‫ ﺍﻝﻠﻬﻡ ﺼﻠﻲ ﻭﺴﻠﻡ ﻋﻠﻰ ﺴﻴﺩ ﺍﻝﻤﺭﺴﻠﻴﻥ ﻭﺁﻝﻪ‬.

‫ﺒﺴﻡ ﺍﷲ ﺍﻝﺭﺤﻤﻥ ﺍﻝﺭﺤﻴﻡ‬

‫ﻫﺫﻩ ﺍﻝﺘﺭﺠﻤﺔ ﻤﻥ ﺍﻝﻨﻘﻁ ﺍﻝﻐﺎﻝﻴﺔ ﻤﻥ ﻜﺘﺎﺏ
ح  ا‬
 ‫!  ا أ ز دهن ر ا‬
...............................................................

‫ﺑَﺎبُ ا ْﻟ ُﻣ ْﺑ َﺗدَا ِء‬

Bab al Mubtada

..............................
AL MUBTADA
Berkata tÄ fÉÇ{t}| ‫ رﺣﻣﻪ ﷲ‬:

‫ﺔ‬ ‫ﻴ‬‫ﻅ‬
 ‫ل ﺍﻝﱠﻠﻔﹾ‬
ِ ‫ﻤ‬ ‫ﺍ‬‫ﻌﻭ‬ ‫ ﺍﻝﹾ‬‫ﻋﻥ‬
 ‫ﺎﺭﹺﻱ‬‫ﻉ ﺍﻝﻌ‬
 ‫ﻓﹸﻭ‬‫ﻤﺭ‬ ‫ﻡ ﺍﻝﹾ‬ ‫ﻹﺴ‬
ِ ‫ﻭ ﺍﹾ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺀ‬ ‫ﺍ‬‫ ﹶﺘﺩ‬‫ﻤﺒ‬ ‫ﺍﻝ‬

Takrif : Mubtada’ ialah isim, marfu’(berbaris depan) dan tidak mengandungi awamil al-
1
lafziah . Difahami di sini bahawa terdapat 3 syarat atau rukun bagi mubtada’ iaitu
1. Isim – iaitu kata nama. Oleh itu terkeluar dari skop mubtada’ feel dan huruf, maka
kedua-duanya tidak akan menjadi mubtada’.

2. Marfu’- iaitu berbaris depan. Oleh itu sesuatu yang berbaris mansub (atas), berbaris
majrur yang asli (bawah) atau berbaris jazam (mati) terkeluar dari ruang lingkup
mubtada’.

3. Al ‘Ari ‘an awamil al-lafziah – tidak mengandungi awamil al-lafziah. Contoh ayat
yang mengandungi awamil al-lafziah seperti fael dan naib fael.2 Maka kedua2 ini
tidak akan menjadi mubtada’.
...

1
Mufradnya amalah (
) Mengikut Mu’jam al Wasit ; dari segi bahasa ialah yang memberi kesan terhadap
sesuatu. Dari segi nahu - sesuatu yang meninggalkan kesan dari segi I’rab dalam kalam. Contohnya banyak seperti
fael, naib fael, Kaana dan saudaranya dan lain-lain.
2
Asas sesuatu ayat jumlah ismiah ialah mubtada’ dan khabar, contohnya 
‫ ز‬. Awamil pula suatu yang
memberi kesan I’rab dalam satu kalam. Apabila dimasukkan salah satu dari awamil al-lafziah seperti feel (  ) ke
dalam ayat itu, ayat menjadi ‫  ز
ا‬. Maka secara automatik kalimah Zaid yang asalnya mubtada’ menjadi
fael kerana kemasukan amil iaitu feel. Jadi hilanglah hukum mubtada dalam ayat tersebut. Oleh itu sebagai syarat
utama mubtada’ ialah tiada awamil sebelum mubtada’.
1
www.studyarab.blogspot.com
 ‫ﻪ‬ ‫ﺩ ِﺇﹶﻝﻴ‬ ‫ ﹶﻨ‬‫ﻤﺴ‬ ‫ﻉ ﺍﻝ‬
 ‫ﻓﹸﻭ‬‫ﻤﺭ‬ ‫ﻡ ﺍﻝﹾ‬ ‫ﻹﺴ‬
ِ ‫ﻭ ﺍﹾ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺨ‬
‫ﺍﻝﹾ ﹶ‬‫ﻭ‬
Takrif: Khabar ialah isim marfu’ yang bersandar dengan mubtada’.

Mubtada dan Khabar Mufrad (bilangan satu)

‫ ﻗﹶﺎ ِﺌﻡ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ :‫ﻝﻙ‬‫ﻭ ﹶﻗﻭ‬ ‫ﹶﻨﺤ‬

Ini merupakan contoh mubtada’ dan khabar yang mufrad, iaitu:

‫ ﻗﹶﺎ ِﺌﻡ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
Ketahuilah, bahawa (‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
 ) Zaid ialah isim marfu’ (berbaris depan) yang tidak
mengandungi awamil al-lafziah, oleh itu ia mubtada’ berbaris depan dengan ibtida’. A’mil ini
adalah ma’nawi dan bukannya lafzi.

Adapun (‫ )ﻗﹶﺎ ِﺌﻡ‬ialah isim marfu’ yang disandarkan ke mubtada’, iaitu khabar yang
berbaris depan. I’rabnya:
‫ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﻭﻋﻼﻤﺔ ﺭﻓﻌﻪ ﺍﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﻭﻋﻼﻤﺔ ﺭﻓﻌﻪ ﺍﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻗﹶﺎ ِﺌﻡ‬

Mubtada dan Khabar Musanna (bilangan dua)

‫ﻥ‬
‫ﺎ ﹺ‬‫ﻥ ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬
‫ﺍ ﹺ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﻭﺍﻝ‬

Ini merupakan contoh mubtada’ dan khabar yang musanna (2 orang). I’rabnya:
‫ﻑ ﻷﻨﻪ ﻤﺜﻨﹼﻰ‬
‫ﻷِﻝ ﹸ‬
َ ‫ﻪ ﺍ‬ ‫ﻌ‬ ‫ ﻭﻋﻼﻤ ﹸﺔ ﺭﻓ‬‫ﺀ ﻤﺭﻓﻭﻉ‬ ‫ﺍ‬‫ ﹶﺘﺩ‬‫ﻤﺒ‬ ‫ ﺍﻝ‬:‫ﻥ‬
‫ﺍ ﹺ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﺍﻝ‬
‫ﻑ ﻷﻨﻪ ﻤﺜﻨﹼﻰ‬
‫ﻷِﻝ ﹸ‬
َ ‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﻭﻋﻼﻤﺔ ﺭﻓﻌﻪ ﺍ‬:‫ﻥ‬
‫ﺎ ﹺ‬‫ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬

Mubtada dan Khabar Jama’ Muzakkar Salim (lelaki ramai)

‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﻥ ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬
 ‫ﻭ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﻭﺍﻝ‬

Ini merupakan contoh mubtada’ dan khabar jama’ muzakkar salim, I’rabnya:
.‫ﻡ‬ ‫ﺫﻜﹼﺭ ﺍﻝﺴﺎﻝ‬‫ﻊ ﺍﻝﻤ‬ ‫ﻤ‬‫ﻭ ﻷﻨﻪ ﺠ‬ ‫ﺍ‬‫ﻪ ﺍﻝﻭ‬ ‫ﻌ‬ ‫ ﻭﻋﻼﻤ ﹸﺔ ﺭﻓ‬‫ﺀ ﻤﺭﻓﻭﻉ‬ ‫ﺍ‬‫ ﹶﺘﺩ‬‫ﻤﺒ‬ ‫ ﺍﻝ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﺍﻝ‬
‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﻭﻋﻼﻤﺔ ﺭﻓﻌﻪ ﺍﻝﻭﺍﻭ ﻷﻨﻪ ﺠﻤﻊ ﺍﻝﻤﺫﻜﺭ ﺍﻝﺴﺎﻝﻡ‬: :‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬

2
www.studyarab.blogspot.com
Pembahagian Mubtada’

‫ﻩ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﻡ ﺫِﻜﹾ‬ ‫ﺩ‬ ‫ﺎ ﹶﺘ ﹶﻘ‬‫ َ

 ِه ُ ﻤ‬‫ﻤﺭ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻫﺭ‬ ‫ن ﻅﹶﺎ‬
ِ َِْ ‫ﺀ‬ ‫ﺍ‬‫ ﹶﺘﺩ‬‫ﻤﺒ‬ ‫ﺍﻝﹾ‬‫ﻭ‬

1. Zahir

Mubtada’ terbahagi kepada dua seperti Fael iaitu; zahir dan mudhmar. Zahir telah
dibincangkan pada perbahasan lalu. Zahir ialah yang nyata pelakunya tanpa qarinah, ertinya ia
dapat dikenali dengan melihat kepada zat yang dimaksudkan. Contoh:
‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ ﻭﺍﻝ‬,‫ﻥ‬
‫ﺍ ﹺ‬‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬ ‫ﻭﺍﻝ‬, ‫ﺩ‬‫ﺯﻴ‬
Misalnya jika kita berkata ‘Zaid’ maka kita tidak maksudkan orang selain daripadanya.
Selain itu kita tidak memerlukan sesuatu qarinah atau penghubung untuk memahami zat Zaid
tersebut.

2. Mudhmar
Iaitu yang berbentuk dhamir (kata ganti diri), yang menunjukkan kepada seseorang,
sama ada yang mutakallim (yang sedang berkata-kata), mukhatab (yang sedang diajukan
perbualan) dan ghaib (yang tidak hadir dalam perbualan). Contohnya: ‫ﻫﻭ‬/‫ﺃﻨﺕ‬/‫ﺃﻨﺎ‬.
3

Mudhmar secara am terbahagi kepada muttasil (yang bersambung) dan munfasil

(yang terputus). Dhamir-dhamir yang menjadi mubtada’ adalah dhamir munfasil sahaja, seperti
yang akan diterangkan sebentar lagi.

Pecahan dhamir:

- Muttasil
Iaitu ialah dhamir yang mesti berhubung dengan amilnya iaitu feel, contohnya:
‫ﻀﺭﺒﻨﺎ‬/‫ ﻀﺭﺒﺕ‬.

3
Dhamir secara umum terbahagi kepada munfasil dan muttasil. Dhamir Munfasil ada 3 iaitu ;

‫( ا‬3 ‫( ا‬2 ّ‫( ا‬1

‫ه‬ ‫أ‬ ‫أ‬
‫ه‬ ‫أ‬ 
‫ه‬ ‫أ‬
‫ه‬ 
ِ ‫أ‬
‫ه‬ ‫أ‬
‫ه‬ ‫أ‬

3
www.studyarab.blogspot.com
 - Munfasil
Iaitu dhamir yang harus menjadi mubtada’. Kemudian Syeikh menghalusi kalamnya
dengan katanya:

‫ﻥ‬
 ‫ﻭَﺃﻨﹾﹸﺘ‬ ‫ﻭَﺃﻨﹾﹸﺘﻡ‬ ‫ﺎ‬‫ﻭَﺃﻨﹾﹸﺘﻤ‬ ‫ﺕ‬
 ‫ﻭَﺃﻨﹾ‬ ‫ﺕ‬
‫ﻭَﺃﻨﹾ ﹶ‬ ‫ﻥ‬
 ‫ﻭ ﹶﻨﺤ‬ ‫ﻲ َﺃﻨﹶﺎ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬ ،‫ﺸﺭ‬
‫ﻋﹶ‬ ‫ﺭ ِﺇﺜﹾﻨﹶﻰ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﻀ‬ ‫ﺍﻝﹾ‬‫ﻭ‬
‫ﻥ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻫﻡ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺎ‬‫ﻫﻤ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻲ‬
 ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻭ‬

Mudhmar (dhamir yang harus menjadi mubtada’) ada 12 dhamir. Ia terbahagi kepada 3
bahagian:
- Mutakallim
- Mukhatab
- Ghaib

Pertamanya mutakallim :
1. ‫َﺃﻨﹶﺎ‬
Iaitu dhamir mutakallim4. Contohnya: ‫ﺃﻨﹶﺎ ﻗﺎﺌﻡ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﺃﻨﹶﺎ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻗﺎﺌﻡ‬

2. ‫ﻥ‬
 ‫ﹶﻨﺤ‬
Iaitu dhamir mutakallim. Contohnya: ‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﻥ ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬
 ‫ ﹶﻨﺤ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﹶﻨﺤ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻭﺍﻭ ﻷﻨﻪ ﺠﻤﻊ ﺍﻝﻤﺫﻜﺭ ﺍﻝﺴﺎﻝﻡ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﻭ‬‫ﻗﹶﺎ ِﺌﻤ‬
…

Bahagian kedua : mukhatab.

3. ‫ﺕ‬
‫َﺃﻨﹾ ﹶ‬
Iaitu dhamir mukhatab (kamu untuk lelaki). Contohnya: ‫ﺕ ﻗﺎﺌﻡ‬
‫ ﺃﻨ ﹶ‬,I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﺕ‬
‫ﺃﻨ ﹶ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻗﺎﺌﻡ‬

Dhamir mutakallim ialah yang untuk individu yang sedang bercakap. Ia terbahagi kepada dua ; iaitu ‫ أ‬dan .
4

4
www.studyarab.blogspot.com
4. ‫ﺕ‬
 ‫َﺃﻨﹾ‬
Iaitu dhamir mukhatabah (kamu untuk perempuan). Contohnya: ‫ﺕ ﻗﺎﺌﻤﺔﹲ‬
 ‫ ﺃﻨ‬,I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻜﺴﺭﺓ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﺕ‬
 ‫ﺃﻨ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻗﺎﺌﻤﺔﹲ‬
5. ‫ﺎ‬‫َﺃﻨﹾ ﹸﺘﻤ‬
Iaitu dhamir mukhatab yang menunjukkan bilangan dua (kamu dua orang), untuk
muzakkar (lelaki) dan muannas (perempuan). Contohnya: ‫ ﺃﻨﺘﻤﺎ ﻗﺎﺌﻤﺘﺎﻥ‬,I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﺎ‬‫ﺃﻨ ﹸﺘﻤ‬
‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﻸﻝﻑ ﻷﻨﻪ ﻤﺜﻨﹼﻰ‬:‫ﻥ‬
‫ﻤ ﹶﺘﺎ ﹺ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬
6. ‫َﺃﻨﹾ ﹸﺘﻡ‬
Iaitu dhamir mukhatab yang menunjukkan bilangan jama’ muzakkar (lebih dari dua
untuk lelaki). Contohnya: ‫ﺃﻨﺘﻡ ﻗﺎﺌﻤﻭﻥ‬, I’rabnya:

‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫َﺃﻨﹾ ﹸﺘﻡ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻭﺍﻭ ﻷﻨﻪ ﺠﻤﻊ ﺍﻝﻤﺫﻜﺭ ﺍﻝﺴﺎﻝﻡ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﻤﻭ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬

7. ‫ﻥ‬
 ‫َﺃﻨﹾﹸﺘ‬
Iaitu dhamir mukhatab yang menunjukkan bilangan jama’ muannas (lebih dari dua
untuk perempuan), contohnya: ‫ ﺃﻨﺘﻥ ﻗﺎﺌﻤﺎﺕ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫َﺃﻨﹾﹸﺘﻥ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻤﺎﺕﹲ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬
…

Bahagian ketiga : ghaib.

8. ‫ﻭ‬ ‫ﻫ‬
Iaitu dhamir ghaib yang menunjukkan bilangan satu untuk muzakkar (dia untuk lelaki).
Contohnya: ‫ ﻫﻭ ﻗﺎﺌﻡ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﻭ‬ ‫ﻫ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﹶﻗﺎ ِﺌﻡ‬

5
www.studyarab.blogspot.com
 9. 
َ ‫ِه‬
Iaitu dhamir ghaib yang menunjukkan bilangan satu untuk muannas (dia untuk perempuan).
Contohnya:
‫ ﻫﻲ ﻗﺎﺌﻤﺔ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﻲ‬
 ‫ﻫ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻤﺔﹲ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬

10.‫ﺎ‬‫ﻫﻤ‬
Iaitu dhamir ghaib yang menunjukkan bilangan dua untuk muzakkar dan muannas
(mereka untuk dua orang) . Contoh: ‫ﻫﻤﺎ ﻗﺎﺌﻤﺎﻥ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﻤﺎﹾ‬ ‫ﻫ‬
‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﻸﻝﻑ ﻷﻨﻪ ﻤﺜﻨﹼﻰ‬:‫ﻥ‬
‫ﻤﺎ ﹺ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬

11. ‫ﻫﻡ‬

Iaitu dhamir ghaib yang menunjukkan bilangan jama’ untuk muzakkar (mereka untuk
lelaki). Contoh:
‫ﻫﻡ ﻗﺎﺌﻤﻭﻥ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﺴﻜﻭﻥ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬: ‫ﻫﻡ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻭﺍﻭ ﻷﻨﻪ ﺠﻤﻊ ﻤﺫﻜﺭ ﺴﺎﻝﻡ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﻤﻭ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬
12.‫ﻥ‬
 ‫ﻫ‬
Iaitu dhamir ghaib yang menunjukkan bilangan jama’ untuk muannas (mereka untuk
perempuan). Contoh:
‫ﻥ ﻗﺎﺌﻤﺎﺕ‬
 ‫ ﻫ‬, I’rabnya:
‫ ﻀﻤﻴﺭ ﺭﻓﻊ ﻤﻨﻔﺼل ﻤﺒﻨﻲ ﻋﻠﻰ ﺍﻝﻔﺘﺤﺔ ﻓﻲ ﻤﺤل ﺭﻓﻊ ﻤﺒﺘﺩﺍﺀ‬:‫ﻥ‬
 ‫ﻫ‬
.‫ ﺨﺒﺭ ﻤﺭﻓﻭﻉ ﺒﺎﻝﻀﻤﺔ ﺍﻝﻅﺎﻫﺭﺓ‬:‫ﻤﺎﺕﹲ‬ ‫ﹶﻗﺎ ِﺌ‬

Kemudian pengarang mengulang semula contoh mubtada mudhmar dengan katanya:

َ ِ‫ﻪ َذ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺎ َﺃﺸﹾ‬‫ﻭﻤ‬ ‫ن‬

 َ ُِ َ ‫ﻥ‬
 ‫ﻭ ﹶﻨﺤ‬ ،ٌِ َ ‫ َﺃﻨﹶﺎ‬: 
َ َِْ ‫ﻭ‬ ‫ﹶﻨﺤ‬

I’rabnya telah diutarakan pada helaian yang lepas.

…………………………………………………………………………………….
6
www.studyarab.blogspot.com

 

     

     

August 18, 2009, 4:39:33 PM

7
www.studyarab.blogspot.com