Professional Documents
Culture Documents
Mİ
LLÎ EĞİ
TİM BAKANLIĞI
MEGEP
(MESLEKİEĞİTİ
M VE ÖĞRETİ
M Sİ
STEMİ
NİN
GÜÇLENDİRİ
LMESİPROJESİ)
Bİ
LİŞİ
M TEKNOLOJİ
LERİ
YAZICILAR
ANKARA 2007
ğıtarafı
Milli Eğitim Bakanlı ndan geliş
tirilen modüller;
Talim ve Terbiye Kurulu Baş kanlığı nı
n 02.06.2006 tarih ve 269 sayı lıKararıile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğ itim Okul ve Kurumları nda kademeli olarak
yaygınlaştı
rılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programları nda
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandı rmaya yönelik geliş tirilmişöğretim
materyalleridir (Ders Notları
dır).
Modüller hiçbir ş
ekilde ticari amaçla kullanı ı
lamaz ve ücret karş ğ
lıında
satı
lamaz.
İ
ÇİNDEKİ
LER
AÇIKLAMALAR ...................................................................................................................iii
Gİ RİŞ.......................................................................................................................................1
1. NOKTA VURUŞLU (DOT MATRIX) YAZICILAR .........................................................3
1.1. Nokta Vuruş lu Yazı cı ları n Yapı sıve Çalı ş ma Prensibi ................................................4
1.2. Nokta Vuruş lu Yazı cı ya Ait Aksesuarlar......................................................................6
1.2.1. Alttan İ tmeli Traktör (Bottom Push Tractor).........................................................7
1.2.2. Çekme Traktörü (Pull Tractor) ..............................................................................7
1.2.3. Tekli Kağ ı
t Besleme Ünitesi (Cut Sheet Feeder)...................................................7
1.2.4. Rulo Kağ ıt Ünitesi (Roll Paper Stand) ..................................................................7
1.3. Nokta Vuruş lu Yazı cı ya Ait Teknik Özellikler ............................................................8
1.3.1. Yazma Hı zı (CPS) ................................................................................................. 8
1.3.2. Form Yı rtma (TEAR) ............................................................................................8
1.3.3. Kağ ıt Park Etme (PARK) ......................................................................................8
1.3.4. Karakter Sı klı ğ ı(CPI)............................................................................................8
1.3.5. Yazı cı Geniş liği..................................................................................................... 8
1.3.6. Formun Baş langı cı(TOF)......................................................................................9
1.3.7. Emülasyon (Emulation) .........................................................................................9
1.3.8. MTBF ....................................................................................................................9
1.3.9. MVBF....................................................................................................................9
1.4. Nokta Vuruş lu Yazı cı ya Ait TuşMenüsü..................................................................... 9
UYGULAMA FAALİ YETİ.............................................................................................. 11
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ RME ....................................................................................16
ÖĞRENME FAALİ YETİ -2................................................................................................... 17
2. MÜREKKEP PÜSKÜRTMELİ(INK JET) YAZICILAR ................................................17
2.1. Mürekkep Püskürtmeli Yazı cı ları n Yapı sıve Çalı ş ma Prensibi ................................. 18
2.1.1. Isı l Kabarcı k Püskürtme (Thermal Bubble Jet) Yöntemi ....................................19
2.1.2 Piezo Elektrik Yöntemi.........................................................................................20
2.2. Mürekkep Püskürtmeli Yazı cı lara Ait Aksesuarlar ....................................................21
2.2.1. Otomatik İ ki TaraflıBaskıAksesuarı .................................................................. 21
2.2.2. Küçük Kağ ıt Tepsili İ ki TaraflıBaskıAksesuarı ................................................22
2.2.3. Kağ ıt Tepsisi ........................................................................................................22
2.3. Mürekkep Püskürtmeli Yazı cı lara Ait Teknik Özellikler ........................................... 22
2.3.1. Ppm (page per minute).........................................................................................22
2.3.2. GPPM (graphic page per minute) ........................................................................22
2.3.3. Tampon bellek:(Buffer Memory) ........................................................................22
2.3.4. DPI (Dots Per Inch / Inch baş ı na nokta sayı sı )....................................................23
2.3.5. Isı nma Zamanı ..................................................................................................... 23
2.4. All In One (Çok Fonksiyonlu) Yazı cı lar..................................................................... 23
2.4.1. Amaçları nıza Uygun Özellikler........................................................................... 23
2.4.2. All In One Yazı cı lara Ait TuşMenüsü................................................................ 24
UYGULAMA FAALİ YETİ.............................................................................................. 25
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ RME ....................................................................................27
ÖĞRENME FAALİ YETİ -3................................................................................................... 28
3. LAZER VE TERMAL YAZICILAR ................................................................................. 28
3.1. Lazer Yazı cı ları n Yapı sıve Çalı şma Prensipleri ........................................................ 29
i
3.1.1. Adım Adı m Çalı ş ma Prensibi.............................................................................. 30
3.2. Lazer Yazı cılara Ait Teknik Özellikler ....................................................................... 31
3.2.1. BaskıDili Emülasyonları(Printer Language) .....................................................31
3.2.2. GDI ...................................................................................................................... 31
3.2.3. PCL (Printer Control Language) ......................................................................... 31
3.2.4. Adobe PostScript ................................................................................................. 32
3.2.5. Isı
nma Zamanı ..................................................................................................... 32
3.2.6. Aylık Maks. Kapasite (Duty Cycle) ....................................................................32
3.3. Termal (Isı l) Yazı cı lar................................................................................................. 32
3.3.1. Termal Yazı cıÇeş itleri ........................................................................................ 32
3.3.2. Termal Transfer Ribon ........................................................................................ 33
3.3.3. Termal Transfer Yazı cıÇalı ş ma Prensibi............................................................ 34
UYGULAMA FAALİ YETİ.............................................................................................. 35
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ RME ....................................................................................37
MODÜL DEĞERLENDİ RME .............................................................................................. 38
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 39
ÖNERİ LEN KAYNAKLAR.................................................................................................. 40
KAYNAKÇA .........................................................................................................................41
ii
AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD 481BB0017
ALAN Bilişim Teknolojileri
DAL/MESLEK Alan Ortak
MODÜLÜN ADI Yazı cılar
Yazı cıçeş itleri ve yapı ları
nı n tanı
tılarak bu yazıcı
ları
n
MODÜLÜN TANIMI
bilgisayara montajı nın anlatıldığıbir öğ renme materyalidir.
SÜRE 40/8
ÖN KOŞUL Monitörler modülünü almı şolmak.
YETERLİK Bilgisayar yazı cılarının bağ lantısı
nıyapmak
Genel Amaç
Bu modül ile gerekli ortam sağ landığında yazıcıları
kullanabilmek için gerekli bağ lantılarıve ayarlamaları
yapabileceksiniz.
Amaçlar
MODÜLÜN AMACI 1. Nokta vuruş lu yazıcıyıbilgisayara bağlayarak kartuş unu
takabilecek ve çı ktıalmaya hazır hale getirebileceksiniz.
2. Mürekkep püskürtmeli yazı cıyıbilgisayara bağ layarak
kartuşunu takabilecek ve çı ktıalmaya hazı r hale
getirebileceksiniz.
3. Lazer yazı cıyı bilgisayara bağ layarak kartuş unu
takabilecek ve çı ktıalmaya hazır hale getirebileceksiniz.
Donanı
m :Yazı
cıçeş ş
itleri ve çalıı
r vaziyette bir
EĞİ
TİM ÖĞRETİ M
bilgisayar.
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam: Laboratuvar ortamı
Her faaliyet sonrası nda o faaliyetle ilgili
değerlendirme soruları ile kendi kendinizi
değerlendireceksiniz. Modül içinde ve sonunda verilen
öğretici sorularla edindiğ iniz bilgileri pekiş tirecek,
ÖLÇME VE
uygulama örneklerini ve testleri gerekli süre içinde
DEĞERLENDİ
RME
tamamlayarak etkili öğrenmeyi gerçekleş tireceksiniz.
Sırasıyla araş
tı
rma yaparak, grup çalışmaları na katı larak ve
en son aş amada alan öğ retmenlerine danı ş arak ölçme ve
değerlendirme uygulamaları nıgerçekleştirin.
iii
iv
Gİ
RİŞ
Gİ
RİŞ
Sevgili Öğrenci,
Günümüz Türkiye’sinde birçok eve artı k bilgisayar girmiş tir. Bu bilgisayarlar ile
insanlar iş k daha kolay bir ş
lerini artı ekilde yapmaya baş lamış, internetin yaygınlaş
ması yla
hem bilgiye çok kolay bir ş ekilde ulaş arak zamandan kazanmı şhem de bilgisayarıbir
eğlence aracıolarak kullanmı ş
lardı r.
ş
Bilgisayarıfaydalıkullanabilmemizde çevre birimlerinin etkisi tartıılmazdı r. Bunların
en önemlisi ise belki de yazı cı
lardır. Daha önce yaygı n olarak kullanı lan daktilolar,
bilgisayarları n yaygı nlaşmasından sonra yerini yazıcı
lara bı
rakmı ştı
r. Bilgisayar aracılığıyla
hazı rladığımı ı
z belgelerin kağt üzerine aktarı
lmasında yazıcı
ları
n payıtartı şılmazdı r.
Bilgisayar kullanı mı nın günden güne yaygı nlaş masıve neredeyse bütün bilgisayar
destekli yazı m işlerinde yazı cıların kullanılmasıile bu cihazların kullanımıher geçen gün
artmaktadı r. Farklıihtiyaçlar doğ rultusunda farklıtipte yazıcı
ların üretilmesi, doğal olarak
yazıcıkavramı nın sınıflara ayrı
lması na neden olmuş tur.
1
2
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
–1
AMAÇ
ARAŞTIRMA
3
Sınırlıçözünürlük ve grafik yetenekleri, gürültülü çalı şmaları, düş ük hı
zlarıgibi
olumsuz özellikleri olan bu tür yazı cılar; sadece harf ve rakamlardan oluş an, baskı
gereksinimi olan muhasebe kayı
tları
nın basılması gibi iş
lerde halen kullanı
lırlar.
1.1. Nokta Vuruş
lu Yazı
cı
ları
n Yapı
sıve Çalı
şma Prensibi
Nokta vuruş lu yazıcı
lar, kâğı
t üzerinde bir karakteri belli sayıda nokta kalı
bıbasarak
oluşturur. Baskıkalı plarıyazı cını
n belleğ inde tutulur. Bir karakter basılacağızaman kalıp
bellekten alınır, daha sonra da yazma kafası na iletilir. Yazma kafasıüzerinde bulunan
iğ nan karaktere bağlıolarak ş
neler, alı erit üzerine baskıyapar.
4
Resim 1.3: Yazma kafası
Vurucu iğ neler bir sütun ş eklinde sı ralanmı ştır. Bu iğneler, bir satır boyunca alı nan
veriye bağ lıolarak öne çı karlar. Böylece istenilen karakterlerin kâğı t üzerine baskı sı
yapı lmı şolur. Vurucu iğneler, ş erit üzerinde bulunan mürekkebin kâğ ıt üzerine yapı şmasını
sağ lar. Yazma kafasıüzerindeki iğ ne sayı sıne kadar çok olursa baskıkalitesi de o kadar
kaliteli olacak demektir. Yazma kafası24 pin olan nokta vuruş lu yazı cıları
n 9 pin olan
yazı cılara göre daha kaliteli baskıyapması nın nedeni de budur. Bu yüzden, yazı cı
larda pin
sayı sının artmasıyla birlikte fiyatıda artmaktadı r. Nokta vuruş lu yazı cılarda fiyatıetkileyen
diğer önemli faktörler ise saniyede bası lan sayfa sayı sıdır.
5
Resim 1.5: Elektrik akı
mının oluş
turduğu manyetik alandan dolayı, iğne hareket ederek ş
erit
üzerindeki mürekkebi kağı
t üzerine aktarı
r.
Resim 1.6: İ
ğne Çeş
itleri Resim 1.7: İ
ğnelerle Yazı
lmı
şharf
Tüm yazı cılarda olduğu gibi nokta vuruş lularda da bir tampon bellek bulunmaktadı r.
Bu bellek yazdı rı
lacak dosyanı n önce bilgisayardan yazı cıya aktarı lmasınısağlar. Böylece
yazdırma işlemi daha hı zlıbir ş
ekilde yapı
lır. Nokta vuruş lular için bu bellek genel olarak 4
KB ile 32 KB arası ndadır.
1.2. Nokta Vuruş
lu Yazı
cı
ya Ait Aksesuarlar
Aksesuarlar, yazı
cı
dan ayrıolarak satı
lan ve yazı
cı
nın kullanı ğ
m kolaylıınıartı
ran
yardı
mcıparçalardı r.
6
1.2.1. Alttan İ
tmeli Traktör (Bottom Push Tractor)
Yazı
cı
ya daha ileri çok yönlü kullanı
m kabiliyeti ve esneklik özellikleri katar.
7
1.3. Nokta Vuruş
lu Yazı
cı
ya Ait Teknik Özellikler
1.3.1. Yazma Hı
zı(CPS)
Bir nokta vuruş lu yazıcının hızı, CPS (Character per second) dediğimiz saniyede
bastığıkarakter sayı sıile ölçülür. Üreticiler genellikle taslak kalitesindeki (Draft Quality)
baskıhı zınıverirler. Aynıyazı cının mektup kalitesindeki (Letter Quality) veya mektup
kalitesine yakın (Near Letter Quality) yazıtiplerini basmasıçok daha uzun zaman alabilir.
1.3.2. Form Yı
rtma (TEAR)
Form yırtma özelliği yazdı rı
lan sürekli form sayfaları
nı
n kâğıda zarar vermeden veya
yazıcı
yıayarlamadan koparı labilmesini sağ lar. Formlarıdurdururken form yı rtma özelliğ
i
menüden seçtiğiniz bir süre sonunda, otomatik olarak kâğ ı
dıkaydı rarak delikleri (açma
kapağıaltı
nda bulunan) yırtma çubuğ uyla hizalar.
1.3.3. Kağı
t Park Etme (PARK)
Kağıt park özelliği sürekli formu yazı cıdan çı karmadan tek sayfa yazdı rmaya
geçmenizi sağ lar. Tek sayfa yazdı rmak istediğ inizde, sürekli form kâğı
dı, kâğı t yolundan
çekmek için yazı cınız bu özelliğ
i destekliyorsa PARK düğmesine basmanı z ve sonra sayfa
kılavuzunu kaldırıp sayfayıyükleyerek yazdı rma görevini göndermeniz yeterlidir.
1.3.4. Karakter Sı
klı
ğı(CPI)
Karakter sıklığ ı
, her satı
rda kaç karakter yazdı rılacağınıbelirler. Her karakter için inç
baş ı
na karakter (CPI) cinsinden belirli bir sabit genişlik (10 – 20) seçebilirsiniz. Daha yüksek
cpi ayarlarıgenellikle hesap tabloları
nda kullanı lı
r.
1.3.5. Yazı
cıGeniş
liği
Yazı cını
n içine alabileceğ i kâğ ı
dın geniş liğ
ini gösterir. Nokta vuruş lu yazı cılarda
kolon cinsinden verilir. Belli bir harf sı ğ
klı ı
nda, yazıcının bir satı
ra yazabileceğ i en çok harf
sayısı
nıverir. 10 cpi harf sı klığıesas alı ğı
ndı nda 2 temel standart vardı r: 80 kolon (dar
yazıcı); 136 kolon (genişyazı cı).
8
1.3.6. Formun Baş
langı
cı(TOF)
Formun baş langıcı(TOF) yazdı rmaya baş lama konumunu belirler. Fabrika çı ş
kıı
varsayı lan ayar en üstten 1 inçtir. TOF (Top of Form) tek bir yazdı rma işi veya tüm yazdırma
işleri için olarak 1/180 inçlik aralı klarla değiş
tirilebilir. Toplam ayarlama miktarı , kâğıt
sıkışmaları nıönlemek için sı nırlandırılmı ştı
r.
1.3.7. Emülasyon (Emulation)
Uyumluluk, öykünme. Yazı cının piyasada standart olarak kullanı
lan komut dillerinden
ş
hangileriyle sorunsuz çalıabildiğ ini gösterir. Bu, nokta vuruşlu yazı larda genellikle IBM
cı
Proprinter veya Graphics Printer ve Epson FX veya LQ olur.
1.3.8. MTBF
Ortalama arı
zası ş
z çalıma süresidir.
1.3.9. MVBF
Ortalama arı
zası
z yazı
lan satı
r sayı
sı
dı
r.
9
QUIET (SESSİ
Z) AÇIK Sessiz Yazdırma Modu (Daha yavaş
yazar)
KAPALI Normal Hı zda Yazdırma Modu
Yanı
p Sönüyor Yüksek Sayı da Çok ParçalıYazdı
rma
Modu
POWER (GÜÇ) AÇIK Yazı cıAÇIK
KAPALI Yazı cıKAPALI
Yanı
p Sönüyor Düş ük Güç Tüketimi Modu
ş
Çevrimdıı Yazıcı
yıçevrimdı ş
ıyapar ve alarm
durumunu iptal eder.
SHIFT (DEĞİ
ŞTİ
R) Düğmelerden herhangi biriyle
birlikte farklıbir görev üstlenmek
için kullanı lı
r.
LF (SAYFA BESLEME) Çevrimiçi Kâğ ıdı bir satı r besler. Düğmenin
bası lıtutulmasısürekli satı r besleme
ile sonuçlanı r.
ş
Çevrimdıı Kâğ ıdı bir satı r besler. Düğmenin
bası lıtutulmasısürekli satı r besleme
ile sonuçlanı r.
FF /LOAD (FORM Çevrimiçi ve Sonraki sayfanın ilk satı
rı
na kadar
BESLEME/YÜKLE) çevrimdışısürekli sürekli form beslemesi yapılı
r.
Formlar modu
Çevrimiçi ve Sayfayıçı
karı
r.
çevrimdışıElle tek
sayfa modu
TEAR Çevrimiçi Sürekli Sürekli formu kesme konumuna
Formlar Modu getirir. Düğ meye tekrar basılı
r veya
veri alınırsa form orijinal konumuna
geri getirilir.
Çevrimiçi Elle tek Etkisiz
sayfa modu
ş
Çevrimdıı Etkisiz
PARK Sürekli Formlar Sürekli form konumundaysa formu
Modu geri almak ve tek sayfa moduna
geçmek için bu düğ meye bası
n.
11
İ
şlem Basamakları Öneriler
YAZICI KARTUŞUNUN TAKILMASI Güç düğmesi açık
konumdayken şerit
değiş
tirmeyin.
Yazıcınızı
n ve bilgisayarı
nı
zı
n kapalıolduğundan
emin olunuz.
Yazdırmadan sonra yazma
kafası sı cak olabilir.
Dokunmadan önce
soğumasınıbekleyiniz.
Açma kapağ
ınıaçı
n ve yazdı
rma kafası
nıortalayı
n.
Yazı cınız için doğru ş erit
kartuş u kullandığ ı
nı za dikkat
ediniz. Yanlı şş erit takı lı
rsa
yazı cıbaskıyapmaz.
Şerit mürekkebinin etrafa
bulaş maması na dikkat ediniz.
Şerit yazdırma kafasıile ş erit
kılavuzu arasındaki
Yeni şerit kartuş
unun paketini açı
n ve yazdı
rma boş luktan geçtiğ inde ş eridin
kafası
na takın. bükülmüş veya hasarlı
olmaması na dikkat ediniz.
Düğ meyi saat yönüne ters
yönde çevirmeyiniz; aksi
takdirde şerit sı
kışabilir.
12
İ
şlem Basamakları Öneriler
WINDOWS XP’DE YAZICI EKLEME AYARI Yazı cınızla beraber
verilmişbir sürücü CD’si
varsa yazı cınızıbilgisayara
bu CD ile de
tanıtabilirsiniz.
Açılan “Yazı
cıve Faxlar” klasöründe sol üst tarafta
bulunan menüde “Yazı
cıEkle” seçeneğine tıklatınız.
Karşı
nıza çıkan “Yazı
cıEkleme Sihirbazı
”nda “ileri”
tuş
una tı
klatın.
13
Bilgisayarı
nı z bir ağ
üzerinde ise bu ağ daki
herhangi bir bilgisayarara
takılı olan yazı cıyı
bilgisayarı
nıza tanı tarak o
yazı cı
yıkullanabilirsiniz.
Herhangi bir ağ a bağ lıdeğ ilseniz resimde seçili olan
“yerel yazı cı” seçeneğ inin, işaretli olması
na dikkat
ederek “ileri”ye tı
klatınız.
14
İ
şlem Basamakları Öneriler
TEST SAYFASI YAZDIRMA Test sayfasıyazdı rmadan önce
yazıcıile bilgisayar arası ndaki
bağlantı lara dikkat ediniz.
Test sayfasıyazdı rmadan önce
yazıcınızı n açık olduğ undan emin
olunuz.
Bütün yazı cı çeş itlerinde test
Windows iş letim sisteminizde önce “Baş
lat” sayfasıyazdı rma iş lemi aynı dır.
tuşuna daha sonra da “Yazı cıve Fakslar”
seçeneğine tı
klatını
z.
Birden fazla yazı cıtanı mlanmı ş sa
eğer doğ ru yazı cı nın sürücü
özelliklerini seçtiğ inize emin
olunuz.
15
ÖLÇME
ÖLÇMEVE
VEDEĞ
DEĞERLENDİ
RME
ERLENDİRME
A- OBJEKTİ
F TESTLER (ÖLÇME SORULARI)
Aş
ağı
daki soruları
n cevapları
nıdoğ şolarak değ
ru ve yanlı erlendiriniz.
1. Nokta vuruş
lu yazı
cı
ları
n baskıhı
zlarıdiğ
er yazılara oranla yüksektir. (.....)
cı
2. Nokta vuruş
lu yazı
cı
ları üktür. (.....)
n grafik yetenekleri düş
3. Nokta vuruş
lu yazı
cı neler yazma kafasıüzerinde bulunur. (.....)
larda bulunan iğ
4. Nokta vuruş
lu yazı
cılarda baskı
, iğnelerden mürekkepin püskürtülmesiyle oluş
turulur.
(.....)
5. Tüm nokta vuruş
lu Yazı
cı
larda bulunan iğ
ne sayı
larıaynı
dır. (.....)
ağı
Aş luklarıen uygun ş
daki cümlelerde bulunan boş ekilde doldurunuz.
6. Nokta vuruş
lu yazı
cı
larda ________ kartuşkullanı
lı
r.
7. Nokta vuruş lu yazı
cı
lar, _______ dar yazı
cıve ________ genişyazı
cıolmak üzere 2
çeş
ittirler.
8. ______, yazı
cı
nı ğıkarakter sayı
n saniyede bastı sı
dır.
9. Nokta vuruş
lu yazı
cı
larda ___ , ___ ve ___ iğ
neli yazma kafalarıvardı
r.
10. ı
Sürekli form kâğdı
nın takı ğ
ldıı
, formu deliklerinden tutup ilerleten mekanizma ya
________ denir.
Cevapları
nızı ı
cevap anahtarıile karşlaş
tı
rı
nız.
DEĞERLENDİ
RME
16
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-2
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-2
AMAÇ
Bu öğ renme faailyeti ile mürekkep püskürtmeli yazıcılarıtanıyacak ve gerekli ortam
sağlandığında mürekkep püskürtmeli yazıcıları
n bilgisayar bağlantısını
gerçekleştirebileceksiniz.
ARAŞTIRMA
17
Resim 2.2: Siyah ve renkli kartuş
lar
Normal kâğı ş
tlar dıı
nda aydınger, asetat ve genelde kendi üretici firmalarıtarafı
ndan
üretilip pazarlanan özel kâğ ı
tlara yüksek kalitede baskıyapabilirler. Bazımodellerinde
özellikle fotoğraf ya da yüksek kalitede dijital imaj baskı
sıyapabilmek için özel kartuş ları
vardı r. Bu yazı cıların hemen hepsinde mürekkep kartuş larıtekrar doldurulabilmektedir.
(Resim 2.2)
2.1. Mürekkep Püskürtmeli Yazı
cı
ları
n Yapı
sıve Çalı
şma Prensibi
Mürekkep püskürtmeli yazı cılar, nokta vuruşlu yazıcı
larda olduğu gibi şerit ve iğne
kullanmazlar. Bunun yerine grafik ve karakterleri oluşturmak için püskürtmeli bir yöntem
kullanırlar. Mürekkep püskürtmeli yazı cı
larda bulunan tampon bellek, l6 KB ile 4 MB
arasındadı r.
Mürekkep püskürtmeli yazı cılarda kullanı lan yöntem nokta vuruş lu yazı cılarda
kullanılan yönteme benzer. Yazma kafası , bir adım motoru ile sağa sola hareket ettirilirken
kâğ ı
t merdaneler yardı mı yla ileri doğru hareket eder. Yazma kafasıdikey olarak
yerleştirilmişbirçok püskürtücü ucundan kâğ ıda minik noktalar halinde özel bir mürekkep
püskürtür. Bu püskürtücü uçları
n çapı , 1 milimetrenin 20’de biri kadar küçüktür.
18
Resim 2.5: Kağı
dıileri hareket ettiren
Resim 2.4: Yazma kafası
nıhareket
merdaneler
ettiren adı
m motoru
Mürekkebi kafadan ileri doğru püskürtmek için iki yöntem kullanı lı r. Bunlar; ı
sı
l
kabarcı
k püskürtme (Thermal Buble Jet) yöntemi ve piezo elektrik yöntemidir.
2.1.1. Isı
l Kabarcı
k Püskürtme (Thermal Bubble Jet) Yöntemi
En çok kullanı ı
lan teknolojilerden biridir. Bu teknolojide mürekkep, kâğda sı
caklı
k
yardı
mıyla püskürtülür.
19
Başlangı
ç Metal ısı nı
nca Balon Mürekkep Metal soğur ve
Durumu baloncuk geniş
ledikçe damla halinde başlangıç
genişler. mürekkep püskürtülür. durumuna
dış
arıçıkar. dönülür.
Resim 2.7: Mürekkebin ı
sıtı
larak püskürtülmesi
20
Piezo kristale Gerilimden dolayı Mürekkep damla Gerilim kesildiğ inde
gerilim uygulanı
r. kristal genleş
erek halinde kristal ilk haline geri
mürekkebi dı şarı püskürtülür. döner.
iter.
Resim 2.9: Mürekkebin piezo elektrik yöntemiyle püskürtülmesi
Resim 2.10: İ
ki TaraflıBaskıAksesuarı
21
2.2.2. Küçük Kağı
t Tepsili İ
ki TaraflıBaskıAksesuarı
İki taraflıbelgeler basmanı zısağlamanı ra, küçük boy kağı
n yanısı t tepsisi sayesinde
iki taraflı10 x 15 cm fotoğ raflar da basmanızımümkün kı lar.
22
2.3.4. DPI (Dots Per Inch / Inch baş
ına nokta sayı
sı
)
Çözünürlük, belirli bir aralığa bası labilecek nokta sayı
sı
nıtemsil eder ve DPI (Dots
ı
Per Inch / Inch başna nokta sayısı) ile belirtilir.
2.3.5. Isı
nma Zamanı
Yazı
cı
nın düğ
mesi açı
ldı
ktan yazmaya hazı
r hale gelene kadar geçen süredir.
23
2.4.2. All In One Yazı
cılara Ait TuşMenüsü
Resim 2.14:TuşMenüsü
1. LCD Ekran: Tarama, kopyalama, faks ve yazdı
rma seçenekleri ile durum ve hata
mesajlarıgörüntülenir.
2. Menü Düğ
mesi: Bir menüye girmek ve çı
kmak için kullanı
lı
r.
3. Geri Düğ
mesi: Önceki menüye dönmek için kullanı
lı
r.
4. Ok Düğmeleri: Menülerde gezinmek için kullanı
lı
r.
5. Güç Düğ
mesi: Yazı
cı
yıaçı
p kapatmak için kullanı
lı
r.
6. İ
ptal Düğ
mesi: Devam etmekte olan iş
lemi iptal ettirmek için kullanı
lı
r.
7. Baş
lat Düğ
mesi: Kopyalama, tarama veya faks iş
lemi baş
latmak için kullanı
lı
r.
8. Seç Düğmesi: Bir menü elemanı
nıseçmek için kullanı
lı
r.
24
UYGULAMA FAALİYETİ
UYGULAMA FAALİYETİ
İ
şlem Basamakları Öneriler
YAZICI KARTUŞUNUN TAKILMASI Güç düğmesi açık
konumdayken kartuş
değiş
tirmeyiniz.
Yazıcınızı
n ve bilgisayarı
nı
zı
n kapalıolduğundan
emin olunuz.
Yazı cınızın kapağı
nıaçarken
yazıcınızısarsmamaya özen
gösteriniz.
Açma kapağ
ınıaçı
n ve kartuş
ları
n yerini tespit ediniz.
Kartruş unuzun akıntı
yapmamı ş olması
na dikkat
ediniz.
Yeni kartuş
unuzun koruyucu kağı
dı
nıkaldı
rı
nız.
25
Kartuş u yuvaya takarken
yuvanı n hasar görmemesine
dikkat ediniz.
Yeni kartuş
u kartuşyuvası
na takı
nız.
Kartuş kapağı nı açı p
kapatı rken hasar
görmemesine dikkat ediniz.
Kartuş kapağ ı
nın yerine
otuı rduğundan emin olmak
için kapattıktan sonra
parmağı nı zla üstten
bastı rı
nız.
Kartuşkapağ
ınıdikkatli bir ş
ekilde kapatı
nız.
Yazı cıkapağı nıkapattı ğı
nız
zaman yazdı rma kafası nın
başlangı
ca yerleş
tiğinden
emin olunuz.
Yazı
cıkapağı
nıkapatı
nız.
26
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
A- OBJEKTİ
F TESTLER (ÖLÇME SORULARI)
Aş
ağı
daki soruları
n cevapları şolarak değerlendiriniz.
nıdoğru ve yanlı
6. ağı
Aş luklarıen uygun ş
daki cümlelerde bulunan boş ekilde doldurunuz.
7. Mürekkep püskürtmeli yazı
cı
larda hı
z ________ ile belirtilir.
8. Mürekkep püskürtmeli yazı
cı
lar, mürekkebi _______ ve ________ yöntemleri ile
püskürtürler.
9. Mürekkep püskürtmeli yazı
cı
larda çözünürlük ______ ile ifade edilir.
10. Thermal bubble jet yönteminde mürekkep ________ püskürtülür.
11. Çok fonksiyonlu yazı
cı
larda ____ , ____ ve ____ özellikleri de bulunur.
DEĞERLENDİ
RME
27
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-3
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-3
AMAÇ
ARAŞTIRMA
Lazer yazı cılarda da fotokopi makinelerinde olduğu gibi toner kullanılmaktadır. Lazer
yazıcı
ların sessiz çalı şmaları , kalite ve hı
zları
nın yanında en büyük özellikleridir. Lazer
yazıcı
ların bir dezavantajı , sürekli form kullanamaması dı
r. Lazer yazı cı
ların renkli baskı
yapabilenleri de üretilmektedir.
28
Resim 3.2: Toner ve toner doldurmada kullanı
lan toner tüpleri
Lazer yazı cı
larda daha önce de söylediğ imiz gibi toner kullanı
lmaktadı
r. Toner,
kurutulmuştoz mürekkep taneciklerine verilen isimdir. Toner tanecikleri, bilgisayardan
gelen veriler yardımı ı
ile kâğt üzerine bası
lı
r. (Resim 3.2)
Yazı cının belleğinde oluş turulan sayısal sayfa görünümü, lazer tabancasıyardı mıile
drum (tambur) üzerine aktarılır. Drum’ı n, lazer ış
ınıyla manyetize edilen bölümlerine toner
yapışı
r. Bu ş ekilde, drum’a değ en kâğıt üzerinde istenilen karakter ve grafikler oluşur.
(Resim 3.4)
29
3.1.1. Adı
m Adı
m Çalı
şma Prensibi
30
6. Adı m: Kâğ ıt ı
sıtıcısilindir ve baskısilindirinden geçerek
dışarıçıkar. Bu iki silindirin arasından geçerken toner parçacıklarıerir
ve kâğı t üzerine iyice kalı cıolarak yapı şırlar. Toner parçacıkları
nın
erime sebebi içinde plastik madde olması dır.
Bunlarıda bilin!
Renkli laser yazıcı lar da aynıtekniğ i kullanırlar. Siyah beyaz lazer yazı
cı
lardaki aynı
işlemler sarı, mavi ve kırmı zırenkleri için ayrıayrıgerçekleş tirilir.
En çok kullanı
lan baskıdilleri GDI, PCL, PDL ve Adobe Postscript dir.
3.2.2. GDI
Baskıdili GDI olan yazı cı ş
lar, Windows ve Linux gibi grafik ekranla çalı ı
r ve DOS
ortamı ndan çıktıveremez. Yazı cılar için yapı
lan network ethernet kartlarıgenellikle GDI
diline uygun yapı lmaz, bu nedenle GDI yazı cı
ları ı
n paylaşmla bile olsa network ortamı nda
kullanılmasıüreticiler tarafı
ndan tavsiye edilmez. Daha çok bireysel kullanı ma yönelik
ürünlerde kullanılır.
3.2.3. PCL (Printer Control Language)
İşletim sistemi bağ ı
msı z bir baskıdilidir. Günümüzde siyah beyaz lazer yazı cı
lar
PCL5e ve PCL6, renkli lazer yazı cılar da ise PCL5c kullanı
lmaktadı r. Baskıdili zaman
içinde geliştirildikçe daha fazla kullanım fonksiyonu sunmaktadır. (Filigran, Negatif çı
kış
alabilme imkanıgibi)
31
3.2.4. Adobe PostScript
Bilgisayarını
zda oluş turulan dokümanları n yazı cıdan bire bir aynısı şeklinde
çı ş
kılarında bu dil çok güçlüdür. Bu nedenle ofis uygulamaları yanı nda grafik
uygulamaları na da yönelik bir baskıdilidir. Örneğ
in, tek dökümanı4 ayrırenk esası
na göre
otomatik olarak ayarlayı
p ayrıayrıçı şalabilme imkânı
kı gibi.
3.2.5. Isı
nma Zamanı
Yazı
cı
nın düğ
mesi açı
ldı
ktan yazmaya hazı
r hale gelene kadar geçen süredir.
3.2.6. Aylı
k Maks. Kapasite (Duty Cycle)
Yazı cı
nı n aylı labilecek maksimum kâğı
k kullanı t kapasiteni ifade eder. Aylı
k
maksimum miktarısonuna kadar kullanmak makine kullanı
m ömrünü belirleyen en önemli
faktörlerdendir.
3.3. Termal (Isı
l) Yazı
cı
lar
Isı ı
ya duyarlıkâğt üzerine baskıyapan yazı
cı
lardı
r. Faks cihazları
nda kullanı
lan
ş
yöntemle çalıı
rlar.
Termal yazı cılarda bilgisayardan gelen sinyaller ile kontrol edilen çizgisel dizili ı
sı
tı
cı
elemanları, üzerlerinden (altlarından) geçen ı sı
ya duyarlıkâğ ıda dokunarak ı sıtıp baskı
yaparlar.
32
güneş ten, ı
sıdan, yoğ un ı ş
ıktan etkilenirler ve bozulmaya uğ
rayabilirler. Fakat kı
sa süreli
kullanımlar için idealdir.
Ribon masrafıyoktur, yakarak basar.
Termal etiket kullanı lı
r. (Termal etiketler velium etikete göre pahalıdı
r).
Etiket ömrü kı sadır. Kısa sürede tüketilecek etiketler için uygundur.
Termal yazıcı nın fiyatıtermal transfer yazı cıya göre daha ekonomiktir.
b) Termal Transfer Baskı : Bu yöntemle yapı lan baskı lar daha uzun sürelidir. Bu
yöntemde ribon denilen şeritler kullanı
lı da ı
r. Termal baskı sı
tılan kâğ ı
dın yerini burada ribon
r. Ribon ı
alı sı
tı
larak kâğ ı
t üzerine yapı ş tı
rı
lı
r. Daha sağ lı
klıve dayanı klıbir yöntemdir.
Güneş ,ısıve yoğun ışı
ktan doğ rudan etkilenmez. Uzun ömürlüdür.
33
3.3.3. Termal Transfer Yazı
cıÇalı
şma Prensibi
Polyester film üzerinde katıhalde bulunan mürekkep, termal yazı cıkafa sayesinde
ı
sı
tı
larak sı
vı hale gelir ve etiket yüzeyine transfer edilerek baskısağ
lanı
r. (Resim 3.9)
34
UYGULAMA FAALİ
YETİ
UYGULAMA FAALİYETİ
İ
şlem Basamakları Öneriler
YAZICI TONERİ
NİN TAKILMASI Yazıcı
nızın güç düğmesi
k konumdayken kapağı
açı
açmayınız.
Yazı
cı
nı n açma kapağı
zı nıaçı
nız.
Toneri yerinden çıkarı
rken
yazıcınızısarsmamaya özen
gösteriniz.
Toner kapağ
ınıkaldı
rarak eski toneri yerinden
çı
kartı
nız.
Tonerin iyice dağ
ı ğı
ldı ndan
emin olunuz.
35
Yazı cı nı z, kâğıt üzerinde
karartı lar oluşturuyorsa
yazıcı nı zın developper’ını
değiş tirmeniz gerekir.
Yazı
cı
nı n kapağı
zı nıkapatı
nız.
36
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİ
RME
OBJEKTİ
F TESTLER (ÖLÇME SORULARI)
Aş
ağı
daki soruları
n cevapları şolarak değ
nıdoğru ve yanlı erlendiriniz.
1. Lazer yazı
cı
larda mürekkep olarak toner kullanır. (.....)
lı
2. Lazer yazı
cı ş
larda toner manyetize edilerek drum üzerine yapıtı
rır. (.....)
lı
3. Lazer yazı
cı
larda bulunan yazma kafasıüzerinde püskürtme odaları r. (.....)
vardı
4. Termal yazı
cılar kağını
dı sı
tı yaparlar. (.....)
lmasıyöntemi ile baskı
5. Termal yazı
cılarda kartuşkullanır. (.....)
lı
6. ağı
Aş luklarıen uygun ş
daki cümlelerde bulunan boş ekilde doldurunuz.
7. ______, kurutulmuşmürekkep tozudur.
8. Lazer yazı
cı ş
larda toner manyetize edilerek _____ üzerine yapıtı
rı
lı
r.
9. Lazer yazı
cı
larda bulunan tampon bellek ____ ile _____ arası
nda değ
işir.
10. Termal yazı
cılarda ___________ ve ____________ olmak üzere 2 baskıçeş
idi vardı
r.
11. Termal transfer yazı
cı
larda _________ kullanı
lı
r.
Cevapları
nızıcevap anahtarıile karş
ılaş
tı
rı
nız
DEĞERLENDİ
RME
37
MODÜL DEĞERLENDİ
RME
MODÜL DEĞERLENDİ
RME
PERFORMANS TESTİ(YETERLİ
K ÖLÇME)
ğ
Modül ile kazandıı
nız yeterliğ
i aş
ağı
daki kriterlere göre değ
erlendiriniz.m
DEĞERLENDİ
RME KRİ
TERLERİ Evet Hayı
r
Nokta Vuruş lu Yazı cılar
A) Yazı cıları
nızı n bağlantılarınıdoğ ru yaptınızmı ?
B) Nokta vuruş lu yazıcılarınş erit kartuşlarınıdoğ ru değiş
tirdinizmi?
C) Yazıcıekleme ayarları nıdoğ ru yaptı nız mı?
D) Test sayfası yazdı rma iş lemini doğru yaptı nız mı?
Mürekkep Püskürtmeli Yazı cılar
A) Mürekkep püskürtmeli yazı cıları
n kartuş ları
nıdoğ ru değ
iştirdiniz
mi?
Lazer ve Termal Yazıcılar
A) Lazer yazı
cı
ları
n kartuşları
nıdoğru değiş tirdiniz mi?
DEĞERLENDİ
RME
ğı
Yaptı nı
z değ
erlendirme sonucunda eksikleriniz varsa öğ
renme faaliyetlerini
tekrarlayı
nız.
38
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-1 CEVAP ANAHTARI
Sorular Cevaplar
1 Y
2 D
3 D
4 Y
5 Y
6 Şerit
7 80 kolon – 136 kolon
8 cps
9 9-18-24
10 Traktör
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-2 CEVAP ANAHTARI
Sorular Cevaplar
1 D
2 Y
3 D
4 Y
5 Y
6 ppm
7 Bubble jet – piezo elektrik
8 dpi
9 ısıtılarak
10 Tarayı
cı– fotokopi - fax
ÖĞRENME FAALİ
YETİ
-3 CEVAP ANAHTARI
Sorular Cevaplar
1 D
2 D
3 Y
4 D
5 Y
6 Toner
7 Drum
8 512 KB – 4 MB
9 Termal – Termal Transfer
10 Ribon
Cevapları
nı ı
zıcevap anahtarlarıile karşlaş
tı
rarak kendinizi değ
erlendiriniz.
39
ÖNERİ
LEN KAYNAKLAR
ÖNERİ
LEN KAYNAKLAR
http://www.oki.com.tr
http://www.xerox.com.tr
http://www.soylenasil.com
http://www.lexmark.com.tr
http://www.howstuffworks.com
http://www.teknomerkez.net/default.asp
http://www.dizayntech.com.tr/index.html
http://www.etaetiketleme.com/etiket_TTR.html
http://welcome.hp.com/country/tr/tr/welcome.html
http://www.epson.com.tr/product/depliant/index.htm
http://www.bilkur.com.tr/turkce/barkod_basma_yontemleri.htm
40
KAYNAKÇA
KAYNAKÇA
GÜZEL Nurullah Sakin, Bilgisayara GirişDers Notları
,İstanbul, 2005
http://www.pclabs.gen.tr
http://www.soylenasil.com
http://www.howstuffworks.com
http://www.hardwaremania.com
http://www.teknomerkez.net/default.asp
http://www.etaetiketleme.com/etiket_TTR.html
http://www.bilkur.com.tr/turkce/barkod_basma_yontemleri.htm
41