nevâlar aceb mi gelse sana

Zerreler âftâba râci’dir

22

Yine bir nûr-" zemîn tarh olmu âyîn-i mahabbetden

Ki var hüsnü tahallüs makta’"ndan kat-" ülfetden

23

Oynard" sahn-" baI-" hayâlimde ol perî

Mânend-i t"fl naIme dah" ney-süvâr iken

24

ÜftâdeliIe yar" d"k ammâ

Sâyem öte ben bu yana dü düm

25

Hâhid-i hayretedir imdi bizim hayretimiz

Pî -i nezzâreden alay-" temâ â geçdi

26

Müje gibi saf saf sipeh-i nezzâre-rûzân

Gözümüzden ol meh-i nev yine zâil oldu gitdi

27
Kût-" rûhudur arak meyzede-i dil-cûnun
Çünki âte yan"g" merhem-i kâfûr ister

28

Bu kapu devlet-i ikbâl ile oldukça kü âd

Hazret-i Vâlide-i Han Selîm olsun âd

29

Hayretdeyim ey sâkî keyfiyet-i sahbâya

Cism-i müteberruh m" rûh-" mütecessid mi

30
 "k odur ki Gâlib ehrinde ola rüsvây
Sahrâ vü de te gitme Mecnûn yabâna söyler

31

Hatt-" sâgar-" cevher-i em îrdir sensiz bana

Mevc-i sahbâ âte în zencîrdir sensiz bana

32

Dil nû -" mey-i nâbdan olmaz mütelezziz

Âte dir o çün âbdan olmaz mütelezziz

33
Dür-i dendân" için bî-rayb
Aç"lur tab’"ma hazîne-i gayb-"

34

Çeken piyâleyi pâ-der-rikâb olup gidiyor

Gelen bu meclise mest ü harâb olup gidiyor

35

Ebruvân"mda yazar ol seyyid-i âlî-tebâr

Lâ fetâ illâ Alî lâ Seyfe illâ Zülfikâr

36

Dîde-i bîmâr" ol ûhûn ifâkat görmesin

Haste-i a k" dah" bir gayr" illet görmesin

37

Kapanm" âm-" hatdan subh-" gagab

M"s"rl" harc" olmu ol eker leb

38

Vücûd-" pâkîn Allâha emânet eyledim an"n

Gönül eglencesi cân pâresi bir-dil-nevâz"m var

39

Lafz" yâ âh yâhûd nâle yâhûd efgând"r

Suhan-i a kda hîç olmaz edâ-y" diger
40

Gelir hatt erbet-i la’l-i eker-rîzîn tamâm"nda

Buhûr u ûd bezm-i î i Miskiyyül hitâm eyler

41

Malûmudur an"n dah" Gâlib bu müdde’â

Görsem de görmesem de mahabbet yerindedir

42

Cbâdet merd-i sâfî-tiynete sûz-" derûn besdir

Egilmek nâ-becâd"r câyi mihrâb olsa da em’in

43

Cntizâr-" peyâm-" hatt"nla

Kara su indi çe m-i pür-hûna

44

Gam-" sayd-" hümâ-y" nazma yâ Rab dü mesin kimse

Siyeh ebr-i belâd"r sâye-i bal-" humâyûnu

45

Sanma devr etdirdi sâkî bâde-i nâzikterin

Levni döndü câm-" gülgûnun görünce leblerin

46
Bûs-" la’linde oldu hayf be-kâm
Duhter-i rez gibi nemek be-haram

47

Bir rütbe ki rûz-" mey-peresti

Yoklar ba "n" eliyle desti

48

Güne cemâline zâhidden istesem te bîh

Tamâm-" bedre i âret edince mâh desem

49

Ey ûd kokla perçemini benden ol ehin

Nakl eyle dûd-" âte -i hicrân"n" mû-be-mû

50

Ey mûy-" çîn yüzlerin öp benden ol mehin

Ögret cefâ-y" rencî -i hicrân" mû-be-mû

51

Ey seng-i vesme hançer-i ebrûya k"l selâm

Tertîble fesâne-i hicrân" mû-be-mû

52

Degildir hüsn-i câlem-gîre hâcet a k-" dîgerdir

Döner pervâne etrâf"nda mehtâb olsa da em’in
53

Hem’i ârâyi de âgû -" fânûs etmeyen

Rûzgar eksikligidir rûzgâr eksikligi

54

Kadr-i dürr ü gevher-i âlem bilir

Âdemi ammâ yine âdem bilir

55
Nam-" sevdâs" ile dîdesi pür-hûn olan"n
Ser-nüvi ti hat-" hâtem gibi ma’kûs gerek

56

Meslek-i er’-i mahabbetde budur fetvây-"s a k

Münkirân-" cezbe-i dîdâr-" kâfirdir bütün

57

O ûha dil verip âzâr"n ald"k cân verip cevrin

Lebinde imdilik bir bûse kald" kan bahâs"ndan

58

Kâsid et bâzâr-" âlemde metâ’-" râ’icim

Yanî senden gayri hiç kimse harîdâr olmas"n
59

Âyet-i Yâsin ye’s okur gelip hatt-" ruhun

Bir gün ümmîdi kesersen dîde-i bîmârdan

60

Dü dü etfâl-i çemen ba "na ferd-i devlet

Allâh Allâh neler görse gerek çe m-i hümâ

61

Hîç hutûr etmez idi tab’a bu manâ-y" ferah

Hayli güldürdü beni evk ile ra’nâ-y" ferah

62

Çün câmi-i gül en ki cemââtleri endir

Geçsin ileri saffa bu mümtâz-" çemendir

63

Gonce-i tâb’"n" sabr eyle açar ehl-i ühûd

Hâk-i Eyyûb gerek lâleye bir s"rr-" vedûd

64

Olur kü âde lâle gibi haksâr olan

Dü mek ayaIa mûcib-i izzet degil midir
65

Cilvegâh oldu mihre subh-" celî

Kûh-" billûra ç"kd" sanki Alî

66

Ad" deycûr olup cihânda kim

Giydi hur îd-i ferve-i kâkum

67

Gele bir devr ki bu Gâlibi yâd eyleyeler

Fursat-" sohbet-i ahbâb ganîmet bilsin

68

Kü âde ola hemî e bu dârgeh âbâd

Nesîm-i huld-" Hudâd"r gelen mübârek bâd

69

Bu bâb-" nev-kudûmün arzu eyler Selîm Hân"n

Cki dest-i recâ peyvestedir Beyhân Sultân"n

70
Alm" â "k cemâli hatt-" siyâh
Geç geçenden güze telenmi o mâh

71

Hayretdeydim ey sâkî keyfiyet-i sahbâya

Cism-i müteberruh m" rûh-" mütecessid mi

MUZÂR ÂT- MISRA

1
Fikr etse hâl-i âlem-i âdem garîb-ser

Bulur ne v ü nemây" bîd-i Mecnûn hâk-i Leylâdan

Zevk an"nd"r ki peri ânl"g" cemiyyetdir