2 Years Post Nargis Memorial Journal Eng

2 YEARS POST-NARGIS MEMORIAL JOURNAL
2 ESpfjynfh em*pftvGef txdrf;trSwf *sme,f
Does the two years period

meet your expectations?
arv 2 &uf? 2010 02 May, 2010

Contents...
2 Years Post-Nargis Memorial Journal
Editor’s Word - t,f'wD mh pum; 3
Fictional Short Stories

Crying Sound 4
Personal Accounts
To My NGO Friends 6
On Flight Interview with Nargis 8
Looking towards the Unreachable Golden Land 9
Our Group... Acting for the Donor: The Nature of INGO Staff 13
Essay
Editor: Manager:
Oak Soe Alwanpyay For Our Future Tomorrows 10
Sympathetic World 12
Graphic Designer: English Editor:
Han Thit Nyeim Hnin Nilar An Interview with a Volunteer Teacher 16
Translators: Contact: Memorial

White Pig, Moe Tauk cmfnargis@gmail.com
Nyi Nyi, Hana San, Words of Memorial 17
Kyaw Kyaw, Oak Soe By Our Loves 23
uAsm
Copyright Message em*pf0g' okweÅ f 19
cifAsm;[m {&m0wD jzpfw,f 20

This is a non-profit publication. Copies are avail-
able FREE OF CHARGE. ESvH;k om;;xJu toH 21
&ifxJrSm xifuseqf J {&m0wD 22

All writings, photos and images in this publica-
tion obtained from different persons and sources.
0w¬Kwdk
Therefore, everything in this publication is copy- idkoH 24
righted to original artists and creators.
&ifwGif;jzpf
Please respect their rights by NOT copying or uRefawmfh\ tef*sDtdk rdwfaqGrsm;odkY 26
reproducing their works for COMMERCIAL USE
28
without their permission.
av,mOfay:u em*pf tifwmAsL;
a&Tjynfawmf arQmfwikd f;a0; 30
ဤဂ်ာနယ္အား... ေငြေၾကးႏွင့္ အျခားအက်ိဳးအျမတ္ တစ္စံုတရာ uReaf wmf odrYk [kwf tvSL&Si\f vlimS ; 36
အတြက္ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ် သည္ မဟုတ္ပါ။
tufaq;
အခက္အခဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ရည္ညႊန္း ကိုးကားခ်က္ မေပးႏိုင္သည္မ်ား reufjzefawG twGuf 32
ပါရွိႏိုင္ေသာ္လည္း ေရးသား၊ ဖန္တီးသူမ်ား၏ မူပိုင္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း
34
အသိေပးအပ္ပါသည္။
az;rpmem vlom;urÇm
vyGwmÅ rS apwem&Sif q&mrav;ESihf 42
ထို႔ေၾကာင့္ စာမူမ်ားကို အျခားေနရာမ်ားတြင္ အသံုးျပဳလိုပါက
စာမူရွင္မ်ားထံ တိုက္႐ိုက္ျဖစ္ေစ၊ ကၽြႏ္ုပတ
္ ို႔ ထံမွ ျဖစ္ေစ ဆက္သယ
ြ ္၍
trSwfw&
ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းယူ အသံုးျပဳၾကပါရန္။ &ifxuJ pum;oHrsm; 43
02 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

Editor’s Word
t,f'Dwmh pum;
I
t has been two years already since Cyclone Nargis struck in Myan-
mar (Burma). Most of us, including myself, have moved on and even
forgotten about it, in some respects. Yet, the silent reminder of the
death toll of 130,000 fatalities is still alarming.
The storm with an Indian name, Nargis, terribly devastated hundreds of

thousands of people’s lives and homes. The name should sound beautiful but
Cyclone Nargis was nothing but cruel. According to the statistics and media
records, it is said to be the 2nd deadliest cyclone ever, and the 5th deadliest
natural disaster of the 20th Century.
Some lost their lives but some survived. Some felt starvation but some hit the
jackpot because of Nargis. While the eyes of the world watched Myanmar with
sympathy, the international community also blamed various aspects of the situa-
tion. All in all, unexpected Nargis brought unexpected amount of sufferings.
In fact, a two year period should be enough to complete the cycle to overcome
these sufferings. What are the feelings and livelihood strategies of the local people?
Where is the standing point of the INGOS, local NGOs and community groups working
for development and recovery? What is the international community’s view of Myanmar?
I hope that this journal reflects all these questions.
ဆိုင္
ကလုန္း နာဂစ္ျဖစ္ခဲ့တာ ခုဆိုရင္ (၂)ႏွစ္ျပည့္ခဲ့ပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အပါအဝင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
လည္း ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္ေနၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အျခားတစ္ဘက္မွာ ဒီေန႔ဒီရက္ေရာက္လို႔ လူေပါင္း
သိန္းနဲ႔ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အျဖစ္အပ်က္က တိတ္တဆိတ္ ႐ိုက္ခတ္လာတိုင္း ေမ့ေပ်ာက္ဖို႔၊ လစ္လ်ဴ႐ႈဖို႔
အင္အား မရွိေတာ့တာ အမွန္ပါ။
လူေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကို နာရီပိုင္းအတြင္းမွာ လွလွပပ ဖဲ့ေခၽြသာြ းခဲ့တဲ့ နာဂစ္ဟာ

နာမည္လွသေလာက္ အျပဳအမူ ၾကမ္းၾကဳတ္တာေတာ့ အမွန္ပါ။ စာရင္းအင္းေတြနဲ႔ မီဒီယာေတြအရ ကမာၻေပၚမွာ
ဒုတိယ အျပင္းထန္ဆုံး ဆိုင္ကလုန္းတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး၊ ၂၀ ရာစု ကမာၻ႔အဆိုးရြားဆံုး သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္
ငါးခုထမ
ဲ ွာ ပါဝင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
နာဂစ္ေၾကာင့္ အသက္ေပးခဲ့ရတဲ့ လူေတြ ရွိသလို၊ နာဂစ္ကေန အသက္ရွင္ က်န္ခဲ့တဲ့ လူေတြလည္း

ရွိပါတယ္။ နာဂစ္ေၾကာင့္ ထမင္းငတ္ခဲ့တဲ့ လူေတြရွိသလို၊ နာဂစ္ေၾကာင့္ စားေပါက္ေခ်ာင္သာြ းတဲ့
လူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ နာဂစ္ေၾကာင့္ ကမာၻတဝွန္းရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္မႈကို ခံခဲ့ရသလို၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕
ျပစ္တင္႐ံႈ႕ခ်မႈေတြကိုလည္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္... မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေရာက္လာတဲ့
နာဂစ္ဟာ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ ဒုကၡသုခေတြကို ယူေဆာင္လာခဲ့တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
(၂)ႏွစ္ဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာဟာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေတြ တစ္ပတ္လည္လို႔ ဒီလိုခံစားမႈေတြကေန

လြန္ေျမာက္ရမယ့္ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျဖတ္သန္း ရွင္သန္ေနတဲ့ ေဒသခံေတြရ႕ဲ ခံစားမႈက
ဘယ္လို ရွိေနမွာလဲ။ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြရ႕ဲ ရပ္တည္မႈကေကာ
ဘယ္လိုရွိမာွ လဲ။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္မႈကေကာ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာ အေျခအေနမွာ
ရွိေနမွာလဲ ဆိုတာေတြကို ဒီဂ်ာနယ္ စာစုေလးက ထင္ဟပ္ေနမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 03

O
h... the monastery of the village was hitting the hollowed log (Ohn Maung) to
alarm everyone. Ko Tha Aye woke up. I watched him as he glanced at our son
and elder daughter and then went to the backyard.
Is he worrying about the lack of rice in the pot? The school time for our son and daughter
is knocking at the door. It has already been two years that Ko Tha Aye, a casual laborer,
couldn’t even make a smile.
Chapter (1)
That evening. Yes, I will never forget that evening. I don’t know which date it was in the Eng-
lish calendar. My son and daughter were curled up sleeping. I heard the sound of the rain.
“Oh... It’s starting to rain,” I thought and looked askance at my husband. He was also curled up
sleeping with an old longyi as a blanket.
Both the wind and the rain became more severe. My two young ones hugged me and said that
they were scared. To me, the sound of the wind was like the sound of the devil. My small bam-
boo hut was swaying like a swing. I was terrified and tried to call my husband but I couldn’t
utter a word. Suddenly, my husband, Ko Tha Aye shouted, “Aye Mee, stand up! The water is
coming! We have to run! We have to run to the head monastery of the village. Hold the hands
of the children tightly and follow me...” I ran as soon as he shouted. The kids start to cry. The
roof that covers our house was already gone. I heard a trembling sound everywhere but still it
was completely dark. The speed of the wind was so strong and water was everywhere. I can
remember only these things.
Is it the end of the world? Ko Tha Aye and I held the hands of our children and headed blindly
toward the monastery. But we couldn’t tell where we were. The night was so dark and the rain
was so strong. The wave behind me hit me in the back and sent me far away from my son.
“Hold the hand of your son...”
The sound of Ko Thar Aye was getting far away and the hand of my son had slipped from mine.
I was carried by the wave. I don’t even remember what happened after that.

Chapter (2)
When I woke up, I didn’t know where I had been. I was walking in the field. Where is my son
and my daughter? Some people who were walking by me also had some kind of sadness. It
seemed that they were trying to find something. Some looked back at me as they heard my
voice but some just ignored me.
Then, I found the place where my house was located. Oh, God. My house was gone. The Padauk
(Gum-kino) tree near my house was a naked bole without any branches. I didn’t know where to
go and simply sat near the tree. Then, I remembered that my family and I had been heading for
the head monastery so I walked around to that area and saw my husband and my children. I hur-
riedly called to him but he didn’t even look back at me. I got angry. Gradually, I understood that
I have reached the afterlife.
Later on, outside help and aid came to our village. They rebuilt our house. I gazed at all these
things while sitting under the tree.
It’s been two years already that I have lived under that tree. Whenever Ko Tha Aye makes a
prayer to the Buddha, he shouts “Aye Mee, may my good deed bring you to a better life.” But
you know, Ko Tha Aye, I can’t go to any better life. I have no heart to leave my children and to
leave you.
There is no rice in the pot. I know that you couldn’t afford to send both kids to school and that
just the son can go to school. What about this year? You know, I feel very sad under this tree.
“Aye Mee... They came and gave me the pigs to breed but I have no job and in
debt, and I had to sell them...”
“Aye Mee... It’s quite difficult to catch fish this year, so I have to work part time in
the farm. The people from the city got the tender but we got nothing. I hope that
we won’t die of starvation...”
“Aye Mee... How can I send your kids to school when I have no job? You wished
them to be well educated and to be able to read and write. How can I fulfill your
wish?”
“Aye Mee... I have to mend our house and have to put a roof on it. But I only can
afford the green thatch for roofing. It won’t last that long. Unless the house is air
proof, the kids will get sick easily and you are not here. What can I do?”
“Since after the storm, our little daughter is prone to be fearful. The doctor who
came to the village suggested that she should be treated for psychological
trauma.
“Aye Mee.. It’s so hard for me to survive in this life. I wonder why all of us didn’t
go away with you...”
Ko Thar Aye... You don’t know it, but I sit beside you and listen to your cries all the time.
In fact, I don’t want to stay in this life either. If I feel assured that you and my children will be ok,
I want to go somewhere to be free. But I can’t. Until now, it’s been two years already. I can’t go.
I can hear your cry, but you will never hear my cry. Not only you but no one else can hear my
cry. I have been crying for two years already, Ko Tha Aye.
Alwanpyay
(30. 4. 2010)

To My NGO Friends
White Pig
Flowers are going to bloom…… with their buds and stems

Like golden rays from the sun, our school is full of future generations.
Whenever I hear this poem, two different feelings emerge from my mind. First, I am pleased to be a
teacher. It’s said that a teacher survives because of the pleasure of teaching. Secondly, I feel guilty
because I cannot give anymore effort for my students to have a good school environment.
Aww... School... School...! It’s said that “national discipline begins at school” and this is true. But for
our children, the school is like a miserable hut for them. Due to the storm last month, our primary
school was ruined, damaged and hasn’t been reconstructed yet. Whenever I see my students studying
under the rain, I feel painful in my heart. During the monsoon season, we cannot teach very well on
rainy days. Water droplets are leaking from the roof, the wall is not strong enough, and the floor is
also haphazard with the bare pillars .
Even though we didn’t have enough manpower for being a rural primary school before Nargis, the
loss of two teachers during the cyclone made our situations more miserable. But, I have to keep strong
and gather my courage to keep on alone. I get discouraged whenever I think about how to teach those
150 students to pass this academic year.
Phew... It can’t be helped. I have to persuade some young volunteers from the village to join us. Thank
God, I got two volunteer teachers: one man and one lady, this year is lucky enough for my students. I
assigned the volunteers to teach Grade III and Grade IV respectively. The rest will be my responsibil-
ity. My time in school was very little and precious like gold. Most of my time was spent on daily report-
ing and village meetings rather than in the class.
Sometimes, I blame myself… why I have chosen my life to be a teacher. Yes, the nature of teachers is
always dealing with love, compassion and sacrifice of everything with the feeling of pleasure and
blessing.

While I was thinking about my school, a group of people were heading to our school. Who could they
be? I don’t know who they are but they have big cameras. I had to figure out how to welcome them. Too
bad, I have only six chairs and six visitors. So, I gave my seat to them.
“Hello, welcome from our school, may I know who you are? As for me, I am the temporary principal of
this school, Win Kyaw”
“Yes, I am the area officer Aye Aye Maw from xxxx organization. We want to know what is currently
needed by your school.”
“As you see, our school was damaged severely. So it has to be reconstructed and there is no latrine for
children either.”
“Yes, we will help as much as we can.”
“I am very glad to hear about it. Please take a rest and I will prepare tea for you.”
When I was leaving the office and preparing tea, some of the visitors jumped to the classrooms and took
photos of my students and the ruined school building. I am sure, my students didn’t know anything and
they felt happy when their photographs were taken.
One thing that I didn’t like about the visitors is some of them curiously checked our office files and daily
reports like they were our auditors. I felt so annoyed but I didn’t want to warn them as they were my visi-
tors. However, I decided to talk directly to the area officer.
“Here, Ma Aye Aye Maw, I have to let you know one thing. Please don’t take any photographs of my stu-
dents. Even if you want to take the photos of the damaged building, please inform me and get my con-
sent. As we’re working under strict supervision and a difficult situation, I have full responsibility for eve-
rything that happens. I hope you understand this.”
I notice that she felt unhappy about my warning and retorted, “Don’t worry too much sir; we are not
coming for any exploitation and abuses.”
“No, I don’t mean like that, this is our routine procedure that we have to report daily records and special
reports to higher authorities and you should understand the situation. Besides, any mistake comes back
to me and I do care about it. By the way, please sign in the guest record of our school.”
She seemed to be distressed and signed quickly. Then she prepared to leave and called her team mem-
bers to stop taking photos. And then they left the school.
Although their team left, several thoughts rang the bells to my mind. I did warn them not to take any
photos of my students but now their cameras still have the photos of my students. This is my first time to
know about their organization. What if they published in the media and showed our school photo? I was
nervous about submitting a special report if these photos used publically. Yes, Nargis, you are to blame.
Because of you, a lot of NGOs reached to our village.
In fact, I don’t have any pessimistic view on NGOs. I know NGOs are helpful for our community develop-
ment. However, the staff and workers behave like bosses. They do everything that they want. They take
our photos. They interview us and so on. The ways they treat us are sometimes inhuman and I feel as if
we are the animals from the laboratory.
To whom should I blame?
Why these so called social workers (NGO staffs) do not take account of our social feeling. I want to raise
a voice, “Are the words like justice, rights, and ethics only in the text books for NGO staffs?!?”
Well, these thoughts will not fulfill my duty; I have to teach my students. They have poor facilities. I must
dedicate my time only for them to become good and knowledgeable citizens.
White Pig

On Flight Interview with Nargis
La Min Ko
“Nargis in Bengali means a flower, a very beau- She pointed out that United Nations is bi-
tiful flower. Many girls in Bangladesh have the ased in regards to Myanmar. UN supports
word Nargis in their name”, a girl next to me the government and underreports the infor-
explains. Because I introduced myself as com- mation and wastes time with many meetings
ing from Myanmar, she describes the meaning in five stars hotels. It’s absolutely true. I was
of Nargis related to the name of the cyclone that wondering why she knows a lot about
struck in 2008 in Myanmar. Her name is Nargis Myanmar.
Sultana. She lives in Dhaka, the capital of Bang-
ladesh. She is returning to her country after she “Hey buddy, I am tired of speaking. How’s
studying in Korea. She is very interested in your view?”, she stopped abruptly. I was
Myanmar issues. Her special interest includes shocked and didn’t know where I should
the border issues with Myanmar and Bangla- start with the issues.
desh. She is also studying the current debate
over oil plant sites along coastline. On the way “Well…I had a lot of experience during
to Dhaka, we discussed miscellaneous things Nargis operation in Myanmar. But, you
about Nargis Cyclone on the flight. I am think- know, the way our government handled it
ing about a salient discussion about Nargis. and managed it is a bit differ from our
Bangladesh counterpart. The community’s
“Actually we thought that cyclone was directed response is also different.” I can only say
to our country and we did several preparation this and I could not think of anything else.
measures” she said. She also added that timely
information is important. ‘Phew...,” I sighed, “In I was very pleased on her last comment. “I
Myanmar we didn’t even know about the cy- really appreciate your people who help
clone and we suffered a lot.” each other in need. They tried a lot to pro-
vide necessary aid to those survivors de-
She continued, “your country is relatively rich spite government prohibition. Buddhist
compared with us, you know, we have less natu- monks were also involved. In fact, interna-
ral resources. Bangladesh is geographically at tional aid for your cyclone operation was
risk of natural disaster. Uncontrolled population very low and negligible. However, your
growth makes us more vulnerable.” I was people finish it up silently without any
smiled secretly because Nargis might not know problem.” I was smiling at this time sup-
about lack of rights in our people in natural reporting her comment. “However, your peo-
source management. ple are always silent and they will never get
rich unless they accept whatever the gov-
“I was really surprised about your military government did. I think they have no voice at
ernment, why they felt too proud and didn’t ac- all.” I don’t know whether I should smile or
cept international aid for relief action. You not because her commented is right.
know, we have to find donors in hurry in such
occasion”, she asked. I was totally dumb, I had We got various “lessons learnt” from
no courage to respond to her question and in- Nargis Cyclone in Myanmar. Various points
deed I had no idea but to keep smiling. come to my mind from my conversation
with Nargis Sultana, which made me think
“I have noticed one thing that China and Myan- critically.
mar have some relations. Soon after Nargis cy-
clone, there was an earthquake in China but the In the meantime, our plane is nearing the
response of government bodies was so much harbor and Ziyar International Airport. She
different. In China, authorities went to the field is ready to leave and she will go to Dhaka,
site. In Myanmar, there was no one there in the and I will continue to Savar. Her final words
field to provide social support. Instead the before parting always remain in my mem-
Myanmar junta was just wasting time in regis- ory. “Hey, you are silent, too. You are also a
tering and get reporting from NGOs. As the typical Myanmar.”
facts she mention are true, I had no need to cor-
rect her points. Rather I just kept saying yes and Yes, she is right. I am a typical Myanmar
nodding my head to support her. Actually I felt coming from a voiceless community.
shame on behalf of our government.
La Min Ko

Looking towards the Unreachable Golden Land
MMC
I
mm... it has been two years since cyclone You might wonder why and how I have been to
Nargis struck our country. All events remain this place called Naypyidaw. Well, I lost all my
in my mind as if they happened yesterday. family members in the cyclone and I am the
This is a night terror for us full of devastating life only survivor. By God’s grace, I was able to
destruction. hold on to a tree during the waves and flood-
ing. My life is meaningless without my family
It goes without saying that our lives remain not so and I have no idea how to survive anymore.
different than before. Before the cyclone, our life However, with the courage of my good friend I
was miserable with a lot of debt and without any got a brilliant idea to continue my life and I
information. We were like a blind and dumb peo- came here to make money. Being a low-
ple. Who knew there would be a cyclone? We educated person , I earn my living as manual
had no electricity, no radio with us. Nobody was labor in construction. Oh God, here are a lot of
aware about this because we had to struggle in great construction projects. I never imagined it
economic hardship for day to day basic needs. It earlier as I come from poor community. I was
is not a strange thing for us because we have astonished when I witness that government is
been already censored to all things. Our people, spending a millions of dollars for construction
villagers, consider the 8 pm news as irrele- plans. I am sure nobody will be happy with this.
vant to our lives and switch it off as usual, as we And no one will want to live in such a city in the
stand by ourselves. When the cyclone started, middle of the jungle. It would be a very nice
there was a drastic evacuation, like animals run- plan if they spent even a portion of these funds
ning in the jungle in the moonless night. Help- to promote the lives of the poor instead of in-
lessness was paramount; indeed, it was the last vesting in million-dollar construction projects.
day of the world. It was an ironic event and I feel It is unconscionable that they supply full power
goose bumps whenever I recall these events. there and moved the government offices into
After the cyclone, the scene was completely aw- the jungle. They are sentencing people to
ful, full of massive devastation. death with this plan, I think. It is not always
good to focus in only one area for development
In this hopeless and helpless situation, the only of the nation. If so, only a small people will
hope was the rescue team. The lovely and hospi- dominate in the country.
table nature of our people was illustrated when
they donated their food and materials despite the So, how about my native place? It has been two
poor situation. Our great thanks went to those years after cyclone and only minimal changes
community and NGO workers for their great have happened. The changes are due to the
help. They are really kind people who distrib- goodness of NGOs but as we live in a poor en-
uted various types of quality products for cook- vironment of it is impossible to compare us with
ing, wearing and eating in daily life. Us villagers a golden land. Even though we have results
had never seen such products in our lives before. and progress, we are still living with negative
We pray for those NGO staffs to be healthy and outcomes. Yes, a few achievements have been
happy. How about our government generals' re- accomplished already. To my mind, it is my
sponses in this situation? They were trying to get dream to develop my native place like a
more votes from the public which was a bad golden land. I wonder why we, low-educated
thing, unbelievable. Later, I heard that they won people, care too much about such issues, and
with 99% approval at the polls. This may be due why those government leaders ignore these
to the great majority of cyclone affect victims issues. Although the cyclone stuck two years
whose National Registration Cards and family ago, our place remains devastated territory far
registers were lost in the cyclone. But nobody from becoming a golden land. For now, there is
can imagine this number of yes votes. They used no hope for a golden land at all.
the cyclone situation to their advantage and lied
to the international community as if "Yes we can"! MMC

For Our Future Tomorrows
Moe Tauk
T
omorrow, May 2 is the second anniversary of Cyclone Nargis. In the aftermath of that storm, I
experienced a sense of community which is always needed but is rarely found in the big city,
Yangon. We cut the trees that were blocking the road due to the 215km/h cyclone wind. We
made our road clear. We, volunteers, did that work hand in hand and shared the water, that we
fetched by car, to take a bath. In the city with no electricity and water supply, being offered that kind
of chance was a kind of reward. In another unforgettable event, we had the upcountry donation (Ah-
Hlu) styled-lunch at a monastery in Yangon. I have the deep sympathy for the people who lost their
belongings and family members all in one night. At the same time, I appreciate the support of the
people who helped those who were suffering more than themselves.
Surprisingly, many religious, humanitarian and township organizations across the country have tried
to do relief programs in various ways, for example, the Red Cross team in emergency relief. The
Red Cross should be credited for doing an extensive rescue program. International donors and the
Red Cross were skillfully able to select the most necessary items for the victims. The medicine and
surgical instruments in the emergency box were quite useful. It was said that the emergency boxes
from some organizations were not appropriate for the requirements of the situation. One of my
friends said that in one of the boxes there was no surgical blade to use for minor surgery. However,
the Red Cross has its own weaknesses. As a humanitarian organization, it stands as neither govern-
ment organization (GO) nor non-government organization (NGO). Like other national societies
around the world, they expressed themselves as the auxiliary organization of government. As a re-
sult, the line of management is prohibitively complicated especially in regards to completing tasks
effectively and on time. For example, it is difficult to communicate feedback from the field office to
headquarters.
During a mobile clinic trip, the most prevalent illness that we found, regardless of age or gender,
was beriberi, vitamin B1 deficiency. However, vitamin B1 tablets were not included in the inventory
of the emergency medical box. Ok, let it be. It is more important to focus now on how we can pre-
pare for the risks of potential disasters in the future. Making an emergency drug list for the crucial
time following a disaster is one of the things that should be done first. Individuals or single organiza-
tions might not be able to do that kind of task. But, it is hoped that people are thinking and preparing
for what they can do now.

Now, the local context of the delta region is understood more than before and it is expected that
the challenges of logistics and supplying, traveling based on the fluctuating tidal level, and the
nature of casual labourer, can be strategically managed. However, obstacles are still present. Ac-
cording to an Food and Agriculture Organization (FAO) report, the rice production of the delta
region has been reduced to half of the previous years’ production. The inability to fix the damage
of the farm’ soil, the absence of credit access for farmers and the lack of affordability for high in-
terest credit as well as the rat infestation are the causes of this problem.
Another concern is whether or not the new disaster preparedness programs which have been im-
plemented for other regions of the country, especially in Rakhine State towards which cyclone
Nargis was originally heading, will actually have an impact. I wonder to what extent people know
about these programs. When the tsunami struck the other countries in the region, I thought we
would never get that kind of devastating experience. Two years later, I had a once-in-a-lifetime
experience; the flood at my native town in the upcountry region. The urban people were less vul-
nerable than the people in the village who were the most affected because their farms were totally
destroyed. This is also now an event left in the past. However, the question of how we should pre-
pare for the coming disasters still sticks with me.
Consequently, the more I experience unexpected natural events, the closer I am to accepting the
“inconvenient truth”, the effects of global warming advocated by Mr. Al Gore. If I have to accept it,
I wonder how I can face that truth. I don’t think I can do it alone. Then I’m sure that it is not also
adequate even if we have the sense of community and empathy for each other. There will be many
necessary things like cooperation, collaboration, well-preparedness, and others that should be
done.
I firmly believe that this is a question for all: “Do we have a good resilience for the coming
tomorrows?”
Moe Tauk

Sympathetic World
Hana San
T
wo years ago, on the 2nd of May 2008, the people of Myanmar entered into a hor-
rible nightmare, the very huge Cyclone by the name Nargis, which killed at
least 140,000 people and brought devastation to an estimated 2.4 million people
in the Irrawaddy Delta region and the lower part of Myanmar, including Yangon, the
former capital city of our country.
As it was an unexpected natural disaster, people were unprepared and there was noth-
ing that any one could do to prevent it from happening. The devastating Cyclone
Nargis struck the lower part of Myanmar and Irrawaddy Delta Region with winds up to
200 kilometer per hour.
Approximately 700,000 homes, a million acres of rice paddy fields , and many fishing
fleets in the delta region were destroyed. The disaster effected people both physi-
cally and mentally. It resulted in the destruction of property, death and loss of loved
ones, shortages of basic needs such as shelter, food, and water, fear and anxiety about
survival, and grief for the loss of loved ones, material goods, and other valuable pos-
sessions. It affected not only individuals, but communities, resulted in psychological
effects that will persist for some years.
The emotional traumatic response may be different from one person to an-
other depending on one or more of these factors are involved:
a) the severity of the disaster,
b) the individual's coping skills, values and beliefs held by the individual
c) the reactions and support from family, friends, and/or professionals.
The victims of the disaster may suffer from:

• Disorientation like memory loss, inability to give date/time or recall recent
events
• Symptoms of posttraumatic stress disorder; seeing flashbacks of images
from the disaster, and obsessive fear of another disaster coming soon
• Symptoms of depression like sleeping problems, eating problems, feel-
ings of hopelessness and helplessness and mental illness like hearing
voices, seeing visions, and delusional thinking
• Inability to care for one’s self, like not eating, bathing, changing clothing
or handling daily life activities
• Thinking or planning to commit suicide and homicide
• Alcohol or drug abuse
• Domestic violence and abuse
Such emotional trauma can be treated by talk therapies, Cognitive-Behavioral Therapy

(CBT); intentionally changing one's thoughts and actions; and systematic desensitiza-
tion to reduce reactivity to a traumatic stressor. These approaches to healing trauma
could be successful depending on the degree of kindness.
These days, the cost of living is very high and everyone’s life is difficult. But our daily
life is much easier when compared with that of those cyclone victims.
We are responsible to help those victims, both physically and mentally, although no
one told us that is our responsibility. That is self knowing and both sympathy and em-
pathy.
Hana San

Acting for the Donor: The Nature of INGO Staff
Thedapwint
May 2, 2010
I look up to the sky. It seems that the sky is smiling at me. Two years ago, on this kind of day,
the delta area of Myanmar, including Irrawaddy Division, was struck by the frightful storm.
My hometown also faced the storm. I will never forget those moments of my life untill I die.
On behalf of the people who have faced these suffering, I would like to say my heartfelt
thanks to all kinds of donors who have been supporting the affected people physically, finan-
cially and psychologically.
There are still some people left that deserve my special thanks. They are the people who
carry out the dreams of the donors. They can be defined as the actors or the moderators of
the donors, in another words, the staff from the NGOs and INGOs. I would like to say my big
thanks to all of them. To these people, (Lu Htu) U Sein Win may not want to say thanks to
them. Anyway, I am sure he will say ‘well done’ to the donations with genuine feeling.
I joined the rescue activities of my city as a volunteer on the day after Nargis hit. Most of the
trees, electrical pole and houses were destroyed by the storm. My house was damaged,
pushed over to one side, and the roof was gone. After the storm, my home town looked ugly
because of the people who cried, who ran into madness. The ugliest image was when the
Strand Road quickly became filled with the villagers from
nearby. Among them, some people had scorching scars be-
cause of the rain. Some were crying because their family mem-
bers had died. Some were trying to find their relatives whom
they lost in the storm. Still, amazingly, some pregnant women,
the old and infirm, the blind and the physically handi-
capped have survived the storm. So many devastating scenes,
including this one, are still in my eyes as if I have seen them in
a movie.
A relief camp was set up for these people in need. I acted as a

volunteer there. According to the list, there were about 1,500
Red Cross Members in my home town but, as far as I remem-
ber, only seven Red Cross members and four volunteers, like
me, joined and helped. One of them was an INGO staff from the
Red Cross, who had come from Yangon since before Nargis.
We tried to buy the medicine with our own money. Some peo-
ple from Strand Road, who had the spirit of volunteering do-
nated the medicine for us, too. I remember, on the 3rd May, the pagodas, monasteries and
school of our city was crowded with a huge number of displaced people. These places were
the temporary relief camps for the survivors.
Around 10 pm on 3rd May, two volunteer groups started to distribute donations of boiled rice
at the two pagodas in our city. I felt sad to see this because these groups were not organized
by the USDA (Union Solidarity and Development Association), the supposed authorities of our
village. The volunteers in those groups were actually some of the displaced people, them-
selves! So, at that time, I realized that we can solve our problems by helping ourselves. The
Red Cross INGO staff brought the necessary medicine from his office. We helped by sending
the injured to hospitals and the displaced people to the camps. We also helped some families
to reunite. Due to our volunteering, the Myanmar Red Cross Society honored us with a T-shirt
and money as a present. But the numbers of people they honored was more than those who
really worked. The most sorrowful thing was that not all the people who did the volunteering
could join, when they gave the certificate of honor.
Starting from three days after the storm, a lot of donors, NGOs, INGOs came to our city. At the
same time, the number of the displaced people who came was also increasing. The relief

camps in the city were not large enough and
Most of those corrupted staffs blame two new camps were opened outside of the
others like this, “the reason for the city. Some displaced people who couldn’t
come to the city still stayed in the villages. Be-
slow progress in development is cause of the local and international aid, the suf-
ferings of the people started to be relieved af-
mainly because of the way the gov- ter three weeks but those who were displaced
ernment treats its citizens.” They said could not go back to their homes. Even I could
only mend my house just enough so that I could
that our government is not good. live in it at that time.
I started working as the INGO staff for develop-

ment in my city. Since then, I have worked in 3
NGOs up until the end of 2009. After working in INGOS, I gradually understand what the nature of IN-
GOs is like. After one and a half months when I wenr to the village sites as the INGO staff, I saw many
dead bodies on the bank, in the river, still intact. I thought it must be because of the salty water from
the sea. There are about 500 villages in my town and about 100,000 people were killed.
It’s been two years already since Nargis hit Myanmar and it’s high time for us to ask some important
questions: What percent of our local population is still suffering from the impact of this disaster? What
percent of our area can we see developing? Why do I need to ask? It’s simple. During these two years,
international relief aid totaling millions of dollars has been offered from other countries’ governments;
indirect international aid and support via INGOs totaling millions of dollars has arrived; direct relief
aid via local NGOs also totaling millions of dollars have been supporting the Nargis affected people.
Aren’t these donations and this aid for the Nargis affected people? Therefore, I would like to express
my heartfelt thanks for all this aid and support on behalf of the Nargis affected people again.
However, the developments are not satisfactory. Our country, Myanmar, is a poor country that needed
development projects even before Nargis. Due to Cyclone Nargis, we can witness many development
projects but it’s hard to witness satisfactory development. When we look back to the actual develop-
ment compared with the costs for that development, it’s so clear that these projects are not worth run-
ning. I think, if we divide the above mentioned costs by the number of affected people and donate to
them directly, we might see successful development, indeed.
Until now, in the Nargis affected area, there still are many acres of agricultural farms that cannot grow
anything. In the marine sector, the amount of support is too small when compared with the number of
people working in that sector. Low cost housing projects were launched since after Nargis, but there
are still houses that are not suitable for living. There are still only a few job opportunities, which has
led to migration of Nargis survivors to other cities. Most of the migrants are young people. Among
them, some young women sacrifice their body and work in the massage parlors, brothel houses, etc.
In the education and health sector, there still is a gap between the donations and access to those very
services. The lives of the old, infirm and physically handicapped people in the village are very poor.
Therefore, on behalf of the Nargis affected people, I, who once worked as the INGO staff, would like to
make a call for us to address the real need for the people. In fact, the demands that I make are for the
real needs for the development of every sector in our region.
I would like to demand uncorrupted INGO workers – with full ability, skill and capacity to effectively
carry out their job; with less consideration on raking in their salary and more consideration on bring-
ing a positive change to the lives of the needy. I would like to demand genuine leaders who will lead
the people on the right track of sustainable development.
I have been to many villages. I have seen many development projects. The management and planning
of all the developments are well defined on paper. They are the real needs for the local people. But, in
reality, the actors and managers have no qualifications. They are corrupted. They don’t know what
development is. They work only for their salaries and are not serious workers. They don’t understand
what their position is and treat the local people with an arrogant attitude. These are the real facts that I
learned from my experience.
I write like this and you might ask me how honest I am. I have worked as INGO staff. I also denied the
job that didn’t offered the salary I expected. But when I got the salary I deserve, I don’t expect any-
more from my project. You know? I am not the donor, just the actor.

Most of those corrupted staffs blame others like this, “the reason for the slow progress in develop-
ment is mainly because of the way the government treats its citizens.” They said that our govern-
ment is not good. Yes, the government may not be good. But I want to ask all those people who
accuse the government: How good are you for the local people when you are telling them about
the neglect and mismanagement of the government in relation to the poor development indicators
and at the same time, you are slipping the project money in your own pocket? Do you dare to deny
what I say?
There are many donors, NGOs, INGOs, and GOs in the world. The aims and objectives of all these
organizations and associations are to systematically launch management projects on the develop-
ment of regions among the local people. In our country, Myanmar, we also have so many organiza-
tions that work on development projects. Their projects are very simple and easy to carry out if all
the staff follow the rules. And I am sure, our region will develop clearly. Due to the dishonesty of
the actors or developers, their egocentric manner , their lack of consideration, and their being un-
qualified of the position, the development projects are not quite effective. This is a loss not only for
the people but also for the country. That’s why (Lu Htu) U Sein Win and many people have pointed
out that these organizations are “organizations earning money through the proposals.” Actually, I
want everyone including U Sein Win to know that these organizations are indeed necessary for the
development of the people. The negative aspects of development work are not because of devel-
opment organization rules, just because of the developers.
Our region was poor even before Nargis and it can’t be any poorer due to Nargis. We are poor
today and the development strategies are too weak. Qualified workers are still needed for our re-
gion. In that case, I want to clarify the meaning of “qualified.” It does not mean that you are fluent
in English. This is a common misconcep-
tion. I want all the INGO staff to know
about this. I want to emphasize that to
have English fluency with lots of certifi-
cates but to lack of practical experience
I would like to demand uncorrupted
does not mean that you are well quali- INGO workers – with full ability, skill
fied.
and capacity to effectively carry out
In fact, the development workers are the their job; with less consideration on
strikers in the development projects.
What if those unqualified staffs are as- raking in their salary and more con-
signed to do big projects? In my opin-
ion, professional experience and a dedi-
sideration on bringing a positive
cated feeling is more important than change to the lives of the needy.
egocentric manners. We have to be pro-
fessional in every sector rather than to
be hired because of personal relation-
ships. Otherwise, our region, our country will never reach to the goal of real development.
Speaking of development, I want to give an example about the development in Ethiopia in 1984. I
heard that news from a foreign TV channel. The Ethiopian famine was known worldwide because,
at that time, when I was in high school, we teased anyone with a skinny body by saying, “Hey, are
you from Ethopia?” But what I heard from the news was not only about the donors, aid and relief,
but also about the corruption and bribery. Then, all these funding were used for the military pro-
jects.
It’s been two years since Nargis. Two years have passed but effective development projects are
still needed for this slowly developing region. I am sure that the people can get advantages from
development projects and I want effective aid from the donors to reach directly to the people who
need it most.
“Poorness with low-level in every sectors;

Among the natural disasters;
The policies are blurred;
Actors blamed the governors;
And the money into their carriers;
Phew, how will the help effectively reach to the survivors?”
Thedepwint

An Interview with a Volunteer Teacher
Interview: SST
Q- What kind of school did you start and when did you set it up in Laputa Township,
Irrawaddy Division?
I set up the school in 2005. It is intended for children who are 8 to 10 years of age and lack a
primary education. The school is free of charge for children who wish to join.
Q – What is the parents’ point of view on education? Do they encourage their children
to join the class?
Struggling and earning for their daily lives, most parents don’t realize the important role of
education. That’s the obstacle to joining the class that the children face. At first, we organ-
ized and explained parents to understand that you don’t need to pay for the school fees and
we will also support stationary for the children.
Q – Which subjects do you teach in addition to formal education?
On Sundays, we invite the head monk from the village monastery to teach moral and reli-
gious lessons to the students. On Mondays, we instruct them on personal hygiene and on
Thursdays, we show them movies and sing songs for their general knowledge and for relax-
ing their mind.
Q – What happened to your school and the students when Cyclone Nargis struck 2
years ago?
My school building and the common room for staff were obliterated, and the roof from both
my home and my rice barn blew away. Thirty-eight people, who came to get shelter from
the storm, were killed because the school building collapsed.
Q – Now, 2 years after Nargis, how is the situation in your region?
It’s already 2 years since Nargis and the amount of corruption among social workers is in-
creasing. Most of the business groups haven’t recovered even until now. In farming, the cost
is more than the profit the farmers would get from the product. The rate of productivity of
the rice is very low because of attacks by insects.
Q – How is the situation of the schools right now, after 2 years of Nargis recovery?
Our collapsed school was rebuilt as a temporary structure and that is the building that we
are still using. We are in Sakhan Chaung village. Another school in Chin Su village, the
neighboring village of Sakhan Chaung, was rebuilt in 2009 but it now has so many cracks in
the structure. I think it’s dangerous for the students.
Q – How many school buildings were rebuilt in your area?
I think most of the school buildings have been rebuilt but they used the man power of the
village people free of charge and sometimes, the villagers also have to pay half of the build-
ing costs. Although the schools were newly built, the wood they used is rather old. The
wood they used are from an old rice barn from a government property. That wood was
bought in bulk at a cheaper price. So for schools, we have enough in quantity, but we need
to check the quality of the buildings. One third of the school buildings around our area are
newly built but it is likely that they will collapse in 2 or 3 years. You can guess the worries of
the parents when they send their kids to school.

WORDSOFMEMORIAL Words of Memorial
ry
e of recove ifferent
is p e r io d: the tim d people of d
-N a rg n s a n
Po st izati o athy.
th a t m a ny organ th e m o ti ve of symp
rs already eople with orable,
h a s b e e n two yea e N a rg is affected p m u n it y are hon
I t ed th e co m t and
s o f li fe have help o n g so c iety and th
n d th e re settlemen
walk d aid am dy passed
a
of help an has alrea
This kind erge n c y ti m e
ow, the em d out.
indeed. N re b e ing carrie to get gen
-
rehabilita
tio n a
lth c a re , he needs h o is
ea tw
d th e e m ergency h e a ti n g the patien
nish e ke tr the
th e p a ti ent has fi a ffe c te d people is li r a g e a n d motivate
When the Nargis e to encou selves.
a l c a r e . Treating n c y . T h is is the tim d su rv iv e by them
e r emerg e sa n
g from an difficultie
recoverin r come their
le to o v e t. There’s
f the peop evelopmen
strength o se lf-h e lp d
a camel
an do the ay be like
h u m a n being c y , h e m
rength of
th e essa n tl ented
Only the st o n th e others inc ” sh o u ld be implem
pend s g
“If one de ity buildin that now
a saying, e r e fo re, “capac o p le . I am glad
ken back.”
Th ecte d p e they can
with a bro fo r th e Nargis aff ec e ss it y . So, I hope
vely is n wer is
o rr e c tl y and effecti n d p e r so n nel for th
th e p e op le. Will po
c tions a t” among
organiza evelopmen
there are e “s p ir it o f d
support th
help and etermi-
o rt a n t fo r hum ns.a
it h w il li ngness, d
imp ive mind
w
e rc o m e b y the decis
be ov
ifficulties
May all d tion.
nd educa
nation, a
Win
Dr. Htein ltant
Nati onal Consu tion)
Freelan ce
& So cia l Mobiliza
raining
(Health, T
It’s been two ye

ars since Nargis
sorrow is left as broke out. Cons
a memory in ou equently, sadn
r minds. But if ess and
from the optim we look at thes
istic point of vi e two years
ments among M ew, we can witn
yanmar (Burm ess a lot of soci
ese) societies in al move-
of local NGOs. Ad cluding the de
ditionally, duri velopment
community ha ng these two ye
s watched our co ars, the internat
untry and aide ional
Therefore, it is d in many reli
better to take ou ef efforts.
than blaming t the benefits fr
the needs and om this support
the necessities. rather
Si Phoung
Mekong Alumni
Program Coordi
Earth Rights In nator
ternational

WORDSOFMEMORIAL Words of Memorial
Every opportun
ity can fly aw
should have be ay immediate
en the best. So ly. Actually, ev
me relief aids erything
area were den to the Nargis
ied. Some help a ffected
erty. The sure ers had to slee
thing is that so p in a place w
mething went ithout lib-
try, still going wrong with ou
wrong. Now it r coun-
out. Will it co ’s been two ye
ntinue going ars since Narg
wrong? I hope is broke
lastingly... the wrongs do
n’t go ever-
Ko Zaw Win (N
ew York)
s and
an y death
en s o m ort the
e have be a nd supp ing
y ea rs, th e r
e nc o ura g e
tive s of help
o c
g these
tw sitively d obje
Durin n g s b ut I p o th e a ims an
ble thi at hav
e
misera s o f N GOs th
ent
movem .
n need
those i d)
n t (Thailan
de
eng Jo
m ity Stu
Sai Hs ng U nivers
h Lau
Mae Fa
As for me
, I don’t
and dev feel satisf
elopmen ied with
ts in these the prog
blame, so two year resses
I blame s. No o
change th m yself for n n e is to
e situati ot being
ons in m able to
y countr
y.
Oak Soe
Myanma
r studen
t abroad
reach to a
to do more than before to
In my opinion, we need g hands
ation. We need the helpin
better condition and situ ion into a
t we can transform our reg
from every corner, so tha st find 100
10 volunteers today, we mu
beautiful one. If we have should un-
un teers tomorrow throu gh a campaign. Everyone
vol nment
r community and enviro
derstand that making you
own home beautiful.
beautiful is making your
Nyi Lin Aung

Freelance Reporter

em*pf0g' okweÅ f
opf&Guf
ဧည္႔သည္ႀကီး နာဂစ္
မဖိတ္ဘလ
ဲ ာ၊ မႏွင္ဘျဲ ပန္
မိသားစုေတြၿဖိဳခြဲတဲ့ ဧည့္ဆိုး
ေရႊက်ီးေရ သာပါအုန္း
ဧည့္ေကာင္းသာလာေစ
တို႔ႏိုင္ငံေတာ္ဆီ။
ေဟ့ နာဂစ္
မင္းကတမ်ိဳး ဟိုဆရာတို႔ကတဖံု
မင္းတို႔ေပးတဲ့ ဒုကၡစံု
ငါတို႔အသည္းႏွလံုးမွာ ကၽြပ
ဲ ုခံုးထေအာင္ သိခဲ့ၿပီ။
ဘာေၾကာင့္ ဘယ္လို ဘယ္သူ႔ကို

ဘယ္ေနရာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အၿငိဳးေတလို႕
ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒုကၡေမႊ သနည္း
“ဘကုန္း”ေျခာက္လုံးသာရွိေပမင့္
ေမးခြန္းေထာင္ေသာင္း ေမးလိုက္ခ်င္။
အိုဘယ့္ ဧရာဝတီ ငဲ့

အသင္ဟာ အခမ္းအနားဆုံး သက္ရွိကဗ်ာ
အလင္းေရာင္ေပၚခါနီးအခ်ိန္ဟာ
အေမွာင္ဆုံးအခ်ိန္ မဟုတ္ေလာ့
မေကာင္းအယုတ္ေတြ ေမာင္းထုတ္ႏိုင္ေစ
လစ္လ်ဴ႐ႈခံရမႈေတြ ကင္းေဝးေစ
အမဲေရာင္မ်က္လုံးမ်ားကို ေဖာက္ထုတ္ႏိုင္ေစ
မိစၧာသူရသ
ဲ ဘက္အေပါင္းကို ေခ်မႈန္းေအာင္ႏိုင္ေစ
မိုက္မဲသူ ရန္သူအေပါင္း ဝတ္စင္းခယေစ။
သည္းညည္းခံရင္ သူ႔ကြၽန္ျဖစ္သတဲ့
ေအာင္ပဲြဆိုတာ ေတာင္းယူလို႔ ရရိုးမရွိ
ထြက္ေပါက္တိုင္းဟာ ေဖာက္ထက
ြ ္မွရသတဲ့
ယံုၾကည္မႈအတြက္
အသက္စြန္႔ရသူေထာင္အေပါင္းကို
အကြၽန္ ဦးညြတ္လိုက္တယ္ ေနာ္။
ဒုကၡနဲ႔ ထုဆစ္ၿပီးရတဲ့ အမွန္တရားဟာ အင္အားပါ

အားရွိသူသာ ႀကီးပြားေပမင့္
အင္အားဟာ အမွန္တရားမဟုတ္
အမွန္တရားသာ အမွန္တရား
နာဂစ္ေရ...
အမွန္တရားဟာ ႏွာေစးေနေပမယ့္
ဧရာဝတီကစီးျမဲမဟုတ္လား...။
သစ္ရက
ြ ္

cifAsm;[m {&m0wDjzpfw,f
rif;,Gef;opf
ဧရာဝတီ...
ရိုးဂုဏ္ေတြအျပည့္နဲ႔ ခင္ဗ်ားဟာ တင့္တယ္ေနဆဲ
လိႈင္းတံပိုးထန္တဲ့ ေရျပင္က်ယ္ေတြ ၾကားမွာရွိတဲ့ ခင္ဗ်ားဟာ
ကိုယ့္ခန
ြ ္ကိုယ့္အားနဲ႔ ကိုယ္ေျခေထာက္ေပၚကိုယ္ ရပ္တည္ေနတဲ့သူ
တစ္ခုေသာ ေမလဟာ ခင္ဗ်ားရင္ကို တိတိပပ ကြဲေစခဲ့တာပဲ
ခင္ဗ်ားရဲ႕ရင္ေသြးေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အိပ္မက္ေတြကို...
“ေမေမေရ...”
“သား... မေၾကာက္နဲ႔... ေနာ္...”
ဝုန္းကနဲ ဒိုင္းကနဲ ရိုက္ခ်ိဳးဖ်က္ဆီးသြားခဲ့တယ္
ဘယ္ေလာက္..မ်ား….ရင္ကန
ဲြ ာက်ခဲ့မလဲ ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွလံုးသားျဖင့္ နားလည္တတ္ခဲ့တယ္
လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားျခင္းေတြတဲ့
တကယ္တမ္း ခင္ဗ်ား လိုခ်င္တာ အဲ့ဒါေတြထက္ပိုလမ
ိ ့္မယ္ဆိုတာ
ကၽြန္ေတာ္တို႔ တပ္အပ္သိတယ္
ဓနိေတာတန္းေလးေတြၾကားက ဟိုတခ်ိန္က တူတူေလွာ္ခဲ့ဖူးတဲေခ်ာင္းရိုးေလးေတြ
ပိုက္ကန
ြ ္ေတြ အျပည့္နဲ႔ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ျပန္အလာကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနတတ္တဲ့
ခင္ဗ်ားရဲ႕ အိမ္သူသက္ထားနဲ႔ ရင္ႏွင့္သည္းခ်ာေတြေပါ့…
ရင္ကြသ
ဲ ံေတြကို ႏွစ္သိမ့္ေပးရံုကလဲျြ ပီး ဘာမွမတတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူး
အိပ္မက္ဆိုးၾကီးမက္တဲ့ညကို ေျဖေဖ်ာက္ဖို႔ မစြမ္းသာခဲ့ဘူး
ဒီလိုနဲ႔ အခ်ိန္ကာလဟာ ႏွစ္ႏွစ္ တင္းတင္းျပည့္ခဲ့တယ္
ဒါေပမယ့္... ဧရာဝတီရယ္...
ခင္ဗ်ားဟာ အာဂတစ္ေယာက္ပါ
ခင္ဗ်ားဟာ... ရင့္က်က္တည္ျငိမ္တဲ့သူ တစ္ေယာက္ပါ..
ခင္ဗ်ားဟာ.. မည္သည့္ ခရီးၾကမ္းမ်ိဳးကိုမွ မမႈတဲ့သူတစ္ေယာက္ပါ
ခင္ဗ်ားမွာ ရင္ေသြးေတြ မရွိေတာ့ေပမယ့္ ခင္ဗ်ားမွာရင္ေသြးေတြရွိေနေသးတယ္
ခင္ဗ်ားမွာ ခရီးရွည္ၾကီး က်န္ရွိေနေသးတယ္
မနက္ျဖန္အသစ္ေတြကို ရဲရင့္စာြ ရင္ဆိုင္ရမယ္
ခင္ဗ်ားရဲ႕ ျဖစ္တည္ျခင္းေတြကို မလႊတ္တမ္း ဆက္ဆုပ္ကိုင္ထားရမယ္
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရွိေနတယ္…
ခင္ဗ်ားလဲ အတူတူရွိေနတယ္….
ဧရာဝတီေရ...
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွ႕ကို... ဆက္သာြ းၾကရအံုးမယ္...။
မင္းယြန္းသစ္

ESvHk;om;xJu toH
[epH
(၂) ႏွစ္တဲ့...
ၾကာျပီဆိုလည္း ၾကာခဲ့ျပီေပ့ါ
မၾကာဘူးဆိုလည္း မၾကာေသးဘူးေပ့ါ
ေမ့ေဖ်ာက္လို႔ မရႏိုင္ဘူး
မကာကြယ္ဘူး မကုသဘူး
ေဆးေသာက္လို႔ မရႏိုင္ဘူး
ေရာဂါေတြ ကၽြမ္းရံုမကေတာ့ဘူး
ေဝဒနာေတြ အေျဖရွာေလ
သခၤါရ၊ အနိစၥေတြ မကေတာ့ဘူး
နာက်င္ေနရင္း နာက်င္ရင္း။
ေရာင့္ရဲသည္းခံ ခႏီၲစေတြ ျပည္႔ဝလြန္ေအာင္
ပါရမီ ျဖည္႔ႏိုင္လြန္းတယ္။
High Teach ေခတ္ၾကီးမွာ
လကမၻာေပၚ ဘာျဖစ္ေနသလဲ
နာဂစ္... မင္းအလာကို ေကာ္ေဇာနီန႔ဲ ႀကိဳဖို႔ မဟုတ္ဘူး
အဂၤါၿဂိဳလ္ ထူးျခားေနျပီ
နာဂစ္ၾကီး က်န္းမာပါေစ ခ်မ္းသာပါေစ
ေစတန္ လက္စြပ္ေတြေတာင္
လမ္းေဘးတေလွ်ာက္ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ
လွမ္းသိေနေသးတာ
တီဗီြသတင္းထည္႔ဖို႔ မဟုတ္ဘူး
ကာကြယ္မႈေတြသာ ရွိခဲ့ရင္
မင္း သိဖို႔ေကာင္းတယ္
ကုသမႈေတြ ထိေရာက္မယ္
မင္း သတင္းႀကိဳသိရင္ မင္းအတြက္ ျပင္ဆင္ထားခြင့္ရမယ့္
မ်က္စိေတြဖြင့္ျပီး ကန္းကုန္တာ
အဆိုးထဲက အေကာင္းေလး ဆြဲထုတ္ခ်င္ေသးတယ္
မေမွ်ာ္လင့္ထားဘူး... နာဂစ္။
ခုေတာ့... မင္း ျဗဳန္းစားၾကီးေရာက္လာခဲ့တာ။
မင္းလာမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း
ေစတနာေတြလား
ေၾကးနန္းေလးရိုက္ဖို႔ေကာင္းတယ္
ဘယ္ေလာက္တင္သလဲ
စာတိုက္ႀကီးက စာေတြ ေပ်ာက္တတ္တယ္ဆိုရင္လည္း
ဘယ္ေလာက္ဖိတ္စင္သလဲ
ဖုန္းေလးေတာ့ျဖင့္ဆက္ဖို႔ သင့္တယ္
မင္း ေမႊသြားတဲ့ ရက္ပိုင္းေလး
ဖုန္းလိုင္းေတြ မေကာင္းဘူးဆိုလည္း
ခံစားရတာက အသေခၤ်။
အီးေမးလ္ေလးျဖင့္ ပို႔လို႔ရတယ္
အင္တာနက္ကြန္နက္ရွင္ မေကာင္းဘူးဆိုလည္း
ျပီးခဲ့တာေတြလည္း ျပီးခဲ့ျပီေပ့ါ
ေရဒီယိုေလးေတာ့ ဖြင့ဖ
္ ို႔သင့္တယ္
ေျပာခဲ့ျပီးပါပေကာ
လွ်ပ္စစ္မီးမွ မလာတာဆိုလည္း
ကံ (၃)ပါးကို ယံုၾကည္
ဘက္ထရီဓာတ္ခဲေလးန႔ဲေတာ့ ဖြင့္ဖို႔သင့္တယ္။
ျပဳသူအသစ္ ျဖစ္သူအေဟာင္း
ခႏီၶစေတြ ျပည္႔ဝလြန္းေနတဲ့ ငါတို႔ေတြ
ပါးစပ္ေတြ ပိတ္ထားေပမယ့္
ႏွလံုးသားေတြ ငိုေၾကြးေနတယ္။
ဟနစံ

&ifxJrSm xifusefqJ {&m0wD
rdk;vdIifn
တစ္သက္တာ ေလတုိက္ႏႈန္းစုစုေပါင္းရလဒ္
သဘာဝလြန္မုန္တုိင္း
နီလြင္ခ်ဳန္းထစ္ အဲဒီညက ငါတုိ႔ မအိပ္ၿဖစ္ခဲ့ဖူး
ထာဝရအိပ္ေပ်ာ္သြားၾကတ႔ဲ
ဧရာဝတီခ်စ္သူေတြကုိယ္စား
ဧရာဝတီမ်က္ရည္ေတြကုိယ္စား
ဧရာဝတီေသြးသားေတြကုိယ္စား
ငါတုိ႔စီးဆင္းၿဖစ္ခဲ့ၾကတယ္
အသက္ကယ္အကၤ်ီမပါပဲ
အသက္ကယ္ခဲ့ၾက
ဘဝတူလူသားခ်င္းစာနာမႈေဖးကူ
သူတုိ႔လည္းလူဆုိတာ
ငါတုိ႔လည္း လူဆုိတာ
ကပ္ေဘးေတြ ေရွာင္ေၿပးလြတ္မလြတ္တဲ့ကမာၻမွာ
တြဲထားတဲ့လက္ေတြ မေၿပေလ်ာ့ဖုိ႔
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္က မုန္တုိင္းထဲ
ငါတုိ႔ခ်စ္တဲ့ ဧရာဝတီကုိမေမ့ၿဖစ္ခဲ့ဘူး..။
မုိးလႈိင္ည

By Our Loves
V1:
Just like in the moment of a play V4:
Can’t believe the end would come to us this soon I feel the drought and sore lips and the eyes
Have you seen the greenish fields right here? Don’t even know if I’m living or not
I used to have but it turns to be a graveyard Those people used to try to fish in the in the river
Never knew that it’d become their graveyard
Under the tragic, flooded river,
Can we move the start again? Under the tragic flooded water
Please don’t say that I have friends here Can we build it up again?
As it was in the past All the prayers in the darkness
Fulfillment is lying in your hands (in your hands)
V2:
I hear the people’s cries around Cho:
Calling back the ones who left forever Can we build it up again?
A mother is now gazing at the ground Just to have the families back together
Used to see her children playing around there When they face the lost of love and lives,
Can we make them up?
Father, mother, sons and daughters
Will they have chance to meet again? Can you see them through your heart?
Under the tragic, flooded water We all are the same and living on earth
Loves and lives were buried forever Sympathize with them
Let’s all join your hands
Cho: Lift them up...
Can we build it up again? By your heart
Just to have the families back together
When they face the lost of love and lives, Ref:
Can we make them up? Shining dawn will be back
after the deepest darkness
Can you see them through your heart? Build it up by all our loves
We all are the same and living on earth
Sympathize with them We can move the mountain by our hands
Let’s all join your hands (Oh...) to paint the better lives again
Lift them up... To be the same us in the golden days again
By your heart (days again)
V3:
I could hear the children crying there End:
Calling their Mom who will never respond Come, joining our hands
Ran around and tried to search for Dad Painting the lives again
Will he be back and be my strength again? We are the same on earth
We all shall live together
Father, mother, sons and daughters
Will they have chance to meet again? Love, sharing among hearts
Like a cruel, cunning Evil Anyone shouldn’t be left there... behind
The storm just sent them far and far apart Without helps and friends around
(Translated version of the song “Kan Lint Mae Lat Myar” that is dedicated to Nargis victims and survivors)

ေဟာ
ကေန လွမ္းႀကည္႕ေနမိသည္။
... ရြာဦးေက်ာင္းက အုန္းေမာင္းေခါက္ျပီ ကိုရင္သာေအး အိပ္ရာက ႏိုးလာၿပီ။ အနားက အိပ္ေမာက်ေနတဲ႕ သားနဲ႕
သမီးႀကီး ကိုသူတစ္ခ်က္ ေငးႀကည္႕ျပီး.. အိမ္ေနာက္ေဖးကို ဆင္းသြားတာကို ေအးမိ ပိေတာက္ပင္ႀကီး ေအာက္
အိမ္မွာ ဆန္ကုန္ေနသည္ကို သူ႕ေယာက်္ား ေတြးေနမည္လား။ သမီးနဲ႕သား ေက်ာင္းဖြင္႕ခ်ိန္လည္း နီးလာျပီ.. သူ႔ေယာက်္ား ေဘာက္လုပ္သူ

ကိုသာေအး တစ္ေယာက္ အဆင္မေျပမွဳမ်ားေႀကာင္႕ မျပံဳးတာ (၂) နွစ္ေတာင္ ရွိခဲ့ပါေပါ့လား။
အခန္း ( ၁ )
အဲဒီေန႔ည… ဟုတ္သည္။ အဲသည္ညကို ေအးမိ ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ အဂၤလိပ္ျပကၡဒိန္ ဘယ္ေန႕မွန္း ေအးမိ မသိပါ။
မမွတ္မိသည္က သမီးနဲ႔ သားက ေအးမိ တစ္ဘက္ တစ္ခ်က္တြင္ ေကြးေကြးေလး အိပ္ေပ်ာ္ေနႀကသည္။ မိုးက ရြာလာသံကို ႀကားရသည္..
ေအာ္ မိုးေတြေတာင္ လာပါေပါ့ လို႔ေအးမိေတြးရင္း.. ဘုရားစင္ေအာက္မွာ အိပ္ေနတဲ့ ေယာက်္ားကို လွမ္းႀကည့္မိတယ္..။ သူကေတာ့
ပုဆိုးေဟာင္းေလးကို ျခံဳလို႕ေကြးေနသည္။
တျဖည္းျဖည္း မိုးေရာ ေလပါ ႀကမ္းလာသည္.. ကေလးနွစ္ေယာက္ကလည္း ေအးမိကို တိုးဖက္လာရင္း အေမ ေႀကာက္တယ္

ဟု ေျပာလာသည္။ ေလတိုက္သံက မေကာင္းဆိုးဝါးတစ္ေကာင္း ေအာ္ေျပးလာသလို ေအးမိရင္ထဲ ခံစားရသည္။ ေအးမိတို႕၏ ဓနိမိုး ထရံကာ
ဝါးအိမ္ေလးမွာ ဒန္းသဖြယ္ ရမ္းေနသည္။ ေအးမိ ေႀကာက္လြန္းလာကာ ေယာက်္ားကို လွမ္းေခၚတာေတာင္ အသံက
ထြက္မလာသလိုျဖစ္ေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ သူ႔ေယာက်္ား ကိုရင္ သာေအး၏ “ေအးမိ ထထ... ေရေတြတက္လာNပီ.. ေျပးႀကမယ္.. ငါတို႕
ရြာဦးေက်ာင္းေရာက္ေအာင္ ေျပးႀကမယ္။ ကေလးေတြ လက္ကို ဆြဲထား.. လာ၊ ငါ့ေနာက္လိုက္လာ...” ဟူေသာ
ပလံုးပေထြး ေအာ္ေခၚသံေႀကာင္႕ ထေျပးမိသည္.. ကေလးေတြက စတင္ငိုေနႀကၿပီ အိမ္ကေလး မွာလည္း အမိုးေတြ မရွိေတာ့။
နားထဲတြင္ ေတာ္လဲသံလို အသံမ်ားႏွင့္ ပိန္းပိတ္ေအာင္ ေမွာင္ေနေသာ ပတ္ဝန္းက်င္၊ လူလြင့္ပါေတာ့မည့္ ေလတိုက္အားႏွင့္ ေရေတြသာ
အာရံုထဲတြင္ ရွိေနသည္။
ဘုရား ကမၻာပ်က္တာလား။ ကိုရင္ သာေအးက သမီးႏွင့္သားကို လက္တစ္ဖက္စီတြဲလို႔ ေအးမိက သားလက္ကို ဆြဲရင္း ရြာဦးေက်ာင္းဆီသို႔
မွန္းၿပီး ေျပးႀကသည္။ ဒါေပမယ့္ အေမွာင္နွင္႕ မိုးေလေတြႀကားမွာ .. သူတို႕ ဘယ္ေရာက္လို႕ ဘယ္ေပါက္ေနမွန္းမသိေတာ့။ ေနာက္က
လိုက္လာေသာ ေရလွိဳင္းေတြက တစ္ေနရာ အေရာက္ ေအးမိကို လာပုတ္ထုတ္လိုက္သည္။
“သားလက္ကို တြဲထား...” ကိုရင္သာေအးရဲ႕ ေအာ္လိုက္တဲ့ အသံက ေဝးသြားသလိုပ။ဲ ကိုင္ထားတဲ့ သားရဲ႕ လက္ကေလး

လြတ္ထြက္သြားတယ္။ ေအးမိလည္း ေရစီးနဲ႔ အတူ ပါသြားခဲ့တယ္။ ေနာက္ ဘာဆို ဘာမွလဲ မသိေတာ့ဘူး။

အခန္း ( ၂ )
သတိရလာေတာ့... ေအးမိ ဘယ္ကိုေရာက္ေနမွန္းမသိ။ လြင္ထီးေခါင္ႀကီးထဲ လမ္းေလွ်ာက္ေနမိတယ္။ သားေလးေရာ.. သမီးႀကီးေရာ...။

“ကိုရင္ေရ.. က်ဳပ္ကို လာေခၚပါဦးေတာ့...” လို႔ေအာ္ေနမိတယ္။ အနားက ျဖတ္သြားတဲ့ သူတခ်ိဳ႕လည္း ကိုယ့္လို အပူေတြနဲ႔၊ တစံုတခု ကို
ရွာေဖြ ေနႀကတဲ့ ပံုေတြပ။ဲ က်ဳပ္ေအာ္သံကို တစ္ခ်ိဳ႕က ႀကားတဲ့ပံုနဲ႔ လွည့္ႀကည့္ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ မႀကားတဲ့ပံုနဲ႔ အနားက ျဖတ္သြားတယ္...
ကိုရင္ေရ။
ဒီလိုနဲ႔ ေအးမိစိတ္ထဲမွာ.. အိမ္ေနရာကို သတိရလို႔ အေျပးအလြားရွာမိတယ္။ အမေလး ေအးမိတို႔ အိမ္ေလး မရွိေတာ့ပါလား...။ အိမ္နားက
ပိေတာက္ပင္ ႀကီးကေတာ့ အကိုင္းေတြ မက်န္ေတာ႕ေပမယ့္ ပင္စည္ငုတ္ႀကီး က်န္ေနတယ္။ ေအးမိ ဘယ္ဆက္သာြ းရမယ္ မွန္းမသိေလေတာ့ အဲဒီ
အပင္ႀကီး နားမွာပဲ ထိုင္ေနမိတယ္။
ေအာ္ ငါတို႔ ေျပးႀကတာ ရြာထိပ္က ဆရာေတာ္ေက်ာင္းကိုပ။ဲ ေအးမိေက်ာင္းဝင္းနား တဝဲလည္လည္ သြားႀကည့္မိတယ္။ ကိုရင္တို႔ သားအဖေတြကို
လွမ္းေခၚေပမယ့္ ကိုရင္ စိတ္ညစ္ေနလို႔ ထင္ပါရဲ႕ က်ဳပ္ကို လွည့္ေတာင္ မႀကည့္ဘူးေလ။ ေအးမိ စိတ္ဆိုးလာမိတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ ေအးမိ သေဘာေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားသခင္... က်မတို႔ေတြ ဘဝေတြ ျခားသြား ႀကပါၿပီလား။
ေနာက္ေတာ့ ရြာကို အကူညီေတြေရာက္လာတယ္။ ေအးမိတို႔ အိမ္ကေလးကိုလည္း ျပန္ေဆာက္ႀကတယ္ ဒါေတြ အားလံုးကို ေအးမိ

ပိေတာက္ပင္ႀကီးမွာေနရင္း ႀကည့္ေနခဲ႕ရတယ္။
ခုဆို ေအးမိ ပိေတာက္ပင္ႀကီးမွာ ေနလာတာ ၂ နွစ္ေတာင္ ရွိပါၿပီ။ ကိုရင္ သာေအး စိတ္လိုလက္ရ ဘုရားရွိခိုးရင္ ရင္ေခါင္းသံႀကီးနဲ႔ ေအးမိေရ
အမွ်ပါကြာလို႔ ဆိုတတ္ေပမယ့္ က်ဳပ္ သာဓုမေခၚနိုင္ဘူး ကိုရင္ရယ္။ က်ဳပ္ သားေတြ သမီးေတြ၊ ေနာက္ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ဂရုမစိုက္လို႔ က်ဳပ္အျမဲ
သတိေပးရတဲ့ က်ဳပ္ရ႕ဲ ငယ္ေပါင္းခ်စ္လင္ ကိုရင္ရယ္၊ က်ဳပ္ စိတ္မခ်နိုင္ဘူးေတာ့။
က်ဳပ္တို႕ အိမ္မွာ ဆန္အိုးထဲ ဆန္မရွိဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္ ကေလးႏွစ္ေယာက္လံုး ေက်ာင္းမထား ႏိုင္လို႔

သားကိုပဲ ေက်ာင္းအပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ခုလာမယ့္ ႏွစ္ေရာ...။ က်ဳပ္ေလ... သားသမီးေတြ ကြယ္ရာ ပိေတာက္ပင္ႀကီး ေအာက္မွာ ဝမ္းနည္းခဲ့ရတာေတြ။
“ေအးမိေရ... သူတို႔ကေတာ့ ဝက္ေတြ လာေပးပါရဲ႕ကြာ၊ ငါတို႔မွာ အလုပ္ရွားလြန္းလို႔ ထမင္းနပ္မွန္ေအာင္ စားႏိုင္ဖို႕ ႀကိဳးစားရင္

အေႀကြးေတြ တင္ရာက ေရာင္းလိုက္ရတယ္ကြာ...”
“ေအးမိေရ... ငါေတာ့ ဒီႏွစ္ ငါးဖမ္းလို႕ မရလို႕ ေဘာက္ပဲ ရွာလုပ္ရေတာ႕မယ္ကြာ.. ၿမိဳ႕ကလူေတြ ေလလံရ... ငါတို႕
ရြာသားေတြကေတာ့ ေခ်ာင္းမွာေတာင္ ငါးဖမ္းမရ... ငါတို႔ သားအဖေတြ ငတ္မ်ား ငတ္ေတာ့ မလားကြာ...”
“ေအးမိေရ... လုပ္ငန္းေတြ မေကာင္းေတာ့ မင့္ကေလးေတြ ငါ ေက်ာင္းဘယ္လိုထားရမလဲကြာ။

က်ဳပ္ကေလးေတြကို ေသစာရွင္စာ တတ္ရံုတင္ က်ဳပ္ေတာ့မေက်နပ္ႏိုင္ပါဘူး၊ ပညာတတ္ ႀကီးေတြ ျဖစ္ေစ ခ်င္တာေတာ့...
လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့ မင္းစကားကို ငါဘယ္လို ျဖည့္ဆည္းရမလဲကြာ...”
“ေအးမိေရ... အိမ္ကေလးကို ျပင္၊ အမိုးေတြ မိုးရေတာ့မယ္။ ဓနိစိမ္းေတြပဲ ခုတ္မိုးႏိုင္ေတာ့တယ္ကာြ ။ ႀကာႀကာေတာ့

မခံေလာက္ဘူး။ အိမ္မလံုရင္ ကေလးေတြ အေအးပတ္တာ ဖ်ားတာေတြ ျဖစ္လာရင္... မင္းလဲ မရွိဘူး၊ ငါ ဘယ္လို
လုပ္ရမလဲကြယ္...”
“သမီးေလးမွာလည္း မုန္တိုင္းနဲ႔ ႀကံဳၿပီးကတည္းက အရမ္းကို လန္႔တတ္ေနတယ္။ ရြာကို လာတဲ့ ဆရာေလးကေတာ့ စိတ္ကို

ကုရမွာလို႔ ေျပာတယ္။ ငါလဲ ဘာလုပ္ေပးရမလဲ မသိပါဘူးကြာ...”
“ေအးမိေရ... ငါတို႔ လူေလာကမွာ အသက္ရွင္ရတာ ပင္ပန္းလြန္းလွတယ္၊ မင္းနဲ႔အတူ တို႔အားလံုး ဘာလို႔ ပါမသြားတာလဲ

ကြယ္...”
ကိုရင္သာေအးရယ္... အဲလိုေတြ ၾကားေနရတဲ့ ရွင့္ငိုသံေတြ၊ က်ဳပ္ ရွင့္နားမွာ ထိုင္ၿပီး နားေထာင္ေပးခဲ့တာ။ ကိုရင္ကေတာ့ သိရွာမွာ မဟုတ္ဘူး။
တကယ္ဆို... က်ဳပ္လည္း ဒီလို ဘဝႀကီးမွာ မေနခ်င္ဘူး ကိုရင္ရယ္။ ကိုရင္နဲ႔ က်ဳပ္သား၊ သမီးေတြကို စိတ္ခ်ရရင္ က်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္ရာကို
သြားခ်င္ၿပီ။ ဒါေပမယ့္ က်ဳပ္မသြားႏိုင္ေသးဘူ။ ခုထိ... ၂ ႏွစ္ႀကာတဲ့ အထိ... မသြားနိုင္ေသးဘူး။
ကိုရင္ ငိုတဲ့ အသံကို က်ဳပ္ႀကားႏိုင္ေပမယ့္... ေဟာဒီက ေအးမိရ႕ဲ ဝိဉာဥ္ ငိုသံကို ကိုရင္ မႀကားႏိုင္ပါဘူးေလ...။ ဘယ္သူကမွလည္း
မႀကားႏိုင္ပါဘူး၊ က်ဳပ္ အျမဲ ငိုေနရတယ္၊ ၂ နွစ္ရွိၿပီ ကိုရင္ရယ္...။
အလြမ္းေျပ
( ၃၀. ၄. ၂၀၁၀)

uRefawmfh\
tef*sDtdk rdwfaqGrsm;odkY
0ufjzL
ပန္းကေလးမ်ားပြင္႔ေတာ႔မည္...... ဖူတံပင
ြ ္႔လို႔ခ်ီ...
ေနျခည္မွာေရႊရည္ေလာင္း..... ငါတို႔စာသင္ေက်ာင္း....
ထိုကဗ်ာေလးကိုၾကားလိုက္တိုင္း စိတ္ထဲမွာ ခံစားခ်က္ႏွစ္ခုက တၿပိဳင္နက္ဝင္လာပါတယ္။ တစ္ခုကေတာ႔ ေပ်ာ္တဲ့စိတ္၊

ပီတိျဖစ္တဲ့စိတ္ပါ။ ေက်ာင္းဆရာဆုိတာ ပီတိကိုပစ
ဲ ား အားရွိေနတဲ႔လူမ်ိုဳးေတြေလ။ ေနာက္ခံစားခ်က္ကေတာ့ ကိုယ့္ေက်ာင္း
သားေလးေတြ အတြက္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း သင္ၾကားေလ့လာႏိုင္မယ္႔ ေက်ာင္းတစ္ခုလိုအပ္တာကို အခုထိ
မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသးလို႔ ကုိယ္႔ကိုကိုယ္အျပစ္တင္ေနမိပါတဲ့ စိတ္ပါ။
ေအာ္... စာသင္ေက်ာင္း... စာသင္ေက်ာင္း... “အမ်ိဳးသားစည္းကမ္းအစ စာသင္ေက်ာင္းက” တဲ့ေလ။ အခုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာက

စာသင္ေက်ာင္းေလးက တဲစုတ္ေလးသာသာပဲ ရွိပါေတာ႔တယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ မုန္တိုင္းမွာ ပ်က္စီးၿပိဳက်သြားတာ အခုထိ ေသေသခ်ာခ်ာကို
မျပဳျပင္ရေသးပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ့္ ေက်ာင္းသားေလးေတြ မိုးေရစက္ေတြၾကားမွာ စာသင္ေနတာျမင္ေတာ့ ပိုလို႔ခံစားရခက္ပါတယ္။
မိုးသည္းရင္ စာသင္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ေက်ာင္းကေလးမွာ အမိုးကမလံု၊ အကာက မခိုင္ျမဲ၊ ၾကမ္းခင္းက က်ိဳးတို႔က်ဲတဲ၊ တိုင္ေတြကေတာ႔
ကတုံးေတြေပါ႔ေလ။
ရြာက ကေလးေတြကို စာသင္ဖို႔ ဆရာအင္အားက အရင္တည္းက မလံုေလာက္တဲ့ၾကားက မုန္တိုင္းထဲမွာ ေက်ာင္းက ဆရာမေလး

ႏွစ္ေယာက္က ပါသြားေသးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေက်ာင္းေလးမွာ ပိုလို႔ အေျခေနဆိုးလာပါတယ္။ မတတ္ႏို္င္ဘူးေလ... ကိုယ္ထူကိုယ္ထ
ပဲေပါ႔။ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဆိုတဲ့အတိုင္း ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္းပါ။ ေရွ႕ၾကည့္လည္း ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း ေနာက္လွည့္ၾကည့္လည္း
ဒီေကာင္ေလး တစ္ေယာက္တည္းေလ။ ဒီေက်ာင္းသား ၁၅၀ကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ႏွစ္ခ်င္းေပါက္ေအာင္ သင္ရင္ေကာင္းမလဲ
ဆိုတာ ေတြးရင္း ေခါင္းစားခဲတ
့ ာလည္း မနည္းေတာ႔ဘူး။
မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ... ရြာက ရွိတဲ႔ ဘြဲ႔ရလူငယ္ေတြကို စည္းရံုးမွပဲ ရေတာ့မယ္။ ဘုရားမလို႔ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း ဆရာတစ္ေယာက္နဲ႔

ဆရာမတစ္ေယာက္ ရလိုက္တယ္။ ကေလးေတြေတာ႔ ဒီႏွစ္ကံေကာင္းတာပဲ။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို တတိယတန္းနဲ႔ ဒုတိယတန္းကို
တာဝန္ယူခိုင္းလိုက္ပါတယ္။ က်န္တာေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ တာဝန္ေပါ႔ေလ။ စာသင္ရတာလည္း အခ်ိန္ကေရႊထက္ ရွားသလိုပါပဲ။
တစ္ေန႔တာ တက္လိုက္ရတဲ့ အစည္းအေဝးေတြ။ ပို႔လိုက္ရတဲ႔ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းေတြ က တယ္မ်ားသကိုး။
ေအာ္... လုပ္ခ်င္ဦးဟဲ႔ေက်ာင္းဆရာ... ကိုယ္႔ကိုကုိယ္အျပစ္တင္ေနမိပါတယ္။ အင္းေလ... ေက်ာင္းဆရာဆိုတာ “ေစတနာ၊ ဝါသနာ၊

အနစ္နာ” ဆိုတဲ့ နာသံုးနာကိုပဲ လက္ကိုင္ထားၿပီး ပီတိစား အသက္ရွင္ရမွာပဲလို႔ ေျဖသိမ့္ရပါတယ္။
ေဟာ... ေျပာရင္းဆိုရင္း ေရာက္လာၾကပါတယ္။ ဘယ္သူေတြလဲေတာ႔မသိဘူး၊ ကင္မရာေတြတကားကားနဲ႔ ေက်ာင္းဝင္းထဲကို

လူတစ္စုဝင္လာပါတယ္။ ဧည္႔သည္ေတြကို ဧည္႔ခံဖို႔ ကြ်န္ေတာ႔မွာ ကုလားထိုင္က အလံုအေလာက္မရွိ။ လာတဲ႔ဧည္႔သည္က ၆ေယာက္
ကြ်န္ေတာ့္မွာ ရွိတဲ့ထိုင္ခံုက စုစုေပါင္းမွ ၆ လံုး။ အင္းကြ်န္ေတာ႔ထိုင္ခံုေလးကိုပါ ေပးလိုက္ပါတယ္။

“ၾကြပါခင္ဗ်ာ..... ဘယ္ကဧည့္သည္ေတြလဲ မသိဘူး.... လာရင္းကိစၥေလးသိပါရေစ... ကြ်န္ေတာ္က ဒီေက်ာင္းရဲ႕ ယာယီေက်ာင္းအုပ္
ဝင္းေက်ာ္ ပါ”
“ဟုတ္ကဲ့ က်မတို႔က xxxx အဖြဲ႔ကပါ။ ဒီေက်ာင္းမွာ ဘာေတြလိုလဲသိခ်င္လို႔ပါ။ က်မက နယ္ေျမတာဝန္မွဴး ေအးေအးေမာ္ပါ”
“ဟုတ္ကဲ့ အခုလက္ရွိေတာ့ ဆရာတို႔ ဆရာမတို႔ျမင္တဲ႔အတိုင္းပါပဲ.... ေက်ာင္းေဆာက္ဖို႔ေတာ႔ လိုပါတယ္... ေက်ာင္းအိမ္သာလည္း

ပ်က္စီးသြားတယ္ေလ...”
“ဟုတ္ကဲ႔ က်မတို႔အဖဲ႕ြ က တက္နိုင္သေလာက္ကူညီပါ႔မယ္”
“ဟုတ္ကဲ႔ပါခင္ဗ်ာ က်ေနာ္လဲ အဲလိုသိရလို႔ ဝမ္းသာပါတယ္”
“ခဏထိုင္ၾကပါဦး..က်ေနာ္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ရေအာင္စီစဥ္ေပးပါ႔မယ္”
ကြ်န္ေတာ္အခန္းေလးထဲက ခဏထြက္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ယူေနတုန္းမွာပဲ သူတို႔အဖြဲ႔ထဲပါတဲ႔သူေတြ တခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းခန္းထဲ ဝင္သြားၿပီး

ကေလးေတြကို ဓာတ္ပံုေတြရိုက္.... ေက်ာင္းဝန္းက်င္ကို ဓာတ္ပံုေတြရိုက္လုိက္နဲ႔ အလုပ္ရႈပ္ေနၾကပါတယ္။ ကေလးေတြကေတာ့ ဘာမွ
မသိဘူးေလ... ဓာတ္ပံုလာရိုက္တယ္ဆိုေတာ့ ေပ်ာ္ေနၾကတာေပါ့။
ကၽြန္ေတာ္ မႀကိဳက္တာတစ္ခုက ဧည့္သည္ တခ်ိဳ႕ဟာ ကြ်န္ေတာ႔္တို႔ရ႕ဲ ရံုးစာရင္း စာအုပ္ေတြကို စာရင္းစစ္ဝင္သလို လွန္ေလွာ

ၾကည့္ေနၾကတာပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ကသိကေအာင့္ ျဖစ္စရာပါ။ ေျပာရမွာလည္းခက္ ဧည့္သည္ေတြ
ဆိုေတာ့လည္း အားကနာေသးတယ္။ မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ... ဒီေတာ့ တာဝန္မွဴးကိုပဲ ကြ်န္ေတာ္တိုက္ရိုက္ေျပာဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
“ဟုတ္ကဲ႔ မေအးေအးေမာ္... တစ္ခုေလာက္ေတာ႔ အသိေပးခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ... ကြ်န္ေတာ႔ကေလးေတြကို ဓာတ္ပံုမရိုက္ပါနဲ႔... ေက်ာင္းက

အပ်က္အစီးေတြကိုရိုက္မယ္ဆိုလည္း အနည္းဆံုးေတာ႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို တုိင္ပင္ပါဗ်ာ... ကြ်န္ေတာ္တို႔က အထက္ကအမိန္႔နဲ႔ အားလံုးကို
လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ ေနရတာပါ... တစ္ခုခုဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ့္မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္” မေအးေအးေမာ္မွာ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ပီပီ ခ်က္ခ်င္း
နားလည္လိုက္မည္လို႔ ထင္သည္။ ဒါေပမယ္႔ သူမ တုန္႔ျပန္ေျပာေသာ စကားကိုေတာ႔ ကြ်န္ေတာ္ဘဝင္မက်ပါ။
ဲ ံုးစားမလုပပ
“အဲသည္ေလာက္လဲ မစိုးရိမ္ပါနဲ႔ဆရာ... က်မတို႔က အလြသ ္ ါဘူး”
“အဲဒီလို မဆိုလိုပါဘူးဗ်ာ... က်ေနာ္တို႔က အထက္ကိုအျမဲစာတင္ရတယ္ဗ်... ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းေရာ... ထူျခားျဖစ္စဥ္ေရာ... တစ္ခုခု

အမွားအယြင္းျဖစ္သြားမွာ စိုးလို႔ပါဗ်ာ အခု ဧည့္မွတ္တမ္းမွာ လက္မွတ္ေလးထိုးေပးပါဦး တစ္လက္စတည္း” သူမက သိပ္ေက်နပ္ပံုမရ။
ဧည္႔မွတ္တမ္းမွာ ကပ်ာကယာ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ျပန္ဖို႔ျပင္ေနပါတယ္။ အဖြဲ႔သားေတြကို ျပန္ေခၚၿပီး ဓာတ္ပုံဆက္မရိုက္ရန္ေျပာပါတယ္။
ခဏၾကာေတာ႔ သူတို႔အဖြဲ႔ ထြက္သြားၾကပါတယ္။
သူတို႔ အဖြဲ႔ထြက္သာြ းေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ႔မွာ ေခါင္းႀကီးၿပီးက်န္ခဲ႔ပါတယ္။ သူတို႔ကို ေတာင္းပန္ေနလွ်က္နဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြကို မဖ်က္သြားဘူးေလ။

ဲ ိုတာကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္က အခုမွ ပတမဆံုး ၾကားဖူးတာပါ။ ေတာ္ၾကာ မီဒီယာေတြကေန လႊင့္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔
ၿပီးေတာ႔ သူတို႔အဖြဆ
ေက်ာင္းကို ျပေနရင္ေတာ့ ထုေခ်လႊာ ေရးရမယ့္ အျဖစ္ကိုပဲ ျမင္ေယာင္ေနမိေတာ့တယ္။ နာဂစ္ကိုလည္း မဆီမဆိုင္ ကြ်န္ေတာ္
အျပစ္တင္ေနမိပါတယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ အန္ဂ်ီအိုေတြ ကြ်န္ေတာ႔တို႔ရြာမွာ ေျခခ်င္းလိမ္ေနတယ္ေလ။
အန္ဂ်ီအိုေတြရွိတာ မေကာင္းဘူးလို႔မဆိုလိုခ်င္ပါဘူး။ ရြာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္အမ်ားႀကီးအက်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အန္ဂ်ီအိုကလူေတြက

ကယ္တင္ရွင္ဒီဇိုင္းနဲ႔ လာၾကတယ္။ လုပ္ခ်င္တာေတြ လုပ္သြား... ေျပာခ်င္တာေတြေျပာသြား.... ဓါတ္ပံုေတြရိုက္သြား... အင္တာဗ်ဴးသြား...
အို... စံုေနတာပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေတာသားေတြက လူေတြမဟုတ္ေတာ႔သလိုပဲ တစ္ခါတစ္ခါ ခံစားမိတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုအျပစ္တင္ရမွာလဲ။
တစ္ခုစဥ္းစားမိတာက ဘာလို႔ လူမွဳေရးအလုပ္ကိုလုပ္ေနတဲ႔ အန္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္းေတြ ဒါေတြကို မစဥ္းစားၾကတာလဲ။ အန္ဂ်ီအိုစည္းမ်ဥ္းေတြထဲမွာ

လူေတြအတြက္ စဥ္းစားတယ္ဆိုတဲ့ Justics, Rights, Ethics ဆိုတာေတြက စာအုပ္ထဲမွာပဲရွိတာလားလို႔ လမ္းဆံုးကေန
ေအာ္ေမးလိုက္ခ်င္မိပါေသးတယ္။
အင္း... ဒါေတြေတြးၿပီး ေဒါသထြက္ေနလို႔လည္း မၿပီးေသးဘူးေလ.... ကြ်န္ေတာ့္ကေလးေတြကို စာသင္ရဦးမယ္... သူတို႔မွာ အစစအရာရာ

ခ်ိဳ႕တဲ႔ေနတယ္ေလ..... ပညာျပည့္ဝ ႏွလံုးလွတဲ႔ ကေလးမ်ားအတြက္သာ ကြ်န္ေတာ႔္အခ်ိန္ေတြကို သံုးရမွာပါ.....။
ဝက္ျဖဴ

av,mOfay:u em*pf tifwmAsL;
လမင္းကို
“နာဂစ္ဆိုတဲ႔အမည္က ဘဂၤါလီဘာသာမွာ ပန္းကေလးလို႔အမည္ရပါတယ္ အရမး္ကိုလွတဲ့ ပန္းေလးေပါ့။

အဲဒီနာဂစ္ဆိုတဲ႔အမည္ကို ဘဂၤလားေဒရွ္႕က မိန္းကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အမည္မွာ ေပးေလ့ရွိတတ္တယ္”
ေလယဥ္ေပၚမွာ ေဘးနားက ထိုင္လိုက္လာတဲ့ မိန္းကေလးက ေျပာျပေနတာပါ။ က်ေနာ္က ျမန္မာျပည္ကလို႔
မိတ္ဆက္လိုက္ေတာ့ သူက ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ၂၀၀၈ က မုန္တိုင္းအေၾကာင္းေျပာရင္ အဲဒီ နာဂစ္ဆိုတဲ႔ အမည္ကို ရွင္းျပေနတာပါ။
သူ႔နာမည္က Nargis Sultana ပါ။ ဒါကာမွာ ေနတာပါတဲ့။ အခု ကိုရီးယားက ေက်ာင္းတက္ျပီး ဒါကာကိုျပန္မွာတဲ့။ သူက
ျမန္မာျပည္ကို ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားပါတယ္တဲ့။ ျမန္မာ-ဘဂၤလား နယ္စပ္အေရးကိုလည္း စိတ္၀င္စားပါတယ္တဲ့။
အခုလက္ရိျွ ငင္းခုန္ေနတဲ႔ ေရနံပိုက္နက္ အေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာေနတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူနဲ႔
ေလယဥ္ေပၚမွာ ၂ နာရီလံုးလံုး နာဂစ္နဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထက
ဲ
ျပန္စဥ္းစားရင္း ေပၚလာတတ္တဲ့ တခ်ိဳ႕ အမွတ္တရေတြကေတာ့...
သူက ေျပာတယ္ တကယ္ေတာ႔ အဲဒီမုန္တိုင္းဟာ သူတို႔ဆီကို ဦးတည္ေနတာတဲ့။ သူတို႔အားလံုလဲ အဲဒီအတြက္

အမ်ားႀကီးျပင္ဆင္ခဲ့တယ္” တဲ့။ ေအာ္...သူမ်ားႏိုင္ငံေတြမ်ား ကြာလိုက္တာ... က်ေနာ္တို႔မွာေတာ႔ ဘာမွကိုမသိလိုက္ရဘဲ
ခံလိုက္ရတယ္ေလ။ Timely Information ဆိုတာက အေရးႀကီးတယ္တဲ့။ သူကဆက္ေျပာေသးတယ္... နင္တို႔ႏိုင္ငံက
ငါတို႔ထက္ ခ်မ္းသာပါတယ္ အစိုးရက အလုပ္လုပ္ပါတယ္တဲ့။ (က်ေနာ္မသိမသာ ျပံဳးလိုက္မိပါတယ္)
သူတို႔နိုင္ငံက သယံဇာတနည္းတယ္တဲ့။ ပထဝီ အေနအထားအရ သဘာဝေဘးရန္မ်ားတယ္တဲ့။ လူဦးေရမ်ားေတာ့

အဲဒီဒဏ္ေတြပိုခံရတယ္တဲ့။ အဲဒါေတာ့မွန္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္က သယံဇာတေပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူေတြ
အျပည္႔အဝသံုးခြင့္ မရွိတာေတာ႔ နာဂစ္မသိရွာဘူးေလ...။
သူက ေျပာျပန္ေသးတယ္... မုန္တိုင္းျဖစ္ေတာ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက အကူညီေတြကိုနင္တို႔က မာနတစ္ခဲြသားနဲ႔ မယူဘဲ

ဘာလို႔ျငင္းတာလဲ၊ ငါတကယ္အံၾသတယ္တဲ့။ ငါတို႔ဆို အျမဲမရမက ရွာေနရတယ္တဲ့ (က်ေနာ္ပါးစပ္ အေဟာင္း
သားျဖစ္သြားပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ က်ေနာ့္မွာ သူေမးတဲ႔ ေမးခြန္းကို ျပန္ေျဖရန္အင္အားမရွိပါ။ ေျဖလည္း မေျဖခ်င္ပါ၊
ျပံဳးေနရံုကလြဲၿပီး ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲေလ။)
သူက ဆက္ေျပာေသးတယ္.... နင္တို႔နဲ႔ တရုတ္က ေရစက္ဆံုတယ္တဲ႔ တရုတ္မွာလည္း ငလ်င္လႈပ္ခဲ႔တယ္

မေရွးမေႏွာင္းမွာပဲ... ဒါေပမယ္႔ အစိုးရခ်င္းက တုန္႔ျပန္ပံုခ်င္းကြာတယ္တဲ့။ တရုတ္ကဆို ခ်က္ခ်င္း ပဲ
သတင္းအမွန္ကို ေျပာတယ္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြကိုယ္တိုင္ အဲဒီေနရာကိုသြားၿပီး အားေပးစကား ေျပာတယ္တဲ့။
နင္တို႔ႏုိင္ငံက်ေတာ႔ ဘယ္သူကမွာ မသြားဘူးတဲ့။ သြားလုပ္မယ္႔ အန္ဂ်ီအိုေတြကိုေတာင္ အစုိးရက မွတ္ပံုတင္ခိုင္း
စာတင္ခိုင္းနဲ႔ အခ်ိန္ေတြေနာင္႔ေႏွးေနတယ္တဲ့။ သူေျပာတာေတြက မွန္လြန္းေနေတာ့ က်ေနာ္လဲ အင္းပဲ
လုပ္ၿပီး ေခါင္းၿငိမ္႔ေနရတယ္ေလ (စိတ္ထေ
ဲ တာ့ တကယ္ရွက္မိေနတာ အမွန္ပါ)
သူကဆက္ေျပာေနျပန္တယ္.... ၿပီးေတာ႔ ကုလသမဂၢကလည္း ျမန္မာျပည္မွာ အစိုးရ ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ေနတယ္တဲ့။

အစိုးရအလိုႀကိဳက္ အလုိက္ခစားေနတယ္တဲ့။ သတင္းေတြကို ထိန္ခ်န္တယ္။ ရန္ကုန္မွာ အစည္းအေဝး
လုပ္ေနတာနဲ႔မၿပီးေတာ႔ဘူးတဲ့။ (မွန္လိုက္ေလ နာဂစ္ရယ္.... ဘာလို႔ ဒီေလာက္ေတာင္ သိေနရတာလဲ လို႔
စိတ္ထမ
ဲ ွာေတြးၿပီး ေမးေနမိပါတယ္....)
“ေဟး... နင္ရဲ႕အယူဆကိုလည္းေျပာေလ... ငါခ်ည္းေျပာေနရတာမ်ားေနၿပီ” သူ အဲလိုေမးေတာ့ က်ေနာ္

ရုတ္တရက္ ေၾကာင္သြားပါတယ္။ ဘာကို စေျပာရမွန္းလည္း မသိပါဘူး။ အင္း... ငါလည္း နာဂစ္မွာ အေတြ႕အၾကံဳေတြ
အမ်ားႀကီးရလိုက္ပါတယ္ နာဂစ္ရာ။ နင္ေျပာတာေတြအားလံုးနီးပါက မွန္ပါတယ္။ ငါတို႔မွာက နင္တို႔နဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္ေတြ
မ်ားတယ္ဟ၊ အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္ပံု၊ ေျဖရွင္းပံုေတြကလည္း မတူဘူး။ ေဒသခံျပည္သူေတြရ႕ဲ စိတ္သေဘာထားကလည္း

မတူဘူးေလ။ (က်ေနာ့္မွာ အဲဒါက လြဲရင္ဘာမွ မေျပာတတ္ေတာ့ပါ) သူေပးခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆံုး
မွတ္ခ်က္ေလးကိုေတာ့ အရမး္သေဘာက်ပါတယ္... “အင္း... နင္တို႔လူမ်ိဳးေတြကို ငါခ်ီးက်ဴးပါတယ္။
အားလံုးက တက္ညီလက္ညီ ကူညီရိုင္းပင္းၾကတယ္။ အစိုးရက တားတဲ့ၾကားက
အကူညီလိုတဲ့ ေနရာေတြကို ခက္ခက္ခခ
ဲ ေ
ဲ ရာက္ေအာင္ သြားေပးၾကတယ္ေလ၊ ရဟန္းေတာ္ေတြလည္း
ပါတယ္ အဲဒီထဲမွာ..... တကယ္ဆို ႏိုင္ငံတကာက ရတဲ႔ အကူညီက နင္တို႔ အတြက္ နည္းတယ္ေလ...
တကယ္လည္း မေျပာပေလာက္ဘူးေလ သူတို႔ေပးတဲ႔ အကူညီေတြက၊ ဒါေပမယ္႔ ျပည္သူေတြက
သိုသိုသိပ္သိပ္နဲ႔ပဲ မုန္တိုင္းၿပီးကာလကို အဆံုးသတ္လိုက္ၾကတာ ခ်ီးက်ဴးတယ္....” က်ေနာ္ျပံဳးလွ်က္သာ
သူေျပာသမွ်ကို ေထာက္ခံေနခဲ့ပါတယ္။
“ေဟး ဒါေပမယ့္ တစ္ခုေျပာျပမယ္ေနာ္... နင္တို႔ျပည္သူေတြ ဒီလိုသာ အျမဲ တမ္းသိုသိုသိပ္သိပ္

အစိုးရလုပ္တိုင္း ခံေနရင္ ဘယ္ေတာ့မွ နင္တို႔ျပည္သူေတြခ်မ္းသာမွာမဟုတ္ဘူးဟ။
နင္တို႔ျပည္သူေတြမွာ ျပည္သူ႔အသံဆိုတာ မရိွဘူးလို႔ ငါထင္တယ္...” (က်ေနာ္ျပံဳးရမလို
မဲ႔ရမလိုျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္။ သူေျပာတဲ႔စကားေတြက အမွန္ေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။)
နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင္႔ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံမွာ သင္ခန္းစာယူစရာေတြ အမ်ားႀကီးရခဲ႔သလို... နာဂစ္ဆိုတဲ႔

ေလယဥ္ေပၚကမိန္းကေလးေၾကာင္႔ က်ေနာ့္မွာ ေတြးစရာေတြ၊ စဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားႀကီး
ရခဲ့လိုက္ပါတယ္။
ေျပာရင္းဆိုရင္း ေလယဥ္က ဇီယာ ေလဆိပ္ကိုေရာက္ေနၿပီဆိုေတာ့... နာဂစ္လဲ အထုတ္ျပင္ေနပါတယ္။

သူက ဒါကာကိုသြားမွာပါ။ က်ေနာ္က ဆာဗာကိုသြားရမွာပါ။ သူ ေနာက္္ဆံုးေျပာခဲ႔တဲ႔ ႏွုတ္ဆက္စကားကို
အခုတိုင္ၾကားေယာင္ေနဆဲပါ.....
“ေဟးသူငယ္ခ်င္း... နင္လည္း အရမ္းႏႈတ္ဆိတ္တာပဲ ျမန္မာပီသတယ္” တဲ့။ ဟုတ္မွာပါ။

က်ေနာ္လဲ ျပည္သူထဲက ျပည္သူျဖစ္ေလေတာ့... အသံေတြက်ေနာ့မွာ ဆိတ္သုဥ္းသြားတာ နင္သိခ်င္မွ
သိမွာပါ။ ဒါေပမယ့္... နင္ေျပာတာ မွန္ပါတယ္ နာဂစ္ရယ္။
လမင္းကို

a&Tjynfawmf arQmfwdkif;a0;
MMC
အင္း
… ဘာလိုလိုနဲ႔ နာဂစ္မုန္တိုင္းၾကီးတိုင္ခတ္ခံရတာ (၂) ႏွစ္ျပည့္သြားပါျပီေကာလား။ က်ဳပ္စိတ္ထဲ
မွာေတာ့ မေန႔တစ္ေန႔ကလိုပဲ မေမ့ႏိုင္ရွိေနဆဲေပါ့။ က်ဳပ္တို႔ ဘဝေတြကို တစ္စစီ ဖ်က္ဆီး
ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ဆိုးေပပဲကိုး။
ေျပာမယ့္သာ ေျပာရတာပါ… က်ဳပ္တို႔ ဘ၀ေတြက ထူးမျခားနားပါပဲ။ နာဂစ္မုန္တိုင္း မတိုင္ခင္တုန္းကလဲ

အေၾကြးကႏွိပ္စက္၊ မ်က္စိပိတ္ နားပိတ္နဲ႔ ေနခဲ့ရတာပဲ။ ဘယ္ ...မုန္တိ္ုင္းတိုက္မယ္္ဆိုတာ ၾကိဳသိလိမ့္မတုန္း။
ဘယ္မလဲ လွ်ပ္စစ္မီး၊ ဘယ္မလဲ ေရဒီယို။ ကိုယ့္၀မ္းေတာင္ မနည္းအလ်င္မီေအာင္ ရုန္းကန္ေနရတာ… ဒါေတြကို
ဘယ္အမႈထားမိလိမ့္မတုန္း။ တစ္သက္လံုး ဒီလိုပဲ ေနလာခဲ့ရတာ..ထူးဆန္းခဲ့ေပါင္။ ရြာမွာတီဗြီရွိတဲ့ အိမ္ေတြကလည္း
ထံုးစံအတိ္ုင္းေပါ့… (၈)နာရီသတင္းဆိုတာ ၾကည့္ေကာင္းတဲ့ အရာလို႔ မွတ္ၾကတာမွ မဟုတ္ပဲ။ သိတဲ့အတို္င္းေလ
ကိုယ့္ဒူးကိုယ္ခၽြန္ေနၾကတာကိုး။
အဲ... တကယ္လည္း မုန္တိုင္းတိုက္ေကာ.. ဘာေျပာေကာင္းမလဲ ေခြးေျပးဝက္ေျပးပဲေပါ့။ မည္းေမွာင္ေနတဲ့

ညမိုက္ထဲမွာ။ တကယ္ပါဗ်ာ... ကူသူမဲ့ ကယ္သူမရွိနဲ႔။ တကယ့္ကို ကမၻာပ်က္ေတာ့တာပဲ။ မ်က္လံုးထဲမွာ
ခုထက္တိုင္ ျမင္ေယာင္ မိေနတာ ေက်ာခ်မ္းပါ့ဗ်ာ။ မုန္တိုင္းစဲသြားေတာ့ေကာ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္က တစ္ကယ့္ ကို
အနိဌာရံု အတိပါပဲေလ။
ကဲ... စားရာမဲ့၊ ေသာက္ရာမဲ့ သူ႔ ကိုယ္မကယ္ႏိုင္၊ ကိုယ့္ သူမကယ္ႏိုင္တဲ့အေျခအေနမွာ နတ္ျပည္က က်လာတဲ့

ကယ္ဆယ္ေရးေတြပဲ ေမွ်ာ္ရေတာ့တာေပါ့။ အင္း... ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက ခ်စ္စရာေတာ့ေကာင္းသား... မရွိတဲ့
ၾကားထဲက ကူၾကျဖည့္ေပးၾကတာေလ။ က်ဳပ္ျဖင့္ ဟို အန္ဂ်ီအိုဆိုတဲ့ အဖြ႕ဲ ေတြကို ေက်းဇူးတင္လို႔ မဆံုးဘူးပဲ။ ဆန္၊
ဆီ၊ ဆားကအစ အမိုးအကာလိုအပ္တာေတြကို သူတစ္လွည့္၊ ကိုယ္တစ္ဖဲ့ ေထာက္ပံ့ေပးၾကတာ တစ္ကယ့္ကို
ကယ္တင္ရွင္ေတြ ေရာက္လာ သလိုပဲဗ်ာ။ တစ္ကယ္ပါ။ သူတို႔နဲ႔မွပဲ ပစၥည္းအေကာင္းစားေတြကို ျမင္ဖူးေတာ့တယ္။
က်ဳပ္တို႔ေတာသားေတြက ဘယ္သလ
ိ ိမ့္မတုန္း။ ဒါေတြရွိတာကို ခုမွေတြ႕ဖူးတာ။ ေမာင္မင္းၾကီးသားတို႔
က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။

ဗ်ာ... လူၾကီးမင္းေတြက ဘယ္မွာလဲတဲ့။ ဘယ္မွာတုန္းဗ်ာ၊ မေျပာပါနဲ႔ေတာ့။ ေျပာရရင္ ရင္နာဖို႔ေကာင္းပါတယ္။
ျပည္သူေတြကို မဲေပးခိုင္းဖို႔ပဲ အားထုတ္ေနၾကတာဗ်။ တစ္ကယ့္ကို စံပါပဲဗ်ာ။ က်ဳပ္လည္းေနာက္မွ သိရတာ။
သူတို႔ကို ေထာက္ခံတဲ့မဲ (၉၉) ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္ဆိုပဲ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ ေဒသကေတာ့
သူတို႔ကို အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံတဲ့ အထဲမွာပါေနမွာ။ မုန္တိုင္းနဲ႔အတူ အိမ္ေထာင္စုဇယားေတြ၊ မွတ္ပံုတင္ေတြက
ပါသြားျပီေလ။ ဘယ္သူက မဲေပးေနတာကို သိလိမ့္မတုန္း။ ဒီလူမွာ ေသေရး ရွင္ေရး ျဖစ္ေနရတာ။ သူတို႔
အတြက္ေတာ့ တစ္ကယ့္ကို ခ်က္ေကာင္းေပါ့။ အံ့ပါ့ဗ်ာ… ခုမွေတာ့ မတတ္ႏိုင္လည္း တတ္ႏိုင္ရမွာေပါ့ ေလ...။
က်ဳပ္ဒီကို ဘယ္လုေ
ိ ရာက္လာတာတုန္း။ ဒါလားဗ်... မုန္တိုင္းတိုက္ေတာ့ က်ဳပ္မိသားစု၀င္ေတြက မုန္တိုင္းနဲ႔အတူ
တိမ္းပါး သြားတယ္ေလ။ က်ဳပ္ေတာင္ သစ္ပင္ အဖက္ေကာင္းလို႔ အသက္ရွင္ေနတာ။ မိသားစုကို ဆံုးရႈံးမွေတာ့
က်ဳပ္ဘ၀က ဘာထူးေတာ့မတုန္း။ ဒါနဲ႔ အေဖာ္ေကာင္းေတာ့ ဘ၀ရွင္သန္ေရးအတြက္ ရုန္းကန္ရဦးမွာပဲေလဆိုျပီး
က်ဳပ္တို႔ရဲ႕ ေနျပည္ေတာ္ၾကီးကို ေရာက္လာတာဗ်။ က်ဳပ္က အတန္းပညာ မတတ္တဲ့သူဆိုေတာ့ ရရစားစား
ပန္းရံေတာ့ ေကာင္းေကာင္း လုပ္တတ္တယ္ေလ။ ဒီမွာက ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္ခြင္ေတြက အၾကီးအက်ယ္ပဲ။
တစ္ကယ္ပါဗ်ာ... က်ဳပ္က ဒုကၡေတာထဲက လာတဲ့ေကာင္ဆိုေတာ့ ဒီလိုမ်ိဴး ျမန္မာျပည္မွာရွိမယ္လို႔
ဘယ္ထင္မိမတုန္း။ အံ့ပါ့ဗ်ာ... က်ဳပ္တို႔တိုင္းျပည္က ဆင္းရဲတယ္သာေျပာတာ ဒီလိုေတြ ေဆာက္ဖို႔ေတာ့
ဘယ္ကမ်ား ေငြေတြရေနတယ္ သိေပါင္ဗ်ာ။ ျပီးေတာ့ ဘယ္သူမွ မေနခ်င္တဲ့ ေနရာၾကီးမွာ။ က်ဳပ္တစ္ခု
စဥ္းစားမိတယ္။ ဒီေငြေတြထဲက နည္းနည္းေလာက္ကိုမ်ား က်ဳပ္တို႔ဆင္းရဲသားေတြ အတြက္ ျဖည့္ဆည္းေပးရင္
ဘယ္ေလာက္ေတာင္ေကာင္းလိုက္မလဲလို႔။ ဒါေပမယ့္ လူမရွိတဲ့ ေနရာ မီးေတြထိန္လင္းေနတာ၊ နဂိုရွိတဲ့
ရံုး႒ာနေတြကို ေျပာင္းပစ္တာေတာ့ လြန္တာေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား၊ ဘယ့္နဲ႔ဗ်ာ၊ ျပည္သူေတြကို သက္သက္မဲ့
ဒုကၡေပးေနသလား မွတ္ရတယ္။ ၾကည့္ရတာ ေသေဖာ္ေသဖက္ညွိတာနဲ႔ တူပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ တိုင္းျပည္တိုးတက္
ခ်မ္းသာတယ္ဆိုတာက တစ္ေနရာတည္း ကြက္ၾကည့္လို႔ ရတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ အဲလိုသာ ဆိုေၾကးဆိုရင္ေတာ့
ရကၡဘီလူးစီး အေျခအေနပဲဗ်။
က်ဳပ္ေဒသရဲ႕ အေျခအေနလား... (၂) ႏွစ္ေတာင္ ရွိသြားျပီပဲ။ အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ ျဖစ္ေနပါျပီဗ်ာ။

အန္ဂ်ီအိုေတြရဲ႕ ေကာင္းမႈေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တစ္သက္လံုးဆင္းရဲတြင္းနက္ခဲ့တဲ့ သူေတြေလ။ ေရႊျပည္ေတာ္ၾကီးကိုေတာ့
ဘယ္ယွဥ္ ႏိုင္လိမ့္မတုန္း။ သုညမဟုတ္ပဲ အႏႈတ္လကၡဏာထြက္ေနတဲ့ ဘဝေတြက လူမြဲေတြေလ။ နည္းနည္းပါးပါး
ထူထူေထာင္ေထာင္ေတာ့ ျဖစ္လာတာ အမွန္ပဲ။ အင္း…က်ဳပ္ကေတာ့ က်ဳပ္ေဒသကို ေကာင္းစားေစခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေဟာဒီ့ ေရႊျပည္ေတာ္ၾကီးလိုေပါ့။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ….က်ဳပ္လို ပညာမတတ္တဲ့ေကာင္ေတာင္မွ အလိုလို
သိေနမိတယ္။ ကိုယ္ေကာင္းစားဖို႔ အားလံုးကို သိမ္းပိုက္မယ့္ လူၾကီးမင္းေတြ ဆိုတာကိုေလ။ က်ဳပ္တို႔လို ျပည္သူေတြ
အတြက္ကေတာ့ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခံခဲ့ရတာကသာ (၂)ႏွစ္ပတ္သာ လည္သြားတယ္... ဒီေနျပည္ေတာ္ၾကီးနဲ႕
ယွဥ္လိုက္ရင္ က်ဳပ္တို႔ဘဝက အပယ္ခံ ေရႊျပည္ေတာ္ ေမွ်ာ္တိုင္းေဝးၾကီးပါပဲဗ်ာ။ ။
MMC

reufjzefawGtwGuf
rdk;aomuf
မ
တယ္။
နက္ၿဖန္ ေမလ ၂ရက္၊ နာဂစ္ၿဖစ္တာ ၂ႏွစ္ၿပည့္ၿပီ။ Sense of Community ဆိုတာ ရန္ကုန္လို ၿမိဳ႕ႀကီး
ၿပႀကီးေတြမွာ မရွိသေလာက္ ရွားေနၿပီလို႔ ထင္ခဲ့ေပမယ့္ တကယ္အေရးၾကဳံေတာ့လည္း ေပၚလာတာေတြ႔ရ
တစ္ေယာက္တစ္လက္ သစ္ပင္ခုတ္၊ အမိႈက္ရွင္းခဲ့တာ၊ ေရကိုကားနဲ႔တကူးတက တိုက္ထားေပးလို႔
လုပ္အားေပးတဲ့သူေတြ ခြဲတမ္းခ်ၿပီး ခ်ိဴးခဲ့ရတာ၊ ရန္ကုန္က ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ အညာအလွဴလို ထမင္း
စားခဲ့ရတာေတြကို မေမ့ဘူး။ ဆုံး႐ံႈးခဲ့ရတဲ့ သူေတြအတြက္ စိတ္မေကာင္းၿဖစ္မိသလို ကိုယ့္ထက္ပိုၿပီး ဒုကၡေရာက္တဲ့သူကို
နိုင္သေလာက္ ႐ိုင္းပင္းခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြအတြက္လည္း ဂုဏ္ယူမိတယ္။
အဖြဲ႔အစည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးက နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ကူညီဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတယ္။ ေဘးဒုကၡကယ္ဆယ္ေရးမွာ အေတြ႔အၾကဳံရွိတဲ့

အဖြဲ႔ေတြြ (ဥပမာၾကက္ေၿခနီ) ဆိုလည္း လုပ္ႏိုင္ခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ အလွဴရွင္ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေၿခနီအဖြဲ႔ေတြ
ကိုယ္တိုင္က ဘာကိုအဓိကထား ေပးသင့္လဲဆိုတာ အနီးစပ္ဆုံးေတာ့ ခန္႔မွန္းႏိုင္ခဲ့တယ္ ထင္တယ္။ Emergency box
က ေဆးပစၥည္းေတြဆို ေတာ္ေတာ္အသုံးဝင္ခဲ့တယ္။ တၿခားအဖြဲ႔ ေတြရဲ႕ဟာက လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ မကိုက္ညီတာ ေတြပါတာ
မ်ားတယ္တဲ့။ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ ေၿပာေတာ့ခြဲဖို႔ ၿပဳဖို႔ ဓားပါမလာတာမ်ိဳးေတြေတာင္ ၾကဳံခဲ့ရတယ္တဲ့။ ဒါေပမယ့္
သူ႕မွာလည္း အားနည္းခ်က္ေတြနဲ႔ပါ။ GO လည္းမဟုတ္၊ NGO လည္းမဟုတ္ Humanitarian Organization
သက္သက္ပါလို႔ ခံယူထားေတာ့ သူ႔ရဲ့ Line of Management က သပြတ္အူလိုက္ေနသလိုပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး Information
ကို Feedback ယူတာလည္း အားမရဘူး။ အဲဒီမွာ ကေလး၊ လူႀကီး က်ားမ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားၿဖစ္ၾကတာက Beriberi
ေဆးေသတၱာထဲမာွ B1 Tablets က ပါမလာ။ ကဲအဲဒါေတြထားလိုက္ပါေတာ့ ေနာက္ၿဖစ္လာႏိုင္မယ့္ ဟာေတြ
အတြက္ေရာ ဘယ္လုိေတြ ၿပင္ဆင္ထားၾကၿပီလဲ။ အေရးေပၚေဘးဒုကၡ က်ေရာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ့အခ်ိန္အလုိက္
သုံးရမယ့္ Essential Drugs List လိုဟာမ်ိဴးေတြက အစေပါ့။ တဦးတေယာက္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုတည္းကလုပ္လုိ႔
ရေကာင္းတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

ဒါေပမယ့္ကိုယ့္အေနနဲ႔ ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ စဥ္းစားၿပင္ဆင္ေနၾကမယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ၿမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသအေၾကာင္းလည္း အရင္ထက္ပိုၿပီး နားလည္ေနၿပီဆိုေတာ့ ဒီေရအတက္အက်ကိုၾကည့္ၿပီး
ခရီးသြားရတာ၊ ပစၥည္းပို႔ရတာကအစ ရြာအနီးအနားက လယ္ေတြထဲမွာပဲ ၾကဳဳံသလိုေနၿပီး ေဘာက္လုပ္ေနၾကတဲ့၊
ဘယ္ရြာ မွာေနပါတယ္လို႔ ေၿပာဖို႔ခက္ေလာက္ေအာင္ကို ေၿပာင္းေရႊ႕ေနၾကတဲ့ Marginalized အၿဖစ္ဆုံးလူေတြရဲ႕ ကိစၥနဲ႔
အသက္ေမြးမႈကို ၿပန္လည္ထူေထာင္ေပးရတဲ့ ကိိစၥအဆုံး ပိုၿပီးအဆင္ေၿပေၿပနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲ ႏိုင္ၾကေတာ့မွာပါလို႔
ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္စိန္ေခၚမႈေတြကလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ FAO ရဲ႕ Report အရ ဒီနွစ္ၿမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသမွာ စပါးအထြက္ႏႈန္း

ထက္ဝက္ေလ်ာ့က်သြားတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဆားငန္ေရဝင္လို႔ ပ်က္သြားတဲ့လယ္ေၿမေတြကို ၿပန္မၿပဳၿပင္နိုင္တာ၊
လယ္သမားေတြ ေငြခ်ီးငွားလို႔မရတာ၊ ရၿပန္ရင္လဲအတိုးႏႈန္း အရမ္းႀကီးတာ၊ လယ္ထဲကို ၾကြက္ေတြဝင္ေရာက္
ဖ်က္ဆီးတာေတြေၾကာင့္လို႔ဆိုပါတယ္။ တၿခားေဒသေတြမွာေရာ... နာဂစ္ပထမဦးတည္ရာ ရခိုင္ၿပည္နယ္ အတြက္ေရာ
ဘယ္လိုေတြ ၿပင္ဆင္ထားၾကသလဲ။ တခုခုစီစဥ္ထားတာရွိရင္လည္း လူေတြဘယ္ေလာက္ထိ သိရွိေနၾကၿပီလဲ
ဆိုတာကို ေတြးေနမိတယ္။
ဆူနာမီၿဖစ္တုန္းက တို႔ဆီမွာ ဒါမ်ိဳးဆိုးဆိုးရြားရြား မၿဖစ္ႏိုင္ေလာက္ဖူးလို႔ ထင္ခဲ့မိတယ္။ ေနာက္ကိုယ္ေနတဲ ့အညာမွာ၊

ကိုယ့္ၿမိဳ႕မွာပဲ တစ္သက္နဲ႔ တစ္ကိုယ္ မၾကဳံဖူးတဲ့ ေရႀကီးတာ ၾကဳံလိုက္ရတယ္။ လူအေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
သိလိုက္ၾကရဲ့လားေတာင္မသိပါဘူး။ ၿမိဳ႕ေပၚကလူေတြအတြက္ မေထာင္းသာေပမယ့္ ရြာကလူေတြကေတာ့
သူတို႔လယ္ေတြ ၿခံေတြ ေရထဲပါသြားေတာ့ ေက်ာေကာ့ေအာင္ ခံရတာေပါ့။
ေတာင္က်ေရလို တေဝါေဝါစီးခ်လာတဲ့ ေရလိႈင္းေတြ ကႏုန္းမခ်န္ခဲ့ဘဲ သဲေတြပဲထားခဲ့ေတာ့ စိုက္လို႔မရေအာင္

ပ်က္သြားတဲ့ေၿမေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲဒါကလည္း ၿပီးခဲ့ပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္ၿဖစ္လာရင္ ဆိုတဲ့ဟာအတြက္
ဘယ္လိုၿပင္ဆင္ၾကမလဲ ဆိုတာကိုပဲ စိတ္ဝင္စားမိတယ္။ ထင္မထားတာေတြ ၿဖစ္လာတာမ်ားေတာ့ လူလည္း
အယ္လ္ဂိုးရဲ့ Inconvenient Truth ကို လက္ခံလုနီးနီး ၿဖစ္ေနၿပီ။ လက္ခံတာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ။ ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ရမွာလဲ
ဒီအမွန္တရားကို။ ကိုယ္တေယာက္တည္းနဲ႔ေတာ့ၿဖစ္ႏိုင္မယ္ မထင္ပါ။ Sense of Community တို႔ ကိုယ္ခ်င္း
စာနာစိတ္တို႔ေလာက္နဲ႔ မလုံေလာက္ေသးတာလည္း အေသအခ်ာပဲ။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ ႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္မႈနဲ႔
တၿခားအေရးႀကီးတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိအုံးမွာပါ။
“မနက္ၿဖန္ေတြအတြက္ သက္လုံေကာင္းေနၿပီလား” ဆိုတာ အားလံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေမးခြန္းတခုလို႔ ထင္ပါတယ္။
မိုးေသာက္

ေဖးမစာနာ လူသားကမာၻ
ဟနစံ
လြန္
ခဲ့တဲ့ (၂)ႏွစ္ ဒီလိုအခ်ိန္၊ ေမလ (၂)ရက္ည သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္မွာ ကၽြန္မတို႔
ျမန္မာႏိုင္ငံ ေအာက္ပိုင္း ေဒသမ်ားမွာ ေႏြအိပ္မက္ဆိုးႀကီးတစ္ခု မက္ခဲ့ရပါတယ္။ ႀကိဳတင္
သိျမင္ထားျခင္း မရွိရတဲ့အတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့ရဘဲ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား
ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္စက္အနားယူေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ တစ္နာရီမိုင္ ၁၃၀ မွ ၁၅၀ ႏႈန္းအတြင္း တိုက္ခတ္
အားျပင္ထန္လြန္းေသာ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဟာ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားရဲ ႔ အသက္အိုးအိမ္မ်ားစြာကို
ထုတ္ယူသြားခဲ့ပါတယ္။
မထင္မွတ္ထားတဲ့ အနိဌာျမင္ကြင္း၊ ေသြးပ်က္စရာ သဘာ၀ကပ္ေဘးဆိုးႀကီးကို မ်က္၀ါးထင္ထင္

ႀကံဳေတြ႔ရရံုသာမက အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ခက္ခက္ခဲခဲ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရလို႔ အသက္မေသ
က်န္ရစ္ခဲ့ရေပမယ့္ ဒီေသြးပ်က္စရာ အေတြ႔အႀကံဳေၾကာင့္ ရုပ္က်န္းမာေရးတင္သာမက၊ စိတ္က်န္းမာေရးကိုပါ
အနည္းန႔ဲ အမ်ားဆိုသလို သက္ေရာက္ ထိခိုက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီသာမကဘဲ
အသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုလံုး ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီး ဆံုးရႈံး ခဲ့ရပါတယ္။
ခ်စ္ခင္ရေသာ မိသားစု ေဆြမ်ိဳးမ်ားကို ဆုံးရႈံးရျခင္း၊ ရွာေဖြစုေဆာင္း ပိုင္ဆုိင္ထားေသာ အိုးအိမ္အေဆာက္

အဦႏွင့္ ေငြေၾကးဥစၥာမ်ားကို ဆံုးရႈံးရျခင္း၊ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စား၊ ဝတ္၊ ေနေရး
မရွိ၊ မဖူလံုျခင္းမ်ား၊ ငတ္မြတ္ျခင္းစတာေတြဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႔ စိတ္က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့
အေၾကာင္းရင္း ခ်က္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အိုးအိမ္၊အေဆာက္အဦေတြကို အခ်ိန္တိုအတြင္းျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏိုင္ေကာင္းေပမယ့္၊ သဘာ၀ကပ္ေဘး

ဆိုးႀကီးနဲ႔ ႀကံဳရတဲ့အခါမွာ လူတို႔ရဲ႕ ရုပ္က်န္းမာေရးအတြက္ ကုသလို႔ ေပ်ာက္ကင္းျပီး ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္
စိတ္က်န္းမာေရး အတြက္ကေတာ့ ႏွစ္အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ယူ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ ရမွာပါ။
ကပ္ေဘးသင့္ခဲ့ရသူမ်ားကို လူသားအခ်င္းခ်င္း ကူညီေဖးမၾကတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အေျမာက္အမ်ားကလည္း

ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ ေပးေနေပမယ့္ လူတစ္ဦးခ်င္း အေပၚမွာမူတည္ျပီးေတာ့ ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာ
အလိုက္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြ မတူညီၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႔က စိတ္ေရာဂါ ပညာရွင္ေတြန႔ဲ
ႏွစ္အတန္ၾကာ ကုသဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
• ေန႔စြဲ ၊ အခ်ိန္ေနရာတို႔ကို မမွတ္မိႏိုင္ေတာ့တဲ့ သတိေမ့ေလ်ာ့ မွတ္ ဉာဏ္ေပ်ာက္ဆုံးျခင္း၊

• ကပ္ေဘးဆိုးအတြင္း ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေသာ
အနိဌာရံုျမင္ကြင္းမ်ားကို ျပန္လည္ ျမင္ေယာင္ေနကာ ေနာက္ထပ္မုန္တိုင္း က်ေရာက္လာမည္ကို
အၿမဲေၾကာက္ရံြ႕ေနျခင္း၊
• စိတ္က်ျခင္း၊ အအိပ္၊ အစားမမွန္ျခင္းနဲ႔ ဘာကိုမွ ယံုၾကည္မႈမရွိေတာ့ျခင္း၊ အကူအညီမဲ့ ကိုးကြယ္ရာမဲ့
သဖြယ္ ခံစားရျခင္း၊ အျမဲေဒါသျဖစ္ေနျခင္း၊
• အနိဌာရံုျမင္ကြင္းမ်ားႏွင့္ အသံမ်ားကိုသာ ျမင္ၾကားေနျခင္းမ်ိဳး စိတ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊

• ေန႔စဥ္ပံုမွန္ျပဳလုပ္ေနက် စားျခင္း၊ အိပ္ျခင္း၊ ေရခ်ိဳးသန္႔စင္ျခင္း၊ အညစ္အေၾကးစြန္႔ျခင္း
တို႔ကိုပင္ ေမ့ေလ်ာ့ကာ မျပဳလုပ္ႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ အသိအာရံုမဲ့ကာ မိမိကိုယ္မိမိ မေစာင့္ေရွာက္
ႏိုင္ျခင္း၊
• လူသတ္ဖို႔အထိ ေတြးေတာျခင္း
• အရက္ေသစာ၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲျခင္း
• သူတစ္ပါးကို ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္း
စတာေတြကို သဘာ၀ကပ္ေဘး သင့္စဥ္ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႔ ျမင္ေတြ႔ခံစားခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြနဲ႔

ရင္ဆိုင္ႏိုင္စြမ္းအား အေပၚမူတည္ျပီး ခံစားၾကရပါတယ္။
မိမိ မိသားစု မိတ္ေဆြမ်ားရဲ႕ ကူုညီေဖးမႈမ်ား၊ ၾကင္နာမႈမ်ားကလည္း မ်ားစြာလိုအပ္လွပါတယ္။

ဒီလိုေ၀ဒနာမ်ား ခံစားေနရသူမ်ားကို သူတို႔ ေျပာလိုသည္႔စကားမ်ားကို နားေထာင္ေပးျခင္း၊ သူတို႔နဲ႔
စကားေျပာျခင္း (talk therapies) ၊ သူတို႔ရဲ႕ ျပဳမူလႈပ္ရွားမႈမ်ားနဲ႔ စိတ္အာရံုမ်ားကို အာရံုေျပာင္းလႊဲေပးျခင္း
(Cognitive-Behavioral Therapy) စတာေတြနဲ႔ မသိမသာ ကုသမႈမ်ားဟာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
ေ၀ဒနာဆိုးရြားစြာ ခံစားေနရသူမ်ားကိုေတာ့ စိတ္ပညာကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ားက psychotherapy နဲ႔

somatic (body) therapies ကုသမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရပါတယ္။
ေတာ္ရံု စိတ္ခံစားမႈမ်ားကိုေတာ့ ကၽြန္မတို႔ လူသားအခ်င္းခ်င္း စာနာေဖးမမႈမ်ားနဲ႔ ကုသ

ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါ ယေန႔ေခတ္ကာလမွာ ဘ၀တစ္ခု ရွင္သန္ရပ္တည္ဖို႔ ခက္ခဲရုန္းကန္လႈပ္ရွားရတဲ့
မိမိဘ၀ အၾကပ္အတည္းမ်ားကို ဆိုးရြားလွတယ္ ထင္မွတ္ေနမိသူမ်ားဟာ ဒီသဘာ၀ေဘးဒဏ္
ကပ္ဆိုးႀကီးသင့္ခဲ့သူမ်ားနဲ႔ ႏိႈင္းစာလွ်င္ ကၽြန္မတို႔ ရုန္းကန္ရတယ္ဆိုတဲ့ ဘ၀က အမ်ားႀကီး
သက္သာလွပါတယ္။ ႀကိဳတင္ သိျမင္ထားျခင္းမရွိဘဲ ၊ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရတဲ့ အနိဌာရံုေတြနဲ႔
ကပ္ေဘးဆိုးႀကီးေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစားရတဲ့ လူသားေတြအေပၚမွာ လူသားအခ်င္းခ်င္း စာနာမႈ
မ်ားစြာ ေဖးမဖို႔က ဘယ္သူကမွ တာ၀န္မေပးလည္း ကၽြန္မတို႔ အသိနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုတာ
သေဘာေပါက္ျပီးျဖစ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ တတ္ႏိုင္အားသေရြ႔ ဉာဏ္စြမ္း ကိုယ္စြမ္း ရွိသေလာက္ ကူညီၾကဖို႔
အၿမဲအဆင္သင့္ရွိေနၾကပါတယ္ရွင္။
ဟနစံ

uRefawmf odkYr[kwf
tvSL&Sif\ vliSm;
သဲတစ္ပြင့္
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေမလ (၂) ရက္။
ကၽြန္
ေတာ္ ေကာင္းကင္ႀကီးကို ေမာ့ၾကည့္မိသည္။ ေကာင္းကင္ႀကီးက ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပံဳးျပေနသလိုမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္ ခံစား ရသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏွစ္က ဒီလိုေန႔ရက္မ်ိဳးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဧရာဝတီတိုင္းအပါအဝင္ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသတြင္
အလြန္ေၾကာက္မက္ဖယ
ြ ္ရာ ေလမုန္တိုင္း ကပ္ေဘးႀကီးကို ခံစားခဲ့ရသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း ေနထိုင္ရာ
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း ခံစားခဲ့ရသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ တစ္သက္တာတြင္ ကၽြန္ေတာ့္ ဘဝ၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မ်ားအထိ မေမ့ႏိုင္စရာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ေလမုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ လွဴးဒါန္းေပးခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေစတနာရွင္ တစ္ဦးခ်င္း အလွဴရွင္မ်ား၊
အစုအဖြ႕ဲ လိုက္ အလွဴရွင္မ်ား၊ လုပ္အားအလွဴရွင္မ်ား၊ ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအို အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ အိုင္အန္ဂ်ီအို အလွဴရွင္မ်ား
အားလံုးကို ေလမုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ား ကိုယ္စား ကၽြန္ေတာ္မွ ဒီေနရာကေန ေက်းဇူးအထူး တင္မိပါသည္။ နတ္လူအမ်ား
သာဓု ေခၚဆိုႏိုင္ရန္လည္း မွတ္တမ္း တင္အပ္ပါသည္။
ဆက္လက္ၿပီး ေက်းဇူးအထူး တင္စရာ လူမ်ား က်န္ေနပါေသးသည္။ တခ်ိဳ႕ေသာ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ အထူးသျဖင့္

ႏိုင္ငံတကာမွ ေငြသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ကူညီေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းၾကသည့္ အလွဴရွင္မ်ား၏ အလွဴကို ႐ုပ္လံုးေဖာ္ေပးၾကရေသာ သူမ်ား၊ တနည္း
အလွဴရွင္၏ လူငွားမ်ား၊ တနည္း အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္မ်ား၊ ပြဲစားမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔သည္ အိုင္အန္ဂ်ီအိုႏွင့္ ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအိုမွ
လူသားဝန္ထမ္းမ်ားပင္ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွ လွဴဒါန္းေသာ အလွဴတစ္ခု၏ အဖြ႕ဲ အစည္းတြင္ ျပည္ပႏိုင္ငံသား
အနည္းငယ္ႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံသား အမ်ားစု ပါဝင္ပါသည္။ ၎တို႔သည္လည္းပဲ ေက်းဇူးတင္ထိုက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ၎တို႔သည္
မြန္ျမတ္စင္ၾကယ္ေသာ လွဴဒါန္းမႈ အစုစုတို႔ကို ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ေသာ အလွဴတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းေပးၾက ရကုန္ေသာ သူမ်ားပင္
မဟုတ္ပါေလာ။ ဤေနရာတြင္ ဘဘ (လူထု) ဦးစိန္ဝင္းမွ သာဓု ေခၚခ်င္မွ ေခၚေပလိမ့္မည္။ ဘဘ အေနျဖင့္ အလွဴရွင္မ်ား၏
အေႏွာင္အဖြဲ႕ကင္းေသာ မြန္ျမတ္သန္႔စင္ေသာ အလွဴမ်ားအတြက္ကိုေတာ့ သာဓုေခၚဆိုလိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕၏ ေလမုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရးတြင္ မုန္တိုင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔ မနက္မွ စ၍ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလးသည္လည္း မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ သစ္ပင္ႀကီးငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဓာတ္တိုင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္
အိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၿပိဳလဲ ပ်က္ဆီးခဲ့ရသည္။ အိမ္ေခါင္ပင
ြ ့္၍ ယိုင္သြားေသာ အိမ္မ်ား၊ အမိုးသာေလထဲ ပါသြားေသာ အိမ္မ်ားလည္း ရွိခဲ့သည္။
ထိုအထဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္၏ အိမ္လည္း အမိုးပြင့္၍ ယိုင္သြားခဲ့သည္။ မုန္တိုင္းအတြင္း ၿမိဳ႕ေပၚ၌ သစ္ပင္ပိ၍ အိမ္ၿပိဳ၍ ေသဆံုးသူမ်ား ရွိခဲ့သည္။
မုန္တိုင္း အၿပီးတြင္ ငိုယိုၾကသူမ်ား၊ ေဆာက္တည္ရာမရျဖစ္ၿပီး ေအာ္ဟစ္ေျပးလႊားၾကသူမ်ားႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလးသည္
မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ အက်ည္းတန္သြား ခဲ့ရသည္။ ပို၍ အဆိုးရြားဆံုး အက်ည္းတန္ေစမႈကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလး၏
ကမ္းနားလမ္းတေလွ်ာက္ ပတ္ဝန္းက်င္ ေက်းရြာမ်ားမွ ေရာက္လာၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ျပည့္က်ပ္ၿပီး ၾကက္ပ်ံမက်ေအာင္
ပင္ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ ႀကီးႀကီးမားမား ဒဏ္ရာရထားသူမ်ား၊ အရွိန္ျပင္းထန္ေသာ မိုးစက္ဒဏ္ကုိ ခံစားခဲ့ရ၍ မီးေလာင္ဘုမ်ားကဲ့သို႔
ေက်ာျပင္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ဒဏ္ရာရထားသူမ်ား၊ မိမိ မိသားစုဝင္မ်ား ေသဆံုး၍ ေဆာက္တည္ရာမရ ငိုေၾကြးေနၾကသူမ်ားႏွင့္ မုန္တိုင္းအတြင္
တကြဲတျပားစီ ျဖစ္သြားေသာ မိသားစုဝင္ေတြကို ငိုေၾကြးလ်က္ ေျခဦးတည့္ရာ လိုက္လံစံုစမ္း ရွာေဖြေနသူမ်ားကို ဝမ္းနည္း ေၾကကြစ
ဲ ာြ ေတြ႕ျမင္
ခဲ့ရပါသည္။ အခ်ိဳ႕ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိန္းမမ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားႏွင့္ မ်က္စိမျမင္သူမ်ား၊ ကိုယ္အဂၤါ မသန္စမ
ြ ္းသူမ်ားကိုလည္း မုန္တိုင္းမွ
လြတ္ေျမာက္လာသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ ထိုျမင္ကြင္းမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္၏ စိတ္အစဥ္တြင္ ႐ုပ္ရွင္ကားတစ္ခုကို
ၾကည့္ခဲ့ရသလိုမ်ိဳး ယေန႔ထိ ျမင္ေယာင္ေနပါေသးသည္။

အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ
က႑မ်ား၌လည္း အမွန္တကယ္ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္
၍ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ရာတြင္ လစာရရွိ
ခံစားေရး တစ္ခုတည္း ဦးမတည္ဘဲ ကိုယ္ခ်င္းစာ
တရား အျပည့္အဝျဖင့္ နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ားကို...
ထိုမုန္တိုင္း ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဧရာဝတီ သေဘၤာဆိပ္အနီး ျမစ္ကမ္းေဘး ကမ္းနားလမ္းေပၚတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းဖြင့္၍

ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရက
ြ ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအထဲတင
ြ ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ Volunteer တစ္ေယာက္အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕တြင္ ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ ေက်းရြာ ၾကက္ေျခနီအင္အား ၁၅၀၀ ခန္႔ စာအုပ္ထဲတြင္ စာရင္းရွိပါသည္။ ေမ (၃) ရက္ေန႔ မနက္
ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္း စတင္ခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္မွ အိုင္အန္ဂ်ီအို ဝန္ထမ္းအျဖစ္ နဂိုကတည္းက ေရာက္ရွိၿပီးသား ၾကက္ေျခနီတပ္ဖြ႕ဲ ဝင္
တစ္ဦးအပါအဝင္ ၾကက္ေျခနီ ၇ ဦးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကဲ့သို႔ Volunteer ကူညီလုပ္ကိုင္သူ ၄ ဦး၊ စုစုေပါင္း ၁၁ ဦးသာ ကနဦး ကယ္ဆယ္ေရး
လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ မိမိတို႔ ပိုက္ဆံမ်ားျဖင့္ လိုအပ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ားကို ရွာၾကံဝယ္ယူ၍
လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကရပါသည္။ ကမ္းနားလမ္းမွ လူမႈေရး အသိစိတ္ဓာတ္ရွိသူမ်ားကလည္း ေဆးဝါးမ်ား ဝယ္ယူကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါသည္။ ေမ
(၃) ရက္ေန႔ ညေနတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ရွိ ဘုရား ၂ ဆူ၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ ေက်းရြာမ်ားမွ
ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ တိုးမေပါက္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚမွ ကနဦး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ေမ (၃) ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီေလာက္မွ စ၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕၏ ဘုရားတစ္ဆူစီတြင္ တစ္ဖ႕ဲြ စီ အဖြ႕ဲ ႏွစ္ဖ႕ဲြ မွ မိုးျဗဲဒယ္မ်ားျဖင့္
ဆန္ျပဳတ္မ်ား ျပဳတ္၍ ဒုကၡသည္မ်ားကို စတင္ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထို အဖြ႕ဲ ႏွစ္ဖြဲ႕သည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕မွ ၾကံ့ဖြံ႕မ်ား
မဟုတ္ၾကသည္ကို ဝမ္းနည္းစြာ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါသည္။ အဖြဲ႕မ်ားတြင္ ပါဝင္ၾကသူမ်ား အားလံုးမွာလည္း ၿမိဳ႕ေပၚမွ နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ား
ပင္ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဤေနရာတြင္ အခက္အခဲ ျပႆနာမ်ား ၾကံဳရေစကာမူ မိမိတို႔ အခ်င္းခ်င္း႐ိုင္းပင္းကူညီ၍ လူထုထဲမွာပင္ ေျဖရွင္း
ႏိုင္ေၾကာင္းကို သိရွိခံစားခဲ့ပါသည္။ အိုင္အန္ဂ်ီအိုမွ ဝန္ထမ္းျဖစ္သည္
ၾကက္ေျခနီတပ္ဖ႕ဲြ ဝင္မွ လိုအပ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ားကို ၎၏ အိုင္အန္ဂ်ီအိုမွ
ယူေဆာင္ေပးခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ကမ္းနား ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းတြင္
ဒဏ္ရာရလူနာမ်ားအား ေရွးဦး သူနာျပဳစုျခင္း၊ ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးျခင္း၊
ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးျခင္းႏွင့္ တကြဲတျပားစီ ျဖစ္ေနၾကေသာ
မိသားစုမ်ား ကေလးသူငယ္မ်ားအား လိုက္လံ ရွာေဖြခ်ိတ္ဆက္ေပးျခင္း
လုပ္ငန္းမ်ားကို ေန႔ေရာညပါ ေဆာင္ရက
ြ ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေဆာင္ရက
ြ ္
ခဲ့ၾကေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖဲ႕ြ ကို မုန္တိုင္းျဖစ္ၿပီး ၂ လခန္႔ အၾကာ
တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၾကက္ေျခနီအသင္းမွ ဂုဏ္ျပဳ ဆုေငြႏွင့္ အကႌ်တစ္ထည္စီ
ခ်ီးျမင့္ခဲ့ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆုခ်ီျမႇင့္ေသာ လူအေရအတြက္မွာ တကယ္တမ္း
လုပ္ခဲ့ၾကသူမ်ားထက္ ႏွစ္ဆခန္႔ ပိုမိုမ်ားျပားေနသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ရပါ သည္။
ဝမ္းနည္းစရာ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ ဂုဏ္ျပဳလက္မွတ္ေပးသည့္ အခမ္း
အနားတြင္ မည္သူမည္ဝါ၏ ပေယာဂေၾကာင့္ မသိ၊ တကယ္တမ္း ကယ္ဆယ္ေရး
လုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္သူမ်ား အကုန္မပါဝင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
မုန္တိုင္းျဖစ္ၿပီး ၃ ရက္ေျမာက္ေန႔မွ စတင္၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလးသို႔

ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔အျပားမွ တစ္ဦးခ်င္း အလွဴရွင္မ်ား၊ အစုအဖြ႕ဲ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကူညီေရး အိုင္အန္ဂ်ီအို အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား
ဲ ြဲ ေရာက္လာၾကပါသည္။ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ေက်းရြာမ်ားမွ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ ဒုကၡသည္ အင္အားသည္လည္း အင္မတန္မွ
တဖြဖ
မ်ားျပားလာခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား၌ ေနရာမလံုေလာက္ေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕အျပင္တြင္ ဒုကၡသည္ စခန္းႏွစ္ခု ထပ္မံ
ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ လာေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသာ ဒုကၡသည္မ်ားမွာလည္း ေက်းရြာမ်ား၌ပင္ ဆက္လက္တည္ရွိေနခဲ့ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ႏွင့္ နီးစပ္ရာၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသမွ ဒုကၡသည္မ်ား သြားေရာက္ခဲ့ၾက၍ ၎ၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း ဒုကၡသည္
စခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပ အလွဴရွင္မ်ား၏ အကူအညီမ်ားႏွင့္ လုပ္အား အလွဴရွင္မ်ားေၾကာင့္ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး ၃
ပတ္ခန္႔ေလာက္မွ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား၏ အက်ိဳးရလာဒ္မ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ဒုကၡတရားမ်ား စတင္၍ ေလ်ာ့ပါး
သက္သာလာခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိေဒသသို႔ ျပန္လည္ အေျခခ်ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါ။ ကၽြန္ေတာ္သည္လည္း အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး

လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တစ္လ ကူညီေဆာင္ရက
ြ ္ခဲ့ပါသည္။ ထို အခ်ိန္က်မွသာ အမိုးပြင့္၍ ယိုင္သြားေသာ ကၽြန္ေတာ္၏ အိမ္အား
မိုးလံုေလလံု ေနရ႐ံုေလး ျပန္ျပင္ခဲ့ရပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လလယ္ေလာက္မွ စ၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕ကေလးတြင္ အိုင္အန္ဂ်ီအို တစ္ခု၏ ေက်းရြာ ျပန္လည္
ထူေထာင္ေရး စီမံကိန္း ဝန္ထမ္းအျဖစ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ အိုင္အန္ဂ်ီအို အဖြဲ႕မ်ားစြာတြင္ ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္
ဒီဇင္ဘာလကုန္ ၂၀၁၀ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းအထိ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ စုစုေပါင္း ယေန႔အထိ အိုင္အန္ဂ်ီအို ၃ ဖြ႕ဲ တြင္ ကၽြန္ေတာ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ဖူးပါသည္။
အိုင္အန္ဂ်ီအိုမ်ား အေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္ ေကာင္းစြာ နားလည္သေဘာေပါက္ ခံစားခဲ့ရပါသည္။ အိုင္အန္ဂ်ီအို ဝန္ထမ္းဘဝျဖင့္ ေက်းရြာမ်ား
သို႔ စတင္သာြ းေရာက္ခဲ့စဥ္ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး တစ္လခြခ
ဲ န္႔ အၾကာအထိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ သြားရာ ေခ်ာင္းေဘး၊ ျမစ္ကမ္းေဘး၊
လယ္ကန္သင္းေဘာင္ေပၚတို႔တြင္ ေသဆံုးသူ အခ်ိဳ႕၏ အေလာင္းမ်ားကို ႐ုပ္မပ်က္ေသးဘဲ ေတြ႕ရပါသည္။ ေရငံထိ၍ ယခုခဲ့သို႔ ႐ုပ္မပ်က္ဘဲ
ရွိေနသည္ဟု ထင္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿမိဳ႕တြင္ ေက်းရြာေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါသည္။ နာဂစ္မုန္တိုင္းအတြင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသမွ
လူေပါင္း တစ္သိန္းခန္႔ အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္ပါဝင္ေသာ ပထမ စီမံကိန္းသည္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ၿပိဳလဲေနေသာ သစ္ပင္မ်ား၊ အမိႈက္မ်ားႏွင့္ ဒိုက္မ်ားကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးျခင္း၊

စာသင္ေက်ာင္း၊ က်န္းမာေရးေဆးခန္း၊ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုမ်ားအား သန္႔ရွင္းေရး ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ လမ္းမ်ား ေက်းရြာတြင္း
လမ္းမ်ား ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးျခင္း၊ ေက်းရြာ၏ ကမ္းနားမ်ားတြင္ ေရဆင္းတံတားမ်ား တည္ေဆာက္ေပးျခင္း၊ ေသာက္သံုးေရကန္မ်ား
အား ေရငံမ်ား စုပ္ထုတ္၍ သန္႔ရွင္းေပးျခင္း၊ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ျပန္လည္၍ အဆင္ေျပသလို ေဆာက္လုပ္ထားေသာ ေနအိမ္တဲမ်ားကို
တာေဘာ္လင္ (T a b o l i n ) မ်ား ေဝငွေပးျခင္း၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ အိမ္ေဆာက္ ပစၥည္းမ်ား ေဝငွေပးျခင္းႏွင့္ ၎တုိ႔
ေက်းရြာရွိ ေက်းရြာသူ ေက်းရြာသားမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ေစ၍ ဝင္ေငြရရွိေစျခင္း၊ (Cash for Work Program)
လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးသည့္ စီမံကိန္း ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထိုစီမံကိန္းတြင္ စာခ်ဳပ္သက္တမ္း ကုန္ဆံုးသည္အထိ လုပ္ကုိင္
ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အျခားအိုင္အန္ဂ်ီအို တစ္ခုတြင္ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစီမံကိန္းသည္ ေက်းရြာမ်ား ရွိ ေသာက္သံုးေရကန္
မ်ားကို ျခံစည္း႐ိုးခတ္ေပးျခင္း လုပ္အားခ ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ စာခ်ဳပ္သက္တမ္း ကုန္ဆံုး၍ အျခား အိုင္အန္ဂ်ီအို တစ္ခုသို႔
ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစီမံကိန္းသည္ ေက်းရြာမ်ားအတြင္းရွိ မသန္စြမ္းသူမ်ားကို ရွာေဖြ၍ စီမံကိန္း၏ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား
ႏွင့္ ျပည့္စံုသည့္ မသန္စမ
ြ ္းသူမ်ားကို က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ စားဝတ္ေနေရးတို႔တြင္ စီမံကိန္းမွ ခ်မွတ္ေပးေသာ ကူညီမႈ
တန္ဖိုးအတိုင္း ေထာက္ပံ့ကူညီေပးရေသာ လုပ္ငန္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ပါ၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး တစ္လခြခ
ဲ န္႔ အၾကာမွ စ၍ ၂၀၀၉ ခု
ဒီဇင္ဘာလကုန္၊ ၂၀၁၀ ႏွစ္ဆန္းအထိ ကာလတေလွ်ာက္လံုး ေက်းရြာမ်ားတြင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌ (တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး)
ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မ်ား၏ လူငွားတစ္ဦး၊ လွပစြာသံုးႏႈန္းရမည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ အိုင္အန္ဂ်ီအို ဝန္ထမ္းတစ္ဦးအျဖစ္ နာဂစ္ဒုကၡသည္
အလႊာမ်ိဳးစံုတို႔ အတြက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရက
ြ ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေက်းရြားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္သို႔ ေရာက္ရွိလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ နာဂစ္မုန္တိုင္ႀကီး တိုက္ခတ္ခဲ့ၿပီးရာ ၂ ႏွစ္ပင္ ျပည့္ေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ေဒသတြင္ နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ား၏

ဘဝသည္ မူလပံုမွန္အေနအထားသို႔ မည္သည့္ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ခ်ဥ္းကပ္ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးၿပီနည္း၊ နာဂစ္အၿပီး စားဝတ္ေနေရးအေနအထားမွ
ယခုအခါ မည္သည့္ရာခိုင္ႏႈန္းမွ် တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေနၿပီနည္း စသည္ျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ တိုးတက္မႈမ်ားကို ဘယ္ေလာက္တိုးတက္
ရရွိလာၿပီနည္းဟု ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြ ေမးရပါေတာ့မည္။ ဘာေၾကာင့္ ေမးရပါသလဲ၊ ရွင္းပါသည္။ ၂ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းမွာ
နာဂစ္ေဒသမ်ားသို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ တဆင့္ ေရာက္ရွိလာသည့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ေဒၚလာသန္းႏွင့္ ခ်ီသည့္ အကူအညီမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ
အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ိဳးစံု (ကၽြန္ေတာ္ပါဝင္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ဖူးေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ိဳး) မွ တိုက္႐ိုက္လာေရာက္ ကူညီေသာ ေဒၚလာသန္းႏွင့္ ခ်ီသည့္
က႑ေပါင္းစံု ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီမ်ား၊ ထို႔အျပင္ ျပည္တြင္းအန္ဂ်ီအိုမ်ားမွ တဆင့္ ေရာက္ရွိလာေသာ ႏိုင္ငံတကာမွ သြယ္ဝိုက္ေသာ
နည္းလမ္းျဖင့္ကူညီသည့္ ေဒၚလာသန္းႏွင့္ ခ်ီသည့္ က႑ေပါင္းစံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အကူအညီမ်ားကို နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္
ကူညီေပးခဲ့ၾကသည္ မဟုတ္ပါလား။ ထိုအကူအညီမ်ား အားလံုးအား နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ား ကိုယ္စား ဤေနရာမွ ထပ္မံသာဓုေခၚဆိုပါသည္။
ြ ္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ တစ္စံုတရာ မေတြ႕ခဲရ

သို႔ေသာ္... အားရေက်နပ္ဖယ ့ ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ နာဂစ္မျဖစ္ခင္ကတည္းက
ဆင္းရဲေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားလည္း လိုအပ္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ နာဂစ္ေၾကာင့္သာ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေပါင္းစံု ေပၚေပါက္
လာခဲ့ေသာ္လည္း အားရေက်နပ္ဖယ
ြ ္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳး
တိုးတက္မႈကို ၎လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရက
ြ ္ရာ တြင္
နာဂစ္ေၾကာင့္သာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ကုန္က်ခဲ့သည့္ ကုန္က်စားရိတ္မ်ားႏွင့္ အခ်ိဳးခ်
စဥ္းစားၾကည့္ရာတြင္ ေငြကုန္သံျပာ အဆင့္တြင္သာ
လုပ္ငန္းေပါင္းစံု ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ္လည္း... ၎ ရွိေသးသည္ကို မည္သူမဆို သာမန္မွ်ေတြ႕ျမင္႐ံုျဖင့္
လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ တြင္ ကုန္က်ခဲ့သည့္ လယ္ျပင္တြင္

သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။
ဆင္သြားသလို
လူထုအတြက္
ထင္ရွားစြာ
တျဖည္းျဖည္း
ကုန္က် စားရိတ္မ်ားႏွင့္ အခ်ိဳးခ် စဥ္းစားၾကည့္ရာ ခ်င္း ေရရွည္ အက်ိဳးရွိလာမည့္ အက်ိဳးတစ္စံုတရာ

ရလာဒ္ကိုေတာင္ မျမင္ရေသးပါ။ နာဂစ္ေဒသမ်ား
တြင္ ေငြကုန္သံျပာ အဆင့္တြင္သာ... အတြက္ ကူညီသည့္ တန္ဖိုးပမာဏမ်ားကို ဒုကၡသည္

ဦးေရႏွင့္ အခ်ိဳးခ်ၿပီး ကူညီႏိုင္ခဲ့လွ်င္ လည္းေကာင္း၊ ဒါမွ မဟုတ္ စီမံကိန္းမ်ားမွ တဆင့္ ကူညီမည္ ဆိုလွ်င္လည္း ၎စီမံကိန္းမွ
သတ္မွတ္ထားေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ရရွိမည့္ တန္ဖိုးပမဏကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ျပည့္ျပည့္ဝဝသာ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ခဲ့လွ်င္ေသာ လည္းေကာင္း
နာဂစ္ေဒသမ်ားတြင္ ၂ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ရလာဒ္မွာ အားရစရာေကာင္းေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္တြင္ ရွိေနမည္မွာ
အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။
ယခု လက္ရွိ နာဂစ္ေဒသမ်ားတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး က႑၌လည္း ယခု အခ်ိန္ထိ နာဂစ္ၿပီးကာစမွ စ၍ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး

လုပ္ငန္းကို မလုပ္ကိုင္ႏိုင္ေသးေသာ လယ္ေျမဧကေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနပါေသးသည္။ ေရလုပ္ငန္းက႑၌လည္း ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ား
အတြက္ ပံ့ပိုးမႈမွာ ေရလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ ဦးေရႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ဆင့္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္သေလာက္သာ ရွိပါေသးသည္။ နာဂစ္အၿပီး
တန္ဖိုးနည္း အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေပးျခင္း က႑ကို ေဆာင္ရက
ြ ္ခဲ့ရာ၌လည္း တခ်ိဳ႕ တခ်ိဳ႕ေသာ ရြာမ်ားတြင္ စတင္ေဆာက္လုပ္ ၿပီးသည္မွ
စ၍ လူေနရန္ မသင့္ေတာ္ေသာ အိမ္မ်ားရွိခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အိမ္ယာစီမံကိန္း လံုးဝမရေသာ ေက်းရြာမ်ားလည္း အမ်ားႀကီး
က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ယခင္ ေဒသအလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား က႑၌လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ေႏွးေကြးေနသျဖင့္ အျခားေဒသမ်ားသို႔
မိသားစုႏွင့္ ခြခ
ဲ ာြ ၍ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ကိုင္ၾကရသူမ်ား ရွိေနပါေသးသည္။ အဆိုပါ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ကိုင္သူမ်ားတြင္ လူငယ္လူရယ
ြ ္အမ်ားစု
ပါဝင္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ မိန္းကေလးမ်ားသည္ အႏွိပ္ခန္း၊ ဇိမ္ခန္းမ်ားသို႔ မိမိ၏ မိသားစု ဝမ္းေရးအတြက္ ဘဝကို ရင္း၍
သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ ေနၾကရပါသည္။ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑မ်ားတြင္ အလွဴရွင္မ်ား၏ လွဴဒါန္းမႈမ်ားႏွင့္ လူထု၏
လက္လွမ္းမီမႈမွာ မ်ားစြာမွ ဟန္ခ်က္မညီ ျဖစ္ေနပါေသးသည္။ ေက်းရြာမ်ား အတြင္းရွိ မသန္စမ
ြ ္းသူမ်ားႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား၏
ဘဝမ်ားသည္လည္း အလြန္ပင္ စာနာဖို႔ေကာင္းလွသည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ပါေသးသည္။
ထို အဖြဲ႕ႏွစ္ဖြဲ႕သည္... ကၽြန္ေတာ္တို႔ၿမိဳ႕မွ ၾကံ့ဖြံ႕မ်ား

မဟုတ္ၾကသည္ကို ဝမ္းနည္းစြာ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါသည္။
အဖြဲ႔မ်ားတြင္ ပါဝင္ၾကသူမ်ား အားလံုးမွာလည္း ၿမိဳ႕ေပၚမွ
နာဂစ္ ဒုကၡသည္မ်ားပင္ ျဖစ္ၾကပါသည္။
နာဂစ္ဒဏ္ခံေဒသတြင္ က႑ေပါင္းစံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေနၾကေသာ အိုင္အန္ဂ်ီအိုႏွင့္ အန္ဂ်ီအိုမ်ားသို႔

အမွန္တကယ္ လိုအပ္လ်က္ ရွိေသာ (Real Need) တစ္ခုကို နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ား ကိုယ္စား နာဂစ္ဒုကၡသည္ တစ္ဦး သို႔မဟုတ္
အိုင္အန္ဂ်ီအိုဝန္ထမ္း (အလွဴရွင္မ်ား၏ လူငွား) ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ကၽြန္ေတာ္မွ အကူအညီေတာင္းလိုပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသမ်ားအတြက္
က႑ေပါင္းစံု ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ အမွန္တကယ္ ဦးစြာလိုအပ္ခ်က္လည္း ျဖစ္ပါသည္။
အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းၿပီး သက္ဆိုင္ရာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ က႑မ်ား၌လည္း အမွန္တကယ္ ကၽြမ္းက်င္ ပိုင္ႏိုင္၍ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ရာတြင္

လစာ ရရွိခံစားေရးတစ္ခု ဦးမတည္ဘဲ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား အျပည့္အဝျဖင့္ နာဂစ္ဒုကၡသည္မ်ားကို ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး
လမ္းေၾကာင္းအမွန္ေပၚသို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ အတူ ကူညီ ပို႔ေဆာင္ ေပးႏိုင္စမ
ြ ္းရွိေသာ စီမံကိန္း ဝန္ထမ္းမ်ား (အလွဴရွင္၏ လူငွားမ်ား)
မ်ားျပားစြာ လိုအပ္ေနသည္ကို အကူအညီေတာင္းခံလိုပါသည္။ ေက်းရြာအမ်ားအျပားသို႔ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ခဲ့ဖူးသည္။ စီမံကိန္းမ်ိဳးစံုကို
ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ခဲ့ဖူးသည္။ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ရည္ရယ
ြ ္၍ ေရးဆြဲထားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားသည္ က႑အလိုက္
အင္မတန္ ေကာင္းမြန္ပါည္။ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီးသည့္ လိုအပ္သည့္ အကူအညီမ်ားလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္
အဆုိပါ စီမံကိန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကကုန္ေသာ စီမံကိန္း ဝန္ထမ္းမ်ား (အလွဴရွင္၏ လူငွားမ်ား) သည္... အရည္အခ်င္း
မျပည့္ဝျခင္း၊ အဂတိလိုက္စားျခင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားအေၾကာင္းကို ေကာင္းစြာ နားလည္ သေဘာေပါက္မႈ မရွိျခင္း၊
လစာေငြေၾကးတစ္ခုတည္းကိုသာ ဦးတည္ လုပ္ကိုင္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၿပီး ၿပီးေရာ လုပ္ျခင္း၊ ကိုယ္ လက္ရွိ ရပ္တည္ေနမႈ
အေနအထားအား နားလည္မႈ မရွိျခင္း တုိ႔ႏွင့္အတူ ေဒသခံလူထုကို အထက္စီးမွ ဆက္ဆံျခင္း စသည္အခ်က္မ်ားႏွင့္သာ ျပည့္စံုေသာ
ဝန္ထမ္းအမ်ားစု ျဖစ္သည္ကို ရြာမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ရင္း ကၽြန္ေတာ္ေတြ႕ခဲ့ရပါသည္။ ဒီလိုေတြေရးတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ့္ကို
လည္း ျပန္ေမးေကာင္းေမးၾကပါလိမ့္မည္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း အိုင္အန္ဂ်ီအို ဝန္ထမ္းတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ဝန္ထမ္းအင္တာဗ်ဴး
တြင္ ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ေသာ လစာမရသျဖင့္ ျငင္းပယ္ဖူးေသာ အဖြဲ႕မ်ားစြာ ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ေသာ
လစာရၿပီးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လုပ္ငန္းအေပၚမွ ထပ္မံ၍ အက်ိဳးတစ္စံုတရာ ေမွ်ာ္ကိုးမႈ မထားဘဲ
လူထုအတြင္း စီမံကိန္း ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေအာင္ လူထုႏွင့္ လက္တြဲ၍ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ရဲဝံ့စာြ ေျပာရဲပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္
အလွဴရွင္၏ လူငွားသာ ျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာေလး တစ္ခုရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလးတြင္ လယ္ရွိပါသည္။ ဦးေလးထံတြင္ ကၽြန္ေတာ္ လူငွားလုပ္ဖူးပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္သည္ လယ္ပိုင္ရွင္ မဟုတ္ပါ။ လယ္ပိုင္ရွင္ ဦးေလး စိတ္တိုင္းက် ျဖစ္ေအာင္သာ ကၽြန္ေတာ္ေဆာင္ရြက္ေပးရပါသည္။
ကၽြန္ေတာ့္ကို ကၽြန္ေတာ္ နာထင္ေသြးမေရာက္ဖို႔ အေရးႀကီးပါသည္။ လူငွားသည္ လူငွားသာ ျဖစ္ပါသည္။ စီမံကိန္းဝန္ထမ္းမ်ားသည္လည္း
တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္လိုပင္ လူငွားမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။ အလွဴရွင္၏ လူငွားမ်ား ျဖစ္သည္ကို မေမ့ဖို႔ လိုပါသည္။
အဆိုပါဝန္ထမ္းအမ်ားစုသည္ “ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးရျခင္းသည္ အစိုးရက ျပည္သူအေပၚ မေကာင္းလို႔” ဟု

အျပစ္တင္ေျပာေလ့ ရွိပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရ မေကာင္းဘူးဟု ဆိုပါသည္။ ဟုတ္ပါသည္။ အစိုးရမေကာင္းပါ။ သို႔ေသာ္
အစိုးရမေကာင္းေၾကာင္း ေျပာေသာ အဆုိပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ျပန္ေမးခ်င္ပါသည္။ “သင္တို႔ကေကာ ျပည္သူလူထုအေပၚ
ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလို႔လ၊ဲ အသိဉာဏ္နိမ့္က်ေသာ လူေတြအေပၚမွာ အစိုးရမေကာင္းေၾကာင္းေျပာ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္း အေၾကာင္းျပၿပီး
ကိုယ့္အိပ္ကပ္ထဲကိုယ္ ပိုက္ဆံ ထည့္တဲလ
့ ူေတြ” လို႔ ေျပာလွ်င္ သင္တို႔ ျငင္းႏိုင္မွာလား။ ကမာၻေပၚ၌ ဆင္းရဲသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္
ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရက
ြ ္ေနသည့္ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား ကုလသမဂၢအဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၊
ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းမွ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အသီးသီး၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား စသည္ျဖင့္ အဖြ႕ဲ အစည္း ေပါင္းစံုရွိပါသည္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ အဆိုပါ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားအားလံုး၏ ပန္းတိုင္သည္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ တန္ဖိုးရွိေသာ စီမံကိန္းမ်ားကို
စနစ္တက် ေရးဆြ၍
ဲ လူထုအတြင္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကရန္သာျဖစ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း အစိုးရ အဖြ႕ဲ အစည္း (GO) အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား (NGO) ႏိုင္ငံတကာ
အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား (INGO) ႏွင့္ ကုလသမဂၢ (UN) စေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာမွ အလွဴရွင္မ်ား၏ အလွဴေငြမ်ားျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး
လုပ္ငန္းမ်ားကို စနစ္တက် စီမံကိန္းေရးဆြ၍
ဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ ရွိပါသည္။ အင္မတန္ ႐ိုးရွင္းၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္
လုပ္ကိုင္ရာတြင္ ခက္ခမ
ဲ ႈ မရွိႏိုင္သည့္ စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ စီမံကိန္းပါ အခ်က္မ်ားအတိုင္းသာ စီမံကိန္း ဝန္ထမ္းမ်ား
လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါက ေဒသအတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အသီးအပြင့္မ်ား ရရမွာ ဧကန္မုခ်ပင္ ျဖစ္သည္ကို ဝန္ထမ္းတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ေသာ
ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေျပာရဲပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားမွ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေသာ လူမ်ား၏ အဂတိလိုက္စားမႈ၊
ပုဂၢိဳလ္ေရး အေလးေပးမႈ၊ လူမွန္ေနရာမွန္ မရွိမႈ၊ ကိုယ္ခ်င္းစားတရား နည္းပါးမႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္သာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၏ စီမံကိန္းမ်ားသည္
လက္ေတြ႕တြင္ ေဒသကို ထင္သေလာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမတိုးတက္ေစခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သို႔ ဆံုး႐ံႈးမႈသည္ ျပည္သူလူထု၏
ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အင္မတန္မွ ႏွေျမာစရာေကာင္းလွပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ဘဘ (လူထု) ဦးစိန္ဝင္း အပါအဝင္ အမ်ားမွ
“ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္း အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားပါကြာ” ဟု ေဝဖန္သံမ်ား ၾကားရသည္မွာ မဆန္းပါ။ အမွန္တကယ္က ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၏
စီမံကိန္းေရးဆြမ
ဲ ႈမ်ားသည္ လူထုအတြက္ အင္မတန္ လိုအပ္ေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ားျဖစ္သည္ကို ဘဘ ဦးစိန္ဝင္းအပါအဝင္ ေဝဖန္သူမ်ားကို
သိေစခ်င္ပါသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ေနရသည္မွာ “မူ” ေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ “လူ” ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ကို သိေစခ်င္ပါသည္။
နာဂစ္မျဖစ္ခင္ကတည္းက ဆင္းရဲခဲ့ေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဒသသည္ နာဂစ္ေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့လည္း ဆင္းရဲသြားစရာ မရွိႏိုင္ပါ။

ယေန႔ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆင္းရဲပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလည္း အားနည္းေနပါေသးသည္။ သို႔ပါ၍ အရည္အေသြးမီေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္
ဖြ႕ဲ စည္းထားေသာ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသတြင္ အမ်ားအျပား လိုအပ္ေနေသးသည္
ဟု ေျပာခ်င္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ “အရည္အေသြး” ဟူေသာ စကားကို နားလည္ဖို႔ လိုပါသည္။ အဂၤလိပ္စာ ကၽြမ္းက်င္စာြ ေျပာတတ္ရမည္
ဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ျပည္တင
ြ ္းမွ အိုင္အန္ဂ်ီအို ဝန္ထမ္းလုပ္မည့္သူမ်ားအား သိေစခ်င္ပါသည္။ “အဂၤလိပ္စာ
တေျဗာင္းေျဗာင္း ေျပာႏိုင္ၿပီး၊ ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားမွ ေအာင္လက္မွတ္ေတြ မိမိရ႕ဲ အရပ္ႏွင့္ အညီ တစ္ထပ္တည္း ရွိေနၿပီး၊ တကယ္
လက္ေတြ႕ တာဝန္ေပးအပ္လိုက္သည့္ အခါ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း၌ လုပ္ငန္း မကၽြမ္းက်င္ျခင္း၊ ဆရာေမြး တပည့္ေမြး ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မိမိကို
မၾကည္ညိဳရေကာင္းလား ဆိုၿပီး မိမိ၏ အဂၤလိပ္စာ အားသာခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျခားသား စီမံကိန္းအရာရွိအား လီဆယ္လုပ္ၾကံေျပာဆို၍ လုပ္ငန္း
ကၽြမ္းက်င္ၿပီး အဂၤလိပ္စာ အားနည္းသည့္ ဝန္ထမ္းအား အလုပ္မွ ထြက္သာြ းေစျခင္း စသည့္ အျပဳအမူ မ်ားကို လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း၌
ျပဳမူ ေဆာင္ရက
ြ ္သူမ်ားသည္ အရည္ အေသြး ရွိသူမ်ား မဟုတ္” ေပ။ Personal သမားမ်ားသာ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါဝန္ထမ္း အမ်ားစုသည္... “ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳး

တိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးရျခင္းသည္ အစိုးရက ျပည္သူအေပၚ
မေကာင္းလို႔” ဟု အျပစ္တင္ ေျပာေလ့ရွိပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရ မေကာင္းဘူး ဟု ဆိုပါသည္။

ဘဘ (လူထု) ဦးစိန္ဝင္းအပါအဝင္ အမ်ားမွ ၎တို႔သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္း
မ်ား ေအာင္ျမင္မႈတြင္ အဓိက
“ေမ်ာက္ျပဆန္ေတာင္း အဖြဲ႕အစည္းမ်ားပါကြာ” ျဖတ္မ်ဥ္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ထို ပုဂၢိဳလ္
မ်ားကိုသာ စီမံကိန္းမ်ား၏ အဓိက
ဟု ေဝဖန္သံမ်ား ၾကားရသည္မွာ မဆန္းပါ။ က်ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ တာဝန္ေပးမိ
ပါက မည္သို႔ ျဖစ္သြားမည္ကို
အမွန္တကယ္က ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စဥ္းစားသာ ၾကည့္ၾကပါ။ စီမံကိန္း
လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါစင္နယ္ (Per-
စီမံကိန္းေရးဆြဲမႈမ်ားသည္ လူထုအတြက္ အင္မတန္ sonal) ဦးစားမေပးျခင္း သက္ဆိုင္ရာ
နယ္ပယ္တြင္ ေအာင္လက္မွတ္
လိုအပ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ျဖစ္သည္ကို... ရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ ျဖစ္ေစ
အမွန္တကယ္ လုပ္ငန္း ကၽြမ္း
က်င္ျခင္း အေတြ႕အၾကံဳေကာင္းမ်ား
ရွိျခင္း၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားမ်ား ရွိျခင္း စသည္တို႔သည္သာ အေျခခံ မရွိမျဖစ္ အရည္အေသြးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ပါ၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္
သက္ဆိုင္ရာ က႑အသီးသီးတြင္ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ (Professional) ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ မည္သည့္ က႑ မည္သည့္နယ္ပယ္တြင္ မဆို
ပါစင္နယ္ေတြ မ်ားေနေသးသေရြ႕ေတာ့ ဘယ္ေသာအခါမွ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အစစ္အမွန္ကို ရမည္ မဟုတ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသ တစ္ခုလံုး သို႔မဟုတ္
ႏိုင္ငံတဝွန္းလံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ရန္အတြက္ က႑နယ္ပယ္ အသီးသီး၌ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္မ်ား ျဖစ္ၾကရန္ ႀကိဳးစားဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္ ဒီေနရာတြင္ စကားစပ္မိသျဖင့္ ၁၉၈၄ ခု အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း အစာေရစာ ငတ္မတ

ြ ္မႈ ကပ္ေဘးအတြင္း
ကူညီေထာက္ပံ့ေရးဆိုင္ရာ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာ တစ္လခြဲခန္႔က ျပည္ပ အသံလႊင့္ဌာနမွ ကၽြန္ေတာ္ နားေထာင္ခဲ့ရဖူးသည္ကို
အနည္းငယ္ ေျပာျပခ်င္ပါသည္။ အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံ အငတ္ေဘးက ကမာၻေက်ာ္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ့္ အထက္တန္း ေက်ာင္းသား
ဘဝ ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာင္းတြင္ ပိန္ခ်ံဳးခ်ိနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ ေသးသြယ္သူမ်ားကို “မင္း အီသီယိုးပီးယားက လာတာလား” ဟု ေနာက္ေျပာသည့္
စကားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လည္း ေက်ာ္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ဒီေနရာမွာ ေထာက္ျပခ်င္သည့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ အီသီယိုးပီးယား
ႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း အငတ္ေဘး ၾကံဳရာတြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၏ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီမ်ား
မွ ေဒၚလာသန္းခ်ီ၍ အဂတိလိုက္စားမႈႀကီး အေၾကာင္း ျဖစ္ပါသည္။ အဲဒီအခ်ိန္က အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ သူပုန္တပ္ေတြ
စစ္ပြျဲ ဖစ္ပာြ းၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္း ႏိုင္ငံေရး မၿငိမ္သက္ေသာ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ စစ္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္ေနခ်ိန္တြင္ တစ္ဘက္မွာ အငတ္ေဘးက
ဆိုးဝါးေနခဲ့သည္။ အငတ္ေဘး ဒုကၡ ကယ္ဆယ္ေရးအတြက္ ဂီတေဖ်ာ္ေျဖပြႀဲ ကီး က်င္းပရာမွ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ကူညီ ေထာက္ပံ့ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
ထို အကူအညီမ်ားကို သူပုန္ႏွင့္ တြဲေသာ ျပည္တြင္းပရဟိတ အဖြဲ႕မ်ားမွ တဆင့္ ပံ့ပိုးေပးခဲ့ ရပါသည္။ အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ား၏ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္
လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကို ျပည္တြင္း ကုန္သည္မ်ားထံမွ ဝယ္ယူ၍ ျပည္တြင္း၌ပင္ ျပန္ျဖန္႔ျခင္းကို အိုင္အန္ဂ်ီအိုမ်ားမွပဲ လုပ္ခဲ့ပါသည္။
သူပုန္မ်ားဘက္မွ ကုန္သည္ဟန္ေဆာင္ၿပီး ေငြေတြကို လက္ခံခဲ့ပါသည္။ အနည္းဆံုး ေဒၚလာ ၂ သန္းေလာက္အထိ ရွိခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ
ပိုက္ဆံမ်ားျဖင့္ လက္နက္ ဝယ္ယူခဲ့ပါသည္။ TPLF သူပုန္ေတြႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို အိုင္အန္ဂ်ီအိုမ်ား
မွ ေငြေၾကးမ်ား ေပးခဲ့ရပါသည္။ အစိုးရက ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဆက္ဆံ၍ သူပုန္အုပ္စုကေတာ့ အေမရိကန္ႏွင့္ ဆက္စပ္ခဲ့သည္။
အေရွ႕အေနာက္ အားၿပိဳင္မႈႀကီး ျဖစ္ခဲ့သည္။ အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနကို ၾကည့္မယ္ဆိုလွ်င္ တကယ္ လိုအပ္ခ်က္ရွိသူေတြဆီကို
အလွဴရွင္မ်ား၏ အကူအညီေတြ ထိေရာက္စာြ ေရာက္ရွိဖို႔ ခဲယဥ္းခဲ့သည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ အဆိုပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္
အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံ၌ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္သည္ နာဂစ္ျဖစ္ၿပီး ၂ ႏွစ္ခန္႔ၾကပါၿပီ။ ၂ ႏွစ္ခန္႔ ၾကာေသာ္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွးေနေသာ နာဂစ္ေဒသမ်ားအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး

အကူအညီမ်ား က႑ေပါင္းစံု၌ လိုအပ္ေနပါေသးသည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ တဝွန္း၌လည္း ဆိုင္ရာ က႑အသီးသီ၌ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား
လိုအပ္ေနပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားမွ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ ျပည္သူလူထု ရရွိႏိုင္ပါသည္။ ျပည္သူလူထု ဆီကို အလွဴရွင္မ်ား၏
ထိေရာက္ေသာ အကူအညီမ်ား မွန္မွန္ကန္ကန္ေရာက္ရွိေစခ်င္ပါသည္။
“ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးျခင္း၊ က႑ေပါင္းစံု၌ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်ျခင္းႏွင့္အတူ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ေတြရ႕ဲ ၾကားမွာ ႏိုင္ငံေရးကလည္း

မေရရာ မေသခ်ာ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ ကူညီသူဟု ဆိုသူမ်ားကလည္း အစိုးရ မေကာင္းေၾကာင္း ေျပာၿပီး ကိုယ့္အိတ္ထက
ဲ ိုယ္
ပိုက္ဆံထည့္... စသည့္ စသည့္ အေျခအေနမ်ား ၾကားတြင္... ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ အမွန္တကယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ
လိုအပ္ေသာ ေဒသမ်ား မွ ျပည္သူေတြဆီကို အလွဴရွင္မ်ား၏ အကူအညီမ်ား ထိေရာက္စာြ ေရာက္ရွိဖို႔ ဆိုတာကေတာ့...”
သဲတစ္ပင
ြ ့္

vyGwmÅ rS apwem&Sif q&mrav;ESi.hf ..
အင္တာဗ်ဴး - SST
ေမး - အစ္မတို႔ ေက်ာင္းက ဘယ္လိုေက်ာင္းမ်ိဳးလဲ။ ဘယ္တုန္းက စဖြင့္တာလဲ။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစတာပါ။ ဧရာဝတီတိုင္း လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္က ေက်းရြာတစ္ရြာမွာပါ။ အဓိကက ေက်ာင္းမေနရေသးတဲ့ ကေလးသူငယ္မ်ား
စာတတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ပါ။ အခမဲ့ေက်ာင္းပါ။ ကေလးေတြကေတာ့ ၈ ႏွစ္ ၉ ႏွစ္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ေတြမ်ားပါတယ္။
ေမး - မိဘေတြကေကာ ပညာေရးကို လိုလိုလားလားရွိၾကပါသလား။

အင္း... မိဘေတြက ပညာေရးကို အားေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အသိပညာမၾကြယ္ဝမႈနဲ႔ မိသားစု စီးပြားေရး မေျပလည္မႈေတြေၾကာင့္
ကေလးေတြက ေက်ာင္းတက္ရမယ့္ အရြယ္ေရာက္ေနေပမယ့္ စာသင္ခန္းကို မေရာက္ၾကပါဘူး။ ဒီစာသင္ခန္းေလး ျဖစ္ဖို႔
အတြက္ ေက်းရြာမွာရွိတဲ့ ရပ္ကြက္အသီးသီးကို တစ္အိမ္တက္ဆင္း လိုက္ၿပီး စည္း႐ံုးေဟာေျပာ ခဲ့ရပါေသးတယ္။ မိဘမ်ားဘက္က
ေငြေၾကးေပးရန္ မလိုတဲ့အျပင္ ကေလးေတြကို စာေရးကိရိယာေတြပါ အခမဲ့ေပးၿပီး သင္ေပးမယ္ဆိုတာကိုပါ ေျပာရပါတယ္။ အဓိကက
ကေလးေတြကို ေက်ာင္းမွန္မွန္ပို႔ေပးဖို႔ ဆိုတာကိုလည္း ေျပာခဲ့ရတယ္။
ေမး - ေက်ာင္းစာအျပင္ တျခား ဘာေတြကို သင္ေပးေသးပါသလဲ။

ေက်ာင္းမွာေပါ့၊ တနဂၤေႏြေန႔ဆိုရင္ ကေလးေတြ စာရိတၱပိုင္းနဲ႔ ဘာသာေရးအတြက္ ရည္ရယ
ြ ္ၿပီး ၁နာရီခြဲ
အခ်ိန္ယူၿပီး ေက်းရြာဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက သံဃာေတာ္ တစ္ပါးပါးကို ပင့္ၿပီး သင္ၾကားခိုင္ပါးတယ္။ တနလၤာေန႔မွာ တစ္ကိုယ္ေရ
သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆံပင္ညွပ္တာ၊ ေျခသည္းလက္သည္းညွပ္တာေတြကို ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔တိုင္း
ကေလးေတြ ဗဟုသုတရေစမယ္ပ့ ဇာတ္ကားေတြ၊ ေတးသီခ်င္းေတြ၊ ကာတြန္းေတြကို ဗီဒီယိုျပၿပီး စိတ္အပန္းေျဖေစပါတယ္။
ေမး - လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ နာဂစ္ျဖစ္တုန္းက အစ္မတို႔ စာသင္ေက်ာင္းေလး ဘယ္လိုျဖစ္သာြ းခဲ့လ။ဲ

ကၽြန္မတို႔ ေက်ာင္းရယ္၊ အိမ္ရယ္၊ စပါးစည္လည္း ၿပိဳလဲခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ နားခိုတဲ့ အေဆာင္လည္း ေလဒဏ္ေၾကာင့္ အမိုးေတြ
မရွိေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းက ေက်ာင္းေဆာင္ ၿပိဳက်လို႔ မိုးလာခိုတဲ့ လူ ၃၈ ေယာက္ အသက္ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။
ေမး - အခု နာဂစ္ ၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီ ဆိုေတာ့ေလ။ အစ္မတို႔ ေဒသရဲ႕ အေျခအေနက ဘယ္လိုရွိသလဲ။
နာဂစ္ ၂ ႏွစ္ျပည့္ေပမယ့္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ျခစားတာေတြ နဂိုကထက္ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြလည္း ခုထိ
နာလန္မထူႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ စပါးစိုက္ပ်ိဳးေရးမွာလည္း ေကာက္စိုက္စရိတ္က ႀကီးၿပီး ထြက္လာတဲ့စပါးေတြက ထိုစရိတ္ေတြကို
မကာမိပါဘူး။ စပါးအထြက္ႏႈန္းမေကာင္းတာ၊ ပိုးမႊားဖ်က္ဆီးတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေမး - အခု ၂ ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ အစ္မတို႔ စာသင္ေက်ာင္းေလးကေကာ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

စာသင္ေက်ာင္းက မုန္တိုင္းၿပီးေတာ့ ယာယီျပန္ေဆာက္ပါတယ္။ အခုထိ အဲဒီ ယာယီေက်ာင္းေဆာင္နဲ႔ပဲ စာသင္ၾကား ေနရတုန္းပါပဲ။
အဲဒါက စခန္းေခ်ာင္းဆိုတဲ့ ရြာမွာပါ။ သူနဲ႔ ကပ္လ်က္ ခ်င္းစုရာြ မွာ ေဆာက္လုပ္တဲ့ ေက်ာင္းဆိုရင္ ေဆာက္လုပ္ေရးအဖြ႕ဲ ေတြက
ေသခ်ာမေဆာက္ေတာ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ေဆာက္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ အက္ေၾကာင္းေတြ ကြဲရာေတြ ျဖစ္လာတာေၾကာင့္
ကေလးေတြအတြက္ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ရပါတယ္။
ေမး - အစ္မတို႔ ေဒသမွာ ေက်ာင္းဘယ္ႏွစ္ေက်ာင္းေလာက္ ျပန္ေဆာက္ျဖစ္ပါသလဲ။

ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပန္ေဆာက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ ရြာမွာေဆာက္တဲ့ ေက်ာင္းဆိုရင္ ေက်းရြာလူထုရ႕ဲ လုပ္အားကို
အခမဲ့သံုးတာ၊ ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္တဲ့ ကုန္က်မႈ စရိတ္ရ႕ဲ တစ္ဝက္ကို က်ခံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြကို
အသစ္ေဆာက္ေပမယ့္ အသံုးျပဳတဲ့ သစ္ေတြက အေဟာင္းေတြကိုပဲ အသံုးျပဳၿပီး ေဆာက္လုပ္ၾကရတာပါ။ နာဂစ္ေၾကာင့္ ၿပိဳက်သြားတဲ့
လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ခန္႔က ေဆာက္ထားတဲ့ အစိုးရ စပါးသိုေလွာင္႐ံုေတြ၊ ဂိုေဒါင္ပ်က္ေတြကို ေလလံဆြဲၿပီး ရတဲ့သစ္ေတြကို ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔
ဝယ္ယူအသံုးျပဳၿပီး ေဆာက္လုပ္တာပါ။ အဲဒီေတာ့ ေဆာက္လုပ္တဲ့ ေက်ာင္းအေရအတြက္က မ်ားၿပီး ေက်ာင္းခိုင္ခံ့မႈ Quality ကိုေတာ့
ရမယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ ကၽြန္မတို႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ဂ အုပ္စုရ႕ဲ ၃ ပံု ၁ ပံုခန္႔ရွိေက်ာင္းေတြက အသစ္ေဆာက္လုပ္ထားေပမယ့္ ၂ ႏွစ္ ၃
ႏွစ္အတြင္း ၿပိဳက်မယ့္ အႏၲရာယ္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ေက်ာင္းသားမိဘ ေတြကလည္း စာသင္ေက်ာင္းသြားတဲ့ သားသမီးေတြအတြက္
စိုးရိမ္ ပူပန္ေနရပါတယ္။

&ifxuJ pum;oHrsm;
နာလန္ထူရမယ့္ နာ
ဂစ္အလန
ြ ္ကာလ
နာဂစ္ၿပီးစ ဒုကၡမ်ား
စြာ ၾကံဳၾကရတဲ့ လ
ူသားေတက ြ ို စာနာစိတ္နဲ႔ အ
ေဆာင္ရက ြ ္ခဲ့ၾကတာဟာ (၂ ဖြ႕ဲ အစည္းေပါင္းစံု၊
) ႏွစ္ကာလ ရွိခဲ့ၾက လူပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးစံုတို႔က
အားထုတ္ႀကိဳးစား ၿပ ။
ီ လူသားခ်င္း ႐ိုင္းပင ကူညီခဲ့ၾက၊
ေဆာင္ရက ြ ္မႈေတဟ း
္ က ည
ူ ခ
ီ ၾ
့ ဲ ကတ ့ ဲ အ ဖြ
ြ ာ ဂုဏ္ယူစရာပါ ဲ ႕ အ စည ္းေတ၊ြ လူပုဂၢိဳလ္ေတ
ျပန္လည္ထူေထာင ပဲ။ ယခုကာလမွာေတ ရ
ြ ႕ဲ
္ေရး (Resettlemen ာ့ အေရးေပၚ ကိစ
t + Rehabilitatio ၥမ်ား လနြ ေ
္ ျမ ာက္လာလို႔
မမာမက်န္းျဖစ္ခဲ့တ n) ေတက ြ ို လုပ္ကိုင္ေဆာင
ဲ့ လူနာကို အေရးေ ္ရကြ ္ ၾကရပါၿပီ။ အသ
ပၚ ကုသမႈ၊ ပံုမွန္ ျပ ည္းအသန္
ျပန္လည္ထူေထာင ဳစုမႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီး
္ ေပးရသလို နာဂစ စီးတဲ့အခါ နာလန္ျ
္လူထုကိုလည္း ဒီသ ပန္ထလာေစဖို႔
အခါမွာေတာ့ လူထ ေဘာအတိုင္း လုပ
ုရ႕ဲ အားမာန္ေတက ္ကိုင္ကူညီ ေဆာင
ြ ို ႏိႈးဆၿြ ပီး၊ ဘဝရ ္ရက ြ ္ေပးၾကရတာပါ။
(Survival) ႏိုင္ၾက ႕ဲ ေလာကဓံေတက ြ ဒီလို
ေစဖို႔ ပံ့ပိုးၾကရပါေတ ို ကိုယ္တိုင္ ေက်ာ္လ
ာ့မယ္။ ႊားႏိုင္ၾကလို႔၊ ေရရွည
္ ရွင္သန္
လူသားရဲ႕ အားမာ
န္ေတက ြ သာ ကိုယ့္အား
ဆက္လက္အားက ကိုယ္ကိုး ၾကရတဲ့
ိုးေနမယ္ ဆိုရင္... “ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး” ကို ေရ
“ခါးက်ိဳး နာလန္မထ ွ႕ေဆာင္ႏိုင္ပါလိမမ ့္ ယ္။ သူတစ္ပါးက
နာဂစ္ဒဏ္ခံခဲ့ရတ ူ” ျဖစ္တတ္တယ္လ ို
ဲ့ လူထုအတက ြ ္ ကိုယ့္အားကိုယ ႔ ု ိ ဆ စ
ု ိ က ားရွိပါတယ္။ ဒါေၾက
ကို မွန္ကန္ထိေရာ က
္ း
ု ိ ႏိ ုင္မယ.့္ .. “စမ ာင ့ ္
က္ၿပီး၊ နည္းလမ္းတ ြ ္းေဆာင္ရည္ တည
က် ေဆာင္ရက ္ေဆာက္မႈ (Capac
လူပုဂၢိဳလ္မ်ားလည ြ ္ေပးၾကရပါေတာ့မယ ity Building)”
္း ရွိေနၾကပါၿပီ။ ဝမ ္။ ေဆာင္ရက ြ ေ
္ ပး ေန
္းသာစရာပါပဲ။ ဒီေတ တ ဲ့ အဖြ႕ဲ အစည္း၊
စိတ္ဓာတ္” ေတြ တ ာ့ လူထုအတင ြ ္းမွာ ဆက္လက္ျဖစ
ိုးပြားေစဖို႔ ဆက္လ ထ
္ န
ြ ္းရမယ့္ “ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး
က္ဝိုင္းဝန္း ပံ့ပိုးက
ဦးေဆာင္ေနၾကပါ ူညီႏိုင္ၾကေစရန္ ဆ
တယ္။ ဆႏၵ၊ ဝီရိယ ႏၵျပဳလိုပါတယ္။ လ
၊ ပညာနဲ႔ ယွဥ္တတ ဲြ ဲ့ ခိုင္မာေသာ စိတ ူသာလွ်င္ ပဓာန စိ
အခက္အခဲမ်ားက တ္ကသာ
ို ေက်ာ္လႊားလန ြ ္ေျမာက္ ႏိုင္ၾကပါ ္ဓာတ္နဲ႔
ေစ။
ေဒါက္တာ ထိန္ဝင္
း
Freelance Consul
tant
(Health, Training
& Social Mobiliza
tion)
ူေတရ ြ ႕ဲ ရင္ထမ ဲ ွာ
်မတ ႔ ု ိ အပါအဝင္ တခ်ိဳ႕လ ္ဆိုရင္ Local
ခ
္ တ
့ ဲ ာ အခု ဆ ို ၂ ႏွစ္ရွိၿပီ ေလ ။ က
တ
ု ိ ာက ု ိ အ ျပဳသ ေဘာနဲ႔ ၾကည့္မယ
နာဂစ္ျ ဖစ စ ဆ
္
ဒါေပမယ့္ ဒီ ၂ ႏွ တ႕ြ ရမွာပါ။
ေဆ ြ
း ေတ ြ ျဖ စ္ က်န္ေနတုန္းပါပဲ။ ာ
ွ းမ ေ
ႈ တ ြ ျဖ စ္ တ ည္ခဲ့တာကို ျမင္ေ
အလမ ြ ္းအ ပ
ႈ ရ
္
လို႔ေခၚတဲ့ လူထုလ ြ ည္း ရခဲ့ပါေသးတ
ယ္။
ြ အ ပါအ ဝင ္ Social Movement ေထ ာက အ
္ ပံ ေ
့ တလ
အ
NGO ေတ ူ အကူအညီေတြ
င
ု င
္ တ
ံ က ာရ ဲ
႕ ေစ ာင့္ၾကည့္မႈနဲ႔အတ အ
့ ္ စား ဒီလို အကူအ
ညီေတက ြ ေန
ဒါ့အျပင္ ႏိ ြ ို အျပ စ္ တင္ ေနမ ယ
တာေတက
ခ်က္ေတ၊ြ လိုအပ္ ိုခ်င္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လိုအပ္ က ာင္းလိမ့္မယ္လို႔ ဆ
ယ
္ တ
ူ ာက ပိ ေ
ု
ြ ထုတ
အက်ိဳးအျမတ္ေတ
Si Phoung
nator
Program Coordi
Mekong Alumni
ternational
Earth Rights In

အခင
&ifxuJ pum;oHrsm;
ြ ့္အေရ
းဟူသမ
အေက ွ်မွာ ႐ုတ
ာင္းဆုံး ္ခ်ည္းပ
အျငင္း တ က ယ္ ျဖစ ်ံထက ြ ္သာြ
ခံခဲ့ရတ ္သင့္ခဲ့တ းႏိုင္တ
ယ္၊ နာ ယ္။ နာ ဲ့ အေတ
ေသခ်ာ ဂစ္ ေဒ ဂ စ ာင္ပံေတ
တာက သကို က ္ ေ ဒသ က ရ
ြ ွိတယ
ေ တ ာ့ ကၽြ န ည
ူ သ
ီ ု ိ က မ
ူ ္တဲ့၊ တ
တင္းတ ္ေတာ္တ တ
ူ ခ်ိဳ႕ မလ ယ ့္ အေရ ကယ္ဆ
င္းျပည ႏ
႔ ု ိ တ
ြ းေ ပ ၚ ိုရင္
မျဖစ္ပ ႕
္ ခ ျ
့ ဲ ပီ၊ ဆက င
ု ိ င
္ ံ တစ္ခ လ
္ ပ္ျခင္းန အ က ူအညီတ
ါေစနဲ႔ လ ္ျပီး... ဆ ုခုလေ ဲြ နခ႕ဲ တ ႔ ဲ အ တူ အိပ ခ်ိဳ႕
ို႔...။ က္ခါ ဆ ယ္၊ လ ္စက္သ
က္ခါ လ ေ
ဲြ နဆပ ာ
ြ း ခ ၾ
့ ဲ က
ေ
ဲြ နအုန ဲ ၊ဲ အခ ရတယ
ကိုေဇာ ္းမွာလာ ု နာဂစ ္၊
္ဝင္း (န း။ တ သ ္ ႏွစ္ႏွစ
ယူးေယ က္တာ ္
ျပည္ပေ ာက္) အလမ ဲြ ်ား
ရာက္ ျမ
န္မာတ
စ္ဦး
တြ ရွိခဲ့ေပမယ့္...
တြ ငး
္ မွ ာ နာဂစ္ ေ ၾက ာင္ ့ ေသ ေပ်ာက္မႈေတြ စိတ္ဆင္းရဲစရာေ
ဒီ ၂ ႏွစ္အ ္ေတြ
္ တ ြ
ဲ ကည
ူ တ
ီ ့ ဲ အဖ ြ ႕ဲ လႈပ္ရွားမႈေတြ ရည္မွန္းခ်က
႕ဲြ အစည္းေတရ
လူသားခ်င္း စာန ာစြ ာ လက
ေထာက္ခံပါတယ္။
ကိုေတာ့ ကၽနြ ္ေတာ္ အျပဳသေဘာ အေနနဲ႔
Sai Hseng Jom

Student (Thailand)
Mae Fah Laung University
ကၽြန္ေတာ့္
အေနနဲ႔ကေ
တာ့ ဒီ ၂ ႏ
ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတက ွစ္မွာ ျဖစ္လ
ြ ို အားမရ ာတဲ့ တိုးတ
တာ အမွန္ပ က္မႈေတ၊ြ
မရပါဘူး။ ဒ ါ။ ဘယ္သူ႔က
ီေတာ့ ႏိုင္င မ
ု ိ လ
ွ ညး
္ အျပစ္တင္လ
ံရ႕ဲ အေျခအ
မ စမ ြ ္းေဆာင္ႏ ေနေတက ြ ို ေျပာင္းလ ို႔
ိုင္တဲ့ ကၽြန္ေ ေ
ဲ အာင္
တာ့္ကို ကၽြ
န္ေတာ္ပဲ အ
ျပစ္တင္မိပ
အုပ္စိုး ါေတာ့တယ
္။
ျပည္ပေရာက
္ ျမန္မာေက
်ာင္းသား
ားေတြ ရဖို႔ ဒီထက္မက

ာ္ တ ႔ ု ိ ဒီ ထ က ပ
္ ေ
ု ိ ကာ င္ း တ ဲ့ အေျခအေနေတ၊ြ အေနအထ
က်ေနာ့္အထင္က က်ေန ကၽန ြ ္ေတာ္တို႔
က္ စ ေ
ု ံ ထ ာင စ
့ ္ က
ု ံ လ က္တက ဲြ ူမယ့္လူေတြ ရွိမယ္ဆိုရင္
။
္ ဘ
ပိုလုပ္ရဦးမယ္ ထင္တယ ဲြ ုပ္မယ့္သူ ၁၀
လ
စ္ ခ ု အျ ဖစ ္ ေျပ ာင း
္ လ ဲ
ႏ ိုင္မွာ အမွန္ပ။ဲ ဒီေန႔ လက္တ
ေဒသကို ပိုမိုလွပတဲ့ ေဒသတ ္။ ကိုယ့္အသိုက္အျမံဳ
ကျ
္ ဖန ္ ၁၀၀ ရွ ိေအာင္ ကၽန ြ ္ေတာ္တို႔ စည္း႐ံုးၾကရမယ
ေယာက ရ
္ ွ ရ
ိ င္ ၊ မန ္ လုပ္တာပဲ
ာေ အာ င္ လ ပ
ု တ
္ ာဟ ာ ကိ ုယ့္ရ႕ဲ အိမ္ကို သာယာေအာင
ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္ကို သာယ
္လာဖို႔ လိုပါတယ္။
ဆိုတာကို လူတိုင္းနာလည
ညီလင္းေအာင္
Freelance Reporter

For More Information...
Please contact: cmfnargis@gmail.com

2 Years Post Nargis Memorial Journal Eng

Uploaded by

Document Information

Original Description:

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2 Years Post Nargis Memorial Journal Eng

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2 YEARS POST-NARGIS MEMORIAL JOURNAL

2 ESpfjynfh em*pftvGef txdrf;trSwf *sme,f

Does the two years period

arv 2 &uf? 2010 02 May, 2010

Fictional Short Stories

Translators: Contact: Memorial

cifAsm;[m {&m0wD jzpfw,f 20

&ifxJrSm xifuseqf J {&m0wD 22

02 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

The storm with an Indian name, Nargis, terribly devastated hundreds of

လူေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကို နာရီပိုင္းအတြင္းမွာ လွလွပပ ဖဲ့ေခၽြသာြ းခဲ့တဲ့ နာဂစ္ဟာ

နာဂစ္ေၾကာင့္ အသက္ေပးခဲ့ရတဲ့ လူေတြ ရွိသလို၊ နာဂစ္ကေန အသက္ရွင္ က်န္ခဲ့တဲ့ လူေတြလည္း

(၂)ႏွစ္ဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာဟာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေတြ တစ္ပတ္လည္လို႔ ဒီလိုခံစားမႈေတြကေန

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 03

“Hold the hand of your son...”

04 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 05

Flowers are going to bloom…… with their buds and stems

06 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

“Yes, we will help as much as we can.”

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 07

08 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 09

10 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 11

The victims of the disaster may suffer from:

Such emotional trauma can be treated by talk therapies, Cognitive-Behavioral Therapy

12 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

A relief camp was set up for these people in need. I acted as a

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 13

I started working as the INGO staff for develop-

14 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

“Poorness with low-level in every sectors;

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 15

Q – Which subjects do you teach in addition to formal education?

Q – Now, 2 years after Nargis, how is the situation in your region?

Q – How many school buildings were rebuilt in your area?

16 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

It’s been two ye

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 17

Nyi Lin Aung

18 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

ဘာေၾကာင့္ ဘယ္လို ဘယ္သူ႔ကို

အိုဘယ့္ ဧရာဝတီ ငဲ့

ဒုကၡနဲ႔ ထုဆစ္ၿပီးရတဲ့ အမွန္တရားဟာ အင္အားပါ

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 19

20 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 21

22 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 23

တျဖည္းျဖည္း မိုးေရာ ေလပါ ႀကမ္းလာသည္.. ကေလးနွစ္ေယာက္ကလည္း ေအးမိကို တိုးဖက္လာရင္း အေမ ေႀကာက္တယ္

“သားလက္ကို တြဲထား...” ကိုရင္သာေအးရဲ႕ ေအာ္လိုက္တဲ့ အသံက ေဝးသြားသလိုပ။ဲ ကိုင္ထားတဲ့ သားရဲ႕ လက္ကေလး

24 2 Years Post-Nargis Memorial Journal

သတိရလာေတာ့... ေအးမိ ဘယ္ကိုေရာက္ေနမွန္းမသိ။ လြင္ထီးေခါင္ႀကီးထဲ လမ္းေလွ်ာက္ေနမိတယ္။ သားေလးေရာ.. သမီးႀကီးေရာ...။

ေနာက္ေတာ့ ရြာကို အကူညီေတြေရာက္လာတယ္။ ေအးမိတို႔ အိမ္ကေလးကိုလည္း ျပန္ေဆာက္ႀကတယ္ ဒါေတြ အားလံုးကို ေအးမိ

“ေအးမိေရ... လုပ္ငန္းေတြ မေကာင္းေတာ့ မင့္ကေလးေတြ ငါ ေက်ာင္းဘယ္လိုထားရမလဲကြာ။

“ေအးမိေရ... အိမ္ကေလးကို ျပင္၊ အမိုးေတြ မိုးရေတာ့မယ္။ ဓနိစိမ္းေတြပဲ ခုတ္မိုးႏိုင္ေတာ့တယ္ကာြ ။ ႀကာႀကာေတာ့

“သမီးေလးမွာလည္း မုန္တိုင္းနဲ႔ ႀကံဳၿပီးကတည္းက အရမ္းကို လန္႔တတ္ေနတယ္။ ရြာကို လာတဲ့ ဆရာေလးကေတာ့ စိတ္ကို

“ေအးမိေရ... ငါတို႔ လူေလာကမွာ အသက္ရွင္ရတာ ပင္ပန္းလြန္းလွတယ္၊ မင္းနဲ႔အတူ တို႔အားလံုး ဘာလို႔ ပါမသြားတာလဲ

em*pf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf *sme,f 25

ထိုကဗ်ာေလးကိုၾကားလိုက္တိုင္း စိတ္ထဲမွာ ခံစားခ်က္ႏွစ္ခုက တၿပိဳင္နက္ဝင္လာပါတယ္။ တစ္ခုကေတာ႔ ေပ်ာ္တဲ့စိတ္၊

ေအာ္... စာသင္ေက်ာင္း... စာသင္ေက်ာင္း... “အမ်ိဳးသားစည္းကမ္းအစ စာသင္ေက်ာင္းက” တဲ့ေလ။ အခုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာက

2 ESpfjynfh empftvGef txdrf;trSwf sme,f

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 03

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 05

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 07

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 09

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 11

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 13

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 15

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 17

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 19

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 21

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 23

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 25

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 27

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 29

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 31

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 33

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 35

empf 2 ESpjf ynfh txdr;f trSwf sme,f 37