Mirzə ƏLƏKBƏR Sabir

Sabir Mirz l kb r
Seçilmi s rl ri
Bu s ri yi ib bir araya g tir n :

Ibrahim cabbarı
laq m lumatı :
E-poçta : info.ibrahim@gmail.com
Yahoo : turk.lo0ve
Msn : ebrahim_jabbary@hotmail.com
Skype : ibrahim.jabbari
Websit : www.azelim.com
ARZU
N d rs olaydı, n m kt b, n elmü s n t olaydı!

N d rs , m kt b , elm , filan hac t olaydı!
N s nd li, n qaranda , n lövhü miz, n t ba ir,

N d ft r , q l m , ka ıza bu r b t olaydı!
N m dr s , n mü llim, n bu üsuli-c did ,

V n u aqlarımızda bu qabiliyy t olaydı!
N hlimizd ayıqlıq lam ti görün ydi,

N bir para oxumu larda bu z kav t olaydı!
N hüsn olaydı cavanlarda mr-mill t qar ı,

N bu cavanlar olaydı v n bu mill t olaydı!
Dü ydi da gün kim, q zet-m zet sözü çıxdı,

Q zet i in tör d n nab kar l n t olaydı!
N günd , h ft d , ayda çıxan q zet v n jurnal,

N m tb , n müh rrir v n t ba t olaydı!
N rq olaydı, n qsayi- rq, h m n Japonya,

N onların hün ri x lq d rsi-ibr t olaydı!
N "N fxi Sur C hangir", n "M lik-Müt k llim",

N b zi ki v ri- randa bu l cac t olaydı!
N Türky d bu qanun- sasi n r olunaydı,

N bi d b yeni türkl rd bunca cür t olaydı!
N xortlayaydı bu kl il "Molla N sr ddin", ey ka !

N kalba S bzalılarda bu xovfü v h t olaydı!
köhn l rd n c b kim, utanmayıb da deyirl r:
G r k bu sr gör boyl , boyl ad t olaydı!
Bu bi üurların a lına, k malına bax bir!

Qadam k malınıza! Barı sizd qeyr t olaydı!
AD M AD M EYL Y N PARADIR
Ad mi ad m eyl y n paradır,
Parasız ad min üzü qaradır,
Qoy n slin, n cab tin olsun,

N n ciban hal tin olsun,
Ba -ayaq eyb içind olsan da -

T k bu al md dövl tin olsun;
Parasız ad min üzü qaradır.
Olmasın f hmin, qlin, idrakın,

Var n q m, ta ki, vardır mlakın;
At i-xan suzi-mill t ik n --
H r k sin s cd gahıdır xakın;
Olmayır, olmasın da insafın,

Dut qanın i içr snafın,
ki, var ld be puçuq quru un --
Möt b rs n gözünd rafın;
AY CAN! AY CAN!
Dü dü bütün q zetl r qiym td n, ay can, ay can!....

Xalqın canı qurtardı töhm td n, ay can, ay can!....
Qıl yaymayırdı sla zalımların gözünd n,

Rüsvay idik cahanda m lunların sözünd n,
Ax, ax! N yax ı oldu, i dü dü öz-özünd n,
ll m mi qutardıq z hm td n, ay can, ay can!....
Badi-s ba, apar ver, Molla Q vama müjd ,

Yazsın, de, L nk randa Molla S lama müjd ,
Söyl , da yetirsin cüml vama müjd ;
Munb rd r qs g lsin behc td n, ay can, ay can!....
rz et b ar t il Qafqaydakı vücud :
Jurnal, q zet qapandı, durma, yıxıl sücud ,
H r n bilirs n eyl qeyb td , rüb rüd ,
Yazmaz d xi yazanlar bid td n, ay can, ay can!....
Get Qübb y s lam et Molla Hacı Babay ,

Söyl tutuldu cuml jurnal, q zet v bay ,
Mömün müridl r il dur qo s da-s day ,
Ümm tl rin yı ılsın h r k td n, ay can, ay can!....
Yatdı q zet yazanlar, furs t d xi sizindir,

Qar ıda var orucluq, söhb t d xi sizindir,
M scidd m nb r üzr l n t d xi sizindir,
Ayrılmayın ölünc l n td n, ay can, ay can!....
AD T M Z DA D D VA GÜNÜ
Ad timiz da idi d va günü

Tullarıdıq ld sapan qıjhaqıj.
H r k s d ys ydi ed rdi haman

Bir neç gün ahü f an, ufhauf.
M rh m olurdu, sa alırdı yara,

ld qalırdı yen can sapbasa ;
ndi revolverdi, dönüm ba ına,

Nag h olur güll f an partapart.
Onda görürs n yıxılıb yanbayan

Bir neç növr st cavan laybalay.
Tüf bel dövran ki, b dt r olur

Seyri-f l k, dövri-zaman ilb il!
Mill ti-islam qırır bir-birin,

Allah aman, bu n yaman qırhaqır!
Qarda a bax qarda ını öldürür,
V h i olub hli-c han s rb s r.
Mill ti gördükc bel h rcü m rc

Könlüm olur dopdolu qan qatbaqat.
Böyl ged rs Bakı ld n ged r,

Qalmaz m vad aman hiç, hiç!
Bari, xudaya, özün islah qıl,

ed l r pirü c van sülh, sülh!
EYL D Y M N EY -Q LYANIN ÜÇÜNDÜR
Ah eyl diyim n eyi-q lyanın üçündür,

Qan a ladı ım q hveyi-fıncanın üçündür;
V z eyl diyim h dy vü ehsandan ancaq

Ümd q r zim kis vü h myanın üçündür;
S rk t liyim xirm ni-bu dalar ucundan,

A ift liyim s rv tü samanın üçündür;
F r eyl diyim sin mi h r gün q d mind ,--

K skin t m im süfr d ki nanın üçündür;
Bimar t nim küft vü bozba l mind n,

Xunin ciy rim dolma-badımcanın üçündür;
A zım dolusu nem ti-firdovs dedikd ,--

Bo qabda qara gözlü fisincanın üçündür;
V sf eyl diyim zövql nhari-behi ti,--
Kövs r m z li rb ti-reyhanın üçündür;
Gördüm ki, plov bi m d dir, aclı a dözdüm,

Bildim bu t darük bi-ehsanın üçündür.
Ax, birc gör ydim s ni, ey sevgili varis,

Meylim s n il d sti-z r f anın üçündür!
Müniml r can ver, könül, uyma füq ray ,

Sin md s ni b sl diyim anın üçündür.
Ahın r ri etm z s r bir k s , Hop-hop,

Bu od s nin ancaq alı an canın üçündür....
Yan, dinm , s n allah!

Qan, dinm , s n allah!
H q söyl mi olsan,
Dan, dinm , s n allah!
AMMA, MILL T A!....
Moldayı, gördün n iqdam etdi?! Amma, mill t a!....

Az zamanda n? s?r?ncam etdi?! Amma, mill t a!....
Öz gücün h r qövm ifham etdi?! Amma, mill t a!....
Varlı ın m rdan elam etdi?! Amma, mill t a!....
Moldayı, gördün n iqdam etdi?! Amma, mill t a!..
Basdı, keçdi hli- ran qatladı h r mill ti,

Bildi q drin, aldı haqqın, qovzadı milliyy ti,
Aldı ı m rut ni parlatdı parlaq qeyr ti,
hs nüllah, himm ti-tam etdi?! Amma, mill t a!....
ba ında yl n k sl r x yan td n s va,

Vay, yanıldım, qoy deyim, h , lap s daq td n s va
Etm z oldu bir n f r olsun da xidm td n s va,
Var-yoxun h p b zli-islam etdi! Amma, mill t a!....
Moldayı, gördün n iqdam etdi! Amma, mill t a!....
ql heyrandır ki, saysin bir-bir hrarın i in,

Qanmaq olmur, anlamaq olmur Sip hdarın i in,
Yefremin, ya Ba ırın, yainki S ttarın i in,
M rh balar! V h, n ncam etdi! Amma, mill t a!....
Eyl sin S ttarü Ba ır ba qa bir iyma, neçin?

Ya hökum t eyl sin hrarl d va, neçin?
Qanmıram, lqiss , s rdari-Bahadir ya neçin
Ba ırı t slim S msam etdi?! Amma, mill t a!....
Get, daha ol arxayın, yat, eyl m s rs m, ki i!

Parladı, meydana çıxdı mill t, etm q m, ki i!
Qoy bizi t qdir edib d söyl sin al m, ki i,
ktisabi-izz ti-nam etdi! Amma, mill t a!....
BAKIDA B R K NDD MÜHAV R
K ndli:
-- Denilir, elm oxuyun, sözl ri h r anda biz ,

Bunu t sdiq ediyor ayeyi-quran da biz ,
Axund:
-- Hansı qurandır ki, onda yazılmı bu x b r?

i mollası yazan türkic quransa g r,
M n onun yazdı ı qurana yavıq durmayıram,
Ma a il yapı ıb, l d bel vurmayıram.
K ndli:
-- Xub, buyur sünni yazan bir neç t fsiri oxu,

Elmin icabı üçün ondakı t qdiri oxu!
Axund:
-- Ox, apar bir yana at sünni yazan t fsiri!

Ba ına d ysin onun t rcüm si, t hriri!
Bizl r molla filank s yazan asar g r k!
Biz olaq ondakı m zmun x b rdar g r k!
K ndli:
-- yazıb: yer öküzün buynuzu üstünd durur,

Biz g r kdir inanaq ki, ki i boyl buyurur?!
Axund:
-- Buna übh n d var?
K ndli:
-- lb tt , inanmam bu söz !
Axund:
-- N l tulla, a gavur, kk ediyorsan öküz ?!

B SD R, BU Q D R BA LAMA F RYAD , K NÇ !
B sdir, bu q d r ba lama f ryad , kinçi!

Qoyma özünü tülkülüy , ad , kinçi!
Bir üzrl h r günd g lib durma qapımda,

Yalvarma m n , boynunu k c burma qapımda,
Gahi ba ına, gah dö ün vurma qapımda,
L v olma, d b gözl bu m vad , kinçi!
Lal ol, a g d , ba lama f ryad , kinçi!
Xo keçm di il çöllüy , dehqan , n borcum?

Ya madı ya ı , bitm di bir dan , n borcum?
sdi qara yel ç ltiy , bostan , n borcum?
Getdi m n n f hl liyin bad , kinçi?!
La -la danı ıb ba lama f ryad , kinçi!
Aldı dolu ld n s rü samanını, neylim?

Yainki ç yirtk yedi bostanını, neylim?
Verdin keç n il borcuna yor anını neylim?
Ol indi palaz satma a amad , kinçi!
Lal ol, a balam, ba lama f ryad , kinçi!
Söz açma m n çalı ıb, az yem yind n,

Canın b c h nn m ki, ölürs n, dem yind n!
M n gözl m n m, bu da çıxar, ver b b yind n!
Ç ltik d g tir, rp da, bu da da, kinçi!
Yoxsa soyaram lap d rini, ad kinçi!
S n hey de yoxumdur, çıxarıb canını, allam!

Vallahı oyub dideyi-giryanını, allam!
alla a tutub peyk ri-üryanını, allam!
Öz halını sal indi özün yad , kinçi!
La -la danı ıb ba lama f ryad , kinçi!
Cütçü babasan, bu danı ver, darı yey rs n,

Su olmasa, qı da ridib qarı yey rs n,
Da dan yumu aq z hr n dir, marı yey rs n,
Öyr nm mis n t-ya a dünyad , kinçi!
Heyvan kimi ömr eyl mis n sad , kinçi!
Lakin m nim insanlıq olub v zi-m darım,

B yzad y m, asayi dir cüml q rarım;
Meysiz, m z siz bitm z olur amü n harım;
t bel dir hal ti-b yzad , kinçi!
B yzad l rin r smi budur, ad , kinçi!
BARI NALARA DA R
Ey gül, n c b silsileyi-mü ki-t rin var,

Ahu n z rin var!
Vey s rv, n xo can alıcı q mz l rin var,
H m i v l rin var!
Aldatdı cavanlarımızı nazü kiri min,
Firuzeyi-çe min!
Xurmayı saçında n b la t lxi-b rin var,
Z hrin, k rin var!
Ba dan aya a hd kimi safs n, ey ux,
ffafsan, ey ux!
Amma m k si-n hl kimi ni t rin var,
nc k m rin var.
bnayi-v t n v qf eyl yir v slin canın,
H m ruhi-r vanın,
H tta qocalardan da neç b xt v rin var,
Yax ı x b rin var.
Etdin saçını "qufravat," vurdun üz "rumyan" --
Cövlan el , cövlan!
Bir ev n münasib s n , h r evd yerin var,
H r yerd rin var.
Ancaq dem tacirl r e qin s r etdi,
Divan s r etdi.
Amill r tüccardan artıq s rin var,
F thin, z f rin var.
M kt blil r içr deyil az söhb ti-ruyin,
Keyfiyy ti-muyin.
D rsi-q mi-e qin oxuyan min n f rin var,
A ift l rin var.
Qafqazlı müs lmanlar ed rs s ni qaib,
Fikr etm caib.
ranlı müs lmanları t k bdi-d rin var,
Min d rb d rin var.
Xud sanma ki, meyxan d çoxdur s n ü aq,
Didarına mü taq.
M scidd d xi bir neç xuninciy rin var,
urid s rin var.
Bilm m n füsun eyl din, ey fitneyi- yyam,
Uydu s n islam?!
H r hrd , h r b ld d b s cansüp rin var,
Dildad l rin var.
A iq arayıb al mi seyr eyl din amma,
Xeyr eyl din amma,
Bir zövci-h lal il dola san z r rin var,
Xovfin, x t rin var.
H r xami-t m a iq il ülf tin olmaz,
Ünsiyy tin olmaz;
Varın yox ed n s rxo a vv l n z rin var,
Sonra h z rin var.
Gövh r saçılır, z r saçılır yar yolunda,
Dildar yolunda.
Ey b hr, sanırsan s nin ancaq güh rin var?
Vey kan, z rin var?
Hop-hop, dem bixud ki, m n uydum nigar ,
Bax hli-diyar .
Ey qafil, özünd n s nin ancaq x b rin var!
Xunabi-t rin var,
D rdin, k d rin var,
Çox d rdi-s rin var,
Bu köhn ba ında
Taz x b rin var.
Mill t bel batdı,

Ümm t il yatdı.
Xud, söyl , ay axmaq?
Da ı kim oyatdı?
Dinm , x t rin var!
B R D ST GÜL
ranlı deyir ki, dl il dad olsun,

Osmanlı deyir ki, mill t azad olsun,
Zahid n deyir? Deyir ki, qarnım dolsun,
ranlı da, Osmanlı da b rbad olsun!
Tacir arayır ki, bir ticar t yapsın,

Amil çalı ır bu yolda xidm t yapsın,
mollalarındır ki, çalsın-çapsın,
Yatsın, dursun, qüsli-c nab t yapsın.
Jurnal, q zet çıxır ki, mill t oxusun,

H r bir s rind n alsın ibr t, oxusun,
Rusca oxumu lara bu i ar g lir,
Derl r, bunu qoy qar c ma t oxusun.
Z nn etm ki, zikr , s cd y dalmaq üçün
Zahid yüyürür m scid cr almaq üçün,
Dün çaldı ı s ccad yi satmı da yemi ,
ndi yüyürür lav sin çalmaq üçün.
B M RH M T YANLARINA ÜKR, XUDAYA!
Bim rh m t yanlarına ükr, xudaya!

Bu sahibi-milyanlarına ükr, xudaya!
Mill t q min baxmayan nzari-k r ml

y ani-z vi- anlarına ükr, xudaya!
bilm y n ancaq yem k-içm kd n lav ,

Bu canlı d yirmanlarına ükr, xudaya!
Bidadi-b rad rl olan qanına q ltan

Qafqazdakı qurbanlarına ükr, xudaya!
Xass Bakı hrind , öhr tli m kanda

D rya t k axan qanlarına ükr, xudaya!
Xunxar olan fradi-b ni-növün daim

Bu v h iyü rranlarına ükr, xudaya!
Qurd is , al is biyabanda olurdu,

hr içr bu heyvanlarına ükr, xudaya!
Gözl nm y n dnalı ın icadına cidd n

Himm t ed n insanlarına ükr, xudaya!
H mmamd övr tl r quldurluq ed n bu

Qeyr tli müs lmanlarına ükr, xudaya!
Sakit oturan boyl cinay tl r qar ı

Bu sahibi-vicdanlarına ükr, xudaya!
Bilm m n zaman q hrin ed r al mi b rbad?!

S br etdiyin avanlarına ükr, xudaya!
H ll olmadı könlümd ki nisgilli mü mma....

T cdid edir m m tl i, mab di var mma....
BAKI F L L R N
Bu ç rxi-f l k t rsin dövran edir imdi,

F l d özün daxili-insan edir imdi.
Olmaz bu ki, h r mr d xal t ed f l ,

Dövl tli olan yerd c sar t ed f l ,
Asud n f s ç km y hal t ed f l ,
Yainki hüquq üst dav t ed f l ;
F l ! M n bir söyl , n d n hörm tin olsun?

Axır n s b b söz dem y qüdr tin olsun?
l ç k, bala, dövl tlil r xidm tin olsun,
Az-çox s n verdikl rin minn tin olsun!
Dövl tli, amandır, özünü salma b lay ,

F l sözü h qq olsa da, baxma s day ,
Yol verm n f s ç km y h rgiz füq ray ,
Öz nini puç eyl m h r bis rü pay !
Aldanma, f qirin olamaz qli, z kası,

Çün yoxdur onun s n kimi pakiz libası,
Yox s rv ti, yox dövl ti, yox alı, bası,
Var köhn çuxası, d xi bir t kc q bası;
st rs n g r olma a asud cahanda,

olmayasan q ml r alud cahanda --
F l üzün baxma bu bihud cahanda,
Öz fikrini ç k, ol d xi f rsud cahanda;
Gör mill tinin d rdini, axtarma d vasın,

l ç km yetimin ba ına, k sm s dasın,
Zinhar qoyub d hrd bir xeyr binasın
Yad eyl m , ad eyl m mill t füq rasın....
B LM M N GÖRÜBDÜR B Z M O LAN OXUMAQDAN
Bilm m n görübdür bizim o lan oxumaqdan?

D ng oldu qula ım.
Jurnal, q zet , h rz vü h dyan oxumaqdan
Inc ldi u a ım.
A lın aparıb b s ki, baxır günd qaray ,
Ya r b, n h maq t!
Söz etm z s r, çar qalıb indi duay ,
T dbir el , övr t!
L n t s n , ifrit , s nindir bu c hal t,
Etdin n x yan t!
S nd n tör nibdir bizim evd bel bid t.
Ey mayeyi-hiyl t!
Tutsun çör yim gözl rinin a ü qarasın,
Ey h ms ri-b dxah!
Ha a, oda yaxmaz ana ist kli balasın,
K ssin s ni allah!
Bu tifli oxutmaqla etdin m ni t r ib,
H p eyl din i va.
ndi n di fikrin? imiz oldu bu t rkib,
Yox çar si sla.
Heyhat ki, t dbir ola bu xan x rab ,
Zail olub qli.
D rs , q zet , m kt b , jurnala, kitab
Mail olub qli.
Yıxdın evimi, eyl din övladımı zaye,
keçdi m h ld n.
M n anlamaram elm n dir, ya ki s naye,
Zar m bu m ld n!
st rdim da m n kimi bir hörm t çatsın,
Azad dolansın;
qol gücün malik olub öhr t çatsın,
Dünyad dolansın;
Bir v qtdir indi ki, olub Rüst mi-dövran,
Bir ad qazanaydı;
Qar tl r edib ta ki, tapaydı s rü saman,
Bir ey d qanaydı.
Puç eyl din, övr t, bu göz l, sad cavanı!
Dilbilm z o ul, vay!
R ngi saralıb, qalmayıb sla yarı canı,
Bir gülm z o ul, vay!
Ay, nax l f o lum, n yaman m q dü übs n,
Ey ka , usanaydın!
Quldurlu a yox, elm t r f e q dü übs n,
Bu qübhü qanaydın!
Ey nuri-düçe mim, oxumaqdan h z r eyl ,
Saleh v l d ol, g l!
At min, hün r öyr , m ni d b xt v r eyl ,
d b l d ol, g l!
B sdir oxudun, az qala canın t l f oldu,
Bu kard n l ç k!
Yazmaq, oxumaq, ba ına ng l-k l f oldu,
ard n l ç k!
Min elm oxuyub söz bil s n hörm tin olmaz
Bu dari-c handa;
Söz b hrin gövh r olasan qiym tin olmaz
Xas bu z manda.
Yox, yox, baxıram fıkrin , s nd n o ul olmaz,
Canın b c h nn m!
Mırt-mırt oxumaqdan, ki i, bir qan ki, pul olmaz!
Mırtılda d mad m,
Qıl elm f rah m,
Ol qüss y h md m;
Ömrün olacaq k m;
Dü m n s n al m!....
BAKI P HL VANLARINA
Könlüm bulanır küç d cövlanını görc k,

Nitqim tutulur h rz vü h dyanını görc k.
Canım üzülür ld ki qalxanına baxcaq,

Q lbim alı ır beld ki patranını görc k.
Baxdıqca revolverin ndamım olur süst,
Ba rım yarılır x nc ri-bürranını görc k.
T friq ed m m: m stmi, hü yarmısan s n,--

M stan r vi , m yi-p ri anını görc k.
Dü dün lotuluq m qin , islama uyu ma,

Öldür ner d olsa müs lmanını görc k.
Qoy börkünü k c qa ının üstünd , fırılda

K ndin kimi bir lotiyi-meydanını görc k.
M st ol gec -gündüz, n bilim, yat ner l rd ,

Yum gözl rini xaneyi-viranını görc k.
mr dl r il keyfıni ç k ba da, ç m nd ,
Bir baxma da tfali-ciy rqanını görc k.
Gah "iskoroxod" ç km , g hi gey "lakoronni",

Vell n gec -gündüzd xuramanını görc k,
Var-yoxunu s rf eyl bari nalara, ancaq

Söy h ms ri-m zlumeyi-nalanını görc k.
Gül, gül ki, cavansan,

yya i-cahansan,
S rxo lara cansan!
Vaxta ki, qocaldın,
Ri i dö saldın,
Pis günl r qaldın
Onda bil c ks n!....
BURA SAY!
C ma t:
-- Zilli-Sultan, bura say döydürüb aldıqlarını!

Söyüb aldıqlarını, söydürüb aldıqlarını!
Zilli-Sultan:
-- Tövb , ttövb x ta rahin getdikl rim !

Bilib etdikl rim , bilm yib etdikl rim !
C ma t:
-- S n ki, Avropada idin, niy yorta-yüyür

Cumdun rana, bu viran d dü dün d gir ,
Saldın axır öz linl özünü a zıbir ?
Vec bitirm z s n , dönm d xi da , d mir ,
Bo danı ma, bura say qapdırıb aldıqlarını!
Çapıb aldıqlarını, çapdırıb aldıqlarını!
Zilli-Sultan:
-- Tövb , ttövb x ta r hin getdikl rim !

C ma t:
-- Birb bir yadına sal cüml unutduqlarını,

Mill tin qanın alıb i y tutduqlarını,
Qı üçün axtalayıb yayda qurutduqlarını,
Gözl rin k ll n d çıxsa, qus udduqlarını!
Bo danı ma, bura say öldürüb aldıqlarını!
Bölüb aldıqlarını, böldürüb aldıqlarını!
Zilli-Sultan:

C ma t:
-- lli il ölk d vurmu dun, a zalım, i ini,

S n ki, hazır el mi din çiyini, bi mi ini,
T m in indi n dir ya qıcıdırsan di ini?
Aç belind n d xi m iri-müz ff rke ini!
Bo danı ma, bura say satdırıb aldıqlarını!
Atıb aldıqlarını, atdırıb aldıqlarını!
Zilli-Sultan:

C ma t:
-- hli- ranı u aqdır dey saldız be iy

Ki, m bada ayılıb a laya, durduz ke iy ,
Taki, açdı gözün iranlı, soxulduz de iy ,
ç tinl di, dadu , yı dı ını ç k e iy !
Bo danı ma, bura say asdırıb aldıqlarını!
Basıb aldıqlarını, basdırıb aldıqlarını!
Zilli-Sultan:

B Z YERL RD T SADÜF OLUNUR A A, T
B zi yerl rd t sadüf olunur a a, t .

Müft görc k tuturam k ndimi bozba a, t !
Deyir m, ka qonaqlıq olan evl rd bütün

Yeyib-içm kd ba ım b nd ola, çul a a t !
q d r xo lanıram tüstüsü çıxcaq kababın --

Ac pi ik t k cumuram övq il birba a t !
Görür m ta ti q ssab dükanında asılıb,

Az qalır it kimi n fsim hür , dırma a t !
Nu olur canıma t, xas h ngam d kim,

M n yey m, xırda u aqlar baxa, a la a, t !
ti çox ist yir m, leyk pulu ondan çox,

Nola, quz un kimi ta müft qonam la a, t !
X rc edir bir para xas pulun bayramda

Z f rana, ya a, razyanaya, xa xa a, t !
Filh qiq t yem li eydir g r pulsuz ola,

Yaramır pul veril h r quruya, ya a, t !
Pulu ancaq yara ır çinl y s n s nduq ,

N ki, x rc eyl y s n mill t , dinda a, t !
Oyl z hl m gedir, allah da bilir, mill td n,

Oluram süst adı g lc k, dönür m da a, t !
Adı puldursa pulun, leyk özü can yonqarıdır,

Verm k olmur qohuma, qon uya, qarda a, t !
Ver r m dinimi, imanımı, mma pulumu
Verm r m "B hlul" a a, arxayın ol, a a, t !
C HD EYL , S N ANCAQ N Z R -X LQD OL
C hd eyl , s n ancaq n z ri-x lqd pak ol,

M xluqu inandır;
Xasiyy tin od olsa da, tvard xak ol,
Sök al mi, yandır;
Xalqın n z rin c lb el qur a a, q bay ,
M clubi-üyun ol;
H r hiyl vü biclikl gir, lb tt , bay ,
man sütun ol;
S y eyl ki, saqqal uzanıb üç ç r k olsun,
Papaq ona nisb t;
Qur aq da, bilirs n ki, on ar ın g r k olsun,
T fsil n hac t....
Qoyma yer t sbihini, l ç km duad n,
Övrad oxu daim;
M clisd ç kib tut özünü, ol nüc bad n,
Söz söyl mülayim;
t geyinib m zh bi, imanı büründün,
P k möht r m oldun;
ndi n z ri-xalqda s n pak göründün,
hli-k r m oldun;
Ba dan-aya a mnü man oldu vücudun,
Zöhd il biti din;
Nolmaq dil yirdins haman oldu vücudun,
M qsud yeti din!
V qt oldu ki, indi ed s n al mi talan,
Tut, qoyma qaçanı!
Hökm indi s nindir, d xi ç k i l r saman,
Yı mü kül açanı;
Dul övr t bidad el , eytam x yan t,
Xovf etm c ld n;
M kr is özün qıl, oxu eytana da l n t!
ad ol bu m ld n,
l ç km hiy ld n,
T zvirü d ld n,
manı da vers n,
Verm pulu ld n!
ÇATLAYIR, XANBACI, Q MD N ÜR Y M
Çatlayır, Xanbacı, q md n ür yim,

Qavı ıb lap acı ımdan kür yim.
Nola bir evd qoyaydız qaraba ,

Verm y ydiz m ni bu bl h , ka !
M n ki, damdan, bacadan baxmaz idim,

Su kimi h r t r f axmaz idim.
H rz -h rz danı ıb gülm z idim,

r n ey oldu unu bilm z idim;
Oturub ac komasında atamın,

Bi -dü ün hazır ed rdim anamın;
Bitl y rdim n n min ba , yaxasın,

Yamayardım babamın çul-çuxasın,
Tez durub sübh sa ardım in yi,

Xans n md n dil m zdim köm yi;
Neyl yirdim b z yi düz yi?

Dama, divara yapardım t z yi.
Atam llaf, babam dülg r idi,

Qarda ım culfa, mim karg r idi,
Xanbibim falçı, n n m ba toxuyan,

Bizd , ha a, yox idi bir oxuyan!
Evimizd var idi h r n des n:

Qatıq, ayran il qaymaq, n yes n!
N bilirdik n z hirmardı kitab?

Biz olan evd haçan vardı kitab?
Büsbütün gül kimi insanlarıdıq,

N mü llim v n d rs anlarıdıq.
D ft rin andıra qalmı sözünü

E idib görm mi idik üzünü.
Boyl bir t rbiy li evd müdam

B sl diz m n kimi bir s rvi-xüram.
Vay günd n ki, m ni ad el diz,

El bildiz d ki, dil ad el diz.
M n d sandım ki, dönüb b xt v r , --

Gedir m bir n f r insana r .
N bilim boyl d insan varmı ,

kli-insanda da heyvan varmı .
r oxurmu da, yazarmı da, atam!

r deyil, möhlik azarmı da, atam!
r deyil, air imi xan x rab!
Fikri yazmaq, oxumaq, suglu kitab....
Saldız axırda yaman hala m ni,

r verdiz d bu q ffala m ni.
Gah yazır, gah oxuyur, gah danı ır,

Günd bir h rz kitabnan tanı ır;
Gah gedir fikr , b r ldir gözünü,

M hv olur oyl ki, bilmir özünü;
Sübh olunca gec l r dar a kimi,

Yatmayır, qır-qır edir qar a kimi;
Gah da bir yatsa da v qtind g r,

Ç km yir yuxladı ı bir q d r,
Q fl t n bir d görürs n ki, durur,

Yandırıb lampanı çılpaq oturur;
Ba layır yatdı ı yerd t z d n

Oxuyub yazma a bir d t z d n.
Bel od olmaz, atam, boyl alo!

Od deyil, yan ı deyil, lovdur, lo!
Gah görürs n ki, miz üst yıxılır,

Baxıram halına q lbim sıxılır;
Bir qaranda , bir-iki par ka ız

q d r ç kmir -- olur qar ka ız.
Xeyrini, rrini qanmır bu ki i!

Yorulub birc usanmır bu ki i!
Bizim evd baxasan h r t r f --
Taxçaya, boxçaya ya kim, ir f --
Gör c ks n bütün i qabda ka ız,

Kasada, nimç d , bo qabda ka ız;
Yı ılıb da kimi h r yanda kitab,

Evd , d hlizd v eyvanda kitab.
Deyir m, ay ki i, bir g l özün ,

Bu n i dir, a kül olsun gözün !
Bu m l etdi s ni xan x rab,

Pulların döndü bütün oldu kitab.
Oxuduqca gözünün qar sini

Aparır, tap ba ının çar sini.
Pul gedir, tabü t vanın da gedir

Üst lik bir quru canın da gedir.
K sbkarlıqdan lin çıxdı, usan!

r olan yerd görüm yox olasan!
DO RUDAN DA, M MD L , QEYR T H LAL OLSUN S N !
Do rudan da, M md li, qeyr t h lal olsun s n !

Ba i- hd etdiyin i r t h lal olsun s n !
hlin ah oldu un dövl t h lal olsun s n !
Verdiyin m ruteyi-mill t h lal olsun s n !
Oldun ol günd n ki, malik rütbeyi- cdadına,

Dü m di el qay ısından ba qa bir ey yadına,
dlü dad dad verdin, yetsin allah dadına!
Yax ı bir öhr t qazandın adına, övladına;
Getdiyin yol, tutdu un niyy t h lal olsun s n !
Af rinl r do ru yollu verdiyin peymanlara,

hdini ifa üçün sadir olan f rmanlara,
H ft d bir, ayda bir and içdiyin quranlara,
Aqib t h r s mtd n c lb etdiyin mehmanlara;
Ç kdiyin bu xani-biminn t h lal olsun s n !
Müst qill n hökmüranı oldu un ranına

Hankı xidm td n saqındın ta toxunsun qanına?
ndi bir ran deyil, al m güv nsin anına....
Namına, namusuna, insafına, vicdanına....
hli-vicdan verdiyi qiym t h lal olsun s n !
Do rudan da, M md li, qeyr t h lal olsun s n !
Altı min ild n b ri mövcud olan bir m ml k t

Görm mi di s n kimi bir ahi-vala-m rt b t:
Niyy tin saf, etiqadın pak, q sdin m s d t,
Mill tin ad, ölk n abad, ümd fikrin m rh m t....
Qoydugun tac, örtdüyün x l t h lal olsun s n !
Arslanlar boynuna saldırdı ın z ncirl r,

Namv rl r q tlin ç kdirdiyin m irl r,
At i-q hrü q z bl yaxdı ın t mirl r
V sf ayandır, h qiq t, etdiyin t dbirl r....
Ümmi-Xaqan o lu, bu qeyr t h lal olsun s n !
D RDA K , RAZ -PÜNHAN, XAH D OD A KARA
"Dil mir v d zid st m, sahib dilan xudara!

D rda ki, razi-pünhan, xah d od a ikara!"
Asud lik bu saat, yerd n göy cahanda,

Var is vardır ancaq randa h r m kanda:
T brizd , S rabda, Xalxalda, Xançobanda.
Qeyr tli ahsev nd , h r anda, h r zamanda,
Lorlarda, ıx-Göz ld , Ke kanda, sf handa,
Tehranda, ncüm nd , qabnetd , parlamanda.
l r, bütün h qiq t, sözl r bütün güvara,
"D rda ki, razi-pünhan xah d od a ikara".
Dalma t f kkürat , qare, ki i bu hal t,

Ya kiml rin gücünd n randa etdi n t?
lyövm h r t r fd n çarpır göz ikay t,
H r k sd v cdü- adi, h r yerd mnü-rah t,
hvali-daxiliyy , bilxeyrü v ss lam t,
Dadü-sit dd rövn q, irk tl h r ticar t,
Xo dil bütün c ma t, razi bütün r iyy t,
Asud hali-mill t, dair ümuri-dövl t,
N zmü-n s q müh yya, le k r bütün s f ara,
"D rda ki, razi-pünhan, xah d od a ikara".
Z nn etm haziranın, s yil bimühaba,

Bu rütb , etilalıq, be günd oldu b rp !
Yox, yox, x ta edirs n, ha a v sümm ha a!....
G rçi bular da az-çox, bir i görübl r, mma,
Keçmi binayi-xeyrin asarıdır h mana,
Qaib müd bbiranın t dbiridir ki, hala,
Etdikl ri s daq t bir-bir olur da peyda,
Açdıqları bulaqlar cari olur s rapa,
"Hat ss buh h yyu, ya eyyüh ssükara!"
D rda ki, razi-pünhan xah d od a ikara".
Bunlar b smi yahu, m lul yoxmu ill t?

Himm tsizin olurmu, bunca müv ff qiyy t?!
ran s ad tind , çoxlar edindi xidm t,
Çoxlar bu m ml k td göst rdi s yü-qeyr t....
Zoncüml N sir ddin,-- haqq eyl sin d r hm t,
H r be d -üçd etdi, h r s mt bir s yah t,
H r bir s yah tind , sel t k axıtdı s rv t,
Yüks ldi r qar ı, xaki-diyari -- Dara....
t bunun üçündür, iranlı bilm s rr t,

Dünyalara axı dı, olduqca gördü izz t ....
H r hri qıl tama a, h r s mt eyl diqq t:
M riqd minl r il , m ribd bilizaf t.
Türkiyy d ziyad , Rusiyy d n hay t,
Çind , X tad b h-b h! ... h p a inayi-qürb t,
H r sud bilt k ssür, h r kud bizziyad t,
ranlıdır görürs n, amma n anlı röy t?!
Amma n dadlı didar, amma n xo qiyaf t!
H r xs zahir ik n, yox rzi-hal hac t.
T rif üçün v bir d yoxdur dilimd yara,
H , indi d h d xan, ol m nb i- dal t!....

"Abadii" -- v t nçin minbabi-tab iyy t.
Nasir t k etm k ist r, isbati-q dri-mill t,
Bol-bol s yah tind n m qsudu m hz ibr t,
Cudü-s xav tind n m n eyl m m hekay t
Qoy madmazell r etsin t rifini n hay t,
rana b nz r olsun, qoy s fheyi-Buxara.
DA Q LBL NSANLARI NEYL RD N, LAH ?
Da q lbli insanları neyl rdin, ilahi?!

Bizd bu soyuq qanları neyl rdin, ilahi?!
Artdıqca h yasızlıq olur el müt h mmil,

H r zülm döz n canları neyl rdin, ilahi?!
Bir dövrd kim, sidqü s fa qalmayacaqmı , --

Bilm m bel dövranları neyl rdin, ilahi!
M zlumların göz ya ı d rya olacaqmı , --

D ryaları, ümmanları neyl rdin, ilahi?
S yyadi-c fakard r hm olmayacaqmı , --

Ahul ri, ceyranları neyl rdin, ilahi?!
Ba ın, kinin xeyrini b yl r gör c kmi , --

Toxm km y dehqanları neyl rdin, ilahi?!
r ncb rin, güc öküzün, yer özününkü, --

B yzad l ri, xanları neyl rdin, ilahi?!
Hökm eyl y c kmi bütün al md c hal t, --

Dildadeyi-irfanları neyl rdin, ilahi?!
Surtuqlu müs lmanları t kfir qoyan bu

Dö düklü müs lmanları neyl rdin, ilahi?!
Yaxud buların bunca nüfuzu olacaqmı , --

Be -üç bu süx ndanları neyl rdin, ilahi?!
Qeyr tli danosbazlarımız i bacarırk n, --

T nb l, d li eytanları neyl rdin, ilahi?!
rl r h r bir qız kimi o lan sev c kmi , --
Evl rd ki nisvanları neyl rdin, ilahi?!
Tacirl rimiz Sonyalara b nd olacaqmı ,

B db xt Tük zbanları neyl rdin, ilahi?!
Sübhan k , sübhan k , sübhan k , ya r b!

Baxdıqca bu hikm tl r heyran oluram h p!
DUR QAÇAQ, O LUM, BA -AYAQ QANDI BU
Vah! ... bu imi d rsi-üsuli-c did?!

Yo ... x! Yo ... x! o ul, m kt bi-üsyandı bu!
Molla deyil bundakı t lim ed n!
lh z r et, bir yeni eytandı bu!
Dur qaçaq, o lum, ba -ayaq qandı bu!
Gör nec alt-üst el yib eyl ri:

Dönd rib "a-ba"-ya " lif-bey"-l ri,
Bid t bax "ya" oxudur "ey"-- l ri,
Sanki hürufat il dü mandı bu!
Diqq t edib baxsan g r d rsin --

H r sözü t lim el yir t rsin ;
D ym z bir paslı d mir rsin --
Min d des dürci-z r f andı bu!
Verdiyi d rsi u a a yazdırır,

Hücc demir, h r m lin azdırır,
Gah oxudur, gah çıxarıb g zdirir,
Bir demir övladi-müs lmandı bu!
Bir d görürs n ki, olub heyv r --

lli u aq banladı bird n-bir ,
D rs dem , gülm li bir m sx r !
Molla dem , m sx r cünbandı bu!
Düz yeri bir yupyumuru ey qanır,

H m d deyir sutkada bir fırlanır,
Ay dolanır, göy dayanır, gün yanır,
Kafir bax, gör n b dimandı bu!
Bundan z l boyl deyildi s yaq,

D rs oxudan mollada vardı l yaq,
Molla qoyardı ba ına i papaq;
Oyl ki, bir fazili-dövrandı bu!
ndi bütün i dolanıb la la a,

D rs oxudur h r ba ı f sli ça a,
Etdiyi t drisi ilan-qurba a,
D rs deyil, h rz vü h dyandı bu!
M n d yi ib iveyi- cdadımı
Boyl oda salmaram övladımı,
Eyl m r m dinsiz öz hfadımı!
At çöl getsin, n d bistandı bu!
Elm adına bir qura böhtandı bu!
Nifr t ayandı bu!

H rz vü h dyandı bu!
Müslimi kafır qılan
Xaneyi-küfrandı bu!
EYL B L RD M K , D X SÜBH OLUB
Eyl bilirdim ki, d xi sübh olub,

Mür i-s h r t k bir a ız banladım.
S ng ik st eyl di balü p rim,

Banlama ın hasilini anladım.
Övci-f zad gör r k bayqu u

S hn d qaqqıldayıram indi m n.
Bir d m ni vurma, aman, s ngdil,

R hm el , nıqqıldayıram indi m n.
Ay çala anlar, m ni qorxuzmayın,

M n siz t rk eyl mi m lan ni!
Seyr el yiz, övci-h vada uçuz,

M n d g zim s hn çeyi-xan ni.
A lamayın, a lamayın, cüc l r,

Banlamaram, banlamaram bir daha.
Banlamamaqdır siz hdim m nim,

Söyl mir m: anlamaram bir daha!
FÜZUL Y B NZ TM
M nd ar olsaydı ölm k ixtiyar etm zmidim?

Abrunun noldu un bils ydim ar etm zmidim?
G r üurum olsa idi dustü dü m n bilm y , --

ap alı, F zlüllahı i d n k nar etm zmidim?
Anlasaydım s din fikrin, Sip hdarın i in, --

Onları m qtuli-ti i-can ikar etm zmidim?
Xaki- ranın m n bir gu sin vers ydil r, --

K ndimi bdülh mid t k b xtiyar etm zmidim?
Bils idim el m ni axir bel müflis qovar, --

Var-yoxu d rcib edib vv l f rar etm zmidim?
Mülki- ranın dü üns ydim limd n getm yin, --

Var ik n fürs t mülkü tarü-mar etm zmidim?
Ah, ol d m ki, T qizad m n l verm di, --

Mümkün olsaydı ba ın t nd n k nar etm zmidim?
Qoy desinl r, M md li dü dü des sövdasına....

M ncili vers ydil r orda q rar etm zmidim?
FÜYUZAT" JURNALINDA "D L A R" MZALI A R
"S madan bir m l k heyr tl deyir: insanlar, insanlar!

N dir bu ruye- rzi qaplayır al-qanlar, insanlar, insanlar"
m tl li er n zireyi-t m sxüran
S rad n bir d li eytan deyir: insanlar, insanlar!

N dir dünyanı tutmu elml r, irfanlar, insanlar!?
Qanan kim, qandıran kim, n ri-irfan eyl y n kimdir?

Sizi ir ad edir görmürsünüz f ttanlar, insanlar!?
d bd n, elmd n g r feyziyab olsa vamünnas,

Dü r nü r fd n mollalar, i anlar, insanlar!
Sev rmi hli-istibdad mill t hu yar olsun?

Buna razı olurmu bir neç vicdanlar, insanlar!?
Ayılmı r ncb rl r, almaq ist r h qqi-m ruin,

N yerd qalmısız b yl r, a alar, xanlar, insanlar!?
Müh rrirl r, müf ttinl r usanmazlar, utanmazlar,

Yazarlar h rz l r, fsan l r, h dyanlar, insanlar!
arar td n ç kib l, xeyr mail olmayın bir d m,

K sin ba lar, alın canlar, tökün min qanlar, insanlar!
B rsiz, sizd qan tökm k t biidir, cibillidir,

Bu fitr td n uzaqdır, übh siz, eytanlar, insanlar!
Deyilmi heyf dill rd n qübari-c hl m hv olsun?

Neçin h r günd qandan qopmasın tufanlar, insanlar!?
D mad m n fsi- mmar dem kd "üqtülül-ixvan",
Neçin salim qala ba lar, b d nl r, canlar, isanlar?
C hal t p rd sin çak etm yin, onda gör rsiz kim,

S radir cisml r, h m n fsl r, eytanlar, insanlar!....
F L , ÖZÜNÜ S N D B R NSANMI SANIRSAN?!
F l , özünü s n d bir insanmı sanırsan?!

Pulsuz ki i, insanlı ı asanmı sanırsan?!
nsan olanın cahü c lali g r k olsun,

nsan olanın dövl ti, mali g r k olsun,
Himm t demir m, evl ri ali g r k olsun;
Alçaq, ufacıq daxmanı samanmı sanırsan?!
Axmaq ki i, insanlı ı asanmı sanırsan?!
H r m clisi-alid soxulma tez aray ,

S n dur ayaq üst , dem bir söz üm ray ,
Caiz deyil insanca danı maq füq ray ,
Dövl tlil r k ndini yeksanmı sanırsan?!
F qr il ina hlin kim verdi müsavat?

M nad d , sur td d var bunda münafat,
Öz f zlini pulsuz ed m z kims y isbat,
Bu mümt n i qabili-imkanmı sanırsan?!
Get vur ç kicin, i l i in, çıxma zeyind n,

M qsud müsavat is ayrılma ceyind n,
Var nisb tin rbabi- inay n eyind n?
Bir abbası gün muzdunu milyanmı sanırsan?!
Dövl tliyik, lb tt , raf t d bizimdir,

mlak bizimdirs , yal t d bizimdir,
Divan bizim, rbabi-hökum t d bizimdir,
Ölk d r b ylik dey xan-xanmı sanırsan?!
Asud dolanmaqda ik n dövl timizd n,

Az ınlıq edirsiz d h l nem timizd n,
Boyl çıxacaqsızmı bizim minn timizd n?
Ehsanımızın küfrünü ükranmı sanırsan?!
Heç bir utanırsan?!
Ya bir usanırsan?!
lminn tü-lillah,
Odlara yanırsan?!
GÖTÜRÜLDÜ
Ey vay ki, heysiyy ti-mill t götürüldü!

Mill td olan büsbütün ad t götürüldü!
Yetm zdi bu kim, mill tin hrarı ayıldı,

Arif denil n b zi füsunkarı ayıldı,
çmu yazan bir para biarı ayıldı,
air l q bind neç idbarı ayıldı,
Y ni ki, bu srin bütün rarı ayıldı,
Derdim, b c h nn m, elin fkarı ayıldı,
Torpaq ba ıma, indi d tüccarı ayıldı!
H r bir i l qatdı, mürüvv t götürüldü!
Var idi bu mill td qabaq bir göz l ad t:

Bir xsi-müs lman el y n vaxtda r hl t,
Meyyit h l b st rd uzansın dey rah t,
Qüsl etm d n vv l olunurdu ona hörm t,
Yüzl rc ed rdik ona sipara tilav t,
H r cüzvd bir rubl çatardı biz ücr t,
Bir hörm t idi bu biz , h m meyyit nisb t,
Heyfa ki, vaxırda bu hörm t götürüldü!
Tacirl rin indi d yi ib tin ti yekca,

Duymu lar olar bizd ki niyy tl ri guya,
Ehsanlar olub t rk, qazanlar sönüb, ey va!....
N molla payı var, n qonaqlıq, n müs mma,
Bi mir tarının bir tik halvası da h tta,
H r f nn ediriks i imiz tutmayır sla,
!.... ! ... keç n günl rimiz noldu, xudaya!
Küfran el dik sanki bu nem t götürüldü!
Kim gets idi H cc v ya K rbüb lay

Z vvar idi vv l biz , hli-duay ,
Mail , duay , v li biz simü tilay ,
Görc k onu ünvan ed r k bir neç ay ,
Derdik ki, g r k pak ola h myandakı may
Bir xeyrli mr idi bu biz mollanümay ,
Heyfa ki, baxılmır d xi n leyn , say ,
Birl di hamı, sidqü s daq t götürüldü!
ad m g l c k günl rimiz keçs bu nisb t,

Qorxum bu ki, günd n-gün b dt r ola hal t,
Bir gün g l bidar ola bilcüml c ma t,
T zviri ibad td n ed f rq bu mill t,
Meydana çıxa bizd ki h r dürlü x yan t,
N töhf g l bizl r , n n zr, n rü v t,
Hörm t yerin el biz izhar ed nifr t,
H tta dey l r: -- Molla, ziyaf t götürüldü!
Dolma v t r k, firniyü rb t götürüldü!
GÜLÜSTAN" - S D D N B R
HEKAYEY -M NZUM YY Y
B NZ TM
Yeki pürsid z an h kü t f rz nd,

Ki, ey bdalh mid z-to xir dm nd;
S far txan ra m nzil güzidi,
Çera t n dad b r mell t, n zb di?
Besevdayi-Qrım z-Rey goz ti,
Çera d r-ba i- h rah t n g ti?
Begoft: hvali-ma b rfı-c han st,
G hi cün y x, g hi abi-r van st,
G hi b r t xti-c bbari n inim,
G hi d r- ürb t nd r ca gozinim.
M nü- bdalh mid r zende manim,
Becani-mell t at b rf anim.
G LEY, YAXUD UMU-KÜSÜ
Get-ged , "Z nbur" a a, s n d ça ırsan dey s n?!

Gah da bir m zh b , din sata ırsan dey s n?!
S n düz ad ms n g r s nd bu t dbir n dir?

Jurnala ç kdiyin ol çalmalı t svir n dir?
Qollarından sarılan kimdir, z ncir n dir?
Dinm dikc s n s rh dd n a ırsan dey s n?!
N dir ol h lqeyi-z ncird bir para süv r?

Kiml ri göst riyor halqa d runind kil r?
kli-islama gül n kimdir ifritsiy r?
S n bu r ftar il bizd n uza ırsan dey s n?!
Açma a bir para srarı edib s yü t la ,

Çalı ırsan ki, biz t ng ola ta rahi-m a ?
Bu q d r etm c sar t, özünü gözl , yava !
D ym dikc kefin lov ala ırsan dey s n?!
Ad t , ürf , rüsum sata ırsan dey s n?!
S n bu kl il bütün xalqı oyatdın da dey k,

Bizi m nfur el yib bir yana qatdın da dey k,
S n n xeyr olacaq bizl ri atdın da dey k?
Bo yer boyl biziml dala ırsan dey s n?!
M zh k jurnalın vv l biz , ibr tdi, dedin,

Bir para xs sata dın, bu n sih tdi, dedin,
Bizi qatdın i , bir növ z raf tdi, dedin,
ndi amma d xi cidd n sava ırsan dey s n?!
xsi-islamın g r biz qolunu ba lamı ıq --
N günah eyl mi ik? Mill t üçün a lamı ıq....
Hifz edib m zh bi, eytanı yaxıb, da lamı ıq.
Bizi gördükd müq ssir dola ırsan dey s n?!
Biz g r olmasaq, islama nig hban kim olar?

Be gün ötm z ki, bu ba ın gülü reyhanı solar,
xtiraati- ni bütün islama dolar,
Leyk s n anlamayıb i d ça ırsan dey s n?!
Asta-asta d b rib qurdala ırsan dey s n?!

B zi fsan çil rl yana ırsan dey s n?!
Büsbütün m fs d l rl bula ırsan dey s n?!
Ay balam, eybini qan!
Bir h ya eyl , utan!
Yoxsa t kfir ed rik
Lapca risva olasan!
H RN VERS N, VER
H r n vers n, ver, m bada verm bir dirh m z kat,

Qoy acından öls ölsün bin va k ndli v tat.
H r n düz vers n, ver, o lum, borcunu verm t mam,

H r n alsan, al, amandır, alma kasıbdan s lam.
H r n ets n, et v lakin etm meyd n ictinab,

H r n dutsan, dut v lakin dutma bir kari-s vab.
H r n ç ks n, ç k, v li, ç km x cal t qübhd n,
Harda yatsan yat, ayılma, durma h rgiz sübhd n.
H r yer g ls n, g l, amma g lm d rs , m kt b ,
H r k s uysan, uy, amma uyma din , m zh b .
H r n ç ks n, c k, b rad r, ç km düz mizanını,

Ç km s n mill t q min, ç km , ç k öz q lyanını.
Baxmasan eytam , baxma, baxma, bax löb tl r ,

G lm s n iman , g lm , g lm , g l l n tl r .
Olmasan bir xeyr bais, olma, ol bais r ,

Etm s n imdad, etm , et sit m acizl r .
"H YAT" Q ZET N N K NC L ND "GOP-GOP"

MZALI "QOY M KT B T HS L ÜLUM
EYL S N O LUM, DA OLSA DA Q LB , ONU MUM
EYL S N O LUM!" N Q RATLI
ER N Z R -T M SXÜRAN
Bu tifl ki, nuri-b s rü ireyi-candır,

Tabi-t nü arami-dilü ruhi-r vandır,
Min z hm t il b sl diyin taz cavandır,
Gönd rm bunu m kt b , r hm eyl , amandır!
Qoy küç d naz il xuram eyl sin o lun!
Öz xo ladı ı mr qiyam eyl sin o lun!
Bu bülbüli- urid ki, pakiz n f sdir,

Aludeyi-q m etm ki, bihud h v sdir,
Bunca ki, gedib m kt b ,--bildikl ri b sdir,
M kt bdir adı, leyk h qiq td q f sdir;
Qoyma da ılmı da m qam eyl sin o lun!
Sübhün bel viran d am eyl sin o lun!
M kt bd gedib d rs oxuyanları görürs n,

Nitqi ç kil n taz cavanları görürs n,
Q t n quruyub cismd qanları görürs n,
Arifs n, özün yax ı-yamanları görürs n,
Qıyma ki, gedib fıkrini xam eyl sin o lun!
Ömrün q mi-elm il tamam eyl sin o lun!
Bav r ed m m, elmd n olsun f r h-aid,

Elm artıq olursa h m olur q m müt zaid,
st rs n g r o lun ed k sb f vaid,
H m s rv ti zaid ola, h m mikn ti zaid,--
T r ib el ta k sbi-h ram eyl sin o lun!
Bir ad çıxarıb öhr ti-tam eyl sin o lun!
Biçar ki i, qanma a ba ın h l keydir,

Axır m n bir söyl görüm, elm n eydir?
Bilm k n g r k kim, bu lifdir, bu da beydir?
H vv z, sora hütti, bu n heydir, n heydir?
Qoy pul qazanıb s dri-m qam eyl sin o lun!
B y, xanlar il d xl-k lam eyl sin o lun!
Gop-gop kimi bifaid hli-q l m olma,

Ol Ba ıqapazlı, v li, Bid rdü Q m olma,
Qızdırmalı ol, T n l bü Did n m olma,
Molla Mozalanlara uyu , möht r m olma,
Qoy Hop-hop olub öhr ti-tam eyl sin o lun!
K sbin buraxıb er d vam eyl sin o lun!
ST QBAL B Z MD R
Yet r, canım, ç kil get, etm çox t bxiri-hürriyy t!

Bizim qazqanda h rgiz oynamaz k fgiri-hürriyy t!
Hanı, ders n: "Girizandır v t nd n leyli-istibdad"?

M g r görm zmis n trafı tutmu xeyli-istibdad?
Bu gün rani yeks r qaplamı dır seyli-istibdad?
Yazıq! Ölçm kd dir xuni-c hanı geyli-istibdad,
H l T brizd var i t hayi-meyli-istibdad!
Bizim qaz anda h rgiz oynamaz k fgiri-hürriyy t!
Dem : "Ti i-r ad t xiyr sazi-çe mi-imkandır"!

De kim: t kfir üçün ti i-z ban h r yerd bürrandır!
Dey n kafir müs lmana sanır k ndi müs lmandır;
Bu gün h q söyl y n h r k s olursa küfr ayandır;
Göz l bir srdir: q hti- üurü qlü irfandır!
Yet r, canım, ç kil get, etm çox t xbiri-hürriyy t!
"Mücahid qalxızıb, ders n, ükuhin mülki- ranın" --

Buna t mkin ed rmi çak ranı ahi- ranın?
Buna razı olurmu qeyr ti, namusu yanın?
Bu yol bir anlı qurbangah dır insafın, imanın!
N iman v qtidir?! Ancaq göz t xeyrin cibi danın!
v t, "s hrayi- ran do rudan bir odlu meydandır",

F q t ol odlu meydanda duran bir iri- rrandır,
V li, min hiyl g r, tülküsif t h r yan nümayandır,
Yatıb iranlılar, nagah gör rl r ölk virandır,
H l qoy söyl sinl r d -- mücahid namüs lmandır,
H l qoy eyl sinl r büsbütün t kfiri-hürriyy t!
Desinl r d --biz lazım deyil t miri-hürriyy t!
KÜP G R N QARIN1N QIZLARA N S H T
Qarı n n nin sözl rini sanma ç r ndir,

Canım, gözüm, ay qız!
H r k lm si min l li-Y m n, dürri- d ndir,
Anla sözüm, ay qız!
Çox ömr eyl yib, çox da hün r etmi m isbat
Bu dari-cahanda.
Min hiyl l ri qatlamı am sin m qat-qat
Bu xeyli zamanda.
Min il s n n qlın el s m m kri-nisanı
Qurtarmaz, azalmaz.
Doldursam g r m krl trafı-cahani
Bir bo yeri qalmaz.
Cadu da limd n bacarıb cin d qutarmaz,
fsunuma bah-bah!
M n eyl diyim m kri yatin d bacarmaz,
Vallah v billah!
Xo talelimi s n ki, bu gün feyzi-hüzuram
Oldu s n qism t.
Qan sözl rimi, indi s n, ey gözd ki nurum,
Qoyma keç fürs t.
vv l bu q d r bil ki, v fadar r olmaz,--
Aqil olur olsun;
Bir r ki, v fadar ola, al md tapılmaz,--
Cahil olur olsun;
Zinhar, v fa etm t l b r dediyind n,
S rv qt ol, amandır!
Asud x yal olma bu oh r dediyind n,
Üç-dördün alandır.
Qırx il ed s n bir ki i mrind ita t,--
M nzurd bilm z;
V qta ki, qocaldın alacaq ba qa bir övr t,
Baxmaz s n , gülm z.
r d rd-q min ç km , s n öz halına a la,
Canı b c h nn m!
S rri teyi-t dbirini x lv tc yumaqla,
Qıl könlünü xürr m.
Tainki ayıqdır h z r et r dediyind n,
r zülmü yamandır!
Çün yuxladı, l qat cibin z r dediyind n,
Öz r ngini yandır.
Fürs t ki, olur r ngini vur h r gec m xfı,
F rrar lik öyr ;
Ta bilm y eytan da götürdün nec m xfi,
yyar lik öyr .
Çün sübh çayın içdi ki i çıxdı k nar ,
Bid rdü q m oldun;
Açıldı ba ın, indi qıl öz d rdiv çar ,
Banu h r m oldun;
Ver Xans n m t, ya , düyü, bal, çay, k r alsın,
Gülq nd var evd ;
Artıq n qalarsa ona da xü g b r alsın,
H rç nd var evd .
Gönd r u a ı, ahbacını eyl x b rdar--
G lsin h l -h lb t,
G ldikd g tirsin neç övr tl ri zinhar,
Qur m clisi-i r t.
Mindir oca a qazqanı, qaynat samavarı,
Çal nayı, qavalı;
Mehmanlara hazır el min dürlü naharı;
Ver külç , qo alı,
H m qayma ı, balı.
r f l lik etsin,
H r gün i getsin,
Olma ona h mq m,
Canı b c h nn m!
S n ç km m lali,
Qur m clisi-ali,
Pozma bu c lali,
Ay ba ı b lali!
LEYL V M CNUN
Ey dövl timin z valı, o lum!

Ey ba ı a ır b lalı o lum!
Ey m kt bü d rsin a inası!
Ey ri teyi-elm mübt lası!
ad oldum gün ki, s n do uldun,

Min ükr el dim ki, o lum oldun.
Derdim ki, göz l x l f olarsan,

Bir ail y r f olarsan.
ü lü hün rimi yad ed rs n,

Atanı, ananı ad ed rs n;
Dünyad n olursa irtihalım

Ancaq s n t rk olur m nalım.
Bilm zdim olursan elm eyda,

urid ed r s ni bu sevda.
B zi oxumu r fiqi-b dxah
T dbirimi ça dırıbmı , ey vah!
Uydum olara, s ni oxutdum,

S d heyf ki, qlimi unutdum!
K sdim öz liml öz aya ım,

Xamu el dim m n öz çira ım.
Gir m bu x ta dü üb özümd n,
Göz nurimi saçmı am gözümd n.
S n h m niy bunca s hv edirs n,

Göz nuri kimi uzaq gedirs n?
Bunca oxudun, yorul da bari,

Bir d f burax bu z hrimari!
Pul qalmadı, baxmı am hesab , --

Getdi q l m , ka ız, kitab ....
Jurnalü kitab yüz-yüz olmaz,

Bu x rc ticar t düz olmaz.
D ft rs be -altı cild b sdir,

Ey nax l fım, bu n h v sdir!
Çernil, qrafıl, pero, karanda

cad ed ni olaydı il, ka !
nsaf el m zmis n ki, yandım,

Puli n zab il qazandım!
Bihud i n x rc edirs n,
Bu könlümü h rcü m rc edirs n!
X rcin tük nib k silmir ardı,

Billah, d xi pullarım qutardı!
Xas ridi, üzüldü canın,

Soldu gül üzün, qaraldı qanın;
Vazeh bu ki, x st dir m zacın,

Ya r b, kim ed r s nin lacın?!
N var yeyib-içm yin, n xabın,

T hsil dir ancaq irtikabın.
N seyrü s fanı xo layırsan,

N d rsü kitabı bo layırsan.
Mırt-mırt oxuyub mırıldayırsan,

Qar a kimi hey qırıldayırsan.
yyami-baharü güldür, o lum!

Qoyma m ni q md , güldür, o lum!
H msinnl rin s fad , ba da,

H m srl rin ç m nd , da da.
B zisi g zib d ki tzari,

Qu ld göz tl yir ikari;
B zil ri bir t r fd x lv t,
Ad tc ed rl r ey ü-i r t;
B zisi olub qumar m ul,

B zisi rab , yar m ul.
H r bir n f ri bir i d çalak,

H r dig ri bir m ld bibak.
H r gün b veyni ad edirl r,

Hörm tl rin izdiyad edirl r.
Xo ol b veyn kim, bu minval
H r daim olur cahanda xo hal.
M SL H T
M di Sijimqulunun "Molla, s n
eyl yir m m sl h t, söyl görüm,
evl nim, evl nm yim?" erin cavab
A rın alım, a M d Sijimqulu,

Altmı a yetdin, dem oldun ölü,
ükr ola allaha canındır sulu,
Çox da, ki i, tutma be lli pulu,
Ver pulunu dadlı, l zz tli zad al!
Qoy babalın boynuma, get, arvad al!
Öz dediyind n görünür övr tin

Birdir, olur evd f na hal tin,
Var imi evl nm y d qüdr tin,
B s niy yox la q l üç külf tin?
Yoxsa qonum-qon uda, axtar, yad al!
ndi ki, var elçi d S fd r kimi,

Bir bala qız al boyu r- r kimi,
On-on iki sinnid dilb r kimi,
Zülfü qara, sin si m rm r kimi,
Qoy ba ını sin sin bir dad al!
Qoy babalım boynuma, get, arvad al!
Saxlama kaftar kimi bir övr ti,

Bo la onu, basdı s ni nikb ti,
Tap özün bir s n mi x lv ti,
Ba rına bas yari-m l k-sur ti,
S n d igidl r kimi i gör, ad al!
O lun u aqdır, h l xamdır, na ı,

Ancaq iyirmi be çatmı ya ı,
Çıxmaz onun bir para i d n ba ı,
Neyl yir evl nm yi, atsın da ı,
Öz kefın bax, ki i, dad ver, dad al!
And verir m m n s ni imanına,

Ba la h na ri in , qıy canına,
Bir, iki, üç övr ti düz yanına.
Verm z r r s rv rü samanına --
S n n q zet qan v n d " r ad" al!
Fikr el bir, kimdi bir arvad alan?

Rus, y hudi! Deyil rzim yalan.
ld bir arvad alı mömin olan,
L zz ti bir, feyzi d mindir, inan!
G lm s bir qız bu cür , aldad al!
M N MK BEL DÜ DÜ
Q m rahnümun oldu, m nimki bel dü dü!

Dil v rteyi-xun oldu, m nimki bel dü dü!
El döndü cünun oldu, m nimki bel dü dü!
Tale m n dun oldu, m nimki bel dü dü!
" qbal z bun oldu, m nimki bel dü dü!"
S n, M md li, qorxma!
Q m ç km , darıxma!
Dövran özünündür!
Qafilmi m hvalıma sövdayi-s rimd n,
Sövdayi-s rim etdi m ni taci-z rimd n,
Ri m k silirmi dem k skin t b rimd n,
M rut yi salmaqda ik n m n n z rimd n -
Ol nurulüyun oldu, m nimki bel dü dü!
S n, M md li, qaçma!
Na hl l açma!
Meydan özünündür!
Heç faid b x olmadı t dbirl rim, heyf!

K f oldu bütün al m t qsirl rim, heyf!
B r ks s r eyl di t birl rim, heyf!
Aldatmadı bu mill ti t zvirl rim, heyf!
Yıldızdakı.... Yıldızdakı t mirl rim, heyf!
H p kun-f y kun oldu, m nimki bel dü dü!
" qbal z bun oldu, m nimki bel dü dü! "
S n, M md li, b rk dur!
Torbaları doldur!
Xırman özünündür!
eypur deyil, t bl deyil, sur çalındı,

ks eyl di suran s si h r q lb salındı,
Bir bd otuz illik ümuratım alındı,
Osmanlıların ahı v t nd n qovalandı,
döndü oyun oldu, m nimki bel dü dü!
Tehran özünündür!
S n vur i ini, durma geri m krü hiy ld n!

M n qopladı ım eyl ri h p qapdılar ld n,
Bunlar keç r, amma h l var qorxum c ld n....
S n qarnı yo un bir ey idin ruzi- z ld n,
Boynun da yo un oldu; m nimki bel dü dü!
S n nehr ni çalxa!
Heç baxma bu xalxa!
Ayran özünündür!
Etdim q s m, amma özümü s hvd sandım,

Kamil pa alar cid ed n fikr inandım,
Baxdım s n öz hdimi, peymanımı dandım,
ll rc , zamanlarca, bu gün dandı ım andım.
Tarixi-qürun oldu, m nimki bel dü dü!
Meydan özünündür!
M zlumların tutdu m ni ahı axırda,

ncitdi x yan tl rim allahı axırda,
Oldum Salanik q l sin rahı axırda,
M nfalar ara türkl rin ahı axırda,
M cburi-sükun oldu, m nimki bel dü dü!
Qaç, M md li, durma!
Çox sin n vurma!
M nd n götür ibr t,
Sülh eyl , qudurma!
Vallah v billah,
nsansan, inan, ah,
F rman ged r ld n,
Saman ged r ld n,
Yalnız n ki, Tehran,
ran ged r ld n!
M RUT Ç L R N M CBUR N
HACI M RZ H S N MAM CAME N
XRAC-B L D ETD KL R ND
MAM CAMEN N Z BAN HALI
M n bilm z idim b xti d bu nikb t olurmu ,

zz t dönüb axır bel bir zill t olurmu ,
Ç rxin, c ba, seyri d min bab t olurmu ,
Mill t ayılıb, talibi-hürriyy t olurmu ,
Mill td d , yahu, bel bir qeyr t olurmu ?!
Yalqız, n deyim, getdi m nim mill t limd n,
Torpaq ba ıma, çıxdı bütün izz t limd n!
T brizd g r olmu idim cüm imamı,

Gizlin ki, deyil yax ı bilir m tl bi hamı,
Pul il satın almı idim m n bu m qamı,
Uydurmu idim k ndim bilcüml vamı,
bd etmi idim hrd h r püxt ni, xamı,
Xud, m n n bilim sübh dönüb am olacaqmı ,
randa da hürriyy ti-islam olacaqmı ?!
T dric il salmı dım l bunca dehatı,

Bir parça çör k nök ri etmi dim elatı,
Artırmı idım m zr ni, ilxını, atı,
R ncb r el mi dim özüm çöllünü, tatı,
D rkar idi xeyrimd ümumin h r katı,
Bird n-bir getdi hamı k rrü f rim, ey vay!
Çıxdı bo a s rv t qazanan ll rim, ey vay!
T brizd rah t yeyib, asud doyardım,

Möminl ri h r töhm t olsaydı qoyardım.
H r axma ı, xamı quzu cildind soyardım,
H q söz dey nin canın alıb, çe min oyardım,
Neyl rdim ed rdim, nec r ng olsa boyardım,
S d heyf, göz l hökmi- ri t t l f oldu!
Qanuni- sasi d bir ng l-k l f oldu!
Bilm m arılar m nzilin kim çöp uzatdı.

ll rc t afüld yatan x lqi oyatdı,
Fitn a acın kdi, hökum t yasa batdı,
M n h rçi çalı dım ki, k s m, qol-budaq atdı,
hli-q r z öz ist diyi m tl b çatdı;
hkami- ri t d xi bir kar gör rmi?
Bundan sora bir bu danı anbar gör rmi?
Lal olsa nolur Mirz Cavadın dili, ey ka !

a zın açıb eyl di h r gizli sözü fa !
Bir yanda yı ıb Mirz Hüseyn ba ına yolda
Cı -mı edib axır ba ıma saldıla bir da ,
T brizd ta oldu b r ngixt p rxa ,
ndi h s bülxahi i- hli-h s d oldum,
Bir dadr sim olmadı, xaric-b l d oldum.
Divan edibdir m ni T briz x yalı,

M clisd t vazöd ki nimxiz x yalı,
M tb x iyi, süfr q mi, d hliz x yalı,
S dri düyünün buyi-f r hbiz x yalı,
Q ndabl pürkaseyi-l briz x yalı.
Bir d göz l günl ri, ya r b, gör r m m n?
Bu xam x yalı edib axır öl r m m n!
Ya r b, nola bir d ed m ol hri ziyar t!

Naz il xüram g l m -- arxamda c ma t!
Gördükd m ni yol ver bu hli-vilay t,
T zim ed , ba endir , qol ba laya mill t,
Bir kims d bir söz dem y olmaya cür t,
yanları dindirs m ed f xrü mübahat;
Heyhat v heyhat v heyhat v heyhat!!!
Get at v get yat v get at v get at!!!
M LL T NEC TARAC OLUR OLSUN, N M VAR
Mill t nec tarac olur olsun, n i im var?!

Dü m nl r möhtac olur olsun, n i im var?!
Qoy m n tox olum, özg l r il n di karim,
Dünyavü cahan ac olur olsun, n i im var?!
S s salma, yatanlar ayılar, qoy h l yatsın,

Yatmı ları razı deyil m kims oyatsın,
T k-t k ayılan varsa da, h q dadıma çatsın,
M n salim olum, cüml cahan batsa da batsın,
Salma yadıma söhb ti-tarixi-cahani,

yyami-s l fd n dem söz bir d , fılani,
Hal is g tir meyl el yim dolmanı, nani,
Müst qb li görm k n g r k, ömrdü fani;
Övladi-v t n qoy h l avar dolansın,

Çirkabi-s fal tl li, ba ı bulansın,
Dul övr t is sail olsun, oda yansın,
Ancaq m nim avazeyi- nim ucalansın;
H r mill t edir s fheyi-dünyad t r qqi,

Eyl r h r bir m nzilü m vad t r qqi,
Yor an-dö yimd dü g r yad t r qqi, --
Biz d ed rik al mi-röyad t r qqi;
Mill t n tarac olur olsun, n i im var?!
NEYL Y M, ALLAH! BU URUS BA DILAR
Neyliyim, Allah! Bu urus ba dılar

Bilm yir m hardan a ıb-da dılar?!
Ölk d günd n-gün çoxla dılar,
H r m l , h r i çul a dılar,
Qoymayın, ay köhn l r, ay ya dılar!
Heyv r l r h r yer dırma dılar!
H r biri min gun i icad edir,

M clis açıb nitql r irad edir,
i ik n sünnil ri ad edir,
Sünni ik n i y imdad edir,
Sanki bular bir-bir qarda dılar,
Yoxdu t ssübl ri, ça ba dılar!
Heç biri öz m zh binin hörm tin

Gözl m yir, gözl yir el qeyr tin;
Cüml si bir yolda qoyub niyy tin,
Xo lamayırlar atalar ad tin;
Çünki n sünni, n qızılba dılar,
Bir yava eydir bu ba ı da dılar!
mr t ssüb ola bütlan neçin?

Sünni dey i l r can neçin?
i bil sünnini insan neçin?
Birl y ni bu müs lman neçin?
Hümm t edin, din gedir, ay ba dılar!
Qoymayın aldatdı bizi sa dılar!
ndi ki, duyduq buların niyy tin --

C hd el yin pozma a c miyy tin!
Bunları pozmaq biz olmaz ç tin:
Harda ki, gördüz oxuyun l n tin
Hökm el yin, küfrl ul a dılar,
Dini-xudadan qırılıb qa dılar,
Cüml si kafırl r yolda dılar,
Çünki t ssübl ri yox, ça dılar!
NEÇ N M KT B R B T M OLMAYIR?
Neçin m kt b r b tim olmayır?--

Cibim dolmayır, dolmayır, dolmayır!
M n h r q zetçi b r ldir gözün,

Yazır hey q zetl rd m kt b sözün,
Sözün qoy deyim bir k r lap düzün:
Bu i d n m n bir qazanc olmayır!
Oxur, bundan h r k s qanar h qqini,

Qanan mütl q ali sanar h qqini,
Axund is x lqin danar h qqini,
Bununçun m nim r b tim olmayır!
M n xeyirsiz oldu uyçun bu kar,--
Ona ba laram küfr adın zinhar,
C ma t d duymu bunu a ikar;
Bu i d n m n bir qazanc olmayır!
V bir d bu m kt blil r bilümum

Oxurlar kamalınca ali ülum,
Edirl r biz sonra yeks r hücum,
Bununçun ona r b tim olmayır!
g r m kt b mrind bilintixab
M n tap ırılsa ümum n hesab,--
M n ol v qt, ha a, ed m ictinab!?
F q t indilik bir qazanc olmayır!
Ax! ... ax!.... Ay keç n günl rim! Vay m n !

H r evd n g lirdi neç pay m n --
Plov, halva, bal, ya , k r, çay m n .
N çar ki, indi bular olmayır!
Qarın dolmayır, dolmayır, dolmayır!
Ç tindir bizimçin bütün m s l ,

Bir ild üç ehsan da keçmir l ,
Bel qalsa i razı olluq h l ,
Bu da olmayır, olmayır, olmayır!
Yı ıncaqlar indi söz il ötür,

Be -üç k lm söz söyl nir, i bitir,
F q t nimiz günb günd n itir,
Biz ehtiram olmayır, olmayır!
NA HL OLANA M TL B ANDIRMAQ OLURMU?!
Na hl olana m tl bi andırmaq olurmu?!

Söz qanmayana zor il qandırmaq olurmu?
Könlüm s n maildir z ld n b ri, ey pul!

Olsam da nolur ta tin il-günü m ul,
S nl görür m k ndimi h r b zmd m qbul.
S nsiz bu han hlin inandırmaq olurmu?!
S ns n m nim fzuneyi-s rmayeyi-f xrim,

S nl ucalır m rt beyi-payeyi-f xrim,
G r döns üzün qibl d n, ey mayeyi-f xrim,
S nd n yana göz nuru dolandırmaq olurmu?!
Canım üzülüb s nd n ötür x lqi soyunca,

Bir yatmamı am ta s ni s nduq qoyunca.
Derl r m n : pul yı mayı bo la, ye doyunca!
E q hlini sövdadan usandırmaq olurmu?!
Na hl olana m tl bi qandırmaq olurmu?!
Kasib deyiliz, sikkeyi-pulu tanırız biz,

Pul il olan nü üunu qanırız biz,
Bir h bb z r r yets pula odlanırız biz,
Yansın ciy rim! Dövl ti yandırmaq olurmu?!
S y eyl mi m bir neç il zir kü çalak,

Hardansa keçib girim çox s rv tü mlak,
Bir aciz r hm etm yib ömr eyl mi m pak,
ndi bu süluki yavalandırmaq olurmu?!
Bunlar keç r, indi dü üb el ba qa h vay ,

Pul ist nilir m kt b açılsın füq ray ,
O lan oxusun, qız oxusun pay b pay .
Kasıbları elm ucalandırmaq olurmu?!
D xli m n n elm oxuya mill t u a ı?!

T hsili-k malat ed ya ümm t u a ı?!
Getsin i bu t nb lü bi eyr t u a ı!
Canım, gözüm, arifl ri qandırmaq olurmu?!
Bizl rd yox idi bel ad t, -- yeni çıxdı,

Övr tl r t drisi-kitab t yeni çıxdı,
slam x l l qatdı bu bid t, -- yeni çıxdı,
Bu çe m ni bir növ bulandırmaq olurmu?!
NEÇ N VERM Y R?
Birc bu m rut ni ah neçin verm yir?

Gah verir film s l, gah neçin verm yir?
G rçi bu gün ah bizim ba ımıza say dir,

Nami-hümayunu h r m tl b piray dir,
Leyk bu ancaq h man gördüyünüz qay dir,--
H r s s bir s s verir, k ndisi bimay dir,
Yoxsuza olmaz dem k -- var ... neçin verm yir?
H rz danı ma, ki i, gözl d bi zinhar,
ahımızı bilm çox oyl s fah ti- iar,
qli-s lim hlidir büsbütün ali-Qacar,
Verm yir, lb tt , bir hikm ti var, sirri var,
Yoxsa bu keyfıyy t rah neçin verm yir?
Yox bu i in ba qa bir hikm ti, ya mikm ti,

yri otur, düz danı , vazeh ed k söhb ti,
Bir k r al boynuna var yazı ın nikb ti.
ah c vanb xt is b s n s b b mill ti
H ft d bir aldadır, gah neçin verm yir?
ÖVRADIMIZ, ZKARIMIZ FSANEY -Z ND R
Övradımız, zkarımız fsaneyi-z ndir,

fsaneyi-z n nuri-dilü ruhi-b d ndir,
Çün hübbi-nisa lazimeyi-hübbi-v t ndir,
hli-v t niz, hübbi-v t n yad alırız biz!
Dindarl riz, günd bir arvad alırız biz!
Yox f rq bizim hündür il alça ımızda,

Daim görürüz i bu qocalmı ça ımızda,
Cüt-cüt durur övr t solumuzda, sa ımızda,
hv t quluyuz, n fsd n imdad alırız biz!
H r am g r k üqdeyi- fkar açılsın,

F vvareyi-iqbald n amal saçılsın,
H r sübh namaz etm d n h mmama qaçılsın,
T thir ed r k dill r övrad alırız biz!
Bu m l l r iveyi- yaxi-zamandır,
Ata-babamızdan biz miras hamandır,
Z nn eyl m süstüz, qanımız od kimi qandır,
Bu yolda töküb qanımızı ad alırız biz!
Sair mil l övr tl dal t edir, etsin,

Övr t r , r övr t r b t edir, etsin,
H r kim ki, bir övr tl q na t edir, etsin,
Üç-dördün ötüb si d t dad alırız biz!
T dadi-nisa bir hün ri-sariy mizdir,

Tez bo luyuruz, çün bu libas ariy mizdir,
Övr t n dem k? Xadim miz, cariy mizdir!
H rç nd alan v qtd azad alırız biz....
OL GÜN K , S N XAL Q ED R LÜTF B R ÖVLAD
Ol gün ki, s n xaliq ed r lütf bir övlad,

Olsun ür yin ad!
T yin el cindarı ki, etsin ona imdad,
d ym y h mzad;
Sa dan sola, soldan sa a sal boynuna heyk l,
Qoy cinni m tt l;
Min gun tilismata tutub eyl müq ff l,
G zdir onu l- l;
G r d ys soyuq, sancılanıb olsa da bimar,
Hökm et g l cindar;
Göst rm t bib ciy rgu ni zinhar
Qoyma ola murdar;
A larsa u aq d rdinin axtarma davasın,
Ancaq söy anasın;
Qorxutsun da damdabaca il ça asın,
K ssin d s dasın;
Öyr t ona, lb tt , özün bir neç mövhum,
M hdud ola m sum;
Bu say d ömr eyl y dünyada m zlum,
H r hal ti m zmum;
T k-t k dil açanda ona t lim el h dyan,
H m olma pe iman;
Bildir ona min dürlü q bah tl ri h r an,
Alsın l ünvan;
On ya a yetinc u a ın eyl m q fl t,
Qandır neç bid t;
on be yetdikc tapa i d m har t,
H m eyl y ad t;
Gönd rm onu m kt b , d ng eyl m ba ın,
Tökm üz ya ın;
H r f nd v biclikl ed r k sb m a ın,
Saxlar özü ba ın;
Rah t niy lazım ed dünyada m i t,
Quldurçuluq öyr t;
Tainki qumar oynaya, q tl eyl y , qar t,
Xo dur bel s n t;
Dünyanı soyub eyl y h r gün s ni xürs nd,
Sa ol, bel f rz nd!
Evd tapılır indi d xi çay, plov, q nd,
Kimdir s n man nd!
Nagah alınıb h bs , tutarsa s ni v h t,
Ver hakim , rü v t;
Sat var-yoxunu, advokata ver neç x l t,
Puç ol h l -h lb t;
Axırda olub h sr ti-didari-c mali,
Qal kis si xali;
Qaldıqda o ulsuz d xi tez ba la suali.
Al vizrü v bali,
Tap rizqi-h lali,
Ay ba ı b lali,
Yı d ymi i, kali,
Olmaz oxumaqdan
Tapmaq bu c lali....
PULA T V CCÖH
(B nz tm )
Nuri-çe manımmısan, ey pul, ya canımmısan?

sm tim, namusum, irzim, qeyr tim, qanımmısan?
Hörm tim, f xrim, c lalım, övk tim, anımmısan?
Müsh fim, M kk m, M din m, qibl m, rkanımmısan?
M zh bim, dinimmi, ayinimmi, imanımmısan?
Keçdi ömrüm ü li-t hsilinl mövqufı-m lal,

D rd dü düm, b st ri-h sr td qaldım x st -hal,
S nd dir könlüm yen ets m cahandan irtihal,
S n m nim ömrüm, h yatım, cövh rim, canımmısan?
Ah, zalım, ah kim, oldum yolunda can f da,

Bir doyunca qıymadım s nd n alam zövqü s fa,
ndi varisl r hücumav r olub yeks r sana,
Varisin, yaxud m nim mali-cibi danımmısan?
Eyl m z varisl rim m n t k s ni s nduq d rc,

H r biri eyl r s ni bir növ il min yerd x rc,
Restoranlarda, klublarda olarsan h rcü m rc,
H r yet n çeyn r s ni, bilm m tim, qanımmısan?
Sevdiyim, bundan bel hini-z valındır s nin,

bu v ch il könül cayi-m lalındır s nin,
Xatırım, q lbim, s rim v qfi-x yalındır s nin,
S n m ni m ftun ed n naz nd cananımmısan?
S nd n l ç km zdim olsaydı limd iqtidar,

Lakin icbar n c l eyl r m ni s nd n k nar,
Canım a zımdan çıxınca söyl r m biixtiyar:
Nuri-çe manımmısan, ey pul, ya canımmısan?
M zh bim, dinimmi, ayinimmi, imanmmısan?
QAMÇI
B xt v r kiml r idi al md ?
Dey , m nd n el di molla sual.
Mollanın k ndini göst rm m d :
Etdi t sdiq, h mi q t m qal.
QORXURAM
Payi-piyad dü ür m çöll r , --
Xari-mü ilan görür m, qorxmuram.
Seyr edir m b rrü biyabanları, --

Quli-biyaban görür m, qorxmuram.
Gah oluram b hrd zövr qni in, --

Dal alı tufan görür m, qorxmuram.
Gah çıxıram sahil , h r yanda min

V h iyi- ürran görür m, qorxmuram.
Gah f q t k dü ür m da lara, --
Yan ılı vulkan görür m, qorxmuram.
Gah enir m say t k ormanlara, --

Yırtıcı heyvan görür m, qorxmuram.
Üz qoyuram gah neyistanlara, --

Bir sürü aslan görür m, qorxmuram.
M qb r likd edir m gah m kan, --

Q bird xortdan görür m, qorxmuram.
M nzil olur gah m n viran l r, --

Cin görür m, can görür m, qorxmuram.
Xarici mülkünd d h tta g zib

Çox tuhaf insan görür m, qorxmuram.
Bu küreyi- rzd m n, müxt s r,

Müxt lif lvan görür m, qorxmuram.
Leyk, bu qorxmazlıq il , do rusu,
Ay dada , vallahi, billahi, tallahi,
Harda müs lman görür m, qorxuram!....
Bis b b qorxmayıram, v chi var:

Neyl yim axır, bu yox olmu ların
Fikrini qan-qan görür m, qorxuram,

Qorxuram, qorxuram, qorxuram!....
QAÇ, AT BASDI!
Qaç, o lan! Qaç, at basdı! Mill t g lir!

Ötü d n çıxan bir c ma t g lir!
Edib cüml qvama sibq t, g lir!
Verib h r k s d rsi-ibr t, g lir!
Ç kil, yol ver, at ba rı çatlatmı ıq,

Vurub yıxmı ıq, tutmu uq, atmı ıq,
Çapıb qovmu uq, qan-t r batmı ıq,
Yı ıb mill ti bir yer qatmı ıq,
Müsavat, dal t, üxüvv t g lir!
Neç srdir indi bilehtimam

Qoyub nami-milliyy t ehtiram,
Qoçaq ll ib, çarpı ıb sübhü am,
Xüsus n bu sonku be ild tamam
Edib al m b x i-heyr t, g lir!
N dir, yoxsa z nninc etdim x ta?

Sus! Etm m x ta! Söyl m m nab ca!
M zah etmi oldum sanırsan b sa?
Dodaq altı gülm k n dir, söyl ya?
S n b lk bunlar z raf t g lir?
Buyur, qıl da dünyaya tfı-n z r,

Müs lman kimi kim olub b xt v r?
Bu Iran, Türkiy -- h p bix t r,
v t, ba la Fasdan X taya q d r
Baxıldıqca q lb m s rr t g lir....
Albanyada arnavut qeyr ti,

Bu Q zvind ki mürt ce hey ti,
Kiritd müs lmanların hal ti,
Buxarada m zh bçil r söhb ti,
Y m nd n d ba qa r vay t g lir,
Bu Rusiyy nin hli-imanları

Ki, y ni bu s mtin müs lmanları,
yek nb , cüm , bu dükkanları,
dum mac rası, bu vicdanları,
H l etiraza n hac t g lir?
Bu Qafqaz, bu da Qafqaz arifl ri,

Bu da hli-naz t arüfl ri,
Bu mill t yolunda m sarifl ri,
Bu da anlı- anlı m arifl ri,
Bulardan d xi boyl xidm t g lir,
Bununla bel biz neçin b xtiyar
Ölüb-itm y k d h l iftixar?!
De, noqsanımız hansıdır zinhar?
Bu siyr t, bu sur t, bu qeyr t, bu ar....
Biz , ya, n nisb tl töhm t g lir?
H p fradımızda bir zmü s bat,

Bu zmü s bat il bulduq n cat,
Bu gün cüml miz b kl riz bir h yat,
Bir hval, bir fıkr, bir iltifat....
Bu fkara qar ı n diqq t g lir?
Hanı bizd , yahu, nifaqü t zad?

Hanı bizd h mdinimizl inad?
Bu ülf t, bü r f t, bu da ittihad!
Bax, i t , bu m clis, bu da iniqad!

N mabeyn nifr t, n l n t g lir,
N böhtan, n h dyan, n qeyb t g lir,
N cib, n cibi dan, n rü v t g lir,
QOCALIQDAN KAY T
fsus qocaldım, a acım dü dü limd n,

S d heyf cavanlıq!
Z f eyl di aciz m ni, qaldım m limd n,
Ç kdim n ziyanlıq!
Saldıqca cavanlıqda keç n günl ri yad
D rdim olur on qat!
Ya r b, yet r m bird mi dünyada murad ?
Heyhat v heyhat!
Saqqal a arıb, bel bükülüb, dinm filani!
Övqatım olub t lx;
Övr t d yaxır saqqalıma günd h nani,
"Ri i ki, b r ng lx".
Yad olsun günl r ki, muradımca g z rdim
Saz nd Oru nan;
Min acizü biçar l rin ba ın z rdim
Sill v yumuruqnan.
Bu say d h r l hz edib s yü t la ı,
S rv t qazanardım;
T hsil el yib qol gücün mri-m a ı,
Dövl t qazanardım.
zalar is süst olub indi qocalıqdan,
Bir dadr sim yox!
Görm zmis n hvalımı, dü düm ucalıqdan,
F ryadr sim yox,
Heç yerd s sim yox,
K skin n f sim yox,
Fikrimd c vanlıq,
Ba qa h v sim yox.
QEYR T V QT D R!
Mürt ce xadiml rim! Ha, indi xidm t v qtidir!

Yatmayın, hu yar olun, i v qti, qeyr t v qtidir!
Gizli c miyy t yapın, m clis qurun, ura edin,
R t, Z ncan irticaın h r yer icra edin,
H r nasılsa ri eyi-m rut yi imha edin,
Heyk li-m nfuri-istibdadımı ihya edin,
I ti a a ba layın, h r yerd fürs t v qtidir!
C hd edin gönd rdiyim t hrirl r puç olmasın,

Yazdı ım, göst rdiyim t zvirl r puç olmasın,
"M md li-Kazim" tök n t dbirl r puç olmasın,
Verdiyim qövl, aldı ım t qrirl r puç olmasın,
ndi isbati-hün r, sidqü-s daq t v qtidir!
Yatmayın, hu yar olun, is v qti, qeyr t v qtidir!
Sanmayın ancaq desd kefd y m nisvan il ,

rtibatım yoxdur öz mülküm olan Tehran il ,
Laf vallah var laq m büsbütün ran il ,
R t il , Q zvin il , Kirman il , Z ncan il ,
M n i i qaldırmı am, sizd n d himm t v qtidir!
Sanmayın azdır bu gün randa vanım m nim,

Ev ba ı h r yerd var minl rc d rbanım m nim,
Onlara sadir olur h r anda f rmanım m nim,
M n bu yolda i d y m, var h r q d r canım m nim,
Leyk sizd n d m n indi h miyy t v qtidir!
Bax nasıl ran bu sa t hal ti-böhrandadır!

Parlaman heyr td , za m r zi-tufandadır!
Qanmayır heç k s ki, k ti qanda, d rya qandadır!
Müxt s r h r v chl m rut min nöqsandadır!
Etm yin q fl t, bu fürs td n q nim t v qtidir!
Görm yirsizmi, ki i g h söz, g h istefa verir,

Xeyrsizmi m ns bind n l ç kir, yekca verir?
Ya N c fd n müct hid müft m g r fitva verir?
Sanma bu fitvaya bih qqül- m l imza verir....
aparmaqçın bu gün dünyada fürs t v qtidir!
R DD OL QAPIDAN, A LAMA ZAR-ZAR, D L NÇ !
R dd ol qapıdan, a lama zar-zar, dil nçi!

Vaqqıldama bayqu kimi, idbar dil nçi!
Bu m clisimiz m clisi-ehsandır g rçi,

Düzdükl rimiz nem ti- lvandır g rçi,
Ehsan füq ra k sl r ayandır g rçi,
Bir ad ti-irsiyy d xi var, dil nçi!
Dövl tlil riz, m qs dimiz ey ü s fadır,

Mehmanlarımız büsbütün rbabi-qinadır,
Kökdür, yek dir, boynuyo undur, nüc badır,
B ydir, a adır, a zı dualı ül madır,
Bi mi l rimiz min cür l zz tli qidadır,
Dikm gözünü m tb x , biar dil nçi!
D xli biz n bo da qalıb d sti-sualın?

Yainki acından m l ir hlin, yalın?
Bax, bax, nec çirkindir m nhus c malın!
Hax-tüf üzün , sur ti murdar dil nçi!
Dövl tli neçin s rf edib öz b zlü s xasın --
yanı qoyub, doydura hrin füq rasın?
Töksün görüm allah üzünün rmü h yasın!
l ç k yaxamızdan, itil, idbar dil nci!
R dd ol qapıdan, a lama zar-zar, dil nci!
Bir d f f qir oldu unu anla da, zinhar,

Dövl tlil rin bi mi in olma h v skar,
Voxsa yem y bir zadın, öl, canını qurtar!
Etm bu q d r bizl r azar, dil nçi!
F qr hli q nil rl mülaqat ed bilm z,

Dövl tliy insanlı ın isbat ed bilm z,
Dövl tli f qir il müsavat ed bilm z,
Nöqsan g tir r nin bu kar, dil nçi!
SATIRAM
Moldayı, salmadı el dil bo aza....

Eybi yox, g rçi qoyulduq lo aza,
Yaz bu elanımı da bir ka aza:
Açmı am Reyd geni bir ma aza,
Çox ucuz qiym t h r ey satıram,
Ay alan! M ml k ti-Rey satıram!
Ma azamda tapılır h r cür zad:

Cami-C m, r y ti-Key, t xti-Qübad;
G rçi bazarımı etm kd k sad
S y edir bir para rani n jad,
Leyk m n baxmayıram, hey satıram!
N g r kdir m n bir munca ümur

Ki, ed q lbimi bihissü hüzur?
Babama verm di l "ab ki- ur",
Deyil m nax l fü nab üur.
Q sri- irin, s ri-Key satıram!
st m m nuri, qaranlıq sevir m,

Mülki- ranı dumanlıq sevir m,
Bo layıb hri yabanlıq sevir m,
B sdi ahlıq, d xi xanlıq sevir m,
S bz var il M yamey satıram!
Söz m nim, ev m nim, srar m nim,

rzü namus m nim, ar m nim,
Mal m nim, m sl h ti-kar m nim,
Satıram, dövl ti-Qacar m nim,
Kim n d xli ki, m n ey satıram?!
ah m rut -p nah olmaq is ,

El qoyan v zl ah olmaq is ,
Gu bir mri-süpah olmaq is ,
ah olub h md mi-ah olmaq is
Xan olub, nu el yib mey, satıram!
S RHESAB
S s ucala dı, qoymayın!

Mill t oya dı, qoymayın!
Ri teyi-d rs , m kt b
Cüml dola dı, qoymayın!
yavala dı, qoymayın!
El uyu ub azanlara,
Günd q zet yazanlara,
Od vurulub qazanlara,
Qaynadı, da dı, qoymayın!
H ddid n a dı, qoymayın!
T rk el yin cavanları,--
Z rr c yoxdu qanları!
Sözl ri do ru is d
Ba ları sa dı, qoymayın!
Çöhr t ra dı, qoymayın!
Sehri, füsunu xo layın,

airi, eri bo layın,
M kt b il bu firq nin
Ba rı bada dı, qoymayın!
Nikb ti var, s sin k sin!
Qar a, dola dı, qoymayın!
pis ula dı, qoymayın!
Kafir olub, vurun, vurun!

Ri teyi-ülf tin qırın!
Yazdı ı erini cırın!
Din sata dı, qoymayın!
Küfr bula dı, qoymayın!
qli, üuru, f hmi yox,
rzü h yada s hmi yox,
M zh bi, dini, r hmi yox,
l ri ya dı, qoymayın!
Lap danaba dı, qoymayın!
Qırıldı, qa dı, qoymayın!
Gözd n uza dı, qoymayın!
SOLDUMU GÜLZARIN, EY FA Q NEMAN P S R?
"Molla N sr ddin " jurnalının müh rrirl rind n

Öm r Faiq Nemanzad nin hökum t t r find n
tevqif olunması münasib til
Soldumu gülzarın, ey Faiq Neman p s r?

Lal yi-nemanların oldumu xunin cig r?
Sin n d sti-q za ç kdimi sixi-k d r?
N rkisi- hlal r n jal ç kan oldumu?
imdi s n m n dey n m tl b yan oldumu?
Söyl m dimmi s n rah t otur heyfs n?

Ç km bu mill t q min, ç k özün keyf s n!
Xana deyildir s nin, getm lis n, zeyfs n!
Eyl m din etina qiss haman oldumu?
Fayid verm z dedim etdiyin fqan s n ,

Halına yandıqların eyl m z ehsan s n ,
M sk n olur aqib t, gu yi-zindan s n ,
Gu yi-zindan s n i t m kan oldumu?
M n dem dimmi s n ba da otur tac t k,
Durma müqabil, b la tirin amac t k,
"Dad m ni tutdular" söyl m dürrac t k,
Balü-p rin nag han, tir ni an oldumu
M n dem dimmi s n girm i canil n,

Xovf el salla ma çox, b yl ril n, xanil n
Olmagil n h m r vi , m clisi-iranil n,
M clisi- randa bir evk tü- an oldumu?
M n dem dimmi s n , h zr ti-zi anları

Eyl m d v t b s, birliy i anları,
S n ki, yıxa bilm s n, bunca p ri anları,
M s l yi-ittihad h llü-b yan oldumu?
T RANEY - S LAN
N soxulmusan aray , a ba ı b lalı f l ?!

N x yal il olubsan bel idd alı, f l ?!
S n dinm dikc , bl h, azıxıb yolun ça ırsan,

Qapıda dayanmayıb da zala do ru dırma ırsan,
Qara f hl oldu unda b yü xanla çul a ırsan,
B y bizd görm yirs n bu q d r c lalı, f l ?!
N çı ır-ba ır salırsan, yorulub usanmayırsan,

d b il öz m qamın tanıyıb dayanmayırsan,
H l köhn paltarından qızarıb utanmayırsan,
Ba ına qoyub g lirs n yek bir motalı, f l ?!
Buna bax, bu sir-sif tl danı ır da bir ibar !....

Gözüm a rıyır ed nd bu qırılmı a n zar ....
G tirib buraxdı kiml r buları bizim diyar ?
N bilim haralı kasıb, n bilim haralı f l ?!
Bel idi ad t vv l? B y yalvarardı kasıb,

Nüc bal ri gör nd aya a durardı kasıb,
ki qat olub d bl b y ba vurardı kasıb,
Var idi v falı kasıb, var idi h yalı f hl !
D yi ib z man indi, dolanıb bütün ümurat,

Aya ı çarıqlılar da g lib ist yir müsavat,
Bel srd m i t biz xo keç rmi, heyhat!
Ayılıb yatan c ma t, göz açıb qapalı f l !
Ad , f hl , s n get ll , sana günl rin ay olsun,

Get olarla söz danı kim, s n f qrd tay olsun,
B riyy t al mind n yin gör pay olsun?
Bu deyilmi ba -qula ın, a ba ı havalı f l ?!
B riyy t axtarırsan, hanı rütb vü c lalın?

M d niyy t axtarırsan, hanı pulu-mülkü-malın?
z miyy t axtarırsan, hanı xalis n, m nalın?
Hanı taq -taq alın, a cırıq çuxalı f l ?!
Danı ırsan az ın-az ın, hanı q sri-z rnigarın?

Hanı Anna t k barı nan, hanı Sonya t k nigarın?
Hanı m clisi-qumarın, rüf qayi-meygüsarın?
Hanı n yi-xumarın, a qalın qafalı f l ?!
g r ist s ydi allah, ki s ni ed ydi m qbul,

Biz verdiyi t k, lb t, s n h m ver rdi pul-mul.
Di utan l yaq tind n, barı olma bunca m chul!
Quru-bo l il umma özün k malı, f l !
Q l t eyl , etm bir d bel bo x yalı, f l !

Dur itil, c h nn m ol, get, ür yim daralı, f l !
TÖMEY -N HAR
Çı ırma, yat, ay ac toyuq, yuxunda çoxca darı gör!

Sus, ay yazıq, f zad kı üqabi-can ikarı gör!
Hinind daldalanma çox, h y td d dolanma çox,

Yiy nd ki bıça bax, ti i-abdarı gör!
G tirdiyin yumurtadan n tic cüc gözl m ,

Qazanda qayqana a bax, ocaqdakı rarı gör!
Taxıl, taxıl deyib d çox çı ırma z ng zurlu t k,

B yin, xanın, xanın, b yin lind ehtikarı gör!
M n m-m n m dey nl rin inanma çox da qövlün ,

G r kli günd onların qıçındakı f rarı gör!
Amandır, uyma vaizin h lav ti-k lamına,

ba-q banı qovza bax, içind z hrmarı gör!
Bu niyaların üzün görünc ehtiyacda,

Get, ey f qiri-bin va, k f n bürün, m zarı gör!
Bu intelikl rin sözün g tirm heç aralı a,

Oları görm k ist s n rabı gör, qumarı gör!
Palitqadır h r i l ri, alı ları, veri l ri,
Olarda bir m l f q t quru, bo iftixarı gör!
T RP NM , AMANDIR, ALA, Q FL TD N AYILMA!
T rp nm , amandır, bala, q fl td n ayılma!

Açma gözünü, xabi-c hal td n ayılma!
Laylay, bala, laylay!
Yat, qal dala, laylay!
Aldanma ayıqlıqda f raq t ola, heyhat!

Q fl td keç nl r kimi l zz t ola, heyhat!
Bidar olanın ba ı s lam t ola, heyhat!
At ba ını yat, b st ri-rah td n ayılma!
Açsan gözünü r ncü m qq t gör c ks n,

Mill td q m, ümm td küdur t gör c ks n,
Qıldıqca n z r mill t heyr t gör c ks n,
Ç k ba ına yor anını, nikb td n ayılma!
Bir l hz ayıldınsa, qutar canını, yuxla,

At tiryakını, ç k, baba, qalyanını, yuxla,
ncins sa ın, ver yer sol yanını, yuxla,
ll rc üar etdiyin ad td n ayılma!
Goz nurudur uyqu, onu dur etm gözünd n,
Yol verm m bada çıxa bir l hz sözünd n,
Amma el b rk yuxla ki, h tta get özünd n,
Afaqı dutan urü qiyam td n ayılma!
TÜRK AL M N N EKSP R OLAN

NAM Q KAMAL H ZR TL R N N
"AMALIMIZ- FKARIMIZ QBAL V T ND R"
M TL L ER N N Z REY -T M SXÜRAN
Amalımız, fkarımız ifnayi-v t ndir,

Kinü q r zü hirs biz rahi-b d ndir,
fal yox, ancaq i imiz lafi-d h ndir,
Dünyad sar tl bütün kam alırız biz,
Qafqazlılarız, yol k siriz, nam alırız biz.
qr b kimi ne t r gücü var dırna ımızda,

slam susuz olsa, su yox barda ımızda,
H r küncd min tülkü yatıb çarda ımızda,
Min hiyl qurub rütb vü ikram alırız biz,
Qafqazlı adı al m ikrah r sandır,

Quldur, qoçumuz zülmd m huri-cahandır,
Kim ders t r qqi ed riz, m nc , yalandır,
B xlü h s d ad t edib kam alırız biz,
Biz xo lamanıq d rsi ki, min m kt b açılsın,

G r min d maarif sözü dünyaya saçılsın,
M kt bd n hörm t ki, samana qaçılsın?
Meyxanada votqa vurarız, kam alırız biz,
Qafqazlılarız, m st olarız, nam alırız biz.
Avropalı öz mill tin ihya edir, etsin,

nü r fi-qövmünü ihya edir, etsin,
Insanlıq adın d hrd ibqa edir, etsin,
Q fl td yatıb, ad batırıb, nam alırız biz,
Ba a yumuruq zolladırız, kam alırız biz.
TÖHM T ED R Q ZETÇ L R, -- M R -NASI B R BEL
Töhm t edir q zetçil r, -- m ri-nası bir bel ....

Özl rinin inan ki, yox f hmü z kası bir bel ....
M n kimi aqil olsalar ü l ed l r o urlu u, --

Z hm ti, r nci bir bel !.. Zövqü s fası bir bel ....
Cüml maarif hlinin hal ti göz önünd dir,--

V chi-m a ı bir bel !.... D rdü, b lası bir bel ....
Mad ri-elm söyl nir M ry m söyl n n tüh m,

Elmin anası bir bel !.... C hlin atası bir bel ....
M n d liy mmi o lumu m kt b , d rs sövq ed m?

D rsin zası bir bel !.... X lqin dası bir bel ....
TÜRK A RL R N N S RR AM D FÜZUL N N B Z
Q Z LL R N N Z R -T M SXÜRAN
T hsili-ülum etm ki, elm af ti-candır,

H m ql ziyandır;
Elm af ti-can oldu u m huri-cahandır,
M rufı-zamandır;
P ndi-p d ran m e it, ey sad cavanım,
Yaxma q m canım!
Xo ol k s kim, vel dolanıb, da da çobandır,
Asud hamandır.
Elm içr x ta oldu un ondan bilir m kim,
Bils nola h r kim,
Elm g z nin küfrü z banlarda b yandır,
T kfir ni andır.
M kt b s n xo g lm sin, ol cayi-x t rnak,
Girm ona çalak;
M kt b dediyin qeydi-dilü b ndi-z bandır,
Qar tg ri-candır.
Çernil n dir? Ol q lbi qara hoqqeyi-dilxun,
Olma ona m ftun!
A günl rini etm qara, allah amandır,
Bu r ng yamandır.
D ft r n dir? Ol h rz l rin h md mi-razi,
Covfı dolu yazi,
airl ri naqqal edib, avara qoyandır,
Bu m tl b yandır.
Ol ba ı k silmi q l min tutma belind n,
Xovf eyl dilind n;
Axırda çalar canını, bir fi ilandır,
fis çalandır.
Ka ız s n a göst rir öz sineyi-safın,
Gu eyl m lafın;
Çox tez qaralar q lbi, mür bbisi yamandır,
Bir xırdaca yan dur.
Ol zahiri sürxün ür yi qara qaranda ,
Mirz l r yolda ,
Q lbind x fı sirrini bildikc yazandır,
yyari-zamandır.
Derl r oxumu lar: oxumaq yax ıdır, mma,
Var bunda mü mma....
Yax ı n z r etdikc s r ncamı yamandır;
H r addımı qandır;
La la ı, amandır,
Qızdırmalı, yan dur,
Sırtıq, Mozalan, dur!
Hop-hop dil dü dü,

mü kül dü dü,
Çünki bel dü dü,
mdi balabandır.
U AQDIR
Ay ba ı da dı ki i! Dinm , u aqdır u a ım!

N d b vaxtıdı, qoy söysün, ufaqdır u a ım!
Keyfın d ym , söy ya s n , ya qarda ına,

Atavun goru üçün, bo da bu tifli ba ına!
ndic -indic ancaq yetir on bir ya ına,
qli k smir, h l bir körp u aqdır u a ım!
Bir söyü d n öt ri etm ziyy t balama,
Göy rib co ma, utan, qon uları yı ma dama,
S n söydükl ri getsin ba ı batmı atama,
Qı qırıb ba rını da yarma, u aqdır u a ım!
Ax, n yax ı ki idir qon umuz A canın ri,--

O lu söydükc f r hd n açılır balü p ri;
Yoxsa, ay h rz ki i, bir quru sözd n öt ri
Darıxırsan, dem yirs n ki, u aqdır u a ım!?
Ki i, az söyl m n bir d xi m kt b sözünü!

Y ni m kt bl u aq kamil ed rmi özünü?
Bir söyü d n yana az danla bu tiflin üzünü!
Sözü l zz tli, irin dilli u aqdır u a ım!
Deyilik erm ni, zaye ed k övladımızı,

Oxudaq gözl ri açılmamı hfadımızı,
Görmü m elm oxumu heyv r damadımızı,
Qoymaram m kt b , bir qabil u aqdır u a ım!
U AQLARA
Ey mill tin ümmidi, dilü canı, u aqlar!

Validl rinin sevgili cananı, u aqlar!
Mad rl riniz etdi siz mehrü m h bb t,
A u i- f qq td sizi b sl di rah t,
Validl riniz x rciniz etdi k fal t,
lminn tü-lillah, siz yar oldu s ad t,
Olduz h r niz bir evin o lanı, u aqlar!
Asud g zin indi bu dünyanı, u aqlar!
Siz s rv kimi s rk olub boyl boy atdız,

llik beç t k banlayaraq xalqı oyatdız,
ad oldu p d r, mad riniz -- bu boya çatdız,
B sdir siz g hvareyi-naz içr ki, yatdız,
ndi buraxın balı ı, yor anı, u aqlar!
H m t rk el yin xaneyi-viranı, u aqlar!
V qt oldu çıxıb küç d cövlan ed siz siz,

H rcayi g zib, h r yeri seyran ed siz siz,
C ngü c d lü qar tü talan ed siz siz,
H r cild girib al mi viran ed siz siz,
Günd atasız bir neç patranı, u aqlar!
öyr n siz iveyi-d vanı, u aqlar!
V qt oldu h v s etm y siz m kt b , d rs ,

T lim alasız h r n ki, al md bet rs ,
Xeyri buraxıb xz ed siz h r n z r rs ,
Mail olasız h r i kim, fıtn s , rs ,
Ad t qılasız h rz vü h dyanı, u aqlar!
Siz neyl y siz m kt bi, mollanı, u aqlar!
V qt oldu vurab yıxma a mü taq olasız siz,

Evd g r k vv lc ki, qoççaq olasız siz,
H m valid , h m valid y a olasız siz,
Dinc lm y l r ta n q d r sa olasız siz,
H r gün döy siz mad ri-nalanı, u aqlar!
Ta uf dem y qalmaya imkanı, u aqlar!
H r ist diyin olmasa hasil p d rind n,--

Vur, yıx, cala ta qorxuya dü sün z r rind n,
Söy a zına cür tl , ç kinm hün rind n,
Biçar xilas olmaq üçün urü rind n,
Çıxsın canı, satsın qabı, qazanı, u aqlar!
Neyl r d xi ol s rv tü samanı, u aqlar!
B sdir ki, o ul sahibi dü kün p d r oldu,

Xeyr oldu c b aqib ti, b xt v r oldü,
Göz nuru hesab eyl diyi d rdi-s r oldu,
Z hm tl m k verdiyi cüml h d r oldu;
N ölm di, ta kim, qutara canı, u aqlar!
N tapmadı öz d rdin d rmanı, u aqlar!
B HR -T V L
UZUN D RYA
l man, s rk olub, günd bir hval dü n dövri-

q zanın bu dilazar, c fakar, müxalif m lind n ki, yaxıb
al mi nar , qoyub avar , xüsus n m ni-biçar ki,
h mvar yanıb ney kimi odlar , bel cu ü xüru
eyl yir m, sankı s mavar dön n q lbim minl rc rar
vurulub, ki-t rim cari olur kaseyi-çe mimd n, aman,
bari-xudaya, bu n suzi ki, dü üb cismi-n zar , dili-zar ,
kim ed r d rdim çar
ki, g lib rs y taz oxumu bir neç par ür favü
üd bal r ki, qoyub büd t elm adını t r ib v t hris
el yirl r bizi ol mri- ni , yen bunlar n des eyb
el m z, çünki gedib elm oxuyub, kursu tamam eyl yib, az-
çox n ola k sb-m ratib d edibl r; a ki i, t ng g tirdi
m ni, vallahı bu naqqal ü ral r, h d r nd n-
p d r nd n, n bilimboymad r nd n, nec s rs m
danı ırlar, n i olsa qarı ırlar, nec eyb axtarı ırlar, nec
gör yoldan azırlar, n görürl rs yazırlar, nec hörm tli
"q rib" olsa da fövr n tanı ırlar; qula ım batdı, n çox-çox
danı ırlar, bu n m kt b, n m katib, n m ratib, biz
bunlar n münasib, c ba, c ddl cdadımızın irsi olub
bizl r miras-h qiqi qalan adatü- lamat il malımızı,
halımızı, cüml bu falımızı erl t yir v t bdil el m k
fıkri- niind olub, bizl ri h r bid t i fal il iysal
el yirl r ki, apar o lunu ver u qola mollasına, yl
balavın yasına, bax birc s n allah,buların verdiyi
fitvasına: y ni öz linl el
övladını bir rus, s d fsus ki, bir pak v pakiz müs lman
balası, xarici övladı kimi apqa qoyub, i tot-mi tot oxuyub,
axırı bir doktor
olub mill ti-islamda d rd dü n aptekanın nisfı çaxır,
nisfı su czalarını çar bilib mömüni-dindarın ed qarnını
murdar v halonki gözü sürm li, saqqalı h nalı, li t sbihli,
allah qulu, pey mb rimiz ümm ti, könlünd t r hhüm
kök atıb ri salan bir k s sla, b da birc x yan t
el m k bilm yib, ömründ x rid il füru i düz olub, mi k
v zi mü t riy rübb-b yan verm y n, ol h zr ti-
haculh r meyni göz l ttar dükanında ki, h rgiz d siçan
h nd v rind n ötü üb f zl sala bilm diyi a zı qapaqsız
qutularda ki, on ild n b ri saxlanmaq il
tri d , t siri d artmaqda olub naxo u h r d rdü
m r zd n qurtarıb, qüss d n azad el y n ri eyi-x tmi,
küli-balun , s nai-m rm ki, ya h bbi-s latin, z g r g,
behm ni-piç il h lil v b lil qala, ey vay! ... alan
olmaya zvay, ged qı , g l h m yay, öt il, dolana ay,
sata bilm y mumyay, i oldu bu da hayhay!
B HR -T V L
UZUN D RYA
Ey f l k, zülmün yandır, bu nec dövri-zamandır ki, i im

ahü-f andır, m ni yandırma amandır, gözümün qi
r vandır, ür yim
dopdolu qandır, hamı q md n bu yamandır ki, neç hli-
q l ml r, buraxıb canıma q ml r, qarı ıb d rd-b h ml r,
ür yim indi v r ml r, q zet , jurnala bu küfri- iy ml r
nec cür tl r q ml r yazıb islam sit ml r el yirl r ki,
g r k al mi-islamda, h r ölk d , h r hrd , dinarü-
dir ml r saçılıb, m kt bi-nisvan açılıb, qız balalar
m kt b hazır olalar, elmd mahir olalar, f zld bahir
olalar, ba dan-aya a
gey l r don, ged l r m kt b on-on, dutalar iveyi-bid t,
oxuyub n hvl hikm t, alalar d rsi-t bab t, bil l r cüml
kitab t, ed l r
yazma a ad t, it ism t, bata iff t, aman, ey vah! Ay allah,
bu qövm oldu n gümrah, bu n iveyi-ikrah! Bu n
zümreyi-b dxah!
Salıb al m p rxa , bular lal ola, ey ka , dü ba larına
da ! Xüdaya, bu n güftar, n r ftar, n murdar, n biar,
f nakar bizi sövq
el m k fikrin amad olublar! Qıza lazımdır g r bilm k:
da ev i i, paltar tiki i, köhn yumaq, yun daramaq, don
yamamaq, s hnü-s ranı süpürüb, kasanı qabı üfurüb,
küft , k l m dolması, m t halvası, t bozba ı, ya lobyalı
a , bir d xi t ndir lava ı eyl m yind ndir ibar t
ki, g r bunları da bilm s eyb eyl m z, ancaq qıza n
lazım li bir, iki, üç m s l ni bilm yidir, bils olur mr
kifay t, biri oldur ki, g lin getdiyi evd bacarıb, qaynataya,
qaynanaya çımxıra bilsin ki, ona söz dem y etm y bir
kims d cür t, biri d qaynı il sahibi
mabeynin bir hadiseyi-t friq dir kim, ona dair ed hiyl t
ki, be -üç günd çox ild n qazanılmı bu q d r mehrü-
m h bb t, ola t bdili- dav t, biri h m axırı n ümd si
damdabacanın, h m xoxunun, xortdanın adlarını bilm kd
g r k s y ed övr t, n q d r
faid sı var bu i in g r ola diqq t ki, g r a laya, yainki
d c llik ed bir tifl, n hay t, anası söyl s bu adları filfövr
ed r övladını
rah t v qalar qli s lam t, ba ı ç km z d m lam t....
Budur al mi-nisvan!
Budur hali-müs lman!
G r kdir ed m hdud
Öz övladını insan!
S n, mma, h l qanma!
Inanmırsan inanma!
F r hl n m lind n!
Utanmırsan, utanma!
II
Ey zizim, x l fım, mayeyi-izzü r fim, ruhi-r van,

munisi-can, tabü t van, taz c vanım ki, on ild n b ridir
ömri-giranmay mi, yalqız demir m dinimi, imanını,
insafımı, vicdanımı, irfanımı, h m canımı da, cüml
qonum-qon u deyil, el d bilir ki, s n v qf el yib, amü
s h r, h r n q d r r ncü k d r, xeyrü z r r, fitn vü r
s nd n öt r dövri-q d rd n yeti ibdirs m n , canıma
minn tl q bul etmi m, ancaq atalıq h qqimin ifası üçün,
mehrü m h bb tl , n izz tl , n hal tl s n t rbiy ,
t lim ed r k, s rv-q din b sl mi m, canü
dilimd n s ni çox ist mi m, bir para sırf axmaq olub öz
gözünün nura olan sevgili övladını t drisl t zyi v t zyiq
el y n cahilü
gümrah atalar t k s ni zindani-m darisd müq yy d
el yib, elmü maarif deyil n bo , b s, insana c f ng i l r
il fıkrini, h m qlini,
vicdanını m hdud qılıb ruhunu incitm mi m, z hm tin
bitm mi m, küç d , bazarda öz q sdin iqdam ed r k,
h r günü bayram
ed r k, günl ri ax am ed r k, xo ladı ın t k dolanıb,
g zm yin razı olub, m n s ni bir s n t d
qoymamı am, h r gec h r yerd
qonaq qalma ını, zövqü s fa alma ını, zurna, qaval
çalma ını xo lamı am, öz ba ına bo lamı am, h md
xuday ki, olubsan bel qüvv tli, m hab tli, üca tli
c van, iri-j yan, b bri-b yan; v qt zamandır d xi
bundan bel bir ad çıxarıb, i bacarıb, ilxı qovub, mal
aparıb,
d hr qiyam t qoparıb, yolları m sdud el yib, al mi
m hdud el yib, hasili-m qsud el yib, s n m ni xo nud
el yib ad ti-quldur olasan,
yol vurasan, el qırasan, g rçi qaçaqlıqda tutulmaq da var,
mma, onu fikr eyl m sla ki, dutulsan, l dü s n d
t r hhümlüdür rbabi-höküm t, s n eyl r hamı hörm t,
olasan h bsd rah t, çör yin g rm, suyun saf, yerin künci-
f ra t, s n bir kims d cür t
olamaz etsin ziyy t, nola bir gün dü fürs t qaçasan
qurtarasan h bsd n; lb t ki, g r qaçma a da olmaya
imkan, i ini q t ed
divan, olasan hli-pasilyan, n q min var, s n qurban ki,
yerl rd n çoxdur s n özün xo ladı ın Sonya kimi
qünç -d h n,
sim-b d n, r ki-ç m n, zülfü s m n, gözl ri ahuyi-xüt n,
göpgöz l, a appaq, ism tli, v cah tli, s bah tli,
m lah tli madamlar,
birin lb tt alarsan, des rus ol, n ç tin eydir, olarsan,
d xi bir xaç da salarsan, bu m ld n ucalarsan....
van namın alarsan,
Amilyanov olarsan,
N q d r olsa da ömrün
yerl rd qalarsan.
VA Z, Q L M HL N YEN T HQ R EL Y RS N
Vaiz, q l m hlin yen t hqir el yirs n!

Ey bri-siy h, nuri n t stir el yirs n!
El cüml dönüb olsa da kafir i in olmaz,

T zvirini kim ki, duya t kfir el yirs n!
L n eyl y r k qasib m xluqu soyursan,

Fani dey r k al mi t mir el yirs n!
Gördüm yuxuda ba i-behi t içr g zirs n,

nsaf!.... Bunu s n nec t bir el yirs n?
T rk eyl riyani ki, riya irki-x fidir,

bu sözü k ndin bel t qrir el yirs n.
M n m krini hiss etm y meyl etm dim sla,

K ndin dili-h ssasım t sir el yirs n!
Bizd n gözünü yı ki, s n aldanan olmaz,

Get onları xam tovla ki, t zvir el yirs n!
VAY, VAY! N YAMAN MÜ KÜL DÜ DÜ M, ALLAH!
Vay, vay! N yaman mü kül dü dü i im, allah!

F ryadıma yet kim, yanıram at , billah!
slam x l l qatmadadır bir neç b dxah,

st rl r ola b nd l rin ta i v gümrah,
Etdim n yaman sr t sadüf, aman, ey vah!
Lahövl v la qüvv t illa v billah!
M kt bl r açıb eyl yin ehsanı, -- deyirl r,

M kt bd qoyun ustulu, daskanı, -- deyirl r,
rpuç el yin çubü f l qqanı, -- deyirl r,
Di r çıxarın h zr ti-mollanı, -- deyirl r,
Molla qovula, y ni mü llim g l , vah-vah!
M n anlamıram kim, nola m nayi-mü llim?

Qırx- lli manat pul ala h r ay mü llim?
Bir taz üsul ola ifayi-mü llim?
Pulları ala, söyl y -oxqay-mü llim?
Molla ona h sr tl ç k küç d ah ... ah!....
Bir ildi, bir az da olur, yoxdu dama ım,

N çatmır lim bir i , n getmir aya ım,
H rd n yeni bir söz danı ır o lan-u a ım,
Taqqıldayır, allah da ahiddi, qula ım,
Port-Artur, hürriyy t, Mancuriya, qah-qah!....
And olsun öt n günl r , divan olublar!

slam d , iman d bigan olublar!
Billahi ba ım çıxmayır aya n olublar!?
Hürriyy t -mürriyy t m stan olublar....
Bah-bah!.... Yen bah-bah!.... Yen bah-bah!.... Yen
bah-bah!....
Ax, ay keç n ill r, nola bir d dolaneydiz,

Taz yen be yüz il olunca dayaneydiz,
Elmi, d bi, f zli, k malatı daneydiz,
Ey bildir, ini il, nola odlara yaneydiz!
eyl miyeydiz d bu qafıll ri agah!
Bilm m n i im vardı, ba ım harda qızı dı,

Elm il bel dü m n olan qövm barı dı,
T cdidi v fa birl maarifl sarı dı,
Rah t yata bilm m, m n q m muri darı dı.
Etm kmi olar bir d bu uymu ları ikrah?
G lin bu d y rli s rl rimizi oxuyaq – saxlıyaq v g l n n sill rimiz d pay ver k
Hörm tl ibrahim – t briz 2009.06.27 – h. 1388.04.06

Mirzə ƏLƏKBƏR Sabir

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mirzə ƏLƏKBƏR Sabir

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Sabir Mirz l kb r

Bu s ri yi ib bir araya g tir n :

N d rs olaydı, n m kt b, n elmü s n t olaydı!

N s nd li, n qaranda , n lövhü miz, n t ba ir,

N m dr s , n mü llim, n bu üsuli-c did ,

N hlimizd ayıqlıq lam ti görün ydi,

N hüsn olaydı cavanlarda mr-mill t qar ı,

Dü ydi da gün kim, q zet-m zet sözü çıxdı,

N günd , h ft d , ayda çıxan q zet v n jurnal,

N rq olaydı, n qsayi- rq, h m n Japonya,

N "N fxi Sur C hangir", n "M lik-Müt k llim",

N Türky d bu qanun- sasi n r olunaydı,

N xortlayaydı bu kl il "Molla N sr ddin", ey ka !

Bu bi üurların a lına, k malına bax bir!

Qoy n slin, n cab tin olsun,

Ba -ayaq eyb içind olsan da -

Olmasın f hmin, qlin, idrakın,

Olmayır, olmasın da insafın,

Dü dü bütün q zetl r qiym td n, ay can, ay can!....

Qıl yaymayırdı sla zalımların gözünd n,

Badi-s ba, apar ver, Molla Q vama müjd ,

Get Qübb y s lam et Molla Hacı Babay ,

Yatdı q zet yazanlar, furs t d xi sizindir,

Ad timiz da idi d va günü

H r k s d ys ydi ed rdi haman

M rh m olurdu, sa alırdı yara,

ndi revolverdi, dönüm ba ına,

Onda görürs n yıxılıb yanbayan

Tüf bel dövran ki, b dt r olur

Mill ti-islam qırır bir-birin,

Mill ti gördükc bel h rcü m rc

Böyl ged rs Bakı ld n ged r,

Bari, xudaya, özün islah qıl,

EYL D Y M N EY -Q LYANIN ÜÇÜNDÜR

Ah eyl diyim n eyi-q lyanın üçündür,

V z eyl diyim h dy vü ehsandan ancaq

S rk t liyim xirm ni-bu dalar ucundan,

F r eyl diyim sin mi h r gün q d mind ,--

Bimar t nim küft vü bozba l mind n,

A zım dolusu nem ti-firdovs dedikd ,--

Gördüm ki, plov bi m d dir, aclı a dözdüm,

Ax, birc gör ydim s ni, ey sevgili varis,

Müniml r can ver, könül, uyma füq ray ,

Ahın r ri etm z s r bir k s , Hop-hop,

Yan, dinm , s n allah!

AMMA, MILL T A!....

Moldayı, gördün n iqdam etdi?! Amma, mill t a!....

Basdı, keçdi hli- ran qatladı h r mill ti,

ba ında yl n k sl r x yan td n s va,

ql heyrandır ki, saysin bir-bir hrarın i in,

Eyl sin S ttarü Ba ır ba qa bir iyma, neçin?

Get, daha ol arxayın, yat, eyl m s rs m, ki i!

BAKIDA B R K NDD MÜHAV R

-- Denilir, elm oxuyun, sözl ri h r anda biz ,

-- Hansı qurandır ki, onda yazılmı bu x b r?

-- Xub, buyur sünni yazan bir neç t fsiri oxu,

-- Ox, apar bir yana at sünni yazan t fsiri!

-- yazıb: yer öküzün buynuzu üstünd durur,

-- Buna übh n d var?

-- N l tulla, a gavur, kk ediyorsan öküz ?!

B sdir, bu q d r ba lama f ryad , kinçi!

Bir üzrl h r günd g lib durma qapımda,

Xo keçm di il çöllüy , dehqan , n borcum?