Professional Documents
Culture Documents
T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü
DOMATES
Hastalık
ve
Zararlıları ile Mücadele
Ankara - 2010
1
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
2
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
ÖNSÖZ
3
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
İÇİNDEKİLER
1- DOMATESTE KURŞUNİ KÜF HASTALIĞI (Botrytis cinerea).............................. 5
2- BAKTERİYEL SOLGUNLUK VE PATATES KAHVERENGİ ÇÜRÜKLÜĞÜ
HASTALIĞI (Ralstonia solanacearum)..................................................................... 7
3- SOLANACEAE FAMİLYASI KÜLTÜR BİTKİLERİNDE STOLBUR...................... 8
4- SEBZELERDE SEPTORİA LEKE HASTALIĞI
(Septoria apiicola, Septoria lycopersici).................................................................... 9
5- KÖK BOĞAZI YANIKLIĞI HASTALIĞI ( Phytophthora capsici)......................... 10
6- DOMATESTE BAKTERİYEL KANSER VE SOLGUNLUK HASTALIĞI
(Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis)................................................. 11
7- DOMATES ÖZ (GÖVDE) NEKROZU HASTALIĞI
(Pseudomonas corrugata), (P. viridiflava), (P. cichorii),
(P. mediterranea), (Erwinia carotovora subsp. carotovora)
(E. c. subsp. atroseptica), (E. chrysanthemi).......................................................... 12
8- DOMATESTE BAKTERİYEL BENEK HASTALIĞI (Pseudomonas syringae pv.
tomato).................................................................................................................... 13
9- DOMATES MİLDİYÖSÜ HASTALIĞI (Phytophthora infestans)......................... 15
10- DOMATES YAPRAK KÜFÜ HASTALIĞI (Cladosporium fulvum).................... 18
11- ERKEN YANIKLIK HASTALIĞI (Alternaria solani)........................................... 19
12- DOMATESDE BAKTERİYEL LEKE HASTALIĞI
(Xanthomonas vesicatoria)...................................................................................... 22
13- PATLICANGİLLERDE KÜLLEME HASTALIĞI (Leveillula taurica).................. 24
14- SEBZELERDE BEYAZ ÇÜRÜKLÜK (Sclerotinia sclerotiorum)26
15-SEBZE FİDELERİNDE KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ (ÇÖKERTEN) HASTALIĞI
(Phythium spp.,Rhizoctonia spp.,
Fusarium spp.,Alternaria spp., Sclerotinia spp.)...................................................... 28
16-SEBZELERDE BEYAZSİNEK
Tütün beyazsineği (Bemisia tabaci)...................................................................... 30
Sera beyazsineği (Trialeurodes vaporariorum)...................................................... 30
17-DOMATES PAS AKARI (Aculops lycopersici)................................................... 33
18-KIRMIZIÖRÜMCEKLER.................................................................................... 35
İki noktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae)
Pamuk kırmızıörümceği (Tetranychus cinnabarinus)
19-SEBZELERDE THRİPSLER
Tütün thripsi (Thrips tabaci)
Çiçek thripsi (Frankliniella occidentalis)................................................................ 38
20-SEBZELERDE YAPRAKBİTLERİ..................................................................... 40
21-YAPRAK GALERİ SİNEKLERİ (Liriomyza trifolii, Liriomyza bryoniae,
Liriomyza huidobrensis, Phytomyza horticola)........................................................ 42
22-SEBZELERDE YEŞİLKURT [Heliothis armigera, Heliothis viriplaca
(=Heliothis dipsacea]............................................................................................... 44
23- SEBZELERDE DANABURNU (Gryllotalpa gryllotalpa) . ................................ 46
24- SEBZELERDE TELKURDU (Agriotes spp.) .................................................... 48
25- DOMATES LEKELİ SOLGUNLUK VİRÜSÜ
(Tomato Spotted Wılt Tospovirus)........................................................................... 50
26- DOMATES MOZAYİK VİRÜSÜ (Tomato Mosaic Tobamovırus)....................... 51
27- HIYAR MOZAYİK VİRÜSÜ (Cucumber Mosaıc Cucumovirus)......................... 52
28- Domates Tarlalarında Sorun Olan Yabancı Otlara Karşı Kullanılan
Herbisitler, Dozları ve Uygulama Şekilleri........................................................... 53
29- Domates Hastalık ve Zararlılarında Ruhsatlı Bitki Koruma Ürünlerinin
Ticari İsim Listesi ................................................................................................. 55
4
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
DOMATESTE KURùUNø KÜF HASTALIöI
(Botrytis cinerea)
DOMATESTE KURŞUNİ KÜF HASTALIĞI
(Botrytis cinerea)
Hastalık Belirtisi:
• Her bitkide birbirinden farklı belirtilere neden
olur.
• Hastalık gövde ve meyvelerde zarar meydana
getirir.
• Lekeler önceleri toplu iğne başı büyüklüğünde
olup bitkinin iç kısmında gelişerek genişler ve
dokulara yayılırlar.
• Bitki dokusu çatlar ve konukçunun su kaybına
URùUNø KÜF HASTALIöI neden olur.
otrytis cinerea) • Gövde ve meyve sapı lekeleri nedeniyle
meyve dökümü ortaya çıkar.
• Konukçunun çiçek zamanında taç yaprakları
astalk Belirtisi:
hastalığa çok duyarlıdır. Hastalık etmeni bu
Her bitkide birbirinden farkl belirtilere neden olur.
kısımlardan girerek meyveye geçer ve meyve
Hastalk gövde ve meyvelerde zarar çürüklüğünügetirir.
meydana başlatır.
Lekeler önceleri toplu i÷ne baú büyüklü÷ünde
• Yumrulu bitkilerdeolup lekeler
bitkinin içbüyüdükçe
ksmnda geliúerek geniúler ve dokulara yaylrlar.
yumuşak çürüklük oluşur.
Bitki dokusu çatlar ve konukçunun su kaybnagelişmesi
• Hastalığın neden olur.için en uygun koşullar
Gövde ve meyve sap lekeleri nedeniyle meyve
20–25 C sıcaklık
0 dökümü ortaya çkar.
ve %95–98 orantılı nemdir.
Konukçunun çiçek zamannda taç yapraklarGörüldüğü
Hastalığın hastal÷a çok duyarldr.
Bitkiler:
Hastalk etmeni bu ksmlardan• girerek meyveye
Bu hastalık hemen geçer ve meyve
hemen tüm sebzelerde
çürüklü÷ünü baúlatr. görülür.
Yumrulu bitkilerde lekeler büyüdükçe Mücadeleyumuúak çürüklük oluúur.
Yöntemleri Kültürel Önlemler:
0
Hastal÷n geliúmesi için en uygun • koúullar 20–25
Seralarda iyi Cbirscaklk ve %95– yapılarak
havalandırma
98 orantlsıcaklık
nemdir.ve orantılı nemin yükselmesi önlenmelidir.
belirtilere Bitkilerolur.
• neden arasında hava akımının olabilmesi için sık dikimden
astal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:
rdeBu zarar kaçınılmalıdır.
meydana getirir.
hastalk hemen
• Hastalıktan hemen
zarar tüm sebzelerde
görmüş görülür.
olan bitkiler sökülerek imha edilmelidir.
ne baú büyüklü÷ünde olup bitkinin iç
Mücadele • Dengeli
Yöntemleri: gübreleme ve iyi bir bakım yapılarak bitkilerin sağlıklı
ve dokulara yaylrlar.
gelişmeleri sağlanmalıdır.
kçunun
ültürel• su kaybna neden olur.
Önlemler:
Çiğ olasılığına karşı güneş batımından 2 saat önce seralar
eriSeralarda
nedeniyle meyve
iyi dökümü ortayayaplarak
bir havalandrma
ısıtılmalıdır. çkar. scaklk ve orantl nemin
nda taç • yapraklar
yükselmesi hastal÷a
önlenmelidir. çok duyarldr.
Hasattan sonra hastalık etmeninin dayanıklı yapılarının toprağa
ardan girerek meyveyeönlemek
karışmasını geçer ve
içinmeyve
bütün bitki artıkları toplanarak yakılmalıdır.
Kimyasal Mücadele:
üyüdükçe • yumuúak
Çevrede çürüklük oluúur.
ilk 0hastalık belirtileri görüldüğünde veya bitkiler çiçeklenme
uygun koúullar 20–25 iken
devresinde C scaklk ve %95–
başlanmalıdır.
• İlaçlamalar 10 gün arayla yapılmalıdır.
er: 5
üm sebzelerde görülür.
karúmasn önlemek için bütün bitki artklar toplanarak yaklmaldr.
Kimyasal Mücadele:
x Çevrede ilk hastalk belirtileri
DOMATES görüldü÷ünde
HASTALIK veya bitkiler çiçeklenme
ve ZARARLILARI
devresinde iken baúlanmaldr.
x ølaçlamalar 10 gün arayla yaplmaldr.
Kimyasal
KimyasalMücadelede
Mücadeledekullanılacak
kullanlacakilaçlar
ilaçlarve
vedozları:
dozlar:
Doz Son ilaçlama
ile hasat
Etkili madde ad ve
Formülasyonu 100 l arasndaki
oran Dekara
suya süre
(gün)
Bacillus subtilis 1400 ml
SC -
% 1.34 QST 713 rk (sera)
Bacillus sublitis
WP 25 g -
Y 1136
Boscald % 26.7+ 150 g
3
Pyraclostrobin % 6.7 (Sera)
Captan % 50 WP 250 g 7
Cyprodinil+Fludioxoni 60 g
WG 7
l %37.5+%25
Diethofencarb 250
g/l+ Carbendazim SC 70 ml 14
250 g/l
Fenhexamid % 50 WP 100 g 7
Fenhexamid 500 g/l SC 100 ml 7
Imazalil 500 g/l EC 30 ml 3
25 g
Polyoxin AL %50 WP 3
(Sera)
Iprodione % 50 WP 75 g) 7
Pyrimethanil 300 g/l SC 125 ml) 3
Tolylfluanid %50 WP 200 g) 7
Tricoderma
harzianum WP 60 g -
rifai rk %1.15
Streptomices lydicus 90 g
CP -
WYEC 108 (Sera)
6
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Hastalk Belirtisi
Hastalık Belirtisi
Hastalketmeni
• x Hastalık etmenibirbir bakteridir.
bakteridir. Domates
Domates ve patates
ve patates bitkisini
bitkisini köklerikökleri
yoluyla
yoluyla hastalandrr. Etkili bir mücadele yöntemi yoktur.
hastalandırır. Etkili bir mücadele yöntemi yoktur. Bu hastalıkla bulaşık Bu hastalkla
olan
bulaúk olan tarlalarda domates ve patates tarmna 5 yl süreyle izin
tarlalarda domates ve patates tarımına 5 yıl süreyle izin verilmez.
verilmez. ve patatesin yeşil aksamındaki (gövde ve yapraklar) ilk
• Domates
Domatessıcak
x belirtiler, ve patatesin
günlerdeyeúil aksamndaki
dalların uçlarındaki (gövde ve yapraklar)
yapraklarda meydanailk
belirtiler, scak günlerde dallarn uçlarndaki yapraklarda
gelen solgunluktur. Susuzluktan dolayı oluşan solgunluktan farkı gece meydana
gelen solgunluktur.
serinliğinde solgunluğunSusuzluktan dolay oluúan solgunluktan fark gece
kaybolmamasıdır.
serinli÷inde solgunlu÷un kaybolmamasdr.
• Hastalık geliştikçe kök boğazının hemen üzerindeki bölgede çizgi
Hastalk kahverengileşme
x şeklinde geliútikçe kök bo÷aznn hemen üzerindeki
ve yapraklarda bronzlaşma bölgede çizgi
görülür. Bu
úeklinde kahverengileúme ve yapraklarda bronzlaúma
tür belirti gösteren bitkilerin gövdeleri boyuna kesildiğinde iletim görülür. Bu tür
belirti gösteren
demetlerinde bitkilerin
kahverengi renkgövdeleri
değişikliğiboyuna
görülür. kesildi÷inde iletim
demetlerinde kahverengi renk de÷iúikli÷i görülür.
• Ayrıca bu tür belirti gösteren bitkilerin gövdeleri kesildiğinde veya
Ayrca bu beyaz,
x kırıldığında tür belirti gösteren
sümüksü bir bitkilerin
akıntının gövdeleri kesildi÷inde veya
çıktığı görülür.
krld÷nda beyaz,
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler: sümüksü bir akntnn çkt÷ görülür.
• Hastal÷n
Domates,Görüldü÷üpatates ve Bitkiler:
köpek üzümü gibi yabancı otlar, ayrıca
Domates, patates
x Solanaceae ve köpek
familyasından diğer üzümü
bitkiler. gibi yabanc otlar, ayrca
Solanaceae
Mücadele familyasndan
Yöntemleri: Kültürel di÷er bitkiler.
Önlemler
• Mücadele
SertifikalıYöntemleri:
fide ve tohumluk Kültürel Önlemler
kullanılmalıdır.
x Sertifikal fide ve tohumluk kullanlmaldr.
• Hastalığın görüldüğü tarlalarda 5 yıl süreli nadas veya 3 yıl nadas
Hastal÷n
x daha sonra görüldü÷ü
2 yıl süreyle tarlalarda
hububat5ekimi yl süreli nadas veya 3 yl nadas
yapılmalıdır.
daha sonra
• Sulama 2 yl süreyle
kanallarının hububat ekimi
kenarlarında yaplmaldr.
yetişen köpek üzümü gibi yabancı
Sulama
x otlar imhakanallarnn
edilmelidir.kenarlarnda yetiúen köpek üzümü gibi yabanc
otlar imhatüm
• Kullanılan edilmelidir.
makine, alet ve depolama alanları uygun bir dezenfektan
ile temizlenmelidir.
Kimyasal önlemler: Etkin ve ekonomik bir Kimyasal Mücadele yöntemi
yoktur.
Not: Bu hastalık iç ve dış karantinaya tabi olup, hastalıkla ilgili belirtilere
rastlandığında en yakın Tarım Teşkilatına haber veriniz.
7
ha
sa
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI bit
Me
xH
SOLANACEAE FAMİLYASI KÜLTÜR BİTKİLERİNDE STOLBUR pa
ya
Hastalk Belirtisi: de
xBu hastal÷ oluúturan bir kv
fitoplazmadr . Yaprak pireleri bu
úe
hastal÷n taúycsdr. Tarla
sarmaú÷ ve küsküt yoluyla da bir ara
bitkiden di÷erine taúnabilir. ko
Mekanik yolla ve temasla geçmez. ba
xHastalk tarlada bulaútysa yu
patateste ilk belirtiler, uç kö
yapraklarda morumsu renk olu
Hastalık Belirtisi: de÷iúimi ve külah úeklinde bir
•Bu hastalığı oluşturan bir fitoplazmadır . Yaprak
kvrlma ile pireleri bu hastalığın
birlikte sararma
taşıyıcısıdır. Tarla sarmaşığı ve küsküt yoluylagörülür.
da bir bitkiden Ol
úeklinde Bitkinin diğerine
bo÷um pö
taşınabilir. Mekanik yolla ve temasla geçmez.
aralar ksalmaya, bo÷umlar ve
•Hastalık tarlada bulaştıysa patateste koltukilk sürgünleri
belirtiler, uçkalnlaúmaya
yapraklarda xE
morumsu renk değişimi ve külah şeklinde baúlar kıvrılma
ve ileri ile birlikte sararma
safhalarda koltuk çk
şeklinde görülür. Bitkinin boğum araları kısalmaya,
yumrular oluúur. boğumlar ve koltuk
Ayn dönemde so
sürgünleri kalınlaşmaya başlar ve ileriköksafhalarda
bo÷aznda koltuk yumruları
havai yumrular oluşur.
da ba
Aynı dönemde kök boğazında havai yumrular baúlar.
oluúmaya da oluşmaya başlar.
Solgunlukla de
Solgunlukla birlikte kökler tamamenbirlikte kökler tamamen
ölür. Olgunlaşmamış ölür.
yumrularda sü
pörsüme meydana gelir. Olgunlaúmamú yumrularda olu
•Eğer hastalıklı yumru dikilmişse çıkan pörsüme meydana
bitkide gelir.
ilk belirtilerden sonra xH
xE÷er hastalkl
solma başlar ve yumru bağlamadan çiçeklenme yumrubitki
devresinde dikilmiúse
ölür ya úe
çkan bitkide ilk belirtilerden sonra
da ipliksi sürgün oluşur, yeşil aksam oluşmaz. Ha
solmaçimlenmedir
•Hastalığın depodaki belirtisi iplik şeklinde baúlar (Şekil). ve yumru
ba÷lamadan çiçeklenme xP
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
•Patates, domates devresinde bitki ölür ya da ipliksi Mü
Mücadele Yöntemleri: sürgün oluúur, yeúil aksam Kü
Kültürel Önlemler: oluúmaz. xE
•Ekim alanının çevresi yüksek ağaçlarla xHastal÷n depodaki belirtisi iplik
çevrilmemelidir. a÷
•Yaprak pirelerinin yoğun olarak görüldüğü fundalık, orman(ùekil).
úeklinde çimlenmedir kenarlarında
ve yamaçlarda ekim yapılmamalıdır. Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:
xPatates, domates
•Tarla içinde ve etrafındaki tarla sarmaşığı gibi yabancı otlar yok
edilmelidir. Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
•Patates tohumluğu dikilmeden önce filizlendirilmeli, ipliğimsi filizler
xEkim alannn çevresi yüksek
oluşturanlar ayıklanmalı ve bunlar dikilmemelidir.
a÷açlarla çevrilmemelidir.
Kimyasal Mücadele:
•Etkin bir Kimyasal Mücadelesi yoktur, ancak bu hastalığı taşıyan yaprak
pireleriyle mücadele yapılmalıdır.
8
xHastalk yapraklar
saplarnda çok küçü
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI kesin hudutlarla ayr
kahverengi lekeler h
bitkinini önce yaúl
SEBZELERDE SEPTORİA LEKE HASTALIĞI yapraklarnda görül
(Septoria apiicola, Septoria lycopersici) xBu lekeler 3mm ça
büyür ve merkezler
Hastalk Belirtisi:
açk kahverengi olu
xHastalk yapraklarda ve yaprak
xÜzerinde siyah vey
saplarnda çok küçük, yuvarlak,
kahverenginde küçü
kesin hudutlarla ayrlmú
vardr
kahverengi lekeler halinde ve
bitkinini önce yaúl xZamanla lekeler bü
yapraklarnda görülür yapra÷ kaplayacak
sayda olur
Hastalık Belirtisi: xBu lekeler 3mm çapna kadar
büyür veçok Yapraklardaki
merkezlerinin xHastalk úiddetli ol
lekeler
rengi
•Hastalık yapraklarda ve yaprak saplarında küçük, yuvarlak, kesin ve yum
meyvelerde
hudutlarla ayrılmış kahverengi lekeler açkhalinde
kahverengi olur
ve bitkinini önce yaşlı ve kalite
küçülmeler
yapraklarında görülür xÜzerinde siyah veya koyu
bozukluklar meyda
•Bu lekeler 3mm çapına kadar büyür kahverenginde küçük yaplar
ve merkezlerinin rengi açık úiddeti y
vardr xHastal÷n
kahverengi olur rutubetli yllarda da
•Üzerinde siyah veya koyu kahverenginde xZamanlaküçüklekeler
yapılarbüyür
vardır ve
Hastal÷n Görüldü
yapra÷ kaplayacak
•Zamanla lekeler büyür ve yaprağı kaplayacak kadar çok sayıda kadar çok
olur
sayda olur xDomates, marul,
•Hastalık şiddetli olduğuYapraklardaki
zaman meyvelerde
lekeler ve yumrularda küçülmeler
so÷an, kereviz, kab
ve kalite bozuklukları meydana getirir xHastalk úiddetli oldu÷uMücadele zaman
Yöntem
meyvelerde ve yumrularda
•Hastalığın şiddeti yağışlı ve rutubetli yıllarda daha da artar Kültürel Önlemler:
küçülmeler ve kalite
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler: xTemiz tohum kulla
bozukluklar meydana getirir
•Domates, marul, maydanoz, soğan, kereviz, kabak
xHastal÷n úiddeti ya÷úl ve nöbeti yaplm
xEkim
Mücadele Yöntemleri: xHastalkl bitkiler v
rutubetli yllarda daha da artar
Kültürel Önlemler:
Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler: toplanp
artklarnn
•Temiz tohum kullanılması gerekmektedir
xDomates, marul, maydanoz,
•Ekim nöbeti yapılması so÷an, kereviz, kabak Kimyasal Önlemle
Yapraklardaki lekeler
•Hastalıklı bitkiler ve hasat artıklarının toplanıp
Mücadele yokYöntemleri:
edilmesi gerekmektedir
Kimyasal Önlemler: Kültürel Önlemler:
Kimyasal
KimyasalMücadelede
MücadeledeKullanılacak
Kullanlacak İlaçlar
xTemiz veveDozları:
ølaçlartohum kullanlmas
Dozlar:
xEkimDoz nöbeti yaplmas Son
ilaçlama
Etkili xHastalkl bitkiler ve hasatile hasat
madde ad Formülasyonu 100artklarnn
l toplanp yok edilmesi
Dekara arasndaki
ve oran suyagerekmektedir süre
Kimyasal Önlemler: (Gün)
Ziram %80 WP 400g 14
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
10
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Hastalk
Hastalk
HastalıkBelirtisi:
Hastalk Belirtisi:
Belirtisi:
Belirtisi:
x• xHastal÷
xHastal÷
HastalığıHastal÷
oluúturan
oluúturan
oluşturanoluúturan
bakteribakteri
bakteri
tohumla
bakteri tohumla
tohumla
taúnabilir.
tohumla taúnabilir.
taúnabilir.
AyrcaAyrca
taşınabilir. hastalkl
Ayrca
hastalkl
Ayrıca hastalkl
bitki bitki
artklaryla
bitki
hastalıklı artklaryla
artklaryla
bitki
topra÷
topra÷
topra÷
da bulaútrabilir.
da da bulaútrabilir.
bulaútrabilir.
Tohumda
Tohumda
Tohumda
bulunan
bulunan
bulunan
bakteri
bakteri
bakteri
do÷rudan
do÷rudan
do÷rudan
do÷ruya
do÷ruya
do÷ruya
iletimiletim
iletim
artıklarıyla toprağı da bulaştırabilir. Tohumda bulunan bakteri doğrudan
demetlerine
demetlerine
demetlerine
geçer geçerve
geçer
bitkinin
ve bitkinin
ve bitkinin
her her
tarafna
her
tarafna
tarafna
yaylr.
yaylr.
yaylr.
doğruya iletim demetlerine geçer ve bitkinin her tarafına yayılır.
x xDomates
xDomates
Domates
bitkileri
bitkileri
bitkileri
çiçek çiçek
devresine
çiçek
devresine
devresine
yaklaút÷nda
yaklaút÷nda
yaklaút÷nda
alt yapraklardan
alt yapraklardan
alt yapraklardan
itibaren
itibaren
itibaren
solmasolma solma
Domates
• baúlarbaúlar
ve
baúlarvebitkileri
zamanla
zamanla
ve zamanla çiçek
yukar yukar
do÷rudevresine
yukar
do÷ru
ilerler.
do÷ru ilerler.
Bu yaklaştığında
ilerler.
Bu
solgunlu÷un
Bu
solgunlu÷un
solgunlu÷un alt bitkinin
bitkinin
bitkininyapraklardan
tek tek
tarafnda
tek
tarafnda
tarafnda
itibaren
görülmesi solma
görülmesi
görülmesi
ve solan başlar
ve solan
ve solan ve
yapraklarn zamanla
yapraklarn
yapraklarn
zamanla
zamanla yukarı
zamanla
kurumas doğru
kurumas
kurumas ilerler.
hastal÷n
hastal÷n Bu
hastal÷n
tipik tipiksolgunluğun
belirtisidir.
tipik
belirtisidir.
belirtisidir.
bitkinin
x xSolgunluk tek
xSolgunluk
Solgunluk tarafında
belirtisi
belirtisi
belirtisi
gösteren görülmesi
gösteren
gösteren
bitkibitki ve
ortadan
bitkisolan
ortadan
ortadanyaprakların
ikiyeikiye
kesildi÷inde
ikiye zamanla
kesildi÷inde
kesildi÷inde
iletimiletim kuruması
demetleri
iletimdemetleri
demetleri
hastalığın
boyunca incetipik
boyunca
boyunca ince
sar, belirtisidir.
ince
sar,
açksar,
açk
kahverengi
açk
kahverengi
kahverengi
renkrenkde÷iúikli÷i
renk
de÷iúikli÷i
de÷iúikli÷i
görülür.
görülür.
görülür.
Solgunluk
x• xHastal÷n
xHastal÷nileribelirtisi
Hastal÷n ileri
devrelerinde
ileri gösteren
devrelerinde
devrelerinde
domates bitki
domates
domates ortadan
gövdesinde
gövdesinde ikiye
gövdesinde
yara yara kesildiğinde
veyara
çatlamalar
ve çatlamalar
ve çatlamalar iletim
oluúur.
oluúur.
oluúur.
Bu nedenle
Bu nedenle
demetleriBu nedenle
hastal÷a
boyuncahastal÷a
hastal÷a
bakteriyel
incebakteriyel
bakteriyel
sarı,kanserkanser
açık kanser
de denir.
de denir.
kahverengi de denir. renk değişikliği görülür.
x• xMeyvelerde
xMeyvelerde
Meyvelerde
Hastalığın ise
ileriise
ortas
ise
ortasaçk
ortas
devrelerinde açk
kahverengi,
açk
kahverengi,
kahverengi,
domates çevresi
çevresi
çevresi
beyaz
gövdesinde beyazbeyaz
haleli
haleli
yara haleli
ve
ve kuúve ve
kuú
gözü
çatlamalar kuúgözü gözü
olarak
olarak
oluşur. tanmlanan
olarak
Bu tanmlanan
tanmlanan
nedenle lekelerlekeler
oluúur.
lekeler
hastalığaoluúur.
oluúur.
bakteriyel kanser de denir.
x• xHastalkla
xHastalkla
Hastalkla
Meyvelerde bulaúkbulaúk
isebulaúk
tohumlarn
tohumlarn
ortası tohumlarn
rengi
açık rengi
de÷iúir
rengi
de÷iúir
kahverengi, de÷iúir
ve çimlenme
veçevresi
çimlenme
ve çimlenme
gücünü
gücünü
beyaz gücünü
yitirir.
yitirir.
haleli yitirir.
ve kuş
Hastal÷n
Hastal÷n
gözüHastal÷n
Görüldü÷ü
olarak Görüldü÷ü
Görüldü÷ü
tanımlanan Bitkiler:
Bitkiler:
Bitkiler:
lekeler oluşur.
x• xDomates,
xDomates,
Domates,
Hastalıkla biber, biber,
bulaşıkköpek
biber,
köpek üzümü
köpeküzümü
tohumların üzümü rengi değişir ve çimlenme gücünü yitirir.
Hastalığın
Mücadele
Mücadele
Mücadele Görüldüğü
Yöntemleri:
Yöntemleri:
Yöntemleri: Bitkiler:
• Domates, biber, köpek üzümü
Mücadele
Kültürel
Kültürel
KültürelYöntemleri:
Önlemler:
Önlemler:
Önlemler:
x xTemiz xTemiz
tohumluk
Temiztohumluk
tohumluk
kullanlmaldr.
kullanlmaldr.
kullanlmaldr.
xKültürel Önlemler:
xHastalkl
xHastalkl
Hastalkl
bitkiler
bitkiler
sökülerek
bitkiler
sökülerek
sökülerek
imha imha
edilmelidir.
imhaedilmelidir.
edilmelidir.
Temiz
x• xSeralar tohumluk
xSeralar
Seralar
sk sk sksk sk kullanılmalıdır.
havalandrlmal,
sk
havalandrlmal,
havalandrlmal,
seralarda
seralarda
seralarda
domateste
domateste
domateste
koltukkoltukkoltuk
alma almaiúlemi
alma iúlemi
iúlemi
Hastalıklı
• yaplrken
yaplrken bitkiler
yaplrken
hastalk
hastalk sökülerek
hastalk
görülen
görülen
görülen imha
bitkiler
bitkiler
en
bitkileredilmelidir.
sona
en sona
enbraklmaldr.
sona
braklmaldr.
braklmaldr.
Seralar
x• xHastal÷n sık
xHastal÷n
Hastal÷n
görüldü÷üsıkgörüldü÷ü
görüldü÷ü havalandırılmalı,
seralarda
seralarda
seralarda
2 yl2süreyle seralarda
yl2süreyle
yl süreyle
ekimekim
nöbetidomateste
ekim
nöbeti
uygulanmal,
nöbeti
uygulanmal,koltuk
uygulanmal,
domates alma
domates
domates
ve biber
ve biber
işlemi vedúndaki
biber
dúndaki
yapılırken dúndaki
bitkiler
bitkiler
hastalık yetiútirilmelidir.
bitkiler
yetiútirilmelidir.
yetiútirilmelidir.
görülen bitkiler en sona bırakılmalıdır.
Hastalığın
• Kimyasal
Kimyasal Kimyasal
Mücadele: görüldüğü
Mücadele:
Mücadele:
EtkinEtkin seralarda
veEtkin
ekonomik
ve ekonomik bir2Kimyasal
ve ekonomik yılKimyasal
bir süreyle
bir Kimyasal ekim
Mücadele
Mücadele nöbeti
Mücadele
yöntemi
yöntemi uygulanmalı,
yöntemi
yoktur.
yoktur.
yoktur.
domates ve biber dışındaki bitkiler yetiştirilmelidir.
Kimyasal Mücadele: Etkin ve ekonomik bir Kimyasal Mücadele yöntemi
yoktur.
11
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
DOMATESÖZ
DOMATES ÖZ(GÖVDE)
(GÖVDE) NEKROZU
NEKROZU HASTALIöI
HASTALIĞI
(Pseudomonas corrugata), (P. viridiflava),
(Pseudomonas corrugata), (P. viridiflava),(P.
(P.cichorii),
cichorii),
(P. mediterranea), (Erwinia carotovora subsp.carotovora)
(P. mediterranea), (Erwinia carotovora subsp. carotovora)
(E. c. subsp. atroseptica), (E. chrysanthemi)
12
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Hastalk Belirtisi
Hastalık
x Yaprak, Belirtisi
sap, çiçek ve meyve saplarnda kahverengiden siyaha kadar de÷iúen
• Yaprak, sap, oluúur.
küçük lekeler çiçek ve meyve saplarında kahverengiden siyaha kadar
x değişen
ølerleyenküçük lekeler
dönemlerde oluşur.
yapraklardaki küçük lekelerin birleúmesiyle daha büyük
• İlerleyen dönemlerde yapraklardaki küçük lekelerin birleşmesiyle daha
lekeler oluúur.
x büyük lekelerküçük,
Meyvelerde oluşur.
koyu kahverengi, yüzeysel kabarcklar úeklinde lekeler
görülür.
• Meyvelerde küçük, koyu kahverengi, yüzeysel kabarcıklar şeklinde
x lekeler
Hastal÷ oluúturan bakteri tohumla taúnabilir. Ayrca hastalkl bitki artklaryla
görülür.
topra÷ da bulaútrabilir.
• Hastalığı oluşturan bakteri tohumla taşınabilir. Ayrıca hastalıklı bitki
artıklarıyla
Hastal÷n toprağı da
Görüldü÷ü bulaştırabilir.
Bitkiler:
Hastalığın
x Domates, Görüldüğü Bitkiler:
patlcan ve biber
Domates,
• Mücadele patlıcan ve biber
Yöntemleri:
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
Kültürel Önlemler:
x Temiz tohumluk kullanlmaldr.
• Temiz tohumluk kullanılmalıdır.
x Fide döneminde
• Fide döneminde Hastalk BelirtisiBelirtisi
Hastalık gösteren gösteren
bitkiler fidelikten uzaklaútrlarak
bitkiler fidelikten
imha edilmelidir.
uzaklaştırılarak imha edilmelidir.
x Hastalkl bitki artklar yok edilmelidir.
• Hastalıklı bitki artıkları yok edilmelidir.
x Fidelik ve seralar sk sk havalandrlmaldr.
• Fidelik ve seralar sık sık havalandırılmalıdır.
x Hastal÷n görüldü÷ü seralarda 1 yllk ekim nöbeti uygulanmaldr.
• Hastalığın görüldüğü seralarda 1 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.
Kimyasal
Kimyasal Mücadele:
Mücadele:
x
• Fidelikte ve
Fidelikte seradahastalk
ve serada hastalık görülür
görülür görülmez
görülmez koruyucu
koruyucu olarak olarak yeşil
yeúil aksam
aksam ilaçlaması yapılmalıdır. Fide döneminde haftada bir,gün
ilaçlamas yaplmaldr. Fide döneminde haftada bir, Tarla da 8-10 arayla
Tarla da
2–3 uygulama
8-10 gün arayla yaplmaldr.
2–3 uygulama yapılmalıdır.
13
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
14
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Hastalık Belirtisi:
• İlk Mildiyöye
belirtiler yaprak ve gövdede üstten bakıldığında
ait yaprak lekeleri
soluk yeşil renkte
Meyve lekeleri
büyük, daha sonra esmerleşen sınırları belirsiz lekelerdir.
• Hastalk
RutubetliBelirtisi:
havalarda yaprağın altına bakıldığında grimsi renkte, ince
ølk bir
xtüylü belirtiler
miselyaprak
tabakası ve meydana
gövdede üstten
geldiği bakld÷nda
görülür. soluk yeúil renkte
büyük, daha sonra esmerleúen snrlar belirsiz
• Meyvede ise sapa bağlı kısma yakın küçük, gri kahverenginde lekeler lekelerdir.
Rutubetligelir.
xmeydana havalarda yapra÷n
Bu lekeler altnabüyüyerek
süratle bakld÷nda grimsi
kesin renkte, belli
hudutları ince
tüylü bir misel tabakas meydana
olmayan kahverengi benekli çürüklük halini alır.geldi÷i görülür.
Meyvede
• xKoşullar ise sapa
hastalık için ba÷l
uygunksmaolduğuyakn küçük,
takdirde gri kahverenginde
hastalık lekeler
tüm bitkiye yayılır
meydana gelir. Bu lekeler süratle büyüyerek
ve bitkide yanıklık şeklini alır ve onun kurumasına neden olur. kesin hudutlar belli
• Kışıolmayan kahverengi
hastalıklı benekli çürüklük
bitki artıklarında geçirir, halini
ayrıcaalr.tohumla da taşınabilir.
Koúullargelişmesi
xHastalığın hastalk için uygun
ve yeni oldu÷u
yerlere takdirde hastalk
bulaşmasında serin,tüm bitkiye
rutubetli yaylr
havalar
ve bitkide
önemli yanklk úeklini alr ve onun kurumasna neden olur.
rol oynar.
Kú hastalkl
• xSıcaklık 19–22 0Cbitki artklarnda
ve orantılı nem geçirir,
% 80 veayrca
üzerindetohumla da taúnabilir.
olduğunda salgın
Hastal÷n geliúmesi ve yeni yerlere bulaúmasnda serin, rutubetli
yapar.
havalar
Hastalığın önemli rol oynar.
Görüldüğü Bitkiler:
0
• xBaşta domates,
Scaklk 19–22 Cpatlıcanve orantlolmak
nem %üzere genellikle
80 ve üzerinde patlıcangiller
oldu÷unda salgn
familyasına
yapar. ait yabani ve kültür bitkilerinde görülür.
Mücadele
Hastal÷n Yöntemleri
Görüldü÷ü Kültürel Önlemler:
Bitkiler:
• xHastalıklı bitki artıkları
Baúta domates, patlcan olmak ve meyveler toplanıp
üzereimha edilmelidir.
genellikle patlcangiller
• Domates tarımı sabah ve akşam çiğ tutmayan
familyasna ait yabani ve kültür bitkilerinde görülür. güneye bakan yerlerde
yapılmalıdır.
• Mücadele
Hastalığın Yöntemleri:
her yıl epidemi oluşturduğu yörelerde sırık domatesçiliği
Kültürel
yapılmalı, Önlemler:
sıralar hakim rüzgar yönünde olmalıdır.
x Hastalkl
Kimyasal bitki artklar ve meyveler toplanp imha edilmelidir.
Mücadele:
Domates
• xİlaçlı tarm sabah
mücadeleye çevredekive akúam
domatesçi÷ tutmayan
yapraklarında güneye 3-5bakan yerlerde
mm çapında
yaplmaldr.
kahverengi lekelerin altında beyaz kül gibi örtünün görülmesiyle
veya hastalığın her yıl çıktığı yerlerde, hastalık için uygun koşullar
gerçekleşir gerçekleşmez başlanmalıdır.
• Mildiyö daha çok yaprakların altında olduğu için ilaçlama sırasında
mutlaka yaprak alt yüzeylerinde ve bitkinin her tarafında bir ilaç
tabakası oluşturmaya özen göstermelidir.
15
kahverengi lekelerin altnda beyaz kül gibi örtünün görülmesiyle veya
hastal÷n her yl çkt÷ yerlerde, hastalk için uygun koúullar
gerçekleúir gerçekleúmez baúlanmaldr.
x Mildiyö daha çokDOMATES HASTALIK
yapraklarn ve ZARARLILARI
altnda oldu÷u için ilaçlama srasnda
mutlaka yaprak alt yüzeylerinde ve bitkinin her tarafnda bir ilaç
tabakas oluúturmaya özen göstermelidir.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
Doz Son
Formülas ilaçlama
Etkili madde ad ve oran - ile hasat
100 l suya Dekara
yonu arasndaki
süre (gün)
Azoxystrobin 250 g/l SC 75 ml 3
Bakr kompleksi+Mancozeb WP 300 g 7
%21+% 20
Bakr Kalsiyum Sülfat % 20 WP 600 g 14
Bakr oksiklorid % 50 WP 300 g 14
Bakr oksiklorid 700 g/l SC 200 ml 14
Bakr Sülfat+Mancozeb WP/WG 300 g 7
%12+% 30
Bakr Sülfat Pentahidrad 65.82 SC 150 ml 7
g/l
Bakr Sülfat+Mancozeb+ WP 400 g 7
Cymoxanil % 57.7+20+2.4 (Domates-
Sera)
Captan % 50 WP 300 g 7
Captan % 80 WDG 185 g 7
Chlorothalonil 500 g/l FL 175 ml 3
Chlorothalonil % 75 WP 150 g 3
Chlorothalonil+Bakroksiklorid
WP 250 g 14
%25+%25
Chlorothalonil+ Bakroksiklorid
SC 230 ml 14
317 + 317 g/l
Chlorothalonil+Carbendazim 200 ml
SC 7
450+100 g/l Sera
Cymoxanil+Bakr %
DF 200 g 7
4.20+39.75
Cymoxanil+Bakr %3+% 22.5 WP 300 g 14
Cymoxanil+Mancozeb
WP 300 g 14
%5+%45
Cymoxanil+Metiram %4.8+%
WG 200 g 21
57
Dimethomorph+Mancozeb
WP 250 g 7
%9+% 60
Famoxadone+Cymoxanil 40 g 40 g/da
DF 3
%22.5+% 30 (Sera) (Tarla)
16Famoxadone+Mancozeb DF
80 g 80 g/da
3
%6.25+% 62.50 (Sera) (Tarla)
Fenamidone+Mancozeb
DF 150 g 15
Cymoxanil+Metiram %4.8+%
WG 200 g 21
57
Dimethomorph+Mancozeb
WP 250 g 7
%9+% 60 DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Famoxadone+Cymoxanil 40 g 40 g/da
DF 3
%22.5+% 30 (Sera) (Tarla)
Famoxadone+Mancozeb 80 g 80 g/da
DF 3
%6.25+% 62.50 (Sera) (Tarla)
Fenamidone+Mancozeb
DF 150 g 15
%10+%50
Folpet %50 WP 300 g 7
Folpet % 80 WG 125 g 7
Fosetyl-Al %80 WP/WG 250g 7
Fosetyl-Al+Mancozeb
WG 400 g 14
%35+%35
Mancozeb % 80 WP 200 g 14
Maneb % 80 WP 200 g 28
Metiram % 80 DF 150 g 7
Metiram % 55 + % 5
DF 200 g 7
Pyraclostrobin
Oxadixyl % 10 +Mancozeb %
WP 200 g 7
56
Propineb % 70 WP 200g 7
Phosphorous acid 400 g/l SL 400 ml -
Ziram % 80 WP 300 g 14
Zoxamide+Mancozeb
WG 180 g 3
%8.3+%66.7
Bakr Hidroksit % 35 DF 150 g 14
Bakr Kalsiyum Sülfat % 20 WP 400 g 14
Bakr Oksiklorit %37,5 WG 300 g 21
Metalaxyl-M+Mancozeb % 4 +
WG 250 g 10
% 64
Ya÷ ve Rosin Asitlerinin bakr
EC 200 ml 7
tuzlar 583 g/l
Bakr Hidroksit % 30 WG 150 g 3
Mancozeb + Bakr
Oksiklorüd+Cymonoxanil ve WG 250 g 3
Bakr sülfat % 13,3+% 30+%4
Phosphonous acid 60 g/l SL 300 g (sera) -
Mandipropomid+Mancozeb %
WG 250 g 7
50+% 60
Hastalık Belirtisi:
• Domates yaprakları üzerinde önce sarı renkli lekeler oluşur.
• Daha sonra bu lekelerin alt kısmına rastlayan yerde zeytin renginde veya
Hastalk Belirtisi:
kahverengimsi bir küf meydana gelir.
x Domates yapraklar üzerinde önce sar renkli lekeler oluúur.
• Hastalık kısa zamanda bütün yaprakları kaplar ve bitkiyi kurutur.
x Daha sonra bu lekelerin alt ksmna rastlayan yerde zeytin renginde
• Hastalık için en uygun koşullar 20–25 0C sıcaklık ve % 95 orantılı nemdir.
veya kahverengimsi bir küf meydana gelir.
• Yaprakların alt tarafında koyu renkli küf tabakası oluşturur. Hastalık
x Hastalk ksa zamanda bütün yapraklar kaplar ve bitkiyi kurutur.
genellikle seralarda görülür.
x Hastalk için en uygun koúullar 20–25 0C scaklk ve % 95 orantl
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
nemdir.
• Hastalık domatese özgüdür.
x Yapraklarn alt tarafnda koyu renkli küf tabakas oluúturur. Hastalk
Mücadele Yöntemleri Kültürel Önlemler:
genellikle seralarda görülür.
• Hastalıklı bitki artıkları imha edilmelidir.
• Hastal÷n
SeralardaGörüldü÷ü Bitkiler:
iyi bir havalandırma yaparak orantılı nem ve sıcaklık
Hastalk domatese özgüdür.
x azaltılmalıdır.
Mücadele
Kimyasal Yöntemleri:
Mücadele:
Kültürel Önlemler:
• Yapraklarda ilk lekeler görüldüğünde (fidelerin seraya şaşırtılmasından 20
Hastalkl
x gün sonra )bitki artklar imha
ilaçlamalara edilmelidir.
başlanmalıdır.
x Seralarda iyi bir havalandrma
• İlaçlamalar sıcak zamanlarda yapılmamalı, yaparak serin
orantl nem ve scaklk
ve rüzgârsız havalarda
azaltlmaldr.
ve 10 – 15 gün ara ile yapılmalıdır.
Kimyasal
Kimyasal Mücadelede
Mücadele: Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
x Yapraklarda ilk lekeler görüldü÷ünde (fidelerin seraya
Formülas Doz
Etkili madde ad ve 20 gün sonra ) ilaçlamalara baúlanmaldr.
úaúrtlmasndan Son ilaçlama ile hasat
-
xoran
ølaçlamalar scak zamanlarda yonu
100 l suya arasndaki
yaplmamal, serin ve sürerüzgârsz
(gün)
havalarda
Captan % 50 ve 10 – 15 günWP ara ile yaplmaldr.
250 g 7
Maneb % 80 WP 200 g 28
Propineb % 70 WP 300 g 7
Tebunoconazole 250 g/l EC 50 ml 7
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
18
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Hastalık Belirtisi:
• Bu hastalığa bitkilerin her devresinde rastlanır. Erken devrelerde
fidelerde
Hastalk kök çürüklüğü veya kök boğazı yanıklığı yapar. İlk belirtiler
Belirtisi:
yaşlı yapraklarda görülür.her devresinde rastlanr. Erken devrelerde
x Bu hastal÷a bitkilerin
• Yaprak, sap ve meyvede
fidelerde kök çürüklü÷ü veya gayrikökmuntazam küçük kahverengi
bo÷az yankl÷ lekeler
yapar. ølk belirtiler
halinde başlar. Lekeler
yaúl yapraklarda görülür.iç içe daireler şeklinde 1–2 cm büyürler.
• x Hastalığın
Yaprak, sap şiddetli olması halinde
ve meyvede bütün yapraklar
gayri muntazam küçük kururlar.
kahverengi lekeler
• Çiçek ve baúlar.
halinde meyve sapları
Lekelerhastalığa yakalanırsalar
iç içe daireler dökülürler,
úeklinde 1–2 meyvelerde
cm büyürler.
x genellikle
Hastal÷nsapın tutunduğu
úiddetli kısımda
olmas halinde koyu
bütün renkli çökük,
yapraklar çoğu zamanda
kururlar.
x sınırlanmış
Çiçek ve lekelermeyve oluşur.
saplar hastal÷a yakalanrsalar dökülürler,
• Hastalık için uygun
meyvelerde gelişme
genellikle sapnkoşulları 28–30
tutundu÷u °C’dir.koyu renkli çökük,
ksmda
Hastalığın Görüldüğü
ço÷u zamanda Bitkiler:
snrlanmú lekeler oluúur.
• x Hastalık
Hastalkdomates,
için uygunpatlıcan, patates,28–30
geliúme koúullar lahana, karnabahar ve havuçta
qC’dir.
görülür.
Hastal÷nYöntemleri:
Mücadele Görüldü÷ü Bitkiler:
x Hastalk domates, patlcan, patates, lahana, karnabahar ve havuçta
Kültürel Önlemler:
görülür.
• Temiz tohum kullanılmalı
FideliklerYöntemleri:
• Mücadele ve seralar sık sık havalandırılmalı
• Aşırı sulamadan kaçınılmalı
Kültürel Önlemler:
• Hastalıklı bitki artıkları ve fideler tarladan uzaklaştırılmalı
x Temiz tohum kullanlmal
x Fidelikler
Kimyasal ve seralar sk sk havalandrlmal
Önlemler:
• İlaçlı mücadeleyekaçnlmal
x Aúr sulamadan ilk belirtiler görülür görülmez başlanmalıdır
Hastalkl
• x Bitkinin tümbitki artklar
yüzeyi ve fidelerilaçlama
ilaçlanmalı, tarladanserin
uzaklaútrlmal
ve rüzgârsız zamanlarda
7–10 arayla yapılmalıdır.
19
Kimyasal Önlemler:DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
x ølaçl mücadeleye ilk belirtiler görülür görülmez baúlanmaldr
x Bitkinin tüm yüzeyi ilaçlanmal, ilaçlama serin ve rüzgârsz zamanlarda
7–10 arayla yaplmaldr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
Doz Son
ilaçlama
Formülas- ile hasat
Etkili madde ad ve oran
yonu 100 l suya Dekara arasndaki
süre
(gün)
75ml
(Açkta
Azoxystrobin 250g/l SC 3
Yetiútirilen
Domates)
Bacillus suptilis % 1.34 QST 1400ml
SC -
713 rk (Sera)
Bakr kalsiyum oksiklorit %
WP 1000g 14
16
Bakr kompleksi +Mancozeb
WP 300g 7
%21+%20
Bakr hidroksit %50 WP 250g 7
Bakr oksiklorit 357.5g/l SC 420 ml 14
Bakr oksiklorit 700 g/l FL 175 ml 14
Bakr Hidroksit % 53,8 DF 200 gr. 14
Bakr oksiklorit %50 WP 500g 14
Bakr oksiklorit +Maneb
WP 300g 7
%37.5+%20
Bazik bakr sülfat 193g/l SC 500ml 21
Bazik bakr sülfat %52.5 WP 400g 14
Captan 500g/l FL 300ml 3
Captan % 80 WDG 185 g 7
Chlorothalonil +
WP 300g 14
Bakroksiklorit %25+%25
Chlorothalonil +
SC 250ml 14
Bakroksiklorit 317+317g/l
20
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Cymoxanil+Bakr
DF 200g 7
%4.20+%39.75
Cymoxanil+Mancozeb 300g
WP 14
%5+%45
Dimethomorph+
WP 300g 7
Bakroksiklorit %6+%40
300g
Folpet %50 WP 7
Famoxadone+Cymoxanil 40g 40 g
DF 3
%22.5+%30 (Sera) (Tarla)
Famoxadone+Mancozeb
WG 80 g (sera) 80g ( tarla) 3
%6.25+%62.5
Imazalil 500g/l EC 30ml 3
Iprodione %50 WP 100g 7
Mancozeb %72 WP 250g 14
Mancozeb %75 WG 200g 14
Mancozeb % 80 WP 200g 28
Maneb %80 WP 200g 28
Metiram Conplex %80 DF 175g 7
Propineb %70 WP 300g 7
Tebuconazole %25 WP 50g 7
Tebucoazole 250g/l EC 50ml 7
Ya÷ ve rosin asitlerinin bakr
EC 200 ml 7
tuzlar 51.4g/l
Azoxystrobin 250g/l SC 75 ml 3
Bakr Hidroksit %30 WG 150 g 3
21
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
DOMATESDE
DOMATESDE BAKTERøYEL LEKE HASTALIöI
DOMATESDE BAKTERøYEL
BAKTERøYEL LEKE
LEKE HASTALIöI
HASTALIöI
(Xanthomonas
(Xanthomonas
DOMATESDE BAKTERİYEL vesicatoria)
vesicatoria)
LEKE HASTALIĞI
(Xanthomonas vesicatoria)
(Xanthomonas
Hastalk vesicatoria)
Belirtisi
HastalıkHastalk
Hastalk Belirtisi
Belirtisi
Belirtisiilk belirtiler küçük, úekilsiz,
xx Yapraklarda
Yapraklarda ilk
• Yapraklarda
x Yapraklarda
ya÷lms ilk belirtiler
ilk
lekeler belirtiler
belirtiler küçük,
küçük,
úeklindedir.
úekilsiz,
úekilsiz,
küçük,ølerleyen
şekilsiz,
ya÷lms
ya÷lms
yağlımsı lekeler
lekeler
lekeler úeklindedir.
úeklindedir.
şeklindedir. ølerleyen
ølerleyen
İlerleyen
dönemlerde
dönemlerde lekelerin
lekelerin birleúmesiyle
birleúmesiyle tüm tüm
dönemlerde
dönemlerde
yaprak kurur. lekelerin
lekelerin birleúmesiyle
birleşmesiyletüm tüm
yaprak
yaprak kurur.
kurur.
xx yaprak
Erken
Erken
kurur.
dönemde
dönemde hastalk
hastalk görülürse
görülürse fide
fide ve ve
• Erken
x Erken
genç dönemde
dönemde
bitkiler tamamen hastalk
hastalık görülürse
görülürsefide
kavrulur. fideveve
genç
genç bitkiler
bitkiler tamamen
tamamen kavrulur.
kavrulur.
xx genç
Yaprak
Yaprak
bitkiler
sap, saptamamenve
ve meyve
kavrulur.
sapnda yaprak
• Yaprak sap,
x Yaprak sap,
sapı,
belirtilerine
sap
sap
sapve
benzer
meyve
meyve
veya÷l
meyve
sapnda
sapnda
sapında
görünüúte
yaprak
yaprak
yaprak
lekeler
belirtilerine
belirtilerine benzer
benzer ya÷l görünüúte lekeler
belirtilerine
oluúur. benzer yağlı görünüştelekeler
ya÷l görünüúte lekeler
oluúur.
oluúur.
xx oluşur.
Meyvelerde
Meyvelerde ise baúlangçta
ise baúlangçta küçük,
küçük,
• Meyvelerde
x Meyvelerde
zamanla iseise
büyü-yen, baúlangçta
başlangıçta
hafifçe küçük,
çukur, küçük,
zamanla
ortas
zamanla
zamanla büyü-yen,
büyü-yen, hafifçe
hafifçe çukur,
çukur, ortas
ortas
büyü-yen,
çatlayan
çatlayan hafifçe
lekeler
lekeler çukur,
oluúur
oluúur ve
ve ortası
zamanla
zamanla çatlayan
bu
bu
çatlayan
lekeler
lekeler lekeler
oluşur
meyveyi ve oluúur
zamanla
tümden ve
bu zamanla
lekeler
çürütebilir. bu
meyveyi
lekeler
lekeler meyveyi
meyveyi tümden
tümden çürütebilir.
çürütebilir.
xx tümden
Hastal÷
Hastal÷ çürütebilir.
oluúturan etmen tohumla da
• Hastal÷ oluúturan
x Hastalığı
taúnabilen oluúturan
bir bakteridir.
oluşturan
etmen
etmen
etmen
tohumla
tohumla
tohumla
da
dada
taúnabilen bir bakteridir.
taúnabilen bir bakteridir.
xx taşınabilen
Hastalkl
Hastalkl bir bakteridir.
bitki
bitki artklaryla
artklaryla topra÷a
topra÷a geçip
geçip
• Hastalkl
x Hastalıklı
topra÷ da bitki artklaryla
bulaútrabilir.
bitki artıklarıyla topra÷a
toprağa geçip
geçip
topra÷ da
topra÷ da bulaútrabilir.
bulaútrabilir.
Özellikle
xx toprağı da
Özellikle çiçek çiçek devresinde
bulaştırabilir.
çiçek devresinde
devresinde domates domates
domates
x Özellikle
bitkilerini
bitkilerini hastalandrd÷nda
• Özellikle
bitkilerini
çiçek devresinde
hastalandrd÷nda
hastalandrd÷nda
önemli
önemli
ürün
önemlidomates
ürün
ürün
kayplar
bitkilerini
kayplar oluúturur.
hastalandırdığında önemli ürün
oluúturur.
kayplar
Hastal÷n oluúturur.
kayıplarıGörüldü÷ü
Hastal÷n oluşturur. Bitkiler:
Hastal÷n Görüldü÷üGörüldü÷ü Bitkiler:Bitkiler:
x
HastalığınDomates,
xx Domates, biber, köpek
Görüldüğü üzümü
Bitkiler:
Domates, biber,
biber, köpekköpek üzümü
üzümü
•
Mücadele
Mücadele Domates, biber, köpek üzümü
Yöntemleri:
Yöntemleri:
Mücadele Yöntemleri:
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel
Kültürel Önlemler
Önlemler
Kültürel Önlemler
xxKültürel
Temiz
Temiz
Önlemler
tohumluk
tohumluk kullanlmaldr.
kullanlmaldr.
x• Temiz
Temiztohumluk
tohumlukkullanlmaldr.
kullanılmalıdır.
xx Fide
Fide döneminde
döneminde Hastalk
Hastalk Belirtisi
Belirtisi gösteren
gösteren bitkiler
bitkiler fidelikten
fidelikten
Fide
Fide döneminde
x• uzaklaútrlarak
dönemindeimha Hastalk
Hastalık
edilmelidir. Belirtisi
Belirtisi gösteren
gösteren bitkiler
bitkiler fidelikten
fidelikten
uzaklaútrlarak
uzaklaútrlarak imha
imha edilmelidir.
edilmelidir.
uzaklaştırılarak
xx Fidelik ve seralar imha
sk skedilmelidir.
havalandrlmaldr.
x Fidelik
Fidelik ve seralar
Fidelikveveseralar
sk sk
sksık havalandrlmaldr.
sksık
havalandrlmaldr.
xx• Hastal÷n
Hastal÷n
seralar
görüldü÷ü
görüldü÷ü
havalandırılmalıdır.
seralarda
seralarda 2–3
2–3 yllk
yllk ekim
ekim nöbeti
nöbeti uygulanmaldr.
uygulanmaldr.
x• Hastal÷n görüldü÷ü seralarda
Hastalığın görüldüğü seralarda 2–32–3yllk ekimekim
yıllık nöbeti uygulanmaldr.
nöbeti uygulanmalıdır.
Kimyasal Mücadele:
• Fidelikte ve serada hastalık görülür görülmez koruyucu olarak yeşil
aksam ilaçlaması yapılmalıdır. Koruyucu olarak Fide döneminde
haftada bir, tarla da 8–10 gün ara ile 2–3 uygulama yapılmalıdır.
22
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
23
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
PATLICANGøLLERDE
PATLICANGİLLERDEKÜLLEME HASTALIöI
KÜLLEME HASTALIĞI
(Leveillulataurica)
(Leveillula taurica)
Hastalk Belirtisi:
Hastalık Belirtisi:
x Konukçularn
• Konukçuların yapraklarnda
yapraklarında önce
önce yuvarlakça ayrayrı
yuvarlakça ayrı ayrlekecikler
lekecikler
görülür.
görülür.
• Daha
x Daha sonrasonrabu bu lekeciklerbirleúerek
lekecikler birleşerek bütün
bütün yaprak
yapraksapını,
sapn,yaprak
yaprak
ayasını, gövdeyi kaplar.
ayasn, gövdeyi kaplar.
• Hastalığın biraz daha ilerlemesi ile yapraklar pörsür, aşağıya doğru
x Hastal÷n
sarkar. biraz daha ilerlemesi ile yapraklar pörsür, aúa÷ya do÷ru
sarkar.
• Mevsim ilerledikçe lekelerin rengi beyazdan kül rengine döner.
x Mevsim ilerledikçe
• Hastalık lekelerin
ilerledikçe rengimeydana
kurumalar beyazdan
gelirkül
verengine döner.
bu şekilde de büyük
x Hastalk ilerledikçe kurumalar meydana gelir ve bu úekilde de büyük
ölçüde ürün kayıpları ortaya çıkar.
Konukçuları:
ölçüde ürün kayplar ortaya çkar.
• Biber, patlıcan, patates ve domateste görülür.
Konukçular:
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel
x Biber, Önlemler:
patlcan, patates ve domateste görülür.
• Hastalıklı bitki artıkları toplanıp yakılmalı veya derine gömülmelidir.
Mücadele Yöntemleri:
Kimyasal Mücadele:
İlaçlamalar tarla ve serada ilk hastalık belirtileri görüldüğünde
Kültürel Önlemler:
yapılmalıdır.
x Hastalkl bitki artklar toplanp yaklmal veya derine gömülmelidir.
Kimyasal Mücadele:
ølaçlamalar tarla ve serada ilk hastalk belirtileri görüldü÷ünde
yaplmaldr.
24
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
25
Meyvede çürümeler
xDahayail
gövde,xH
bo
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI çürümele mi
xGeliúm mi
xZa
kök bo÷
top
Meyvede
SEBZELERDE BEYAZ çürümeler
ÇÜRÜKLÜK
Misel tabakas yaprakla
kirl
(Sclerotinia sclerotiorum)
hal
xHastal
Hastalk Belirtisi: ile
xHastalk bitkilerin fide devresinde bo÷azn de÷
kök çürüklü÷üne neden olur. miktarda
dön
xDaha ileri devredeki bitkilerde kök,
gövde, yaprak ve meyvelerde
misel xpem
ta
çürümelere neden olur. xZamanl siya
xGeliúmiú bitkilerde belirtiler önce
kök bo÷az ve topra÷a yakn olan alt
toplananxBa
(ma
Meyvede çürümeler
Meyvede çürümeler Misel tabakas
Misel tabakası üzerindeki siyah kirli bey
Doku çkar.
yapraklarda ortaya ks
Doku üzerindeki siyah yaplar
xHastal÷n yapılar
ilerlemesi ile kök halde ayç ike
bo÷aznda veya gövde ksmnda bol xBu
Hastalık Belirtisi: miktarda ve pamuk beyazl÷nda bir ile koyu top
•Hastalık bitkilerin fide devresinde kök çürüklüğüne
misel neden olur.
tabakas oluúur. de÷iúen yla
•Daha ileri devredeki bitkilerde kök, gövde, yumaklar
xZamanla yaprak ve úeklindemeyvelerdedönüúür sür
çürümelere neden olur. toplanan misel tabakalar önceleri
Misel tabakas kirli beyaz renkte ve yapúkan bir x Bu y
•Gelişmiş bitkilerde belirtiler önce kök boğazı ve toprağa yakın olan alt
halde iken daha sonra havann etkisi
yapraklarda ortaya çıkar. ile koyu kahverengiden siyaha kadar
pembe, Ha
•Hastalığın ilerlemesi ile kök boğazında veyarenkler
de÷iúen gövdealarak
kısmında
sert birbol siyahtr.
miktarda
yapya xBu
ve pamuk beyazlığında bir misel tabakası oluşur.
dönüúürler has
x Bu yaplar önce beyaz, sonra
xBaz kon b
•Zamanla yumaklar şeklinde toplanan misel tabakaları önceleri kirli
beyaz renkte ve yapışkan bir haldepembe, daha sonra
iken daha sonra havanın
da sert etkisive (marul),
ile
hy
kar
koyu kahverengiden siyaha Dokukadar
siyahtr.
üzerindeki
değişen renklersiyah yaplar
alarak sert bir yapıyaksmndafas
xBaz bitkilerde yaprak diplerinde
dönüşürler (marul), bazlarnda ise gövdenin öz ayçiçe÷i
• Bu yapılar önce beyaz,
Doku üzerindeki sonra pembe,
siyah yaplar daha sonra
ksmnda (lahana,dahavuç,
sert ve siyahtır.xBu Mü
domates, ya
•Bazı bitkilerde yaprak diplerinde (marul),
ayçiçe÷i)bazılarında
bulunurlar. ise gövdenin öz
xBu yaplar
kısmında (lahana, havuç, domates, ayçiçeği) bulaúmú olduklar
bulunurlar.
toprakta
toprakta uzun yllar
•Bu yapılar bulaşmış oldukları toprakta uzun yıllar kalabilir kalabilirve
veyıldan yla
yldan yıla
yla bitkileri hastalandrmay sürdürür
bitkileri hastalandırmayı sürdürürler.
sürdürürler.
• Kimyasal Mücadele:
Bulaşık olduğu bilinen alanda toprak ilaçlaması dikimden önce, yeşil
aksam ilaçlaması ise fidelerin şaşırtılmasından sonra başlanılmalıdır.
27
SEBZE
SEBZE
FøDELERøNDE
FøDELERøNDE KÖKKÖK
DOMATES HASTALIK veÇÜRÜKLÜöÜ
ÇÜRÜKLÜöÜ
ZARARLILARI
(ÇÖKERTEN)
(ÇÖKERTEN) HASTALIöI
HASTALIöI
(Phythium
SEBZE (Phythium
spp.,Rhizoctonia
spp.,Rhizoctonia
FİDELERİNDE spp.,Fusarium
spp.,Fusarium
KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ spp.,Alternaria
spp.,Alternaria
(ÇÖKERTEN) spp.,
spp.,
HASTALIĞI
Sclerotinia
Sclerotinia
(Phythium spp.,Rhizoctonia spp.)
spp.) spp.,Alternaria spp.,
spp.,Fusarium
Sclerotinia spp.)
Hastalık Belirtisi:
Hastalk
• Hastalk
HastalıkBelirtisi:
Belirtisi:
fide devresinde görülür. Aynı zamanda çıkıştan öncede zarar
x Hastalk Hastalk
xmeydana fide fide
devresinde
devresinde
gelebilir görülür.
görülür.
AynAyn
zamanda
zamandaçkútan
çkútan
öncede
öncede
zararzarar
meydana
meydana gelebilir
gelebilir
• Fidelik devresinde fidelerin toprakla temas eden kök boğazlarından
x Fidelik
xitibFidelik
arendevresinde
devresinde
yattıkları fidelerin
fidelerin
görülür toprakla
toprakla
temas
temas
edeneden
kökkökbo÷azlarndan
bo÷azlarndaniti- iti-
baren baren
yattklar
yattklar
görülür
görülür
• Gerek çıkış öncesi, gerek çıkış sonrası meydana gelen ölümler
x Gerek Gerek
xsonrası çkúçkú
öncesi,
fidelikte öncesi,gerek
ocaklar gerekçkúçkú
halinde sonras
sonras
ölümler meydana
meydana
sonucu gelen
gelen
ocaklar ölümler
ölümler
halinde
sonras
sonras
fidelikte
fidelikte
boşluklar meydana gelir ocaklar
ocaklarhalinde
halindeölümler
ölümler
sonucu
sonucu ocaklar
ocaklar
halinde
halinde
• boúluklar
boúluklar
Fidelik meydana
meydana
koşulları gelirgelir
uygun olduğu takdirde, hastalık, fidelerin tamamen
x Fidelik Fidelik
xtahrip koúullar
koúullar
olmasına uygun
sebepuygunoldu÷u
oldu÷u
olabilir takdirde,
takdirde,
hastalk,
hastalk,
fidelerin
fidelerin
tamamen
tamamen
• tahrip tahrip
Hastalıkolmasna
olmasnasebep
yurdumuzdasebepolabilir
olabilir
fide üretilen bütün alanlara yayılmış
x Hastalk Hastalk
xdurumdadır yurdumuzda
yurdumuzda fidefide
üretilen
üretilen
bütün
bütün
alanlara
alanlara
yaylmú
yaylmú
durumdadr
durumdadr
Hastalığın
Hastal÷n
Hastal÷n Görüldüğü
Görüldü÷ü
Görüldü÷ü Bitkiler:
Bitkiler:
Bitkiler:
• Fide kök çürüklüğü hastalığı tüm sebze çeşitlerinin fidelik devresinde
zararlıdır.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler
• Zarar gören fidelerin harç toprağı boşaltılıp içerisi temizlendikten
sonra yeniden fidelik toprağı hazırlanıp konulmalı
• Tohum ekimi sık olmamalı
• Hastalıklı fideler ayıklanmalı
• Fideler uygun hava koşullarında açılıp sık sık havalandırılmalı
• Fazla sulamadan kaçınılmalı
• Gereksiz yere fazla azotlu gübre kullanılmamalı
• Erken ekim yapmaktan kaçınılmalı
• Fidelikler bol güneş alan, soğuk rüzgârları tutmayan yerlerde
kurulmalıdır
Kimyasal Mücadele:
İlaçlamalar, tohum ilaçlaması, toprak ilaçlaması ve fidelerin toprak
yüzeyine çıkışından sonra yapılabilir.
28
x Fidelikler bol güneú alan, so÷uk rüzgârlar tutmayan yerlerde
kurulmaldr
KimyasalDOMATES
Mücadele:HASTALIK ve ZARARLILARI
ølaçlamalar, tohum ilaçlamas, toprak ilaçlamas ve fidelerin toprak
yüzeyine çkúndan sonra yaplabilir.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
Doz Son
ilaçlama
Formüla ile
Etkili madde ad ve s- hasat
oran yonu 100 l suya Dekara arasnd
aki
süre
(gün)
Bakr oksiklorid %50 WP 300-500g 14
(fidelik ilaçlamas)
Suda 500+1000g
Bordo bulamacBakr çözünen (fidelik ilaçlamas) 14
sülfat kristal
Captan %50 WP 200-250g 7
(fidelik ilaçlamas)
Hymexazol 360 g/l SC 150 ml 3 lt ilaçl su m2 ye 7
Mancozeb % 80 WP 200 g/ 100 kg -
tohum
Maneb % 80 WP 200-250 g 200 g/ 28 -
(fidelik ilaçlamas) 100 kg tohum
Propineb % 70 WP 200-250 g 7
(fidelik ilaçlamas)
Trichoderma 7,5 g/ 1 kg
harzianum WP tohuma -
AGZ 400 (Domates)
Trichoderma WP 10 g/m2 Fidesiz -
harzianum 1x10 Topra÷a )
Thiram % 80 200 g/100 kg 14
tohuma
100 g/100 lt su 1000 g/da
Tolclofos Methyl % 50 toprak ve bitki
WP ilaçlamas, toprak ve bitki -
can suyu ilaçlamas, can
uygulamas suyu uygulamas
Tolclofos Methyl + 400 g/da
Thiram WP Damlama 3
% 300 + 300 Sulamayla
-Sera)
Streptomices lydicus SP Fidelik 3 gr/ m2
-
WYEC 108 % 0,0371
Promocarb+Fosetyl/ SL 4 ml/ m2 (Sera) 3
530 gr/l + 310 / 1,5 lt
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
29
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
SEBZELERDE BEYAZSİNEK
SEBZELERDE
Tütün beyazsineğiBEYAZSøNEK
(Bemisia tabaci)
Sera Tütün
beyazsineği (Trialeurodes
beyazsine÷i vaporariorum)
(Bemisia tabaci)
Sera beyazsine÷i (Trialeurodes vaporariorum)
Tanm ve Yaúayú:
Tanımı ve Yaşayışı:
x Erginleri 1 mm boyunda beyaz renktedir.
• x Erginleri
Larvalar10.3-0.7
mm boyunda beyaz renktedir.
mm boyundadr.
• x Larvaları 0.3-0.7 mm boyundadır.
Erginler bitkinin büyüme noktalarnda ve taze yapraklarda larvalar
• Erginler
yapra÷nbitkinin büyüme
alt yüzünde noktalarında ve taze yapraklarda larvalar
bulunurlar.
yaprağın alt yüzünde bulunurlar.
x Yumurtadan çkan larva çok hareketlidir.
• x Yumurtadan
Ksa bir süre çıkan
sonralarva çok hareketlidir.
hareketsiz bir devreye girer ve ergin oluncaya
• Kısa bir süre sonra hareketsiz
kadar hareketsiz dönemi devam eder. bir devreye girer ve ergin oluncaya
x kadar hareketsiz
Seralarda mevsim dönemi
boyunca devam eder.
görülebilirler.
• x Seralarda mevsim
Ylda 9-15 döl verirler.boyunca görülebilirler.
• Yılda 9-15 döl verirler.
ZararŞekli:
Zarar ùekli:
Larvave
• x Larva veerginler
erginler bitki
bitki özsuyunu
özsuyunuemerekemerekbeslenirler.
beslenirler.
Emgisonucu
• x Emgi sonucu yaprakta
yaprakta sararma
sararma meydana
meydanagelir.
gelir.
Zararl beslenme
• x Zararlı beslenme sırasında
srasnda tatlı
tatl bir
bir madde
madde salgıladığından
salglad÷ndan yapraklar
yapraklar
üzerindesiyah
üzerinde siyah bir
bir tabaka
tabaka oluúur
oluşur vevebubuksmlar
kısımlarözümleme
özümlemeyapamaz.
yapamaz.
Bunedenle
• x Bu nedenle bitki
bitki zayıflar
zayflar verim
verim ve
vekalite
kalitedüúer.
düşer.
Bitkilerdeki azot
• x Bitkilerdeki azot miktarının
miktarnn azalmasına
azalmasna neden
neden olurlar.
olurlar. Bu
Bu durum
durum bitki
bitki
büyümesini olumsuz
büyümesini olumsuz yönde
yönde etkiler.
etkiler.
Virüshastalıklarını
• x Virüs hastalklarn taşırlar.
taúrlar.
30
DOMATES
Zararl Oldu÷u Bitkiler: HASTALIK ve ZARARLILARI
x En uygun konukçusu domates, patlcan, hyar olup; biber, kabak,
kavun, fasulye gibi sebzelerde, tütün, pamuk ve süs bitkilerinde zarar
kavun,
yapar. fasulye
Ayrca gibibamya,sebzelerde,
fasulye,tütün, pamuk
patlcan, ve süs domates,
patates, bitkilerindebiber,
zarar
yapar.
kabak, Ayrıca bamya,ve fasulye,
hyar, marul patlıcan, patates,
lahana beyazsine÷in zararl domates, biber,
oldu÷u bitkiler
kabak, hıyar, marul ve lahana beyazsineğin zararlı olduğu bitkiler
arasndadr.
arasındadır.
Mücadele Yöntemleri:
Mücadele Yöntemleri:
KültürelÖnlemler:
Kültürel Önlemler:
Beyazsinek kışı
• x Beyazsinek kú yabancıotlar
yabancotlar üzerinde
üzerinde geçirmektedir.
geçirmektedir. Bu Bu nedenle
nedenle
hasattansonra
hasattan sonratarlatarla
ve serave çevresindeki
sera çevresindeki yabancotlar
yabancıotlar do÷al
doğal düşmanlar
düúmanlarincelenerek
açısından açsndan incelenerek
buna göre buna uygulamagöre uygulama yaplmaldr.
yapılmalıdır.
Yeterince sulama
• x Yeterince sulama ve gübreleme
gübreleme yaplmal,
yapılmalı,aúrsndan
aşırısındankaçnlmaldr.
kaçınılmalıdır.
Seralardaki giriş-çıkış
• x Seralardaki giriú-çkú ve havalandırma
havalandrma yerleriyerleri erginlerin
erginlerin girmesini
girmesini
önlemek amacı
önlemek amac ileile ince tel veya tül tül ile
ile kaplanmal,
kaplanmalı, nemnem vevescaklk
sıcaklık
artún önlemek
artışını önlemek için yeterli
yeterlihavalandrma
havalandırmayaplmaldr.
yapılmalıdır.
Biyoteknik
BiyoteknikMücadele:
Mücadele:
• x Seraya
Serayafidefide dikimi
dikimi ile
ile birlikte ilk ergin
birlikte ilk ergin uçuúunu
uçuşunubelirlemek
belirlemeküzere
üzeredekara
dekara
11adet sarı yapışkan tuzak bitkinin 10-15 cm üzerinden
adet sar yapúkan tuzak bitkinin 10-15 cm üzerinden aslr. asılır.
• x İlk
ølk ergin
ergin uçuşu
uçuúu belirlendikten
belirlendikten sonra sonra ise ise 10
10 m²'ye
m²’ye 11 tuzak
tuzak gelecek
gelecek
şekilde 3 m aralıklarla ardışık olarak, tuzaklar aynı şekilde
úekilde 3 m aralklarla ardúk olarak, tuzaklar ayn úekilde yerleútirilir. yerleştirilir.
• x Tuzaklar
Tuzaklar kirlendikçe yenisi ile
kirlendikçe yenisi ilede÷iútirilir.
değiştirilir.
Kimyasal Mücadele:
• Kimyasal Mücadele:
Yaprak başına 5 adet larva +pupa olduğunda ilaçlama yapılır.
x Yaprak baúna 5 adet larva +pupa oldu÷unda ilaçlama yaplr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Doz Son
Dekara 100 l suya ilaçlama
Formüla ile Hasat
Etkili madde ad
s- arasnda
ve oran
yonu ki
süre
(gün)
Acetamiprid %20 SP 30 g 30 g 3
(tarla) (sera)
Chlorpyrifos ethyl EC 200 ml 7
480 g/l
31
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Cypermethrin 200 EC 40 ml 7
g/l
Cypermethrin 250 EC 30 ml 7
g/l
Deltamethrin 25 g/l EC 100 ml 3
Fenpropathrin, 185 EC 100 ml 7
g/l
Imidacloprid 350g/l SC 100 ml 7
(serada damla
sulama)
Lambda EC 300 ml 7
cyhalothrin+
Buprofezin 20+100
g/l
Oxamyl, 100 g/l SL 6 lt (serada 3
damla sulama)
Oxamyl, 240 g /l SL 2.5 lt (damla 3
sulama)
Pirimiphos-methyl, EC 200 ml 3
500 g/l
Pyridaben %20 WP 100 g 3
32
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
DOMATES PASDOMATES
AKARI PAS AKARI
(Aculops lycopersici)
(Aculops lycopersici)
Tanımı ve Yaşayışı:
• Domates pas akarı sarımsı beyaz
renkte, hafif kambur, ince uzun, iğ
şeklindedir. Dişiler 140-180 mikron
boyundadır. Gözle görülmezler.
• Kışı, tarladaki bitki artıkları
arasında geçirir. Sıcaklığın yüksek
33
yetiútirilmemelidir.
x Hasattan sonra derin sürüm yaplmal, bitki artklar tarlalardan
uzaklaútrlmaldr.
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
x Domates tarlalarn çevreleyen alanlarda yabancotlar imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele: ølk görüldü÷ünde ilaçlama yaplmaldr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
Etkili madde ad Formülas- Doz Son ilaçlama ile Hasat
ve oran yonu 100 lt suya arasndaki süre (gün)
Pyridaben, %20 WP 75 g (sera) 3
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
34
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
KIRMIZIÖRÜMCEKLER
KIRMIZIÖRÜMCEKLER
İki noktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae)
øki noktal
Pamuk krmzörümcek
kırmızıörümceği (Tetranychus
(Tetranychus urticae)
cinnabarinus)
Pamuk krmzörümce÷i (Tetranychus cinnabarinus)
35
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Zarar Şekli:
• Kırmızıörümcekler bitkilerin özsuyunu emerek beslenirler.
• Bitki özsuyu emilen yaprak sararır.
• Yapraklar kıvrılır, dökülür.
• Verim %40-60 oranında düşer ve ürün kalitesiz olur.
• Çeşitli virüs hastalıklarının yayılmasına neden olurlar.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
• Domates, kavun, karpuz, hıyar, kabak, patlıcan, fasulye ve börülcede
zararlıdır.
• Birçok yabancıot türü de konukçusudur.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
• Seraya temiz fideler dikilmeli,
• Hasattan sonra bitki artıkları tarla ve seradan uzaklaştırılmalı,
• Ot çapasına önem verilmeli,
• Gereğinden fazla azotlu gübreler kullanılmamalı,
• Toprak işlemesi yapılarak kırmızıörümceklerin kışladıkları bitki
artıkları toprağa gömülmelidir.
Kimyasal Mücadele:
• Küçük yapraklı sebzelerde yaprak başına 3 adet, büyük yapraklı
sebzelerde 5 adet canlı Kırmızıörümcek bulunduğunda ilaçlama
yapılır.
36
x Toprak iúlemesi yaplarak krmzörümceklerin kúladklar bitki artklar
topra÷a gömülmelidir.
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Kimyasal Mücadele:
x Küçük yaprakl sebzelerde yaprak baúna 3 adet, büyük yaprakl
sebzelerde 5 adet canl Krmzörümcek bulundu÷unda ilaçlama
yaplr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Doz Son ilaçlama ile
Etkili madde ad ve Formülas- Dekara 100 l suya Hasat
oran yonu arasndaki süre
(gün)
Abamectin 18 g/l EC 25 ml 3
***Bifenthrin 100 g/l EC 70 ml 7
(Patlcan)
*Bromopropylate 500 EC 100 ml 14
g/l
Clofentezine 500 g/l SC 30 ml 3
* Dicofol 195 g/l EC 150 ml 7
Etoxazole 110 g/l SC 35 ml 3
* Fenazaquin 200 g/l SC 50 ml 3
* Fenpyroximate 50 g/l EC 75 ml 14
* Propargite 588 g/l EC 175 ml 14
* Propargite 790 g/l EC 75 ml 3
Pyrimidifen 104 g/l SC 30 ml 7
Spiromesifen 240 g/l SC 50 ml 3
* Tetradifon 75.2 g/l EC 150 ml 7
* Spesifik akarisit olup, sadece Krmzörümcek sorunu olan yerlerde
kullanlr.
** Akarisit+ Fungisit olup, Krmzörümceklerle birlikte külleme sorunu
olan yerlerde kullanlr.
*** ønsektisit+Akarisit olup, ayn anda Krmzörümcek ve böcek zarar
olan yerlerde kullanlr.
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
37
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
SEBZELERDE THRøPSLER
SEBZELERDE THRİPSLER
Tütün
Tütün thripsi
thripsi (Thrips
(Thrips tabaci)
tabaci)
Çiçek thripsi
Çiçek thripsi (Frankliniella occidentalis)
(Frankliniella occidentalis)
Tanımı
Tanmve veYaşayışı:
Yaúayú:
• x Ergini
Erginiyaklaşık
yaklaúk 11 mm boyunda sar sarı renkte
renkteveveçokçokhareketlidir.
hareketlidir.
• x Ergin
Erginvevelarvalar
larvalar yaprakların
yapraklarn alt alt yüzünde
yüzündebirlikte
birliktebulunurlar.
bulunurlar.
• x Sıcak
Scakbölgelerde
bölgelerde konukçu
konukçu bitkibitki buldukları sürece üremelerine
bulduklar sürece üremelerine devam
devam
ederler.
ederler.
• x Yılda
Ylda3-6,
3-6,en en fazla
fazla 10 döl verirler.
verirler.
Zarar Şekli:
Zarar ùekli:
• x Ergin
Erginvevenimfler
nimflerbitkilerin
bitkilerin yaprak,
yaprak, sapsap veve meyvelerinde bitkiözsuyu
meyvelerinde bitki özsuyuileile
beslenirler.
beslenirler.
• x Beslendiği
Beslendi÷i yapraklar
yapraklar bir birsüre
süresonra
sonra beyazımsı
beyazms veyaveya
gümüúgümüş rengini
rengini alr
alır
x Kurak geçen yerlerde zarar daha da fazladr.
• x Kurak
Virüs geçen yerlerde
hastalklarn zararı
taúr daha da
ve sa÷lkl fazladır.
bitkilere bulaútrrlar.
• Virüs hastalıklarını taşır ve sağlıklı bitkilere bulaştırırlar.
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
Zararlı Olduğu Bitkiler:
x So÷an, prasa, sarmsak, domates, kabak, kavun, karpuz, fasulye,
• Soğan, pırasa, sarımsak, domates, kabak, kavun, karpuz, fasulye,
patlcan, spanak, bezelye, yerelmas ve patateste zarar yaparlar.
patlıcan, ıspanak, bezelye, yerelması ve patateste zarar yaparlar.
MücadeleYöntemleri:
Mücadele Yöntemleri:KültürelKültürelÖnlemler
Önlemler
• Zararlı ile bulaşık bitki artıkları imhaedilmelidir.
x Zararl ile bulaúk bitki artklar imha edilmelidir.
Toprakişlemesi
• x Toprak iúlemesive ve yabancıot
yabancot mücadelesi
mücadelesi yaplmaldr.
yapılmalıdır.
Seralardaküçük
• x Seralarda küçük delikli
delikli tül
tül ile
ile havalandrma
havalandırmaaçklklar
açıklıklarıkapatlmaldr.
kapatılmalıdır.
KimyasalMücadele:
Kimyasal Mücadele:
Küçük yapraklı
• x Küçük yaprakl bitkilerde
bitkilerde yaprak
yaprak başına
baúna 10 adet, adet, büyük
büyük yaprakl
yapraklı
bitkilerde20
bitkilerde 20 adet
adet Thrips
Thrips oldu÷unda
olduğunda ilaçlama
ilaçlamayaplr.
yapılır.
• x Domates
Domatestarımı tarmyapılan
yaplan yerlerde
yerlerde özellikle
özellikle seracılıkta, Domates Lekeli
seraclkta, Domates Lekeli
Solgunluk
Solgunluk virüsüvirüsü varvar iseise ekonomik
ekonomik eşik dikkate alnmadan
eúik dikkate alınmadan trips
trips
bulaşmasını
bulaúmasnönlemekönlemek üzere mücadele
mücadele yaplr.
yapılır.
38
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
39
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
SEBZELERDE YAPRAKBøTLERø
SEBZELERDE YAPRAKBİTLERİ
Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii)
Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii)
Bakla yaprakbiti
Bakla yaprakbiti (Aphis
(Aphis fabae)
fabae)
ùeftali yaprakbiti
Şeftali yaprakbiti (Myzus
(Myzus persicae)
persicae)
Patates yaprakbiti (Macrosiphum euphorbiae)
Lahana yaprakbiti (Brevicoryne brassicae)
Tanımı
Tanmve veYaşayışı:
Yaúayú:
• x Vücutları
Vücutlar oval
oval biçimde
biçimde ve ve yumuşak
yumuúak olup,
olup, 1.5-3.0 mm boyunda
1.5-3.0 mm boyunda yeúil,
yeşil,
sarı, siyah renklerdedir.
sar, siyah renklerdedir.
• x Ergin
Ergin veve nimfleri
nimfleri bitkilerin
bitkilerin taze
taze sürgün,
sürgün, yaprak ve yaprak altlarnda
altlarında
toplu halde bulunur.
toplu halde bulunur.
• x Yaşayışlarına
Yaúayúlarna göre göretek tekve ve iki konukçulu
iki konukçulu türler iki
türler olarak olarak
gruba iki gruba
ayrlrlar.
ayrılırlar.
x Bölgelere ve türlere göre ylda 10-16 döl verirler.
• Bölgelere ve türlere göre yılda 10-16 döl verirler.
ZararŞekli:
Zarar ùekli:
x Bitki özsuyunu emerek
• Bitki özsuyunu emerek beslenirler.
beslenirler.
x Beslendikleri yapraklarda
• Beslendikleri yapraklarda ve ve taze
taze sürgünlerde
sürgünlerde kvrlmalar
kıvrılmalar veve úekil
şekil
bozukluklar oluúur.
bozuklukları oluşur.
Salgladklar tatlı
• x Salgıladıkları tatl madde
madde yaprağı
yapra÷ kaplar,
kaplar, üzerinde
üzerinde mantarlar
mantarlar geliúerek
gelişerek
yaprak kararr.
yaprak kararır.
Bitkilerde verim
• x Bitkilerde verim azalır
azalr veve kalite
kalitebozulur.
bozulur.
• Virüs hastalıklarını taşır ve sa÷lkl
x Virüs hastalklarn taúr ve sağlıklıbitkilere
bitkilerebulaútrrlar.
bulaştırırlar.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
• x Ispanak,
Ispanak,lahana,
lahana, kıvırcık
kvrck salata,
salata, kabak, karpuz,
karpuz, acur,
acur, hyar,
hıyar, domates,
domates,
patlıcan, bamya, sarımsak,
patlcan, bamya, sarmsak, karnabahar, karnabahar, patates ve kuşkonmazda
kuúkonmazda
zararyaparlar.
zarar yaparlar.
Mücadele Yöntemleri: Kültürel Önlemler
• Hasattan sonra toprak üstünde kalan bitki sapları ve yabancıotlar
imha edilmelidir.
• Seralarda havalandırma iyi bir şekilde yapılmalıdır.
40
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Mücadele Yöntemleri: Kültürel Önlemler
x Hasattan sonra toprak üstünde kalan bitki saplar ve yabancotlar
imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele:
x Seralarda havalandrma iyi bir úekilde yaplmaldr.
• Küçük yapraklı bitkilerde yaprak başına 10 adet, büyük yapraklı
Kimyasal Mücadele:
bitkilerde 20 adet ve daha fazla Yaprakbiti olduğunda ilaçlama yapılır.
x Küçük yaprakl bitkilerde yaprak baúna 10 adet, büyük yaprakl
bitkilerde 20 adet ve daha fazla Yaprakbiti oldu÷unda ilaçlama yaplr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Doz Son ilaçlama
Etkili madde ad ve Formülas- Dekara 100 lt suya ile Hasat
oran yonu arasndaki
süre (gün)
Azadiractin, 10 g/l EC 500 ml 3
Beta-cyfluthrin, 25g/l EC 50 ml 14
Chlorpyrifos-methyl, EC 375 ml 7
227 g/l
Clothianidin, % 50 WG 9g 1
Cyfluthrin 50 g/l EC 50 ml 14
Deltamethrin, 25 g/l EC 50 ml 3
Imidacloprid, 350 g/l SC 20 ml 7
Methomyl 200 g/l SL 250 ml (tarla- 3
sera)
Pirimicarb, % 50 WG 50 g 7
Pirimicarb % 25 WG 100 g 7
Pirimiphos-methyl 500 EC 100 ml 3
g/l
Pymetrozine %25 WP 40 g 3
Pymetrozine %50 WG 30 g 3
(tarla)
Tau-fluvalinate 240 g/l FL 20 ml 3
(tarla)
Thiamethoxam 240 g/l SC 15 ml 7
(tarla)
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
41
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Tanımı ve Yaşayışı:
• Erginleri 1-2 mm boyunda gri-siyah renktedir.
• Tanm ve Yaúayú:
Larvaları en fazla 3 mm boyunda beyaz-sarı renkte ve şeffaftır.
x Erginleri 1-2 mmtüm
• Erginleri bitkinin boyunda gri-siyah renktedir.
yapraklarında, larvaları galeri içinde bulunur.
x Larvalar en fazla 3 mm
• Sera koşullarında bütün mevsim boyunda beyaz-sar
boyunca,renkte
yazın ve yabancıotlar
úeffaftr. ve
Erginleriüzerinde
x sebzeler bitkinin tüm yapraklarnda,
görülürler. larvalar galeri içinde bulunur.
Serakoşullarında
• x Sera koúullarnda10bütün mevsim boyunca, yazn yabancotlar ve
döl verirler.
sebzeler
Zarar Şekli: üzerinde görülürler.
Sera koúullarnda
• x Dişiler yapraklarda 10 döl verirler.
küçük yaralar açar, buradan çıkan özsu ile beslenir
ve hücre
Zarar ùekli: bozulmasına neden olurlar.
• x BuDiúiler yapraklarda küçük yaralarküçük
beslenme delikleri sarararak lekeler meydana
açar, buradan çkan özsu getirir.
ile beslenir
• Larvalar yaprakların iki zarı
ve hücre bozulmasna neden olurlar. arasında kalan etli doku ile beslenir ve
x galeri oluştururlar.
Bu beslenme delikleri sarararak küçük lekeler meydana getirir.
• x Daha sonra zarar görmüş
Larvalar yapraklarn bölgeler
iki zar sararıp
arasnda kalankurur
etli ve
dokuyapraklar dökülür.
ile beslenir ve
• Genç bitki ve fidelerde
galeri oluútururlar. gelişmeyi geciktirirler.
• x Kalite
Dahave verim
sonra kaybına
zarar görmüú neden olurlar.
bölgeler sararp kurur ve yapraklar dökülür.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
x Genç bitki ve fidelerde geliúmeyi geciktirirler.
• x Domates, patlıcan,
Kalite ve verim biber,neden
kaybna fasulye, bezelye, bakla, marul, kabak, hıyar,
olurlar.
ıspanak, soğan ve pırasada zararlıdırlar.
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
x Domates,
Mücadele patlcan, biber, fasulye, bezelye, bakla, marul, kabak, hyar,
Yöntemleri:
Kültürel Önlemler: ve prasada zararldrlar.
spanak, so÷an
• Sera içi, çevresi ve fide yastıklarının çevresi yabancıotlardan
temizlenmelidir.
• Havalandırma açıklıkları ince tel ile kaplanmalıdır.
42
Kültürel Önlemler:
x Sera içi, çevresi ve fide yastklarnn çevresi yabancotlardan
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
temizlenmelidir.
x Havalandrma açklklar ince tel ile kaplanmaldr.
Bulaúk bitki
• x Bulaşık bitki artıkları
artklar imha
imha edilmeli
edilmeli ve ve bulaúk
bulaşık fideler
fideler seraya
seraya
dikilmemelidir.
dikilmemelidir.
x Toprak 10 cm derinli÷inde sürülerek topraktaki pupalar yok edilmelidir.
• Toprak 10 cm derinliğinde sürülerek topraktaki pupalar yok
Malçlama yaplarak topra÷n nemli kalmas ve pupalarn nemden
x edilmelidir.
çürümesi sa÷lanmaldr.
• Malçlama yapılarak toprağın nemli kalması ve pupaların nemden
çürümesi Mücadele:
Biyoteknik sağlanmalıdır.
Biyoteknik
x Seraya Mücadele:
fide dikimiyle birlikte, ilk ergin uçuúunu belirlemek üzere
dekara fide
• Seraya 1 adet tuzak birlikte,
dikimiyle aslr. ølk
ilkergin
ergin uçuúu
uçuşunubelirlendikten sonra,dekara
belirlemek üzere toplu
2
1tuzaklama
adet tuzakamacyla
asılır. İlk sar
erginyapúkan tuzaklar, sera
uçuşu belirlendikten içerisinde
sonra, 10 m ’ye
toplu tuzaklama
bir tuzak sarı
amacıyla gelecek úekildetuzaklar,
yapışkan 3 m aralklarla almaúk 10
sera içerisinde olarak yerleútirilir.
m2’ye bir tuzak
Tuzaklar bitkilerin 10-15 cm üzerine aslmaldr. Tuzaklarn
gelecek şekilde 3 m aralıklarla almaşık olarak yerleştirilir. Tuzaklar üzeri
kirlendikçe (tuza÷n yapúkan kuruyunca veya
bitkilerin 10-15 cm üzerine asılmalıdır. Tuzakların üzeri kirlendikçe sar rengini
kaybedince)
(tuzağın tuzaklarn
yapışkanı yerine yenisi
kuruyunca aslmaldr.
veya sarı rengini kaybedince) tuzakların
yerine yenisi
Kimyasal Mücadele: asılmalıdır.
Kimyasal
x Küçük Mücadele:
yaprakl bitkilerde yaprak baúna 4 adet, büyük yaprakl
• Küçük yapraklı
bitkilerde yaprak bitkilerde
baúna 10yaprak
adet başına 4 adet, büyük
larva oldu÷unda yapraklı
ilaçlama bitkilerde
yaplr.
yaprak başına 10 adet larva olduğunda ilaçlama yapılır.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
43
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
SEBZELERDE YEùøLKURT
SEBZELERDE YEŞİLKURT
[Heliothis
[Heliothis armigera, Heliothis viriplaca (=Heliothis
armigera, Heliothis viriplaca (=Heliothis dipsacea]
dipsacea]
Tanm ve Yaúayú:
x Kelebeklerin
Tanımı ve Yaşayışı:kanat açkl÷ 35-40 mm, bej-kahverengi veya yeúilimsi
renktedir.
• Kelebeklerin kanat açıklığı 35-40 mm, bej-kahverengi veya yeşilimsi
Larvalar 15-45 mm boyunda, kirli beyaz renkte ve üzeri klldr.
x renktedir.
x Olgun larvann
• Larvaları 15-45 mm vücudunun
boyunda,srt
kirliksmnda
beyaz renkteyeúilvekahverengi ve sar
üzeri kıllıdır.
renkte bantlar, yanlarda da sar renkli birer bant bulunur.
• Olgun larvanın vücudunun sırt kısmında yeşil kahverengi ve sarı
Kelebekleri
x renkte gündüz
bantlar, kuytu
yanlarda yerlerde
da sarı renklisaklanr,
birer bantgenellikle
bulunur.akúam üzeri
uçuúurlar.
• Kelebekleri gündüz kuytu yerlerde saklanır, genellikle akşam üzeri
Larvalar bitkilerin yaprak, meyve ve taze sürgünlerinde görülür.
x uçuşurlar.
x H. viriplaca
• Larvaları ylda 1,yaprak,
bitkilerin H. armigera
meyve ylda 3-5 döl
ve taze verirler.
sürgünlerinde görülür.
• Zarar ùekli: yılda 1, H. armigera yılda 3-5 döl verirler.
H. viriplaca
Zarar Şekli:
x Larvalar önce yapraklarda beslenir ve yenik ksmlar sararr ve kurur.
• x Larvalar önce yapraklarda
Daha sonra beslenir ve yenik
sebzelerin meyvelerini kısımlar
delerek içine sararır ve orada
girer ve kurur.
• Daha sonra sebzelerin meyvelerini delerek
beslenirler. Bunun sonuncunda meyveler çürür. içine girer ve orada
beslenirler. Bunun sonuncunda meyveler çürür.
ZararlOlduğu
Zararlı Oldu÷uBitkiler:
Bitkiler:
x Domates, biber, patlcan, bamya
• Domates, biber, patlıcan, bamya ve
ve fasulyede
fasulyedezararldr.
zararlıdır.
Mücadele
MücadeleYöntemleri:
Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
Kültürel Önlemler:
• Tarla ve çevresinde yabancıot temizliği yapılmalıdır. Hasattan sonra
x Tarla ve çevresinde yabancot temizli÷i yaplmaldr. Hasattan sonra
derin sürüm yapılmalıdır.
derin sürüm yaplmaldr.
• İlk yeşil meyveler oluştuğunda larva giriş deliği olan meyveler toplanıp
x ølk yeúil meyveler oluútu÷unda larva giriú deli÷i olan meyveler toplanp
imha edilmelidir.
imha edilmelidir.
Kimyasal Mücadele:
• Kimyasal
BitkilerdeMücadele:
%5 bulaşma olduğunda ilaçlama yapılır.
x Bitkilerde %5 bulaúma oldu÷unda ilaçlama yaplr.
44
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Doz Son
Dekara 100 lt ilaçlama
Etkili madde ad ve Formülasy suya ile Hasat
oran onu arasnda
ki süre
(gün)
Alphacypermethrin, EC 50 ml 14
100 g/l
Bacillus thuringiensis WG 100 -
berliner var. IU/100g
Kurstaki(32000
IU/mg )
Bacillus thuringiensis SC 300 ml. -
berliner var.
Kurstaki(24000
IU/mg )
Bifenthrin, 100 g/l EC 50 ml 7
Chlorpyrifos-ethyl, EC 180 ml 7
480 g/l
Cyfluthrin, 50 g/l EC 50 ml 14
Cypermethrin, 200 g/l EC 30 ml 7
Cypermethrin, 250 g/l EC 30 ml 7
Chlorantraniliprole % WG 12 g 1
35
Chlorantraniliprole+ SC 90 3
Abamectin 45+18
Deltamethrin, 25 g/l EC 50 ml 3
Emamectin- SG 30 g -sera 7
benzoate, %5
Esfenvalerate, 200 EC 60 ml 7
g/l
Indoxacarb 150 g/l SC 40 ml 3
Lambda cyhalothrin EC 50 ml 3
50 g/l
Methomyl % 90 SP 80 g 3
Novaluron 100g/l SC 60 ml - 5
Metaflumizone 240 SC 100 ml 3
g/l
Pyridalyl 500 g/l EC 20 ml 25 ml 3
(sera)
Zetacypermethrin EW 50 ml 7
100 g/l
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
45
SEBZELERDE DANABURNU
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
SEBZELERDE DANABURNU
(Gryllotalpa gryllotalpa)
Tanımı
Tanm veve Yaşayışı:
Yaúayú:
•Danaburnu
xDanaburnu erginlerierginleri 6-7boyunda,
6-7 cm cm boyunda,
açk
açık koyu
veya veya koyu kahverengi
kahverengi ve ve oldukçairi iri
oldukça
böceklerdir.
böceklerdir. Baú Baş ileri
ileri uzamıştır.
uzamútr.
•Danaburnu yaúamnn
xDanaburnu yaşamının ço÷unuçoğunu toprak
toprak
altnda geçirir.
altında geçirir.
•Genellikle yaúama
xGenellikle yaşama yeri yeri olarak,
olarak, galeri
galeri
Danaburnu ergini açmaya
açmaya uygun
uygun olanolankültüre alnmú;
kültüre alınmış;nemli,
nemli,
bolbol
humuslu,
humuslu,killi-kumlu
killi-kumlu topraklar seçerler.
toprakları seçerler.
•Geceleriveveçok
xGeceleri çokbulutlu
bulutlugünlerde
günlerdefaaliyet
faaliyet
gösterirler.
gösterirler.
Zarar
Zararùekli:
Şekli:
•Erginve
xErgin nimfleritoprak
ve nimfleri toprak içinde
içinde galerigaleri
açarak
açarak ilerlerken
ilerlerken rastladklar
rastladıkları tohum, tohum, kök,
kök, yumru
yumru
gibi hergibitürher tür materyali
bitkisel bitkisel materyali
kemirerek
kemirerek zarar verirler.
zarar verirler.
xÖzellikle
•Özellikleyeni dikilmiú
yeni dikilmişveya
veya yeni
yeniçimlenmiú
çimlenmiş
sebze
sebze fidelerinin
fidelerinin köklerini
köklerini keserek
keserek
Danaburnu ergini, larvas kurumalarna neden olur ve yumrulu
kurumalarına neden olur ve yumrulu
ve zarar úekli sebzelerin dedeyumrularn kemirirler.
sebzelerin yumrularını kemirirler.
xÜlkemizin her tarafnda yaygndr.
•Ülkemizin her tarafında yaygındır.
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
Zararlı Olduğu Bitkiler: xÇok sayda bitkide zarar yapmaktadr. En
çok sebzeler,
•Çok sayıda bitkide zarar yapmaktadır. En çokçeltik, bu÷day,
sebzeler, msr,
çeltik, buğday,
ayçiçe÷i,
mısır, ayçiçeği, tütün, pamuk, tütün, meyve
süs bitkileri, pamuk,ve süs bitkileri,
orman meyve
fidanlarında
zarar yapar. ve orman fidanlarnda zarar yapar.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
•Toprağın zamanında ve iyi şekilde işlenmesiyle de zararlının toprak
altında bulunan yaşam ortamları bozularak açığa çıkan yumurta, nimf
ve erginlerinin sıcak ve doğal düşmanlar tarafından imhası sağlanmış
olmaktadır.
•Zararlının, gübreli ve sıcak toprakları sevmesinden hareketle, bahçelerin
uygun yerlerine yaz sonuna doğru yanmamış çiftlik gübresi kümeleri
46
altnda bulunan yaúam ortamlar bozularak aç÷a çkan yumurta, nimf
ve erginlerinin scak ve do÷al düúmanlar tarafndan imhas sa÷lanmú
olmaktadr.DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
xZararlnn, gübreli ve scak topraklar sevmesinden hareketle,
bahçelerin
Elma a÷ kurduuygun yerlerine
ve elma yazmücadelesi
içkurdu sonuna do÷ru yanmamú
yaplyorsa, ayrcaçiftlik
armut gübresi
kümeleri
kaplannabraklarak
karú ilaçlamailkbaharda burada toplanan nimf ve erginlerin
gerekmeyebilir.
bırakılarak
öldürülmesiilkbaharda
popülasyonu burada toplanan
azaltma nimf oldukça
bakmndan ve erginlerin öldürülmesi
yararldr.
popülasyonu azaltma
Kimyasal Mücadele: bakımından oldukça yararlıdır.
Kimyasal Mücadele:
xBulunduklar yerde mutlaka zarar yapmalar nedeniyle yo÷unluklarna
•Bulundukları
baklmaksznyerde mutlaka
mücadeleye zarar yapmaları nedeniyle yoğunluklarına
geçilmelidir.
bakılmaksızın mücadeleye geçilmelidir.
xBir yerde bulunup bulunmadklar; yenik bitki, açtklar galeri, nemli
•Bir yerde bulunup
topraklarn bulunmadıkları;
1 cm altndaki yüzeyselyenik
kaz bitki, açtıkları
izlerinin galeri, nemli
incelenmesi ile
toprakların
anlaúlabilir.1 cm altındaki yüzeysel kazı izlerinin incelenmesi ile
anlaşılabilir.
xÜlkemizin de÷iúik bölgelerinde erken ilkbahardan ekim ay sonuna
•Ülkemizin değişikyaplabilir.
kadar mücadele bölgelerinde erken ilkbahardan ekim ayı sonuna kadar
mücadele yapılabilir.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Son ilaçlama
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar veDoz
Dozlar ile hasat
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
100 l arasndaki
suya süre(gün)
Chlorpyrifos Ethyl 480 g/l EC 150 ml
Doz 14
Son
Dimethoate 400 g/l EC 80 ml 7 ile
ilaçlama
Etkili madde ad ve
Omethoate 565 g/l Formülasyonu
SL 100 ml 21
Hasat
oran 10 kg kepek+
Phosalone, %30 WP 200 g arasndaki
14
Phosalone, 350 g/l EC 500 g úeker
150 ml süre14(gün)
Fenthion 525 g/l
Chlorpyrifos- WP EC 400
150 g
ml 21
-
ethyl%25
47
xEkim nöbetinde,
DOMATESTel kurdu bulunan
HASTALIK tarlalarda zarardan aúr etkilen
ve ZARARLILARI
konukçular ekilmemelidir.
Kimyasal Mücadele:
olarak m2’de 6 ve
xOrtalamaSEBZELERDE daha fazla sayda larva mevcutsa
TELKURDU
ilaçlama yaplmaldr.
(Agriotes spp.)
Tanımı ve Yaşayışı:
•Türlere göre değişmekle birlikte, erginlerin renkleri genellikle grimsi veya
kahverengimsi siyahtır.
•Erginler sırtüstü çevrildiklerinde sıçrayıp ters dönerler ve bu sırada "çıt"
diye ses çıkarırlar.
•Larva uzun silindir şeklinde, sert vücutlu ve parlak görünümde,
kahverenginde veya kiremit rengindedir.
•Olgun larva 2-3 cm boyundadır.
•Kışı larva veya ergin halde toprak içinde geçirirler. İlkbaharda havaların
ısınmasıyla birlikte larvalar toprak yüzeyine yaklaşarak beslenirler.
Zarar Şekli:
•Esas zararı larvalar yapar.
•Larvalar bitki köklerini kemirerek, kalın kök ve yumruların içine girerek
zararlı olurlar.
•Ayrıca yaralanma yerlerinden patojen bakteri ve funguslar bitkiye girerek
çürümeler meydana getirebilirler.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
•Yaz sonu veya sonbahar başında yapılacak toprak işlemesi sayesinde
larvaların sıcak ve kurak şartlarda bırakılarak ölmesi sağlanabilir.
•Ekim nöbetinde, Tel kurdu bulunan tarlalarda zarardan aşırı etkilenen
konukçular ekilmemelidir.
48
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Kimyasal Mücadele:
•Ortalama olarak m2’de 6 ve daha fazla sayıda larva mevcutsa ilaçlama
yapılmalıdır.
Hastalk Belirtisi:
x Hastalk etmeni Tospovirus grubuna dahil bir virüsdür.
x Virüs Thirips türleri ile aktif olarak taúnr.
x Domates yapraklarnda bronzlaúma, kvrlma, nekrotik çizgiler ve
benekler oluúur.
x Yaprak sap, gövde ve yeni geliúen sürgünlerde koyu kahverengi
sürgünler gözlenir.
x Sürgün ucunda geriye do÷ru ölüm, bitkide tek yönlü bodurluk ve
solgunluk tipik belirtisidir.
x Olgun meyve üzerinde açk krmz veya sar alanlar görülür.
x Yapraklarda klorotik çizgili lekeler veya nekrotik noktalar görülür.
x Biberde olgun meyvede iç içe sar halkalar görülür. 49
x Marulda bitkinin tek tarafnda yapraklarda klorotik lekeler görülür ve
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
DOMATES LEKELø
DOMATES SOLGUNLUK
LEKELİ SOLGUNLUK VøRÜSÜ
VİRÜSÜ
(Tomato Spotted Wılt Tospovirus)
(Tomato Spotted Wlt Tospovirus)
HastalkBelirtisi:
Hastalık Belirtisi:
Hastalketmeni
• x Hastalık etmeniTospovirus
Tospovirus grubuna
grubuna dahil
dahil bir
bir virüsdür.
virüsdür.
VirüsThirips
• x Virüs Thiripstürleri
türleri ile
ile aktif
aktif olarak
olarak taúnr.
taşınır.
Domates yapraklarında
• x Domates yapraklarnda bronzlaşma,
bronzlaúma, kıvrılma,
kvrlma, nekrotik
nekrotik çizgiler
çizgiler ve
ve
benekleroluşur.
benekler oluúur.
Yapraksapı,
• x Yaprak sap,gövde
gövde ve ve yeni
yeni gelişen
geliúen sürgünlerde
sürgünlerde koyu
koyu kahverengi
kahverengi
sürgünlergözlenir.
sürgünler gözlenir.
Sürgünucunda
• x Sürgün ucunda geriye
geriye doğru
do÷ru ölüm,
ölüm, bitkide
bitkide tektek yönlü
yönlü bodurluk
bodurluk veve
solgunluk tipik belirtisidir.
solgunluk tipik belirtisidir.
Olgunmeyve
• x Olgun meyveüzerinde
üzerinde açıkaçk kırmızı
krmz veya
veya sar
sarıalanlar
alanlargörülür.
görülür.
• Yapraklarda klorotik çizgili lekeler veya nekrotiknoktalar
x Yapraklarda klorotik çizgili lekeler veya nekrotik noktalargörülür.
görülür.
Biberdeolgun
• x Biberde olgunmeyvede
meyvede iç iç içe
içe sarı
sar halkalar
halkalargörülür.
görülür.
Maruldabitkinin
• x Marulda bitkinintek
tektarafında
tarafnda yapraklarda
yapraklarda klorotik
klorotik lekeler
lekeler görülür
görülür ve
ve
renk de÷iúimi göbe÷e kadar
renk değişimi göbeğe kadar ilerler. ilerler.
Marulbitkisinde
• x Marul bitkisindetektek taraflı
tarafl gelişme
geliúme gerili÷i
geriliğiolur.
olur.
• Biberlerde bitkinin tamamında bodurluk, sararma ve solgunluk
görülür.
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
• Polifag olup, çok geniş bir bitki grubunu hastalandırmaktadır.
Mücadelesi:
Kültürel Önlemler:
• Tohum yatağı hazırlanırken alan yabancı otlardan ve süs bitkilerinde
temizlenmelidir.
• Üretim alanlarında yabancı otlarla mücadele edilmelidir.
• Üretim alanında thiripslerle mücadele edilmelidir.
50
x Tohum yata÷ hazrlanrken alan yabanc otlardan ve süs bitkilerinde
temizlenmelidir.
DOMATES yabanc
x Üretim alanlarnda HASTALIK otlarlavemücadele
ZARARLILARI
edilmelidir.
x Üretim alannda thiripslerle mücadele edilmelidir.
DOMATES MOZAYøK VøRÜSÜ
DOMATES MOZAYİK VİRÜSÜ
(Tomato
(Tomato Mosaic Tobamovrus)
Mosaic Tobamovırus)
Hastalık Belirtisi:
Hastalk Belirtisi:
• x Hastalık
Hastalk etmeni
etmeni Tütün mozaik virüsüdür.
Tütün mozaik virüsüdür.
• x Hastalıklı
Hastalkl bitki artklar, yabanc otlar,
bitki artıkları, yabancı otlar, sigara
sigara veve tütün
tütün kırıntılarında
krntlarnda
yaşayışını sürdürebilir.
yaúayún sürdürebilir.
• x Konukçularından
Konukçularndan mekanik olaraktaúnr.
mekanik olarak taşınır.
• x Yapraklar
Yapraklar üzerinde açk yeúil, sar ve
üzerinde açık yeşil, sarı ve koyu
koyu yeşil
yeúil renkte mozaik lekeler
renkte mozaik lekeler
görülür.
görülür.
• x Yapraklarda
Yapraklarda kıvrılma
kvrlma görülür
görülür veve yapraklar
yapraklar esnekliğini
esnekli÷ini kaybederek
kaybederek
kırılgan bir yapı alır.
krlgan bir yap alr.
• x Bitkilerde
Bitkilerde bodurluk oluşur.
bodurluk oluúur.
• x Yapraklarda mor renk oluşumu görülür.
Yapraklarda mor renk oluúumu görülür.
• x Yaprak ve meyvelerde uzun kahverengi
Yaprak ve meyvelerde uzun kahverengi çizgiler çizgilergörülür.
görülür.
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
• Hastal÷n Görüldü÷ü
Bütün sebzeler, tütünBitkiler:
ve yabancı otlar etmenin konukçusudur.
x Bütün sebzeler,
Mücadelesi: Kültürel tütün ve yabanc otlar etmenin konukçusudur.
Önlemler:
Fidelikte veKültürel
• Mücadelesi: tarlada şüpheli görülen bitkiler imha edilmelidir.
Önlemler:
• x Bakım işlemlerinden önce eller
Fidelikte ve tarlada úüpheli görülen bol bitkiler
sabun imha
ve suedilmelidir.
ile yıkanmalıdır.
• Fidelikte ve tarlada sigara ve tütün içilmemelidir.
• Tütün artıkları herhangi bir amaçla kullanılmamalıdır.
• Bakım işlerinde kullanılan aletler %5 lik hipolu su ile dezenfekte
edilmeli.
• Hasattan sonra bitki artıkları imha edilmelidir.
• En az 2 yıllık Ekim nöbeti uygulanmalıdır.
• Sertifikalı tohum kullanılmalıdır.
51
edilmeli.
x Hasattan sonra bitki artklar imha edilmelidir.
x En az 2 yllk Ekim nöbeti uygulanmaldr.
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
x Sertifikal tohum kullanlmaldr.
HIYAR MOZAYøK VøRÜSÜ
(Cucumber
HIYAR Mosac
MOZAYİKCucumovirus)
VİRÜSÜ
(Cucumber Mosaıc Cucumovirus)
Hastalk Belirtisi:
x Hastal÷n etmeni Hyar mozaik virüsü ve bu virüsün rklardr.
xHastalık
HastalklBelirtisi:
bitki artklarnda ve yabanc otlarda yaúamn devam etti-
Hastalığın etmeni Hıyar mozaik virüsü ve bu virüsün ırklarıdır.
• rebilir.
Hastalıklıotlar
x• Yabanc bitki artıklarında
virüsü ve yabancıtaúyabilir.
belirti göstermeden otlarda yaşamını devam etti
rebilir.
x Etmen yabanc ot tohumlar, mekanik olarak ve yaprak bitleri ile
Yabancı otlar virüsü belirti göstermeden taşıyabilir.
• yaylr.
• Etmen yabancı
x Hastal÷n ot tohumları,
ilk belirtisi yapraklardameka nik olarak
damarlar ve yaprak
arasnda bitleri ile
küçük yeúilimsi
yayılır.
lekeler úeklinde görülür.
Hastalığın
x• Daha sonrailk bubelirtisi
lekelerinyapraklarda
úiddetlendi÷idamarlar arasında
ve yayld÷ görülür.küçük yeşilimsi
lekeler şeklinde görülür.
x Bitkide bodurluk ve yapraklarnda deformasyon oluúur.
Daha sonra
x• Yapraklar bu lekelerin
arasnda görülen şiddetlen diği ve yayıldığı görülür.
lekeler kabarcklaúr.
• Bitkide bodurluk ve yapraklarında
x Benzer lekeler ve kabarcklar meyvede deformasyon
de görülür.oluşur.
• Yapraklar arasında görülen lekeler kabarcıklaşır.
x Bitkide kol atma yavaúlar ve meyvede úekil bozukluklar görülür.
• Benzer lekeler
Hastal÷n Görüldü÷ü ve kabarcıklar
Bitkiler: meyvede de görülür.
• Bitkide kol atma yavaşlar
x Hyar, kavun, karpuz, kabak, ve meyvede şekil bozuklukları
muz, domates, görülür.
biber, börülce ve msr
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
etmenin konukçular arasndadr.
• Hıyar, kavun, karpuz, kabak, muz, domates, biber, börülce ve mısır
etmenin konukçuları arasındadır.
Mücadelesi: Kültürel Önlemler:
• Hastalıklı bitkilerden tohum alınmamalıdır.
• Hastalıklı bitkiler imha edilmelidir.
• Bakım işlerinden önce eller bol sabun ve su ile yıkanmalıdır.
• Tarla yabancı otlardan temizlenmelidir.
• Sertifikalı tohum kullanılmalıdır.
52
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Domates Tarlalarnda Sorun Olan Yabanc
Otlara Karú Kullanlan Herbisitler,
Domates Tarlalarında Sorun Olan Yabancı Otlara Karşı Kullanılan
Dozlar ve Uygulama
Herbisitler, ùekilleri
Dozları ve Uygulama Şekilleri
Canavar otlarını
x Canavar
• otlarn geniú
geniş yaprakl
yapraklı birçok
birçok kültür
kültür bitkisinde
bitkisinde görmek
görmek
mümkündür ancak özellikle ayçiçeği, tütün, domates, patlıcan,patlcan,
mümkündür ancak özellikle ayçiçe÷i, tütün, domates, bezelye,
bezelye, mercimek,
mercimek, bakla, nohut bakla, nohut önemli
ve havuçta ve havuçta
derecede önemli derecede
zararlara neden
zararlara neden olmaktadr. Bu yabanc otla bulaúkllk
olmaktadır. Bu yabancı otla bulaşıklılık çok ağır olduğu durumlarda çok a÷r
oldu÷ubitkilerinde
kültür durumlarda kültür
verim bitkilerinde
kaybı % 100’lereverim kayb
kadar % 100’lere kadar
çıkabilmektedir.
çkabilmektedir.
• Bu yabancı otla mücadelede, canavar otlarının tohumlarından ari temiz
x Bu yabanc otla mücadelede, canavar otlarnn tohumlarndan ari
tohum kullanmalı, canavar otlarıyla bulaşık tarlada kullanılan tarımsal
temiz tohum kullanmal, canavar otlaryla bulaúk tarlada kullanlan
alet veya makinelerin, bulaşık olmayan tarlada kullanmadan önce
tarmsal alet veya makinelerin, bulaúk olmayan tarlada kullanmadan
çok iyi bir şekilde temizlenmiş olmasına özen gösterilmeli, canavar
önce çok iyi bir úekilde temizlenmiú olmasna özen gösterilmeli,
otlarıyla
canavar bulaşık tarlalarda
otlaryla bulaúkkonukçusu
tarlalarda olmayan
konukçusu kültürolmayan
bitkileriylekültür
uzun
süreli münavebe yapılmalı, tarla veya seralarda
bitkileriyle uzun süreli münavebe yaplmal, tarla veya seralarda görülen canavar
otları
görülen çiçeklenmeden
canavar otlarönce elle çekilerek
çiçeklenmeden önceayrıellebir yerde yakılmalı
çekilerek ayr bir
veya
yerde çok derine
yaklmal veya gömülmelidir. Canavar otlarıyla
çok derine gömülmelidir. Canavar mücadelede
otlaryla
solarizasyon oldukça etkilioldukça
mücadelede solarizasyon bir yöntem
etkiliolduğu için özellikle
bir yöntem sera
oldu÷u için bitkileri
özellikle
yetiştiriciliğinde solarizasyonsolarizasyon
sera bitkileri yetiútiricili÷inde yapılmalıdır. Bu yabancı
yaplmaldr. Buotla Kimyasal
yabanc otla
Mücadelede
Kimyasal domateste ruhsat
Mücadelede almış herbisit
domateste bulunmamaktadır.
ruhsat almú herbisit
bulunmamaktadr.
53
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
54
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
55
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
56
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
57
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
58
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
59
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
60
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
61
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
62
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
63
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
64
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
65
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
66
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
67
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
68
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
69
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
70
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
71
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
72
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
73
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Milga ren 36 SL 360 g/l Sv Formülasyonlar (SL ) Agrofos 100 EC 100 g/l
Castgaren 360 g/l Previcur Energy 530+310 Needful 100 EC 100 g/l
Tanjant 30 L 360 g/l SL 840 g/l Fullpas 100 EC 100 g/l
Tagiant 30 L 360 g/l PHOSPHOROUS ACID Penviral 100 EC 100 g/l
Sound 360 SL 360 g/l Sv Formülasyonlar (SL ) Penrival 100 EC 100 g/l
Fertazol 30 L 360 g/l Agri-Fos 400 400 g/I Penkozol 100 EC 100 g/l
Cangaren 360 g/l Proguard 600 600 g/l øzolas 100 EC 100 g/l
Agrogaren 30 L 360 g/l ZOXAMIDE+MANCOZEB Emerald 100 EC 100 g/l
BACILLUS SUBTILlS QST Suda Da÷labilen Granül BOSCALlD+PYRACLOSTRO
713 IRKI FormÜasyonlar (WG ) BIN
Sv Formülasyonlar (SC ) Electis 75 WG 8.3+66.7 % Suda Da÷labilen Granül
Serenade SC 13.4 g/l BAKIR SÜLFAT (COPPER Formülasyonlar (WG )
TRICHODERMA SULFATE)+MANCOZEB+CY Signum WG 26.7+6. 7
HARZIANUM MOXANøL %
Sv Formülasyonlar (FL ) Islanabilir Toz bellis 25,2+12,8
Trichoflow 1 milyarspor/l Formülasyonlar (WP ) DIMETHOMORPH+COPPER
TRICHODERMA HARZIANUM Trimiltox Max 30+13.3+4 OXYCHLORIDE
(RIFAl IRK KRL-AGZ 400) PENCONAZOLE Islanabilir Toz
Islanabilir Toz Sv Formülasyonlar (EC ) Formülasyonlar (WP )
Formülasyonlar (WP ) Topas 100 Ec 100 g/l Forum BI u 6+40 %
T - 22 Planter 400 Topas 100 Ec 100 g/l AZOXYTROBøN Sv
-Box milyonspor/gr Kopuz 100 EC 100 g/l Formülasyon(SC)
STREPTEOMYCES LYDøCUS Topzone 100 EC 100 g/l Quadris 250 g/l
WYEC 108 Topzim 100 EC 100 g/l TOLYLFLUANID
Suda Çözünen Toz Shopaz 100 g/l Islanabilir Toz
Formülasyonlar (SP) Sunflor EC 100 100 g/l Formülasyonlar (WP)
Actinovate SP 0,0371 Topgan 100 EC 100 g/l Euparen Multi WP 50 50%
% Titanic 100 EC 100 g/l PYRIMETHANIL
PROPAMOCARB +FOSETYL Top-Up 100 EC 100 g/l Sv Formülasyonlar (SC )
74
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
75
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
76
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
Rusya’ya ihracat
edilecek ürünlerde
kullanlmamal
AB’ye ihracat
edilecek ürünlerde
kullanlmamal
77
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
78
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
79
DOMATES HASTALIK ve ZARARLILARI
80