AUTOR

ZYHDI AXHEMI

ENGLISH - ALBANIAN -SERBIAN VOKABULAR I FJALËVE DHE

VOCABULARY TERMEVE NGA LËMI I SHERBIMIT
WORDS & IDIOMS DOGANOR
FROM THE FIELD OF ANGLISHT-SHQIP- SERBISHT
CUSTOMS SERVICE

RECENSENT:
PROF. DR. PARTIZAN SHUPERKA
PROF. DR. MURTEZA SHLLAKU
PROF. ABDYL ZHAVELI
LEKTYRA:
PROF. BURHAN GJERQEKU
PROF. ANDREJ SEVER
DIZAJNI I BALLINËS:
FATLUM HALITI
TEKNIKA:ECC.I DIPLOMUAR
VAHEDIN QERIMI
 P A R A T H Ë N J E

Përvoja ime e gjatë 3o vjeçare dhe dashuria ndaj profesionit të doganierit ishin shkas dhe inspirim për
qasje të përkushtuar të përzgjedhjes dhe grumbullimit në një vend, të termeve, nocioneve, shprehjeve
dhe instituteve juridike doganore, tregtisë së jashtme dhe të transportit ndërkombëtar të mallrave, pa
pretendim se e kam përmbyllur këtë koleksionim në tërësi.
Në ligjëratat që kisha fat t'iu mbaj gjeneratave të reja të doganierëve, pos tjerash, ata i kam përgëzuar
për pozitën e tyre të rëndësishme në organet e administratës shtetërore dhe të privilegjit të tyre, duke u
shprehur figurativisht "të ambasadoreve" në kufijtë e territorit doganor të Kosovës,kufinjë jo të ndarjes,
por të afrimit dhe të bashkimit me botën e progresit.
Njohja e termeve dhe e shprehjeve nga fusha e këtij trajtimi mendoj që është imperativ për sajimin e
një gjuhe profesionale, të kuptueshme dhe decidive, çfarë e përdorë ligjdhënësi në hartimin e dispozitave
ligjore, por të një stili të standardizuar që ngërthen në veti specifikat gjuhësore të Kodit doganor si "Legs
Specialis" (Ligj Special) dhe të dispozitave të tjera që pasojnë.
Komunikimi gojor dhe me shkrim me fjalor profesional e të kuptuar mirë i jep shërbimit imazhin
dhe kulturën e artit gjuhësor.
Duke ushtruar punët dhe detyrat, në dokumentacionin që e përcjell mallin, doganierët shpesh
ndeshen me terma dhe nocione të panjohura,andaj njohja solide gjuhëve të huaja, e sidomos e gjuhës
angleze, i eviton barierat procedurale duke mundësuar qarkullimin më të shpejtë të vlerave materiale dhe
shpirtërore, në njërën anë,e në anën tjetër atribuon në afrinë e njerëzve të racave,kombeve dhe të
konfesioneve të tjera.
Synim kryesor imi është që përmes këtij fjalorthi t’i paraqes në mënyrë sa më besnike idiomat e
cekura më lartë, si dhe përcaktimin e tyre sa më me vend e autentik. Këtu janë kapur mbi 4ooo fjalë e
shprehje,
duke konsultuar literaturë dhe fjalore të ndryshëm, nga të cilët do ta veçoja atë të kolegut tim të vyer,
Silvester Varga.

Është kënaqësia ime t'iu shpreh mirënjohje dhe falendërim kolegeve te punës: Lulëzim Rafunës,
Arben Spahiut, Blerim Halimit, Dardan Shales dhe Lumnije Ahmetit si dhe birit tim, Virgjil Axhemit, për
përkrahje në literaturë, kurajo dhe inspirim.
Me gjuhë të pastër profesionale, shpresoj që edhe Shërbimi ynë i kontribuon një çik periudhës së rëndë
të transicionit dhe të afrimit më të shpejtë kah Evropa dhe në përgjithësi kah globalizimi. Bota me të
vërtetë po bëhet një " Fshat i Madh".
Të gjitha vërejtjet dhe plotësimet e arsyeshme e qëllimmira nga lexuesit e nderuar i mirëpres, dhe ato do
zënë vend në ndonjë ribotim eventual të mëvonshëm.

Autori
PREFACE

My experience for more than thirty years and the passion for the profession of the customs officer
were the reason and inspiration for one dedicated approach on gathering and electing in one place the
words, notions and institutional idioms from the field of Customs service, international trade and
international transport, not pretending that I have over closed the collection as whole.
I had the honor to give lectures to the new generations of the customs officers, except other,
I expressed my congratulations for their very important position within the administration and their
privilege, figuratively saying to be ambassadors at the borders of Kosova territories, borders which do not
separate but bring it close to the civilized world.
 The knowledge of terms and idioms from this field of mind treatment which is binding for creating a
professional language, decisive and understandable, which is preferred by the authorities on compiling
the regulations.That means of a standardized style which over helms within it the language specifics of
Custom Code as "Legs Specials" and other dispositions which follow.
The oral and writing communication, with a professional vocabulary which is well understood gives to
the service the image and the culture of language art. While in works and duties, in the papers by which
the goods are followed, the custom officers often meet unknown terms and notions, so a good knowledge
of foreign languages and especially of English, excludes the procedural bars enabling quick circulation of
spiritual and material values in one side, and at the other confessions.
The main aim of this dictionary is to give as more identically as possible the idioms given above, and
giving their meaning as authentically as possible. This modest dictionary which in one version of
translation contains more than 4000 words and idioms i compiled, consulting different literature and
dictionaries from which I can stress the one published by my hard working colleague from this field,
Silvester Varga. I must express my appreciation and thanks to my work colleagues: Lulzim Rafuna, Arben
Spahiu, Blerim Halimi, Dardan Shala, Lumnije Ahmeti and my son Virgjil Axhemi for their support at the
literature field as for encouraging and giving me inspiration.
With a clear and professional language I hope our Service gives a small contribution to a difficult
transitional period and
to an accelerating leaning towards Europe and globalization process. The world is really becoming a Big
Village.
All the objections and additions from the honored readers are welcome with the aim of completion for an
eventual republishing.

The Author
ENGLISH SHQIP SRPSKI
A
abalienation tjetërsim,shitje otu!ivanje, prodaja
abandon braktisje,heqje dorë ostavljanje, ustupanje
ustupanje u korist
abandon free of expences to braktisje,(ofertë)ne dobi të shtetit pa të drzave bez prava na
the revenue drejtë në kundërvlerë naknadu

abatement(tax) pakësim,zvogëlim,ulje tatimi umanjivanje (poreza)

abbreviation shkurtesë skra"enica
abduct rrëmbej kidnapovati
abduction rrëmbim kidnapovanje
navesti, podsta"i,
abet nxitje,bindje,mbush mendje sau#estvovati
abetment pjesëmarrje sau#esništvo
abetment in crime pjesëmarrje në krim sau#esništvo u zlo#inu
ability zotësi,aftësi,shkathtësi sposobnost, mogu"nost
ability aftësi,zotësi(juridike) pravna sposobnost
ability of judgement zotësi për të gjykuar sposobnost rasu!ivanja
able i aftë,i zoti sposoban, kadar

aboard në kuvertë të anijes,aeroplanit u prevoznom sredstvu

abolish heq,anuloj ukidanje, abolicija
abolition of a low anuloj ligjin ukidanje zakona

abolition of free zone heqje,anulim i zonës së lirë ukidanje slobodne zone

aborigines paraardhës starosedeoc
above par mbi paritet iznad pariteta
abroad jashtë vendit inostranstvo

absent që mungon,jo i pranishëm odsutan

absolute absolut,i përkryer apsolutan,savršen
absolute liability përgjegjësi absolute apsolutna odgovornost
absolute rights të drejta absolute apsolutna prava

absolute decree aktgjykim i plotëfuqishëm punopravna presuda

absolute discharge shkarkim absolut punopravno osloba!anje
absolute discretion diskrecion i plotë potpuna diskrecija
absolute rent rentë absolute apsolutna renta
absolute value vlerë absolute apsolutna vrednost
absolve shfajësoj,ndjej,fal opraštanje
 tërheqje(vetëpërmbajtje nga konsumimi i
abstinence drogës) uzdržavanje

abundance of goods lepezë(asortiment)i gjerë i mallrave širok asortiman robe

abuse keqpërdorim zloupotreba,zlostavljanje
abutting fqinjë,kufitar komšija, grani#ar
acceptance pranim,miratim prijem, odobrenje
acceptance of the
declaration pranim i deklaratës prijem deklaracije
access afrim,qasje,leje afrimi pristup
accession bashkangjitje,shoqërim pristupanje

accessory plotësues,i shtuar,ndihmës oprema, pribor, priklju#ci

nezgoda, nesre"a,
accident fatkeqësi,aksident,avari havarija
accidental i rastësishëm,i papritur slu#ajno, neo#ekivano

accommodation përshtatje,marrëveshje,ujdi prilago!avanje, smeštaj

accompany përcjell,shoqëroj propratni

accompanying document dokument shoqërues, fletëpërcjellëse propratni dokument

accomplice ndihmës,bashkëfajtor saradnik, sau#esnik

accomplicity(in crime) pjesëmarrje në vepër penale sau#esništvo u zlo#inu

accomplish i plotëson,i përmbush ispuniti, ostvariti
ostvaren, ispunjen,
accomplished i kryer završen
accord pajtohem,dakortohem sporazum, saglasnost
accordance compliance përmbushje e kërkesës udovoljavanje (zahtevu)
according to the law në pajtim me ligjin u skladu sa zakonom
account llogari,hesap ra#un

accountancy,bookkeeping mbajtje e librave afariste(kontimi) ra#unododstvo

accreditation akreditim akreditacija
prispeti,
accrue (me,të,i)lidhet,shtohet,kthehet) gomilati,narastiti
preciznost, ta#nost,
accuracy saktësi ispravnost
accuracy of the particulars of përmirësim i shënimeve në deklaratën ispravnost podataka
the decelaration (doganore) udeklaraciji
acknowledge receipt of pranim i marrjes potvr!ivanje prijema
acquire fitoj,përvetësoj ste#i, nabaviti, zadobiti
acquired right e drejtë e fituar ste#eno pravo
acquisition përfitimi,furnizimi dobijanje, nabavka
dobijanje statusa
acquisition of origin përfitimi i statusit të origjinës porekla
acquisition of prefential
act
act in one’s own name and
on one’s own behalf
act of God (force major)
action
action for denial of rights
actual exportation
actual net weight
actually paid
acusation charge
ad hoc,occasional
ad interim(lat.)
ad valorem duty
add
added value
addict.
addiction dependence
additional quota
additional security
address
adjoing the boundary
adjudge
adjustment
administration
administration procedures
administrative cooperation
administrative customs
control
administrative document
administrative formalities
administrative inspection
administrative law
administrative measures
përfitimi i lehtësive preferenciale sticanje preferencijala
akt,veprim #in, #initi, delovati
delovati u svoje ime i na
vepron në emër dhe llogari të vet svoj racun
viša sila (prirodna
fuqija madhore nepogoda)
akcion,veprim,padi akcija, radnja, delovanje
tužba za osporavanje
padi për kontestimin e të drejtave prava
eksportimi real,i vërtetë stvarni, realni izvoz
pesha netto reale realna neto težina
stvarno pla"ena
e paguar realisht(vlera) (vrednost)
akuza,ngritje e padisë podizanje optužbe
za datu priliku,
ikohëpaskohshëm,ndonjëher povremeno
përkohësisht,gjatë kohës që privremeno
dogana sipas vlerës carina po vrednosti
shtesë,plotësim dodati, dopuniti
vlera shtesë dodatna vrednost
.i varur(ves i lig) zavistan
varësi(psh.nga narkotikët) posve"enost zavisnosti
kontingjent plotësues dodatna kvota
garancioni plotësues dopunska garancija
adresa adresa
përbri kufirit,fqinjësor grani#i se, pograni#ni
gjykoj,dënoj osuditi, doneti presudu
rregullim,ndreqje,përshtatje podesiti, usaglasiti
administratë,udhëheqje administracija, uprava
procedura administrative upravni postupak
bashkëpunim administrativ administrativna saradnja
administrativna carinska
kontrolli administrativ kontrola
administrativni
dokument administrative dokument
administrativne
formalitetet administrative propisane forme,
administrativna
inspektimi administrativ inspekcija
e drejtë administrative administrativni zakon
masa administrative administrativne mere
administrative power pushteti administrativ administrativna vlast
administrative
temporaire/temporary ATA karnet (privremeni
admission karneti ATA(import i përkohshëm) uvoz)
dopuštenje, prijem,
admission leje ulazak
admission of goods free of ulazak robe bez
duty importimi i mallit pa doganë carinjenja
admission entry leje për hyrje dozvola za ulazak
odobrava skladištenje
admit goods into warehouse lejon magazinimin e mallit robe
adolescencija,
adolescence moshë e mitur maloletnost
adulteration falsifikim falsifikovanje
advance shkoj përpara,avansoj unapred, avansiram
advance payment pagesë avansi pla"anje unapred,
transport unapred
advanced freight transporti i paguar paraprakisht pla"en
advertising goods material reklamues reklamna roba
advertisement shpallje, lajmërim reklama, oglas
advertising sample mostrat reklamuese reklamni uzorak
advice këshillë savet
advisable i rekomanduar koristan, preporu#ljiv
advised i informuar obavešten
advisor,adviser këshillëdhënës savetnik
advocate avokat zastupnik
affix ngjis,shtoj dodati,pripojiti
affiliate filialë e bashkangjitur pripojiti filijalu, podržnicu
affirm dëshmoj tvrditi, svedo#iti

affixed vendosja e plombës (plumcës) postavljanje plombe

postavljanje oznake na
affixing marks on goods ngjitja e markës në mallra robu
postavljanje carinske
affixing of customs seals vendosja e plombes doganore plombe
afford jam në gjendje,i lejoj veti priuštiti, biti situiran
affranchise cliroj,shpengoj osloboditi se
after date pas afatit nakon roka
after date payment pagesë e sërishme naknadno pla"anje

against all risks kundër të gjitha rreziqeve protiv svih rizika

protiv svih rizika
against all risks one’s will kundër të gjitha rreziqeve arbitrarisht samovoljno
age mosha životno doba
agency agjenci agencija
agenda rendi i ditës dnevni red
agent zyrtar i agjencisë (agjent) zastupnik
agent’s commission provizion i agjentit provizija zastupnika
aggravating circumstance rrethanë rënduese otežavaju"a okolnost

agreed i përcaktuar,i kontraktuar odre!en, ugovoren

agreement marrëveshtje ugovor
agricultural levies taksa bujqësore poljoprivredni porez
aid ndihmë pomo"
aimed synoj,marr në shënjestër usmeren,nišanim
air ajror vazdušni
air border kufi ajror vazdušna granica
klimatizovano
air conditioned plant aparat klimatizimi postrojenje
air mail posta me avion avionska pošta
air transport transport ajror vazdušni saobra"aj
aircraft carrier aeroplan bartës nosa# aviona
aircraft components pjesë të aeroplanit delovi aviona
airlaw e drejta ajrore vazdušno pravo
airlift bartje ajrore vazdušni prevoz tereta
airline vijë ajrore vazdušna linija
airport aeroport aerodrom
airport of destination aeroport destinimi odredišni aerodrom
carinska kancelarija na
airport customs office zyra doganore e aeroportit aerodromu
airport of departure aeroport i nisjes aerodrom polaska
airport of entry aeroport i hyrjes aerodrom ulaska
airport of loading aeroport i ngarkimit aerodrom utovara
airship aeroanije avion
airspace hapësirë ajrore vazdušni prostor
alcohol alkool alkohol
alcohol beverages pije alkoolike alkoholna pi"a
koli#ina alkohola u
alcohol by volume sasia e alkooolit në vëllim volumu
alias pseudonim pseudonim
alibi provë e mungesës alibi
lice koje se odri#e
alienator person që heq dorë nga prona vlasništva
aliquot përpjestuar pa mbetje deljenje bez ostatka
all told e thënë e tërë sve re#eno
allow lejon dozvoliti
allowance (reduction rabate) zbritje,rabat popust, rabat
almost thuajse,gati,për një qik skoro sve
also edhe,si dhe tako!e
alter ndërroj, ndryshoj menjati, izmeniti
alternativna
alternative percentage rules rregullat alternative të përqindjes procentualna pravila
ambassador ambasador ambasador
ambivalent dyvlerësi dvostruke vrednosti
amend korrigjon,ndryshon ispraviti, promeniti
amend decision korrigjim i vendimit promenti odluku
amercement gjobë globa, kazna
ammunition municion municija
amnesty ndjesë e përgjithshme pomilovanje
among ndërmjet,pranë izme!u,

amorphous pa trajtë,pa veti, pa rregull bezobli#ni

amortization
amortization depreciation
amount
amount of deducted
amount of the guarantee
amortizim amortizacija, otplata
zvogëlim i vlerës umanjenje vrednosti
shuma iznos
sasi e zvogëluar iznos umanjenja
shumë e garancionit iznos garancije

amount of customs duties shumë e tagrave doganore iznos carinskih dažbina

amount of the premium shumë e premisë iznos premije
amount of the quota sasi e kuotës iznos kvote
amount of the refund shumë e kthimit iznos povra"aja
amplification zgjerim,zmadhim poja#anje
analysis analizë analiza
analytic analizues analiti#an
anatocism kamatë mbi kamatë kamata na kamatu
animal disease sëmundje të kafshëve bolesti kod životinja
annex,enclosure shtojcë dodatak
announce lajmëroj shpall najaviti, objaviti
annual tariff quota kuotë tarifore vjetore godišnja tarifna kvota
annulled decision nullim,prishje e vendimit ukidanje odluke
anomaly parregullsi,përjashtim anomalija, nepravilnost
antedate daton përpara datirati unapred
anticonstitutional antikushtetues protivustavni
anti-dumping masë recesive në import pooštrene mere uvoza

antinomian kontradiktor,i kundërligjshëm protiv moralnog zakona

antiquites antikuitete,sende të vjetra antikvitet, starina

apparent i dukshëm,i kjartë o#igledno, o#evidno
appeal kundërshtim žalba, prigovor
appear duket pojaviti, istupiti
appearance dukuri pojava
appellant ushtrues i kundërshtimit podnosilac žalbe
appendix shtojcë,aneks prilog, dodatak
applicant parashtrues I kërkesës podnosilac zahteva
application kërkesë,lutje prijava, zahtev
application of highest primena najviše
customs duty aplikim i taksës më të lartë doganore carinske dažbine
apply ushtroj lutje,kërkesë primeniti, podneti zahtev
prijaviti se, konkurisati
apply for drejtohet për diç za
appoint emëroj,caktoj odrediti, imenovati
apportion përpjestoj razdeliti
apportionment,division shpërndarja raspodela, podela
appraisement estimation vlerësimi procena vrednosti
appreciate vlerëson proceniti, ceniti
apprehend dyshoj,frikësohem,arrest privesti,strahovati
approval leje odobrenje
approve lejon odobriti
odobren carinski
approved customs procedure procedura e lejuar doganore postupak
approved export eksport i lejuar odobren izvoz
approved import import i lejuar odobren uvoz

approximate pak a shumë,përafërsisht približno, otprilike

arbitrage arbitrazha arbitraža
arbitrarily me vetëgjyqësi pristrasno, svojevoljno
presuditi u slu#aju
arbitration of disputes zgjidhje e kontestit me arbitrazhe neslaganja,arbitrirati
procena fiktivne
arbitrary or fictitous value vlerësim me hamendje ,fiktiv vrednosti
archives arkiv arhiva
area hapësirë ,territor oblast, podru#je
obrazloženje,
argument(reasoning) arsyetim,shtjellim dokazivanje

arise ngrihet,del,rrjedh,rezulton di"i se, podizati

arm armë oružje
oznaka na ramenu,
armband lenta në krah traka
army ushtri,ushtarak vojska

aromatic substances lëndë,substancë aromatike aromati#na supstanca,

arrangement, measure masat,veprimi mera, akcija
arrears borxhe të papaguara nepla"eni dugovi
uhapsiti, pritvoriti,
arrest privim nga liria odgoda
arrestee i privuar nga liria pritvorenik, uhapšenik
arrival ardhja,kthimi dolazak, povratak
arrival note lajmërim për arritjen objava dolaska
arrival records, arrival podaci, poruke o
messages paraqitja-paralajmërim i arritjeve dolasku
article nen,paragraf.dispozitë #lan, stav, propis

article in short supply artikull që mungon në treg manjak proizvoda

articles imported proizvodi uveženi
disassembled or mallra të importuar në gjendje të rasklopljeni ili
unassembled demontuar të jokomponuar nesastavljeni
propisi iz ugovora o
articles of partnership dispozita të kontratës për shoqëri te lirë slobodnoj asocijaciji
artificial flavouring aromë artificiale vešta#ka aroma
ascertain vërtetoj, caktoj potvrditi, odrediti
aspect këndvështrim,aspect vid, aspekt
assembling komponim,bashkim sastavljanje, spajanje
asses vlerësim,logaritje vrednovati, procenjiti
assessment përcaktim i vlerës procena vrednosti
assets rezervat,stoqet aktiva, rezerva, sredstva
assistance ofrim i ndihmës pruižanje pomo"i
association shoqatë,ligë,organizatë udruženje, savez
assortment zgjedhje,asortiment asortiman, izbor
preuzeti (kontrolu),
zauzeti (stav),
assume ngarkohem,marr përsipër,pranoj pretpostaviti
assurance,insurance sigurim osiguranje
assured i siguruari osigurani
ATA carnet karneti ATA ATA karnet
ATA carnet convention konventa ATA ATA konvencija
atomska, nuklearna
atomic energy,nuclear power enerxhi atomike,forcë nukleare energija
atonement shlyerje e fajit brisanje krivice
attach ngjitje,lidhje spojiti, propratiti
attaché përfaqesues,atashe ataše
attached i lidhur(me dike) vezan(sa nekim)
attachment ngjis,lidh,bashkoj vezujem,prilažem
attempt tentim,mundim,përpjekie pokušaj, napad
attention vërejtje,vëmendje,kujdes pažnja, opomena
attest dëshmim svedo#iti, overiti
attestation of eye witnesses
attorney
attribute
attrition
attune
auction
audit
audition
auditor
authenticate,certify,verify
authenticated(document)
authentication
authenticity and correctness
of movement certificates
authenticity of document
authorization for inward
processing procedure
authorization to use the
autward processing
procedure
authorize
authorized consignee
authorized destruction
authorized representative of
the exporter
authorized
signature,authentic sign
authorized warehouse
keeper
automatc data processing
automated control system
autonomous suspensive
measures
auxiliary
availability
average
average price
average volume of trade
deklaratat mbi vrojtimet e dëshmitarëve izjava o#evica
prokurori javni tužilac
cilësi,vecori svojstva, karakteristike
tretje,ronitje rastvaranje,odronjavanje
përshtas,pajtoj prilagoditi, uskladiti
licitim,shitje publike licitacija, javna prodaja
shqyrtim,kontroll kontrola,revizija
dëgjim,provë,selektim saslušanje, selektiranje
revizor,kontrollor revizor, kontrolor
vërteton potvrditi, overiti
dokument autentik autenti#an dokument
vërtetim,autenticitet potvrda, autenti#nost
verodostojnost i
autenticiteti dhe korrektësia e ispravnost transportnih
çertifikatave të transportit uverenja
verodostojnost
identitet i dokumentave dokumenta
ovlaš"enje za postupak
lejim i procedurës së përpunimit të unutrašnjeg
brendshëm(aktiv) oplemenjivanja
lejimi i procedurës së përpunimit të ovlaš"enje za postupak
jashtëm (pasiv) spoljneg oplemenjivanja
lejoj,miratoj ovlastiti, odobriti
adresanti i pranuar ovlaš"eni primalac
lejimi i asgjësimit odobreno uništavanje
ovlaš"eni izvozni
përfaqsues i lejuar i eksportimit predstavnik
ovlaš"eni potpis,
nënshkrim i verifikuar verodostojan znak
ovlaš"eni držalac
pronar i autorizuar i depos skladišta
automatska obrada
përpunimi automatik i të dhënave podataka
automatski sistem
sistemi automatik i kontrollit kontrole
nezavisne suspenzivne
masa të pavarura suspensive mere
ndihmës pomo"ni
raspolaganje,
vlerë e kapshme dostupnost
mesatare prose#ni
çmimi mesatar prose#na cena
vëllimi mesatar i tregtisë prose#ni trgovinski obim
avoid shmangem nga, ruhem nga izbe"i
avoidance of law mospërfillje e ligjit izbegavanje zakona
#injenica, osnovno
axiom i,e,vërtetë na#elo
axis bosht osovina
axle load ngarkesa e boshtit osovinska nosivost
azote azot azot
azure kaltërsi plavetnilo
B
background prapaskenë,sfond pozadina,poreklo
bacon mish derri,proshutë slanina
bacteria mikrobe,bakterie bakterija
bag thes,strajcë,valixhe vre"a, torba, tašna
baggage plaçka personale li#ni prtljag
baggage of travelers plaçka të udhëtarve li#ni prtljag putnika
baggage, luggage paketa (bagazh) li#ni prtljag, prtljag
bail kaucion kaucija
balance bilanc,saldo bilans, izjedna#iti
balance of account bilanci pagesor bilans ra#una
balance of account baraspeshë e logarisë izravnanje ra#una

balance sheet footing vërtetim mbi gjendjen e bilansit potvrda o stanju bilansa
den#ana roba, roba u
bales top.rulo,deng balama

balkan route transverzala (rruga) ballkanike balkanska transverzala

ball bearing kushinetë me sacma kugli#ni ležaj
ball race kushinetë prsten kugli#nog ležaja
ban ndalesë zabrana
bandage lidhëse,fashë zavoj
bandbox kuti e lehtë për tesha lak sanduk za robu
bandit cub,pirat bandit
bank bankë banka
bank account logaria bankare bankovni ra#un
bank branch filial i bankës bankarska filijala
bank commission provizion i bankës bankarska provizija
bank credit kredi bankare bankarski kredit
bank deposit pjesëmarrja bankare bankarsko u#eš"e
bank guarantee garancioni bankar bankarska garancija
bank of circulation,bank of
issue,central bank banka qëndrore centralna banka
bank of deposit banka depozitare banka depozita
bank share aksione bankare bankarske akcije
prenos bankarskih
bank transfer kalimi i mjeteve pagesore sredstava
banking data shënimet bankare bankarski zapisi

bank-note apoen i parasë prej letres(bankënotë) banknota, nov#anica

bankrupt bankrotim,falimentim bankrot, pod ste#ajem
bar(of iron) shufer hekuri gvozdena šipka
bar code bar-kod,shifër bar kod
barbed wire tel me xhemba bodljikava žica
bargain blerje e lirë povoljna kupovina
barge lundër,maunë dereglija, teretna la!a
bearm brum testo
bure, ba#va, mera za
barrel bucele,fuqi zapreminu
barricade pritë,pengesë prepreka
barrier pengesë barijera, smetnja
barter ndërrim mallrash trampa
barter agreement marrëveshtje barteri sporazum o trampi
barter transaction punë me kompenzim kompenzacioni posao

barter transaction afarizëm në ndërrim të mallrave transakcija u trampi

bases to determine the baza për caktimin e shumës së tagrave osnovica za utvr!ivanje
amount of import duties importuese iznosa uvoznih dažbina
basic amount shumë themelore osnovni iznos
basic principle parim themelor osnovni princip
basic producte prodhime bazike osnovni proizvod
basic provisions masat themelore osnovne mere
basic regulation rregulativa themelore osnovna ragulativa
basic text teksti themelor osnovni tekst
basis bazë,themel osnova, temelj
osnova za ra#unanje
basis for calculating quotas baza për logaritje të kontingjentit kvota
basket of currencies shporta valutore valutna korpa
be processed,undergo prolazi kroz proces
processing operations kalon në operimet e përpunimit obrade
battery batare,bateri elektrike akumularor, baterija
pijaca, dobrotvorna
bazaar,(charity bazaar) pazar,treg (shitje bëmirëse) prodaja
beaker qelq,gotë #aša
bean fasule pasulj
beast bishë,shtazë,kafshë zver
bee bletë p#ela
beef mish gjedhi govedina
beer birra pivo
beet rrepë e kuqe repa, še#erna repa
behaviour qëndrim,sjellje ponašanje, vladanje
beneficiary i privilegjuari privilegovan, povlaš"en
benefit përparësi,dobi prednost, korist
benefiting countries and povlaš"ene države i
territories shtetet dhe territoret e privilegjuara teritorije
benefit(derive benefit from
customs) privilegj doganor carinska povlastica
best before(end) afati i përdorimit deri… rok upotrebe do...

bilateral agreement marrëveshtje dypalëshe ( bilaterale) bilateralni sporazum

bilateral quota kontingjent i ndërsjelltë,reciprok bilateralne kvote

bill fletëngarkesë tovarni list
billo f exchange,draft kambial menica
bill of loading fletëngarkesë e anijes brodska teretnica
bill of sale,invoice faturë e shitjes prodajna faktura, ra#un
bill of weight listë,fletë e peshës teretni list
bill draft law,proposal projekt i ligjit nacrt zakona, predlog
binding obliguese,detyruese obavezuju"i
informim i obligueshëm mbi tarifën obavezna informacija o
binding tariff information(bti) doganore carinskoj tarifi
biological material materie biologjike biološki materijal
biological weapon armë biologjike biološko oružje
black market treg i zi siva ekonomija
blackmail shantazh ucena
blank i zbrazët,i bardhë blanko
blank cheque çek i paplotësuar blanko #ek

ulazak u brod, avion,

board hyrje në anije,aeroplan,autobus etj. autobus
board of directors bord (këshill)i drejtorëve upravni odbor
body trup,organ telo, organ
bona fide i sinqertë,nikoqir i mirë istinski, pošten
obveznica, stavljen u
bond, bonded letër shtetërore me vlerë,mall i deponuar carinski magacin
roba u carinskom
bonded goods mallra në depon doganore magacinu
bonded goods warehouse depo doganore carinski magacin
bonded goods free slobodni carinski
warehouse depo e lirë doganore magacin
bond – note,transit bond fletudhëzimi doganor carinska propratnica
border kufiri granica
border control kontroll kufitar grani#na kontrola
carinska kancelarija za
border control crossing kontrolu na grani#nom
customs office zyra e kalimit doganor prelazu
pograni#ne propisane
border formalities formalitetet kufitare forme
border guard garda kufitare pograni#na straža
prepreke za zaštitu
border guard obstacles pengesat kufitare granice
border guard police polici kufitare pograni#na policija
pograni#na policijska
border guard police service shërbimi policor kufitar služba
borderline vijë kufitare grani#na linija
borrow huazuar pozajmiti
boundary kufiri granica
box kuti,arkë pregrada, kutija
boycott bojkotim bojkot
branch(of business) degë e biznesit grana delatnosti
branch(of business) line,
siding degëzim linje razgranata veza
brand(trade mark) markë,shenjë,stigmë marka, zaštitni znak
ime marke, zaštitnog
brand(trade mark) name emërtimi i markës znaka
verodostojnost zaštitnog
brand(trade mark) fidelity besnikëria ndaj shenjës mbrojtëse znaka
branded goods mallra me markë proizvodi sa markom
brandy konjak rakija, konjak

Braile letters shkresë e personave të verbër Brajevo pismo

breadth gjerësi širina
nasilno ukljanjanje
break of customs seal heqja me dhunë e plombës doganore carinske plombe
breach kundërvajtje prekršiti, kršenje
bribery,corruption mitosje,koruptim podmi"ivanje, korupcija
brigadier general gjeneral brigade brigadni general
broke pa para bez para, švorc
posrednika na berzi,
broker ndërmjëtesues në bursë (aksionesh) broker

brokerage kompenzim për ndërmjetësim posredni#ka provizija

bucketshop tregtizë aksionesh mala berza
budged revenues të hyra buxhetore budžetski prihodi
budged buxhet budžet
budged deficit deficit buxhetor deficit budžeta
budged year vit buxhetor budžetska godina
budgetary buxhetor budžetski
budgetary institution organ buxhetor budžetska institucija

bulk cargo ngarkesë me mallra të shkapërderdhur tovar sa rasutom robom

bulk goods mallra vëllimor (gabarit) kabasta roba
bundle deng mallrash den#ana pošiljka
bureau,office zyre,shkrimtore biro, kancelarija
business punë veprimtari delatnost
business activity aktivitet afarist poslovna aktivnost
business community bashkësi afariste poslovna zajednica
business co-operation bashkëpunim afarist poslovna saradnja
business organization organizim afarist poslovna organizacija
businesstransaction transaksion afarist poslovna transakcija
businessman person afarist poslovno lice
buy,purchase blej,blerje kupiti
buyer,consumer blerësi kupac
buying commission provizion i blerjes kupovna provizija
by air nëpër vijë ajrore avionski
by land nëpër tokë drumski
by sea nëpër det pomorski
by product nus- prodhim nus proizvod

C
cabin baggage, luggage plaçka personale li#ni prtljag
cabotage lundrim,kabotazh plovidba, kabotaža
calamity fatkeqësi nesre"a
calculate bërje hesap,kalkulim ra#unanje
calculate value vlerë e llogaritur obra#unska vrednost
vrednosni obra#unski
calculate value metodë e kalkulimit të vlerës metod
calculation logaritje,kalkulim obra#un
calculation of tax kalkulim i taksave obra#un poreza
calendar year viti kalendarik kalendarska godina
call for payment vërejtje për pagesë opomena za pla"anje
camouflage maskim,tebdil prerušavanje, kamuflaža
cancel nulim,pezullim ukidanje, otkazivanje
cancellation of decision prishje e vendimit ukidanje odluke
cancellation of decision fshirje e garancionit ukidanje garancije
canon rregull,ligj,kanun pravilo, zakon, zakonik

capacity kapacitet(I vëllimit veprues etj.) kapacitet, nadležnost

capacity building ngritje dhe zhvillim i aftësive izgradnja potencijala

capital pasuri,kapital kapital
capital assets mjetet prodhuese proizvodna sredstva
capital assets efikasitet I kapitalit efikasnost kapitala
capital flow,capital lëvizje dhe rrjedhje ose derdhje e protok, pomeranje
movement kapitalit kapitala
capital market treg i kapitalit tržište kapitala
porez po glavi
capitation tatim për person stanovnika
captain kapiten kapetan
caption burgosje arrestim pritvor
car automobil automobil

car accident aksidend komunikacioni (trafiku) saobra"ajna nesre"a

car insurance
cargo manifest
carriage charges
carriage forward on delivery
carriage of goods by air
carriage by pipeline
sigurim i automjetit auto osiguranje
fletëngarkesë tovarni list
shpenzimet e transportit transportni troškovi
pla"anje pre
pagesa para dorëzimit preuzimanja
transport ajror vazdušni transport
transport me tubacion prenos cevovodom

carriage of goods by rail transport hekurudhor i mallrave prevoz robe železnicom

carriage of goods by sea
carriage of goods on
waterways
carriage of goods,shipment
of goods
carrier
carrier ,shipper,transporter
prekomorski prevoz
transport detar i mallrave robe
transport ujor i mallrave slatkovodni prevoz robe
transport i mallrave prevoz robe
transportues prevoznik
transportues,furnizues prevoznik

carrier’ s risk në rrezik të transportuesit na rizik prevoznika

carrying charges shpenzimet e transportit transportni troškovi
carry,deliver,forward transporton prevoz
carrying out kryej,zbatoj obavljati
carton of cigarettes boks i cigareve boks cigareta
cartel marrevështje kufizuese kartel, limitni sporazum
case study shqyrtimi i lëndëve razmatranje predmeta
predmet, studija,
case ngjarje,rast, çështje doga!aj
cash and carry paguaj dhe bart plati i nosi
cash pagesë e gatshme gotovinsko pla"anje
cash book defter shpenzimesh knjiga izdataka

cash deposit deposit me para të gatshme gotovinsko deponovanje

cash flow qarkullim monetar promet novca
cashier inkasant,arkatar blagajnik
cause shkaktoj uzrokovati
cautioner garantues garant
cease to apply pushojnë së aplikuari prestaje da važi
ceiling price çmimi më i lartë najve"a cena
central administration drejtorija qëndrore centralna uprava
central bank bankë qëndrore centralna banka
central customs
administration administratë qëndrore e doganave centralna uprava carina

central customs authority autoritet qëndror I doganave centralni carinski organ

certification of authenticity
certain
certificate
certificate of competence
uverenje o
çertifikatë mbi autenticitetin verodostojnosti
i sigurt,sigurisht siguran
vërtetim,çertifikatë uverenje, potvrda
vertetim mbi aftësinë potvrda o merodavnosti

certificate of exemption vërtetim mbi përjashtimin potvrda izuze"a

certificate of export çertifikatë eksporti potvrda o izvozu
certificate of origin çertifikatë e origjinës potvrda porekla
certification,verification vërtetim,verifikim potvr!ivanje, overavanje
certify vërteton potvrditi
chain zingjir,rrjetë lanac
predsedavaju"i,
chairman kryesues,kryetar predsednik
chancellor of the exchequer ministër I financave ministar finansija
change ndërrim,këmbim razmena, zamena
change money para e imët sitan novac
change transfer transfer i parasë transfer novca
changeable i këmbyeshëm razmenljiv
changing the tariff ndryshimi në tarifë izmene u tarifi
chapter kaptinë glava, poglavlje

characteristics of the goods vecoritë ,tiparet e mallrave karakteristike robe

charge shpërblim,ngarkesë dužnost, naplata
charges shpenzimet takse, naplate
troškovi u momentu
charges forward shpenzimet në momentin e pranimit prijema
charges incurred during
transit shpenzimet gjatë transitit troškovi tokom prevoza

charging of maximum rate shuma më e lartë e inkasimit najve"i iznos naplate

charing,collection inkasimi,vjelja naplata, prikupljanje
charter airline fluturimi çarter #arter linija
 ugovor o zakupu broda
charter party kontratë për çesimin e anijes (aviona)

chassis number numri i shtratit te automjetit broj šasije

cheap i lirë jeftin
check on leaving customs carinska kontrola na
territory kontrolla doganore në dalje izlazu
cheque çeku #ek
chemical weapons armë kimike hemijsko oružje
cheque forgery falsifikim i çekut falsifikovanje #eka
cease i jap fund,pushoj prestati, zaklju#iti
cycle cikel krug
cigarette cigare cigareta

cigarette smuggling kontrabandë,trafikim me cigare krijum#arenje cigareta

circular capital,working
capital kapital qarkullues obrtni kapital
circulation turnover qarkullim,xhiro obrt opticaja
circumstance rrethanë,rast,ndodhi okolnost, sticaj, doga!aj
citizen shtetas gra!anin
claim kërkesë,pretendim zahtev,pretenzija
claim kërkon borxhin potraživati

claim kërkesë për kompensim të dëmit zahtev za naknadu štete

clandestine trade trafikim me njerëz ilegalna trgovina
classification klasifikim,zgjedhje klasifikacija, izbor
classification of goods zgjedhje e mallrave klasifikacija roba
classification opinion mendimi i klasifikuesve mišljenje razvrstioca

classify vlerëson,klasifikon,përzgjedh procena, klasifikacija

clause klauzolë,dispozitë,nen klauzula, propis, #lan
clear the goods zhdoganim i mallrave carinjenje robe
clearance for home use zhdoganimi në import uvozno carinjenje

clearance for transit procedura doganore në transit carinjenje u tranzitu

carinjenje u turisti#kom
clearance tourist traffic zhdoganimi në qarkullimin e udhëtarëve saobra"aju
clearance on export,outward
clearance zhdoganim në eksport izvozno carinjenje
bezgotovinski platni
clearing qarkullim me pagesë jo të gatshme promet
client pala,klienti stranka, klijent
clientele klientela klijentela
code kodi,shifra kod, šifra
code number numri i kodit broj koda
coin
coincidence
collect(tax)
collision
collaborator
collateral
collection
collection aposteriori
collection of charges after
due
collection of duties
collection of statistical
information
colonel
combined nomenclature
combined tariff nomenclature
commerce,trade
commercial
commercial attaché
commercial bank
commercial contract price
commercial counselor
commercial credit
commercial description of
goods
commercial document
commercial fraud
commercial invoice
commercial level
commercial means of
transports
commercial policy measures
commercial practice
commercial vehicle
come into force
monedhat metalike metalni novac
bashkëndodhje slu#ajnost
grumbullim,vjelje e taksave prikupljane poreza
konflikt në mes dispozitave sukob propisa
bashkëpunëtor saradnik
sekondar,i dorës së dytë,dytësor sekundaran, indirektni
mbledhje,grumbullim i parasë prikupljanje
mbledhje e mëvonshme naknadno prikupljanje
inkasim i mëvonshëm naknadna naplata
mbledhja e tagrave doganore prikupljanje dažbina
prikupljanje statisti"kih
mbledhje e informatave statistikore informacija
kolonel (officer i lartë) pukovnik
kombinovana
emërtim i kombinuar nomenklatura
kombinovana tarifska
nomenklatura e kombinuar tarifore nomenklatura
tregtija trgovina
tregtar trgova#ki, komercijalan
atashe tregtar-perfaqësues trgovinski predstavnik
bankë komerciale komercijalna banka
çmim i kontraktuar tregtar trgovinska cena ugovora
këshilltar në tregti trgova#ki savetnik
kredi komerciale komercijalni kredit
përshkrimi tregtar I mallrave komercijalan opis robe
dokument tregtar trgovinska isprava
mashtrim në tregti trgovinska prevara
faturë komerciale trgovinska faktura
nivel tregtar trgovinski nivo
komercijalna prevozna
mjete komerciale të transportit sredstva
mere u trgovinskoj
masat në politikën tregtare politici
praksa,përvoja tregtare trgovinska praksa
automjet komercial komercijalno vozilo
hyn në fuqi(ligji) stupiti na snagu
commission premium premia e ndërmjetësuesit premija provizije

commission percentage përqindja e ndërmjetësuesit në shitblerje procenat provizije

commission komision provizija, komisija
conveyance bartje,transport prevoz
conveyance of narcotic
drugs trafikim me drogë krijum#arenje droge
commissioner ndermjetësues tregtar zastupnik, punomo"nik
committee komision,këshill komisija, ve"e
committee a crime kryes i krimit izvršilac zlo#ina
committee procedure komision procedural komisija za postupke

committee on origin komiteti për origjinë të mallit komitet za poreklo robe

commodity mall,artikull malli roba, artikal
commodity exchange bursa e mallit robna berza
commodity loan kredi mallrash robni kredit

common(community)custom procedura doganore në kuadër të carinski postupak

s procedure komunitetit evropian Evropske unije
common agricultural poljoprivredna politika
policy(cap) politika agrare e BE EU
common border kufiri i perbashkët opšta granica
common quota kontingjenti i përbashkët uobi#ajene kvote
common price system,single jedinstveni, zajedni#ki
price system sistem unik i cmimeve sistem cena
common transit transitimi i përbashkët uobi#ajeni tranzit
community bashkësia,unioni zajednica, unija
community ceiling price çmime tavan në BE plafonske cene u EU
community Customs Code Kodi Doganor i BE Carinski zakon EU
community market Tregu i BE-se tržište EU
community processors përpunuesit në BE prera!iva#i EU
community product prodhimet e BE-së prizvod EU
community supervision mbikqyrja në BE nadzor EU
commutable i nderruar,i krahasuar razmenjljiv, uplatljiv
company ndërmarrja preduze"e
comparable i barazuar i krahasuar uporedan, izjedna#en
compensating products produktet kompensuese dobijeni proizvod
compensation kompensim,reparacion kompenzacija, ošteta
compensation transaction punë kompensuese kompenzacioni posao
kompensim për tejkalim të afatit të
compensation for dellay dërgesës nadoknada za kašnjenje
compensatory interest kamatë kompenzuese zatezna kamata
competence
competent authority
competent customs office
competing goods
competition
competitive
competitive advantage
competitive market
complainant
complainer
complaint
compliance assessment
team
compliance risk categories
compliance improvement
compliance measurement
compliance rate
comply with(customs
formalities)
complicity
component
composition
compound
compound product
comprehend (include)
comprehensive participation
comprehensive
security,general security
compromise
compulsory insurance
compulsory provision
security
compute
computer
computer technology
computerized customs
procedure
computerized data base
conclude a convention
concavo-convex
kompetencë nadležnost
organi kompetent nadležni organ
nadležna carinska
zyra doganore kompetente ispostava
mall konkurent konkurentna roba
vrapim,garim konkurencija, takmi#enje
konkurues,komparativ konkuretan, takmi#arski
përparësi në garë konkurentska prednost
treg komparativ konkurentno tržište
paditësi tužitelj
i ankuari podnosilac žalbe
padi,ankesë žalba
tim za usaglašavanje
ekipi për harmonizimin e përmbarimit izvršenja
kategorije rizika kod
kategoritë e rrezikut te përshtatjet usaglašavanja
poboljšanje
përmirësim i pershtatur usaglašavanja
matje e përmbarimit mere usaglašavanja
shpejtësia e përmbarimit stopa usaglašavanja
u skladu sa (carinskim
i plotëson formalitetet doganore propisanim formama)
bashkfajësi sau#esništvo
element i një tërësie komponenta
tërësi e bashkuar kompozicija
i përbër složen
prodhim i gatitur složeni proizvod
prodhim i përbër,sajuar sastavni proizvod
sveobuhvatno
duke perfshirë u#estvovanje
garancion gjeneral sveobuhvatna garancija
kompromis,ujdi kompromis, slaganje
sigurim i obligueshëm obavezno osiguranje
obavezna mera
obligim i paraqitjes së garancionit garancije
logaris,numëroj obra#unati, brojati
kompjuter ra#unar
teknologjia logaritëse ra#unarska tehnologija
kompjuterizovani
procedurë e kompjuterizuar doganore carinski postupak
kompjuterizovana baza
shënimet kompjuterike podataka
lidh marrëveshtjen posti"i dogovor
gropë-gungë udubljen, izdubljen
concealment mëshefje(e mallit) skrivanje (robe)
concentration n’trashje,dendësim koncentracija, zgusnu"e
concept mendim,ide koncept,ideja
concern ndërmarrje firma, briga
concession (working rights) koncesion,leshim ustupak (radna prava)
conclusion mbarim, fund kraj, završetak
concord marrëveshtje sporazum
concordat marrëveshtje miqësore mirovni sporazum
osu!ivanje,
condemnation dënim rashodovanje
condensation lëngëzim n'trashje kondenzacija
condition konditë,kusht uslov
connect lidh,bashkoj povezati, sjediniti
confer dhuroj,fal pokloniti, dozvoliti
sprovoditi, rukovoditi,
conduct udhëheq,shoqëroj ponašanje
confidence besueshmëri,secret pouzdanje, poverljivo
confirm vërtetoj,konfirmoj potvrditi
confirmation vërtetim potvrda
confiscate marrje,konfiskim oduzeti, konfiskovati
conflict mospajtim,kundërshtim sukob, protivre#nost
conform i përshtatëm saobrazno,podesan
saobraznost,
conformity përshtatje,pajtim povinovanje
conquer sundoj,pushtoj osvojiti, dose"i
consensus of opinion mendim i përbashkët zajedni#ko mišljenje
consent pranim,miratim pristanak, odobrenje
consider marrë parasysh,përfill smatrati, razmatrati
consist përbehet prej sastojati se od
consequence pasojë,përfundim posledica, završetak
consignee pranues i mallit primalac
consignment by letter
post,letter-post items shkresë postare poštansko pismo

consignment by parcel post paketë postare,dërgesë postare poštanski paket, pošiljka

consignment note fletëngarkesë tovarni list
consignment note,delivery
note fleta e ngarkesës spisak tovara
consignment subjected to pošiljka pod carinskim
customs control dergesë nën kontrollin doganor nadzorom
consignment transactions dërgesa transaktive transakcione pošiljke
consignment shipment ngarkesa tovar
consignor dërgues pošiljaoc
constitution kushtetutë ustav
constitution ,charter,basic ustav, osnovni
legal instrument kushtetutë, dokument themelor dokument
constitutional kushtetues ustavno
constraint,limitation,restrictio zabrana, ograni#enje,
n,barrier përkufizime,pengesa sputavanje, prepreka
construction konstrukt,aparat konstrukcija, gradnja

consumable goods mall i përshtatshëm për konsum potrošna roba

consumer shpenzues,konsumator potroša#
consumer basket shporta konzumuese potroša#ka korpa
consumer goods artikuj shpenzues potroša#ki artikli
consumer price çmimi shpenzues potroša#ka cena
consumer society bashkësi konsumi potroša#ko društvo
consumption shpenzimi potrošnja
porez na potrošnju,
consumption tax,excise duty tatimi në konsum akcizna dažbina
consul konzull konzul
contain mbajtës,arkë,kuti sadržati
container load ngarkesë në kontejner kontejnerski teret
contents përbërje sadržaj, sastav
continuation sheet fletëza vijuese dodatni list
continuation sheet of single
administrativ document faqja BIS e deklaratës unike doganore dodatni list JCI (BIS)
continuing guarantee garancion i përhershëm stalna garancija
contract kontratë ugovor
contract of importation kontratë mbi importimin ugovor o uvozu
contract of carriage kontratë mbi transportin ugovor o prevozu
contract of guarantee kontratë mbi sigurimin ugovor o osiguranju
contract of lease kontratë mbi qesimin ugovor o zakupu
contract of purchase kontratë mbi blerjen ugovor o kupovini
contract price çmimi kontraktues ugovorna cena
contracting party palë kontraktuese ugovorna stranka
odgovornost prema
contracting liability përgjegjësi kontraktuese ugovoru
contracting obligation obligim kontraktues ugovorna obaveza
contravene shkelje ligjore kršenje zakona
dejstvovanje protiv,
contravention kundërvajtje prekršaj
contribution ndihmë,kontribut doprinos
contribution to trade doprinos tržišnim
facilitation kontribut për lehtësimin tregtar olakšicama
contribut rate shkallë e kontributit stepen doprinosa
control kontroll kontrola
control aposteriori of the
declaration
control based on accounts
control by customs
authorities
control by office of departure
control copy
control document
control of destination of
goods
control of transit traffic
control post
naknadna kontrola
kontroll i sërishëm i deklaratës deklaracije
kontroll i kontabilitetit kontrola knjigovodstva
kontrola carinskih
kontroll nga autoritetet doganore organa
kontrola u carinarnici
kontrolli në doganë të nisjes polaska
ekzemplar i kontrollit kontrolni primerak
dokument i kontrollit kontrolni dokument
kontroll mbi destinimin e mallit kontrola odredišta robe
kontrola tranzitnog
kontroll i trafikut transitor saobra"aja
vend i kontrollit kontrolno mesto, punkt

control,verification,audit kontrolli në doganë të nisjes kontrola, overa, revizija

controlled delivery dërgesë e kontrolluar kontrolisana pošiljka
convention marrëveshtje sporazum

conventional duty tagrat sipas marrëveshtjes dažbine po sporazumu

conversion ndërrim i monedhës konverzacija
conversion rate kursi i ndërrimit kurs razmene
convert,change ndërrimi,kthimi konvertovati, promena
convertibility konvertibilitet konvertibilnost
conveyed by person barten nga personi preneti po licu
copyright e drejtë e autorit autorsko pravo
core capital kapital bazë bazni kapital
corporate tax tatim i ndërmarrjes korporacijski porez
corporation korporatë korporacija

corpus delicti prove e pa thyer, flagrancë na delu, direktan dokaz

corrosive korroziv(materie oksiduese) korozioni

pravilna primena
correct application of carinskog
customs legislation aplikim i drejtë I legjislacionit doganor zakonodavstva
corrective amount shumë e përmirësimit iznos popravke
consignment note fletë përcjellëse propratni list
cost analysis analizë e shpenzimeve analiza troškova
cost calculation përllogarija e çmimit prora#un troškova
cost effective shpenzim efektiv efektivni trošak

cost estimate vlerësim i çmimit kushtues predra#un troškova

cost incurred shpenzimet e paraqitura nastali troškovi
cost of insurance shpenzimet e sigurimit troškovi osiguranja
cost of production shpenzimet e prodhimit troškovi proizvodnje
cost price çmimi kushtues cena troškova

cost of preserving goods shpenzimet e ruajtjes së mallit troškovi #uvanja robe

cost of transport,delivery
expenses shpenzimet e transportit troškovi prevoza
couchette coach qerre me krevat kušet kola

Council for Mutual Economic keshilli për ndihmë ekonomike reciproke Savet za recipro#nu
Assistance-CMEA KNER ekonomsku pomo"
counselor këshilltar savetnik
consideration përfillje,kujdes uzimanje u obzir
count numëron brojati
count over përllogarit brojanje
trgovina na osnovu
counter trade,barter trade tregtia në bazë të ndërrimit të mallrave robne razmene
counterfeit goods,fals goods mallra të falsifikuara falsifikovana roba
counterfeit,falsify,forge falsifikon falsifikovati
counterfeit,forged falsifikim falsifikovano
counterfoil etiketa etiketa
countervalue kundërvlera protivrednost
countervailing
duty,compensatory duty tagra për barasvlerë dažbina za poravnanje
zemlja za koju se
country benefiting from vendi ndaj të cilit aplikohet shkalla primenjuju
preferential tariff preferenciale e tarifës preferencijalne tarife
country of departure vendi i nisjes zemlja polaska
country of destination vendi i destinimit zemlja odredišta
country of issue vendi i lëvrimit zemlja izdavanja
country of manufacture vendi i prodhimit zemlja proizvodnje
country of origin vendi i origjinës zemlja porekla
country of purchase vendi i furnizimit-blerjes zemlja kupovine
country of sale vendi i shitjes zemlja prodaje
country of warehousing vendi i magazinimit zemlja skladištenja
country of transit vendi i tranzitimit zemlja tranzita
course drejtim,zhillim pravac, razvoj
court gjykatë sud
apelacioni sud
court of appeal gjyq i apelit-sipas ankesës (višestepeni)

court of general jurisdiction gjyq i jurisdiksionit të përgjithshëm sud opšte jurisdikcije

court of honour gjyq nderi sud #asti
court officials personel gjyqësor sudski zvani#nici
court trial process gjyqësor sudski postupak
creation of a mortgage krijim i pengut stvaranje zaloga
obuhva"en ATA
cover of the ATA carnet mbulesë për karnetin ATA karnetom
CPD Carnet(carnet de
passage) karnet për udhëtar karnet za putnike
credible i besuar pouzdan, verodostojan
credit kredi kredit, priznanje
credit agreement marrëveshtje për kredi sporazum o kreditu
credit order autorizim për kredi ovlaš"enje za kredit
creditor kreditor davalac kredita
credit worthiness kredibilitet kredibilitet

plaqkat personale të ekuipazhit të anijes li#ni bagaž posade

crew’s effects ose aeroplanit aviona ili broda
crime krim zlo#in, kriminal
zlo#in protiv
crime against humanity krim kundër njerëzimit #ove#anstva
crime of international law krim ndërkombëtar me!unarodni zlo#in
criminal gang grup kriminel kriminalna grupa
criminal act akt kriminel kriminalni #in
criminal attempt orvatje e veprës penale krivi#ni pokušaj
criminal case rast i krimit krivi#ni slu#aj
criminal charges kallëzim penal krivi#na prijava
criminal code kodi penal krivi#ni zakon
criminal court gjyqi penal krivi#ni sud
criminal law e drejta penale krivi#no pravo
criminal
liability,responsibility përgjegjësia penale krivi#na odgovornost
criminal matter çështje penale krivi#na stvar
krivi#no propisivanje,
criminal prescription parashkrim zastarelost
criminal proceedings procedura penale krivi#ni postupak

criminate inkriminoj,shpall fajtor,dënoj okriviti, osuditi

crimination inkriminim optužba, osuda
criminative i akuzueshëm optužljiv, okrivljiv
crisis (economic crisis) krizë ekonomike ekonomska kriza
criterion shenjë dalluese,provë kriterijum, mera

cross border crime kriminalitet ndërkombëtar me!ugrani#ni kriminal

cross action kundër padi protiv tužba
cross examination pyetje të kryqëzuara unakrsno ispitivanje
crossing kalim prelaz
crossing of frontier kalim i kufirit prelaženje granice
currency
currency code
currency of invoice
currency movements
current
current account
current balance
current account credit
current assets
current value of currency
custodian trustee
customary practices
customs
customs duty deferment
approval
customs nomenclature
customs territory with special
arrangements
customs administration
customs administration of the
EU member states
customs advantage
customs agent,customs
clearing agent
customs and excise
warwhouse
Customs and Finance Guard
Customs appeal system
customs approved route
customs attache
customs auction
customs authority
customs clearance charges
customs clearance fee
customs clearance,customs
treatment
monedhë moneta, nov#anica
kodi devisor devizni zakon
lloji i valutës në faturë valuta iz fakture
luhatje valutore obrt, prenos valuta
i tanishëm,aktual sadašnji, aktualni
llogari rrjedhëse teku"i ra#un
bilanci i llogarisë rrjedhëse stanje teku"eg ra#una
kredit po teku"em
kredija sipas llogarisë rrjedhëse ra#unu
mjete qarkulluese obrtna sredstva
kursi aktual i valutës važe"i devizni kurs
përdoruesi i pasurisë,i mirëbesuari poverenik imovine
përvoje e zakonshme uobi#ajena praksa
dogana carina
dozvola za odlaganje
leje për shtyerje të pagesës së doganës pla"anja carine
nomenklatura doganore carinska nomenklatura
territor doganor me rregulative të carinsko podru#je sa
vecantë posebnom regulativom
administratë doganore carinska uprava
administrata doganore e vendeve carinska administracija
anëtare të BE-së zemalja #lanica EU
përparësi te zhdoganimi prednosti kod carinjenja
špediter, carinski
deklaruesi doganor-shpediteri deklarant
carinski i akcizni
magazina doganore dhe e aksizës magacin
carinska i finansijska
mbrojtja doganore dhe financiare zaštita
sistemi i udhëzimit juridik në procedurën
doganore carinski sistem za žalbe
carinski odobren pravac
rruga doganore e lejuar puta
atasheu doganor carinski ataše
ankandi doganor carinska licitacija
organi doganor carinski organ
shpenzimet e zhdoganimit troškovi carinjenja
naknada za carinsko
kompensimi për paraqitje doganore prijavljivanje
trajtimi doganor carinsko postupanje
customs control of use of
goods
customs control,customs
check
customs cooperation
customs cooperation
agreement
Customs Cooperation
Council
customs debt
customs declaration
customs deposit
customs document
accompanying the product
customs duties of a fiscal
nature
customs duty assessment
customs employee,customs
officer
customs enforcement
customs expert
customs formalities
customs frontier
customs information system
customs interest
customs investigation office
customs laboratory
customs legislation
customs maritime zone
customs mark
customs offence
customs office of departure
customs office of entry
customs office of exit
customs office of export
customs office of loading
customs office responsible
for warehousing
carinska kontrola
kontrolli doganor i mallrave të përdorura upotrebljavane robe
kontrolli doganor carinska kontrola
bashkëpunimi ndërdoganor me!ucarinska saradnja
sporazum o carinskoj
marrëveshtje për bashkëpunim doganor saradnji
Savet za carinsku
Këshilli për bashkëpunim doganor saradnju
borxhi doganor carinski dug
deklarata doganore carinska deklaracija
depozit prilikom
depoziti në zhdoganim carinjenja
okumenti doganor që percjell prodhimin carinska isprava koja
(mallin) prati robu
carinske dažbine
tagrat doganore me karakter tatimor porekog karaktera
odre!ivanje iznosa
përcaktimi i doganës carine
pdoganier,zyrtar doganor carinik
carinsko sprovo!enje
zbatim i ligjit doganor zakona
profesionisti doganor carinski stru#njak
carinske propisane
formalitetet doganore forme
kufiri doganor carinska linija
carinski informacioni
sistemi i informimit të shërbimit doganor sistem
interesi i doganës carinska kamata
kancelarija carinske
zyra e hetuesisë doganore istrage
laboratoriumi doganor carinska laboratorija
legjislacioni doganor carinsko zakonodavstvo
territori doganor në det carinska pomorska zona
shenja doganore carinski znak
kundervajtje doganore carinski prekršaj
dogana e nisjes carinarnica odlaska
dogana e hyrjes carinarnica dolaska
dogana e daljes carinarnica izlaza
dogana e eksportit carinarnica izvoza
dogana e ngarkesës së mallit carinarnica utovara
carinarnica zadužena za
dogana përgjegjëse për magazinim skladištenje
customs penalty
customs procedure with
economic impact
customs revenue,recepteis
from customs duties
customs school
customs seal
customs status
customs sub-offices
customs supervision
customs supervision of free
zones
customs surveillance zone
customs tariff
customs tariff nomenclature
customs tongs
customs technique
customs territory of the
Community
customs transit
customs valuation method
customs valuation procedure
customs value for customs
purposes
customs warehouse
customs warehousing
procedure
daily allowance,per diem
damage
damaged goods
dangerous and contaminated
materials
damping
data records
data base
date
date of arrival
ndëshkimet doganore carinske kazne
procedura doganore me ndikim në carinski postupak sa
ekonomi ekonomskim uticajem
të ardhurat (të hyrat) nga dogana prihodi od carine
shkolla doganore carinska škola
pllombat(plumcet)doganore carinske plombe
statusi doganor carinski status
degët doganore carinske ispostave
mbikëqyrja doganore carinski nadzor
mbikëqyrja doganore në zonën e lirë carinski nadzor
doganore slobodnih zona
zona e mbikqyrjes doganore zona carinskog nadzora
tarifa doganore carinska tarifa
nomenklatura carinske
nomenklatura e tarifës doganore tarife
danat doganore carinska klešta
teknika doganore carinska tehnika
territori doganor i UE-së carinska teritorija EU
transitimi doganor carinski tranzit
metoda e përcaktimit të vlerës,bazës metod odre!ivanja
doganore carine
postupak odre!ivanja
procedura e vlerësimit të mallit carine
carinska vrednost za
vlera doganore për nevoja doganore carinske potrebe
magazina doganore carinski magacin
carinski postupak
procedura doganore e magazinimit skladištenja
D
meditja dnevnica
dëmtim,prishje šteta, kvar
mall i shkatërruar ošte"ena roba
opasni i kontaminirani
materje të rrezikshme dhe të ndotura materijali
stimulativne izvozne
masa stimuluese në eksport mere
shënime,të dhëna arhiva podataka
bazë e shënimeve,të dhënave baza podataka
data datum
koha e arritjes vreme dolaska
date of deposit in the data e depozitimit të mallrave në datum skladištenja robe
warehouse magazinë u skladištu
date of expiry afati i skadimit istek roka
date of transit data e transitimit vreme tranzita
day not worked ditë e lirë slobodan dan
datum prijema carinske
pë dita e pranimit të deklaratës deklaracije
dead line afati I fundit zadnji rok
deal punon,tregton baviti se
debt borxh dug
debt cancellation shuarja, shlyrja e borxhit ukidanje duga
decision aktvendim,vendim odluka
decisive vendim i prerë presudan, odlu#uju"i
declaim ligjëroj pradavati
deklarant (podnosilac
declarant prezentuesi i deklaratës deklaracije)
declaration of origin deklarata mbi origjinën deklaracija o poreklu
declared goods mallrat e deklaruar prijavljena roba
decline rënie opadanje (cene)
decline gods ,devalved
goods rënie e vlerës së mallrave opadanje vrednosti robe
declination mospranim odbijanje
umanjenje, pad,
decrease zvogëlim,ulje,zbritje sniženje
deduct zbritje e vlerës umanjenje vrednosti
deem çmoj,gjykoj ceniti, suditi
deep-frozen goods mall i ngrirë thellë duboko smrznuta roba
defame përflas,përgojoj klevetati, ogovarati
default on payment heq dorë nga pagesa obustava pla"anja
defect material materjal me të meta materijal sa greškom
defend i dal zot,e mbroj braniti, štititi
defensive device mjet mbrojtës sredstvo odbrane
defer the date fshij afatin odložiti datum
deferred payment shtyerje e pagesës odloženo pla"anje
deficit mungesë manjak

definition përcaktim i prerë për një mendim,nocion definicija

definitive import import përfundimtar kona#ni izvoz
degree shkalla,lartësija matëse stepen mernih jedinica
degree of liberalization niveli i liberalizimit nivo liberalizacije
delay vonoj,shtyej kašnjenje
delete,cancel fshiej,nuloj brisati, poništiti
deliberate action veprim me qëllim,i paramenduar smišljeno, namerno delo

delivered free to destination franko deri te vendi i destinimit franko do odredišta

delivered goods mall i dërguar isporu#ena roba
delivery shperndarje,dorëzim isporuka
delivery transport transporti i dergesës prevoz isporuke
delivery sheet,transport
document dokument transportues prevozna isprava
delivery terms kushtet e dërgimit uslovi isporuke
demand kërkesë zahtev
demonstrate tregoj,provoj,sqaroj prikazati
denatured alcohol alkool i denatyralizuar denaturisani alkohol
denial mohim,përgënjeshtrim poricanje, negiranje
denunciation kallëzim,denim optužiti, osuditi
description përshkrim opis
department sektor otsek
departure messages lajmërim mbi nisjen obaveštenje o polasku
dependent i varur,i nënshtruar zavisan, pot#injen
deposit depozitë depozit,deponovanje
gubiti vrednost,
depreciate,lose value humbje e vlerës,devalvim pojeftiniti
depreciation expense zvogëlim i shpenzimeve umanjenje troškova
depreciation ,devaluation of
currency devalvim i valutës devalvacija valute
oduzimanje prava
deprivation privim nga prona vlasništva
derate zbres, ul tagrat sniziti
derogation derogim,anulim smanjiti
derivation nxjerrje,burim,ardhje izvo!enje, poreklo

designated të përcaktuara,të emëruara (mallra) odre!en imenovan

destroy under customs uništiti (robu) pod
control asgjësim(I mallit)nën kontrollin doganor carinskom kontrolom
destroyed goods mallra të asgjësuara uništena roba
detach a voucher of the TIR otkinuti list sa TIR
Cernet shkoc fletën nga karneti TIR karneta
detaljna carinska
detailed customs control kontroll në detaje doganore kontrola
detailed examination of
goods shikimi në detaje i mallrave detaljan pregled robe
zadržati, zaustaviti
detain ndaloj,mbaj (mallrat) (robu)
detection zbulim otkrivanje
determination of the value përcaktim i vlerës odre!ivanje vrednosti
devaluation zhvlerësim podcenjivanje
developed country vend i zhvilluar razvijena zemlja
developing country vend në zhvillim zemlja u razvoju
development bank banka për zhvillim banka za razvoj
different i ndryshëm,tjetër lloj razli#it
dimension masë, matje dimenzija
diplomacy diplomaci diplomatija
diplomat diplomat diplomat
diplomatic courier kurir diplomatik diplomatski kurir
diplomatic note notë diplomatike diplomatska nota
diplomatic valise valixhe diplomatike diplomatski prtljag

direct costs shpenzimet e drejtperdrejta neposredni troškovi

direct sale shitje direkte neposredna prodaja
direct tax tatim direkt neposredni porez
directive udhërrefyes,kahie nare!enje,uputstvo
director of customs office drejtori i doganës upravnik carinarnice
disappearance humbje, zhdukje nestajanje, nestanak
istovariti, ispuniti
discharge shkarkim,zhdetyrim obavezu
discharge(e.g. the
guarantee… liron (nga garancioni) osloboditi (od garancije)
discharge ATA carnet shkarkon karnetin ATA razdužiti ATA karnet
disclose zbuloj,nxjerr në dritë otkriti, rasvetliti
discount zbritje (rabat) popust, rabat
discount for payment in popust na gotovinsko
advance zbritje për shkak të pagesës së avancuar pla"anje
discover diktoj,zbuloj otkriti, na"i
discriminate, distinguish dalloj,shquaj,spikas isticati, razlikovati
dislocation, disembark shvendos,shkarkoj premeštati, razdužiti
dispatch of goods dërgesë e shpejtë brzovozna pošiljka

disposal,transfer percjellje(kalim i të drejtës) prenos (prava)

display tregon,shfaq izlagati, pokazivati
displace shvendosje(e mallit) premeštanje (robe)
disposition,provision dekret,urdhëresë ukaz, uredba

pabarazi,i papërshtatshëm,i
disproportion papajtueshëm nejednakost, nemirenje
disputed document dokument kontestues osporavana isprava
dissolution shformim, tretje rastavljiv, rastvorljiv
distance largësi daljina
distillate destilim destilovati
distinguishing sign of the
country shenja dalluese,simbol i një shteti simbol zemlje
distribution shpërndarje raspodela
disturbance,trouble pengesë,jorregullsi smetnja, problem
disused i papërdorun neupotrebljiv, zastareo
divergence ndarje,dyanësi posebnost, dvostranost
diversion, discrepancy ndryshim skretanje, neslaganje
diversity of goods llojshmëri e mallrave razli#itost roba
divide ndaj,shpërndaj podeliti

dividend kamatë,përpjesë e aksionit kamata, dividenda

divisible i pjesëtueshëm deljiv
divulgence përhapje e sekretit otkrivanje tajne
Odsek za kadrovska
Division for human resources Sektor për resurset njerëzore pitanja
document shkresë publike javni zapis, isprava
document for circulation dokument për qarkullim isprava za opticaj
documentary credit kredi dokumentare dokumentarni kredit
documents produced dokument i paraqitur predo#en dokument
documents to be furnished to dokumenta za
the customs dokumente të prezentuara- doganës predo#avanje carini
dock skele,mol,lima dok, pristanište brodova
dog training dresurë e qenit obuka pasa
domestic shtëpiak,i vendit doma"i
domestic goods mallra vendor doma"a roba
domestic economy ekonomia e vendit doma"a ekonomija
domestic price çmim vendor doma"a cena
domestic procedure procedurë e vendit doma"i postupak
donate fal,dhuroj pokloniti, darivati
izvoz po osnovu
donated export eksport në bazë dhurimi donacije
donor dhuratëdhënësi donator
dope drogë droga
sistem dvostruke
double checking system sistem i kontrollit të dyfishtë kontrole
double entry book-keeping regjistrim i dyfishtë dvostruka registracija
double invoicing faturim i dyfishtë dvostruko fakturisanje
double taxation tatimim i dyfishtë dvostruko oporezivanje
carinski magacin sa
double locked customs dvostrukim
warehouse depo doganaore me siguri të dyfishtë oebezbe!enjem
kofer sa duplim
double walled suitcase valixhe me mure të dyfishta zidovima
down payment kapare kapara, avans
doubt dyshoj sumnjati
draft projekt i planit nacrt plana
draw terhek,nxjerr izvu"i, žreb
draw up hartoj,përpiloj sastaviti
povra"aj carinskih
drawback of customs duties rikthim i doganës dažbina

sistemi i rikthimit të tagrave importuese sistem povra"aja

drawback system doganore uvoznih dažbina
drug abuse keqpërdorim me drogë zloupotreba narkotika
drug courier korrieri i drogës kurir za narkotike
drug detection zbulim i drogës otkrivanje narkotika
radnja otkrivanja
drug detection activity aktivitet në zbulim të drogës narkotika
pas za otkrivanje
drug detector dog qen për zbulim të drogës narkotika
drug seizure konfiskim i drogës zaplena narkotika
drug smuggling kontrabandim me drogë krijum#arenje narkotika
drug addict i varur nga droga ovisnik od narkotika
drivers cab kabina e shoferit kabina voza#a
dual i dyfishtë dvojni
dubious i dyshimtë sumnjiv, dvosmislen
due date date e afatizuar oro#eni rok
due on demand në të parë(shikuar) na vi!enje
dumped goods mallra dampingu dampinška roba
dumping price çmim dampingu dampinška cena
duplicate kopje kopija, duplikat
durable goods mallra të qëndrueshëm trajna roba
duration periudhë,kohëzgjatje trajanje, rok isplate duga
podleže carinskoj
dutiable i nënshtrohet obligimit doganor obavezi
duties applicable, duties
chargeable tagrat e aplikuara doganore važe"e carinske dažbine
duties and taxes due on dažbine i porezi pri
importation tagra të importit uvozu
dažbine za carinsko
duties for the customs record taksë për evidentim doganor evidentiranje
dažbine propisane
duties legally owed tagrat e normuara me ligj zakonom
duties resulting from dažbine nastale
conventions obligimet që dalin nga marrevështja uvogorima
duty paid dogana e paguar pla"ena carina
carinska i poreska
duty and tax-free allowance privilegj doganor dhe tatimor povlastica
 dažbine koje se
duty applicable to third tagrat doganore që aplikohen për vendet primenjuju na tre"e
countries e treta zemlje
prikupljanje
duty/tax collection vjelja e tagrave dažbina/poreza
duty/tax and tax-free dozvola za osloba!anje
importation,free admission leja për lirim nga tagrat importuese od uvoznih dažbina
duty-free pa doganë bez carine
mosnënshtrimi i pagesës së tagrave në oslobo!eno pla"anja
duty-free admission hyrje carine na ulazu
duty free allowance privilegje doganore carinske povlastice

duty free entry hyrja e mallrave pa doganë ulaz robe bez carine
duty free goods mallra pa dogane bescarinska roba

duty free shop shitore e lirë (e mallrave pa doganë) bescarinska prodavnica

E
earnings,profit fitimi dobit, profit
olakšavanje grani#nih
easing of frontier formalities thjeshtësimi i formaliteteve kufitare propisanih formi
e – commerce tregti elektronike elektronska trgovina
ecological ekologjik ekološki
economic ekonomik,rentabel ekonomi#no
economic effect efekt ekonomik ekonomski efekat
economic activities aktivitete ekonomike ekonomske aktivnosti
economic court gjyqi ekonomik privredni sud
economic laws ligje ekonomike privredni zakoni
economic planning planifikimi ekonomik plansko privre!ivanje
economic policy politikë ekonomike ekonomska politika
economic reform reformë ekonomike privredna reforma
economic relations marredhënie ekonomike ekonomski odnosi
economic stability stabilitet ekonomik privredna stabilnost
economic system sistem ekonomik privredni sistem
economic transgression delikt ekonomik privredni delikt
economize kursej,ekonomizoj štediti, ekonomisati
edict dekret ukaz
education arsimim,edukatë obrazovanje
effect rezultat,ndikim dejstvo, uticaj

effective customs law ligji i zbatueshëm doganor carinski zakon na snazi

effective legislation legjislacini i zbatueshëm zakonodavstvo na snazi
effectuate zbatoj përmbush izvršiti, ostvariti

efficiency rezultat sasior dhe cilësor efikasnost

effluvium aromë e keqe smrad
elaborate përpunoj,shtjelloj razraditi
elastic i shtrirshëm i zgjatshëm elasti#an, rastegliv
electronic elektronik elektronski
electronic data elektronska razmena
interchange(EDI) këmbimi elektronik i të dhënave podataka
zlato pomešano sa
electrum ar i përzier me argjend srebrom

elegant goods mallra të hijshëme,elegante elegantna roba

elevator makinë ngritëse lift, elevator
eligibility zgjedhshmëri podesnost, izbor
elimination eliminim eliminacija
elocution ligjërim,oratori,gojtari oratorstvo, govorništvo
embargo ndalim,pengesë embargo, zabrana
emblem shenjë,nishan,stemë amblem, znak

emergency provisions masa emergjente (të nevojshme) mere vanrednog stanja

emendation korrigjim i tekstit prepravka teksta
emigrant mërgimtar emigrant, iseljenik
Eminence, Your Shkëlqesia,Juaj Vaša Visosti
Emissary Përfaqësues (misionar) emisar, poslanik
emission of money lëshim,nxjerrje e parasë emisija novca
empirical hulumtues,kërkues empirijski, nau#no
employee të punësuarit zaposleni
employer punëdhënësi poslodavac
employment punësim zaposlenje
empower,authorize autorizon ovlaš"enje, odobrenje
empowered to act as a ovlaš"en u svojstvu
representative ka akt të përfaqësimit(i autorizuar) predstavnika
empty i zbrazët,bosh prazan
ukaz, propis,
enactment dekret,dispozitë,akt ligjor odredba,akt
enclosed bashkangjitur priložen, obuhva"en
end consumer blerësi i fundit krajnji potroša#
end product produkti final(i fundit) krajnji proizvod
end user,final user shfrytëzuesi i fundit krajnji korisnik
potpisati, zaklju#iti
endorse, negotiate qarkullon,konfirmon ugovor
end use përdorim i fundit krajnja upotreba
enforceable i zbatueshëm primenjljiv

enforce payment marrje e borxhit me dhunë prinudna isplata

enforced compliance ekzekutim me dhunë prinudno usaglašavanje
enforcement prinudno izvršenje,
execution,implementation ekzekutimi me dhunë,implementimi primena

engine makinë,motor,lokomotivë motor, lokomotiva

engineering inxhiniering inženjering
enigmatic i ndërlikuar,i koklavitur nejasan, zagonetan
poja#ana pograni#na
enhancement border control shtim i kontrollit kufitar kontrola
enquiry hetimet istraga
ensign flamurtar zastavnik
ensure that the seals are siguron pacenushmërine e veçorive obezbediti da je plomba
intact doganore netaknuta
enter goods in the uknjižiti, registrovati
accounts,register goods mban evidencën e mallrave robu
enter into force hyn në fuqi stupiti na snagu
entail kërkoj,trashegimi zahtevam, nasledstvo
entered goods,imported
goods mallrat e importuara uvežena roba
enterprise ndërmarrje,nisijativë preduze"e
entire mbarë,krejtë,i tërë potpun, celokupan
entitled i autorizuar ovlaš"en
entitlement fitim i të drejtës dobijanje prava
entrepreneur ndërmarrës preduzima#
entrust jap në besim poveriti na #uvanje
entry point vendkalim në hyrje mesto, ispostava ulaska
mesta, ispostave ulaska
entry and exit points caku i hyrjes dhe i daljes(në kufi) i izlaska
ulazak robe u
entry for warehousing hyrje për deponim(të mallit) skladištenje
ulazak u bescarinsku
entry into free zone hyrja në zonë të lirë(doganore) zonu
unos podataka u
entry into the accounts hyrja në libër të kontabilitetit ra#unovodstvenu knjigu
entry into the Community hyrja në Union (UE) ulazak u EU

environmental protection mbrojtja e ambientit jetësor zaštita životne sredine

environment-friendly siguri ekologjike ekološki ispravan

envisage parashikoj,marr parasysh ispitati, predvideti

equal opportunities mundësitë,shanset e njëjta jednake mogu"nosti

equipped pajisur opremljen
equitable i drejtë,i paanshëm ispravan, nepristrasan
nadoknada za
equivalent compensation kompenzim i barasvlerës poravnanje
equivalent goods mallra të barasvlershëm ekvivalenta roba
equivalent and identical
goods
erecting
erasure
error,mistake
essential goods
essential shape
established or resident
establishment of Customs
Union
Eurocustoms
European community
European Free Trade
Association (EFTA)
European part of the
Community
European Union (EU)
evade import duties and
taxes
evasion
ex-works invoice price
examination of goods
excess demand
estimate,appraise
excess goods
excessive supply
exceed
exchange control,foreign
exchange control
exchange of diplomatic notes
exchange permit
exchange transaction
exchange control regulation
exchange of information
exchibition of goods
executive
excise duty
exclusive
exclusive right
mallrat e barasvlershëm dhe identik ekvivalenta i ista roba
ngritje,montim(përpunim) podizanje, montiranje
fshirje,shuarje brisanje, nestajanje
gabim greška
mallra themelor bazi#na roba
formë me rëndësi osnovni oblik
sa sedištem ili
ka selinë ose banimin boravištem
themelimi i Unionit Doganor osnivanje Carinske unije
Eurodogana Eurocarina
Komuniteti Europian Evropska zajednica
Ekonomski savez
Shoqata Evropiane e Tregtisë së Lirë slobodne trgovine
(EFTA) (EFTA)
pjesë e Unionit Evropian evropski deo EU
Unioni Evrpian UE Evropska unija
izbe"i uvozne dažbine i
ikje nga tagrat e importimit dhe të tatimit poreze
fshehje e taksave izbegavanje (pla"anja )
vlera faturale në hapsirën e
fabrikës(pariteti) fabri#ka cena na fakturi
egzaminimi i mallrave-shiqimi pregled robe
kërkesë përtej mase prekomeran zahtev
vlerëson proceniti
mall i tepërt višak robe
prekomerna isporuka
ofertë e tepërt (zalihe)
kaloj,tejkaloj,ia dal premašiti, preterati
kontrola zamene strane
kontrolla e këmbimit të valutës së huaj valute
razmena diplomatskih
shkëmbimi i notave diplomatike nota
leje devizore devizna dozvola
transaksionet devizore devizne transakcije
normat e kontrollit devizor propisi devizne kontrole
këmbimi i informative razmena podataka
ekspozitë mallrash izložba robe
zbatues, përmbarues izvršni, izvršilac
aksiza akciza
i veçantë i posaçëm ekskluzivan, isklju#iv
e drejtë eksluzive ekskluzivno pravo
 përjashtim,zhdetyrim nga tagrat izuzeto od uvoznih
exempt from import duties importuese dažbina
exemption përjashtim izuze"e
exemption condition kusht i përjashtimit uslov izuze"a
exemption from the izuzeto od obaveze
obligation to present goods i liruar nga obligimi i paraqitjes së mallit pokazivanja robe
exit from the community dalja,largimi nga UE izlazak iz EU
exit point pika(caku)i daljes izlazni punkt
exit visa viza dalëse izlazna viza
expense,cost shpenzime troškovi
expensive shtrenjtë,i shtrenjtë skupo
experience in the customs iskustvo u carinskoj
domain përvojë në lëmin doganor oblasti
expert,consultant eksperti,profesionisti stru#njak, konsultant
prestaje zakonitost
expire pushon validiteti(i dokumentit) isprave
expiry kalim(skadim)i afatit istek roka
expiry date afati i skadimit datum isteka roka
expiry of the validity of the istek važenja uvozne
import licence skadim i vlefshmërisë së lejes së importit dozvole
expiry of validity kalim afati i vlefshmërisë istek roka važnosti
explanatory notes shënime me udhëzime beleške sa uputstvima
beleške uputstava za
explanatory notes to the kombinovanu
combined nomenclature skjarime të nomenklaturës së kombinuar nomenklaturu
explain sqaroj,spjegoj,tregoj objasniti
explore gjurmoj,hetoj,vezhgoj istražiti,
explosive plasës,pëlcitës,ndezës eksploziv
expose nxjerr në shesh,zbuloj izložiti

export dalje jashtë e mallrave vendor izvoz

export certificate,export
licence,export permit
export declaration
export document
export formalities
export goods
export levy
export market
export or rexport declaration
export preference
export price
leje për eksportim dozvola za izvoz
deklaratë eksportuese izvozna deklaracija
dokument eksportues izvozna isprava
formalitetet në eksport izvozne propisane forme
mall për eksport izvozna roba
odre!ivanje poreza na
përcaktimi i tatimit në eksport izvoz
tregu eksportues izvozno tržište
deklaracija izvoza ili
deklaratë eksportuese ose rieksportuese ponovnog izvoza
lehtësirat në eksport povlastice kod izvoza
çmimi eksportues izvozna cena
export procedure procedura në eksport izvozni postupak
export prohibition ndalesë e eksportit izvozna zabrana
export quota kuota në eksport izvozna kvota

export refund rikthimi për shkak të eksportit povra"aj radi izvoza

export regime regjimi eksportues izvozni režim

regulations, export provisions normat ligjore lidhur me eksportin izvozni propisi

export shipment dergesa eksportuese izvozna pošiljka
export subsidization, export
supsidy subvencionet eksportuese izvozne subvencioje

eksporti përmes tubacioneve(gypave

eksportation by pipeline përçues) izvoz cevovodom
exporter eksportuesi izvoznik
exporting country vendi eksportues zemlja izvoza
država izvoznica #lan
exporting Member State shteti eksportues anëtar i UE-së EU
express parcel dërgesë urgjente ekspresna pošiljka
extend zgjerim,shtrirje,zgjatje produžiti, proširiti
extension shtesë,vijim produžetak, odlaganje
external Community transit tranzitni postupak van
procedure procedura e transitit jashtë BE-s EU
external debt,foreign debt borxhi i jashtëm spoljni, inostrani dug
external market tregu i jashtëm spoljno tržište
external trade tregtija e jashtme spoljna trgovina
external transit transiti i jashtëm spoljni tranzit
extinction of the customs
debt shuarja e borxhit doganor gašenje carinskog duga
extra më tepër,më shumë dodatak, višak
extra charges shpenzime shtesë dodatni troškovi
extra discount zbritje e veqantë dodatni popust
extra interest,delayed
interest,default interest kamatë ndëshkuese zatezna kamata
extracted të nxjerra izva!eno
extradition ekstradimi,dorëzimi ekstradicija, predaja

extraordinary and ambasador i jashtëzakonshëm dhe vanredni i opunomo"eni

plenipotentiary ambassador fuqiplotë ambasador

eye witness dëshmitar-vrojtues i çështjes svedok, o#evidac

F
izmisliti, falsifikovati,
fabricate trilloj,shpif napraviti
 olakšati, pomo"i,
facilitate lehtësoj,ndihmoj,thjeshtësoj uprostiti
#injenica, radnja,
fact fakt,ngjarje ose vepër e vërtetë doga!aj
fakti#ko, #injeni#no
facts gjendje faktike stanje
factor shkaktar,shkas,mjet #inilac, sredstvo
factoring tregti komisionare komisiona trgovina
factory fabrikë,uzinë fabrika, proizvodna hala
factory acts legjislacioni i fabrikës fabri#ki propisi
factual faktik stvarni, #injeni#ni
fakultativan,
facultative fakultativ,i padetyrueshëm neobavezan
dozvola, sposobnost,
faculty leje,aftësi,fakultet fakultet
faculty of law fakulteti juridik pravni fakultet
found i gjetur,gjindet ustanoviti
fair i drejtë,fer pošteno, fer
fair minded i pa-anshëm nepristrasan
fairness drejtësi pravda
fall rënie,ulje,zbritje pasti, ne uspeti
fall in prices rënje e çmimeve pad cena
false invoice faturë e rrejshme lažna faktura
false representation paraqitje e rrejshme lažno predstavljanje

false of surveing shqyrtim,rishikim i gabuar pogrešna procena

false of translation përkthim i gabuar pogrešan prevod
falsification falsifikim falsifikat
fault gabim,mungesë,e metë greška, kvar, mana
favour nderë,anëmbajtje,dobi naklonost, korist, usluga
pla"anje, nov#ana
fee pagesë,shpërblim nagrada
fct(forwarding agents
certificate of transport vërtetimi i transportit potvrda o prevozu
fiction trillim,fiktiv zamišljanje, izmišljotina
fiction of law trillim i ligjit zakonska fikcija
izmišljen, nestvaran,
fictive i trilluar,jo real,fiktiv fiktivan
fictitious value vlerë fiktive fiktivna vrednost
fight against commercial borba protiv trgovinskih
fraud luftë kundër mashtrimeve tregtare prevara
borba protiv
fight against smuggling luftë kundër kontrabandës krijum#arenja
figure shifër,formë,figurë broj, figura
file arkivoj vendos një dokument arhivirati
file and dispose of a case arkivoj lëndën arhivirati predmet
fill in (a form) plotëson formularin popuniti formular
final i fundit,përfundimtar zaklju#no, kona#no

station,petrol station stacion i derivateve të naftës benzinska pumpa

filling consumption, final use konsumi final kona#na upotreba
filling act akti final finalni, završni akt
filling clause klauzolë përmbyllëse završna klauzula
kona#no uverenje o
filling certificate of origin çertifikatë finale e origjinës poreklu
final date afati i fundit krajnji rok
final decision vendimi përfundimtar kona#na odluka
final outcome rezultati përfundimtar kona#ni ishod
finality fund,mbarim kraj, završetak
final destination caku i fundit kona#no odredište
final prodhimi final kona#an
finance financon finansirati
financial financiar finansijski
financial assistance ndihmë financiare finansijska pomo"
financial crisis krizë financiare finansijska kriza
financial liability përgjegjësi financiare finansijska odgovornost
fitting përshtatje odgovarati
flag flamur zastava

flagrance provë e veprës aty për aty,flagrancë na delu

flexible elastik,i përkulur fleksibilan
forbidden e ndaluar zabranjeno
forbidden entrance hyrja e ndaluar zabranjen ulaz
force forcë,detyrim sila, prinuda, mo"
force majeure forcë madhore viša sila
foreign I huaj,i jashtëm strani
monopol spoljne
foreign trade monopoly monopol i tregtisë së jashtme trgovine
po nare!enju, po
for order sipas urdhërit zapovedi
for personal use për nevoja personale za li#nu upotrebu
inostrano carinsko
foreign customs territory territori i jashtëm doganor podru#je
popust za inostrano
foreign market discount zbritje e çmimeve në tregun e jashtëm tržište
franchise përjashtim,lirim,privilegj franšiza, povlastica
fraudulence mashtrim prevara
 kujdes,i thyeshëm,i brishtë(mbishkrime osetljivo, rukovati
fragile-handle with care… në ambalazhin e mallrave) oprezno
free admission hyrje e lirë slobodan ulaz
free circulation qarkullim i lirë slobodan promet
free customs zone zonë e lirë doganore slobodna carinska zona
free market treg i lirë slobodno tržište
free to frontier franko-kufiri franko granica
free trade tregti e lirë slobodna trgovina
freight çmimi i trnsportit najamnina prevoza

freight train tren i transportit të mallrave transportni voz

freighter anije mallrash transportni brod
frequency of controls kontrolle të shpeshtuara u#estalost kontrola
frontier crossing,point,border
crossing kalim kufitar grani#ni prelaz
frontier service shërbim kufitar grani#na služba
frontier zone zonë kufitare grani#na zona
fraudulent mashtrues obmanjljiv, nepošten
frozen goods mallra të ngrirë smrznuta roba
fine gjobë globa
fire-arms armë zjarri vatreno oružje
firm firma firma
first place of destination caku i destinimit të parë prvo mesto odredišta
first aid box kutija e ndihmës së parë kutija za prvu pomo"
first class klasa e parë prva klasa, prvoklasan
first country of destination shteti i destinimit të parë prva odredišna zemlja
first customs office dogana e parë prva carinarnica
fiscal warehouse depoja tatimore poresko skladište
fiscal year viti finansiar fiskalna godina
fixed assets mjetet themelore fiksna sredstva
fixed capital kapital i palëvizshëm fiksni kapital
fixed prices çmimet fikse fiksne cene
flat rate kompensim paushall paušalna nadoknada

flat-rate clearance zhdoganim sipas pozicionit paushall paušalno carinjenje

garancija paušalnog
flat-rate guarantee garancioni i zhdoganimit paushall carinjenja
flavouring essences mëlmesat pikantna roba
flight linjë aeroplani avionska linija
flood vërshim poplava
floor price çmimi më i ulët najniža cena
fluctuating rate kurs i ndryshueshëm varijabilni kurs
 promenjljivost,
fluctuation fluktuim,ndryshim nestalnost
hrana životinjskog
foodstaffs animal origin ushqim me origjinë të kafshëve porekla
for instance për shembull na primer
foreign exchange desk sportel këmbimi šalter menja#nice
foreign owned pasuri e jashtme strano vlasništvo
formal formal zvani#an, formalan
formal decision vendim formal zvani#na odluka
formality formalitete propisane forme
forward udhëzon uputiti
forwarder transportues prevoznik
forwarding transportim prevoz
forwarding agency agjensioni transportues transportno preduze"e
špediter, carinski
forwarding agent shpediteri zastupnik
forwarding agent’s
commission provizioni i shpediterit špediterska provizija
fcr(forwarding agents
certificate of receipt) vërtetim i agjentit të shpedicionit potvrda špeditera
foundation fondacion zadužbina
founding capital kapitali themelues osniva#ki kapital
fraud route rruga kontrabandiste krijum#arski put
fraudulent practices përvoja delikuente kriminalno iskustvo
execute, implement ekzekuton izvršiti, sprovesti
execute an obligation zbaton detyrën izvršiti obavezu
full examination of the goods kontrolla detale e mallit detaljna kontrola robe
furnish proof of ones official pružiti dokaz o
capacity paraqet prova mbi autorizimin zyrtar zvani#nom ovlaš"enju
further processing përpunim i mëtejmë dalja obrada
G
gang bandë,klikë,tufë,grup družina, banda
gallon masë e lëngjeve(.5lit) mera za te#nost (5 lit)
gangster hajdut,bandit, gangster, bandit
gasbag balon gasi vazdušni balon
gem gur i çmueshëm dragi kamen

General Agreement on Marrevëshja e përgjithshme mbi tarifën Opšti sporazum o

Tariffs and Trade doganore dhe tregtinë(GAT) carinskoj tarifi i trgovini
general i pergjithshëm,gjeneral opšte, general

generalized system of sistemi i përgjithshëm mbi opšti sistem o

preferences preferencat(lehtësirat) preferencijalima
generation
general cargo
generator
gentleman
gesticulation
gentleman’s agreement
gift
global quota
globalized customs
procedure
gloss
gold-clause
goods
goods in bulk
goods in storage
goods allowed to be
warehoused
goods assortiment
goods carried by air
goods carried by rail
goods carried by road
goods carried by the
passenger
goods confiscated at the
customs
goods declaration
goods declared for shipment
goods falling under the same
tariff heading
goods for commercial use
goods from third countries
goods in altered state
goods in free circulation
goods in temporary storage
goods in transit
prodhues,riprodhues proizvo!a#
dërgesat në dengje den#ane pošiljke
prodhues i rrymës,fuqisë(gjenerator) agregat, generator
zotëri,bujar,fisnik gospodin
gjestikulim gestikulacija
marrëveshje gojore usmeni sporazum
dhuratë poklon
kuotë globale globalna kvota
globalizovani carinski
procedurë doganore e globalizuar postupak
shënim,përkthim objašnjenje, tuma#enje
klauzole – ari zlatna klauzula
mallra roba
mallra rinfuzo roba u rifuzu
mall i magazinuar uskladištena roba
odobreno skladištenje
mall i lejuar për magazinim robe
përzgjedhje mallrash asortiman robe
prevoz roba vazdušnim
mallra të transportuar me vijë ajrore saobra"ajem
mallra të transportuar me komunikacion
hekurudhor prevoz robe železnicom
mallra të transportuar me
komunikacionin rrugor prevoz robe drumom
mallrat e transportuara përmes
udhëtarëve putnik prenosi robu
roba zaplenjena na
mallra të konfiskuar nga dogana carini
deklaratë doganore carinska deklaracija
roba prijavljena za
mallra të paraqitur për transport prevoz
mallra në kreun e njejtë të tarifës ,
roba za komercijalnu
mallra të karakterit komercial upotrebu
roba sa poreklom tre"e
mallra me origjinë nga vendi i tretë zemlje
roba u izmenjenom
mallra në gjendje të ndryshuar stanju
roba u slobodnom
mallra në qarkullim të lirë prometu
roba u privremenom
mallra të deponuara përkohësisht skladištu
mallra në tranzitim roba u tranzitu

goods in unaltered state
goods intended for import
goods irretrievably lost
goods liable to import duties
goods not presented to
customs
goods of similar
characteristics
goods of Community origin
goods originating in a
country
goods placed in temporary
storage
goods placed under seal
goods placed under
suspensive procedure
goods platform
goods porter foreman…
goods rejected by the
importer
released for free circulation
goods subject to customs
declaration
goods subject to customs
supervision
goods temporarily removed
from customs warehouse
goods that do not comply the
terms of the contract
goods to be delivered
goods to be exported
goods to declare
goods under guarantee
goods value,value of goods
goods wholly obtained or
produced in one country
roba u nepromenjenom
mallra në gjendje të pandryshuar stanju
mallra për qëllim të importit roba namenjena uvozu
nepovratno izgubljena
mall i humbur i pakompenzuar roba
roba podložna uvoznim
mall nën obligimin e tagrave importuese dažbinama
roba nepredo#ena na
mallra të paparaqitura pranë doganës carini
mall i veçorive të ngjashme roba sli#ne vrste
mall me prejardhje nga UE roba poreklom iz EU
mall me origjinë vendore roba doma"eg porekla
privremeno uskladištena
mall i vendosur përkohësisht në depo roba
roba stavljena pod
mall i vendosur nën mbikëqyrje nadzorom
roba smeštena pod
suspenzivnim
mall nën procedurë suspenzive postupkom
platforma za kontrolu
platforma për kontrollin e mallit robe
magazionieri magacioner
mall i kthyer nga importuesi uvoznik odbio robu
puštena u slobodan
mall i lëshuar në qarkullim të lirë promet
mallra të cilët i nënshtrohen obligimit të roba koja podleže
paraqitjes në doganë carinskoj deklaraciji
mallra të vendosur nën mbikëqyrje roba koja podleže
doganore carinskom nadzoru
roba privremeno
mallra përkohësisht të nxjerrura nga iznešena iz carinskog
magazina doganore skladišta
mallrat të cilët nuk i përgjigjen kushteve roba koja ne odgovara
të kontratës ugovorenim uslovima
malli i gatshëm për nisje roba za isporuku
mallra me qëllime të eksportit roba za izvoz
mall për prezentim roba za prijavu
malli nën garancion roba pod garancijom
vlera e mallit vrednost robe
roba u potpunosti
i tërë malli i prodhuar në një shtet dobijena ili proizvedena

goods,commodity,merchandi
se
government agencies
green channel, green exit
greyhound system
gross mass
gross weight
groupage freight
guarantee certificate
guarantee office
guarantee the identity of
goods
guaranteed quality
guilt
guilty
handsell
hangar
harmonized customs tariff
system
harmful
half-finished goods
heir
have you anything to declare
hazardous goods
hereditament
heading
headquarters
High Court of Justice
hidden goods
higher education
high risk consignment
high value goods
holder
holder of the customs
procedure
holder of a right
u jednoj zemlji
mall,mall i konsumit të gjerë roba široke potrošnje
agjencitë qeveritare vladine agencije
zeleni izlaz "ništa za
korridori i gjelbërt,dalja e gjelbërt prijavu"
sistem izbavljenja
sistemi i nxjerrjes së kontingjenteve kontigenata
masa bruto bruto masa
pesha bruto bruto težina
mallra grumbull në transp. grupni prevoz
çertifikatë e garancionit uverenje o garanciji
zyrja e garancioneve kancelarija za garancije
garancioni i cilësisë (kualitetit) të mallit garancija kvaliteta robe
kualitet i garantuar garantovan kvalitet
fajësia krivica
fajtor kriv
H
kaparë kapara
barangë aeroplani avionski hangar
harmonizovani sistem
sistemi i harmonizuar i tarifës doganore carinske tarife
materie e dëmshme štetan
prodhim gjysëmfinal poluproizvod
trashëgimtar naslednik
imate li nešto da
keni diç.të lajmëroni prijavite
mallra të rrezikshme opasna roba
pasuri e trashëguar nasle!e
kreu(i tarifës doganore) glava (carinske tarife)
selia,godina komanduese Uprava
Gjykata e lartë Vrhovni sud
mallra të fshehur sakrivena roba
arsimim i lartë visoko obrazovanje
dërgesë e rrezikut të lartë pošiljka visokog rizika
mall me vlerë të lartë roba velike vrednosti
pronar,titullar vlasnik, nosilac
nosilac carinskog
bartës i procedurës doganore postupka
bartës i së drejtës nosialac prava
 popust na doma"em
home market discount zbritje në tregun e vendit tržištu
home trade,internal trade tregtim i brendshëm unutrašnja trgovina
home made goods,domestic
goods mall vendor doma"a roba
doma"a proizvedena
home produced goods mall i prodhuar vendor roba
horse power kalë- fuqi konjska snaga
vozilo sa vazdušnim
hovercraft automjet me jastëk të ajrit jastukom
human resources
development zhvillim i resurseve njerëzore razvoj kadrova
humanitarian aid ndihmë humanitare humanitarna pomo"
humanitarian goods mall humanitar humanitarna roba

hydrofoil barkë motorike e ujit (hidrogliser) hidro gliser

I
izmena podataka
IDA (Interchange of Data këmbimi i shënimeve në mes të izme!u carinskih
between Administrations administrative doganore administracija
identifikacija,
identification identifikimi prepoznavanje
identification marks shenjat identifikuese identifikacioni znaci
identification means mjetet identifikuese identifikaciona sredstva
identification measures masat identifikuese identifikaciono mere
identification number numri identifikues identifikacioni broj
identification number of the identifikacioni broj
container numri identifikues i kontejnerit kontejnera
identity identitet identitet
li#na karta, službena
identity card letërnjftim legitimacija
illegal,illicit jolegjitim,kundërligjor ilegalan, nezakonit
illiterate analfabet nepismen
immigrant ardhës doseljenik
imminent danger kanosje e rrezikut neposredna opasnost
implementing
provisions,measures of primenjivanje odredbi,
implementation udhëzimet e obliguara për aplikim mere primene
implication pjesëmarrje,përzierje u#eš"e, umešanost
import prohibition ndalesa e importit zabrana uvoza
import arrangements,import
procedures procedurat importuese uvozni postupci
import authorization,import
licence leje importimi uvozna dozvola
import certificate,certificate of
import çertifikatë importimi uvozno uverenje
import charge shpenzimet e importimit uvozni troškovi
import declaration
import duties
import duties and taxes
import duties of a fiscal
nature
import formalities
import goods,imported goods
import quota
import regime
import requirements
import subsidy
import tariff quota
import transactions
importation after outward
processing
importing season
impose customs duties
impose penalties
impose tax
in bad order
inaptitude
income
incomplete declaration
incorrect information
increase
incurrence of customs debt
indirect representation
indirect tax
individual guarantee
industrial property right
industrial warehouse
industry
inflammable goods
information exchange
Information Technology IT
ingredient
initial quota
initiative
deklarata importuese uvozna deklaracija
tagrat importuese uvozne dažbine
tagrat importuese dhe tatimet uvozne dažbine i porezi
uvozne dažbine
tagrat importuese me karakter tatimor poreskog karaktera
formalitetet importuese uvozne propisane forme
mallra të importit uvozna roba
kuota importuese uvozna kvota
regjimi importues režim uvoza
kërkesat në import zahtevi kod uvoza
nxitja e importit podsticati uvoz
kontingjenti tarifor importues uvozna tarifna kvota
transakcionet importuese uvozna transakcija
uvoz nakon aktivnog
import pas perpunimit aktiv oplemenjavanja
sezoni i importit uvozna sezona
përcakton shumën e doganës uvesti carinske dažbine
shqipton dënimin izglašava kaznu
i vë tatimin uvesti porez
në gjendje të keqe u lošem stanju
paaftësi nesposobnost
e ardhur prihod
deklaratë jokomplete nepotpuna deklaracija
informacion jo i saktë neta#na informacija
shtim,ngritje porast, uve"anje
nastanak carinskog
lindje e borxhit doganor duga
përfaqësim indirekt posredno predstavljanje
tatim indirekt(i tërthortë) posredni porez
garancion individual li#na garancija
pravo industrijske
e drejta mbi pronën industriale svojine
depoja industriale industrijsko skladište
industria delatnost, industrija
mall që digjet lehtë lako zapaljiva roba
këmbim i informatave razmena podataka
Teknologji informuese informativna tehnologija
pjesë përbërëse sastojak
kuota fillestare po#etna kvota
iniciativa inicijativa

inland customs office
inland sea
innocent
inquiry notice
insolvency
inspect baggage
inspection of means of
transport
insult,injure
insurance company
integration
intellectual property right
intelligence
interested person
inter-governmental
agreement
intermediate office
intermediate product
Internal Community transit
document
internal frontier
internal politics, home affairs
internal traffic
international agreement
international airport
international co-operation to
prevent terrorist attacs
international customs transit
international movement of
goods,transport of goods
international passenger
traffic
international plant protection
convention
international relations
International Road Transport
Union
carinarnica u
doganë e brendshme unutrašnjosti zemlje
more u unutrašnjosti
deti brenda kufijve zemlje
i pafajshëm nevin, nedužan
njoftim mbi hetuesinë obaveštenje o istrazi
falimentim bankrot
kontrollon paketat pregled prtljaga
pregled prevoznih
inspektimi i mjeteve të transportit sredstava
ofendon,sulmon uvrediti, povrediti
shoqate e sigurimit osiguravaju"e društvo
integrim integracija
pravo na intelektualnu
e drejta në pronë intelektuale svojinu
shërbim informativ obaveštajna služba
person i interesuar zainteresovano lice
marrevëshje ndërqeveritare me!udržavni sporazum
zyre ndërmjetësuese služba za posredovanje
produkt i ndërmjetëm me!uproizvod
tranzitni dokument
dokument tranzitor përbrenda UE-së unutar EU
kufi i brendshëm unutrašnja granica
politika e brendshme unutrašnja politika
komunikacioni i brendshëm unutrašnji saobra"aj
marrëveshtje ndërkombëtare me!unarodni sporazum
aeroporti ndërkombëtar me!unarodni aerodrom
me!unarodna saradnja
bashkëpunimi ndërkombëtar në za spre#avanje
preventivë të akteve terroriste teroristi#kih napada
me!unarodni carinski
tranzitimi doganor ndërkombëtar tranzit
me!unarodni prevoz
transporti ndërkombëtar i mallit robe
me!unarodni putni#ki
trafiku ndërkombëtar i udhëtarëve saobra"aj
me!unarodna
konventa ndërkombëtare mbi mbrojtjen e konvencija o biljnoj
bimëve zaštiti
kontaktet ndërkombëtare me!unarodni odnosi
Unioni ndërkombëtar i komunikacionit Me!unarodna unija
rrugor drumskog saobr"aja
international chain of
customs guarantees
International Monetary Fund
interpretation
interpreter, translator
interrogate
interrogation
interrupted transit
intervention
intervention centre
intervention system
introduction
introduction of customs
legislation
invalidate a declaration
invest
investigaton authority
investigative actions
investigator
invitation to tender
invoice
invoice value
invoice account,bill
invoicing
inward processing
inward processing procedure
inward processing
warehouse
irrecoverable
irregular breaking of customs
seal
irregularities which could
result in abuse
irretrievable loos
irreversible
issue licence
issued retroactively,issued
retrospectively
rrjeti ndërkombëtar i garancioneve me!unarodni lanac
doganore carinskih garancija
Me!unarodni monetarni
Fondi Monetar Ndërkombëtar fond
interpretim tuma#enje
interpret,përkthyes tuma#, prevodilac
merr në pyetje,procedon saslušavati, ispitati
dëgjim i palës,marrje në pyetje saslušanje, ispitivanje
transit i ndërprerë prekinuti tranzit
intervenimi intervencija
qendra intervenuese centar za intervencije
sistemi intervenues sistem intervencija
hyrje,parathënie uvod
uvo!enje carinskog
vendosja e rregulativës doganore zakonodavstva
e prish,stornon deklaratën poništiti deklaraciju
investon investirati
organi hetues istražni organ
punë hetimore istražne radnje
hetuesi istražitelj
shpallje e tenderit proglašenje tendera
faturon faktura
vlera faturale vrednost fakture
llogaria ,fatura iznos na fakturi
faturim fakturisanje
perpunim i brendshëm aktiv aktivno oplemenjivanje
procedura e përpunimit të postupak aktivnog
brendshëm(aktiv) oplemenjivanja
skladište za aktivno
depoja e përpunimit të brendshëm oplemenjivanje
i pakthyeshëm nepovratno
nepravilno lomljenje
cenimi i veçorive doganore carinske plombe
greške koje dovode do
gabimet që shpiejnë në abuzim zloupotrebe
humbje e pakompensueshme nenadoknadivi gubici
i pakthyeshëm nepovrativ
lëshon lejen izdati dozvolu
i dhënur sërish izdato retroaktivno
issuing assotiation,issuing služba za izdavanje
office organi që e lëshon dokumentin dokumenata
Istambul Convantion Marrëveshja e Stambollit Istambulski sporazum
item of taxation, item
assessment pozicion tatimor poreska pozicija
items of taxation,items of
assessment elementet e tatimit elementi poreza
imposition ngarkon tereti
inaccurate jo i saktë neta#an
incrimination inkriminim inkriminisan
indemnification zhdemtim naknada štete
indivisibility i papjesëtueshëm nedeljiv
inflammable fluid lëngje djegëse zapaljiva te#nost
iterate përsëris ponoviti
itinerary program udhëtimi maršruta

J
jailbird i burgosur zatvorenik
jargon të folur,gjuhë e vecantë žargon
jealous smirëzi,ziliqar,gjeloz ljubomoran
jeans veshje xhins(shtof) teksas platno
jeep markë e automjetit marka automobila (Džip)

jet aircraft aeroplan me gas të kompresuar mlazni avion

jetty mol morsko pristanište
jewel margaritar dragulj
job punë, detyrë posao
joint committee komisioni i përbashkët zajedni#ka komisija

journal periodik,gazetë periodike magazin, žurnal

journey udhëtim putovanje
jubilee festë përkujtimore jubilaran praznik
judge gjykatës sudija
judgment gjykim presuda, mišljenje
judicature gjyqësi sudstvo
judical gjyqesor zakonit, sudski
juke-box kuti muzikore džuboks
jumble plaçka,tesha të vjetra nered, starudija
junior i ri,në moshë të re mlad, mla!i
juror porotë porotnik
jury porota porota
jurisdiction fushëveprim në gjyqësi sudska nadležnost
jurisprudence sistem ligjesh zakonodavstvo
 K
keep mbaj,ruaj,respektoj #uvati, poštovati, držati
keep in force mbaj në fuqi biti na snazi
pridržavati se
keep time limit respektoj afatin vremenskog roka
keeper rojtar,zotërues,mbajtës #uvar, držalac
keeping zotërim,mbajtje #uvanje, držanje
kind of goods lloji i mallit vrsta robe
knock down price zbritje e çmimit oboriti cenu
know-how blerje e dijes kupovina znanja
L
laboratory laboratorium laboratorija
label pusulle,shenjë,etiketë etiketa
laconic konciz,preciz jezgrovit

landing and departure ngritje dhe zbritje(aeroplanët) sletanje i odlazak

language gjuhë(të folur) jezik
land border kufi tokësor kopnena granica
lane vija,brezi,lenta traka, pojas
laser printer shtypes laserik laserski štampa#
poslednji postupak
last processing operation puna e fundit në procesin e përpunimit obrade
laundering money larje parash pranje novca
law e drejta,ligj,normë pravo, zakon, sudski
law giver ligjdhënës zakonodavac
law maker ligjbërës sastavlja# zakona
zakon ponude i
law of supply and demand ligji i ofertës dhe kërkesës potražnje
lawyer avokat advokat
loyality lojalitet,besnikëri lojalnost, odanost
lease charges qesimi(qiraja) kirija, najamnina
napušta zemlju
leave the territory temporarily e le territorin përkohësisht privremeno
legal ligjor pravni, zakonski, legalan
legal acts akt ligjor zakonski akt
legal advice këshillë juridike pravni savet
legal basis bazë ligjore zakonski osnov
legal department shërbim juridik pravna služba
legal person person juridik pravno lice
pravna naknada,
legal redress ndihmë juridike obešte"enje, lek
zakonodavstvo, pravno
legislation,legal instrument legjislativ,mjet juridik sredstvo
letter shkresë,letër pismo, papir
letter of credit akreditiv akreditiv
levy taksim,vjelje prikupljanje,ubiranje
levy system sistem i vjeljes (taksave) sistem prikupljanja
obligim i pagesës së tagrave podložan izvoznim
liable to export duties eksportuese dažbinama
liberalization of trade liberalizim I tregtisë liberalizacija trgovine
lieutenancy gradë togeri #in poru#nika
lieutenant,second lieutenant toger,nentoger poru#nik, podporu#nik
licence lejoj,pajis me patent dozvola, ovlaš"enje
licensed i autorizuar,i privilegjuar ovlaš"en, povlaš"en

licence plate,licence number tabela të regjistrimit,numra të regjistrimit registarske tablice

lien e drejtë e pengmarrjes pravo na zalogu
personi i cili e gëzon të drejtën e
lien holder pengmarrjes imaoc prava na zalogu

life cycle curve kurba e zgjatjes së ciklit të jetës krivina životnog ciklusa

kufijtë e uljes dhe të zbritjes të çmimeve granice spuštanja i

limit up, limit down në bursa dizanja cene
limitation vë kufirin ograni#enje
društvo sa ograni#enim
limited shoqatë me aftësi të kufizuara ovlaš"enjima
ograni#avanje
limitation of liability kufizim i përgjegjësisë odgovornosti
limitation of property kufizim i pronësisë ograni#avanje vlasništva
limitation of the right of ograni#avanje prava na
disposal kufizim i të drejtës së dispozicionit raspolaganje
liquid larje e borxhit,përmbarim isplata duga,izvrsenje
list regjister spisak, registar
list of smuggling regjistër i kontrabandës krijum#arski registar
load ngarkesë tovar
load list lista ngarkuese tovarni list
load space hapësira ngarkuese tovarni prostor
loading ngarkimi utovar
loading charges shpenzimet e ngarkimit troškovi utovara
lodgement of a summary
declaration sjellja e deklaratës së njësuar doganore podnošenje JCI
long- term (LT).EUR 1 EUR1 afat-gjatë dugoro#an EUR1
long- term certificate,LT
certificate çertificatë me afat të gjatë dugoro#no uverenje
lost goods mall i humbur. izgubljena roba
lost properity office zyrë për sendet e gjetura biro za na!ene
 predmete

low-cost export eksport me shpenzime të vogla izvoz sa niskim izdacima

lowering of customs barriers
low price producer country
lubricating oil
luggage inspection
M
smanjenje carinskih
ulja e barrierave doganore prepreka
zemlja sa niskom cenom
vendi me çmim të ulët të prodhimit proizvodnje
vaj për lubrifikim ulje za podmazivanje
kontrollimi i plaçkave pregled prtljaga

mad cow semundja e “lopëve te tërbuara" bolest "ludih krava"

mailing address adresa postale poštanska adresa
glavna carinska
main customs office zyra kryesore e doganës kancelarija
major major major
major general gjeneralmajor general major
manufacture’s number numri i prodhimit proizvodni broj
manufacturing scrap and ostaci i otpaci u toku
waste mbeturinat gjatë prodhimit proizvodnje
manufacturing,processing proizvodnja, proces
operation prodhimi,operacionet e përpunimit obrade
mark,trade mark marka(shenja mbrojtëse) zaštitini znak
market distortion deformim i tregut porema"aj tržišta
market economy ekonomi e tregut tržišna ekonomija
market intervention intervenim në treg intervencija na tržištu
market target price sjellja e çmimeve në treg kretanje tržišnih cena

marketable quality of goods cilësia, kualiteti tregtar i mallit tržišni kvalitet robe

market-oriented economies ekonomi te orientuara kah tregu privrede okrenute tržištu

Master Plan Plani gjithëpërfshirës Sveobuhvatni plan
material added materiali shtesë dodatni materijal
maksimalan rok
maximum duration of storage kohëzgjatja maksimale e magazinimit uskladištenja
maximum quota kuota maksimale maksimalna kvota
maximum value of imported maksimalna vrednost
goods vlera maksimale e mallit të importuar uvozne robe
mayor prefekt,kryetar bashkie gradona#elnik
means of transport mjet transporti prevozno sredstvo
prevozno sredstvo za
means of transport for use mjet transporti për nevoja vetjake upotrebu
measure mas,matje mera, meriti
measuring matje merenje
medico-sanitary inspection shikimi mjekësor-sanitar medicinsko-sanitarni
 pregled

member of train crew anetar i personelit te trenit #lan osoblja voza

Member State vendi anëtar I UE-së zemlja #lanica

Member State of departure nisja nga vendi anëtar i UE-së polazna zemlja #lanica

Member State of destination destinimi në vendin-anëtar UE-së zemlja #lanica odredišta

Member State of entry hyrja në vendin-anëtar i UE-së zemlja #lanica ulaska

Memorandum of Memorandum o
Understanding(MOU) Memorandumi i Mirëkuptimit razumevanju
message porosi poruka

methods of administrative metode administrativne

cooperation metodat e bashkëpunimit administrativ saradnje
methods of classification metodat e cilësimit metode klasifikacije
methylated spirits shpiritus metil alkoholi
methylation denaturalization denatyralizimi denaturalizacija metila
military goods mall për ushtri roba za vojsku
mineral mineral mineral
mineral oil vaj mineral mineralno ulje
minimum charge ngrarkesë minimale minimalan teret
minimalna carinska
minimum customs value vlera minimale doganore vrednost
minimum import price vlera minimale e importit minimalna cena uvoza
minimum price çmimi minimal minimalna cena
minister of finance ministri i financave ministar finansija
Ministarstvo spoljnih
Ministry of Foreign Affairs Ministria e punëve të jashtme poslova
Ministarstvo unutrašnjih
Ministry of interior Ministria e punëve të brendshme poslova
miscellaneous goods mall i ndryshëm mešovita roba
mode of transport mënyra e transportit na#in prevoza
na#in prevoza u
mode of inland transport mënyra e transportit të brendshëm unutrašnjosti zemlje
monetary authority pushteti financiar finansijsko telo
money laundering larje e paras pranje novca
monitoring përcjellje,vrojtim pra"enje, nadgledanje
moratorijum, odga!anje
moratory shtyrje e borxheve,moratorium dugova
more advanced stage of napredniji stepen
manufacture shkallë e lartë e përpunimit proizvodnje
mother tongue,native
language gjuha amtare maternji jezik
motor oil vaj motorik motorno ulje
motorway autostradë auto put

movement certificate çertifikata mbi transportin uverenje o prevozu

movement of goods between lëvizja e mallit midis vendeve anëtare të promet robe izme!u
Member States UE-së zemalja #lanica EU

movement of services qarkullimi i shërbimeve midis promet usluga izme!u

between Member States vend.anet.të UE-së zemalja #lanica EU

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

mutual assistance ndihmë e ndërsjellë ,reciproke uzajamna pomo"

grupa za uzajamnu
mutual assistance group grupi për ndihmë reciproke pomo"
mutual recognition of uzajamno priznavanje
customs controls njohja reciproke e kontrollit doganor carinske kontrole
N
nacionalne carinske
national customs documents dokumentet nacionale doganore isprave
Nairobi Convention Konventa e Najrobit Najrobi konvencija
national boundary kufiri nacional nacionalna granica
national subdivisions,national podbrojevi u nacionalnoj
subheadings nën numrat në tarifën nacionale tarifi
nacionalni tarifni
national transit document dokumenti nacional transitor dokument
nationality of means of poreklo prevoznog
transport nacionaliteti i mjetit transportues sredstva
nacionalnost,
nationality,citizenship nacionaliteti,shtetësia državljanstvo
natural person person fizik fizi#ko lice
natural product prodhim natyral prirodan proizvod
negotiate bisedon raspravljati, diskutovati
negotiation bisedim,diskutim rasprava, diskusija
susedna zemlja #lanica
neighbouring Member State fqinji i shteteve anëtare të UE-së EU
net weight masa neto neto težina
network accession kycesi i rrjetit pristup mreži
New Computerised Transit Novi kompjuterizovani
System Sistemi i ri transitor i kompjuterizuar sistem tranzita
ne komercijalna
no commercial value vlerë jo komerciale vrednost
propis koji zabranjuje
no-drawback rule dispozitë që ndalon kthimin e doganës povra"aj carine
nomenklatura
nomenclature nomenklatura(emërtimet e mallrave) (naimenovanje robe)
nominal value vlera nominale nominalna vrednost
nomination of goods
non-alcoholic beverage,soft
drink
non-Community status
non-compliance with the
conditions
non-consumable goods
non-fulfillment of an
obligation
non- governmental
organization
non- preferential origin of
goods
non-quota country
non-registered trader
non-resident
non-barriers
non-tariff measures
normal price
normal residence
normally resident
notice of tax assessment
number changed
number of exams
number of imports
number of discrepancies
number plate,registration
plate
numerical code
O
obligation
emërtimi i mallit naimenovanje robe
pije joalkoolike bezalkoholna pi"a
nuk ka status të UE-së nema status EU
nuk iu përgjigjet kushteve ne odgovara uslovima
neodgovaraju"a roba za
mall jo i pëlqyer për konsum potrošnju
moskryerja e obligimit neispunjavanje obaveze
organizata joqeveritare nevladina organizacija
nepreferencijalno
origjinë jo preferenciale e mallit poreklo robe
zemlja koja ne u#estvuje
vendi që nuk bën pjesë nën kuotë u kvoti
tregtar i paregjistruar neregistrovani trgovac
banor i huaj stranac
pengesa jashtetarifore netarifne prepreke
masa jashtetarifore netarifne mere
çmim real (i zakonshëm) realna cena
vendbanimi i vërtetë stvarno prebivalište
e ka selinë e vërtetë ima stvarno prebivalište
obaveštenje o proceni
noftimi per caktimin e tatimit poreza
numër i ndërruar promenjen broj
numër i verifikimit verifikacioni broj
numër i importit uvozni broj
sasia e ndryshimit iznos razlike
tabela e regjistrimit registarske tablice
kodi numerik numeri#ki kod
obligim(detyrim) obaveza

obligatory transfer of an kalim i detyrueshëm në vend tjetër pune obavezan premeštaj

employee të një punëtori radnika
pridržavanje, držanje,
observance përmbajtje , ruajtje pravilo
object objekt,send,gjë,synim objekat, stvar, namera
object of a contract objekt i një kontrate predmet ugovora
object of on obligation objekt i një obligimi predmet obaveze
primedba, prigovor,
objection kundërshtim, mospranim,prapësim nepriznavanje
occasion rast,shkak,arsye prilika,povod,slu#aj
obtain authorization merr leje,autorizim dobija ovlaš"enje
obtain originality status fitim i statusit “ me prejardhje” dobija status porekla
obtain, purchase furnizohet,merr snabdeva, nabavlja
o#igledan, razumljiv,
obvios i qartë,i dukshëm,i kuptueshëm vidljiv
occidental perëndimor zapadni
vlasnik, koji uzima u
occupant pronar,posedues,okupues posed

occupant bona fides posedues i ndërgjegjshëm savestan posednik

posednik bez prava na
occupant without title mbajtës pa të drejtë pronësie vlasništvo
occupation punë,detyrë zanimanje
off-shore jashtë vendit van zemlje
offence cenim i dispozitave prekršaj
office zyrë kancelarija, služba
office (window) sportel šalter
office of reimportation zyra e riimportit služba ponovnog uvoza
office of temporary služba privremenog
importation zyra e importit të perkohshëm uvoza
office of transit zyra e tranzitit tranzitna služba
official foreign exchange zvani#no tržište za
market tregu zyrtar për kembim të parasë inostranu razmenu
official inquiry,official request kërkesë zyrtare službeni zahtev

official specimen kopja e shtypur zyrtarisht služben kucani uzorak

oil vaj ulje
oil colour ngjyrë në vaj uljana boja
oil painting pikturë në vaj uljana slika
oil cisterne cisternë e vajit cisterna za ulje

old-fashioned i vjetruar,i kohes se vjeter staromodan

oligarchy qeverisje e pakicës vladanje manjine
on mbi ,përmbi,përsipër na,o,u
on behalf në emër të u svojstvu
on bail me dhënie të kaucionit kaucija za pritvor
on simple application në kërkesë të thjeshtë na obi#an zahtev
on-call duty kujdestari sipas thirrjeve dežurstvo na poziv
operator operator,ndërmarrës rukovaoc, preduzetnik
opinion mendim mišljenje
opponent oponent protivnik
opportunity rast,mundësi povoljna prilika
optimism shpresë,parashikim optimizam
optimum më i miri,kulm,vlug najbolje, najviše
option parapelqim,dëshirë slobodan izbor
bez obaveze pružanja
optional provision of security pa obligim të paraparë për garancion garancije

oral or verbal declaration paraqitja gojarisht e mallrave usmeno prijavljivanje

order number numër i porosisë broj narudžbine

organic peroxide peroksid organik/mat.e rrezikshme organski hidrogen

origin of goods,originating poreklo robe, status
status origjina e mallit,statusi i origjinës porekla
original security sigurim,fillestar,burimor originalno osiguranje
originating goods mall me origjinë roba sa poreklom
originating product prodhim me origjinë proizvod sa poreklom
otherwise në mënyrë tjetër,ose na drugi na#in, ili pak

outline provision dekret i përgjithshëm,përmbledhës okvirna uredba, mera

outreach kalim,dalje përtej prelaziti preko, dosezati
outright exportation eksport definitiv definitivan uvoz
outgo shpenzime, të dalura izlazni troškovi

outlaw shpall jashtë ligjit,shpall joligjor,bandit odmetnik, van zakona

outward processing përpunim jashtë vendit (pasiv) pasivno oplemenjivanje

outward transit tranzitimi jashtë UE tranzit van EU
overload ngarkesë e tepert preopteretiti
overpriced goods mall i mbivlerësuar precenjena roba
overseas countries territore tejoqeanike prekomorske zemlje
overtime punë përtej orarit prekovremeni rad
over-value mbivlerësim precenjivanje
overcharge mbingarkesë preplatiti
overdraft tejkalim i llogarisë prekora#enje obra#una
kašnjenje,
overdue i vonuar,i papaguar neispla"ivanje
overindebtedness insolvent,pa mbulesë bez pokri"a
over-insurance mbi sigurimi nad osiguranje
prepisano preko drugog
ower-writing mbishkrim teksta
own resources burimet vetjake sopstveni izvori
owner of goods pronar i mallit vlasnik robe
ownerless pa pronar bez vlasnika
oxidizing agent materie oksiduese korozivna materija
P
brzinomer, vešta#ko
pace maker matës, përcaktues srce
pacific paqësor tih, miran
package paketë,ambalazh paket, ambalaža
packing paketim pakovanje
packing list regjistër paketues lista pakovanja
packings materal për paketim materijal za pakovanje
pakt, dokument
pact pakt,dokument i marrevështjes sporazuma
paid work punë shpërblyese uslužni posao
paint ngjyrë,ngjyrosje boja, bojiti
palette paleta paleta
paragraph aline,dispozitë stav, propis
parity paritet paritet
part load dërgese në dengje den#ana pošiljka
partial and limited reduction delimi#no umanjenje
of c.duty zvogëlim i pjesërishëm i doganës carine
partial exemption,partial
relief lirim i pjesërishëm delimi#no osloba!anje

partial goods examination shikim i pjesërishëm i mallit delimi#an pregled robe

partial payment pagesë e pjesërishme delimi#no pla"anje
participate marr pjesë u#estvovati
participation pjesëmarrje u#estvovanje
partner(in business) partner në biznes ortak
particular decree’s dispozita të veçanta posebni propisi
particular measure of posebne mere carinske
customs protection masa të posaçme të mbrojtjes doganore zaštite

ndarje e murit të dyfisht (bunker për

partitions of a double wall fshehjen e mallit) pregrade duplog zida

party liable to pay customs
duties
pass
passage of goods at frontiers
passenger aircraft
passenger occupancy
passenger traffic
passenger ,traveler
passport
pala e cila është e obliguar t’i paguajë
tagrat doganore carinski obveznik
kaloj,ia dal,arrij pro"i, i"i
prelaženje robe preko
kalimi i mallrave përtej kufijve granice
aeroplan i udhëtarëve putni#ki avion
fluktuimi i udhëtarëve fluktuacija putnika
qarkullimi i udhëtarëve putni#ki saobra"j
udhëtari putnik
leje udhëtimi putna isprava

passport regulation dispozitat lidhur me lejen e udhëtimit pasoška regulativa

patented invention shpikje e patentuar(e mbrojtur) zašti"en pronalazak

patrol car automjet patrullues patrolni automobil
patrol leader
patrol service
patrol ship
pay in
pay a customs debt
pay in advance
pay in cash
payment condition
payment facilitation
peace treaty
peak traffic day
penal provisions
percentage
percentage rule
period authorization
period of application
perishable goods
permanent address
permit,authorize
Person established in the
Community
person liable for payment of
customs duties
person represented
personal data
personal belongings
personal data protection
personal effects
personal property
personal exemption
personable
perpetrate
petrol, gas
phytopathological inspection
phytosanitary regulations
phytosanitary certificate
udhëheqsi i patrullës vo!a patrole
shërbimi patrollues patrolna služba
anija patrolluese patrolni #amac
paguan uplatiti
paguan borxhin doganor platiti carinski dug
paguan paraprakisht platiti unapred
paguan në të gatshme platiti gotovinski
kushtet e pagesës uslovi pla"anja
lehtësirat rreth pagesës olakšice kod pla"anja
marrëveshje(traktatat)paqësor mirovni sporazum
ditë e qarkullimit të dendur dan jakog saobra"aja
masa ndëshkuese kaznene odredbe
përqindje procenat
rregull e përqindjes procentualno pravilo
leje e kohëpaskohëshme periodicno ovlaš"enje
periudhë e zbatimit period primene
mall që prishet lehtë lako kvarljiva roba
adresë e përhershme stalna adresa
lejon odobravati
Pravnolice sa sedištem
Personi juridik me seli në UE u EU
obliguesi doganor,personi i cili është i
obliguar t’a paguaj doganën carinski obveznik
personi të cilin e përfaqësojnë lice koga zastupaju
të dhënat personale li#ni podaci
gjërat personale li#no vlasništvo
mbrojtja e shënimeve personale zaštita li#nih podataka
plaqka të rrugës li#ne stvari
prona personale li#no vlasništvo
përjashtim personal li#no izuze"e
juridikisht i afte pravno sposoban
kryej(një krim etj) izvršiti zlo#in
benzinë benzin
inspektimi fitopatologjik fitopatološka kontrola
dispozitat fitosanitare fitosanitarni propisi
çertifikatë fitosanitare fitosanitarno uverenje
phytosanitary certificate for fitosanitarno uverenje o
re-export çertifikatë fitosanitare për reeksport ponovom izvozu
piece pjesë,copë komad, par#e
piece goods malli në pjesë roba na komad
pirated goods mall i piratëve piratska roba
place and date of exportation mesto i dan izvoženja
of goods vendi,dhe koha e eksportit robe
place of customs clearance vendi i shdoganimit mesto carinjenja
place of departure vendi i nisjes mesto polaska
place of destination vendi i destinimit mesto namene
place of entry vendi i hyrjes mesto ulaska
place of exit vendi i daljes mesto izlaska
place of offence or
irregularity vendi i deliktit mesto prekršaja
place of origin vendi i prejardhjes mesto porekla
mesto prijavljivanja robe
place of presentation vendi i prezentimit (të mallit për shikim) za pregled
place under a customs stavljanje pod carinskim
procedure vendosje nën procedurë doganore postupkom
stavljanje pod carinskom
place under customs seal vendosje nen plomben doganore plombom
plain spirit,pure alcohol alkool i pastër #isti alkohol
tkanina presvu#ena
plastic-covered cloth pëlhurë e mveshur me material artificial plastikom
pledge(deposit) peng,kapare zalog, jemstvo
point of delivery vendi i nisjes (së mallit) mesto isporuke

poison helm (materje e rrezikshme) otrov

police policia policija
policeman polic policajac
political border kufi politik pograni#na policija

port of transshipment limani i ngarkim-shkarkimit luka pretovara

port of loading limani i ngarkimit luka utovara
port of unloading limani i shkarkimit luka istovara
possesion zotëroj posedovanje
possibility mundësi,eventualitet mogu"nost
post clearance audit,control kontrola nakon
a posteriori kontrolli i sërishëm carinjenja
post script shënim shtesë post skriptum
preceding para prijës, paraardhës prethodin, raniji
poison gas gas helmues otrovni gas
postal items dërgesat postale poštanske pošiljke
postal package,parcel paketë postale poštanski paketi,

postal regulations
postal traffic
post import verification of the
declaration
power,competence
precautionary measures
preclude
predictable
preference
preference area
preferential
preferential customs duties
preferential import
preferential origin
preferential rules of origin
preferential system
preferential tariff measures
preferential or favourable
tariff treatment
prejudice
premises
preparation and issue
certificates of origin
presumption
present a certificate
present, produce
preserved goods,canned
goods
pretext
prevailing
prevention of fraud or
irregularity
previous customs procedure
previous document
previously convicted
price
price actuelly paid or payable
poštansko
rregulativa postare zakonodavstvo
qarkullimi postar poštanski saobra"aj
kontrola deklaracije
kontrolli i deklaratës pas importit nakon uvoza
kompetenca nadležnost
masa parandaluese mere opreza
preventivë spre#iti
e,i paraparë(pritur) predvi!en
lehtësi(doganore) povlastica (carinska)
lëmi i beneficioneve oblast povlastica
povlaš"en,
i beneficuar,preferencial preferencijalan
preferentne carinske
tagrat doganore preferenciale dažbine
import i privilegjuar preferencijalni uvoz
origjinë e privilegjuar preferencijalno poreklo
propisi o privilegovanom
normat mbi privilegjin e origjinës poreklu
sistemi privilegjues sistem preferencijala
preferencijalne tarifne
masat preferenciale tarifore mere
povlaš"eni tarifni
masa të tretmanit favorizues tarifor tretman
paragjykim,anëmbajtje predrasuda
deklaratë e mëparshme raniji iskaz
plotësimi dhe lëshimi i çertifikatës mbi priprema i izdavanje
origjinën uverenja o poreklu
pandehje,sypozim naga!anje, pretpostavka
sjell (prezenton) çertifikatën podneti uverenje
jep në shikim podneti, predo#iti
mall i konservuar konzervirana roba
shkak,arsye izgovor
mbizotëroj nadvladati
preventivë nga mashtrimet dhe spre#iti prevaru ili
parregullsitë nepravilnost
prethodni carinski
procedura paraprake doganore postupak
dokumenti paraprak prethodni dokument
i dënuar kohë më parë ranije osu!ivan
çmimi cena
cena stvarno pla"ena ili
çmim vërtetë i paguar,ose i pagueshëm se treba platiti
price determination formimi i çmimit odre!ivanje cene
price discount zbritje në çmim popust na cenu
price flotation oscilim (levizje)i kursit variranje kursa
price fluctuation lëvizje(oscilim)i çmimit variranje cene
price level niveli i çmimeve nivo cena
price list catalogue çmimore kataloška lista cena
price mechanism mekanizmi i çmimeve mehanizam cena
price policy politika e çmimeve politika cena
price quotation oferta e çmimeve ponudjena cena
price reduction zbritje çmimi sniženje cena
price scissors gërsheret agrare agrarne makaze

principal obliguesi (detyruesi) kryesor glavni obveznik

printer shtypës štampa#
prior importation import i parakohshëm prethodno uvoženje
privatno carinsko
private customs warehouse depo private doganore skladište
privileged treatment trajtim i posaçëm poseban tretman
probability gjasë,parashikim verovatno"a
pro forma invoice parafaturë profaktura, predra#un
procedure procedura postupak
procedure for processing procedura e përpunimit postupak dorade
processed goods mall i përpunuar dora!ena roba
processed costs shpenzimet e përpunimit troškovi dorade
processing under customs dorada pod carinskim
control përpunimi nën mbikëqyrje doganore nadzorom
processor përpunues prera!iva#, obra!iva#
proclaim shpall,proklamoj objaviti, obznaniti
produce prodhon,demonstron proizvoditi, predo#iti
produce the goods whenever uvek predo#iti robu na
so required demonstron mallin sipas kërkesës zahtev
produce under licence duke prodhuar me leje prozvoditi sa dozvolom
produce price çmimi i prodhimit proizvodna cena
producer’s association shoqatë e prodhuesve udruženje proizvo!a#a
organizacija
producer’s organization organizata e prodhuesve proizvo!a#a
product of first- stage primarno obra!en
processing prodhim i përpunuar primar proizvod
product of undetermined proizvod neutvr!enog
origin prodhim me origjinë të papërcaktuar porekla
product under Community proizvod pod nadzorom
surveillance prodhim nën mbikqyrjen e UE EU
production prodhimi proizvodnja
products originating in a
country
professional equipment
profit-oriented transaction,
profit-sharing
progressive reduction of
customs duties
prohibited goods
proizvod sa poreklom
prodhim me prejardhje nga një shtet jedne države
pajisje profesionale profesionalna oprema
transakcion fitimprures profitabilna transakcija
progresivno smanivanje
zbritje progresive e tagrave doganore carinskih dažbina
mall i ndaluar zabranjena roba

prohibitions and restrictions ndalesat dhe perkufizimet zabrane i ograni#enja

proof of delivery provë mbi dërgimin e mallit dokaz o isporuci

proof of export provë mbi eksportin dokaz o izvozu
proof of origin provë mbi origjinën dokaz porekla
proof, evidence dëshmi dokaz
prolongation prolongim,zgjatje odložiti, produžiti
proportional method metodë e perqindjes proporcionalni metodi
proposal propozoj predlog
protected animals shtazët e mbrojtura zašti"ene životinje
protected desing dizajni,pamja,të mbrojtur zašti"eni dizajn, izgled
protected right mbrojtje e një të drejte zašti"ena prava
protection of customs
interests mbrojtje e interesave doganore zaštita carinskih interesa
protection of goods, zaštita robe, #uvanje
safeguarding of goods mbrojtja, ruajtja e mallit robe
protection of staff mbrojtja në punë zaštita osoblja
protection of society mbrojtja e bashkësisë zaštita društva
protective measure masa mbrojtëse zaštitne mere
protective clause klauzola mbrojtëse zaštitna klauzula
protective element elementi mbrojtës zaštitni element
protest protestë protest
protocol procesverbal zapisnik
protocol on originating zapisnik o proizvodima
products procesi mbi mallin me origjinë sa poreklom
prove provoj,dëshmoj,vërtetoj dokazati
provide training
provision of a security parashtrimi i garancionit pružanje garancije
provision relating to statistics dekreti statistikor statisti#ka uredba
provisional certificate of privremeno uverenje o
origin certifikatë e përkohshme mbi origjinën poreklu
provisional countervailing privremene dažbine za
duty tagra të përkohshme për baraspeshë izravnanje
public administration administrate publike javna uprava
public affair kontest shtetëror državni spor
public customs warehouse depo publike doganore javno carinsko skladište
public order rendi publik javni red
public prosecutor prokurori publik javni tužilac
public security, public safety sigurimi publik javna bezbednost
punish, penalize dënon kazniti
punishment, penalty dënim kažnjavanje, kazna
purpose dashje, qëllim, plan cilj, namera, plan
purchase blerje kupiti
pursuance ndjekje nastavljanje

pursuant to në mbështetje,në pajtim me na osnovu, prema

put vë,vendos,caktoj staviti, postaviti, položiti
put forward parashtroj,paraqes unaprediti, obelodaniti
put into force vëj ne fuqi,fuqizoj ligjin stupiti na snagu (zakon)
put for sale caktoj për shitje staviti na prodaju
R
troškovi železni#kog
rail charges shpenzimet e transportit hekurudhor saobra"aja

radioactive materie të dëmshme radioaktive radioaktivan

ramp for unloading lloz i shkarkimit rampa za istovar

metoda e test-kontrollit (sipas rasteve në nasumi#na provera ili

random check or test kapercim) test
rate of exchange kursi valuator devizni kurs
rate of yield normë e rendimentit stopa prinosa

rates and other items of tagrat dhe elementet e tjerë të stope i drugi elementi
charge ngarkesës(doganore) naplate (carinski)
ratification miratim usvajanje, odobrenje
ratify miraton,verteton usvojiti, odobriti
ratio proporcion,përpjesëtim odnos, proporcija
raw material lënde e parë sirovina
komplet za testiranje
reagent kit komplet për testim reagensa
real price çmim real stvarna cena
real sale shitje reale stvarna prodaja
receipts të hyrat,të ardhurat ra#uni, primanja

receive marr në dorëzim,pres,pranoj primiti, prihvatiti

sekuestrues,kujdestar mallrash të službenik na prijemu
receiver sekuestruar oduzete robe
nedavno, u zadnje
recent rishtazi,kohët e fundit vreme
recession prapsje, tërheqje povratno dejstvo
recidivism përsëritje e delikteve ponavljanje (prekršaja)

reciprocally reciprokisht (mënyrë e ndërsjellë) uzajamno, recipro#no

recommendation
reconcile
records of proceedings
recovery of the amount of
customs debt
rectifier,distillery
rectifying,distillation
red channel
udhëzim, këshillim
pajtoj, harmonizoj
shënime procedurale
inkasimi i borxhit doganor
aparat për destilim
destilimi
koridori i kuq (kalimi)
preporuka, upu"ivanje,
pomiriti, uskladiti
zapisnici o postupku
naplata carisnkog duga
ure!aj za destilaciju
destilacija
izlaz "za prijavu"

reduced rate shkalla e zvogëluar e përqindjes umanjena stopa

umanjenje uvozne
reduction in import duties zbritje në tagrat importuese dažbine

re-export eksport i sërishëm,re-eksport ponovni izvoz

uverenje za ponovni
re-exportation certificate çertificatë re-eksportuese izvoz
reference book doracak priru#nik
reference price çmimet përkatëse ponu!ene cene

reference quality kualiteti,cilësia përkatëse ponu!en kvalitet

refrigeragerated goods
refugee
refugees’ camp
regional customs authorities
regional group
register a firm
registered
registered address
registered
company,incorporated
company
registered office
registration number
regular procedure
regulation of prices
regulations
mallra të ngrira smrznuta roba
refugjatë,strehëkërkues izbeglica
kamp i të ikurve izbegli#ki kamp
organ regjional doganor regionalni carinski organ
grup regjional regionalna grupa
regjistron firmën registrovati firmu
i,e regjistruar registrovan
adresë e regjistruar prijavljena adresa
ndërmarrje e regjistruar registrovano preduze"e
selia e regjistruar registrovano sedište
numri protokollues zavedeni broj
procedurë e rregullt redovni postupak
rregullore e çmimeve pravilnik o cenama
dispozita,norma ligjore propisi, zakonske norme

reimburse laj shpenzimet, dëmshpërblimin nadoknaditi, refundiranje

re-import importon sërish,riimporton ponovni uvoz

 ponovno utvr!ivanje
reimposing of customs duties caktim i sërishëm i tagrave doganore carinskih dažbina
reject përhedh,shporr odbiti, odbaciti
dovoditi u vezu, biti u
relate bashkoj,përputhë vezi

relationships to one another marrëdhënje të njëri tjetrit(reciproke) trgova#ki odnosi

release a security lirim i garancionit pustiti garanciju
pustiti robu u slobodan
release for free circulation lëshim (I mallit)në qarkullim të lirë promet
važnost (pravnog
relevance,relevancy rëndësija e mjetit juridik sredstva)
osloba!anje od
relief from customs duties lirim nga tagrat importuese carinskih dažbina
remain mbetem ostati,
remainder mbeturinë,tepricë,mbetje otpaci, ostatak
remaining goods mallra të mbetura preostala roba
remission falje e borxhit oproštenje duga

removal from the warehouse zhvendosja nga magazina(depoja) izmeštanje iz magacina

ukidanje grani#nih
removal of border formalities pezullimi i formaliteteve kufitare propisanih formi
rent, lease mban nën qira(qesim) iznajmiti
renumber ngjet numra prilepiti brojeve
reorganization riorganizim reorganizacija
reorganize riorganizon reorganizovati
repack ripaketim prepakovati

repair riparim, ndreqje, meremetim popraviti, opraviti

repatriation riatdhesim povratak u domovinu
repayment of duty,
reimbursement of duty kthim i tatimit povra"aj dažbine
replacement document dokumenti alternativ alternativni dokument

replacement goods mall alternativ, mall për ndërrim alternativna roba

replacement product prodhim alternativ alternativni proizvod
izveštaj, prijaviti,
report paraqitje,raport,proces zapisnik
report of destruction proces mbi asgjësimin zapisnik o uništavanju
reporting, announcenement paraqitja, lajmërimi prijava, obaveštenje
repress shkel,shtyp,shtrëngoj potisnuti, tla#iti
representation përfaqësimi predstavljanje
representative përfaqësues predstavnik
request for assistance kërkesë për ndihmë zahtev za pomo"
Q
qualification kualifikim,cilësim ste"i uslov, kvalifikovati
qualification of crime kualifikim i krimit kvalifikacija zlo#ina
qualification of offence kualifikim i deliktit kvalifikacija prekršaja
qualification of origin pranimi i origjinës priznavanje porekla

quality certificate çertifikate mbi cilësine (kualitetin) uverenje o kvalitetu

quantitative quota kuota sasiore koli#inska kvota
quantitaty declared sasia e paraqitur prijavljena koli#ina
quarantine vend i izoluar karantin, izolacija
quasi (lat.) gati, kinse kao, poput, nazovi
quasi contract kuazi kontratë kvazi (nazovi) ugovor
quasi delict kuazi delikt kvazi delikt
question pyetje pitanje
quest ndjekje,gjurmim,kërkim potraga, traganje
quiet day ditë e qetë dan slabog saobra"aja
quota certificate certifikatë e kuotës uverenje o kvoti
quits baraz, pa borxh izravnat, izmiren
quota përpjesë,sasi e pranuar kvota, srazmerni deo

quota for customs recovery kuota për kthim të doganës kvota za povra"aj carine
R
requirement for information kërkesë për informim zahtev za informisanje
requirement for invalidation zahtev za poništenje
of the declaration kërkesë për prishje të deklaratës deklaracije
requirement for verification kërkesë për vërtetim zahtev za overu
required kërkon potrebno, zahtevano
resale rishitje preprodaja
reserve rezerva rezerva, rezervisati
resold goods mall i rishitur preprodana roba
responsibility përgjegjësi odgovornost
restraint measure masë përkufizuese mera ograni#enja
restriction on importation kufizim në import ogranicenje uvoza
restoring the goods restaurimi i mallrave restauracija robe
rezultat carinskog
result of customs eximination rezultat i kontrollit doganor pregleda
pakovanje za
retail package paketim për shitje me pakicë maloprodaju

retail price çmimi i shitjes me pakicë maloprodajne cene

retail sale shitje me pakicë maloprodaja
retailer shitësi me pakicë prodavac na malo
retaliatory duty dogana ndëshkuese kaznena dažbina
return of goods mall i kthyer povra"aj robe
reversible i kthyeshëm(proces) povratan
review (reconsider) rishqyrtim ponovno razmatranje
revenue stamp, excise band etiketa e aksizes akcizna markica
revision kontrolli kontrola

revocation tërheqje (psh.nga procedura) ukidanje (npr. postupka)

revoked decision vendim i tërhequr ukinuta odluka
reward shpërblim nagrada
right e drejta pravo

royalties (honorarium) pagesë për të drejtën e autorit honorar autoru

right appeal, right to imitiate
proceedings e drejta në mjetin juridik (ankesa) pravo na žalbu
right of representation e drejta e përfaqësimit pravo zastupanja

right to distribute the goods
right to reproduce the goods
right to resell the goods
e drejta e shpërndarjes së mallit pravo na raspodelu robe
pravo na umnožavanje
e drejta për shumëzimin e mallit robe
pravo na preprodaju
e drejta për rishitjen e mallit robe

rights and obligations të drejtat dhe obligimet (detyrimet) prava i obaveze

proisti#e, proizilazi,
rise buron, qfaqet,ngritet podi"i

risk assesment analiza e vlerësimit të rrezikut procena opsnosti

risk management udhëheqja me rrezik nadgledanje opasnosti
opasnost od
risk of smuggling rreziku nga kontrabandizmi krijum#arenja

road passenger transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putni#ki prevoz

bezbednost drumskog
road traffic safety siguria në komunikacionin rrugor prevoza

road transport transporti rrugor i udhëtuarëve drumski putni#ki prevoz

rolling stock qerre, vagona hekurudhor železni#ki vagoni

roll on roll of trafic(Ro Ro) transporti me sistem (Ro Ro) prevoz sistemom Ro-Ro

rules for application rregullat për aplikim,zbatim pravila za primenu

rules for procedure rregullat për procedurë pravila za postupak

rules for origin rregullat për origjinë,prejardhje pravila za poreklo

S

sabotage prishje me qëllim, shkatërrim nameran kvar, sabotaža

saboteur prishës, shkatërrues saboter
safe kasafortë, sigurt sef, bezbedan
safe deposit trezor, arkë,thesar deponovanje u sef
safe conduct kalim i lirë slobodan prolaz
safeguard mbrojtje,ruajtje siguri zaštitnik, osigurati
safe-clause klauzole mbrojtjeje zaštitna klauzula
safe-keeping sigurim,ruajtje #uvanje, obezbe!enje
sale shitje prodaja
sale by auction shitje me ankand prodaja licitacijom
sale of contraband or prodaja falsifikovane ili
smuggling goods shitje e mallrave të kontrabanduar krijum#arene robe
sale of consignment shitje komisionare komisiona prodaja
sale tax tatim në shitje porez na promet
sample kampion,moster(yrnek) uzorak
sanitary shëndetësor sanitarni, zdravstveni
sanitary conditions kushte sanitare sanitarni uslovi
sanitary certificate deftesa sanitare sanitarno uverenje

satisfaction kënaqësi,përmbushje morale zadovoljan, uveren

scale shkallë,masë lestvica
scope fushë e lirë polje, domen
scheduled flight vijë e rregullt ajrore stalna linija leta
scheme plan, program šema, nacrt

sceptic dyshues, dyshimtar, i dyshuar sumnji#av, skeptik

science dituri,shkencë,dije,mësim nauka, znanje

scientist shkëncetar nau#nik
sea border kufiri detar morska granica
sea smuggling kontrabanda në det krijum#arenje na moru

seal plumcet doganore (plombat) carinska plomba

sealed by customs
authorities pëllumbimi nga dogana zape#atio carinski organ
sealing tongs dare për plumbë carinska klješta
search, examination kontrolla,shikimi pretraga, pregled
search warrant leje për bastisje nalog za pretres
secretary general sekretari general generalni sekretar
section nen, paragraf #lan, stav
section kapitull,kaptinë odsek, odeljak
security sigurimi obezbe!enje
security kaucioni kaucija
security guarantee garancioni garancija
security stock dokument me vlerë hartija od vrednosti

security (pledge-money) garancion me dorzani, me letër me vlerë garancija sa zalogom

segregation izolim, veçim izolacija
seize sekuestron zapleniti
seize a vehicle sekuestron automjetin zapleniti vozilo
seized goods, goods under
arrest mall i sekuestruar zaplenjena roba

seizure sekuestrim, konfiskimi (i mallit) konfiskovanje, zaplena

selective control kontroll selektiv selektivna kontrola
selectivity përzgjedhje selektivnost, izbornost
self-assesment vetëzbatim samoizvršenje
self-governing vetëqeverisës samoupravljanje
self-knowledge i vetëdijshëm svestan
self-manangement vetadministrues samorukovo!enje
sell shet prodati
selling price çmimi shitës prodajna cena
semi-product gjysmëprodhim poluproizvod
send dërgoj poslati
season stinë godišnje doba, sezona
seasonal stinor sezonski
secret document dokument i fshehtë tajni dokument
sender dërguesi pošiljaoc
sense shqisë,kuptim,urtësi #ulo, razum, um

sensitive goods mallrat e brishta, ndieshme osetljiva roba

sentenced i dënuar osu!en
separate ndaj,veçoj odvojiti, razdvojiti
sequence rradhë,vazhdim red, sled
sergeant rreshter narednik
serial number numri serik serijski broj
service vehicle automjet zyrtar službeno vozilo
set, kit, stock, store rezervat (e mallit) robne rezerve, zalihe
set-forth parashtroj,paraqes izneti,predstaviti
settle custom formalities, završiti carinske
complet c.formalities përfundon formalitetet doganore propisane forme
settlement përcaktim utvrdjivanje
settlement currency moneta e pagesës valuta pla"anja
odre!ivanje vremenskog
set times limit caktoj afatin kohor roka
slaughter of animals therrja e kafshëve klanje životinja
significant kuptimplote zna#ajan
situation gjendje situacija, stanje
silver argjend srebro
share akcione,participim deonica, akcija, deliti

shippers declaration for the

transport of the dangerous dokumenti I transportuesit për bartje të prevozna isprava za
goods mallrave të rrezikshëm prevoz opasne robe
shipmaster kapiten i anijes kapetan broda

shift work puna në ndërrime(turnuse) rad u smenama

trgovinski spisak tovara
ship’s commercial manifest regjistri tregtar i ngarkesës së anijes broda
shop dyqan prodavnica
shopkeeper dyqanxhi,tregtar vlasnik prodavnice
short delivery derguar(livruar)me pak manjak isporuke
shortage (in number) mungesë e mallit manjak robe

short-term storage deponim në afat të shkurtë kratkoro#no skladištenje

signature waived
similar goods
simplification
simplification and
harmonization of
c.procedures
simplified declaration
simplified exportation
oslobo!en od obaveze
i liruar nga obligimi i nënshkrimit potpisivanja
mallra të ngjashëm sli#na roba
thjeshtësim uprošcavanje
thjeshtësim dhe harmonizim i skra"eni i harmonizovan
procedurës doganore carinski postupak
deklaratë e thjeshtësuar skra"ena deklaracija
izvoz u skra"enom
eksportim me procedurë të thjeshtësuar postupku

simplified procedure procedurë e shkurtër,e thjeshtësuar skra"eni postupak

simplified rules EC rregullat e thjeshtësuara te UE-së skra"ena pravila EU

simplify
Single Administrative
Document(SAD)
single customs territory
single market
single transport document
six-digit code
sleeping pill, depressant
thjeshtëson pojednostavljenje
Jedinstvena carinska
Dokumenti Unik Administrativ isprava
jedinstveno carinsko
territori unik doganor podru#je
treg unik jedinstveno tržište
jedinstvena prevozna
dokumenti unik i transportit isprava
kodi gjashtë shifror šestocifreni kod
pilule za spavanje,
bar (med.) qetësues, për gjum umirenje

slump rënje e shpejtë e çmimeve nagli pad cena

smuggled goods mall i kontrabanduar krijum#arena roba
smuggler kontrabandist krijum#ar
smuggling kontrabandë krijum#arenje

smuggling attempt tentativë e kontrabandizmit pokušaj krijum#arenja

sniper pushkë me dylbi snajper

society for the prevention of shoqata për mbrojtjen e kafshëve dhe të udruženje za zaštitu
cruelty to animals shtazëve životinja
sojourn qëndrim i përkohëshëm privremeni boravak
soldier ushtar vojnik
sole vetëm,ekskluziv sam, isklju#iv, jedino
sole agent agjent tregtar isklju#ivi zastupnik
sole power pushtet ekskluziv isklju#iva vlast
sole representative përfaqësues i vetëm isklju#ivi zastupnik
sole right e drejtë ekskluzive isklju#ivo pravo
solid bindës pouzdan, #vrst
solve a matter zgjidhje e një çështjeje rešiti pitanje
solvency aftësi për të paguar sposobnost pla"anja
solvent i aftë për të paguar sposoban da pla"a
zemljište,(podzemno
soil truallit, i dheut (pasuritë nëntokësore) bogatstvo)
source burim,zanafillë,shfaqje izvor, poreklo

source of obligation lindje e obligimit (detyrimit) nastanak obaveze

source of information burim i informatës izvor informacija
source of proofs burim i provave izvor dokaza
source of revenue burim i të hyrave izvor prihoda
source of taxes burim i tatimit izvor poreza
nastanak carinskog
source of customs debt lindje e borxhit doganor duga
space hapësirë prostor, svemir
spare parts pjesë rezervë rezervni delovi
special customs system sistemi special doganor posebni carinski sistem

special leave without pay largim i posaçëm pa pagesë nepla"eno odsustvo

special levy
special rules concerning
trade
special reliefs
species
specific arrangement
specific customs duty
specific exise duty
tatim i veçantë poseban porez
rregullat e posaçme që i përkasin posebna pravila u vezi
tregtisë trgovine
lirime të posaçme posebna osloba!anja
lloji,sorta,tipi vrste, sorte
procedurë e veçantë poseban postupak
posebne carinske
tagra te posaçme doganore dažbine
aksizë e veçantë posebna akciza
specific re-exportation
specific re-importation
square metre
stability of supply
staff
staff department, personnel
staff ~ensign
staff ~ensign major
staff ~sergeant
stage of manufacture
stamp
stamp a copy
stamp of customs office
standard good
standard procedure
standard procedures and
practices
standard substitute system
standard unit of quantity
standing invitation to tender
state
state~ budget
state~enterprise
state~ monopoly of
commercial character
state secret, top secret
station, post, office
statistical nomenclature
statistical number
statistical sub-heading
statistical value of goods
statistics on the movement of
goods
sticker
stock
stock exchange
stock~records
store, warehouse
stores declaration
rieksport suksesiv-periodik ponovni sukcesivni izvoz
riimport suksesiv ponovni sukcesivni uvoz
metër katror kvadratni metar
stabiliteti i ofertës stabilnost ponude
personeli osoblje
shërbimi kadrovik kadrovska služba
flamurtar i shtabit štabni vodnik
flamurtar i lartë i shtabit štabni vodnik I klase
rreshter i shtabit štabni zastavnik
shkalla e përpunimit stepen obrade
vula pe#at
e vërteton kopjen overiti kopiju
vula e doganës pe#at carinske ispostave
mall standard standardna roba
procedurë standarde standardni postupak
standardni postupci i
standarde të procedurës dhe praksës praksa
sistem standardne
sistemi i ndërrimit të standardeve zamene
standardna jedinica
njësia standarde e sasisë koli#ine
tender i shpallur raspisani tender
shteti država
bugjeti i shtetit državni budžet
ndërmarrje shtetërore državno preduze"e
državni monopol u
monopoli shtetëror ne tregti trgovini
sekret shtetëror državna tajna
selija,vendi i punës ispostava, carinarnica
nomenklatura statistikore statisti#ka nomenklatura
numri statistikor statisti#ki broj
nën-numri statistikor statisti#ki podbroj
vlera statistikore e mallit statisti#ka vrednost robe
shenimet statistikore mbi bartjen e statisti#ki podaci o
mallrave prevozu robe
tikete ngjitëse nalepnica
rezervë themelore zaliha
burza berza
regjistër i rezervave podaci o zalihama
magazinon uskladištiti
deklaracija za
deklaratë e magazinimit uskladištenje
study studjimi studirati, studija
study, examine studion, hulumton izu#avati, prou#avati

stuffer personi i cili fsheh drogën në trup krijum#ar droge u telu

sub-chapter nën-lloji ( i mallit) podvrsta (robe)
sub committee nën-komitet pod komitet
sub-division nën sektor podre!eno odeljenje

sub-heading nën-numri i tarifës doganore podbroj carinske tarife

subheading division kaptinë në tarifën doganore odeljak u carinskoj tarifi

obaveza posedovanja
subject to authorization obligimi i mbajtjës së lejes dozvole
subjected to a customs podležno carinskoj
check vën nën verifikim doganor proveri
submission of an appeal parashtron kundërshtim podnošenje žalbe
submit sjell (dokumentin) podneti
podneti propratni
submit supporting document sjell dokumentin e vërtetimit dokument
podneti carinskim
submit to customs authorities ia sjell doganës organima
subordination nënshtrim pot#injenost
sub-paragraph nën-titull podnaslov
subsequent verification kontrollim i sërishem naknadna provera
subsequently më vonë,pastaj naknadno, kasnije
substantial transformacion kërkesa me rëndësi të përpunimit (i zna#ajan zahtev za
criterion mallrave) doradu
substitute value vlerat alternative alternativna vrednost
subvencija, finansijska
subvencion ndihmë financiare pomo"
subversion përmbysje,shkatërrim subverzija
such i tillë,e tillë takav
sufficient i mjaftuar dovoljno

suggest them, jam i mendimi(mendoj) sugerisati, predložiti

suitable i aftë sposoban, odgovaraju"
suitcase valixhe kofer
summary declaration deklaratë përmbledhëse sažeta deklaracija
summer time kohë e verës letnje vreme
summon to appear fton (për gjyq) pozvati na sud
sundry provisions dispozita të ndryshme razni propisi
surrender jap në dore,dorëzoj predati

surrogate zëvendësim (i kualitetit të mallrave) surogat (zamena)

surrounding the sale rrethanat e shitjes okolnosti prodaje
supervising group grupi mbikëqyrës nadzorna grupa
supervision by the customs
authorities mbikëqyrja nga dogana nadgleda carinski organ
plotësimet me deklaratë (shtojcat e BIS- dopuna - uložak
supplementary declaration it) deklaracije (BIS)
supplier furnizues dobavlja#
suppliers declaration deklarata e furnizuesit izjava dobavlja#a
supply oferta isporuka, doprema
zemlja nabavke,
supplying country vendi i dërgesës dopreme
support përkrahje,ndihmë podrška, pomo"
supporting document dokumenti përcjellës propratni dokument
surface sipërfaqja površina
surplus goods tepricë e mallit tržni višak robe
suspect i dyshuari osumnji#eni
suspension of customs ukidanje carinskih
duties pezullimi i tagrave doganore dažbina
suspicious i dyshimtë sumnjivo
sustainable development zhvillim i përkrahur održivi razvoj
swalover gëlltitës(i drogës) guta# droge
zasla!ena alkoholna
sweetened spirits alkool i ëmbëlzuar pi"a
sistem negativnog
system of negative proof sistemi i argumentimit negativ dokaza
sistem zamene
system of equivalent sistemi i ndërrimit të mallrave identike istovetnih roba (na#elo
compensation (parim i baraspeshës) ekvivalencije)
system of quantitative sistem koli#inskog
limitation sistemi kufizues sasior ograni#enja
system of taxation sistemi tatimor poreski sistem
sistem pozitivne
system of positive proof sistemi i argumentimit pozitiv argumentacije
T
table pasqyrë e lëndës sadržaj, tabela
tabloid fletore përmbledhëse beležnica
taboo diç e ndaluar, tabu-temë tabu tema, zabranjeno
tact takt umešnost, takt
tactical taktik, me dredhi takti#an
uzeti, di"i, primiti,
take merr, zën, vazhdon, shpien prisvojiti

take a vehicle into custody shpien automjetin nën mbikëqyrje staviti vozilo pod nadzor
namenjen doma"oj
take into home use ia destinon konsumit shtëpiak potrošnji
taking sample marrje e mostrës uzeti uzorak
tariff advantage përparësija tarifore tarifna prednost
tariff ceiling maksimumi tarifor tarifni maksimum

tariff classification of goods klasifikimi i mallrave sipas tarifës tarifna klasifikacija robe
tariff concessions lehtësirat tarifore tarifne olakšice
tariff description përshkrim tarifor opis iz tarife
tariff heading kreu i tarifës tarifna glava
tariff measures masat tarifore tarifne mere
tariff preference zbritjet tarifore tarifna povlastica
tariff protection mbrojtja tarifore tarifna zaštita
tariff quota kuota tarifore tarifna kvota
tariff quota with a nil rate of tarifna kvota sa stopom
duty kuota tarifore me shkallë xero dažbine nula
tariff statistics statistika tarifore tarifna statistika
tariff structure struktura tarifore tarifna struktura
tax arrears pjesa e mbetur dugovanje poreza
tax assessment caktimi i tatimit razrez poreza
tax avoidance ikje nga tatimi izbegavanje poreza
tax fraud evasion mashtrim tatimor utaja poreza prevarom
tax office, revenue office administratë tatimore poreska služba
tax payment pagesa tatimore pla"anje poreza
tax relief lirim nga tatimi osloba!anje od poreza
tax return kthim i taksave povra"aj poreza
tax sheet, return form formular tatimor poreski formular
tax, duty tatim porez,dažbina
taxable, chargeable, dutiable i tatueshëm podleže pla"anju poreza
taxation elements, items of
charge elementet e caktimit të tatimit element razreza poreza

tax-free goods mallra të liruara nga tatimi roba oslobo!ena poreza

taxpayer
task
task force
taste
technical assistance and
training
Technical Committee on
Customs Valuation
technical instruction
technological analysis
temporarily exported goods
temporarily imported goods
obliguesi tatimor poreski obveznik
detyrë e caktuar zadatak
dërgatë ushtarake vojno poslanstvo
shije,shijim ukus, probati
ndihma teknike dhe trajnimi tehni#ka pomo" i obuka
Tehni#ki komitet za
Komiteti Teknik për Vlerë doganore carinsku vrednost
udhëzime teknike tehni#ko uputstvo
analizat teknologjike tehnološka analiza
privremeno izvežena
mall i eksportuar përkohësisht roba
privremeno uvežena
mall i importuar përkohësisht roba
 privremeno
temporary storage magazinim i përkohshëm uskladištenje
temporary admission hyrje e përkohshme privremen ulaz

temporary admission for hyrje e përkohshme me qëllim të privremen ulaz za

inward processing përpunumit (aktiv) aktivno oplemenjivanje
deklaracija privremenog
temporary export declaration deklarata e eksportit të përkohshëm uvoza
privremeni uvoz sa
temporary export(tation)with eksport i përkohshëm me obligim te obaveštenjem o
notification of itended return kthimit te mallit vra"anju robe
temporary importation with privremeni uvoz
total relief from customs import i përkohshëm i liruar në tërësi nga oslobo!en u celosti od
duties dogana carinskih dažbina
privremeno
temporary storage of goods deponim i përkohshëm i mallit uskladištenje robe
temporary suspension of ndërprerja e përkohshme e inkasimit të privremeno ukidanje
customs duties doganës carinskih dažbina
privremene tarifne
temporary tariff amendments përmirësimet e përkohshme tarifore korekcije
temporary use shfrytëzim i përkohshëm privremena upotreba
leja e udhëtimit për qëndrim të pasoš za privremeni
temporary visitor’s passport përkohshem boravak
tender (offer) shpall,paraqes,ofroj nuditi, ponuditi
term afat kohor vremenski rok, uslov
term of anulation klauzole e anulimit klauzula o poništenju
term of complaint afati ankesës rok žalbe
term of delivery afati i dërgimit rok isporuke
term of prescription afati i vjetërsimit rok zastarelosti
term of production afati i prodhimit rok za proizvodnju
terms of payment kushtet e pagesës uslovi pla"anja
term of contract kushtet e kontratës uslovi ugovora

terminal vendi përmbarues i shdoganimit terminal

territory vend,territor teritorija

territory air hapësirë ajrore(nën sovranitet) vazdušni prostor

territory land hapësirë tokësore kopneni prostor
territory rivers hapësire e lumenjve teritorijalne reke
territory sea hapësire detare teritorijalno more
territorial enclave enklave territoriale teritorijalna enklava
territory waters, territorial sea ujërat teritoriale teritorijalne vode
territory of state territori i shtetit državna teritorija
terrorism frikësim, terror, trembje terorizam
testimony, statement, deklarata e dëshmitarit svedo#enje
attestation
testify aganst dëshmoj kundër svedo#iti protiv
third country, non community vendi i tretë i cili nuk është anëtar i UE- tre"a zemlja koja nije
country, non member country së #lan EU
time element faktori kohë faktor vreme
time limit for payment afati për pagesë rok isplate
time limit for payment for
processing afati kohor i përpunimit rok isplate za preradu
time when customs duty koha kur lindë obligimi i pagesës së vreme za isplatu
becomes payable doganës carinske dažbine
time-limit for re-export afati për re-eksport rok za ponovni izvoz
timetable poster itinerari në mur zidni red vožnje
TIR carnet karneti TIR karnet TIR
TIR Convention Konventa TIR Konvencija TIR
tools vegla alat
to bribe, graft me mitos podmititi
tobacco duhan duvan
tobacco products prodhimet e duhanit duvanski proizvodi
toll-gate portë(lloz)i, e doganës naplatna rampa
toll-both zyre doganore naplatna ku"ica
toxic materie helmuese otrovno
total average mesatare e përgjithshme opšti prosek
total or partial drawback of kthimi i pjesërishëm ose i plotë i delimi#an ili potpun
customs duties doganës povra"aj carine
tourist traffic qarkullimi i turistëve turisti#ki promet
tracing hetimet traganje
trade agreement marrëveshtje tregtare trgovinski sporazum
trade balance drejtëpeshimi tregtar trgovinska ravnoteža
trgovinsko
trade compliance harmonizim tregtar usaglašavanje
trade description përshkrimi tregtar trgovinski opis
trade discount zbritje tregtare e çmimit trgovinski popust
trade facilitation privilegje trgtare trgovinske olakšice
trade fraud mashtrim në tregti trgovinska prevara

trade in goods tregti në qarkullim mallrash robna trgovina

trade mark
trade measure
trade priority issues
trade statistics
trade traffic in goods,
movement of goods
trader
shenja mbrojtëse zaštitni znak
mase tregtare trgovinska mera
pitanja prioriteta u
eksponimi i prioriteteve në tregti trgovini
statistika në tregti trgovinska statistika
qarkullim në tregti të mallrave promet u robnoj trgovini
tregtar trgovac
trading country shteti i tregtisë zemlja trgovine
traffic in free zone qarkullimi në zonën e lirë promet u slobodnoj zoni
prevoz robe u formi
traffic in powder form transporti i mallrave në formë të pluhurit praška
traffic in transit qarkullimi në tranzitim saobra"aj u tranzitu
transaction of non transakcija
commercial nature transakcion i natyrës jokomerciale nekomercijalne prirode

transaction value vlera e transakcionit (reale) transakciona vrednost

transaction deal transakcion (tregtim) transakcija (trgovinska)

transfer bartje, dislokim ( i parasë) prenos, premeštanje

transform ndryshon, ndërron, transformon pretvarati, transformisati

pretvaranje,
transformation ndryshim, ndërrim, transformim transformacija
transship dërgoj me anije,vapor prevoz brodom

transit kalim i mallit përgjatë një territor doganor tranzit

transit bond note vërtëtim mbi transitimin potvrda o tranzitu
transit document dokument transitor tranzitni dokument
transit duty taksa transitore tranzitna dažbina
transit goods transitim i mallrave roba u tranzitu
transit procedure procedurë transitore tranzitni postupak
transit statistics statistikë transitore tranzitna statistika
transit visa vizë e transitit tranzitna viza
tranzicija, (prelazni
transition transicioni (periudhë kalimtare) period)

transition measures masa të përkohshme, kalimtare prelazne mere

transitional period përiudhë kaluese, e transicionit prelazni period

translator përkthyes professional prevodilac
transnational organized organizovani
crime kriminaliteti i organizuar ndërkombëtar me!unarodni kriminal
transparency transparencë, kjartësi transparentnost
transport declaration deklaratë mbi transportin prevozna deklaracija
transportno
transport law jurisdiksioni transportues zakonodavstvo
transport of the dangerous
goods transporti i mallrave të rrëzikshëm prevoz opasnih roba
transport under customs prevoz pod carinskom
escort transporti nën përcjellje doganore pratnjom
transport unit njësija e transportit prevozno sredstvo
transport forward ushtron transportin obavlja prevoz
transportation forwarding veprimtari transportuese prevozni#ka delatnost
travel
travel documents
traveler’s allowances
traveling expenses
traveler in transit
traveler’s cheque
treasory
udhëtim putovati
dokumentet e udhëtimit putne isprave
lehtësira për udhëtar dopuštenja za putnike
shpenzime të udhëtimit putni troškovi
udhëtar në transitim putnik u tranzitu
çek i udhëtarëve putni#ki #ek
arkë e shtetit državna blagajna

treaty marrëveshtje, lidhje, pakt sporazum, savez, pakt

upotreba, postupanje,
treatment përdorje, mbajtje, trajtim tretiranje
treatment of foreigners trajtim i të huajve tretiranje stranaca
truck driver vozitës i kamionit voza# kamiona
truck traffic qarkullim i kamioneve kamionski saobra"aj
trunk gepek gepek
trust pasuri e besuar fond, poverilaštvo
true i vërtetë,lojal stvaran
turnover tax tatim në të ardhura porez na prihod
two-entry box-pallet paletat e ndërrueshme razmenjljiva paleta
typist daktilograf daktilograf
U

ullage humbje (nga derdhja gjatë transportit) gubitak prilikom prevoza

nije u stanju,
unable nuk është në gjendje…i pa aftë nesposoban
unaccountable i pakuptueshëm neodgovoran

plaçkat e dorëzuara në transport, ndaras li#ni prtljag predat na

unaccompanied baggage nga udhëtari prevoz
uncertainty jo siguri nesigurnost
nepromenjeno stanje
unchanged state of goods gjendje e pandryshuar e mallit robe
unclaimed goods malli pa pronar roba bez vlasnika
unconditional release lirim i pakusht bezuslovno oslobo!enje

UNCTAD- UN Conference Konferenca pranë KB-së mbi Zhvillimin UNCTAD Konferencija o

on Trade and Development dhe Tregtinë trgovini i razvoju pri UN
uncleared goods mall i pa shdoganuar neocarinjena roba
unconvertible i pakonvertueshëm nekonvertibilan
uncoordinated i pakordinuar nekoordiniran
uncustomed i pashdoganuar neocarinjen
undamaged goods mall i padëmtuar neošte"ena roba
underbid ofertoj më pak nuditi manje
under customs control nën kontroll doganor pod carinskom
 kontrolom

under customs supervision nën mbikëqyrje doganore pod carinskim nadzorom

under the responsibility of na odgovornost
the exporter nën përgjegjësin e eksportuesit izvoznika
under the cover of ATA pod pokri"em ATA
carnet nën mbulesën e karnetit ATA karneta
under age, minor në moshën adoleshente maloletan
under developed i pazhvilluar u razvoju
under the licence nën leje,sipas lejes uz dozvolu
underground ilegalisht,fshehtas nezakonito, podzemlje
undermentioned i shënuari më poshtë dole pomenuti
underworld gangland nëntoka,mafia podzemlje, kriminalci
undersing nënshkruaj potpis
undertake marr përsipër,zotohem preduzeti

undivided i pandashëm,i papjestueshëm nedeljiv

undivided part pjesë e pandarë nedeljivi deo
undivided profits fitim i papjestueshëm nedeljiva dobit
uneconomic joekonomik neekonomi#an
unenforceability pafuqishmëri ligjore pravna nemo"
unfavourable jo i volitshëm nepovoljan, nepogodan
unfinished i pakryer nezavršen
unfounded i pabazuar,i pathemeltë neosnovan, neutemeljen
unfounded complaint ankesë e pathemeltë neosnovana žalba
unfounded decision vendim i pabazë neosnovana odluka
unification unifikim,njëtrajtësi ujedinjenje, sjedinjenje
unification of law unifikim i rregullave unifikacija zakona

unforeseeable circumstances rrethana të paparashikuara nepredvi!ene okolnosti

unilateral agreement marrevëshje unilaterale jednostrani sporazum

unilateral tariff reduction zbritje e njëanshme tarifore jednostrani tarifni popust

uninvolved i papërfshire neobuhva"en
union shoqatë,ligë,union savez, udruženje, unija
unique egzemplar i vetëm jedinstven, unikat
jedinstveno poreklo
unique origin to each good prejardhja e secilit mall veç e veç svake robe
unit njësi jedinica
unit of account njësia logaritëse obra#unska jedinica
unit of price çmimi për njësi jedini#na cena

Universal Declaration of the Deklarata e Përgjithshme për të Drejtat e Univerzalna deklaracija

Human Rights Njeriut o ljudskim pravima
unload shkarkon istovariti
unlaoding charges shpenzimet e shkarkimit troškovi istovara
unlaoding of the ship shkarkimi i anijes istovar broda
unlaoding point pika,vendi i shkarkimit mesto istovara
unnecessary delay at the nepotrebno zadržavanje
frontier vonesë e panevojshme në kufi na granici
unofficial jo zyrtar neslužben
unpayable i papaguar nenaplativ
bez presedana,
unprecedented i papresedan,i pashembullt bezprimeran
unseizable i pasekuestrueshëm nezaplenljiv
unsound jo stabil nestabilno, nezdravo
unsound argument argument i pabazë neosnovani dokaz

urgent consignment dërgesë e shpejtë, urgjente hitna pošiljka

usage praktike,e drejtë zakonore praksa, obi#ajno pravo

usance përdorim,uzanse upotreba,meni#ni rok
use përdorim upotreba
user përdorues korisnik
uobi#ajene radnje
usual forms of handling veprime të zakonshme të procedurës postupka
usury fajde,hua zelenaštvo
utility dobi, leverdi korist
V
vacuum zbrazëtirë praznina, vakuum
vacate anuloj (një kontratë) poništiti,(ugovor)
valjan, validan,
valid i vlefshëm,i argumentuar punovažan

valid contract kontratë e vlefshme,valide punovažan ugovor

validation vërtetim,konfirmim potvrda
valise valigje kofer
valorize vlerësoj procenjujem
valuation of goods vlerësim i mallit procena robe
Porez na dodatnu
Value Added Tax (VAT) Taksë mbi vlerën e shtuar vrednost
various i lloj-llojshëm reaznovrstan
vegetables harvested frytet e vjelura obrano povr"e
vehicle tax tatim mbi automjetet oporezivanje vozila
vessels anije plovilo, brod
verification of declaration verifikim i deklaratës provera deklaracije
verification of movement provera uverenja o
certificates kontrolli i çertfikatës së transportit prevozu
verification of the existence provera postojanja i
and authenticity of verifikimi i egzistimit dhe i autenticitetit të autenti#nosti
documents dokumentave dokumenata
verify aposteriori verifikim i mevonshëm naknadna provera
veterinary certificate çertifikatë e veterinarit veterinarsko uverenje
vice consul nën-konzull vice konzul
vis major – lat (major force) forcë madhore viša sila
visa vize viza
svojstvo, vrlina (usled
virtue (by virtue of) virtyt,cilësi e mirë (për arsye të) toga)
W

wagon for the transport of qerre (vagon) për transportin e vagon za prenos
spent nuclear fuel mbeturinave nukleare nuklearnog otpada
traži se (po nalogu za
wanted i kërkuar (me urdhër arresti) hapšenje)
warehoused goods mall i magazinuar uskladištena roba
warehouse keeper posedues i magazinës držalac skladišta
warehousing charges fjetja, qëndrimi i mallit skladišna ležarina

warehousing costs shpenzimet e magazinimit troškovi skladištenja

nuk marr parasysh,nuk përfill, heq dorë odricati se od, uzdržati
waive prej se od
warehousing of goods skladište za
storage magazinimi i mallrave uskladištenje robe

waste and scrap mbeturinat dhe hedhurinat otpaci i ostaci

waters ujëra vode
way mënyrë na#in, put
way of execution mënyra e egzekutimit na#in izvršenja
wedding gifts dhurata dasmore ven#ani poklon
weighing peshim,(matje) merenje
weight peshë težina

weighing axle by axle peshim prej boshtit në bosht vaganje po osovinama

whereabouts vend-ndodhja boravište

weight docket vërtetim(raport)mbi matjen potvrda o merenju

whole i tërë ceo
weight stamp stigma (vula) e matjes žig merenja
welcome mirëseardhje dobrodošlica
wholesale trade tregtia me shumicë trgovina na veliko
wholesaler tregtar me shumicë prodavac na veliko
proizvod u celosti
wholly obtained product mall i prodhuar në tërësi dobijen
wine verë vino
winter time kohë e dimrit zimsko vreme
withdraw nxjerrë, terheqë povu"i, povla#iti

witness dëshmitar, dëshmi, provë svedok, o#evidac

world bota svet
world market treg botëror svetsko tržište
world power fuqi botërore svetska sila
working hours orari i punës radno vreme
working party grup i punës radna grupa
workshop dyqan i punës radionica
Svetska carinska
World Customs Organisation Organizata Botërore e Tregtisë organizacija
worth vlerë vrednost
wrap in paketon pakovati
carinska deklaracija u
written customs declaration deklaratë doganore në formë të shkruar pisanoj formi
wrong-doer keqbërës,kundërvajtës prekršilac
X
lice koje se plaši
xenophobe që ka frigë nga tëhuajt stranaca
xenophobia friga nga të huajt strah od stranaca
x-ray rreze rentgeni rendgen zraci
Y
yacht jahtë,anije luksoze jahta, luksuzni brod
glavno sedište policije u
Yard, the Scotland Yard kryeqendra policore në Angli Engleskoj
year vit, mot godina
yield prodhoj prinos

yule kërshëndellat,krishtlindjet boži#ni praznik

Z
zero zero nula
zip code(US) numër postal poštanski broj
zonal rajonal pojasni
zonal border kufi rajonal pojasna granica
zonation ndarje rajonale podela po zonama
zone brez pojas
zone inhabitant banor i zonës stanovnik pojasa
zone of influence sferë ndikimi uticajna zona
zoning renditje në zona poredak po zonama
 TTeerrm
me
enng
ga
a ttrre
eg
gë
ëttiia
addh
he
e ttrrn
ns
sppo
orrttii n
nd
dë
ërrk
ko
om
mb
bë
ëtta
arr
English Shqip Srpski
A
access to market akses(qasje) në treg pristup tržištu
access to supplies akses (qasje)në oferte pristup ponudi
accession aderim približavanje
Afri#ke, Karipske i
ACP countries vendet ACP (afrikane, karaibe, paqësori) Pacifi#ke zemlje
across-the-board tariff
reductions reduktim gjithëpërfshirës i tarifave opšte reduciranje tarifa
ad valorem equivalent ekuivalent ad valorem jednak po vrednosti
ad valorem tariff tarifë sipas vlerës tarifa prema vrednosti

addet-value tax taksë mbi vlerën e shtuar porez prema vrednosti

additionality akumulim dodatni, naknadni
adjustment përshtatje prilago!avanje
pomo" pri
adjustment assistance ndihmë për përshtatje prilago!avanju
adjustments modifikime prepravke, modifikacije
administrative review shqyrtim administrative upravno razmatranje
advanced developing napredne zemlje u
countries vende në zhvillim të përparuara razvoju
advertising reklamë reklamiranje
Agency for International Agencija ze
Development agjencia për zhvillim ndërkomëtar me!unarodni razvoj

air consignment note fletëregjistri mbi aero-ngarkesat registar avio pošiljki

prijemna potvrda avio
air mail receipt dëftesë-pranimi e postës ajrore pošte
aircraft code kodi i avioneve vazduhoplovni kod
all correct çdo gjë në rregull sve je u redu
all told është përfshirë e tëra u celosti obuhva"eno
ante meridiam para dite pre podne
anti bojkotsko
antiboycott legislation legjislacioni antibojkot zakonodavstvo
antidampinška carinska
antidumping customs tarifa doganore antidumping tarifa
antitrust antitrust antitrast
APEC APEK APEK
appraisal përcaktimi i vlerës procenjivanje
arbitral award aktgjykimi i arbitrazhit arbitražna presuda
arbitration arbitrim arbitriranje
arrival ardhja,arritja (e mallit) prispe"e (roba)
B
balance of concessions bilanc koncesionesh koncesioni bilans
balance of payments bilanc pagesash platni bilans
balance of payments konsultacije o platnom
consultations konsultime mbi bilancin e pagesave bilansu
balance of trade bilanc tregtar trgovinski bilans
Bank for international Me!unarodna
settlements Banka e transakcioneve ndërkombëtare transakciona banka
banking sistem banker bankarski sistem
barter trambë trampa
assignment (of a right) bartja, cesioni prenos (prava)
basket of currencies shportë monedhash monetarna korpa
politika osiromašenja
beggar thy neighbor policy politika "varfro fqinjin tënd" suseda
bilateral bilateral bilateralan, obostran
obostrani sporazum o
bilateral investment treaty traktati dypalësh mbi investimet investiranju
obostrani trgovinski
bilateral trade agreement marrëveshje tregtare dypalëshe sporazum
bill bllok paragon ra#un
binding normë e fiksuar fiksirana norma
bogus goods mallra false falsifikovana roba
bond obligacion akcija
hipotekarni carinski
bonded depo hipotekimi e doganës magacin
roba založena u
bonded goods mallrat e hipotekuara në doganë carinarnici
pograni#no carinsko
border tax adjustments përshtatje kufitare të tatimeve poravnanje
obavezna norma
bound rates norma e detyrueshme (propis)
bounties stimuj material materijalna nagrada
boycott bojkotim bojkot

break bulk ngarkesë e paambalazhuar nepakovani tovar

bridging credit kredi mbështetëse podržavaju"i kredit
broker agjent burse berzanski posrednik
Brusseles Tariff Briselska tarifna
Nomenclature Nomenklatura e tarifave e Brukselit nomenklatura
buffer stocks stoqe amortizuese amortizacione zalihe
masovni prevoznik
bulk carrier transportues masiv (anije oqeanike) (prekookeanski brod)
dodatna uplata za
bunker adjustment factor pagesë shtesë për bunkerim bunkerisanje
bureau of export
administration byroja e administratës së eksportit upravna služba za izvoz
buy-back riblerje ponovna kupovina
by payment me pagesë uz pla"anje
 C
cancelling date afati fshirës brisani rok
capital kapital kapital
capital account llogari kapitale kapitalni obra#un
capital goods mallra kapitale kapitalna dobra
capital market treg kapitali kapitalno tržište
cargo sharing ndarje e livrimeve podela distribucije
carnet lejekalimi dozvola za prelazak
carnet ATA lejekalimi ATA dozvola ATA
cartel kartel kartel

cash on delivery pagesë me rastin e dorëzimit pla"anje pouze"em

cash with order pagesa bashk me porosinë pla"anje po porudžbini

ceiling price çmim tavan plafonska cena
certificate of origin çertifikatë e origjinës uverenje o poreklu
cfr (cost and fright-incoterms) kosto dhe transporti koštanje i prevoz
ugovor o prevozu robe
charter party kontratë e transportit me anije brodom
cif (cost,insurance and koštanje, osiguranje i
freight-incoterms) kosto,sigurimi dhe transporti prevoz
cip (freight,carriage and prevoz i osiguranje
insurance paid to transporti dhe sigurimi te paguara deri… placeno do…
closing date data përfundimtare zaklju#ni datum
codes of conduct kodet e sjelljes kodovi ponašanja
collateral garancion garancija, sajemstvo
rukovalac
kombinovanim
combined transport operator organizator i transportit të kombinuar prevozom
komercijalno
commercial counterfeiting falsifikim komercial falsifikovanje
commercial invoice faturë komerciale komercijalni ra#un
commercial paper dëftesë tregtare komercijalna potvrda
Commision of the European
Community Komisioni i Komunitetit Europian Komisija evropske unije
commodity exchange treg mallrash robna razmena
commodity stockpiles stoqe mallrash robne zalihe

common external tariff tarifë e jashtme e përbashkët zajedni#ka spoljna tarifa

common fund fond i përbashkët zajedni#ki fond
common market treg i përbashkët zajedni#ko tržište
Commonwealth of Zajednica nezavisnih
Independent States Komenuelthi i shteteve të Pavarura država
comparative advantage avantazhi krahasues uporedno preimu"stvo
compensation kompenzim kompenzacija
tregti kompensuese(shih tregtinë e
compensation trade ndërsjellë) kompenzaciono tržište
compensatory finance
compensatory tariff
reductions
competition policy
competitive
competitive devaluation
competitive need
concession
conditional most favored
nation treatment
conditionality
confirmed irrevocable credit
consecutive days
constructed export price
constructed value
consular formalities and
documentation
consular invoice
consultations
consulting sevices
consumer goods
consumer preference
consumers
consumption
consumption tax
contracting party
conventional tariff
conversion product
convertibility
copyright
cost and freight
cotton textiles
Council Of Ministers
Council Of The European
Community
counterpurchase contracts
countertrade
countervailing duties
financim kompenzuese naknadno finansiranje
naknadno umanjenje
reduktime kompensuese të tarifës tarifa
politikë e konkurencës konkurentska politika
konkurrues,-e konkurentan
konkurentna devalvacija
konkurentna potreba
nevojë konkurruese (nužda)
koncesion koncesija
trajtimi i kushtëzuar i kombit më të uslovno tretiranje
favorizuar najpovlaš"enije nacije
kushtezueshmëri uslovljenost
akreditiv i konfirmuar I parevokueshëm potvr!en neopoziv kredit
ditët e punës (me radhë) radni dani (redom)
konstruisana izvozna
çmimi i konstruktuar i eksportit cena
vlere e konstruktuar (shih-dampingun) konstruisana vrednost
formalitetet dhe dokumentacioni konzularne propisane
konsulor forme i dokumentacija
faturë konsullore konzularna faktura
konsultime konsultacije
shërbime këshillimore konsultativne usluge
mallra konsumi potroša#ka roba
preferencë e konsumatorit potroša#ko povlaš"enje
konsumator potroša#i
konsum potrošnja
taksë konsumi porez na promet
palë kontraktore ugovorna stranka
me!unarodna ugovorna
tarifë e marrevështjes ndërkombëtare tarifa
produkt konvertimi proizvod za zamenu
konvertueshmëri konvertibilnost
drejta(e)e autorit autorsko pravo
kosto dhe transporti troškovi i prevoz
tekstile pambuku pamu#ni tekstil
Këshilli i Ministrave Savet ministara
Këshilli i Komunitetit Europian Savet evropske unije
uzajmno kupovni
kontrata të blerjes së ndërsjelltë sporazum
tregti e ndërsjellë uzajamna trgovina
taksë plotsuese dopunska taksa
country of origin certificate
Court of international trade
cover note
cpt (freight,carriage paid
to…)
credit
credit (documentary)
credit available
çertificatë e vendit të origjinës uverenje zemlje porekla
Me!unarodni trgovinski
Gjykata e tregtisë ndërkombëtare sud
fletë-mbulesë list pokri"a
transporti i paguar deri… prvoz pla"en do...
kredi kredit
akreditiv dokumentar dokumentarni akreditiv
akreditiv i disponueshëm raspoloživ akreditiv

Creditor Clubs Klubi i kreditoreve(I Parisit) Kreditorski klub (pariski)

currency monedhë moneta

currency adjustment charge shpenzimet e ndryshimit të kursit izdaci kod izmene kursa
current account llogari rrjedhëse teku"i ra#un
customs doganë carina
customs and administrative procedurat doganore dhe administrative carinsko-administrativni
entry procedures të hyrjes postupci pri ulazu
customs area zonë doganore carinska zona
customs bond garancion doganor carinska garancija
customs classification klasifikimi doganor carinska klasifikacija
Customs Cooperation
Council Këshilli i Bashkëpunimit Doganor Savet carinske saradnje

Customs Cooperation Nomenklatura e Këshillit të Nomenklatura saveta sa

Council nomenclature bashkëpunimit doganor carinsku saradnju
customs duty detyrim doganor carinska dažbina
carinsko usaglašavanje
customs harmonization harmonizim doganor (harmonizacija)
customs union bashkimi doganor carinska unija
customs valuation code kodi i vlerësimit doganor kod carinske vrenosti

customs warehouse depo(magazinë)e doganës carinski magacin

D

daf "delivered at frontier" “është dërguar në kufirin…” dostavljeno na granici

data processing përpunim të dhënash obrada podataka
days after acceptance nga dita e pranimit od dana prijema
days after delivery nga dita e dorëzimit od dana predaje
DDP (isporu#eno
ddp ”delivered…duty paid” ddp “është dërguar dhe shdoganuar” ocarinjeno)

ddu ”është dërguar,dogana nuk eshte DDU (isporu#eno

ddu “delivered duty unpaid” paguar " neocarinjeno)
dead freight transport i vdekur mrtav prevoz
deck load ngarkesa e kuvertës tovar na palubi
deficiency payments pagesat e deficitit uplata deficita
delivery order note fletë dërgesa prevozni list
demand kërkesë zahtev
demand schedule skemë kërkesash spisak zahteva
troškovi za izgubljene
demurrage charges shpenzimet për ditët e humbura dane
DEQ (ispostavljeno sa
deq “delivered ex quay” deq ”i livruar nga moli” pristaništa)
DES (ispostavljeno
des (“delivered ex ship”) des ”dërguar në anije” brodom)
devaluation zhvlerësim devalvacija
developed countries vende të zhvilluara razvijene zenlje
developing countries vende në zhvillim zemlje u razvoju
izvozni izdiferencirani
differential export tax tatim i diferencuar eksporti porez
differential treatment trajtim i diferencuar izdiferencirano tretiranje
direct tax tatim direkt direktan porez
diskrimination diskriminim diskriminacija
polovi#na dnevna
dispatch half demurrage kursimi i përgjysmuar i ditëve ušteda
kursimi (shpërblim për shkarkim të
dispatch money shpejtë) ušteda (za brži istovar)

dispute settlement zgjedhje e mosmarrëveshtjeve izgla!enje nesporazuma

disruption çrregullim uništenje
distribution shpërndarje raspodela (distribucija)
dockage taksat e limanit pristanišna taksa

domestic subsidy subvencion i brendëshem doma"a subvencija

double-column tariff tarifë me dy kolona tarifa u dve kolone
draft kambial menica
drawback rimbursim doganor povra"aj
drawee trasati trasat
drawer trasanti žirant, izdavalac #eka
drawing tërheqja(e kambialit) vu#enje menice
dry cargo ngarkesë e thatë prazan tovar
duty taksë doganore dažbina

duty suspension pezullim i tarifës doganore ukidanje dažbine

dutyes on buyer’s account dogana në logari të blerësit dažbina na ra#un kupca

E
earnings ardhura(të) prihodi
east-west trade tregtia lindje-perëndim trgovina istok-zapad
economic cooperation
among developing countries
economic crisis
economic development
ECS carnet
effective tariff rate
efficiency
export restrictions
export trading company
exporter’s sale price
elasticity
electronic commerce
embargo
Enabling Clause
enterpreneur
equal percentage reduction
tariffs
equilibrium
equity
equity joint venture
equivalence of advantages
errors and omission
excepted
escalation
Escape Clause
estimated time of departure
Euro-bonds
Euro-currency
European bank for
reconstruction and
development
European central bank
European Council
European Court of Justice
European currency unit.
bashkëpunimi ekonomik ndërmjet privredna saradnja
vendeve në zhvillim zemalja u razvoju
krizë ekonomike ekonomska kriza
zhvillim ekonomik ekonomski razvoj
lejekalimi ECS dozvola prelaska ECS
normë efektive e tarifës efektivna tarifna stopa
rendiment efikasnost, dobit
izvozne restrikcije
kufizime të eksportit (ograni#enja)
trgovinsko izvozno
kompani tregtare eksportuese preduze"e
çmimi i shitjes i eksportuesit prodajna cena izvoznika
elasticitet elasti#nost
tregti elektronike elektronska trgovina
embargo(kufizim ose ndalim) embargo (zabrana)
klauzula odobrenja
Klauzole mundesuese (GATT) (GATT)
sipërmarrës preduzetnik
reduktim tarifash në përqindje të tearifna redukcija
barabartë izjedna#ene stope
ekuilibër ravnoteža
ekuitet (ndershmëri,drejtësi) pravednost
preduze"e sa
sipërmarrje me kapital të përbashkët zajedni#kim kapitalom
avantazhe të barabarta uravnotežena prednost
ne odgovaramo za
nuk përgjigjemi për gabime eventuale slu#ajne greške
shkallëzim eskalacija
Klauzole Shpetimi Klauzula spasa
predvi!eno vreme
koha e paraparë e nisjes polaska
Euro- obligacione Euro obveznice
Euro- monedhë Euro moneta
Banka Europiane për rindërtim dhe Evropska banka za
zhvillim rekonstrukciju i razvoj
Evropska centralna
Banka qëndrore europiane banka
Këshilli Europian Evropski savet
Gjykata Europiane e Drejtësisë Evropski sud pravde
Evropska monetarna
Njësija monetare Europiane jedinica
 Evropska ekonomska
European economic area Zona ekonomike Europiane zona
European free trade Evropski savez
association Shoqatat europiane të tregtisë së lirë slobodne trgovine
European Parliament Parlamenti Europian Evropski parlament
Evropski program
European recovery program Programi i rimëkëmbjes Europiane obnove
European Union Bashkimi Europian Evropska unija
euro-zone zona e euros euro zona
exceptions përjashtime izuzimanja
exchange rate kurs shkëmbimi devizni kurs
excise tax aksizë akcizni porez
executing agency agjenci përmbaruese izršna agencija
export credit guarantee shërbim për garantimin e kredive të služba za garanciju
facility eksportit izvoznih kredita
obezbe!enje izvoznog
export credit insurance sigurim i kredisë së eksportit kredita
export credits kredi të eksportit izvozni krediti
export embargo embargo eksporti izvozni embargo
export enhancement program poboljšanja
program program i përmirësimit të eksportit izvoza
export promotion nxitje e eksportit unapre!enje izvoza
exports eksporte izvoz
exposure ekspozim (ndaj rrezikut) izlaganje
exw (incoterms-“ex works”) exw (“nga fabrika”) EXW ("od fabrike")
F
factors of production faktor prodhimi proizvodni faktori
proizvodni sistem u
factory system of production sistem i prodhimit në fabrikë fabrici
fair panair sajam, vašar
fair value vlerë tregu tržišna vrednost
FAS (besplatno do
fas (“free alongside ship…”) fas (“franko përbri anijes”) broda)
traka za ubrzani
fast track procedura të përshpejtuara postupak
fca (incoterms”-free carrier’) fca (“ deri te transporti”) fca (besplatan prevoz)
final act akt final završni akt

floating policy polisa shdetyruese (fshirëse) plovidbena polisa

floor prices çmim dysheme podne cene
fob (besplatno u avion,
fob (“free on board”) "fob" (deri në bord) brod)
foreign exchange shkëmbimi valuator devizna razmena
kontrola devizne
foreign exchange controls kontrollë mbi shkëmbimin valuator razmene
zarade od devizne
foreign exchange earnings ardhura(të)në valutë të huaj razmene
foreign investment investim i huaj strana ulaganja

foreign trade zone zonë e tregtisë së jashtme spoljno-trgovinska zona

forward market treg akaparimi odbrambeno tržište
free list listë mallrash pa doganë bescarinski spisak robe
free on board" fob deri në bord (shif “fob”) besplatno do broda
free port port i lirë bescarinska luka
free trade tregti e lirë slobodna trgovina
free trade area of the slobodna trgovinska
Americas Zona e tregtisë së lirë të amerikave zona obe Amerike
skladište u bescarinskoj
free warehouse depo(magazinë)e zonës së lirë zoni
free zone zonë e lirë bescarinska zona

Freedom,commerce,and Sporazum o slobodnoj

navigation treaty Traktati mbi lirinë,tregtinë dhe lundrimin trgovini i plovidbi
prevoz se pla"a na
freight collect transporti i pagueshëm në destinim odredištu
freight commission provizioni I transportit prevozna provizija
freight forwarder dispecer i ngarkesës špediter
kompletna kontejnerska
full container load dërgesë komplete e kontejnerit pošiljka
full load ngarkesa komplete kompletan teret
prodaja sa kasnijom
futures kontratë akaparimi isporukom
G
non flammable comprehend nezapaljivi
gas gas I komprimuar jo ndezes kompresovani gas
gate price çmim portë bazna cena
GATT Panel Paneli i GATT-t(arbitrim) GATT panel (arbitražni)
kontratë e përgjithshme e transportit opšti sporazum o
general cargo contract detar prevozu morem
tarifa o prevozu
general cargo rates tarifa e transportit për mallin në denxhe den#ane robe
mešoviti prevoz
general kargo ngarkesë e përzier dhe në dengje den#ane robe
general tariff tarifë e përgjithshme opšta tarifa
generalized system of opšti sistem o
preferences sistem i përgjithësuar favorizimesh povlasticama
globalna elektronska
global electronic commerce tregtia elektronike globale trgovina
global quotas kuota globale globalne kvote
global system of trade globalni sistem
preferences sistemi global i favorizimeve tregtare trgovinskih povlastica
graduation kualifikim diplomiranje
dedovska klauzula (vidi
Grandfather Clause Klauzola e Gjyshit (shiqo GATT) GATT)
 zakoni i uredbe o
guarantine,sanitary and ligjet dhe rregullat për karantinu, sanitarijama i
health laws and regulations karantinen,sanitetin dhe shëndetësinë zdravstvu
H
harmonizacija,
harmonization harmonizim uskla!enje

harmonized commodity sistem i harmonizuar për pëshkrimin dhe usaglašen sistem o

desription and coding system kodimin e mallrave opisu i klasifikaciji robe
harmonized system sistem i harmonizuar harmonizovani sistem
hedge parambrojtje predodbrana
horizontalno umanjenje
horizontal reduction of tariffs reduktim horizontal i tarifave tarifa
I
illustrative list listë ilistruese ilustrativna lista
IMF (International Monetary MMF (Me!unarodni
Fund FMN (Fondi monetar ndërkombëtar) monetarni fond)
impairment dëmtim odšteta
import administration administratë e importit uvozna administracija
izdavanje uvoznih
import licensing licensim i importit dozvola
import quotas kuota importi uvozne kvote
import relief ulje e importit uvozno olakšanje
import restrictions kufizime të importit uvozna ograni#enja
import supstitution zëvendësim i importit uvozna zamena
imports importe uvozi
osetljivi proizvodi kod
import-sensitive products produkte të cenueshme nga importi uvoza

inkoterma (paritetet-kushtet inkoterm (me!unarodni

incoterms (international standardeve nderkombëtare të standardni uslovi
commercial terms) transportit isporuke
indirect tax tatim indirekt posredan porez
industrialized countries vende të industrializuara industrijalizovane zemlje
argument infantilne
infant industry argument argumenti i industrisë foshnjore industrije
inflation inflacion inflacija
informatics informatikë informatika
infrastructure infrastructure infrastruktura
injury dëm povreda, ošte"enje
inland waterway fletëngarkesa në lumej re#ni tovarni list
ulazni damping
input dumping dumping inputi(i subvencionuar) (subvencionisani)
Klauzula londonskog
Institute clause Klauzola e Institutit të Londrës instituta
insurance sigurim osiguranje
integrated program for integracioni program za
commodities program i integruar për mallrat robu
integrated tariff tarifë e integruar integraciona tarifa
intellectual property pronë intelektuale intelektualna svojina
interdependence ndërvartësi me!usobna zavisnost
me!uproizvod,
intermediate goods mallrat e ndërmjeme repromaterijal
intermodal transport transport i kombinuar kombinovani prevoz
International Bank for
Reconstruction and Banka ndërkombëtare për rindërtim dhe Me!unarodna banka za
Development zhvillim rekonstrukciju i razvoj
International Development Me!unarodni savez za
Association Shoqata ndërkombëtare për zhvillim razvoj
International Road Transport Shoqata ndërkombëtare e transportit Me!unarodni savez
Union rrugor drumskog saobra"aja
Me!unarodna
International Standardization Organizata ndërkombëtare e organizacija za
Organization standardeve standarde
International Bashkimi ndërkombëtar i Me!unarodni
Telecommunications Union telekomunikacioneve telekomunikacioni savez
International Trade Me!unarodna
administration Administratë e tregtisë ndërkombëtare trgovinska administracija
International trade center Qendra tregtare ndërkombëtare Me!unarodni trgovinski
UNCTAD UNCTAD centar UNCTAD
investor investues investitor, ulaga#
invisible trade tregti e padukshme nevidljiva trgovina

invoice,cost and charges llogaria,cmimi,shpenzimet ra#un, troškovi i naplata

irrevocable credit akreditiv i paprapësueshëm neopoziv akreditiv

ostrvske zemlje u
island developing countries vende-ishuj në zvillim razvoju
J
preduzetništvo sa
joint venture sipërmarrje me rrezik të përbashkët zajedni#kim rizikom
K
key currencies monedhat kryesore glavne monete
knocked down mall i çmontuar demontirana roba

knowledge-based industry industri e bazuar në njohuri intelektualna delatnost

L
uslovi istovara-
landed terms kushtet e shkarkimit -zbarkimit iskrcavanja
pristajanje, skladištenje,
landing, storage,delivery Zbarkimi,magazinimi,dorëzimi isporuka
zemlja bez izlaza na
landlocked country vendi pa dalje në det more
land-locked developing zemlje bez obale u
Countries vende jobregdetare në zhvillim razvoju
lashing lidhja ,shtrëngimi(i anijes) vezivanje broda
laydays ditët pa punë dangubnine

least developed countries vende shumë pak të zhvilluara vrlo nerazvijene zemlje

less developed countries vende më pak të zhvilluara manje razvijene zemlje

less than container load
less than fair value
less-than-load shipments
manje od kontejnerske
me pak së dërgesa e kontejnerit pošiljke
manje od tržišne
me pak se vlera e tregut vrednosti
otpremanje robe ispod
lëvrime nën kapacitet kapaciteta

letter of indemnity shkresë (leter) garantuese garantno pismo

nivo trgovinskog
level of trade adjustment niveli i përshtatjes tregtare prilago!avanja
liberal liberal liberalno
liberalization liberalizim liberizacija
licensing licensim izdavanje dozvola
licensing code kodi i licensimit kod izdavanja dozvola
linear reduction of tariffs reduktim linear i tarifave linearno umanjenje tarifa
liquidation likuidim likvidacija
loading factor Koeficienti i ngarkimit koeficijenat utovara
loan hua zajam
logistics intermediary ndërmjetës i logjistikës logisti#ki posrednik
London Club Klubi i Londrës Londonski klub
long term afat i gjatë dugoro#an rok
loss humbje gubitak
lump sum transport paushall paušalni prevoz
M
Maastrcht Treaty Traktati i Mahstritit Mastritski sporazum
machine tools makineri prodhimi proizvodna sredstva
managed trade tregti e drejtuar upravlja#ka trgovina
manufacturing processes procese prodhimi proizvodni procesi
margin preference marzhe favorizimi favorizovana marža
market treg tržište

market access mundësi për hyrje në treg pristup tržištu

market disruption çrregullim i tregut tržišni poreme"aj
market economy ekonomi tregu tržišna ekonomija
market forces forcat e tregut tržišne snage
medium of exchange mjet shkëmbimi sredstva razmene
medium term afat i mesëm srednjoro#ni
member anëtar #lan
merchandise exports and
imports eksport dhe import mallrash izvoz i uvoz roba
mixed credits kredi të përziera mešoviti krediti
mixed economies ekonomi të përziera mešovite ekonomije
mixed tariff tarifë e përzier mešovota tarifa
money para novac
monopoly monopol monopol
most favored nation tretman najpovlaš"enije
treatment trajtim i kombit më të favorizuar nacije
motor boat barkë motorrike motorni #amac
motorship anije motorrike motorni brod

multilateral agreement marrëveshje shumëpalëshe multilateralni sporazum

multilateralni investicioni
multilateral investment fund fondi shumëpalësh i investimeve fond
multilateralna agencija
multilateral investment agjencija shumëpalëshe për garantimin za garantovanje
guarantee agency e investimeve investicija
multilateralni
multilateral safeguard system sistem parambrojtës shumëpalësh odbrambeni sistem
vršenjem potrebnih
duke bërë ndryshimet e duhura"-duke izmena upotrebiti nove
mutatis-mutandis (lat.) përdorur terma të reja" termine
mutuality of benefits përfitime reciproke obostrana korist
N
imenovan, nazvan,
named i emruar,i kontraktuar nazna#en
nazna#eni aerodrom
named airport of departure aeroporti i kontraktuar i nisjes odlaska
named place of delivery at nazna#eno mesto
frontier vendi i kontraktuar i dorëzimit në kufi isporuke na granici
Nacionalna banka
National Trade Bank Banka kombëtare e të dhënave tregtare trgovinskih podataka
national treatment trajtim kombëtar nacionalno tretiranje
negotiations negociata pregovori
newly industrializing skorije industrijalizovane
countries vende të industrializuara rishtas zemlje
newly industrializing skorije industrijalizovane
economies ekonomi të industrializua rishtaz ekonomije
next month muajin e ardhshëm slede"i mesec
nominal tariff rate normë nominale e tarifës nominalna tarifna stopa
non – discrimination mosdiskriminim nediskriminisanje
non tariff measures masa jotarifore van tarifne mere
nonmarket economy ekonomi jo tregu vantržišna privreda
nonreciprocity mosreciprocitet neobostranost
nontariff barriers barriera jotarifore vantarifne barijere
normal value vlerë normale normalna vrednost
north veri sever
north-south trade tregtia veri-jug trgovina sever jug
nullification shfuqizim ukidanje
O
offer list listë ofertash spisak ponuda
official development razvojna službena
assistance ndihmë zyrtare për zvillim pomo"i
offset requirements kërkesa kompenzuese kompenzacioni zahtev
offshore manufacturing prodhim jashtë vendit spoljna proizvodnja
on deck/under deck mbi kuvertë/nën kuvertë na palubi/pod palubom
open charter kontratë e hapur otvoreni ugovor
order porosia predlog,poruka

owner’s risk of damage rreziku vetanak nga dëmi sopstveni rizik od štete
sopstveni rizik od
owner’s risk of fire rreziku vetanak nga zjarri požara
P
Unaza e Paqësorit (shih normat e GATT- Prsten tihog okeana
Pacific Rim it) (Propisi GATT-a)

packaging, labeling and rregullat për ambalazhimin, etiketimin pravila pakovanja,

marking regulations dhe marketimin etiketiranja i marketinga
Pariška unija (vidi
Paris Union Unioni Parisit( shih prona intelektuale) intelektualno vlasništvo)
patent patent patent
payable i pagueshëm uplativ

payment at sight pagesa në të parë(shiqim) uplata na vidjenje

payment at tenor
payment by instalments
payment on open account
payment under a guarantee
payment under reserve
pagesa pas arritjes uplata po prispe"u
pagesa me kiste uplata na rate
uplata preko teku"eg
pagesa përmes logarisë rrjedhëse ra#una
pagesë nën garancion uplata pod garancijom
pagesë me rezervë uplata sa rezervom

penalty clause Klauzola e kompenzimit (penaliet) kompenzaciona klauzula

performance requirements kërkesë e permbushjes zahtev za ispunjavanje
peril point pikë e rrezikut ta#ka rizika
petition peticion peticija

pick up and delivery pranimi dhe dorëzimi i mallit primo-predaja robe

please turn over luteni ta ktheni(rrotulloni) molimo okrenite se
port entry pikë (vend-kalim) i hyrjes luka ulaska
post meridiam pas dite posle podne
post office box fahu postal poštanski pretinac
post office order udhëzimi postal poštanski nalog
preferences favorizime povlastice
price çmim cena
elasti#nost, cena
price elasticity of demand elasticitet çmimi i kërkesës potražnje
elasti#nost, cena
price elasticity of supply elasticitet çmimi i ofertës ponude
price stabilization stabilizim çmimi stabilizacija cena
primary commodity mall bazë bazi#na roba
principal supplier furnizues kryesor glavni snabdeva#
prior deposits depozitë paraprake prethodni depozit
spisak nadzora po
priority watch list listë e vëzhgimit të përparësisë prioritetu
private sector sektor privat privatni sektor
process patent patent për procesim patent za obradu
processing of the order përpunimi i porosisë obrada potražnje
procurement prokurim nabavka
producer goods mallrat e prodhuesit proizvo!a#eva roba
production prodhim proizvodnja
profit fitim dobit, profit
profit and loss fitimi,humbja dobitak i gubitak

proforma invoice faturë proforma(para-faturë) predra#un

progressive tariff tarifë progressive progresivna tarifa
progresivno
progressive taxation tatim progresiv oporezivanje
promissory note kambial vlastita menica
prompt shipment anija e gatshme brza otprema
property pronë vlasništvo
protection mbrojtje zaštita
Protection and Indemnity Pomorsko udruženje za
club (P & I Club) Shoqata e marinarëve për vetegarancion vlastite garancije
protectionism proteksionizëm protekcionizam
provider sigurues i logjistikës nabavlja#
proxy document dokument përfaqësimi zastupni#ka isprava
public sale shitje publike javna prodaja
purchase price çmimi i blerjes kupovna cena
purchasing power fuqi blerëse kupovna mo"
pure risk rrezik i mirëfillt potpuni rizik
Q
quantitative restrictions kufizime sasiore koli#inska ograni#enja
quay bregdeti,limani luka
quotas kuota kvota
R
railway hekurudha železnica
railway consignment note fletëngarkesa hekurudhore železni#ki tovarni list
railway receipt fletëpranimi hekurudhor železni#ki prijemni list
reciprocity reciprocitet reciprocitet
re-export rieksport ponovni izvoz
reinsurance risigurim reosiguranje
reporting day dita e lajmërimit dan prijave
reprisals shpagim odmazda
request list listë kërkesash spisak trebovanja
reserve currency monedhë e rezervës rezervna moneta
reservs rezerva rezerve
residual restrictions kufizime mbeturinore ostala ograni#enja
kompenzacija (za
restitutions kompenzime (për bujqësi në UE) poljoprivredu u EU)
restraints on trade kufizime mbi tregtinë ograni#enja na trgovinu
restriktivna poslovna
restrictive business practices praktika kufizuese në biznes praksa
retaliation kundërveprim protiv mera

retrocession prapakthim (lidhur me resigurimin) odstupanje

reverse preferences favorizime të ndërsjella recipro#ne beneficije

reversible layday ditët e humbura të kthyeshme izgubljeni povratni dani

revocable credit akreditiv i revolvuar(përsëritur) opozvani akreditiv

right of lien e drejta e sekuestrimit pravo konfiskacije
risk risk (metodë e rrezikut) rizik
road haulage transporti rrugor drumski prevoz
road haulier transportues rrugor drumski prevoznik
road tax taksë rrugore drumska taksa

roll on/roll off – ro-ro vetëlëvizës(ngarkesë që lëvizë vetë) samohodni teret

rules of origin rregullat e origjinës pravila o poreklu
running days ditët e punës në vijim teku"i radni dani
S
safeguards masa parambrojtëse zaštita, osiguranje
sales tax tatim mbi shitjen porez na prodaju
sanctions sanksione sankcije
sanitary and phytosanitary sanitarne i fitosanitarne
measures masa sanitare dhe fitosanitare mere
schedule of concessions skema e koncesioneve koncesiona skica
section paragraph odredba
security letër me vlerë obezbe!enje
security capital kapital i sigurt bezbedan kapital
selective quotas kuota selektive selektivne kvote
self-initiation vetëinicijativë samoinicijativa
seller’s option opcioni i shitësit opcija prodavca

semi processed product produkt gjysmë i përpunuar poluobra!eni proizvod

sensitive products produkte delikate osetljivi proizvodi
services shërbime usluge
shipowner pronar anije vlasnik broda
shipping conference lidhje të transportuesve savez transportera
ships rail rrethimi (grilat)e anijes brodska ograda
shipwreck thyerje,fundosje e anijes brodolom
short term afati i shkurtë kratkoro#ni
single-column tariff tarifë me një kolone jednokolona tarifa
snapback rikthim ponovni povratak
socialist economies ekonomi socialiste socijalisti#ka privreda
zajam sa povlaš"enim
soft loan hua me kushte të favorshme uslovima
south-south trade tregtia jug-jug trgovina jug-jug
special and differential poseban i izdiferenciran
treatment trajtim i vaçant dhe i diferencuar tretman

special drawing rights monedhë e posaçme e FMN-s posebna moneta MMF-a

special representative for
trade negotiations
specific duty
specific limitations on trade
specific tariff
spekulative risk
përfaqësues i posaçëm për negociata specijalni predstavnik za
tregtare. trgovinske pregovore
detyrim specifik doganor specifi#na dažbina
specifi#na ograni#enja
kufizime specifike mbi tregtinë nad trgovinom
tarifë specifike specifi#na tarifa
risk spekulativ spekulativni rizik

spot market treg me livrim të menjëhershëm prodaja na licu mesta

standard industrial standardna industrijska
classification klasifikim industrial standard klasifikacija
standards standarde standardi
standard code kodi i standardeve standardni kod
statement of administrative izjava administrativnog
action deklaratë e veprimit administrativ delovanja
steamship anije me avull parobrod
steel çelik #elik

stevedoring charges shpenzimet e manipulimit manipulativni troškovi

stockbroker ndërmjetës burse berzanski posrednik
stockpiles stoqe zalihe
stowage factor faktor i palimit(stivimit) faktor slaganja
strategic stockpiles rezerva strategjike strateške rezerve

strike, riots and civil grevë, përleshje, tollovi qytetare štrajk, gra!anski nemiri
structural change ndryshim strukturor strukturalne promene
subsidies code kod subvencionesh subvencioni kod
subsidy subvencion subvencija
substantial new program of veliki novi program
action program i ri substancial veprimi akcije
Sundays and holidays nedelja i praznici
excepted përjashtim i të dielave dhe i festive isklju#eni
supply ofertë ponuda
supply access mundësi për ofertë pristup ponudi
supply schedule skemë ofertash spisak ponuda
surplus tepricë višak
suspension of liquidation pezullim i likuidimit ukidanje likvidacije
T
targeting u drejtohet(reklama) obracanje (reklama)
Tariff Commission Komisioni i tarifave Tarifna komisija
tariff harmonization harmonizim i tarifave uskla!ivanje tarifa
tariff quota kuotë e tarifës tarifna kvota
kvota sa tarifnom
tariff-rate quota kuotë me normë tarifore stopom
tax tatim porez,taksa
tax incentives stimuj tatimor poreska stimulacija
tehni#ke prepreke u
technical barriers to trade barriera teknike në tregti trgovini
technical regulations rregulla teknike tehni#ki propisi
technological development zvillim teknologjik tehnološki razvoj
technology teknologji tehnologija
technology transfer transferim i teknologjisë tehnološki transfer
telegrafski transfer
telegraphic money order Udhëzimi telegrafik i parasë novca
terms and conditions of the
contracts afatet dhe kushtet e kontratës rokovi i uslovi ugovora
terms of trade koeficient tregtar tržišni koeficijent
textile tekstile tekstil
kra!a, plja#ka,
theft, pillage, non delivery vjedhja, grabitja, mosdorëzimi nepredaja
third – country dumping dumping i vendit të tretë damping tre"e zemlje
third world bota e tretë zemlje tre"eg sveta
threshold price çmim bazë osnovna cena
tied loan hua e kushtëzuar uslovljeni zajam
time bar vjetërsimi (parashkrimi) zastarevanje
zakup broda na
time charter qesim i anijes në kohe të caktuar odre!eno vreme
time table (transport) orari i nisjes red vožnje
time (temporary) sheet tabela të përkohëshme privremene tablice

to whom it may concern në dijeni të të gjithëve që iu përket na koga se odnosi

tourism turizëm turizam
remorkiranje,
towage rimorkimi dhe teglimi teglenje,šlepovanje
trade agreement marrevëshje tregtare trgovinski ugovor
trade barriers barriera tregtare trgovinske prepreke
trade creation krijim tregtar tržišna kreacija
trade diversion diversion tregtar tržišna diverzija
trade fair panair tregtar trgovinski vašar, sajam
trade related environmental pitanja okoline u vezi sa
issues çështje mjedisore që lidhen me tregtinë tržištem
mekanizmi I rishikimit të politikës mehanizam pregleda
trade review mechanism tregtare trgovine
Centar za verifikaciju
Tradecompliance center Qendra për konformitetin tregtar tržišta
trademark markë fabrike fabri#ka marka
krijum#arenje
trafficking in counterfeit trafik me mallra dhe shërbime të falsifikovanih roba i
goods and services falsifikuara usluga

vlerë e transakcionit(vlerë-vërtetë e
transaction value paguar) transakciona vrednost
transfer payments pagesa përfitimesh uplate na dobit
transferable credit akreditiv i bartshëm prenosivi akreditiv
transit zone zonë tranziti tranzitna zona
vidljivost,
transparency transparencë transparentnost
transportation transportim prevozništvo
transshipment tejbartje brodski prevoz
treaty traktat sporazum
traktati i bashkimit( Komuniteti Sporazum ujedinjenja
Treaty of Fusion Europian) EU
Treaty of Rome Traktati i Romës Rimski sporazum
trimming rrafshimi i ngarkesës doterivanje tereta
turnkey contract kontratë përmbaruese ugovor o izvršenju
U
Agencija za
U.S. Agency for international Agjencija e SHBA për zhvillim me!unarodni razvoj
development ndërkombëtar SAD
ultimo, last month muajin e kaluar prošlog meseca
UN-ov program za
UN development program Programi i KB për zhvillim razvoj
UNCTAD-GATT Centar
Qendra UNCTAD-GATT e tregtisë za me!unarodnu
UNCTAD-GATT International Ndërkombëtare trgovinu
underwriter sigurues osiguravatelj
ne#asna trgovinska
unfair trade practices praktika tregtare të pandershme praksa
unilateral veprim i njëanshëm jednostran,unilateralan
unit value vlerë për njësi jedini#na cena
United States price çmimi në SHBA cena u SAD
unseaworthy i paaftë për lundrim nesposoban za plovidbu
subvencije za
upstream subsidies subvencion prodhimi proizvodnju
useful load ngarkesë e vlefshme vredan teret
utility dobi služba, korist
V
valuation vlerësim vrednovanje
value vlerë vrednost
porez na dodatnu
value-added tax – VAT tatim mbi vlerën e shtuar vrednost PDV
polisa na odre!enu
valued policy polisa me vlerë të caktuar vrednost
variable levy tatim i ndryshueshëm varijabilni porez
various dates data të ndryshme razli#iti datumi
vice verse mbrapsht, e kundertë obratno
visible trade tregti e dukshme vidljiva trgovina
W
waiver akt-dorëhëqjeje akt odricanja
war risk rreziku i luftës ratni rizik

warehouse warrant listë(regjistër)e magazinës magacinski spisak

watch list listë vezhgimi izvi!a#ki spisak
way port limani në kalim usputna luka
wealth pasuri imovina
wealth tax tatim mbi pasurinë porez na imovinu
welfare mirëqenje dobrobit, osiguranje
with particular average me havari partikulare sa delimi#nim havarijom
woolen textiles tekstile të leshta vuneni tekstil
workers' rights drejta (e) e punëtorëve radni#ka prava
working party palë pune radna grupa
World Bank Banka Botërore Svetska banka
Svetska carinska
World Customs Organization Organizata Botërore e Doganave organizacija
Organizata Botërore e Pronës Svetska organizacija o
World Intellectual Properity Intelektuale intelektualnoj svojini
Svetska trgovinska
World Trade Organization Organizata Botërore e Tregtisë organizacija
Shkurtesat që perdoren
në tregtinë Skracenice koje se upotrebljavaju
ndërkombëtare u medjunarodnoj trgovini
A

ACP Vendet Afrikane,të

Karaibeve dhe të Paqësorit Afri#ke,Karipske i zemlje Tihog okeana
ACTPN Komiteti Këshillimor
për Politikën dhe Negociatat
Tregtare Konsultativni komitet za politiku trgovinskih pregovora
AD antidumping antidamping
ADB Banka Aziatike e
Zhvillimit Azijska banka za razvoj
A/DS Shërbim i Agjencisë
së
Shpërndarjes,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Agencijska služba raspodele, Trgovinski Ministarstvo SAD
Ad Val normë tarife ad
valorem tarifna stopa Ad Valorem
AECA Ligji i Kontrollit të
Eksportit të Armeve Kontrolni zakon izvoza oružja
AFDB Banka Afrikane e
Zhvillimit Afri#ka banka za razvoj
AFDF Fondi Afrikan i
Zhvillimit Afri#ki fond za razvoj
AIT Instituti Amerikan në
Tajvan Ameri#ki institut na Tajvanu
APCAC Këshilli Azi-Paqësor
i Dhomave të Tregtisë
Amerikane Azijsko-pacifi#ki savet ameri#ke trgovinske komore
APEC Bashkëpunimi
Ekonomik Azi-Paqësor Azijsko-tihookeanska privredna saradnja
APTA Akti Tregtar mbi
Prodhimet Automotorike Trgovinski propis o proizvodnji motornih vozila
ASEAN Shoqata e Vendeve
të Azisë Juglindore Savez zemalja jugoisto#ne Azije
ATA admission
temporaire(pranim i
përkohshëm) privremeni uvoz
ATAC(s) Komiteti Teknik
Këshillimor Bujqësor Tehni#ko konsultativni komitet poljoprivrede
ATC Marrëveshja mbi
Tekstilet dhe Veshjet Sporazum o tekstilnoj konfekciji
ATCA Marrëveshja mbi
Tregtinë në Avionet Civile Sporazum o trgovini civilnih aviona
ATPA Akti Andean i
Favorizimeve Tregtare Andeanski akt o trgovinskim podsticajima
AUI Nisma ASEAN-Shetet e
Bashkuara Inicijativa ASEAN-SAD
AVE ekuivalent ad valorem jednak prema vrednosti
B

BAR Kufizime të tipit

<<Blerje Amerikane>> ograni#enje tipa ''Ameri#ka kupovina''
BDV Përkufizimi i Vlerës i
Brukselit ograni#enje briselske vrednosti
BEA Byroja e Analizës
Ekonomike,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Biro ekonomske analize, Ameri#ki Ministarstvo trgovine
BFC Qendra e Nxitjes së
Biznesit,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Centar za podsticaj poslovanja, Ministarstvo trgovine SAD
BIA informacioni më i mirë i
mundshëm najbolja mogu"a informacija
BIRPI Zyrat e Bashkuara
Ndërkombëtare për Mbrojtjen
e Pronës Intelektuale Sjedinjene me!unarodne kancelarije za odbranu intelektualne svojine
BIS Banka e
Transaksioneve
Ndërkombëtare Me!unarodna banka za transakcije
BISNET Shërbimi i
Informacionit mbi Biznesin
për Vendet e Reja të
Pavarura,Departamenti i Informaciona služba o poslovanju za nove nezavisne zemlje,
Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD
BIT traktat dypalesh për
investime obostrani sporazum o investicijama
BNC komision dykombësh dvonacionalna komisija
BOND Shtrirja e Biznesit të
Demokracitë e
Reja(program) proširivanje poslovanja kod mladih demokratija
BOP bilanc pagesash platni bilans
BOT bilanc tregtar trgovinski bilans
BSP biznes i sponsorizuar sponzorisano poslovanje
BSP promocion
mesprogramor me!uprogramska promocija
BTN Nomenklatura e
Brukselit për Tarifat Briselska nomenklatura za tarife
BXA Byroja e Administratës
së Eksportit,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Upravni biro za izvoz, Ministarstvo trgovine SAD

C&F kosto dhe

transport(inkoterm) troškovi transporta(inkoterm)
CACM Tregu i Përbashkët i
Amerikës Qëndrore Jedinstveno tržište centralne Amerike
CADIC analizë krahasuese
e gjendjes së industries
vendase uporedna analiza stanja u doma"oj industriji
CAFC Gjykata e Apelit për
Qarkun Federal Viši sud za savezni okrug
CAIP Programi i Përshtatjes
së Investimeve për
Komunitetin program prilago!avanja investicija za EU
CAP Politike Bujqësore e
Përbashkët (BE) Jedinstvena poljoprivredna politika EU
CAP plan veprimi i vendit doma"i plan akcije
CARIBCAN Nisma Kanada-
Pellgu i Karaibeve Inicijativa Kanada - Karipska ostrva
CARICOM Tregu i
Përbashkët i Karaibeve Karipsko jedinstveno tržište
CBERA Akti për
Rimëkëmbjen Ekonomike të
Pellgut të Karaibeve Akt obnove privrede Karipskih ostrva
CBI Nisma e Pellgut të
Karaibeve Za#etak Karipskih ostrva
CCC Korporata Komunitare
e Kreditit kreditna zajedni#ka korporacija
CCC Këshilli i
Bashkëpunimit Doganor Savet za carinsku saradnju
CCCN Nomenklatura e
Këshillit të Bashkëpunimit
Doganor Nomenklatura saveta za carinsku saradnju
CCL Lista e Kontrollit të
Tregtisë (më parë Lista e
Kontrollit të Mallrave) Kontrolni spisak trgovine
CCNAA Këshilli Koordinativ
për Qeshtjet e Amerikës së
Veriut (Tajvan) Koordinacioni odbor za pitanja SAD
CCPIT Këshilli i Kinës për
Nxitjen e Tregtisë
Ndërkombëtare Kineski savet za podsticaj me!unarodne trgovine
CEA Zona Ekonomike
Kineze Kineska privredna zona
CEA Keshilli i Këshillëtarëve
Ekonomik Odbor privrednih savetnika
CEP çmim i konstruktuar
eksporti konstruisana izvozna cena
CER Marrëdhënie më të
Ngushta Ekonomike Australi-
Zelandë e Re Uži privredni odnosi Australija-Novi Zeland
CET tarifë e jashtme e
përbashkët spoljna jedinstvena tarifa
CFIUS Komiteti mbi
Investimet e Huaja në SHBA Spoljni komitet za strane investicije u SAD
CFR kosto dhe
transport(inkoterm) cena i prevoz
CFTA Marrëveshja e
Tregtisë së Lirë SHBA-
Kanada Sporazum slobodne trgovine SAD-Kanada
CG-18 Grupi Këshillimor i të
Tetëmbëdhjetëve(GATT) Savet grupe osamnaestorice (GATT)
CIF kosto,sigurim dhe
transport(inkoterm) cena osiguranja i prevoza
CIME Komiteti për
Investimet Ndërkombëtare
dhe Ndërmarrjet
Shumëkombëshe(OECD) Komitet za me!unarodne investicije i multinacionalna preduzetništva
CIMS Sistemi i Menaxhimit
të Informacionit
Tregtar,Departamenti i Sistem rukovo!enja trgovinskim informacijama Ministarstvo trgovine
Tregtisë i SHBA SAD
CIP transport dhe sigurim te
paguara(inkoterm) pla"eno osiguranje i prevoz
CIS Komenuelthi i Shteteve
për Tregtinë Ndërkombëtare Savez država za me!unarodnu trgovinu
CITA Komiteti për
Implementimin e
Marrëvëshjeve mbi Tekstilin Komitet za implementaciju sporazuma o tekstilu
CITIC Trusti Ndërkombëtar
dhe Korporata e Investimeve
të Kinës Me!unarodni trust i kineska investiciona kompanija
CITT Gjykata për Tregtinë
Ndërkombëtare e Kanadasë Kanadski sud za me!unarodnu trgovinu
CIV vlera doganore e
importit uvozna carinska vrednost
CMP plani i marketingut i
vendit doma"i marketinški plan
CNUSA Lajmet Tregtare të
SHBA,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Trgovinske vesti SAD, Ministarstvo trgovine SAD
COCOM Komiteti
Bashkërendues për
Kontrollet Shumëpalëshe të
Eksportit Uporedni komitet za višestrani izvoz
CODEX Komisioni Codex
Alimentarius Komisija Codex Alimentaris
COE Këshilli I Evropës Evropski savet
COMECON Këshilli për
Ndihmën Ekonomike
Reciproke Savet za uzajamnu privrednu pomo"
COP kosto e prodhimit troškovi proizvodnje
CP palë kundërshtuese protivni#ke stranke
CPE ekonomi e planifikuar
centralisht centralisti#ki planirana privreda
CPT transporti i paguar
deri(inkoterm) prevoz pla"en do (inkoterm)
CSCE Konferenca mbi
Sigurinë dhe Bashkëpunimin
në Evropë Konferencija o saradnji i bezbednosti u Evropi
CT Tregti e Ndërsjelltë uzajamna trgovina
CTA Komiteti për Tregtinë
në Bujqësi (GATT) Komitet za trgovinu u poljoprivredi (GATT)
CTF Panair Tregtar i
Qertifikuar,Departamenti i
Tregtisë i SHBA Sertifikovani trgovinski sajam, Ministarstvo trgovine SAD
CV vlerë e konstruktuar iskonstruisana vrednost
CVD tarifë doganore izbalansirana carinska tarifa
balancuese
CXT tarifë e jashtme e
përbashkët spoljna jedinstvena tarifa

DAC Komiteti i Ndihmës për

Zhvillim (OECD) Komitet pomo"i za razvoj
DAF livrimi në kufi
(inkoterm) dostava na granici (inkoterm)
DAV vlera vendase e shtuar doma"a uve"ana vrednost
DDP i livruar pas
zhdoganimit (inkoterm) dostavljanje posle carinjenja (inkoterm)
DDU i livruar pa zhdoganim
(inkoterm) dostavljanje bez carinjenja (inkoterm)
DEQ i livruar nga moli
(inkoterm) dostava na doku (inkoterm)
DES i livruar nga anija
(inkoterm) dostava sa broda
DF pa doganë bez carine
DISC Korporata Vendase e
Shitjeve Ndërkombëtare Doma"a korporacija za me!unarodne prodaje
DOC Departamenti i
Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD
DS zgjidhje e
mosmarrëveshjeve rešavanje nesporazuma
DSU Marrëveshjet mbi
Zgjedhjen e
Mosmarrëveshjeve(dmth.Mar
rëveshjet e OBT-së mbi
Rregullat dhe Procedurat e
Zgjidhjessë Dogovor o rešavanju nesporazuma
Mosmarrëveshjeve) (Dogovor STO o pravilima i PRC) N)

EAA Akti i Administratës së

eksportit Akt izvozne administracije
EAEC Forumi Ekonomik i
Azisë Lindore Ekonomski forum isto#ne Azije
EAI Nisma e Sipërmarrjes
për Amerikat Za#etak preduzetništva za Amerike
EAPC Këshilli i Partneritetit
Euro-Atlantik Evro-Atlantski savet partnerstva
EAR Rregullat e
Administratës së Eksportit Pravila izvozne administracije
EBRD Banka
Ndërkombëtare për
Rindërtim dhe Zhvillim Me!unarodna banka za obnovu i razvoj
EC Komuniteti Europian Evropska zajednica
ECA Administrata e
Bashkëpunimit Ekonomik Administracija evropske saradnje
ECB Banka Qendrore Evropska centralna banka
Europiane
ECCN Numri i Klasifikimit të
Kontrollit te Eksportit Klasifikacioni broj izvozne kontrole
ECDC Bashkëpunimi
Ekonomik ndërmjet Vendeve
në zhvillim Privredna saradnja me!u zemljama u razvoju
ECE Komisioni Ekonomik
për Europën Privredna komisija za Evropu
ECGF Shërbimi për
Garantimin e Kredive të
Eksportit Služba za garantovanje izvoznih kredita
ECS Mostra tegtare Trgovinski uzorci
ECS Sistemi i
Bashkëpunimit Europian Sistem evropske privredne saradnje
ECSB Sistemi Europian i
Bankave Qëndrore Evropski sistem centralnih banaka
ECSC Komiteti Europian i
Qymyrit dhe i Çelikut Evropski komitet za ugalj i #elik
ECU njësija monetare
europiane Evropska monetarna jedinica
EDI shkëmbimi elektronik i
të dhënave elektronska razmena podataka
EEa Zona Ekonomike
Europiane Evropska privredna zona
EEC Komuniteti Ekonomik
Europian Evropska ekonomska zajednica
EEP Programi i Përmirësimit
të Eksportit program poboljšanja izvoza
EFTA Shoqata Europiane e
Tregtisë së Lirë Evropsko društvo slobodne trgovine
EIB Banka Europiane e
Investimeve Evropska investiciona banka
EMS Sistemi Monetar
Europian Evropski monetarni sistem
EMU Njësi monetare
Europiane Evropska monetarna jedinica
EP çmimi i eksportit izvozna cena
EPC Këshilli i Politikës
Ekonomike-SH.B.A Savet ekonomske politike SAD
EPC Konventa Europiane
për Patentat Evropska konvencija o patentima
ER kufizim eksporti ograni#enje izvoza
ERM mekanizmi i normës së
shkëmbimit mehanizam stope razmene
ERP Programi i
Rimëkembjës Europiane Program evropske obnove
ESA Agjensioni Europian i
Hapësirës Evropska agencija za prostorno planiranje
ESAF shërbimi për
përmirësimin e përshtatjes
strukturore služba za strukturno popravljanje i slaganje
ESCB Sistemi i bankave
Qëndrore Europiane Sistem evropskih centralnih banaka
ESP çmimi i shitjes së
eksportuesit prodajna cena izvoznika
ETC kompani tregtare
eksporti Izvozna trgovinska kompanija
ETSI Instituti i Standardeve
Europiane të
Telekomunikacioneve Institut evropskih standarda telekomunikacija
EU Bashkimi Europian Evropska zajednica
EXW nga fabrika-inkoterm od fabrike (inkoterm)
Ex-IM BANK Banka e
Eksport-Importit në SHBA izvozno-uvozna banka

FA faktet në dispozicion raspoložive #injenice

FAO Organizata e Ushqimit
dhe e Bujqësisë e KB-s Organizacija ishrane i poljoprivrede pri UN
FARA Akti i Regjistrimit të
Agjentëve të Huaj registarski spisak stranih zastupnika
FAS Shërbimi Bujqësor me
Jashtë,departamenti i
bujqësisë në SHBA Poljoprivredna služba za inostranstvo, Ministarstvo trgovine SAD
FCA deri të transporti-
inkoterm do prevoza (inkoterm)
FCIA Shoqata e sigurimeve
të kredive të jashtme –
SHBA Društvo za osiguranja stranih zajmova - SAD
FCN Traktati i Lirisë,Tregtisë
dhe Lundrimit Sporazum slobodne trgovine i plovidbe
FCO Ministria e Punëve të
Jashtme,Forin Ofis
(mbretërija e Bashkuar) Ministrastvo inostranih poslova (V.Britanija)
FCPA Ligji mbi Praktikat e
Huaja të Korruptuara –
SHBA Zakon o tu!im praksama korupcije - SAD
FCS Shërbimi Tregtar me
jasht- Departamenti I
Tregtisë- SHBA Trgovinska služba sa svetom, Ministarstvo trgovine SAD
FDI investime direkte të
huaja inostrane direktne investicije
FDIUS investime direkte të
huaja në SHBA inostrane direktne investicije u SAD
FICA Korporata Federative e
Sigurimeve e Amerikës Ameri#ka savezna korporacija za osiguranje
FISC Korporata
Ndërkombëtare e Shitjeve
me Jashtë Mu!unarodna korporacija za prodaju sa svetom
FMC Komisioni Federal
Detar (SHBA) Pomorska savezna komisija (SAD)
FMS shitje ushtarake jashtë
vendit Inostrana vojna prodaja
FMSCR kredi për shitje
ushtarake jashtë vendit zajmovi za vojnu prodaju inostranstvu
FMV vlera e tregut të huaj
FOB deri në bord- inkoterm
FOGS që funkcionon në
sistemin e GATT-it
FOR deri te binaret-inkoterm
FOREX shkëmbim valuator
FOT deri te kamioni-inkoterm
FR Regjister Federal (SHBA)
FTA zonë e tregtisë së lirë
FTA marrëveshje e tregtisë
së lirë
FTAA Zona e Lirë Tregtare e
Amerikanëve
FTC Komisioni Tregtar
Federal – SHBA
FTZ zonë e huaj tregtare
FITZ-board Bordi I zonës
Tregtare Federale
FTZ- SZ Nënzone- FTZ
FV vlerë e tregut
FX shërbimi i shkëmbimit
valuator
vrednost inostranog tržišta
do palube broda (inkoterm)
deluje u GATT sistemu
do železni#ke pruge
devizni promet
do kamiona (inkoterm)
Savezni registar SAD
slobodno trgovinska zona
sporazum o slobodnoj trgovini
Slobodna trgovinska zona obe Amerike
Savezna trgovinska komisija SAD
strana trgovinska zona
Odbor savezne trgovininska zone
pod zona strane trgovinske zone
tržišna vrednost
služba devizne razmene

G-5 Grupi i të pesëve-

SHBA,Japonia,Gjermania,Fr
anca dhe Mbretërija e Grupa petorice (SAD, Japan, Nema#ka, Francuska, i Ujedinjeno
bashkuar kraljevstvo
G-7 Grupi i të
Shtatëve,SHBA,Japonia,Gjer
mania,Franca,Italia,Mbratërij Grupa sedmorice (SAD, Japan, Nema#ka, Francuska, Ujedinjeno
a e bashkuar dhe Kanadaja kraljevstvo, Italija i Kanada)
G-77 Grupi I të Shtatëdhjetë
e shtatëve [të gjitha vendet
Brenda grupit “A” Sedamdesetsedmoro #lana grupa država unutar grupe A
UNCTAD-it (vendet afrikane
dhe aziatike,me përjashtim
tëIzraelit dhe Afrikës së
Jugut)dhe të
grupit”C”(Amerika latine)që
sot përfshinë më shumë se Afri#ke i azijske zemlje (osim Izraela i Južne Afrike) i grupe C (Latinska
120 vende në zhvillim] Amerika) - više od 120 zemalja u razvoju
GAB Marrëveshja e
përgjithshme për huamarrje Opšti sporazum o uzimanju zajma
GAC Marrëveshja e
përgjithshme mbi tregtinë në
shërbime Opšti sporazum o trgovini i uslugama
GATT Marrëveshtja e
përgjithshme mbi tarifat dhe
tregtinë Opšti sporazum o tarifama i trgovini
GCC Këshilli i Bashkëpunimit
i Gjirit Savet za saradnju zemalja Persijskog zaliva
GDP prodhimi i brendshëm
bruto doma"i bruto proizvod
GEC tregtija elektronike
globale elektronska globalna trgovina
GEF shërbimi mjedisor
global Globalna služba za prostor
GII Infrastruktura globale e
informacionit Globalna struktura informacija
GNG Grupi i Negociatave
mbi Mallrat Pregovara#ka grupa o robama
GNP prodhimi kombëtar
bruto nacionalni bruto prihod
GNP prokurim qeveritar vladina služba za nabavku
GNS Grupi i Negociatave
mbi shërbimet Pregovara#ka grupa o uslugama
GPA Marrëveshja e OBT-së
mbi Prokurimin qeveritar Sporazum STO o vladinoj nabavci
GP-zone zonë e lirë tregtare
në funkcion të përgjithshëm slobodna trgovinska zona u opštoj funkciji
GSP Sistemi i përgjithësuar i
favorizimeve Uopšteni sistem o povlasticama
GSTP sistemi global i
favorizimeve tregtare Globalni sistem o trgovinskim podsticajima

HM treg i brendshëm doma"e tržište

HS sistem i harmonizuar
HTS Skemë Tarifash të
Harmonizuara
HTSUS Skema e Tarifave të
Harmonizuara të SHBA-ve
harmonizovani sistem
Harmonizovana tarifna šema
Harmonizovana tarifna šema SAD

IA Administrata e
Importit,Departamenti i
tregtisë së SHBA-ve Uvozna administracija, Ministarstvo trgovine SAD
IADB (OSE IDB) Banka
NdërAmerikane për Zhvillim Me!uameri#ka politika za razvoj
IAEA Agjensioni
Ndërkombëtar i Energjisë
Atomoke Me!unarodna agencija za atomsku energiju
IBRD Banka Ndërkombëtare
për Rindërtim dhe
Zhvillim(Banka Botërore) Me!unarodna banka za obnovu i razvoj (Svetska banka)
IC Komiteti i Industrise I
OECD Industrijski komitet OECD
ICA Marrëveshja e
Përgjithshme mbi Kafenë Opšti sporazum o kafi
ICA Marrëveshja e
Përgjithshme mbi Kakaon Opšti sporazum o kakau
ICA Marrëveshja
Ndërkombëtare mbi Mallrat Opšti sporazum o robama
ICAO Organizata
Ndërkombëtare e Aviacionit
Civil Me!unarodna organizacija o civilnoj avijaciji
ICB ofertë konkuruese
ndërkombëtare Me!unarodna konkurentska ponuda
ICC Dhoma e Tregtisë
Ndërkombëtare Me!unarodna trgovinska komora
ICITO Komisioni Interim i
Organizatës Ndërkombëtare
të tregtisë Privremena komisija me!unarodne trgovinske organizacije
ICO Organizata
Ndërkombëtare e Kafesë Me!unarodna organizacija za kafu
ICSID Qendra
Ndërkombëtare për Zgjidhjen
e mosmarrëveshjeve në
investime Me!unarodni centar za rešenje nesporazuma u investicijama
IDA Shoqata Ndërkombëtare
për Zhvillim Me!unarodna organizacija za razvoj
IDB ( ose IADB) Banka Ndër
Amerikane për Zhvillim
IEC Komisioni Ndërkombëtar
I Elektroteknikes Me!unarodna komisija elektrotehnike
IEEPA Ligji mbi
Kompetencat Ekonomike në
Emergjencë Ndërkombëtare Zakon o privrednim nadležnostima za me!unarodnu pomo"
IESC Korpuset
Ndërkombëtare të
Shërbimeve Egzekutive Me!unarodni fond za poljoprivredni razvoj
IFAD Fondi Ndërkombëtar
për Zhvillimin Bujqësor Me!unarodna tela o izvršnim službama
IFC Korporata Finansiare
Ndërkombëtare Me!unarodna finansijska korporacija
IFI Instituti Finansiar
Ndërkombëtar Me!unarodni finansijski institut
IIC Korporata Ndër –
Amerikane e Investimeve Me!uameri#ka korporacija za investicije
IIPA Aleanca Ndërkombëtare
e Pronës Intelektuale Me!unarodna alijansa za intelektualnu svojinu
ILO Organizata
Ndërkombëtare e Punës Me!unarodna organizacija rada
IFM Fondi Monetar
Ndërkombëtar Me!unarodni monetarani fond
IMO Organizata
Ndërkombëtare Detare Me!unarodna pomorska organizacija
INCOTERM terma tregtare
ndërkombetare (mbi kushtet
e dërgesës së mallrave) Me!unarodni trgovinski termini (o uslovima isporuke robe)
INR e drejta për negociata
fillestare pravo za po#etne pregovore
INRA Marrëveshja
Ndërkombëtare për Gomën Me!unarodni sporazum o prirodnoj gumi
Natyrore

INRO Organizata
Ndërkombëtare për Gomën
Natyrore Me!unarodna organizacija za prirodnu gumu
INTELSAT Organizata
Ndërkombëtare për
Telekomunikacionet me
Satelit Me!unarodna organizacija za satelitsku telekomunikaciju
IOS Organizata
Ndërkombëtare për
Standardizimin Me!unarodna organizacija za standardizaciju
IP Pronë Intelektuale Intelektulana svojina
IPAC Komiteti Këshillimor i
Politikës Industriale (SHBA) Savetodavni komitet za industrijsku politiku (SAD)
IPC Programi i Integruar për
Mallerat Me!unarodna organizacija o standardima
IPR të drejtat e pronës
intelektuale prava intelektualne svojine
ISA Marrëveshja
Ndërkombëtare për Sheqerin Me!unarodni sporazum o še"eru
ISAC Komiteti Këshillimor
për Sektorin Industrial
(SHBA) Savetodavni komitet za industrijski sektor (SAD)
ISO Organizata
Ndërkombëtare e
Standardeve Me!unarodna organizacija o standardima
ITA Administrata e Tregtisë
Ndërkombëtare,Departament
i i Tregtisë i SHBA Administracija medjunarodne trgovine,Ministarstvo trgovine SAD
ITA Marrëveshja
Ndërkombëtare për Kallajin Medjunarodni sporazum o selenu
ITA Marrëveshja mbi
Teknologjinë e Informacionit Sporazum o informacionoj tehnologiji
ITAR Rregullat për Trafikun
Ndërkombëtar të Armëve Pravila za me!unarodni promet oružja
ITC Komisioni i Tregtisë
Ndërkombëtare (SHBA) Komisija za me!unarodnu trgovinu (SAD)
ITC Qendra e Tregtisë
Ndërkombëtare
UNCTAD/WTO Centar me!unarodne trgovine UNCTAD/WTO
ITO Organizata
Ndërkombëtare e Tregtisë Me!unarodna organizacija za trgovinu
ITU Bashkimi Ndërkombëtar
i Telekomunikacioneve Me!unarodni savez za telekomunikacije

JCCT Komisioni i Përbashkët

SHBA-Meksikë mbi Tregtinë
dhe Shkëmbimet Zajedni#ka komisija SAD-Meksiko o trgoviniu i razmeni
JCP Programi i Korporatës
Japoneze Program o japanskim korporacijama
JETRO Organizata e
Tregtisë së Jashtme e
Japonisë Spoljno trgovinska organizacija Japana

K.D mall i qmontuar demontirana roba

LAFTA Zona e Tregtisë së

Lirë e Amerikës Latine Slobodna trgovinska zona Latinske Amerike
LASU Marrëveshja mbi
Sektorin e Avioneve të
Mëdhenjë Sporazum o ve"im avionima
LC leter-kredi kreditno pismo
LIBOR Kursi Ndërkombëtar i
Ofruar i Londrës Londonski me!unarodni kurs ponude
LOT niveli I përshtatjes
tregtare nivo trgovinskog slaganja
LTA Marrëveshje Afatgjate
mbi Tregtinë në Tekstilet prej
Pambuku Dugoro#ni sporazum o trgovini pamu#nim tekstilom
LTL nën kapacitet (ngarkesë) ispod kapaciteta (teret)
LTFV nën vlerën e tregut ispod tržišne vrednosti

MAC Njësia e Aksesit në

Treg dhe e Konformitetit
(Departamenti i Tregtisë i
SHBA) Pristup tržištu i prilago!avanje (Ministarstvo trgovine SAD)
MAI Marrëveshja
Shumëpalëshe mbi
Investimet Višestrani sporazum o investicijama
MDB bankë shumëpalëshe
për zhvillim Višestrana banka razvoja
MERKOSUR Mercado
Comun del Sur (Tregu i
Përbashkët Jugor) Zajedni#ko južno tržište
MFA Marrëveshja mbi Fibrat
e Shumëllojshme Sporazum o raznovrsnim vlaknima
MFN kombi më i favorizuar najpovlaš"enija nacija
MIF Fondi Shumëpalësh i
Investimeve Višestrani investicioni fond
MIGA Agjencia
Shumëpalëshe për
Garantimin e Investimeve Višestrana agencija za garanciju i investicije
MITI Ministria e Tregtisë dhe
e Industrisë Ndërkombëtare
(Japoni) Ministarstvo me!unarodne trgovine i industrije (Japan)
MNC korporatë
shumëkombëshe multinacionalna kompanija
MOFERT Ministria e
Jashtme për Marredhëniet
Ekonomike dhe Tregtare
(Rrepublika Popullore e
Kinës) Ministarstvo za spoljne ekonomske i trgovinske odnose NR Kine
MOSS procesi i negociatave
për një sektor specifik me
orientim tregun (SHBA- Pregovara#ki proces za specifi#an sektor sa tržišnom orijentacijom
Japoni) (SAD-Japan)
MoU memorandum
mirëkuptimi Memorandum o razumevanju
MPT Ministria e Postave dhe
e Telekomunikacioneve Ministarstvo pošte i telekomunikacija
MRA Marrëveshje për Njohje
Reciproke Sporazum o me!usobnom upoznavanju
MSA Marrëveshje
Shumëpalëshe mbi Çelikun Višestrani sporazum o #eliku
MT ton metrik metri#ka tona
MTN negociata tregtare
shumëpalëshe više#lani trgovinski pregovori
MTO Organizatë Tregtare
Shumëpalëshe Višestrana trgovinska organizacija

NADBank Banka për

Zhvillimin e Amerikës së
Veriut
NAFTA Marrëveshja e
Tregtisë së Lirë e Amerikës
së Veriut
NAICS Sistemi i Klasifikimit
të Industrive të Amerikës së
Veriut
NME ekonomi jo tregu
NP Protokolli i Nairobit
NSC Këshilli i Sigurisë
Kombëtare (SHBA)
NTB barierë jotarifore
NTDB Banka Kombëtare e të
Dhënave Tregtare (SHBA)
NTE i ri në eksport
NTE Raporti i Vlerësimit të
Tregtisë Kombëtare
NTM i ri në treg
NTM masë jotarifore
NV vlerë normale
Banka za razvoj Seeverne Amerike
Sporazum slobodne trgovine Severne Amerike
Klasifikovani sistem delatnosti Severne Amerike
vantržišna ekonomija
Najrobi protokol
Savet nacionalne bezbednosti
vantarifna ograni#enja
Nacionalna banka trgovinskih podataka (SAD)
novine pri izvozu
Ocenjivanje nacionalne trgovine
novine na tržištu
vantarifne mere
uobi#ajena vrednost

OAS Organizata e Shteteve

Amerikane Organizacija ameri#kih država
ODA ndihmë zyrtare për službena pomo" za razvoj
zhvillim
OECD Organizata për
Bashkëpunim me Zhvillimin
Ekonomik Organizacija za saradnju i privredni razvoj
OEEC Organizata Evropiane
për Bashkëpunim Ekonomik Evropska organizacija za privrednu pomo"
OEM Prodhuesi Origjinal i
Pajisjeve Originalni proizvo!a# osnovnih sredstava
OFAC Zyra e Kontrollit të
Aseteve të Jashtme,
Departamenti i Thesarit i
SHBA Kontrolna služba inostranih pristupa, Ministarstvo finansija SAD
OMA marrëveshje për
normalitet në tregje Sporazum o normalnosti tržišta
OPEC Organizata e
Vendeve Eksportuese të
Naftës Organizacija zemalja izvoznica nafte
OPIC Korporata e
Investimeve Private Jashtë
Vendit(SHBA) Korporacija privatnih investicija van zemlje (SAD)

PCG grup i koordinimit të

politikës
PEC Këshilli për Eksportin
Pranë Presidentit (SHBA)
PFC vend i huaj përparësor
PL ligj publik
PL 480 Ligji Publik 480 Ligji
mbi Zhvillimin dhe Ndihmën
në Tregtinë Bujqësorë
(Ushqimi për Paqe SHBA)
POI periudhë hetimesh
POR periudhë rishqyrtimi
PPA protokoll i zbatimit të
përkohshëm
PRC Republika Popullore e
Kinës
PSI inspektim paralivrimor
PUDD detyrim dumpingu me
mundësi mosarkëtimi
PWL listë vëzhgimi e
përparësisë
grupa za politi#ku koordinaciju
Savet za izvoz pri predsedniku (SAD)
strana zemlja sa prvenstvom
javni zakon
Javni zakon za pomo" i razvoj agrarne trgovine (Hrana za mir SAD)
period istrage
period za ponovno razmatranje
protokol privremenog izvršenja
Narodna Republika Kina
predpredajna inspekcija
dampinška obaveza sa mogu"noš"u nenaplate
izvi!a#ka lista prvenstva

QR kufizime sasiore koli#inska ograni#enja

R&D kërkim dhe zhvillim istraživanje i razvoj

RBP praktikë kufizuese në ograni#avaju"a praksa u poslovanju
biznes
RO-RO vetëlevizës samohodni

S&D trajtim i veqantë dhe i

diferencuar posebno i izdiferencirano tretiranje
SAA deklaratë e veprimit
administrativ izjava upravnog postupka
SAF shërbimi për përshtatjen
strukturore služba strukturalnog uskla!enja
SB organ mbikqyrës nadzorni organ
SBA Administrata e Biznesit
të Vogël (SHBA) Administracija malih biznisa (SAD)
SCM masa mbi subvencionet
dhe balancimin mere nad subvencijama i balansiranje
SDN person i dyshuar për
veprimtari të paligjshme sumnjivo lice za nezakonitu delatnost
SDR monedhë e posaqme e
FMN-së posebna nov#anica MMF-a
SECOFI Secretaria de
Comercio y Fomento
Indsutrial (Meksikë) Secretaria de Comercio y Fomento Industrial(Meksiko)
SED deklarata e dërguesit
për eksportin Izvozna deklaracija pošiljaoca
SIC Klasifimi Industrial
Standard standardna industrijska klasifikacija
SII Nisma mbi Pengesat
Strukturore (SHBA-Japoni) Po#etak strukturalnih barijera (SAD-Japan)
SIMIS sistemet e
informacionit të një tregu të
vetëm të brendshëm Informacioni sistem unutrašnjeg tržišta jedne zemlje
SIMS shërbimi i një tregu të
vetëm të brendshëm služba za samo jedno unutrašnje tržište
SITC Klasifikimi Standard i
Tregtisë Ndërkombëtare standardna klasifikacija me!unarodne trgovine
SNPA program i ri
substancial veprimi nov suštinski program delovanja
SPS masa sanitare dhe
fitosanitare sanitarne i fitosanitarne mere
STC kontrolli i tregtisë së
letrave me vlerë kontrola trgovine vrednosnim papirima
STE ndërmarrje tregtare
shtetërore državno trgovinsko preduze"e
STR Përfaqesues i Posaqëm
për Negociata Tregtare specijalni predstavnik za trgovinske pregovore

TAA Ndihmë për Përshtatjen

e Tregtisë (Shtetet e
Bashkuara) Pomo" za uskla!ivanje trgovine (SAD)
TABD Diaog i Bisnesit Dijalog transatlantskog biznisa
Transatlantik
TBT bariera teknike në tregti tehni#ke barijere u trgovini
TCC Qendra e Konformitetit
të Tregtisë, Departamenti i
Tregtisë i SHBA Centar za uskla!ivanje trgovine, Ministarstvo trgovine SAD
TCMD Direktiva për Mishin
nga Vendet e Treta Direktiva o mesu iz tre"ih zemalja
TD Zhvillimi i Tregtisë
(Departamenti i Tregtisë i
SHBA) Razvoj trgovine, Ministarstvo trgovine SAD
TPD Programi i Tregtisë dhe
i Zhvillimit program trgovine i razvoja
TEC tariff exterieur commun
(tarifë e jashtme e
përbashkët) spoljna zajedni#ka tarifa
TEP Partneriteti Ekonomik
Transatlantik Transatlantsko ekonomsko partnerstvo
TEU Traktati mbi Bashkimin
Evropian (Traktati i
Mastrihtit) Sporazum o evropskom ujedinjenju (Mastrihtski sporazum)
TNC Komiteti I Negociatave
Tregtare Komitet trgovinskih pregovora
TNC korporate
shumëkombëshe Trgovinska nacionalna korporacija
TPC Komiteti i Politikës
Tregtare (SHBA) Komitet trgovinske politike
TPM Mekanizmi i Kontrollit
për Damping Qeliku kontrolni mehanizam za damping #elika
TPRG Grupi i Rishqyrtimit të
Politikës Tregtare(SHBA) Grupa razmatranja trgovinske politike (SAD)
TPRM mekanizmi i
rishqyrtimit të politkës
tregtare mehanizam ponovnog razmatranja trgovinske politike
TPSC Komiteti i Stafit të
Politikës Tregtare(SHBA) Komitet osoblja trgovinske politike
TPSC Nenkomiteti i Politikës
Tregtare(SHBA) Podkomitet trgovinske politike
TRIMS masat mbi investimet
që lidhen me tregtinë mere nad investicijama u vezi trgovine
TRIPS aspektet tregtare të të
drejtave të pronës
intelektuale trgovinski aspekti prava intelektualne svojine
TSB Organi i Mbikëqyrjes së
Tekstileve tekstilni nadzorni organ
TSUS Skema e Tarifave të
Shteteve të Bashkuara Tarifna šema Sjedinjenih Država
TVA Tatimi mbi Vlerën e
Shtuar (taxe a la valeur
ajoutee) Porez na dodatnu vrednost
TVAW mesatare tregtare e
ponderuar trgovinski merljivi prosek
TWEA Ligji mbi Tregtinë me
Armikun zakon o trgovini sa neprijateljem u ratu
U

UN Kombet e Bashkuara Ujedinjene Nacije

UNCITRAL Komisioni i
Kombeve të Bashkuara për
Ligjin Tregtar Ndërkombëtar Komisija UN-a za zakon o me!unarodnoj trgovini
UNCTAD Konferenca e
Kombeve të Bashkuara mbi
Tregtinë dhe Zhvillimin Konferencija UN o trgovini i razvoju
UNCTC Qendra e Kombeve
të Bashkuara për Korporatat
Shumëkombëshe Centar UN-a za multinacionalne korporacije
UNDP Programi i Kombeve
të Bashkuara për Zhvillim Program UN-a za razvoj
UNEP Programi i Kombeve
të Bashkuara për Mjedisin Program UN-a za okolinu
UNESCO Organizata e
Kombeve të Bashkuara për
Arsimin,Shkencën dhe
Kulturën Organizacija UN-a za prosvetu,nauku i kulturu
UNIDO Organizata e
Kombeve të Bashkuara për
Zhvillimin Industrial Organizacija UN-a za industrijski razvoj
UR Raundi i Uruguajit Urugvajska runda
URAA Akti i Marrëveshjeve
të Raundit të Uruguajit Akt o sporazumima urugvajske runde
USAID Agjencia e SHBA-së
për Zhvillimin Ndërkombëtar Agencija Sjedinjenih Država za me!unarodni razvoj
USF&CS Shërbimi i Jashtëm
dhe Tregtar i SHBA Spoljno trgovinska služba SAD???
USC Kodi i Shteteve të
Bashkuara Kod Sjedinjenih Država
USDA Departamenti i
Bujqësisë i SHBA Ministarstvo poljoprivrede SAD
USDOC Departamenti i
Tregtisë i SHBA Ministarstvo trgovine SAD
USEC Misioni i Shteteve të
Bashkuara në Komunitetet
Evropiane Misija Sjedinjenih Država pri Evropskoj zajednici
USITC Komisioni i SHBA për
Tregtinë Ndërkombëtare Komisija SAD za me!unarodnu trgovinu
USOECD Misioni i SHteteve
të Bashkuara në Organizatën
për Bashkëpunimin dhe Misija Sjedinjenih Država u Organizaciji za saradnju i ekonomski
Zhvillimin Ekonomik razvoj
USP çmimi në SHBA cene u SAD
USTR Përfaqësuesi Tregtar i
Shteteve të Bashkuara ose
Zyra e Përfaqësuesit Tregtar
të SHBA Trgovinski predstavnik Sjedinjenih Država
USTTA Administrata e SHBA
për Udhëtimin dhe
Turizmin,Departamenti i Administracija SAD za putovanje i turizam, Ministarstvo trgovine SAD
Tregtisë i SHBA

USUN Misioni i SHBA në

Kombet e Bashkuara Misija SAD pri UN

VAR tatim mbi rishitje porez na ponovnu prodaju

VAT tatim mbi vlerën e
shtuar porez na dodatnu vrednost
VER kufizim vullnetar i
eksportit dovoljno ograni#enje izvoza
VL tatim i ndryshueshëm izmenljivi porez
VRA marrëveshje për
kufizimin vullnetar sporazum o dobrovoljnom ograni#enju

WCO Organizata Botërore e

Doganave Svetska carinska organizacija
WCT Traktati i Wipo-s mbi
Kopirajtin Wipo sporazum o pravima kopiranja
WEPZA Shoqata Botërore e
Zonave Përpunuese të
Eksportit Svetsko društvo izvoznih zona obrade
WIPO Organizata Botërore e
Pronës Intelektuale Svetska organizacija za intelektualnu svojinu
WL Listë e Vëzhgimit Izvi!a#ki spisak
WPPT Traktati i Wipo-s mbi
Ekzekutimet dhe
Fonogramat WIPO sporazum o izvršenjima i fonogramima
WTDR Raporti me të Dhëna
për Tregtaret Jashtë Vendit Izveštaj sa podacima o trgovcima van zemlje
WTO Organizata Botërore e
Tregtisë Svetska trgovinska organizacija
WTO Organizata Botërore e
Turizmit Svetska turisti#ka organizacija